ommunity business model canvas : cbmc)...ค ม อการจ ดทำแผนธ รก...

คมอการจดทำแผนธรกจเพอชมชน (Community Business Model Canvas : CBMC) : 1

คมอการจดทำแผนธรกจเพอชมชน (Community Business Model Canvas : CBMC)

สถาบนพฒนาองคกรชมชน(องคการมหาชน) กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย


คมอการจดทำแผนธรกจเพอชมชน (Community Business Model Canvas : CBMC) --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- พมพครงท 1 มนาคม 2563 จำนวนพมพ 1,000 เลม ทปรกษา อมพร แกวหน , ธนชย อาจหาญ , สภานตร จมผา ขอมลและเรยบเรยง มยร จยพรก , สวมล ศรรงกาญจน , ทรรศน สขโต , ณรงค คงมาก , เสาวลกษณ ปรปกษพาย , สธดา บวสขเกษม ประสานการผลต สำนกพฒนานวตกรรมชมชน จดการความรและสอสาร สนบสนนการจดพมพ สำนกเลขานการยทธศาสตรชมชนเขมแขง สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) 912 ซอยนวมนทร 45-47 ถนนนวมนทร แขวงคลองจน เขตบางกะป กรงเทพฯ 10240 โทรศพท 0 2378 8300-9 โทรสาร 0 2378 8411 Homepage : www.codi.or.th E-mail : [email protected]


คำนำ

ปจจบนมหนวยงานหลายตอหลายหนวยงานทำงานสงเสรมธรกจชมชนในรปแบบตางๆ ตงแตการสงเสรมการผลต การแปรรป การออกแบบผลตภณฑและการตลาด แตการสงเสรมสวนใหญจะเนนไปทการพฒนากระบวนการผลตไปจนถงพฒนาการตลาด มนอยนกทจะสงเสรมความเขมแขง หรอขดความสามารถขององคกรชมชนในการทำธรกจ (Capacity building) สถาบนพฒนาองคกรชมชน (พอช.) จงไดสนบสนนการพฒนาความเขมแขงขององคกรชมชน โดยสนบสนนการจดทำ “แผนธรกจเพ อชมชน” ภายใต “โครงการศกษาและปฏบตการการพฒนาเศรษฐกจและทนชมชนระยะทสอง แผนธรกจเพ อชมชนคานงดการพฒนาทย งยน” (Community Business Model Canvas : CBMC) ของกล มศกษาและพฒนาโมเดลธรกจชมชน ระหวางป 2561 -2562 ดวยกระบวนการอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) หลกสตร “แผนธรกจเพอชมชนคานงดการพฒนาทยงยน” (Community Business Model Canvas : CBMC)” ใหเกดความเขาใจ และเปลยนวธคดในการจดทำธรกจของชมชน จากการใช “เงนเปนตวตง” มาเปนการใช “ทน” ทเปนปจจยทางการผลตในการประกอบการ หรอการรจกใช “ปจจยการผลต ทประกอบดวย ธรรมชาต ทนทเปนทกสงทกอยางทมนษยสรางขน และหนงสมองสองมอ” ทสอดคลองกบวถชมชนมาเปนตวตง และทำใหองคกรชมชนเกดความมนใจวา “องคกรชมชนสามารถจดการธรกจไดดวยตนเอง” เปนธรกจเพอชมชน เพอคนในชมชนทองถน เกดการชวยเหลอเออเฟอซงกนและกน เกดการพฒนาดานตางๆ ในพนททหลากหลายมากขน ทงผคน ชมชน วฒนธรรม สงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต อยางเขมแขง และยงยน ในป 2562 พอช. และกลมศกษาและพฒนาโมเดลธรกจชมชน ไดสนบสนนใหมการจดทำแผนธรกจเพอชมชนทวประเทศ จำนวน 121 กลม การจดทำ “คมอการจดทำแผนธรกจเพอชมชน” (Community Business Model Canvas : CBMC) จะเปนเครองมอในการทำงานสงเสรมใหแกผปฏบตงาน พอช. และผนำขบวนองคกรชมชน ทจะนำไปเปนแนวฏบตเพอการพฒนาผนำ และพฒนาธรกจชมชนในพนทของตนเอง รวมทงการขยายผลไปยงพนทอนๆ ไดอยางกวางขวาง ยกระดบเปนผประกอบการธรกจเพอชมชนมออาชพตอไป

สำนกเลขานการยทธศาสตรชมชนเขมแขง สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)


สารบญ หลกสตร แผนธรกจเพอชมชนคานงดการพฒนาทยงยน (Community Business Model Canvas : CBMC)

5

กระบวนการจดทำแผนธรกจเพอชมชนคานงดการพฒนาทยงยน (Community Business Model Canvas : CBMC) “2 กระบวนการ 11 ขนตอน”

13

รายละเอยด กระบวนการ การจดทำแผนธรกจเพอชมชนคานงดการพฒนาทยงยน

16

ภาคผนวก 33 • แผนธรกจเพอชมชน : กลมชมชนทองเทยวตนหยงลโละ ตำบลตนหยงลโละ อ.เมอง จ.ปตตาน 34 • แผนธรกจเพอชมชน : กลมขาวเมา ต.หนองโสน อ.นางรอง จ.บรรมย 38 • แผนธรกจเพอชมชน : กลวยตากโชคชย ต.สนตสข จ.เชยงราย 40 • แผนธรกจเพอชมชน : สนคาอนทรย สนคาปลอดภย ตำบลยายชา จงหวดนครปฐม 43 • แผนธรกจเพอชมชน : ชมรมทองเทยวชมชน ตำบลวนยาว จงหวดจนทบร 46


ความสำคญของหลกสตร หลกสตร แผนธรกจเพอชมชนคานงดการพฒนาทยงยน (Community Business Model Canvas : CBMC) มเปาหมายในการ “สนบสนนการพฒนาระบบ

เศรษฐกจและทนชมชน เพอใหชมชนทองถนมระบบเศรษฐกจและทนชมชนทมนคง สามารถพงตนเอง และจดการตนเองไดอยางยงยน” โดยทำใหภาคชมชนเกดความเขาใจ และเปลยนวธคด จากการใช “เงนเปนตวตง” มาเปนการใช “ทน” ทเปนปจจยทางการผลตในการประกอบการ หรอ การรจกใชปจจยการผลตทสอดคลองกบวถชมชนมาเปนตวตง ดวยการใชเครองมอ “แผนธรกจเพอชมชน” (Community Business Model Canvas : CBMC) ทประกอบไปดวยเนอหาสำคญใน 2 สวน คอ สวนท 1 การปรบชดความคด (Mindset) และสวนท 2 การจดทำแผนธรกจเพอชมชน เพอใหองคกรชมชนเกดความมนใจวา องคกรชมชนกสามารถจดการธรกจดวยตนเองได เปนธรกจเพอชมชน เพอคนในชมชนทองถน ใหเกดการชวยเหลอเออเฟอซงกนและกน เออใหเกดการพฒนาดานตางๆ ในพนท ทงผคน ชมชน วฒนธรรม สงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต อยางเขมแขงและยงยน

หลกสตร แผนธรกจเพอชมชนคานงดการพฒนาทยงยน (Community Business Model Canvas : CBMC)


เนอหาของหลกสตร

1. ความหมายศพททเกยวของ 1.1 “เศรษฐกจและทนชมชน” หมายถง กลมคน หรอชมชนทรวมกนทำงานอนเกยวกบ การผลต การจำหนาย การบรโภค และการบรการ โดยมทนทงทเปน ตวเงนและไมเปนตวเงน เชน ทนมนษย ทนสงคม ทนกายภาพ ทนธรรมชาต เปนตน เปนเครองมอการทำงานเพอประโยชนรวมกนของกลมคนในชมชน หรอพนทนนๆ

1.2 “เศรษฐกจชมชนทยงยน” หมายถง 1) วถการผลต 2) วถการจำหนายจายแจกของกนของใช สนคาและบรการ เพอตอบสนองความจำเปน และความอยากของมนษยอยางคำนงถงความยงยน และ 3) วถการจดการมลคาสวนเกนเพอประโยชนของชาวชมชนเปนสำคญ

1.3 มลคาสวนเกน หมายถง ผลทไดจากการจำหนายจายแจกผลผลต หรอสนคาและบรการ ทเกดขนกบผทเกยวของในกระบวนการผลต การจำหนายจายแจก ทงทเปน “มลคา คอ กำไร” และทเปน “คณคา” เชน ความสข การรวมไมรวมมอ ความเขมแขงของกลม เปนตน

1.4 “ธรกจเพ อชมชน” หมายถง กระบวนการผลต และการตลาด หรอการจำหนายจายแจก ของกนของใชสนคา และบรการ โดยคนในชมชน หรอ “ผประกอบการธรกจเพอชมชน” ทเปนของคนในชมชน เพอความเขมแขงของคนในชมชน

1.5 “ผประกอบการธรกจเพอชมชน” หมายถง การรวมกนผลต และจำหนายจายแจกของกนของใชสนคา และบรการ ทเปนกจการของคนในชมชน เพอสรางผลตอบแทนใหคนในชมชน และดำเนนการโดยคนในชมชน

1.6 “แผนธรกจเพอชมชน” (Community Business Model Canvas หรอ CBMC) หมายถง การออกแบบการประกอบการของธรกจเพอชมชน เพอใหบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ

ดงนน “แผนธรกจเพอชมชน” จงหมายถง การออกแบบแผนดำเนนการธรกจเพอชมชน ทเกดจากแบบจำลองทางธรกจเพอชมชนทเรยกวา Community Business Model Canvas หรอ CBMC โดย CBMC ไดประยกตมาจาก Business Model Canvas ทใหความสำคญกบการเพมประสทธภาพของผประกอบการธรกจเพอชมชน (Capacity Building ; Mindset & Skillset) ประกอบดวย ยกระดบความร (Knowledge : K) ทกษะ (Skill : S) เครอขาย (Network : N) และการประกอบการแบบมแผน (Business model & Operation plan : B) หรอเรยกวา การพฒนา KSNB


2. องคประกอบของหลกสตร ประกอบดวย 2 สวน ไดแก

สวนท 1 การปรบชดความคด (Mindset) เพอใหเกดเขาใจอยางถองแท วาดวย

1) “เศรษฐกจ” คออะไร 1.1) เศรษฐกจกระแสหลก คอ

วถการผลต วถการจำหนายจายแจก ของกนของใช ส นคาและบรการเพ อตอบสนองความจำเปน (Need) และความต องการ หร อความอยาก (Want) ของมน ษย และว ถ การจ ดการม ลคาสวนเกน ทเนนกำไรสงสดใหกบผประกอบการเปนสำคญ โดยมปจจยทางการผลต 4 M ทเออตอวถเศรษฐกจกระแสหลก คอ ว ตถด บ (Material) แรงงาน (Man) เงน (Money) การบรหารจดการ (Management) ซงมแนวทางหลกในการจดการมลคาสวนเกนทเนนเศรษฐกจแบบไหลรน (Trickle down effect) ทเชอวาการทำใหเศรษฐกจสวนบนด แลวผลประโยชนจากสวนบนจะคอยๆ ไหลรนมาสสวนอนๆ ได และจะทำใหสวนอนๆ ดตาม

