o programa nacional de erradicaciÓn da tuberculose bovina...

O PROGRAMA NACIONAL DE ERRADICACIÓN DA TUBERCULOSE BOVINA EN GALICIA. SITUACIÓN ACTUAL E

RETOS INMEDIATOS

Marta Muñoz MendozaXefa da Área de Epidemioloxía. Subdirección GandaríaXunta de Galicia XIV XORNADAS TÉCNICAS VACÚN LEITE

http://www.google.es/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjBmq264pbQAhXHvBoKHfEkAQ4QjRwIBw&url=http%3A%2F%2Fwww.vacunodeelite.es%2Fseragro-organiza-sus-xiii-jornadas-tecnicas-de-vacuno-de-leche-los-dias-12-y-13-de-noviembre-en-lugo%2F&psig=AFQjCNEEOkl1Hzh52h-HbrBYwn55pmh4cQ&ust=1478612369777271

Estructura

Estrutura de la presentación

Introdución á tuberculose bovina (TB)

Evolución do programa nacional de erradicación da TB

Situación actual da loita contra a TB en Galicia. Retos inmediatos

Conclusións

XIV XORNADAS TÉCNICAS VACÚN LEITE


Introdución á TB

Axente que orixina a TB

Patoxenia: mecanismo de infección

Ferramentas para o diagnóstico da TB

Impacto sanitario e económico da TB



Introdución á TB

Impacto sanitario e económico da TB

Enfermidade infecciosa CRÓNICA

Reservorio principal: bovinos

Países sen programa erradicación: impacto sanitario e económico:Sanitario: afecta ás persoas e a outros mamíferos http://elpais.com/elpais/2016/10/28/planeta_futuro/1477668309_331358.htmlEconómico: os síntomas causan diminución da produción e morte dos animais

XIV XORNADAS TÉCNICAS VACÚN LE

http://elpais.com/elpais/2016/10/28/planeta_futuro/1477668309_331358.html




Introdución á TB

(Murray et al., 1990; Collins, 2001; Acevedo-Whitehouse et al., 2005; Pereira-Suárez et al., 2006; Martín-Hernando et al., 2007; Hewison et al., 2011; Beirne et al., 2014; Ezemwa et al., 2015)

Enfermidade producida por bacterias xénero Mycobacterium (micobacterias)

Especies incluídas no complexo tuberculoso (MTBC):

M. bovis M. capraeM. tuberculosisM. africanum M. microtiM. pinnipediM. Canetti(…)

Axente que orixina a TB



Introdución á TB

Patoxenia: mecanismo de infección (i)

Determinada por:

Vía infección Factores derivados

hóspede Factores derivados

patóxeno

(Corner, 1994; Buddle et al., 1995; Gutiérrez-Cancela, 1996; Gallagher et al., 1996; Pritchard et al., 1986; Gortázar et al., 2003; Martín-Hernando et al., 2007) XIV XORNADAS TÉCNICAS VACÚN LEITE


(Fuente: Pollock y Neill, 2002; Bezos et col., 2014))

Introdución á TB

Patoxenia: mecanismo de infección (iii)



Detección resposta inmune hóspede Detección directa axente etiolóxico

Probas baseadas na resposta inmune de base celular

Probas baseadas na

resposta inmune de

base humoral

Intradermotuberculinización (IDTB)

ELISA TBEstudo

histopatolóxico + Inmunohistoquímico

Gamma interferon (IFN-γ) Cultivo microbiolóxico+ Identificación (RT-PCR)

+ Caracterización molecular (DVR-

spoligotyping, VNTRs)

IntroducciónIntrodución á TB

Ferramentas para o diagnóstico da TB

Estructura



Evolución do programa nacional de erradicación da TB (PNETB)


Conclusións



Evolución do PNETB

A TB en España

Grandes cambios no PNETB

A TB na UE



Evolución do PNETB

A TB na UE



Evolución do PNETB

A TB na UE

Focos en países libres



Estados membros con programas de erradicación de TB aprobados e cofinanciados 2016

Austria España Italia Irlanda Portugal Reino Unido

Evolución do PNETB

A TB na UE



Evolución do PNETB

A TB na UE

Estados membros ou rexións oficialmente indemnes de TB

Alemaña Austria* Bélxica Dinamarca Eslovaquia Eslovenia Estonia Finlandia Francia Italia (12/20 rexións)

