qwφιertyuiopasdfghjklzxερυυξnmηq

σwωψerβνtyuςiopasdρfghjklzxcvbn

mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnφγιmλι

qπςπζαwωeτrtνyuτioρνμpκaλsdfghςj

klzxcvλοπbnαmqwertyuiopasdfghjklz

xcvbnmσγqwφertyuioσδφpγρaηsόρ

ωυdfghjργklαzxcvbnβφδγωmζqwert

λκοθξyuiύασφdfghjklzxcvbnmqwerty

uiopaβsdfghj

αβabklzxcεrυtγyεuνiιoαpasdfghjklzxc

ηvbnασφδmqwertασδyuiopasdfασδ

φγθμκxcvυξσφbnmσφγqwθeξτσδφrt

yuφγςοιopaασδφsdfghjklzxcvασδφb

nγμ,mqwertyuiopasdfgασργκοϊτbnm

qwertyσδφγuiopasσδφγdfghjklzxσδδ

γσφγcvbnmqwertyuioβκσλπpasdfghj

klzxcvbnmqwertyuiopasdγαεορlzxcv

4η Γραπτή εργασία Εμπορικό Δίκαιο

Διδάσκων: Αριστείδης Χατζής

Τμήμα ???

Αριθμός μητρώου: ???

???

2

Το Εμπορικό Δίκαιο αποτελεί τμήμα του Ιδιωτικού Δικαίου που ρυθμίζει τις έννομες

σχέσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο διενέργειας πράξεων και συναλλαγών που

εξυπηρετούν την άσκηση του εμπορίου. Διέπεται από τις διατάξεις των κανόνων του

γενικού και εμπορικού δικαίου και συμπληρωματικά από το Αστικό Δίκαιο, εφόσον

υπάρχουν κενά της εμπορικής νομοθεσίας και δεν υπάρχει αντίθετη ρύθμιση στο

Εμπορικό Δίκαιο, αλλά και από δικαστικές αποφάσεις (Τριανταφυλλάκης 2014:5,

Ρόκας 1972:1). Στη πορεία των χρόνων έχει υποστεί πολλές τροποποιήσεις λόγω της

επιτακτικής ανάγκης να συμβαδίσει με τις εξελίξεις.

Οι διατάξεις του Εμπορικού Δικαίου διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των

εταιρειών (προσωπικών – κεφαλαιουχικών), καθώς αυτές συνάπτουν εμπορικές

πράξεις (δικαιοπραξίες ετερομερής ή αμφοτεροβαρείς (συμβάσεις), αδικοπραξίες).

Σύμφωνα με τις διατάξεις του, θα εξετάσουμε και εν προκειμένω την

εκπροσώπηση των Ανωνύμων και Ομορρύθμων εταιρειών, την ευθύνη των μελών και

τη λύση της ομόρρυθμης εταιρείας.

Οι Ανώνυμες Εταιρείες υπάγονται στις κεφαλαιουχικές εταιρείες και διέπονται

από τις διατάξεις του ΚΝ 2190/1920, όπως τροποποιήθηκε από τους Ν. 3604/2007,

3867/2010, 3873/2010, 3884/2010, 4013/2011, 4072/2012, 4156/2013, τα ΠΔ

20/2011 και 86/2011 και μια άλλη πληθώρα νόμων που κανονίζει επιμέρους

ζητήματα.

Οι ομόρρυθμες εταιρείες υπάγονται στις προσωπικές εταιρείες, και διέπονται από

τις διατάξεις του Ν. 4072/2012 (αρθ. 249 επ), ο οποίος αντικατέστησε τις αντίστοιχου

περιεχομένου γενικές ρυθμίσεις του ΑΚ. Οι διατάξεις του ως άνω νόμου

συμπληρώνονται από τις διατάξεις του ΑΚ για τις εταιρείες (άρθρα 741 επ) και τις

διατάξεις για τα νομικά πρόσωπα (άρθρα 61 επ). Επίσης, εφαρμόζονται το άρθρο 2

3

ΝΔ της 24.4.1923, το βδ της 22/28.12.1956, καθώς και τα άρθρα 50α§4 Ν. 3190/1955

και 90 ΚΝ 2190/1920.

Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ανώνυμης εταιρείας «OLIVE OIL

KALAMATAS AE», υπέγραψε σύμβαση εμπορικής συνεργασίας με την ομόρρυθμη

εταιρεία «ΑΦΟΙ ΛΥΓΔΑ ΟΕ» και δεσμεύει την ανώνυμη εταιρεία, καθώς:

Σύμφωνα με τις διατάξεις για τις ανώνυμες εταιρείες, το Διοικητικό Συμβούλιο,

ενεργώντας συλλογικά, εκπροσωπεί δικαστικώς και εξωδίκως την εταιρεία και είναι

αρμόδιο να χειρίζεται όλες τις υποθέσεις της, εκτός από αυτές που από τον νόμο

υπάγονται στις αρμοδιότητες της Γενικής Συνέλευσης (άρθ. 18§1, Ν 2190/1920)1

(Ρόκας 1990:144). Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο να αποφασίζει για κάθε

πράξη που αφορά την εταιρεία και κατευθύνεται στην επιδίωξη του εταιρικού σκοπού

(αρθ. 22§1).

Στη διαχείριση υπό την ευρεία έννοια περιλαμβάνεται κάθε πράξη που

κατευθύνεται στην επιδίωξη του εταιρικού σκοπού και στο πλαίσιο αυτό

συμπεριλαμβάνεται και η εκπροσώπηση. Η διάκριση ανάμεσα στη διαχείριση και

στην εκπροσώπηση είναι ουσιώδης καθώς η διαχείριση αφορά της εσωτερικές

σχέσεις του οργάνου με την εταιρεία, ενώ η εκπροσώπηση αφορά την εξουσία του

διαχειριστικού οργάνου να δεσμεύει την εταιρεία έναντι τρίτων.

Σύμφωνα όμως με το άρθρο 22§3, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 29 του Ν

3604/2007, «το καταστατικό επιτρέπεται να ορίζει θέματα για τα οποία το Διοικητικό

Συμβούλιο μπορεί να αναθέσει τις εξουσίες του διαχείρισης και εκπροσώπησης σε

ένα ή περισσότερα πρόσωπα, μέλη του ή μη», εν προκειμένω στον Πρόεδρο και

Διευθύνοντα Σύμβουλο (ή εντεταλμένους συμβούλους, όπως είθισται να καλούνται).

1 ΑΠ 573/2006, ΑΠ 572/2006, ΔΕΕ 2006,912, ΕφΑθ 1/2004

4

Η ανάθεση αυτή προϋποθέτει ότι:

α) το ΔΣ έχει συγκροτηθεί σε σώμα,

β) υπάρχει πρόβλεψη στο καταστατικό, και

γ) υπάρχει σχετική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, η οποία υποβάλλεται

στις διατυπώσεις δημοσιότητας, ώστε να μπορεί να αντιταχθεί σε τρίτους και έχει

βεβαιωτικό - δηλωτικό χαρακτήρα (Περάκης 2013:958).

Οι εξουσίες εκπροσώπησης μπορούν να ανατίθενται για τα συγκεκριμένα θέματα

που προβλέπονται από το καταστατικό είτε εν όλω, είτε εν μέρει2 και η διάρκεια της

ανάθεσης δε μπορεί να υπερβαίνει τα έξι έτη.

Στη περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, είναι υποκατάστατο

του Διοικητικού Συμβουλίου της ΑΕ, ενεργεί ως όργανο εκπροσωπήσεως του

νομικού προσώπου της εταιρείας και εκφράζει πρωτογενώς τη βούλησή της,

παράλληλα με το Διοικητικό Συμβούλιο, αντλώντας την εξουσία του από το νόμο και

το καταστατικό3 (Τριανταφυλλάκης 2014:222).

Από τα παραπάνω συνάγεται ότι ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΕ

με την επωνυμία «ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΑ-ΠΥΡΗΝΕΛΑΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΑΒΕΕ» τη

δεσμεύει κατά την υπογραφή της εμπορικής σύμβασης με την «ΑΦΟΙ ΛΥΓΔΑΣ ΟΕ»

ως νόμιμος εκπρόσωπος αυτής, εφόσον η εξουσία του αυτή απορρέει από τις

διατάξεις του καταστατικού της.

Στο πλαίσιο της παραπάνω σύμβασης ο Ανδρέας Λύγδας, ένας εκ των εταίρων

της ομόρρυθμης εταιρείας «ΑΦΟΙ ΛΥΓΔΑΣ ΟΕ», εξέδωσε μία μεταχρονολογημένη

(και όπως προκύπτει ακάλυπτη) επιταγή στο όνομα της εταιρείας σαν εναλλακτικό

τρόπο πληρωμής, στο πλαίσιο της διαχείρισης της εταιρείας.

