АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - davlat... · 2020. 10....

176
АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.» НАШРИЁТ-МАТБАА АКЦИЯДОРЛИК КОМПАНИЯСИ БОШ ТАХРИРИЯТИ ТОШКЕНТ—2004 www.ziyouz.com kutubxonasi

Upload: others

Post on 28-Aug-2021

69 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ

«ШАРК.» НАШРИЁТ-МАТБАА АКЦИЯДОРЛИК КОМПАНИЯСИ

БОШ ТАХРИРИЯТИ ТОШКЕНТ—2004

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 2: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

А-77

М а с ъ у л м у ^ а р р и р :

Узбекистон Республикаси Мудофаа вазирининг тарбиявий ишлар буйича уринбосари, полковник МЛ. АХМЕДОВ

Армия — давлат таянчи, тинчлик кафолати / Туплам- ни тайёрловчилар: Х-Ж. Содик;ов, И.Ю. Иноятов ва бошк;. Масъул мухаррир: М.А. Ахмедов. — Т.: «Шарк;», 2004.- 176 б.

Ушбу тупламда Узбекистон Республикаси Президента, Куролли Кучлар О лий Бош Кумондони И .А. Каримовнинг Узбекистон Рес­публикаси Куролли Кучлари вужудга келиши, шаклланиш тарихи, унинг жамиятда тутган урни хамда армия ислох,отларининг назарий ва амалий асослари баён этилган асарлари, халкаро учрашувларда сузлаган нутклари, мухбирларнинг саволларига жавоблари урин ол- ган.

Туплам кеш китобхонлар оммасига мулжалланган.

ББК 68.49(5У)

© «Шарк» нашриет-матбаа акциядорлик компанияси Бош тахририяти, 2004

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 3: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

СУЗБОШИ

Азалдан нотинч дуне одам болаларига аскарлик хиз- матини ^ам фарз килиб куйган. Буюк шоиримиз Али­шер Навоий хазратлари езганларидек:

Иёлу Ватан узра то жони бор,Киши ,\арб этар токи имкони бор.

Дархакикат, бу epyF оламда она-Ватанни химоя килишдан мукадцасрок бурч, хал к; осойишталигини куриклашдан хам эзгурок юмуш йукдир.

Жахонга не-не бетакрор аллома-ю шоирларни етиш- тириб берган халкимиз узининг машаккатларга тула тарихи давомида беназир саркардаларни хам вояга ет- казди. Юртимизни боскинчилардан мухофаза килиш каби олижаноб максад йулида мардонавор кушинлар шаклланди. Жалолидцин Мангуберди, Темур Малик сингари жасур лашкарбошиларнинг номлари миннат- дор халкимиз юрагидан абадий жой олди. Айнщса, дунеда биринчи мунтазам армия тузган Сохибкирон бобомиз Амир Темурнинг харбий дахоси яккол кузга ташланади. Бу зотнинг харб илмидаги бетакрор зако- вати ханузгача жахон саркардалари учун сабок макта- би булиб келмокда. Амир Темур уз жанговар харакат- ларини доимо бунёдкорлик билан боглик холда олиб борган. Чунончи, Сохибкирон: «Кайданким бир гишт олган булсам, урнига ун гишт тикладим», деганлар.

Тарих суронлари кейинги асрларда бизни эркимиз- дан жудо килиб, демакким миллий лашкар имкония- тидан хам мосуво этган эди.

Ватанимиз мустакилликка эришгач, хеч шубхасиз, Ватан ва истиклолни химоя килиш учун мустакил ар­мия тузиш зарурати тугилган эди. Мамлакатимиз Пре- зиденти, Куролли Кучлар Олий Бош Кумондони Ис- лом Каримов рахбарлигида Узбекистоннинг янги, мил­лий армияси шаклланди ва у кундан-кунга такомилла- шиб бораетир. Бизнинг армиямиз жахондаги энг етук армияларнинг тажрибаларини урганган холда замон та-

зwww.ziyouz.com kutubxonasi

Page 4: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

лабига мое профессионал кушин сифатида шакллан- мокда.

Президентимиз хар бир одций аскар харбий техни- кани мукаммал эгаллаши баробарида унинг калбида, идрокида, онгида юксак маънавий, ахлокий фазилат- лар хам мужассам булиши зарурлигини алохида таъ- кидлайдилар: «...Юрагида ути бор, ориятли баходирла- римиз бугун ортимда Ватаним бор, эл-юртим, ота-онам, севимли ерим бор, деб ёвга мардона зарба беришга тайёр булиб тургани барчамизга куч-к;увват багашлаб. рухимизни кутармокда».

Ушбу тупламда Узбекистон Республикаси Прези- денти, Куролли Кучлар Олий Бош Кумондони Ислом Каримовнинг Мудофаа Доктринаси ижодкори сифати­да билдирилган фикр-мулохазалари, харбий сиесатга дойр назарий карашлари, Узбек Миллий кушини стра- тегияси ва тактикаси хусусидаги тавсиялари ва еш ас- карларимизга угитлари жамланган.

Уйлайманки, ушбу китоб наинки харбий хизматчи- лар ва балким Ватанимизнинг хар бир фидойи фарзан- ди учун хам гоятда эъзозли ва зарур дастур булиб ко- лади.

Дустим, хак деганни куллагин факат,Парвоз кдлар булса — осмони булгил.Ёвузликка к,арши кудратинг к>;рсат,Мудом эзгуликнинг посбони булгил!

Абдулла ОРИПОВ, Узбекистон Кдхрамони.

2003 йил 4 ноябрь

4

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 5: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

МИЛЛИЙ АРМИЯМИЗ — МУСТАК^ИЛЛИГИМИЗНИНГ,

ТИНЧ ВА ОСОЙИШТА ^АЁТИМИЗНИНГ МУСТАХКАМ КАФОЛАТИДИР

КУРОЛЛИ КУЧЛАРИМИЗДА МАЪНАВИЙ-МАЪРИФИЙ ТАР БИЯ ИШЛАРИНИ КУЧАЙТИРИШНИНГ АХАМИЯТИ

В А МОЩЯТИ ХАКДДА

Куни кеча биз Куролли Кучларимиз сафларида хиз- мат килаётган аскар ва сержантлар, офицер ва гене- раллар, она юртимизни химоя килишдек шарафли ишга умрини багашлаган барча хамюртларимиз билан бир- галикда 14 январь — Ватан химоячилари кунини ни- шонладик. Нафакат пойтахтимиз Тошкентда, балки бар­ча вилоятларда уз сохасида ибрат ва намуна курсатиб келаётган энг муносиб харбий хизматчилар давлати- мизнинг олий мукофотлари билан такдирланди. Бир суз билан айтганда, Ватан химоячилари куни деб ном олган байрамни бутун халкимиз катга мамнуният ва хурсандчилик билан утказганига гувох булдик.

Хаммамиз яхши тушунамиз, хар кандай тантана, байрамона сана замирида хаётий, айтиш мумкинки, тарихий бир асос булиши табиий. Шу маънода, мамла- катимизда Ватан химоячилари кунини нишонлаш то- бора кутлуг анъанага айланиб бораётгани, бу байрам- нинг хар йили айнан шу кунда тантанали равихдца угказилиши, албатга, бежиз эмас.

Шунинг учун хам 14 январь кунини умумхалк бай- рами сифатида нишонлар эканмиз, бу вокеанинг тари­хий илдизлари, Куролли Кучларимизнинг шакллани- ши кандай кечгани, бу жараёнлар билан боглик кан­дай огир ва мураккаб кунларни бошимиздан утказга- нимизни яна бир бор эслашни уринли деб биламан.

Вакт утиши билан узок ва якин тарихда руй берган купгина вокеа-ходисалар унутилиши, инсон ёдидан

5

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 6: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

кутарилиши мумкин ва бу хам табиий хол. Пекин одам- нинг узи бевосита иштирокчи булган, унинг калби ва хаёлига чукур урнаишб, мухрланиб колган шундай кунлар хам буладики, улар хеч качон хотирадан уч- майди.

Бугун биз ЯК.ИН утмишимизни сархисоб кдлар экан- миз, хеч иккиланмасдан, миллим армиямизни барпо этиш жараёнлари Узбекистоннинг уз мустак,иллигини кулга киритиши билан узвий богланган, деб айтишимиз мум­кин. Ва ишончим комилки, орадан йиллар, асрлар ута- ди — халкимизнинг истиклолга эришиш тарихини урга- надиган, бу тарихни авлодларимизга хужжатлар ва ки- тоблар оркали етказадиган тадкикотчилар бу икки буюк вокеа бир-бири билан боглик эканлигининг тасдигини хар кадамда куради.

Бу фикрларни янада чукуррок тушуниб олиш учун бир саволга жавоб излайлик: яъни, бугун умумхалк байрамига айланиб бораётган, 14 январь Ватан химоя- чилари куни деб ном олган байрамнинг эски замонда нишонлаб келинган 23 февраль — Совет армияси ва харбий денгиз флоти кунидан нима фарки бор?

Купчилик ёши улуг одамлар эсласа керак, шуролар даврида мамлакатдаги барча эркакларнинг махсус бай- рами сифатида нишонланадиган бу кун 8 март — Хо- тин-кизлар байрамига гуё жавоб тарикасида таъсис этил- гандек таассурот колдирар эди. Бу кун худдики одам- ларнинг хаёт-мамотини хал киладиган ута мухим вокеа сифатида тал кин этил ар, совет мафкурачилари томо- нидан «тарих сахифаларига зархал харфлар билан ёзи- ладиган унутилмас сана» деб таърифланар эди.

Аслида, тагини суриштирсангиз, бу байрамга фука- ролар уруши даврида — 1918 йил 23 февраль куни Нарва ва Псков шахарлари остонасида кизил аскар- ларнинг немис кушинлари билан булиб утган тукна- шуви асос килиб олинган эди. Бу бутун бошли бир давлат тарихида оламшумул из колдирган том маъно- даги тарихий вокеа эмас эди, албатта. Лекин хукмрон тузум уз кулида булган турли мафкура воситалари ёр- дамида бу кунни минг-минглаб одамларнинг байрами, фахр-ифтихори рамзига айлантиришни алохида максад

б

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 7: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Миллий армиямиз — мустакиллигимизнинг, тинч ва осойишта..

килиб куйганини, чукуррок Караганда эса, ушбу сана замирида, унинг маъно-мазмунида бунинг учун хеч кан- дай асос булмаганини англаш кийин эмас.

Шуро давридаги барча байрамларнинг маъноси мана шу империя кул остидаги хамма халкларни, шу жумла- дан, узбек халкининг хам совет халкининг ажралмас бир кисми деб курсатишга, шундай тадбирлар оркали Иттифокдош республикаларда яшайдиган миллатлар- нинг гуёки бирлигини, уларнинг Марказга буйсуниши ва садокатини намойиш этишга каратилган эди.

Аммо жидций тахлил киладиган булсак, бу саналар- нинг бирортаси хам собик Иттифок таркибида булган халцларнинг тарихи ва такдири, кадри ва кадриятлари- га алокаси йуклиги, уларнинг туб манфаатларини ифо- да килмаслиги аён булади.

К,искача айтганда, бу байрамлар замирида факат коммунистик мафкура мужассам эди, холос.

Гарчи 23 февраль байрами собик шуро худудидаги барча эл-элатларни, армия сафида турли миллатга ман- суб йигитларни янада жипслаштиришга хизмат кила- ди, деб оламга жар солинса-да, аслида хаётда бунинг мутлако тескарисини кузатиш мумкин эди. Айтайлик, уша пайтларда Узбекистондан армияга чакирилган ас- карларимизнинг каерларда, кандай шароитларда хиз­мат килганини, уларга муносабат кандай булганини эсласак, бугун хам одамнинг кунгли беихтиёр Fani тор- тади.

Фарзандларимиздан асосан курилиш батальонлари- да, огар ишлярла фойдаланилганиыи, уларга бамисоли кандайдир «иккинчи сорт одамлар» деб царалгашши уша даврда \арбий хизматни утаганлар ва куигина ота-она- лар хозир хам эслаши мумкнн.

Бундай беписанд вдраш мана шу Урта Осиё минта- к,асидан чицан барча йигитларнинг цнсмати эди, десак, хеч кандай хато булмайди.

Уша замондаги носоглом мухит окибатида харбий хизматдаги канча болалар халок булиб, уйларига «кора- хат» келганида, уларнинг мусибат эзиб ташлаган ота- оналарига хамдард булган кунларимни мен бугун хам изтироб билан эслайман.

7

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 8: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Биргина 1989 йилнинг узида, тинчлик даврида 430 нафар узбекистонлик аскарнинг нобуд булгани шунинг исботи эмасми?

Мана шундай фожиали, хунук холатларнинг руй бериши, куп ишларнинг сузда, таргибот-ташвикотда бошка-ю, амалда эса тескари булгани сохта коммунис- тик мафкура хукмронлигининг окибати эмасмиди?

Биз мана шундай огар, е̂ч кимга раво курмайдиган дахшатли кунларни бошимиздан кечирдик. Лекин шун- дан кейин хам кимдир уша замонларни кумсаётган булса, ёк,ани ушлаб, тавба дейишдан бопща илож йун,.

75 йил давом этган шуро хукмронлиги даврида ана шу мафкура таъсири остида уч-турт авлод яшаб утди. Афсуски, буни очик тан олиб айтиш керак, эски за- мондан колиб келаётган номаъкул тартиб-интизомни ва умуман, инсон зотига хурматсизлик намойишлари- ни хозир хам гох-гох учратиш мумкин.

Бундай асоратларни таг-томири билан йукотиш биз учун миллий армиямизни хакикатан хам мутлако ян- гича, замонавий негизда, авваламбор, юксак маънавий асосда ташкил килмокдамиз.

Бу масаланинг ечими ва калити, чукур уйлаб курсак, нафакат фарзандларимизга армияда тарбия берадиган ва Куролли Кучларимизни бошкарадиган харбий рах- барларимиз кулида, балки давлатимиз, бутун жамияти- миз кулида эканига ишонч хосил киламиз.

Агарки мендан, янги армиянинг эски армиядан фар- кр ыимада, деб сураса, харбий курилиш сохасида амал- га оширилаётган мутлак принципиал узгаришлар, мак- сад ва вазифалар билан бир каторда Куролли Кучлари- мизда хукм сураётган соглом мухит, тартиб-интизом, узаро хурмат, янада аникрок айтадиган булсак, машак- катли синовлар, харбий машгулотларнинг огир юкини елкасида кутариб юрган оддий аскар ва сержантларга булган эътибор ва эхтиромда, деб айтган булардим.

Шу билан боглик яна бир масала.Нима учун биз мустакиллик хакида, уни асраб-авай-

лаш, халкимизнинг хохиш-иродаси билан танланган та- раккиёт йулимизни изчил давом эттириш хакида га- пирганда, доимо армиямизни эслаймиз, уни мустах*

8

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 9: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Миллий армиямиз — мустакиллигимизнинг, тинч ва осоиишта..

камлаш, куч-кудратини ошириш хакида суз юритишни табиий, деб хисоблаймиз?

Нега деганда, бу хеч кимга сир булмаслиги керак: мустазиллик бу аввало зуцувдир. Яъни, *ар вдйси хащ ва жамиятнинг уз кучи ва кудратига суяниб, ота-бобо- ларининг асрий орзу-умидларини руёбга чвдариш, узн истаган тарзда х,аёт щгршп, кимга к,арам ва тобе булмай яшаш хукукидир.

Бу хукукни химоя к;илиш учун Ватанимизни куз корачигадай асраш, эл-юртимизни хар кандай хавф- хатардан сакдаш, бизга ёвуз ният билан куз олайтириб карайдиган раним ва душманларимизга к,ак,шаткич зар- ба беришга кодир булган кудратли Куролли Кучларга эга булишимиз керак.

Нега деганда, уз истироли ва озодлигининг кад- рини билмайдиган, уни х,имоя цила олмайдиган, бунга куч-кудрати етмайдиган миллат е̂ч цачон эркин яшай олмайди, кимгадир итоат щилишга, буйин эгишга мах- бур булади.

Шу борада мана шундай фикрларнинг тарихий бир исботи тарикасида донишмандлар айтган: «Агар кимки уз армиясини боцмаса, эртага узгалар армиясини бо- зишга мажбур булади», деган хикматни хеч качон унут- маслик зарур, деб уйлайман. Бу сузларда нафакат чу- кур маъно, балки ута аччик хакикат хам бор.

Энди Куролли Кучларимизни барпо этиш билан боглик баъзи бир тарихий вокеаларга тухталиб утсак.

Бу хакда гапирганда, аввало шуни таъкидлаш керак- ки, Куролли Кучларимизни ташкил этиш фикри менда илк бор 1991 йил август ойида — Москвада ГКЧП бош кутарган тахлитли кунларда пайдо булган эди.

Эхтимол, бугунги ёшларимиз буни яхши билмас, аммо 1991 йил 18 август куни Москвада марказий бош- карув ва харбий идораларда энг юкори лавозимларни эгаллаб утирган бир гурух амалпараст, фитначи шахс- лар СССРнинг амалдаги президенти М.Горбачёвни уз вазифасидан четлатиш учун давлат тунтариши уюш- тирган ва бутун хокимият ГКЧП — Фавкулодда холат давлат комитета тасарруфига утди, деб эълон килган эди.

9

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 10: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Уша кунларда мен Узбекистон рахбари сифатвда расмий ташриф билан Хиндистонда сафарда эдим.

1991 йил 19 август куни кечкурун сафардан кайтиб келганимда, мени Тошкент аэропортида биринчилар каторида Туркистон харбий округи кумондонлари ва Москва йуллаган бир неча генераллар кутиб олди.

Агарки, хаёлан уша дамларга кайтиб, уша вазиятни бир суз билан ифода килиб айтадиган булсак, аэропорт- нинг узидаёк кандайдир бир кескинлик, тахлика ва хавф-хатар нафаси хавода кезиб юргандек туюларди.

Бу генералларнинг куриниши, важохати, гап-сузла- ри битта маънони англатар эди. Яъни, уларнинг киёфа- си, фавкулодда шахдам к,адам ташлашидан, худди, булди энди, узини эркин тутиш, эркин фикр юритиш, мар- казнинг буйрукларини мухокама килиш замони утди, энди бизнинг айтганимизни бажарадиган вакт келди ва мана шундай тартиб-интизомни биз урнатамиз, де- ган очик, тахдидни хис килиш мумкин эди.

Улардан баъзиларининг ховликиб, упкасини босол- май, Узбекистонни бошка республикалар каторида ана шундай харакатларни куллаб-кувватлаш учун шошилинч равишда кдрорлар кабул килиш ва амалга оширишга тезлагани хали-бери ёдимда турибди.

Шундай калтис дамларда харбийларнинг майдонга чикиши, уз кудрати ва хукмронлигини намойиш эти- ши ва, керак булса, хеч нарсадан тал тортмай куч ишлатишга тайёрлигини сезиш, бундай вазиятда ар- миянинг накадар дахшатли кучга айланиши мумкин- лигини тасаввур килиш кийин эмас эди.

Ва албатга, бундай дакикаларда одамнинг хаёлига хар хил фикрлар келади.

Хусусан, харбий куч назорат остида ушлаб турилма- са, армия эл-юртнинг нафацат кайфияти, балки инти- лишларини ифода килмаса, кимларниигдир гаразли, пасткаш ва ёвуз ииятларини амалга оширишда нечоглм; хавфли куролга айланиши ни сиёсатдан йироц булган одам хам сезиши мумкин эди.

Бундай пайтларда энг мухи ми — кимнингдир тах- диди, куркитиши ва таъсири остида мавжуд вазиятни акл тарозисига солмасдан, охирини уйламасдан, шош-

ю

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 11: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Миллим армиямиз — мустак,иллигимизнинг, тинч ва осойиигга.

ма-шошарлик билан карор кабул килмаслик эди. Чун- ки, бундай вазиятда кабул килинган карорларнинг ба- хоси ва окибатини одциндан билиш кийин булади.

Шундай хавфли дамларда яккаю-ягона тугри ка­рор — бу авваламбор, пойтахтимиз Тошкент ва уму- ман, юртимизда тинчлик-осойишталикни саклаш, хар хил сиёсий уйинларга кушилмаслик эди.

20 август куни эрталаб шу масала буйича Вазирлар Махкамаси ва Республика фаолларининг йигилишини утказдик. Бу йигилишда мен Узбекистоннинг узига хос, узига мос тарраккиёт йули бор ва биз шу йулдан кайт- масдан, бошкалардан кур-курона урнак олмасдан, юкоридан келаётган турли курсатмаларга вазминлик билан муносабатда булишимиз керак, хозирги тахлика- ли бир пайтда асосий вазифамиз — хар хил игволарга учмасдан, мамлакатимизда тинчлик ва баркарорликни таъминлашдан иборат, деган катьий фикрни баён эт- дим.

Бундай катьий фикрларни узида мужассам этган шу расмий мажлисда ва кейинги йигилишларда сузла- ган нуткларим, халкимизга, жамоатчилигимизга кара­та килган даъватим ана шу хавф-хатарли кунларда утка- зил ган уша учрашувларда катнашган одамларнинг хаё- лидан хали-бери кутарилгани йук ва тарихий хужжат- ларда, мажлис стенограммаларида сакланиб колган, деб уйлайман.

Табиийки, бу гаплар Марказга хам, унинг юрти­мизда катта-катта лавозимларда утирган гумашта ва югурдакларга хам ёкмас эди.

Бир дакика узимизча фараз килайлик: мана шун­дай ноаник, тахликали дамларда мамлакатимиз худу- дида, аввало пойтахтимиз Тошкент ва унинг атрофида жойлашган совет армияси кисмларини, уларнинг ко- мандирларини кимдир тепадан туриб купорувчилик мак- сад ида турли игво-найранглар билан йулдан урса, куча ва майдонларга чикарса, бунинг кандай дахшатли окибатларга о ли б келишини тасаввур килиш кийин эмасди.

Айнан шу вокеалар ва ундан кейин бизга, Узбекис- тон олиб бораётган мустакил сиёсатга карши билди-

11

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 12: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

рилган огохлантириш ва дук-пуписалар, амалда намо- йиш этилган тазйиклар, бир суз билан айтганда, Узбе- кистонни узи танлаган тараккиёт йулидан кайтаришга каратилган жидций харакатлар — миллий армиямизни шакллантириш хакидаги фикр ва максадларни уйго- тишга ва бу борада амалий ишларга утишга сабаб булди, десам, х;акик,атни айтган буламан.

Дастлаб, бунга кадар тузилган Мудофаа ишлари кумитаси негизида 1991 йил 6 сентябрда Мудофаа иш­лари вазирлигини ташкил этдик. Узбекистан Респуб- ликаси Вазирлар Махкамасининг 1991 йил 25 октябр- даги карорига биноан Мудофаа ишлари вазирлигининг хукукий макоми, таркибий тузилиши ва низомлари тасдикланди. Туркистон харбий округининг боищарув органлари негизида Мудофаа ишлари вазирлигининг Бош штаби ва бошкармалари тузилди.

Мудофаа ишлари вазирлиги зиммасига умумий са- фарбарлик, Миллий гвардияни тузиш, фукаролар му- дофаасини амалга ошириш, харбий таълим сохасини бошкариш, харбийга чакириш ва мукобил хизматни ташкил килиш, куишнларни жойлаштириш, харбий тех­ника ва курол-ярогларни саклаш ва такомиллаштириш каби вазифалар юклатилди.

Иттифок парчаланиб кетаётган мураккаб бир вази- ятда, мустакил суверен давлат курилишининг дастлаб- ки боскичида Узбекистонда Мудофаа ишлари вазирли­гининг ташкил этилиши том маънодаги тарихий вокеа, асло кечикгириб булмайдиган хаётий зарурият булга- нини бугун, орадан маълум вакт утганидан кейин яккол сезиш ва бахолаш мумкин.

Бу борада биз дуч келган энг мураккаб муаммо — армиядаги кадрлар масаласи эди. У пайтда харбийлар сафида махаллий кадрлар жуда оз эди. Буни 1990 йил- да махалий офицерлар юртимиздаги харбий кадрлар- нинг атиги 0,6 фоизини ташкил этгани хам тасдиклаб турибди.

Биз бу масалани хал этиш учун бир катор янги харбий билим юртлари, К,уролли Кучлар академияси- ни барпо этиб, уларда харбий ишга салохияти булган уз фарзандларимизни тайёрлай бошладик.

12

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 13: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Миллим армия миз — мустакиллигимизнинг, тинч ва осойишта.

90-йиллардаги мураккаб иктисодий вазиятга кара- масдан, биз харбий курилиш сохасида олдимизда тур- ган долзарб ва улкан вазифаларни хал этиш, харбий хизматчилар ва уларнинг оилаларини ижтимоий химоя килиш учун зарур булган моддий ва молиявий манба- ларни излаб топиш максадида каттик иш олиб бордик.

Уз вактида амалга ошириладиган мана шундай тад- бирлар билан бир каторда собик Итгифок таркибида булган бошка давлатларда хизматни утаётган узбекис- тонлик харбий хизматчиларнинг хукукларини имкон доирасида химоя к,илишга хам алохида эътабор карат- дик.

Шу маънода, уша пайтда жойларга махсус делега- циялар юбориб, Россиядаги Ички кушинларда хизмат килаётган, асли узбекистонлик булган, энди уз миллий армиямизда хизмат киламиз, деб истак билдирган 300 га якин харбий хизматчини юртимизга олиб келгани- мизни кечагидек эслайман.

Ва них,оят, 1992 йил 14 январ куни мамлакатимиз ХУДУДидаги барча К,уролли Кучларни Узбекистон юрис- дикциясига утказиш т>трисида к,арор к,абул щилганимиз бу йулда бошланган катта ишларимизнинг мантщий яку- ни булди, десак, хар томонлама тугри булади.

Бу карорга биноан мамлакатимиз худудида жойлаш- ган собик; Итгифок Куролли Кучларининг барча кисм- лари, харбий укув юртлари, муассасалар ва ташкилот- лар, уларнинг к;аршилигига карамасдан, Узбекистон Республикаси тасарруфига олинди.

1992 йил 24 мартда Миллий хавфсизлик хизмати кошида Чегара кушинлари бошкармаси ташкил этил- ди ва мамлакатимиз худудида чегара кушинлари булин- малари унинг тасарруфига утказилди.

1992 йил 18 майдан эътиборан эса хаво десанти кушинлари, харбий транспорт авиацияси, разведка кушинлари, таъминот кисмлари, 12 ноябрдан хаво хужу- мига карши харбий кисмлар, 13 ноябрдан эса кимёвий харбий кисмлар давлатимиз тасарруфига олинди.

Бу ишлар 1991 йил 31 августда кабул килинган «Узбекистон Республикаси давлат мустакиллигининг асослари тугрисида»ги тарихий конуннинг 6-моддасига

13

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 14: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

биноан давлатимиз, халкаро хукук субъекти сифатида, уз Куролли Кучларини ташкил этиш хукукига эга булга- ни ва бу хукукни изчил амалга ошира бошлаганидан далолат берар эди.

Куролли Кучларнинг мамлакат суверенитета ва худу- дий яхлитлигини сакдаш, халкимизнинг тинчлигини хамда бунёдкорлик мехнатини химоялаш, ёш авлодни ватанпарварлик рухида тарбиялашдаги адамиятини ино- батга олиб хамда 1992 йил 14 январда мамлакат худу­дидаги харбий кием ва булинмаларнинг давлатимиз тасарруфига утказилиши муносабати билан Узбекистан Реснубликасининг 1993 йил 29 декабрдаги к,онунига би­ноан 14 январь юртимизда «Ватан ^имоячилари куни» деб эълон кдлинди.

Албатга, бу ofhp ва мураккаб жараёнлар осон кеч- гани йук. Бошимиздан утган бу вокеа-ходисалар зами­рида канчадан-канча ташвиш-изтироблар, юртимизга ташкаридан буладиган куп-куп тазйикдар ва тавдидлар хакдда узок; гапириш мумкин. Мен хозир уларнинг айрим тафеилотларини эслаб утдим, холос.

Йиллар утади, замонлар утади, аммо, хеч шубхасиз, миллий армиямизни ташкил этиш билан боглик жара­ёнлар мустакил Узбекистонимиз солномасида, янги та- рихимиз сахифаларида учмас харфлар билан ёзилади- ган буюк вокеалардан бири булиб кол ад и.

Биз бугун янги хаёт, янги жамият куриш, халкаро хамжамиятда узимизга муносиб нуфузли урин эгаллаш- дек ул>т максад билан яшамокдамиз.

Шу уринда мен мамлакатимиз такдири учун гоят мухим ахамиятга эга булган бир адкикатни айтиш ва юртдошларимизни шунга даъват этишни узимнинг бурчим, деб биламан: халкимизнинг тинчлиги ва хавфеизлиги, сархадларимиз дахлеизлигининг мустах- кам к,алк,они булмиш армиямиз хар жихатдан кудратли, Чфол-ярог ва харбий майорат борасида хеч кимдан кам булмаслиги лозим.

Албатга, бу жуда мухим масала. Лекин армиянинг куч-кудратини тула намоён этиш учун аввало харбий- ларимиз, аскар ва офицерларимиз — Ватан ва халк уз хавфеизлиги ни ишониб топширган мард углонларимиз-

14

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 15: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Миллий армиямиз — мустакиллигимизнинг, тинч ва осойишта..

нинг маънавий-маърифий тарбиясига алохида эътибор каратиш энг долзарб вазифамизга айланиши даркор. Токи улар мана шу кенг далалар, кадрдон кир-адир- лар, мусаффо осмон, шу гузал хаётни узи ва оиласи, келажак авлод учун хам бегубор ва бокий сакуташга масъул эканини теран хис эта олеин.

Шубха йукки, шахеий таркиби ана шундай хусуси- ятлар ва мустахкам ирода сохиби булган, энг замона- вий талаб ва андозаларга жавоб берадиган армия кар- шисида хеч кандай ёвуз куч дош беролмайди.

Мана шундай фикр ва гояларни жамоатчилик урта- сида кенг таргиб-ташвик; этиш учун биз 14 январь са- насини факат харбий хизматчилар эмас, балки айни вактда армия сафларида уз бурчини утаб кайтган ва- тандошларимиз ва эртага хизматга борадиган минг-минг- лаб навкирон фарзандларимизнинг куглуг байрами деб кабул килишимиз, уни энг улуг, энг азиз айём — Мус- такиллик байрами сингари кжеак даражада нишонла- шимиз лозим.

Шу билан бирга миллий армиямиз ташкил топтан бу санаии байрам кдлганда, ^уролли Кучларимизнинг та- мал тошини куйган инсонларни, мард ва фидоий юрт- дошларимизни миннатдорлик туйгулари билан эсга олиш нафа^ат тарихин, айни пайтда тарбиявий ну̂ таи назар- дан хам хар томонлама уринли булади.

Бу борада, аввало матбуот, радио-телевидениямиз, маданият ва санъат намояндалари, ижодкор зиёлилар, таълим сохаси ходимлари фаоллик курсатиши, Ватан химоячилари куни эркин ва озод халкнинг янги, му- каддас байрами эканини таъсирчан воситалар орк,али очиб бериши зарур. Чунки, байрам рухи ва кувончи аввало одамнинг кунглидан, ички дунёсидан чукур жой олган такдирдагина у хакикий байрамга айланади.

Яна ута мухим бир масалага эътиборингизни жалб этмокчиман. Уз-узидан равшанки, янги хаёт, янги жамият куриш бир кунлик иш эмас. Замонлар утиб бораверади, лекин давр куйган муаммолар, уларни ечиш йулидаги ишлар давом этаверади.

Шу нуктаи назардан Караганда, миллий армиямиз­ни барпо этиш масаласи давлат ва жамият курилиши-

15

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 16: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

HCJIOM КАРИМОВ

нинг гоят мухим, узвий бир кисми экан, бугунги кун- да К,уролли Кучларимиз, унинг шаклланиш тарихи, бугунги хаёти цандай акс эттирилаёттани, бу хусусда болаларимизга цандай дарслик ва китоблар орцали цай йусинда маълумот берилаётгани х,ам доимий эътибори- миз марказида булиши зарур.

Маълумки, хозирги пайтда иктсодий жщатдан куд- ратли баъзи давлатлар уз армиясини куришда катта пул сарфлаб, асосан четдан ёлланадиган харбийларга таянади. Аммо бундай ёндашув бизга тугри келмайди.

Биз замонавий, профессионал асосдаги армияни барпо этишда, авваламбор, миллати, тили ва динидан катъи назар, шу юртнинг сувини ичиб, тузини татиган, шу заминда тарбия топтан, вояга етган ватанпарвар фуца- роларимизга таянамиз.

Шу боис уз тавдири ва хаётини К,уролли Кучлари­миз билан боглаган юртдошларимизни кддрлашимиз, уларниш- келажаги ёруг булиши учун йулини очиб бе- ришимиз, бунинг учун бор куч ва имкониятларимизни сафарбар этишимиз керак.

Бошкача айтганда, уз хаётини армиясиз тасаввур этолмаидиган, харбий хизматни шунчаки иш эмас, Ва- тан ва х щ олдидаги му^аддас бурч, деб биладиган мард жангчиларимизнинг огар ва масъулиятли мехнати муносиб такдирлашшш лозим.

Хаммамизга аёнки, бугунги кунда замонавий армия- да хизмат килиш учун жисмоний тайёргарлик, айтай- лик, турникка тортилиш, тусикдан ошиб утиш, ни- шонга бехато отишнинг узигина камлик килади. Ар­мия сафларида г̂лонларимиз нафацат жисмонан бакув- ват, энг замонавий харбий техника ва технологиялар- нинг сир-асрорларини пухта эгаллаган булиши, айни вак,тда юксак акл-заковати, интеллектуал салощти, мустахкам иродаси, уз хал!̂ ига садоцати каби олижаноб хусусият ва фазилатлари билан хам ажралиб турипш лозим.

Бунинг учун харбий сохадаги маънавий тарбия иш- ларини тубдан яхшилашимиз, аскарларимиз, харбий хизматчилар онгу тафаккурига миллий истшуюл гояси тамойилларини чукур сингдиришимиз керак.

16

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 17: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Миллий армиямиз — мустакиллипшизнинг, тинч ва осойишта..

Харбий хизмат жараёнида хар бир ёш аскар билан алохида иш олиб боришимиз, уларни, аввало, Жа- лолиддин Мангуберди ва Амир Темур каби жасур аж- додларимизнинг муносиб ворислари, она Ватанимиз- нинг хакикий химоячилари этиб тарбиялашимиз дар- кор.

Нега деганда, армияни том маънода армия килади- ган, хар кандай мураккаб вазият ва синовлардан ёруг юз билан чикишга асос буладиган, унинг жанговар кудрати ва харбий махоратини юксалтирадиган куч — бу армия сафларида хизмат килаётган инсонлардир.

Шуни унутмаслик керакки, хар бир хизматчи — у генералми ёки офицер буладими, сержант ёки оддий аскар буладими — бундан катьий назар, уларнинг бар- часи дунёда ягона булмиш Узбекистонимизнинг фар-

С \ зандларидир. Уларнинг зиммасидаги масъулиятли ва х мукаддас вазифа хам битта — она юртимизни, халки-

мизни ишончли химоя килишдан иборат. f ^ Маънавий тарбия сохасида олдимизда турган мана

шундай мухим вазифаларни бажарищда биз, аввало, эл-юртимизга фидоий ва садокатли, хакикий ватанпар- вар, чукур билим ва катга хаёт тажрибасига эга булган инсонларга, сиёсатшунос ва тарихчи олимлар, ижод- кор зиёлилар, оммавий ахборот воситалари ходимла- ри, Куролли Кучларимиз фахрийларига таянамиз.

Бу борада эски даврдан долган КУРУК, сийща ваъз- хонликдан воз кечиб, бугун биз бопшмнздан кечираёт- ган мураккаб ва машавдатли хаёт щ ицш га таяннб, жамоатчилмк фикрини шакллантиришнинг энг замона- вий, таъсирчан усул -услублардан фойдаланган холда иш олиб бориш лозим.

Уйлайманки, Олий Мажлисимизнинг якинда булиб Утган X сессиясида кабул килинган «Умумий харбий мажбурият ва харбий хизмат тугрисида»ги конун бу вазифаларни муваффакиятли адо этищца янги-янги им- кониятлар очади.

Хусусан, бу конунга мувофик харбий хизмат мудда ̂ ̂та 12 ойгача кискартирилгани, биз opiy уша(!11'Ж я ш ̂турдаги армияни барпо этиш уч лар яратилаётгани эътиборга саз* >вор:

и » - -

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 18: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Харбий сохани ислох килиш масаласига ана шун- дай жидций ва изчил ёндашув фарзандларини армия сафига кузатаётган ота-оналарнинг кунглини хотиржам килишга, Куролли Кучларимизда хизмат килиш хар бир юртдошимиз учун фахрли ва шарафли бурчга ай- ланиб колишига к;атьий ишонаман.

Буларнинг барчаси пировард натижада миллий ар- миямизни ёшларнинг иродасини тоблайдиган, уларга оила ва мактабда олиб улгурмаган билим ва тарбияни ургатадиган, уз Ватани ва халкига садокат, жасорат ва матонат мактабига, хар биримиз учун фахр ва ифтихор манбаига айлантириши мукаррар.

* * *

Куролли Кучларимизнинг тарихи, бугунги куни ва истикболи билан ботик; масалалар хакида узок гапи- риш мумкин. Мен ушбу рисола устида ишлар экан- ман, бу тугрида куп уйладим. Иш жараёнида кунглим- дан турли фикр-мулохазалар, уй-хаёллар кечди. Агар мендан, сизнинг бу борадаги энг катта орзу-армонин- гиз нима, деб сураса, шундай жавоб берган булур эдим: «Менинг орзуим шуки, армиямиз халкимиз, миллати- мизнинг минг йиллар давомида шаклланган асл киёфа- си, азалий кадриятлари ва хислатларини узида мужас- сам этсин, унинг сафларида хизмат киладиган фар- зандларимиз узи тугилиб усган, вояга етган, ота-бобо- ларининг хоки ётган мукадцас заминимизга бир умр садокатли булсин».

Мабодо такдир такозо килиб, кураш майдонига туш- ганида хар кандай ёвуз куч ва боскинчиларга бас кела оладиган замонавий, кудратли армиямизни куриш бах- ти барча юртдошларимиз катори менга хам насиб эт­син.

2003 йил, 15—25 январь

18

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 19: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Истихдол йули: муаммолар ва режалар

ИСТШУЮЛ ЙУЛИ: МУАММОЛАР ВА РЕЖАЛАР

Биз уз Армиямизни тузамиз. Бу йидцан бошлаб харбий хизматга чакирилган йигитлар мамлакат ичка- рисвдаги кушинларнинг асосий кисмини ташкил эта- ди. Бу Армия Узбекистон халкини, Узбекистон муста- киллигини мухофаза этиш кудратига эга булади. Хал- к;имизнинг энг сара углонларидан иборат миллий гвар­дия тузилади. Хаммамиз хаёт тажрибасидан яхши би- ламизки, жамият ва тузум узини узи химоя эта олмас экан, ички сиёсатда хам, таищи сиёсатда хам яхши натижага эришиб булмайди.

Миллий хавфсизлик хакдда. Биз бу махсус ташки- лотни кайта туздик. Сон жихатидан жуда оз, лекин мустахкам миллий хавфсизлик бошкармаси яратилди. Унинг асосий вазифаси — давлат тузумини химоя килиш, разведка ва контрразведка.

Бир нарсани яхши англаб олайлик, азиз ватандош- лар. Мустакил Узбекистон уз истик^олини, уз озод- лигини химоя к;илишга, турли купорувчи харакатлар- га муносиб зарба беришга, минтакага курол ва асла- халарни киритишга йул куймасликка — хаммасига курби ва кудрати етарли булиши зарур. Хавфсизлик хизматининг яна бир вазифаси — турли мафия гурух- ларига к;арши кураш. Кейинги пайтларда Миллий хавфсизлик хизмати эски КГБ дан бошка нарса эмас, деган бухтон гаплар таркалиб колди. Бз^нга хеч ажаб- ланмаслик керак. Бу гапларни узидан хавфсираётган мафия гурухлари ва унинг «дохий»лари уйлаб топган. Курккан олдин мушт кутарар, деган наклни эслаш кифоя.

Янги махсус ташкилотнинг вазифасини яна бир мар­та таъкидлаб айтаман: Миллий хавфсизлик. Давлат бу ташкилот ёрдами билан узини химоя этади.

19

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 20: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Хавфсизлик бошкармаси зиммасига ик;тисодий ва- зифалар хам юклатилган. Нотайин чет эл компания- лари билан тил бириктириш, улардан пора олиш ва халкнинг пешона тери билан топилган бойликларни чет элга арзон-гаровга сотиш деган гаплар энди кет- майди.

XII чацирщ Узбекистон Республикаси Олий Кенгашининг X сессиясида

1992 йил 2 ва 3 июлда сузланган нупщдан.1-жилд, 7-8-бетлар

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 21: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистоннинг келажаги буюклигига ишончим комил!

УЗБЕКИСТОННИНГ КЕЛАЖАГИ БУЮКЛИГИГА ИШОНЧИМ КОМИЛ!

Мустацил Давлатлар \амдустлигидаги хорижий мухбирлар халцаро уюшмаси аъзолари билан Тошкентда

булиб утган суцбатданКАРОЛ ЛАНДРИ, АФП, Франция: Собик Совет

Армиясининг тегишли кисми утган йили Узбекистан назорати остига ута бошлаган эди. Бу жараён кандай давом этмокда? Асосан рус миллатига мансуб булган зобит кадрларни саклаб колиш учун нима килмокчи- сиз ?

ПРЕЗИДЕНТ: Узбекистонда харбий доктрина иш- лаб чикилган, парламент эса мудофаа ва Куролли Куч- лар тугрисида бир канча конунлар кабул килди. Зобит- лар харбий хизматчиларга хак тулаш, уларнинг ижги- моий кафолати масалалари дал этилган. Хуллас, Рес­публика Армиясидан кетишга интилаётганлар йук-

Кумондон кадрларни тайёрлаш учун Узбекистонда учта дарбий билим юрти бор. Уларда таълим олиш учун турли миллатга мансуб кишилар укишга кирмок- да, аммо махаллий миллат ёшлари орасида харбий касбни эгаллашга интилиш сезиларли даражада кучай- ди. Шу билан бир вактда бизнинг армиямиз Россияда ишлаб чикарилган курол-яроглар билан таъминланади. Унинг энг яхши анъаналарини кабул килиб олади. Шу сабабли Россия армияси билан мустахкам алока килиб турибмиз ва килаверамиз.

Биз катга армия тузмокчи эмасмиз. Мен Узбекис­тоннинг хавфсизлигини таъминлаш махсус зоналари- ни барпо этиш тегишли умумий шартномаларни тузиш билан боглик деб биламан. Россия Марказий Осиёда хавфсизликнинг гарови булиши керак ме- нинг фикрим шундай.

1993 йил 4 март.1-жилд, 162—163-бетлар

21

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 22: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ЭХТИРОМ

Азиз ватандошлар !Мухтарам мехмонлар !Бугун биз узбек халки хаётида унутилмас тарихий

бир вокеанинг гувохи ва иштирокчиси булиб турибмиз.Биз яшаб турган шу мукаддас заминда буюк бир

давлатга асос солган, оламни тебратган, номи етти иклимда машхур булган улуг бобокалонимиз Амир Те­мур хайкалини очиш маросимига йигилдик.

Бугун Шаркда тенги йук саркарда мустакиллик, ис- тиклол шарофати билан уз ватанига кайтди.

Узок; йиллар мобайнида мустамлака исканжасида кун кечирган халкимиз уз ватандошини кадрлаш, унинг тарихий мавкеини муносиб уринга куйиш имконидан махрум эди.

Амир Темур номи тарихимиз сахифаларидан кора буёк билан учирилди, унутишга махкум этилди. Мак- сад халкимизнинг юрагидан миллий онг, миллий Fypyp туйгусини йукотиш, уни карамликка, тобеликка кунди- риш эди. Пекин узбек халки уз аждодларини, уз бахо- дирларини унутмади, хамиша юрагида, калб турида сак- лади.

Мухаммад Тарагай Баходур угли Амир Темур ёш- лик чогида мард, довюрак, гурурли, уткир зехн ва аклу идрок эгаси булиб усди. Турли дунёвий илмларни, хар- бий санъатни эгаллади. «Куръони Карим»ни ёд олди, хадис илмини урганди. Иймон-эътикодли, халол-пок инсон булиб етишди.

У ёшлигидан бошлаб уз олдига она юртини мугул боскинчиларидан озод килиш максадини куйди, ер юзи- да буюк салтанат сохиби сифатида эл ва элатларнинг бошини ковуштирди. Мамлакат кудратини хар сохада юксакликка кутариб, дунёга машхур килди.

Амир Темур давлати курил иши, харбий санъати куп асрлар давомида Шарку Fap6 давлатларига урнак ва

22

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 23: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Э*тиром

андоза булди. Унинг замонида маданият, ил му фан, меъморчилик, тасвирий санъат, мусика, шеърият беки- ёс ривож топди, халкимизнинг куп анъаналари тако- мидга етди. Амир Темурнинг маданият ва дин адлла- рига курсатган чексиз мехр-муруввати айникса ибрат- лидир.

Кухна тарих сахифалари буюк бобомизнинг миллат ва эл-улус манфаати бобида чеккан мислсиз захмат хамда курсатган шижоатларига гувохлик беради.

