1

Titels Onderzoek medezeggenschap in Nederland, december 2014, versie 5.

(Meest recente onderzoek bovenaan/208 publicaties/onvolledig/niet elke publicatie is op de juiste wijze genoteerd). 1. Dongen, G., van, Visser, T. Beleidsbeïnvloeding door ziekenhuisondernemingsraden ,

Talentsupport en CAOP, november 2014 Samenvatting In vervolg op eerder onderzoek in 2005 en 2009 heeft Van Dongen in samenwerking met Visser van de CAOP in 2014 opnieuw onderzoek gedaan naar het functioneren van de OR in algemene ziekenhuizen. Een korte digitale vragenlijst is gestuurd aan de ondernemingsraad van alle 79 algemene ziekenhuizen. De respons na 3 maal rappelleren bedraagt 43% (N=34). Behalve een vraag naar de functie van de respondent (allen blijken DB-lid of ambtelijk secretaris) en de naam van het ziekenhuis zijn verder geen algemene vragen over de context gesteld. Hoewel de respons naar omvang alleszins redelijk is, is de representativiteit niet geanalyseerd. Op de gegevens zijn geen bivariate of multivariate analyses gedaan. De belangrijkste conclusies: “Ziekenhuisondernemingsraden kiezen fundamenteel als insteek voor het behandelen van vraagstukken een goede balans tussen organisatie- en personeelsbelangen. Ondernemingsraden in ziekenhuizen zijn in staat om op beleidsniveau het gesprek te voeren, worden steeds beter geïnformeerd en krijgen, ook door externe partijen naast de werkgever, een steeds prominentere rol toebedeeld. Ondernemingsraden in ziekenhuizen willen zich vooral richten op invloed op strategisch- en organisatiebeleid, personeelsbeleid heeft geen topprioriteit en het thema Het Nieuwe Werken is voor de OR niet belangrijk. Het meest opvallend is dat het grootste deel van de ondernemingsraden vooral een goede relatie met de bestuurder belangrijk vindt en de kwaliteit en motivatie van OR-leden veel belangrijker acht voor de eigen slagkracht, dan de Wet op de Ondernemingsraden.” Vindplaats: www.talentsupport.nl,of opleidingen@caop.nl

2. Tillaart , Harry van den, John Warmerdam (2014), “Ondernemingsraden in Nederlandse gemeenten, De landelijke OR-verkiezingen in 2014 en vergelijking met de eerdere verkiezingen onder het WOR-regime”, Nijmegen, april 2014. Samenvatting In 2014 werden voor de zevende keer collectieve verkiezingen voor de OR gehouden. Voor de zevende maal gaf het AenO fonds gemeenten opdracht voor een flankerend onderzoek. Het betrof ditmaal twee internetenquêtes onder OR-en; een voorafgaand aan de feitelijke verkiezingen en een direct erna. In totaal heeft 62 procent (287) van de 465 benaderde OR-en aan het onderzoek meegedaan. Een hoge score dus, waarvan de onderzoekers concluderen dat de resultaten in hoge mate representatief zijn voor de OR-en in de sector.

2

Het aandeel van OR-en waar daadwerkelijk verkiezingen plaatsvinden ligt de laatste 10 jaar stabiel rond 40 procent, na een aanvankelijk sterke daling. De samenstelling van de verkozen OR-en biedt een redelijke afspiegeling van de personeelsbestanden. Jongeren zijn nauwelijks ondervertegenwoordigd, medewerkers van buitenlandse afkomst wel. Overigens blijkt dat OR-en meer gefocust zijn op vertegenwoordiging van de verschillende onderdelen van de gemeentelijke dienst dan van de verschillende categorieën personeel . Vergeleken met voorgaande onderzoeken blijkt dat steeds meer OR-en erin slagen hun bestuurder in te schakelen bij het zoeken en vinden van kandidaten voor de ondernemingsraad. Ruim 80 procent van de OR-en zou graag zien dat er meer kandidaten zijn, maar veel OR-en vinden kwaliteit van de leden belangijker dan dat alle zetels bezet zijn. Gelet op de manier van functioneren is een aanzienlijk deel van de OR-en in de afgelopen 10 jaar van een reactieve en controlerende rol overgeschakeld op een proactieve, beleid mee ontwikkelende rol. De relatie met de bestuurder heeft zich in de afgelopen 10 jaar in positieve zin ontwikkeld en vaak strekken de contacten zich bovendien uit tot de andere leden van het managementteam. 58 procent van de OR-en vindt dat zij veel invloed heeft. Dat getal ligt hoger bij OR-en met meer kandidaten dan zetels (67%), versus OR-en die met onbezette zetels kampen na de verkiezingen (41%).

3. Holtzer M., “De invloed van werknemers op de strategie van de vennootschap”, proefschrift, Rijksuniversiteit Groningen, 2014.

4. Soppe, A.B.M., Houweling A.R. (kernredactie) “Delen in modern ondernemen, Financiële werknemersparticipatie in Nederland”, 2014, Erasmus Universiteit Rotterdam, ISBN 978-90-567713-973

5. Braak ter H., Verburgh L., Wierts E. “De invloed van de crisis op de medezeggenschapsdialoog, Inzicht in de veranderende samenwerking tussen medezeggenschap – bestuurder – achterban”, WagenaarHoes, 2014.

6. Zaal I., “De reikwijdte van medezeggenschap”, proefschrift, Universiteit van Amsterdam, 2014.

7. Pot F., Dhondt S., Kraan K. “The Importance of Organisational Level Decision Latitude for Wellbeing and Organisational Commitment”, paper for Wellbeing at Work 2014 Conference, Copenhagen, 26 - 28 May 2014

8. Manshanden, Niko (2014) Ondernemingsraden durven flex niet aan te pakken, in Zeggenschap, 25ste jaargang, nr. 3 2014 pags. 26-27 December 2013, januari 2014 heeft FNV Bouw een e-enquête met 25 vragen over flexwerk en de behandeling daarvan door de OR naar zijn ruim 1.100 kaderleden gestuurd. Iets minder dan 50 kaderleden, tevens OR-lid, hebben gerespondeerd. Dit is een lage respons. Het is niet bekend hoeveel kaderleden ook daadwerkelijk OR-lid zijn en de gestelde vragen kunnen beantwoorden. Over netto responspercentages en de representativiteit van de respons is niets bekend. De onderzoeker stelt dat de antwoorden iets onthullen over de wijze waarop OR-en in de bouw met flexwerk omgaan. Ondanks de vele info en het materiaal dat de FNV Bouw heeft verspreid, laten de antwoorden zien dat veel OR-en flexwerk niet als een groot probleem zien en flex ook niet prominent op de agenda zetten van het overleg met de bestuurder. Manshanden vermoed angst om dat te doen bij de OR-leden .