2 ΑΠ 1215/2000, ΕΕμπΔ 2009,369 3 ΑΠ 1358/2009, ΔΕΝ 2009:1405, ΑΠ 748/2009,ΔΕΝ 2009:1432, ΔΕΕ 2014/772, ΔΕφΑθ 144/2013,

ΔΕφΑΘ 3223/2013, ΑΠ 148/2013, ΑΠ 603/2013, ΑΠ 1758/2013

5

Η διαχείριση και εκπροσώπηση της ΟΕ περιλαμβάνει το σύνολο των

δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στη πραγμάτωση του εταιρικού σκοπού και

διακρίνεται σε:

εσωτερική και περιλαμβάνει τη λήψη και εκτέλεση αποφάσεων για κάθε

υλική ή νομική πράξη (αρ. 254 Ν. 4072/2012),

εξωτερική ή εκπροσώπηση, που αναφέρεται στις εξωτερικές σχέσεις της

εταιρείας (αρθ. 257 Ν. 4072/2012),

διαχείριση από το νόμο ή νόμιμη διαχείριση, και

διαχείριση από το καταστατικό (καταστατική διαχείριση).

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 257§1 του Ν. 4072/2012 η εκπροσώπηση

της ομόρρυθμης ανήκει σε κάθε εταίρο, μπορεί να είναι συλλογική, με αποκλεισμό

κάποιων εταίρων, ή ατομική, εκτός αν άλλως ορίζεται από την εταιρική σύμβαση.

Σε κάθε περίπτωση η εκπροσώπηση είναι απεριόριστη για όλους τους εταίρους –

διαχειριστές (άρθρο 257§3).

Στο καταστατικό της εταιρείας ορίζεται και η διαχείρισή της.

Εάν στο καταστατικό προβλέπεται ότι, περισσότεροι διαχειριστές

ενεργούν από κοινού, η ενέργεια ενός μόνο, έστω κι αν συμβάλλεται με

την εταιρική επωνυμία δε δεσμεύει την εταιρεία έναντι τρίτων4, συνιστά

όμως υπέρβαση των ορίων της διαχειριστικής του εξουσίας.

Εάν η διαχείριση ανατέθηκε σε περισσότερους εταίρους οι οποίοι όμως

μπορούν να ενεργούν και χωρίς τη σύμπραξη των άλλων, καθένας από

τους υπόλοιπους μπορεί, εάν δε συμφωνήθηκε διαφορετικά, να

εναντιωθεί στην ενέργεια μιας πράξης πριν την εκτέλεσή της. Η

εναντίωση αυτή συνιστά μονομερή δικαιοπραξία, η οποία για να

4 ΕφΚερκ 210/1999, ΔΕΕ 200,730, ΕφΑθ 110/2006, ΕφΘες 669/2009

6

αποκτήσει νομική ενέργεια πρέπει να περιέλθει στον συνδιαχειριστή

εταίρο, που πρόκειται να ενεργήσει ώστε αυτός να λάβει γνώση της

εναντίωσης και να μην την τελέσει.

Εάν η διαχείριση ανατεθεί σε έναν εταίρο, μόνο αυτός έχει τη

πληρεξουσιότητα αντιπροσώπευσης των λοιπών εταίρων στους τρίτους.

Καταρχήν για τη δημιουργία υποχρεώσεως από επιταγή εις βάρος της

ομόρρυθμης πρέπει να προκύπτει από το σώμα της επιταγής ότι η έκδοση γίνεται για

λογαριασμό του νομικού προσώπου5.

Προκειμένου να απαντήσουμε εάν νομίμως προέβη σε αυτή την ενέργεια και

σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις πρέπει να λάβουμε υπόψη:

(α) Εάν το καταστατικό προβλέπει συλλογική διαχείριση υποχρεωτικώς από κοινού ή

(β) και χωρίς τη σύμπραξη των άλλων μελών ή (γ) ατομική από ένα συγκεκριμένο

μόνο μέλος της ομόρρυθμης, οπότε στην τελευταία περίπτωση, μόνο αυτός έχει τη

πληρεξουσιότητα έναντι τρίτων.

