notes du mont royal · "au llaéào’ô patrolÛgia sybiaca complectens opÉra umnia ss....

Notes du mont Royal

Cette œuvre est hébergée sur « Notes du mont Royal » dans le cadre d’un

exposé gratuit sur la littérature.SOURCE DES IMAGES

Google Livres

www.notesdumontroyal.com 쐰

.77- i" ’V fBfiBTSI’lS

.FBÎFËQŒI. VIA 1100W 564. (à fl’POGRM’w

æ,

PATROLÛGIA SYRIACA

PARS PRIMA

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIITOMUS SECUNDUS

IMPRIMATUR

Parisiis, die 29 Mardis i907

a. LEFEBVRE,

vie. gen.

EXCUDEBÂNT FlllXINflïanT ET SOC". - IESNILI AD STIHTUI

"au llaéào’ô

PATROLÛGIA SYBIACACOMPLECTENS OPÉRA UMNIA

SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE CATHOLICORUMQUlBUS ACCEDUNT

ADORUM ACATHOLICORUM AUCTORUM SCRlI’TA OUAE AD R55 ECCLESIASTICAS l’ERTlNENT

QUOTOUOT SYRIACE SUI’EHSUNT

SECUNDUM CODICES I’RAESEHTIM LONDINENSES, PARISIENSES, VATICANOS

ACCURANTE R. GRAFFINPH. AC T". DUC TOII’Z’, LINGUAE SYRIACAE IN FACULTATE TIIEOLOGICA INSTITUT! CATIIOLICI PARISIENSIS LECTURE

PARS PRIMAAn INITIIS usons A!) ANNUM 350

TOM US SECUNDUS

CUICK

’lfilïll aYRIMLl’I HILALIlI 8"";le INSÏIŒIERIIRT. LATINE VEHTEIKUNÏ, 50115 ILLUSTMVEIŒNÏ

l. PARISOT, F. NAU, M. KMOSKO

PARISIISEDIDERUNT FlRMIN-DIDOT ET 50011, m heurs, se;

INSTITUT! ramone! TYPUURAPHI

M C)! V Il

ELENCHUS

RERUM QUAE IN H00 TOMO CONTINENTUR

Aphraatis Demonstratio XXllI.

Bardesanes.

S. Simeon Bar Sabba°e.

Testamentum Patris Nostri Adam.

Appendix

Notes du mont Royal

Une ou plusieurs pages sont omises ici volontairement.


iÎnÊËng B5359O

BARDESANES

LIBER LEGUM REGIONL’M

CUllJS

TEXTE)! SYRIACUM VOCALIUM SIGNIS INSTRUXIT, LATINE VERTIT

F. NAU

ANNOTATlONIBUS LOCUPLETAVIT TH. NÔLDEKE

PRAEFATIO

CAPUT PRIMUM

SCRIPTORUM TESTIMONIA

DE BARDESANIS VITA, SCRIPTIS, DOCTRINA.

Cum de Bardesanis vita et doctrina non reperiatur apud scriptores eademsententia, eorum a saeculo secundo ad saeculum quintum verba in primaparte attulimus; in secunda autem ea quae recentiores finxerunt adiecimus.

’ AUCTORUM ANTIQUORUM TESTIMONIA.

l. Bardcsanis origo. - 2. Educatio. - 3. Vita et mors. -- a. Scripta. - 5. Doctrine.

l. Bardesanes, syriace grisé, id est filins Besanis, quod nomen est [luminisEllessae, vocatur etiam Bapômtiwz; i. Fuil; natione Syrus’, quidquid de parentum

eius origine existimatur. Non obstat quod a Iulio Africano’ vocatur B4987.-cirn; à Higfloç, id est Parthicus; nam illo tempore Edessa vocahatur EdessaParthorum fichai: MW. Vocatur etiam a Porphyrio aivizp Baëulo’moç, id est, ni

fallor, Chaldacus, vel astrologiae peritus. Difficilius est interpretari nomenin ’Aggémv « Armenicum » in Philosophumenis5 Bardcsiani tributum. Vel

Bardesianes ille non est Bardesancs noster, sed Apostolus ille Armeniae cuius

meminit liber° Moysi de lihorcn adscriptus, in quantum fidcs huic auc-lori tribui potest; vel Bardesanes Armeniam revera evangelizavit, et vocaturArmenus e loco sepulturae, non originis; vol locus ille spurius est et legem-

iEpiph., llaer. LV1; Migne, Patrologz’a. Gram-u, t. LI, col. 990. Philos. VU, 31;I’. G. t. XVI, col. 33314.

’Eus., Prnep. E0. VI, 9; P. G. t. XXI, col. 1463. Theod., Ilaer. Pub. I, 22; P. G.t. LXXXIII, col. 372.