3

9. Laagland F.G. “De rol van Ned. werknemers(vertegenwoordigers) bij een grensoverschrijdende juridische fusie” dissertatie, 7-12-2013, uitgegeven bij Kluwer, ISBN / EAN : 9789013118964

10. Van der Veen – de Vries, P. , Medezeggenschap 2.0, Vernieuwing van medezeggenschap bij Aviko b.v., afstudeerproject HAN, oktober 2013

11. Mierlo J.J.M. van. “Medezeggenschap en de spanning tussen WOR en ondernemingsrecht”, titel van proefschrift verdedigd op vrijdag 30 augustus 2013 Radboud Universiteit Nijmegen

12. Cremers J., Stollt M., Vitols S. (ETUI) “A decade of experience with the European Company”, ETUI, Brussels, 2013, ISBN 978-2-87452-283-3

13. Sapulete S. "Works council effectiveness, Determinants and outcomes", proefschrift Universiteit Utrecht, School of Economics, 2013.

14. Hoogeveen, Yvonne, Jan Karel en Yumi Stamet, Medezeggenschap bij de overheid, Onderzoeksrapport, A+O fonds Rijk, februari 2013

15. Heijink, Jan, "Moed en vertrouwen", Rapport van het onderzoek menselijke factoren en het functioneren en effect van de ondernemingsraad, Nijmegen, 2012

16. "OR insight 2012-2013, het grootste onderzoek naar de stand van de medezeggenschap in Nederland”. FNV Formaat, Simone van Houten-Pikes, John Snel, Den Haag, uitgeverij Performa, 2012.

17. Berg, Annette van den, “Op weg naar medezeggenschap. Van kernen naar ondernemingsraden” in: E. Nijhof & A. van den Berg (2012), Het menselijk kapitaal. Sociaal ondernemersbeleid in Nederland (Uitgeverij Boom, Amsterdam). (ISBN 9789461058973).

18. Bokdam, Johan, José Bal en Jos de Jonge, “Evaluatie Wet Medezeggenschap op Scholen”, eindrapport, Een onderzoek in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Research voor Beleid, Zoetermeer, 20 maart 2012

19. "Naleving van de Wet op de ondernemingsraden", stand van zaken 2011, eindrapport, Hetty Visee, Jos Mevissen, Sanne Saalbrink, Amsterdam, Regioplan Beleidsonderzoek, 2012.

20. Nauta, Aukje, “Tango op de werkvloer, een nieuwe kijk op arbeidsverhoudingen”, Van Gorcum, Assen 2012, ISBN folioboek 978 90 232 4816 3

21. Dorresteijn, Adriaan en Robbert van het Kaar, Hoofdstuk 13 de Ondernemingsraad in: “De juridische organisatie van de onderneming”, Fed fiscale studiegids, Kluwer, 11de druk, september 2012

4

23. Van den Berg, Annette en Yolanda Grift (2012), ‘De economische effecten van medezeggenschap in de publieke sector’. In: H. Hartmann (red.), OR en invloed (Alphen aan den Rijn: Kluwer, p. 21-38).

24. Van den Berg, Annette en Yolanda Grift (2012), Meetbare effecten van medezeggenschap in Nederland. In: H. Hartmann (red.), OR en invloed (in de serie OR Praktijk), Alphen aan den Rijn: Kluwer, p. 41-84

25. Mundate, M. Euwema, A. Nauta & S. Viemose (2012). New European Industrial Relations (NEIRE): How should employee representatives be empowered to negotiate flexible, fair, and innovative labour relations?”, In L. Munduate, M. Euwema & P. Elgoibar (Eds.), Ten steps for empowering employee representatives in the new European industrial relations (pp. vi-x). Madrid: McGraw-Hill.

26. Heijink, Jan, "De ondernemingsraad en zijn netwerk, een samenwerkingsproject van FNV Bouw en ITS”, Radboud Universiteit Nijmegen ITS, , FNV Bouw, 2011.

27. "Bron van meerwaarde : de economische effecten van de ondernemingsraad", Jan Ekke Wigboldus, proefschrift Universiteit Twente. Assen : Van Gorcum, 2011.

28. Tillaart, van den Harry, Ieder1OR, Ondernemingsraden in Nederlandse gemeenten, Uitslag van de landelijke OR-verkiezingsdag in maart 2011 en vergelijking met de eerdere verkiezingen onder het WOR-regime ,Nijmegen, mei 2011

29. Karel, Jan, Jan Heijink, Harry van den Tillaart, Liedeke Boekhorst, Bruno van Rijsingen (eindredactie), Inzet en invloed van de OR, onderzoeksrapport van de GBIO MedezeggenschapsMonitor 2008, GBIO-katernen deel 12, Reed Business, 2011, ISBN 97 890 352 4474 0

30. De rol van medezeggenschap bij maatschappelijk verantwoord ondernemen, Stichting Multi Nationale Ondernemingsradenoverleg, Nyenrode Business Universiteit, Center for Sustainability; Lambooy, T.; Jonkers, I., eindrapport onderzoek . Breukelen, MNO, 2011.

31. Looise, Jan Kees, , Nicole Torka & Jan Ekke Wigboldus, “Understanding the link between worker participation and organizational performance. In search for an integrated model” in: Advances in Industrial and Labor Relations, 2011, Vol. 18, 87-113

32. "Overleg: niet voor de vorm!", participatief gedrag binnen vormen van overleg, Patrick Vermeulen, proefschrift, Kluwer, 2011.

