ODK made easy and applying Kobotoolbox for data collection

ရေ�းသားသ - ငြ�မးချမးကက

Technical Expert

ဖနတး�ာ Myanmar Innovation Lab

အပ�း(၁)

Help

This tutorial uses Myanmar Unicode. If you can’t see Myanamar Font font correctly, do the following steps.

1.Download Unicode font (pyidaungsu font) from http://www.unicode.today/

2.Add browser bookmarklet by doing following instruction.

မဘ�းဖနး မ ရေ�တာရေကာကခြခ�း

အားသာချက၁.စာ�ကမကနခြခ�း

၂. အချကအလကများ ဇယားထတနးခြဖညသ�းငြပးသားခြဖစခြခ�း

၃.အချနကနသကသာခြခ�း

၄.ရေ�ကနသကသာခြခ�း

အားနညးချက၁. နညးပညာအသလအပ

၂. ရေကာကယ�န device,phone လအပ

၃.ခြမနမာရေဖာ�အခကအခ�န�

မဘ�းရေ�တာရေကာကယ�န လအပချကများ

၁.app ထတ�သး�နခြပ�ဆ�ထားသည ရေဖာ�များ(form)

၂. အချကအလကများသမးဆညး�န cloud server

၃.မဘ�းဖနး

၄. ရေကာကယ�ာတ�သးသည mobile app

ODK ဆတာဘာလ

Open Data Kit.

● မဘ�းဖနးခြဖ� ဆာရေ*းခြပလပ�ာတ� အသးခြပသည mobile app န� ရေဖာ�ခြပလပသ

ည Opensource နညးစနစများ

● Open source ဆသညမာ မညသမဆ လတလပစာ အသးခြပန�သည၊ ပရေကာ�းရေအာ�

ခြပခြပ�ရေပးန�သည၊ ခြပနလညမျဝေရေ/ရေပးန�သည။

မဘ�း app များODK Collect

ODK ရေအာကတ��ရေသာ မ��းရေ�တာ ရေကာကသည mobile app ခြဖစသည။

KoboCollect

Kobotoolbox ခြဖ�သး�ရေသာ ရေ�တာ ရေကာကသည mobile app ခြဖစသည

Kobocollect ကရေ�းချယ�သညအရေ1ကာ�းအ��း

● Kobotoolbox ဆသညမာ ရေဖာ�များတညရေဆာက�န, သမးဆညး�န ရေန�ာခြဖစသည။

● Kobocollect ဆသညမာထရေဖာ�များက ထညသ�းသး�န မဘ�း app ခြဖစသည။

● အခမ��သည။

● Kobotoolbox website မတဆ�အလယတက ရေဖာ�များခြပလပန�သည။

● ရေဖာ�ခြပလပ�န အနညး�ယ IT knowledge �ရခြဖ� ခြပလပန�သည။

● Kobocollect ခြဖ�ရေကာကယ��ရေသာ အချကအလကတက website ထ� အရေကာ�ထ

တ� သမးဆညးထားသည။

● အဆပါ အချကအလကတက ရေ�ါ�းလ�ခြပလပန�၊ မျဝေရေ/န�သည။

အပ�း(၂)

Kobotoolbox အသးခြပပ

၁.Kobotoolbox တ� အရေကာ�ခြပလပခြခ�း www.kobotoolbox.org

၂. ပထမဆး ရေဖာ�စတ�ရေဆာကခြခ�း

၃. ရေဖာ�က ဖနးတ�အသးခြပ�ရေစ�န ခြပလပခြခ�း

၄.Kobocollect တ�ရေဖာ�က �ယခြခ�း

၅.စတ�ရေကာကယခြခ�း

၆. ရေကာကယထားသညများက ဆာ*ာသပခြခ�း

Kobotoolbox တ� အရေကာ�ခြပလပခြခ�း

Kobotoolbox Deploy တ� ရေဖာ�ကဖနးမ အသးခြပ၍�ရေစ�န ခြပလပခြခ�း

Kobocollect app သး၍ သမးထားရေသာရေဖာ�က �ယခြခ�း

Kobocollect app ခြဖ� ဆာရေ*းရေကာကခြခ�း၊ပခြခ�း

Report Kobotoolbox xls ��လာရေသာ က မ1ကညခြခ�း ဖ�အခြဖစ ရေ�ါ�းလ�ခြပလပခြခ�း

အပ�း(၃)

ပမခြပညစရေသာ ရေဖာ�တစခတညရေဆာကခြခ�း

1. Projects( လက�လပရေဆာ�ရေနရေသာ ပရေ�ာဂျကများ)

2. New(အသစရေဆာက�န)

3. Deployed( မဘ�းဖနးမစတ� �ယသးန�သည ရေဖာ�များ)

4. Draft( မငြပးရေသးရေသာ ရေဆာကလကစရေဖာ�များ)

5. Submissions( ရေကာကယထားရေသာ အရေ�အတက)

7. ရေကာကယန�သည အမျ းအစားများ○ စာ

○ နပတ( �ဿမ၊ ကနးခြပည)