Инсоф-иймон туйгуси, диёнат мезони Амир Темур хаётининг мазмунини ташкил этади. Оламнинг карийб ярмига жахонгир эрса-да, у куч-кудрат зурлик, зуравон- ликда эмас, аксинча, адолатда эканлигини теран анг- лади.

Бугун бунёд этилган улуг бобоколонимиз хайкали- да теран рамз бор — гуёки жахонгир тулпорининг жи- ловини тортиб турибди, киличсиз кулини олдинга чузиб, жахон халкларига омонлик тиламокда, «Куч — адолатдадир!» демовда.

Донишманд аждодимизнинг мазкур сузларини мана шу мухташам ёдгорлик пойига зархал харфлар билан битар эканмиз, замонлар тажрибасидан утган бу бе- бахо хикматнинг калбларимизда доим акс-садо бериб туришини орзу киламиз.

Азиз юртдошларим!Бугун — узбек халки тарихида улуг кун. Узбекис­

тон мустакиллигига, муборак истиклолимизга икки йил тулди.

Хаммангизни — кексаю ёшни, бутун Узбекистон ахлини шу буюк сана билан чин калбдан, хар бирин- гизни алохида багримга босиб кутламокка ижозат бер- гайсиз!

Бу кунга етганлар бор, етмаганлар бор. Шунинг учун хам озодликни согиниб, озодлик йулида курашиб утган аждодларимизни дуолар билан эслашимиз хам к,арз, хам фарздир. Аждодларимизнинг пок рухлари шод булсин, уларнинг орзуларига муносиб ва садокат- ли булайлик.

Истиклол муборак азиз ватандошлар! Озодлигимиз абадий булсин!

23

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 24: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Мухтарам дустлар !Икки йиллик истиклол даврида жонажон диёри-

мизда булаётган узгаришлар халкимизга ишонч ва умид багишламокда.

Буюк айём арафасида Темур бобомиз хайкалининг очилиши узига хос рамзий бир маънога эгадир.

Ватанимиз истюуюлини янада мустахкамлаш, уни химоя килиш, юртимиз шаъни-шавкатини юксалтириш, адолат, инсоф ва диёнат хукмрон булган эркин жами- ят, мехнаткаш халкимизга муносиб фаровон хаёт куриш бизнинг инсоний ва фукаролик бурчимиздир.

Биз орзу этган буюк давлатни бунёд килиш барча- миздан мустахкам ирода, иймон-эътикод, миллий Fypyp туйгуси, буюк аждодларимиздан мерос колган маъна- вий бисотга эга булишни талаб килади. Билакларимиз- да куч, калбларимизда келажакка ишонч булмоги шартдир.

Мамлакатимизнинг марказида, кадимий ва гузал пойтахтимиз — жонажон Тошкентимиз уртасида кад кутарган улуг бобомиз сиймоси халкимизга фахр ва Fypyp бахш этмоги мукаррар!

Бу сиймо мард, танти, халол ва гайратли халкимиз- ни бирлаштиришда, жипслаштиришда, иймон-окибат- ли булишда, кудратли келажагимизни куришда бизга янги-янги куч-кувват ва шижоат багишлайди.

Барчамизга шу йулда Оллох мададкор булгай!

Тошкент ша,\рида Социбцирон Амир Темур урйкалининг очилишига

батшланган тантанада сузланган нутц,1993 йил 31 август.

1-жилд, 360-362-бетлар

24

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 25: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистон Республикаси куролли кучлари шахсий таркибига

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ £УРОЛЛИ КУЧЛАРИ ШАХСИЙ ТАРКИБИГА

Азиз дустлар!Мустакил Узбекистон халки Ватан химоячилари ку-

нини катта шоду хуррамлик билан байрам килмокда.Узбекистон Куролли Кучларининг жасур ва сабот-

ли аскар хамда офицерлари мамлакатимиз истикдоли- га, халцимизнинг тинч хаёти ва мехнатига ишончли посбон булиб турибдилар.

Мамлакатимиз харбийларининг махорати ва тажри- басининг тарихи узун. Бугунги байрам буюк саркарда Амир Темурнинг, Ватан озодлиги учун фашизмга кар- ши курашларда жон берган ота-боболаримизнинг му- кадцас рухларига содик, замонавий харбий илм ва тех- никани кунт билан урганаётган мард ва пахлавон углон- ларнинг байрамвдир. Бугунги байрам элу юртга забар- даст йигитларни тарбиялаб бераётган мухтарама онала- римизнинг, фарзандлари камоли ва харбий шухрати- дан фахрланиб юрган оталаримизнинг, тенги топилмас гузал диёримизда яшаётган барча миллатлар ва элат- ларнинг хам байрамидир.

Ватанни севмок — иймондандир. Ватан мухаббати барчамиз учун бирдай мукаддас, бирдай ардокли. Ва­танни куз корачигидай асраб-авайлаш биз учун хам карз, хам фарз. Юртимиз икболи ва тинчлиги дилла- рига жо этган харбийларимиз борки, бизнинг кунгли- миз тинч, осмонимиз мусаффо. Улар аждодларимиз угитларига, уруш ва мехнат фахрийлари тажрибасига, захматкаш халкимизнинг акл-идрокига таянган холда хизмат бурчларини утамовдалар.

Бугун мен зур мамнуният ва фахр билан Узбекис­тон Куролли Кучларининг куп миллатли шахсий тар- кибини, забардаст ва фидойи аскар хамда офицерлари- мизни, бутун Узбекистон халкини Ватан химоячилари

25

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 26: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

куни билан самимий муборакбод этаман. Ватан химоя- сига бел боглаган барча юртдошларимизга саломатлик, узок умр, мустахкам ирода, куч-кувват ва шижоат ти- лайман.

Байрамингиз кутлуг булсин, азиз дустлар!

Халч сузи, 1994 йил 13 январь

26

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 27: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистон Республикаси куролли кучлари шахсий таркибига

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КУРОЛЛИ КУЧЛАРИ ШАХСИЙ ТАРКИБИГА

Кадрли дустлар!Сизларни куглуг байрам — Ватан химоячилари куни

муносабати билан самимий табриклайман.Улкамизда кадим замонлардан буён ёшу кари —

хар бир эркак узини юрт химоячиси деб билган, Ватан шон-шавкати ва мудофааси йулида куч-тайрати, хатго жонини хам аямаган. Она диёримизда бу анъана хозир хам изчил давом этмовда, янгича рух ва мазмун билан бойиб бормокда.

Узбекистон Республикаси Куролли Кучлари мамла- кат истиклолини ва худудий яхлитлигини, халкимиз- нинг осуда хаёти ва мустакилликни мустахкамлаш йули- даги бунёдкорлик мехнатини химоя килшцда, ёш ав- лодни ватанпарварлик рухида тарбиялащца гоят мухим урин тутади.

Сизларнинг катьият ва шижоатингиз, харбий махо- ратингиз туфайли хонадонимиз, юртимиз тинч, осмо- нимиз мусаффо, кунгиллар хотиржам. Сизлар давлати- мизнинг тинчликсевар сиёсатини амалга оширишда ало- хида жонбозлик курсатяпсизлар.

Бу йил фашизм устидан козонилган галабанинг 50 йиллиги кенг нишонланади. Сиз — харбийлар уша суронли жангохларда жон олиб-жон берган ота-бобола- римизнинг ворислари буласизлар. Ишонаманки, мард ва жасур аждодларимизнинг угитларига, тажрибалари- га таяниб, мамлакатимизнинг мудофаа кудратини яна- да юксалтиришга муносиб хисса кушасизлар.

Узбекистон Республикаси Куролли Кучлари шах­сий таркибини, уруш фахрийларини, узини Ватан хи­моячиси деб билган барча юртдошларимизни байрам билан яна бир бор муборакбод этаман, Ватанимиз хи- моячиларига тан-сихатлик, шарафли ва масъулиятли ишларида омадлар тилайман.

Холц сузи, 1995 йил 13 январь27

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 28: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

УЗБЕКИСТОННИНГ СИЁСИЙ- ИЖТИМОИЙ ВА иктисодий

ИСТИ^БОЛИНИНГ АСОСИЙ ТАМОЙИЛЛАРИ

IV. МИЛЛИЙ ХАВФСИЗЛИКНИ ТАЪМИНЛАШ ТАМОЙИЛЛАРИ

Хурматли халк ноиблари!Узбекистон Республикасининг давлат мустакилли-

гини мустахкамлаш, унинг худудида баркарорликни таъминлаш, мамлакатимизнинг жахон хужалиги ти- зимида ва жахон хамжамиятида муносиб жойини эгал- лашга эришиши — давримизнинг асосий вазифаси- дир.

Миллий хавфсизлигимизнинг кенг камровли кон- цепциясини ишлаб чикиш, унинг асосини белгиловчи конунларни яратиш fokt далзарб ахамиятга эга.

Албатга, Узбекистон Республикаси Конституцияси- да, катор конунлар хамда мудофаа муаммоларига ба- гашланган бошка меъёрий хужжатларда бу масаланинг негизлари мавжуд.

Бирок, миллий хавфсизликни таъминлаш бир ёкадан бош чикариб комплекс ёндашувни такозо этади. Мил­лий хавфсизлик масалаларида ягона давлат сиёсати булмоги, барча сиёсий, иктисодий, ташкилий, харбий, хукукий ва бошка чора-тадбирларнинг узаро уйгун ва мукаммал тизими булмоги шарт.

Миллий хавфсизлик хакида гапирар эканмиз, авва- ламбор хозирги давр хусусида, Узбекистоннинг бугун- ги дунёда тутган урни хусусида аник тасаввурга эга булишимиз зарур.

Илгари икки система — СССР ва AKJII етакчи булган ва бир-бирига мафкуравий жихатдан зид икки тизим, икки блок мавжуд эди. Дунё хавфсизлик тизи­ми хам худди шу икки блокнинг узаро мухолифлик мувозанатига асосланган эди.

28

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 29: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва иктисодий истикболининг..

СССР пароканда булгач, янги — гоят мураккаб ва калтис давр юзага келдики, унинг асосий белгилари куйидагилардан иборат:

Биринчи. Давлатлараро муносабатлар тизимидаги мувозанат бузилди. Жалонда сиёсий-иктисодий були- ниш руй берди. Кучлар маркази илгари икки жойда булса, эндиликда бундай ахвол ва вазият узгарди.

Иккинчи. Жахонда мулкий тенгсизлик — саноати ривожланган мамлакатлар билан ривожланаётган мам- лакатлар уртасидаги тафовут ва зидциятлар кучаяпти.

Бу холат жахон русурсларини таксимлашда явдол куринади. Яъни, табиат ресурслари аслида ривожлана­ётган мамлакатларнинг асосий бойлиги хисобланса хам, саноати юксак ривожланган мамлакатлар бу бойлик- ларни назорат килишни уз кулларига олишга интил- мокдалар.

Колаверса илмий ва техникавий билимлар, шунинг- дек, илгор технологиялар сохасида, эркин сармояни тулаш ва жойлаштириш сохасида хам жуда катта тафо- вутлар мавжуд.

Учинчи. Дунёда инсоннинг биологик тур сифатида яшашига бевосита хавф-хатар мавжуд. Яъни, ялпи ядро уруши хавфи анча камайган булса хам, экологик танг- лик хавфи, биогенетик бузилишлар хавфи хамон тах- ликали холатда сакланиб колмовда.

Туртинчи. Жахон микёсидаги умумий тараккиёт, одамлар дунёкарашининг узгариши, коммуникациялар юксалиши, халкаро муносабатларнинг ривожланиши ва унинг одамзот хаётига таъсири давлатлар ва халклар уртасида узаро бирлашишига интилишини кучайтир- мокда. Айни вактда миллий хусусиятлар ва анъаналар- ни, сиёсий ва маънавий меросни саклаб колиш тамо- йиллари хам яккол сезилмокда.

Турли давлатлараро ва хукуматга дахли булмаган халкаро ташкилотларнинг ахамияти ошмовда. Ва айни замонда, дунё янги тизимга утиши даврида уларнинг фаолиятини кайта куриш ва ислох этиш зарурати ту- гилмокда.

Хуш, нега шундай килиш керак, деган савол туги- лади.

29

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 30: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Бунинг жавоби оддий: купчилик халкаро ташкилот- лар дунёда икки тизим ва уларнинг ракобати мавжуд даврда тузилган эди. Бу ташкилотларнинг фаолиятла- ри купрок уларнинг узаро мувозанати ва муросасини таъминлашга каратилган эди.

Бугунги ахвол халкаро ташкилотлардан энг йирик муаммоларга ахамият беришни ва, биринчи навбатда, барчага нисбатан одилона ва холисона муносабатда булишни талаб этади.

Халкаро ташкилотлар ^озирги вок>еликни т)три акс эттириши ва жахон дамжамияти аъзоларининг эх,тиёж- ларига самарали хизмат килиши зарур.

Бешинчи. Бугунги дунёда хар кандай мамлакатнинг нуфузи, аввало, унинг энг янги технологияларни кабул килиш ва фойдаланиш кобилиятига караб белгилана- ди.

Агар юкорида саналган хусусиятлардан келиб чи- киб, хулоса киладиган булсак, Узбекистондаги утиш даврини тезрок тугаллаш зарурати аён булади. Узбекис­тон жахон хамкорлиги жараёнига тезрок кириши ке- рак. Агар халкаро хукукий меъёрлар асосида хал кили- надиган янги умумжахон тартиботи урнатилса, Узбе­кистон ундан хам узига муносиб уринни олиши даркор.

Хозирча мен мураккаб холатларни санаб утдим. Энди эса, Узбекистоннинг жахон хамжамиятида муно­сиб уринни эгаллаши учун кулай шарт-шароитларга кискача тухтаб утишга ижозат бергайсиз.

Аввало, жугрофий-сиёсий омиллар хакида гаплаишб олайлик. Маълумки, Узбекистон жугрофий-сиёсий жи- хатдан анча мураккаб ва шу билан бирга кулай ахвол- да. Яъни у Марказий Осиё минтакасининг транспорт, кучли автоном энергетика ва сув тизимлари марказида жойлашган.

Иккинчи жихати шуки, Узбекистон ахолиси сони жихатидан, илмий-техникавий ва бошка имкониятлари жихатидан минтакадаги кушниларидан маълум даража- да устун туради.

Учинчи тарафдан, Узбекистон кулай табиий-шдшм шароитига эга. Бизда кадимий дехкончилик мадания- ти ва бой минерал-хомашё ресурслари бор. Республика

зоwww.ziyouz.com kutubxonasi

Page 31: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва иктисодий истикболининг..

озик-овкат билан узини-узи таъминлашга техника экин- ларининг энг кимматли турларини, пахта толаси етиш- тириш ва экспорт килишга, шунингдек, жахон бозори- га юк,ори сифатли, экологик жихатдан соф, ракобатга бардошли мева-сабзавот махсулотларини чикаришга хамда уларни кайта ишлаган холда етказиб беришга кодир.

Туртинчидан, давлатимиз нафакат узини-узи таъмин- лайдиган, балки четга чикаришга нефт, нефт махсу- лотлари, газ ва умуман, иктисодиётнинг асоси булмиш тармокларга эга. Узбекистонда саноатнинг энг замона- вий тармоклари мавжуд. Дейлик, бизда микрорадиоэ­лектроника каби мураккаб сохани ривожлантириш им- кони бор.

Бешинчццан, Узбекистоннинг инсоният цивилиза- циясида салмокли урни бор. Юртимиз маънавий ме- рос билан бой, у нафакат минтакада, балки дунёда хам турли маънавий ва сиёсий жараёнларга кучли таъсир утказиб келган.

Шу жихатларни хисобга олсак, Узбекистон узининг барча курсаткичлари буйича жахондаги маданий, ил- мий, технология ва иктисодий юксакликка эришиб, бемалол Марказий Осиёда интеграция марказига айла- ниши мумкин.

Албатта, бу йулда катор кийинчиликлар хам мав­жуд. Агар жугрофий-стратегик тарафдан олиб карасак, Марказий Осиёда коммуникациялар номакбул ривож топгани ва унинг тармоклари анча бузилганини кура- миз. Бу — бир.

Марказий Осиёда сув ресурслари чекланган ва Орол экология фалокати таъсири сезилади. Бу — икки.

Учинчидан, минтакада хавфсизлик тизими йулга куйилмаган. Бу ерда атрофдаги кучли давлатлар ва си­ёсий кучлар марказларининг бир-бирига мос келмай- диган таъсир этиш истаклари борлигини хам хисобга олмасдан булмайди.

Туртинчидан, мусулмон дунёсидаги баъзи кучли мам- лакатларнинг бир-бирига мос келмайдиган манфаатла- ри хам айнан бизнинг минтакамизда узаро дуч кели- шини назардан сокит этолмаймиз.

31

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 32: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

К,ол аверса, атрофимиздаги турли этник, икгисодий ва бошка кийин муаммолар ичида колган «учинчи дунё» давлатлари мавжуд. Бекарорлик ва хавф-хатарнинг бу- гунги кунда икки учоги — Афганистан билан Тожи- кистон давлатлари хам шу минтакада.

Баён этилган бу муаммоларни кучайтириб ва маъ- лум даражада куп ишларни ижобий хал килишга тусик булиб турган яна бир масала бор. Совет тизимидан колган мерос — бу шу минтакада Туркистон аталмиш ягона заминда яшаётган миллат ва элатларни сунъий равишда булиб ташлаш ва шу холдан фойдаланиб уз сиёсатини утказиш, уларга хукмронлик килиш асорат- лари хали-бери йуколган эмас.

Хурматли дустлар!Халкаро вазиятга бериладиган умумий стратегик бахо

ана шундай. Куриниб турибдики, биз жуда мураккаб, карама-каршиликларга тула дунёда давлатчилигимизни куришимиз, мустакиллигимизни мустахкамлашимиз, жахон хамжамиятида узимизнинг муносиб урнимизни эгаллашимиз лозим. Шу муносабат билан минтакада баркарорлик ва миллий хавфсизлик кафолатларининг шарт-шароитларини аниклаш ва таъминлаш гоят му- химдир.

Улар, менимча, куйидагилардан иборат:Биринчи. Узбекистан жахон хамжамияти ва дав-

латлараро хавфсизлик тизимида уз урнини топиши лозим. Бунинг учун республиканинг дунё хамжамия- тига кириш суръатларини тезлаштириш, турли халк­аро давлат ва нодавлат ташкилотлари, биринчи галда, БМТ ва Европада Хавфсизлик ва хамкорлик ташки- лоти ишларида фаол иштирок этишини таъминлаш зарур.

Халкаро ташкилотлар иктисодиётимизни кайта куришга кумаклашадиган энг самарали воситадир. Улар кредит олиш, хорижий сармояларни тугридан-тугри жалб этиш, республиканинг жахон базорида олга сил- жишига бебахо ёрдам курсатиши мумкин.

Асосийси Узбекистоннинг халкаро ташкилотлар фа- олиятидаги иштироки миллий хавфсизлигимиз, минта­када тинчлик ва баркарорликни саклаш гаровидир.

32

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 33: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистоннинг сиёсий-ижгимоий ва иктисодий истикболининг...

БМТнинг Узбекистондаги ваколатхонаси 1993 йил февралида иш бошлаган эди. Албатта, бу унчалик кат- та мудцат эмас. Бирок 1994 йил январига келиб, вако- латхона БМТнинг Тараккиёт дастури, кочоклар иши буйича ваколатли олий комиссари, Болалар жамгарма- си, Саноат тараккиёти дастури, Норкотикларни назо- рат килиш буйича дастур, Жахон сошикни саклаш ташкилоти, Ахоли жойлашиши жамгармаси сингари ихтисослашган муассасаларни уз таркибига бирлашти- ришга муваффак булди. Шундай килиб, БМТ билан хамкорлик килиш режалари амалга ошиб бормовда. Бу хамкорлик иктисодиёт, ижтимоий соха, согликни саклаш, маданиятни тиклаш, атроф-мухитни мухофа- за килиш ва бошка сохаларни хам камраб олмокда.

Биз БМТ бугунги кунда уз тузилмаларини кайта куриш арафасида турганини яхши биламиз. Бу залда хорижий мехмонларимиз утирганидан фойдаланиб, Узбекистон БМТнинг келажакда ялпи тинчлик ва бар- карорликни таъминлайдиган кучли ташкилотига айла­ниши тарафдори эканини кайд этишни истардим. Рес- публикамиз БМТ рахбарлик органлари ва ихтисослаш­ган муассасаларини тубдан кайта куриш гоясини куллаб- кувватлайди. Бу миллий, минтакавий ва жахоншумул муаммоларини хал килишдаги дунё давлатлари саъй- харакатларини мувофиклаштириш ва бирлаштирищца уларнинг ахамиятини кучайтиришга ишончим комил.

Бундан буён хам Узбекистоннинг Европада Хавф- сизлик ва хамкорлик ташкилоти тузилмаларидаги иш- тирокини кенгайтириш зарур. Минтакавий хавфсиз- ликни таъминлашда бу ташкилот имкониятларидан, унинг Шимолий Атлантика хамкорлик кенгаши, Евро­па Итгифоки, Европа Кенгаши, НАТО ва бошка таш- килотлар билан алокаларидан кенг фойдаланиш зарур.

Узбекистон БМТ Бош Ассамблеясининг 48-сессия- сида Тошкент шахрида мазкур ташкилотнинг Марка- зий Осиёда хавфсизлик, фаровонлик ва хамкорлик му- аммоларига багишланган доимий семинарини ташкил этиш таклифини уртага ташлади. Бизнинг фикримиз- ча, республикамиз Европада Хавфсизлик ва хамкор­лик ташкилотининг Осиёдаги таянчи була олади. У

2-5695 33

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 34: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

минтакавий хавфсизлик ва хамкорликни, эхтимол ту- тилаётган мажороларнинг олдини олувчи дипломатия- ни таъминлашда, зиддиятларни бартараф этишда Ев- ропада хавфсизлик ва хамкорлик ташкилоти ва БМТ хамжихат иш юритадиган майдонга айланиши мумкин.

Кушилмаслик харакати, Ислом конференцияси таш­килоти ва бошка нуфузли халкаро ташкилотлар ишида фаол иштирок этиш зарур.

Иккинчи. Миллий хавфсизликка эришишда давлат- лараро битимлар тизимини барпо этиш мухим йуна- лиш хисобланади. Узбекистон канчалик куп мамлакат билан дустона, амалий мулокот ва хамкорлик муноса- батларини урнатса, унинг хавфсизлиги шунчалик куп кафолатланади.

Бугунги кунда Узбекистонни жахоннинг 125 мамла- кати тан олди. 84 мамлакат билан дипломатик муноса- батлар урнатилди.

Республика рахбарияти мустакилликнинг дастлаб- ки ойларида биринчи булиб Туркияга расмий ташриф буюрди. Кейинчалик расмий делегациямиз Германия, Франция, Австрия, Голландия, Буюк Британия, Хи- той, Хиндистон, Саудия Арабистони, Миср, Индоне­зия, Малайзия, Эрон, Корея, Япония каби Европа ва Осиё китъасининг бир канча бошка мамлакатларига сафар килди. Иктисодиёт, илм-фан ва маданият каби сохаларда хамкорлик килиш буйича шартнома ва хуж- жатлар имзоланди. Янги мустакил давлатлар билан икки ва куп томонлама алокалар ривожланди.

Мазкур битим ва шартномалар Узбекистон атрофи- да хавфсизлик, ишонч ва яхши кушничилик мухитини яратишига ишончим комил.

Учинчи. Имзоланган давлатлараро битимларга сузсиз амал килиш — хавфсизлик кафолати ва шартидир.

Биз бу сохада таъналарга сабаб буладиган иш кил- маслигимиз, танкидга нишон булмаслигимиз лозим. Худди ана шу холдагина биз билан хамкорлик килаёт- ган давлатлардан зиммаларига олган мажбуриятларини ижро этишни талаб килишимиз мумкин булади.

Имзоланган хужжатларга сузсиз риоя килиш инсон хукуклари, кам сонли миллатлар хукуклари, бир-бири-

34

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 35: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва и^тисодий истикболининг..

нинг ички ишларига аралашмаслик, тинч-тотув яшаш тамойиллари сингари сохаларда, айинкса, долзарб ахамият касб этади.

Бу холат янги мустакил давлатлар уртасидаги муно- сабатларда хам ута мухим роль уйнайди.

Хамдустлик барпо этилгандан буён утган уч йилдан ошикрок вак,т ичида турли муаммолар юзасидан бир неча юз битим ва шартномалар кабул килинди. Таас- суфки, уларнинг аксарияти когозда колиб кетди. Шу боис, гохида бир масала юзасидан бир неча карор кабул килинди. Бу мамлакатларимиз уртасидаги муносабат- ларни янада мустахкамлашга, дустона ва узаро манфа- атли алокаларни урнатишга монелик килмокда.

Туртинчи. Ташки сиёсатни мафкурадан тула холи этиш хавфсизликни таъминлашнинг мухим кафолати- дир. Узбекистон шу пайтгача дунёнинг барча мамла- катлари, китъалари ва минтакалари билан уз муноса- батларини, бу мамлакатларнинг усткурмаси кандай булишидан катьий назар, факат халкаро хукукнинг барча тан олган коида ва мезонлари асосида куриб келди ва бундан кейин хам шу йулдан боради.

Гоявий мухолифлик утмишда давлатлараро муноса- батларга соя солиб, давлатларнинг бир-бирига карши икки гурухга булинишига сабаб булди. Дунёни халокат ёкасига олиб келди. Бундай келишмовчиликлар бугун хам давлатлараро ихтилофларни куч ишлатиш йули би­лан хал килишга, бегунох одамларнинг курбон були- шига, бутун-бутун халкларнинг фожиасига сабаб була- ётир.

Давлатлараро муносабатлар сохасида ягона гоя амал килиши лозим. Бу гоянинг маъноси шуки, биргаликда тинч хаёт кечириш, хамкорликка интилиш, эгамен дав­латларнинг ички ишларига аралашмаслик, турли нук- таи назар ва фикрларга бардошли булиш тамойиллари- ни узида акс этгирган конунлар устуворлик касб эти- ши даркор.

Бешинчи. Узбекистон кухшимаслик харакатига аъзо булгани сабабли хеч кайси блокка кушилмайди. Биз буни миллий хавфсизликнинг мухим кафолати деб би- ламиз. Шу билан биргаликда, харбий блоклар билан

35

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 36: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

хамкорлигимиз тинчлик ишига, мамлакатлар ва халк- ларнинг хавфсизлиги максадларига, демакки, Узбекис- тоннинг миллий хавфсизлиги мустахкамланишига хиз­мат килса, биз хамиша мулокотга тайёрмиз. Шу урин- да Узбекистон 1994 йилнинг июлида НАТОнинг кол­лектив хавфсизликни таъминлашга каратилган «Тинч­лик йулида хамкорлик» лойихасини имзолаганлигини эслаш уринлидир.

Олтинчи. Узбекистонинг МДХ таркибида коллек­тив тизимдаги иштироки минтакада баркарорлик ва тинчликнинг мухим кафолатидир.

Бизнинг давримизда факат коллектив хавфсизлик булиши мумкин. Хавфсизликни бу тарзда тушуниш нафакдт хар бир алохида давлатнинг имкониятлари чек- лангани, колаверса, маънавий-сиёсий тусдаги мулоха- заларга хам боглик. Давлатларнинг имкониятлари ва саъй-харакатларини хавфсизликни таъминлаш йулида бирлашгириш мухим ахамиятга эга. У, биринчидан, коллектив хавфсизлик тизимида иштирок этувчилар уртасида кескинлик йуклигидан далолат берса, иккин- чидан, уларнинг бирлаишшига интилишларини намо- йиш этади.

Узбекистон айни шу сабабли минтакада ва собик Итгифок худудида коллектив хавфсизлик тизимини бар- по этиш ташаббускорларидан бири булди. МДХ мам- лакатлари уртасида тузилган коллектив хавфсизлик тугрисидаги шартномаларнинг дастлабкиларидан бири1992 йил май ойида айнан Тошкентда имзолангани хам тасодиф эмас. Шу ойнинг бошларида Алматида мазкур мухим муаммога багишланган хужжатлар маж- муи имзоланди.

Коллектив хавфсизлик тизимида Россия Федерация- сининг алохида урин тутишини таъкидлаш зарур. Рос­сия иктисодий жихатдан хам, харбий-техникавий жи- хатдан хам буюк давлатдир. Шунинг учун хам коллек­тив хавфсизлик тизимини барпо этишда хам, МДХ доирасида давлатларнинг бир-бирига якинлашуви ма- саласида хам Узбекистон Россия билан якиндан хам- жихатлик алокаларини мустахкамлашга ва стратегик хамкорлик урнатишга интилмокда. Бундай хамкорлик

36

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 37: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва ихтисодий истикболининг..

нафакат Узбекистоннинг, балки Россиянинг хам мил­лий манфаатларига мос эканлигини айтиб утиш керак. Чунки якин кушни давлат билан якиндан хамкорлик килиш ва тинч-тотув яшаш хар кандай давлатнинг ман­фаатларига мос тушади.

Колаверса, мамлакатларимиз икгисодиёти, уларнинг миллатлараро, маданий, илмий-техникавий муносабат- лари бирйэирига боглик; эканини хам хисобга олиш лозим.

Коллектив хавфсизлик тизимини барпо этишда хар- бий хавф билан бир каторда бошка хавфлар хам мав- жудлигини хисобга олишимиз зарур. Орол денгизи к;уриб бораётгани, экологик вазият ёмонлашаётганли- гини, уюшган жиноятчилик, наркобизнес, минерал ре- сурсларнинг чеклангани ва камайиб бораётгани шулар жумласидандир. Мазкур муаммоларни хал этиш айрим давлатларнинг имкониятлари доирасидан четга чикдди ва саъй-харакатларни бирлаштиришни такозо этади.

Шу жихатдан республикамиз Бирлашган Миллат- лар Ташкилоти, Европада Хавфсизлик ва Хамкорлик ташкилоти хамда боища нуфузли давлатлараро тангки- лотлар хомийлигида барпо этилаётган коллектив хавф­сизлик тизимига фаол куншлиши зарур.

Еттинчи. Як;ин кушниларимиз ~ Марказий Осиё давлатлари билан хар томонлама узаро хамкорлик мил­лий хавфсизликнинг асосий шартларидан биридир.

Халкдаримизнинг тарихи, маданияти, анъаналари, диний эътик;одининг муштараклиги мамлакатларимиз уртасидаги амалий хамкорлик ва хамжихатликнинг му­хим пойдевори хисобланади.

Афсуски, баъзан Марказий Осиё минтакасида бир- лашишга карши чикадиган баъзи сиёсий доиралар ора- мизни бузишга каратилган хар хил бухтон-уидирмалар таркатишга уринадилар.

Шуларга карата айтмокдиманки, Марказий Осиё халкдари хеч нарсани талашмайди. Бизнинг максадла- римиз бир, тавдиримиз бир. Бизда миллий муносабат- ларда кескинликлар йук, хал килиб булмайдиган вази- ятлар хам йук- Интеграция йулидан олга томон хара- кат килаётганимиз хам буни тасдиклаб турибди.

37

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 38: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Саккизинчи. Армиямиз, Куролли Кучларимиз, хар­бий доктринамиз давлатимиз хавфсизлигининг мухим кафолатидир.

Биз давлатларнинг тинч-тотув яшаш, халкаро маса- лаларни хал килишда куч ишлатмаслик, тахдид кил- маслик тамойилини ташки сиёсатимизга асос килиб олганмиз. Узбекистон 1995 йилда муддати узайтирили- ши лозим булган ядро куролини таркатмаслик тугри- сидаги шартномани ядро куролини йук килиб ташлаш тугрисидаги шартномага айлантириш тарафдоридир.

Биз худци кимёвий куроллар буйича кабул килин- ган шартнома каби биологик куролларни хам такик- лаш тугрисидаги шартнома кабул килиниши тарафдо- римиз.

Киска килиб айтганда, Узбекистон уруш, харбий можароларнинг олдини олишга каратилган хар кандай ташаббусни куллаб-кувватлашга тайёр.

Атрофимиздаги нотинч дунёда дустларимиз бор, ле- кин Узбекистонни уз таъсир доирасига киритишни хох- лайдиганлар хам йук эмас. Бунинг учун улар барча найранглардан, колаверса, харбий кучдан хам фойда- ланишлари мумкин. Шу сабабли бизнинг яхши тай- ёрланган ва куролланган, истиклолимиз ва чегарала- римизни химоя килишга кодир армиямиз булиши ке- рак.

Шу билан бирга Ватанимиз мудофаа кудратининг асоси — республика иктисодий салохиятини мустах- камлаш даркор. Сунгги пайтларда Узбекистонда Ку- ролли Кучлар учун энг зарур ва юксак мал акали зобит- лар тайёрлашга мулжалланган бир канча харбий укув юртлари ташкил этилди. Армияни техник жихатдан жихозлашни мустахкамлаш чора-тадбирлари курилди. Иктисодий кийинчиликларга карамай, бундан кейин хам харбий салохиятни таъминлаш учун зарур маблаг ажратишни давом этгираверади. Бизнинг харбий докт­ринамиз мудофаа ва хавфнинг олдини олиш характе- рига эга. Шу боис, Узбекистон БМТ, Европада Хавф- сизлик ва хамкорлик ташкилоти каби нуфузли халкаро ташкилотларнинг тинчликни саклаш тадбирларида иш- тирок этишга тайёр.

38www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 39: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва иктисодий истикболининг..

Миллий хавфсизлик тизими учун хавф-хатарнинг олдини олиш ва уни бартараф этишда олдиндан чора куриш услуби купрок; кул келади. Шу билан бирга чукур ва кенг микёсда тахлил килишга кодир тадкдосот ва ахборот марказларини барпо этиш мухим ахамиятга эга.

Хавфсизлик Кенгаши — давлатдаги олий мансаб- дор шахсларнинг маслахат органи ана шундай восита булиши мумкин. Хавфсизлик Кенгаши Республика Пре­зидента хузурида тузилиши мак;садга мувофикдир.

Хавфсизлик Кенгаши миллий хавфсизлик муаммо лари билан боглик; булган барча масалаларни чукур ишлаб чикиш ва мувофиклаштиришни таъминлаши, бунинг учун жавобгар булиши лозим.

Кенгашнинг вазифалари куп киррали ва мураккаб- дир. У ушбу сохада миллий хавфсизликнинг устувор йуналишларини ва давлат сиёсати асосларини ишлаб чик;ишга жавоб бермоги керак. Шахснинг, жамиятнинг ва давлатнинг хавфсизлигини таъминлаш буйича дас- турлар мажмуи Хавфсизлик Кенгаши рахбарлигида ре- жалаштирилади ва амалга оширилади.

Тувдизинчи. Хозирги дунёда давлат баркарорлиги- ни таъминлаш жамиятнинг ижтимоий-рухий, маъна- вий ва ахлок;ий, маданий ва тарихий илдизларига тая- нади. Давлат мустахкамлиги ва кудрати унинг жахон жамоатчилиги олдидаги маънавий-ахлокий киёфаси ва нуфузи билан хам аникланади. Айни шу боис халки- мизнинг, миллатимизнинг маънавий жихатдан уйгони- ши мустак;иллигимиз, миллий хавфсизлигимиз гарови- дир. Ушбу мухим ишда биз Шаркнинг буюк маънавий таълимотидан, халк^ларни тинч хаёт кечиришга, дустлик ва хамкорликка, узаро жипслик ва сабр-токатга чаки- рувчи Ислом фалсафасидан кенг ва окилона фойдала- нишимиз лозим.

Биз Шарк фарзандларимиз. Шарк мамлакатлари- нинг каерига борманг, одамлар бир-бирлари билан уч- рашганда авваламбор, «Ассалому алайкум» дейишади. Ушбу калом арабчадан олинган булиб, «Сизга тинчлик ёр булсин» деган маънони англатишини яхши биласиз- лар. «Салом», яъни «тинчлик» сузи «Куръони Карим»-

39

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 40: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

да 40 марта учрар экан. Бу мукаддас китобнинг оятла- ридан бирида шундай дейилади: «Мехрибон Парварди- гор томонидан одамларга олкиш маъносида «тинчлик» сузи айтилур».

Куриниб турибдики, тинчлик, тотувлик, хамкорлик гояси Оллохга хам, бандаларига хам хуш келадиган эзгу гоядир.

Давлатимиз хавфсизлигини таъмин этишнинг асо- си — мамлакатимиз ёшлари. Ёшлар — бизнинг таян- чимиз, эртанги кундан умидимиз, савоб ишларимиз- нинг давомчиларидир. Хаммамиз хам бу дунёда фар- зандларимизни деб, уларнинг бахт-саодати, икболи деб яшаймиз ва мехнат киламиз. Нафакат хавфсизлиги- миз, шу билан бирга миллий уйгониш гоясининг амал- га ошиши, давлатимизнинг келажакда баркарор були- ши хам ёшларимиз кандай шаклланишига бевосита боглик.

Фарзандларимиз биздан афзалрок, биздан уткиррок, биздан покрок, савоб ишларни хам купрок киладиган булишлари лозим. Улар жахон умумбашарий ютукла- рини эгаллаши, тарихимизни, маданиятимизни, буюк аждодларимиз колдирган меросни чукур билмоги ке- рак. Бизнинг асосий куч-кудратимиз ва келажагимиз ана шунда. Бугун зур умидлар билан кураётган янги жамиятимизнинг мазмун-мохияти хам аслида ана шун- дадир.

Узбекистон Республикаси Олий Мажлисининг биринчи

мажлисидаги маърузадан, 1995 йил 23 февраль.

3-жилд, 42-54-бетлар

40www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 41: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Диёримиз тинч, осмонимиз доимо мусаффо булсин

ДИЁРИМИЗ т и н ч , о с м о н и м и з д о и м о МУСАФФО БУЛСИН

1995 йил 8 май куни Тошкентдаги «Туркистон» са- ройида Ралабанинг 50 йиллигига батшланган тантанали йигилиш булди. Шу купи муцташам саройга урушнинг оловли йилларида жангго\ларда %амда фронт ортида жа- сорат ва фидокорлик намуналарини курсатган авлод ва- киллари, республика Куролли Кучлари зобитлари, аскар ва курсантлар, пойтахт жамоатчилиги намояндалари, хорижий мамлакатлар элчихоналари вакиллари ташриф буюрди.

Узбекистон Республикаси Президенти Ислом Кари­мов табрик нутци сузлади.

Аввало, барчангизни улуг айём — иккинчи жахон урушида козонилган Галабанинг 50 йиллиги билан чин калбимдан муборакбод этаман, хар кайси байрамнинг узига хос рухи, узига хос таъсири булади. Аммо, галаба байрами бизнинг хаётимизда алохида урин тутади. Бу байрам бизга, бизнинг халкимизга катта кувонч ва мам- нуният бахш этиш билан бирга, калбларимизни изти- робга солади.

Бу байрамни нишонлар эканмиз, ер юзини фашизм балосидан озод килган, узларининг фидойилиги билан бугунги хаётимизни, бегубор осмонимизни саклаган оталаримиз, акаларимизнинг жасоратини фахр билан эслаймиз, уларга тасаннолар айтамиз.

Бу байрамни нишонлар эканмиз, ватанимизнинг турт юз минг фарзанди — жанг майдонларидан кайт- маганларни, шахид булганларни, умри хазон булган- ларни чукур изтироб билан эслаймиз, уларнинг халки- миз юрагидаги учмас хотираси олдида бош эгамиз.

Бу байрамни нишонлар эканмиз, кечани-кеча, кун- дузни-кундуз демай, фронт оркасида мехнат килган фи- дойи юртдошларимизни, «кора хат» юрагини доглаган ота-оналарни, гулдай умри хазон булган келинчаклар-

41

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 42: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ни, ота мехрига туймаган етим-есирларни эсламасдан иложимиз йук.

Бу байрамни нишонлар эканмиз, хар биримизнинг дилимиздаги яралар янгиланади. Чунки, юртимизда урушдан жафо чекмаган бирорта хонадон, оила йук-

Жанг майдонларида халок булган кахрамонларнинг рухи покларини доимо хотирамизда саклаш, сафимиз- да хаёт юрган муътабар фахрийларимизни хар томон- лама эъзозлаш — барчамизнинг инсоний бурчимиз, киёмат карзимиз булмоги керак,— дея таъкидлади Ис- лом Каримов.

Албатта, хаммамиз тушунамиз: бугун давлатимиз, халкимиз кийин ва огар утиш — тикланиш даврини бошидан кечирмокда. Лекин кандай булмасин, узи- нинг хаётини Ватан химоясига сафарбар килганлар- нинг бошини силаб, уларнинг кунглини чуктирмас- дан, норози килмасдан, керак булган барча шароит- имтиёзларни яратишга бугун хамма имкониятимиз бор. 23 миллионли халкимиз бор, етарли салохиятимиз, куч- кувватимиз бор. Нима, урушда катнашган 100 минг инсонга ва фронтга ёрдам берган 200 минг кишига шароит тугдиришга курбимиз етмайдими?

Биз яхши биламизки, ватанимизнинг мустакилли- гини мустахкамлашда, ёшларимизни миллий Fypyp, мил- лий ифтихор рухида тарбиялашда, хар кунлик ташвиш- ларимизда фахрийларимиз биз учун энг ишончли та- янч ва суянчдир.

Бугунги кунларга етиш учун сиз, азиз кариялари- миз канча жабру жафо чеккансиз, жасорат ва мато- нат курсатгансиз, шунинг учун хам, бугунги куннинг кадрига етадиганлар хам сиз — купни курган кексалар- сиз.

Яна бир фикрни катъий таъкидлаш лозим, деди Президент. — Уруш майдонларида курбон булганлар- ни, хаётдан куз юмганларни — илохим, уларнинг ар- вохлари шод булсин — хаёт тургунча эслаймиз, улар­нинг муътабар хотираси олдида бош эгамиз.

Бугун осмонимиз мусаффо ва бегубор, халкимиз, юртдошларимиз тинчлик, осойишталик вазиятида яша- мокда, хизмат килмокда.

42www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 43: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Диёримиз тинч, осмонимиз доимо мусаффо булсин

Бундай хаётга етиш учун сиз, азизларнинг хам хис- сангиз чексиз. Буни хеч ким, хеч качон эсидан чикар- маслиги керак.

Тилагим шуки, илохим умрингиз узок булсин, биз- нинг бахтимизга, юртимиз бахтига бошингиз омон булсин, тану жонингиз cof булсин. Диёримиз тинч, осмонимиз мусаффо булсин,— деди пировардида Ис- лом Каримов.

3-жилд, 86-88-бетлар

43

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 44: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ХАРБИЙ ТАЪЛИМ ЗАМОН ТАЛАБЛАРИГА МОС КЕЛСИН

Ассалому алайкум, азиз дустлар!Мухтарам ватандошлар, кадрли мехмонлар!Бугун биз Узбекистон давяати хаётида, халкимиз

хаётида гоят мухим ахамиятга эга булган вокеа муноса- бати билан бу ерга йигалдик.

Бугун Сиз билан катта тарихий вокеанинг гувохи ва иштирокчилари булиб турибмиз. Узбекистон уз ис- тюуюлининг турт йиллигини зур шодиёна билан ни- шонлаётган ушбу кутлуг кунларда навкирон давлати- мизнинг мустакиллигидан яна бир нишона булиб юртимизда Узбекистон Республикаси Куролли Кучла- ри академияси барпо этилди.

Аввало, барчангизни ана шу шонли вокеа муноса- бати билан чин дилдан табрикламокчиман!

Сизларни — Куролли Кучлар академиясининг очи- лишига багишланган ушбу тантанали йигилиш ишти- рокчиларини табриклар эканман, бу ерда хорижий мам- лакатларнинг мухтарам элчилари ва вакиллари хозир булганини алохида таъкидламокчиман. Бу — Узбекис­тон халкига, Узбекистон давлатига хурмат-эхтиромнинг яна бир белгисидир. Бу — Узбекистон минтакада тинч- лик ва баркарорлик урнатиш юзасидан утказаётган из- чил сиёсатига яна бир бор эътибордир.

Тарихнинг узи бизга мустакил Узбекистон Армия- сини оёкка тургизиш, унинг мухим кисми булган ма- лакали харбий мутахассисларни тайёрлайдиган акаде- мияга асос солиш имкониятини берди.

Ишончим комилки, йиллар утиб, авлодларимиз халкимизнинг мустакиллиги йулида, унинг тинч бунёд- корлик мехнатини химоя килиш йулида килган ишла- римизга муносиб бахо беради.

Сизнинг укув юртингиз Ватанимиз мустакил деб эълон килинганининг турт йиллиги нишонланаётган пайтда очилмокда.

44

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 45: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Харбий таълим замон талабларига мос келсин

Узбекистоннинг сунгги йиллардаги тараккиёти якун- лари биз танлаб олган йулнинг тугрилигини ишонарли тарзда курсатиб турибди. Бу йул утказилаётган исло- хотларнинг изчиллигига, сиёсий баркарорликни сак- лашга, миллатлараро тотувликни мустахкамлашга асос- ланган.

Миллий мустакиллик мафкураси, маънавий ва ма- даний кадриятлар, маърифат ва адолатга интилиш, Узбе­кистон истиклолининг келажаги тугрисида гамхурлик килиш жамиятимиз ва хар бир фукаро хаётида жуда мухим урин тутади.

