2

Kitabın AdıParagraf Dikkat Okuma Anlama Ortaokul Öğrencilerine Özel

ARTIBİR YAYINLARI Fevzi Çakmak Mah. 10448. Sokak No:18 • Karatay / KONYATel: 0332 342 65 64www.artibiryayinlari.comartibiryayinevi@gmail.com

Yayıncı Sertifika Nu.10418

ISBN

978-605-66548-4-8

BaskıOlgunçelik Ofset Matbaa Ltd. Şti. Büsan OSB Fevzi Çakmak Mah. 10670 Sokak Nu: 26/D. Karatay/KONYATel: 0332 342 32 20

Basım Tarihi Eylül 2018

• 0532 546 12 86

3

Öncelikle Artıbir Yayınlarını tercih ettiğiniz için teşekkür ederiz.

Değerli Öğretmenler, Veliler ve Sevgili Öğrenciler,

Eğitim sistemimizde Türkçe sorularının yaklaşık %80’ini anlam bilgisi oluşturmak-tadır. Paragraf ve anlam bilgisi soruları cevabı içinde olan, öğrencilere kolay gelen sorular olmasına rağmen en çok hata yapılan sorulardır. Bu yüzden dikkat ve okuma-anlama çalışmalarına dayanan etkinlikler oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu süreç içerisindeki okuma çalışmaları, dikkati geliştirme ve anlamaya yönelik etkinliklerle desteklenme- diğinde, yapılacak olan çalışmalardan istenilen düzeyde verim elde edilememektedir. Paragraf soru çözümleri ve okuma çalışmaları, var olan bilgi, bulgu ve düşünceleri anla-maya, yorumlamaya, dikkati geliştirmeye ve belirli zihinsel işlemlerin gerçekleştirilmesine imkân sağlamalıdır.

“Artıbir Yayınları” olarak hedefimiz, klasik okuma-anlama çalışmalarından farklı içerikte hazırladığımız bu kitapla, öğrencilerin okuma-anlama ve dikkat becerilerini geliştirerek üst düzeyde zihinsel işlemler gerçekleştirmelerini sağlamaktır.

Artıbir Yayınları

ÖNSÖZ

4

1. BÖLÜM

2. BÖLÜM

Test 1

Test 2

Test 3

Ne K kka

3. BÖLÜM

Test 1

Test 2

Test 3

Ne K kka

4. BÖLÜM

Test 1

Test 2

Test 3

Ne K kka

5. BÖLÜM

Test 1

Test 2

Test 3

Ne K kka

6. BÖLÜM

Test 1

Test 2

Test 3

Ne K kka

İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLERSayfaNu.

SayfaNu.

Test 1 7

Altın Kurallar 5

Test 2 11

Test 3 15

Ne K kka 19

29

Altın Kurallar 27

33

37

41

51

Altın Kurallar 49

55

59

63

73

Altın Kurallar 71

77

81

85

95

Altın Kurallar 93

99

103

107

117

Altın Kurallar 115

121

125

129

7. BÖLÜM

Test 1

Test 2

Test 3

Test 4

8. BÖLÜM

Test 1

Test 2

Test 3

CEVAP ANAHTARI

İÇİNDEKİLER SayfaNu.

137

141

145

149

153

157

161

165

www. .com

ALTIN KURALLAR

5

PARAGRAF SORULARININ ÇÖZÜMÜ İÇİN ALTIN KURALLAR

HAYDİ BAŞLAYALIM

Sevgili öğrenciler; Paragraf; bir duyguyu, düşünceyi, isteği, durumu, öneriyi,

olayın bir yönünü, yalnızca bir yönüyle anlatım tekniklerindenve düşünceyi geliştirme yollarından yararlanarak anlatan ya-zının, bir satır başından öteki satırbaşına kadar olan bölümü- dür.

Türkçe sınavlarının en temel soru tipi olan paragraf soru-ları ile genel olarak okunan metni anlama, yorumlama, çıka-rımlarda bulunma ve değerlendirme becerileriniz ölçülmek is-tenmektedir. Kitap okumayı alışkanlık haline getiren öğrencile-rin paragraf sorularının çözümünde hiç zorlanmadıkları, hatta büyük keyif aldıkları bilinmektedir. Okuma-anlama becerisinin kazanılması, sadece bu sınav için değil, hayat boyu öğrenme-nin olmazsa olmazlarından olduğu için son derece önemlidir.