1.2) เศรษฐกจชมชนทยงยน คอ วถการผลต การจำหนายจายแจก ของกนของใช สนคาและบรการและวถการจดการมลคาสวนเกน ทมเปาหมายมงส ความยงยน (Sustainable Development Goals-SDGs) ทตองพจารณาใชปจจยทางการผลตทเออ หรอเปนจดแขงของภาคชมชนอยางมคณคา ไดแก หนง ธรรมชาต คอ สงทเกดขนเองตามธรรมชาต สอง ทน คอ ทกสงทกอยางทมนษยประดษฐคดคนขน ทงทเปนรปธรรม ทเรยกวา เครองมอเครองจกร และทเปนนามธรรม ทเรยกวา เทคนควทยาการ (Technical Knowhow) หรอ ความรทงรปธรรมและนามธรรมรวมกนกคอ “ทน-Capital” สาม หนงสมอง สองมอของเรา และการรวมคด รวมทำ รวมเรยนร รวมแบงปน รวมตรวจสอบ ของคนในกลมในชมชน

1.3) วถการจดการมลคาสวนเกนตามแนวเศรษฐกจชมชนทยงยน หรอ การวดเศรษฐกจชมชนทมเปาหมายมงสการพฒนาทยงยน (SDGs) ใน 3 ดาน คอ

ดานท 1 ผลผลต (Output) ดไดจาก รายไดทดขน และสขภาพทดขนของสมาชกในชมชน

ดานท 2 ผลลพธ (Outcome) ดไดจาก คนในชมชนมการ “รวมคด รวมทำ รวมเรยนร รวม

แบงปน รวมดแลตรวจสอบ” เพมขน หรอรกกนมากขน นำไปสชมชนเขมแขงพงตนเองได และเปนแกนนำทอย

ภาคสวนตางๆ ทรวมกนสรางการพฒนาทยงยนโดยใชพนทเปนตวตง

ดานท 3 ผลกระทบ (Impact) ดไดจาก สภาพแวดลอม และธรรมชาตไดรบการดแลเพมพน

ดงามขน


2) “ธรกจเพอชมชน” คออะไร

2.1) ธ รก จกระแสหล ก คอ กระบวนการผลต การตลาด ทเนนกำไรสงสดใหแกผประกอบการ ไมคอยใสใจตอผลกระทบทางลบทเกดข นจากกระบวนการ จดการการผลต และการตลาด ร ปแบบการประกอบการ หร อการบรหารจดการ มกจะใชการใหคณ ใหโทษ กบผ ร วมงานในการควบคมดแล จดองคกรแบบมลำดบชน แบบสามเหลยมมมแหลม นยมใชปจจยทางการผลตแบบ 4 M คอ วตถดบ (Material) แรงงาน (Man) เงน (Money) การบรหารจดการ (Management) เปนสำคญ

2.2) ธ รก จ เพ อช มชน คอ กระบวนการผลตและการตลาด ท เนนคณธรรมและความยงยน กระบวนการแบงปนมลคาสวนเกน ไดใหความสำคญทงมลคา คอ กำไร และคณคา เชน ลดการเบยดเบยนตนเองผอน และสงแวดลอม ชมชนเขมแขงขน จดการตนเองได และเปนแกนนำในการสรางการพฒนาทยงยน เปนตน

การจ ดการองค กร เป นแบบเครอขายความรวมมอ เนนรวมคด รวมทำ รวม

เรยนร รวมแบงปน รวมดแลตรวจสอบ ปจจยทางการผลตทเออตอแนวทางน คอ ธรรมชาต ทน หนงสมองสองมอ และความรวมมอทถอเปนปจจยทางการผลตทภาคชมชนไดเปรยบ

3) พฤตกรรมการบรโภคของมนษย เปาหมายเพอใหเหนทมาทไปของความจำเปน (Need) และความอยาก (Want) ของมนษย อนจะนำมาซ งความสามารถในการจดการการผลต การตลาดท มประสทธภาพ

ดานท 1 ความจำเปนของมนษยอนเกดจากธรรมชาต (Need) ไดแก กน ขบถาย พกผอน

สบพนธ

ดานท 2 ความอยากของมนษย (Want) แบงเปน 3 ระดบ ไดแก 1) อยากทเปนความจำเปน

ในชวตประจำวน 2) อยากทเปนความพงพอใจ และ 3) อยากทเปนความตองการมตวตนทางสงคม

4) การผลตทย งยน เปาหมายเพอเปรยบเทยบ ใหเหนจดออนในการผลตของภาคชนบท และจดแขงทยงเปนโอกาส โดยเปรยบเทยบใหเหนผลทเกดขน จากการใชชดความคดสองแบบ คอ แบบใหความสำคญกบการพงพา (4 M) กบชดระเบดจากขางใน

5) แผนธรกจเพอชมชน (Community Business Model Canvas : CBMC & Operation plan) โดยเปรยบเทยบใหเหนการคาขายแบบมวยวด กบการประกอบการธรกจชมชนแบบใชแผนในการบรหารจดการ เพอใหเกดการทบทวนชดความคดเดมททำใหขาดพลง และชดความคดใหม ทเหนพลงการจดการตนเองอยางเหนอนาคตทยงยน โดยแนะนำเครองมอ CBMC OPERATION PLAN รวมทงปฏทนงาน และใหทกคนไดลงมอทำ โดยเนนใหเหนวา การปรบเปลยนพฤตกรรมการทำธรกจเพอชมชนนน ตองลงมอทำ อาศยเวลากวาจะเหนผล ตามแผนปฏบตการของแตละกลม จงตองมกระบวนการตดตามสนบสนนแบบเพมพลงซงกนและกน


6) ผ ประกอบการธ รก จเพอชมชน เพ อใหเหนบทบาท การบรหารจดการเศรษฐกจและทนชมชน รวมกบ พอช. องคกรภาค และเครอขายท เขารวม คอ ม งเนนให “ชมชน

ทองถน มระบบเศรษฐกจและทนชมชนทมนคง สามารถพงตนเอง และจดการตนเองไดอยางยงยน” ดวยกระบวนการบรหารจดการแนวราบอยางมประสทธภาพ มคณธรรม และคำนงถงการพฒนาทยงยน เนนการรวมคด รวมทำ รวมเรยนร รวมแบงปน รวมดแลตรวจสอบ อนจะทำใหเกด “ชมชนเขมแขง เครอขายองคกรชมชนเขมแขง ขยายออกไปทกมต”

วถการจดการมลคาสวนเกน ตามแนวเศรษฐกจชมชนทยงยน

เศรษฐกจ

เศรษฐกจ กระแสหลก

เศรษฐกจชมชน ทยงยน

ธรกจกระแสหลก

ธรกจเพอชมชน ธรกจเพอชมชน

พฤตกรรมการบรโภคของมนษย

การผลตทยงยน

แผนธรกจเพอชมชน

ผประกอบการธรกจเพอชมชน


สวนท 2 การจดทำแผนธรกจเพอชมชน (CBMC)

แผนธรกจเพอชมชน ประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก 1) แบบจำลองทางธรกจเพอชมชน (Community Business Model Canvas : CBMC) 2) แผนดำเนนงาน (Operation plan) และ 3) ปฏทนงาน รายละเอยดดงน

1) แบบจำลองทางธรกจเพอชมชน (CBMC) มขนตอนทงหมด 9 ขอ ดงแผนภม


ตารางแบบจำลองทางธรกจเพอชมชน 9 ขอ

(1) Value Propositions

(คณคาของสนคา)

(2) Customer Segments

(กลมลกคาปจจบน/อนาคต)

(3)Channels (การสอสารการตลาด และ

Logistic)

(4) Customer Relationships (ความสมพนธตอลกคา การปดการขาย

สรางและรกษาbrand)

(5) Revenue Streams (ทมาของรายได)

(6) Key Activities กจกรรมหลกท (ทำใหขอ3-5 เปนจรง) (7) Key Resources (ปจจยการผลตทตองใช ธรรมชาต, 1 สมอง 2 มอ, การรวมมอ รวมใจแทนเงน)

(8) (Key Partners (สงททำเพยงลำพงไมไดตองรวมมอกบภายนอก/พนธมตร/ภาค/หนวยงาน)

(9) Cost Structure (ตนทน/คาใชจายทจำเปนตองใชนอยทสด)

2) แผนดำเนนงาน (Operation plan) ทใชสำหรบธรกจเพอชมชน เปนสวนทไดมาจาก CBMC ขอท 6 ทวาดวย แผนการดำเนนงาน หรอกจกรรมหลกทจำเปน ทตองทำอะไร ทำอยางไร เพอให ขอ 5 ขอ 4 ขอ 3 ขอ 2 และขอ 1 บรรลเปาหมาย ดงตารางแผนดำเนนการ (Operation plan)

(1) ทำอะไร (2) ทำอยางไร (3) ใครทำ

(ผรบผดชอบ) (4) เสรจเมอไร (ระบวนเดอนป)

(5) ใชงบหรอไม

กจกรรมท 1 ...

(จากขอ 6.1)

1.1 ...

1.2 ...

1.1 ...

1.2 ...

1.1 ...

1.2 ...

1.1 ...

1.2 ...



2.1 ...

2.2 ...

2.1 ...

2.2 ...

2.1 ...

2.2 ...

2.1 ...

2.2 ...


(1) ทำอะไร (2) ทำอยางไร (3) ใครทำ

(ผรบผดชอบ) (4) เสรจเมอไร (ระบวนเดอนป)

(5) ใชงบหรอไม



3.1 ...

3.2 ...

3.1 ...

3.2 ...

3.1 ...

3.2 ...

3.1 ...

3.2 ...

กจกรรมตอๆ ไป จนครบ ... .. .. ... ...

3) ปฏทนงาน เพอใชในการควบคมใหงานเดนไปตามเปาหมาย เกดจากการนำแผนดำเนนงาน (Operation plan) มาจดใหม โดยนำชอง (4) “เสรจเมอไร” มาเปนตวกำหนด ดงตาราง

(4) เสรจเมอไร (ระบวนเดอนป) (3) ใครทำ(ผรบผดชอบ) (1) ทำอะไร (5) ใชงบหรอไม

1.1 ...

1.2 ...

1.1 ...

1.2 ...

1.1 ...

1.2 ...

1.1 ...

1.2 ...

2.1 ...

2.2 ...

2.1 ...

2.2 ...

2.1 ...

2.2 ...

2.1 ...

2.2 ...

3.1 ...

3.2 ...

3.1 ...

3.2 ...

3.1 ...

3.2 ...

3.1 ...

3.2 ...