○ ရေန�က

○ အချန

○ ရေန�ကန�အချန

○ GPS ရေန�ာ

○ ဓာတပ

○ *�ယ

○ အသ

○ Rank/Rating ရေပးခြခ�း

○ တကချကခြခ�း

1. ရေမးခနးအမညရေပးခြခ�းနညးစနစ(Data Column Name)○ ရေမးခနးအတက အသးခြပသည ဘာသာစကားသည အဂ<လပအခြပ� အခြခားဘာသာစကားရေပါ�းစခြဖစ

န�သည။

○ Data Column name က မပါမခြဖစရေပး�နလသည။

○ အဂ<လပလရေ�းလျဝေ� အလအရေလျာက underscore ခြဖ�ရေခြပာ�းရေပမယ ခြမနမာဘာသာခြဖ�ဆလျဝေ� _ သာ

ရေပါမည။

2. Question Hint○ ရေပးထားသညရေမးခနးန�ပတသကသည အ�ပအမြမကစကားခြဖစသည။

○ ရေမးခနးကထပဆ� ��းလ�းလသညအခါ တ� စာက အဆပါကကလပထတ�ရေ�းသားန�သည။

3. ရေမးခနးက မရေခြဖမရေန�ခြဖစရေအာ�လပထားခြခ�း(Mandatory Response)

○ ရေကျာရေမး�န မခြဖစန�သည ရေမးခနးများက Mandatory Response က Yes ဟရေ�းထားန�သည။

4. ရေမးခနးတစခန�တစခ ချတဆကခြခ�း

○ ဤကသရေသာ function က skip logic ဟရေခါသည။ ဥပမာ ရေမးခနး(၁) ထတ� yes ဟရေခြဖမ ရေမးခနး(၁)

၏ရေနာကဆကတရေမးခနးရေပါလာသလမျ း။ �နကနဟ ရေ�းလျဝေ� �နကနထ�ခရ�များရေပါလာမည။ခရ�

တစခကရေ�းလျဝေ� ထခရ�ထ�ငြမများရေပါလာမည။စသခြဖ�..

○ ခြပလပ�န Setting> Skip Logic>+Add a condition>Select Question from list>... မမရေ�းချယလသ

ည ရေမးခနး. 1

2 3

5. ကြကတ�ရေပးထားရေသာ အရေခြဖထမ ရေ�းချယခြခ�း၊○ တစခပရေ�းချယန��န ခြပလပခြခ�း(Select One) န� တစခထကပရေ�းန�ရေအာ�ခြပလပခြခ�း(Select Many)

တက ရေဆာ��ကန�သည။

Select One Select Many

6. ရေမးခနးများက အပစဖထားခြခ�း(Grouping)○ ဤကသ အပစဖထားခြခ�းခြဖ� ဆာရေ*းရေကာကသသည ဖနး၏ page တစခတညးရေပါတ� သကဆ��ာ

ရေမးခနးများကသာ ခြမ��ငြပး ကျနသညရေမးခနးများက ရေနာကစာမျကနာရေပါတ� ခြမ��မညခြဖစသည။

○ အပစဖ�န အ��ဆး ဖလသည ရေမးခနးများက select မတရေပး�နလသည။

○ ငြပးရေနာက form editor ၏ဘယဘကထပနားတ��သည ရေအာကပါပရေလးကနပပါ။

○ ထရေနာက Group ဆငြပး ဖ�နတစခထ/�သားမည

○ ထ ဖ�နက နစသက�ာနာမညရေခြပာ�းရေပးလကပါ

6. ရပရေထးသာ ရေမးခနးပစများက ခြပ�ဆ�ခြခ�း○ ရေမးခနးတစခထကပ� ခြဖစန�သည အရေခြဖများစာ�ငြပး ၊အဆပါ အရေခြဖများထတ�မ ရေနာကထပပါ/�သည

အရေခြဖများက ထညသ�း�ာတ�သးသည။

○ ဥပမာ- ရေမးခြမထားသညတ�စဆာနအမျ းအစား ၅ ခရေပးထားငြပး ၊ အဆပါထမာ နား�ါးရေကာ��သည ဆလျဝေ�၊

○ တ�စစာန ၅ မျ းအမညအ��ထည�မည၊ ထရေနာက အဆပါတ�စဆာနများ�မ� ရေ�းသည အ�ာထည�မည။

ထရေနာကမ အရေ�အတက ထညဖရေန�ာရေပး�မည။

7. ရေပးထားရေသာရေ�းချယစ�ာအခြပ� အခြခားရေ�းစ�ာ(other) ကထညသ�းခြခ�း○ ရေခြဖဆသ၏ အရေခြဖက ကြကတ�သတမတထားသည ရေ�းချယစ�ာထတ�မပါသညအခါ တ�အသးခြပန�သည။

