ARASTIRMALAR

PARAZiTER VE ALLERJ1K HASTALIKLARDA IMMUNGLOBUL1N -EVE EOZ1NOF1L1 BULGULARI

l mmunglobulin-E and eosinophilia in parasitic and allergic diseases

Mustafa Ulukanbgi11, Emel Turk Anb~2• Neziha Y1lmaz3, Mustafa Aydm <;evik2, Nilgiin Acari

Ozet: Bu ,all§mada, parazitik infeksiyonlar ve allerjik hastallklarda , eozinofili ve serum lgE (immunglobulin-E) duzeyleri ara§tmldt. f;alt§ma kapsamma parazitoz 6ntan1s1 alan 200 olgu ve allerjik hastaltk 6ntams1 alan 26 olgu almdt. Parazitoz on tantll 200 olgunun 99 I unda parazit gosterildi. Parazit saptanan olgularda eozinofil, lgE ve a/lerji screen testi ,alt§tldt. Bu grupta IgE ve eozinofil degerleri arasmdaki ili§ki miktan 0,64 olarak bulundu. Bu da istatistiksel olarak anlaml1 idi. A/lerjik hasta grubunda eozinofil - lg E ara­smdaki ili§ki miktan 0.86 olarak bulundu. Bu da istatistiksel olarak anlam/1 idi. f;alt§mamtzda parazitoz ve eozinofilisi alan 25 olgunun 18'inde , allerjik hastailk du§unulen ve eozinofilisi alan 20 olgunun ise 15'inde allerji screen testipozitif bulundu.

Anahtar Kelimeler : Parazitik infeksiyon, Allerjik hastailk, Eozinofi/i,lmmunglobulin E

Parazitler gerek enfekte ettigi insan saytst gerekse yeryiiziinde bulundugu sahalarm geni§ligi dolayt­styla insan saghgmt ~ok yakmdan ilgilendiren bir saghk sorunudur. Parazitlerin yarattlgt sorunlart ozetlemek gerektiginde ;

a) Yaygmdrrlar. Krrsal kesimde % 95 ' e kadar yiikselmekte, §ehir ortalamast ise % 36 ' y1 bul­maktadrr.

S.B. Ankara Hastahanesi ANKARA K/inik Mikrobiyoloji. Dr .I ,lnfeksiyon Hastailklan. Dr. 2. S.B. Rejik Saydam Hifzrsrhha Enstitiisu ANKARA Viroloji. Dr.J.

Geli§ tarihi: 03 Araltk 1992

Erciyes Ttp Dergisi 15 (4) 345-349,1993

Summary: In this article, eosinophilia and serum lg E (lmmunglobulin-E) levels in allergic diseases and in parasitic infections were investigated. A total of 200 cases which had pre-diagnosed as parasitosis and a total of 26 cases which had pre­diagnosed as allergic diseases were taken to this study. Parasite were showed in the 99 of the 200 parasitosis pre-diagnosed cases. In these patients eosinophilia, serum lgE, and allergic screen test were studied. In this group, the relation quantity between lgE and eosinophilia values were found as 0.64 point. This result showed that there was a statistically significant difference between them. In the allergic patients group, the relation quantity between eosinophilia and lg-E values were found as 0.86 point. Also, this result showed that there was a statistically significant difference between them. In our study, allergy screen test was found positive in the 18 of 25 cases with eosinophilia and parasitosis, in the 15 of 20 cases with eosinophilia and probably with allergic diseases.

Key Words: Parasitic infection, Allergic disease, Eosinophilia,lmmunglobulin-E

b) Direkt ve indirekt olarak oliimlere yol a~makta­drrlar. Anemi, kan kaybt, vitamin kaybt, iyi beslenmeme ve enfeksiyonlara yatkmhk ile viicut savunmasmm azalmast sonucu diger hastaltklara zemin hazrrlamaktadrr. c) Ekonomik ve i§giicii kaybt yaratmaktadtr.

Biz bu ara§trrmada parazit incelemesi iizerine IgE ve eozinofil komponentini ekleyerek, parazit tam­sma daha kolay yakla§tmm olup olmayacagmt ara§tlrdtk. Bunun dt§mda parazit dt§l allerjik durumlardaki IgE-eozinofil bulgularmr, paraziter hastaltklardaki IgE-eozinofil bulgulan ile kar§lla§­nrdtk. Paraziter hastahklarda, IgE ~ah§masmm hastada taruya gotiirebilecek i§lemleri artbrmasmm yarunda tam etkinligindeki roliinii afa§trrdtk.

