opfrissingscursus catalografie 20110503

61
Opfrissingscursus catalografie LW 3 mei 2011 An Verstraeten

Upload: faculty-library-arts-philosophy

Post on 06-Jul-2015

917 views

Category:

Education


0 download

DESCRIPTION

Tweejaarlijkse opfrissingscursus voor medewerkers bibliotheken FLW

TRANSCRIPT

Page 1: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Opfrissingscursus

catalografie LW

3 mei 2011

An Verstraeten

Page 2: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Overzicht

1. Copy cataloging

2. Items

3. Aanpassingen van de handleiding

4. Vragen/opmerkingen

3 mei 2011 2Faculteitsbibliotheek LW

Page 3: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Copy cataloging = F12-functie (locate similarrecord)

3 mei 2011 3Faculteitsbibliotheek LW

Page 4: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Copy cataloging = F12-functie (locate similarrecord)

• Waarom deze opfrissing copy cataloging?

3 mei 2011 4Faculteitsbibliotheek LW

Page 5: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Copy cataloging = F12-functie (locate similarrecord)

• Waarom deze opfrissing copy cataloging?

1) Nieuwe handleiding copy cataloging (maart 2011): aanpassingen doornemen

3 mei 2011 5Faculteitsbibliotheek LW

Page 6: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Copy cataloging = F12-functie (locate similarrecord)

• Waarom deze opfrissing copy cataloging?

1) Nieuwe handleiding copy cataloging (maart 2011): aanpassingen doornemen

2) Copy cataloging: van erg groot belang voor de collecties LW > retrocatalo noodzakelijk voor verhuis

3 mei 2011 6Faculteitsbibliotheek LW

Page 7: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

DOCUMENTATIE

• Handleiding op intranet

• Checklist op intranet: handig instrument bij het catalograferen:

3 mei 2011 7Faculteitsbibliotheek LW

Page 8: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

WORKFLOW

1. Opzoeken in Aleph

3 mei 2011 8Faculteitsbibliotheek LW

Page 9: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

2. De beschrijving is aanwezig enkel item toevoegen

3 mei 2011 9Faculteitsbibliotheek LW

Page 10: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

!!! Controleer goed of het om dezelfde editie gaat!!!

Zie cursus catalografie, p. 23

• Voor een andere editie of gewijzigde, herziene of vermeerderde druk wordt een nieuwe beschrijving gemaakt. • Ongewijzigde drukken van een zelfde editie binnen het zelfde jaar: geen nieuwe beschrijving. • Ongewijzigde drukken die niet in hetzelfde jaar verschijnen: nieuwe beschrijving maken.

3 mei 2011 10Faculteitsbibliotheek LW

Page 11: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

3. De beschrijving is niet aanwezig

beschrijving toevoegen

3 mei 2011 11Faculteitsbibliotheek LW

Page 12: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Open een lege template via , via Ctrl-A of via Cataloging > Open Template

3 mei 2011 12Faculteitsbibliotheek LW

Page 13: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Kies een template, bijv. book_eng.mrc voor een Engelstalig boek, dubbelklik of klik op Open.

3 mei 2011 13Faculteitsbibliotheek LW

Page 14: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

4. Vanuit de template kan je een record in een aantal andere databanken terugvinden door te zoeken op ISBN en/of titel. Dit zoeken heet “Locate similar record” en kan je activeren via F12 (of via Edit in de menubalk bovenaan).

3 mei 2011 14Faculteitsbibliotheek LW

Page 15: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Zoekvraag op basis van het ISBN 020-veld

!!! Het ISBN moet zonder koppeltekens ingevoerd worden in het 020-veld!!!

Dus: 2213609896 ipv. 2-213-609896

En: 9789025438180 ipv. 978-90-254-3818-0

3 mei 2011 15Faculteitsbibliotheek LW

Page 16: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Zoekvraag op basis van de titel 245a-veld: gebruik de 3 meest specifieke betekenisvolle woorden van de titel en/of ondertitel

Vb. laatste liefde moeder i.p.v. de van mijn

3 mei 2011 16Faculteitsbibliotheek LW

Page 17: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Zoekvraag op basis van de titel 245a-veld

!!! als 1 van de 3 langste woorden AND, OR, NOT of SET is, krijg je een foutmelding!!!

Vb. talking and thinking > ERROR

talking and thinking patterns > OK

3 mei 2011 17Faculteitsbibliotheek LW

Page 18: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Zoekvraag op basis van de titel 245a-veld

!!! Woorden moeten voluit geschreven worden!!! (voorbeeld?)

!!! Afkappingstekens in de titel kunnen voor problemen zorgen!!!