33. A. van den Berg, Y. Grift, & A. van Witteloostuijn (2011), ‘Managerial perceptions of works councils’ effectiveness in the Netherlands’, Industrial Relations 50(3), pp. 497-513

34. A. van den Berg, Y. Grift & A. van Witteloostuijn (2011), ‘Works councils and organizational performance. The role of top managers’ and works councils’ attitudes in bad vis-à-vis good times’, Journal of Labor Research, pp.136-156.

35. S. Sapulete, A. van Witteloostuijn, A. van den Berg & Y.Grift (2011), ‘The impact of works councils on productivity in times of reorganization’ in: W. Dolfsma & K. McCarthey (eds.), The Nature of the New Firm (Edward Elgar, Cheltenham), pp.160-191.

5

36. Looise, Jan Kees (2011), De relatie tussen OR en HRM. In: Jan Heijink (red), Het interne netwerk van de OR. Wolters Kluwer Business, Alphen aan den Rijn

37. Torka, N., B. Schyns & J.C. Looise (2010), ‘ Direct participation quality and organisational

commitment: The role of Leader-Member exchange’, in: Employee Relations. The International Journal, 32(4), 418-435

38. Buitelaar, W. en M. van der Meer, “De tredmolen van participatie en kennisontwikkeling”, in: M. van der Meer & E. Smit (red.), Medezeggenschap en organisatieontwikkeling. Vier scenario's in de praktijk. Assen: Van Gorcum, 2010, 92-101.

39. "Medezeggenschap en organisatieontwikkeling, vier scenario's in de praktijk", Marc van der Meer, Evert Smit, [et al.], Assen, Uitgeverij Van Gorcum, 2010.

40. Buitelaar, Wout en Marc van der Meer, “De tredmolen van participatie en kennisontwikkeling”, Hoofdstuk 9 in p 92-101 in "Medezeggenschap en organisatieontwikkeling, vier scenario's in de praktijk", Marc van der Meer, Evert Smit, [et al.], Assen, Uitgeverij Van Gorcum, 2010

41. Eijk, Emiel van, Patrick Vermeulen, “HR instrumenten binnen de ondernemingsraad, de relatie tussen het gebruik van HR instrumenten en de effectiviteit van de ondernemingsraad”, GBIO-Katernen deel 13 – 2010 GBIO Utrecht,

42. "De ondernemingsraad als bedrijfsbond” : een onderzoek naar de positie van de OR bij

arbeidsvoorwaardenvorming . R. Canters, Tilburg, 2010.

43. Karel, J., J. Heijink, H. van den Tillaart, L. Boekhorst en B. van Rijsingen, Inzet en invloed van de OR. Medezeggenschapsmonitor 2008 (Amsterdam 2010).

44. "Is het enquêterecht gebaat bij de voorgestelde veranderingen van de Sociaal Economische Raad?" M. Quass, Rotterdam, Erasmus Universiteit, 2009. Een scriptie.

45. “Gebruik, niet gebruik of onderbenutting?”, onderzoek naar de mogelijke onderbenutting van bevoegdheden en mogelijkheden door de (Centrale) Ondernemingsraad in grote Nederlandse ondernemingen, P. Beurden, H van Ees en Rienk Goodijk, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Den Haag, 2009.

46. Braber, Martijn. “Toepassing van werknemersparticipatie in jonge kennisintensieve ondernemingen”, (Bachelor) Essay, UTwente, 2009.

47. "Naleving van de wet op de ondernemingsraden", stand van zaken 2008, eindrapport, Hetty Visee, J. Mevissen, Amsterdam, Regioplan, 2009.

48. Kaarsemaker , E. Werknemersaandeelhouderschap in Nederland, Frequentie, kenmerken, ondersteunende praktijken en gevolgen, Van Gorcum, Assen, 2009, ISBN 9789023245308

49. Kaarsemaker, E., Pendleton, A. and Poutsma, E. Employee Share Ownership Plans: A Review. Working Paper 44. University of York, The York Management School, 2009.

50. Dongen, van G. “De invloed van de ziekenhuis OR: niet slecht, maar kan beter! Functioneren en invloed van OR-en in algemene ziekenhuizen”. Talentsupport, Houten, 2009

6

51. Meer, M. van der en W. Buitelaar, Balancing roles, bridging the divide between HRM, employee participation and learning in the Dutch knowledge economy. Working Paper 69. Amsterdam Institute for Advanced Labour Studies/UvA, February 2009.

52. Goodijk, Rienk, “Medezeggenschap: een wereld te winnen”, Inclusief een onderzoek naar vernieuwingen inde medezeggenschap bij de leden van het MNO-overleg, Stichting MNO, Amsterdam, januari 2009

53. A. van den Berg, Y. Grift, & A. van Witteloostuijn (2009), ‘The Perceived Effects of Works Councils on Organisational Outcomes – Comparing the public with the private sector’, International Journal of Employment Studies17 (1), pp. 90-132.

54. Stoop, Sjef, Boudewijn Berentsen, John Snel, Mariëlle van der Coelen, Frank Tros, “De Europese Ondernemingsraad en de Nederlandse Medezeggenschap! , Onderzoek voor het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, EOR Service van FNV Formaat, december 2008

55. Nauta, Aukje, Martin Euwema, Larissa Krijger, Roos Schoonhoven, Britta Pehlke Martin Euwema, Larissa Krijger, Roos Schoonhoven, Britta Pehlke, “Hoe ondernemingsraadsleden hun rol beleven en uitoefenen”, NCSI Working paper 1, november 2008

56. Looise, Jan Kees (2008), Begrenzing en verzakelijking van medezeggenschap; bedreigingen en kansen voor de ondernemingsraad in de 21e eeuw. In: Nicolette van Gestel, Jos Benders en Willem de Nijs (red), Arbeidsbestel en werknemersparticipatie. Liber Amicorum voor Fred Huijgen, Lemma, Den Haag, p. 135-142.

57. "Zeggenschap van werknemers in de spagaat", Fred Huijgen,afscheidsrede Nijmegen, Radboud

Universiteit Nijmegen, 2008.

58. Wigboldus,Jan Ekke, Jan Kees Looise and Andre Nijhof (2008), Understanding the Effects of Works Councils on Organizational Performance: A Theoretical Model and Results from Initial Case Studies from the Netherlands, Management Revue, 19(4), 307-323.