Σχετικά με το γεγονός ότι υπήρξαν διαφωνίες μεταξύ των μελών, εάν οι

διαφωνίες εκφράστηκαν πριν την τέλεση της πράξης (έκδοση επιταγής) και ο ενεργών

το γνώριζε, δεν έπρεπε να προβεί στην πράξη, αλλά ενήργησε κακόπιστα (254§2, εδ.2

Ν 4072/2012, ΑΚ 750§1). Εφόσον προέβη στην πράξη, ευθύνεται για αποζημίωση

προς την εταιρεία, ειδικά για μη εκπλήρωση υποχρέωσης κατά τις διατάξεις περί

εντολής (ΑΚ 750, 249§2 Ν. 4072/2012).

Εάν λοιπόν ο Ανδρέας Λύγδας είχε τη δικαιοδοσία να προβεί στην έκδοση της

επιταγής (είτε ενεργών ως καταστατικός νόμιμος εκπρόσωπος, είτε αν δεν υπήρχε

καταστατική πρόβλεψη – ως απλός εταίρος, είτε της συλλογικής διαχείρισης εάν δεν

5 ΕφΑθ 9680/1998

7

απαιτείται η σύμπραξη και των υπολοίπων) και οι αντιδράσεις των μελών έγιναν μετά

τη διενέργεια της πράξης, νομίμως εξέδωσε την επιταγή και δεσμεύει την εταιρεία.

Σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή, εάν δεν είναι καταστατικός ατομικός

διαχειριστής, ή η διαχείριση ανήκει σε όλα τα μέλη, τα οποία ενεργούν υποχρεωτικώς

από κοινού, τότε κακώς, προέβη στην ενέργεια αυτή, αφού έπρεπε να έχει τη

δικαιοδοσία από το καταστατικό, τη σύμφωνη γνώμη όλων των μελών6 ή/και, έπρεπε

να υπογράψουν την επιταγή και οι άλλοι δυο εταίροι.

Λόγω του ότι η επιταγή που εξέδωσε ο Ανδρέας Λύγδας για λογαριασμό της

ομόρρυθμης «ΑΦΟΙ ΛΥΓΔΑΣ ΟΕ», ήταν ακάλυπτη, οφείλεται αποζημίωση στη

διατάκτη ΑΕ ( άρθρα 40-47 Ν. 5690/1933, ΑΚ 941 επ)7. Σύμφωνα με το άρθρο 79

του ίδιου νόμου η έκδοση ακάλυπτης επιταγής αποτελεί αξιόποινη πράξη εάν ο

εκδότης γνώριζε τη μη ύπαρξη κεφαλαίων τόσο κατά την έκδοση της επιταγής όσο

και κατά το χρόνο πληρωμής.

Από τη διάταξη του άρθρου 249§1 του Ν. 4072/2012 συνάγεται η

απεριόριστη, ευθεία ή άμεση και εις ολόκληρον πρωτογενής (πρωτοφειλέτη και όχι

εγγυητή) ευθύνη των εταίρων για τα χρέη της εταιρείας προς τρίτους8.

Σύμφωνα με το άρθρο 258§1 του ως άνω νόμου για την εκπλήρωση των

εταιρικών υποχρεώσεων, παράλληλα με το νομικό πρόσωπο, ευθύνεται και κάθε

μέλος με την ατομική του περιουσία. Η ευθύνη αφορά είτε δικαιοπραξία, είτε

αδικοπραξία είτε οποιονδήποτε άλλο γενεσιουργό λόγο, έχει εισαχθεί προς

διασφάλιση των εταιρικών δανειστών και στηρίζεται σε διατάξεις αναγκαστικού

δικαίου.

6 115/2014 ΜΠΡ Ζακύνθου (ΑΣΦ) 7 ΑΠ 263/2008, Ολ.ΑΠ 23/2007, ΑΠ 218/2003, ΑΠ19/2006 8 ΕφΘεσ 22/2000, ΔΕΕ 2000,398

8

Για τα χρέη της ομόρρυθμης ο δανειστής της εταιρείας μπορεί να στραφεί

απευθείας κατά των ομόρρυθμων. Στη σχετική όμως αγωγή πρέπει να αναφέρεται η

ιδιότητα αυτή9.

Σε περίπτωση έκδοσης επιταγής από ομόρρυθμο εταίρο-διαχειριστή υπάρχει

εις ολόκληρον ευθύνη του νομικού προσώπου (ΑΚ 71) και των λοιπών ομορρύθμων

εταίρων για τα χρέη της εταιρείας10.