Letonia Luxemburgo Países Bajos Polonia Portugal: Algarve Reino Unido (Escocia) República Checa Suecia



Evolución do PNETB

A TB na UE

159.436.000 euros: orzamento UE Sanidade Animal para programas cofinanciados 2016

62.756.000 euros: orzamento UE Sanidade Animal destinado á TB (39.1% do total) 2016

14.393.000 euros: orzamento UE Sanidade Animal UE destinado PNETB de España (22,9%orzamento UE destinado a TB e 9% de orzamento Sanidade Animal UE)

So está cofinanciado o 50% de determinados gastos do PNETB



Evolución do PNETB

Objetivo Intermedio

• Rápido incremento del porcentaje de rebaños libres de tuberculosis

Requisitos Adicionales

• Tras la detección de focos deben aplicarse medidas drásticas.• Los SVO deben permanecer fuertes y con determinación y

capacidad de decisión suficientes.• El éxito de los programas de erradicación precisa también de

sentido común y enfoques racionales

Objetivo Final

• Reconocimiento de regiones libres de brucelosis previamente a la erradicación de la enfermedad en todo el país

Rápido incremento porcentaxe rabaños libres TB

Recoñecemento rexións libres de TB

previamente á erradicación en todo o país

Medidas drásticas tras a detección focos TB

SVO cualificados, fortes e capacidade decisión

Sentido común e enfoques racionais

Obxectivos xerais do PNETB



Evolución do PNETB

Evaluación externa técnica, legal e financeira do Programa Nacional TB

O Programa Nacional discutido entre CCAA e aprobado pola UE

1 Cumpre un marco legal establecido

2 Está auditado constantemente por: Comisión Europea Misións UE - FVO Subgrupos expertos Task Force (TB, BB, BOC) Magrama



Evolución do PNETB

11,14

11,77

11,17

10,2110,78

9,18

7,46

5,91 5,685,21 5,35

4,57

3,44

2,492,11

2,812,24 2,14

1,801,52

1,76 1,63 1,59 1,65 1,51 1,33 1,31 1,391,72

2,81

4,20

3,674,01

3,08

3,69 3,68

2,141,72 1,63

1,28 1,38 1,260,89 0,75 0,66 0,58 0,52 0,47 0,40 0,31 0,42 0,49 0,48 0,41 0,36 0,28 0,23 0,28 0,41 0,55

0

2

4

6

8

10

12

141

98

61

98

71

98

81

98

91

99

01

99

11

99

21

99

31

99

41

99

51

99

61

99

71

99

81

99

92

00

02

00

12

00

22

00

32

00

42

00

52

00

62

00

72

00

82

00

92

01

02

01

12

01

22

01

32

01

42

01

5

%

Year

A prevalencia da TB aumentou en España: 1.72 ao 2.81%



Evolución do PNETB

Non todas as CCAA!!! No centro-sur hai un problema!!Por qué?

CCAA PREVALENCIACANARIAS 0,00

GALICIA 0,08PAÍS VASCO 0,16

ASTURIAS 0,28

CATALUÑA 0,32

NAVARRA 0,50

BALEARES 0,60

ARAGÓN 0,81

CANTABRIA 1,38

MURCIA 1,66

CASTELA E LEÓN 1,93

VALENCIA 2,73

A RIOXA 2,81

ESPAÑA 2,81MADRID 3,86

CASTELA A MANCHA 7,63

ESTREMADURA 12,23

ANDALUCÍA 17,24

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

PREVALENCIA DA TUBERCULOSE BOVINA EN ESPAÑA 2015



Rabaños e áreas infectadas: Interpretación severa IDTB + Uso do INF

Formación e actualización veterinarios equipos campo:

2500 veterinarios de campo en España

312 veterinarios en Galicia (132 veterinarios de campo + 161 de Medio Rural e 19 de Saúde Pública)

Evolución do PNETB

Algunhas medidas novas aplicadas a partir de 2012 fixeron que aflorara a TB!! (i)



Evolución do PNETB

Algunhas medidas novas aplicadas a partir de 2012 fixeron que aflorara a TB!! (ii)

Probas previas movemento nas comarcas prevalencia >1% e en explotacións con antecedentes