59. Torka, Nicole, Marianne van Woerkom and Jan Kees Looise (2008), Direct Employee

Involvement Quality (DEIQ), Creativity and Innovation Management, 17(2), 147-154 60. "De Europese ondernemingsraad en de Nederlandse medezeggenschap". Eindrapportage van

een onderzoek naar de naleving van de wet op de Europese ondernemingsraden (WEOR) en het functioneren van Europese ondernemingsraden in Nederlandse ondernemingen. Sjef Stoop, Boudewijn Berentsen, John Snel, M van der Coelen, F. Tros, EOR Service; FNV Formaat, Den Haag, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2008.

61. Jansen, Sjef, “Ondernemingsraden: samenhang tussen de managementkwaliteit van de voorzitter, teamleren en performance”, een meervoudige casestudie in de sector ouderenzorg in Nederland, Thesis in het kader van de masteropleiding Human Resource Studies aan de Universiteit van Tilburg, Tilburg, oktober 2007

62. Heijink, J.Z. Belevingsonderzoek medezeggenschap gemeente Rotterdam. Monitor, ITS Nijmegen, mei 2007 (niet openbaar gepubliceerd).

7

64. Huijgen, prof. Dr. Fred (HBA), Ir. Erna Bruin (ITS), Drs. Jan Heijink (ITS), “De bestuurder stuurt met de OR”, Succes en faalfactoren in de rol van de bestuurder bij het benutten van medezeggenschap in de besturing van de organisatie, Gennip, 2007. Te downloaden van: http://docs.minszw.nl/pdf/92/2007/92_2007_1_17912.pdf

65. Robbert van het Kaar & Evert Smit (redactie), Wout Buitelaar, Robin Colard, Marc van der Meer, Jan Popma, Frank Tros, “Vier scenario’s voor de toekomst van de medezeggenschap”, Eburon Delft, 2007 ©Ministerie SZW, ISBN 978-90-5962-166-1.

66. Smit, Frederik, Sanne Elfering, ” Van een kabbelend beekje naar een bruisende waterval?” Evaluatie invoering Wet medezeggenschap op scholen, ITS-Radboud Universiteit Nijmegen, november 2007, ISBN 978 90 5554 328 1

67. "De ondernemingsovereenkomst en het vaststellen van arbeidsvoorwaarden", een vergelijking van de Nederlandse, Duitse en Engelse mogelijkheden om met de ondernemingsraad arbeidsvoorwaardelijke afspraken te maken. Leiden : M. Bonestroo-Vantoll, 2007. Scriptie.

68. A. van den Berg. (2007), ‘De betekenis van ondernemingsraden’, in: C. Baaijens & J. Schippers (red.), Arbeidsverhoudingen in beweging. Uitdagingen voor de personeelsmanager (Coutinho, Bussum), 117-138.

69. Cremers, J. (red.), Medezeggenschap in beeld (Den Haag 2007).

70. Ten Have, Marijke, De dialoog of de confrontatie, de onderlinge omgang tussen bestuurder en ondernemingsraad bij strategische veranderingen, Bedrijfsversie. Onderzoek in opdracht van Berenschot Business Strategies, Utrecht school voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap, 2006.

71. Engelen, Mirjam, Riemer Kemper, Naleving van de Wet op Ondernemingsraden, stand van zaken 2005, Eindrapport, Ministerie van SZW, nummer 359, januari 2006

72. Buitelaar, Wout L. Human resource management en medezeggenschap als organisatieontwikkeling, Terug naar morgen, Amsterdam, UvA, oktober 2006

73. “Naar een robuuster OR?”, verslag van een onderzoek over ondernemingsraden en arbeidsvoorwaarden. Hans van den Hurk, juli 2006.

74. Bonestroo-Vantoll, Marcella,(auteur), Ondernemingsraad & arbeidsvoorwaarden, AWVN, februari 2005.

75. "Het territoir van de (Nederlandse) ondernemingsraad in het internationale bedrijfsleven", proefschrift Universiteit van Amsterdam. L.G. Verburg, Deventer : Kluwer, 2007.

76. "Kwaliteit en naleving medezeggenschap in kleine ondernemingen", Werkdocumenten, Bureau Bartels; [et al.], ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Den Haag, 2005.

77. Brouwer, Caroline, Ondernemingsraad en werkoverleg, inwisselbaar binnen de bedrijfstak horeca? Een case onderzoek naar de potentie van werkoverleg op participatiegebied, Afstudeeronderzoek, Utilburg, Utrecht, februari 2005

8

78. Hoek, Jiska van den, Brenda de Jong, Harry van den Tillaart, Beginnen met OR-werk, Studies over animo voor en deelname aan OR-werk, Reed Business, 2005, ISBN 90 5901 578 9

79. Van den Tillaart, Harry, Kiezen voor medezeggenschap, een onderzoek naar de bereidheid van medewerkers van gemeentelijke organisatie om zich kandidaat te stellen voor de OR, A+Ofonds Gemeenten, januari 2005, ISBN 9077681000

80. Van den Tillaart, Harry, Ondernemingsraden in Nederlandse gemeenten, balans van 10 jaar OR-verkiezingen onder het WOR-regime, Nijmegen, november 2005, ISBN 90-77681-17-5

81. AWVN, Slimmer werken met de OR. Startpunt voor de dialoog tussen werkgever en medezeggenschap(Haarlem 2005).

82. "Achterban over de OR", eindrapport, Den Haag, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2004.

83. "De ondernemingsraad over de achterban". ", eindrapport, Den Haag, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2004.

84. "Gezocht: leeradviseur", het vak van medezeggenschapstrainer onderzocht, Jan Cremers, Harry van den Tillaart, Reed Business Information bv, Den Haag, 2004. deel 8.

85. "Monitor medezeggenschap, trendrapport 2000-2003", eindrapport, Leiden, Research voor Beleid, Den Haag, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2004.

86. Cruijsen, Ellen van der, Jan Warning, De ondernemingsraad: een stap in de goede richting? Een onderzoek naar de loopbaan van OR-leden, FNVBondgenoten, december 2004

87. “Directie en OR: samen voor beter werk”, onderzoek naar medezeggenschap in de sector afbouw en onderhoud. Brenda de Jong, juni 2004. Opdracht: Hoofdbedrijfschap Afbouw en Onderhoud

88. A. van den Berg (2004), ‘Ondernemingsraad en goed bestuur: een institutioneel-economische benadering’, Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken 20, pp. 411-423.

