opmaak - atlcom.nl

Jaarvers lag

2018

BIJEENKOMSTEN

· In totaal 40 programma’s met meer dan 70 sprekers en ruim 1.950 deelnemers:

· 12 bijeenkomsten van StudiumGenerale voor 28 cursisten

· 13 bijeenkomsten van Jonge Atlantici met meer dan 26 sprekers voor 706 jongeren

· 5 onderwijsbijeenkomsten met meer dan 15 sprekers voor 260 docenten en leerlingen

· 8 publieksbijeenkomsten met in totaal 31 sprekers en 930 deelnemers

· 2 studiereizen naar Amerika met in totaal 26 deelnemers

WEBSITE

· 18.186 sessies

· 17.700 gebruikers

· 70.234 bekeken pagina’s

PUBLICATIES

· 6 nummers van Atlantisch Perspectief met in totaal 44 artikelen

BEGUNSTIGERS EN ABONNEES

· 370 begunstigers en studentbegunstigers

· 92 abonnees en studentabonnees

PRIMAIR BEREIK

· 911 Atlantisch Perspectieflezers

· 1.399 genodigden per publieksbijeenkomst

· 17.700 websitebezoekers

· 1.358 Facebookvolgers

· 879 Twittervolgers

· 130 Instagramvolgers

2 0 1 8 I N V O G E L V L U C H T

2

2018

2018 IN VOGELVLUCHT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

VOORWOORD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

WOORD VAN DANK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

BESTUURSSAMENSTELLING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

VERSLAG 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8· StudiumGenerale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8· Jonge Atlantici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9· Onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11· Publieksbijeenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13· Studiebezoeken NAVO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15· Overige programma’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 · Studiereis journalisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 · Leerstoel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 · Dwight D. Eisenhower Scriptieprijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 · Atlantic Treaty Association . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16· Media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 · Atlantisch Perspectief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 · Overige publicaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 · Opiniepeiling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 · Website . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 · Sociale media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 · Mediaoptredens, lezingen en publicaties directeur . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 · Atlantische Commissie in de media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

STICHTING VOOR STRATEGISCHE STUDIES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

STAAT VAN BATEN EN LASTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

DIRECTIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

BUREAU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

DOELSTELLINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

COLOFON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

I N H O U D

3

2018

V O O R W O O R D

4

2018

In 2018 keek de wereld toe hoe de uitspraken van president

Trump de trans-Atlantische relatie verder onder druk

zetten. In plaats van het verstevigen van de langdurige

relatie met de Europese bondgenoten van de VS

investeerde Trump in het smeden van nieuwe

bondgenootschappen met landen die tot voor kort, en

eigenlijk nog steeds, als ondemocratisch en vijandig

richting de westerse wereldorde worden gezien. Intussen

hield de Atlantische Commissie de trans-Atlantische

betrekkingen nauw in de gaten en probeerde ze deze actief

te bevorderen door discussie over verwante thema’s te

stimuleren. Uit de belangstelling voor haar publieke

programma’s in 2018 bleek ongerustheid over de heersende

situatie en behoefte aan informatie en discussie over niet

alleen de bewegingen van de VS op het gebied van

internationale betrekkingen, maar ook over de reacties

hierop van zowel de NAVO als Europa als Nederland.

Zo was de belangstelling voor de publieke presentatie van

de Defensienota door minister van Defensie Ank Bijleveld

begin januari 2018 bijzonder groot. Na deze aftrap volgden

in de loop van het jaar meerdere goed bezochte

bijeenkomsten, waarin de staat van verschillende militaire

samenwerkingsinitiatieven onder de loep werden genomen,

zoals het Duits-Nederlandse legerkorps, NAVO’s Enhanced

Forward Presence in de Baltische staten, en de

aanwezigheid van (onder andere) blauwhelmen in Mali. De

rol van de NAVO in de veranderende werelddynamiek was

een terugkerend onderwerp op het internationale toneel in

2018, zeker rondom de grote NAVO-top in juli. Tijdens

verschillende publieksbijeenkomsten van de Atlantische

Commissie bogen onder andere generaal-majoor Timothy

McGuire van US Army Europe en ambassadeur Marjanne de

Kwaasteniet, destijds Permanent Vertegenwoordiger bij de

NAVO, zich over deze thematiek.

Ook in Atlantisch Perspectief werd ruim aandacht besteed

aan de NAVO-top en haar uitkomsten. Verder nam elke

editie ook de veiligheidsbetrekkingen in een andere

topografische regio onder de loep, want de oplopende druk

op de huidige machtsverdeling beperkt zich niet slechts tot

‘het Westen’.

De grote belangstelling voor de thematiek waarmee de

Atlantische Commissie en Jonge Atlantici zich bezig

houden bleek ook uit het toenemend aantal jongere

deelnemers bij programma’s. Jonge Atlantici breidde haar

bereik uit door verschillende samenwerkingsprojecten met

verwante studie- en jongerenverenigingen, wat leidde tot

een gevarieerd aanbod aan programma’s en excursies in

verschillende steden.

Wederom blijkt de behoefte aan de informatieverstrekking

waar de Atlantische Commissie in voorziet ongeremd. Het

groeiende aantal aanmelders voor bijeenkomsten leidde in

sommige gevallen zelfs tot de gedwongen inzet van

wachtlijsten en livestreams. Zodoende zal de Atlantische

Commissie, zeker in een toekomst met een wankelende

Europees-Amerikaanse relatie, een podium blijven bieden

voor discussies en informatievoorziening over trans-

Atlantische betrekkingen. Stimulering van de

maatschappelijke discussie hierover is nu, misschien wel

meer dan ooit, van cruciaal belang.

Dirk Jan van den Berg

Voorzitter Atlantische Commissie

Maart 2019

5

2018

De Atlantische Commissie wil graag haar dank betuigen

aan de instellingen, bedrijven en particulieren die de

Atlantische Commissie in 2018 financieel hebben gesteund.

Zonder de subsidies van de ministeries van Buitenlandse

Zaken en Defensie was de Atlantische Commissie niet in

staat geweest haar programma’s uit te voeren. Ook de

NATO Public Diplomacy Division, de Amerikaanse

ambassade in Den Haag, de Christelijke Hogeschool

Windesheim, NHL Stenden Hogeschool, en natuurlijk de

particuliere begunstigers droegen in belangrijke mate bij

aan de financiële realisering van de verschillende

programma’s.

De Atlantische Commissie is De Nederlandsche Bank,

Shell International, Damen Schelde Naval Shipbuilding, het

ministerie van Buitenlandse Zaken, het ministerie van

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Havenbedrijf

Rotterdam, Microsoft Nederland, Save the Children en

Thales Nederland zeer erkentelijk voor materiële bijdragen

aan het StudiumGenerale-programma van de Atlantische

Commissie in 2018.

Ten slotte is de Commissie veel dank verschuldigd aan de

vele sprekers tijdens haar conferenties en andere

bijeenkomsten, en aan de auteurs die belangeloos een

bijdrage leverden aan Atlantisch Perspectief en andere

publicaties.

De programma’s van de Atlantische Commissie komen tot

stand in samenwerking met diverse instellingen en

instanties in binnen- en buitenland. In 2018 heeft de

Commissie samengewerkt met de volgende organisaties:

· Amerikaanse ambassade in Den Haag

· Atlantic Treaty Association (ATA)

· BNR Nieuwsradio

· Canadese ambassade in Den Haag

· Christelijke Hogeschool Windesheim

· Damen Schelde Naval Shipbuilding

· De Nederlandsche Bank

· Franse ambassade in Den Haag

· Havenbedrijf Rotterdam

· Instituut Clingendael

· Jong Defensie

· KIM alumnivereniging

· Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de

Krijgswetenschap (KVBK)

· Microsoft Nederland

· Ministerie van Binnenlandse Zaken en

Koninkrijksrelaties

· Ministerie van Buitenlandse Zaken

· Ministerie van Defensie

· NATO’s Public Diplomacy Division

· NATO Communications and Information Agency

(NCIA)

· NHL Stenden Hogeschool

· Nederlands consulaat in New York City

· Opportunity Ohio

· Radboud Universiteit Nijmegen

· Save the Children

· Security Management Studenten Platform (SMSP)

· Shell International

· SIB Utrecht

· Stichting Pro Patria in Mare

· Studievereniging Europese Studies (SES)

· Thales Nederland

· Universiteit Leiden

· Universiteit Utrecht

· Wiardi Beckman Stichting

· Youth Atlantic Treaty Association (YATA)

W O O R D V A N D A N K

6

2018

De Stichting Atlantische Commissie heeft een Dagelijks en

een Algemeen Bestuur, waarbij het Dagelijks Bestuur deel

uit maakt van het Algemeen Bestuur. Het Dagelijks Bestuur

komt ten minste twee maal per jaar bijeen en het Algemeen

Bestuur houdt ten minste drie maal per jaar een

vergadering. In het Dagelijks en Algemeen Bestuur hebben

onder andere vertegenwoordigers van politieke partijen

zitting, evenals deskundigen op het gebied van trans-

Atlantische betrekkingen en veiligheidspolitiek.