กระบวนการตดตง KSNB และ CBMC 1

ขนตอนท 1 • ชแจงเปาหมาย

•กระบวนการอบรม รบรเปาหมาย กระบวนการ ในการจดทำ CBMC

ขนตอนท 2 ปรบชดความคด “เศรษฐกจ”

และ “ธรกจเพอชมชน” คออะไร? กลมเปาหมาย เกดความเขาใจในนยามความหมาย และความแตกตางของ คำทเกยวของกบ “เศรษฐกจ” และ “ธรกจเพอชมชน”

กระบวนการจดทำแผนธรกจเพอชมชนคานงดการพฒนาทยงยน (Community Business Model Canvas : CBMC) “2 กระบวนการ 11 ขนตอน”


ขนตอนท 3

ปรบชดความคด “แผนธรกจเพอชมชน” เพอใหรจก “แบบจำลอง

ทางธรกจ” (CBMC) และ “ผประกอบการธรกจเพอชมชน”

รจกและเขาใจ ในการจดทำแผนธรกจเพอชมชน และการใชเครองมอ “แบบจำลองทางธรกจ” (CBMC) ตาราง 9 ชอง/ขอ

ขนตอนท 5 ปรบชดความคด “พฤตกรรมการบรโภคของมนษย” ฝกปฏบตเพอวเคราะหพฤตกรรมการบรโภคของมนษย (Need + Want)

ขนตอนท 6 ปรบชดความคด

“การผลตทยงยน” เกดความเขาใจระบบการผลตทยงยน ดวยการใชปจจยทางการผลต 3 พ

นอง (1) ธรรมชาต (2) ทกสงทกอยางทมนษยสรางขน (3) หนงสมองสองมอ

ขนตอนท 7 ปฏบตการ (Workshop)

CBMC ขอท 5 : ทมาของรายได ทดลองทำ CBMC ขอท 5 : เพมผลตภณฑและลกคา ลดคาใชจาย

ในการผลต ปรบปรงการประกอบการ สรางและรกษาแบรนด

ขนตอนท 4 ทดลองทำ CBMC ใน 4 ขอแรก

• คนหาจดขายทโดดเดน

• คนหาลกคา(ชดเจน-อนาคต)

• สอสารการตลาด

• ปดการขาย

ฝกปฏบตเพอใหเกดความเขาใจใน 4 ขอแรก

• คนหาจดขายทโดดเดน

• คนหาลกคา(ชดเจน-อนาคต)

• สอสารการตลาด

• ปดการขาย


ขนตอนท 8 ปฏบตการ (Workshop)

CBMC ขอท 6-9 : การผลต การตลาด การจดการองคกร

ทดลองทำ และฝกปฏบต เพอใหกจกรรมสำคญในขอท 5 , 4 , 3 , 2 , 1 สำเรจ (1) เพมผลตภณฑและลกคา (2) พฒนาใหเปนผประกอบธรกจเพอชมชนแบบมออาชพ (3) เรยนรและคนหาทน เพอลดการใช “เงน” เพมการใช “ทน” (4) การสรางแบรนดและความภกดตอแบรนด

ขนตอนท 9 ปฏบตการ (Workshop) CBMC : จดทำแผนดำเนนงาน

และปฏทนงาน

• ทดลองทำ และฝกปฏบต จดทำแผนดำเนนงาน 5 ชอง (1) กจกรรมอะไร (2) ทำอยางไร (3) ใครรบผดชอบ (4) เสรจเมอไหร (5) ใชงบประมาณไหม

• ทดลองทำ และฝกปฏบต การจดทำปฏทนงาน 4 ชอง (1) เสรจเมอไหร (2) ใครรบผดชอบ (3) กจกรรมอะไร (4) ใชงบประมาณไหม

ขนตอนท 10 ตดตามเสรมพลง ปรบปรง และ ถอดบทเรยน

• ถอดบทเรยนหลงจากเขารวมอบรม

• ทบทวนการจดทำแผน CBMC 9 ขนตอน

ขนตอนท 11 ตอกยำ ผลตซำ ทางความคด

• กลมนำแผน CBMC ไปปฏบตการจรงในธรกจของตนเอง

• แลกเปล ยนทางความคด กระบวนการวธการทำ และแกไขปญหา/ขอ

ตดขด ผานปฏบตการจรง

กระบวนการตดตามเสรมพลง 2


กระบวนการ ขนตอน และวตถประสงค

เครองมอ/สอทใช เนอหา และผลทตองการใหเกดขน

กระบวนการท 1 กระบวนการตดตง KSNB และ CBMC

ขนตอนท 1 ชแจงเปาหมาย และกระบวนการอบรม วตประสงค : เพอใหผเขารวมอบรมรบร เปาหมายของการอบรม โดยในระหวางการอบรม

พาว เ วอร พ อยท ชแจงเปาหมายและก ร ะ บ ว น ก า ร หลกสตรแผนธรกจเพอชมชนฯ

ผเขารวมอบรมไดรบรและเขาใจเปาหมาย และกระบวนการ ดงน 1. เปาหมาย เพมความสามารถใหกบองคกรชมชนในการทำมาหากน ทำมาคาขาย ดวยกระบวนการจดทำแผนธรกจเพอชมชน ทประกอบดวย แบบจำลองธรกจเพอชมชน (Community Business Model Canvas : CBMC) และแผนการดำเนนงาน (Operation plan) อนนำมาซง 1) การเพมรายไดใหองคกรชมชนสามารถพงตนเองได 2)

รายละเอยด กระบวนการ การจดทำแผนธรกจเพอชมชนคานงดการพฒนาทยงยน




2-3 วน จะไดรบความรและไดอะไรกลบไปใชประโยชนไดบาง

เปนองคกรเขมแขง จดการตนเองได 3) สามารถเปนแกนนำของชมชน สรางการพฒนาทยงยนโดยใชพนทเปนตวตง 2. กระบวนการ 2 - 3 วน

1. การชวนคดชวนคย เพอใหเกดความเขาใจอยางถงแทรวมกน วาดวยชดความคด “ทำธรกจชมชนอยางไร ใหองคกรชมชนพงตนเองได เขมแขง และยงยน”

2. กระบวนกลมยอย ลงมอปฏบต “Business Model” ของกจการกลมตนเอง 3. กระบวนกลมยอย จดทำแผนการดำเนนงาน (Operation plan) เพอใชบรหารธรกจของกลมตนเอง 4. กระบวนกลมยอย จดทำปฏทนงาน (Operation Calendar)

ขนตอนท 2 ปรบชดความคด ( Mindset) ว า ด ว ย “เศรษฐก จค ออะไร” และ “ธรกจเพอชมชน คออะไร” วตประสงค : เพอนำผเขารวมอบรมคอยๆ เขาสความเขาใจ การจดการเศรษฐกจและทนชมชน ดวยกระบวนการชวนคดชวนคย ไปเปนลำดบ ใหผ เขารวมไดเกดการเช อมโยงความคด ความเขาใจระหวาง

พาว เ วอร พ อยท ร ปภาพ “คนต อยก น ” ก บ ภ า พ “นกมวยมออาชพทกำลงชกบนเวท

1. ความเขาใจในคำสำคญตางๆ ทเกยวของกบ เศรษฐกจและทนชมชน 1.1 เศรษฐกจ คออะไร ตางจาก “เศรษฐกจชมชนทยงยน” อยางไร 1.2 ธรกจ คออะไร ตางจาก “ธรกจเพอชมชน”อยางไร 1.3 ธรกจแบบ “มวยวด” กบ ธรกจเพอชมชนแบบ “มออาชพ” ตางกนอยางไร 1.4 เศรษฐกจชมชนทยงยน ธรกจเพอชมชน แผนธรกจเพอชมชน ผประกอบการธรกจเพอชมชน เศรษฐกจและทนชมชน พอช. และการพฒนาทยงยน เกยวของกนอยางไร 2. เกดการแลกเลยนความคด เพอใหเกดความเขาใจทตรงกน




เศรษฐกจ การผลต การตลาด การประกอบการ ท สามารถเพ มความสามารถในการจดการเศรษฐกจและทนชมชน ขนตอนท 3 ปรบชดความคด (Mindset) ว าด วย “แผนธ ร ก จ เ พ อ ช ม ช น ” “แบบจำลองทางธรกจเพอช มชนเพ อช มชน”(CBMC) และ “ผ ประกอบการธ รกจเพอชมชน” วตถประสงค : 1. เพ อใหร จกแผนธรกจเพอชมชน ดวยการใชเคร องมอแบบจำลองทางธ รก จ เ พอชมชนเพ อช มชน (CBMC) ทองคกรชมชนสามารถทำเองได

1. พาวเวอรพอยท รปภาพ “เร อหางยาว” ทกำลงลองในแมนำ 2. พาวเวอรพอยท แ บ บ จ ำ ล อ ง ท า งธรกจเพอชมชนเพอช ม ชน (CBMC) 4 ขอแรก 3. แบบจำลองทางธรกจเพอชมชนเพอช ม ช น ( CBMC) ตาราง 9 ขอ/ชอง

1. วทยากรไดใชการชวนดภาพ “เรอหางยาว” ทกำลงลองในแมนำ แลวชวนคดชวนคย ด วยการตงคำถามใหผเขารวมอบรมไดรวมแลกเปลยน เศรษฐกจชมชน ธรกจเพอชมชน แผนธรกจเพอชมชน ผประกอบการธรกจเพอสงคม เปรยบไดกบอะไรบางในรปภาพเรอน 2. วทยากรอธบายแตละสวนของรปภาพเรอ พรอมชใหเหนจดสำคญของแตละสวน ดงน 2.1 “เศรษฐกจชมชน” เหมอน “เรอ” ทลองไปในแมนำ 2.2 “ธรกจเพอชมชน” เปรยบเหมอน “เครองเรอ” กคอ ผลตภณฑหรอกจการขององคกร 2.3 “แผนธรกจเพอชมชน” เปรยบเหมอน “หางเสอเรอ” กคอ แผนทตองมบงคบใหเรอเดนไปยางถกทศถกทาง 2.4 “ผประกอบการธรกจเพอสงคม” เปรยบเหมอน “คนขบเรอ” ทตองทำให “มลคาสวนเกน” เกดขน คอ “รายไดทดขน องคกรเขมแขงขน เปนแกนนำภาคสวนตางๆ ทมารวมสรางการพฒนาทยงยน” 3. วทยากรอธบายแบบจำลองทางธรกจเพอชมชน (CBMC) หรอตาราง 9 ขอ/ชอง โดยชวงแรกไดอธบายใน 4 ขอแรก ใหผเขารวมอบรมไดเขาใจ กอนทจะลงมอทดลองทำในขนตอนตอไป ดงน

ขอท 1 คนหาจดขายทโดดเดน และแตกตาง เพอสราง Brand วธการ เลอกสนคาทเปนตว “เดน” ของกจการขนมา 1 ตว แลวชวยกนพจารณา ตามหวขอตอไปน




2. เพ อให เห นบทบาทขององคกรชมชน ทจะเปนแกนนำหลกในการดำเนนงาน ท เนนการรวมคด รวมทำ รวมเรยนร รวมแบงปน รวมดแลตรวจสอบ

1. ใหแปลงรางตวเองเปน “ผซอ” อยางบรสทธใจแลวตอบคำถาม 1.1 ตวเราจะซอสนคาตวนหรอไม ถาซอ ซอเพราะอะไร ถาไมซอ ไมซอเพราะอะไร 1.2 ถามสนคาแบบเดยวกนกบสนคาชนน วางขายใกลๆ กน หลายๆ ราน 1.2.1 มรานคา 5 ราน โดยใน 5 รานนนมสนคาของเราวางอยดวย แลวสมมตใหเราเดนเขาไปในรานคาทง 5 ราน ถามวาเราจะซอหรอไมซอ 1.2.2 ถาซอสนคาชนน ใหบอกเหตผลไปทละรานวา ซอเพราะอะไร เชน รานท 1 ซอเพราะ รานท 2 ซอเพราะ ... จนครบทง 5 ราน 1.3 เมอใหเหตผลครบทง 5 รานแลว ใหนำจดเดนและจดดอยของแตละราน มาพจารณาวาจะนำมาปรบปรงสนคาของเราอยางไร 2. พจารณาลกคาเกา 2.1 คนทเคยซอ ซอสนคาตวไหนมากทสด พวกเขาประทบใจอะไรในสนคาตวนน 2.2 คนทกลบมาซอซำ และบอกตอคนอนใหมาซอดวย เขาประทบใจอะไรในสนคาตวนน 2.3 คนในชมชนทไมซอ เขาไมซอเพราะอะไร 3. เมอไดคำตอบทงหมดแลว ใหนำขอ 1 และขอ2 มาแตงตวสนคาตวนใหโดดเดน และแตกตาง เพอเพมจดขาย และเปนสนคาสราง Brand