Από το συνδυασμό των διατάξεων των αρ. 18, 22, 42 έως 44 του ΕμπΝ, 70,

211, 749 ΑΚ προκύπτει ότι ο ομόρρυθμος εταίρος ο οποίος αναλαμβάνει

υποχρεώσεις έναντι τρίτων, όπως είναι η έκδοση (ή οπισθογραφήση) επιταγής, κάτω

από την εταιρική επωνυμία, δεσμεύει την εταιρία και τους υπόλοιπους εταίρους

έναντι των τρίτων με τους οποίους συναλλάσσεται, εκτός αν με το νόμιμα

δημοσιευμένο, κατά τις διατάξεις των αρ. 42 έως 44 ΕμπΝ, καταστατικό της εταιρίας,

έχει προβλεφθεί, αναφορικά με τη νόμιμη εκπροσώπηση της εταιρίας, ότι αυτή θα

εκπροσωπείται από ένα εταίρο ή περισσότερους που ειδικά αναφέρονται στο

καταστατικό που ενεργούν είτε ο καθένας χωριστά, είτε όλοι μαζί11.

Σε περίπτωση που ορίστηκε από το καταστατικό, ότι η ανάληψη

υποχρέωσης υποχρεώνει την εταιρία μόνο αν έγινε από το διαχειριστή της ή από ένα

ρητά αναφερόμενο εταίρο, τότε η έκδοση επιταγής από τρίτους έστω και

ομορρύθμους εταίρους και αν γίνει κάτω από την εταιρική επωνυμία δε δεσμεύει ούτε

το νομικό πρόσωπο της εταιρίας, αλλά ούτε τους υπόλοιπους εταίρους.

9 ΑΠ 1229/1990 10 ΕφΠειρ 109/2009 11 ΕφΑθ 10186/1998

9

Εάν η επιταγή έχει εκδοθεί από εταίρο που δεν έχει αυτό το δικαίωμα σύμφωνα με το

καταστατικό, δεν νομιμοποιούνται τρίτοι να στραφούν κατά της εταιρείας ή των

άλλων εταίρων12(αρ. 11 Ν 5960/1933).

Εξ άλλου από τη διάταξη του άρθρου 10 του Ν. 5960/1933, η οποία ορίζει

ότι "εάν η επιταγή φέρει υπογραφές προσώπων ανικάνων για ανάληψη υποχρέωσης εξ

επιταγής... ή υπογραφές οι οποίες ένεκα παντός άλλου λόγου δε μπορούν να

υποχρεώσουν τα πρόσωπα που υπόγραψαν την επιταγή ή επ` ονόματι των οποίων

υπογράφτηκε αυτή, οι υποχρεώσεις των άλλων υπογραφέων παραμένουν έγκυρες"

προκύπτει ότι η ένσταση η οποία αφορά την ελαττωματική δήλωση της βούλησης

υπάγεται στις ενστάσεις που αφορούν στην εξ επιταγής σχέση και δεν υπόκεινται

στον περιορισμό του αρ. 22 του Ν. 5960/3313.

Σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις, σε περίπτωση που η επιταγή εκδόθηκε

από νόμιμο για το λόγο αυτό εταίρο της ομόρρυθμης, υπεύθυνοι εις ολόκληρον

έναντι της OLIVE OIL KALAMATA A.E. είναι, τόσο το νομικό πρόσωπο της

ομορρύθμου ΑΦΟΙ ΛΥΓΔΑΣ ΟΕ, όσο και καθένας από τους εταίρους αυτής και

μπορεί να στραφεί τόσο κατά του νομικού προσώπου της εταιρείας όσο και κατά

καθενός των εταίρων προσωπικός, είτε αθροιστικά είτε διαζευκτικά. Εάν όμως ο

Ανδρέας Λύγδας δεν είχε την εξουσία για την ενέργεια αυτή, τότε η κομίστρια ΑΕ θα

στραφεί μόνο κατά αυτού.