3 Velerum Mathemntù-orum apem, Paris, 1693, p. 300, col. 2.’ Cureton, Ancien! Syrz’ac Documents, London, 1864, p. 141, ult. linea; p. 94, l. 7;

p. 106.

5 Lot. rit.i Historia Armem’ae, Il, c. 66; citalus in Fragmenta hist. graecorum (cd. Didot), t. V b,

Paris, 1872, p. 63-67.

493 PRAEFATIO - CAPUT l.dum est forsitan Bagônciiv-nv 2.1i (Appoviov Bardesanem et Harmonium (eiusfilium).

Natus est Edcssae vel saltem prope lâdessam, ut indieat eius nomen ettradunt picrique scriptores. Celebris illa urbs in Mesopotamia sita est, undeBardesanes, cum Syrus natione et lingua esset, vocari potuit En Meaonorapuïa;(Mesopotamiae) 1.

2. Bardesanes educatus est in aula regia cum Abgar (IX) filio Manu(VIH), regis Edessae’ : Aùyaîpcp 8è 7?: 761v ’Eseac-nvcîw Soviet?) âvdpi àmœrairqi zani

layamraînp éîmxsloüpevo; Tà npôra, mi mFfiPŒ’TTŒV ce ripa 2.1i 77.; oui-roi; gamay)»:

musant; a.

Testatur etiam lulius Africanus se illum vidisse in aula Abgaris; erattune Bardesanes solers venator : eiàov 7.1i 111316; év ’Aëyaipou 706 pat-min»; Mivvou

rai] rondo; (16105 rondin; «apaisante; êpoû iqu-nymafdvou. Toîo’rnç d’un 851MB; in, (Bats

0’691; noria ipjv 0’367]; àpxpi. pua-niLÊpïœv... iv 3è i9: cape; niera; Bagdnaivn; aïnsp 7:;

ÉTEPOÇ. êôaupz’Ïopev 3è ôpîàvrsç... Ë

Inde sequitur Bardesancm ex praestanti familia natum, educationem re-giam nactum esse et exercitationum regis participem fuisse : studiis tamenaddictus erat, nem linguam syriacam et linguam graeeam optime callehat :10’716; 1L; En: ëv 11?; suai YÏG’JGGIIÇ, (Ell-nvuqî 75 dahir? 1.1i. ":(Iw 55va (par? 5.

Ad summam astronomiae et astrologiae cognitionem pervenerat : èr’ izpov3è TE; Zaïdaïxî; êfitfiT’fiiL’fi; ilflaxa’rofl.

Homo erat perceleher, in syriaca lingua peritissimus : inné-rand; Tl; in;;’ .rV.’, "8)-.’--.7uY Te Tl... qumV çOJVYI] Il s57..ln(ù)ndt°, -

3. Porphyrius (223-305) scribit ad praeeedentem hominum aetatem Bar-desanem pertinuisse : éni. rôv fiaîâlçœv -r’.y.ôv 7570m; ".

Idem Porphyrius in alio opere scribit Bardesanem vidisse Indos legatos

I Eusebius, H. E. 1V, 30; P. (Î. t. XX, col. 401. Hier-on, De viris ill. 33; P. L.t. XXIII, col. 647. Epiph. liner. LVI. Dicerc possumus etiam regionem Osroenen, cuiuscaput est Edessa, ad Armeniam vel ad Mesopotamiam a diversis auctoribus referri.

2 Manu (VIH) regnavit a 139 ad 163 et a 167 ad 179. Abgar (1X) regnavit a 179 ad 216.CI. Rubens Duval, Histoire d’Edesse, Paris, 1892, p. 72-73.

3 Epipll., Haer. LV1.1 Lou rit. Citatus in llilgenfeld, Bardesanes der lente Gnostiker, Leipzig, 1861, p. 14.3 lipiph., Haer. LV1.6 Plus, Praep. Eu. Yl, 9; P. G. t. XXI, col. 464-476.7 Plus, Il. E. IY, 30.8 De abslin. 1V, 17, Romne, 1630. Cf. Fragm. hist. graec. t. V b, Paris, 1872,

p. 70-72

SCRIPTORUM TESTIMONIA DE BARDESANIS VITA, SCRIPTIS. 494

ad Antoninum ex Emesa (705 èE ’Euead’w) missos et ex eorum narrationibus li-

brum scripsisse*. Autoninus ille est Heliogabal, qui fuit imperator ab anno

218 usqne ad annum 222. -Eusebius traditï’ Bardesancm scripsisse libros adversus Marcionem et

alios, necnon percelebrem de Fato dialogum ad Antoninum’, et alios pro suisdiscipulis dialogos qui e Syriaca lingue in Graecam conversi sunt.