ขอท 2 ลกคาเปาหมายทชดเจนทงปจจบน และอนาคตคอใครและอยทไหน วธการ




1. ใหแปลงรางตวเองเปน “ผซอหลายๆ กลม” หลายๆ แบบ หลายๆ รสนยม หลายๆ วย อยาง บรสทธใจ โดยสมมตใหมากทสด ตวอยางเชน ลกคาในพนทใครบาง ลกคานอกพนทใครบาง ลกคา online ขาราชการ นกทองเทยว เปนตน แลวตอบคำถาม 2 ขอ 1.1 ไมซอแนๆ เพราะอะไร 1.2 นาจะซอเพราะไร 2. นำลกคาทกกลมทสมมตจากขอ 1 พรอมเหตผลของแตละกลม มาจดลำดบใหเหนชดเจน ตวอยางเชน 2.1 แมบานตำบลใกลเคยง ซอเพราะ.................................. ไมซอเพราะ.............................. 2.2 นกทองเทยว ซอเพราะ.................................. ไมซอเพราะ.............................. 2.3 ขาราชการ ซอเพราะ.................................. ไมซอเพราะ.............................. ***ยงมตวอยางของกลมลกคามากเทาใด มเหตผลมากเทาใด เราจะยงนำเหตผลนนมาพฒนาผลตภณฑของเราไดมากขนเทานน***




ขอท 3 สอสารการตลาด 1. เรมพจารณาจากขอท 1 จดขายทโดดเดน แตกตาง แลวพจารณาวา 1.1 ลกคาปจจบนทซอ และกลบมาซอซำเพราะอะไร … แลวใหตอบคำถามวา “ตองทำอยางไรใหซอตอไป และบอกตอ...” 1.2 ลกคาปจจบนทไมคอยซอ เพราะอะไร ... แลวใหตอบคำถามวา “ตองทำอยางไรใหซอซำ...” 1.3 คนในชมชน หรอชมชนใกลเคยง ซอ และไมซอเพราะ... แลวใหตอบคำถามวา “ทำอยางไรใหซอ และซอเพม...” 2. พจารณาจากขอท 2 ใหนำกลมลกคาสมมต ทเราตองการใหซอ และคาดวาจะซอ พรอมเหตผลทคนพบจากทจะซอเพราะ... และไมซอเพราะ... มาเขยนเรยงลงมากลมละบรรทด และตอบวาจะสอสารอยางไรใหแตละกลมสนใจสนคาของเรา ตวอยางเชน 2.1 แมบานตำบลใกลเคยง ซอเพราะ... ไมซอเพราะ... วธการสอสาร ... 2.2 นกทองเทยว ซอเพราะ... ไมซอเพราะ... วธการสอสาร ...

ขอท 4 ปดการขาย และใหกลบมาซอซำดวยความประทบใจ หมายความวา เราจะทำอยางไรใหลกคาทงคนเกา และคนใหม รวมถงลกคาในอนาคต มาซอสนคา มาซอซำ บอกตอ 1. เปนการเพมยอดขาย ตวอยางเชน ลด แลก แจก แถม จด Event เซลแมน พรตต ออกบธตามสถานทตางๆ เปนตน




2. รกษาความภกดตอแบรนด ดวยบรการกอน/ระหวาง/หลงการขายทด เปนการสรางความสมพนธทดตอลกคา เชน สงเรวทนใจ ใหขอมลคำแนะนำในการใชทด รบเปลยนสนคาทบกพรองทนใจ และการใหลกคาไดรวมในกจกรรมการผลต และการขาย เปนตน ***ขอท 3 และขอท 4 เราสามารถตรวจสอบวาการสอสารการตลาดและการปดการขาย การสราง Brand และความภกดตอ Brand ของเราวามประสทธภาพหรอไมนน ใหเรานำชองทาง 5 ชองทางนไปตรวจสอบ (5 Phases of Channel) Phase 1 : Awareness - ทำใหลกคารวาม “เรา” อย ไหนนกถงเรา มาทนตองมาแวะเรา Phase 2 : Evaluation - ทำใหลกคาไดมโอกาส “พจารณา” สนคา หรอ บรการของเรา Phase 3 : Purchase - ไดเวลา “ขาย” ทำใหลกคา “ซอ” ไดงายและรวดเรวทสด Phase 4 : Delivery - สงมอบสนคา หรอ บรการ รวดเรวไมผดพลาด เหนอความคาดหมาย Phase 5 : After Sales – บอกลกคาวา คณมการสนบสนนตอเนองหลงการขายอยางไร ไมวาคณจะใชชองทางใดในการขาย

ขนตอนท 4 ทดลองทำ CBMC ใน 4 ขอแรก วตถประสงค : เพ อใหผ เขารวมอบรมไดฝกปฏ บ ต CBMC ว าผ เข าร วม

1. พาวเวอรพอยท แ บ บ จ ำ ล อ ง ท า งธ รก จ เพ อช มชน (CBMC) 4 ขอแรก 2. แบบจำลองทางธ รก จ เพ อช มชน

1. แบงกลมตามตำบลของตนเอง 2. แตละกลมรวมกนเลอกสนคา หรอผลตภณฑตวท “เดนทสด” ของกลมทประกอบการอย 3. ทำตามขนตอนทละขอๆ โดยมพเลยงประจำกลมคอยอธบายโจทย ทำความเขาใจไปทละขอ และคอยดวาสมาชกกลมเกดความเขาใจ และเขยนขอมลลงไปในแตละขอ ไดถกตองหรอไม ถาสมาชกในกลมยงไมเขาใจ พเลยงจะชวนคยไปจนกวาจะเขาใจ ทง 4 ขอ




อบรมมความเขาใจใน 4 ขอแรกมากนอยเพยงใด

(CBMC) ตารา ง 9 ขอ/ชองแจกใหกบทกคน

4. ผเขารวมอบรมแตละกลม ไดเหนขอเทจจรงทเกดขนในระหวางฝกปฏบต ทงทไปไดถกทาง กบทเขาใจผดมาโดยตลอด ตวอยางเชน 4.1 การคนหาจดขาย แตละคนจะพดถงจดเดนของสนคาตนเอง โดยยงไมหลดจากการเปน “ผขาย” จะแอบเชยรสนคาของตนเองอยในท เชน ซอแนนอน เพราะ อรอย (สนคาอยในถงลกคายงไมไดกนเลย จะรไดอยางไรวาอรอย) สะอาด ปลอดสารเคม (ลกคาจะรไดอยางไร ลกคาไมไดอยในขนตอนการผลต เขยนฉลากใครๆ กเขยนได) เปนตน วธการคนหาจดขาย คอ อะไรทแตกตางและไมเหมอนเพอน เหนได สมผสได โดนใจโดนตา พอลกคาเหนปบรเลยวาของเรา หรอถาชวงฤดกาลนตองไปซอสนคาชนนทเปนของเรา หรอเรยกงายๆ วา “อตลกษณ” ของผลตภณฑของเรานนเอง เชน ขนมตาลแปงนมละมนลนไมเหมอนใคร โฮมสเตยมาทไรเหมอนมาบานตนเอง ขาวเมาคลกหอมใบเตยธรรมชาต สบอะโวคาโดโบกทเดยวผวหนาขาวใสเนยนนม เปนตน 4.2 ลกคาซอสนคา คดวาประทบใจในเรอง เชน แพคเกจสวย ราคาถก ปรมาณเหมาะสมกบราคา เกบไดนานโดยไมเสยรสชาต คนขายอธาศยด รจกกบคนขายเลยเกรงใจคนขาย เปนตน 4.3 ลกคาทมาซอซำ และบอกตอ เพราะวา...เชน ชอบคนขายพดจาดเปนกนเอง รสชาตอรอยถกปาก คนในครอบครวชอบกนเลยซอไปฝาก มโปรโมชนซอหนงแถมหนง หรอลดราคา หรอซอเยอะจดสงถงบาน เปนตน 4.4 คนในชมชนไมซอ เพราะ... ไมชอบหนากน ไปซอตลาดราคาถกกวา ไมชอบกน เปนตน 4.5 กลมลกคาปจจบนและอนาคต เปนใครบาง 4.5.1 ลกคาปจจบน คอ แมบานพอบานตำบลใกลเคยง - ซอเพราะรวาเราขาย เคยซอไปแลวอรอย คนขายอธยาศยด ราคาไมแพง แพคเกจสวยแขงแรง - ไมซอเพราะ ในตำบลตนเองกมขายเหมอนกน ซอตลาดราคาถกกวา ไมชอบ




- วธการสอสาร จดโปรโมชนซอหนงแถมหนง ซอเยอะจดสงฟรถงบาน ตดฉลากใหรายละเอยดชดเจน (ปรมาณ ราคา สวนผสม) ตดปายประชาสมพนธใหมองเหนชดเจน 4.5.2 นกทองเทยว - ซอเพราะ แพคเกจสวยงาม ราคาเหมาะสมกบปรมาณ ซอไปฝากญาต - ไมซอเพราะ ไมชอบ - วธการสอสาร ใหชมฟร จดโปรโมชนซอหนงแถมหนง ซอเยอะจดสงฟรถงบาน ตดฉลากใหรายละเอยดชดเจน (ปรมาณ ราคา สวนผสม) ตดปายประชาสมพนธใหมองเหนชดเจน

ขนตอนท 5 ปรบชดความคด (Mindset) วาดวย พฤตกรรมการบรโภคของมนษย วตถประสงค : 1. เพอใหผเขารวมอบรมเขาใจพฤต กรรมการบร โภคของมนษย ทใหเหนทมาทไปของคว ามจำ เป น (Need) และความอยาก (Want) ของมนษย อนจะนำมาซงความสามารถในการจดการการผลต การตลาดทมประสทธภาพ

พาว เ วอร พ อยท พ ฤ ต ก ร ร ม ก า รบรโภคของมนษย

1. วทยากรชวนผเขารวมอบรมดสอพาวเวอรพอยท “พฤตกรรมการบรโภคของมนษย” โดยการอธบายพรอมชวนคดชวนคยไปพรอมกน โดยการตงคำถามวา 1.1 ถาเราจะซอกระเปาแบรนดเนมราคาหลายหมนบาทสกใบ เราซอเพราะอะไร ตอบ “ซอเพราะอยากได สวย เทด” 1.2 ถาเราหวขาว เราจะซอขางแกงกน เราซอเพราะอะไร ตอบ “ซอเพราะความตองการ ซอเพราะหว” 2. จากคำตอบทได วทยากรอธบายเพมเตมเพอใหผเขารวมอบรมเหนภาพไดชดเจนขนวา “พฤตกรรมการบรโภคของมนษย” แบงออกเปน 2 ดาน คอ ดานท 1 ความจำเปนของมนษยอนเกดจากธรรมชาต (Need) ไดแก กน ขบถาย พกผอน สบพนธ กบดานท 2 ความอยากของมนษย (Want) ซงความอยากนนแบงเปน 3 ระดบ ไดแก 1) อยากทเปนความจำเปนในชวตประจำวน 2) อยากทเปนความพงพอใจ และ 3) อยากทเปนความตองการมตวตนทางสงคม ดงนน สนคาของภาคชมชนสวนใหญ ตอบสนองความอยากในการบรโภคของกลมเปาหมาย คอ “ความจำเปนพนฐานในการดำรงชวตประจำวน” ซงจะมการแขงขนสง เชน ขาว ยาง ขาวโพด ฯลฯ มลคาสวนเกนท




2. เพ อใหผ เขารวมอบรมทำ CBMC 4 ขอแรกใหไดดย งขนและปรบสงททำไวใหดยงขน

เปนตวเงนจะตำ ทำใหเกษตรกรลมตาอาปากไดยาก การจะทำใหเกดมลคาเพม หรอเพมรายไดใหเกษตรกร จงจำเปนตองยกระดบสนคา และบรการใหตอบพฤตกรรมการบรโภคของกลมลกคาระดบกลาง ทตดสนใจซอดวยความพงพอใจเปนสำคญ เนนความสะดวก สบาย ดงนน การแปรรป และเพมการบรการทด จงเปนทางออกในการเพมมลคาสนคา 3. วทยากรชวนใหแตละกลมทบทวน CBMC 4 ขอแรกใหมอกครง โดยใหมองถงพฤตกรรมการบรโภคของมนษย เขามาเปนปจจยในการคดวางแผน

