passief bouwen in de praktijk (passiefbouwen event)

22
Passief Bouwen in de praktijk Van idee tot realisatie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior-adviseur Energie & Duurzaamheid Nieman Raadgevende Ingenieurs

Upload: vnuexhibitions

Post on 03-Dec-2014

589 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

25 september Nieman

TRANSCRIPT

Page 1: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Passief Bouwen in de praktijk

Van idee tot realisatie

ir. H.J.J. (Harm) Valk

senior-adviseur Energie & Duurzaamheid

Nieman Raadgevende Ingenieurs

Page 2: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Programma

• Projectomschrijving Velve-Lindenhof

• Ontwerpvisie

• Bouwfysische aandachtspunten

– Thermische schil

– Koudebruggen

– Infiltratie

– Vocht

– Installatiegeluid

Nieman Raadgevende Ingenieurs 2

Page 3: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Velve: stadswijk Enschede oost

• Ontwerp: 2007-2010

• Realisatie: 2011-2012

Kenmerken nieuwbouw:

• Constructie: houtskeletbouw

• Thermische schil: niveau Passief Bouwen

• Energetisch ambitieniveau:

– Passief woningen ≤ 15 kWh/m2

– Overige woningen EPC ≤ 0,4

Onderverdeling nieuwbouw:

• 83 woningen - Passief Bouwen(zuid georiënteerde woningen)

• 129 woningen - EPC: 0,4 woningen

Velve-Lindehof

Page 4: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Werkzaamheden Nieman

• Nieman Raadgevende Ingenieurs

– Bouwfysica in ontwerptraject

– Energie-advisering ontwerptraject

– Kwaliteitscontrole uitvoering

– Luchtdichtheid/thermografie uitvoering

• Nieman - Valk

– Installatietechnisch bestek/tekeningen

– Kwaliteitscontrole installaties uitvoering

Nieman Raadgevende Ingenieurs 4

Page 5: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Ontwerpvisie

Nieman Raadgevende Ingenieurs 5

Stap 1: energieverbruik beperken- compact ontwerp- zuidoriëntatie- optimaliseren thermische schil- verlagen infiltratie- passieve koeling(zonwering, zomernachtventilatie)

Stap 2: duurzame energie- zonneboiler t.b.v. tapwater

Stap 3: efficiënt energiegebruik- HR-ketel- Gebalanceerde ventilatie met WTW

Zonneboiler

HR-ketel

WTW

Zonneboiler

Infiltratiebeperken

Warmtetransmissiebeperken

tripleglas

1 23

Page 6: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Eisen thermische schil

• Bouwbesluit 2012

– vloer, gevel, dak Rc ≥ 3,5 (per 1-1-2015: Rc ≥ 5,0 m2K/W eventueel verschil per bouwdeel)

– ramen, deuren, kozijnen U ≤ 1,65 W/m2K (per 1-3-13)

• Passief Bouwen voldoet daaraan ruimschoots:

– vloer, gevel, dak Rc ≥ 6,5 á 11,0 m2K/W

– ramen, deuren, kozijnen U ≤ 0,8 W/m2K

6

Page 7: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Ontwikkeling gevelopbouw

Nieman Raadgevende Ingenieurs 7

Huidige detailleringRc = 3,5 m2K/W

Comfort detailRc = 5,0 m2K/W

Page 8: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Houtvezelplaat HSB-gevel

Geïsoleerdeleidingspouw

Gevelopbouw Velve-Lindenhof

Page 9: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

“Koudebruggen”

Verminderen warmteverlies t.p.v. aansluitingen:

• Doorgaande isolatielaag t.p.v. fundering

• Plaatsen kozijnen in hart van isolatie

• Toepassing houten I-stijlen in gevel +vezelplaat voorlangs

Nieman Raadgevende Ingenieurs 9

Page 10: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Luchtdichtheid = kierdichtheid

Luchtdichtheid n50 = 0,6 h-1 (bij 100m2 ≈ qv;10 0,15)

Maatregelen klasse 3 (niveau Passief Bouwen) o.a.:

• dubbele luchtdichtingen in de draaiende delen

• aansluitnaden aftapen• kabel- en leidingdoorvoeren afplakken• gebruik prefab manchetten• overlappen van dampremmende folie;• geen doorbrekingen dampremmende folie

(gebruik voorzetwand voor de elektra- en waterleidingen)

10

Page 11: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Lichte constructie: snel opgewarmd / snel afgekoeld

• zon door dichte delen / goede thermische schil)