luxta Epiphanium, Bardesanes ah Apollonio 1 imperatoris familiari rogatusut christianam fidem desereret, respondit se mortem non timere et quasi con-fessorem fidei se praestitit : ’Anollawiq» 3è 11?) mû IAvrœvivou Érxipop àvrfipe 1:19am-

wîyzvo; alevinaient ce; miennes; êzu’ràv léyew, o 3è 6183m ëv Tiîil dualoyia; zonée-m,

16702.; ce cuverai); ânezgivaro, me; sùceâeiaç àvdgeiw; ànoloycéuevoç, Mures: px); 3531.94;

gis-1;, av obliquer: gazerai, ziv 1:5 in?) gueulai p.9. &VTEËTTOLS. Quin etiam Apollonio An-

tonini familiari, ut se christianum negaret suadenti, aycquiescere notait, ac pro-pemodum inter fidei confessores relatas est. Etenim pietatis patrocinio fortissimcsuscepto sapienter inprimis respondit, negavitque mortem se timere cuius, etsiimperatori non resisteret, sibi nihilominus necessitas imminent.

S. Hierouymus etiam scribit z Ardens eius a Syris praedicatur ingenium etin disputatione vehemens, scripsit infinita adversus omnes paene hacreticos, quiastate eius pullula’verant in quibus clarissimus est et fortissimus liber, quem Marco

Antonino de fate tradidit, et multa alia super persecutione calamina, quae secta-tores eius de syra lingue verterunt in graecam, si autem tenta vis est et fulgor ininterpretatione, quantum putamus in sermone proprio °.

Quoad tempus mortis eius dicit Epiphanius1 : rit-ripasse pèv parât 721v ézeivou Te-

).eurhv in); 715v mon»! ’Avrœvivou Kaicatpoç, où 105 EüaeÊoûç Kalouuévou, 00.7.5: 706 Où-rf-

gau- Post eius (Abgaris) obitum ad Antanii Caesaris asque. tempera perseveravit,non Pii, sed Ver-i. Sed Lucius Verus mortuus est anno 169, Videtur ergo erra-visse Epiphanium; et legendum est me 705 êî ’Epsadsv, ut scrihebat Porphy-

rius, scilicet Heliogabal (vid. supra). Videtur Epiphanius textum Euscbiiperperam interpretatus esse (vid. infra â Il, p. 510).

4. Ut notat S. Hieronymus, scripta innumera composuit adversus omnes

* Slobaeus (Eclog. phys. I, 4, 56) citans Porphyrium, De styge. Cf. Fragm.hist. graec.t. V b, Paris, 1872, p. 68-69.

1 H. E., lac. cit.3 Ad Marcum Antoninum,juxta S. llieron., De Viris ill. c. 33. Legendum est ad Heliogabal.1 Forsan Apollonius Stoîcus, quem Antoninus Pins a Chalcis in Syriam adduxit ad

éducationem Merci Aurelii. Cf. Ililgenl’eld, p. 10.

3 L00. cit.

i Lee. cit. S. Hier. sequitur Eusebium.7 Lac. cit.

un. sur. - r. l. T. n. 16

495 I’lîAEFATlO -- CAI’UT I.paene haereticos; scripta autem illa perierunt. Scripsit dialogum de Fato adAntoninum, alios pro suis discipulis dialogos, et librum de rebus Indicis iuxtanarrationem legatorum missorum ad Heliogabalem, ut supra notavimus.Scripsit insupcr ad imitationcm Davidis regis centum quinquaginta psalmosquos iuvcntus Edessac cancre consueverat.

P. 553 F :1123 munissant-assas me». Asie-Imea-émiè Hais..mSâMgoyhoêPASLJngâbâuziÂJElSJrî°P41âàÂagciàùzlwglüpz lmËîlejnh’èÂsùio

4 .lI’àLaoyëopJI:-15vôé.næâallà

Ft’t’if quippe hymnes, casque modulationibus aptavit et composait cantica et

induæit metra et mensuris panderibusque distinæit versus. [tu propinarit sim-plicibus venenum dulcedine temperatum. Aegroti quippe cibum salubrem non elege-

runt. Davidem intucri volait ut eius pulchritudine ornaretur et similitudine com-mendaretur. Centum quinquaginta quoque hic composait matira. ’.

ais-.4; sa», dans au» au; lib-xis: 11.2 limba in; spi-.5, ...-nm;In specubus Bardesanis races et carmina; animadvertens enim hommes in primo

aetatis flore musices suavitate capi, carminant concentu inventaient corrupits.Sed S. Ephrcm qui multa adversus Bardesanem congessit, verba adver-

sarii sui non transcripsit, unde perierunt omnia carmina Bardesanis exceptispanois versibus infra recitandis (vid. p. 500, 503, 504.).