ขนตอนท 6 ปรบชดความคด (Mindset) วาดวย “การผลตท ย งยน” ดวยการ “ปจจยทางการผลต ท เปนคณและเปนภยตอเศรษฐกจและทนชมชน” วตถประสงค : 1. เพอใหผเขารวมอบรมเขาใจถง “การผลตทยงยน” นนเปนอยางไร ชมชนสามารถทำไดอยางไร

1. พาวเวอรพอยท ก า ร ใ ช ป จ จ ยทางการผลต ทเปนคณและเปนภยตอเศรษฐก จและทนชมชน 2. วดทศน “มนษยคอสงทฉลาดทสดในโลกใบน จรงหรอ” ความยาว 8 นาท 3 . เ ก ม Double vision คอ การมอง

1. วทยากรชวนดวดทศน “มนษยคอสงทฉลาดทสดในโลกใบนจรงหรอ” เพอโยงเขาสการชวนคดเรอง “การผลตทยงยน” ทมนษยไมใชปจจยหลกทางการผลต 2. การผลตธรกจกระแสหลก นยมใชปจจยทางการผลตแบบ 4 M คอ วตถดบ (Material) แรงงาน (Man) เงน (Money) การบรหารจดการ (Management) เปนสำคญ ซงจะเหนผลสำเรจเรวเปนทนาพงพอใจ เมอเหนผลกำไรทเกดขน เมอลงทนมากกไดมาก ลงทนนอยกไดนอย ไมมซอ ไมมจาง ไมมก ซงจะทำใหปจจยทางการผลตทมจะคอยๆ หมดไป หากไมมระบบการจดการทด เปนระบบเศรษฐกจทวบวาบ ไมสนใจสงรอบขาง คนจะเปนอยางไรสงแวดลอมจะเปนไร จะแบงปนเกอกลกนหรอไมขนอยกบผลกำไรทเปนตวเงนทได รวยได เพราะ ขดรดมลคาสวนเกนจากแรงงาน ธรรมชาตและทน เหมอนปลาใหญกนปลาเลก 3. การผลตทยงยน คอ การใหความสำคญกบการระเบดจากขางใน ทเนนธรรมชาตทเปนแหลงกอเกดการผลต หนงสมองสองมอและผประกอบการเพอชมชนทจะเปนผทำการผลต และทนทเปนทกสงทกอยางทมนษยสรางขน ทนำมาเปนเครองมอทางการผลต ทงสามสวนนนำมาเปนปจจยทางการผลตของกนของใช สนคาและบรการแบบคอยเปนคอยไป เพราะตองผานกระบวนการคดวเคราะหอยางถถวน เพอนำปจจยการผลตนนมาใชประโยชนใหเกดคณคามากทสด ใชทนทเปนตวเงนใหนอยทสด แตใชธรรมชาตและหนงสมองสองมอของ




2. เพ อเปร ยบเท ยบใหเหนจ ดออนในการผลตของภาคชนบท และจดแขงท ย งเปนโอกาส โดยเปรยบเทยบใหเหนผลท เก ดข น จากการใช ชดความคดสองแบบ คอ แบบใหความสำคญกบการพ งพา (4 M) กบการใหความสำคญกบการระเบดจากขางใน 3. เพ อให ผ เข าร วมอบรมสามารถทำ CBMC ขอท 5 ทมาของรายได เพอเพมผลตภณฑและลกคา ลดคาใช จ ายการผ ล ต แ ล ะ ป ร บ ป ร ง ก า รประกอบการ

ภาพท ซอนภาพในหลากหลายมต

ตนเองใหมากทสด ใหความสำคญกบมลคาสวนเกน (Surplus Value) ทเกดขน คอ คนในชมชนรกกนมากขน สามคคกน มสวนรวม รบผดชอบรวมกน รบประโยชนรวมเหนผลชาแตยงยน ไมเบยดเบยนกนและกน และยงคดถงสงแวดลอมรอบขางใหปลอดภยดวย เมอมระบบการบรหารจดการทด มการรวมกลมกนอยางเขมแขงจะเปนปลาเลกๆ หลายๆตว รวมตวกนกนปลาใหญทเขามาคกคามทรพยากรในชมชนได ไมหวอหวา ไมวบวาบ แตยงยน 4. วทยากรชวนคดชวนคย เพอใหนำธรรมชาต หนงสมองสองมอ และทนทมนษยสรางขน มาทำ CBMC ขอท 5 ทมาของรายได เพอเพมผลตภณฑและลกคา ลดคาใชจายการผลต และปรบปรงการประกอบการ ใหสามารถเพมผลประกอบการใหไดมากทสด 5. เลนเกม Double vision คอ การมองภาพทซอนภาพในหลากหลายมต เพอฝกใหผเขารวมอบรมฝกการเปลยนมมมองของตนเองใหหลากหลายมต ไมอยหยดกบท ไมมองแตมมเดมๆ มองใหเหนในสงทไมเหน สมผสใหไดในสงทไมไดแสดง เชน ภาพหญงสาวสวย ถามองมตเดยวกจะเหนเปนผหญงสาวสวย แตถามองอยางลกซงอยางมมตกจะเหนดอกไม ดอกบว ผเสอ ซอนอยในภาพนนดวย หรอภาพตนไม ถามองมตเดยวกจะเหนแคตนไม มกงไม ใบไม แตถามองอยางมมตมากขน กจะเหน นกบนหลายตว เหนนกทอยในโพรงตนไม เหนนกทคาบอาหารมาปอนลกในโพรงตนไม เหนใบไมรวง เปนตน

ขนตอนท 7 ปฏบตการ (Workshop) CBMC ขอท 5 ทมาของรายได

พาว เ วอร พ อยท แ บ บ จ ำ ล อ ง ท า งธ รก จ เพ อช มชน

1. วทยากร อธบายใหผ เขารวมอบรมเขาใจถง ทมาของรายได คออะไร วธมองคอมองอยางไร โดยการยกตวอยาง “ผลตภณฑสมโอขาวใหญทบานปลายนำอมพวา” ดงน




5.1 พฒนาผลตภณทเดม เพมผลตภณทใหม (value chain) และเพมกลมลกคา 5.2 เพมรายไดดวยการจดองคกรใหมใหเปนชมชนผประกอบการมออาชพ 5.3 ลดคาใชจายในการผลต ดวยการใช “ปจจยทางการผลต-ทน” แทน “เงน” 5.4 สรางแบรนดและรกษาความภกดตอแบรนด วตถประสงค : เพอใหผเขารวมอบรมไดรและเขาใจ เหนชองทางของการหาทมาของรายได ทไมใชเพยงแคการเพมผลตภณฑใหขายไดเทานน

( CBMC) ข อ ท 5 ทมาของรายได

- จากสมโอขาวใหญ ทเวลามเพอนมาเทยวบานกจะเอาสมโอขาวใหญมาปอกใหเพอนกน เพอนกบอกวาอรอย แลวเพอนกโพสตข นเฟสบค และมการบอกตอวา สมโอบานอมพวาอรอยมาก มการสงจองผานไลน ผานเฟซบค จากสมโอทปอกใหเพอนกน กกลายมาเปน - ขายสมโอเปนลกๆ ตามทลกคาสงจองมา บางคนกอยากไดตนไปปลก กกลายมาเปน - กงตอนสมโอขาวใหญ - จากสมโอทขายเปนลก กมการปอกเปลอกขายเปนแพคๆ ซงขายดมาก เพราะลกคาขเกยจปอก - เปลอกสมโอขาวๆ ดานใน นำมาเชอมเปนเปลอกสมโอเชอม - เปลอกสมโอสเขยวๆ ดานนอก นำไปตากแหงกลายเปนมายากนยง - เพอนทเคยมา กบอกตอๆ กนมาเทยวบาน กกลายโฮมสเตยทคนทมาตองทำกนเองทกอยาง ทำเหมอนอยทบานตนเอง ตอนเชามพระพายเรอมาบณฑบาตกทำอาหารใสบาตร หวกทำกน เหนอยกพายเรอเลนนำ - พอเพอนมามากๆ สมโอกโตไมทน กไปเอาชมพมะเหมยวมาปอกใหกนเปนอาหารวางแทน กไดสนคาอกชนหนง ลกไหนทกระรอกแทะกน มแมลงเจาะ กปอกทำความสะอาดใสแพคๆ ขาย กขายไดราคาดกวาขายเปนลกๆ 2. ผเขาอบรมจะเหนไดวา จากสนคาตวเดยว สามารถแตกเปนผลตภณฑอนๆ ไดอกมากมาย 3. หวใจของทมาของรายได คอ 1) พฒนาผลตภณทเดม เพมผลตภณทใหม (value chain) และเพมกลมลกคา วธการเพมผลตภณท และลกคา คอ ใหมองทงททำอยแลว และกำลงจะทำและฝนทจะทำใหครอบคลมทสด 2) เพมรายไดดวยการจดองคกรใหมใหเปนชมชนผประกอบการมออาชพ หมายถง มวธการบรหารจดการองคกรของเราเองใหเหมาะสม ไมเปนแบบมวยวด คอ ตองบรหารดวยแผนธรกจชมชนทสมบรณ แกนนำทก




คนควรทำ C-BMC ใหได และสมาชกควรม C-BMC ของแตละคน เพอใชเปนเครองมอในการตดตามงานของตนเอง 3) ลดคาใชจายในการผลต ดวยการใช “ปจจยทางการผลต-ทน” แทน “เงน” ใหมากทสด คนหาปจจยทางการผลตทมอยใหไดมากทสด 4) สรางแบรนดและรกษาความภกดตอแบรนดใหไดอยางตอเนอง “คงอย ใหรวายงมอย ยงมเราอย” 4. ผเขารวมอบรมไดลงมอปฏบต “ทมาของรายได” จากผลตภณฑตงตนของกลมตนเอง

ขนตอนท 8 ปฏบตการ (Workshop) CBMC ขอท 6 - 9 ขอท 6 กจกรรมสำคญทจะทำใหขอ 5 4 3 2 1 สำเรจ ขอท 7 กจกรรมจากขอ 6 อะไรทเราสามารถทำไดเองบาง ขอท 8 กจกรรมจากขอ 6 สงทจำเปนแตทำเองลำพงไมได ตองรวมมอกบภายนอก ขอท 9 กจกรรมจากขอ 6 คาใชจายนอยทสดทจำเปนตองใช

1. พาวเวอรพอยท แ บ บ จ ำ ล อ ง ท า งธ รก จ เพ อช มชน (CBMC) ขอท 6-9 2. ตาราง CBMC ขอท 6 - 9 ครบจำนวนคน

1. วทยากรอธบายวธการทำ แบบจำลองทางธรกจเพอชมชน(CBMC) ขอท 6-9 พรอมทงใหผเขารวมอบรมซกถามในระหวางทำไปทละขอๆ 1.1 ขอท 6 กจกรรมสำคญทจะทำใหขอ 5 4 3 2 1 สำเรจ ใหทำใน 3 ขอใหญ ไดแก - ขอ 6.1) กจกรรมเพมผลตภณฑและลกคา ใหพจารณากจกรรมหลกทจะทำใหขอ 3 ขอ 4 และขอ 5.1 สำเรจ - ขอ 6.2) พฒนาใหเปนผประกอบธรกจเพอชมชนแบบมออาชพ โดย 6.2.1 จดทำแผน CBMC ใหเสรจทง 9 ขอ พรอมแผนดำเนนงาน และปฏทนงาน 6.2.2 จดกจกรรมใหแกนนำทกคนใช CBMC และแผนดำเนนงานใหเปน พรอมทงใหรวมรบผดชอบในชอง “ใครทำ” ในแผนดำเนนงาน 6.2.3 กจกรรมการพฒนาคณะผประกอบการเพอชมชน เพอเพม รวมคด รวมทำ รวมเรยนร รวมแบงปน รวมดแลตรวจสอบ 6.2.4 จดกจกรรมใหสมาชกจดทำ CBMC ของสนคาของตนเอง - ขอท 6.3) กจกรรมการเรยนรและคนหาทน เพอลดการใช “เงน” เพมการใช “ทน”