Vb. writer block ipv writer’s block

3 mei 2011 18Faculteitsbibliotheek LW

Page 19: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

4. Locate similar record – F12

• Druk op F12

• Selecteer alle databanken van Library of Congress tot en met BL en klik op Locate.

3 mei 2011 19Faculteitsbibliotheek LW

Page 20: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

5. Databanken waarin kan worden gezocht• 1 – LoC (Library of Congress)

• 2 – BNB (British National Bibliography)

• 3 – Libis

• 4 – Open Vlacc

• 5 – Libris Zweden

• 6 – BL (British Library Catalogue)

Deze databanken zijn in een voorkeurvolgordegeplaatst. Indien de gewenste beschrijving in LoCzit, neem je daaruit over, in tweede instantie uit BNB, etc.

3 mei 2011 20Faculteitsbibliotheek LW

Page 21: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

6. Overnemen van een beschrijving• Nadat je op Locate hebt geklikt, zie je per databank hoeveel

beschrijvingen die beantwoorden aan de zoekvraag er gevonden zijn.

• Selecteer een databank, bijv. LoC, door er op te klikken en klik vervolgens op Show Record.

3 mei 2011 21Faculteitsbibliotheek LW

Page 22: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Als er meerdere resultaten zijn, krijg je een lijst waarvan je de volledige beschrijvingen kan bekijken met View Full.

3 mei 2011 22Faculteitsbibliotheek LW

Page 23: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Controleer goed of de beschrijving overeenkomt met het werk dat je wilt invoeren (check zeker publicatiejaar en editie).

!!! Let goed op dat de gekozen beschrijving niet van een elektronisch boek is wanneer je een print boek beschrijft!!!

3 mei 2011 23Faculteitsbibliotheek LW

Page 24: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Als je de juiste beschrijving hebt gevonden, klik je op Select en antwoord je “Yes” op de vraag of je de beschrijving in je huidige (lege) record wil overnemen.

3 mei 2011 24Faculteitsbibliotheek LW

Page 25: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

7. Waarop moet je zeker letten nadat je een record hebt overgenomen?- Diakritische tekens (o.a. accenten)

- Niet relevante of niet van toepassing zijnde informatie

- 008 : datum en taalaanduiding (openen met CTRL-F)

- 020 : ISBN

- 100/700 : auteursvermelding

- 245 b/c : titel en auteursvermelding

- 245 h : materiaalaanduiding

- 260 : imprint

- 490 : reeks

- 765 : oorspronkelijke titel

3 mei 2011 25Faculteitsbibliotheek LW

Page 26: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Diakritische tekens (o.a. accenten):Verbeteren wanneer deze niet correct zijn overgenomen.

Vb. e’le`ve >> élève

3 mei 2011 26Faculteitsbibliotheek LW

Page 27: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• Diakritische tekens (o.a. accenten):Verbeteren wanneer deze niet correct zijn overgenomen.

Vb. e’le`ve >> élève

• Niet relevante of niet van toepassing zijnde informatie

Verwijder informatie die enkel betrekking heeft op stukken in de brondatabank.

Vb. bij LoC: LC copy misbound, Thatcher collection, microfilm, [from oldcatalog]…

Deze informatie komt voor in 5XX, 710, e.a. velden.

3 mei 2011 27Faculteitsbibliotheek LW

Page 28: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• 008 : taal – en datumaanduidingTaalcode: verbeteren of aanvullen indien nodig

Vb. und (undefined) vervangen door eigenlijke taalcode

Datum: verbeteren of aanvullen indien nodig, bijvoorbeeld

260c 20e eeuw >> 008 Type of date: q; Date 1: 19??

260c 198? >> 008 Type of date: q ; Date 1: 198?

260c 2003-2004 >> 008 Type of date: m;Date 1:2003;Date 2:2004

260c n.d. >> 008 Type of date: n ; Date 1 : [blanco]

3 mei 2011 28Faculteitsbibliotheek LW

Page 29: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• 020 : ISBNEén 020-veld met twee a-subvelden moet worden opgesplitst in twee afzonderlijke 020-velden

3 mei 2011 29Faculteitsbibliotheek LW

Page 30: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• 020 : ISBNEén 020-veld met twee a-subvelden moet worden opgesplitst in twee afzonderlijke 020-velden

• 100/700 : auteursvermeldingSteeds Familienaam, Voornaam in het a-subveld. “De”, “Van”, etc. komen steeds vooraan

Vb. Steen, Jan van der > Van der Steen, Jan

Hoofdauteur van 700-veld naar 100-veld aanpassen bij Libis

3 mei 2011 30Faculteitsbibliotheek LW

Page 31: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• 245b/c : ondertitel en auteursvermelding245b : aanvullen indien nodig

245c : aanvullen indien nodig.