Бундай ёндашувни бутун жахон тушуниб, куллаб- кувватламовда. Хозирги пайтда жахондаги 150 дан ортик; давлат Узбекистон мустакиллигини тан олди, улардан 74 таси билан дипломатия муносабатлари урна- тилди.

Йигилишимизнинг мухтарам иштирокчилари!Ёшлик йилларимизда машхур булган бир кушик-

нинг сузларини Сизларга эслатмокчиман: «Бизга би- ровларнинг бир карич хам ери керак эмас, аммо бир карич еримизни хам хеч кимга бермаймиз». Шу муно- сабат билан миллий хавфсизликнинг кенг камровли концепциясини ишлаб чикиш, унинг асосларини конун билан мустахкамлаб куйиш жуда долзарб масалага ай- ланмовда.

Бунга ягона давлат сиёсатини утказиш, иктисодий, сиёсий, ташкилий, харбий, хукукий тусдаги чора-тад- бирлар тизими билан эришилади.

Шу йил 16 август куни Миллий Хавфсизлик Кенга- шининг биринчи мажлисида бу хавда гапирилди, Узбе­кистон Республикаси парламента — Олий Мажлис- нинг учинчи сессияси эса мустакил давлатимизнинг Харбий докгринасини тасдиклади.

Сизлар харбий кишисизлар, шунинг учун хам Мар- казий Осиё минтакасидаги вазиятнинг узига хос жи- хатларини ва мураккаблигини аник тасаввур килишла- рингиз лозим. Бу вазият кескинликнинг сакланиб кола- ётгани, харбий хавф ва куролли можароларнинг дои- мий учоклари мавжудлиги билан белгиланади.

45

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 46: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Тожикистондаги сиёсий бекарорлик, Афгонистонда давом этаётган уруш Марказий Осиё минтакасидаги вазиятни чигаллаштирувчи омил булиб колмокда. Биз бир-бирига карши турган томонлар уртасидаги низоли масалаларни тинч, сиёсий йул билан хал этиш тараф- доримиз.

Бундай шароитда якин даврда харбий куч давлати- мизнинг истикдоли ва худудий яхлитлигини, миллий хавфсизлигини таъминлашнинг асосий жихатларидан бири булиб колаверади.

Шу сабабли биз чинакам ватанпарварлар, уз иши- нинг юкори малакали мутахассисларидан иборат про­фессионал армия барпо этиш йулидан дадил бормок- дамиз.

Максадимизни яна бир бор такрорламокчиман: бу максад таркиби, аввало, Узбекистонимизнинг, хамма- миз учун кадрдон булган Узбекистоннинг ватанпарвар- ларидан ташкил топтан профессионал армиядир. Энг мухими, бу армия таркибида уз ишининг юкори мала­кали мутахассислари булиши керак.

Мустакил Давлатлар Хамдустлиги хомийлигида тинч­лик урнатиш буйича операцияларни утказиш харбий доктринада уртага куйилган гояларнинг амалда руёбга чикаётганидир. Шунингдек, биз Узбекистон фаол иштирок этаётган «Тинчлик йулидаги хамкорлик» дас- тури доирасидаги биргаликдаги хамкорлигимизни куллаб-кувватламокдамиз ва унга катга ахамият бер- мокдамиз.

Куролли Кучлар — давлатимиз хавфсизлиги ва хал- кимиз тинч хаётининг мухим гарови эканлиги, шубха- сиз>.

Таркиби жихатидан кам сонли, лекин тез харакат киладиган, замонавий курол-яроглар ва жанговар тех­ника билан жихозланган, хам мустакил равишда, хам МДХ аъзолари булган давлатларнинг Куролли Кучла- ри билан биргаликда харакат килиб, Узбекистоннинг ва Хамдустлик жанубий сархадларининг хавфсизли- гини ишончли таъминлашга кодир булган армия ту- зиш — бундай Куролли Кучларни барпо этишнинг асосий коидасидир.

46

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 47: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Харбий таълим замон талабларига мос келсин

Давлат Куролли Кучларини жанговар техника ва курол-ярогларнинг энг янги намуналари билан жщоз- лаш, куишнларга барча шарт-шароитлар яратиш, улар хаётини таъминлашнинг, харбий хизматчилар ва улар оила аъзоларининг ижтимоий мухофазаси мустахкам тизимини барпо этиш юзасидан аник; чораларни кур- мокда.

Мудофаа вазирлиги рахбарияти, укув юртингиз кумондонлиги юкори мал акали зобит кадрлар тайёр- лаш юзасидан академия олдига куйилган асосий вази- фалардан келиб чикиб, укув-тарбия жараёнини ташкил этиш ва такомиллаштиришга, яна таъкидлаб айтаман- ки, миллий кадрлар тайёрлашга алохида эътибор бери- ши лозим.

Ишни шундай йулга куйиш зарурки, токи кадрлар- ни тайёрлаш энг замонавий талабларга мос келсин, харбий фаннинг энг сунгги ютуклари, иккинчи жахон уруши ва ундан кейинги урушларнинг жанговар хара- катлари тажрибаси, хусусан, мен буни алохида таъкид- ламокчиман, афгон урушидаги жанговар операциялар- ни утказиш тажрибаси хисобга олинсин.

Олий зобитларни тайёрлащца Марказий Осиё мин- такасининг узига хос хусусиятлари инобатга олиниши лозим. Биз буюк бобомиз Амир Темурнинг саркарда- лик истеъдоди ва харбий стратегияси асрлар давомида Шарк ва Fap6 давлатлари учун намуна булиб хизмат килганини хамиша ёдда тутушимиз ва хеч качон унут- маслигимиз керак.

Мен хозиргина Куролли Кучлар академияси тарки- би ва, аввало, унинг профессор-укитувчилар таркиби кандай тулдирилгани билан кизикдим. Академия тинг- ловчиларига муносиб кишилар таълим беришлари ло­зим. Уз ишини яхши биладиган, юкори малакали мутахассислар тайёрлашда тажрибаси булган кишилар таълим беришлари керак.

Тугри, бизда зобитлар тайёрлашда узини курсатган туртта харбий билим юрти бор. Олий зобитлар тарки- бини тайёрлайдиган академия Узбекистон Куролли Куч- лари генералитетини тайёрлаб беради. У хозирнинг узи- даёк жуда юкори малакали мутахассислар, зобитлари-

47

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 48: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

мизга куп нарсаларни ургатишга кодир булган профес- сорлар, уз ишининг усталари билан тулдирилиши ке- рак. Мен фахрланиб айтишим мумюшки, зобитлари- миз орасида ожиз кишилар йук- Зобитларимиз халки- миз билдираётган ишончга муносиб кишилар, деб би- ламан. Бу масалада Куролли Кучлар академиясига биз- га яна куп нарсани ургатиш мумкин булган хорижий давлатлар Куролли Кучлари вакилларини таклиф этиш- дан уялмаслигимиз керак. Мен Россия Куролли Куч­лари академияси вакилларини, АК.Ш, Франция, Гер­мания, Туркия ва бизга ёрдам беришга тайёр турган бошка давлатлар академиялари ва олий зобитлар тай- ёрловчи укув юртлари вакилларини назарда тутяпман. Биз бугун зур мамнуният билан шуни айтмокчимизки, бу давлатлар элчиларининг бу ерда хозир булиши бу фикрни тула тасдиклайди. Биз контракт асосида хори­жий мамлакатларнинг профессор-укитувчиларини ака- демияга таклиф этишимиз керак.

Мисол учун, бир взводдан иборат Куролли Кучла- римиз вакилларининг Америкада булган харбий машк- ларда иштирок этишини мен дастлабки тажрибамиз, деб биламан. Бу бизнинг дастлабки ютушмиздир. Так- рор айтаман, бизни шундай доирада кабул килишгани, бизни тан олишгани, биз билан хисоблашаётганла- ри — ютугамиздир. Шунинг учун хам бизга уз тажри- баларини ургатишмокчи. Мен Президент сифатида буни юксак кадрлайман. Фахрланиб айтишим мумкинки, йи- гитларимиз, Куролли Кучлар ими з бу биринчи синов- дан муносиб равишда утдилар.

Бугун таъкидламокчи булган асосий гапим шуки, мен буни очи к, айтаман: армиямиз мафкурадан холи булиши лозим. Бизга хеч кандай мафкурани тикишти- ришмасин. Биз хар кандай «буюк» гояларга каршимиз. Биз уз юртимизда узимиз хохлаганча, халкимизнинг, Узбекистонда яшаётган барча одамларнинг манфаатла- рига мос келадиган тарзда яшаш, ишлаш ва уз истик- болимизни белгилаш тарафдоримиз. Зобитларимиз таъ- лим берадиган профессорларга, уз ишининг мутахас- сислари булган харбийларга мен битта шарт куяман: хеч кандай мафкурага, хеч кандай ташвикотга йул

48www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 49: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Харбий таълим замон талабларига мос келсин

куйилмасин. Бу йулда факат битга иш: зобитларимиз- га профессионал бурчини ургатиш, таълим бериш мум­кин. Бизнинг бошка шартимиз йук.

Азиз дустлар!Сизларни Узбекистон Республикаси Куролли Куч­

лари академиясининг очилиши билан самимий таб- риклайман, мустахкам сихат-саломатлик, жанговар мех- натингизда омад тилайман.

Севикли ва мукадцас Ватанимизнинг садокатли химоячилари — хурматли харбийлар!

Бугун уз эшикларини тантанали суратда очган хар­бий академиянинг келгуси ишларига, унинг давлати- миз тинчлигини саклаш, чегараларимиз дахлсизлиги- ни таъминлаш, мамлакатимизнинг мудофаа кудратини ошириш борасидаги улкан фаолиятига муваффакият тилайман.

Ишонаманки, академия чинакам харбий махорат мактаби булиб колади, бу дарговда таълим олган мард ва шижоатли углонларимиз ватанимизнинг жасур, фи- дойи посбонлари булиб, халкимизга садокат билан хиз- мат киладилар.

Хаммангизга сихат-саломатлик, мураккаб ва масъу- лиятли ишларингизга ривож тилайман.

Амир Темур бобомизнинг манту рухи, тенгсиз хар­бий салохияти, акл-заковати хамиша Сизларга ёр булсин, мураккаб хизматингизда Сизларга куч-кувват багишласин!

Узбекистон Республикаси Куролли Кучлар академиясининг очилиши маросимида

сузланган нут%, 1995 йил 2 сентябрь.4-жилд, 18-23-бетлар

49

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 50: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

МАКСАДИМИЗ - ТИНЧЛИК, БАРКДРОРЛИК, ХДМКОРЛИК

МУХБИР: — Нуткингизда (Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг 50 йиллиги муносабати билан утка- зилган сессияда сузлаган нутк назарда тутилмокда) Узбе­кистоннинг мустакиллигини мустахкамлаш масаласига хам тухтаб утдингиз. Бу борада Сиз кайси масалаларни долзарб деб хисоблайсиз?

ПРЕЗИДЕНТ: — Мен бир нарсани алохида таъкид- ламокчиман. Буни Америкада хам айтган эдим. Бу — Россияда пайдо булаётган хар хил кучлар, харакат ва намойишлардир. Айрим кимсалар Россияни собик СССР чегарасида тикламокка уринишяпти. Содцарок килиб айтганда, бу парчаланиб кетган СССРни тик- лаш дегани. Олди-кетини уйламайдиган бу ховликма- лар (улар жуда куп!) эски коммунистлар, эски уй-фикр- да юрган одамлардир. Улар бир вактлар партноменкла- турага кириб, тугрироги, партия тепасига чикиб олиб айшини суриб юришарди. Хар куни Москвага чопиб бориб, кули куксида, энди нимани буюрасиз, такси- рим, деб сурашарди. Улар хозир хам уша кунларни кумсаб, согиниб юришибди. Уларни биламан, лекин уларнинг даври утди, энди кулларидан хеч нарса кел- майди. Нега деганда, халкимиз кайси йул ёруг, кайси йул тугри ва каерга олиб боришини тушуниб олди. Четда пайдо булаётган ана шу хавф тугрисида бир- икки огиз гапирмокчиман.

Ховликма кимсаларнинг фикри-зикри СССРни тик- лаш, бизни унинг таркибига киритиш. Сабаби, собик СССР чегарасини Россия чегарачилари кУриклаётган эмиш. Бизнинг баъзи бир кушниларимиз бу билан фахр- ланишмокда, келажагини хам уларга тикмокда. Аммо катта минбарлардан туриб, бизлар мустакилмиз, дейи- шади. Чегарани бошка давлат харбий кучлари билан

50www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 51: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Максадимиз — тинчлик, барцарорлик, \амкорлик

куриклаш, бу мустакиллик далолати эмас, та1фор айта- ман, мустакиллик далолати эмас. Бу — заифлик дало­лати.

Хозир шундай сиёсат буляптики, Россия мана шу макондаги давлатлар, яъни Бирлашган Миллатлар Таш- килотига тент хукукли аъзо давлатлар чегарасини химоя килишга, куриклашга ёрдам берар эмиш. Хуш, давла- тимиз мустакил булса, уз мустакиллигимизни бутун дунёга эълон килган булсак, уз такдиримизни уз кули- мизга олиб, истикболимизни, икболимизни уз хохи- шимизча кураётган булсак, нима учун бизнинг чегара- мизни бошкалар куриклаши керак? Нахотки чегарани куриклайдиган куч узига хеч нарса талаб этмаса?! Бу дунёда хеч нарса бетаъма булмайди. Сенинг чегаранг- ни те кинга куриклаб берадиган ахмок бор эканми! Ким бунга ишонади? Бу ерда коса тагида нимкоса борлиги курга хам аён.

Чегарамизда бегоналар тургандан кейин дустлари- миз келсин, биз хам борайлик, борди-келди килайлик, очик жамият булайлик, деган ниятларимиз саробга ай- ланади. Чунки бизни куриклайдиган чегарачи, авва- ламбор, узини куриклайди. Ундан кейин айтганим айт- ган, деганим деган деб туриб олади. Йулимизни шарт- та тусиб олиб, бизнинг, дейлик, дунё хамжамиятига кушилувимизга уз кузи билан карайди. Маъкул туш- са — куяди, маъкул тушмаса — куймайди. Бу аник ran! Биз буни яхши тушуниб олишимиз, тугри бахо беришимиз ва олдини олишимиз керак!

Балки баъзи давлатларнинг уз чегарасини курик- лашга курби келмас. Унда очикдан-очик тан олеин, мен заифман деб. Мен мустакилман, ислохотни ундок олиб боряпман, бундок олиб боряпман, одамларимиз якинда жаннати мамлакатда яшайди, деб мактанма- син. Майли, бу давлатлар рахбарларининг номини айт- май куя колай. Аммо улар курук мактаниш урнига, узларига узлари менинг чегарамни бошкалар келиб курикласа, канакасига мен мустакил буламан, деб са- вол берса уринли буларди. Узини кадрлайдиган халк хеч качон такдирини бировга боглаб куймайди. Бу бор ran.

51

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 52: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Яна бир кушнимиз эса мен нейтрал, яъни бетараф давлат кураман, деб юрибди. Бетараф давлатнинг чега- расини бошка биров куриклаб берадими? Бу кандай бетарафлик булади? Хеч бир аклга сигмайди. Узини бетараф деб танитган давлат уз чегарасига чет мамла- катлар харбий кучларини умуман куймаслиги керак. Бу оддий хакикат! Агар биз, Туркистон халклари ахил яшасак, чегарамизни биров куриклашига хожат кол- майди.

Бизнинг аждодимиз бир, азал-абадцан кариндош, кондош, кисматдош булиб келганмиз. Хаммамизни Ол- лохнинг узи яратган. Унинг узи инъом этган бехад куч, салохият, бойликка эга, сохиб була туриб, нима учун четдан посбон чакиришимиз керак?! Ахир биз Хамма вакт бир-биримизнинг ютугимиздан кувониб, камчилигимиздан куюниб келганмиз-ку! Нима учун биз Худо берган аклни яхшилик томон ишлатмаймиз, бир- биримиз билан ахил, ога-ини булмаймиз?! Бугун эса замоннинг зури билан орамизга тортилган чегарани пеш килиб, давр синовидан утган ахиллигимизга путур етказяпмиз. Чегарамизни ёт одамларга ишониб топ- ширяпмиз. Бу менимча, Ватан такдирини куш куллаб бировнинг измига беришдан бошка нарса эмас. Агар биз бирлашсак, биздан зур куч топилмайди. Менинг бунга ишончим комил.

Биз уруш хакида куп гапирамиз. Аслини айтганда, уруш — бир-бирини кириш, улдириш одамзот табиати- га ёт нарса. Лекин урушишади. Бунинг сабаби нима- да? Бирлашган Миллатлар Ташкилоти, бошка йирик кенгаш ва ташкилотлар бунинг олдини олиш учун йи- лига миллиард-миллиард пул сарфлайди. Аммо уруш- лар давом этяпти. Бир кун булсин тухтамаяпти. Нега? Бу офат качон тугайди? Бунинг сабаблари куп: очкуз- лик, манфаатпарастлик, шухратпарастлик, амалпараст- лик, жахолат, маданиятсизлик ва хоказолардир. Уруш таназзул юз бераётган жойдан чикади. Нодон одам давлат тепасига чикиб олиб, бошкаларнинг ютугига хасад килиб, уз нафсини бошкалар хисобидан кондир- мокка интилади. Уз нафсини кондириш учун халкини киргинбаротга бошлайди. Бу биринчи сабаб.

52www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 53: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Максадимиз — тинчлик, баркарорлик, хамкорлик

Иккинчи сабаб — жахолату маданиятсизликда. Ма- даният устун булган жойда уруш чикмаслиги аник. Илму маърифат эъзозланган мамлакатда хеч ким уруш хакида бош котирмайди. Чунки илму маърнфат инсон- ни юксакликка кутаради. XXI асрда, мен ишонаман, маданият учун, илму маърифат учун жонини беради- ган ва буни хаётнинг асосий максади килиб куядиган янги авлод пайдо булади. Биз ана шу авлод учун яша- япмиз. Биз ана шу олижаноб максадларни одамлар конига сингдириш учун харакат киляпмиз. Биз кутаёт- ган авлод мана шу бойликни дунёдаги энг катта бой- лик деб билса, хаётини шунга бахшвда этса, билинг- ки, одамзот ёруг кунларга эришиши мукаррар!

Ватан, Ватан мухофазаси хакида гапирар эканман, айни уринда уни хавф остита куядиган яна бир иллат хакида хам тухталиб утмокчиман. Шахсан узим бу ил- латдан жирканаман. Шу иллатга чалинган одамни курар- га кузим йук- Бу соткинликдир. Соткинлик — маккор дустнинг шли. Мен хар кандай ёвузликни соткинлик- дан кураман. Эзгуликка садокати булмаган, бирон нар- сага ихлос куймаган, ишонмаган одам куркинчлидир. Табиатида соткинлиги бор одам рахбарлик курсисига утириб колса борми, у ерда осойишталик йуколди дея- веринг. Иккита одамнинг, иккита мамлакатнинг ора- сидаги урушни хам айнан шундай одамлар бошлаб бе- ради. Шу боисдан бундай одамлардан огох булишимиз керак. Уларга ёнимизда урин булмаслиги керак. Агар теварак-атрофимиздаги бирор одамда шундай аломат- лар сезилаётган булса, дархол тарбиямизга олиб, улар­нинг юрагига эзгулик уругини кадайлик.

Узбекистон телевидениеси мухбирининг савамарига

жавоблардан,1995 йил 27 октябрь.

4-жилд, 76— 79-бетлар

53

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 54: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ВАТАН ХИМОЯЧИЛАРИГААзиз харбийлар!Мухтарам дустлар!Сиз эл-юрт тинчлиги ва баркарорлиги посбонлари,

давлатимизнинг куч ва кудрати сохибларини Ватан химоячилари куни билан чин калбимдан табриклай- ман.

Хар к,айси давлат, хар цайси миллат ва хал к, бугунги хаётини ва ёруг, фаровон келажагини цурар экан, авва- ламбор, турли ёвуз кучлардан, ёмон кузлардан ва хара- катлардан уз хавфсизлиги ва чегаралари дахлсизлигини, тинч ва муставдп хаётини химоя кдлиш ва мустахкам- лашга алохида эътибор беради.

Бугун, Узбекистон ахли узининг порлок; келажаги­ни, озод ва обод Ватан барпо этаётган, жамиятни ян- гилаётган бир пайтда, хаётимиздаги туб ислохотларни мукаррар тарзда поёнига етказиш учун, мукаддас за- минимизда яшаётган хар бир оила ва инсон учун му- носиб хаёт ташкил этилаётган бир пайтда давлатимиз бундай долзарб масалага бутун куч- эътиборини сарф килмокда ва уни бундан кейин хам доимо диккат мар- казида тутади.

Шу шарафли вазифани адо этишда халкимизнинг минглаб мард углонлари Ватан хизматига бел боглаб, кунни кун, тунни тун демасдан, хакикий ихлос ва садокат билан хизмат килмокдалар.

Ватан химоячилари юртимизнинг минг йиллик та- рихи давомида улугланиб келган ва шундай булиб колади.

Узбекистон К,уролли Кучларининг бугунги салохия- ти ва икболи, харбий курилиш сохасида туплаган му- айян тажрибаси мамлакатимиз мудофааси ишончли кулларда, деб айтишга тулиц асос беради. Яхши укитил- ган ва тарбия этилган йигитларимиз эл-юртимизни сер- гаклик билан куриклаб турибдилар.

54www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 55: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Ватан ^имоячиларига

1996 йил жахон халклари буюк бобокалонимиз, етук арбоби ва саркарда Амир Темур таваллудининг 660 йиллигини тантанали нишонлайди. Узбекистон харбий кучлари баходир аждодларимиз кудрати ва тажрибаси рамзи булмиш бу кутлуг санани жанговар ва жисмо- ний тайёргарлик билан кутиб олишларига ишонаман.

Куролли Кучларнинг шахсий таркибини Ватан хи- моячилари куни билан чин дилдан куглаб, уларга мус- тахкам соглик, бахт-саодат тилайман.

Жонажон Ватанимиз — мустакил Узбекистонни химоя килищца омад сизга хамиша ёр булсин.

Халц сузи, 1996 йил 13 январь

55

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 56: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

БИЗ УЗ КУЧ ВА ИМКОНИЯТЛАРИМИЗГА ИШОНАМИЗ

Узбекистон Республикаси Президенты Ислом Каримовнинг

Узбекистон миллий ахборот агентлиги мухбири саволларига жавобларидан

CABOJ1: Хозирги пайтда жахон жамоатчилиги ва Афгонистонга кушни мамлакатлар ахолисининг дик- кат-эътибори бу мамлакатда содир булаётган фожиали вокеаларга каратилган. Кушни Афгонистонда вужудга келган вазиятни Сиз кандай бахолайсиз?

ЖАВОБ: Афгонистонда юз бераётган воцеалар бар- ча мамлакатларнинг жамоатчилиги ва рахбарларини, биринчи навбатда, Афгонистонга кушни булиб яшаёт- ган кишиларни ташвишга солмай куймайди.

Афгонистонда фукароларнинг биродаркушлик уру- ши 18 йилдан буён давом этмовда. Уша вактда айтил- ганидек, «уз байналмилал бурчини бажариш», «халка- ро империализм кирдикорларига йул куймаслик учун» совет кушинлари чекланган кисмининг мустакил Аф- гонистон худудига киритилиши бу урушнинг бошлани- шига асосий сабаб булган эди.

Бунинг окибатида ун минглаб собик Совет Армия- си аскарлари халок булди, майиб-мажрух этилди. Ха- роб булган такдирлар, оналар ва аёлларнинг йиллаб, Хатто ун йиллар давомида хам тузалмайдиган гамзада- лиги хам ана шу уруш натижасидир. Юз минглаб но- буд булган афгонистонликлар, миллионлаб кочокдар, ёндирилган шахар ва кишлокдар, жафокаш Афгонис- тон халкининг такдиридаги конли вокеалар ва беадок гам-алам шу уруш ту файл ид ир. Хадемай Афгонистон худудидан совет кушинлари олиб чшдаб кетилганига 9 йил тулса-да, фукаролар уруши тухтагани йук, аксин- ча, авж оляпти.

56www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 57: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Биз уз куч ва имкониятларимизга ишонамиз

Афгонистонда хокимиятни эгаллаш учун этик, худу- Дий ва диний гурухлар олиб бораётган уруш гох у, гох бу томоннинг вактинчалик устунлиги билан давом эт- мокда. Сиёсий партиялар хам, уларнинг етакчилари хам асосан ахолининг турли этник гурухлари ва кучли кариндош тудалар намояндалари булиб, уларнинг та- рихи, узаро алокаси, максадларини бир карашда аник;- лаш жуда кийин. Бунинг устига, фукаролар уруши йил- ларида бу партиялар, этник ва диний гурухлар бир неча бор турли блокларга кушилдилар — улар гох каби- лалараро зидциятда иттифокдош булдилар, гох «жи- ход» ёки мукадцас уруш эълон килиб, узларининг ке- чаги иттифокдошлари билан узаро шафкатсиз кураш олиб бордилар ва олиб бормовдалар. Хокимият учун булган бу аёвсиз кабилалараро урушда халк манфаат- лари, унинг бугуни ва эртаси четда колиб кетмокда.

Бу даврда Афгонистонда тинч яратувчилик мехна- тидан мосуво, асосан жанг килиш ва одам улдиришни биладиган авлод кучга кирмокда.

Бугунги кунда Афгонистон халкаро террорчилик- нинг, курол билан савдо-сотик килишнинг хавфли ман- баига, жахон бозорига асосан гиёхванд модцалар етиш- тириб берувчи мамлакатлардан бирига айланди.

БМТ маълумотларига кура, Афгонистонда йилига икки ярим минг тоннадан зиёд гиёхванд модцалар етиш- тирилади ва турли йуллар билан дунёнинг куплаб мин- така ва мамлакатларига таркатилади. Афгонистон бу­гун бутун Марказий Осиё минтакасидаги, бутун дунё- даги ута хавфли карама-каршилик ва портлашларнинг манбаидир. Буни куплаб давлат ва халкаро ташкилот- лар, биринчи навбатда Бирлашган Миллатлар Ташки­лоти тушуниб ета бошлади.

Бизнинг имонимиз комилки, Афгонистондаги уруш- ни факат бир шартга амал килгандашна тухтатиш мум­кин: Афгонистоннинг ички ишларига хеч ким аралаш- маслиги керак. Ва биринчи навбатда Афгонистонда бир-бирига карши курашаётган гурухларга ажал курол- лари етказиб беришни тухтатиш лозим.

Курол-ярог етказиб бериш давом этар экан, Афго­нистондаги урушни тухтатиб булмайди. Айни шуни

57

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 58: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

хисобга олиб, Узбекистон Бирлашган Миллатлар Таш- килотининг Хавфсизлик Кенгашига Аф гон и стон га курол олиб киришни таъкиклаш тугрисидаги таклиф билан чикди.

Узбекистоннинг бу таклифи амалда барча буюк дав- латлар, Европа парламенти, жафокаш афган заминида биродаркушлик урушининг тухтатилишига, тинчлик ва баркарорлик урнатилишига тилда эмас, амалда манфа- атдор булган яна куплаб мамлакатлар томонидан куллаб- кувватланди.

Биз бутун дунёда жуда куп шов-шувга сабаб булган толибларни Афгонистонда бир-бирига карши жанг кила- ётган томонлардан бири деб биламиз. Чет эл оммавий ахборот воситалари уларнинг ута мутаассиблиги, экст- ремистлиги, уз ракибларидан аёвсиз уч олиши, хоки- мият ва бошкарувнинг урта асрларга хос булган шаф- катсиз усулларини нафакат Афгонистонда, балки унинг ташкарисида хам урнатиш режалари борлиги хакида куп ёзмокда.

Табиийки, Кобулда ва бутун Афгонистонда хукм сураётган бундай ахвол барчамизни ташвишлантирмай колмайди. Биз Афгонистоннинг ички ишларига арала- шиш фикридан йирокмиз. Бирок, харбий харакатлар бизнинг жанубий сархадларимизга якинлашаётган пайт- да чегараларимизнинг ва мамлакатимиз худудининг хавфсизлиги учун хавотирланмаслигимиз ва ташвиш- ланмаслигимиз мумкин эмас.

Шу йил 4 октябрь куни Алматида булиб утган К,о- зогистон, К,иргазистон, Тожикистон, Узбекистон дав­лат бошликларининг Россия Бош вазири В.Черномир- дин билан булган учрашувида бу хавда гапирилди ва тегишли карорлар кабул килинди.

Биз Афгонистондаги уруш мамлакатимизда истико- мат килаётган одамларнинг тинч мехнати ва осойиш- талигини бузмаслиги учун зарур булган хамма ишни киламиз. Ва бунинг учун бизда етарли куч ва имкони- ятлар бор.

Якинда матбуот сахифаларида гуё толиблар бошка кучлар билан бирлашиб, шимолга караб харакат кила- ётгани, жумладан Узбекистон худудининг Бухорогача

58www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 59: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Биз уз куч ва имкониятларимизга ишонамиз

булган кисмини эгалламокчи экани хакидаги гапларни хеч кандай асосга эга булмаган сафсата деб хисоблай- ман.

Биринчидан, хозир кушни мамлакатларнинг худуди- га кандай куринишда булмасин, даъво киладиган за- мон эмас. Умуман, узи бундай баёнотнинг булганига хам ишониш кийин.

Иккинчидан, хохлаймизми-йукми, бундай баёнотлар давлатлараро муносабатлардаги тангликни янада чукур- лаштиради ва ноурин хавотир уйготади. Баъзида эса ахолининг маълум кисмида тахликали кайфият тугили- шига хам сабаб булади. Бунта эса мутлако йул куйиб булмайди.

Учинчидан, бугун Узбекистон уз Куролли Кучлари- га эга булиб, халкимизнинг кудратли кучига, куллаб- кувватлашига, халкаро жамоатчиликнинг, дустларимиз- нинг куч ва имкониятларига таянган холда, кимки биз­нинг заминимизга, мустакиллик ва суверенитетимизга куз олайтирса, унга муносиб зарба беришга кодирмиз, деб айтиш учун бизда хамма асослар бор.

Ва нщоят, бугун ёки эртага К,обулда хркимият те- пасига ким чикишидан катьнй назар, узаро курашаётган томонларга бир нарса аён булиши керак. Афгон фожиа- сини сиёсий, тинч йул билан хал кдлишдан узга чора йук,- Уруш ва курол билан бу муаммони хал килиб булмайди.

Факат барча карама-карши курашаётган томонлар, хамма этник, худудий ва диний гурухлар иштирокида- ги сиёсий, тинч музокараларгина Афгонистоннинг ички муаммоларини хал этиши мумкин.

Бу музокаралар Бирлашган Миллатлар Ташкилоти- нинг хомийлиги остида, Ислом конференцияси таш- килоти хамда бошка манфаатдор халкаро ташкилотла- рининг ипггирокида утказилиши керак.

Бу урушга бархам беришнинг ягона йулидир.

1996 йил октябрь.5-жилд, 162-165-бетлар

59

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 60: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ВАТАН ХИМОЯЧИЛАРИГАХурматли аскарлар ва офицерлар!Кадрли дустлар!Сизларни умумхалк; байрами — Ватан химоячилари

куни билан чин юракдан муборакбод этаман.Дунёда «Ватан» сузидан азиз ва юракка якин калом

топилмагани каби, Ватан химоячиси булишдан ортшс шон-шараф хам йукдир. Мазкур тушунчалар бир-бири билан чамбарчас богланган булиб, асрлар оша аждод- ларимиз угитларида, халкимизнинг бугунги бунёдкор- лик ишларида яшаб келмокда.

Мана, беш йидцирки, мамлакатимиз Ватан химоя­чилари кунини миллий байрам сифатида нишонламок- да. Бу байрам эл-юртга садокат байрамидир. Бу байрам уз мохият-эътибори билан авлодлар уртасидаги узвий- ликни, Узбекистон ахлининг жанговар соха намоёнда- ларига булган чукур эхтиромини акс этгиради.

Куролли Кучларимиз мамлакатимиз мустакиллиги, суверенитета ва худудий яхлитлигининг, келажаги буюк давлат барпо этаётган Узбекистон фукароларининг тинч- осойишта хаёти, бунёдкорона мехнати хавфсизлигининг кафолатидир.

Утган йиллар мобайнида Куролли Кучларимиз фар- зандларимизни хам жисмонан, хам маънавий жихат- дан тарбиялайдиган, чиниктирадиган хакикий жанго­вар махорат мактабига айланди. Ёш авлодга таълим- тарбия беришда мавкеи янада ортди.

Азиз дустлар!Куролли Кучларимизнинг шахсий таркибини Ва­

тан химоячилар куни хамда Куролли Кучлар ташкил топганининг беш йиллиги билан яна бир бор табрик- лайман. Сизларга сихат-саломатлик, куч-гайрат, бахт- саодат, Ватан мудофаасидек шарафли ишингизда му- ваффакиятлар тилайман.

Барча ишларингизда Сохибкирон бобомиз Алшр Те­мур рухи ёр булсин.

Хапк, сузи, 1997 йил 14 январь60

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 61: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Давлатчиликки шакллантириш ва мудофаа крбилиятини мустадеамлаш

ДАВЛАТЧИЛИКНИ ШАКЛЛАНТИРИШ ВА МУДОФАА КОБИЛИЯТИНИ

МУСТАХ.КАМЛАШ

Истиклол йиллари янги мустакил Узбекистоннинг миллий давлатчилиги пойдеворини барпо этиш соха- сида пухта ва жиддий иш олиб борилган давр булди. Маълумки, давлатчилигимизнинг минг йиллик тарихи Россия империясига зурлик билан кушиб олинишимиз натижасида узилиб колган эди. Факат мустакилликка эришилгандан кейингина халкаро муносабатларнинг тент хукукли субъектига айланган суверен Узбекистон янги давлатчилигини куриш ва ривожлантиришга ки- ришди. Бошкача килиб айтганда, факат истиклолгина халкимизга уз Ватанида узини эркин хис килиш, чина- кам миллий кадриятларни тиклаш, уз миллий давлат­чилигини шакллантириш имконини берди.

Мустакилликка эришилгач, халкимиз олдида кес- кин муаммолар кундаланг булди. Уларни хал килмас- дан туриб, демократия ва хокимиятни таксимлаш прин- ципларига асосланган янги давлатчиликни барпо этиш, демократик хукукий давлат ва фукаролик жамияти куриш мумкин эмас эди.

Узбекистон демократия кадриятларини, шахснинг хукук ва эркинликларини таъминлаш, эркин бозор иктисодиётини барпо этишни узи учун энг устувор кадриятлар сифатида танлади.

Эълон килинган максадларга аввалги, мафкуравий тоталитар тузумнинг тубдан бузиб ташламасдан утмиш одатларидан воз кечмасдан эришиб булмасди.

Шу боис, куйидагилар энг асосий вазифамиз булиб колди:

Биринчидан. Эски маъмурий-буйрукбоэлик тизими­ни, унга мувофик булган хокимият ва бошкарув орган- ларини тугатиш.

Иккинчидан. Янги давлатчиликнинг сиёсий-хукукий, конституциявий асосларини яратиш. Конституция ва

61

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 62: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

конунларда ижтимоий муносабатларнинг янги тизими- ни, хам марказдаги, хам жойлардаги давлат хокимияти органларининг янги тизимини мустахкамлаб куйиш.

Янги узбек давлатчилигининг карор тогтиш жараё- ни хам ташки, хам ички мураккаб шароитларда руй берди.

Ички сиёсатимизда биз бир-бирига боглик икки ва- зифани хал килишимиз лозим эди. Бу — янги давлат- чиликни барпо этиш хамда кенг куламли сиёсий ва иктисодий ислохотларни амалга ошириш вазифаси эди.

Янги мустакил давлатларда ислохотларни амалга ошириш шуни курсатмокдаки, бозор ислохотларини руёбга чикариш иктисодиётда таназзулга, ахолининг купчилик кисми турмуш шароитининг пасайишига олиб келди. Бу жамиятда ижтимоий кескинликнинг кучайи- шига сабаб булиши мумкин. Амалий иш юрита олмай- диган, купинча масъулиятсиз ва экстремистик кайфи- ятдаги, калондимог мухолифат бу муаммони, айникса, кескинлаштириб юборди. Демократия байроги остида хатти-харакатлари билан жамиятда бекарорликни кел- тириб чикарди.

Аввалом бор, кушни Афгонистондаги харбий-сиё- сий можаро ва Тожикистонда давлатчиликнинг карор топишидаги кийин кечаётган жараёнлар янги давлат- чиликни барпо этишга тахдид тугдирувчи ташки-сиё- сий омиллар булди. Бу омиллар янада кучайиб кетган такдирда, бутун Марказий Осиё минтакасига ёйили- шини, энг аввало Узбекистонни камраб олиши мукар- рар эди.

Советлардан кейинги маконда вужудга келган янги мустакил давлатларда руй бераётган ижтимоий-сиёсий узгаришлар ва хамдустлик доирасида вужудга келаёт- ган давлатлараро муносабатлар, интеграцияни жадал- лаштириш ва чукурлаиггириш шиори остида миллий суверенитетнинг карор топиши ва мустахкамланиш жа- раёнини тухтатиб куйишга турлича уринишлар янги давлатчиликнинг вужудга келиш жараёнига таъсир курсатмаслиги мумкин эмас эди.

Булардан ташкари, янги давлатчилигимиз биз куп ишларни ибтидосидан бошлашга хамда ташки сиёсий

62

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 63: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Даалатчиликни шакллантириш ва мудофаа крбилиятини муста\камлаш

фаолият бобида етарли тажрибага эга булмаган холда жадон хамжамиятида уз урнимизни топишга мажбур булган бир вазиятда карор топди.

Мана шу омилларнинг барчаси Узбекистоннинг янги мустакил давлатчилиги мураккаб шароитларда карор топишига сабаб булди.

Хозир биз бу йиллар мобайнида миллий давлатчи- ликка пойдевор куйилганлигини ишонч билан айта оламиз. Эски маъмурий-буйрукбозлик тизими ва унга мос булган хокимият ва бошкарув органлари бархам топтирилди. Сиёсий ва иктисодий бошкариш хамда тартибга солишнинг купгина тузилмалари ва органла­ри тугатилди. Улар маъмурий-буйрукбозлик тизимининг, марказлаштирилган режалаш-таксимлаш иктисодиёт- нинг устунлари эди. Улар демократик кадриятлар ва тамойилларга йуналтирилган янги давлатчиликнинг карор топиши ва эркин бозор иктисодиётнинг пой- деворларини яратиш йулидаги асосий тусик; булиб келди.

1992 йил декабрида Узбекистон Республикаси Конс- титуциясининг кабул килиниши мамлакат хаётида улкан сиёсий вокеа, янги Узбекистонни карор топти- риш жараёнидаги мухим кдцам булди. Узининг Асосий конунида давлат тузуми принципларини, фукаролар- нинг хукук ва эркинликларини, жамиятни ривожлан- тиришнинг иктисодий негизлари ва стратегик йуна- лишларини мустахкамлаб куймаган давлат чинакам су­верен давлат була олмайди. Конституция суверен дав- латимизнинг конунчилик-хукукий негизини шакллан- тиришнинг асосий пойдевори, мустакил давлатчилиги- мизнинг тамал тоши булди.

Конституцияга мувофик, давлат хокимияти орган- ларининг аввалги тоталитар тузумдан мутлако фарк киладиган, хокимиятларнинг, яъни конун чикарувчи, ижро этувчи ва суд хокимиятларининг булиниш прин- ципига асосланган тизими яратилди. Уларнинг хар бири фаолиятида хукукий асосда авторитаризм ва тоталита- ризмнинг хуружларини истисно этадиган чинакам демократик меъёрлар ва йул-йуриклар карор топти­рилди.

63

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 64: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Ташкил этган ижро этувчи хокимият органлари ти- зими олдингиларидан тубдан фарк килади. Улар режа- лаш-таксимлаш вазифаларидан холи булиб, иктисодий сиёсатни мувофтутштириш ва тартибга солиш роли- ни бажармокда- Куплаб вазирликлар урнига бозор ша- роитларига мос булган хужалик бирлашмалари, уюш- малари, концернлар, корпорациялар, холдинг компа- ниялар ташкил этилди.

Давлат хокимияти махаллий органларининг янги тизими вужудга келтирилди. Унинг асосини хокимлар института ташкил этади. Унда жойлардаги ижро этув­чи хокимият билан вакиллик хокимияти рахбарининг вазифалари бирлаштирилган.

Махаллий хокимият органларининг мунтазам тизи- мини фукароларнинг махаллий узини узи бошкариш органларисиз тасаввур этиб булмайди. Бу органларнинг асосини фукаролар йиганлари — махаллалар ташкил этади. Улар халкнинг тарихий анъаналари ва рухията- ни хисобга олиш асосида тузилган. Уз-узини бошка- ришнинг мухим ижтимоий органи булмиш махалла- нинг ахамияти хамиша жуда юкори булган.

Махалла одамлар уртасидаги муносабатларда яхши кушничиликни, хурмат ва инсонпарварликни тарбия- лашда мухим роль уйнайди. У фукароларнинг ижтимо­ий манфаатларини химоя килади, ахолининг мухтож катламларига аник ёрдам курсатади.

Айни чогда, хозирги шароитда махалланинг вази­фалари янги мазмун билан бойитилиши лозим. Гап шундаки, махалла иктисодий ва демократик узгариш- ларни руёбга чикаришда амалий мадад булмога за- РУР-

Конституцияга мувофик, янги демократик сайлов тизими асосида Узбекистон тарихида илк бор Респуб­лика парламента — Олий Мажлис хамда вакиллик хоки- миятининг махаллий органларига куппартиялилик асосида эркин, мукобил сайлов утказилди. Натижада давлат хокимиятининг Олий Мажлис ва халк депутат- лари махаллии кенгашларидан иборат конун чикарув- чи тармоги вужудга келтирилди. У самарали ишлаб турибди.

64

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 65: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Давлатчиликни шакллантириш ва мудофаа крбилиятини муста^камлаш

Хукукий ислохотлар борасидаги улкан ва аник мак- садга каратилган куч-гайратлар натижасида, Асосий конуннинг коидалари негизида республика суд тизими мустакил ва бошка тармокларга боглик булмаган хоки- мият сифатида карор топтирилди. Суд хокимиятининг янги тузилмалари вужудга келди. Суднинг хукук дои- раси кенгайди.

Жамиятни демократик ривожлантиришнинг страте- гик максадлари ва коидаларига мувофик, хукукни му- хофаза килувчи органлар, миллий хавфсизлик органла- рининг куп жихатдан янги булган тизими барпо этил- ди. Миллий армия — Узбекистан Куролли Кучлари- нинг ташкил этилиши миллий давлатчиликни карор топтириш йулидаги гоят мухим ютук булди.

Ташки алокаларни таъминлайдиган институционал тузилмалар: Ташки ишлар вазирлиги, Ташки иктисо- дий алокалар вазирлиги, Ташки иктисодий фаолият Миллий банки хамда бошка ихтисослаштирилган муассасаларнинг бутун бошли тармоги вужудга келти- рилди.

Узбекистан тарихида илк дафъа жорий этилган Рес­публика Президента лавозими янги Узбекистан давлат хокимияти органлари тизимида марказий уринни эгал- лади. У сиёсий тизимнинг узаги булиб колди.

Президентлик хокимиятида Президентнинг давлат бошлига ва ижро этувчи хокимият бошлиги сифатида- ги ваколатлари мужассамлашган. Бу хокимият жамият- даги баркарорликнинг ва Узбекистан ислохотлар йули- дан муваффакиятли олга боршпининг кафолати булга- ни холда, янги узбек давлатчилиги биносининг асосий таянчига айланиб колди.

Конституциянинг кабул килиниши, утган йиллар мобайнидаги жушкин конунчилик фаолияти хукукий давлатни шакллантиришнинг барча фукаролар конун олдида тенглигини, конуннинг устуворлигини кафо- латлайдиган мустахкам негизларини яратиш имкони- ни берди.

Шу билан бирга, давлатнинг мохияти бутунлай, туб- дан узгарди. Давлат дастлабки боскичда жамиятни ян- гилашнинг энг фаол кучига айлангани холда, ислохот-

3-5695 65

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 66: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ларнинг бош ташаббускори ва йуналтирувчиси, ижти- моий хаётдаги янги гояларнинг асосий амалга оширув- чиси булиб колди.

Янги узбек давлатчилигини карор топтиришнинг биринчи боскичидаги вазифалар бажарилиши Узбекис­тоннинг халкаро обру-эътибори ортиши ва мустахкам- ланишида, жахон хамжамиятидаги куплаб мамлакат- лар билан дустлик ва хамкорлик муносабатларини урна- тишда ва ривожлантиришда уз ифодасини топди.

Узбекистон мустакил, суверен давлат сифатида энг обрули ва нуфузли халкаро ташкилотларнинг аъзоси булди.

Х,озирги вактда демократии сиёсий тизимнинг энг мухим субъекти булмиш давлатчиликни ислох кдлишда янги вазифалар кундаланг турибди. Бу, авваламбор, хозирги боскичда сиёсий институтларнинг ва нодавлат ижтимоий уюшмаларининг хилма-хиллиги щ д а улар- нинг роли мустахкамланиши, шунингдек, ахолининг сиёсий фаоллиги ошиши асосида жамият доётини янада демократиялаш вазифалари мухим ва долзарб булиб цол- ганлиги билан изохланади.