Reforzo inspección equipos veterinarios de campo

Probas postmovemento

Reforzo vixilancia fauna silvestre(PATUBES)



FINANCIACIÓN COMPROMETIDA DESDE 2018

España tería que erradicar en 2030

As CCAA deberían erradicar nestas datas:

• EN 2020: Aragón, Asturias, Baleares, Cataluña, Galicia, Navarra e País Vasco (baixa prevalencia)

• EN 2025: Cantabria, Castela e León e Murcia (moderada prevalencia)

• EN 2030: Andalucía, Castela A Mancha, Estremadura, Madrid, A Rioxa e Valencia (alta prevalencia)

Evolución do PNETB

Auditoria da UE 2016: ultimatum e presión



Estructura





Conclusións



Peculiaridades de Galicia

Situación actual loita contra TB en Galicia. Retos inmediatos

Evolución do PNETB en Galicia

Medidas específicas de loita contra a TB

Romper os dogmas que rodean á TB




Peculiaridades de Galicia


Maior número rabaños país Tamaño medio rabaño máis baixo país Elevada atomización (vecindade) Numerosas explotacións multiespecie Carencias bioseguridade Excesivas compras de animais



1989: 16,2 % prevalencia rebaño 1997: 1 % 2005: 0,3% 2015: 0,08%

(2,81% nacional, 17,24% Andalucia)

Evolución do PNETB en Galicia



Resumen características focos TB 2015

28 focos (64% novos e 36% persistentes)

Detección: 83 % CSG11 % vixilancia rutineira matadoiro6 % seguimento resesCausas brote: Entrada animais infectadosRelación epidemiolóxica con foco Recirculación foco antigoBaleiros sanitarios:36% dos focos




Evolucionamos e actualizámonos porque a situación é diferente e non podemos actuar como fai 25 anos!!

A prevalencia e a situación actual é distinta á dos anos noventa

Racionalidade e sentido común, cun marco legal e sen esquecer o risco de TB


Medidas específicas de loita contra a TB




Momento próximo á erradicación Síntomas, lesións, valor preditivo positivo baixo Data de erradicación Claves: Aumento da sensibilidade e especificidade Estudo epidemiolóxico individualizado explotación Aumento seguimento animais en matadoiro Estudo doutros hóspedes domésticos e silvestres Loita fronte á persistencia da TB Traballar na prevención




“Todos son falsos Positivos”

“Matáronnas e logo estaban

limpas”

“A fauna silvestre é a

culpable”

“Eu non podo facer nada, é unha loteria”

Romper cos dogmas que rodean á TB




“A fauna silvestre é a culpable”

O principal reservorio da TB son os bovinos

Máis de 2000 xabarís analizados, 600 corzos, 200 carnívoros

Causas focos TB Galicia: entrada animais infectados, rexurdimento focos


Especie diana

Aspecto a considerar

España atlántica Centro-sur Península

Xabaril

Situación poboacional

Poboacións silvestres

Poboacións en parte manexadas ou recluídas en peches cinexéticos

Prevalencia MTC (cultivo)

2,59%60% (Ciudad Real, Vicente et al., 2013)


Por qué é unha proba é boa cando é negativa e dubidamos se é positiva?

Todos os países europeos libres erradicaron coa IDTB

Os SVO deben investigar individualmente cada caso de sospeita para protexer o ao resto dos gandeiros

É preciso realizar un estudo de avaliación de risco individualizado, para valorar o risco de TB e se non existe valorar a existencia doutras micobacterias (sen esquecer que poden existir infeccións mixtas nun mesmo rabaño ou animal!)

As técnicas de IDTB e INF detectan animais infectados, pero estes aínda poden non ter lesións


“Todos son falsos positivos”



Se o cultivo é positivo sabemos que a explotación estaba infectada pero se é negativo non podemos descartar a infección!!

Moitos animais infectados non presentan lesións!! Por qué? As reses poden tardar anos en desenvolver lesións

O cultivo laboratorial é moi difícil pola decontaminación previa que precisa e polo lento crecemento das micobacterias (mínimo 45 días)

O cultivo exitoso das micobacterias é dificil nos casos de :

As lesións poden tardar meses ou anos en producirse As lesións nos animais latentes son complexas de detectar Poden existir lesións en órganos que non son obxecto de mostraxe A carga bacteriana pode ser baixa A infección pode ser debida a cepas de crecemento lento...