วตถประสงค : เพอใหผเขาอบรมไดเขาใจในการนำเปาหมาย หรอความฝนทตงไวในขอ 1 – 5 มาแปรเปนกจกรรมสำคญ และใหรจกพจารณานำปจจยทางการผลต 3 M มาวเคราะหใชดวยวา กจกรรมอะไรทสามารถทำเองได อะไรทตองรวมมอกบเพอน อะไรทจำเปนตองใชเงนแตขอใหใชนอยทสด

- ขอท 6.4) กจกรรมการสรางแบรนดและความภกดตอแบรนด 1.2 ขอท 7 อะไรทเราสามารถทำไดเองบาง วธการใหพจารณาตอบคำถามเพอลดรายจาย “ปจจยการผลตอะไรบาง ทเรายงนำมาใชเพอขอ 6 ไดยงไมเตมท” 1.3 ขอท 8 สงทจำเปนแตทำเองลำพงไมได ตองรวมมอกบภายนอก หรอเรยกวา “การใชทนความสมพนธ แทนการใชเงน” นนเอง เปนการคลคลายขอจำกดของกจกรรมชมชน เพอขยายโอกาสในการประกอบการธรกจเพอชมชนของเรา 1.4 ขอท 9 คาใชจายนอยทสดทจำเปนตองใช มอะไรบาง ยำ!!! คาใชจายนอยทสดทจำเปน 2. ผเขารวมอบรมฝกทำไปทละขอในตารางแบบจำลองทางธรกจเพอชมชนขอท 6 – ขอท 9

ขนตอนท 9 ปฏบตการ (Workshop) จดทำแผนปฏบตการ (Operation Plan) และปฏทนงาน (Operation Calendar) วตถประสงค : เพอใหผเขารวมอบรมนำแบบจำลองทางธรกจเพอ

1. พาวเวอรพอยทแผนดำเนนงาน (Operation Plan) และปฏทนงาน (Operation Calendar) 2. แบบฟอรมแผนดำเนนงาน และ

1. วทยากรใหผเขารวมอบรมจดทำ Operation plan โดยใหแตละกลมนำกจกรรมจากขอท 6 มาบรรจลงในตารางแผนดำเนนงาน 5 ชอง ดงน - ชองท 1 ทำกจกรรมอะไร นำกจกรรมสำคญจาก CBMC ขอ 6 นำมาลงในตารางชองท 1 ทละหนงหวขอ แลวตอบคำถามอยางละเอยดในชองท 2 - ชองท 2 ตองทำอยางไรบาง เมอทำตามชองท 1 จะไดกจกรรมละเอยดรอบดานจำนวนมากในชองท 2 ชองนสำคญมากตอการทำแผนดำเนนงาน เพราะจะทำใหเหนกจกรรมทงหมดทจะตองทำอยางละเอยด - ชองท 3 ใครรบผดชอบ ใหระบชอตวบคคลตามชองท 2 เพอใชในการตดตามงานไดสะดวก




ชมชน (CBMC) ทง 9 ขอ มาจดทำเปนแผนปฏบตการ หรอแผนดำเนนงาน และจดทำปฏทนงานเพอนำไปใชในการควบคม ตดตามการทำงานของตนเอง

ปฏทนงาน ครบจำนวนคน

- ชองท 4 เสรจเมอไร ใหระบเปนวน เดอน ปทชดเจน ยกเวนทระบละเอยดไมได ใหระบเปนชวงเวลาได ทำลอตามชองท 2 โดยชองท 4 นจะไปสำคญมากขนในการทำปฏทนงาน - ชองท 5 ใชงบไหม ทำลอไปตามชองท 2 ถาทำเองไดใหใส เลข 7 ถารวมมอกบภาคทำใหใสเลข 8 และระบชอภาค ถาตองใชเงนใหใสตวเงน 2. เมอแตละกลมทำแผนดำเนนงานเสรจเรยบรอยแลว วทยากรอธบายการจดทำปฏทนงาน (Operation Calendar) ในตาราง 4 ชองตอ ดงน - ชองท 1 ใหนำแผนดำเนนงานชองท 4 เสรจเมอไร มาเขยนเปนลำดบแรก - ชองท 2 ใหนำแผนดำเนนงานชองท 3 ใครรบผดชอบมาเขยนเปนลำดบทสอง - ชองท 3 ใหนำแผนดำเนนงานชองท 1 ทำกจกรรมอะไร มาเขยนเปนลำดบทสาม - ชองท 4 ใหนำแผนดำเนนงานชองท 5 มาเขยนเปนลำดบทส

กระบวนการท 2 กระบวนการตดตามเสรมพลง

ขนตอนท 10 ตดตามเสรมพลง ปรบปรง และถอดบทเรยน วตถประสงค :

1. พาวเวอรพอยท แผนธรกจเพอชมชน ดวยการทำแบบจำลองทาง

1. ถอดความคด “ทานไดอะไรจากการเขารวมเวทอบรม C-BMC” 1.1 วทยากรชวนคดชวนคย “ทบทวนเนอหาสำคญของแผนธรกจชมชน” โดยใหผเขารวมอบรม ไดถาม-ตอบเพอการทบทวนไปดวยกน ๐ จาก “มวยวด” เปน “กระดานหมากรก” หรอไม ๐ (ใหดภาพเรอ) แผนธรกจเพอชมชน อยสวนไหนของเรอ




1. เพอตดตามความกาวหนาการนำแผนธรกจเพอชมชนไปใชในการประกอบการของผเขารวมอบรม ดวยการทบทวน แบบจำลองทางธรกจเพอชมชน CBMC ทง 9 ขอ 2. เสรมพลงผเขารวมอบรมใหเกดความมนใจในการนำเครองมอแผนธรกจเพอชมชน ดวยการทำแบบจำลองทางธรกจเพอชมชน CBMC ไปใชใหเกดประโยชนในการประกอบการ/ กจการของกลมองคกรตนเอง

ธรกจเพอชมชน (CBMC)

๐ ทบทวนเนอหาสำคญ - เศรษฐกจและทนชมชน - ธรกจเพอชมชน - แผนธรกจเพอชมชน - แบบจำลองทางธรกจเพอชมชน (CBMC) - พฤตกรรมของผบรโภค - ผประกอบการธรกจเพอชมชน - ปจจยทางการผลต 3 พนอง 1.2 วทยากรสรปทบทวนขนตอนการจดทำแผนธรกจเพอชมชน 9 ขนตอน ใหเกดความชดเจนอกครง

ขนตอนท 11 กจกรรมตอกยำผลตซำทางความคด วตถประสงค : เพอตองการตอกยำแนวความคดทเกยวของกบ

ไฟลพาวเวอรพอยทแผนธรกจเพอชมชน คานงดการพฒนาทยงยน (CBMC)

1. วทยากรตอกยำทางความคด กระบวนการ และวธการ รวมถงตดตามหนนเสรม และใหคำแนะนำผานชองทางกลมไลน และเวทตดตามหนนเสรม เวทเรยนรตางๆ 2. จดสงไฟลเอกสาร สอประกอบการอบรมทใชบรรยายไปยงผเขารวมอบรมทกคน




เศรษฐกจและทนชมชน ดวยการใชเครองมอ แผนธรกจเพอชมชน (CBMC) ใหผเขารวมอบรมกระจางในแตละเนอหาสำคญอกครง


ภาคผนวก : ตวอยางแผนธรกจเพอชมชน


แผนธรกจเพอชมชน : กลมชมชนทองเทยวตนหยงลโละ ตำบลตนหยงลโละ อ.เมอง จ.ปตตาน

(1) Value Propositions (คณคาของสนคา)

(2) Customer Segments (กลมลกคาปจจบน/อนาคต)

(3) Channels (การสอสารการตลาด

และ Logistic)

(4) Customer Relationships (ความสมพนธตอลกคา การปด

การขาย สรางและรกษา brand)


จดขาย “ถนเกลอหวาน - ผนสดทายปลายดามขวาน” จดแขง 1. มพนทเดยวในภาคใต 2. ไอโอดนสง 3. รสชาตแตกตางจากทอน 4. ใชในทางการเกษตร 5. เชอมโยงการทองเทยว 6. รปแบบการแปรรรป 7. เกลอ3นำ กรอย,เคม,จด “ถนเกลอหวาน ผนสดทายปลายดามขวาน-ประมงพนบาน ตำนานประวตศาสตร มสยดกรอเซะ,สสานเจาแมลมกอเหนยว,ทาเทยบเรอเกา ,บอนำในอดต)

1. พอคาแมคาคนกลาง 2. เกษตรกร - เพาะปลก - ปศสตว 3. กลมรกสขภาพ 4. รานสปา 5. ศนยการแพทยของหนวยงานรฐ

1. ปากตอปาก โทรหาและพดคยกน 2. โปรโมทผาน สอออนไลนPage/line 3. ออกบธงานตางๆในจงหวด 4. Blokker Review 5. ป ร ะ ช า ส มพ น ธ ผ า น

เครอขาย

1. ไดรบการบรการเสมอนคนในครอบครว 2. จดโปรโมชนเปนระยะยาว เพอเปนการกระตนการซอ

5.1 เพมผลตภณฑ (Value chain)

1. ของฝากของทระลกใหกบชมชน

2. สครบเกลอ 3. ยาสฟนเกลอ 4. เกลอบรสทธ 5. การทองเทยว แบบ

Work shop และเพมกลมลกคา

6. ออกบธงานตางๆในจงหวด 7. เชอมเครอขายการทองเทยว 8. รานสปา 9. กลมรกสขภาพ 10. ศนยการแพทยของหนาวยงานรฐ

5.2 เพมรายไดดวยการจดการองคกรใหมใหเปนชมชนผประกอบการมออาชพแนวราบ

11. จดทำแผนธรกจกลมของฝาก





และ Logistic)




5.3 ลดคาใชจายในการผลตดวยการใช “ ปจจยการผลต-ทน” แทน “เงน”

12. ศนยเรยนรการทำนาเกลอ 13. หลกสรตทองถนการทำนาเกลอ 14. ชดวามรการทำนาเกลอ 15. กระบวนการในการถายทอดความรเรองเกลอ

5.4 สรางแบรนและรกษาความพกดตอแบรน 16. ปากตอปาก โทรหาและพดคยกน 17.โปรมโมทผาน สอออนไลนPage/line 18.blocker Review 19.ประชาสมพนธผานเครอขาย

(6) Key Activities กจกรรมหลกท(ทำใหขอ3-5 เปนจรง)

(7) Key Resources (ปจจยการผลตทตองใช ธรรมชาต 1 สมอง 2 มอ

การรวมมอ รวมใจแทนเงน) 6.1 เพมผลตภณฑ (Value chain) 1. ของฝากของทระลกใหกบชมชน 2.สครบเกลอ 3. ยาสฟนเกลอ 4. เกลอบรสทธ 5. การทองเทยว แบบ Workshop และเพมกลมลกคา 6. ออกบธงานตางๆในจงหวด 7. เชอมเครอขายการทองเทยว 8. รานสปา 9. กลมรกสขภาพ 10. ศนยการแพทยของหนาวยงานรฐ 6.2 เพมรายไดดวยการจดการองคกรใหมใหเปนชมชนผประกอบการมออาชพแนวราบ 11. จดทำแผนธรกจกลมของฝาก