Başarı yolunda ilerlemek isteyen siz öğrenciler için özenle kaleme aldığımız bu eserde, TEOG sınav formatına uygun, çıkmış ve çıkabilecek tüm paragraf soru tiplerine yer verilerek başarınıza katkı sağlamak amaçlanmıştır. Kitabımızda verilen örneklerle paragraf sorularının nasıl çözüleceğini, paragrafa bakış açımızın nasıl olması gerektiğini, çözümde en hızlı ve pratik yöntemlerin neler olduğunu öğreneceksiniz. Hazırsanız, haydi başlayalım o zaman.

ALTIN KURAL 1 Düzenli kitap okuyarak hem kelime hazinenizi hem de okuma-anlama becerinizi geliştirebilirsiniz. Bu alışkanlığınız, özellikle cümle yapılarını tanımanızda, anlatım bozukluklarını hemen fark edebilmenizde çok büyük yarar sağlar.

ALTIN KURAL 2 Paragraf soruları kendi içerisinde anlamaya ve yoruma dayalı sorular olsa da, soru köklerinde yer alan "nesnel", "öznel", "genel yargı", "vurgulanmak istenen", "ana fikir" vb. gibi belli başlı temel kavramların anlamlarını mutlaka bilmemiz gerekir. Aksi durumda, paragrafı anlamış olsanız dahi hata yapma ris-kiniz olacaktır.

ALTIN KURAL 3 Niçin okuduğunuzu bilmediğiniz bir paragraf, metni anlamış ol-sanız dahi size zaman kaybettirir. Bu nedenle ilk yapmanız ge-reken soru kökünü dikkatli bir şekilde okuyup sizden neyi iste-diğini anlamak olmalıdır. Çözümde hata yapmamak için altı çi-zili veya koyu şekilde yazılan özellikle olumsuzluk bildiren ke-limelere dikkat etmelisiniz. Aşağıdaki paragraf sorusunu ilk olarak soru kökünü okuma-dan; daha sonra ise Altın Kural 3’e göre çözmeye çalışınız. Bakalım anlama düzeyiniz ile çözüm hızınızdaki farkı görebile-cek misiniz?

Örnek Soru: Hayatta birçok insan başarısızlığı tatmıştır. Her-kes her şeyi başaramaz. Bu başarısızlığın asıl sebe- bi, cesaret ve inanç eksikliğidir. Etrafıma baktığımdamaddî ve manevî alanda cesur olanların başarılı olduk-larını görüyorum. Ben ise birçok değişik işle uğraştım.

Büyük bir azim ve sabırla çalıştığım her işin sonunda başarıya ulaştım. Bu bana, beklemeyi bilen insanın her şeyi elde edebileceğini öğretti. Şunu da eklemeliyim ki; hedeflerimiz yüksek olmalı. Çünkü gökyüzüne nişan alan, ağaca nişan alandan çok daha yüksekleri vurur.

TEST 1 BÖLÜM 1

6

A) Başarınızdaki en büyük faktör eşiniz mi?B) Akılsız insanlar başarıya ulaşamazlar mı?C) Sizce başarıya ulaşmak için insanların neler yap-

ması gerekiyor?D) Sabrın sonu selamet midir?

Örnek Çözüm: Böyle bir paragraf için; “Parçada hangisine değinilmemiştir?”, “Parçada hangi anlatım türü kulla-nılmamıştır?”, “Bu parça için en uygun başlık hangisi olabilir?” gibi birçok soru sorulabilir. Sorunun çözümü-nü ele alırken, ilk olarak soru kökünü okumadan pa-ragrafı okuduğunuzu varsayalım. Bu durumda, parçayı niçin okuduğunuzu bilmediğiniz için zihniniz dağılabilir. Soru köküne baktığınızda parçayı yeniden okuma ihti-yacı hissedebilirsiniz. Oysa; “Yukarıdaki parça, hangi soruya karşılık söylenmiş olabilir?” şeklindeki soru kökünü okuduktan sonra pa-ragrafa baktığınızda, ne aradığınızı bildiğiniz için ceva-bı bulmanız çok kolay olacaktır. Şıkları tek tek ele ala-cak olursak; A) Parçada, başarıdaki faktörün “eş” olduğundan hiçbahsedilmemiş. (Yanlış) B) Akılsız insanların başarısız olduğuna dair bir cümlede bulunmuyor. (Yanlış) D) Sabrın sonu selamet midir? Evet. Selamettir. Par-çada bu hususa “sabırla çalıştığım”, “beklemeyi bilen insanın her şeyi elde edebileceği” sözleriyle kısmen de olsa değinilmiş (Çeldirici şık. Bu şık şimdilik dursun. Çünkü parçaya öyle bir soru sormalıyız ki; sorumuzun tüm cevabını en geniş mânâda verebilsin) (Yanlış). C) “Sizce başarıya ulaşmak için insanların neler yap-ması gerekiyor” sorusunu sorduğumuzda, parçanın en geniş manada cevap verdiğini görüyoruz. O halde doğ-ru cevap C şıkkıdır.