Alle auteurs vermeld in 245c moeten opgenomen zijn in 100-en/of 700-veld

3 mei 2011 31Faculteitsbibliotheek LW

Page 32: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• 245h : materiaalaanduiding!!!Let goed op dat je voor een gedrukt boek geen beschrijving van een elektronisch boek overneemt!!!

Dit herken je aan 245h [Electronic resource] of variant.

Geef desnoods de voorkeur aan een beschrijving van een andere editie waarvan je jaartal etc. aanpast.

Indien dit niet kan, wis je de materiaalaanduidingen die niet overeenkomen met het werk dat je beschrijft.

3 mei 2011 32Faculteitsbibliotheek LW

Page 33: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• 260: ImprintAanvullen indien onvolledig (zowel plaats van uitgave, uitgever als datum van uitgave).

Dit komt vaak voor bij Libris.

Bij LoC of Libis staat soms n.d. in 260c, terwijl de datum op het boek wel kan teruggevonden worden.

3 mei 2011 33Faculteitsbibliotheek LW

Page 34: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• 490 (reeks) Reekstitel aanvullen in 490 indien nodig.

3 mei 2011 34Faculteitsbibliotheek LW

Page 35: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

• 490 (reeks) Reekstitel aanvullen in 490 indien nodig.

• 765 : Oorspronkelijke titelAanvullen indien nodig.

In andere databanken wordt deze vaak in 240 (LoC), 500 (LoC), 534 (Open Vlacc) of nog andere velden vermeld. Dit pas je aan naar een 765-veld (met als indicatoren 18)

3 mei 2011 35Faculteitsbibliotheek LW

Page 36: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Copy cataloging

Nadat we het record hebben overgenomen uit een externe databank, en we het record conform deze regels aangepast hebben, geven we het record een item.

3 mei 2011 36Faculteitsbibliotheek LW

Page 37: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

• Grote nood aan uniformiteit!!!

• Zichtbaarheid in OPAC

• Aanpassingen door de jaren heen

3 mei 2011 37Faculteitsbibliotheek LW

Page 38: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

• Item toevoegen

Item module > New (!) : leeg item invullen

Sublibrary (opletten voor aanpassingen!)

Collection

Material type (zeker aanpassen bij CD’s, DVD’s, tijdschriftnummers, etc.)

3 mei 2011 38Faculteitsbibliotheek LW

Page 39: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

• Item toevoegen

Plaatsnummer (bibliotheekcode.plaatsnummer)

!!! Geen spaties of aanhalingstekens in plaatsnummers!!!

!!! Probeer uniformiteit te bereiken inzake de plaatsnummersvan een welbepaalde collectie!!!

Item Status

Barcode/Add

3 mei 2011 39Faculteitsbibliotheek LW

Page 40: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

• Meerdelige werken: voor elk deel een item

Duplicate

Description: V. 1, V. 2, V. 3

!!! Niet v. 1, v.1, V 1, V1, vol.1, etc.!!!

> Enum.Level :01, 02, 03

3 mei 2011 40Faculteitsbibliotheek LW

Page 41: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

3 mei 2011 41Faculteitsbibliotheek LW

Page 42: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

• Notavelden:Op itemniveau vind je in het tabblad 3. General information (2)drie notavelden terug:

OPAC note

Circ. note

Internal noteIeder veld heeft zijn eigen functie

3 mei 2011 42Faculteitsbibliotheek LW

Page 43: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

• Notavelden: OPAC note:

Zoals de naam vermeld, komt hierin de informatie die zichtbaar is in de OPAC (Online Public Access Catalog), dus alle mededelingen en informatie die zichtbaar mag of moet zijn voor het publiek.

Vb. Beschadigd exemplaar, Fotokopie, Gesigneerd (door…), Ex libris van XXX, etc.

3 mei 2011 43Faculteitsbibliotheek LW

Page 44: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

• Notavelden:• Circulation note: hier komen boodschappen die moeten

verschijnen bij de leenregistratie

Vb. Met losse kaarten, + CD-ROM, + DVD, etc.

3 mei 2011 44Faculteitsbibliotheek LW

Page 45: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Items

• Notavelden Internal note: hierin kan allerlei interne informatie in

genoteerd worden. Dit veld is niet zichtbaar voor het publiek.

Vb. Schenking van prof. H. Wallyn, Afvoer van LW03/L04, etc.