ทนทรพยากรธรรมชาต : อาหาพนบาน ขนมพนบาน ประมงพนบาน ประเพณวฒนธรรม ภมปญญาทองถนการทำนาเกลอ บคลากร ปราชญชาวบาน ,ไกดชมชน





และ Logistic)




6.3 ลดคาใชจายในการผลตดวยการใช “ปจจยการผลต-ทน” แทน “เงน” 12. ศนยเรยนรการทำนาเกลอ 13. หลกสรตทองถนการทำนาเกลอ 14. ชดความรการทำนาเกลอ 15. กระบวนการในการถายทอดความรเรองเกลอ 6.4 สรางแบรนและรกษาความพกดตอแบรน 16. ปากตอปาก โทรหาและพดคยกน 17. โปรมโมทผานสอออนไลนPage/line 18. Blokker Review 19. ประชาสมพนธผานเครอขาย



1. อบต. 2. พฒนาชมชน 3. การทองเทยวและกฬาจงหวด . 4. มอ.ปตตาน

1. คาสาธารณปโภค (นำมนรถ,คาไฟ,คานำ ) 2. คาวสดทไมสามารถหาไดในชมชน 3. คาการตลาดและประชาสมพนธ 4. คาการบรหารจดการ : ไกด ,ผประสานงาน,วทยากร,แมบาน/แมครว

แผนการดำเนนงาน

กจกรรมสำคญ (จากขอ 6) ทำอยางไร ผรบผดชอบ เสรจเมอไหร ใชงบไหม

1. กจกรรม เพมผลตภณฑ (Value chain)

1. พฒนาของฝากของทระลกใหกบชมชน 2. สครบเกลอ 3. ยาสฟนเกลอ 4. เกลอบรสทธ 5. การทองเทยว แบบ Work shop

ซไฮมย,ปาอซะห เดอนกนยายน ขอ8

2. เพมกลมลกคา 1. ออกบธงานตางๆในจงหวด 2. เชอมเครอขายการทองเทยว 3. รานสปา 4. กลมรกสขภาพ 5. ศนยการแพทยของหนาวยงานรฐ

สรนา เดอนกรกฏาคม –เดอนธนวาคม ขอ8



3. กจกรรมเพมรายไดดวยการจดการองคกรใหมให

จดทำแผนธรกจกลมของฝาก สรนา เดอนสงหาคม –เดอนตลาคม ขอ8

4. กจกรรมลดคาใชจายในการผลตดวยการใช “ ปจจยการผลต-ทน” แทน “เงน”

1. ศนยเรยนรการทำนาเกลอ 2. หลกสรตทองถนการทำนาเกลอ 3. ชดความรการทำนาเกลอ

4. กระบวนการในการถายทอดความรเร องเกลอ

สรนา,ปาอซะห ,มฮำหมด,ซไฮมย

เดอนกรกฏาคม –เดอนสงหาคม ขอ8

5. กจกรรมสรางแบรนและรกษาความพกดตอแบรน

1. ปากตอปาก โทรหาและพดคยกน 2. โปรโมทผาน สอออนไลน Page/line 3. Blocker Review 4. ประชาสมพนธผานเครอขาย

ซไฮมย,ฟารดา เดอนกรกฏาคม –เดอนธนวาคม ขอ8


แผนธรกจเพอชมชน : กลมขาวเมา ต.หนองโสน อ.นางรอง จ.บรรมย




และ Logistic)




ขาวเมารสชาตด มจำหนายใหคณ

ตลอดทงป

1. แมคา พอคา 2. นกทองเทยว 3. คนในพนท(วยกลางคน) 4. ลกคาออนไลน 5. หนวยงานราชการ 6. ภาค เครอขาย

1. แมคามารบและบอกตอ 2. เฟสบค 3. กลมไลน 4. เคอรร 5. เฟสบค 6. ไปรษณย

1. จำหนายราคาสง-ปลก 2. ใหชม 3. บรการสงถงท/จดโปรโมชน

1. ขาวเมาซเรยล 2. ขาวเมากระยาสารท 3. ขาวเมาลกชน 4. ขาวเมาเบญจรงค



การรวมมอ รวมใจแทนเงน)

1. ปรบปรงบรรจภณฑดวยการเพมโลโก 2. ทำกจกรรมแนะนำสนคาตวใหม 3. จดอบรมแผนธรกจใหสมาชกใหม 4. ใหคนในครอบครวชวยกนผลตเอง

1. จดโปรโมชน 2. ผลตโดยคนในครอบครว 3. ปรบปรงผลตภณฑใหดขน 4. ประชาสมพนธสนคา



1. การขอมาตรฐาน อย. ตองหากลมชาวนาทผลตหรอปลกขาวเหนยวเพอนำสงอยางตอเนอง โดยขอความรวมมอจาก อบต./มหาวทยาลยราชภฏ/พฒนาชมชน

1. เพมโลโก 2. รปแบบแพคเกจ 3. แจกแผนพบ 4. เพมประวตความเปนมาของผลตภณฑ




ปรบปรงผลตภณฑ 1.เพมโลโก นส.จราภรรณ 1 เดอน 9

2.รปแบบแพคเกจ 9

ขยายตวผลตภณฑ 1.ขาวเมาซเรยล นาย บญลอ ผลตทกวน 7

2.ขาวเมากระยาสารท 7

3.ขาวเมาลกชน 7

4.ขาวเมาเบญจรงค 7

กจกรรมลกคาเกา 1.การจดโปรโมชน 2.แนะนำสนคาใหม

นางอนธกา 1เดอน 7 7

กจกรรมลกคาใหม

1.ทดลองชม 2.ประชาสมพนธ 3.แจกแผนพบ

นางอนธกา 1เดอน 7 9

การจดองคกร

1.จดอบรมแผนธรกจชมชนใหสมาชก นายบญลอ

นส.จราภรณ 1 ก.ย.2562 7

8

ลดคาใชจายในการผลต 1.ใชแรงงานครอบครว นายบญลอ ผลตทกวน 7 กจกรรมสรางแบรนดและรกษาความภกดตอแบรนด

1.การจดทำโลโก 2.เพมประวตความเปนมาของผลตภณฑ

นส.จราภรณ 31 ต.ค.2562 9 9


แผนธรกจเพอชมชน : กลวยตากโชคชย ต.สนตสข จ.เชยงราย



(3) Channels (การสอสารการตลาดและ

Logistic)



(5) Revenue Streams (ทมาของ

รายได) - แพคเกจนาสนใจนาซอเอาไปฝาก - มรสชาตนมอรอยไมแขงกระดาง สสวย - สามารถเกบไวไดนาน - มประโยชนตอสขภาพปลอดสารพษ - มรสหวานจากธรรมชาต - มผลผลตตลอดทงป

1. กลมลกคารกสขภาพชอบทานขนม แตตองการประโยชนตอรางกาย 2. นกทองเทยวซอเปนของฝาก 3. ลกคาในชมชน 4. ลกคา online, facebook, line, webpage 5. กลมขาราชการ, รฐวสาหกจ

1. สอออนไลน face book, line, webpage 2. มบรการสงทงในระยะใกลกรณสงขนตำในปรมาณทกำหนด และกำหนดคาสงทชดเจนกรณระยะไกล 3. มบรการโอนเงนและเกบเงนปลายทางสงเคอรร ไปรษณยไทย

1. เจาะกลมลกคาในพนทในลกคาไดลองชมและเกดการบอกตอ 2. แนะนำประโยชนจากตวสนคาตอตวผซอเอง 3. มการรบประกนสนคา 4. ชองทางการขายและจดสงทลกคาสามารถเขาถงไดงาย

1. กลวยตาก 2. ไซรป



การรวมมอ รวมใจแทนเงน)

6.1 เพมผลตภณฑ (Value chain) และเพมกลมลกคา 6.2 เพมรายไดดวยการจดการองคกรใหมใหเปนชมชนผประกอบการมออาชพแนวราบ 6.3 ลดคาใชจายในการผลตดวยการใช “ปจจยการผลต-ทน” แทน “เงน”

6.4 สรางแบรนและรกษาความพกดตอแบรน

1. ใชทรพยากรทมอยในชมชนโดยใชพนทชมชนเปนตวตง 2. ผลตสนคาทสามารถตอยอดได เพอเพมความมนคงและยงยนใหกบตว

ผลตภณฑ 3. สงเสรมสมาชกกลมและกลมชาวบานในชมชนใหปลกกลวยนำวาเพมขน

ในพนทวางเพอสรางงาน สรางเงนในชมชน 4. มการรบซอผลตภณฑ เพอรองรบการปลกกลวยของชมชน ซงจะไดราคา

ถกกวาทองตลาด 5. ใชเวลาวางรวมกลมในการสรางผลตภณฑแบงหนาทชดเจน




1. เชอมโยงกบหนวยงานของรฐ เชน พฐ, กศน, เกษตรอำเภอ ในการใหความรกบสมาชกกลม และคนในชมชน เพอใหเหนประโยชนของตวผลตภณฑ

2. มหาวทยาลยเพอพฒนาตวสนคาและตวบรรจภณฑใหเปนทยอมรบ 3. สสจ. ในเรอง อย. เพอความมนใจในคณภาพของสนคาซงอยในระหวางการดำเนนงาน 4. รานของฝาก, บท OTOP , รานคารฐสวสดการ, รานอนทรยเพอจำหนายสนคา 5. พวช. เพอวางแผนและพฒนาธรกจ การจดสงสนคาทงทางขนสงเอกชนและทางไปรษณย

1. ใชทรพยากรในพนท 2. สมาชกใชเวลาวางมารวมกนเพอผลตผลตภณฑ การรบซอสนคาในพนทกอใหเกดรายไดในพนทสนคามราคาถกกวาทองตลาด



1. การผลตสนคากลวยตาก

- จดหาวตถดบ - คดเลอกวตถดบทไดมาตรฐาน - เตรยมวตถดบ (แกะ, ลางนำ, ลางนำเกลอ)

- บำเพญ - มาลย

2 วน - เงนทนตงรานทรวบรวมในกลม

- นำกลวยเขาตอบพลงงานแสงอาทตย - บำเพญ - มาลย

5วน - เงนทนตงตน

- คดเลอกกลวยทไดมาตรฐาน - นำกลวยทไดทใสบรรจภณฑ

- สมเกยรต - ศรกลยา

1วน - เงนทนตงตน

- เครองซนจากกลม

2. การจำหนายสนคา - จดสงตามออเดอรทสงไว, ลกคาเดม - รานคารฐวสาหกจ, กลม OTOP ทประสานงานไว - ชองทางออนไลน facebook, line, webpage - รานคาอาหารอนทรย, โรงพยาบาล

- สมเกยรต - ศรกลยา - สรษา

วน/วน - เงนทนทไดจากการขายสนคาตอยอด



3. การสรางแบรนดและสนคารกษาแบรนด - รกษาคณภาพของสนคา และประโยชนตอตวสนคา - เพมชองทางการขาย, การจดสงสนคา - ชความเปนสนคาอนทรย สะดวกใชเปนของฝากได - หาทนสมพนธ พนธมตรคคา เพอกระจายตวสนคาในหลายๆชองทาง

- สมเกยรต - ศรกลยา

ทำอยางตอเนอง - เงนทนหมนเวยน - ความชวยเหลอจากองคกรตางๆ


แผนธรกจเพอชมชน : สนคาอนทรย สนคาปลอดภย ตำบลยายชา จงหวดนครปฐม




Logistic)