ALTIN KURAL 4 Soru kökünü anladıktan sonra, tüm şıklara hızlı bir şekilde göz atmanız yararlı olacaktır. Ancak bunu yaparken şıkların üze-rinde düşünüp zaman kaybetmeyiniz.

ALTIN KURAL 5 Cevaptan ne kadar emin olursanız olun, bütün şıkları okuma-dan doğru şıkkı işaretlemeyiniz. Yanlış olduğu kesin olarak bil-diğiniz şıkkın üzerini çizebilirsiniz. Şayet iki şık arasında karar-sız kaldıysanız, şıkları daire içine alıp daha sonra tekrar oku-mak üzere bir sonraki soruya geçiniz.

ALTIN KURAL 6 Uzun paragraf sorularından hiç korkmayın! Bazı öğrenciler uzun soruları okumanın zaman kaybettirdiğini veya bu tür so-ruların zor olduğunu düşünerek bu tarz sorulardan pek hoş-lanmazlar. Ancak şunu aklınızdan çıkarmayın ki bir paragraf sorusu ne kadar uzun olursa, cevabı o oranda kolaydır. Ayrıca paragraf sorularının en güzel yanlarından biri de cevabının so-runun içinde olmasıdır.

ALTIN KURAL 7 Düzenli olarak soru çözmek, paragraf soru tiplerine aşina ol-manızı sağladığı gibi, size büyük bir hız kazandıracaktır.

Yukarıdaki parça, hangi soruya karşılık söylenmiş olabilir?

BÖLÜM 1 TEST 1

7

1. Sabahın ilk saatleriydi. Briyantin ile parlatılmış ve özenletaranmış saçlar, traşlı bir yüz ve etrafına çok hafif birkolonya kokusu saçan yakışıklı bir genç, Balpetek Pas-tanesi’nde oturuyordu. Derken neşeli bir ses, sessizliğibozdu. Kapıdan genç mi genç bir kız belirdi. Delikanlı,gülümseyerek ayağa kalktı ve kızı karşıladı. Kızın hava-da asılı kalan kahkahası pastanenin içini süsleyen çi-çekleri bile gülümsetti.

Bu metnin anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Gözlem gücünden yararlanılmıştır.B) Pekiştirilmiş bir sözcüğe yer verilmiştir.C) Çeşitli duyu organlarıyla ilgili durumlar aktarılmıştır.D) Ağır bir dil kullanılmıştır.

2. Mutlu olmak ve bu mutluluğu devam ettirebilmek kolaydeğildir. Çünkü mutlu olmak gerçekten de zor bir iştir. Oy-sa günümüze dek hep mutsuzluk üzerinde durulmuş;olumsuzluk, asık suratlılık pek beğenilmiş ve yüceltilmiştir. Mutlu olmanın iç disiplin, sebat ve sabır istediğigözardı edilegelmiştir.

Yukarıdaki metinde asıl anlatılmak istenen aşağıdaki lerden hangisidir?

A) Mutlu olmak her bireyin hakkıdır.B) Mutluluk ve mutsuzluk birbirinden ayrı düşünüle-

mez.C) İnsanların dikkatini mutluluktan çok mutsuzluk çe-

ker.D) Mutluluk çaba gerektirmeyen kendiliğinden ortaya

çıkan bir durumdur.

3. I. Bir başka ilginç uğraşıları da saksı içinde bodur ağaçları yetiştirmektir.

II. Japonlar, doğa ve doğanın güzelliklerine bağlı birulustur.

III. Her yıl büyük bir özenle budadıkları saksılardakiasırlık ağaçlar onların eseridir.

IV. Dünyaya çiçek düzenleme sanatı olan İkabanayıarmağan ettiler.

V. Kiminin yaşı elli, kiminin altmış, kiminin daha fazla.

Yukarıdaki cümlelerden anlamlı bir paragraf oluştur-mak için sıralama nasıl olmalıdır?

A) II, IV, I, III, V B) III, II, I, IV, VC) V, I, II, III, IV D) II, I, V, III, IV

4. İki yanında görkemli ağaçların sıralandığı genişçe bircaddede yürüyorduk. Cadde boyunca pastaneler, lo-kantalar ve adeta serpilmişçesine duran küçücük çi-çekçi dükkanları vardı. Dükkânların vitrinlerindeki çeşitçeşit çiçekler, tüm caddeyi neşelendiriyor, renklendiri-yor ve caddeye bambaşka bir hava veriyordu.