345

Paraziter ve allerjik hastaltklarda tmmunglobulin-E ve eozinofili bulgulart

METODLAR

~alt§ma S.B. Ankara Hastanesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Laboratuvannda Agustos­Kastm 1991 tarihleri arasmda yaptlmt§hr.

~alt§mada, parazitoz on taOISt ile gaita parazit incelemesi istenen olgular ve allerjik hastahk on ta­mst ile periferik yayma incelemesi istenen olgular birlikte degerlendirildi. Olgularda cinsiyet aymmt yapdmakstzm ve bir ya§m tizerindeki rum vakalar ~alt§maya almdt. Olgulann 200 ' tinti parazitoz on tantSl alanlar, 26 ' Slnl allerjik hastallk on tamst alanlar olu§turuyordu. Her iki on tam alan olgularda periferik yayma ve gaitada parazit incelemesi yapddt.

Gaitadan basit preparat haztrlanarak ve sedimen­tasyon yontemi uygulanarak helmint yumurtalan arandt. Aynca selefon bant yontemi ile oksiytir yu­murtast arandt.

Tum olgularda periferik yayma yapddt. Preparatlar Giemsa ile boyandtktan sonra X 100 btiytitmede mikroskopta 100 lokosit saydarak hticre oranlart bulundu ve eozinofil mutlak saytst % eozinofil X lokosit sayiSI formtilti ile hesaplandt.

IgE ve allerji screen ~ah§mast i~in alman kanlann serumlan aynldtktan sonra derin dondurucuda ~a­h§ma bitimine kadar bekletildi. ~alt§mada DIC (Diagnostic Product Corporation) firmasmm ALAST AT total IgE ve ALA TOP allerji screen kitleri kullamldt. Kitler usultine uygun §ekilde ~alt­§Ildt.

Verilerin istatistiksel degerlendirilmelerinde, regresyon - korelasyon analizi uygulanmt§trr.

BULGULAR

Allerj ik hastahk ve parazitoz on tamst ile laboratuvara ba§vuran tiim olgularda gaitada parazit incelemesi ve periferik yayma bulgulan de­gerlendirildi.

Parazitoz on tamst ile incelenen 200 olgunun 99 ' unda parazit gosterilmi§tir. Bunlann 19'unda (% 19,19) E.histolytica, 32'sinde (% 32,32) G.lamblia,

346

16'smda (%16,16) A.lumbricoides , 12'sinde (%12,12) E.vermicularis, 9'unda (% 9,09) H.nana, 10'unda (%10,10) T.saginata, birinde (% 1,01) E.hydatidosus (serolojik olarak 1HA ile 1/156 titrede pozitif olarak) saptanmt§ttr.

Parazitoz on tamst ile incelenen 200 olgunun 99'unda parazit gosterildi. Bu olgulann 25'inde ise (% 26) eozinofili saptandt. Allerjik hastaltk on ta­mst ile gtmderilen 26 olgunun 20'sinde (% 76) eozinofili saptanmt§trr. Bu olgularda IgE ve allerji screen testi ~alt§Ildt.

Paraziter grupta ; eozinofil saytst 200-1050/mm3 arasmda degi§iyordu. Ortalama deger 468,2 ± 184,86/mm3 bulundu. IgE degerleri ise 38,4 - 1344 ng/ml arasmda idi. Ortalama deger 419,27 ± 352,52 ng/ml bulundu.(Tablo 1)

Paraziter grupta IgE ve eozinofil degerleri arasm­daki ili§ki miktan 0,64 olarak bulunmu§tur. Bu da istatistiksel olarak anlamlt idi. (r= 0,64, t= 4,021, p<0,001).

Bu grupta, IgE ve eozinofil diizeyleri arasmda gii~­lii bir ili§ki oldugu anla§Ilmaktadrr. (~ekil1)

1ki hastada g<>zlenen dti§iik degerlere " uzun stiren parazitik stimtilasyona vticudun cevap verme egili­mi azalmaktadrr " §eklindeki ara§ttrma sonucu etkili olabilmektedir (4).

Dort hastada saptanan ytiksek degerler ise , vticut i~i yerle§im ve go~ olayt gosteren paraziter durumlarda (E.hydatidosus, A.lumbricoides) ytik­sek eozinofil ve IgE degeri bulunmasma omek te§­kil etmektedir.