!!! Er is een verschil tussen een ex libris van een persoon en de aanduiding dat een werk is geschonken door iemand. Een bepaalde instelling kan bv. een boek schenken (Internal note) dat een ex libris van een bepaalde professor bevat (OPAC note)!!!

3 mei 2011 45Faculteitsbibliotheek LW

Page 46: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

• 246-veld of parallelle titel-veld

• 490-veld of reekstitel-veld

• 6XX-veld of trefwoorden-veld

• 765-veld of oorspronkelijke titel-veld

• deleten van records en tijdschriftholdings

3 mei 2011 46Faculteitsbibliotheek LW

Aanpassingen van de handleiding

Page 47: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• 246-veld: paralleltitelEen paralleltitel is een identieke titel in een andere taal. Bij tijdschriften worden hier ook letterwoorden opgenomen (bv. JCR voor Journal citation reports). Voor elke paralleltitel wordt een nieuw 246-veld gecreëerd. Vergeet niet het 008-veld (mul) en het 041-veld (2 of 3 language-codes) aan te passen.

3 mei 2011 47Faculteitsbibliotheek LW

Page 48: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• 246-veld: paralleltitelTot 2009:

3 mei 2011 48Faculteitsbibliotheek LW

Page 49: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• 246-veld: paralleltitelCorrect!

3 mei 2011 49Faculteitsbibliotheek LW

Page 50: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• 490-veld : reekstitelReeksen zijn seriële publicaties, die bestaan uit een volgens opzet aantal monografieën, die behalve de gemeenschappelijke reekstitel ook een eigen titel hebben. Zij worden meestal door één uitgever gepubliceerd in dezelfde uitvoering. Een reekstitel wordt helemaal in subveld a ingevuld. De onderscheiden delen worden gescheiden door een specifieke interpunctie, kenmerkend voor de stringmethode. Hier is een zoekactie in de catalogus aangewezen (F3)! Is er meer dan één reeks of is het een meertalige reeks, dan komen die in aparte 490-velden.

3 mei 2011 50Faculteitsbibliotheek LW

Page 51: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• 490-veld : reekstitel

Tot 2009

3 mei 2011 51Faculteitsbibliotheek LW

Page 52: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• 490-veld : reekstitel

Correct!

3 mei 2011 52Faculteitsbibliotheek LW

Page 53: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• 765-veld : Oorspronkelijke titel

Voordien:

3 mei 2011 53Faculteitsbibliotheek LW

Page 54: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• 765-veld : Oorspronkelijke titel

Correct!

3 mei 2011 54Faculteitsbibliotheek LW

Page 55: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Aanpassingen van de handleiding

• Deleten van records en tijdschriftenholdings:

Zie richtlijn Universiteitsbibliotheek

3 mei 2011 55Faculteitsbibliotheek LW

Page 56: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Opmerkingen

• 6XX-veld

Bij beschrijvingen die reeds in Aleph aanwezig zijn of die we overnemen via Copy cataloging:

neem de 6XX-velden ONGEWIJZIGD over.

3 mei 2011 56Faculteitsbibliotheek LW

Page 57: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Opmerkingen

• 6XX-veld

Het zelf toekennen van trefwoorden van beschrijvingen kan:

- Door een trefwoordenveld te kopiëren uit LoC

- Door zelf een trefwoordenveld toe te voegen: 690-veld (hoofdzakelijk voor UB-catalografen, uitzondering: Benn voor Architectuurfocus)

3 mei 2011 57Faculteitsbibliotheek LW

Page 58: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Semantiek …

• Workflows = de voormalige katogen UB / FLW

• Richtlijnen = veranderingen aan de bestaande handleiding

• Handleidingen = identiek aan procedures

3 mei 2011 58Faculteitsbibliotheek LW

Page 59: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Vragen?

Contact

An Verstraeten

Tel. 09/264.38.66

E-mail: [email protected]

3 mei 2011 59Faculteitsbibliotheek LW

Page 60: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Informatie over standaarden

• MARC21http://www.edavid.be/wiki/index.php?title=MARC%2C_MARC21

• FRBR (Functional Requirements for Bibliographic Records) http://www.vvbad.be/node/1807

• RDA (Resource Description and Access)http://access.rdatoolkit.org

• FOBID metadata studiedag 2010http://sitegenerator.bibliotheek.nl/fobid/overig46/overig46.asp?item=165698&NewsID165698=15630

3 mei 2011 60Faculteitsbibliotheek LW

Page 61: Opfrissingscursus Catalografie 20110503

Bronnen

• Intranet UB

• Richtlijnen en handleidingen FLW

3 mei 2011 61Faculteitsbibliotheek LW