Yukarıdaki paragrafta aşağıdaki anlatım tekniklerin den hangisi kullanılmıştır?

A) BetimlemeB) ÖykülemeC) AçıklamaD) Tartışma

Süre: 20 dk

TEST 1 BÖLÜM 1

8

5. Kadının biri telaşla Ali Bey’in yanına gelerek: - Çocuğum dama çıktı. Çağırırsam gelmez. Bıraksam

düşer diye korkuyorum. “Orası tehlikeli yavrum aşağı in.” desem, tehlikenin ne olduğunu bilmez. Elimle işa-ret etsem anlamaz. Ne olursunuz bana yardım edin, der.

Ali Bey: - Dama başka bir çocuk çıkar, sana gelmeyen çocuğun

ona doğru gideceğini göreceksin. Kadın, söyleneni yapar. Kadının çocuğu, diğer çocuğu görünce ona doğru emekleye emekleye gider. Anne de bundan istifade çocuğun kolundan tutup onu damdan düşmekten kurtarır.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çocuklar tehlikeli yerlerde gezmeyi severler. B) Kişilerin dikkatini kendi yaşıtları çeker. C) Çocukların eğitimi konusunda anne ve babaya so-

rumluluklar düşer. D) Çocukların istekleri bitmez.

6. Divan edebiyatı, Arap ve Fars edebiyatının bir karışımı şeklindedir. Divan edebiyatının biçim ve içeriğinde Arap ve Fars edebiyatının etkilerini rahatlıkla görmek müm-kündür. Bu dönemin sanatçıları söz oyunlarına bolca yer vermiş; bu da divan edebiyatının anlaşılmasını zor-laştırmıştır.

Yukarıdaki paragrafta aşağıdaki anlatım tekniklerin-den hangisi kullanılmıştır?

A) Öyküleme B) Betimleme C) Açıklama D) Tartışma

7. Fazıl Hüsnü Dağlarca, Ömer Seyfettin, Hüseyin Rahmi Gürpınar gibi sanatçılar çok sevilmiş ve okunmuşlardır. Çünkü bu yazarlar doğru bir Türkçe ile yazmış, düşün-düklerini halkın anlayabileceği sade bir dille yansıtmaya çalışmışlardır. Hiçbir zaman halka tepeden bakmamış; hatta onlardan biriymiş gibi hareket etmişlerdir. Bu da onların aynı zamanda günümüzde de okunmasına se-bep olmaktadır.

Yukarıdaki paragrafta hangi anlatım tekniği kullanıl-mıştır?

A) Betimleme B) Tartışma C) Açıklama D) Öyküleme

8. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin anlamları ve-rilmiştir. Buna göre hangisi yanlıştır?

A) Yazarın canlı bir anlatımı vardı. (Kişiyi kendine çe-ken, etkileyici.)

B) Biyoloji dersinde canlılar konusunu işledik. (Dünya-da yaşayan hareketli varlıklar.)

C) Yerdeki karıncalar birden canlanıverdi. (Aniden ha-rekete geçme.)

D) Derenin suyu çok canlı akıyordu. (Bir şeyin kıvrımlı bir şekilde ilerlemesi.)

BÖLÜM 1

TEST 1

9

9. Kişiden kişiye değişen bilgiler içeren cümlelere “Öznel Cümleler”; herkes için genel geçer bilgileri içeren cüm-lelere ise “Nesnel Cümleler” denir.

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisi nesnel bir özellik gösterir?

A) Burası dünyada gördüğün en güzel yerlerden biri. B) Edebiyatımızın en güzel şairi Ahmet Haşim’dir. C) Bugünkü elbise sana çok ama çok yakışmış. D) Türkiye, Asya ile Avrupa arasında köprü vazifesi

görür.

10. İnsanlardan sıkılıp kendi kabuğumuza çekildiğimizde veya çeşitli olumsuzluklardan dolayı daraldığımız za-manlarda en iyi dostumuzdur kitaplar. Bir anda bizleri içine çekip tüm sıkıntılarımızı alır.

Yukarıda altı çizili sözcük grubuyla anlatılmak iste-nen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aile içindekilerle dertleşmek. B) Farklı etkinliklerde bulunmak. C) Kendisiyle baş başa kalmak. D) Uzak yerlere tatile gitmek.

11. I. Çok hasta olduğu için okula gidemedi. II. Trafik sıkışık olduğu için geç kaldı. III. Oraya abisini görmek için gitti. IV. Çalışmadığı için sınavı kazanamadı.

