ORGANISATIES en MENSEN

HOOFDSTUK 7

PROBLEEMOPLOSSING, BESLUITVORMING EN OMGAAN MET CONFLICT

WAAR MENSEN SAMENWERKEN ZIJN PROBLEMEN ONVERMIJDELIJK

• ZIE NORMSCORE BALES: SOMS MET ELKAAR ONEENS ZIJN IS GEZOND

• HERKENNEN VAN PROBLEMEN IS DUS NUTTIG FUNCTIONEEL CONFLICT, VAAK IN DE FASE VAN “VECHTEN”, MODEL TUCKMAN

• OM ZE VERVOLGENS OP TE LOSSEN

“IDEALE” AANPAK: KLASSIEK RATIONEEL MODEL, P. 205

• ZIE DE PROJECTOPDRACHT: VELE PROBLEMEN VOOR DIERENTUIN HAFMANS, HOE OP TE LOSSEN?

• STAP 1 RATIONEEL MODEL = INVENTARISATIE/ANALYSE ADV1

• DAARNA NADENKEN OVER OPLOSSINGEN ADV2

VERVOLG KLASSIEK RATIONEEL MODEL

SITUATIE: IN EEN KLAS IS HET STEEDS RUMOERIG. WAT IS HET PROBLEEM

* ONGEMANIERDE STUDENTEN?* SAAIE DOCENT?* ONGEMOTIVEERDE STUDENTEN?* “ZACHTE” DOCENT?

ETC.

WAT HET PROBLEEM WERKELIJK IS, IS VAAK NIET METEEN DUIDELIJK!

STEL: HET PROBLEEM IS DAT DE DOCENT GEEN ‘HARDE

MAATREGELEN’ WIL NEMEN

- WAT VERSTAAT DE DOCENT ONDER HARDE MAATREGELEN?

- WAT ZOU HIJ WEL WILLEN DOEN?- ZOU DAT AL EFFECT HEBBEN?- IS DAT EFFECT VOLDOENDE, D.W.Z. IS

HET DAN RUSTIG IN DE KLAS?

• Kun je voldoen aan alle 3 voorwaarden (p. 206) van het klassiek rationele model MAXIMAAL RESULTAATZo niet, dan is het beste resultaat een“OPTIMALE” OPLOSSING

Welk probleem Hafmans is geschikt voor klassiek rationeel model /

maximaal resultaat?

• Zie verder: 3 valkuilen bij het vaststellen van het probleem (207 – 208)

• 11 vragen om een probleem te verduidelijken, p. 209

RECESSIE IN USA en EU AUTOFABRIKANTEN IN PROBLEMEN

“GEEF ONS 500 MILJARD, ANDERS GAAN WE FAILLIET”!

- ENORME WERKLOOSHEID!

- SOCIALE ONTWRICHTING/OPSTAND/REVOLUTIE?

Laatste oefening probleemoplossing

•ZEER COMPLEX PROBLEEM

•EFFECT VAN STEUN ROEPT VELE ANDERE PROBLEMEN OP

•ENZOVOORT KLASSIEK MODEL NIET TE GEBRUIKEN!

Van probleemdefinitie naar oplossing

• Eerst even dit: een probleem is pas probleem als er een “eigenaar” is. Als zowel docent als studenten zich niet storen aan het rumoer is er geen probleem!

• Zoek&Vind: oplossingen - verbaal brainstormen- brainwriting, zie p. 210

OEFENING

Probleem = er blijven mensenkletsen tijdens de les,is hier aan te doen??

• Maak groepen van 6• Noteer oplossingen A1 B1 C1• Geef je blad door• Vul de ideeën van de ander aan• Als dat niet kan: noteer nieuw idee• Totdat de kolommen vol zijn

5 minuten tijd!

Welke oplossingen maken een einde aan het probleem?