Notandum adhuc insupcr in actis syriacis S. Thomae inveniri hymnumquemdam gnosticum, ut ostendit doctissimus Noeldeke*. qui contendit llym-1mm istum a Bardesane forsitan conseriptum fuisse. Cum plurcs poetae syriet gnostici existere potuerint, haec opinio clarissimi viri tuto demonstrari ne-quit, doctrina dcmum Bardesanis non est nobis suIïicienter nota ut possimusillam cum alia comparare. - Cactcroquin quidam iuniores sententiam, abillustrissimo Noeldekc prolatam, arripicntcs. alios hymnos et preecs quaein actis S. Thomae inveniuntur Bardesani tribuerunt, quia quasdam gnosti-cismi formulas forsitan praebere videntur 5.

Ex scriptis Bardesanis remanebant tantum quaedam excerpta ab Eusehioin Praeparatione Evangclica tradita” et sive in liecognitionibusT sive a Cac-

IEphraem Syri apem omnia, t. Il, Romae, 1740.3 Tll. Lamy, S. Ephraenz Syri hymnz’et scratches, t. Il, Mechliniae, 1882, p. 66 et

S. Eplzruem Syri opera omnia, 1. III, liomnc 1743, p. 41.3 Open; omnia, Il, p. 439 D.* Zeitsrlzrift der Deutsclzen JIwgenldndisz-hen Gcsellschafl, t. XXV, p. (376. I’Iymnus

illo (ICCSSU Videtur in antiquissimo Sinaitieo Codice. (If. Studia Sinaitica, t. 1X, p. 24-25.5 Thilo et Macke; cf. Lipsius, Die apocryphen .Alpostelgeschù-hten and Apostellegem

dan, 1883-1890, t. I, p. 272-345.ü Yl, x, 1-28.

7 1X, ch.x1x; P. G. t. I. col. 1409-1415.


sariol iterum citata; cum annis 1843 et 1847 Museum Britannicum iurc em-ptionis acquisivit bibliothecam syriacam e deserto Nitriae in Ægypto, quaeinter alla continebat Bardesanis opusculum quod, sub titulo De legibus regio-num, praebebat omnia excerpta ab Eusebio tradita. De hoc opere fusius infradicemus (p. 527 sqq.).

Musei Britannici eadem collectio Operis euiusdam Bardesanis, in epistolaGeorgii episcopi Arabum citati, fragmentum continebat; de hoc etiam videinfra (col. 612).

5. Bardesanes fait modo haereticus, haeresi scilicet Valentini addictus.modo orthodoxus, scribens adversus omnes haereticos, negans tamen resur-rectionem corporum, quamdam peculiarem doctrinam tradens de creationemundi et de corpore Verbi. De his consentiunt auctores, sed in multis dis-sentiunt :

quta Philosophumena, quidam ’Apônawîv-n; (Bardesanes P) ad scholam Va-

lentini pertinens, asserit spirituale esse corpus Salvatoris (v1, 35, P. G.t. XVI, col. 3250), et adversarius est Preponis Assyrii (vu, 31, Ibid. col. 3334).

quta Eusebium, Bardesanes Valentini scholae primo addictus, eam deindedescruit et impugnavit; fuit ergo orthodoxus, sed pristinae haereseos notasnon penitus extersit : in! 8’ aigu 0570; apârsgov r71; Kari: Oùakvrïvov 610km, urzyvoù;

3è TatJTnç, filais-roi ce 77.; 7.115: coûtes: avilit-ovin; étalé-fig, ê30’xu [Liv me; «in-à; Eau-n?)

fini ris: «isba-ipse: yvôu’nv patarseeîaôai, où aux: mi. navrelô; 73 aineèqôüxluzro Tàv fi; montât;

ipéca»; ëümvz.

E contrarie, iuxta Epiphanium, Bardesanes primo orthodoxus fuit et quasifidei confessorem se praebuit, ut supra diximus. Multa scripsit verae fidciconsentanea, sed deinde in Valentini errores incidit et mortuorum resurrec-tionem negavit.

luxta S. Ilieronymum : Bardesanes... primumValentini sectator deinde confu-tater, novem ipse haeresim condidita.

In dialogo Adamantii de recta in Deum fide, quidam Bardesanita nominoMarinus, negat malum a Deo creatum fuisse, et Verbum carnem humanamsumpsisse, necnon carnis resurrectionem 1.