รายได) เปนสนคาอนทรย ปลอดภย ผซอสามารถมาเกบหรอเลอก

ผลตสนคาดวยตนเอง มกจกรรมหลากหลายใหเรยนร มาทองเทยวและซอสนคาใน

ชมชน มความตาง มหลายมตใหเลอก

ชม เดนทางสะดวก

1. นกทองเทยวทวไป 2. กลมคนทรกสขภาพทวไป 3. รานคาทตองการสนคาอนทรยไปจำหนาย 4. คนในชมชนทรกสขภาพ 5. เกษตรกร

1. สรางกลมไลน สรางเพจเพอประชาสมพนธสนคา 2. ออกบท OTOP นวตวถ 3. สรางแบรนดสญลกษณเพอใหคนรจกและเชอมนในมาตรฐานสนคา 4. สรางกจกรรมทหลากหลายเพอจงใจใหลกคาตองการมา

1. สรางจดขายโดยการสรางความเชอมนในดานความปลอดภย 2. มความซอสตย เปนสนคาทมคณภาพ 3. จดโปรโมชน สรางแรงกระตนในการซอสนคา 4. สรางทางเลอกทหลากหลาย เชน มของสด มของแปรรป

1. นกทองเทยวเขามาชมจดชมวว / ซอของในตลาด

ชมชนซงเปนสนคาในชมชนนำมาจำหนาย

2. ผทตองการมาเรยนร / มาทำกจกรรมของแหลง

เรยนรทงธรรมนาและฟารมชมชนตำบลยายชา

3. รณรงคใหเกษตรกรปลกพชผก ผลไมอนทรยซงเปน

สนคาทตองของคนรกสขภาพในราคาทชมชน

กำหนดเอง 4. ปรบปรงสนคาแปรรป / สนคาโอทอปใหมคณภาพเปนทนาเชอถอทำใหลกคากลบมาซออกและบอกตอ



การรวมมอ รวมใจแทนเงน) 1. พฒนาองคกร / จดทำแผนชมชน / แผนการดำเนนงานและปฏทนงาน 2. ประชาสมพนธ ตวสนคา โดย สรางกลมไลน, สรางเพจ, รวมออกบท OTOP นวตวถ

1. จดหาแหลงทนโดยการรวมหนในชมชนมาบรหารจดการเพอใหคนในชมชนมสวนรวมเปนเจาของและหวงแหนรกษาทองถนของตนเอง


3. สรางกจกรรม / เพมฐานการเรยนร / จดโปรโมชน ชวงวนหยด 4. สรางแบรนดทเปนอตลกษณใหเปนทรจกเพอทำใหลกคาเชอมนในผลตภณฑสนคา 5. ปรบปรงการบรการใหไดมาตรฐาน 6. ฝกอบรมมคคเทศกนอย ใหมความรสามารถตอนรบนกทองเทยวทเขามา และทำกจกรรมในชมชน

2. จดทำแผนปฏบตการ 3. แบงหนาทรบผดชอบงานแตละอยางทตนเองถนด 4. นำทรพยากรในทองถนมาใชใหเปนประโยชนและคมคา



1. ฝกอบรมใหความรในการออกแบบผลตภณฑ / แพคเกจตาง ๆ โดยพฒนาชมชนเปนผสนบสนนในเรองงบประมาณ 2. ประสานปศสตว ใหความรในการประกอบอาชพเลยงสตวและสนบสนนเรองงบประมาณ 3. ประสานประมง ใหความรในการประกอบอาชพและสนบสนนเรองของพนธสตวนำ 4. กศน. มาใหความรและฝกอบรมในการประกอบอาชพตาง ๆ ของชมชน 5. อบต. สนบสนนสถานท / บคลากร / งบประมาณ

1. แรงงานคนในชมชน 2. นำวตถดบทมในชมชนมาใชใหเกดประโยชน เชน การใชใบตองแทนถงพลาสตก 3. รณรงคในการคดแยกขยะสามารถนำกลบมาใชใหเกดประโยชนและลดปรมาณขยะเหลอทง



1. พฒนาองคกร / จดทำแผนชมชน / แผนการดำเนนงานและปฏทนงาน

- จดประชมโดยใชสภาองคกรชมชนเปนเวทกลางเพอจดทำแผนและจดทำปฏทนงาน - เช อมโยงแหลงทองเท ยวใกลเคยง จดศนยจำหนายสนคา พฒนาเกษตรอนทรยใหเปนแหลงทองเทยว จดโปรแกรมและกจกรรมเรยนร

คณะกรรมการ ชมชนในทองถน

อบต.

ส.ค. – ธ.ค. 62 สภาองคกรชมชน

2. ประชาสมพนธ ตวสนคา โดย สรางกลมไลน, สรางเพจ, รวมออกบท OTOP นวตวถ

- สรางกลมไลน ,สรางเพจ แนะนำสถานท กจกรรมของกลม - รวมออกบท OTOP นวตวถ , กบหนวยงานตางๆ - จดสอในรปแบบตางๆ เชนแผนพบ ปายประชาสมพนธ วดทศนทองเทยวชมชน

คณะกรรมการ ส.ค. – ธ.ค. 62 สภาองคกรชมชน พฒนาชมชน

อบต.



3. สรางกจกรรม / เพมฐานการเรยนร - สรางกลมไลน ,สรางเพจ แนะนำสถานท กจกรรมของกลม - รวมออกบท OTOP นวตวถ , กบหนวยงานตางๆ - จดสอในรปแบบตางๆ เชนแผนพบ ปายประชาสมพนธ วดทศนทองเทยวชมชน

คณะกรรมการ ส.ค. – ธ.ค. 62 สภาองคกรชมชน พฒนาชมชน

อบต.

4. สรางแบรนดทเปนอตลกษณใหเปนทรจกเพอทำใหลกคาเชอมนในผลตภณฑสนคา

- ประสานหนวยงานมาใหความร - ออกแบบแบรนดทเปนอตลกษณของชมชน

คณะกรรมการ ก.ย. – ธ.ค. 62 พฒนาชมชน / อบต.

สภาองคกรชมชน 5. ปรบปรงการบรการใหไดมาตรฐาน - นำสนคาขนทะเบยน OTOP

- ปรบภมทศนและสถานทบรการ - รณรงคใหมการทงขยะ และคดแยกขยะ สรางวนยใหกบผซอและผขาย - อบรมใหความรในการแปรรปผลตภณฑในชมขน

คณะกรรมการ ม.ค – ธค.63 พฒนาชมชน อบต.

สภาองคกรชมชน

6. ฝกอบรมมคคเทศกนอย ใหมความรสามารถตอนรบนกทองเทยวทเขามา และทำกจกรรมในชมชน

- ประสานกบหนวยงาน - คดหามคคเทศกนอย - ฝกอบรมมคคเทศกนอย - ฝกปฏบต/ประเมนผล

คณะกรรมการ ม.ค 63 พฒนาชมชน อบต.

สภาองคกรชมชน

7. จดโปรโมชน ชวงวนหยด - จดรปแบบโปรโมชน ตามเทศกาลตาง ๆ เชน วนแม พาแมมาเทยวสามารถซอผลตภณฑไดในราคาลด 20 % ได 1 ชน วนวาเลนไทน พาครกมาเทยวถายรปลงเชคอน สามารถซอผลตไดในราคาลด 20 % ได 1 ชน หรออน ๆ ตามเทศกาล

คณะกรรมการ ตลอดป -


แผนธรกจเพอชมชน : ชมรมทองเทยวชมชน ตำบลวนยาว จงหวดจนทบร




Logistic)




รายได) 1. เทยววนยาว พกใหสข สนกยาว..วว ยาว..ววว 2. เท ยวชมชนลงเรอลองแกงทะเลวนยาว ชมหอยสดๆ ซงๆ สำราญลน อมบรรยากาศ 3. หอยไมอา สดๆซงๆ เพลนลนแกะกนจากคอก

1. นกทองเทยวชาวตางชาต 2. นกทองเทยวเชงอนรกษ 3. คนในชมชน 4. กลมบรษท โรงงาน ขาราชการ

ครอบครว 5. คนทองถน 6. คนตางจงหวด 7. กลมศกษาดงาน 8. กลมผสงอาย 9. กลมกางเตนท 10. กลมเยาวชน นกเรยน

นกศกษา 11. ภาค เครอขาย กลมครก หนมสาว

1. F.B ไลน สอออนไลน 2. การทำปาย 3. แผนพบ นามบตร 4. การประชาสมพนธผาน

ปายตดรถต โฮมสเตย รสอรท รานคาของฝาก

5. ปากตอปาก ผานเฟสบคกลมเดกเยาวชน

1. สะสมแตม 2. จดบฟเฟอาหารทะเลบนแพ ในราคา

พเศษ 3. จดโปรโมชนจำนวนคน 4. การใหขอมลอยางรวดเรวและถกตอง 5. การบรการตดตามสอบถาม แนะนำแหลงทองเทยวใกลเคยง

1. จากการจำหนายกลาไมโกงกาง

2. กจกรรมปลกปาชายเลน

3. จากทพกโฮมสเตย 4. แปรรปอาหารทะเล

เปนกงแหง กะป ปลาทะเลแดดเดยว

ของทระลก



การรวมมอ รวมใจแทนเงน) 1. จดเกบขอมลชมชน แหลงทองเทยว สตวทะเล 2. จดทำแผนพบ 3. จดทำโปรโมชน 4. เรมโพสตภาพถายและโปรโมชน

1. มภมนเวศนธรรมชาตอดมสมบรณ 2. มภมปญญาทองถน 3. มผนำชมชนทเปนจตอาสา 4. มพนทตดทะเล(ปาชายเลน) 5. มปากอาวทอดมสมบรณไปดวยสตวนำ


6. มทพกโฮมสเตย รสอรทชมชน 7. มเรอประมงของชาวบาน 8. มวถชมชนชาวประมง 9. มกลมองคกรชมชน



1. วทยากรใหความรในเรองการจดตงกลม กฎ ระเบยบ พอช. 2. แผนททำมอ ชมชน ราชภฎ ทองถน 3. การปรบสภาพแวดลอมชมชน /ทจอดรถ/หองนำ /ไฟทางอบต.

คาอาหาร ในการทำความสะอาด เลยงชมชน โดยการพาปนโตมากนรวมกน



ประชมสรางความเขาใจแผนธรกจเพอชมชนตำบลวนยาว

1. นดประชมผเกยวของ/ผมสวนไดเสย/หนวยงานทเกยวของ

2. สรางความเขาใจแผนธรกจเพอชมชนกบสมาชก

3. ระดมความคดเหนแนวทางการขบเคลอนแผนฯ

4. รบสมครสมาชก เชน ก.โฮมสเตย ก.เรอ ก.ของฝาก ก.ของทระลก

ดวงใจ

30 สค 62 7,8

ประชมระดมความคดเหนการจดองคกรใหม

1. นดประชมสมาชก เพอหารอกฏ กตกา ระเบยบ และบทบาทหนาท เชน ฝายรบลกคา ฝายประสานงาน ฝายดแล ฝายอาหารและทพก เปนตน

2. การสำรวจและจดเกบขอมล

ดวงใจ ผญ.บานแตละหม

30 สค 62 7,8



3. เชญวทยากรและผเกยวของ กจกรรมลงแขก ลงขน ชวยกนพฒนาตำบลวนยาว

1. ปรบสภาพภมทศน เชน ทจอดรถ ไฟทาง ทนงพก หองนำ

2. เกบขยะ จดทำททงขยะ 3. จดทำแผนททองเทยวทำมอ 4. เชญ อบต. และหนวยงานทเกยวของ

ดวงใจ ฝายตางๆ

กย 62 7,8

ommunity business model canvas : cbmc)...ค ม อการจ ดทำแผนธ รก...

Documents