Er vonden in 2018 drie wijzigingen plaats in de

samenstelling van het Algemeen Bestuur.

Mr. W.H. (Wim) Kok, waarnemer namens het ministerie van

Defensie, trad terug uit het bestuur.

Dhr. A. (André) Bosman (Woordvoerder Defensie voor de

Tweede Kamerfractie van de VVD) trad toe tot het bestuur.

Mr. drs. H.G.J. (Hanke) Bruins Slot (Woordvoerder

Defensie voor de Tweede Kamerfractie van het CDA) trad

toe tot het bestuur.

Het Dagelijks Bestuur van de Atlantische Commissie

bestond op 31 december 2018 uit:

· drs. D.J. (Dirk Jan) van den Berg, voorzitter

Voorzitter Raad van Bestuur, Sanquin Bloedvoorziening

· drs. T.A. (Alex) Krijger, vicevoorzitter

Oprichter en Managing Partner van Krijger&Partners;

voormalig Senior Government Relations Advisor, Royal

Dutch Shell

· M.W. (Michiel) van Campen MA, secretaris

Executive Director, Permits Foundation; eigenaar Van

Campen International Business Development

· H.H.M. (Harry) Groen, penningmeester

Voormalig burgemeester van Noordwijk

· drs. A.M.C. (Angelien) Eijsink

Zelfstandig adviseur, o.a. dagvoorzitter. Lid Integriteits-

commissie Ministerie van Financiën; voorzitter Raad van

Toezicht van het Centrum voor Arbeidsverhoudingen

Overheidspersoneel (CAOP); voormalig woordvoerder

Defensie voor de PvdA en voormalig voorzitter Vaste

Commissie voor Buitenlandse Zaken, Tweede Kamer der

Staten-Generaal;

· drs. H.M.J. (Hester) Somsen, waarnemer namens

het ministerie van Buitenlandse Zaken

Directeur Veiligheidsbeleid, ministerie van Buitenlandse

Zaken

* in 2018 werd drs. Somsen als waarnemer vervangen door

· drs. M.H. (Marieke) Monroy-Winter, namens het

ministerie van Buitenlandse Zaken

Hoofd afdeling Veiligheids- en Defensiebeleid, ministerie

van Buitenlandse Zaken

· drs. R. (Ronald) Vuijk

Voormalig woordvoerder Defensie voor de VVD, Tweede

Kamer der Staten-Generaal

B E S T U U R S S A M E N S T E L L I N G

7

Het Algemeen Bestuur van de Atlantische Commissie

bestond, buiten de leden van het Dagelijks Bestuur, op

31 december 2018 uit:

· S. (Salima) Belhaj

Kamerlid voor D66, Tweede Kamer der Staten-Generaal

· A. (André) Bosman

Woordvoerder Defensie voor de VVD, Tweede Kamer der

Staten-Generaal

· mr. drs. H.G.J. (Hanke) Bruins Slot

Woordvoerder Defensie voor het CDA, Tweede Kamer der

Staten-Generaal

· drs. R.H. (René) Cuperus

Associate fellow, Instituut Clingendael; research fellow,

Duitsland Instituut

· lkol. M. (Mostafa) Hilali

Plaatsvervangend hoofd van de afdeling Meerjaren- en

Inzetplanning, landmachtstaf, ministerie van Defensie

· kap. G.L.J. (John) Jacobs, voorzitter Jonge

Atlantici

Stafofficier Meerjaren- en Inzetplanning, landmachtstaf,

ministerie van Defensie

· lgen b.d. A.J.H. (Ton) van Loon

Voormalig Commandant Eerste Duits-Nederlandse

Legerkorps

· drs. H. (Hans) Luyendijk, voorzitter Atlantische

Onderwijscommissie

Voormalig rector, Dalton Den Haag

· mr. M. (Marije) Meines

Senior adviseur, RadarAdvies

· drs. P. (Patrick) Mikkelsen

Executive Director, American Chamber of Commerce in the

Netherlands

· prof. dr. P. (Paul) Scheffer

Publicist; hoogleraar Europese Studies, Tilburg School of

Humanities

· mr. G.J.A. (Truus) Valkering

Voormalig directeur Internationale Zaken, Tata Steel Europe

· ir. R. (Rein) Willems

Voormalig president-directeur, Shell Nederland B.V.

2018

8

V E R S L A G 2 0 1 8

StudiumGenerale

Het StudiumGenerale-programma van de Atlantische

Commissie bestaat sinds 2011 en is gericht op ‘young

professionals’, uit zowel de particuliere als de

overheidssector. Het belangrijkste doel is de deelnemers

vanuit verschillende perspectieven informeren over de

trans-Atlantische betrekkingen. Een tweede doel is het

netwerk van zowel deelnemers als de Atlantische

Commissie te verbreden.

In 2018 werd de zevende jaargang van StudiumGenerale

afgerond en begon de achtste jaargang van dit succesvolle

programma voor talentvolle young professionals uit overheid

en bedrijfsleven. De onderwerpen van de bijeenkomsten

liepen uiteen, maar besloegen – ruim genomen – de

(nieuwe) wereldordening vanuit Nederlands en trans-

Atlantisch perspectief.

De 17 cursisten van de achtste jaargang waren afkomstig

van Damen Schelde Naval Schipbuilding, Diversion,

ABN AMRO, Royal Schiphol Group, het ministerie van

Binnenlandse Zaken, Microsoft Nederland, het ministerie

van Buitenlandse Zaken, Aegon, Philips, het ministerie van

Defensie, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, De

Nederlandsche Bank, het ministerie van Economische

Zaken, Shell International, Unilever en Thales Nederland.

Programma’s

BLOK 9 (StudiumGenerale VII)

Datum: 19 januari

Onderwerp: De rol van multinationale ondernemingen in

de wereld

Sprekers: medewerkers van Thales Nederland

Locatie: Thales, Hengelo

BLOK 10 (StudiumGenerale VII)

Datum: 24 februari

Onderwerp: Afsluitende bijeenkomst

Spreker: Hubert Smeets (Raam op Rusland)

Locatie: Tolhuistuin, Amsterdam

BLOK 1 (StudiumGenerale VIII)

Datum: 16-18 maart

Onderwerp: Teambuilding-weekend. Focus op intra-

Europese verhoudingen en Europees-

Amerikaanse verhoudingen in historisch

perspectief

Spreker: Marc van Alphen

Locatie: Walcheren


Datum: 20 april

Onderwerp: Rondetafelgesprek: Het belang van de euro

voor Nederland

Sprekers: medewerkers van De Nederlandsche Bank

Locatie: De Nederlandsche Bank, Amsterdam


Datum: 25 mei

Onderwerp: De rol van multinationale ondernemingen in

de wereld: Shell

Sprekers: medewerkers van Shell

Locatie: Hoofdkantoor Shell, Den Haag

EXTRA BIJEENKOMST (StudiumGenerale VII & VIII)Datum: 29 mei

Onderwerp: Radicalisering

Spreker: Marije Meines (Senior Adviseur,

RadarAdvies; Bestuurslid, Atlantische

Commissie)

Locatie: Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag


Datum: 29 juni

Onderwerp: De rol van de multinationale ondernemingen

in de wereld: Damen

Sprekers: medewerkers van Damen

Locatie: Damen Schelde Naval Building, Vlissingen


Datum: 31 augustus

Onderwerp: Het Nederlands buitenlandbeleid

Sprekers: medewerkers van het ministerie van

Buitenlandse Zaken

Locatie: Ministerie van Buitenlandse Zaken, Den

Haag

2018

9


Datum: verzet naar 2019


Datum: 2 november

Onderwerp: Het Rotterdamse Havenbedrijf

Sprekers: medewerkers van de Rotterdamse Haven

Locatie: Rotterdam

EXTRA BIJEENKOMST (StudiumGenerale VIII)Datum: 26 november

Onderwerp: Strategische gevolgen van de Amerikaanse

verkiezingen

Spreker: Bram Boxhoorn (Atlantische Commissie)



Datum: 30 november

Onderwerp: Responsible Artificial Intelligence and

Cyber Norms

Sprekers: medewerkers van Microsoft

Locatie: Microsoft, Schiphol


Datum: 7 december

Onderwerp: De rol van kinderrechten in de internationale

betrekkingen: Save the Children

Sprekers: medewerkers van Save the Children

Locatie: Hoofdkantoor Save the Children, Den Haag

Jonge Atlantici

Jonge Atlantici is actief sinds 2007. De organisatie heeft als

doel studenten en young professionals bewust te maken van

en te betrekken bij gezamenlijke veiligheidsvraagstukken

van de Verenigde Staten en Europa. Jonge Atlantici is een

platform voor dialoog over de toekomst van de NAVO, zowel

voor jongeren binnen Nederland als in andere NAVO-landen

en Partnership for Peace-landen. Jonge Atlantici

organiseert om dit te bereiken verschillende nationale en

internationale evenementen gericht op een jong publiek (18-

35 jaar), waarbij zij samenwerkt met een groot aantal

partnerorganisaties.