Янги шароитда давлатнинг, давлат хокимияти ва бошкарув органларининг гоят мухим вазифаси сиёсий партиялар, нодавлат, ижтимоий структуралар, фукаро- лик жамиятининг эндигина пайдо булиб келаётган хил- ма-хил институтлари билан ишлаш ва хамкорлик кили- шининг янгидан-янги шаклларини излаб топишдан ибо- ратдир.

Бутун давлат хокимияти органлари ишининг сама- радорлигини саклаб колган холда хокимият ваколатла- рини марказ ихтиёридан сокит килиш, бу ваколатлар- нинг бир кисмини марказдан минтакаларга, махаллий хокимият органларига олиб бериш йулларини излаб топиш заруратга айланиб бормокда.

Уз навбатида, давлат хокимияти махаллий органлари янги шароитларда уз хокимият ваколатлари хамда вази- фаларининг бир кисмини фукароларнинг махаллий узи- ни узи бошкариш органларига топшириш йули билан уларнинг ролини кучаитириш ва обру-эътиборини мус- тахкамлаш имкониятларини белгилаб олишлари лозим.

66

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 67: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Давлатчиликни шакллантириш ва мудофаа крбилиятини мустахкамлаш

Ислохотларнинг дастлабки боскичида давлатнинг фаол роли асосий ваколатлар давлатнинг ва, энг авва­ло, ижро этувчи хокимиятнинг ихтиёрида булишини такозо этди. Демократик узгаришларнинг хозирги бос- кичи сиёсий, иктисодий ва ижтимоий тараккиёт узок вактга мулжалланган стратегиясини ишлаб чикишни талаб килмокда. Бунда давлатнинг роли тараккиёти- мизнинг пировард максади — фукаролик жамияти бар­по этиш максадига асосланган холда тубдан узгариши даркор. Биз бунда кучли марказий давлат хокимияти узининг куч-гайратларини асосий, умуммиллий вази- фаларга, чунончи, мудофаа, давлат хавфсизлиги ва фу- каролар хавфсизлиги, ташки сиёсат, валюта-молия хамда солик тизимларини шакллантириш, конунлар кабул килиш ва тараккиётнинг бошка стратегик вазифалари- га каратадиган давлат ижтимоий курилиш тизимлари­ни барпо этишимиз лозим. Бошка масалаларни хал килиш эса аста-секин марказдан жойларга, давлат хоки- мият органларидан жамоат ташкилотларига, фукаро- ларнинг узини узи бошкариш органларига топширил- мош керак.

Бу давлатчиликни шакллантириш ва ривожланти- риш сохасидаги стратегик вазифамиздир. У биз танлаб олган жамиятни демократик ривожлантириш йулига асосланади.

Шу билан бирга, хозирги шароитда Узбекистоннинг янги давлатчилигини мустахкамлаш учун жамиятнинг сиёсий институтлари тизимида давлатнинг ролини янада аникрок белгилаш керак. Бу, энг аввало, миллий хавф­сизлик асосларини мустахкамлаш, мамлакатнинг бар- карорлигини, катьий сиёсий ва иктисодий тарракиёти- ни саклаб колиш нуктаи назаридан алохида ахамият касб этмовда.

Узбекистон Республикасининг хаётий мухим ман- фаатлари, фукароларнинг хукук ва эркинликлари таш­ки ва ички тахдидлардан кафолатланган тарзда химоя- ланганлигини билдирадиган миллий хавфсизлик — ком­плекс тадбирлар тизимидир. Унда кучли давлат билан бир каторда, фукароларнинг узини узи бошкариш орган- лари амалга ошираётган фаол ишлар, шунингдек, тур-

67

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 68: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ли нодавлат тузилмаларининг кенг тармоги миллий хавфсизликни таъминлашнинг зарур ва мухим тарки- бий кисмларига айланиб бормокда.

Миллий хавфсизликка мамлакат ичида тугилаётган таадид демократик нодавлат, фукаролик тузилмалари- ни мустахкамлаш йули билан анча самарали бархам топтирилади. Бу тузилмаларда ахолининг фукаролик фаоллиги юзага чикади ва уларнинг жушкин фаолияти оркали яширин сиёсий экстремизм хавфи бартараф этилади.

Давлат миллий хавфсизликни таъминлаш сохасида- ги асосий масъулиятни уз зиммасига олади. Бу хол давлат хокимияти органларини ислох килиш муаммо- ларига эътиборни кучайтиришни зарур килиб куяди. Бунда хокимиятнинг марказдан жойларга утиш жараё- ни минтакавий сепаратизмга олиб келмаслиги керак. Жамият хаётини демократиялаш эса турли шиорлар остида сиёсий экстремизмнинг авж олиши учун асос булмаслиги лозим. Шу сабабли янги боскичда ran иж- тимоий тараккиёт жараёнларида давлатнинг роли па- сайиши хакида эмас, балки янада аникрок юзага чи- киши, стратегик йуналишлар белгиланиши ва уларда якин келажакда давлатнинг етакчи роли сакланиб коли- 1ии тугрисида боради.

Миллий хавфсизлик, мамлакатнинг суверенитета ва худудий яхлитлигини таъминлашга хозирги боскич­да биринчи галда ташки кучлар купрок таадид сол- мокда.

Ватанимиз жанубий чегаралари якинидаги куролли можароларнинг учоклари харбий хавфнинг потенциал манбаларидир. Бу вазият давлатимизнинг мудофаа коби- лиятини, яъни руй бериши мумкин булган тажовуздан химояланишга тайёрлик даражасини факат бизнинг мамлакатимиз учун эмас, балки бутун минтака учун хам миллий хавфсизликни ва баркарорликни таъмин­лашнинг энг мухим шарти даражасига кутармокда.

Маълумки, давлатнинг мудофаа кобилияти унинг сиёсий, иктисодий, харбий, илмий ва маънавий имко- ниятларидан таркиб топади. Бу сохада биз юритадиган сиёсатнинг асослари Олий Мажлис томонидан жамия-

68

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 69: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Давлатчиликни шакллантириш ва мудофаа к;обилиятини мустаэ(камлаш

тимиз хамма катламларининг кенг ва хар томонлама мухокамасидан сунг кабул килинган харбий доктрина- да мустахкамлаб куйилган. Халкимиз унинг мудофаа хусусиятини хамда унга асос булган коидаларни маъ- куллади. Бу, энг аввало, куч ишлатишдан ёки куч иш- латиш билан тахдид килишдан воз кечиш, мудофаа кобилиятини окилона даражада саклаб туриш, халкаро хукук коидалари ва нормаларига огишмай риоя этиш мажбуриятларини кабул килиш, халкаро битимлар буйи- ча уз зиммамизга олган мажбуриятларни бажариш ва шу кабилардир.

Давлат мудофаа кобилиятининг энг мухим кисми унинг К,уролли Кучларидир. Уларнинг жанговар куд- рати хамда боскинчини куролли можаролар ва уруш бошлаб юборишдан тийиб туриш вазифаларини бажа- ришга тайёрлик даражасидан хамда мамлакат худудига боскинчилик килинган такдирда оддий курол-яроглар- нинг хар хил турларидан фойдаланган холда боскинчи­ни тор-мор килишдан иборатдир.

Харбий курилиш сохасидаги максад профессионал армияни, уз таркибида яхши тайёрланган ва таълим олган, уз халкига, она заминига садокатли булган, уз Ватанининг шаъни ва кадр кимматини охиригача химоя кила оладиган жангчиларга эга булган армияни бос- кичма-боскич вужудга келтиришдан иборат булиши ло- зим. Максад микдор жихатдан унча катта булмаган, лекин яхши шайланган, замонавий куроллар ва хар­бий техника билан бекаму куст куролланган, Узбекис­тоннинг хавфсизлигини мустакил равишда ва пухта таъминлашга кодир булган Куролли Кучларни шакл- лантиришдир.

Бизнинг Куролли Кучларимиз хар кандай вазиятда харакат килишга тайёр туриши, мамлакатнинг жугро- фий-стратегик мавкеини ва худудининг жугрофий ху- сусиятларини хисобга олган холда эхтимол тутилган боскинчиларга курукликда ва хавода муносиб зарба бера олиш учун жанговар салохиятга эга булмога за- РУР-

Куролли Кучларнинг харбий кудрати, жанговар Кобилияти куплаб омиллардан таркиб топади.

69

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 70: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Биринчиси — бу, шахсий таркибнинг микдори ва сифати. Бу сифат унинг профессионал даражаси, ахло- кий-рухий катьияти, жисмоний тайёргарлиги ва инти- зоми билан белгиланади.

Куриниб турибдики, Куролли Кучларимизнинг тар- киби, тузилиши ва микдори, бир томондан, минтака- даги хакикий харбий-сиёсий вазиятга, ташкаридан ту- гилиши мумкин булган харбий тахдидларга мувофик булмога лозим. Иккинчи томондан эса, давлатимиз- нинг реал имкониятлари ва ресурсларига мос булмоги керак.

Шахсий таркибнинг талабга жавоб берадиган си­фат даражасини таъминлашда унинг профессионал тай­ёргарлиги, укув-моддий базанинг холати foht мухим ахамиятга эга. Бунда ёшларга харбий таълим берувчи бутун тизимнинг роли хам бекиёсдир. У жамиятимиз- нинг жисмонан ва маънан бакувват аъзоларини, жахон цивилизацияси ютукларини, халкимизнинг маданий ва маънавий кадриятларини узлаштириб олган Ватан фи- дойиларини тайёрлаши керак.

Бу йуналишда анча иш килинди. Хусусан, хилма- хил кушин турлари учун офицер кадрлар тайёрлаш тизими барпо этилди. Бизда туртта харбий билим юрти, шу жумладан учувчилар тайёрлайдиган харбий билим юрти, шунингдек, 1994 йилда очилган, алока мутахас- сисларини тайёрлайдиган харбий факультет хам мав- жуд. 1995 йилда ташкил этилган Куролли Кучлар Ака- демияси офицер кадрларга олий харбий таълим бера бошлади.

Давр биздан укув-тарбия жараёнини, миллий кадр­лар тайёрлашни ташкил этиш ва такомиллаштиришга жиддий эътибор беришни талаб этмокда. Бу жараён энг замонавий талабларга жавоб бериши, харбий фан- нинг энг сунгги ютукларини, жанговар харакатларни олиб бориш тажрибасини, шу жумладан чет эл тажри- басини хам хисобга олган холда амалга оширилиши керак.

Бунда Марказий Осиё минтакасининг хусусиятла- рини назарда тутиш, Жалолидцин Мангуберди, Темур Малик, Амир Темур, Бобур сингари буюк аждодлари-

70

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 71: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Давлатчиликни шакллантириш ва мудофаа кобилиятини мустаэ̂ камлаш

мизнинг саркардалик кобилиятларини, харбий санъат- ларини ва стратегик тафаккурларини урганиш, улар- дан сабок олиш зарур.

Иккинчиси — бу, Куролли Кучлар харбий кудрати- нинг энг мухим кисми булган курол-яроглар ва харбий техниканинг микдори ва сифати масаласидир.

Давлат Куролли Кучларни жанговар техника ва курол-ярогларнинг энг сунгги намуналари билан курол- лантириш чораларини курмокда. Зотан, Куролли Куч­ларни курол-ярог ва жанговар техника билан курол- лантириш, уларнинг сифати потенциал душмандан ус- тунлигини таъминлашга эришадиган даражада тутиб туриш хар кандай давлат учун хам жуда мураккаб му- аммодир.

Учинчиси — бу, харбий инфраструктура булиб, Ку- чролли Кучлардан жанговар холатда фойдаланшцда унинг роли бекиёсдир.

Куролли Кучларни барпо этиш йилларида бошка­рув ва алока тизими, харбий, ички ва техникавий таъ- минот, хилма-хил кушин турларини жойлаштириш ти­зими умуман шаклланди. Худудни тезкор жихозлаш такомиллаштирилмокда. У кушинларнинг бугунги ту- зилиши, микдори ва жойлашувига мосдир.

Куролли Кучларни барпо этишнинг галдаги вази- фалари бу борадаги куч-гайратларини ошириб бориш- ни талаб килади. Равшанки, улар узаро мутаносиб були- ши, бир-бирига муносиб жанговар ва ички кисмлардан ташкил топиши лозим. Харбий инфраструктура кушин- ларнинг жойини тезлик билан узгартиришни таъмин- лаши шарт. Биз Куролли Кучларни самарали бошка­риш ва барпо этиш учун стратегик ва оператив жихат- дан олдиндан кура олиш имкониятини таъминламоги- миз зарур.

Туртинчиси — саноатни тезда кайта куриш ва са- фарбарлик режаси топширикларининг бажарилишини таъминлаш учун замин хозирлаш. Сафарбарлик ресур- сини кабул килиш ва шароитга мослаиггириш. Белгит лаб куйилган энг киска мудцатда харбий жихатдан уй- гунлашувни тугаллаш. Кенг куламдаги боскинчилик юз берган тавдирда жанговар вазифани бажаришга тай-

71

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 72: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ёр булишни таъминлаш. Булар мамлакатнинг мудофаа кобилияти учун гоят мухим ахамиятга эгадир.

Давлатнинг иктисодиёти, саноатнинг имкониятла- ри, унинг сафарбарлик тайёргарлиги мамлакат мудо­фаа кобилияти холатига таъсир курсатиши шубхасиз. Зеро, иктисодий имконият — Ватанимиз мудофаа коби- лиятининг асосидир.

Узбекистоннинг мудофаа кобилиятини, харбий хавф- сизлигини мустахкамлашда ташки иктисодий ва таш­ки сиёсий сохаларнинг хам роли бебаходир.

Хозирги шароитда хавфсизлик факат коллектив булиши мумкин. У хамфикр давлатларнинг биргалик- даги саъй-харакатлари билан, уларнинг имкониятлари- ни бирлаштириш билан таъминланади.

Шунинг учун хам Узбекистон БМТ, ЕХХТ байроги остида тинчликни куллаб-кувватлаш сохасида амалга оширилаётган хар кандай тадбирларда иштирок этиш- га тайёр. У минтакада коллектив хавфсизлик тизими- ни вужудга келтиришнинг ташаббускорларидан бири- дир. Тошкентда 1992 йил май ойида МДХ давлатлари уртасида ана шундай дастлабки шартномалардан бири имзоланди.

Кушилмаслик харакатининг аъзоси булган Узбекис­тон бирон-бир харбий-сиёсий блокда катнашишни но- макбул деб хисоблайди, буни миллий хавфсизликнинг, минтакада тинчлик ва баркарорликни саклашнинг кафолати деб билади. Шунингдек, МДХ худудида хар­бий-сиёсий блокни шакллантириш дунёни эски, бош- дан кечирилган «совук уруш» даврларига кайтариши- ни назарда тутиб, бундай блокни тузишга карши чикади.

Биз Узбекистоннинг миллий хавфсизлигини мус- тахкамлаш ва ташкаридан буладиган тахдидга карши- лик курсатиш борасидаги муносабатларни бевосита манфаатдор булган давлатлар билан шартнома асосида ташкил этиш ниятидамиз. Бунда умумий хавфсизлик хамда минтакада баркарорликни саклаб колиш прин- ципига амал киламиз. Яна бир бор таъкидлаб айтмок- чиманки, бундай харбий-сиёсий шартномаларни тузиш мамлакатимизнинг тула суверенитетини, худудий ях-

72

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 73: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Давлатчиликни шакллантириш ва мудофаа кобилиятини мусподсамлаш

литлигини хамда унинг мавжуд чегараларини дахлсиз- лигини таъминлапш керак.

1994 йил июль ойида Узбекистон НАТОнинг «Тинч- лик йулидаги хамкорлик» Дастурига кушилди. Бу Дас- тур коллектив хавфсизлик ва баркарорликнинг кенг тизимини, шу жумладан Марказий Осиё минтакасида хам вужудга келтиришга каратилгандир. НАТО билан хамкорлик килиш харбий-сиёсий вокеалардан хабар- дор булиб туриш, бу уюшма доирасида амалга ошири- лаётган тадкикотлар ва ишланмалардан бахраманд булиш учун имкон беради. НАТО мамлакатларининг тадбирларида, жумладан харбий булинмаларнинг бир- галикдаги машкларида катнашиш мумкин булади. Бу- ларнинг барчаси кисмларимизнинг жанговар тайёргар- лигини кутаришга, ил гор жанговар тажрибани урга- ниш, яъни пировардида мамлакатимизнинг мудофаа кобилиятини юксалтиришга ёрдам беради. Шу билан бирга давлатимизнинг жахондаги иктисодий жихатдан ривожланган демократик мамлакатлар билан сиёсий, иктисодий, гуманитар сохалардаги алокаларини мус- тахкамлашга шароит тугдиради.

Узбекистон чет мамлакатлар ва халкаро ташкилот- лар билан узининг икки томонлама ва куп томонлама хамкорлигини кенг ривожлантирар экан, афгадан, улар билан харбий-сиёсий ва харбий-техникавий хамкорлик- ни хам фаоллаштириши зарур булади.

Хавфсизлик тизимини шакллантириш хакида гапир- ганда, биз мамлакатимизнинг мудофаа кобилиятини мустахкамлаш муаммоларини самарали хал килиш, би- ринчидан, битга идора доирасида амалга оширилиши мумкин эмаслигини, харбий инфраструктурани, сано- атнинг мудофаа тармокларини ривожлантиришга ало- каси булган бошка ташкилотлар ва институтларни таш­ки сиёсатини амалга оширишга жалб этишни хамда бу идоралар барчасининг фаолиятини узаро аник уйгун- лаштиришни талаб килишни назарда тутамиз.

Иккинчидан, мудофаа кобилиятини таъминлашнинг айрим жихатларини ривожлантиришга каратилган мус- такил идоравий режалар ва дастурларни ишлаб чикиш- дан воз кечиш хамда ягона комплекс режани ишлаб

73

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 74: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

чикишга утишни, мамлакатнинг харбий хавфсизлиги ва мудофаа кобилияти таъминланишини такозо этади. Бу эса ресурслар ва маблаглар чекланган бир шароит- да, улардан самарали фойдаланиш хамда мудофаа коби- лияти талаб даражасида булишини таъминлаш имко- нини беради.

Вазирликлар ва идораларнинг мамлакат мудофаа кобилиятини мустахкамлаш сохасидаги фаолиятини мувофиклаиггиришда, уни таъминлашга каратилган яго- на комплекс режани ишлаб чикиш ва амалга ошириш- да Миллий хавфсизлик кенгаши мухим роль уйна- мовда.

Учинчидан, ички ва ташки шароитлар, масалан, ахолининг демографик тузилиши, курол-ярогларнинг техникавий даражаси ва бошкалар узгариб туради. Шу туфайли мамлакатимиз мудофаа кобилиятининг хола- тини ва уни ривожлантириш истикболларини, бошка давлатларниет бу сохасидаги тажрибаси хамда амалиё- тини мунтазам урганиб боришга хар доим эътибор бе- риш талаб килинади.

Бу мухим коидаларни тушуниш хамда бизнинг дав­лат ва мудофаа курилишимизнинг муайян шароитла- рида уларни руёбга чикариш, шунингдек, муайян иж- рочиларнинг бу соха учун жавобгарлигини муттасил ошириб бориш — Узбекистоннинг баркарор ва катьи- ят билан ривожланиб боришини таъминлаб берадиган шартлар ана шулардан иборатдир.

«Узбекистон XXI аср бусагасида: хавфсизликка тсцдид, барцарорлик

шартлари ва тара^иёт кафолатлари» номли асардан,

1997 йил.6-жилд, 136—149-бетлар

74

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 75: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Ватан ^имоячиларига байрам табриги

ВАТАН ХИМОЯЧИЛАРИГА БАЙРАМ ТАБРИГИ

Кадрли дустлар!Мамлакатимиз кудратининг ёркин тимсоли, бунёд-

кор элимиз осойишталигининг асл посбонлари булган сиз азизларни — одций аскару сержантларни, офицеру генералларни, барча харбий хизматчиларни улкан бай­рам — Ватан химоячилари куни билан чин дилдан муборакбод этаман.

Ватан химоячиси деганда халкимиз куз унгида, энг аввало, коматига харбий либос ярашган, тугилган юрти ва ок сут берган халкини жондан севувчи, замонавий харбий билим ва куникмаларга эта, тинчлик ва барка- рорликни саклашдек олижаноб максад йулида хар кан­дай жасоратга тайёр мард ва ботир углонлар намоён булади.

Шердил ва утюрак йигитлар миллат курки, Ватан фахридир. Ота аскар угли тимсолида тинчлик посбо- нини, она фарзанддарининг химоячисини, буйсара киз- ларимиз булажак умр йулдошларини тасаввур килиша- ди. Шу маънода Ватан химоячилари куни барчамиз- нинг байрамимиздир.

Сирасини айтганда, Ватан химоячиси кадимдан энг олий кадрият саналиб келган. Юртимиз баходирлари- нинг шижоати ва жасурлиги жахонга аён. Халкимиз- нинг асрий орзулари ушалган мустакиллик замонида озодлик дея жонларини аямаган ота-боболаримиз хоти- раларини ёдга олиш биз учун хам фарз, хам карз деб биламан. Фидоийларнинг ёркин хотираси Ватан йулла- рини абадул-абад ёритиб туражак.

Азизлар!Бугун биз Узбекистон К,уролли Кучлари ташкил

топганининг олти йиллигини нишонламокдамиз. Угган киска даврда миллий кушинимиз энг замонавий асос-

75

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 76: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ларда шаклланди. Уларнинг салохияти ва жанговар тай- ёргарлиги тобора ортиб бормокда.

Харбий булинмаларимизнинг «Тинчлик йулидаги хамкорлик» дастури доирасидаги йирик машкларда, халкаро тинчликпарварлик тадбирларидаги иштироки, юксак харбий махоратлари мамлакат такдири ишонч- ли кулларда эканлигини курсатмокда.

Президент сифатида ишонтириб айтаманки, давла- тимиз ва халкимиз истиклол посбонлари, осойишта хаётимиз кафолати булган Куролли Кучларимизнинг бундан буён хам уз конституциявий ва фарзандлик бурчларини садокат билан бажаришлари учун шарт- шароит яратишда гамхурлик курсатаверади.

К,адрдонларим!Байрамингиз яна бир бор муборак булсин. Барчан-

газга мустадкам соглик, бахту саодат, она-Ватанимиз тинчлигини химоя килишдек шарафли ишингизда му- ваффакиятлар тилайман.

Осмонимиз хамиша тиник ва мусаффо булсин.

Халц сузи, 1998 йил 14 январь

76

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 77: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Халкимиз жипслиги — тинчлик ва тараккиёт гарови

ХАЛК.ИМИЗ ЖИПСЛИГИ - т и н ч л и к ВА ТАРАВДИЁТ ГАРОВИ

Узбекистан халки хаётимизнинг энг мухим тамо- йилларига огишмай амал килиб келди ва бу йулда катьий туради. Бу йул — тинчлик, барцарорлик ва хам­корлик йулидир. Барча кушни мамлакатлар, барча дав­латлар билан амалий хамкорлик йулидир.

Биз — тинчлик тарафдоримиз. Лекин, уз сархадла- римизни мустахкамламасдан, жанговар кобилияти юкори, замонавий куроллар билан жихозланган, хар кандай боскинчининг аклини киритиб куйишга кодир Куролли Кучларсиз тинчлик, осойишталик ва Ватани- миз хавфсизлигини саклаб туриш мумкин эмас. Сизни ишонтириб айтаманки, биз бу масалага тегишли барча зарур чора-тадбирларни курмокдамиз. Якинда Термиз шахрига ташриф чогида яна бир карра ишонч хосил килдимки, бизнинг армиямиз, бизнинг чегарачилари- миз хеч бир сохада хеч кимдан кам эмас. Улар Ватани- миз сархадларини ишончли химоя килишга, халкимиз- ни хар кандай куролли хужумдан асрашга кодир. Мен Термизда, мамлакатимизнинг бошка жойларида одций одамлар билан учрашиб, яна шу нарсага амин булдим- ки, бизнинг хар кандай боскинчиликка, хар кандай бузгунчиликка карши кудратли ва ишончли куроли- миз бор. Бу — халкимизнинг бирлиги, жипслигидир. Унинг эркин, мустакил ва фаровон давлат барпо этиш- га, керак булса, уни фидокорона химоя этишга азму карор килганидир.

Биринчи чацириц Узбекистон Республикаси

Олий Мажлисининг ун иккинчи сессиясидаги маърузадан,

1998 йил 28 август.7-жилд, 168-бет

77

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 78: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

УЗБЕКИСТОН КУРОЛЛИ КУЧЛАРИ ШАХСИЙ ТАРКИБИГА

Азиз дустлар!Сизларни — Куролли Кучларнинг аскарлари, сер-

жантлари, прапоршчиклари, офицер ва генераллари- ни, уруш ва армия фахрийларини Ватан химоячилари куни билан табриклайман!

Бугунги кунда мамлакатимиз ахли юртимиз сархад- ларини, купмиллатли халкимизнинг тинч ва бунёдкор- лик мехнатини куриклаётганларнинг барчасига юксак эхтиром билдириб, бу байрамни миннатдорлик ва иф- тихор билан нишонламокда.

Хозирги вактда армиямизда улкан узгаришлар юз бермокда. Харбий билим юртлари тармога ва Марка- зий Осиёда ягона булган Харбий академияни уз ичига олган кадрлар тайёрлашнинг самарали тизими яратил- ди. Мамлакатнинг харбий саноат салохиятини барпо этиш ва ривожлантириш дастури ишлаб чикилди. Хар­бий хизматчилар ва уларнинг оила аъзоларини ижти- моий ва хукукий мухофаза к;илиш тизими такомил топмокда.

Узбекистон Куролли Кучларининг халкаро майдон- даги нуфузи хам сезиларли даражада ошди. НАТОнинг «Тинчлик йулида хамкорлик» дастури доирасида тур­ли давлатлар худудида утган халкаро тинчлик урнатиш маищларида фаол иштирок этиш, шунингдек, юрти­миз худудида «Центразбат-97» ва «Центразбат-98» маш- кларининг утказилиши жангчиларимиз энг тараккий этган давлатлар аскарлари билан теппа-тенг харакат кила олишини очик-ойдин намойиш килди.

1999 йилнинг мамлакатимизда Аёллар йили деб эълон килиниши чукур рамзий маънога эга. Табаррук оилаларимизни, мухтарама оналаримизни, мехрибон опа-сингилларимизни, мунис ёрларимизни химоя килиш азал-азалдан Ватан химоячиларининг мукадцас

78

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 79: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистон куролли кучлари шахсий таркибига

бурчи булиб келган. Сизлар ана шундай шарафли ва- зифани адо этаётганингиз билан хар канча фахрлан- сангиз арзийди.

Бугунги кунда харбий сафларга мустакиллик йилла- рида шаклланган ёшлар келмокда. Уларни харбий бурч- ни чукур англаш, агар лозим булса, Ватан химоячиси учун жон фидо этишга хам тайёрлик каби олижаноб фазилатлар ажратиб туради.

Армиямизнинг минг-минглаб йигитлар учун чина- кам мардлик, фидоийлик, хакикий ватанпарварлик мак- таби булиб колгани кувонарлидир.

Азиз дустлар!1999 йилда Куролли Кучлар ва бошка кушинлар

тузилмалари ва жанговар имкониятларини миллий ва минтакавий хавфсизликнинг замонавий талаблари асо- сида такомиллаштириш буйича амалга оширилаётган ислохотлар янги боскичга кутарилади. Кушинларимиз фаолияти янада сафарбар, жанговар ва самарали сало- хият касб этади.

Сизларни ишонтириб айтаманки, биз Куролли Куч- ларда хизмат килиш хар бир ёш йигит учун iypyp ва фахрга айланиши, Ватан химоячилари хар доим эъти- борда булиб, жамиятимиз гамхурлигини хис этиб ту- ришлари учун барча ишни киламиз.

Харбий хизматчилар Узбекистонимизнинг мудофаа кудратини янада мустахкамлаш, унинг чегаралари дахл- сизлигини таъминлаш учун барча куч ва билимларини бахш этишларига ишончим комил.

Байрамингиз муборак булсин, азиз Ватан химоячи­лари!

Сизларга мустахкам сихат-саломатлик ва масъу- лиятли жанговар хизматингизда муваффакиятлар ти- лайман!

Х&щ сузи, 1999 йил 14 январь

79

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 80: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ОЗОД БУЛСАНГ - ОЗОД БУЛ, ЭРКИН БУЛСАНГ — ЭРКИН БУЛ,

МУСТАКДЛ БУЛСАНГ - МУСТАЦИЛ БУЛ!

Президент Ислом Каримов Остона учрашуви яку- нида булиб утган матбуот анжуманида хам оммавий ахборот воситалари вакилларининг саволларига жавоб кайтарди. Хусусан, «Озодлик» радиоси мухбири Сул- тон Оккулоннинг, Тошкентда юз берган террорчилик харакатлари Узбекистоннинг МДХ доирасидаги Кол­лектив Хавфсизлик шартномасидан чикиши тугриси- даги фикрлар билан ботик эмасмикан, деган саволига жавоб бериб, жумладан шундай деди:

— Мен 16 февраль куни Тошкентда юз берган террорчилик хуружи хакидаги жавобни уч кисмга булган булар эдим. Биринчидан, бу террорчилик харакати, энг аввало, гарчи бу иборани ишлатишни истамасам хам, айтишим керакки, Президентни йук килишга каратил- ган эди. Тошкентда олти жойда портлаш содир булди, бирок уларнинг битгаси детонация окибатида юз бер­ган. Мен бу гапни асосли манбаларга таяниб айтяп- ман. Хуллас, беигга портлаш булган. Портловчи модда жойланган бешта машина портлатилган. Ута кучли порт­лаш зарбидан якинровда турган олтинчи машина хам портлаб кетган. Энг кучли портлаш Вазирлар Махка- маси биноси ёнида, аникроги, бинонинг киравериши- га якин жойда содир этилган.

Айримлар уз кузи билан ёки телевизор оркали курган булиши мумкин, олти каватли мазкур иморат жуда мустахкам курилган. Асосий ва энг кучли порт­лаш айнан шу ерда юз берди. Олтмишинчи йилларда ишлаб чикарилган эски ГАЗ-21 машинаси соат ун ми- нути кам ун бирда Вазирлар Махкамаси биноси ёнига келган. Бу ерда уни тухтатишган. Ундан икки йигит чикиб, гуе машина бузилиб колгандай, юкхонани оч- ган ва кутилмаганда автомобилдан тез узоклаша бош-

80www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 81: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Озод булслш — озод 6jto, эркин булсанг — эркин бул...

лаган. Якинрокда турган курикчилар бундан шубхала- ниб, уларнинг ортидан кувган. Бу кимсалар Мустакил- лик майдони марказига етганда, кулидаги иккита авто- матдан ён-атрофга ук ота бошлаган. Бу пайтда хали портлаш юз бермаган эди. Асосий портлашдан олдин- рок, икки юз метрча наридаги «Нодирабегим» киноте- атри ёнида чалгитувчи портлаш содир этилган. Уму- ман, асосий портлашдан ташкари барча портлашлар чалгатиш вазифасини бажарган.

Асосий портлаш мен мажлисга келадиган пайтда юз берди. Мажлис соат ун бирга белгиланган эди. Порт­лаш эса мажлис бошланишидан бир неча дакика ол- дин руй бериши мулжалланган эди. Чунки мен хар гал мажлисга ун-ун беш дакика олдин етиб келаман. Би­рок шу куни, мени Аллох асрадими, бироз кеч кол- дим. Бу пайтда бино ёнида машина юкхонаси очик холда турган эди. Кочаётган икки киши хар тарафга УК ота бошлаганидан кейин курикчилар бинонинг ки- раверишига якин жойда тухтаб колган машинадан хам шубхаланган. Бу вактда Президент кортежи бинога якинлашиб колган эди. Шу пайт Вазирлар Махкамаси биноси томонидан Президент хавфсизлик хизматининг бошлиги бизга караб югуриб кела бошлади ва машина- ларни тухтатиш хакида ишора килди. Машиналаримиз тухтади. Айни шу лахзада портлаш юз берди. Орада 150, балки 200 метрча масофа колган эди. Тухтамага- нимизда, биз уч-турт секунд ичида ГАЗ-21 машинаси ёнига етиб бориигамиз ва уша дамда портлаш юз бери­ши аник эди.

Экспертларнинг фикрича, барча портлашлар муай- ян масофадан туриб бошкарилган. Кимдир шу атроф- да туриб, менинг машинам якинлашадиган дакикани пойлаган. Портлаш кучининг катгалигидан ГАЗ-21 ма­шинаси булаклари беш юз метргача отилиб кетган. Булган вокеа шу.

Биз портловчи модца йигилган ва суикасдга тайёр- гарлик курилган жойни хам аникладик. Охирги порт­лаш шу ерда, жиноятчилар томонидан ижарага олин- ган эски бир ховлида, асосий портлашдан кирк дакика кейин юз берди. Шу билан улар жиноят изларини

81www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 82: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

яшириш максадида портловчи моддалар сакланган уйни йук килган.

Энди жавобнинг иккинчи кисмига келсак, хуш, портлашни содир эттан ижрочилар ким? Мен бутун масъулиятни зиммамга олиб айтишим мумкинки, бу- лар диний экстремистлар булган. Бундай террорчилик хуружлари Исроилда хам, бошка минтакаларда хам уч- раб туради. Дастлабки дал ил ва маълумотлар бу ким- салар мутаассиб диндорлар эканини тасдикламокда. Кочиб бораётган икки киши йул-йулакай «Оллоху Ак­бар!», деб кичкирган. Балки бу хам чалгитиш учун айтилгандир?

Жавобнинг учинчи ва энг кийин кисми портлаш- ларнинг ортида ким тургани хакида. Мен хозир бу хусусда аник бир нарса дейишим кийин. Чунки, бирор нарса десам, турли хил тал кин ва тахминлар бошла- ниб, вазиятни батгар чигаллаштиради. Кераксиз шуб- халар тугилади.

Узбекистоннинг Коллектив Хавфсизлик шартнома- сидан чикиши масаласига тухталадиган булсак, мазкур шартнома 1992 йилнинг 15 апрелида Тошкентда имзо­ланган эди. Сунгра унга бошка мамлакатлар хам куши- либ, туккиз давлат мазкур шартноманинг аъзоси булди. Такрор айтаманки, бу шартнома ихтиёрийдир. Шарт­номанинг амал килиш муддати беш йил булиб, ундан чикишни ёки колишни истаган бирор давлат шу муд- дат утгандан сунг уз муносабатини билдириши лозим эди. Шартномани энг охирги — 1994 йил и Козогастон ратификация килди. Шу сана шартнома кучга кирган кун хисобланади. Демак, 1999 йилнинг апрелида аъзо давлатлар шартномани чузишга розилигини ёки ундан чикишини билдириши лозим булади. Узбекистон Таш­ки ишлар вазирлиги бизнинг ундан чикишимиз тугри- сида Баёнот берди. Шундан кейин Россия матбуотида бу Баёнотга кескин муносабат ва нотугри талкинлар пайдо була бошлади. Хусусан, «Известия» газетасининг биринчи сахифасида «Узбекистон Россияга кучли зар- ба бермокда» деб жар солинди. Бу билан вокеага катта ургу бериб, янги-янги бахсларнинг пайдо булишига хара- кат килинди. Биз бу борада яна янги шубха-гумонлар

82www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 83: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Озод булсанг — озод бул, эркин булсанг — эркин бул...

тушлмаслиги учун берилаётган саволларни жавобсиз колдирдик.

Масаланинг мохиятига келсак, шуни айтиш лозим- ки, бу шартнома уз самарасини бермади. Боя айтга- нимдек, бу шартаомага собик СССР худудидаги туккиз давлат кирган эди. Масалан, Беларусь, Кавказорти дав­латлари унта кушилган, лекин Украина, Молдова ва Туркманистон унга аъзо эмас. Табиий равишда шун- дай савол тугалади: агар, Узбекистон уз хавфсизлиги- га, чегаралари дахлсизлигига жиддий тахдид сезгудек булса, шартнома аъзоларидан кайси бири унга ёрдамга келади? Биз бундай тахдидларнинг шохиди булдик. Аф- гонистонда узаро курашаётган гурухлардан бири булган толиблар мамлакат шимолини эгаллаб, Амударё усти- даги Узбекистон билан Афгонистонни боглайдиган куприкка якинлашди. Ушанда бизга ким ёрдамга кел- ди? Бу саволни мен, сиз — журналистларга мухокама юритишларингиз учун беряпман, холос.

Шартноманинг ишламаётганига бундан бошка хам мисоллар келтиришим мумкин. Масалан, Беларусь Президента Александр Лукашенко, бир томондан, шарт­нома иштирокчисимиз, дейди, иккинчи томондан эса, бирорта хам беларус йигити мамлакат ташкарисида жанг килмаслигини таъкидлайди. Бу каби бир^шрига зид баёнотлар бериш билан шартномани мустахкам- лаб буладими? Ахир, Беларусь шартноманинг энг фаол аъзоси хисобланади, айни вактда унинг фукаролари хеч бир харакатда катнашмас эмиш. Хозир жаноб Лу­кашенко жанубда вазият мураккаб булган пайтда Узбе­кистон Шартнома таркибида эди, энди эса хаммаёк тинчиганидан кейин ундан чикишни хохлаб колди, демокда.

Шундай масъулиятсиз ёндашувга эга булган шерик- лар билан тузилган шартномадан нимани кутиш мум­кин?

Беларуснинг Россия билан тузаётган иттифоки — уларнинг ички иши ва мен бунга карши эмасман. Агар, бу мамлакатлар халклари истаса, иттифок тузишсин. Бирлашишни хохласангиз, бирлашинг. Факат бошка- ларни Т1шч куйинг.

83

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 84: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Лекин, уйлаб куринг, давлатлар мустакиллиги сак- ланиб турган холда, кандай иттифок тузиш мумкин? Боз устига, ягона иктисодий марказ, ягона сармоя мар- кази, ягона пул чикарадиган банк булар эмиш. Хуш, у каерда жойлашади — Минскдами, Москвадами? Жа- ноб Лукашенко, Минскда дейди. Яна аслида хали ким кимга кушилиши хам маълум эмас, Беларусь Россияга- ми ёки Россия Беларусгами, дейди.

Ягона сармоя маркази тузиш хакида гапирадиган булсак, биз Козогастон Президенти Нурсултон Назар- боев билан бу макгабни утаб булганмиз. Биз ягона сармоя маркази нима эканлигини жуда яхши биламиз. Ягона сармоя маркази тузиладиган булса, фукарола- рингга оддий иш хаки тулаш учун хам марказга югури- шинг керак. Бундай шароитда кредит сиёсати, молия- иктисодий сиёсат, сармоя жойлаштириш сиёсати хам бир хил булиши лозим. Бу ягона ташки иктисодий сиёсат, деганидир. Нима учун бу хавда гапиришмаяп- ти, буни тушунмаган одамларнинг туйгулари билан уйнашишдан максад нима? Ягона давлат ягона сармоя марказини, бошкача айтганда, ягона банк тузишни та- козо этади.

Иктисод хакида, кушилиш ва хакикий бирлашиш хакида ran кетганда мен факат бир нарсани эслатиш- ни истар эдим: бундан икки йил олдин бу борада фикр билдирган таникли публицист Отто Лацис: «Биз кар- ши эмасмиз, тайёрмиз, факат Худо хаки, инсонларни, халкни алдаманг», деган эди. Хакикатни айтадиган булсак, Беларусь Россияга унинг бир субъекти сифати- дагина кушилиши мумкин. Бошкача булиши мумкин эмас.

Мен бу жавобимни бироз чузиб юборган булсам, узр сурайман. Лекин уйлайманки, бу масала шу йиги- нимизда иштирок этаётган барча журналистлар учун ута долзарб эди.

Kft30Fucm0H пойтахти Остона ш(щ>ига сафари олдидан Тошкент

аэропортида оммавий ахборот воситалари вакилларига берилган интервьюдан,

1999 йил 19 февраль.7-жилд, 341-345-бетлар

84

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 85: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистан XXI асрга интилмокда

УЗБЕКИСТОН XXI АСРГА ИНТИЛМОКДА

Мухтарам халк депутатлари!Сизларнинг эътиборингизни Куролли Кучларни, че-

гара кушинлари ва ички кушинларни ягона давлат си- ёсати асосида боскичма-боскич, чукур ислох килиш масалаларига каратмокчиман.

Армияни ислох килишнинг мохияти нималардан иборат?

Биринчи. Мудофа сохасидаги мавжуд ва эхтимол тутилган тавдидларни тахлил этиш биздан мамлакати- миз тинчлиги ва осойипггалигини самарали ва ишончли Химоя цилишга к,одир булган, тезкор, жанговар кобили- яти юксак, х^р хихатдан яхши таъминлаган Куроллв Кучларни шакллантиришнн такозо этади.

Шу максадда мамлакат худудида харбий-маъмурий бирликлар — харбий округларни тузиш тугрисида карор кабул килинди. Куролли Кучларнинг кушилмалари ва кисмлари кайтадан жойлаштирилмовда. Буларнинг хам- маси кушинларни бошкариш самарадорлигини анча оширишга, уларни энг мухим стратегик йуналишларда жамлашга, худудий мудофаанинг хакикий тизимини шакллантиришга имкон беради.

Шу билан бир вактда Куролли Кучлар сонини анча камайтиришимиз лозим. Бу шунчаки бир чора, юзаки бир жараён эмас, балки сони ва тузилиши, профессио­нал таркиби жихатидан энг макбул армияни тузиш юзасидан пухта уйлаб, хисоблаб чикилган аник режа- лардир.

Армияни кискартириш натижасида бушайдиган маблагини биз шартнома билан ишлайдиган харбий хизматчилар ва уларнинг оилаларига туланадиган хакни оширишга сарфлаймиз. Бу эса ана шу тоифада- ги харбий хизматчилар сонини купайтиришга имкон беради. Биз шунта эришмогамиз керакки, харбий хиз- мат сузда эмас, балки амалда фарзандларимнзнинг,

85

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 86: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ёшларимизнинг нуфузли иши, шон-шараф иши булмога лозим.

Иккинчи. Илгор мамлакатлар ва армияларнинг таж- рибаларини урганиш асосида Куролли Кучларимизни ташкил этиш таркибининг узини куйи бушнлардан тортиб юкори боскичларгача ва бошкаришни тубдан кайта куриб чикишни уз олдимизга максад килиб куймокдамиз.

Учинчи. Ислохот харбий хизматчиларни маънавий- ахлокий тарбияланишни, профессионал тайёргарлиги- ни ва кайта тайёрлашни ташкил этишнинг бутун тизи- мини кайтадан куриб чикишни кузда тутади. Бу жанг- чиларимизда Ватанга мухаббат ва садокатни, юксак маънавий фазилатлар ва мустахкам иродани тарбия- лашга, профессионализмни, аъло жанговар тайёргар- ликни таъминлашга каратилиши лозим.

Туртинчи. Куролли Кучларни харбий-техникавий жихатдан кайта куроллантириш ва янгилаш комплекс дастурини ишлаб чикиш ва амалга ошириш лозим. Армиямиз зарур техника ва курол-яроглар билан етар- ли микдорда таъминланиши даркор. Бу армия олдида турган вазифаларни муваффакиятли хал килишнинг энг мухим шартларидан биридир.

Сунгги вактда чегара кушинларини ислох килиш буйича амалий чораларни куряпмиз. Чегарачиларимиз олдида турган асосий вазифалар мамлакатимизнинг худудий яхлитлигини таъминлаш, купорувчи-террорчи гурухлар ва айрим ёвуз унсурларнинг чегара оркали юртимизга сукулиб киришига йул куймаслик, Узбекис- тоннинг иктисодий ва бошка манфаатларини химоя килишдан иборат.

Хозирги вактда чегара кушинлари — давлатимиз сархадларини химоя килишнинг биринчи эшелонини ташкил этадиган мустакил кушин туридир.

Шу максадда Давлат чегараларини кУриклаш куми- таси тузилди, чегара минтакалари ва кумитанинг бош- ка худудий булинмалари ва кисмлари ташкил этилди. Хукумат чегара кушинларининг модций-техника база- сини, кадрлар салохиятини мустахкамлаш, чегара ин-

86

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 87: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистон XXI асрга интилмокда

фратузилмасини ташкил этиш юзасидан барча зарур чораларни курмовда.

Биз чегараларимизни мустахкамлар эканмиз, бу таш­ки дунёдан ажралиб колишга харакат килаётгани- мизни билдирмайди, албатта. Узбекистон барча кушни давлатлар билан дустона муносабатларини ривожлан- тиришдан, ягона савдо маконини барпо этишдан, транс­порт коммуникацияларини ривожлантиришдан манфа- атдордир.

Нияти пок, гояси соглом кишилар учун, илмий, маданий ва гуманитар мулокот учун багримиз очик. Шу билан бир вактда мустакил давлат сифатида, мил­лий манфаатларимизга амал килиб, уз чегараларимиз­ни ишончли химоя килиш ва куриклаш юзасидан за­рур чораларни куришга хаклимиз ва мажбурмиз.

Ички ишлар вазирлиги тузилмасида хам туб тарки- бий ислохотларни амалга ошириш белгиланган. Ички кушинлар вазифалари, тузилиши кайта куриб чикил- ди. Уларни ташкилий, моддий-техникавий жихатдан анча мустахкамлаш тадбирлари амалга оширилмокда. Шу билан бирга, йул харакати хавфсизлигини, жамоат тартибини ва фукаролар хавфсизлигини таъминлайди- ган булинмаларни ислох килиш устида ишламокдамиз.