’ Interr. CIX-CX; P. G. t. XXXVIII, col. 977-988. Hi quatuor textus scilicet : Bar-desanes in germanicam linguam translatus, Eusebius, Recognitiones et Caesarius citanturah Hilgenfeld, pp. 81-85 et 92-124, in eisdem paginis, ut commode conferri possint.

’ Il. E. IV, 30.

3 Lac. cit.1 P. G. t. XI, col. 1711 sqq. et Bakhuysen, Der Dialog des Adamantius, Leipzig, 1901,

pp. x, 116, 168, 170, 178, 204, 270.

497 PRAEFATIO - CAPUT l.S. Ephrem multa de Bardesanc vol saltem adversus eius discipulos con-

scripsit. Hos textus de Bardesane et in unum coniicere et in ordinem adducerenobis liceat *.

l0 Varia - : P. 438 D :Ilîàta’u am» «2356»: 4A: .LiispgiiJoi:à.i-.sàoà Je;

43km «and: mini Horreum lolio plenum Bardesani dedit (diabolus), que per agros dis-

seminato et mon! subolesccnte triticum Iappis tribulisque suflbcaret : ita. ut demaincum sua segete ipsum satorem in fascem compingeret unum.

P. 438 E :...u6&nî-4.Jb1a»°asiuI-ürw film-ibi

du.) ixiaBardesanis sermo palam pudicus erat, clam mutatus est in mysterio blasphc-mine; femina est furtim agens, in conclavi peccans... Ornavit (Daemon) Bardesa-nem cum cestibus (pretiosis) et beryllis.

P. 438 F : gréasàdsëea-üiëexhab «madames Suis singulis viliis instruæit

(diabolus) : Marcionem maledicentia, cersutia Bardesanem.

P. 439 C : «sa» mafia-ès: dusseI’ersutia Bardesanem (accusant), confirmavit par linguam suam, sigillo muni-

cit accusationem suam.P. 439 F :l-iizîiet’atïâa uni-ois 8min -à-ië°’vmtsrëa’nm5-ai- «4&5 iz’rËfh-J’x-Ë Quis

ille primas Bardesani a Besane ascivit nomen? Congruit id certe magis Bardesaniquam Desnni fluvio, non enim hic CdrdttOS et lolia adoucit.

P. 558 F : «à!» «a: .5» «a: ahé Jus-4:.» Ni: :g-iàüe’sg Propitiamini pro Bar-

desane qui decessit in paganisme, daemonum Iegionem in. corde Dominum in 0re ferens.

P. 547 D au», ...-sit bagel. .1516.u6ylï.:&olôwf:à-f65sa&lùane. : ...-ding est. ...MLÀ: au. : ...-passa.

Erubuit etiam Bardesanes qui errant et in errorem induacit. Docuit plures esselegislatores; blasphemavit et non sensit veritatem unicam esse, quae crescit in suis

legibus, e-volcitur in suis sententiis, crescit in suis benefactis, et proficit in suisiudiciis.

Plurcs legislatores esse possunt in diversis regionibus, qui leges maximediverses condunt ut ait Bardesanes, ita tamen ut unitas veritatis non minua-tur, nam de legibus positivis loquchatur Bardesanes.

Item p. 485 A : frit-5m51? L55

Bardesanes ornavit fraudent suam.

2° Discipuli Bardesanis nomen magistri fcrunt - : P. 489 F : «un:Je à: 1:2;er aux sa, and usa. sa! Lla’oo:a145l.i un, :

I Omnes hi textus ex volumine S. Ephraenz Syri apem omnia, t. Il, Romae, 1740,sumuntur; unde : p. 438 D idem sonat ac, t. Il, pagina 438, littera D.


13.6 nia-L5 z van vses. ......asi magna, mas. mima, z arasai seau...i «sa; duèziègëoxi Sed age, percontare Bardesanis asseclas, quatandem ratione persuasi, quatre illecti spe a Bardesane sibi’nomen quaesi’verint;

quae rursus huius appellationis origo fuerit? An forte quia generis eorum auctorBardesanes fait, qualis Hebraeorum Heber? Alioquin si causa nominis doctrine. fait

cognomen a nomine doctoris petitum demonstrat dogma aliquod minime sanum ab

illo commentant, ac traditum fuisse... Neque enim quisquis coetui cuipiam prac-ccpta (ledit suum etiam nomen adiecit : Apostolus plurimas gentes instituit, nul-lam tamen sua insignivit nomine.

P. 485 C: ’ garnisses, Maman duit-15 que liéëo:mlàèâél1’sqk

i tu du". un ne usas-:5 «mise mei-siValentinus gregem ab Ecclesia suffitravit, et vocavit illum sua nomine. Vocavit

sue nomine Cucus, et sufluravit illum callidus Bardesanes, et fecerunt illum sicutqregem foris (Ecclesiae). Marcia proprias sibi divisit coulas, cecidit Manes et seduæitab illo.