Bestuur

Het bestuur van Jonge Atlantici onderging in 2018 een

aantal wijzigingen.

Marieke Lomans, Fieke Ettes, Marianne Copier en Jordy

Rutten traden terug uit het bestuur.

Stella Letschert, Matthijs Olde, Hugo Triesscheijn, Eline

Groenewegen van der Weiden en Valerie van Leeuwen

traden toe.

Het bestuur van Jonge Atlantici bestond op


· John Jacobs (voorzitter)

· Hugo Triesscheijn (vicevoorzitter)

· Stella Letschert (secretaris)

· Lennart Freud (coördinator)

· Mats van Dijk

· Eline Groenewegen van der Weiden

· Hugo van der Heijden

· Valerie van Leeuwen

· Matthijs Olde

· Lianne de Vries

Programma’s

In 2018 lag de focus bij Jonge Atlantici op een breed

spectrum aan thema’s. Een thema dat eruit sprong is de

toekomstbestendigheid van de NAVO en de uitdagingen

van de 21e eeuw. Zo was er de eerste editie van NATO Night

ter ere van het 69-jarig jubileum van de NAVO. De intentie

is hiervan een jaarlijks terugkerend evenement te maken. In

juli organiseerde Jonge Atlantici een publieksbijeenkomst

met de Supreme Allied Commander Transformation

generaal Denis Mercier en in september werd er een bezoek

gebracht aan het nieuwe NAVO-hoofdkwartier in Brussel.

BIJEENKOMSTDatum: 23 januari

Onderwerp: De Frans-Duitse Motor

Sprekers: Ariejan Korteweg (de Volkskrant), Wouter

Meijer (NOS)

Moderator: Paul Brill (de Volkskrant)

I.s.m.: SIB Utrecht

Locatie: Instituto Cervantes, Utrecht

Deelnemers: 50

2018

10

BIJEENKOMSTDatum: 13 februari

Onderwerp: ‘The Final Frontier: Defensie in de ruimte’

Sprekers: Dennis Luyt (Commandant

Luchtstrijdkrachten), Jeroen Rotteveel

(ISIS – Innovative Solutions in Space, CEO)

Locatie: Aula, TU Delft

Deelnemers: 65

BIJEENKOMSTDatum: 13 maart

Onderwerp: ‘Disinformation’

Spreker: Rand Waltzman (RAND Corporation)

I.s.m.: Amerikaanse ambassade in Den Haag

Locatie: Leiden University

Deelnemers: 20

SYMPOSIUMDatum: 4 april

Onderwerp: NATO Night 2018: viering 69ste NAVO-dag

Sprekers: Ambassadeur Marjanne de Kwaasteniet

(Permanent Vertegenwoordiger bij de

NAVO), lkol. Mostafa Hilali (Ministerie van

Defensie), Salima Belhaj (D66), André

Bosman (VVD), Hanke Bruins Slot

(CDA), Raymond de Roon (PVV)

Moderator: Dieuwertje Kuipers (Journalist, o.a.

Follow the Money, PhD-kandidaat VU)

I.s.m.: Amerikaanse ambassade in Den Haag,

NAVO

Locatie: De Glazen Zaal, Den Haag

Deelnemers: 100

BIJEENKOMSTDatum: 24 april

Onderwerp: ‘The Marshall Plan and Its Role in Winning

Hearts and Minds’

Sprekers: Karen Donfried (German Marshall Fund of

the United States), Frank Mehring

(Radboud Universiteit Nijmegen), Ruud

van Dijk (Universiteit van Amsterdam)

Moderator: John Jacobs (Jonge Atlantici)

I.s.m.: Amerikaanse ambassade in Den Haag,

Universiteit Utrecht

Locatie: Agnietenkapel, Amsterdam

Deelnemers: 40

BIJEENKOMSTDatum: 1 juni

Onderwerp: Voorlichting Jonge Atlantici

Sprekers: Alex Krijger (Atlantische Commissie),

Lennart Freud (Atlantische Commissie)

I.s.m.: Security Management Studenten Platform

(SMSP)

Locatie: Hogeschool Saxion, Apeldoorn

Deelnemers: 20

BIJEENKOMSTDatum: 7 juni

Onderwerp: ‘Stijgende spanningen: Zitten we in een

nieuwe wapenwedloop?’

Sprekers: Han ten Broeke (Tweede Kamer, VVD),

Arend Jan Boekestijn (Universiteit

Utrecht, BNR, voormalig kamerlid VVD),

Rob de Wijk (HCSS, directeur HCSS)

I.s.m.: BNR Nieuwsradio; Universiteit Leiden

Locatie: Universiteit Leiden Campus Den Haag

Deelnemers: 40

BIJEENKOMSTDatum: 9 juli

Onderwerp: ‘Improving Today, Shaping Tomorrow,

Bridging the Two’

Spreker: Generaal Denis Mercier (NATO Supreme

Allied Commander Transformation)

Moderator: Karlijn Jans (The Hague Center for

Strategic Studies)

I.s.m.: Jong Defensie

Locatie: Residentie van de Franse Ambassadeur,

Den Haag

Deelnemers: 50

EXCURSIE JONGE ATLANTICIDatum: 19 augustus

Onderwerp: Wandeling Atlantikwall en Bunkermuseum

Spreker: Gids van het Gilde Den Haag

Locatie: Den Haag

Deelnemers: 11

JOHAN DE WITT CONFERENTIE 2018Datum: 6 september

Onderwerp: ‘De jeugd bepaalt de koers’

Sprekers: Vice-admiraal Rob Kramer (Commandant

Zeestrijdkrachten), Anneke Broekers-

Knol (voorzitter Eerste Kamer), Ronald

Prins (oprichter FOX-IT)

Moderator: Richard van Hooijdonk

I.s.m.: Stichting Pugno Pro Patria in Mare, KIM

Alumni Vereniging

Locatie: Hal 4 aan de Maas, Rotterdam

Deelnemers: 250

2018

Jonge Atlantici / Netherlands Atlantic Youth

Permanent Vertegenwoordiger bij de NAVO Marjanne de

Kwaasteniet in gesprek met Dieuwertje Kuijpers (moderator) en

het publiek over Nederland en de NAVO tijdens NATO Night 2018/

Dutch Permanent Representative to NATO Marjanne de Kwaasteniet

talks to Dieuwertje Kuijpers (moderator) and the audience about the

Netherlands and NATO during NATO Night 2018

Jonge Atlantici krijgen een rondleiding langs de Atlantikwall en

door het Bunkermuseum op 19 augustus / Student patrons get a tour

of the Atlantikwall and the Bunkermuseum on August 19th

Luitenant-generaal Dennis Luyt (Commandant Luchtstrijdkrachten) spreekt het publiek toe

tijdens de Jonge Atlantici bijeenkomst ‘The Final Frontier: Defensie in de ruimte’ op

13 maart / Lieutenant General Dennis Luyt (Commander Royal Netherlands Air Force)

addresses his audience during the Netherlands Atlantic Youth meeting “The Final Frontier:

Security in Space”

>

>

>

11

NAVO-BEZOEK Datum: 25 september

Onderwerp: Rondleiding

Sprekers: medewerkers van het NAVO-hoofdkwartier

Locatie: NAVO-hoofdkwartier te Brussel

Deelnemers: 30

EXCURSIE Datum: 9 oktober

Onderwerp: Bezoek USS Forrest Sherman

I.s.m.: Amerikaanse Ambassade

Sprekers: medewerkers Amerikaanse marine

Locatie: Haven van Amsterdam

Deelnemers: 20

SIMULATIEDatum: 16 november

Onderwerp: Simulation Civil-Military Cooperation in the

Baltics

Sprekers: Natalia Wojtowicz (CIMIC Centre of

Excellence)

Locatie: Kromhout Kazerne, Utrecht

Deelnemers: 10

Onderwijs

De Atlantische Onderwijscommissie (AOC) besteedt veel

aandacht aan voorlichting over trans-Atlantische

veiligheidsvraagstukken aan docenten en scholieren in de

bovenbouw van het Voortgezet Onderwijs en het Hoger

Beroepsonderwijs (HBO).

De Onderwijscommissie organiseert conferenties,

regionale (nascholings)seminars en studiereizen voor

docenten in het Voortgezet Onderwijs en het HBO.