Ислохотлар натижасида ички ишлар органларининг фукароларни ва жамиятни террорчилик, купорувчилик хуружидан, барча шаклдаги экстремизм, уюшган жи- ноятчилик каби жиноят куринишларидан ишончли химоя килишни таъминлайдиган тизим шаклланиши зарур.

Ички ишлар органлари шахе хукуклари ва эркин- ликларини, жамоат тартиби ва фукаролар хавфсизли­гини химоя килишнинг ишончли гарови булиши ло­зим.

Армияни, чегара кушинлари ва ички куишнларни ислох килишга дойр давлат сиёсатини амалга ошириш факат мудофаа салохиятимизни юксалтиришга кара- тилган. Бошкача айтганда, бу жараён ягона максадни ижтимоий-иктисодий ва сиёсий ислохотларни амалга ошириш, демократик жамият ва хукукий давлат куриш учун, одамларимизнинг тинч хаёти ва бунёдкорлик мех-

87

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 88: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

натини таъминлаш учун шарт-шароит яратиб беришни кузлаб амалга оширилмокда.

Азиз юртдошлар!Биз XXI аср бусагасида турибмиз, биз янги буюк

ишлар олдида турибмиз. Сиз билан бизнинг вазифа- миз давр олдимизга куяётган барча талабларга муно- сиб жавоб кайтаришдир. Истикболимизни аник; ва рав- шан тасаввур этиб, халкимизга тинч ва фаровон тур- мушни таъминлашдир, жахон майдонида узимизга му- носиб урин эгаллаб олищцир.

Биринчи чацириц Узбекистон Республикам Олий Мажлисининг ун туртинчи

сессиясидаги маъруза, 1999 йил 14 апрель

7-жилд, 401-404-бетлар

88

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 89: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Жалолиддин Мангуберди таваллудининг 800 йиллигига..

ЖАЛОЛИДДИН МАНГУБЕРДИ ТАВАЛЛУДИНИНГ 800 ЙИЛЛИГИГА

БАРИШЛАНГАН ТАНТАНАЛИ МАРОСИМДА СУЗЛАНГАН НУЩ

Ассалому алайкум азиз ватандошлар!Кадрли мехмонлар!Хонимлар ва жаноблар!Аввало, барчангизни кадимий ва мукаддас Хоразм

заминида туриб, Ватан озодлиги учун жон фидо кил- ган буюк аждодимиз Жалолиддин Мангуберди таваллу­дининг 800 йиллиги билан муборакбод этаман.

Ватанимизнинг купминг йиллик тарихи эл-юртимиз- ни боскинчи, ёвуз кучлардан химоя килиш, миллати- мизнинг эркинлиги ва ор-номусини асраш йулидаги буюк вокеаларни, бу курашларда жасорат ва мардлик курсатган буюк шахсларнинг номларини асрлар даво- мида узининг ёркин хотирасида саклаб келмокда.

Жалолиддин Мангуберди — она юрт химоячиси, жасур саркарда ва давлат арбоби, халкимизнинг Спи- тамен, Муканна, Нажмиддин Кубро, Амир Темур син- гари тарихда учмас из колдирган миллий кахрамони- дир.

Жалолиддин Мангуберди — бор-йуги уттиз икки йиллик киска хаёти давомида элу юрт учун, халк озод­лиги учун сунмас хизмат килишга улгурган улуг аждо- димиздир.

Азиз дустлар!Жалолиддин Мангубердининг бекиёс жасоратини

англаш учун, аввало, у яшаган тарихий давр, шу давр- ларнинг машаккатли ва бешафкат сахифаларини узи- мизча тасаввур килиб курайлик.

Шу пайтгача хеч кайси давлат, хеч кайси эл бас келолмаган, Хитой ва бепоён Сибирь ерларидан бош- лаб бугунги Каспий ва Кора денгиз буйларигача булган улкаларни забт этган, йулида учраган шахар-кишлок-

89

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 90: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ларни ёндирган, дахшати узидан олдин етиб, не-не шоху шаханшохлар, амиру султонлар, саркардалар юра- гига валима солган Чингизхон лашкарининг Хоразм устига бало-казодай ёпирилиб келаётганини куз олдин- гизга келтиринг.

Бир томондан, бой-бадавлат, иккинчи томондан, па- роканда булиб ётган юртимизнинг уша пайтдаги ахво- лини хам бир узингизча тасаввур килиб куринг.

Чингизхон шундай бир машъум куч эдики, дунёда- ги манаман деган канча зотлар унинг каршисида тиз чукиб, куллук килиб яшашга тайёр эди.

Мухаммад Хоразмшох атрофидаги куплаб беклар хам ёв кулига таслим булишни афзал курганларида, Жалолиддин бу фикрга карши чикиб, узининг бекиёс жасорати ва катьиятини намоён этди. Шу пайтгача маглубиятга учрамаган мугул лашкарига карши ун бир йил муттасил жанг килди. Ва ганимларга какшаткич зарбалар бердики, хатто Чингизхондай маккор ва бе- шафкат, дунёнинг ярмини забт этган фотих хам унга тан беришга мажбур булди.

Айтинглар, азиз дустлар, ана шундай калтис вази- ятда узи каби фидойи, ботир инсонларни жипслашти- риб, Хоразм заминини топташга шай турган ёвуз душ- манга карши чикиш учун одамда кандай журъат, кан- дай юрак, кандай ирода, канчалар бакувват иймон- эътикод булиши керак?

Айтинглар, бунинг учун инсонда Ватанга мухаббат, элу юртга садокат, фидойилик, озодликка интилиш туйгуси нечогли юксак булиши керак?

Кдни, айтинглар, дустларим, кадрдонларим, олдин- дан узининг курбон булишини билатуриб, лекин Ва­тан учун, унинг ор-номуси, унинг тарихи ва истикболи учун зиммасига шундай огир кисматни олган зотларни тарихда куп учратиш мумкинми?

Аминман, бундай шижоатли ва мард углонни дунё- га келтирган, вояга етказган хал к хар канча хурмат- эхтиромга, хар канча тасанноларга муносибдир.

Хурматли мехмонлар!Кадрли дустлар!

90

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 91: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Жалолиддин Мангуберди таваллудининг 800 йиллигига.

Султон Жалолиддин Мангуберди уз элининг бахту саодати учун хаёт-мамот жангларида жон фидо этди. Лекин дунёда хеч кандай хайрли иш беиз кетмайди. Миллат рухи, одамзотнинг озодлик сари интилиши аба- дийдир.

Орадан бир аср утиб, сохибкирон Амир Темур Жа- лолидцин Мангуберди бошлаган озодлик курашини янги шароит ва улкан микёсларда давом эттирди. Она юртимизни боскинчилардан халос килиб, марказлаш- ган кудратли давлат барпо этди.

Мухтарам жамоат!Жалолиддин Мангубердининг хаёт йулини тахлил

киладиган, уша тарихий вокеаларга бугунги кун сузи билан караб бахо берадиган булсак, улар бизни мана шундай табиий ва ибратли сабок-хулосалар чикаришга ундайди.

Биринчи хулоса шуки, хаёт бор экан, давлат, эл-юрт бор экан, шу эркин, осуда хаётни куролмайдиган, хасад ва фитна билан яшайдиган, зуравонлик билан уз хукм- ронлигини урнатишга, халк тинчини бузишга уринади- ган ёвуз кучлар хамиша булади.

Бу — хаёт. Бу — хаётнинг аччик хакикати. Уни хеч ким инкор этолмайди. Буни нафакат уз тарихимиз ва хаётимизда, балки бошка халклар тарихи ва хаёти ми- солида хам куриш мумкин.

Иккинчи хулоса шуки, хаёт бор экан, давлат, эл-юрт бор экан, узинг тугилиб усган, ота-боболарнинг хоки ётган, эртага фарзандларинг камол топадиган тупрок- нинг хар бир каричини мукаддас билиб, уни химоя- лаш, зарур булса, бу йулда жон фидо этишга тайёр туриш керак.

Учинчи аччиц хулоса шуки, хар кайси эл, хар кайси юрт четдан келадиган ёвуз офатдан кура, уз ичидан чикадиган соткин, иймонсиз, узининг манфаатини хамма нарсадан устун куядиган, керак булса, энг якин кишиларини хам сотадиган, узини устирган, вояга ет- казган Ватанига кул кутарадиган кабих кимсалардан нихоятда эхтиёт булиш керак. Бундай кучлар, разил шахсларнинг кибру хавоси, манфур максадлари эл-юрт

91

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 92: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

тинчлиги ва тарракиётига кандай хавф-хатар эканини бугунги хаётимизда куриб турибмиз.

Такроран айтаман, бу нафакат кечаги тарихимиз, балки бугунги хаётимиз билан хамоханг аччик сабок- дир.

Яна бир сабоц шуки, эл-юрт ва давлат учун, унинг такдири ва келажаги учун кайгурадиган, одамларнинг эзгу ниятларини узига олий максад килиб куйган, элим деб, юртим деб ёниб яшайдиган, хар кандай вазиятда хам халкни бирлаштириб, турли бало-казолардан ас- раш учун сафарбар эта оладиган шахсларгина тарихда учмас ном колдиради. Бу — хакикат.

Жалолиддин Мангуберди ана шундай мардларнинг ёркин тимсоли ва ибратли намояндасидир.

Султон Жалолиддиннинг бизга колдирадиган яна бир даъвати пгуки, у барчамизни она юртимизнинг бегубор осмонини ва осуда хаётини кадрлашга, усиб келаётган, эртага бизнинг урнимизни эгаллайдиган, дунёда хеч кимдан кам булмаган фарзандларимизнинг келажагини, бахт-саодатини химоялашга, ёруг истик- болга интилиб яшашга чорлайди.

Кдцрли ватандошлар!Тарихи карийб уч минг йилга борадиган, буюк фан

ва маданият улкаси булган, жахон цивилизациясига бебахо хисса кушган улуг зотлар ватани, «Авесто»дек улмас асар яратилган табаррук тупрок — Хоразм зами- ни бутун дунёга маълум ва машхур.

Бу юрт тенгсиз алломалар, азиз-авлиёлар, подшоху саркардалар, ботир ва пахлавонларни куп курган. Улар орасида миллий кахрамонимиз Жалолиддин Ман- губердининг бетакрор номи юлдуздек чараклаб ту- ради.

Султон Жалолиддин сиймоси нафакат Хоразм, бал­ки бутун Узбекистоннинг фахру гуруридир. У бизнинг озодлигимизга, истш л̂олимизга тажовуз к.илмоцчи булган хар кандай ёвуз кучга кдрши тик туриб курашишга, мардона зарба беркшга цодирлигимизнинг тасдиги ва тимсолидир.

Бу баходир зотнинг муборак номи, унинг кахра- монлиги келажак авлодларга, биринчи галда сиз билан

92

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 93: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Жалолиддин Мангуберди таваллудининг 800 йиллигита.

бизга, тарихий хотира олдида бошимизни магрур тутиб яшамогимиз учун тула хукук беради.

Азиз юртдошларим!Азиз кадрдонларим!Шу хаяжонли, унутилмас лахзаларда дунёга Мангу­

берди каби кахрамон углонларини берган Хоразм эли­та, бутун халкимизга таъзим киламан.

Биз бугун юртимизда Жалолиддин Мангуберди хо- тирасини хурматлаб, муаззам ёдгорлик мажмуини бу- нёд этдик. Куриб турганингиздек, бу улугаор хайкал тимсолида мард ва жасур саркарда, зур ирода, бекиёс матонат сохиби булган буюк инсоннинг сунмас шижо- ати мужассам топган.

Бу гузал ёдгорлик обидасини барпо этишдек хайр- ли ишга хисса кушган мухандис ва меъморларга, мо- хир усталарга, курувчи ва богбонларга чин калбимдан самимий ташаккурлар билдиришга рухсат бергайсиз- лар.

Бизнинг буюк аждодларимизга курсатаётган хурмат- эхтиромимиздан, озод ва обод Ватан, фаровон жамият куриш борасидаги эзгу ишларимиздан, жамики азиз боболаримиз катори, Жалолиддин Мангубердининг хам рухи поки шод булгай, иншоолло.

Ишончим комилки, уларнинг улмас рухи билан ча- рогон хонадонларимизда бугун вояга етаётган минглаб жалолиддинлар юртимизга мехру садокат билан хиз- мат килиб, унинг шону шухратини бутун дунёга таран- нум этади.

Ишончим комилки, Мангубердининг бекиёс жасо- рати юртимиз тинчлиги, халкимиз омонлиги, сархад- ларимиз дахлсизлигини куз корачигидек асраб келаёт- ган довюрак аскарларимиз, эл-юрт посбонлари, жасур углонларимиз сиймосида давом этаверади.

Ишончим комилки, дунёга буюк фарзандларни бер­ган, киндик кони томган заминни, аждодларининг му- кадцас мозорларини жонидан хам ортик курадиган, уз ватанига бутун борлигини бахш этишга хамиша тайёр турадиган, кадок куллари билан тупрокдан олтин ун- дираётган бундай халкнинг обру-эътибори ва хурмати ошаверади.

93

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 94: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Мухтарам юртдошлар!Ватан ва халк озодлиги йулида жон фидо этган

кахрамонларга шон-шарафлар булсин!Ана шундай баходирларни камолга етказган она

халкимиз мангу яшасин!Азиз дустлар!Бугун Хоразм заминида кушалок байрам. Вилоят

дехконлари, бутун Хоразм ахли лафзи халоллигини яна бир бор исботлаб, уз зиммасига олган мажбуриятлари- ни, Ватанимиз учун «ок олтин» булмиш пахта таёрлаш режаларини шараф билан бажарди. Мана шу улкан галаба билан сиз азизларни, сиз оркдли бутун Хоразм ахлини чин калбимдан табриклашга рухсат бергайсиз- лар.

1999 йил 5 ноябрь.8-жилд, 72— 77-бетлар

94

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 95: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Сомом авлод — халкимиз келажаги

СОЕЛОМ АВЛОД - ХАЛКИМИЗ КЕЛАЖАГИ

Мухтарам юртдошлар!Бу хаёт жуда тез — бошидаги дуппини бир айлан-

тиргунча утади-кетади. Шу киска фурсатда инсон халк учун, Ватан учун, уз фарзандлари ва келгуси насллар учун савобли ишлар килиб улгуриши керак. Олийжа- ноб халкимизнинг эзгу тассавур ва тушунчасига кура, хар бир одам дунёга келиб, учта хайрли ишни адо этиши лозим.

Биринчиси, соглом ва окил фарзанд тарбиялаб воя- га етказиш.

Иккинчиси, уз оиласи, фарзандлари учун иморат куриш.

Учинчиси, келажакни уйлаб, яхши ният билан да- рахт утказиш.

Бу инсоний интилишларда миллатимизнинг барка- мол авлод хакидаги орзу-умидлари уз аксини топтан.

Кискаси, узбекнинг хамма орзу-хаваслари, хаёти- нинг мазмунида фарзандларининг келажаги, бахту сао- дати билан боглик максадларни курамиз.

Халкимиз азалдан буй-басти келишган, ботир ва пол- вон углонларни «киличдек йигит» деб эъзозлаган, улар билан гурурланган.

Сохибкирон Амир Темур бобомиз: «Аскарларн ба- кувват эл кудратли булур, кудратли элнинг аскарлари бацувват булур», деган. Шу фикрни давом эттириб, мен «Фарзандлари соглом юрт кудратли булади, кудратли юртнинг фарзандлари соглом булади», деб айтмокчи- ман.

Менимча, бу ran, бу шиор бугунги хаётимизга, бу­гунги максадларимизга тула мос келади.

Такрор айтаман, соглом авлодни, соглом наслни бирданига тарбиялаб булмайди, албатта. Бунинг учун кенг микёсдаги купдан-куп вазифаларни бажаришимиз, узокни кузлаб иш тутишимиз керак. Энг аввало, хар

95

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 96: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

бир одам уз соглига хакида кайгуриши, хар бир оила узидан соглом наел, соглом зурриёд колдиришни уйла- ши зарур.

Узбекистон Республикаси Конституциям кунига батшланган тантанали

маросимда сузланган нутцдан,1999 йил 7 декабрь.

8-жилд, 95—96-бет

96www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 97: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Энг катта бойлигимиз — мамлакатимизда тинчлик.

ЭНГ КАТТА БОЙЛИГИМИЗ - МАМЛАКАТИМИЗДА ТИНЧЛИК,

МИЛЛАТЛАР ВА ФУКДРОЛАР ТОТУВЛИГИНИ КУЗ КОРАЧИРИДАЙ

АСРАЙЛИК

Азиз биродарлар!Маълумки, Тошкент вилояти мамлакатимизнинг че-

гара худудларидан хисобланади. Вилоятнинг Тожикис- тон, Киргизистон ва Козогистон билан чегарадош эка- ни бу ерда яшайдиган ахолига, энг аввало, барча бугин- лардаги рахбар ходимлар зиммасига алохида масъули- ят юклайди.

Хабарингиз бор, Мустакил Давлатлар Хамдустлиги ташкил этилган пайтда унга аъзо булган мамлакатлар уртасидаги чегараларга том маънодаги давлат чегараси макоми берилмаган эди. Иктисодий ва маданий интег- рацияни кучайтириш, одамларга кулайлик яратиш мак- садида шундай карорга келинганини, уйлайманки, хам- мангиз яхши биласиз.

Лекин бугун хаёт олдимизга куяётган вазифалар, дунёнинг катта сиёсати билан боглик; булган, нафакат мамлакатимиз, балки бутун минтакамизга жидций хавф солаётган халкаро терроризм, диний экстремизм, нар­кобизнес, уюшган жиноятчилик каби хатарлар биздан катьий чоралар куришни, биринчи навбатда, сархадла- римизни мустахкамлаш масаласига нихоятда жидций эътибор беришни талаб килмокда.

Шу максадда мамлакатимизда махсус Чегара кушин- лари давлат кумитаси тузилиб, бу мухим масала юзаси- дан купгина чора-тадбирлар амалга оширилмовда.

Якинда Янгиободда руй берган вокеалар хавфсиз­лик ва мудофаа масалалари доимо диккат марказимиз- да булиши зарурлигини яна бир бор исбот этди. Ку­ролли Кучларимиз ва хукук-тартиботни мухофаза килиш органларининг тезкор харакатлари туфайли тинчлиги-4-5695 97

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 98: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

мизни бузишга интилган ёвуз террорчилар гурухи як- сон К.ИЛИНДИ.

Бугун мен сизларнинг хузурингизда бу борада чи- накам кахрамонлик намунасини курсатган барча аскар ва офицерларимизга чин калбимдан миннатдорчилик билдираман. Шунингдек, куролли тукдашувларда мард- ларча халок булган харбийларимиз ва фукароларимиз- нинг о ила аъзолари ва як,инларига яна бир бор хам- дардлик изхор этаман. Уларнинг номи ва жасорати хеч Качон унутилмайди.

Шуни алохида таъкидламокчиманки, биз Ватани- миз сархадларини бундан буён хам куз к,орачигадай асраймиз. Куш ни мамлакатлардаги игвогарлик хара- катларини бизнинг худудимизда хам такрорлашга ури- наётган кимсалар катгик адашади. Бирорта хам бос- кинчи ёки террорчи элимиз осойишталигини бузол- майди. Бунга халкимизнинг, хамманинг ишончи ко- мил булсин.

Айни пайтда, Янгиобод вокеалари бизни янада огох булишга, хушёрликни асло йукотмасликка даъват эта- ди. Юрт осойишталигини, ахоли тинчлигини саклаш факат К,уролли Кучлар ва хукук-тартибот органлари- нинг вазифаси эмас. Бу — хар биримизнинг мукаддас бурчимиз. Махалла посбонлари ва чегарачиларга ёр- дам берувчи кунгиллилар ишини янада фаоллаштириш, бу ишга кенг жамоатчиликни жалб этиш — энг дол- зарб масаладир.

Тошкент випояти сайловчилари вакиллари билан учрашувда сузланган нутк,,

1999 йил 29 декабрь.8-жилд, 289-290-бетлар

98

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 99: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Ватан \имоячиларига байрам табриги

ВАТАН ХИМОЯЧИЛАРИГА БАЙРАМ ТАБРИГИ

Азиз кадрдонларим, азиз дустларим!Халкимиз тинчлиги ва бунёдкорлик фаолиятининг

посбонлари булган сиз, азиз аскарлар, сержант ва пра- поршчикларни, офицер ва генералларни, барча харбий хизматчилар ва фахрийларни буюк сана — Ватан химоя- чилари куни билан чин юракдан муборакбод этаман!

Тарихдан маълумки, хар кандай мамлакат, хар кан- дай халк уз сархадларини, уз хавфсизлигини, уз ахоли- сини, оила, аёл ва оналарнинг тинч ва осойишта хаёти- ни химоя кила олмас экан, уни том маънода давлат, деб атаб булмайди.

Бутун тарихий утмишимиз, аждодларимиз угитлари шундан далолат берадики, уз худудий яхлитлиги ва мустакиллигини кафолатлай олган мамлакатгина гул- лаб-яшнайди.

Сохибкирон Амир Темур бобомизнинг: «Аскарлари бакувват эл кудратли булур, кудратли элнинг аскарла­ри бакувват булур», деган сузларида теран маъно му- жассам.

Халк;имизнинг кадимий ва бой тарихига Тумарис, Спитамен, Муканна, Темур Малик, Жалолидцин Ман- губерди, Сохибк^рон Амир Темур каби унлаб саркар- даларнинг номлари зархал харфлар билан битилган. Узининг мана шундай буюк тарихи ва аждодларига муносиб ворис булган халк мамлакат хавфсизлигини таъминлашга кодир армияни ярата олиши табиийдир.

Бугунги кунда шуни ифтихор ва гурур билан айти- шимиз мумкинки, мамлакатимизда ана шундай армия ташкил топмокда. Унинг олдига куядиган талабимиз хаммага маълум — бу армия тезкор, жанговар кобили- яти юкори, хар жихатдан замонавий курол-ярог билан таъминланган ва энг юксак мезонларга жавоб бера ола- диган булиши шарт.

99

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 100: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСПОМ КАРИМОВ

Биз уз армиямизни келгусида факат профессионал армия сифатида курамиз. Узини мана шу она замин- нинг фарзанди деб хисоблаган хар бир йигит учун армия, Куролли Кучлар сафида хизмат вазифасини уташ фахр-ифшхорга, шарафли бурчга айланиши даркор. Шу эзгу максадларимизга эрипшш йулида давлатимиз ва халкимиз уз куч ва имкониятларини аямайди.

1999 йил 16 февралда Топгкентда содир этилган фожиали вокеалар, К^ргизистон жанубида хамда Тош- кент вилоятида руй берган вокеалар бизнинг Куролли Кучларимиз, барча кушин турлари жонажон Ватани- мизга, она еримизга таадид солмокди булган хар кан­дай ёвуз кучга катьий зарба беришга кодирлигини, юртимизнинг муносиб химоячилари эканлигини яна бир бор намоён этди.

Кимда-ким бизнинг мукаддас заминимизга нопок, гаразли ниятлар ва тахдидлар билан кадам босса, юр- тимиз атрофида галалшсларча куз олайтириб юрган булса, билиб куйсинки, биз уларга катьий зарба бе­ришга ва уз сархардаларимизнинг дахлсизлигини таъ- минлашга, мамлакатимизнинг тинчлиги ва осойишта- лигини ишончли химоя килишга. унинг озодлиги ва мустакиллигини асрашга кодирмиз. Бунинг гарови эса сиз — менинг мард ва жасур углонларим.

Барчангизни яна бир бор багримга босиб, кутлуг байрам билан табриклайман!

Холь; сузи, 2000 йил 13 январь

100

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 101: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон \аёт — пировард мак̂ садимиз

ОЗОД ВА ОБОД ВАТАН, ЭРКИН ВА ФАРОВОН ХАЁТ - ПИРОВАРД

МА^САДИМИЗ

VII. ХАВФСИЗЛИКНИ ТАЪМИНЛАШ СОХДСИДА:

Демократик ва ижтимоий-и^тисодий узгаришарни амалга ошириш, маънавий таращиётга эришиш, шу- нингдек, Узбекистоннинг жа%он %амжамияти билан %амкорлигини кунайтиришнинг асосый шарти ва гаро- ви — малмакатимизнинг хавфсизлигини таъмишаш, жамиятимизда тинчлик, барцарорлик, мшиапмар ва фуцаролар уртасида тотувликни сацлаш ва куз цорачи- тдай асрашдир.

Бу урцицатни барчамиз яхши англаб олишимиз керак.Бугунги кунда бизнинг минтакдмиз, шу худудда жой-

лашган мамлакатларни демократик, хукукий, дунёвий тараккиёт йулидан кайтаришга уринаётган турли хил экстремистик кучлар ва марказларнинг бу ердаги хавф- сизликка рахна солшп учун куз тиккан жойи булиб колмовда.

Бу ёвуз кучлар диний экстремизм ва халкаро тер- рорчиликни минтакамизга ёйишга уринаётгани шун- дан далолат беради.

Гиёхванд моддалар ва курол-ярогларни ноконуний йуллар билан олиб утиш ва сотиш нафакат минтака- миз, балки бутун дунё хавфсизлигига жиддий тавдид солмоада.

Минтакамизда ва дунёда юзага келган вазият бу­гунги кунда биздан чегараларимиз дахлсизлигини, мам- лакатимизнинг худудий яхлитлигини, Узбекистоннинг изчил ва баркарор тараккиётини амалда таъминлашга кодир булган хавфсизлик тизимини яратишни такозо этмокда.

Шу муносабат билан мамлакатимизшшг миллий хавфсизлигини таъминлаш учун куйвдаги масал&тарни хал килшп алохида ахамият касб этади:

101

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 102: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Биринчи. Марказий Осиё мамлакатларининг тинч- лиги ва барцарорлигига, мазкур минтщада яшовчи халц- ларнинг хавфсизлигига дохл цилувчи тажовузларнинг олдини олиш ва бартараф этиш борасидаги х^амжами- ятлигини мустахкамлаш зарур. Уларнинг бу йулдаги саьй-^аракатлари, имкониятлари ва салохцятларини му- вофицлаштириш ва бирлаштириш айницса мухцмдир.

Бу хавфни бартараф этиш учун одамларнинг, мана игу худуддаги мамлакатлар жамоатчилигининг хушёр- лиги ва фаоллигини кучайтиришга каратилган чора- тадбирларни амалга ошириш айникса мухим ахамият- га эга.

Халкларимизнинг табиатига мутлако ёт булган сиё- сий, диний экстремизм, акидапарастлик ва бошк;а ёвуз окимларнинг минтакамизга кириб келиши ва таркали- ши тинчлик ва осойишталикка, фарзандларимизнинг келажагига катга хавф тугдиришини одамлар онгига чукур сингдириб бориш керак.

Халкларимиз тафаккурида юксак ахлокий-маънавий кадриятларни карор топтириш ва мустахкамлаш орк;а- ли уларни ёвуз кучларга карши курашга сафарбар эти- ши зарур.

Мен Марказий Осиёда яшовчи турли миллат ва элатларнинг асрлар мобайнида шаклланган маънавий ва маданий алокаларини мустахкамлаш минтакамиз хавфсизлигининг мухим шарти эканини алохида таъ- кидламокчиман.

Иккинчи. Марказий Осиё минтакасидаги иктисо- дий хамкорлик микёсларини хар томонлама кенгайти- риш.

Биз иктисодий лойихаларни, биринчи галда, мин- таканинг бой табиий захираларидан, энергетика ва сув манбаларидан фойдаланиш, транспорт коммуникация- лари, газ ва нефть тармокдарини барпо этиш, эколо­гик муаммоларни хал килиш каби сохаларига тегишли аник лойихаларни яратиш ва амалга ошириш борасида куч ва имкониятларимизни бирлаштиришимиз л озим.

Айнан мана шу сохаларда хамкорлик цишш Мар­казий Осиёдаги барча мамлакатларнинг манфаатлари- га мос келиши шубхасиз. Бу хамкорлик бутун минта-

102www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 103: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон *аёт - пировард максадимиз

к;анинг кучли ижтимоий-иктисодий юксалипшга, шу билан бирга, унинг хавфсизлиги, баркарорлиги ва ри- вожланишига мустахкам асос яратган булур эди.

Учинчи. Ягона давлат сиёсати асосида армия, чега- ра ва ички цушинларимизни босцичма-босцич ва изчил ислох; этиш.

Биз юксак талабларга жавоб берадиган, мамлакати- миз тинчлиги ва осойипггалигини самарали ва ишонч- ли тарзда химоя кила олишга кодир, тезкор, етарли даражада таъминланган ва яхши куролланган, профес­сионал тайёргарликка эга булган Куролли Кучлари- мизни шакллантиришимиз даркор.

Туртинчи. Давлат чегараларимизни янада мустахкам- лаш ва унга тегишли иншоотларни барпо этиш.

Давлат чегараларини курикдаш ва химоя этишга к;аратилган бутун тизим мамлакатимизнинг худудий яхлитлигини caigianni, бузгунчи-террорчи гурухлар ва купорувчи унсурларнинг сархардаларимиздан утишига йул куймаслиги, Узбекистоннинг иктисодий ва бошка манфаатлари химоясини таъминлаши шарт.

Бешинчи. Хавфсизликнинг булинмас ва яхлитлиги хакидаги бош принципга таяниб, террорчиликка к;ар- ши кураш буйича халкаро марказ барпо этишга о ид Узбекистан ташаббусини амалга ошириш борасидаги ишларни янада кучайтириш.

Марказий Осиёдаги баркарорлик ва тинчликни из­дан чик;ариши мумкин булган хавф-хатарларнинг олди- ни олиш ва бартараф килиш буйича бу мухим масала- га халкаро тузилмаларнинг эътиборини ошириш бора­сидаги таклифларимизни амалда жорий этиш йулида- ги саъй-харакатларни давом этгириш даркор.

Олтинчи. Хукук-тартибот органлари тизимини ислох этиш ва уларнинг жамоатчилик билан алокаларни мус- тахкамлаш.

Жойларда жамоат хавфсизлигини таъминлаш учун узини узи бошк;ариш органлари, биринчи галда, махал- лаларнинг ролини янада ошириш зарур.

Махалла кумиталарининг ахоли яшаш жойларида содир этилаётган жиноятлар ва бошка гайриконуний хатти-харакатларни келтириб чикараётган сабаб ва холат-

103

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 104: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ларни аниклаш, уларни бартараф этиш йулидаги саъй- харакатларини куллаб-кувватлаш мухим ахамиятга эга.

Жамоат тартиби ва хавфсизлигини таъминлащца биз «Чегара посбонлари» ва «Махалла посбонлари» каби фукаролик тузилмаларининг кучли салохиятидан тула фойдаланишимиз лозим.

Бу тузилмалар сафига кенг оммани жалб этиш, улар- нинг тайёргарлигини кучайтириш ва чегара кушинла- ри хамда хукук-тартибот идоралари билан хамкорлиги- ни таъминлашимиз зарур.

Жамоат тартибини ва фуцароларнинг уз шахсий хавфсизлигини сацлаши уларнинг хушёр ва огоушгига, теварак-атрофида руй бераётган воцеаларга фаол му- носабатига нацадар боглщ эканини одамларнинг онгига етказиш ута муцимдир.

Жиноятчиликка, экстремизм ва жа^олатнинг Xftp цандай куринишларига царши курашда, умумий хонадо- нимиздаги тинчлик ва осойишталикни асраш йулида axfiAu фаоллигини ошириш лозим.

Азиз юртдошларим\Халцимиз, миллатимиз буюк узгаришлар арафасида

турибди. Биз янги асрга озод ва эргсин халц, мустацил ва цудратли давлат булиб кириб бормоцдамиз. Шуни унутмаслигимиз керакки, ягона Ватанимизнинг равнаци, юртимиз тинчлиги ва фаровон келажагимиз фацатги- на узимизнинг цулимиздадир.

Захматкаш ва фидойи халкимизнинг мехнати, эзгу интилишлари билан кириб келаётган янги юз йиллик юртимиз учун чинакам юксалиш ва саодат асри булгай, иншооллох.

Азиз кадрдонларим!Инсон учун халцнинг ишончи, мехр-мухаббатига са-

зовор булишдан ортик бахт йл% Бугун мана шу юксак ва муътабар минбардан туриб, кулимни куксимга куйиб, менга билдирган улкан ишончи, хурмат-эътибори учун мехнаткаш, бунёдкор, багри кенг ва доно халкимизга таъзим киламан.

Мен узимнинг энг эзгу максадим, хаётимнинг маъ- но-мазмунини бошлаган ижобий ишларимизни давом эттириш, хар бирингизнинг эртанги кундан кутаётган

104www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 105: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон \аёт — пировард мак,садими:

орзу-умидларингизни руёбга чикариш йулида хизмат килиш, деб биламан.

Мен учун бундан бошка олий максад, бошка улут саодат йук.

Барчангизга соглик-омонлик, хонадонларингизга кут- барака тилайман.

Ватанимиз тинч, осмонимиз мусаффо булсин!Эзгу ишларимизда Яратганнинг узи мададкор

булсин!

Узбекистон Республикаси Олий Мажлисинингиккинчи чакириц

биринчи сессиясидаги маърузадан, 2000 йил 22 январь.

8-жшд, 347—351-бетлар

105

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 106: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

УЗГАРИШ ВА ЯНГИЛАНИШ - ХДЁТ ТАЛАБИ

Хурматли халк, ноиблари!Биз бугун хукукий давлат куряпмиз. Хукукий дав-

латнинг пойдевори эса, мустахкам бу.чиши керак. Шу нуктаи назардан Караганда, бизнинг олдимизда тур- ган биринчи масала — бугунги конуний-хукукий зами- нимиз мустахкамми-йукми — аввало, шуни аниклаб олиш лозим: кайси конунларимиз эскириб колди-ю, к,айси конунларни узгартириш зарурати тугилмокда, кандай янги конунлар кабул килиш долзарб булиб турибди?

Иккинчи масала шуки, кандай конунларни сира ке- чиктирмай, биринчи навбатда ишлаб чикиш керак?

Учинчи масала. Конун устида ишлайдиган шахслар узлари чикарган конунга бевосита масъул булиши учун нима килишимиз лозим? Мана шу уч масаладан келиб чикиб, эртанги кун режасини тузишимиз керак.

Бугунги фурсатдан фойдаланиб, сизлар билан яна бир масала юзасидан фикрлашиб олмокчиман.

Бу — армиямиз, К,уролли Кучларимиз таркибига узгартириш киритиш билан боглик масаладир. Шуни очик айтиш керакки, хозирги кунда бизнинг армия­миз куп томондан, аввало, таркибий жихатдан эски совет армиясини эслатади. Бугун замон, шарт-шароит узгарди, аммо армия, унинг олдига куйилган вазифа- лар хам хамон эскича колмокда. Иккинчи жахон уру- ши йилларида Белоруссия ёки Украинанинг бепоён далаларида кандай усулда уруш олиб борилган булса, бугун хам аскарларимизга ана шу коидаларни ургатиш мутлако нотугри деб хисоблайман. Чунки бизнинг бу- гунги миллий армиямиз олдидаги вазифалар бутунлай бошкдча.

Бугун Афгонистонда кандай усулда уруш кетяпти, бунинг хулосаларини ким аниклаяпти? Ким бунинг устида ишлаяпти? Собик; совет армияси уша пайтда

106

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 107: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узгариш ва янгиланиш — а̂ёт талаби

нима учун Афгонистондан чикиб кетишга мажбур булди? Нима учун юз минг кишилик армиянинг кули- дан хеч нарса келмади? Бугун Чеченистонда кандай уруш кетяпти? Бу урушни харбий тушунчада кандай ифодалаш мумкин?

Яъни хаётнинг узи армиямиз олдига янги-янги та- лабларни куймокда. Худо курсатмасин, бошимизга бир огир савдо тушгудек булса, биз эскича усул билан узи- мизни химоя кила оламизми? Шахсан узим шу масала устида икки йилдан буён уйлаб, шундай хулосага кел- димки, армиямизнинг таркибий тузилишини узгарти- ришимиз зарур. Биринчидан, армиямиз ихчамгина були­ши даркор. Бизга куп сонли армия керак эмас. Лекин мана шу ихчам, тез йигиладиган, тез кутариладиган, тез харакат киладиган армия бизнинг шароитда, ай- никса, чегараларимиз шароитида узининг устунлиги- ни, куч-кудратини тула намоён этиши лозим. Биз энди Белоруссия ёки Украина худудида жанг килмаймиз. Биз Кобул ёки шунга ухшаш жойлардаги урушларда катнашмаймиз. Катга дивизия, бехисоб танкларни май- донга ташлаб, харбий харакатлар олиб бориш вакти утиб кетди ва бошка кайтмас. Мен мамлакат рахбари сифатида таъкидлаб айтмокчиман: бизнинг аскарлари- миз хеч качон чегарадан бир кадам утмайди, бошка давлатлар худудида уруш олиб бормайди.

Агар биз Сурхондарё, Кашкадарё ёки Жиззах чега- раларида, Андижон ё Фаргона тогларида туриб, уз Ва- танимизни химоя килмокчи булсак, уша минтакалар шароитига мос, шундай жойларда харбий ва жанговар харакатларни олиб боришга кодир армияга эга були- шимиз шарт.

Яна такрор айтаман, бизнинг аскарларимиз бирон- бир давлатнинг чегарасидан утмайди. Мен шахсан узим бунга йул куймайман. Бизга биров тегмаса, тинчлик ва осойишталигимизга тахдид солмаса, биз хам хеч кимга тегмаймиз. Бизни тинч куйишса, биз хам хеч кимга халакит бермаймиз. Бизнинг максадимиз факат шу.

Биз бугун армиямизнинг киёфасини, келажагини кандай куряпмиз? Армия ни шундай кайта ташкил эти- шимиз керакки, авваламбор, хар бир одций аскарни

107

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 108: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

чимоялаш, унинг хаётини куз корачигидек асраш биз­нинг муккадас вазифамизга айланиши шарт.

Биз замонавий армия курмокчи эканмиз, уни энг таъсирчан техника ва жихозлар, к;урол-яроглар билан таъминлар эканмиз, оддий аскар ёки зобит ана шу замонавий техника, курол-ярог, алока воситалари, ком- пьютерлардан тула фойдаланишни билиши зарур. Усиб келаётган ёш авлодни, фарзандларимизни шунга муно- сиб килиб тарбиялашимиз керак. Яъни уларнинг тай- ёргарлик даражаси, билими, дунёкараши юксак були- ши зарур. Шунингдек, биз факат армияда доимий хиз- мат килувчилар учун эмас, балки захирадагилар учун хам алохида конун кабул килишимиз керак. Захирада- ги аскарларимиз етарли булса, куп сонли армияга хожат колмайди. Нега деганда, агар Ватанимизга четдан би- рон-бир тахдид бошланса, мана шу захирадаги аскар- лар мунтазам армия сафига келиб кушилади. Биз зару- рат тугилса, зудлик билан аскарларимиз сонини уч мартагача купайтириш имкониятига эга буламиз.

Биз мана шундай профессионал армия ташкил эти- шимиз керак. Бу — контракт асосида хизмат килади- ган армия деганидир. Яъни хар бир аскарга маош тула- нади.

Туланадиган маош хар бир кишини армия хизмати- га кизиктириб, интилишини кучайтириши керак. Агар ёшларимизда армия хизматига нисбатан шундай инти- лиш, хавас уйгонмаса, бу армиянинг кадр-киммати булмайди. Айтмокчиманки, армия — хар бир давлат, хар бир миллатнинг гурури, ор-номуси ва шаън-шавка- тидир. Шундай экан, бу масалани биз бугун кун тарти- бига куймасак, эртага кеч булади.

Хозир бизнинг армиямиз Марказий Осиёда энг куч­ли экани хакида куп гапириляпти. Шунга муносиб булишимиз керакми-йукми? Умуман айтганда, бизни ким химоя килади? Факат ва факат узимиз. Шуни билиб куйинглар, бизни биров четдан келиб химоя килмайди. Бирон чет давлатнинг, айтайлик, Россия- нинг бирорта аскари бизнинг заминимизга келиб жанг килмайди. Буни хамма билиб куйсин. Узимизга, уз кучимизга, керак булса, уз кудратимизга ишонишимиз

108

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 109: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узгариш ва янгиланиш — \аёт талаби

керак. Бобомиз Амир Темур бизга колдирган меросни халкимизга тутри етказишимиз, тинчлик-осойишталик- ни кадрлашимиз, шу билан бирга, замонавий техника, курол-асладаларга эга булиш учун куши мча чора-тад- бирлар куришимиз, бу йулда айрим кудратли давлат- лар билан хамкорлик шартномалари тузишимиз лозим.

Фурсатдан фойдаланиб, яна бир марта айтмокчи- ман. Россиянинг янги Президента Владимир Путин- нинг Узбекистонга ярим йил давомида икки марта ке- лиши хам шу масала билан боглик. Яъни жанубий чегараларимиз нотинч. Бу хавфни бугун хеч ким ин- кор этолмайди. Шу маънода юртимиздаги тинчлик ва осойишталикка таадид солинаётган бир вазиятда биз, табиийки, кул ковуштириб туролмаймиз. Балки юрти- мизнинг хавфсизлигини таъминлаш учун барча зарур чора-тадбирларни курамиз. Шунинг учун биз Россия билан икки томонлама алокаларни мустахкамлаш, ке­рак булса, харбий-техника сохасида хамкорлик килиш тарафдоримиз.

Бизнинг асосий максадимиз — юртимиздаги тинч­лик ва осойишталик, хамжихатлик ва баркарорликни асраб авайлашдир. Юртимиз тинч, осойишта булса, халкимиз бугунги кунидан рози булиб яшаса, эртанги кунга очик чехра ва ишонч билан караса, бундан ор- тик максад ва саодат борми узи?

Эътиборингиз учун рахмат!

Иккинчи чацириц Узбекистон Республикаси Олий Мажлисининг иккинчи сессиясида сузланган нутц,

2000 йил 25 май.8-жилд, 485-488-бетлар

109

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 110: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ЭГАЛИ ЮРТ ЭРКИНИ БЕРМАС

Ассалому алайкум, хурматли халк депутатлари!Мухтарам дустлар!Аввало, юртимизга тажовуз килган террорчи туда-

ларга карши жангларда кахрамонларча халок булган мард ва жасур углонларимизни хотирлаб сукут сакла- шингизни сурайман.

Она-Ватан химояси, юртимизнинг тинчлиги йулида уз жонини фвдо этган бу аскарларимизнинг ота-онала- рига, оила аъзоларига, ёру биродарларига яна бир бор уз номимдан, халкимиз номидан чукур хамдардлик бил- дириб, таъзия изхор этаман. Бу ботир углонларимиз- нинг номлари барчамиз учун мардлик ва жасорат, фах- РУ гурур тимсоли булиб колади. Уларнинг сунмас хо- тираси халкимиз ёдидан хеч качон учмайди.

Азиз юртдошларим!Чегара худудларимизда руй бераётган бу вокеалар

хакида матбуотимиз, радио-телевидение оркали мунта- зам ахборот бериб борилмокда.

Жойларда булиб утаётган учрашувларда, йигилиш ва митинглардаги чикишларда ёвуз боскинчиларнинг кирдикорларига карши уз кахру-тазабини изхор этаёт- ган одамларимиз, барча юртдошларимиз калбида авва­ло шундай бир табиий савол тугилмокда.

Осойишта хаёт кечираётган, кушнилари билан тил топишиб, тинч-тотув яшаётган халкимиз бошига бу бало- казо каердан келди? Унинг сабаблари, илдизлари, таг- томири каердан келиб чикмокда?

Мен бу хакдаги уз фикр-мулохазаларимни турли му- локотлар ва чикишларимда куп маротаба билдирган- ман. Юртимизга сукилиб киришга, осуда хаётимизни бузишга уринаётган бу ёвуз газандалар хакида, улар­нинг кабих ниятлари хакида хам куп гапирганман.

Бугунги чикишимдан фойдаланиб, мен бу масалага аншушк киритмокчиман: хуш, бу Тохир Йулдошев туда-

110www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 111: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

си, узини Намангоний деб атаётган Жума Хожиев туда- си каби жиноий гурухларшшг асл максади нима?

Узи, бу разил кимсага нисбатан Наманган номини ишлатишни мен умуман гайритабиий бир хол деб хисоб- лайман.

Бу конхур террорчи узига Наманган номини куйиб олгани одамларимизда, айникса, мехнаткаш ва оккун- гил, диёнатли Наманган ахлида кахру газаб уйготмок- да. Улар бу курнамакни Наманганнинг номи, Наман- ганнинг нони кур килсин, деб каргамокда.

Нега деганда, террорчининг миллати йук, унинг ота- онаси йук, дини, иймони йук.

Ватанини, юртини, виждонини сотган бу кимсалар уз кирдикорларини халкимиз учун мукадцас булган ли­ний тушунчалар никоби остида амалга оширмовда.

Лекин, хар бир акли расо одам билиб турибди- ки, буларнинг хаммаси лутгибозликдан бошка нарса эмас.

Нега деганда, бу галамисларда иймон-эътикод, му- сулмончиликдан заррача асар борми узи? Аслида бу- лар виждонини, ота-онасини, эл-юртини пулга сотган кип-кизил соткин, кип-кизил хоинлар эмасми?