Yukarıdaki cümlelerin hangisinde amaç-sonuç iliş-kisi vardır?

A) I B) II C) III D) IV

12. Dünyadaki güzellikleri bulma çabası içinde olan ve onu bulanların yüzleri aydın, gözleri pırıl pırıl ve canlıdır. Ancak böyle bir çaba içinde olmayan, tek amacı gününü gün etmek olanların yüzleri ise asık, gözleri donuktur. Biri yaşamla doluyken, diğeri yaşayan bir ölüdür.

Yukarıdaki parçadan çıkarılacak en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güzel gören güzel düşünür; güzel düşünen güzel yaşar.

B) Güzeli ancak eğitimli insanlar görürler. C) Güzellik kişiden kişiye değişen bir kavramdır. D) Güzellikle sanat iç içedir.

13. Aşağıdaki metinlerin hangisinde anlatım birinci kişi ağ-zıyla yapılmıştır?

A) Sıcak bir günün ardından bol yıldızlı, gayet sakin bir gece başlamıştı. Böyle bir gecede gölgesi yan tarafa düşen uzun boylu bir adam dolaşıyordu so-kakta.

B) Meraklı bir toplayıcıydı. Piyasaya yeni çıkmış kitap-ları alır, kitaptaki önemli yerlerin altını çizerek onları okurdu. Bitirdiği kitapları atmaz, rafına düzenli bir şekilde yerleştirirdi.

C) Kapının acı acı çalan ziliyle irkildim. Kapıya doğru giderken kalp atışlarımın hızlandığını hissettim. Ka-pıyı açtığımda karşımda yorgun ve bitkin bir adam duruyordu.

D) Hep beraber sofraya oturdular. Önce çorbalar he-men ardından ana yemekler ve tatlılar geldi. Sofra-da kimse konuşmuyor; sadece kaşık ve çatal sesi duyuluyordu.

TEST 1 BÖLÜM 1

10

14. İnsanların çoğu mükemmellik peşinde koşar ve bu yüz-den hata yapmamaya çalışırlar. Ancak hepimiz insanız ve elbette ki hatalarımız olacaktır. Burada önemli olan hatalardan ders alıp ona göre hayatımızı şekillendir-mektir.

Buna göre yukarıda verilen parçanın son cümlesi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Mükemmellik peşinde koşmak yapmamız gereken birçok şeyi engeller.

B) Sadece mükemmel insanlar hayatlarına yön verir-ler.

C) Mükemmeliyet bazen başarısızlığı da doğurur. D) Mükemmeliyet duygusu doğuştan değil, sonradan

kazanılan bir duygudur.

15. Yazar 1885’te İstanbul’da doğdu. Edebiyat Fakültesi’ni bitirdikten sonra çeşitli liselerde öğretmenlik ve müdür-lük yaptı. 1910’da gazeteye gidip gelirken tanıştığı Me-lahat Hanım ile dünya evine girdi. Bu evlilikten üç ço-cuğu oldu. 1940’da geçirdiği kalp krizi sonucunda vefat etti.

Yukarıdaki metin aşağıdaki türlerden hangisinden alınmıştır?

A) Anı B) Biyografi C) Makale D) Mülakat

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “karanlık” sözcüğü ger-çek anlamda kullanılmıştır?

A) Bu işin arkasında karanlık güçler var. B) Gece karanlığında el yordamıyla yürümeye çalışı-

yor. C) Karanlık günler geride kaldı artık. D) Bu tür kitaplar karanlık düşünceleri içerir.

17. Tut ki seninle geldim, ne değişecek peki?

Yukarıda altılı çizili kelimenin ifade ettiği anlam aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) İstek B) İhtimal C) Varsayım D) Dilek

18. Bir şeyi hakkıyla yapmak istiyorsanız sadece o şeye yoğunlaşmak ve sürekli onunla meşgul olmak gerekir. Aynı anda birden fazla şeyle uğraşmak hem dikkat da-ğınıklığına hem de verimliliğin azalmasına sebep olur. Unutmamak gerekir ki “………………………….

Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdaki atasözlerinden hangisinin getirilmesi daha uygun olur?

A) Bir elin nesi var iki elin sesi var. B) Âlimin uykusu cahilin çalışmasından iyidir. C) Taşı delen suyun gücü değil, damlaların süreklili-

ğidir. D) Gün doğmadan neler doğar.

BÖLÜM 1

TEST 2

11

1. I. Kılı kırk yarmak II. Gelene gidene el açmak III. İnce eleyip sık dokumak IV. Dilinde tüy bitmek

Yukarıda verilen deyimlerden hangi ikisi aynı anlam-dadır?

