okulda Öğretmen-Öğrenci İlişkileri

www.egitimcininadresi.com

*Okulda Öğretmen-Öğrenci İlişkileri


* Okulda insan ilişkilerinin niteliğini geliştirmek bir örgüt olarak okulların varoluş nedenleri arasında yer almaktadır.

*Okulda insan ilişkilerinin amacı, tüm eğitim işgörenlerini okulun amaçlarını (sosyal, ekonomik ve politik) geliştirmeye yöneltmek ve eğitim işgörenlerinin gereksinimlerini karşılamak için takım çalışması yapmaya güdülemek olarak ifade edilebilir.


* Okul yönetimi, okulun iç ögeleri (öğretmen, öğrenci, eğitici olmayan personel) ve dış ögeleri ile (aileler, çevre) işbirliği yaparak her kesimi tatmin edebilecek sağlıklı ve sürekli insan ilişkileri ile okul kültürü ve iklimi oluşturmaya çalışmalıdır.


*Okulda İnsan İlişkileri

*Yönetim-öğrenci ilişkileri,*Öğretmen-öğrenci ilişkileri,*Öğrenci-öğrenci ilişkileri,*Okul-çevre-öğrenci ilişkileri


* Okulda Öğretmen-Öğrenci İlişkileri

*Öğretmen-öğrenci ilişkisinin diğer ilişki türlerine göre eğitimin niteliği ve öğrencilerin akademik başarıları üzerinde daha büyük bir etki yarattığı bilinen bir gerçektir.

*Öğretmenler, çocukların gelişiminde büyük öneme sahiptirler.


*İyi bir öğretmene sahip olmak çocukların kendine güvenlerini, öğrenme becerilerini arttırabilirken; kötü bir öğretmene sahip olmak onların kendilerine güvenlerini ve öğrenme becerilerini yok edebilir.

*Öğrenciler ve öğretmenler kurdukları ilişkinin niteliğine göre birbirlerini iyi ya da kötü olarak tanımlayabilirler.

*Aslında iyi ve kötü öğretmen olmadığı gibi iyi ve kötü öğrenci de yoktur.


* İyi ve kötü ile belirtilmek istenen öğretmen-öğrenci arasındaki ilişkinin niteliğidir.

* Öğrencilere okul yönetimi, öğretmenleri ve diğer personel hakkında onların iyi ve kötü yanları sorulduğunda, öğrenciler genellikle sevdikleri ve sevmedikleri yanlarını söyleyeceklerdir. Bu da okuldaki insan ilişkilerinin düzeyi ve yönü hakkında bilgi verebilir.


*Okulda öğretmenler ve öğrenciler arasında karşılıklı güven-değer-diyaloga dayalı bir ilişki kurmak önemlidir.

*Bir okulda herhangi bir sınıfın okul yönetimi ve diğer sınıflarla sorun yaşamaması için o sınıfın öğretmen-öğrenci ilişkilerinin çok iyi ve sürekli olması gerekir.

*Bir sınıfta eğitim ve öğretimin etkili bir şekilde yürütülebilmesi için, öğretmen ve öğrencilerin çok iyi anlaşmaları gerekmektedir. Öğretmen, nefret edilen biri değil, öğrenciler tarafından sevilen, sınıfta sürekli aranan ve beklenen biri olmalıdır.


*Okulda etkili bir öğretmen-öğrenci

ilişkişini geliştirmek için ne yapılabilir?

*Okul yönetimi ve öğretmenler öğrencilerin akademik gereksinimlerinin karşılanmasının ötesinde onların sosyal, duyuşsal ve davranışsal sorunları ile de ilgilenmelidirler. *Öğretmen ve öğrenci ilişkileri sağlıklı, güvenli ve mutlu bir atmosfer içinde olursa, sınıfta istenilen ortam yaratılır. Bu tür ortamlar öğrencilerin bilgiyi, beceriyi ve istendik davranışları edinebilmeleri için en uygun ortamlardır.


*Bir okulda, okul müdürü tarafından sergilenen liderlik ne kadar önemli ise, sınıfta öğretmen tarafından sergilenen öğretimsel liderlik o kadar önemlidir.

*Öğretmen, sınıfta öğrencilere bilgi-beceri-tutum kazandırmanın yanında, onlara sevgi, saygı, mutluluk, hoşgörü, bağlılık, arkadaşlık, iyi geçinme, disiplin, düzen gibi kavramları da kazandırmalıdır.


*Okul yönetimi ve öğretmenlerin, öğrencilerle etkili bir iletişim ve

ilişki kurabilmeleri için:*Güven

*İşbirligi

*Beceriler/yeterlik

*Esneklik kavramlarının içeriklerine dikkat etmeleri gerekmektedir.