Аслвда улар хориждаги катта молиявий, харбий, моддий имкониятларга эга булган экстремистик мар- казларнинг кулида кугирчок булиб, захарли чаёнга ай- ланган разил кимсалардир.

Хуш, ана шу экстремистик, террорчи марказларнинг максад ва интилишлари нималардан иборат? Биз буни хам узимизга тутри аниклаб англаб олишимиз зарур.

Шуни таъкидлашимиз лозимки, 1991 йилда муста- бид совет империяси исканжасидан халос булгани- миздан кейин ён-атрофимиздаги катта-катга давлатлар, турли сиёсий кучлар ва марказларда энди мустакил- ликка эришган Урта Осиё мамлакатлари ва уларнинг халклари тугрисида галати бир фикр ва караш олга сурилди.

Мана шу узини эркин деб, узини озод деб эълон килган, истиклол йулидан кадам куяётган давлатлар худудида улар узи учун гуёки бир бушлик пайдо булган- дай фараз кила бошлади.

i l l

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 112: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Ана шу бушликни эгаллаш, бу мамлакатлар худуди- даги бекиёс бойликларга эгалик килиш, шу халкдарни уз сиёсати, уз хукмронлигига буйсундириш, энг асо- сийси, мана шу мухим геополитик майдонни уз таъси- ри доирасига олиш — баъзи бир гаразли максадлар билан яшаётган сиёсий кучларнинг ниятига, тугрироги, хомхаёлига айланиб колди.

Буни исботлаш кийин эмас. Минтакамиз мамла- катлари дуч келаётган турли муаммолар, юзлаб мисол- ларда бу интилишларни яккол куриш мумкин.

Бизнинг юртимиз бугунги кунда ён-атрофимизда ву- жудга келган вазиятдан фойдаланиб, узининг узокка мулжалланган ёвуз максадларини амалга оширишга ури- наётган турли экстремистик-акидапарастлик марказла- рининг гаразли интилишлари каратилган худудга айла­ниб колмокда.

Бундай ниятларни амалга оширишда бу кучлар Урта Осиё давлатлари ахолисининг аксарияти мусулмон эка- ни, ислом дини улар учун ота-боболаридан колган му- кадцас дин булиб келаётганидан фойдаланишга урин- дилар ва бугун хам уринмокдалар.

Барчамизга маълумки, мустакилликка эришган би­ринчи кунларданок топталган кадриятларимизни, урф- одатларимизни, дину диёнатимизни, узимизга хос ма- даниятимизни тиклашни уз олдимизга вазифа килиб КУйдик.

Афсуски, мана шу омиллардан, яъни бизнинг му- каддас динимизга булган муносабатимиздан нопок мак- садларда фойдаланиш, динимизни сиёсатга айланти- риш харакатлари окибатида юртимизда вахобийлик, «хизбу-тахрир» каби турли зарарли окимларга кушил- ган кимсалар хам пайдо булди.

«Хакикий ислом»ни тиклаш, VIII асрлардаги бугун факат номигина колган халифаликни урнатишни даъ- во килиб юрган, хакикатда эса мамлакатимизни ун-юз йиллар оркага суриб ташлашга олиб келиши мумкин булган турли харакат ва марказларнинг кучайиб бора- ётган интилишлари бизнинг юртимизда охирги йил- ларда, айникса, сезилиб колди.

112

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 113: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

Бу хатарни бизнинг бугунги' кунимиз ва эртанги истикболимиз учун накадар хавфли эканини сезишга, англаб етишга, унга карши чоралар куришга хаётнинг узи хар бир онгли инсонни даъват этмовда.

Бу экстремистик кучлар уз харакатини собик; совет империяси пароканда булиб, талвасага тушиб колган йиллардаёк бошлаган эди.

Катта молиявий манбаларга эга булган марказлар, уларнинг «диндош», «миллатдош» никоби остида юр- тимизга кириб келган вакиллари бир карашда таъсир- чан булиб куринадиган сохта гоялар, шиорлар, даъват- ларни ишга солиб, хатто мачит-мадрасалар куриб бе- ришга хам тайёр эканликларини курсатиб, айрим иро- даси заиф одамларни мумай пул эвазига сотиб олиш- га, тугри йулдан огдиришга каратилган харакатларнинг окибати бугунги кунда хам хаётимизда сезилмокда.

Улар уз фаолиятини, айникса, 1991—93 йилларда кучайтириб юборди.

Биз дастлаб бу одамларни дин йулида юрган, Худо йулида бизга холисона ёрдам бераётган кишилар, деб кабул килдик. Аксарият одамларимиз уларга нафакат дастурхонини, балки багрини хам кенг очди.

Албатта, бунга халкимизнинг соддалиги, оккунгил ва багрикенглилиги хам сабаб булди. Чунки, агар дунё- да иккита содда халк булса, унинг биттаси узбек халки, агар битта булса — узбек халкининг узи, десак, бу хам, менингча, муболага булмайди.

Бу ёвуз кучларнинг бизга, халкимизга етказган энг катта зиёни шу булдики, улар Fyp ёшларимизни йулдан уришга харакат килди ва харакат килмокда.

Турли мачит ва хужраларда уларнинг онгини, мия- сини захарлаб, мукаддас динимизнинг мохиятини, маъ- но-мазмунини бузиб, бошкача талкин килиб, фарзанд- ларимизни йулдан тойдиришга, уларни уз халкига, уз юртига, уз ота-онасига карши килиб куйишга уринди.

Ана шундай кирдикорлар натижасида канча-канча ёшлар катта пул эвазига аквдапараст кучларнинг тузо- гига илиниб колди.

Бугун, орадан анча вакт утганидан кейин, куп жой- ларда уша ёшларнинг ота-оналари акл-хушини йигиб,

и з

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 114: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

афсус-надомат, пушаймонликка берилиб, ох-вох торт- мокда.

Бугун бу гаразли сиёсат ва харакатлар биз учун накадар хавфли, накадар хатарли эканини барчамиз хис килиб, англаб олмокдамиз.

1992 йилдан бошлаб Тожикистонда давом этган бе- карор вазият, фукаролар уруши хам бунга яна бир омил булди. Юртимизда ошр жиноятлар, талончилик, котиллик содир этиб, кочиб кетган кимсалар Тожи- кистондаги фукаролик урушида турли куролли гурух- лар таркибида иштирок этди. Улар одам улдириш, купо- рувчилик, хунрезликни мана шу ерда узига касб килиб олди.

Киска килиб айтганда, бу экстремистик марказлар- нинг пировард максади — бизни танлаган йулимиздан ортга кайтаришдир.

Яъни, бутун дунё интилаётган, фаровон яшаётган давлатлар каторига кушилишдек максадимиздан, униб- усиб келаётган янги авлоднинг олдида энди-энди очилаётган эркин ва озод хаёт йулидан юртимизни яна оркага — урта аср тузуми ва жахолатига кайта- риш, бизни боши берк кучага киритиб куйишдан ибо- рат.

Урта Осиёда хам Афгонистондагига ухшаган — унинг номини амирлик дейдими, халифалик дейдими ёки ислом давлати дейдими, ишкилиб, шундай тузум урнатиш ва бизни ана шундай холатга тушириш. Мана шундай вазиятни вужудга келтириб, бизнинг юртимиз­да уз хукмронлигини урнатиш.

Булар уз мудхиш режаларини амалга оширишда хеч нарсадан тоймайдиган разил кучлар эканини хамма- миз яна бир бор яхши англаб олишимиз даркор.

Савол тугилиши мумкин: нима учун бундай хара­кат ва кучлар бугунги хаётимизни бузиш максадида, авваламбор, Узбекистонга хамла килмовда?

Аввало, шуни айтиш керакки, Узбекистон давлати- нинг обруси, унинг таъсири, салохияти хаммага маъ- лум.

Бизнинг мамлакатимиз нафакат Урта Осиё, балки бутун Марказий Осиёнинг энг кулай геополитик нук-

114

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 115: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

тасида жойлашган. Кол аверса, юртимиз ахолиси бутун минтака ахолисининг эллик фоизини ташкил килади.

Хаммага аёнки, Узбекистон кандай йулни танласа, уз таракдиёти учун кайси йулни маъкул деб белгиласа, албатта, бу йул ён-атрофдаги бопща давлатларга хам таъсир курсатиши — бу хам мукаррар хакикат.

Экстремистик кучларнинг ёвуз ниятлари замирида яна бир нарса борки, биз уни хам хисобга олишимиз керак.

Узбекистон узининг кадимий тарихи билан, мада- ний-маънавий салохияти билан, энг мухими, ислом фал- сафаси, ислом динининг олийжаноб гояларини юксал- тиришга, унинг илмий асосларини яратиб, динимиз- нинг обрусига обру кушгани билан мусулмон оламида бекиёс мавкега эга. Улуг аждодларимиз ва буюк бобо- ларимизнинг бу борадаги унутилмас хизматларини ис­лом дунёсида хеч ким инкор этолмайди.

Имом Бухорий, Имом Термизий, Мотуридий, Мар- гиноний, Замахшарий, Нажмиддин Кубро, Баховуддин Накдпбанд каби уламоларимизнинг улмас номлари, му- кадцас сиймоси олдида бутун мусулмон олами тиз чука- ди. Уларнинг ислом дини ривожи йулвдаги улкан хиз­матларини бутун дунё тан олади.

Экстремистик кучларнинг энг разил максади — мана шундай буюк меросга эга булган узбек халкини, бугун юртимизда яшаёттан барча мумин-мусулмонларни шу меросдан айириш, ота-бобаларимиз амал килиб келган ва бизларга хам буюрган йулдан кайтишга мажбур этиш- дир.

Уларнинг яна бир шум нияти — бизнинг юртимизда асрлар, минг йиллар давомида шаклланган асл мусул- мончилик к;оидалари ва кадриятларини топташ, азал- дан ислом ривож топиб келган маконни вайрон этиш- дан иборат.

Бу кора гурухларнинг килаётган хунрезликлари, му­сулмон мусулмонни улдириши, мусулмон мусулмонга кул кутариши гунохи азим хисобланган инсонпарвар динимизни, хатго мукаддас китобимиз булган Куръо- ни карим оятларини поймол килиш эканини курсат- майдими?

115

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 116: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Ахир, пайгамбаримизнинг: «Муминларнинг кони- ни, муминларнинг обрусини тукиш, муминларнинг мо- лига куз олайтириш — муминлар учун харомдир», де- ган сузлари узини мусулмон деб билган хар бир инсон учун сабок булиши керак эмасми?

Агар улар мана шундай кабих ниятларига эриша олса, бу хол бутун мусулмон дунёсига уз таъсирини курсатади, манфур кучларнинг пировард максадларига эришиши учун замин булади.

Буни хам хеч ким унутмаслиги керак.Яна бир фикрни таъкидлаш зарурки, бугун бизга

нисбатан булаётган мана шундай тазйик, эртага бошка давлатларнинг хам бошига тушиши мумкин. Буни То- жикистон ва К,иргизистон мисолида яккол куриб ту- рибмиз.

Утган йили К,иргизистон жанубига, яъни Боткен вилоятига 500—600 нафар террорчининг бостириб кир- гани хам бу фикрни тасдиклайди.

Минг афсуски, уларга утган йили муносиб зарба берилмади. Улар турт нафар япон фукароси ва К,ирги- зистоннинг бир неча мансабдор шахсларини гаровга олиб, хеч кандай тусиксиз Тожикистон худудидаги уз базаларига кайтиб кетди ва янада каттарок микёсдаги хужумга тайёргарлик кура бошлади.

Орадан роппа-роса бир йил утиб уша мудхиш вокеа- ларнинг такрорланиши ана шунинг натижасидир. Бос- кинчи гурухлар, аввало, Афгонистон худудидаги лагер- ларда ва Тожикистоннинг тогли жойларида бир йил тайёргарлик куриб, яна харакат бошлади. Яъни, улар утган йили эришмаган максадларига бу йил эришмок- чи эканига гувох булиб турибмиз.

Террорчи тудаларнинг Узбекистон худудидаги Са- риосиё ва Узун, К,иргизистоннинг Лайлак туманидаги утиш кийин булган тогли жойларга бир вактнинг узи- да бостириб келиши, авваламбор, уларнинг бир мар- каздан буйрук олгани, бир марказдан туриб бошкари- лаётганини курсатиб турибди.

Бизнинг кулимизда булган маълумотларга асосла- ниб, уларнинг марказлари К,обул, К,андахор, Тавилда-

116

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 117: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

ра ва Гарм атрофидаги кишлокдарда жойлашганини исбот килиб бериш кийин эмас.

Яна бир бор айтаман: бу куролланган жангари туда- ларнинг бир пайтнинг узида хам Узбекистон, хам Кир- гизистон худудига бостириб киргани яхлит стратегия- нинг бир кисми, занжирнинг бир халкаси эканини биз яхши тасаввур килишимиз керак.

Шу уринда Киргизистон Куролли Кучлари, ботир киргиз углонларининг халкаро террорчиларга карши жасорат билан зарба бераётганини алохида таъкидлаш- ни истардим. Тукнашувларда киргиз армиясининг ас- кар ва офицерлари билагида кучи, юрагида ути борли- гини яккол намоён килмокда. Ва улар уз мардлиги, уз матонати билан хурмат козонмокда.

Мен мана шу минбардан туриб яна бир бор айт- мокчиман: биз киргаз халки, шахсан Киргизистон Пре­зидента Аскар Акаевнинг боскинчиларни йук килиб ташлаш буйича кураётган барча чора-тадбирларини куллаб-кувватлаймиз.

Хурматли депутатлар!Боскинчи тудаларнинг тажовузлари хакида гапир-

ганда, шунга хам эътибор бериш керакки, уларнинг яна бир максади — гиёхванд модцаларни утказиш учун йуллар — коридорлар очиш ва бу коридорларни химоя- лашдан иборат булган. Бу хам уларнинг биринчи дара- жали режаларига кирган. Нега деганда, бугунги кунда дунёда етиштирилаётган гиёхванд моддаларнинг 60— 70 фоизи айнан Афгонистонга тугри келмокда. Ва шу наркотикларни таркатиш, харидорларга етказиб бериш хисобидан миллион ва миллиард доллар мумай пул топаётгани бугун халкаро жамоатчиликка яхши маъ- лум.

Яна бир савол тугилади: бу ёвуз тудалар бизнинг Худудимиз ва Киргизистонга каердан сукилиб киряпти.

Мен бу тугрида хам икки огиз айтиб аниклик ки-ритмокчиман. ^

Аввало, бу террорчи тудаларнинг Афгонистонда, жикистоннинг Афгонистон билан чегарадош улган Тавилдара худудида жойлашган лагерларида таиергар-

117

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 118: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

лик кургани мавжуд маълумотлар асосида уз тасдига- ни топмокда.

Яна шунга аниклик киритиш керакки, карама-кар- ши кучлар уртасидаги яраш битими асосида охирги пайтларда Имомали Рахмонов хукумати оахбарлигида Тожикистонда катга натижага эришилаётганини хеч ким инкор килмайди.

Биз Тожикистон хукуматининг бугун уз юрти тинч- лигини мустахкамлаш, осойишталик урнатиш, халкни жипслаштириш, иктисодиётни тиклаш, одамларга му- носиб шароит яратиб бериш борасида килаётган хара- катларини куллаб-кувватлашимизни, кулимиздан кел- ган барча ёрдамни беришга тайёр эканимизни куп марта айтганмиз.

Чунки тинчлик жараёнига бошка хеч кандай муко- бил йул йук,. Буни хаммамиз яхши тушунамиз.

Лекин, минг афсуски, энди-энди тинчлик карор то- пиб бораётган бу мамлакатда бундай йулни номакбул деб биладиган кучлар хам борки, улар Тожикистон- нинг узида ва унинг ён-атрофида жойлашган кушни давлатларда хам топилади. Уларга бундай жараён, тинч­лик йулидан к;адам-бак;адам олга юриш ёкмаётгани, улар- нинг Тожикистонни бу йулдан кайтаришга уринаётга- нини бугунги кунда яккол куриш мумкин.

Тожикистоннинг хукумат кушинлари таркибига кушилмаган, тогу тошда изгиб юрган, номигагина узи- ни бетараф деб курсатаётган бу куролли гурухлар куп жойларда хали-бери уз мудхиш ишларини тухтатгани йук, ёвуз ниятларидан воз кечгани йук;.

Бундай кабих ниятларни амалга оширишда бир вакг- лар Узбекистондан кочиб, Тожикистон ва Афгонис- тондан панох топган кули конга ботган жиноятчи ва котиллар тудалари уларнинг каторидан алохида урин олмокда.

Буларнинг урнашиб олган жойлари — Тожи­кистоннинг Жиргатол, Хойт, Тавилдара, К,оратегин, Тогли Мастчох худудларидир.

Сариосиё тогларига сук;илиб кирган ва тогли тепа- ликларда узига база куриб урнашиб олмокчи булган гурух хам, якинда Ленинобод вилоятининг Ашт тума­

н еwww.ziyouz.com kutubxonasi

Page 119: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

ни оркали Тошкент вилоятининг тогли Бустонлик худу- дига кириб олган 15 нафарга якин террорчилар гурухи хам — буларнинг барчаси аввало мана шу Тавилдара атрофида тайёргарлик курган ва шу ердан ёвуз нияти- ни амалга ошириш учун йулга чиккан.

Азиз дустлар!Бугун кулимизда ана шу вокеаларни тахлил этиш

ва дастлабки хулосалар чикариш учун имкон беради- ган етарли маълумотлар бор. Уларга таянган холда куйи- дагиларни айтиш мумкин:

Биринчидан. Куролланган жангари тудаларнинг бир вактнинг узида хам Узбекистонга, хам Киргизистонга сукилиб кириши кандайдир дала командирлари ёки жиноий гурухларнинг узича килган хатти-харакати эмас.

Аксинча, бу тажовуз Марказий Осиё мамлакатлари худудидан тапщарида фаолият курсатаётган муайян мар- каз томонидан пухта ишлаб чикилиб, мувофиклашти- рилган холда амалга оширилаётган харакатдир.

Иккинчи хулоса. Бугун хаётнинг узи Куролли Куч- ларимизни ислох килиш буйича стратегик ахамиятга эга карорларимизнинг тугри булганини, уларнинг уз вак;тида кабул килинганини курсатиб турибди.

Бу сохадаги ислохотларимизнинг маъно-мазмуни — пухта ташкил этилган, тезкор ва харакатчан, яхши таъ- минланган, замонавий курол-ярог ва техника воситала- рига эга булган, махорати баланд, хар кандай мурак- каб шароитда хам мукаммал харакат кила оладиган армияни шакллантиришдан иборат.

Армиямиз хозирги энг юксак талабларга жавоб бе- риши, мамлакатимиздаги тинчлик ва осойишталикни самарали ва ишончли химоя кила олиши зарур. Хар кандай боскинчига, у каерда булишидан катьи назар, какшаткич зарба беришга кодир булиши керак.

Айни вактда, мен шуни алохида таъкидламокчи- манки, биз хеч кайси мамлакат худудида, жумладан, Афгонистонда хам уруш олиб бормокчи эмасмиз.

Афгонистон билан чегарамизда харбий тукнапгув- лар, узок давом этадиган низолар, карама-каршилик келтириб чикаришга булган хар кандай уринишлар — эхтимол, бу кимларнингдир режаларига кирса-да, биз-

119

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 120: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

нинг ташки сиёсат доктринамиз талабларига мутлако тугри келмайди.

Бизнинг Куролли Кучларимиз, аввало, уз Ватани, уз сархадлари, она юртимиз тупрогини химоя килишга кодир булиши даркор.

Бизнинг армиямиз хар кандай узига хос шароитда, жумладан, чегараларимиз утган топгарнинг юриш жуда кийин булган жойларида хам харакат кила олиши, худу- димизга сукилиб киришга уринадиган хар кандай курол­ли боскинчи гурухларни куршаб олиб, уларни йук килишга доимо тайёр ва кодир булиши керак. Бунинг учун барча имкониятларимиз ва мавжуд салохиятимиз сафарбар этилиши, ишга солиниши лозим.

Азиз ватандошлар!Якинда мен мавжуд вазият билан бевосита тани-

шиш учун Сариосиёга борганимда Ватанимизга чексиз мухаббат ва садокат билан хизмат килаётган, эл-юрти- нинг озодлиги, осойишталиги учун мардона курашаёт- ган аскар ва офицерларимиз билан учрашдим.

Армиямизни янада кучли килиш, аскарларимизнинг жанговар тайёргарлиги ва харбий махоратини ошириш, уларнинг азиз бошини омон саклаш, хаётини асраш учун бизнинг килаётган харакатларимиздан жамоатчи- лигимиз матбуот ва телевидение оркали хабардор, деб уйлайман.

Биз Куролли Кучларимиздан, она юртимиз химоя- си учун хаётини хам бахшида килишга тайёр турган аскарларимиздан хеч нарсани аямаслигимиз лозим. Улар курол-ярог, ук-дори, харбий-техника воситалари, озик- овкат, кийим-кечак масаласида хеч кандай камчилик сезмаслиги шарт.

Токи уз халкини химоя килиш учун жангга кираёт- ган хар бир аскар мамлакати ва халки унинг учун бор имкониятларини ишга солаётганини хис этиб турсин.

Шу фурсатдан фойдаланиб айтмокчиманки, олди- мизга куйган мана шу вазифани тезрок амалга оши­риш хар биримиз учун хам карз, хам фарз булиши зарур. Бу Узбекистонда яшаётган хар кайси инсоннинг бурчига, виждоний ишига, гурурнифтихорига айлани- ши лозим.

120

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 121: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

Учинчидан. Мамлакатимиз хавфсизлигини таъмин- лашда ахолининг, аввало, чегара худудларида яшайди- ган фук,ароларимизнинг хушёрлигини ошириш улкан ахамиятга эга. Бу ишда «Чегара посбонлари» ва «Ма­халла посбонлари» булинмалари гоятда мухим урин тутиши керак.

Бугунги кунда мамлакатимизда 7 мингдан ортик «Махалла посбонлари» тузилмалари ва 150 дан зиёд «Чегара посбонлари» отрядлари фаолият курсатмокда. Мард ва жасур, уз Ватанига садокатли ёшлардан тар- киб топган бу тузилмалар мамлакат хавфсизлигини таъ- минлашда мухим бугинга айланиши даркор.

Мудофаа, хукук-тартибот, хавфсизлик идоралари, уз навбатида, бу жамоатчилик тузилмаларини зарур воси- талар билан таъминлаш, уларнинг жанговар тайёргар- лигини ошириш борасида тегишли чора-тадбирларни куриши керак.

Махалла кумиталари жамоат тартибини таъминлаш, одамларнинг хушёрлиги ва ён-атрофда руй бераётган вокеаларга онгли муносабатини ошириш учун уз иш- ларини фаоллаштириши даркор.

Уларнинг вазифаси, керак булса, бевосита асосий бурчи — махалла ахлининг, бутун жамоатчиликнинг сергаклигини бир эмас, бир неча марта ошириш, «уз уйимизни узимиз асрайлик» деган даъватни амалий хаётга жорий этишдан иборат.

Шу фурсатдан фойдаланиб, ёш, гур, хали хеч нар- сани курмаган, лекин мияси захарланаётган узининг болаларига гапи, сузи, таъсири утмаётган, бу борада заифлик килаётган оталарга каратиб, уларни алохвда огохлантириб айтмокчиман:

Биз — узбек халки кечиримли халкмиз. Лекин ке- чиришнинг хам, рахмдилликнинг хам чегараси бор. Шуни яхши англаб олинглар — ёвуз, кабих нопок йуллардан кайтишга акли етмаётганларга бошка кечи- риш, рахмдиллик булмайди.

Хар ким узининг кирдикорлари учун халк олдида, эл-юрт олдида, конун олдида жавоб беради.

Хар биримиз локайдлик, бепарволик ва бегамлик иллатидан халос булишимиз, хар бир фукаро мамлака-

121

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 122: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

тимизда содир булаётган хар кандай вокеа менга, ме- нинг такдиримга бевосита дахлдор, деб хисоблаши ай- никса мухим.

Содца килиб айтганда, хар бир инсон уз уйи, ма- халласи ва юртининг хавфсизлигини таъминлаш учун аввало унинг узи кайгуриши, бу ишни мукаддас фука- ролик бурчи деб билиши зарур.

Туртинчидан. Минтакада тинчлик, баркарорлик ва хавфсизликка тахдид солувчи ташки ва ички хатарлар- нинг ёйилишига йул куймаслик, уларнинг олдини олиш учун Марказий Осиё мамлакатларининг саъй-харакат- лари, салохият ва имкониятларини мувофиклаштириш ва бирлаштириш, узаро хамжихатликни мустахкамлаш ута мухим ахамият касб этади.

Бугунги кунда хавфсизлик масаласи барчамиз учун бирдек булинмас тушунча эканини хаётнинг узи яна бир карра исботламокда.

Агар бугун бирон-бир кушни давлат устида хавф- хатар пайдо булса, эртага у албатта бизнинг бошимиз- га, бизнинг уйимизга хам келади. Бу хатардан хеч ким четда тура олмайди, яшириниб, кочиб кутулолмайди.

Шу маънода, Киргизистон, Тожикистон ва бошка кушни давлатларнинг хавфсизлиги бу — бизнинг, бу­тун минтака халкларининг хавфсизлигидир. Буни хам- мамиз яхши тушуниб олишимиз керак. Бу борада куп нарса рахбарларга, энг аввало, давлат рахбарларига бог- лик.

Узбекистон, К,иргизистон, Козогастон, Тожикистон давлат бошликлари ва Россия Президентининг махсус вакили иштирокида якинда булиб утган Бишкек учра- шувида хам томонларнинг бу масала буйича фикри муштарак экани яккол намоён булди.

Ишончим ко милки, факат хамкорликдаги саъй-хара- катларимизни тезкорлик билан мувофиклаштирган холда хар кандай тажовузларга, фукароларимиз тинч- лиги ва осойишталигини бузишга каратилган хар кан­дай хатти-харакатларга карши зарба беришимиз мум- кин.

Бешинчидан. Бу борада мен мана шу фурсатдан фой- даланиб, куп ни курган, огир мусибатлар, жабру жафо-

122

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 123: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

ларни бошидан кечирган биродар тожик халкига муро- жаат килмокчиман.

Огир синовлар, конли фожиалар гирдобидан энди- энди чикаётган, уз юртида тинч ва осойишта хает урна- тиш учун шунча куп курбонлар берган, катга йукотиш- га дучор булган халк албатга мени тугри тушунади, деб ишонаман. Ва менинг бугунги сузларимни узининг ички ишларига аралашиш деб кабул килмайди, деб уйлай- ман.

Тожикистондаги фукаролар уруши даврвда, тожик халкининг энг огир кунларида унга елкадош ва хам- дард булиб, бахоли кудрат ёрдам берган ён кушниси — узбек халк;и булганини халкларимиз хотирасидан хеч ким, хеч качон учира олмавди. Бугун сизу бизнинг душманларимиз Тожикистонда мавжуд булган вазият- дан фойдаланиб, уз кабих ниятларини амалга ошириш йулида, аввало, икки халкни — узбек ва тожик халки- ни бир-бирига карши куйишга уринмовда.

Бугун Тожикистоннинг шаркий худудларидан узига панох топган жангари галамислар — уларнинг милла- ти, дини ва эътикодидан катьий назар — бизнинг хам- мамизнинг, уз юртида осойишталик ва хамкорлик урна- тишга интилаётган барча-барчамизнинг ёвуз душман- ларимиздир.

Бу малъун кимсаларнинг жирканч ниятлари амалга ошишига, яъни уларнинг Тожикистон худудида туриб, Узбекистон ва Киргизистон минтакасига, бу ерда яша- ётган халкларга нисбатан купорувчилик килишига, та- жовуз ва боскинчилик утказишига, бегунох инсонлар- нинг, азиз фарзандларимизнинг кони тукилишига асло йул куймаслик керак.

Бундай утакетган хунрезлик, мутгахамликни узига касб килиб олган бизнинг умумий душманларимизга Тожикистоннинг мукаддас заминида асло урин булмас- лиги керак.

Бу газанда жангари тудаларга Тожикистонда туриб хомийлик килаётган, уларга йул очиб бериб, керакли манзилга кузатиб куяётган айрим калтабин мансабдор- ларнинг хам тугри бахосини бериб, жиловини тортиб КУйиш вакти келди.

123

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 124: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Тожикистон заминига уя куриб олган ёвуз илонлар- ни, уларнинг конхур рахбарлари, дохий-рахнамолари- ни даф этиш, бутунлай яксон килиш билангина эл- юрт тинчлигини, халкларимизнинг асрлар буйи давом этиб келаётган дустлиги ва ахиллигини саклаб колиш мумкин.

Мен бу борада икки тилда гаплашадиган, лекин аслида бир халк булган узбек ва тожик халкларининг донишмандлиги, хушёрлиги ва азми шижоатига ишо- наман.

Олтинчидан. Биз бугун диний шиорлар билан ни- кобланган, гиёхванд модцаларнинг ноконуний савдо- сидан келаётган катга-катта маблаглар эвазига яшаёт- ган халкаро террорчилик канчалик хатарли экани хакида куп гапирамиз.

Бу халкаро террорчилар ва купорувчиларни молия- вий жихатдан таъминлаб турган, махсус тайёргарлик- дан утказаётган ва боскинчиликка йуллаётган халкаро марказлар хакида куп суз юритамиз. Бу балога карши катьият билан курашиш зарурлиги тугрисида хам кай- та-кайта гапирамиз.

Узингиз бир уйлаб куринг, азиз дустлар, биродар- лар, бугунги кунда дунёда террорчилик хавфи ва унга карши хамкорликда курашиш лозимлиги хакида суз юритилмайдиган, катга ё кичик булсин, бирон-бир мам- лакат, бирон-бир халкаро анжуман борми?

Бугунги кунда энг юксак минбарлардан янграётган аксарият нутк ва маърузалар мана шундай даъват би­лан бошланиб, мана шундай даъват билан тугайди.

Лекин, афсус ва надоматлар булсинки, купинча иш умумий баёнотлардан нарига утмаяпти.

Айни пайтда халкаро террорчилик ва экстремизм марказлари миллионлаб тинч ахолига ва бутун-бутун давлатларга улкан талафотлар келтирадиган ёвуз хатти- харакатларини давом эттирмокда.

Афгон муаммосини хал этишдек долзарб масала- нинг на охири куринади, бу борада на бир умид учку- ни кузга ташланади. Афгонистон бугунги кунда жино- ий харакатлар майдонига, халкаро террорчилик ва экс­тремизм учогага, гиёхванд модцалар етиштириладиган

124

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 125: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

асосий улкага айланиб колди. Вазият борган сари кес- кинлашмокда, харбий харакатларнинг минтакадаги бошка мамлакатларга хам ёйилиши хавфи тобора ку- чаймокда.

Бугунги кунда афгон можаросини факат махаллий ва минтакавий микёсдаги танглик деб уйлаган одам мутлако хато килади. Бу масала Афгонистондан олис- да жойлашган бошка худудлар ва халкларнинг хам тинч- лиги, осойишталигига тахдид соладиган улкан микёс­даги муаммога айланиб бормокда.

Бугун хаммамизга бир хакикат тобора аён булмок- да. Яъни Афгонистонда 20 йилдан ортик давом этиб келаётган урушнинг охири куринмаётганига, жафокаш афгон заминида тинчлик урнатилмаётганига бу ерда дунёдаги кучли ва катта имкониятларга эга булган дав- латларнинг стратегик ва геополитик манфаатлари тукна- шаётгани бунга сабаб экани тобора аник булмовда.

Эхтимол, шунинг учун хам, афгон муаммосини ечиш билан боглик ишлар куплаб мухокамалару турли санк- циялар эълон килишдан нарига утмаяпти.

Минтакамиздаги бугунги вазият амалда мана шун- дай булиб турибди. Бундай шароитда факатгина узинг- га, уз кучингга ишониб яша, деган кухна хакикатни кайта-кайта такрорлашга тугри келади.

Еттинчидан. Сизларга яхши маълумки, якин кун- ларда Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг ушбу аср- даги сунгги сессияси булиб утади. У «Мингйиллик сам­мита» деган жарангдор ном билан аталмокда. Унда инсониятнинг XXI асрга кандай кириб боришини му- хокама этиш кузда тутилган.

Бу анжуманда халкаро хамжамият, биринчи галда, энг кудратли ва буюк давлатлар эътиборини Марказий Осиё тобора халкаро экстремистик ва террорчилик мар- казларининг хамла ва хуружлари остида колаётганига, Афгонистонда давом этаётган уруш аввало унинг хал- кини ва бутун минтакамизни кийнаб келаётганига яна бир бор каратиш учун имконият тугилади, деб уйлай- ман.

Шу нарсага алохида эътибор каратиш зарур: токи Афгонистонда тинчлик булмас экан, токи у ерда уруш

125

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 126: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

давом этар экан, токи Афгонистон халкаро терроризм учога ва уни ён-атрофга таркатувчи макон, гиёхванд модцалар етиштириш, диний экстремизм ва жахолат- парастлик маркази булиб колар экан, Марказий Осиё халклари уз хавфсизлиги, тинчлиги ва фаровонлиги учун хеч качон хотиржам була олмайди.

К,адрли ватандошлар!Бугунги кунда Узбекистан К,уролли Кучлари томо-

нидан мамлакатимиз хавфсизлиги ва худудий яхлитли- гини таъминлаш юзасидан барча зарур чора-тадбирлар курилмокда.

Киршзистон ва Тожикистоннинг харбий тузилмала- ри билан яцин хамкорликда Сурхондарё, Фаргона ва Ленинобод йуналишларида ва бошка жойларда чегарала- римизни мустахкамлаш, турли хавф-хатарларнинг олди- ни олиш буйича тегишли ишлар амалга оширилмокда.

Бугун шуни катъий айтиш мумкинки, бизнинг мах- сус харбий булинмаларимиз, чегара посбонлари, ички ишлар вазирлигининг аскарлари юртимизни химоя килиш, остонамизга ёвуз кучларни йулатмаслик, улар- га муносиб зарба бериш ва йук; килиб ташлаш учун барча тегишли ишларни амалга оширмокда.

Бу максадца чегара кушинларининг кушимча булин- малари тузилди, давлат чегараларимизни куриклаш ти- зимини янада мустахкамлашга каратилган инженерлик ишлари бажарилмокда. Чегара худудларини текшириш ва тозалаш, хукук-тартибот ва хавфсизликни мустах­камлаш юзасидан тегишли тадбирлар утказилмокда, ахоли уртасида тушунтириш ишлари олиб борилмокда.

Азиз юртдошлар!Мен бугун яна бир бор бутун халкимизга, шу юрт-

да яшайдиган барча инсонларга карата айтмокчиман: мана шундай синов пайтларида хар кандай хал к, хар кандай миллатнинг нималарга кодирлиги, катьият ва иродаси яккол намоён булади.

Юрагида ути бор, ориятли баходирларимиз бугун ортимда Ватаним бор, эл-юртим, ота-онам, севимли ёрим бор, деб ёвга мардона зарба беришга тайёр булиб тургани барчамизга куч-кувват багишлаб, рухимизни кутармокда.

126

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 127: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Эгали юрт эркини бермас

Бу юртнинг эгаси бор. Бу юртнинг эгаси — захмат- каш, олийжаноб, купни курган, иродаси мустахкам, иймони бутун халкимиздир. Эгаси бор юрт хеч качон душманга оёк; ости булмайди.

Бугун куп миллатли халкимиз халкаро терорчилар- нинг ёвуз хатти-харакатларига матбуотда, радио-телеви- дениеда, турли йигилишларда уз муносабатини бил- дирмокда.

Менинг номимга келаётган куплаб хатлар, мурожа- атлар ва телеграммаларда хам одамларнинг бу разил кимсаларга каратилган кахру газаби, нафрати яккол куриниб турибди.

Айникса боскинчиларга карши жангларда азиз фар- зандидан жудо булган матонатли бир онахоннинг: «Углимга берган ок; сутимга мингдан-минг розиман. Унинг ёш умри зое кетмади. Углим Ватанини, халкни химоя к;илиб жон фидо этди», деган юрак сузлари мен- га нихоятда чукур таъсир к;илди.

Огир ва мусибатли дамларда хам узини йукотма- ган, иродаси букилмаган ана шундай ватандошлари- мизнинг сабр-бардоши, катьияти олдида бош эгиб, хар к;анча таъзим килсак, улар билан хар канча фахрлан- сак арзийди.

Бугун барчамиз уларга сабр-бардош тилаб, Худодан юртимизни уз панохида асрашини сураймиз.

Миллионлаб юртдошларимиз, аввало, ёшларимиз- нинг бу к;онхур тудалардан к;асос олишга тайёр турга- ни, халкимизнинг бакувват иродаси, сабр-матонати, иймон-эътикоди мустахкамлигидан далолат беради.

Яна ва яна бир бор айтмокчиман: бундай халкни хеч кандай ёвуз куч енголмайди.

Буни бизнинг ганимларимиз етти пупггигача яхши англаб, миясига куйиб олеин.

Сузимнинг нихоясида хаммангизни барчамиз учун энг улуг, энг азиз булган мустакиллигимизнинг туккиз йиллик байрами билан чин калбимдан самимий таб- риклайман. Хонадонларингизга тинчлик-тотувлик, хар бирингизга бахту саодат тилайман.

Иккинчи чацирщ Узбекистон Республикаси Олий Мажлисининг унинни сессиясида сузланган нутк;,

2000 йил 30 август. 9-жилд, 70-98-бетлар

127

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 128: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ВАТАН ХИМОЯЧИЛАРИГА БАЙРАМ ТАБРИГИ

Кдцрли дустлар, азиз фарзандларим!Аввало, юртимиз тинчлиги, мамлакатимиз муста-

киллиги, осмонимиз мусаффолигини куз корачигидек асрашга муносиб хисса кушиб келаётган сиз, барча аскару сержант, офицер ва генералларни хамда фах- рийларни умумхалк байрами — Ватан химоячилари куни билан чин калбимдан самимий муборакбод эта­ман.

Инсоният янги аср, янги минг йилликка кадам куйди. Хар бир халк, хар бир давлат ушбу асрда дунё хамжами- ятида уз муносиб урнини, уз мавкеини эгаллашга инти- лиши табиий, албатга. Биз хам катта, ёруг орзу-ниятлар билан янги минг йилликка кириб келдик.

Пировард максадимиз, истиклолимизни аник ва рав- шан тасаввур этган холда, халкимизга тинч ва фаро- вон хаётни таъминлаш ва химоялаш, юксак маърифий- маданий салохиятга эга демократик хукукий давлат куриш, жахоннинг илгор мамлакатлари орасида уз ну- фузимизга эга булишдир. Бундай эзгу максадларга буюк келажакка интилган халкгина эришади.

Ушбу ниятларнинг руёбга чикиши учун биринчи навбатда Ватанимиз мустакиллигини, унинг хавфсиз­лигини ва баркарорлигини таъминлаш даркор. Чунки шу эркин, осуда хаётни куролмайдиган, хасад ва фит- на билан яшайдиган, зуравонлик билан уз хукмронли- гини урнатишга, эл-юрт тинчини бузишга уринадиган кора ниятли кучлар бизга тахдид солиб тургани барча­та аён булиши керак.

Юртимиз тинчлиги, бахтли келажагини асраш, уни ёвуз кучлардан химоя килишдек масъулиятли ва ша- рафли вазифа сизларнинг зиммангизга юклатилган.

Тарихдан маълумки, юртимиз бошига огир, синов- ли кунлар тушганда унинг озодлиги, осойишталигини

128

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 129: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Ватан ^имоячиларига байрам табриги

химоя килишга кодир мард фарзандлари кукрагини калкон килиб ёвга карши чиккан.

Азиз фарзандларим!Сизлар Тумарис, Спитамен, Муканна, Жалолидцин

Мангуберди, Амир Темур каби довюрак, жасур, ватан- парвар буюк саркардаларнинг ворисисизлар. Уларнинг хаёт йул и, кахрамонликлари барчамизни она юртимиз- нинг бегубор осмонини ва осуда хаётини кадрлашга, оналаримиз, опа-сингилларимиз, оиламиз бахт-саодати- ни, фарзандларимиз келажагини фидойилик билан химоялашга даъват этади.

Бугун Узбекистон Куролли Кучлари сафларида хал- кимиз олдидаги фарзандлик бурчини адо этаётган минг- лаб ботир углонларимиз бу хакикатни юракдан хис этиб, уни уз хаётларининг маъно-мазмуни деб билиш- лари барчамизга Fypyp ва ифтихор бахш этади.

Утган йили чегара худудларимизда террорчи туда- ларга карши мардона жанг килган, бу йулда жонини хам фидо этган кахрамон углонларимизнинг жасорати бунинг ёркин далилидир.

Шундай мард ва иродали фарзандларни тарбиялаб вояга етказган ота-оналарга чин юракдан рахматлар ай- тишни узимнинг шу давлат рахбари сифатида бурчим деб биламан.

Бугунги кунда дунёдаги халкаро ахвол, минтака- миздаги нотинч вазият армиямиз оддида янги ва янада масъулиятли вазифаларни куймовда. Бу Куролли Куч- ларимизни тубдан ислох этиш, барча зарур курол-ярог ва техника воситалари билан таъминланган, тезкор, жанговар кобилияти юкори, ихчам, юксак профессио­нал тайёргарликка эга булган армияни шакллантириш- ни такозо этмокда.

Бу ута мухим ва долзарб вазифаларни амалга оши- ришда давлатимиз, халкимиз барча имкониятларини ишга солмовда.

Ватанимизнинг муносиб химоячилари булган хар- бийларимиз галаба куишнининг сони билан эмас, бал­ки жангчининг мардлиги, ирода ва матонати, жанго­вар махорати билан кулга киритилади, деган хикматни доимо ёдца тутишлари даркор.5-5695 129

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 130: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Сизларни кутлуг шодиёна билан яна бир бор таб- риклар эканман, хар бирингизни багримга босиб, бар- чангизга сихат-саломатлик, куч-гайрат, жанговар фао- лиятингизда муваффакиятлар, шахсий хаётингизда бахт ва омад тилайман.

Хащ сузи, 2001 йил 13 январь

130

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 131: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Тинчлик ва баркарорликдан барчамиз манфаатдормиз

ТИНЧЛИК ВА БАРКАРОРЛИКДАН БАРЧАМИЗ МАНФААТДОРМИЗ

Хавфсизлик сохасидаги саъй-харакатларимизни яна- да яхширок, чукуррок бирлаштириш зарурлиги хакида гапирганимизда, биз хозирги боскичда бир-бири билан узвий богланиб ва бир-биридан мадад олиб турган хал­каро терроризм ва наркобизнес, образли килиб айтган- да, уч бошли разил газандага айланиб бормовда ва Узбекистоннинг хам, Россиянинг хам миллий манфа- атларига бевосита тахдид, минтакага ва бутун дунё хам- жамиятига хавф-хатар солмокда, деган ишончга асос- ланамиз.

Бундай хавф-хатарлар ортида пухта уюштирилган, бой молиявий ресурслар ва моддий-техникавий имко- ниятларга эга булган халкаро марказлар турибди.

Токи 20 йилдан купрок вактдан буён давом этиб келаётган афгон уруши тухтатилмас экан, нафакат Мар­казий Осиё, балки бошка минтакалар хавфсизлиги хам тахлика остида колаверади. Афгонистон бугунги кунда Хамма турдаги террорчиларни тайёрлаш маконидир, ашадций диний экстремизм боскинчилигининг мако­нидир, бутун дунёда етиштириладиган огули героин- нинг 70 фоизидан купрогини таркатувчи макондир.

Куп йиллар давомида БМТ шафелигида, шу жумла­дан, «6+2» гурухи доирасида утказиб келинган самара- сиз музокаралар тажрибаси, фикримизча, бир нарса- дан далолат беради: Афгонистон теварагццаги турли сиёсий уйинлар тухтатилган, ён-атрофидаги мамлакат- ларгина эмас, аввало, дунёдаги энг катта давлатлар, Fap6 афгон можароси маразлн шиш булиб, унинг фасо- ди жуда тез орада уларга хам етиб бориб, хузур-хало- ватларини бузишини тушуниб, англаб олган тавдирдаги- на Афгонистонда тинчлик урнатилади.

Узбекистон, вужудга келаётган вазиятни хисобга олиб, Россия билан харбий-техник сохадаги, шунинг-

131

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 132: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

дек, бизнинг Куролли Кучларимизни ислох килишда- ги хамкорликни кенгайтиришга катга ахамият беради.

Табиийки, биз хамкорликни умумэътироф этилган халкаро меъёрлардан келиб чиккан холда, етказиб бе- рилган барча махсулотларга келишилган шартларда хак тулаш асосида олиб борамиз.

Шу билан бирга, биз башарти Россиянин? жанубий сархадларнда душман кучлар ва окимларнинг бостириб кириш ва хуруж килиш хавфига ишончли тусик куйил- са — бу нарса, аввало, Россияиинг уз хавфсизлиги ман- фаатларига хизмат килишини Россия томони англаб ети- шига умид ндламиз.

Президент Ислом Каримовнинг Россия Федерациясига ташрифи чотда

Узбекистон делегацияси шарафига уюштирилган расмий цабул маросимида сузланган нут к,

2001 йил 4 май, Москва.10-жилд, 4-5-бетлар

132

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 133: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Олий Мажлис V сессияси фойесида журналистлар билан..