Docenten ontvangen voor hun deelname een

nascholingsverklaring, mogelijk gemaakt door de

samenwerking met vakverenigingen voor docenten.

Drie docentenverengingen, te weten de Vereniging voor

docenten Geschiedenis en staatsinrichting in Nederland

(VGN), de Nederlandse Vereniging van Leraren

Maatschappijleer (NVLM) en het Koninklijk Nederlands

Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) zijn in de

Onderwijscommissie vertegenwoordigd.

De Atlantische Onderwijscommissie organiseert ook

jaarlijks een profielwerkstukkenproject voor HAVO- en

VWO-leerlingen. Koppels van middelbare scholen uit het

hele land kunnen meedoen aan dit project en krijgen zo de

gelegenheid een profielwerkstuk (PWS) te schrijven op het

terrein van internationale vrede en veiligheid.

De Atlantische Onderwijscommissie heeft een

onderwijsbestand van ruim 2.000 secties van scholen die op

de hoogte worden gehouden van de verschillende

activiteiten die worden georganiseerd. Daarnaast is er ook

een digitaal adressenbestand van 1.000 docenten die per

e-mail nieuws over de activiteiten ontvangen.

Ten slotte geeft de Commissie (digitaal) lesmateriaal uit.

Op de website staan lesmodules met veel informatie over

actuele internationale veiligheidsontwikkelingen.

Leerlingen kunnen zelf door middel van individuele en

groepsopdrachten met de onderwerpen aan de slag.

Onderwijscommissie

In 2018 vonden er drie wijzigingen plaats in de Atlantische

Onderwijscommissie.

Drs. W.T.L. (Wilma) Peters, docent Aardrijkskunde/

Geography (TTO) aan het Over Betuwe College te Bemmel,

trad terug.

T. (Thomas) Klijnstra MSc, vertegenwoordiger namens de

NVLM, vakdidacticus Maatschappijleer aan de Universiteit

van Amsterdam en docent Maatschappijleer aan het

Adriaan Roland Holst College, trad toe.

D. (Daan) Verhoeven MEd/MSc, docent maatschappijleer

aan het Dalton Den Haag trad toe.

De bestuurssamenstelling was op 31 december 2018 als

volgt:

· drs. H. (Hans) Luyendijk, voorzitter

Voormalig rector, Dalton Den Haag

· dr. A. (Bram) Boxhoorn, secretaris

Directeur, Atlantische Commissie

· drs. M. (Martin) Bakker

Docent aardrijkskunde, Segbroek College, Den Haag

· A-M. (Anne-Marit) Dannijs

Hogeschooldocent maatschappijleer, Instituut voor

Lerarenopleidingen, Hogeschool Rotterdam

· T. (Tanja) Groenendijk-de Vos MA

Amerikanist

· T. (Thomas) Klijnstra MSc

Vertegenwoordiger namens de NVLM, vakdidacticus

Maatschappijleer, Universiteit van Amsterdam, docent

Maatschappijleer, Adriaan Roland Holst College

2018

12

· P. (Paul) Lemmens

Vertegenwoordiger namens de VGN; docent geschiedenis,

De Nassau Scholengemeenschap, Breda

· S. (Sybo) Mocking MA

Docent geschiedenis, Scala College, Alphen a/d Rijn

· drs. W.F. (Frederik) Oorschot

Vertegenwoordiger namens het KNAG; docent

aardrijkskunde, NSG Groenewoud, Nijmegen

· drs. R. (Robert) de Oude

Docent geschiedenis en maatschappijleer, Walburgcollege,

Zwijndrecht; lid commissie bovenbouw HAVO-VWO, VGN

· J. (Jos) Roozenbeek

Projectmanager border control, TUI

· N. (Nelleke) van der Vlist – van Zanten MEd

Docent geschiedenis, CSG Willem de Zwijger,

Schoonhoven

· D. (Daan) Verhoeven MEd/MSc

Docent maatschappijleer, Dalton Den Haag

· R. (Romy) Verwijk MA

Docent geschiedenis en maatschappijleer, Scala College,

Alphen a/d Rijn

· drs. J.E. (Jan Evert) Volders

Docent lerarenopleiding geschiedenis, Christelijke

Hogeschool Windesheim, Zwolle

· S. (Sjoerd) Wever MEd

Docent aardrijkskunde en geschiedenis, Schoonhovens

College, Schoonhoven

Programma’s

De Atlantische Onderwijscommissie organiseerde in

2018 een divers aanbod van activiteiten voor docenten (in

opleiding) aardrijkskunde, geschiedenis en maatschappij-

leer uit het voortgezet onderwijs en Hoger Beroeps-

onderwijs en hun leerlingen.

De jaarlijkse onderwijsconferentie in het Academiegebouw

in Utrecht stond in het teken van de actuele ontwikkelingen

binnen de Europese Unie en had als titel ‘De toekomst van

het Europese project. Alle Menschen werden Brüder?’.

Circa 100 docenten uit het voortgezet onderwijs namen deel

aan deze conferentie, waarbij in de ochtend inhoudelijke

lezingen op het programma stonden en in de middag

praktische workshops. Een van de workshops stond in het

teken van de lesmodule ’70 jaar Marshallplan’ die eind 2017

verscheen. Andere thema’s die aan bod kwamen waren

onder meer de Brexit, de Catalaanse afscheidingsbeweging

in Spanje, de Frans-Duitse as als motor van Europese

integratie en de politieke ontwikkelingen in Hongarije.

De prijsuitreiking van het profielwerkstukkenproject editie

2017-2018 vond dit jaar plaats in de Tweede Kamer. CDA-

Tweede Kamerlid en defensiewoordvoerder Hanke Bruins

Slot, tevens bestuurslid van het Algemeen Bestuur van de

Atlantische Commissie, verwelkomde alle deelnemers van

het project in de fractiekamer van het CDA. Daar sprak

Bruins Slot de deelnemers toe en maakte zij de winnaar van

het project bekend. Dit jaar werden Demi Oomen en

Rachèlle Boshuizen van het Stedelijk Gymnasium

Schiedam uitgeroepen tot winnaars met hun werkstuk

getiteld ‘Populisme en haar rol op het gebied van veiligheid’.

Eind juni startte een nieuwe editie van het profielwerk-

stukkenproject met dit keer 11 ambitieuze koppels. De

startbijeenkomst vond plaats op de Universiteit Leiden,

Campus Den Haag. De koppels kregen presentaties over

het werk van de Atlantische Commissie en de

verwachtingen van de organisatie ten opzichte van de

deelnemers. Op hun beurt presenteerden de deelnemers in

een ‘pitch’ het thema van hun profielwerkstuk. Na de

zomervakantie startte het begeleidingstraject met als doel

een ‘excellent’ profielwerkstuk te schrijven over een thema

gerelateerd aan ‘Internationale Vrede & Veiligheid’. Er

vonden nog twee plenaire bijeenkomsten plaats en een

één-op-één bijeenkomst op het kantoor van de Atlantische

Commissie in Den Haag.

Op 7 november 2018 organiseerde de AOC in samenwerking

met de Christelijke Hogeschool Windesheim en de NHL

Stenden Hogeschool de Noordelijke Onderwijsconferentie

in Zwolle. Het thema dat centraal stond was ‘America First.

Wat betekent een terugtrekkende Verenigde Staten voor

Europa en Nederland?’. Een viertal sprekers belichtte dit

thema vanuit verschillende invalshoeken (actualiteit,

historie, economisch en in relatie tot de opkomst van

China). Ca. 100 deelnemers woonden het programma bij,

waaronder een groot aantal studenten van de

lerarenopleidingen aardrijkskunde, geschiedenis en

maatschappijleer van de Christelijke Hogeschool

Windesheim en NHL-Stenden Hogeschool.

De jaarlijkse studiereis van de AOC ging wederom naar

Boston en New York City. De studiereis stond in het teken

van onderwijskundige bezoeken aan middelbare scholen en

gesprekken met onderwijsexperts op Harvard University en

MIT en bij de United Teachers Federation. Daarnaast waren

de aankomende Amerikaanse midterm-verkiezingen ook een

belangrijk thema. De Amerikaanse politiek was onder meer

onderwerp van een discussie met correspondenten Michiel

Vos, Bernard Hammelburg en Derk-Jan Eppink op het

Nederlands consulaat in New York. Dit jaar namen er

13 docenten deel aan de studiereis.

2018

Atlantische Onderwijscommissie / Atlantic Education Committee

Docenten in de Senaatszaal van

het Academiegebouw in Utrecht

tijdens de Atlantische Onderwijs-

conferentie op 15 februari / Teachers

in de Senateroom of the University

Hall in Utrecht during the Atlantic

Education Conference on

February 15th

Dr. Naná de Graaff (VU) vertelt op de

Noordelijke Onderwijsconferentie op

7 november over de gevolgen van de

Amerikaanse terugtrekking uit het

Klimaatakkoord van Parijs / Dr. Naná de

Graaff talks about the consequences of the

withdrawal of the United States from the

Climate Agreement of Paris, on the

Northern Education Conference on

November 7th

>

>

13

ATLANTISCHE ONDERWIJSCONFERENTIEDatum: 15 februari

Onderwerp: De toekomst van het Europese project. ‘Alle

Menschen werden Brüder?’