A) I-III B) II-IV C) III-IV D) I-II

2. “Kapalı” sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde farklı bir anlamda kullanılmıştır?

A) Tatil dolayısıyla tüm marketler kapalıydı. B) Mektup ona kapalı bir zarf içinde ulaştırıldı. C) Kapalı konuşmak onun en büyük özelliğidir. D) Evdeki tüm pencereleri kapattı.

3. “Toplumda parmakla gösterilen biri olmak için çabalı-yordu.” cümlesinde “parmakla gösterilmek” deyimini en iyi ifade eden seçenek aşağıdakilerden hangisidir?

A) Herkesçe küçümsenmek B) Fazlaca beğenilmek C) Ciddiye alınmamak D) Azımsanmak

4. I. Tek taştan duvar olmaz. II. Öfkeyle kalkan zararla oturur. III. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. IV. Eski dost düşman olmaz.

Yukarıda verilen atasözlerinden hangi ikisi aynı an-lamdadır?

A) I-II B) II-IV C) III-IV D) I-III

5. I. Buralarda bu tür olaylar çokça olur. II. Onu aramadığım için bana çok kızmıştı. III. Son yıllarda ormanlık alanlar çok azaldı. IV. Maç sırasında ayağı kırıldı.

Yukarıdaki cümlelerin hangisinde sebep-sonuç iliş-kisi vardır?

A) I B) II C) III D) IV

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde koşul anlamı vardır?

A) Bu yıl sınıfımı geçersem, babam bana bisiklet ala-cakmış.

B) Gün doğmadan uyanmayı çok seviyor. C) Bu yıl geziye gitmeyi düşünmüyorlar. D) Küresel ısınma, tüm canlılara zarar vermeye devam

ediyor.

Süre: 20 dk

TEST 2 BÖLÜM 1

12

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisi öznel bir cümle özelliği gösterir?

A) İyi bir yazar olmak için gecesini gündüzüne kattı. B) Güncel konuları işleyen kitaplar daha başarılı olur. C) Romanlar, hikâyelere göre daha uzun türlerdir. D) Son yıllarda çocuklara yönelik kitap yayınlarında ar-

tış oldu.

8. Günümüzde birçok yerde okuma saati etkinliği düzen-lenmekte. Bu etkinliklerde alanında uzman bir kişi, kar-şısındaki topluluğa kitap okumakta ve bazen de gerekli gördüğünde açıklamalar yapmaktadır. Geçenlerde ben de böyle bir etkinliğe katıldım. Etkinlik sırasında dikka-timi çeken bir şey oldu. Okuma saati sırasında bazı din-leyiciler, hapur hupur bir şeyler yeme derdindeydiler. Ancak bana göre bu durum hiç hoş değil. Hem okuya-na hem de dinleyene saygısızlıktır bu.

Yukarıdaki paragrafla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Ülkenin birçok yerinde yapılan bir etkinlikten bah-sedilmekte.

B) Yer yer yansımadan türemiş ikilemelere yer veril-miştir.

C) Yazar, kişisel görüşünü dile getirerek eleştiride bu-lunmuştur.

D) Bahsedilen etkinliklerin çok faydalı olduğu ve mut-laka yaygınlaştırılması gerektiğine değinilmiştir.

9. Geceden yağan kar, her tarafı bembeyaz bir örtü gibi kaplamıştı. Bu, yılın düşen ilk karıydı. Karın tadını çıkar-mak için sıkıca giyinip dışarı çıktı. Yürürken bir taraftan ayaklarının altındaki karın gıcırtısını duyarken diğer ta-raftan ona adeta gülümseyen kar taneciklerinin gökyü-zünden düşüşünü seyrediyordu. Dışardaki manzara tek kelimeyle kartpostallıktı.

Yukarıdaki metnin anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Yansıma sözcüklere yer verilmiştir. B) Pekiştirilmiş sözcüğe yer verilmiştir. C) Kişiselleştirme söz konusudur. D) Açıklama tekniği kullanılmıştır.

10. Toplumların değişmez unsurlarıdır gelenek ve görenek-ler. Toplumla bütünleştikleri için gelenek ve görenekleri toplumdan söküp atmak çok zordur. Bu durum kökleri derinlere uzamış bir çınar ağacına benzetilebilir. Şiddetli fırtınalarda bile devrilmezler.

Yukarıdaki paragraftan çıkarılacak en kapsamlı yar-gı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Toplumların birbirinden etkilenmeleri gayet normal-dir.

B) Her toplumun benimsediği ve vazgeçemediği du-rumlar vardır.