Allerjik hastalarda eozinofil saytst, 240-1700/mm3 arasmda idi. Ortalama deger 918 ,00 ± 1124,16/mm3 bulundu. lgE degerleri ise 38,4-1008 ng/ml arasmda olup; ortalama deger 340,53 ± 324,69 ng/ml bulundu. (Tablo 1)

Allerjik hastallk grubunda lgE ve eozinofil deger­leri arasmdaki ili§ki miktan 0,86 olarak bulundu. Bu da istatistiksel olarak anlamh idi. (r= 0,86, t= 3,885, p< 0,001). Bu grupta IgE dtizeylerindeki kti­~iik degi§ikliklerin eozinofil saytsmda btiyiik arti§-

Erciyes Tip Dergisi 15 (4 ) 345-349, 1993

lara neden oldugu gMilmektedir. (~ekil 2)

Allerji screen test; ~ukulata, kedi, at, k<>pek tliyii, yumurta ala, inek siitii, soya fasiilyesi, ~avdar ~imi, cledosporium mantan, ftsttk, ~i~ek tozu, orman aga~lan, sedir agac1 allerjenleri i~ermektedir. <;a-

Ulukanlzgil, Tiirk Anba§. Ytlmaz, ve ark.

h~mamtzda 25 parazitozlu olgunun 18 I inde ve allerjik hastahk dii~iiniilen ve eozinofilisi olan 20 olgunun 15 I inde allerji screen test pozitif bulun­mu~tur. Paraziter hastahklarda 18 vakamn pozitif ~lkmas1 bu ki~ilerin parazit dt~mda bu allergene duyarh olmalanndan kaynaklanmaktadrr.

Tablo 1. Gruplardaki eozinoftl ve IgE dllzeylerine ili§kin tanunlay1c1 degerler

Grup

Paraziter lnfeksiyon Allerjik Hastahk

X

n

25 20

r <r 0'-41 i. : ~. oll r <.o.oo\

~ekiJ 1. Paraziter durwnlarda IgE-Eosinofil ili§kisi

TARTI~MA

<;alt~mamtzda ; paraziter hastalikl.t olgularda, IgE ve eozinofil degerleri arasmda gii~lii bir ili~ki ol­dugu a~dmaktadrr.

IgE serum degeri; atopik hastaltklar, bir ~ok

Erciyes Tzp Dergisi 15 (4) 345-349,1993

Eozinofil/mm3

(X± SD)

468120 ± 184186 918,00 ± 1124,16

)(

I'~

I> t. I -t I "j " ..

IgE (ng/ml) (X ±SD)

419,27 ± 352,52 340,53 ± 324,69

I

('60.9'­-t: .) :t)l' )

r.(oool

~ekil 2. Non-Paraziter Lokal ve Sistemik Allerjik durumlarda lgE-Eosinofil ili§kisi

paraziter durumlar ve immun yetmezlik sendromla­nnda artmaktadrr (3,9).

Paraziter durumlarda yiiksek IgE serum diizeyinin nedeni tam olarak a~tklanarnamakla birlikte, T helper'larmm spesifik antikor (IgE dahil) olu~u­munda rol aldtgt bilinmektedir (8,17).

347

Paraziter ve allerjik hastal1klarda unmunglobulin-E ve eozinofili bulgulan

Parazitlerin i~erdikleri ve salgtladtklan bir~ok potent allerjenin, serum IgE yaptmmt stimtile ettirdikleri, ancak parazite spesifik IgE degerinin total IgE 'nin % 5-10 kadart oldugu bulunmu~tur (16).

Burada parazitlerin non-spesifik IgE yaptmmt arttr­dtgt, yani allerjik hastahklarda gortilen Spesifik IgE artt~ma kar~tt oldugu anl~tlmaktadtr (18).

Ascaris lumbricoides enfeksiyonlannda yaptlan ~­h~malarda fekal IgE diizeyinin farkh allerjik hasta­hklar bulunan olgularda gortilen fekal lgE artl~m­dan yiiksek oldugu gosterilmi~tir (12).

Bu olgularda aym zamanda serum IgE diizeyinin yiiksek oldugu Johanson ve arkad~lan tarafmdan gosterilmi~tir ( 1 0).

Ancak ascarisle enfekte tiim ki~ilerin serumlannda lgE yiiksekligi bulunmamt~ttr. Aym ~~mada bazt olgularda ne fekal IgE , ne de serum IgE yiiksekligi saptanamamt~ttr (10).

Buna neden olarak ~u gorii~ler ileri siirtilmii~tiir. Uzun siiren parazitik enfeksiyon viicutta IgE sti­miilasyonuna yol a~mamakta, ya da liimende proteolitik enzimler tarafmdan harap olmaktadtr ve IgE mukozada smtrh kalmakta, liimeni etkilememektedir (7,13,14).

Paraziter hastahklara ~lik eden diger bir parametre eozinofillerdir. Yaptlan deneysel ~ah~malarda,

KAYNAKLAR

1. Alizadeh H, Urban J: Celie containing lgE in the intestinal mucoza of mice infected with the nematode parasite trichinella spiralis are predominantly of a mast cell lineage. Int. Arch. Allergy Appl. lmmunol. 93:308-11 , 1991.