89. 62. "Kleine ondernemingsraden volwassen bevoegdheden", resultaten van een onderzoek onder bijna honderd personeelsvertegenwoordigingen (PVT-en), Utrecht, FNV Bondgenoten, 2003.

90. "OR-faciliteiten bij de buren", Een Duits-Nederlandse vergelijking, Martyn Top, Jan Cremers, Universiteit Utrecht, Reed Business Information bv, Den Haag, 2003. deel 5.

91. "Medezeggenschap vanuit het perspectief van de achterban", eindrapport CNV, Research voor Beleid, Leiden, 2003.

92. "Het arbo-effect van medezeggenschap", over de bijdrage van ondernemingsraden aan het arbeidsomstandighedenbeleid. Jan Popma, proefschrift Universiteit Maastricht, Alphen aan den Rijn, Kluwer, 2003.

93. Looise J.C & M. Drucker (2003), Dutch works councils in times of transition. The effects of

changes in society, organisations and work on the position of works councils, Economic and Industrial Democracy, 24(3), 405-435.

9

94. "Organisatievernieuwing en medezeggenschap", de effecten van decentralisatie op de

verhouding tussen ondernemingsraad en directe participatie, M. Drucker, proefschrift Universiteit Twente. Enschede : Twente University press, 2003.

95. "Scholing, begeleiding en ondersteuning van ondernemingsraden" , Verslag van een uitgebreid GBIO-onderzoek. Erna Bruin, Jan Cremers, Jan Heijink, Jiska van den Hoek, Harry van den Tillaart, GBIO, Den Haag, Reed Business Information, 2003. GBIO-Katernen, deel 7.

96. Bodt-Kloosterziel, De drs. H.K., Kwaliteitsbevordering medezeggenschap-Gezamenlijke aanpak gewenst, Ministerie SZW, werkdocument 303, december 2003

97. "Medezeggenschap in kleine ondernemingen", Doetinchem, Elsevier bedrijfsinformatie. Onderzoek naar het effect van de herziening van de WOR in 1998 op de structuur van de medezeggenschap in kleine ondernemingen, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 2002.

98. "Fusies, overnames en medezeggenschapsrechten", de toepassing van de Wet op de ondernemingsraden en de SER-fusiegedragsregels bij fusie- en overnametransacties, G.N.H. Kemperink, Deventer, Kluwer, 2002.

99. Looise, J.C. &. M. Drucker (2002), Employee participation in multinational enterprises. The effects of globalisation on Dutch works councils, Employee Relations, 22(1), 29-52.

100. "Invloed en herkenbaarheid van OR-werk", macht en onmacht herzien, Den Haag : Elsevier

Bedrijfsinformatie, 2002. GBIO-Katernen, deel 2

101. "OR en RvC", de structuurregeling en het SER-advies inzake de structuurregeling, M.J. Bos, Afstudeerscriptie Universiteit Groningen. 2002.

102. "Een deskundige OR werkt beter", deskundigheidsbevordering doorgelicht, Jiska van den Hoek, Jan Cremers, Den Haag, Elsevier bedrijfsinformatie, 2002.GBIO-katernen, deel 3. Het rapport doet verslag van een nader onderzoek naar het gebruik van scholingsgelden.

103. "De faciliteiten, bevoegdheden en informatievoorziening van OR-en en het effect van het netwerk op het functioneren van de OR", Doetinchem : Elsevier bedrijfsinformatie, 2002. Onderzoek naar de voornaamste facetten rond het functioneren van medezeggenschap: bevoegdheden, faciliteiten en informatievoorziening.

104. "Medezeggenschap in de publieke sector", een Belgisch-Nederlandse vergelijking, Ilse Roeland, Universiteit Utrecht, Elseviers Bedrijfsinformatie bv, Den haag, 2002, deel 4.

105. Ewijk, Michael van, Mirjam Engelen, De faciliteiten, bevoegdheden en informatievoorziening van OR-en en het effect van het netwerk op het functioneren van de OR, Onderzoek onder ondernemingsraden, Eindrapport, opdracht ministerie van SZW, Leiden, 29 maart 2002

106. "Grensoverschreidende organisatie-ontwikkeling en medezeggenschap", Wim Allertz, Koninklijke van Gorcum, Assen, 2002.

107. Tillaart, H. van den, J. Warmerdam & J. van den Berg, Medezeggenschap van uitzendkrachten en gedetacheerden in inlenende en uitlenende bedrijven, Den Haag: Elsevier/ Ministerie van

10

Sociale Zaken en Werkgelegenheid (2001).

108. “Niet praten maar poetsen?” Een onderzoek naar overleg in de bedrijven van de Stukadoos-, Afbouw-, en Terrazzo/Vloerenbranche. J.A. de Jong, CNV , Utrecht. 2001

109. Brummelen, drs.Y. drs. H.W.Schouten, De zeggenschapsmonitor, een onderzoek naar strategische invloed van ondernemingsraden en de ontwikkeling van een meetinstrument , CNV Vakcentrale,Utrecht november 2001

110. Beltzer,mr.R.M., dr. R.H. van het Kaar, Werknemersparticipatie in drievoud, De som en de delen, Sdu Uitgevers, 2001, ISBN 90-5409-305-6

111. "De faciliteiten en bevoegdheden van OR-en en de relaties met de achterban, onderzoek onder ondernemingsraden", M van Ewijk, M. Engelen, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Den Haag, 2001.

112. Looise, Jan Kees (2001), De OR na 2000: wat komt er na de volwassen OR? In: J. Cremers (red.), Visie op medezeggenschap. Toekomstgerichte opstellen. Den Haag, Elsevier/GBIO, pp. 55-61.

113. Meer, M. van der & J.P. van den Toren, ‘Wordt de medezeggenschap uitbesteed? De veranderende institutionele posities van belanghebbenden in het Nederlandse ondernemingsmodel’ in Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken 17, 2001, nr. 1, pp. 95-110.