○ ရေ�တ� ရေဖာခြပခသည နပါတ ၅ လပရေဆာ�ချကန� နပါတ ၄ လပရေဆာ�ချကက ရေပါ�း၍ သးန�သည။

○ ဥပမာ_ Multiple choice question တစခကတညရေဆာကလကပါ။ ရေနာကဆးတ� other ဟ၍ ထညထား

ပါ။

○ ငြပးရေနာက ရေနာကထပ ရေကာကယ�န Text question တစခက ရေခါယပါ။ အဆပါ text question က skip

logic သး၍ အရေပါတ�ရေဖာခြပခသည multiple choice question ထမ other ဟရေ�းလျဝေ� ဆသည

အရေခြခအရေနန� ချတဆကလကပါ။

8. ရေကာကယထားရေသာ အရေခြဖများက တခါတညးတကချကခြခ�း(Calculation )○ ပထမ ရေကာကထားရေသာ ကနးဂဏနး��မည။ အမညက question1 ဟရေပးခပါ၊

○ �တယရေကာကထားရေသာ ကနးဂဏနး��မည။အမညက question2 ဟရေပးခပါ။

○ ထရေနာက ရေမးခနးအသစယ၍ calculate ကရေ�းပါ

○ ၁ န� ၁ရေပါ�းသကသပ�ရး��းပါသည။ သရေသာ အဆပါ ကနးဂဏနးများက ကယစားခြပရေသာ ရေမးခနး၏

name က သး�မည။ ဥပမာ

○ ${question1} +${question2}○ အဆပါ calculate ကလညး အမညတစခရေပး�မည၊ ဥပမာ- answer

○ ထရေနာက ရေနာကထပ ရေမးခနးတစခယ၍ Note တ� အရေခြဖကထညရေ�းသားပါ။ ${answer} ကသး၍

ခြပနလညရေခါယန�သည။

○ ဆကလကဖတရ�န

9. ရေဖာ�က အခြခားသတစဥးသ မျဝေရေ/ခြခ�း○ ရေဖာ�တစခက အခြခားသသ မျဝေရေ/ရေပးန�သည။ ထသမလညး/�ရေ�ာကခြပ�ဆ�ရေပးန�သည။

○ ထသ မျဝေရေ/ခြခ�းက အထကပါ ပရေလးမ တဆ�ခြပလပန�သည။

○ ထသ collaborators ထညသ�း�ာတ�လညး Link ခြဖ�ရေသာလညးရေကာ�း၊ username ခြဖ�

ရေသာလညးရေကာ�းလပန�သည။

○ မမရေပးထားရေသာ access level ရေပါမတည၍

ရေဖာ�က1ကညရ1ကညန�ခြခ�း၊ Edit လပန�ခြခ�းတ

ကခြပားသည။

○ အခြခားသ၏ ရေဖာ�က ယသးလပါက Clone ခြပလပ၍

ပားငြပး၊ Deploy လပငြပးမသာ သးန�သည။

10.Kobo Collect app ထတ�ခြပ�ဆ�မများ ခြပလပခြခ�း

○ ကနပ၍ General Settings>Server>URL ထတ�

https://kc.kobotoolbox.org/yourusername ကထညပါ။

yourusername ဆသညမာ သ�ရေဖာ�တညရေဆာကခသညအရေကာ�၏ username

ခြဖစသည။ မသလျဝေ� kobotoolbox.org page ညာဘကရေထာ�

1ကညန�သည။

လကရေတရေလကျ�ခနး

1. www.kobotoolbox.org သသားငြပး ကယတ� အရေကာ�တညရေဆာကငြပး

username,password ကမတထားပါ။ (၁၀)မနစ

2. ပထမဆးရေဖာ�က ရေအာကပါ ရေမးခနးများခြဖ�တညရေဆာကပါ။ (၂၀)မနစa. Project Name = Test one

b. အမည (Text)

c. ရေမးရေန(Date)

d. မသားစ/�အရေ�အတက(Number)

e. လ�အမျ းအစား (Select One) Male,Female,Others

f. သ�အ�တာနကသး��ဘာနသးသလ ( Select Many) Laptop,Phone,Tablet,PC

g. Phone models(Samsung,iPhone,Xiaomi,Sony,Huawei,Oppo)

h. Laptop model( ASUS,Acer,Macbook,Lenovo,HP,Dell)