Sprekers: Hanco Jürgens (Duitsland Instituut

Amsterdam), Titia Ketelaar (NRC

Handelsblad), Sarah de Lange (Universiteit

van Amsterdam), Eric Storm (Universiteit

Leiden), Joris Schapendonk (Radboud

Universiteit), Albertine Bloemendal

(Universiteit Leiden), Tanja Groenendijk

(Atlantische Onderwijscommissie), Robert

de Oude (Walburg College, Zwijndrecht;

Atlantische Onderwijscommissie), Ferenc

Zsolt Szabo (Capgemini)

Moderator: Hans Luyendijk (voorzitter Atlantische

Onderwijscommissie)

Locatie: Academiegebouw, Utrecht

Deelnemers: 80 docenten (in opleiding)

UITREIKING PROFIELWERKSTUKKENPROJECTDatum: 29 maart

Spreker: Hanke Bruins Slot (Tweede Kamer, CDA)

Locatie: Tweede Kamer, Den Haag

Deelnemers: 45 deelnemers profielwerkstukkenproject

PROFIELWERKSTUKKENPROJECTDatum: 29 juni

Onderwerp: Startbijeenkomst profielwerkstukkenproject

Locatie: Universiteit Leiden (Campus Den Haag)

Deelnemers: 20 deelnemers profielwerkstukkenproject

INFORMATIEBIJEENKOMST DOCENTENREISDatum: 20 september

Onderwerp: Informatiebijeenkomst Docentenreis 2018

Locatie: Vredenburg vergadercentrum, Utrecht

Deelnemers: 15 deelnemers aan de docentenreis

DOCENTENREIS VS ATLANTISCHEONDERWIJSCOMMISSIEDatum: 17-24 oktober

Onderwerp: Het Amerikaanse onderwijs en de

Amerikaanse Congresverkiezingen

Sprekers: Lokale Amerikakenners en

onderwijskundigen

Locatie: Boston en New York City

Deelnemers: 15 docenten en begeleiders

NOORDELIJKE ONDERWIJSCONFERENTIEDatum: 7 november

Onderwerp: ‘America First: Een terugtrekkende

Verenigde Staten en de gevolgen voor

Europa en Nederland’

Sprekers: Ine Megens (Rijksuniversiteit Groningen),

Hugo Erken (RaboResearch), Naná de

Graaff (Vrije Universiteit), Ruud van Dijk

(Universiteit van Amsterdam)

Moderator: Hans Luyendijk (voorzitter Atlantische

Onderwijscommissie)

I.s.m.: Christelijke Hogeschool Windesheim, NHL

Stenden Hogeschool

Locatie: Nieuwe Buitensociëteit, Zwolle

Deelnemers: 85 docenten (in opleiding)

Lesmateriaal

In de zomer van 2018 werd de lesmodule ‘Territoriale

conflicten in de Zuid-Chinese Zee’ geüpdatet en

beschikbaar gemaakt op de website. Ook werd de in 2017 tot

stand gekomen lesmodule over ’70 jaar Marshallplan’ verder

verspreid onder docenten geschiedenis in het land. Onder

meer op de Atlantische Onderwijsconferentie werd van de

gelegenheid gebruik gemaakt om de lesmodule onder de

aandacht te brengen van de aanwezige docenten.

Publieksbijeenkomsten

De openbare bijeenkomsten zijn bedoeld om verschillende

belangrijke doelgroepen van de Atlantische Commissie

(begunstigers, studenten, politici, journalisten, weten-

schappers, beleidsambtenaren van de ministeries van

Buitenlandse Zaken en Defensie, leden van het corps

diplomatique) voor te lichten over actuele thema’s uit de

nationale en internationale politieke betrekkingen. Daartoe

worden één of meerdere sprekers uitgenodigd die hun licht

laten schijnen over het onderwerp. Na de inleidingen gaan

de sprekers met elkaar, de moderator en met de zaal in

discussie.

Programma’s

In de publieksprogramma’s van 2018 werd voornamelijk de

aandacht gevestigd op het belang van een duidelijke,

eensgezinde koers op het gebied van nationale, Europese

en internationale defensie. Minister Bijleveld opende het

jaar met de presentatie van de Defensienota, waarna

2018

14

programma’s volgden omtrent het groeiend aantal militaire

missies op initiatief van de NAVO, en de gevolgen hiervan

voor het Nederlandse en Europese veiligheidsbeleid. Matt

Mayer, Trumpkenner en -supporter, reflecteerde met een

geëngageerd jong publiek op het eerste jaar van Trumps

presidentstermijn. Daarnaast vond er een goed bezochte

bijeenkomst rondom de NAVO-top in juli plaats, waarbij

onder andere ambassadeur Marjanne de Kwaasteniet sprak

over haar visie op de uitkomst van de top.

SYMPOSIUMDatum: 15 januari

Onderwerp: ‘De Defensienota: een nieuw perspectief

voor de krijgsmacht’

Spreker: Ank Bijleveld (Minister van Defensie),

Sabine Mengelberg (universitair docent

Internationale Veiligheidsstudies, NLDA),

Timo Koster (directeur Defence Policy and

Capabilities, NAVO), Jean Debie

(voorzitter Vakbond voor Burger en Militair

defensiepersoneel), Ko Colijn (researcher,

Instituut Clingendael; lid, Adviesraad

Internationale Vraagstukken), Pieter

Cobelens (oud-directeur MIVD), Hanke

Bruins Slot (Tweede Kamer, CDA),

Isabelle Diks (Tweede Kamer, Groenlinks),

Frank van Kappen (Eerste Kamer, VVD),

Herman Schaper (Eerste Kamer, D66)

Moderator: Sophie Derkzen (journalist)


Deelnemers: 180

PUBLIEKSBIJEENKOMSTDatum: 19 februari

Onderwerp: 1 jaar Trump

Spreker: Matt Mayer (Opportunity Ohio)

Moderator: Rick Nieman (journalist)

Locatie: De Balie, Amsterdam

Deelnemers: 50

PUBLIEKSBIJEENKOMSTDatum: 19 maart

Onderwerp: ‘The Integration of Dutch-German Land

Forces: an Example for Closer European

Defence Cooperation?’

Sprekers: Generaal-majoor Markus Laubenthal

(Commander, 1st Panzerdivision,

Bundeswehr), Brigadegeneraal Jan

Swillens (Commandant, 43

Gemechaniseerde Brigade, Koninklijke

Landmacht), André Bosman (Tweede

Kamer, VVD), Isabelle Diks (Tweede

Kamer, Groenlinks), Herman Schaper

(Eerste Kamer, D66)

Moderator: Angelien Eijsink (bestuurslid, Atlantische

Commissie)


Deelnemers: 170

PUBLIEKSBIJEENKOMSTDatum: 23 april

Onderwerp: ‘NATO’s Re-pivot to Europe? Questions and

Opportunities in a New Era’

Sprekers: Generaal-majoor Timothy McGuire

(Deputy Commanding General, US Army

Europe), Brigadegeneraal Nico Tak

(Directeur Training en Operaties, Koninklijke

Landmacht), prof. dr. Jan Hoffenaar

(Utrecht University; Nederlands Instituut

voor Militaire Historie)

Moderator: Michiel van Campen (Executive Director,

Permits Foundation; Secretaris, Bestuur

Atlantische Commissie)

Locatie: Sociëteit de Witte, Den Haag

Deelnemers: 70

PUBLIEKSBIJEENKOMSTDatum: 15 mei

Onderwerp: De intensivering van de Frans-Duitse

samenwerking en de gevolgen voor het

Nederlandse Europabeleid

Sprekers: Paul Scheffer (Universiteit van Tilburg),

Pieter Feith (oud-diplomaat), Wim

Boonstra (hoogleraar monetaire zaken, VU;

RaboResearch, Rabobank)

Moderator: Robert van de Roer (diplomatiek expert,

communicatiedeskundige)


Deelnemers: 130

PUBLIEKSBIJEENKOMSTDatum: 25 juni

Onderwerp: Seminar NAVO-top



NAVO), Jamie Shea (NAVO

Hoofdkwartier), Roland Freudenstein

(Mertens Institute Brussels), Kenneth

Gardner (U.S. Embassy), John Hulsman

(John C. Hulsman Enterprises).