P. 559 A : est: titi-1 JLzîü-S «un: : ’3-Ë’v-5° au» fait «au : ses;

Sue Bardesanes pecori propriam impressit notam suumque ducit gregem. Mancs

autem atque Bardesanes, postquam Ecclesiarum thalamus incestarunt, culgari moc-

cltorum orle, mutavere nomina, sua instruæerunt.P. 559 D : il Je; ipso-deimiiniozyaui IMLÀo-émfihé-übwïührhintàaênsùdû

Mi» 44S» liai ému?» n’ai L335: Quid dicum? Omnemne eos naisse pudorem omnive

verecundiae sensu cariasse? Quando suis scripturis hominis nomen praefiæeruntaudiebantque scribam suppressa veteri formula : sic dicit Dominus exercituum,lectionem his inchoare verbis :sic dicit Marcion, ille videlicet furiosus, aut Manes.out Bardesanes.

P. 490 E : un, m3.; .ï Tiens mpi ci maxima-nan? a?Utrum praestet magisque deceat Christianum an Marcionitam nuncupari? Di-

rine Christianum un Desanitam zizaniam?

P. 490 F : mi ne. ducal); au... ,3 à. Nt] «Latin au ha mais son très«5M «à: issu-si L565 une Anis .minLnî un osas limogé Itçzi assis-i

Quando necdum viderat lucem Bardesanes, out Marcionis nomen innotuerat,(taramas unde suum antiquissimae Ecclesiae dumerinl nomen, et hoc nostram per-

petuo fore statuamus, novasque, rage, nuncupationes reiiciamus.

In sermone vigesimo quarto contendit S. Ephrem unum esse christiano-rum nomen; dum pagani et haeretici diverse, et quidem turpissima (sicutCynici) nomina ferunt. Adiicit :

P. 494 B : un! ...u sans.» .935 ou; ...zis. .135 in, ,2 saké mais:Praedicant plures Christos, alium quidem Manethi couetaneum, Bardesani alium

aetate suppurem, atque alium Marcionis aetate notam.

l.99 PRAEFATIO - CAPUT l.Non animadvertit S. Ephrem plures scholas philosophicas unum tamen

Christum adorare posse, licet eius acta et attributa aliter atque aliter exponant.Item, p. 494 F, dicit S. Ephrem in Ecclesiae initiis non exstitisse nomina

Marcionis, Manethis vel Bardesanis.Sed omnia illa non probant Bardesanem non dico gnosticum, sed ne hae-

reticum quidem fuisse. Fuit equidem dux scholae et eius discipuli nomine eiusinsigniti fuerunt, unde Rabbulas facile potuit illos omnes ad veram fidem.a qua non longe aberant, revocare.

3° -- Alii textus crimini vertunt Bardesani cognitionem suam astronomiaeet astrologiae :

P. 439 E :çîflam-Ëlîoüâàizeglàb au» «la «ses seau. Legebat ille

(Bardesanes) non veritatis alumnos prophetas, sed libres de signis Zodiaci trac-tantes assidue volutabat.

P. 550 C : tin-Ë M5 me miaulas»: lbi-6! : pas unifia: 991: samagots-3h fiole fui m 1:16 sui-3° : lbi-35 Sic a Domino comminata luesBardesanem. etiam corripuit septcnorum principiorum (planctarum) reportorem :malum quad verüatis ferrum dolaverat inttllit garrulo sophistae, qui signa Zodiaci

praedicavit, et observavit horoscopes, septenaria (planetas) laudavit et captantharas, septem accepit plagas (climata P), suisque alumnis ca; testamento transcripsit.

P. 439A z MuMMenL» Murs hüLlfl-Ënàziî-Ô-nlî-làüëzllh pas;

Mina-z semi» «un; etc-iam n°1775154 lime-in: uni 4&3: Solemne ipsis est commun:

obserrare mot-us, temporum supputare momenta, tonitrua ex codice eœaminare, in-deque arcanas significationes petere, plenilunia cum signa Zodiaci comparare.Scilicet cum oportcret versari et agere cum Ecclesia, 0re nempe sanctorum Iibrosruminante, libres pestilentissimos studiose revolvunt l.

P. 553 F : Mât-13° L556 Land-l: J’ai-i «hi alésa-étuis Suflî’rre dobetis fra-

tres mei narrationem dictorum eius : entium... stellarum et signorum :0diaci.