ОЛИЙ МАЖЛИС V СЕССИЯСИ ФОЙЕСИДА ЖУРНАЛИСТЛАР БИЛАН БУЛГАН

СУХ.БАТДАН

САВОЯ: Хозиргина сессияда мамлакатнинг 2000 йил- га ва 2001 йнлнинг биринчи чорагвда мулжалланган бюджета мухокама килинди. Хозир Узбекистон мудо- фаага ва хукукни мухофаза килиш идораларини мо- лиялашга канча маблаг сарфламокда ва шу идоралар ташки душманларга зарба беришга тайёрми?

ЖАВОБ: Илгари бу масалада сирларимиз булар эди, хозир сир йук. Бюджетимиз очик-ошкорадир, жумла- дан, Мудофаа вазирлиги, бошка куч тузилмаларини саклашга бюджетимизнинг саккиз фоизини ажратяп- миз, бу унчалик куп эмас. Агар давлат бюджетининг умумий хажмидан келиб чиксак, айтишим керакки, утган йилга нисбатан мудофаага ва куч вазирликлари- ни саклашга килинадиган сарф-харажатлар купайгани- ни курамиз. Куролли Кучларимиз ислох килинаётга- нидан хабардорсиз, хозир курол-ярог жуда киммат экан- лиги хам маълум. Масалан, Франция ёки Америкада ишлаб чикарилган битта замонавий вертолёт 18—20 миллион доллар туради. Битта ана шундай вертолётни таъмирлаш ёки модернизациялаш 1—1,5 миллион дол- ларга тушади. Булар айтишга осон. Замонавий курол- ярог хакида, шунчаки ук отиш куроли эмас, балки замонавий курол-ярог тугрисида гапирадиган булсак, буларнинг хаммаси жуда катта пул туради. Шу сабабли мудофаа сохасидаги харажатларимиз купайиб бораётга- нига ажабланмаслик керак. Айни чогда армиямиз кис- картирилмовда, бу йил бахорги чакиривда Мудофаа вазирлиги буйича 6000 киши камрок чакирилишини айтишим мумкин. Аммо, шу билан бирга, биз тузаёт- ган чегара кушинлари, махсус кушинларга ёшларни чакириш маълум даражада купаймовда. Биз бу кушин- ларни МОБ — махсус операциялар батальони деб атай-

133

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 134: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

миз. Собик иттифок худудидаги бирон мамлакатда бун- дай батальонлар тузилмаган. Биз ривожланган мамла- катлардан урнак оляпмиз. Улар хам бизга бекорга ёр- дам бераётгани йук. Битга ана шундай батальонни ас- боб-ускуна, курол-ярог билан таъминлаш ва шахсий таркибни тузишга катга маблаг керак булади. Аслида батальон факат офицерлардан иборат, оддий аскарлар йук, офицерларнинг хаммаси шартнома асосида хиз- мат килади. Биз харакатчан, ихчам армия тузяпмиз, бизга бахайбат армия керак эмас. Мен шу минбарда туриб, биз мамлакатимиздан ташкарида жанг килмок- чи эмаслигимизни доимо гапириб келдим. Армиямиз- ни ислох килар эканмиз, аввало, бизга ким ва кайси томондан хавф солаётганини аниклаб оламиз, модоми- ки уз чегараларимизни чинакамига химоя килмокчи булсак, у холда биз паст-баланд, ункир-чункир жойлар- да харакат кила оладиган, кураша оладиган ва сархад- ларимизни химоя эта оладиган армияни вужудга кел- тиришимиз зарур. Утган йили Сурхондарёда содир булган вокеалар пайтида тогдаги горларда, дараларда бутун бир дивизия яшириниб олиши мумкинлиги аник- ланди. Мен буни хеч бир муболагасиз айтяпман. Бу тогларга чикиш учун икки-уч кун керак булади. Ана шу мулохазаларга асосланиб, мураккаб шароитда чега­раларимизни химоя кила оладиган армияни барпо эт- мовдамиз.

Агар Фаргона водийси хакида гапирсак, айрим ким- салар Узбекистон чегараларни миналаштирмокда, де- ган гапларни айтмокда. Биринчидан, биз миналарни уз худудимизга жойлаштиряпмиз. Иккинчидан, чегара заставаларини куриш мумкин булмаган, бориш кийин довонларгагина миналар жойлаштиряпмиз. Масалан, турт километр баландликда застава жойлаштириш учун мутлако шароит йук. Биз наркотик моддалар ташила- диган йулак булиб колган дараларнигина миналашти- ряпмиз. Сир эмас, утган йили юртимизга бостириб кирган кимсалар, айни наркойулак очиб олиш истаги- да эди. Диний ва бошка турдаги шиорларнинг хамма­си — никоб, парда, холос.

134

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 135: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Олий Мажлис V сессияси фойесида журналистлар билан...

Афгонистонда етиштирилаётган 70 фоиз огу, геро- инни ташкарига чикаришга уринмокдалар. Модомики шундай экан, улар наркойулаклар доимо ишлаб тури- ши учун пул ни аямайдилар. Шу сабабли асабий холат, тутрироги, кескин вазият вужудга келтирилмовдаки, бундай шароитда наркотик модцаларни утказиб олиш осонрок булади.

Айни вактда радикал диний экстремизм, жангари ислом боскинчилиги хам борлигини тан олмок керак. У ерда минглаб ана шундай окимлар бор. Бирок; бу- ларнинг хаммаси, аслида, никобдан бошка нарса эмас, хаммасининг негизида наркотик модцалар ётади. Бу жуда амалий, умуман олганда, жуда жун максад. Ана шу максадга Афгонистон билан чегарадош давлатлар худуди оркали эришмокчи буладилар. Узингиз уйлаб куринг, улар XopyF ва бошка шахарлар, Тавилдара, Бадахшон оркали 1\иргизистонга утиладиган йуллар- дан фойдаланмокдалар.

Менда наркокурьерлар у ёкдан бу ёкк;а изгиб тур- ган барча чегара нукталари аник; белгиланган харита бор. Наркокорчалон эса каердадир, Лондондами ёки Парижда утирибди, унинг югурдаклари у ёкдан бу ёкка бориб келмокда. Шу сабабли мазкур мулохазаларга асос- ланиб фикр юритадиган булсак, хозир биз худудимиз оркали доимий йулаклар хосил килиш максадидаги уринишлар бундан кейин хам давом этиши мумкинли- гини хисобга олишимиз, бунга каршилик курсатишга шай туришимиз лозим.

Шундай савол беришим мумкин: утган йилги вокеа- лар такрорланадими, яна сукилиб киришадими? Мен фолбинлик килмокчи эмасман. Бултур булиб утган Минск учрашувида МДХ давлатларининг барча бош- ликларига шу мазмундаги саволни бердим. Уша пайт- да биз Киргизистон ва Узбекистонга булган тажовуз билан боглик хавф-хатарни эндигина бартараф килган эдик. Хозир, 2001 йидца уша вокеалар яна такрорлани- шини айтмовдалар. Мен бундай одамлардан: «Бу гап- ни кандай тушунмок керак, нахотки сизлар шундай булишини жуда хохласангиз? Ёки ахолини чучитиб, Марказий Осиё худуди, Узбекистон, Киргизистон, То-

135

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 136: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

жикистон худуди кайнок, нукта булиб колади-ю, унинг теварагида хар кандай нохушликларни кутиш мумкин, деган фикрни кузгаш максадидагина вазиятни кескин- лаиггаряпсизми? Шу тарика хорижий инвесторлар йули- ни тусиб, жамиятни демократиялаш, иктисодиёт, сиё- сат сохасидаги ислохотларга халакит бериш каби ходи- салар булишини хохлайсизми?» деб сурамокчиман. Бу жуда жиддий мавзу. Шунинг учун хам менинг Москва- га ташрифим погада мухокама к ил и н га н дастлабки ма- салалардан бири бу худудда осойишталик вазиятини вужудга келтириш билан боглик; эди. Яна бир бор айтаман, Марказий Осиё Россиянинг жанубий чегара- сидир. Россия эса биз учун стратегик хамкор хисобла- нади. Биз каби ушбу давлат хам мазкур минтакада осойишталик булишидан ва одамлар нафакат бугунги кунга, келажакка хам комил ишонч билан карай ола- диган булишидан манфаатдордир.

2001 йип 11 май.9-жилд, 351-356-бетлар

136

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 137: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Мак.садимиз — тинчлик ва бунёдкорлик

МАДСАДИМИЗ - ТИНЧЛИК ВА БУНЁДКОРЛИК

Биз минтакамизда терроризм учокларининг тугати- лишидан манфаатдор эканлигимизни хисобга олган холда, АК,Ш томонидан халкаро терроризмга карши кураш борасида режалаштирилаётган харакатларга кумак беришимиз ва бутун маърифий дунё сафига кушили- шимизни табиий, деб биламан.

Шу уринда савол тугилиши мумкин. Хуш, бизнинг берадиган кумак ва ёрдамимиз нимадан иборат була- ди? Албатта, бу оддий савол эмас, лекин бунга аник ва равшан жавоб беришимиз керак. Нега деганда, купни курган халкимиз бизни нима кутаётганини, нимага тай- ёр булиб туришимиз лозимлигини билиши ва уз фик- рини билдириши даркор.

Уйлайманки, 1979 йили Совет Армияси Афгонис- тонга кириб, кескин уруш бошланиб кетган кунларни, яъни кечаги якин тарихимизни халкимизнинг аксари- ят кисми билади ва унинг кандай окибатларга олиб келганини хам, ана шу афгон можаросида эл-юртимиз канча азоб ва укубатлар чекканини, канчалар курбон берганини хеч качон унутмайди.

Ва шу фикрни алохида ургу бериб айтмокчиман — бундай кора кунларни бошимизга кайтаришни шу юрт- да яшаётган бирорта инсон хохламайди.

Шу харакатлар окибатида Афгонистон 20 йилдан буён нотинч булиб, фукаролар уруши гирдобига тушиб колганини хам хаммамиз яхши биламиз.

Шунинг учун, бугун биз бу масалада хар кандай карор кабул килишда, энг аввало, юртимизда тинчлик ва осойишталикни саклашни асосий шарт деб, куйи- шимиз даркор.

Иккинчидан, мамлакатимиз хавфсизлиги ва сархад- ларимиз дахлсизлигини саклаш ва бу масала буйича тегишли кафолатга эга булишимиз керак.

137

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 138: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Учинчидан, бугун атрофимиздаги вазият кескинла- шиб бораётган экан, биз Куролли Кучларимиз, армия- мизнинг жанговар тайёргарлигини янада кучайтири- шимиз, чегара кушинларимизнинг доимо огох ва сер- гак булиб, руй бериши мумкин булган турли хил холат- ларга карши тайёр туришини, бир суз билан айтганда, сархадларимиз дахлсизлигини хар томонлама таъмин- лашимиз зарур.

Шу максадца кудратли давлатлар ва кушни мамла- катлар билан хамкорликни янада кучайтиришимиз, ва- зиятнинг хар кандай кескинлашувига тайёр булиб ту- ришимиз лозим.

Кумак ва хамкорлик тугрисида гапирганда, агар, шундай эхтиёж тугилса, биз хаво худудимиздан террор- чиларга карши курашда, хавфсизлик ва гуманитар мак- садларда фойдаланиш масаласини куриб чикишга тай­ёр эканимиз барчага аён булиши керак.

Халк, депутатлар Тошкент шсщар кенгашининг сессиясида

сузланган нутц,2001 йил 26 сентябрь.

10-жилд, 108—109-бетлар

138

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 139: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистон Республикаси Президенти И. Каримовнинг Баёноти

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИ ИСЛОМ КАРИМОВНИНГ

БАЁНОТИ

Шу йил i 1 сентябрь куни Америка Кушма Штатла- рида содир этилган террорчилик харакатлари окибати- да минтакамизда кескин вазият вужудга келди. Шу муносабат билан кейинги вактда геррорчи тудалар уя куриб олган Афгонистон ва унинг атрофида булаетган вокеалар тугрисида оммавий ахборот воситаларида тур- ли хабарлар берилмокда.

Уларда асосли маълумотлар билан бир каторда жуда куп уйдирмалар, уйлаб чикарилган сохта гаплар, бир­еклама карашлар хам кузга ташланмовда. Бунга, ав­вало, хар кайси давлат, хар кайси сиесий кучнинг ахборот майдонида уз манфаатини кузлаб харакат кила- ётгани сабаб булмокда.

Агар бу борада Россия телевидениеси ва оммавий ахборот воситалари таркатаетган хабарларга кулок со- ладиган булсак, Узбекистон .Америка К,ушма Штатла- ри ва Гарб давлатларининг куролли кучларига уз худу- дидан жой берди, эртага бу харбий кисмлар ана шу базалардан харакат бошлаб, Афгонистонга хужум кила- ди, деган гапларни эшитишимиз мумкин.

Куни кеча баъзи хорижий ахборот воситаларида Аме­рика Кушма Штатларининг тогли худудларда жанг кила- диган 10-укчи дивизияси кисмлари Узбекистон худуди- га жойлаштирилди ва уларнинг асосий максади Афго­нистонга бостириб кириш, деган хабарлар таркатилди. Хатто айрим оммавий ахборот воситалари компьютер- лар ердамида ишланган суратларни намойиш этиб, улар- ни гуеки Узбекистоннинг аэродромлари деб курсатиш- га уринишмовда.

Айникса, Америка Кушма Штатлари мудофаа вази- ри Дональд Рамсфельднинг Узбекистонга келиши му-

139

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 140: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

носабати билан хорижий матбуот воситаларида бир кан- ча тахминлар ва каразли уйдирмалар пайдо булди.

Таркатилаетган аксарият хабарларда, купинча бухтон- дан иборат булган ахборот ва тахминларда, Америка Кушма Штатлари мудофаа вазирининг Миср. Уммон ва Саудия Кироллиги каторида Узбекистонга хам таш- риф буюришини худцики бизнинг орамизда пинхона тузилаетган кандайдир шартномаларнинг далили деб курсатишга уринмовдалар.

Америка Кушма Штатлари Президента ва Буюк Британия Бош вазирининг Узбекистан Президенти би­лан телефон оркали булган мулокотларини мана шу маъно-мазмунда талкин килинаетгани хам бунинг ис- ботидир.

Савол тугилади: бундай информацион хуруж ва уй- дирмаларни таркатишдан кузда тутилган максад нима?

Биринчидан, бу холни бизни куролмайдиган, муста- кил сиесатимизни, узимизни уз кучимиз билан химоя килиш йулидаги харакатларимизни кабул кила олмай- диган, ханузгача бизга эскича куз билан караетган, Узбекистоннинг халкаро майдонда обруйи ортиб бо- раетганини куриб кайфияти бузилаетган кучларнинг гаразли интилиши, деб бахолаш керак.

Иккинчидан, бундай информацион хуруж замирида мана шу минтакада жойлашган давлатларнинг ораси- ни бузиш, уларни бир-бирига карама-карши куйиш ва узаро ишончини йукотиш максадида килинаетган игво- гарлик харакатларининг намойишини куриш мумкин.

Энг емони, бу уйдирмалардан кузланган пинхоний максад — минтакамизда яшаётган турли миллат ва дин- га мансуб одамларни тахликага солиш, уларнинг юра- гида FyiiFyjia ва вахима тугдириш, эртанги кунга булган ишончини йукотишдан иборат.

Хакикатан хам, одам хар куни мана шундай уйдир- маларни эшитаверса, беихтибр хавотир ва ташвишга тушиши, узига узи тинчлигимиз, болаларимизнинг эр­танги такдири нима булади, деб савол бериши, безовта булиши — бу хам табиий бир хол.

Ачинарлиси шундаки, бизнинг матбуот ва телеви- дениемиз бу масала буйича халкимизга уз вактида за-

140

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 141: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистан Республикаси Президенти И. Каримовнинг Баёноти

рур ахборот ва тушунтириш беролмаяпти, окибатда жа- моатчилигимиз хорижий оммавий ахборот воситалари оркали таркатилаетган маълумотларнинг хакикий еки сохталигини ажратишга кийналмокда.

Матбуотимиз бундай мураккаб холатларда хали таж- рибаси етишмаслигини курсатмокда.

Учинчидан, бу информацион хуруж ташкилотлари хохлайдими, йукми, аввало, узининг мафкуравий ва худбинлик манфаатларини кузлаб терроризмга, XXI аср вабоси булмиш бу бало-казога карши кураш йулвда бирлашаетган кучларни, одамларни йулдан огдириш, уларнинг орасига нифок солиш, бир-бирига нисбатан шубха тугдиришга уринмокда.

Туртинчидан, бугун яна шу нарса аен булмокдаки, баъзи бир давлатлар ва сиесий кучлар террорчи гурух- ларга, умуман терроризмга карши курашиш харакатига кушилиш хакида хамда узининг бутун имконият ва кучларини сафарбар килишга тайер эканини купрок сузда ва баланд-парвоз баенотларда билдирмокдалар. Амалда эса, афсуски, бу ута мухим, барча халкдар ва минтакаларнинг хает-мамотини хал килувчи масала ат- рофида сиесий уйинларга ва савдоларга берилиб кет- мокдалар.

Очик айтадиган булсак, айрим сиесатчилар ва дав- лат арбобларининг ташвиши бошка масала ечими би­лан банд. Яъни эртага Афгонистонда хокимият тепаси- га келадиган янги хукумат кандай кучлар ва кайси давлатларнинг таъсири купрок булади, деган саволлар, ташвишлар билан овора.

Албагга, хаммамиз тушунамизки, Америка Куиша Штатларида содир этилган вахшибна, мудхиш террор- чилик хужумларидан кейин дунедаги вазият кескин узгариб бормокда.

Америка хукумати терроризмни таг-томири билан йук килиш, дуненинг кайси бурчагига булмасин, бун­дай кучларни куллаб-кувватлаетган, уларни маблаг, курол-ярог, бузгунчи мафкура билан таъминл абтган, купорувчилик, боскинчилик харакатларини амалга оши- риш учун жойларга жунатабтган бвуз ниятли марказ- ларга карши абвсиз кураш эълон килди.

141

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 142: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Бугун барчамизга оддий бир хак,ик,ат аен булиши керак: бутун инсониятга катта тавдид солиб турган бу иллатга бархам бериш борасидаги курашдан хеч ким, хеч кайси давлат четда колмаслиги табиий.

Жахондаги 100 дан ортик давлатнинг мазкур маса- ла буйича уз фикри ва катъий позициясини баен кил- гани хам бу хакикатни тасдиклайди.

Бугун терроризмга карши ташкил килинаетган коа­лиция сафига, узининг сиесий тузуми ва карашлари- дан катьи назар, турли давлатлар, шу жумладан барча етакчи араб ва мусулмон мамлакатлари кушилаётган эътиборга сазовордир.

Бундай кучлар ва давлатларни бирлаштираетган халкаро хамжамиятнинг катьиятлиги тобора мустахкам- ланиб, бу кураш, бу харакат охиригача олиб борили- шига хеч кандай шубха колмаяпти.

К,удратли давлатлар, хусусан, Америка К,ушма Штат- лари, Буюк Британия рахбарлари бу кураш асло ислом давлатларига, ислом динига, Афганистан халки еки «Толибон» харакатига карши каратилмаганини, унинг асл максади мудхиш террор машинасини бутун дунеда йук килишдан иборат эканини алохида таъкидла- мокда.

Улар бизнинг максадимиз миллионлаб бегунох ин- сонларнинг бошига кулфат солаетган террор балосини жамият хаётидан, дуне халклари хаетидан учириб таш- лашдан иборат, деб такрор-такрор айтмокда.

Куни кеча Америка Куихма Штатлари Президента томонидан имзоланган фармон буйича факатгина Аф- гонистоннинг жафокаш халкига моддий, аввало, озик- овкат ердами курсатиш максадида 320 миллион доллар ажратилаетганининг узи терроризмга карши бошлана- бтган кураш афгон халкига, унинг манфаатига карши эмаслигининг яккол намоени деб кабул килишга асос булади.

Албатга, барчани кизиктираетган масала — бу вокеа- ларга Узбекистоннинг муносабати кандай, бу курашда Узбекистоннинг урни ва хиссаси нимадан иборат була­ди, деган савол булиши табиийдир.

142

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 143: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбеклстон Республикаси Президенти И. Каримовнинг Баёноти

Аввало, шуни айтишим керакки, терроризмнинг дах- шатли окибатларини Узбекистон халки, бу ерда яшаёт- ган инсонлар бевосита уз хаёти, уз такдири мисолида яхши бил ад и. Агар 11 сентябрь вокеалари куп давлат- лар ва халкдарнинг кузини очиб берган булса, биз терроризм деган разил кучнинг дахшатли башараси би­лан уз хаётимизда олдинрок дуч келганмиз.

Халкимиз терроризмдан канча жафо чеккани, ун гулидан бир гули очилмаган, хаётдан орзу-умиди куп булган не-не навкирон ёшларимиз халок булганини биз унутишимиз мумкинми?

Андижон ва Наманган вилоятида жангари тудалар содир этган котилликларни унутиб буладими?

Ёки кейинги икки-уч йил мобайнида чегарамиздан утиб, Сурхондарё ва Тошкент вилоятларининг тогли худудларига бостириб кирган террорчи гурухларнинг купорувчилик харакатларини, уларнинг ойлар давоми- да халкимизнинг тинч хаётини безовта килганини, кан- ча-канча бегунох одамларимизнинг умрига зомин булга­нини эсдан чинара оламизми?

Бу босвднчи тудаларнинг асосий даромад манбала- ридан бири булган наркотик моддалар туфайли бутун дунёда минг минглаб ёш инсонларнинг умри хазон булаётганига бефарк; к;араб буладими?

Биз, одатда, ахолининг тинч-осойишта хаётини, она- лар, аёлларимиз ва болаларимизни асраб-авайлаш мак;- еадида мана шундай жангари тудалар, уларнинг кабих кирдикорлари билан боглик; куп маълумотларни доим хам ошкор этолмаймиз.

Лекин мен факатгина бугун эмас, олдиндан хам — давлат рахбари булганимдан бери хамюртларимизга карата, эй ватандошларим, огох булинглар, терроризм хатари, бу кора куч бошимизда бало-казо булиб, узи- нинг манфур ниятларига етиш учун курол ва куч туплаб, ханжарини ишга солишга хар лахзада шай турибди, деб даъват этиб келганимни, бу дахшатли куч остона- миз олдида турганини бугун хам такрор-такрор айтиш- ни уз бурчим деб биламан. ^

Модомики, ён-атрофимизда мана шундай хавф-ха- тар мавжуд экан, биз Ватанимиз мустакиллигини, хал-

143

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 144: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

кимизнинг омонлигини саклаш учун барча зарур чора- ларни кураётганимизни хам айтиб утмокчиман.

Биз бу йил ёз ойларида Сариосиёда Куролли Куч- ларимизнинг харбий машкларини утказдик. Чунки бу­гун сархадларимизда, тун зулматидан фойдаланиб, биз- га пинхона зарба бериш ниятида изгиб юрган ёвуз кучлар борлигидан хабардормиз.

Бугун «Толибон» бикинидан панох топиб, Мозори Шариф ёки Тохарда, К,ундуз ёки К,обулда, Кандахор ёки Шибиргонда буладими, харбий лагерларда одам- кушликни касб килиб, Хайратон купригининг нариги томонида бизга узининг жирканч башарасини курса- тиб, тиш кайраб турган ана шундай террорчи газанда- ларнинг уяси борлиги биз учун сир эмас.

Ашадций террорчи Жума Намангоний «Толибон» армиясининг кумондонларидан бири булиб юргани, Шимолий Афгонистон иттифокига карши уруш олиб бораётган кучлар таркибида Урта Осиёдан чиккан 400 та жангари иштирок этаётгани хам куп нарсани анг- латмайдими ?

Шулардан хулоса килиб айтсак, Узбекистонни уз танлаган йулидан кайтариш, халкимизнинг тинч-осо- йишта хаётини издан чикаришни узининг асосий мак- сади килиб олган бу мудхиш кучларнинг хатти-хара- катлари уларнинг оркасида турган экстремистик мар- казлар томонидан берилаётган ёрдамга боглик экани бизга яхши аён.

Узимизга бир тасаввур килиб курайлик. Эртага Аф­гонистонда мана шу ёвуз кучлар устун келса, улар Узбекистонга хужум килиши хакида кимда кандай шуб- ха булиши мумкин?

Бу савол шу мукадцас заминимизда яшаётган хар бир инсон олдида кунгдаланг булиши ва хар бир одам унга уз аклини ишлатиб, виждонан жавоб бериши ке­рак.

Мана энди фараз килайлик: эртага юртимизга кар­ши боскинчилик хуружи бошланса, биз бу бало-казони бартараф этиш учун кимдан, каердан кумак ва химоя топишимиз мумкин?

144

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 145: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистон Республикаси Президента И. Каримовнинг Баёноти

Хеч шубхасиз, биз аввало, уз кучимизга, уз Курол­ли Кучларимизга, халкимизнинг иймон-эътшсодига ва катьиятига суянишимиз даркор. Бугун мен Президент сифатида халкимизнинг очик чехрасига караб, хамма- мизга дахлдор булган ана шу хакикатни такрор айт- мокчиман: биз энг аввало, уз кучимизга таянишимиз керак.

Лекин бизга карши булган террорчи тудалар орка- сида катта имкониятлар, катта куч ва маблагга эга булган марказлар турса, баъзи давлатлар уларга пинхо- на ёрдам курсатса, бу оким хеч тухтамаса, бундай уюш- ган вахший кучларга биз бир узимиз карши туриши- миз огир булмайдими?

Узингиз уйланг, качонгача бу офатга елгиз узимиз карши туришимиз мумкин?

Бунинг устига, огир булса хам айтаман, качонгача бундай евуз тахдид остонамиз олдида, бошимиз устида бало-казо булиб туради? Бу кураш йулида яна канча курбон беришимиз керак? Халкимиз учун эркин ва фаровон хает куришга каратилиши лозим булган яна канча-канча маблаг ва ресурсларимизни ана шу кураш- га сарфлашимиз лозим?

Бу саволлар табиий, албатта.Шунинг учун хам халкаро терроризмга карши ку-

рашда катьият билдираетган, бу йулда собитлик билан харакат килаетган давлатлар сафига кушилишимиз, хавфсизлик, чегараларимиз дахлсизлиги борасида улар- нинг кафолатини олишимиз, кумагига таянишимиз за- рурлиги барчамиз учун аен булиши керак.

Ёки дуне хамжамияти, жахондаги барча соглом куч­лар бу разил окимга карши курашаетган, терроризмни таг-томири билан купориб ташлашга тайер эканини билдираетган бир пайтда, Узбекистон, йук, бу бизнинг ишимиз эмас, бизни тинч куйинг, деган сиесат билан чикса, жахон майдонида бошкалар буни кандай тушу- нади?

Яъни, биз — терроризм офатидан энг катта зарар кураетган, унинг тобора кучайиб, доимий хавфга айла- ниб бораетган мудхиш таъсирини уз хаетида сезиб яша- етган мамлакат сифатида бу бало-казога карши кураш

6-5695 145

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 146: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

эълон килган дунё хамжамияти, кудратли давлатлар билан бирга булишимиз табиий хол эмасми?

Акс халда, вакти келиб, биз халкаро терроризм кар- шисида, Узбекистондан кочган жиноятчи кимсалар ва уларнинг ортидаги экстремистик марказлардан куч ола- етган харакатлар каршисида елгиз булиб колмаймиз- ми? Ва бундай пайтда ким бизнинг овозимизга, даъва- тимизга кулок солади?

Бу хам биз жавоб топишимиз шарт булган мурак- каб савол.

Икки-уч йилдирки, халкимиз террорчи газандалар- нинг жабрини тортиб келяпти, уларга карши курашда канча фарзандларимиз курбон булди. Мана шундай ofhp дамларда ким бизга ёрдам беряпти? Ёрдам у ёкда турсин, узини «Узбекистон исломий харакати» деб атай- диган боскинчи туда билан сиёсий «уйин» килаётган айрим катта давлатлар ва кучлар пайдо булганини хам куриб турибмиз.

Хозир бу хакда гапириб утиришнинг урни эмас, лекин хакикий вазият, хакикий ахвол шундай.

Бугун мен Америка К,ушма Штатлари рахбарияти, бу давлатнинг расмий вакиллари билан халкаро тер- рорчиликка карши биргаликда курашиш буйича музо- каралар олиб бораётганимиз хакида очик маълумот бе- ришим керак.

Хакикатан хам, хозирги кунда шундай мулокотлар буляпти. Буни хеч ким инкор этмайди. Лекин хали бу масалада бирон-бир хужжат имзолангани йук.

Хозирги кунда ана шундай хамкорликка асос була- диган хукукий хужжат устида иш олиб боряпмиз. Бу хужжатларда узаро мажбуриятлар, шу билан бирга, уза- ро кафолатлар хам аник булиши шарт.

Шуни таъкидлаш керакки, бизнинг бу масала буйи­ча принципиал ёндашувимиз Америка К,Ушма Штатла­ри Президенти Буш жаноблари билан телефонда булган мулокотда, мудофаа вазири жаноб Рамсфельд билан булган бугунги сухбатда аник баён этилди.

Яъни, бизнинг позициямиз куйидагича:1. Мамлакатимиз хаво худудини Америка Кушма

Штатларининг харбий хаво кучлари учун очиб бериш.

146

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 147: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистан Республикаси Президента И. Каримовнинг Баёноти

2. Хар икки мамлакат хавфсизлик идоралари урта- сида узаро маълумот ва ахборот алмашувини йулга куйиш.

3. Узбекистан худудида жойлашган битта харбий аэродромга Америка К,ушма Штатларининг транспорт самолет ва вертолётлари куниши учун рухсат этиш. Бу самолет ва вертолетларга хизмат курсатадиган амери- калик мутахассислар, техник ходимлар фаолияти учун тегишли шароит яратиб бериш. Биз бу аэродромни бутунлай уларнинг ихтиёрига бераетганимиз йук. У ерда узимизнинг харбий самолётларимиз хам колаверади.

4. Америка Кушма Штатларининг бу самолет ва вертолетларидан факат кидирув-куткарув ишларини амалга ошириш ва гуманитар максадларда фойдалани- лади. Улар оз сонли булиб, факат транспорт — юк ташийдиган самолёт ва вертолётлардир.

Шунингдек, биз иккита мухим масала буйича уз принципиал карашимизни баён этамиз:

1. Бизнинг худудимиздан Афгонистонга карши ер- дан жанговар операциялар амалга оширилишига йул куйилмайди.

2. Бизнинг худудимиздан Афгонистонга карши бом- бали хужум операциялари амалга оширилишига рози- лик берилмайди.

Халкаро терроризмга карши курашда иштирок этиш борасидаги бизнинг позициямиз ана шундан иборат.

Уйлайманки, бундай ёндашув давлатимиз манфаат- ларига ва халкаро хукук мезонларига мос келади.

2001 йил 5 октябрь.10-жилд, 111—119-бетлар

147

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 148: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ВАТАН ХИМОЯЧИЛАРИГА Б АЙРАМ ТАБРИГИ

Азиз дустлар!Авваламбор, сиз одций аскар ва сержантларни, офи­

цер ва генералларни, хизматчилар ва уруш фахрийла- рини, барчангизни шонли байрам — Ватан химоячила- ри куни хамда Узбекистон Республикаси Куролли Куч- лари ташкил этилганининг ун йиллиги муносабати би­лан чин калбимдан самимий муборакбод этаман.

Ун йил миллий давлатчиликни тиклаш, унинг асо- сий идораларини шакллантириш учун тарихан жуда киска муддатдир. Лекин ана шу киска вакт мобайнида Узбекистонда, бир томондан, асрлар давомида яшаб келган кухна анъаналаримизга, аждодларимизнинг орзу- умидларига мос, иккинчи томондан эса, бугунги кун- нинг энг юксак талабларига, давлат ва жамият курили- ши сохасидаги энг замонавий мезонларга мувофик булган давлатчиликнинг демократик асосларини яра- тиш ва ривожлантириш, фукаролик жамиятини шакл­лантириш борасида кенг микёсидаги улкан ишлар амал­га оширилди.

Энг замонавий талаб ва андозаларга жавоб бера оладиган Куролли Кучларимизнинг барпо этилиши, халкимизнинг том маънодаги фахр-ифтихорига айлан- ган миллий армиямизнинг вужудга келиши давлатчи- лигимизнинг шаклланиш жараёнида хал этилган энг мухим вазифалардан бири булди.

Куролли Кучларимизни ташкил этиш масаласи мам- лакатимиз хавфсизлигига тавдид солиб турган турли хатарларни, биринчи навбатда, Марказий Осиё минта- касидаги амалда мумкин булган харбий харакатлар май- донининг узига хос хусусиятларини, шунингдек, жан- говар операцияларнинг йуналиши ва характерини хисоб- га олган ходца хал этилмокда. Биз уз олдимизга куйган бош вазифа сон жихатдан унча катта булмаган, за-

148

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 149: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Ватан хдмоячиларига байрам табриги

монавий курол-ярог ва техника билан куролланган ар- мияни, жанговар харакатлар олиб боришнинг энг са- марали усулларини эгаллаган ва хар кандай боскинчи кучларга карши туришга ва зарба беришга кодир булган тезкор, хар томонлама узига суянган ва таъминланган кисмлар яратишдан иборатдир.

Куролли Кучларимизни, жумладан, Мудофаа вазир- лиги ва чегара кушинлари, Ички ишлар вазирлиги ва Миллий хавфсизлик хизматининг махсус кисмларини замонавий талаблар асосида янгитдан куриш ва модер­низация килиш борасида аник максадларни кузлаб кагь- ият ва изчиллик билан бугун олиб борилаётган кенг куламли ишларимиз айнан шу муддаоларга эришиш учун каратилган.

Харбий хизматчиларни тайёрлашнинг мутлако янги шакллари — сержантлик мактаблари ташкил килиш, Куролли Кучларнинг янгича таркибини ташкил этиш, махсус операцияларни амалга оширувчи кучлар баталь- онлари тузиш, компьютер ва замонавий услублар асо­сида моделлаштириш жараёнларини уз ичига олган янги таклим усуллари жорий этилмокда.

Буларнинг барчаси дунёдаги етакчи армиялар хамда Куролли Кучларнинг курилиши ва таркибий тузили- шини, жанговар харакатлар олиб боришнинг замона­вий усулларини, харбий фан ютукларини ва, шунинг- дек, НАТОнинг «Тинчлик йулида хамкорлик» дастури доирасида утказилаётган биргаликдаги укув машклари ва хамкорлиги жараёнида орттирилган тажрибаларни хар томонлама чукур урганиш асосида амалга оширил- мовда.

Буларнинг барчаси аввало ягона максадга каратил­ган: бизнинг армиямиз хозирги мураккаб шароитда Ва- танимиз сархадлари дахлсизлигини, халкимизнинг тинч ва осойишта хаётини химоя килибгина колмай, айни пайтда у ёшларимиз учун ватанпарварлик, юртга садо- кат билан хизмат килиш мактаби, хар бир харбий хиз- матчи калбида — у офицер, сержант ёки оддий аскар буладими — бундан катьий назар, мустахкам ирода, юксак инсоний фазилатларни тарбиялаш, уларнинг аклий ва интеллектуал кобилиятларини ривожланти-

149

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 150: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

риш, амалий касб куникмаларини такомиллаштириш ва жисмоний тобланиш мактаби булсин.

Энг мухими, бизнинг армиямизда харбий хизмат киладиган хар бир ёш углон уз халкига керак эканини, унинг жанговар мехнати Ватан учун зарурлигини, унга давлат ва жамият томонидан факат сузда эмас, балки амалда хам гамхурлик курсатилишини доимо сезиб ту- риши, хар бир кадамида хис этиб туриши даркор. Бу- гунги кунда бу энг куйи бугиндан тортиб, энг юкори хокимият идораларигача — барча давлат органлари ва жамоат ташкилотларининг гоят мухим вазифаси, ке­рак булса, мукаддас бурчидир.

Биз Куролли Кучларимизда ана шундай шарт-шаро- итларни ярата олсаккина, унинг сафларида хизмат килиш максадида хаётга катта умидлар билан кадам куяётган ёшлар учун шон-шараф ишига айланади.

Азиз ватандошларим!Бугун биз муракаб бир даврни бошдан кечирмокда-

миз. Жахонда терроризм, ашаддий жангарлик, нарко­бизнес хуружи каби бало-казоларнинг энг мукаддас неъмат булмиш инсон хаётига тажовузи хамон сезилиб турибди. 11 сентябрь фожиалари ва Афгонистонда ак- силтеррористик харакатлар олиб борилиши натижаси- да Марказий Осиёда, бевосита бизнинг чегараларимиз- да сиёсий-харбий вазият узгармокда, дунёнинг сиёсий харитасида кучларнинг янгича таксимланиши руй бер- мокда.

Буларнинг барчаси давлатимиздан, жамиятимиздан, Куролли Кучларимиздан хушёрликни янада ошириш- ни, армиямизнинг жанговарлик кудратини хар томон- лама юксалтиришни такозо этади. У хар кандай вази- ятда хар кандай агрессорга — кандай шакл ва киёфада бош курсатмасин — муносиб зарба беришга кодир булмоги зарур.

Бугун бирон-бир куч бизнинг мустакиллигимизга, хавфсизлигимизга халкимизнинг тинчлигига тажовуз килмокчи булса, шуни билиб куйсинки, кудратли ар­миямизнинг какшаткич зарбасига учраши мукаррар.

Бунинг ягона кафолати — армиямизнинг жанговар тайёргарлигини ошириш, уни тубдан модернизация

150

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 151: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ВАТАН ХИМОЯЧИЛАРИГА БАЙРАМ ТАБРИГИ

килиш, энг замонавий курол-аслаха билан таъминлаш- дан иборатдир. Бизнинг барча саъй-харакатларимиз фа­кат бир максадга каратилиши даркор, яъни Куролли Кучларимиз замон уларнинг олдига куяётган хар кан­дай вазифани бажаришга муносиб булсин.

Азиз мард углонларим!Мана шу кутлуг байрам кунида мен сизларга —

барча харбий хизматчиларга, аскарларимиз, офицер ва генералларимизга мурожат килмокчиман. Барчангиз мехрибон ота-оналарингиз, опа-сингилларингиз, ака-ука- ларингизнинг сизга билдирган буюк ишончи, улуг аж- додларимиз хотирасига, биз яшаётган даврга муносиб булинг.

Сизларни яна бир бор Ватан химоячилари куни билан, Куролли Кучларимиз ташкил этилганининг ун йиллиги билан чин калбимдан муборакбод этаман.

Ха.щ сузи, 2002 йил 12 январь

151

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 152: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИ ИСЛОМ КАРИМОВНИНГ

АМЕРИКА КУШМА ШТАТЛАРИГА РАСМИЙ ТАШРИФИ НЩ ОЯСИДА ЖУРНАЛИСТЛАРГА

БЕРГАН ИНТЕРВЬЮСИДАН

АК.Ш Мудофаа вазири жаноб Дональд Рамсфельд билан харбий ва харбий-техник хамкорликни янада ку- чайтириш масалалари мухокама килинди. Бизнинг ар- миямизни, Куролли Кучларимизни ислох килиш, унинг жанговар кудратини янги, юкори даражага кутариш жуда мураккаб, огир, бир йилда битадиган иш эмас. Мен армиямизни, Куролли Кучларимизни мутлако янги тарзда ташкил этиш хакида куп гапирганман ва бугун, шу фурсатдан фойдаланиб, яна айтмокчиман, бизга шундай армия, шундай Куролли Кучлар керакки, у хар кандай шароитда хам халкимиз тинчлигини таъ- минлай оладиган булсин. Кимки бизга бошкача куз билан карайдиган булса, чегараларимизни бузишга урин- мокчи булса, бизнинг Куролли Кучларимиз кандай куч ва кудратга эга эканини билсин, баъзи ёвуз ниятлари- дан кайтсин, деб уз вактида огохлантириб куйяпмиз.

Биз уч йилдан бери мана шундай ислохотни олиб боряпмиз, Америка Кушма Штатлари бу огир масала- ни ечишда бизга ёрдам беряпти. Керак булса, Америка Мудофаа вазирлиги эртага бу кумакларни янада кучай- тириши хам мумкин. 2002 йилда Америка Кушма Штат­лари армиямизни ислох килишда, унинг ихчам, лекин жанговар булиб, энг замонавий курол-яроглар билан таъминланишида, йигитларимизга энг замонавий би- лим бериш, уларнинг интеллектуал савиясини оши- ришда ёрдам курсатишга тайёр. Менинг максадим — бизнинг армиямиз факат курол билан, факат жисмо- ний куч билан эмас, балки маънавий, акдий етуклик билан кучли булсин, ватанпарварлик мактаби, йигит-

152

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 153: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Америка Кушма Штатларига расмий ташрифи нихоясида...

ларнинг камолотга эришиш учоги булсин. Токи бола- ларимиз армияда хавас билан хизмат киладиган булсин. Агар ёшларимиз комилликка интилиб, харбий бу- лиш — менинг касбим деб хисобласа, бу энг обрули, энг фахрли касб деб караса, узини фидоийлик билан Ватанга багишласа, йигитларнинг сараси булиб етиш- са, мен энт катга орзуимга эришган буламан.

Армия качон кучли булади? Армия замонавий курол- ланган булиши билан бирга, узининг кучига ишонган, нима учун хизмат килаётганини англаган аскарлари билан хам кучли булади. Хар бир аскар ва офицер мен нима учун хизмат киляпман, максадим, мудцаоим нима деб, узига савол берса, ватанпарварликни сузда эмас, амалда курсатса, бутун харакатини, бутун вужудини шунга каратса, Ватанимни химоя килишга, Ватаним- нинг озодлиги, эркинлиги, дахлсизлигини химоя этишга хаётимни багашладим, бу йулда хамма нарсага тайёр- ман, деган ишонч билан харакат килсагина, бу хакивдгй замонавий армия булади. Мана шу хакикий чиникиш ва мардлик мактаби булади.

Мана сержантлар мактабларига катта ахамият бера- япмиз. Чунки, биз сержант деганда, энди погонининг устида уч-туртта белгилари булган кичик командирни эмас, хамма жихатдан етук булган шахсни тушунамиз. Сержант бугунги кунда бутун армиянинг шахсий тар- кибини бугинма-бугин мустахкам ташкил этадиган, унинг кудратини ва махоратини хар томонлама оши- ришга хизмат киладиган хам мураббий, хам командир булиши керак. Унинг интеллектуал даражаси, аклий савияси, билими шунчалик юкори булиши керакки, у олдимизга куйган янги-янги максадларимизга эришищца асосий таянч, асосий суянч булиши керак. Яъни кеча- ги сержант билан бугунги сержантимиз бир-биридан мутлако фарк килиши лозим.

Биз якинда бешта сержантлар мактабини ташкил килдик. Бизни кувонтирган нарса шу булдики, бу мак- табларга олий даражада тайёргарлик курган, хатто олий укув юртини битирган ёшлар киряпти экан.

Аллох таолога минг катла шукрки, бизнинг имко- ниятларимизни, йулимизни очиб беряпти. Мана энди

153

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 154: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

армиямиз мутлако бошкача булади. Сержант булиш учун олий укув юртини битирувчилар хам укишга ки- раётган экан, демак, улар узининг келажак касбини танлаяпти, узини шу касбга багишламокчи.

Яна такрор айтаман, бизнинг армиямиз шундай ша- роитга эга булиши керакки, бол ал ар хавас билан хиз- мат киладиган булсин, улар хордик чик,арадими, ов- катланадими, кино курадими, китоб укийдими, хул- лас, уларнинг барча интилишлари учун зарур шароит яратиб беришимиз керак, шунга эришишимиз керак. Бунга канча в а кг кераклигини мен хозир аник айтол- майман. Лекин биз шу марраларга етиб борамиз, ал- батта.

Мен битта ракамни айтмокчиман, 2002 йилда биз шу ислохотларни амалга ошириш, армиямиз учун за­рур шароит яратиб бериш максадида 43 миллион АК,Ш доллари микдорида ёрдам оляпмиз. Бу, айтайлик, рас- мий молиявий ёрдам. Бундан ташкари, болаларимиз- нинг укув юртларида тайёргарлик куриши, махорати- ни оширишига хам ёрдам беришди. Масалан, Куролли Кучлар академиясида янги-янги турдаги билимларни ургатиш, курсантларимизга замонавий услубда тарбия бериш масалаларига кумаклашиш хам биз учун ута мухим ахамиятга эга. Жаноб Дональд Рамсфельд би­лан учрашганимизда мана шу масалалар куриб чикил- ди ва, уйлайманки, биз тугри йул тутдик. Бизларга мана шундай армия керак ва шундай армияни биз албатта тузамиз.

2002 йил 14 март.10-жилд, 288-291-бетлгр

154

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 155: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Биз дунёда е̂ч кимдан кам булмаган жамият курамиз

БИЗ д у н ё д а х;е ч к и м д а н к а м б у л м а г а н ЖАМИЯТ КУРАМИЗ

Президент И.А. Каримовнинг Олий Мажлиснинг8-сессияси танаффус пайтида ма^аллий ва хорижий

мухбирларнинг саволларига берган жавобларидан

«Коммерсант» газетаси, Россия (Ю.Черногаев):— Ислом Абдуганиевич, шартномага кура америка-

ликлар Хонободцаги уз харакатларини Узбекистон то- мони билан кай даражада келишган холда олиб бо- ришлари зарур? Гап шундаки, бу ерда муайян фаоллик кузатилмокда.