*Güven

* Akademik olduğu kadar diğer sosyal, duyuşsal ve davranışsal sorunları olan öğrenciler, okul yönetimi ve öğretmenlerin bu sorunları çözmede onlara yardımcı olabileceklerini ve sorunlarını onlarla kolaylıkla paylaşabileceklerini hissetmelidirler.

*Öğretmenler ise sürekli kendilerine güvenebileceklerini hissettirmeli ve onlara sürekli geri bildirimde bulunacaktırlar.

*Öğrencilerde güven duygusu, okulda onlar için güvenilir bir eğitim ve öğretim ortamının oluşturulması ve her öğrencinin kendini her yönden güven içinde hissetmesi ile mümkün olur.


*İşbirliği

*Okulda kendini güven içinde hisseden öğrenci, öğretmeni , okul yönetimi ve arkadaşları ile işbirliği yapabilir.

*Etkili bir ilişki için, okul yönetimi, öğrenci ve öğretmenler arasında takım çalışmasına gereken önem verilerek sürekli bir işbirliği yapılmalıdır.


*Beceriler/yeterlik

*Okulda, öğrencilerin akademik başarılarında ; çalışan tüm eğitici olan ve olmayan personelin sahip oldukları nitelik ve becerilere bağlıdır.

*Bunlar arasında; nesnel kararlar verebilme, kibarlık, duyarlılık, mizah, empati, zor şartlarda öğretebilme becerileri


*Esneklik

* Sınıfta sürekli ve etkili bir eğitim-öğretim verebilmek için öğretim yöntemlerinde esneklik gereklidir.

* Öğretmenler ders işlerken güç anlarda sınıfın havasına bakarak ders işlemeli ve kullanacakları öğretim yöntemini belirlemelidirler.

* Etkili ve zeki öğretmenler, öğrencilere bilgiyi en iyi nasıl verebileceklerini bilen ve buna göre hazırlıklarını önceden yapan ve gerektiğinde programın sunumunda esnek davranabilen kişilerdir.

* Öğretmenlerin aktif öğrenme yöntem ve tekniklerini sınıfta uygulamaları önemlidir.


* Okulda insan iliskilerinin ilkeleri

*İnsan ilişkileri, insan insana ilişkilerdir(insan sevgisi): *İnsan ilişkileri yetişkin yetişkine ilişkilerdir.*İnsan ilişkileri eşduyumu (empati) gerektirir.*İnsan ilişkileri hoşgörüyü gerektirir.*İnsan ilişkileri ilgi gerektirir.*İnsan ilişkileri dostluk ister.


*İnsan ilişkileri “biz” olmayı gerektirir.

*İnsan ilişkileri güven ister.

*İnsan ilişkileri saydamlık ister.

*İnsan ilişkilerini adalet besler.

*İnsan ilişkileri insanın kendisini bilmesini gerektirir.


*İnsan Sevgisi

* İnsan, gizli güçlerle doğan, bu güçlerini toplumda kültürleyebilen ve yeni kültürel değerler yaratabilen canlıdır. insanların kalıtsal (gizli güç) güçlerinin yanı sıra bilişsel, devimsel ve duygusal güçleri de vardır. Bu güçleri nedeni ile insana değer biçmek olanaksızdır. Neyi, ne zaman hangi nitelikte ve nicelikte yapabileceğini kestirmek güçtür. Okulda, etkili ve sürekli insan ilişkileri kurmanın yolu öğrencileri sevmekten geçer. Okullarda her öğrencide böyle bir gizli gücün bulunduğuna; yetiştirildiğinde ve yönlendirildiğinde ve ortam hazırlandığında kendine özgü kültürel değerler üretebileceğine inanmak, insan ilişkilerinin özüdür. Bunu yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan biri de, öğrenciler ne olduğundan fazla yüceltilmeli, ne de aşağılanmalıdır


*Yetişkinden yetişkine ilişkiler

*Örgütlerde olduğu gibi özellikle ortaöğretim ve yükseköğretim düzeyindeki öğrenciler ergenlikten yetişkinlik evrelerine geçen kişilerdir. İlköğretim kademesini saymadığımızda, ortaöğretim ve yükseköğretim düzeyindeki yetişkin yetişkine ilişkiler, elverdiğince duygusal olmayan ussal ilişkilerdir. Bir sınıfta ne öğretmen bir anne/babadır, ne de öğrenciler oğul/kızdır. Öğretmenlerin kendilerini anne/baba yerine koymaları, öğrencileri onlara karsı koşulsuz itaate ve bağımlı olmaya zorlar. Öğrencilerin kendilerini ogul/kız yerine koyması ise, onları öğretmenin kanadı altına sokar. Bu ilişkiler okulda insan ilişkilerini sağlıksız kılar.