P. 498 B: «Si ê-nêwîwl Maman mm mieUbi par obliquas viarum [lagons circumsonayre audies incantatorum carmina, et si-gnorum Zodiaci vocabula... non est car ultra ambigus.

l Unda, iuxta S. Ephrem. libri de signis Zodiaci, lioroscopis et planetis tractantes ha-bcndi sunt pestilentes. Talis est equidem liber ille chum regionum. Itaque multa adver-sus Clialdaeos et de fato, scripsit S. Ephrem (.ildversus haereses sermones 444 id estpp. 414-1467), ut pestilentissimum librum Bardesanis de medio auferret et suo ipso librosuppleret. Omnia ipsius exempla a Scriptura sacra petivit et pro a ove sanctorum librosruminante n scripsit. Unde ab argumentatione et a methodo Bardesanis toto coelo distantilli sermones sancti Ephrem adversus Chaldaeos et de Fato.


P. 558 D : «se soupa: tous nuasse uni m une: un vos mais sa nimbe mon:IW; ...sio adnés Ê»

"a. ,63 thé-I!46.251: Un;

Salis Lunaeque meatus admiratus, banc matrem imaginatus est, illum patrem,deos deosque distinæit bisque longam sobolcm adiunæit, sacra divinaquc omniaplcno 0re traduæit, Iaudavit quae sibi finœit numiua ca solemni formula salu-tare solitus : gloria vobis, domini deorum.

Agitur hic de Sole et Luna vocatis L?» sou Dominis ab astrologis (cf.Kayser, Causa Causarum, Leipzig, 1889, p. 208, I. 4-10 citatus infra p. 525)et de signis Zodiaci, quorum alia sunt masculini sexus et alii feminini (Firm.Mat., Matheseos libri VIH, Leipzig, 1894, Il, Il) et vocantur Dii (Ibid., xxm,un", 3 et 1V, xxr, 2). Juxta ipsummet S. Ephrem, Bardesanes Deum unicumesse profitebatur (cf. infra p. 443 D et E).

Ut haec crimina de liaeresi astronomica Bardesanis intelligi queant, no-tandum est cultum astrorum Edessae viguisse, ut patet ex nominibus locorum

et personarum.Hoc expresse dicitur etiam in Doctrina Addaei : miam «à: Hà L55: i4 131 sa

du: tu! a; I6: un.) «un! émia-si Mao z m5 «un? and»: les» nain in: ne un ses m, lm

Midas pl pas ri mihi» hala-h ri Nm les émir»: Video regionembanc (Edcssae) opertam paganismo adversus Deum : quae sunt idola illa Nebo (Mer-

rurii) ct Beli (loris) quae vos adoratis? item honorons si» la (Filium Nicol) sicutricini vestri Harranci et Tharata sicut Mabugaei et lin-î (Aquilam) sicut Arabeset Solen: et Lunam...

ln alio loco Addaeus dicit discipulis suis : 2 shahs mon émia: sic-ni A «si

lés-4’ «M a» x46: W Caveatis paganos qui adorant Solem et Lunam ctBel et Nebo, et alios qui vacant haec (astra) deos.

Ipsemet S. Ephrem reponit astrologiam inter causas haereseos :P. 488 F : un.» au; «A ...ini si au. aléa-3:84 N’a-15W»?! unis-i tu:

Multi (haeretici) acm-ulati saut astrologiam et peregrinas sectas. Manes aususest omne malum congregare. . .

Unde, ad integritatem fidei servandam, astronomicam sen astrologicamscientiam primi Edessae Christiani necnon S. Ephrem maledictis prosoquun-tur. Addaeus dicit discipulis suis : à. "43.3, ,[N Issus. ëëùirséhaqa

émis: (au; à» agas «in (.ng En: un me. Fugite iusiuran-tium falsum, homicidium... sortes et horoscopos in quibus gloriantur Chaldaci«Ieccptores, stellas et signa zodiaci, in quibus coufidunt stulti.

l Tino Doctrine ofAddaï ed. Philippe, London, 1876, p. 24,1. 13.1 P. 1.3, l. 21.

3 P. 35,1. 14, et in Cureton, Alu-t’ont Syriac Dom, p. 15, 1. Il.

501 PRAEFATlO - CAPUT l.Caeteroquin timor illo scientiarum astronomicarum quosdam prosecutus

est christianos, ne in crrores laberentur, per multa adhuc saecula. ln saeculosexte, Gabriel, Rufini filins, episcopus Nisibensis, eiectus est quia motuumstellarum et signorum valdc peritus crat : ténia 16°.. site: sa!» on? à

4 «ce»:Item Eusebius Emcsensis (fi- 360) prebris ac conviciis appetebatur quasi ma-

thematicarum artium studiosus’.