3. Form က Preview လပငြပးစစရေဆးပါ။ (၅)မနစ

4. ”ထ Test One” ရေဖာ�က save လပငြပး Deploy လပပါ။

5. Kobo collect app က ရေ�ါ�းလပခြပလပပါ။

6. ကနပ၍ General Settings>Server>URL ထတ�

https://kc.kobotoolbox.org/yourusername ကထညပါ။

yourusername ဆသညမာ သ�ဖနတးခရေသာ usernameခြဖစသည။

7. Get Blank Form “ကနပ၍ Test One” ရေဖာ�ကယပါ၊

8. Login လပခ�းလျဝေ� ပထမဆးဖနတးခရေသာ အရေကာ�ကထညပါ။

9. ဖ�က ရေကာ�းစာ ရေ�ါ�းလ�ခြပလပငြပးပါ Fill Blank Form ကနပပါ

(၂၀) မနစ

10.“Test One” ဆသည ရေဖာ�ကရေ�းငြပးလျဝေ� စတ� ဆာရေ*းရေခြဖဆန�ပါငြပ

11.အားလးရေခြဖဆငြပးလျဝေ�Go to End /saveကနပလကပါ။

12. ရေခြဖဆမအငြပးမသတရေသးလျဝေ� Edit Saved Form ထတ�ရေပါမည။

13. အားလးခြပညစလျဝေ� Send Finalized Form တ�ရေပါမည။

14. ရေမးခနးများအားလးက အမတစဉ ၆ တ�ရေပးထားရေသာ ညန1ကားချကအတ�း Grouping

ဖပါ။

15.ရေနာကထပစမးသပ�နအတက အမတစဉ ၈ တ��ရေသာ calculation ကခြပလပပါ

(၂၀) မနစ

14.Send Finalized Form ထတ��ရေသာ Report များက ရေ�းချယငြပး Send လပပါ။

15. ရေအာ�ခြမ�စာပငြပးလျဝေ� Send Finalized Form ထတ�ရေပျာကသားမည။

16.Koobotoolbox.org သသား၍ ရေစာရေစာကပထားရေသာ result က1ကညန�ပါမည။

17. ရေဖာ�ကခြပနလညခြပ�ဆ�လပါက Edit button က�ာပါ၊

18.သတခြပ�န၊ ခြပ�ဆ�ငြပးပါက Preview 1ကညပါ၊ Save နပပါ၊ အတညခြပငြပးပါက Redploy

နပပါ။ သမသာ ဖနးမ အသးခြပန�သည။

သတခြပ�နအချကများ

1. သ�ရေဖာ�မာ တစခခမားရေနလျဝေ� Deploy လပသညအချနတ� Error message ရေပါန�သည။

2. Kobocollect ထတ�စမးသပထားရေသာ ရေဖာ�အရေဟာ�းများ�လျဝေ� ဖျကပစပါ

3. ရေ�တာရေကာကမည device များ၏ Device ID က ရေကာကမညသနာမညန�တ၍ မတသားထားပါ။

4. Server Settings ထ� Kobotoolbox URL တ� အရေကာ�နာမညပါတ၍ ထညသ�းခပါက username password

ထညစ�ာမလပ အဆပ အရေကာ�� deploy လပထားရေသာ ရေဖာ�များက�ယအသးခြပန�သည။

5. ရေမးခနးတစခဖနတးငြပးတ�း အငြမ name က မရေမမရေလျာ English လ ရေပးခပါ။

6. ODK collect app က ဖနးထတ� install လပထားမပါက အဆပါ app မ ဖ�များန� Kobotoolbox မဖ�များ

ရေ�ာရေထးရေဖာခြပရေနန�သည။ မလလျဝေ� uninstall လပထားပါ။

7. Kobo collect app က ခြမနမာဘာသာ(ရေဇာဂျ) ခြဖ�လညးသးန�သည။သရေသာ Form ရေ�ါ�းလ�ခြပလပချနန�ရေပး

ပချနတ� ခြမနမာ လရေခြပာ�းထားလျဝေ� error တကမည။

ထအချနတ� language က English ခြဖ�သားထားပါ။

သတခြပ�နအချကများ

8. ခြမနမာစာရေဖာ�ခြပဿနာ�န�သည။ ယနက�( Myanmar3 ) သမဟတ ရေဇာဂျ မညသညအ�ာက သးမညက

ကြကတ�ဆးခြဖတပါ။ အဓက ရေကာကယမည device များ၏ ဘာသာစကားစနစရေပါအရေခြခခ၍ ဆးခြဖတချကသညပ

သ�ရေလျာပါသည။

လအပရေသာ အချကအလကများ �ာရေဖ�နရေန�ာ

Official Help from Kobo: http://help.kobotoolbox.org/

Burmese Tutorial :https://phandeeyar.gitbook.io/pandatoolbox/kobotoolbox

Phandeeyar Toolbox :http://toolbox.phandeeyar.org/

Youtube Channel :http://bit.ly/kobotuto

Get this slide :http://bit.ly/kobopresentation