Εξαιτίας των διαφωνιών που προκάλεσε η οικονομική δυσπραγία της

ομόρρυθμης ένας εκ των εταίρων, ο Γεράσιμος Λύγδας, ο οποίος ήθελε να

12 ΑΠ 1105/1996, ΕλλΔνη 1997, 1093, ΑΠ 190/1994 ΕλλΔνη 1995,853, ΑΠ 2039/198 ΕΕμπΔ 1986,

50, ΑΠ 2039/1986 ΕλλΔνη 28,1038, ΕΑ 11069/1991 ΕλλΔνη 1995,380 βλ. και Ν. Ρόκας: Εμπορικές

Εταιρείες β` έκδοση σελ. 75, Τσιριντάνη: Εμπορικές Εταιρίες, β` εκδ., 48, σελ. 62, ΠΠΡ ΡΟΔ

316/2006 13 Τσιριντάνης: Ενστάσεις κατ` απαιτήσεως εκ συν/κών, β` έκδοση § 19, Δελούκας: Αξιόγραφα, έκδ.

76 §§ 76 και 79

10

αποχωρήσει από την εταιρεία, προχώρησε σε εξώδικη έγγραφη καταγγελία προς τα

δύο άλλα μέλη, προκειμένου να λυθεί η εταιρεία.

Σύμφωνα με τον Ν. 4072/2012 η ομόρρυθμη εταιρεία λύεται:

(α) Από τον νόμο για λόγους που αφορούν την εταιρεία (άρθρο 259):

Με την πάροδο του χρόνου διάρκειας.

Με απόφαση των εταίρων.

Με τη κήρυξή της πτώχευση.

Με δικαστική απόφαση ύστερα από αίτηση εταίρου, εφόσον συντρέχει

σπουδαίος λόγος.

(β) Από την εταιρική σύμβαση για λόγους που αφορούν τους εταίρους (άρθρα 260-

263):

Θάνατος, υποβολή σε δικαστική συμπαράσταση, πτώχευση (άρθρο 260).

Απαγόρευση – αποκλεισμός εταίρου (άρθρο 263).

Εκούσια έξοδος (άρθρο 261).

Έξοδος εταίρου προκαλούμενη από ατομικό του δανειστή (άρθρο 262).

(γ) Με συγκέντρωση των εταιρικών μεριδίων σε έναν εταίρο (Τριανταφυλλάκης

2014:374).

Τα άρθρα 766-767 του ΑΚ προβλέπουν τη λύση ομόρρυθμης εταιρείας με

καταγγελία ενός ή περισσοτέρων μελών της ανεξάρτητα εάν η διάρκειά της είναι

ορισμένου ή αορίστου χρόνου. Αν ο εταίρος προκάλεσε τη λύση άκαιρα και χωρίς

σπουδαίο λόγο ενεχόταν για τη ζημία που προκάλεσε στους λοιπούς εταίρους.

Σύμφωνα με τον νέο, όμως νόμο 4072/2012, η καταγγελία της εταιρείας δε

συγκαταλέγεται ανάμεσα στους λόγους λύσης. Η καταγγελία εταιρείας η οποία

11

προκαλείται μετά την έναρξη ισχύος του παραπάνω νόμου είναι άκυρη και η εταιρεία

δε λύεται14.

Το άρθρο 259§1 του νέου νόμου εισήγαγε ως λόγο λύσης της εταιρείας με

δικαστική απόφαση μετά από αίτηση εταίρου ή εταίρων, εφόσον συντρέχει

σπουδαίος λόγος και εφόσον προβλέπεται στην εταιρική σύμβαση και με τους όρους

που προβλέπονται σε αυτή. Η ύπαρξη του σπουδαίου λόγου είναι πραγματικό

ζήτημα, που τελικά θα διαπιστώσει το δικαστήριο15. Σπουδαίο λόγο μπορεί να

αποτελεί, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, η αντισυμβατική συμπεριφορά εταίρου,

όπως η διενέργεια ανταγωνιστικών πράξεων, οι σοβαρές διαφωνίες μεταξύ των

εταίρων, η αδυναμία κάποιου ή κάποιων εταίρων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις

τους κλπ.

Επειδή σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του Ν 4072/2012 η λύση της

εταιρείας πρέπει να προκρίνεται ως τελευταία λύση (ultimum refugium), με γνώμονα

τη διάσωσή της, το δικαστήριο αντί της λύσης, μπορεί να προτείνει τον αποκλεισμό

του εταίρου από την εταιρεία και τη συνέχισή της από τους υπολοίπους (άρθρο 11§1,

στ. δ΄)16.

Μετά τη λύση της εταιρείας λόγω διαφωνίας των εταίρων, κάθε εταίρος έχει το

δικαίωμα να ζητήσει με αίτηση στο δικαστήριο τον ορισμό εκκαθαριστή17.