• Je moet criteria hebben, zie p. 2111) haalbaarheid 2) acceptatie 3) gevolgen

• Of een bepaalde techniek, zoals “itemized response’ kun je 3 positieve punten noemen + 1 negatief punt?

ALS JE GEEN 3 PLUSPUNTEN KUNT NOEMEN VALT DIT ALTERNATIEF METEEN AF!

• Met criteria of technieken ga je net zo lang door totdat de beste oplossing is bepaald

MODELLEN VAN BESLUITVORMING

• VRAAG: HOE VINDT BESLUITVORMING IN ORGANISATIES /CONFIGURATIES PLAATS?

• Eenvoudige structuur: de baas bepaalt• Machinebureaucratie: de baas/bazen, met regels

en procedures• Professionele bureaucratie: overleg vakgenoten• Adhocratie: overleg in multidisciplinair team

Iets meer uitgewerkt 4 beslissingsmodellen, zie p. 212

1 NEO-RATIONEEL = DE “TOP” MAAKT UIT WAT EEN PROBLEMEN EN OPLOSSINGEN ZIJN (Hoe: top-down)

2 BUREAUCRATISCH = DE TOP MOET ZICH NU AAN REGELS/PROCEDURES HOUDEN

3 ARENA = WELK PROBLEEM WORDT OPGELOST EN HOE IS AFHANKELIJK VAN DE MACHTSVERHOUDINGEN. (hoe: onderhandelen)

4 GARBAGE-CAN (vuilnisbak) = TOEVAL SPEELT EEN BELANGRIJKE ROL. (Hoe: op alle 3 manieren! Manier van oplossen staat niet centraal, WEL het probleem!

• Tenslotte p. 214: de relatie tussen type beslissing en de snelheid + acceptatie

“Doe wat ik zeg” erg snel“Ja, ja, grrrrr…..” risico op geringe

acceptatie

HOE MEER INSPRAAK, DES TE MEER ACCEPTATIE, MAAR OOK LANGZAMER.

WANNEER ACCEPTEER JE DAT ER VEEL INSPRAAK NODIG IS?

ALS DE A BELANGRIJK IS (E = f(K*A) !

OPLOSSEN VAN PROBLEMEN KAN OOK ZIJN: OPLOSSEN VAN CONFLICTEN

• KANS OP CONFLICT (PROBLEEM TUSSEN

MENSEN) HANGT AF 5 PUNTEN, ZIE P. 218

• SLECHTE AANPAK: WEDERZIJDS VERSTERKEN VAN DE NEGATIEVE EMOTIE, DE ‘CONFLICTSPIRAAL’, ZIE P. 219

• 5 STIJLEN OM MET CONFLICTEN OM TE GAAN, ZIE P. 220

WELKE VAN DE 5 IS DE BESTE?

• HANGT ERVAN AF! Is de ander veel sterker? Niet vechten, je verliest altijd!

Druk je snor, vermijd!

• GAAT HET OM IETS VAN NIKS? Geef toe!

• GAAT OM PRINCIPES OF IS DE ANDER ZWAKKER? Vecht!

Wanneer “exploreren’ en ‘compromis zoeken’ ?

Expl. : beide partijen bekijken of voor elk een 100% resultaat is te behalen basis is de wil omzo te werk te gaan

AANPAK = OPEN OVERLEG

Compr.: beide partijen willen iets inleveren, en elk bv. 85% resultaat te behalen basis is de wil om er zoveel mogelijk uit te halen: verlies van de een is winst voor de ander

AANPAK IS ONDERHANDELING

ZIE OOK P. 223:

WANNEER IS EEN BEPAALDE STIJL GESCHIKT?

P. 224, EMOTIE & CONFLICT

ZOLANG DE EMOTIE INTENS IS, HEEFT OMGAAN MET DAT CONFLICT GEEN ZIN.

VAN ‘VECHTEN’ KRIJG JE MEESTAL SPIJT!

Tenslotte: bemiddelen in een conflict, 8 technieken op p. 225