114. Vries, R. de & E. Schins-Derksen: 2000, Onderzoek samenstelling ondernemingsraden: eindrapport, Ministry of Social Affairs and Employment, The Hague.

115. "De volwassen OR", resultaten van het grote OR-onderzoek, Robbert van het Kaar en Jan Cees Looise, uitgeverij Samson, Alphen aan den Rijn, 1999.

116. "Macht, onmacht en deskundigheid van ondernemingsraden", verslag van een onderzoek onder 650 ondernemingsraden, Harry van den Tillaart, GBIO, Uitgeverij Tandem Felix, Ubbergen, 1999.

117. Moorsel, M. van, P. Oeij, De OR drie jaar na dato, Een onderzoek naar her het functioneren van de medezeggenschap bij het ministerie van justitie, IVA, Tilburg, mei 1999

118. Dongen, G. van, P.S. Hoekstra, M.K. van der Meer en J.E. Wigboldus, Medezeggenschap op de drempel van de 21e eeuw. Over de verantwoordelijkheid van werknemers, onderneming en ondernemingsraden (Alphen aan den Rijn 1999).

119. "Medezeggenschap aan de onderhandelingstafel", onderzoek naar de rol van ondernemingsraden bij arbeidsvoorwaarden en de scholingsvraag op dit terrein. Erna Bruin, GBIO, Utrecht, 1998.

120. J.C. Looise (1998), De spanning tussen vakbond en ondernemingsraad. In: G.J. Schutte (red.), Een eeuw medezeggenschap. Cahier over de geschiedenis van de christelijk-sociale beweging. Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam, p. 80-94.

121. Goodijk, dr.ir.R. Corporate Governance en medezeggenschap, Een nieuw perspectief op

verdeling van verantwoordelijkheden binnen ondernemingen?, Van Gorcum 1998, ISBN 90-232-3410-3

11

122. "Medezeggenschap: een hele onderneming." Een onderzoek naar medezeggenschap in Nederland. Y van Brummelen, J.P. van der Toren. CNV/Onderzoek en ontwikkeling, Utrecht, 1998.

123. Koning, G.E., Nieuwe technologieën en werknemersinspraak (dissertatie 1998)

124. Looise, J.C., ‘Ontwikkelingen rond ondernemingsraden: gaat de OR aan zijn eigen succes ten gronde?’ in: Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken 14, no. 2, 1998, pp. 171-182.

125. Vos, M.J. (red.), Herziening medezeggenschap in de onderneming (Kluwer Deventer 1998)

126. Michel F. P. Hoe de OR zijn invloed op arbeidsomstandigheden kan optimaliseren . Scriptie ter afsluiting van de Postdoctorale Opleiding voor arboconsultants, Universiteit van Amsterdam, 1998.

127. Tillaart, H. van den & J. Warmerdam (1997), Medezeggenschap bij opleidingsbeleid, in P. Schramade (red.), Handboek Effectief Opleiden, aflevering 10/21, februari 1997, Den Haag: Delwel Uitgeverij bv.

128. Wissema J.G., Bouts W.M.G., Rutgers B. Medezeggenschap op maat, Van Gorcum, 1997, ISBN 9789023230670

129. Albeda, W. & G.J. Schutte, Een eeuw medezeggenschap (IISG, Amsterdam 1997)

130. Allertz, W., Trends in medezeggenschap (Amsterdam 1997)

131. Allertz, W. e.a., Medezeggenschap in beweging (Amsterdam 1997)

132. Dijk, Jan Jacob van, Werknemers contra werknemers? (CNV, 1997)

133. Mol, I, H. F. de Jong en J. Jongejan; onder red. van H. W. Stil, OR en vakbond (Alphen aan den Rijn, 1997)

134. Smit, E. & J. Miltenburg, Competitie of coalitie. Samenwerkingsrelaties tussen ondernemingsraad en vakbeweging in de arbeidsvoorwaardenvorming (1997)

135. Kaar, R.H. van het et al., De rechtspositie van OR-leden en de effectiviteit van de SER-aanbevelingen terzake (VUGA Uitgeverij Den Haag, 1997)

136. Knook, M., Doorwerking of niet? Binding van de individuele werknemer aan collectieve arbeidsvoorwaardenafspraken gemaakt door de ondernemingsraad (scriptie UU, dec. 1997)

137. "VGW-en? Een vak apart! " Een onderzoek naar slaag- en faalfactoren voor VGW-commissies, Erna Bruin, M. Brugmans, GBIO, Utrecht, 1996.

138. Looise, J.C.(1996) Ondernemingsraden en financiële participatie. In: C.W.M. van Ballegooijen, N.C. van Alphen & H. Regtering (red.), Handboek Financiële Participatie door werknemers. Kluwer, Deventer, p. 173-187.

139. Beusekom, Mark H. van, Participatie loont! Loont participatie? Case-study’s van succesvolle bedrijven met werknemersparticipatie ,Kemper Conseil Voorburg, 1996, ISBN 90 76542 02 3

12

140. Looise, J.C., J. de Leede en M. van Beusekom, De ondernemingsraad van de toekomst / de toekomst van de ondernemingsraad (Amsterdam 1996).

141. Michel F., Bruin E. “Visie directeuren op functioneren OR/VGW-commissie”, onderzoek in het kader van het project intensivering bedrijfscgerichte arboscholing medezeggenschap in opdracht van het GBIO, Nederlands Instituut voor Arbeidsomstandigheden – NIA, 1995.

142. Lamers, mr.J.J.M., Medezeggenschap in concerns, Effectiviteit van de nationale wetgeving en de Europese Richtlijn, Samson Bedrijfsinformatie, 1995, ISBN 90-14-05206-5

143. Goodijk, Dr. Ir. R( Rienk) , Ondernemingsraad en strategische beleidsvorming, Van Gorcum, 1995, ISBN 9789023230892

144. Wissema J.G., Bouts W.M.G., Ruters B. Contouren van een medezeggenschap op maat , Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 1995, ISBN 9052509689, 9789052509686

145. Knudsen, H., Employee participation in Europe (Londen/New Delhi 1995).

146. Visser, J., ‘The Netherlands: from paternalism to representation’, in: J. Rogers en W. Streeck (red.), Works councils: consultation, representation and cooperation in industrial relations (Chicago 1995), 79-114.