C) Kültür, bir milletin gelişmesi için en önemli unsurdur. D) Gelenek ve görenekleri yeni nesillere aktarmak ge-

rekir.

BÖLÜM 1

TEST 2

13

11. Devletin, vatandaşına karşı yapması gereken belli başlı görevleri vardır. Vatandaşın güvenliğini sağlamak, sağlıkhizletlerinden yararlanmasını sağlamak ve herkesin eğitim hak-kından yararlanmasının önünü açmak. Bunlar aynı za-manda sosyal devletin yapması gereken şeylerdir. An-cak bu noktada vatandaşa da bazı görevler düşmekte-dir. Oturdukları şehir, mahalle veya kent onların olduğu için buralarla ilgili sorunları belirleyip çözüm yolları ara-maları gerekir.

Yukarıdaki paragrafın son cümlesi aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A) Devletin ülke sorunlarının tümüne çözümler getir-mesi onun güçlü olduğunu gösterir.

B) Mademki sorun seninle alakalı, o zaman o sorun-lara senin çözüm getirmen gerekir.

C) Böyle bir anlayış hakim olduktan sonra hastaneden kültür kuruluşlarına kadar her şeyi halk yapmaya başlar.

D) Bu, bireylerde sorumluluk duygusunun gelişmesine sebep olur.

12. Dünyamız kutuplardan basık, Ekvator’dan şişkin, yu-

varlağa yakın bir yapıya sahiptir. Kendine has bu şekle Geoid denir. Bu şekilden dolayı Ekvator bölgesine Gü-neş ışınları dik, kutuplara ise eğik gelir.

Yukarıdaki metinde aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangisi kullanılmıştır?

A) Betimleme B) Açıklama C) Tartışma D) Öyküleme

13. Bilim adamlarının yaptıkları araştırmaya göre gelecek nesiller zeka geriliği yaşayacaklardır. Bunun da en ö-nemli nedeninin bilgisayar olduğu söyleniyor. Çünkü bilgisayar, bireyin beyin jimnastiği yapmasını engelle-mektedir. Eğitimciler, son zamanlarda öğrencilerin her konuda bilgisayara başvurduğunu; bunun da düşünme, çözme becerisini düşürdüğünü söylemektedirler.

Yukarıdaki paragraf aşağıdaki sorulardan hangisi-nin cevabıdır?

A) Gelecek yüzyılda da bilgisayar hayatımızda olacak mı?

B) Teknolojik ürünler en çok hangi yaş grubunu etki-lemektedir?

C) Düşünme ve üretme becerisini geliştirmede en iyi yol hangisidir?

D) Bilgisayarın aşırı kullanımı yararlı mı yoksa zararlı mıdır?

14. Aşağıdakilerin hangisi bir paragrafın giriş cümlesi ola-bilir?

A) Çünkü onun yazarlık merakı genç yaşlarda başla-mıştı.

B) Müzik, notaların ahenkli dansıdır. C) Daha önce de vurguladım: Çalışmak başarıyı geti-

rir. D) Bu konuda ona da güvenmek zorundasın.

TEST 2 BÖLÜM 1

14

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma vardır?

A) Türk edebiyatındaki gelişmeleri yakından takip edi-yor.

B) Birçok şehirde kültürel etkinlik yapılıyor. C) Teknoloji on yıl öncesine göre daha ileri durumda. D) Çetin kış şartlarıyla mücadele etmeyi bildi.

16. Çalakalem bir resimle karşımıza çıktı.

Yukarıda verilen altı çizili sözcükle anlatılmak iste-nen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dikkatli bir şekilde B) Özen göstererek C) İnce ayrıntısıyla D) Boya seçimine dikkat etmemek

17. Bir eserde konudan çok, o konunun anlatım şekli önem-lidir.

Yukarıdaki cümlede anlatılmak istenen aşağıdakiler-den hangisidir?

A) Bir eserde konu pek önemli değildir. B) Yazarların konuyu anlatışı farklı olabilir. C) Eserlerde üslup, konudan önce gelir. D) Esere değer katan konunun içeriğidir.

18. Bazılarına göre sanat, sanat içindir ve sanatın toplum-dan uzak olması gerekir. Ne kadar yanlış bir düşünce! Bana göre sanat sadece ve sadece toplum için olmalı. Çünkü sanatçı, toplumun bir bireyidir ve bu yüzden top-lumu işlemek zorundadır.

Yukarıdaki paragrafta hangi anlatım tekniği kullanıl-mıştır?