Maatregelen:

• Zonwering (zon georiënteerde gevels)

• Zomernachtventilatie

Zomercomfort

Page 12: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Zomernachtventilatie

• Gebruik lagere buitentemperatuur ‘s nachts

• Avond + ‘s nachts:

– dwarsventilatie door luiken in gevel en het dakraam(trap als schoorsteen)

• Inbraakwerend rooster + insectengaas

• Afstandsbediening en regensensor op dakraam

Page 13: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Ventilatie

Houtskeletbouw:

• ventilatiekanalen zijn in de verdiepingsvloer te integreren

• hoge mate van flexibiliteit voor positie toevoerventielen

Velve-Lindenhof:

• gebalanceerde ventilatie (‘vereist’ bij Passief Bouwen)

• opstelplaats in aparte ruimte door ontbreken zware wand

• CO2-sturing en constant volume klep

Nieman Raadgevende Ingenieurs 13

Page 14: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Drie “ventilatiesystemen”

Balansventilatie met WTW

• vooral in de winterperiode

• focus op goede bouwkwaliteit bij maximale energiezuinigheid

Spuiventilatie

• alle ruimten te openen ramen

• geen invloed op wtw (wel op rendement)

• tussenseizoen: natuurlijk / dwarsventilatie via ramen

Luiken en extra dakraam

• zomernachtventilatie

• zomer: warmte overdag buiten houden (WTW helpt daarbij)

Nieman Raadgevende Ingenieurs 14

Page 15: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

• Dampdicht binnen, meer dampopen buiten

– dampremmend of dampopen kan beide

• Constructie droog houden (geen bouwvocht insluiten)

– prefab houtskeletbouw in het voordeel

• Luchtdicht = stromingsdicht=> voorkomt inwendige condensatie

Vocht

Page 16: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Door zeer goed geïsoleerde en luchtdichte schil wordt hetgeluid tussen woningen belangrijker.

Hoge geluidisolatie is in houtskeletbouw mogelijk door:

• buigslappe constructie

• ankerloze spouwen

• verend opgelegde dekvloeren

• plafondplaten aanbrengen op veerregels

Akoestiek

Page 17: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Brandveiligheid

Nieman Raadgevende Ingenieurs 17

Aandachtspunten brand komen

grotendeels overeen met geluid:

• aanbrengen minerale wol

• geen kieren en naden

• brandwerende beplating

Houtskeletbouw is brandveilig

Goed geïsoleerde woningen:

• risico op smoorbrand

• ook bij isolatie op BB-niveau

Page 18: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Verwarming

Door zeer geïsoleerde schil, zeer kleine warmtevraag

Velve-Lindenhof:

• Begane grond: vloerverwarming

• 1e verdieping: LT-radiatoren

• Individuele temperatuurregeling per kamer

HR107 + LT-systeem

• Trager systeem:bij langdurig open zetten van ramen en deuren in de winter zalhet langer duren om woning op temperatuur te krijgen

• Beperkte capaciteit

Nieman Raadgevende Ingenieurs 18

Page 19: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Tapwater

Vraag vergelijkbaar met traditionele woning

Velve-Lindenhof:

• zonnecollector (zuid georiënteerde Passief woningen)

• douche-WTW bij overige woningen (geen Passief)

• naverwarming: HR 107-ketel

Nieman Raadgevende Ingenieurs 19

Page 20: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Installatiegeluid

Beperken stromingsgeruis

• ontwerp goed afgerond kanalen

• beperk luchtsnelheid in kanalen

Beperk ontstaan ventilatorgeluid

• zo kort mogelijke kanalen

• weinig bochten en flexibele slangen

• gebruik van geluiddemper

• verdeel afvoerventielen over meerdere strengen

Beperk geluidoverdracht via trillingen

• WTW-unit op verzwaard onderstel(lichte bouwmethode)

• of: WTW-unit in aparte technische ruimte

Nieman Raadgevende Ingenieurs 20

Page 21: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Bouwfysica van houtskeletbouw

Passief Bouwen:

• Goede thermische schil vergt bouwfysische aandacht:

– Luchtdichtheid, vocht, akoestiek, koudebruggen etc.

• Aandacht voor bouwkwaliteit in uitvoering

• Samenwerking bevordert kwaliteit

Nieman Raadgevende Ingenieurs 21

Page 22: Passief bouwen in de praktijk (PassiefBouwen Event)

Vragen ?

Nieman Raadgevende Ingenieurs 22

Dank voor uw aandacht!