Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

ORMAN AMENAJMANI

Orman Envanteri 4-5. Hafta

Emin Zeki BAŞKENT

KTÜ Orman Fakültesi

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Orman ekosistem envanteri

Hiyerarşik yapı (planlama birimi, işletme sınıfı, bölme,

meşcere, bölmecik) ve Alan envanteri

Üretim düzeneği (Bölmeleme/iç taksimatlandırma)

CBS ile harita üretimi ve veri tabanı kurulumu

Harita okuma ve yorumlama

Örnekleme yöntemleri ve GPS ile yersel ölçmeler

Konu Başlıkları

“Aktüel Kuruluşun Belirlenmesi”

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

1. Ulusal orman varlığının ve durumunun saptanması

2. Bir orman işletmesinin planlanması

3. Orman amenajman planının düzenlenmesi

4. Orman durumu üzerine ön araştırma

5. Orman yollarının planlanması

6. Orman ürünleri endüstri için yapılabilirlik (fizibilite) araştırmaları

7. Orman değerinin bulunması

8. Arazi kullanma biçimlerinin saptanması

9. Rekreasyon araştırmaları ve

10.Su havzası etüdleri

gibi gayelerle yapılmaktadır.

Envanter Amaçları

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Envanter:Orman Yapı ve Kuruluşu

b) KonumsalYapı

#

Alan (ha)

YA

#

Alan (ha)

IY

#

Alan (ha)

MAR

Meşcere tipleri

Ala

n (

ha)

Ala

n(h

a)

Yaş

Serv

et(

m3

)

Çap

A) İçerik

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Orman Ekosistem Envanteri

Alan envanteri

Ağaç serveti ve artımının envanteri

Yetişme ortamı envanteri

Biyoçeşitlilik envanteri

Diğer orman fonksiyonları envanteri

Sağlık envanteri

Kapasite envanteri

ODOÜ envanteri

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Orman Ekosistem Envanteri

Kombine orman envanteri;

1. Uzaktan algılama: Alan envanteri

2. Yersel ölçümler: Servet-artım vs envanteri

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Alan Envanteri: Hava fotoğrafları

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Alan Envanteri: Uydu Görüntüleri

1. Kontrollü Sınıflandırma

2. Kontrolsüz Sınıflandırma

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Alan Envanteri: Alan ölçümü Meşcere Tipleri

Haritası

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Meşcere Bölmecik

ÇsKnc3

ÇsKn: Sarıçam-Kayın karışık meşceresi

3 Tam kapalı (%70’in üzeri)

C İnce ağaçlık (20-35.9 cm)

a b

c d

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

A. Ağaç Türü

S Saf Sedir meşceresi

ÇsKn: Sarıçam-Kayın karışık meşceresi

(hacmen %10’un üzerindeki ağaç türleri)

B. Gelişim Çağı

a: Gençlik –sıklık (0-7.9 cm)

b: Sırıklık Direklik (8-19.9 cm)

c: İnce ağaçlık (20-35.9 cm)

d: Orta ağaçlık (36-51.9cm)

e: Kalın ağaçlık (>51.9cm)

C. Kapalılık

B %0-10 arasında kapalılık (Boşluklu kapalı)

1 %11-40 arasında kapalılık (Gevşek kapalı)

2 %41-70 arasında kapalılık (Orta kapalı)

3 %71 ve üzerinde kapalılık (Tam kapalı) 20 40 60 80 100

Yaş

Ha

cim

(m

3 /h

a)

A

D. Büyüme Seyri

B

C

0

20

40

60

80

100

Meşcere Bölmecik

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Seçme Kuruluşunda

Hektardaki aktüel-optimal ağaç sayılarının çap basamaklarına dağılımları farklarına (optimale) göre;

A Kalın çap basamaklarında fazla, orta-ince çap basamaklarında az sayıda ağaç; “Yaşlı seçme ormanı”

B İnce çap basamaklarında fazla sayıda ağaç, orta-kalın çap basamaklarında az ağaç; “Genç seçme ormanı”

C Orta çap basamaklarında fazla sayıda, ince ve kalın çap basamaklarında az sayıda ağaç; “Orta yaşlı seçme ormanı”

D Bunlardan farklı ise “Aktüel seçme ormanı”

Kuruluş tipleri; GA, GB .... GÇsA, GÇsB... biçiminde simgelenir.

Not: Kuruluş tiplerinin belirlenmesinde bölme bazı esas alınır, (aynı

yaş-çaplı meşcereler küçük olduğundan) ve aktüel kuruluş tipleri her bölme için

ayrı ayrı ortaya konur.

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Seçme Ormanı Meşcere Tipleri

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Harita okuma: önemli kurallar

• a1 ve a2 yok a (kapalılık yok) ve a3 var (3kapalı), 0ayer yer gençlik var ancak

başarısız a0tamamlama gerektiren başarılı gençlik :0, 0a, a0, a, a3

• a0,0a,0,0Y,d,d/a,c,c/a 1, Çkb1/a3 fazla olan değer, 3 olarak değerlendirilecek

• Çkd/a, Çkd, Çzc/a, Çzc, Genç bitmemiş ancak kapalılık da yok

• Çzbc3Y yanmış ancak servet boşaltılmamış, eski meşcere yaşı+plan süresi=YS

• ÇzÇk0Y, BÇk0Y yanmış ve servet boşaltılmış, 1. yaşsınıfı, 28 nolu tabloda

• Çk0 boşaltılmış alan, Çkd1/b3 – Üst/Alt tabakada Çk var, üst tabaka yaşı alınack.

Çsd2/Gab3 İki tabakalı-katlı meşcere, GA Göknar yaşlı seçme kuruluşu

• Ag0 Ağaçsız alanlardan gelen ağaçlandırma sahası, işlenmiş hazır ancak fidan

dikilmemiş, AgS0a: Sedir başarısız ağaçlandırma, BÇk0:Arazi işlenmiş fidan dikilmemiş

• MBt3/15; 15 yaşında, normal kapalı saf Meşe baltalığını simgelemektedir.

• OT Ağaçsız alan, harita ve alan döküm tablosunda olacak, BÇk0a->22 notablo

• OT-T, BÇk-OT ikili rumuzlar kullanılmamalıdır. İç içe girmiş ise OT-Z olabilir, Z-OT

• Öncelik Sıra: kod (numara!) küçük, saf, a,ab.., 0, 0a, a0, 1,2,3, normal--Bozuk

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB

Arazi İş Planı İZAHNAME

Şubat 2006, Trabzon, ©EZB