“Matáronnas e logo estaban limpas”



O papel do gandeiro é moi importante para previr a infección:

Evitando a entrada de reses na explotaciónA compra de animais é un gran riscoNo caso de compra ineludible é preferible en GaliciaA compra de animais de países ou CCAA con prevalencia superior á de Galicia debería ser evitada

Colaborando cos SVO no caso de focos de TB ou de seguimento de animais

Garantindo bioseguridade da explotaciónControl de entrada persoas / animais externos, pediluvios, rodaluvios, non mixturar con animais doutras explotacións, manexo hixiénico dos puríns, limpeza axeitada na explotación...

Garantindo manexo axeitado: mellor estado inmune do animal(limpeza de comedeiros e bebedeiros, evitar contaminación fecal/ oral, separación de novos/adultos, tratamentos preventivos, benestar animal, alimentación axeitada (...)


“Eu non podo facer nada, é unha loteria”



2008 2009 2010 2011 2012 2013 TOTAL

ANDALUCIA 37 0 2 0 13 30 82

ARAGON 779 1.052 1.605 1.851 1.833 2.067 9.917

ASTURIAS 1.713 2.122 2.017 2.114 1.606 1.725 9.187

BALEARES 18 18 0 171 68 9 284

CANTABRIA 2.879 3.591 3.918 4.284 3.553 3.621 21.846

CASTELA LEON 768 990 919 901 1.079 929 5.586

CASTELA-A MANCHA 14 15 0 0 0 35 54

CATALUÑA 0 12 50 66 50 88 266

ESTREMADURA 37 21 1 38 105 57 259

MADRID 21 0 0 15 2 3 41

NAVARRA 24 34 34 4 0 0 96

PAIS VASCO 2 12 2 33 34 10 93

TOTAL ESPAÑA 6.292 7.867 8.548 9.477 8.343 8.574 49.101

ALEMANIA 1.778 2.906 1.735 573 628 1.219 8.839

AUSTRIA 42 117 92 82 28 61 422

BÉLXICA 0 0 0 40 223 10 273

DINAMARCA 84 74 133 35 52 106 484

FRANCIA 825 765 673 1.311 630 788 4.992

HOLANDA 56 746 1.702 1.944 1.377 1.530 7.355

IRLANDA 0 0 0 0 0 2 2

ITALIA 198 0 1 0 30 6 235

LUXEMBURGO 9 126 91 129 1 167 523

POLONIA 31 0 0 0 0 0 31

PORTUGAL 60 16 60 21 51 113 321

REINO UNIDO 53 0 0 0 0 0 53

REPÚBLICA CHECA 0 75 0 0 0 0 75

SUIZA 62 0 0 0 0 0 62

TOTAL UE 3.198 4.825 4.487 4.135 3.020 4.002 23.667

TOTAL 9.490 12.692 13.035 13.612 11.363 12.576 72.768

Conseguiremos un avance crucial para a saúde pública e para a sanidade animal

A gandaría de Galicia adquirirá un estatus sanitario moi privilexiado, o que repercutirá nas oportunidades de mercado e na valoración dos seus animais e produtos

Diminuirá a presión diagnóstica sobre os gandeiros e observaremos a enfermidade desde outro punto de vista

Poderemos destinar o custo do programa ao estudo doutras enfermidades e doutros problemas de importancia para a gandaría de Galicia


Vantaxes da erradicación



Estructura





Conclusións



Estructura

Conclusións


É unha enfermidade altamente contaxiosa, moi persistente e de complexa erradicación. A TB existe ainda!!

Os SVO estudan cada caso de sospeita e valoran o risco de TB

É importante que o gandeiro colabore e confíe nos SVO

Non esquezamos que antes de aplicar o PNETB tiñamos un 16% de TB en Galicia. Avanzamos moito e temos que continuar

Moitos países europeos xa erradicaron e nos tamén podemos

Galicia merece adquirir o estatus de libre de TB tras o esforzo realizado polos gandeiros e veterinarios nestes últimos 25 anos


!

Moitísimas grazas !!!

o programa nacional de erradicaciÓn da tuberculose bovina...

Documents