A) Açıklama B) Tartışma C) Örnekleme D) Betimleme

19. Türkiye’nin en büyük şehri İstanbul’da son yıllarda işle-nen suçlarda % 95’e varan bir artışın olduğu tespit edil-miştir. Bilhassa yoksulların yoğun olarak yaşadığı yer-lerde bu oran % 95’i de geçmektedir. Bu şekilde devam ederse 2020 yılında bu şehirdeki suç oranı ürkütücü bir boyuta ulaşacaktır.

Yukarıdaki parçada düşünceyi geliştirme yolların-dan hangisi kullanılmıştır?

A) Örnekleme B) Karşılaştırma C) Tanımlama D) Sayısal veriden yararlanma

BÖLÜM 1

TEST 3

15

1. Fakirlere her konuda yardım edilmeli. Zenginlere çok şey düşüyor. Genç insanlar daha dinç olur. Yaşlılara hürmet kalmadı. Yukarıya onu almak için çıktı. …………………………………….

Yukarıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcükler arasındaki anlam ilişkisi dikkate alındığında boş bı-rakılan yere hangi cümle getirilmelidir?

A) İçerisi gerçekten de çok sıcaktı. B) Aşağı indi ve onunla ayakta bir şeyler konuştu. C) Düşman, kenti bombalamaya devam ediyor. D) Siyah bir elbisesi vardı onun.

2. Aşağıdaki sözcüklerin hangisi eş sesli değildir?

A) Taş B) Sal C) Kır D) Sar

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Ad Aktarması” vardır?

A) Maç sonunda tüm şehir sokağa indi. B) Hakemin kararı tartışma konusu oldu. C) Top bir anda filelerle buluştu. D) Maçı tribünden izlemek istedi.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kir” sözcüğü farklı bir anlama gelecek şekilde kullanılmıştır?

A) Üstü başı kir pas içindeydi. B) Evin tüm perdeleri kirlenmişti. C) Bu kirli işleri bırakmak zorundasın. D) Kirli bir havlu ile kurulanıyordu.

5. Aşağıdakilerin hangisinde deyim yoktur?

A) O, burnu havada biriydi. B) Haberi alınca küplere bindi. C) Onun dönüşünü dört gözle bekliyordu. D) Dağılmış olan masasını ancak sabah toplayabildi.

Süre: 20 dk

TEST 3 BÖLÜM 1

16

6. Aşağıdakilerin hangisinde “değeri sonradan anlaşılan” anlamında bir atasözü kullanılmıştır?

A) Kör ölür badem gözlü; kel ölür sırma saçlı olur. B) Dost ile ye iç, ama alışveriş yapma. C) Her koyun kendi bacağından asılır. D) Gün doğmadan neler doğar.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öneri ve gerekçesi bir-

likte verilmiştir?

A) Sağlıklı olmak için düzenli spor yapmak zorunda-sın.

B) Hiçbir konuda kimseye yalan söylememelisin. C) Derslerine programlı çalışman başarıyı getirecektir. D) Kişi bazen kendisini de eleştirebilmelidir.

8. I. Kaydını başka bir okula almayı düşünüyor.

II. Onun kadar çalışkanını hiç görmedim. III. Eğitim ve öğretim toplumların vazgeçilmezidir. IV. Eğitime geç başlamasına rağmen başarılı oldu.

Yukarıdakilerin hangisinde karşılaştırma vardır?

A) IV B) III C) II D) I

9. “Pencere” sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde mecaz anlama gelecek şekilde kullanılmıştır?

A) Hırsız, eve pencereden girmiş. B) Pencereden dışarıyı seyretmeyi çok seviyor. C) Penceresi kırık bir evde oturuyordu. D) Olaylara bir de bu pencereden bakmalısın.

10. Geçen gün caddeden geçerken bir şey dikkatimi çekti: İş yerlerinin neredeyse tamamının ismi yabancıydı. Bu durum karşısında kendimi yabancı bir ülkedeymişim gibi hissettim. Peki nereden geliyor bu yabancı sözcük kullanma merakı? Sürekli kendini yenileyerek gelişen o güzel dilimizde, o iş yerlerinin kullandığı kelimelerin kar-şılığı yok mu? Elbette var. İnsanların yabancı kelimele-ri kullanmadan önce bunu bir düşünmesi gerekir.

Yukarıdaki paragraftan aşağıdakilerden hangisi çı-karılamaz?

A) Türk dili sürekli gelişen bir dildir. B) Ülkemizde yabancı sözcük kullanımı çok yaygındır. C) İnsanlar yabancı sözcük kullanmayı marifet say-

makta. D) Yabancı sözcüklerin yaygınlığı kitle iletişim araçla-

rından kaynaklanır.