147. Visser, J., ‘Vertegenwoordiging door vakbond en ondernemingsraad’ in B. Klandermans en J. Visser (red.), De vakbeweging na de welvaartsstaat (1995)

148. Goodijk, R., Op weg naar een professionele ondernemingsraad? Van Gorcum, Augustus 1994

149. Bruijn, G. de (red.), Partner of spelbreker? : ondernemingsraad en arbeidsvoorwaardenvorming(FNV Centrum Ondernemingsraden, 1993)

150. Hees, B. van, Bedrijfsmatige effecten van vakbonden en ondernemingsraden (1993)

151. Visser, J., ‘Works councils and trade unions: rivals or allies?’, in The Netherlands’ Journal of Social Sciences 29 (3), pp 64-92. (1993)

152. Nijs, W.F. de, ‘Medezeggenschap in Nederland’ in: W. van Voorden, A.G. Nagelkerke & W.F. de Nijs, Macht in banen. Arbeidsverhoudingen in theorie en beleid (Stenfert Kroese, Leiden/Antwerpen 1993), pp. 136-181.

153. Otten, B., Van wie is het jachtterrein? Over de bevoegdheden van de OR op het terrein van de primaire arbeidsvoorwaarden. (scriptie Univ. Utrecht, 1993)

154. Albers, Ans, De relatie tussen management en ondernemingsraad, Scriptie studie Sociologie KUNijmegen, maart 1992

155. Mulder, K., Werknemersmedezeggenschap bij particuliere ondernemingen in Nederland: functie van vakbeweging en ondernemingsraden (dissertatie 1992)

156. Heijden, P.F. van der, ‘De volwassen ondernemingsraad’, Sociaal Maandblad Arbeid 46 (1991), 692-698.

13

157. Staal, H., ‘Wet op de ondernemingsraden of arbeiderszelfbestuur, een reële keuze?’ in: SMA 1991, pp. 756-765.

158. Looise, J.C. (1990), The recent Growth of Employees Representation in the Netherlands: Defying the Times? In: C.J. Lammers and G. Szèll (ed.), International Handbook of Participation in Organizations. Vol.I. Oxford University Press, Oxford, p. 268-285.

159. "Medezeggenschap in middelgrote ondernemingen (35-100 werknemers)". H. Dekkers, P.Calkoen, J. Andriessen. IVA, Tilburg, 1989.

160. Looise, J.C. (1989), Ondernemingsraad moet zich concentreren op bedrijfsstrategische zaken, Namens, 1989/4 (6 pp).

161. Looise, J.C., Werknemersvertegenwoordiging op de tweesprong, vakbeweging en vertegenwoordigend overleg in veranderende arbeidsverhoudingen, Samsom, 1989, ISBN 90 14 04330-9

162. Algra, M. (1989). Wie zwijgt wordt niet gehoord! Geschiedenis van de medezeggenschap in Nederland. ’s Gravenhage: Delwel.

163. Huiskamp, M.J., en P.A. Risseeuw, Ondernemingsraad en arbeidsvoorwaarden. Een onderzoek naar de rol van de ondernemingsraad bij het tot stand komen van primaire arbeidsvoorwaarden (Amsterdam 1989).

164. Leede, L.J.M. de, ‘De verhouding tussen vakbond en ondernemingsraad op het terrein van de arbeidsvoorwaarden : preadvies’ (1989)

165. Gevers, P., ‘Vertegenwoordigend overleg en medezeggenschap in de onderneming’ in: T. Beaupain et al., 50 jaar arbeidsverhoudingen (Die Keure, Brugge 1989)

166. H.G. van der Stelt en R.J. Tolman,Medezeggenschap in overheidsorganisaties. M&O, Tijdschrift voor organisatiekunde en sociaal beleid 42e jaargang maart/april 1988.

167. Nederlandse Stichting voor de Statistiek-Marktonderzoek, Werknemers en ondernemingsraad

in middelgrote ondernemingen, Ministerie SZW, juni 1988

168. Heijink,J.Z. De drie raden, het samenspel van Raad van Bestuur, Raad van Commissarissen en Ondernemingsraad, Van Gorcum, Assen, 1988, ISBN 90 232 2368 3

169. Timmermans, mr. L., Over multinationale ondernemingen en medezeggenschap van werknemers : een ondernemingsrechtelijke studie, Doctorate institution: Rijksuniversiteit Utrecht, 1988

170. Plasman, J., Medezeggenschap in het geding. Een bedrijfspastorale, toegepaste sociaal-ethische studie over medezeggenschap (Den Haag 1988).

171. Pool, J., P.J.D. Drenth, P.L. Koopman en C.J. Lammers, ‘De volwassenwording van de medezeggenschap. Invloedsverhoudingen in de jaren tachtig’, Gedrag en Organisatie 1:3 (1988), 37-58.

14

172. J.C. Looise en F.G.M. de lange "Ondernemingsraden, bestuurders en besluitvorming", Eindrapport onderzoek Ondernemingsraden, , Universiteit Twente, Enschede & ITS Nijmegen, 1987.

173. "Ondernemerschap en medezeggenschap", een onderzoek naar de spanningsrelatie tussen het ondernemerschap en de medezeggenschap van de werknemers bij installatiebedrijf Breman, promotie Rienk Goodijk, Universiteit Twente, 1987.

174. Warmerdam, J, G. Kraaykamp, J. van den Berg & J. Heijink, Flexibele organisatie: krijgt de OR er vat op? In M. Akkermans, F. Huijgen & H. Doorewaard, Autonomie als arbeidssociologisch vraagstuk, afscheidsbundel prof. Dr. J.A.P. van Hoof, Zeist: Uitgeverij Kerkenbosch (1987).

175. Nijs, W.F., ‘Medezeggenschap’, in: W.H.J. Reynaerts (red.), Arbeidsverhoudingen, theorie en praktijk (Leiden/Antwerpen 1987), 81-150.

176. J.C. Looise en J.Z. Heijink, ‘De OR en zijn bevoegdheden’. Interim-rapport onderzoek ondernemingsraden, ITS, Nijmegen, 1986.