Moderator: Robert van de Roer (diplomatiek expert,

communicatiedeskundige)


Deelnemers: 120

2018

Publieksbijeenkomsten / Public Meetings

Minister Bijleveld beantwoordt een publieksvraag, met naast zich een panel bestaande uit Kamerleden Hanke Bruins Slot (CDA) en Isabelle Diks (GroenLinks), en

senatoren Frank van Kappen (VVD) en Herman Schaper (D66) / Minister Bijleveld answers a question from the audience, standing beside a panel of Second Chamber members

Hanke Bruins Slot (CDA) and Isabelle Diks (Groenlinks), and senators Frank van Kappen (VVD) and Herman Schaper (D66)

Matt Mayer deelt zijn visie op Trumps eerste presidentsjaar met moderator

Rick Nieman en het publiek op 19 februari / Matt Mayer shares his vision on

Trump’s first year as president with the audience and moderator Rick Nieman

on February 19th

Brigadegeneraal Jan Swillens (Koninklijke Landmacht) en generaal-majoor

Markus Laubenthal (Bundeswehr) beantwoorden publieksvragen over de

Duits-Nederlandse militaire samenwerking / Brigadier general Jan Swillens

(Royal Netherlands Army) en Major general Markus Laubenthal (Bundeswehr)

answer questions about German-Dutch defence cooperation

>

>

>

15

PUBLIEKSBIJEENKOMSTDatum: 3 oktober

Onderwerp: ‘Canadian and Dutch Perspectives on the eFP

presence in the Baltics’

Sprekers: Christian Leuprecht (Royal Military

College Canada), majoor Ruud Lenoir

(Koninklijke Landmacht), H.E. Sabine

Nölke (Ambassador van Canada in

Nederland).

Moderator: Luitenant-generaal b.d. Ton van Loon

(Atlantische Commissie; Koninklijke

Landmacht)

I.s.m.: Embassy of Canada

Locatie: Koninklijke Schouwburg, Korte Voorhout 3,

The Hague

Deelnemers: 110

PUBLIEKSBIJEENKOMSTDatum: 10 december

Onderwerp: ‘International Security, Stakes and

Perspectives: Mali’’

Spreker: Brigade-generaal Marc Ollier (former

stafchef van MINUSMA)

Moderator: Luitenant-generaal b.d. Ton van Loon

(Atlantische Commissie; Koninklijke

Landmacht)

I.s.m.: Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de

Krijgsmacht (KVBK)

Locatie: Ministerie van Defensie, Den Haag

Deelnemers: 100

Studiebezoeken NAVO

De Atlantische Commissie organiseert jaarlijks enkele

studiebezoeken aan het NAVO-hoofdkwartier voor

specifieke doelgroepen. Zij worden tijdens een werkdiner en

een dagprogramma op de hoogte gebracht van de jongste

ontwikkelingen binnen de verdragsorganisatie door leden

van de Internationale Staf en medewerkers van diverse

permanente vertegenwoordigingen. In 2018 werden twee van

dergelijke bezoeken aan het in 2018 betrokken nieuwe

NAVO-hoofdkwartier georganiseerd, in samenwerking met

NATO’s Public Diplomacy Division.

Programma’s

STUDIEBEZOEK NAVO-HOOFDKWARTIERDatum: 15 juni

Onderwerp: Rondleiding journalisten



NAVO), medewerkers van het NAVO-

hoofdkwartier

I.s.m.: NATO’s Public Diplomacy Division

Locatie: NAVO-hoofdkwartier, Brussel

Deelnemers: 9 journalisten

STUDIEBEZOEK NAVO-HOOFDKWARTIERDatum: 25 september

Onderwerp: Rondleiding Jonge Atlantici

Sprekers: medewerkers van het NAVO-hoofdkwartier

I.s.m.: NATO’s Public Diplomacy Division

Locatie: NAVO-hoofdkwartier, Brussel

Deelnemers: 30 studenten en young professionals

Overige programma’s

Studiereis journalisten

In verkiezingsjaren in de Verenigde Staten organiseert de

Atlantische Commissie een studiereis van een week voor

Nederlandse journalisten naar dit land. In 2018 bezochten

negen journalisten de ‘swing state’ Florida en Washington

D.C. aan de vooravond van de Amerikaanse midterm-

verkiezingen. Zij spraken onder andere met politici van

beide partijen, vertegenwoordigers van denktanks, mede-

journalisten en met de Nederlandse plaatsvervangend

ambassadeur in Washington.

Programma

STUDIEREIS JOURNALISTENDatum: 22-28 oktober

Onderwerp: Amerikaanse midterm-verkiezingen

Locaties: West Palm Beach (FL), Washington D.C.

Deelnemers: 9 journalisten: Marno de Boer (Trouw),

Paul Brill (Het Parool), Laila Frank (De

Groene Amsterdammer), Tobias den Hartog

(Algemeen Dagblad), Arendo Joustra

(Elsevier Weekblad), Daphne Lammers

(RTL Nieuws), Bertine Moenaff (EO –

NPO Radio 1), Ruth Oldenziel (TU

Eindhoven), Victor Pak (Freelance)

2018

16

Leerstoel

De Atlantische Commissie heeft in 2005 een bijzondere

leerstoel Moderne Trans-Atlantische Betrekkingen

ingesteld aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van

de Universiteit van Amsterdam. De leerstoel werd tot

november 2016 bekleed door dr. Marianne van Leeuwen.

In 2018, evenals in 2017, bleef deze leerstoel vacant.

Dwight D. Eisenhower Scriptieprijs

De Atlantische Commissie heeft een tweejaarlijkse

scriptieprijs ingesteld op het gebied van trans-Atlantische

betrekkingen: de Dwight D. Eisenhower-scriptieprijs. De

prijs beoogt de wetenschappelijke belangstelling en de

aandacht voor dit thema onder studenten te vergroten. De

prijs is bedoeld voor masterstudenten Geschiedenis,

Politicologie, of een verwant vakgebied, die een excellente

scriptie hebben geschreven (in het Nederlands of Engels)

over een onderwerp op het vakgebied van de moderne

trans-Atlantische betrekkingen. Het gaat hierbij om de

politieke, economische en/of culturele banden tussen de

Verenigde Staten en Europa, of Nederland in het bijzonder.

Via een systeem van nominatoren (docenten van

verschillende universiteiten) worden kandidaten

geselecteerd. In november 2018 heeft de jury de winnaar

bepaald van de editie 2017-2018. De bekendmaking en

prijsuitreiking vond plaats in januari 2019. Thijs Visser,

afgestudeerd Masterstudent Geschiedenis aan de

Universiteit van Amsterdam, heeft met zijn scriptie Space

Superiority: The United States Air Force and Challenge of

Spaceflight, 1957-1963 de Dwight D. Eisenhower-scriptieprijs

2017-2018 gewonnen.

Visser liet drie andere kandidaten achter zich. Dit waren

Jeroen Wittgen van de Nederlandse Defensie Academie

met zijn scriptie European Burden Sharing in Counter-Piracy

Operations, Waseh Noerzay van de Universiteit Utrecht met

American Exceptionalism During the Afghan Soviet War 1979-

1989 en Tijmen Dalhuijsen van de Universiteit Utrecht met

The United States and Iraq: From enemies to friends and back,

ten years of US-Iraqi relationship 1983-1993.

De jury van de Dwight D. Eisenhower-scriptieprijs bestaat

uit:

· Dr. A. Boxhoorn (voorzitter)

· M. Katsman MA (secretaris)

· Drs. R.H. Cuperus (Wiardi Beckman Stichting)

· Drs. A.J. van der Peet (Nederlands Instituut voor

Militaire Historie)

Atlantic Treaty Association

De Atlantische Commissie is lid van de Atlantic Treaty

Association (ATA), de netwerkorganisatie van alle

Atlantische Commissies in de wereld. Twee maal per jaar

organiseert de ATA een vergadering voor al haar leden. Ook

Jonge Atlantici heeft een internationale moederorganisatie:

de Youth Atlantic Treaty Association (YATA).

Programma

Jonge Atlantici was ook in 2018 goed vertegenwoordigd op

het internationale vlak.

Jonge Atlantici-voorzitter John Jacobs werd in oktober 2016

verkozen tot President of YATA, en bekleedde deze functie

ook in 2018.

GENERAL ASSEMBLY YATADatum: 3-4 maart

Locatie: Brussel

Deelnemers: namens Jonge Atlantici: Lennart Freud

(coördinator)

COUNCIL ATA Datum: 20-21 juni

Locatie: Brussel

Deelnemers: namens de Atlantische Commissie: Alex

Krijger (vicevoorzitter)

namens Jonge Atlantici: John Jacobs

(voorzitter)

GENERAL ASSEMBLY ATA & YATADatum: 26-29 september

Locatie: Boekarest

Deelnemers: geen deelnemers namens de Atlantische

Commissie

2018

Publieksbijeenkomsten / Public Meetings

Robert van de Roer (moderator) vraagt Paul Scheffer (Universiteit van Tilburg),

Pieter Feith (oud-diplomaat) en Wim Boonstra (VU; Rabobank) naar hun blik op de

intensivering van de Frans-Duitse samenwerking / Robert van de Roer (moderator) asks

Paul Scheffer (Tilburg University), Pieter Feith (former diplomat) and Wim Boonstra

(VU Amsterdam; Rabobank) for their take on the intensification of the Franco-German

cooperation

NAVO experts bespreken hun verwachtingen voor de NAVO-top in Brussel, op het

NAVO-seminar op 25 juni. Vlnr: Jamie Shea (NATO HQ), John Hulsman (John C.