Σε περίπτωση λύσης της εταιρείας αυτή τίθεται σε εκκαθάριση. Με το άρθρο

268§1 του Ν. 4072/2012 οι εταίροι, έπειτα από συμφωνία, μπορούν να αποκλείσουν

το στάδιο αυτό και να προβούν σε εκποίηση της εταιρικής περιουσίας σε τρίτο ή να

αναληφθεί η όλη περιουσία από έναν εταίρο ή να επιδικασθεί όλη η επιχείρηση. Οι

14 ΜΠρωτΚαρδ 20/2013 15 ΜΠρΧαν 52/2014, ΜΠρΚαρδ 30/2013,ΜΠρΚαρδ 22/2014,ΜΠρΘεσ 8872/2013 16 ΕφΑθ 7196/2014 17 ΕφΑθ 6396/1994, ΕΕμπΔ 195,σελ413

12

διατάξεις για την εκκαθάριση με τον νέο νόμο, δεν είναι πλέον αναγκαστικού

δικαίου.

Εν προκειμένω, εις εκ των εταίρων, προέβη σε καταγγελία της εταιρείας.

Προκύπτει λοιπόν το ζήτημα εάν συντρέχει σπουδαίος λόγος. Η διαφωνία των

εταίρων μπορεί να αποτελέσει σπουδαίο λόγο όπως δέχεται παγίως η νομολογία

(ΕφΑθ 7196/2014, ΜΠρΘεσ 2500/2013).

Κατά συνέπεια, σύμφωνα με την παραπάνω νομολογία και εφόσον υπάρχει η

αντίστοιχη διάταξη στο καταστατικό της εταιρείας, έχει επέλθει η λύση της εταιρείας

από την καταγγελία.

Εάν όμως το δικαστήριο δε κάνει δεκτή την ύπαρξη διαφωνίας και οικονομικής

δυσπραγίας ως σπουδαίο λόγο, δε λύεται η εταιρεία. Αντίθετα μπορεί να προβεί σε

αποκλεισμό του αιτούντα εταίρου και τη συνέχιση της ομόρρυθμης από τα

απομείναντα μέλη.

Σε κανέναν άλλο χώρο του δικαίου δεν εμφανίζεται τόσο έντονη η σύνδεση

οικονομίας και εμπορικού δικαίου. Το νομικό πλαίσιο που το διέπει είναι σε θέση είτε

να απελευθερώσει και να εκτινάξει προς τα εμπρός την οικονομία, είτε να αποτελέσει

τροχοπέδη της ανάπτυξης και να την οδηγήσει σε μαρασμό. Το κοινοτικό δίκαιο,

ένεκα της παγκοσμιοποίησης, όχι απλώς εισδύει, αλλά κατακλύζει κάθε χώρο του

εμπορικού δικαίου. Οι κανόνες του εμπορικού δικαίου θα πρέπει συνεχώς να

υφίστανται τη διαδικασία επαλήθευσης – διάψευσης ως προς την ικανότητά τους να

προσφέρουν δίκαιες και αποτελεσματικές ρυθμίσεις - αναλόγως της αποκτώμενης

εμπειρίας-, πρέπει να αναθεωρούνται. Η διαδικασία αυτή επανεξέτασης είναι

διαρκής, και η μάχη του δικαίου να καλύψει και ρυθμίσει τα νέα εκάστοτε δεδομένα

δεν έχει τέλος…

13

Βιβλιογραφία:

1) Παναγιώτης Παναγιώτου (2014), Εμπορικό Δίκαιο, Μεταβολές και

Συμπληρώσεις (Πάτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο).

2) Ευάγγελος Περάκης (2013), Το Δίκαιο της Ανώνυμης Εταιρείας, (Νομική

Βιβλιοθήκη).

3) Νικ. Κ. Ρόκας (1990), Κώδικας Εταιρειών Συλλογή Νομοθεσίας, (Αθήνα -

Κομοτηνη, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα).

4) Νικ. Κ. Ρόκας (1972), Εμπορικόν Δίκαιον, (Αθήνα, Εκδόσεις Αντ. Ν.

Σάκκουλα).

5) Γεώργιος Τριανταφυλλάκης (2014), Εφαρμογές Εμπορικού Δικαίου, (Νομική

Βιβλιοθήκη).