177. Koning, F. (1986). ‘De ontwikkeling van de medezeggenschap’, in: G.M.J. Veldkamp e.a. (red.), Sociaal-rechtelijk en sociaal-politiek denken sedert de Tweede Wereldoorlog. Veertig jaar Sociaal Maandblad Arbeid. Alphen aan den Rijn/Brussel: Samsom Uitgeverij.

178. De Man, H., Medezeggenschap, besluitvorming en organisatie : een analyse en evaluatie van dertien experimenten medezeggenschap, hun achtergronden en hun betekenis voor beleid, (COB/SER), 1985, ISBN 9789065872036

179. Dambre, W., Geschiedenis van de ondernemingsraden in België (Antwerpen 1985)

180. Looise, J.C. (1985), Medezeggenschap via de cao. Een verkennende studie naar medezeggenschapsbepalingen in cao's, Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, Jrg.1, nr. 2, p. 6-21.

181. Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Resultaten enquête instelling

ondernemingsraden 1984, Ministerie SZW, april 1985, ISBN 90 363 9509 7

182. Andriessen, J.H.T.H., P.J.D. Drenth en C.J. Lammers, Medezeggenschap in Nederlandse bedrijven, verslag van een onderzoek naar participatie- en invloedsverhoudingen, Amsterdam-Oxford- New York, 1984, ISBN 0- 4448 5584-X

183. Ramondt, J., Ondernemingsraad, een blok aan het been? (SMO, Den Haag 1984)

184. Ber, drs. J van de , drs. F. Leijnse, (redactie), Medezeggenschap bij van Gend en Loos Samenvatting, COB/SER, 1983

185. Van den Heuvel, Grat, Industrieel burgerschap als uitnodiging, Een onderzoek naar de betekenis van medezeggenschapsrecht in de praktijk, Proefschrift, Kluwer, 1983, ISBN 90312 0226 6

186. Man, Huibert de, Interim-evaluatie Experimenten Medezeggenschap COB/SER, april 1982

187. André de la Porte, J., Ondernemingsraad en achterban (1982)

15

188. "Ondernemingsraadpolitiek in Nederland", Een onderzoek naar de omgang met macht en conflict door de ondernemingsraad. Ad Teulings, Van Gennip, Amsterdam, 1981.

189. Moolen, R.A.J. van der en H.A.A. Scholz, Voortgang van het programma Experimenten Medezeggenschap: een tussenbalans, Sociaal-Economische Raad, 1981, ISBN 9065870210, 9789065870216

190. Hijfte, B. van, J. de Jong, H. Keman en K. de Pater, ‘Medezeggenschap en neo-corporatisme. Hoe de Wet op de Ondernemingsraden van 1950 tot stand kwam’, Intermediair 19:18 (1983), 19-31.

191. Hübner, J.W., Worker participation. A comparative study between the systems of the Netherlands, the Federal Republic of Germany and the United Kingdom (Leiden 1981).

192. Ottervanger, T.R. & R.M. Pais, ‘Employee participation in corporate decision making: the Dutch model’ in: The International Lawyer 15 (1981), pp. 393-410.

193. "Macht, motivatie en medezeggenschap". Een studie naar de determinanten van participatief gedrag van leden van overlegorganen in industriele bedrijven, A.M. Iwema-Koopman, Nijmegen, Stichting Studentenpers, 1980.

194. Klaveren, M. van en J.C. Looise (1979), Werken in koöperatie. Een onderzoek naar de achtergronden en het functioneren van productie-koöperaties. Stichting Wetenschappelijk Onder-zoek Vakcentrales, Utrecht. (326 pp).

195. Slagter, W.J., ‘De nieuwe ondernemingsraad: veranderingen in inspraak?’, in: M. Mulder, S.

Poppe, W.J. Slagter en P.J.M. Teunissen, De zelfstandige ondernemingsraad (Leiden/Antwerpen 1978), 53-82.

196. Scholten, G.R.M., Verdeling en zeggenschap: medezeggenschapsmogelijkheden in de Nederlandse arbeidsverhoudingen (1978)

197. Linden, J.M. van der (1977). ‘De ondernemingsraad: taak, samenstelling en bevoegdheden. Een inleiding’, in: W.J.C. Schouten (red.), Ondernemingsraad ter sprake. Scheveningen: Stichting Maatschappij en Onderneming.

198. Ondernemingsraden en medezeggenschap, een vergelijkend onderzoek naar struktuur en werkwijze van ondernemingsraden". Ben Hövels en Peter Nas, ITS Instituut voor Toegepaste Sociologie, Samson, Alphen aan den Rijn, 1976.

199. Looise, J.C. (1976), De proef op de som. Een evaluatie van experimenten met medezeggenschap in Nederland. Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Vakcentrales, Utrecht. (246 pp).

200. Koning, F., ‘Omtrent de ondernemingsraad (I) en (II)’ in: SMA 1975, pp. 85-92 en 174-182.

201. Nijs, W.F. de, ‘De ontwikkeling van de medezeggenschap in Nederland’ in: Sociale Wetenschappen 18, 1975, nr. 1, pp. 1-20.

202. "De Ondernemingsraad in Nederland". Verslag van een sociaal-psychologisch onderzoek naar attituden ten opzichte van en opinies over de aard en het functioneren van de OR bij een

16

aantal bedrijven. P. Drenth, J. van der Pijl, Commissie Opvoering Productiviteit, SER. 1966.

203. Lammers, C.J., Medezeggenschap en overleg in het bedrijf (Utrecht, Spectrum 1965)

204. Ormel, D.W., Medezeggenschap in de onderneming. Een situatietekening (Deventer 1965).

205. Knaapen, A.L.M., De ondernemingsraden en de ontwikkeling van de medezeggenschap in de particuliere onderneming in Nederland en België (Assen 1952)

206. Smit Jr., G.J.A. (voorz.) e.a., De practijk van de ondernemingsraden in het buitenland. Rapport uitgebracht door de commissie, ingesteld door N.V.V. en S.D.A.P. (Amsterdam 1932).

207. Bergh, G. van den (1924). De medezeggenschap der arbeiders in de partikuliere onderneming. Amsterdam: Ontwikkeling

208. Commissie ingesteld door N.V.V. en S.D.A.P., Bedrijfsorganisatie en medezeggenschap, RAPPORT, Amsterdam 1923