2. Alzari PM: Three dimentions structure of antibodies. Annu. Rev. lmmunol. 4: 555, 1986.

3. Buckley RH, Becker HG: Abnormalities in regulation of human lgE synthesis. lmmunol.

348

eozinofillerin konagm parazite kar~t immtinitesin­de ne denli onemli oldugunu gostermi~tir (11,15).

Eozinofili; genellikle atopik allerji, invaziv paraziter hastahklar, bazt viral hastahklann konvelesan donemi, lenforetikiiler hastahklar, sarkoidozis, maligniteler ve otoimmtin hastaltklar­da yiiksek gortilmektedir (5).

Ozellikle gen~ ya~Iarda ; artmt~ eozinofil diizeyi allerjik, immtin yetmezlik ve enfeksiyonlara duyar­ltltkla paralellik gosterir (1,2).

Bazt ~ah~malarda eozinofil diizeylerinin ya~ ve cinsiyete bagh olarak degi~tigi saptanmt~ttr (6).

Atopik hastahkta Ig E yanth spesifiktir ve allerjen screen test yardtmtyla hangi allerjene spesifik olarak geli~tigi kolayhkla saptanabilir ve screen test pozitif bulunan olgularda tipe yonelik ileri ~a­lt~malarla allerjen saptanarak tedavi planlanabilir.

Paraziter hastaltklarda IgE diizeyinin saptanmast ise; non-spesifik IgE yanthna yol a~mast nedeniyle destekleyici olarak kullantlabilir. Her ne kadar bir ~ok paraziter hastahkta tamyt destekleyici olabilirse de ancak non-spesifik bulgudur ve hastada tamya gottirebilecek i~lemlerin maliyetini arttrmaktadtr. Bu nedenle sadece tamda zorlantlan olgularla stmrlandtnlmast ve bu olgularda serum IgE yiikselmesi ile birlikte fekal IgE ~ah~tlmast uygun olacaktrr.

Rev: 41: 290, 1978. 4. Cohen RP, Jones TC: Eosinophilia.

elevated immunglobulin E level and chronic enteritis due to intestinal helminthiasis. Am. f . Med. 67 (5): 909-12,1979.

5. Cuningham AS: Eozinophil counts. Age and sex differences. J . Pediatr. 87 (3) : 426-27,1975.

6. lshizak K: lgE-bindingfactors and regulation of lgE antibody response. Annu. Rev. lmmunol. 6: 6513,1988.

7. Jarret EE, Bozin E: Elevation of total serum

Erciyes T1p Dergisi 15 (4) 345-349,1993

lgE in rats following helminth parasites infection. Nature. 25:613-16,1979.

8. !arret EE, Muller HR: Production and activities of lgE in helminth infection. Prog. Allergy. 31: 178.1982.

9. Johannson SGO, Foucard T: IgE in immunity and diseases in middleton. lmmunol. Rev. 41: 290,1978.

10. Johannson SGO, Melbor T, Vagltginst B: Immunoglobulin levels in Etiopian Preschool children with spesific reference to high concentrations of lgE. Lancet. 1118-21, 1988.

11. Key AB: The role of the eosinophil. J. Allergy Clin.lmmunol. 64: 90,1974.

12. Kollmannskong S, Honeberg B: Immunoglobulin E in feces from children with allergy. Evidence of local production of IgE in the gut. Int. Arch. Allergy Appl. Immunol. 76: 133-37,1985.

13. Kollmannskong S, Morkevy G, Honeberg B:

Erciyes T1p Dergisi 15 (4) 345-349,1993

Ulukanllgil, Tiirk AnbCJ§, Yllmaz, ve ark.

Fragmants of lgE antibodies in human feces. Int. Arch. Allergy Appl. lmmunol. 78:358-63, 1985.

14. Larch JE, Rice GJ: Allergic inflamation as a hypothesis for the expulsion of warms from tissues. Rev. Exp. Parasitology 37:251-66, 1975.

15. Ollsson I, Verge P: The role of eosinofil granulocyt in the influmatory reaction. Allergy. 34:353.1979.

16. Rodermeir M, Becleti A, Pone/it E, et al: Serum lgE levels in protozoal and helminth infections. Int. Arch. Allergy Appl. lmmunol. 47:285-89,1976.

17. Roitt I, Brostoff J, Male D: Immunology (2 nd. ed) Gower Med. Pub, N.York 1985 pp: 10-17.

18. Turner KS, Fedden C, Guinn EH: Nonspesific potentiation of lgE parasitic infections in man. Int. Arch. Allergy Appl. lmmunol. 58 : 232-36, 1979.

349