CZYM SĄ ZNIESZKSZTAŁCENIA

POZNAWCZE?

To inaczej nawyki myślowe czyteż irracjonalne wzorce

myślenia, które skutkująspostrzeganiem rzeczywistościw sposób zafałszowany i zwykle

bardzo negatywny. Częstozawierają błędy logiczne. Takisposób myślenia niejako każe

nam sądzić, że coś jestprawdziwe, podczas gdy w

rzeczywistości wcale tak niejest. Jeśli ktoś widzi otacząjącygo świat tylko przez pryzmat

zniekształceń poznawczych, toefektem tego jest zwykle

negatywny obraz siebie, innychludzi oraz świata.

KAROLINA WYSOKIŃSKA-ZAKRZEWSKAPSYCHOLOG - PPP NR 1 w Gdyni

Pułapki myślowe

Jedna myśl lub wypowiedźmoże zawierać jednocześnie

kilka zniekształceńpoznaczczych.

Przyczyniają się doutrwalania wiele objawów

zaburzeń psychicznychszczególnie lękowych czy też

zaburzeń nastroju.

Sytuacja, w której ktoś wnaszej obecności patrzy nazegarek może być bardzo

różnie postrzegana. Możnapomyśleć "Nudzę go, nie maochoty ze mną przebywać"lub "Co za niewychowany

człowiek, nie wie jak należyzachować się w

towarzystwie?!" albo "Widaćprzypomniało mu, że mawykonać ważny telefon"

Emocje, jakich doświadczymy

będą zależały od tego jakzinterpretujemy daną

sytuację.

NADMIERNEUOGÓLNIANIE

Na podstawie pojedynczegozdarzenia wyciąga się wniosek,

że będzie tak zawsze. Nadużywasię takich zwrotów jak:

„zawsze”, „nigdy”, „wszystko”np. „Nigdy nic mi się nie udaje”,„To wszystko przeze mnie, "Nikt

mnie nie rozumie"

KATASTROFIZACJADokonywanie jedynie

negatywnej interpretacjizdarzeń

np. "Dostanę jedynkę i niedostanę się do żadnej szkoły", "Zwariuję, jeśli on mi odmówi"

NAJCZĘŚCIEJWYSTĘPUJĄCE

PUŁAPKI MYŚLOWE

Przekonanie, że wiem, co myśląinni np. "Ona myśli, że jestem

głupia i lekceważy mnie"

CZYTANIE WMYŚLACH

MYŚLENIECZARNO-BIAŁE

Myślenie w kategoriach wszystkoalbo nic np. "Jeśli nie zostałem

doceniony, jestem niewartościowy”, “Jeśli nie kupił mi

kwiatów, to znaczy, że nic domnie nie czuje", "Jedna jedynka zmatmy znaczy, że do niczego się

nie nadaję"

POMIJANIEPOZYTYWÓW

Niedocenianie pozytywnychstron sytuacji albo uznawanie ich

za błahe np. „Zdałam egzamin,ale on się nie liczy, następny to

dopiero będzie prawdziwyegzamin", "Łatwo to osiągnąłem,

wic nie ma to znaczenia" PRZEPOWIADANIE

PRZYSZŁOŚCIWidzenie przyszłości w czarnychbarwach, niezależnie od faktównp. "Może by już tylko gorzej",

"Nie zdam egzaminu", "Wiem, żenie wykonam tego zdania"

UZASADNIENIEEMOCJONALNEWyciąganie wniosków o

wydarzeniu na podstawiewłasnych emocji, a ignorowanie

faktów np. „Skoro się boję, to cośjednak musi mi grozić",

"Obawiam się tego zadania, cooznacza, że lepiej zrezygnować"

WYCIĄGANIEPOCHOPNYCH

WNIOSKÓWMyślenie, że efekt sytuacji będzie

negatywny, choc nic tego niepotwierdza lub fakty wskazują

na coś przeciwnego np. „Odeszła,bo zawiodłem”

ETYKIETOWANIEPrzypisywanie negatywnych cech

sobie i innym np. "Ale on jestwredny", twierdzenie „ Ale ze mnie idiotka”

zamiast „Pomyliłam się"

Zniekształcenia poznawczewystępują u każdego z nas.

Problemem staje się ich dużenasilenie oraz częstość

występowania.

Jeśli dominują w naszym sposobiemyślenia, to mogą przyczynić się dowystąpienia zaburzeń depresyjnych

lub lękowych.

CO MOŻEMY ZROBIĆ ?

Warto zacząć od analizy swojegosposobu myślenia. Jeśli zauważysz, że

pewien nawyk myślowy zwykle siępowtarza, to zapisz go i zastanów się

jaka inna myśl mogłaby przyjść ciwtedy do głowy ? Co mogłaby

pomyśleć inna osoba, która byłaby wtakiej sytuacji?

Jeśli nie wiesz jak identyfikować

irracjonalne myśli lub jak sobie z nimiporadzić, warto skonsultować się z

psychologiem.