Ислом Каримов:— Узбекистон, хусусан, Кашкадарё вилояти худу-

дида жойлашган Хонободцаги Америка харбийларининг фаоллиги ошганлиги хакида шуни айтишим мумкин- ки, уларнинг мивдори зарра хам ортгани йук. Улар- нинг сони 1500 кишигача булиши мумкинлиги кели- шиб олинган. Агар Куролли Кучларнинг сони ортма- са, инфраструкгураси кенгаймаса, кандай фаол хара- катлар хаквда суз булиши мумкин?

Бошка жихатдан Караганда, Хонободда чиндан хам фаоллик бор. Чунки ундан факат Америка самолётла- ри эмас, балки антитеррористик коалицияга кирган бошка давлатлар, жумладан, Дания, Голландия синга- ри мамлакатларнинг самолётлари хам фойдаланмовда. Австралияликларнинг хам келиши кутилмовда. Афго- нистон худудига учишда улар Хонободга кунишлари, техник хизматдан фойдаланишлари мумкин. Шу нук- таи назардан, фаоллик бор. Буларнинг хаммаси Узбе­кистон билан АК*Ш уртасида имзоланган битим доира- сида амалга оширилмокда. Битимда америкаликларга шундай ваколат берилган.

Сизларни энг кизиктираётган масала, яъни улар Кай даражада назорат килинаётганлигига келсак, мен,

155

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 156: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Узбекистан Президента сифатида катьий айтаманки, бугунги кунда америкаликларга хеч кандай эътирозим йук. Чунки, Узбекистан билан АК.Ш уртасида имзо- ланган битимларга тула риоя килинмокда. Хонобод худудига кандай самолётлар келиб кунади, кандай мак- садлар билан кунади — хаммаси хакида бизга олдин- дан хабар беришади. Шуни хам эътибордан сокит кил- маслик керакки, Хонобод аэродроми худудида бизнинг самолётларимиз ва уларга хизмат курсатадиган ходим- ларимиз хам бор. Бу аэродром айни вактда Узбекис­тан Куролли Кучларининг харакатдаги аэродроми хам булиб колмокда.

2002 йил 4 апрель.10-жилд, 346-347-бетлар

156

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 157: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистонда Демократах узгаришларни янада чукурлаштириш.

УЗБЕКИСТОНДА ДЕМОКРАТИК УЗГАРИШЛАРНИ ЯНАДА ЧУ1^УРЛАШТИ-

РИШ ВА ФУКДРОЛИК ЖАМИЯТИ АСОСЛАРИНИ ШАКЛЛАНТИРИШНИНГ

АСОСИЙ ЙУНАЛИШЛАРИ

Хурматли депутатлар!Сизлар мамлакатимиз Куролли Кучларини ислох

килиш буйича олиб борилаётган амалий ишлардан, уйлайманки, хабардорсиз. Мен бугун, мана шу жараён- га дойр масалалар хакида батафсил тухталиб утмокчи- ман.

Мамлакатимиз сархадларининг дахлсизлигини ва худудий яхлитлигини саклаш, эл юртимизнинг осуда хаётини ишончли химоя килишга кодир, замонавий курол аслаха ва техника билан таъминланган, яхши тайёрланган ва бугунги кун талабларига тулик жавоб берадиган, сон жихатидан ихчам ва харакатчан Курол- ли Кучларни вужудга келтириш — Узбекистонимиз- нинг буюк келажагини барпо этиш йулидаги энг му- хим вазифаларимиздан биридир.

Мана шундай тамоман янги, профессионал асосда- ги армияни шакллантириш буйича ислохотларни амал­га ошириш вазифаси бир неча йилдан буён бизнинг диккат марказимизда тургани хеч кимга сир булмаса керак.

Профессионал Куролли Кучлар деганда нимани ту- шунамиз?

Бундан максад шартнома-контракт асосидаги хар­бий хизматни узи учун касб деб биладиган, хакикатан хам огир ва шарафли касб эгаси буламан, деб интила- диган фукаролардан ташкил топадиган армияни барпо этишдир.

Содда килиб айтганда, халк хужалигида хар кандай мутахассис, мисол учун, кишлок хужалигида агроном буладими ёки саноатда мухандис-инженер, курилиш

157

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 158: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

сохасида курувчи буладими, уз кобилияти ва салохия- тини кандай намоён этса, профессионал армияда хиз­мат киладиган харбийлар хам уз касб мадорати ва би- лимини амалда шундай куллаш имконига эга булсин.

Хеч бир касбни камситмаган холда, шуни очик ай- тиш керакки, харбий хизмат кишидан бошка соха му- тахасисларига нисбатан купрок мардлик, матонат ва фидоийлик фазилатларини, уз Ватани олдидаги бурчи ва касамёдига содикликни талаб этади.

Вояга етган хар бир йигат, хар бир фукдро учун 1̂ уролли Кучларимиз сафида хизмат кдлиш уз консти­туцией бурчини шунчаки адо этишдан иборат булмас- дан, балки харбий хизмат унинг учун нуфузли ва ша- рафли бир ишга айланиши зарур. Токи у узи англаб, узи танлаб олган мана шу харбий касб эвазига хаётдан муносиб урин ва эътибор топа олеин.

Харбий хизматнинг канчалик кийин ва маъсулият- ли, айни пайтда давлат ва жамият учун нечогли зарур эканини хисобга олган холда, бу хизмат учун тулана- диган хак хам, рагбату хурмат хам шунга яраша булмоги керак. Бизнинг харбий курилиш сохасида олиб бори- лаётган давлат сиёсатимизнинг асосий мазмун-мохия- тини хам ана шунда куришимиз зарур.

Биз, энг ривожланган мамлакатлар тажрибасига та- янган холда, шартнома-контракт асосидаги, яъни хар бир харбий хизматчи ва давлат уртасида шарнома тузи- ладиган армияни вужудга келтиришимиз керак. Бу шарт- номада, бир томондан, хизматни уташнинг барча та- лаблари, мехнатга хак тулаш, харбий соха кишилари- нинг хизмат погоналари буйича усиш истикболлари, уларнинг оилаларини ижтимоий мухофаза килиш ма- салалари ва бошка шартлар, иккинчи томондан эса, унвони ёки лавозимидан катьий назар, хар бир харбий хизматчининг мамлакат олдида уз зиммасига оладиган мажбуриятлари аник белгиланган ва мустахкамлаб куйилган булиши керак.

Хурматли депутатлар!Маълум сабабларга кура, мен бугун ушбу минбар-

дан туриб, Куролли Кучларимизни ислох этиш жараё-

158www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 159: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистонда Демократик узгаришларни янада чукурлаштириш..

нида килинаётган ва бундан кейин амалга оширилади ган вазифаларнинг барча жщатлари хусусида батаф- сил гапира олмаслигим табиий.

Шунга карамай, бизнинг Мудофаа доктринамизга мувофик, Мудофаа вазирлиги ва Чегара кушинлари булинмаларини, Ички ишлар вазирлиги ва Миллий хавфсизлик хизматининг махсус кисмларини, шунинг- дек, бошка идораларнинг харбий тузилмшгарини уз ичи­га олган Куролли Кучларимизни модернизация килиш буйича сунгги уч-турт йил мобайнида кулами ва ахами- яти нуктаи назаридан улкан ишлар килинганини таъ- кидлаб утиш зарур.

Куролли Кучларимизни ислох килиш борасидаги тадбирлар мамлакат хавфсизлигига тахдид солаётган хавф-хатарларни чукур тахлил этиш асосида, амалга оширилиши мумкин булган жанговар операцияларнинг таркиби ва йуналиши, хусусияти ва мазмунини, шу- нингдек, Марказий Осиё минтакасидаги харбий хара- катлар майдонининг узига хос жихатларини хисобга олган холда утказилмокда.

Куролли Кучларимизда ислохотларни олиб бориш максадида ривожланган демократик давлатларнинг бу сохадаги тажрибаси синчиклаб урганилмокда. Мудо­фаа хамда харбий курилиш сохасида давлат сиёсатини амалга оширувчи Мудофаа вазирлиги, Давлат чегара- ларини химоя килувчи кумита, Ички ишлар вазирлиги ва умуман, Куролли Кучларга алокаси булмаган давлат органлари ва ташкилотларининг максад-вазифалари кай- тадан куриб чикилди. Узбекистон Республикасининг суверенитета ва худудий яхлитлигини куролли химоя килиш борасидаги карорларни ишлаб чикадиган ва амалга оширадиган мутлако янги тизим, ягона кумон- донлик органи — Куролли Кучларнинг бирлашган шта- би тузилди.

Сизларга маълумки, мана, икки йидцан буён Узбе­кистон Мудофаа вазирлигини харбий булмаган шахе бошкариб келмокда. Бу ва шу йуналишда амалга оши- рилаётган бошка тадбирлар Куролли Кучлар ва куч ишлатишга кодир булган тузилмалар устидан фукаро- лик назорати урнатиш максадида утказилмокда.

159

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 160: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Барча турдаги кушин ва тузилмаларнинг узаро якин хамкорлиги ва самарали бошкаруви йулга куйилмокда, мамлакат хавфсизлигини харбий жихатдан таъминлаш- нинг уюшган яхлит тизими такомиллаштирилмокда. Бу эса, уз навбатида, модций ва молиявий ресурсларни сезиларли микдорда тежаган холда, давлатнинг мудо- фаа кобилиятини зарур даражада таъминлаш имкони- ни бермокда.

Замонавий уруш амалиётларида эхтимоли бор жан- говар харакатларни, уларнинг йуналишлари ва мазмун- мохиятини, шу билан бирга худудларимизнинг узига хос хусусиятларини хисобга олган холда, хавфсизлиги- миз ва мамлакатимиз яхлитлигини ишончли химоя килиш максадида асосий харбий-маъмурий бирликлар шаклидаги харбий округлар тузилганини алохида таъ- кидлаб утиш керак.

Бугунги кунда Куролли Кучларни ташкил килиш- нинг замон талаб киладиган тамойилларига асослан- ган батамом янги тизими жорий этилмокда. Аввало, куй и харбий булинмаларнинг ташкилий-штат тар- киби, уларнинг куролланиши, низом талаблари, узига хос хусусиятлари хамда вазифалари кайтадан куриб чикилмокда. Юкори погоналарда эса ривожланган мамлакатлар тажрибаси асосида булинмалар ва мах- сус операциялар утказувчи кисмлар шакллантирил- мокда.

Харбий хизматчиларни тайёрлашнинг бутунлай янги шакллари — сержантлар мактаби, тайёрлов марказла- ри фаолият курсатмокда. Бу марказларда укув жараён- лари компьютер технологияларини куллаш, моделлаш- тириш ва симуляция каби турли харбий машк амали- ётларини уз ичига олган холда таълимнинг замонавий услубларига асосланиб, янгича утказилмокда.

Пировард натижада биз бугунги кунда К,уролли Куч­ларни ташкил килишнинг узимизга хос моделини ярат- дик ва уни хаётга жорий этмокдамиз, десак, тугри булади. Шу асосда Куролли Кучларимизнинг давлат курилиш тизимидаги роли, сархадларимиз дахлсизли- ги, мамлакатимизнинг худудий яхлитлигини таъмин- лашдаги урни ва ахамияти ортиб бормокда.

160

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 161: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистонда Демократик узгаришларни янада чукурлаштириш...

Бу сохада олиб борилаётган катта ишларимизнинг натижаси сифатида одамларнинг, ахолимизнинг Ко­роли Кучларимизга булган муносабати хам сезиларли даражада узгармовда. Жамоатчилик тафаккурида ар- миямиз борган сари халкимизнинг узвий бир кисми, миллий давлатчилигимиз ва мустакиллигимизнинг энг асосий бугинларидан бири сифатида, барчамизнинг гурур-ифтихоримиз манбаи сифатида намоён бул- мокда.

Азиз дустлар !Биз яхши тушунамиз, Куролли Кучларимизни ислох

этиш ва сифат жихатидан янги армияни шаклланти- риш — бу бир кунда ёки бир ойда хал буладиган иш эмас, албатта. Буни исбот килиб утиришга хожат йук, деб уйлайман. Мазкур масала хам давлат тизимини ривожлантириш ва янгилаш каби узлуксиз давом эта- диган жараёндир. Бу вазифа бизнинг олдимизга янги- янги муаммоларни куймокда. Мен бу борада кечик- тирмай ечиш керак булган айрим масалалар хаквдаги- на тухталиб утмокчиман.

Биринчидан, шартнома асосидаги харбий хизматни ташкил этиш билан ботик равишда бизнинг олдимиз- да кескин саволлар пайдо булмокда. Хусусан, шартно- ма-контракт асосида хизмат килишга кимлар олинади? Жавоби аён — улар мудцатли харбий хизматни утаган, шу шароитда чиниккан, таъбир жоиз булса, порох хиди- ни сезган йигитлар орасидан танлаб олинади.

Хакикатан хам, контракт асосига куриладиган хар кандай профессионал армияда харбий тайёргарликка эга булган шахе, харбий мутахассислар билан битам тузилади. Кискаси, хар кандай профессионал армия- нинг узагини харбий тайёргарликдан утган кишилар ташкил этади.

Бугунги кунда мнлицияга, ХУКУКНИ мухофаза килиш органларига одатда армия мактабини >тагае ёшлар кабул Килннишинн хисобга олсак, харбий малакага эга булган кишиларга эхтиёж нечогли катта экани маълум булади. Шу билан бирга, сархадларимиз ва минтакамизда ку- тилмаган вазиятлар юзага келиши ва кескинлашуви мумкинлигини инобатта олиб, бундай холатларга шай

161

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 162: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

туриш учун муайян захирага эга булиш асло ортикча- лик килмайди.

Шу уринда эътиборингизни бу борадаги иккинчи мухим масалага каратмокчиман. Барчангизга яхши маъ- лумки, фукаролар йилига икки марта мудцатли харбий хизматга чакирилади. Бирок армия ёшидаги, яъни cof- лиги ва бошка жихатларига кура мудцатли харбий хиз­матга ярокли фукаролар сони хизматга сафарбар эти- лиши лозим булган йигитларимиз сонидан анча куп, хатго айтиш мумкинки, 3—4 баробар ортикдир. Бу хол, хеч кимга сир эмаски, субъективизм учун кулай имко- ният тугдиради, аникроги, узбошимчалик, турли конун- бузарлик иллатларининг юзага чикиши учун шароит яратади.

Лунда килиб айтганда, бугун шундай вазият юзага келганки, туман мудофаа ишлари булими рахбарлари ва чакирув комиссиялари кимни хизматга чакиришни, кимга эса чакирув муддатини узайтириб бериш ёки уни умуман чакирувдан четда колдириш, баъзида эса муайян манфаатдорлик эвазига армиядан бутунлай озод килиш масаласини узларича хал этмокда.

Якинда жойларда утказилган махсус текширув на- тижалари шуни курсатдики, амалдаги мукобил хизмат- ни ташкил килиш ва уни уташ масаласида жуда куп конунбузарликларга йул куйилмокда.

Масалан, Фаргона, Андижон, Самарканд, Кашка- дарё, Хоразм вилоятлари ва Тошкент шахридан 2002 йилнинг бахорида чакирилган ёшларнинг карийб уч- дан бир кисми аслида мутлако соглом булгани холда, харбий хизматга кисман ярокли деб топилган ва асос- сиз равишда мукобил хизматга йулланган. Вахоланки, уларнинг соппа-сог экани аввалрок чакирилувчилар- нинг дастлабки руйхатга олиш комиссияси томонидан тасдикланган.

Афсуски, армияга чакирилаётган айрим фукаролар томонидан мукобил хизмат хукукини берувчи калба- ки, сохта хужжатларни такдим килиш холлари хам куп учрайди. Мукобил хизматни утаётганлар тегишли кор- хона ва ташкилотларда ишламасдан, шунчаки, номига руйхатда туриши, мудофаа вазирлигининг мукобил хиз-

162

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 163: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистонда Демократах узгаришларни янада чукурлаштириш..

мат булимларига сохта маълумотномалар тавдим этаёт- гани тугрисида жуда куп далиллар мавжуд.

Бундай холатда биздан мукобил хизмат тизимини тубдан кайта куриб чикишни, харбий хизматга чаки- рув пайтида руй бераётган бундай бемаза ишларга бу- тунлай чек куйиш учун кескин чоралар куришимизни талаб этади. Шу максадда 1992 йили кабул килинган «Умумий харбий мажбурият ва харбий хизмат тугриси- да» хамда «Мукобил хизмат тутрисида»ги конунларни мутлако кайта куриб чикиш лозим. Армияга чакирув- нинг шундай тизим ва усул-услубларини шаклланти- риш керакки, улар биринчи галда хар кандай конунбу- зарликнинг олдини олишга хизмат килсин.

Чакирув ва харбий хизматни уташ тизимини узгар- тириш заруратини тараккий топган давлатларнинг таж- рибаси хам курсатиб турибди. Уйлайманки, бу тажри- бани диккат билан урганиб чикиш, унинг энг яхши, илгор ва узимизга мос жихатларидан фойдаланиш хар томонлама максадга мувофик булур эди.

Бугун эса мана шу юксак минбардан туриб, сизлар- нинг эътиборингизни К,уролли Кучларимизни ислох этишнинг энг мухим масалаларидан бирига каратмок- чиман ва барчамизни уйлантирадиган саволларни урта- га куймокчиман.

К,ани, айтинг, азиз дустлар, биродарлар, кандай кил- сак, армияда хизмат килиш том маънодаги нуфузли ишга айланади? Кандай килсак ёшларимиз уртасида армия хизматидан буйин товлаш эмас, аксинча, унинг сафидан жой олишга интилиш кучаяди? Кандай кил­сак, мустакил хаётга кадам куяётган ёш авлоднинг энг муносиб вакиллари армияга танлаб олинадиган бу- лади?

Албатга, бу ощр саволларга жавоб топиш осон эмас ва бунинг устига барчамиз бош котиришимиз зарур. Мен бугун фурсатдан фойдаланиб, бу муаммоларнинг ечими тарикасида бир таклифни уртага куймокчиман. Яъни, болаларимиз, фарзандларимизнинг Куролли Куч- ларда хизмат уташ мудцатини 18 ойдан 12 ойга, лунда килиб айтганда, бир йилга кетгиришни таклиф кила- ман.

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 164: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Ушбу таклиф негизида кандай мухим далиллар мав- жудлигини алохида айтиб утмокчиман.

Биринчи дал ил. Илгор мамлакатлар тажрибаси шуни курсатмокдаки, ёш йигитнинг тулаконли бил им оли- ши — кишки, ёзги, кузги харбий тайёргарликдан ути­ши, энг замонавий куролларни ишлатиш ва жанго­вар харакатлар олиб бориш куникмаларига эга булиши учун — 12 ой кифоя килади. Энг мухими, у армияда керакли харбий билим олади, хар томонлама пишиб, чиникади. Бир йиллик мулдатнинг етарли эканини ар- миядаги хизмат даври 12 ойдан ошмайдиган Герма­ния, Дания, Испания, Польша, Австрия каби мамла­катлар тажрибаси хам тасдиклайди.

Иккннчи далил. Агар биз харбий хизматнинг иссик- совугини хисобга оладиган булсак, хар холда, 12 ой — 18 ой дегани эмас. Айтайлик, ота-она учун углининг армиядан бир ярим йилда кайтгани кандай-у, бир йил- да кайтгани кандай. Уз-узидан аёнки, бундай шароит- да ёш йигитлар уз хохиши билан, айтиш мумкин, купрок катга хавас ва ишгиёк билан армияга интила- ди. Бу жуда мухим омилдир.

Учинчи далил. Харбий хизматнинг янги, анчагина кискарган муддати хаётга кадам куяётган ёш йигитла- римизга шу муддат мобайнида уз хаёт йулини белги- лаб олиш учун етарли булади. Ва узининг келажагини аник танлаб олиш — харбий касб буладими ёки фука- ролик касби буладими — унинг узига хавола.

Туртинчи далил. Яна шу нарса мухимки, хизмат муддати н и нг кискариши натижасида совет замонидан колиб келаётган «эски хизматчилар» ва «янги келган- лар» деган бемаъни тушунчаларга, агар улар бугун гох- гох учрайдиган булса хам, бундан кейин бутунлай бар- хам берилади, аскарлар жамоасида соглом муносабат- лар кучаяди.

Яна бир масала — мукобил хизмат хакида. Бундай хизматнинг шаклини узгартиришни хаётнинг узи така- зо этмокда. Хар холда, хозирги пайтда амалда булган мукобил хизмат шакли узини окламаяпти. Буни руй- рост тан олиш керак.

164

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 165: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистонда Демократик узгаришларни янада чукурлаштириш...

Шу муносабат билан харбий ва фукаро экспертлар- дан иборат махсус комиссия тузиш мак;садга мувофик булар эди. Ушбу комиссия Куролли Кучларимизга ча- кирув ва мудцатли харбий хизматни уташнинг янги концепциясини ишлаб чикиши лозим.

Мазкур концепцияда биринчи галда намуна оли- шимиз мумкин булган мамлакатлар тажрибасида бу вазифалар кандай хал этилганига эътибор каратиш за- РУР-

Бу масалада тарихимизнинг энг мураккаб даврлари- да Куролли Кучларимиз сафида хизмат килган, коман- дирлик ва аскарлик борасида бой тажрибага эга булган фахрийларимизнинг фикр-мулохазаларини хам инобат- га олиш керак.

Шунингдек, мустакил Узбекистон Куролли Кучла- ри сафида хизмат к;илиб кайтган ёки хизматни утаёт- ган йигитларимизнинг хам таклифларини урганиш фой- дадан холи булмайди.

Шу билан бирга, мазкур комиссияга мамлакатимизда Куролли Кучлар захираси, яъни резервчилар институ- тини ташкил этиш концепциясини ишлаб чикиш вази- фасини топшириш керак. Ушбу концепцияда резерв хизмати самарали фаолият курсатаётган тараккий топ­тан мамлакатларнинг тажрибасини чукур урганиш асо­сида резервчилар тузилмаларини шакллантириш прин- циплари, уларнинг макоми, вазифалари, тинчлик дав- рида хам, уруш шароитида хам мамлакат мудофаа куд- ратини мустахкамлашда улардан самарали фойдаланиш усул-услублари белгилаб берилиши даркор.

Бу концепциялар хар томонлама пухта ишлаб чи- килганидан кейин харбий хизмат билан бошик конун- ларни кайта куриб чикишда, зарурат тугилганда эса, янги конун лойихаларини тайёрлашда асос булиб хиз­мат килиши керак.

Уйлайманки, бу ишларнинг барчасини киска муд- датда бажариш мумкин ва лозим.

Кадрли ватандошлар!Мен юкорида билдирган фикрларимни яна бир бор

такрорлаб айтмокчиман. Биз Узбекистон мустакилли- гининг нисбатан киска мана шу тараккиёт даври мо-

165

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 166: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

байнида куп асрлик тарихимизнинг синов ва сабокда- рига бенихоя бой булган гоят мураккаб, лекин шараф- ли боскичидан утдик.

Энг мухими, энг асосийси — хащимиз узининг саб- ру матонатини, донишмандлигу багрикенглигини, мех- натсеварлик фазилати ва бунёдкорлик кудратини, бел- гиланган мадеад сари, аввало, уз кучи ва салохиятига таянгаи холда цатьият билан боришга вддир эканини бутун дунёга намоён этди.

Бугун олдимизда янада юксак марралар турибди.Юкорида зикр этилган мухим вазифалар, тамойил

ва устувор йуналишлар, очик айтиш керакки, жамоат- чилигимиз, халкимиз учун янгилик эмас. Бу вазифа- ларни амалга оширишни мустакилликнинг биринчи кунларидан бошлаб мамлакатимизда олиб борилаёт- ган демократик ва бозор ислохотларини мантикий ва изчил давом эттириш зарурати такозо этмокда.

Биз олдимизда турган бу йуналишларни бир-бири билан узвий боглик булган, ягона тизим сифатида ифо- да этилган максад ва вазифалар дастури, деб кабул килсак, асло хато булмайди.

Бу дастурни, маъно-мохиятига кура, Узбекистонни янгилаш ва тараккий топтириш йулидаги харакатлари- мизни узида мужассам этган, хар томонлама чукур уйланган, пухта ишлаб чикилган стратегик дастур, деб кабул килишимиз керак.

Бу устувор вазифаларни амалга ошириш, аввало, узимизга, олийжаноб максад-муддаоларимиз сари о т ы ­май, катьият билан боришимизга, ташаббус ва тадбир- корлигимизга, хар биримизнинг Ватан ва халк олдида- ги фарзандлик бурчимизни нечогли маъсулият билан адо этишимизга боглик.

Шу фурсатдан фойдаланиб, мен барчангизни бир нарсага даъват этмокчиман.

Биз бугун барпо этаётган янги хаёт, янги жамият- ни, авваламбор, узимиз учун, униб-усиб келаётган, бу­гун бошлаган ишларимизни эртага давом эттиришга кодир булган болаларимиз учун курмокдамиз.

Хеч шубхасиз, биз бугун хаётга кириб келаётган янги навкирон авлодимизга, насл-насабимиз давомчи-

166

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 167: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Узбекистонда Демократах узгаришларни янада чукурлаштириш...

ларига кандай орзу-умид билан караётган булсак, кела- жакда улар хам бизга — уз ота-оналарига худди шун­дай гурур ва ифтихор билан карашини истаймиз, шуни хавас киламиз.

Менинг даъватим, азиз дустлар, биродарлар — мана шундай юксак хурмат-эхтиромга муносиб булайлик, шунинг учун курашайлик, бу максад га етишиш учун бутун борлигимизни бахшида этайлик.

Сузимнинг нихоясида барчангизни Ватанимиз ис- тиклолининг ун бир йиллик кутлуг байрами билан чин калбимдан самимий муборакбод этаман. Сизларга си- хат-саломатлик, ишларингизга омад, хонадонларингиз- га файзу барака тилайман.

Узбекистон Республикам Олий Мажлисининг иккинчи чакирщ тщцизинчи сессиясидаги маърузадан.

Халь; сузи, 2002 йил 30 август

167

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 168: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ВАТАН ХДМОЯЧИЛАРИГА БАЙРАМ ТАБРИГИ

Азиз аскар ва сержант углонларим!Кадрли офицер ва генераллар, мухтарам фахрий-

лар!Уз хаётини она-заминимизни химоя килищцек му-

кадцас ишга башшлаган юртдошларим!Авваламбор барчангизни кутлуг байрам — Ватан

химоячилари куни билан чин калбимдан самимий му- боракбод этишга рухсат бергайсизлар.

Бугун биз юртимизда эркин ва обод хаёт, демокра- тик давлат ва фукаролик жамияти куриш, халкимиз турмушини хеч кимдан кам булмайдиган даражага кута- риш, жахон майдонида узимизга муносиб нуфузли урин эгаллаш йулида кулга киритаётган, халкаро хамжамият тан оладиган ютукларимиз хакида мамнуният билан гапиришга хаклимиз.

Шу билан бирга, атрофимизда, якин ва узок мин- такалардаги карама-каршилик, зиддият ва низолар, халкаро терроризм каби дахшатли хавф тобора куча- йиб бораётган мураккаб бир вазиятда эл-юртимизнинг тинчлиги ва осойишталигини саклаш, уни турли бало- казолардан асраш, сархадларимиз дахлсизлигини таъ- минлашни бугунги кундаги ута мухим ва энг долзарб вазифамиз тарикасида кабул килишимиз даркор.

Шу борада замонавий курол-ярог ва техника билан таъминланган, ихчам ва харакатчан, бугунги кун талаб- ларига тула жавоб берадиган Куролли Кучларимизни шакллантириш ва шу максадда амалга ошираётган ис- лохотларимиз накадар долзарб эканини, уларнинг ахамияти ва мохиятини тушуниш, англаб етиш кийин эмас.

Миллий кадриятларимиз ва аждодларимизнинг жан­говар анъаналарига, шу билан бирга, энг замонавий талаблар ва андозаларга мос келадиган армиямизни

168

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 169: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Ватан .\имоячиларига байрам табриги

барпо этиш хакида гапирар эканмиз, утган киска давр мобайнида ана шу максадга эришиш йулида дастлаб- ки кадамлар куйилганлигини айтиш зарур.

Аввало, мамлакатимизнинг Мудофаа доктринаси ишлаб чикилиб, шу негизда Куролли Кучларимиз мо­дернизация килинаётган бир пайтда унинг таркибини мутлако янгича асосда — энг кичик гурувдан тортиб бригадагача кайтадан тузиш, харбий округлар, махсус кием ва булинмалар ташкил этиш, биз яшаётган Мар- казий Осиёдаги мавжуд хавф-хатарлар, юртимизга кар­ши каратилган хар кандай хуруж ва юришларнинг ол- дини олиш борасидаги ислохотлар минтакамиздаги харбий харакатлар майдонининг узига хос хусусиятла- ридан келиб чиккан холда утказилаётгани шулар жум- ласидандир.

Юртимизнинг хавфеизлиги ва мамлакатимиз истик- болини таъминлашда хал килувчи ахамиятга молик булган бундай йуналишда олиб борилаётган ислохот- ларни катьиятлик билан охирига етказиш, бир суз би­лан айтганда, халкимизнинг энг ишончли таянчи ва су- янчи, фахри ва ифтихори булмиш миллий армиямизни барпо этиш давлатимиз ва жамиятимиз, Ватанимизнннг такдирига бефарк, карамайдиган хар цайси инсоннинг мукдддас бурчига айланиши зарур.

Албатта, уз Куролли Кучларини кураётган ва унинг куч-кудратини оширишни уз олдига максад килиб КУйган хар кайси давлат харбий тузилмаларни энг за­монавий, мутлако янги тамойиллар асосида яратилган техник ва харбий ускуналар, курол-ярог билан таъмин- лаши даркор. Буни хеч ким инкор этолмайди.

Аммо бундай вазифани хисобга олган холда Курол­ли Кучларимизнинг харбий махоратини ошириш, хар кандай вазиятда хам хар кандай машаккатли синовдан шараф билан чикиш, аввало, сиз, бугун хизмат килаёт- ган харбийлардан нафакат жисмоний тайёргарликни, балки юксак акл-идрок, интеллектуал салохият, алохи- да рухий-маънавий хусусият ва фазилатта эга булиш- ни, энг замонавий курол-ярогларнинг сир-асрорларини пухта эгаллашни такозо этади.

169

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 170: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Бу уз навбатида Куролли Кучларимизда хизмат кила- ётган инсонларимиз, авваламбор, оддий аскар ва сер- жантлар, офицер ва генералларимизнинг мустахкам иро­да ва фидоийлиги, она-юртга мехр-мухаббат ва садока- тига сузсиз богликдир.

Шу маънода, армиямизда соглом маънавий мухитни яратишда таълим-тарбия ишларига алощ а эътибор бе- риш, харбий тайёргарлик жараёнини илгор техник ва технологик воситалар, янгича усул-услублар асосида ташкил этиш, харбий хизматнинг интеллектуал мезон- лари ва йуналишларини такомиллаштириш йулида бош- лаган ишларимизнн изчил давом эттиришимиз шарт.

Айникса, сержантлар тайёрлаш мактаблари, замо­навий харбий полигонлар, офицер кадрларни тайёр­лаш буйича моделлаштириш ва симуляция марказлари фаолиятини, шунингдек, НАТОнинг «Тинчлик йулида хамкорлик» дастури доирасида амалга оширилаётган укув машгулотларининг самарадорлигини юксак бос- кичга кутаришимиз лозим.

Энг мухими, шуни такрор ва такрор айтмокчиман: харбий хизматни узининг касби, Ватан ва халк олдида- ги мукдддас бурчи деб биладиган, бутун хаётини Курол- ли Кучларимиз сафида хизмат килишга багишлаган углонларимизнинг огар хизматини кдцрлаш, уларнинг туну кун, тиним билмасдан уз харбий махоратини оши­риш йулида 1̂ илаётган машавдатли мехнатини эъзозлаш барчамиз учун хам карз, хам фарздир.

Биз бу борада харбий хизматчилар ва уларнинг оила- ларининг ижтимоий мухофазасини кучайтириш, нафа- кат сержант ва офицерлар, шартнома-контракт буйича хизмат киладиган харбийларнинг, айни в акта а муддат- ли хизматга чакирилган одций аскарларнинг хам мо- лиявий таъминотини янада яхшилашни уз олдимизга максад килиб куйганмиз.

Шундай амалий максадларга эришиш йулида Олий Мажлисимизнинг якинда булиб утган X сесиясида кабул килинган «Умумий харбий мажбурият ва харбий хизмат тугрисида»ги К,онун алохида урин тутади. Бу конунга мувофик харбий хизмат муддатини 12 ойгача кискартириш, янги турдаги армияни шакллантиришга

170

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 171: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Ватан \имоячиларига байрам табриги

дойр хукукий асосларнинг яратилипш уз фарзандлари- ни катта орзу-умидлар билан армия сафига кузатаётган ота-оналарнинг кунглини хотиржам килишига, мухта- сар килиб айтганда, фукароларимиз учун армияда хиз­мат цилишни нафак,ат фахрли бурч, балки олий шараф- га, уз Ватани ва халкига садодат, жасорат ва матонат мактабига айлантиришига, унинг нуфузини янада оши- ришига ишонаман.

Кадрли Ватан химоячилари, мард углонларим!Тинч хаётимиз, мусаффо осмонимиз, жажжи бола-

ларимизнинг кувнок кулгиси, ота-оналаримизнинг осуда умр кечириши — Оллох таоло узи бизга берган мана шундай хаётнинг химояси, уни асраб-авайлаш, куз кора- чигидай саклаш барчамизнинг, авваломбор, сизларнинг кулингиздадир.

Халкимиз армия сафларида хизмат килаётган уз фар- зандларига хамиша гурур ва ифтихор билан карайди, уз армиясига, Узбекистон Куролли Кучларига ишо- нади.

Ана шу юксак ишончга доимо муносиб булишин- гизни истайман.

Халк сузи, 2003 йил 14 январь

171

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 172: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

ВАТАН Х.ИМОЯЧИЛАРИГА БАЙРАМ ТАБРИГИ

Азиз аскар ва сержант углонларим!Кадрли офицер ва генераллар, мухтарам фахрийлар!Авваламбор, сизларнинг барчангизни бугунги кут-

луг айем — бутун халкимиз кутаринки рух билан ни- шонлаетган Ватан химоячилари куни, Узбекистон К,у- ролли Кучларининг 12 йиллик байрами билан чин кал- бимдан табриклаш менга катта мамнуният бахш этади.

Хар кайси миллат ва халк учун мукаддас саждагох булмиш она Ватанни кадрлаш, унинг эркинлиги ва озодлигини химоялаш, бу йулда, керак булса, жон фидо килиш — шу юртнинг жасур углонлари, узини эр йи- гит деб биладиган инсонлар учун кадим-кадимдан ор- номус ва мардлик белгиси булиб келган.

Кухна ва шонли тарихимиздан яхши биламизки, халкимиз мана шундай фидоийлик ва кахрамонлик намунасини курсатган фарзандларини хамиша юксак кадрлаган, уларнинг жасорати ва садокатини кушик ва достонларда тараннум этган.

Бугунги нотинч ва тахликали замонда, узок ва я кин атрофимизда тобора кучайиб бораегган тавдид ва ха- тарларни, бутун инсониятга катта хавф солаетган халк- аро терроризм балосини инобатга оладиган булсак, мам- лакатимизнинг худудий яхлитлигини, сархадларимиз дахлсизлигини таъминлашга кодир булган миллий ар- миямизни барпо этиш, уни хар томонлама замонавий талабларга жавоб берадиган Куролли Кучларга айлан- тириш хозирги кунда энг долзарб ва устувор давлат вазифаси булиб колмокда.

Биз бугун Куролли Кучларимизнинг 12 йиллик бай- рамини нишонлар эканмиз, янги, профессионал замо­навий армияни барпо этиш максадида кейинги йил- ларда амалга оширган ишларимизни сархисоб килиб, бу йулда куйган кадамларимиздан мамнун булишга, албатга, хаклимиз.

Миллий армиямизнинг келажаги хакида гапирган- да, авваламбор, юртимизнинг жугрофий ва геосиесий

172

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 173: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

Ватан химоячилари га байрам табриги

шароитини, минтакамиздаги харбий харакатлар майдо- нининг узига хослигини, мамлакатимизга таадид соли- ши мумкин булган хавф-хатарларни аник; англаган холда, тезкор ва ихчам, замонавий курол-аслаха ва тех­ника воситалари билан таъминланган, юксак махорат ва жанговар рухга эга булган Куролли Кучларни узи- мизга тасаввур киламиз..

Шу борада бошланган ислохотларни изчил давом этгириш ва охирига етказиш, жумладан, жанговар ни- зомларни, норматив тартиб ва коидаларни янада тако- миллаштириш, кушин турларининг фаолиятини муво- фиклаштириш, уларнинг узаро хамкорлигини ошириш, кичик офицерларни тайёрлайдиган харбий билим юрт- ларининг модций-техника базасини мустахкамлаш ма- салаларига, айникса, армиямизнинг узаги булган сер- жантлар мактабларининг тулик шаклланишига алохи- да эътибор к,аратишимиз зарур.

Энг асосийси, хозирги пайтда армия сафларида хиз- мат килиш хар кайси йигит учун унинг зиммасига юкланган мажбуриятни бажаришгина эмас, балки бар- чанинг хавасини тортадиган шароитда давлат хизмати- да булиб, эл-юрт олдидаги гоят мураккаб, шу билан бирга, ута масъулиятли вазифани адо этишга, ватан- парварлик, мардлик мактабини уташдек шарафли ишга айланиши даркор.

Бу сохадаги узгаришлар, хусусан, армиямизнинг тар- киб ва бошкарув жихатидан янгича негизда ташкил этилаётгани, муддатли харбий хизматнинг 12 ой этиб белгилангани, янги — сафарбарлик-чакирув резерв хиз- матининг жорий килингани, харбий кисмларнинг мод- дий базаси, хизматчиларнинг эса таъминоти ва маош- лари оширилгани хам ана шу йулда мустахкам пойде- вор булиши шубхасиз..

Жанговар тайёргарликнинг интеллектуал даражаси- ни юксалтириш, уни илгор усул-услублар, моделлашти- риш, компьютер ва информацион технологиялар, за­монавий фан ютуклари асосида ташкил этиш йулида олиб бораётган харакатларимиз, бир томондан, харбий хизматни узи учун касб деб танлаган инсонларнинг акл-заковати ва махоратини оширишни такозо этмок- да, иккинчидан, бугун харбий хизматни уташга хозир- лик кураётган ёшларимиз олдига янги, юксак талаблар куймовда.

173

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 174: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

ИСЛОМ КАРИМОВ

Шу билан бирга, биз К,уролли Кучларимизнинг халкаро алокаларни, НАТО ва Евроатлантик хамкор- лик уюшмаси каби халкаро ташкилотлар, турли дав- латлар билан муносабатларини ривожлантириш, жум- ладан, «Тинчлик йулида хамкорлик» дастури доираси- да утказилаетган укув машгулотларининг самарадорли- гини янги боскичга кутариш — хабтий зарурат экани- ни хам унутмаслигимиз лозим.

Олдимизда турган мухим вазифалардан яна бири — харбийларимизнинг хизмат ва яшаш шароитини янада яхшилаш, эски маънодаги «казарма» деган тушунчадан бутунлай воз кечиб, сержант ва офицерларимизни ри- вожланган давлатлар армияларидаги каби барча кулай- ликларга эга булган замонавий тураржойлар билан таъ­минлаш, уларнинг оила аъзолари ва фарзандлари учун муносиб шароит яратиб бериш хам доимий эътибори- миз марказида булмоги керак.

Бир суз билан айтганда, биз халкимизнинг асрий орзуси булмиш мустакиллигимизни, тинч ва осуда хабтимизни хар кандай хавф-хатарларда, бало-казолар- дан асраш ва химоялаш максадини уз олдимизга куяр эканмиз, бунинг учун, аввало, бугунги кун талабларига жавоб берадиган миллий армияни барпо этишимиз, унинг салохияти ва махоратини оширишимиз зарурли- гини хаетнинг узи кун тартибига куймовда. Бу кенг маъноли, теран хакикатни барчамиз яхши англаб, ту- шуниб олишимиз даркор.

Сиздек мард ва довюрак фарзандларимиз Ватани- мизнинг такдири, халкимизнинг бугуни ва келажагини, оналаримиз халоватини, аелларимиз, опа-сингилларимиз шаънини, болаларимизнинг кувнок овозини, мусаффо осмонимизни саклаш учун Оллох таолонинг узи ато этган фазилатларни, белингизда, билагингизда булган куч-кувватни тула сафарбар этасиз, деб ишонаман.

Сизларни бугунги кутлуг шодиена билан яна бир бор муборакбод этар эканман, хар бирингизни багрим- га босиб, барчангизга сихат-саломатлик, куч-гайрат, жан- говар фаолиятингизда муваффакиятлар, шахсий ха&ган- гизда бахт ва омад тилайман.

«Халк ф и» газетаси, 2004 йил 14 январь

174

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 175: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

М У Н Д А Р И Ж АСузбоши.........................................................................................................3Миллий армиямиз — мустакиллигимизнинг, тинч ва осо-

йишта хаётимизнинг мустахкам кафолатидир................................5Истиклол йули: муаммолар ва режалар............................................... 19Узбекистоннинг келажаги буюклигига ишончим комил!................21Эхтиром....................................................................................................... 22Узбекистон Республикаси Куролли Кучлари шахсий таркибига . . 25 Узбекистон Республикаси Куролли Кучлари шахсий таркибига . . 27 Узбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва иктисодий истикболи-

нинг асосий тамойиллари..................................................................28Диёримиз тинч, осмонимиз доимо мусаффо булсин........................ 41Харбий таълим замон талабларига мос келсин................................. 44Максадимиз — тинчлик, баркарорлик, хамкорлик......................... 50Ватан химоячиларига...............................................................................54Биз уз куч ва имкониятларимизга ишонамиз....................................56Ватан химоячиларига............................................................................... 60Давлатчиликни шакллантириш ва мудофаа кобилиятини мус-

тахкамлаш.............................................................................................61Ватан химоячиларига байрам табриги..................................................75Халкимиз жипслиги — тинчлик ва тараккиёт гарови...................... 77Узбекистон Республикаси Куролли Кучлари шахсий тарки­

бига .........................................................................................................78Озод булсанг — озод бул, эркин булсанг — эркин бул, муста-

кил булсанг — мустакил бул!.......................................................... 80Узбекистон XXI асрга интилмокда......................................................85Жалолидцин Мангуберди таваллудининг 800 йиллигига ба-

гишланган тантанали маросимда сузланган нутк........................ 89Соглом авлод — халкимиз келажаги.....................................................95Энг катта бойлигимиз — мамлакатимизда тинчлик, миллатлар

ва фукаролар тотувлигини куз корачигидай асрайлик...............97Ватан химоячиларига байрам табриги................................................. 99Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон хаёт — пировард

максадимиз........................................................................................ 101Узгариш ва янгиланиш — хаёт талаби...............................................106Эгали юрт эркини бермас.....................................................................110Ватан химоячиларига байрам табриги............................................... 128Тинчлик ва баркарорликдан барчамиз манфаатдормиз................. 131Олий Мажлис V сессияси фойесида журналистлар билан

булган сухбатдан.............................................................................. 133Максадимиз — тинчлик ва бунёдкорлик.......................................... 137Узбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримовнинг

Баёноти............................................................................................... 139Ватан химоячиларига байрам табриги...............................................148Узбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримовнинг

Америка Кушма Штатларига расмий ташрифи нихоясидажурналистларга берган интервьюсидан....................................... 152

Биз дунёда хеч кимдан кам булмаган жамият курамиз................. 155Узбекистонда демократик узгаришларни янада чукурлашти-

риш ва фукаролик жамияти асосларини шакллантириш-нинг асосий йуналишлари.............................................................157

Ватан химоячиларига байрам табриги.............................................168Ватан химоячиларига байрам табриги.............................................172

175

www.ziyouz.com kutubxonasi

Page 176: АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ - Davlat... · 2020. 10. 24. · АРМИЯ - ДАВЛАТ ТАЯНЧИ, ТИНЧЛИК КАФОЛАТИ «ШАРК.»

АРМ И Я - ДАВЛАТ ТАЯН ЧИ , ТИ Н Ч Л И К КАФОЛАТИ

Т у п л а м н и т а й ё р л о в ч и л а р :

Содикрв Хамдам Ж$фаевич Иноятов Ислом Юсупович Остонов Сафар Остонович Курбонов Раем Юлдашович

Ра\имова Дилором Абдурашидовна

«Шарк,» нашриёт-матбаа акциядорлик компанияси

Бош тахририяти Тошкент — 2004

Му^аррир А.Бсцромов Бадиий му^аррир Г. Шоабдура^имова

Техник му^аррир Р.Бобохонова Мусазди\лар Ш. Хуррамова, Н. Охунжонова Матнларни компьютерда терувчи Б.Холова

Са^ифаловчи Л.Бацева

Теришга берилди ЗЛ 1.2003. Босишга рухсат этилди 22.01.2004. Бичими 84xl08V32. Таймс гарнитураси. Офсет босма. Шартли босма табоги 9,2. Нашриет-хисоб табога 8,9. Адади 5000 нусха. Буюртма № 5695. Бахоси келишилган нархда.

«Шарк» нашриёт-матбаа акцнядорлик компанияси босмахонаси.

700083, Тошкент шшфи, Буюк Турон к^часи, 41.

www.ziyouz.com kutubxonasi