Hulsman Enterprises), Roland Freudenstein (Wilfried Martens Centre for European

Studies) en Robert van de Roer (moderator) / NATO experts discuss their expectations for

the NATO summit in Brussels, during the NATO seminar on June 25th. From left to right:

Jamie Shea (NATO HQ), John Hulsman (John C. Hulsman Enterprises), Roland Freudenstein

(Wilfried Martens Centre for European Studies) and Robert van de Roer (moderator)

Jamie Shea (NAVO HQ) en Permanent Vertegenwoordiger bij de

NAVO Marjanne de Kwaasteniet beantwoorden vragen van het

publiek en moderator Robert van de Roer over de agenda van de

komende NAVO-top in Brussel / Jamie Shea (NATO HQ) and Dutch

Permanent Representative to NATO Marjanne de Kwaasteniet answer

questions from the moderator and the audience regarding the agenda of

the coming NATO summit in Brussels

>

>>

17

Media

Atlantisch Perspectief

Atlantisch Perspectief (AP) is het tijdschrift van de

Atlantische Commissie. Het blad verschijnt zes keer per

jaar en bevat opinieartikelen, analyses en columns over

actuele ontwikkelingen op het gebied van de internationale

betrekkingen en veiligheidspolitiek.

Op de website zijn alle artikelen die zijn verschenen tussen

1991 en 2018 gratis te raadplegen en doorzoekbaar op

auteur en titel.

Redactie

De redactie van Atlantisch Perspectief bestaat uit een

eindredacteur, een Redactionele Adviesraad en een

Internationale Adviesraad. De redactie onderging in 2018

een enkele wijziging: Niklaas Hoekstra trad terug uit de

Adviesraad.

De redactie van Atlantisch Perspectief was op

31 december 2018 als volgt samengesteld:

Eindredacteur

· M. (Maarten) Katsman MA

Adviesraad

· dr. A. (Bram) Boxhoorn, voorzitter

Directeur, Atlantische Commissie

· prof. dr. I.G.B.M. (Isabelle) Duyvesteyn

Hoogleraar ‘Global History’, Universiteit Leiden;

· genmaj marns b.d. mr. drs. C. (Kees) Homan

Veiligheidsdeskundige

· dr. P.A. (Paul) van Hooft

Max Weber Fellow, European University Institute, Florence

· J. (Joris) Janssen Lok

Marketing Manager / Team Leader Future Market

Requirements, Thales Nederland BV

· prof. dr. R.V.A. (Ruud) Janssens

Hoogleraar Amerikanistiek, Universiteit van Amsterdam

· prof. dr. W. (Wim) Klinkert

Universitair hoofddocent Militaire Geschiedenis,

Nederlandse Defensie Academie; Hoogleraar Militaire

Geschiedenis, Universiteit van Amsterdam

· drs. J.M.D. (Hans) van Leeuwe

Senior Adviseur Strategie en Beleidsontwikkeling,

Hoofddirectie Beleid, Ministerie van Defensie

· prof. dr. M. (Marianne) van Leeuwen

Emeritus bijzonder hoogleraar Moderne Trans-Atlantische

Betrekkingen, Universiteit van Amsterdam

· drs. S.N. (Sabine) Mengelberg

Universitair docent Internationale Veiligheidsstudies,

Nederlandse Defensie Academie, Breda

· drs. A.J. (Anselm) van der Peet

Wetenschappelijk medewerker, Nederlands Instituut voor

Militaire Historie, Den Haag

· dr. S.J.G. (Sebastian) Reyn

Directeur Strategie, Beleidsontwikkeling en Innovatie,

Ministerie van Defensie

Internationale Adviesraad

· Dr. Hans Binnendijk

Senior Fellow, Center for Transatlantic Relations, Paul H.

Nitze School of Advanced International Studies, Johns

Hopkins University, Washington D.C.

· Dr. Ann-Sofie Dahl

Associate Professor and Senior Research Fellow, Center

for Military Studies, Copenhagen; Adjunct Fellow, Center

for Strategic and International Studies, Washington D.C.

· Marten van Heuven

Senior Consultant, RAND Corporation, Washington D.C.

· Prof. dr. Jan Willem Honig

Senior Lecturer, Department of War Studies, King’s

College, Londen

· Prof. dr. Margarita Mathiopoulos

Chief Executive Officer, EAG European Advisory Group,

Berlijn

· Prof. dr. Alexander Moens

Professor of International Relations, Simon Fraser

University, Burnaby (BC), Canada

· Dr. Henning Riecke

Head, Transatlantic Relations Program, Deutsche

Gesellschaft für Auswärtige Politik, Berlijn

· Stanley Sloan

Visiting scholar, Rohatyn Center for International Affairs,

Middlebury College (VT), Verenigde Staten

Artikelen

Atlantisch Perspectief 2018 kenmerkte zich wederom door

een verscheidenheid aan onderwerpen. De NAVO-top in

juli, de eerste officiële top met president Trump, vormde een

dankbaar onderwerp voor een Engelstalig themanummer.

Militaire ontwikkelingen in Nederland kwamen ook

uitgebreid aan bod, zoals de intensieve samenwerking

tussen Duitse en Nederlandse landmachteenheden en de

effectiviteit van het Defensie Cyber Commando.

2018

Daarnaast behandelde Atlantisch Perspectief in 2018 op

thematische wijze veiligheidsonderwerpen per regio. De

tweede editie stond bijvoorbeeld in het teken van het

Midden-Oosten, met onder andere artikelen over de

geschiedenis van westerse interventies aldaar en de

problematiek rond Koerdische autonomie. De derde editie

ging voor een groot deel over Afrika, met aandacht voor

migratiestromen naar Europa, en ook voor het probleem van

zeldzame grondstoffen.

Alle artikelen die in 2018 in Atlantisch Perspectief zijn

verschenen, zijn na te lezen op de website:

www.atlantischecommissie.nl/media/archief-ap/

Verschenen: 6x

Oplage: 1.200 ex.

Overige publicaties

JAARVERSLAG 2017Verschenen: mei 2018

Oplage: 500

Op de website staat een overzicht van alle publicaties die

de Atlantische Commissie in de afgelopen jaren heeft

uitgegeven.

Opiniepeiling

In 2018 is er geen opiniepeiling uitgevoerd in opdracht van

de Atlantische Commissie. De uitgebreide resultaten van

het opinieonderzoek over de NAVO, uitgevoerd in november

2017 door onderzoeksbureau Kantar Public (voorheen TNS

NIPO) op verzoek van de Atlantische Commissie, zijn na te

lezen op de website.

Website

Op de website van de Atlantische Commissie

(www.atlcom.nl of www.atlantischecommissie.nl) staat

informatie over de organisatie, doelstellingen en de vele

activiteiten van de Atlantische Commissie, de Atlantische

Onderwijscommissie en Jonge Atlantici.

Op de homepage staan trans-Atlantisch nieuws en

achtergronden (‘must-reads’) die twee maal per week

worden ververst. De bezoeker wordt attent gemaakt op

artikelen van gerenommeerde (internationale) tijdschriften,

denktanks, websites en blogs.

Veel onderwijspublicaties kunnen online worden ingezien

en docenten en leerlingen kunnen werken met de

verschillende lesmodules en websheets. In het archief van

Atlantisch Perspectief staan alle artikelen die tussen 1991 en

2018 zijn verschenen. Via de site kunnen geïnteresseerden

zich ook aanmelden voor programma’s van de Atlantische

Commissie, en (video)verslagen lezen en bekijken van

afgelopen bijeenkomsten.

In 2018 werd de site 18.186 keer bezocht door 17.700

bezoekers, beide een lichte stijging van 3% ten opzichte van

2017. In totaal werden er 70.234 pagina’s bekeken, een daling

van 10,6% ten opzichte van het vorige jaar.

Sociale media

De Atlantische Commissie en Jonge Atlantici zijn actief op

Facebook en Twitter. In 2018 is Jonge Atlantici ook actief

geworden op Instagram. De sociale media worden ingezet

voor het vergroten van de naamsbekendheid van zowel de

Atlantische Commissie als Jonge Atlantici. Daarnaast

worden onze volgers via deze nieuwe media op de hoogte

gehouden van de activiteiten die worden georganiseerd, en

van de publicaties die verschijnen.