*Empati

*Eş duyum , insanın karşısındakini anlaması, ama onun gibi duygulanmasının gerekmediğidir. Okulda, yöneticiler, öğretmenler, öğrenciler ve diğer personel, sorunlarını birbirlerine ilettiklerinde, sorunların birlikte çözülmesi ya da çözülmesine yardım edilmesi için, birbirlerini iyi anlamaları gerekir. Birbirini karşılıklı anlamada her iki tarafın birbirlerini hor görmeleri (antipathy), birbirleriyle duygudaş (sympathy) olmaları ve birbirlerine karşı duygusuz (apathy) olmaları gerekmez. Öğretmen ve öğrenciler, birbirleriyle iletişimleri süresince eş duyum içinde olduklarında, ilişkilerini geliştirerek, sürekli kılarlar.


*Hoşgörü

*Hoşgörü, insanların belli bir sınır içinde, birbirlerine kusurlu olma hakkı tanımalarıdır. Hoşgörünün sınırı: a)İnsanın gelişim düzeyi yükseldikçe,

b)Aynı kusuru yineleme sayısı arttıkça, c)Kusurun tehlike yaratma olasılığı arttıkça daralır. Okulda insan ilişkilerinde hoşgörü, müdür-öğretmen-öğrenci ve diğer personelin birbirlerinin kusurlarına katlanmaları (tolerance) ya da birbirlerinin kusurlarını görmezlikten gelmeleri (müsamaha) değildir. Taraflar kusurlu anlarında birbirlerine saygı ve sevgi sınırı çerçevesinde kusurlu olduklarını söyleyebilmeli, kusurlarını kabul edebilmeli ve bundan dolayı üzgün olduklarını belirterek özür dilemeyi bilmelidirler


*İlgi

* İlgi, insanların en önemli gereksinimlerindendir. Bir okulda öğrenciler, özellikle öğretmenlerinden ilgi beklerler. Normal hayatta bile insanların birbirlerini içtenlikle dinlemeleri, birbirleriyle konuşmaları, birbirlerine yazmaları, insan ilişkilerini geliştirir. Öğretmenler destekçi bir öğrenme ortamı oluşturarak, kullandıkları yöntemlerle öğrencilere değer vererek ve onları güdüleyerek, her öğrenciye aynı duyarlıkta yaklaşmalıdır. Bunu sağlamanın yollarından biri, öğretmenlerin her öğrenciyi birey olarak kabul edip onları adları ile çağırmaya, öğrenciler arasındaki bireysel farklılıkları, onların ilgilerini, güçlü ve zayıf yönlerini tanımaya çalışmalarıdır. Gerektiginde öğrencilere bire bir kılavuzluk yapılmalıdır


*Dostluk

*Dostluk, insanların birbirlerini iyi tanımaya çalışmaları, özel sırlarını saklayabilmeleri, birbirlerinin dertlerini dinleyip gidermeye kılavuzluk etmeleridir. Öğretmen ve öğrenciler, birbirlerini iyi/kötü gibi değerlendirmelerinden dolayı dost ya da düşman gördüklerinde ilişkiler bozulur. Dostluk, insanların birbirleri ile senli-benli olmaları olmadığı gibi, öğretmen ve öğrencilerin de senli-benli olmaları anlamına gelmemelidir.


*Biz

*Günlük yaşantımız da bile “Her şeyi ben bilirim”, “Benim dediklerim doğrudur” diyenler her zaman itici gelir ve yalnız kalırlar. Okulda yöneticilerin, eğitim işgörenine sen ya da siz bilirsiniz demesi ne kadar sakıncalı ise, sınıfta öğretmenin, her şeyi öğrencilere bırakması ya da onlardan beklemesi de o kadar sakıncalıdır. Ama “biz” duygusu ile hareket edip her şeyi birlikte yapacağız, amaçlarımızı birlikte gerçekleştireceğiz yaklaşımı benimsendiğinde okulda bulunanları güç birliğine, eğitim ve öğretimin etkililiğini birlikte gerçekleştirmeye, böylece ilişkilerin geliştirilmesine götürür.


*Güven

*Eğitim işgörenleri gibi, öğrenciler de, okulun yönetilme biçimi ve ortamı elverişli olduğunda eğitim ve öğretimle ilgili görev ve sorumlukları yüklenmeye istekli olur, gerek okulun gerekse kendisinin amaçlarını gerçekleştirmek için güdülenir. Bunun için, okullar öğrencilerin kendilerini güven içinde hissedebilecekleri yerler haline getirmelidir. Öğrenci, okul yönetimine ve öğretmene güvenmelidir ve bu güven onlara garanti edilmelidir. Bu nedenle birbirine karşılıklı güvenmek insan ilişkilerinin önemli koşullarından birisidir.


*Saydamlık

*Bir okulda, okul yönetimi ve öğretmenlerin, öğrencilerinden saklayacağı (kişiye özel olmadığı sürece) eğitim ve öğretim işleri neredeyse hiç yoktur. Okulun eğitim ve öğretimle ilgili işleri ve değişiklikler, öğrencilerden ve velilerden ne denli saklanılırsa, insan ilişkileri o denli bozulur. Öğrencileri ve velilerini ilgilendiren her konu zamanında ve doğru olarak onlarla paylaşılmalıdır.


*Adalet

*Eğitim iş görenlerine ve öğrencilere emeklerinin karşılıklarının ve haklarının verilmesi insan ilişkilerini geliştirir. insanlara haklarının az ya da çok verilmesi de doğruluk, dürüstlük inançlarını sarsar ve ilişkilerin bozulmasına yol açar. Bu nedenle, öğrencilerin akademik başarıları tarafsız olarak, onların bilişsel, duyuşsal ve devinsel güçleri de göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir. Öğretmen sınıfta herkese eşit söz hakkı vermeye çalışmalıdır. Akademik başarının değerlendirilmesinde yalnızca sınavlar ölçüt alınmamalıdır.


*Kendini bilme

*İnsanın gerçek gücünü bilmesi, hangi davranışı yapabileceğini, hangi davranışı yapamayacağını kestirmesine, böylece davranışlarının sınırını kararlaştırmasına yardım eder. Kendini aşağıda gören insan da, kendini olduğundan üstün gören insan da başkaları ile iyi ilişkiler kurmada başarısız olur. Öğretmen ve öğrenciler kendi güçlü ve zayıf yanlarını bilmeli, sorumluluklarını tam olarak yerine getirmeli ve verdikleri kararların arkasında durmalıdırlar.


* Okulda etkili bir disiplin saglamak için sunlar yapılabilir:

*Okuldaki herkesin takım çalışmasına katılması çok önemlidir. Öğretmenler tek başlarına disiplini sağlamaya çalışmamalıdır.

*Okulda kontrol, sınıfta kontrolün sağlanması ile başlar.

*Okulun ilke ve kurallarına yüksek oranda bağlılık olmalıdır.


*Etkili okul tatlı-sert olmalıdır. Her şey öğrenci ve okulun yararı düşünülerek yapılmalıdır.

*Disiplini uygulamada başarılı olmanın sırlarından biri, bir sonraki aşamada ne yapacağını bilmektir. Herkes kuralları bilmelidir.

*Gelişime bağlı davranış sergilemek bu davranışın kabul edileceği anlamına gelmez.

*Etkili disiplin ile öğretmen-öğrenci arasındaki ilişkinin kalitesi birbirinden ayrılmayacak kadar birbirine bağlıdır.


*Bir şeyler değişmezse, hiçbir şey değişmez. Yaptığınız işler etkili değilse hiç bir şey değişmez, başkalarını suçlamakla bir sonuç elde edilemez, ancak okulun başarısız olmasına neden olur.*Okulda uygulanan toplam disiplin anlayışı bir süreçtir, ürün değil. Okul disiplini bir araya getirilmiş kurallar ve bunların sonuçlarından oluşmamalıdır.*Aileler öğrencilerin okuldaki başarıları üzerinde önemli bir yere sahiptir. Disiplinin uygulanması yalnızca okuldaki personel ile sınırlı olmamalıdır. Okulunuzun vizyon ve misyonu hakkında veliler bilgilendirilmeli, okulun kapısı herkese açık olmalıdır.


*Sonuç olarak

*Bir okulda okul yönetimi, öğretmen, öğrenciler ve diğer personel arasında karşılıklı saygı ve güvene dayalı devam eden insan ilişkileri ve bir iletişim süreci, öğrencilerin gelişiminin ve akademik başarılarının güvencesidir.

*Okullarda kurulan iyi bir insan ilişkileri ve iletişim sistemi, başta öğrencilerin geleceği olmak üzere okulun geleceği ile ilgili planlama sürecine onların etkin katılımını gerektirir.

* Etkili öğrenmede okul kültürünü arttırmak için tüm bileşenlerin duyarlı olması gerekir.


*BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.

*HEPİNİZE İYİ TATİLLER DİLERİZ.


HAZIRLAYANLAR

*Mehmet ORTAÇ (1-H Sınıf Öğretmeni)*Tülay COŞKUN (1-I Sınıf Öğretmeni)*Nurcan IŞKIRIK (1-G Sınıf Öğretmeni)*Nilgün ÖZAY (1-F Sınıf Öğretmeni)*Zehra AKSOY (1-E Sınıf Öğretmeni)


*KAYNAKLAR

*MİLLİ EĞİTİM DERGİSİ (Sayı 161)

okulda Öğretmen-Öğrenci İlişkileri

Documents