De Facebookpagina van de Atlantische Commissie had op

31 december 2018 1.358 vind-ik-leuks, die van de Jonge

Atlantici-groep 954 en van de Jonge Atlantici-pagina 1.157.

Er werd in 2018 288 keer een bericht gepost op de pagina

van de Atlantische Commissie, 233 keer op de pagina van

Jonge Atlantici en 184 keer in de Jonge Atlantici-groep.

Het aantal volgers op Twitter was op 31 december 2018 879.

Er werden in 2018 827 tweets en retweets verzonden.

In 2018 is Jonge Atlantici begonnen met Instagram. Op 31

december 2018 had deze pagina 130 volgers. In 2018 zijn er

26 berichten op deze pagina geplaatst.

Mediaoptredens, lezingen en publicaties directeur

GASTCOLLEGEDatum: 22 februari

Onderwerp: ‘NAVO in historisch perspectief: van oude

zekerheden naar nieuwe onzekerheden’

Organisatie: Radboud Universiteit (CICAM)

Locatie: Nijmegen

Deelnemers: 50 studenten

18

2018

19

LEZINGDatum: 3 april

Onderwerp: ‘Transatlantic relations in historical

perspective’

Organisatie: Studievereniging Europese Studies

Locatie: Amsterdam


LEZINGDatum: 13 april

Onderwerp: ‘Hedendaagse trans-Atlantische

betrekkingen’

Organisatie: Instituut Clingendael, t.b.v. cursus

Veiligheidsvraagstukken

Locatie: Den Haag

Deelnemers: 15

GASTCOLLEGEDatum: 22 november

Onderwerp: ‘NAVO (bijna) 70 jaar: betekenis en

vooruitzichten’

Organisatie: Radboud Universiteit (CICAM)

Locatie: Nijmegen


Atlantische Commissie in de media

De volgende dag-, week- en maandbladen,

radioprogramma’s en websites besteedden in 2018 aandacht

aan (activiteiten van) de Atlantische Commissie:

· BNR Nieuwsradio (podcast)

· Maritiem Nederland

· Mierlose Krant

· Nederlands Dagblad

· Het Nieuwe Stadsblad

· NRC Handelsblad

· NRC NEXT

· Vrij Nederland

· Volkskrant

2018

20

S T I C H T I N G V O O RS T R A T E G I S C H E S T U D I E S

De Stichting voor Strategische Studies is een zelfstandige

organisatie die zorg draagt voor de wetenschappelijke

activiteiten van de Atlantische Commissie. De Stichting

richt zich op het initiëren en bevorderen van

wetenschappelijk onderzoek naar veiligheidsvraagstukken.

Dr. Isabelle Duyvesteyn bekleedde tot 1 september 2017

de bijzondere leerstoel Strategische Studies aan de

Universiteit Leiden. Haar leeropdracht omvatte

internationale veiligheid in brede zin, met speciale aandacht

voor de rol van militaire macht als instrument in het

buitenlands beleid van regeringen. Isabelle Duyvesteyn is

hoogleraar Global History bij het Instituut voor

Geschiedenis van de Universiteit Leiden. Daarnaast is zij

onder andere lid van de Commissie Vrede en Veiligheid van

de Adviesraad Internationale Vraagstukken.

In 2018 bleef deze leerstoel vacant.

Het bestuur van de Stichting voor Strategische Studies

bestond op 31 december 2018 uit:

· drs. D.J. (Dirk Jan) van den Berg, voorzitter

· drs. T.A. (Alex) Krijger, vicevoorzitter

· M.W. van Campen MA, secretaris

· H.H.M. (Harry) Groen, penningmeester

· dr. A. (Bram) Boxhoorn, directeur

2018

21

S T A A T V A N B A T E N E N L A S T E N

bedragen x 1.000, afgerond op duizendtallen

BATEN

Inkomsten overheid € 500

Overige inkomsten € 0147

––––––

Totaal baten € 647

LASTEN

Platform- en netwerkactiviteiten € 144

Onderwijs € 121

Publieksprogramma’s € 149

Media € 191

Overig € 000

––––––

Totaal lasten € 605

SALDO 2018 € 42

2018

22

De directie van de Atlantische Commissie bestond op


· dr. A. (Bram) Boxhoorn

Directeur van de Stichting Atlantische Commissie;

directeur van de Stichting voor Strategische Studies

D I R E C T I E

B U R E A U

Het Bureau is belast met de voorbereiding en uitvoering van

de diverse programma’s van de Atlantische Commissie. Het

houdt ook de website en de sociale media bij en

ondersteunt het Algemeen Bestuur en de subcommissies

van de Atlantische Commissie. Ten slotte verschaft het

Bureau informatie aan derden (telefonische helpdesk).

Er vond twee wijzigingen plaats in de samenstelling van het

Bureau voor 2018.

Drs. N.T.J. (Niklaas) Hoekstra trad per 31 december 2017

uit dienst als Hoofd Secretariaat.

A.K. (Karlijn) Tange MA trad per 1 januari 2018 in dienst

als Medewerker Secretariaat.

Het Bureau bestond op 31 december 2018 uit:

· L. (Lennart) Freud MA

Community Manager en Coördinator Jonge Atlantici

· M. (Maarten) Katsman MA

Eindredacteur Atlantisch Perspectief

· J.G. (Janneke) Suiskind MA*

Projectmanager Onderwijs en Jongeren

* L. (Lianne) de Vries MA verving Janneke Suiskind van

februari tot juni 2018

· A.K. (Karlijn) Tange MA

Medewerker Secretariaat

Naast de vaste staf leveren stagiairs van verschillende

universiteiten een belangrijke bijdrage aan de

werkzaamheden. In 2018 waren de volgende stagiairs

werkzaam bij de Atlantische Commissie:

· Lisa Compter (Universiteit Leiden)

· Nienke Dek (Universiteit Leiden)

· Eline Groenewegen van der Weiden (Universiteit

van Amsterdam)

· Iris Hofstee (Rijksuniversiteit Groningen)

· Erik Korenstra (Universiteit Leiden)

· Evi Sonnemans (Universiteit Leiden)

2018

Sinds haar oprichting in 1952 is de Atlantische Commissie

een forum voor het publieke debat over trans-Atlantische

veiligheidsvraagstukken. Zij geeft voorlichting over en

stimuleert onderzoek naar de betrekkingen tussen de

Verenigde Staten en Europa, ontwikkelingen in de NAVO en

Europese veiligheidskwesties. De Commissie wil hiermee

de maatschappelijke discussie over deze onderwerpen

bevorderen.

De Atlantische Commissie organiseert uiteenlopende

programma’s voor specifieke doelgroepen, zoals politici,

journalisten, universitair docenten, de bestuurswereld en

young professionals. Jonge Atlantici organiseert

programma’s voor studenten en pas-afgestudeerden. De

Atlantische Onderwijscommissie ontwikkelt programma’s

voor docenten en leerlingen in de bovenbouw van het

voortgezet onderwijs.

De Atlantische Commissie geeft ook het tijdschrift

Atlantisch Perspectief uit. Daarnaast verschijnen er

incidenteel digitale onderwijspublicaties.

De onafhankelijkheid van de Atlantische Commissie wordt

gewaarborgd door het Stichtingsbestuur, waarin onder

andere vertegenwoordigers van politieke partijen en

deskundigen op het gebied van trans-Atlantische

betrekkingen en veiligheidspolitiek zijn vertegenwoordigd.

De Atlantische Commissie maakt deel uit van de Atlantic

Treaty Association – de overkoepelende organisatie van de

ruim 40 Atlantische commissies in de meeste lidstaten van

de NAVO en in de meeste landen van het Partnership for

Peace.

De Atlantische Commissie werkt samen met overheids-

instellingen, politieke instellingen, wetenschappelijke

instituten en non-gouvernementele organisaties in binnen-

en buitenland, en op ad-hoc-basis met het bedrijfsleven.

Ten slotte initieert en steunt de Atlantische Commissie de

ontwikkeling van activiteiten van derden op het gebied van

internationale en nationale veiligheidsvraagstukken en

adviseert zij hen bij de opzet en uitvoering van projecten op

bovengenoemd gebied.

D O E L S T E L L I N G E N

Atlantische Commissie

Emmapark 12

2595 ET DEN HAAG

t 070-363.94.95

e [email protected]

i www.atlantischecommissie.nl

· Samenstelling en redactie:

Karlijn Tange

· Eindverantwoording:

Bram Boxhoorn

· Ontwerp:

Meyer/Van Gerwen, Den Haag/Breda

· Layout:

Ervee design & drukwerk, Zoetermeer

C O L O F O N

Copyright © 2019

Atlantische Commissie

23

2018

opmaak - atlcom.nl

Documents