Ex his adiunctis perspicuus evadit sensus textuum S. Ephrem adversusBardesanem qui libros Clialdaeorum Ægyptiorumque (le astrologia et astro-nomia callcbat”.

4°. - Alii tandem textus ad doctrinam spectant :P. 443 D : méca: si.» p8 à 46.5: été un; «and: ,2: il mode asseruit Bardesanes

cum Marcionc, mode reiccit (sententiam) duos Dees esse impessibilc esse.

P. 443 E : une un! site du: du «w! sa» r8 û: tank Je Il». aile ml: ses seun? «à W Bardesanes itaque, qui contendit plures Deos esse non pesse, si (lacet

uihileminus plum esse entia (man), iam admittit qued rei-iciebat.

Illi duo textus demonstrant Bardesanem unitatem Dei confiteri, etsiS. Ephrem variis argumentis errerem pluralitatis deorum ei tribuat. Caetero-quin in opere De legibus terrarznn invenimus vocem un: quae idem sonat atqueens’l, et aliunde unitas Dei expresse designatura... aux» M: pas» s3 -g»&1t: à M

I441: émît Pain: liner-5 à L14 166» Omne enim quod eæistit Domine omnium incli-

get... et erunt pas; et quies en clone Domini omnium naturarum ’.

Sunt et alii textus de illis a Itié n :P. 443 E : 46646 un: poë- ga sa; r:- tsop’su K un suifs Là et: M15! LÀ Jo

Iam si plures Dii non sunt, nec sunt plures « Itié n, cum naturae divinae ethorum a Itie’ n unum si! nomen et commuais diguitas.

P. 444 A : M sans» sa la. pas! ,5. si, pas, A; un; Recruduit in Bardesancerrer Graecorum qui decuit omnia et a Itié n (elementis) creata et constituta esse.

P. 444 B : se. tu .5...- »9: au», n°33?» .05 pas a tu: aussi en ses» «nous

a ces «si» L336»Marcien et Bardesanes impie affirmant non unum esse rerum conditerem,

4 Guidi, Un nuovo leste siriaco salin steria degli ullimi Sassanidi, Lugduni Batavo-rum, 1801, p. 10, l. il.

’ Socrates, Il. E. Il, 9; cf. etiam Sozom. III, 6; P. G. t. LXVll, col. 200 et 1045.il Cf. infra col. 504, l. 19-23 et 580.i Cf. Marx, p. 29.5 (Il. infra col. 588.1. 113-14, col. 610, l. 21-22.6 (Il. etiam, col. 508. I. S : Illa enim qui omnipotens est unus est.

SClHl’TORUM TESTIMONIA DE BARDESANIS VITA, SCRIPTIS. 502

summi scilicet epificis opera rebus ab ce [actis attribucrunt, sic ut F ilium et Spiri-tum Sanctum cum istis confunderent.

R468 D: .oyÂnnÏÜL-SSJJLlflaLÂÂxIàgmÂLSNÎIJigüxMLÀLÆLàA 5.6.1131.2250: mais

Hé-nu’n «2155-11: «au; un si.» sa ,2 une ou au» sa «un orbi un: ,2 mus Do un»suai à»; bio; «été A! Il ,5 w à»: du: .1365»; «sa: gré-.5 ai m5543 au; «La» «su

E Graecis acceperunt vocabulum ediesum materiae turpis, istud nimirum necMoyses in sue Pentateucho meminit, nec indicarunt Prophetae, nec Apestoli tradide-runt. L’num quippe a Itie a) omnes lilii avertitatis praedicarunt. Similes cisi sunt

inter se omnes filii mendacii qui scripserunt illam (materiam) entitatem esse. Etbanc quidem a Creutere dissidere tradidit Marcien, adscripsit illam etiam Barde-sanes in facto creationis; Maries autem Babylonius in carcerem cempegit cum de-Iiraret.

P. 532 E : Loquitur S. Ephrem de tribus haercticis; iuxta editorem, se-cundus est Manes et tertius Bardesanes, sed hoc est impossibile, nam tertiusille dicitur praecedentium alumnus, quod de Manethe tantum dici potest, dumscripsit S. Ephrem Bardesanem tempore antecessisse Manethil. Haec estergo sententia auctoris qui in loco secundo ponitur, id est Bardesanis :flmvwfilêfiflH-thëoljnlbfëohnîéüul ,iesââlszsnoiîaaomàlsmoaéi-i

au: ..wa «à

Alias aerem et ignem et aquam vocavit Itie’ (enlia) et quam aliud Itio nihilcrut et nihilpeterat, dedit illi nomen tenebras, et vecavit tamen Itie.

Ex bis textibus patet Bardesanem liabuisse peculiarem sententiam deformatione mundi. Finxit elementa primitive a Deo creata, quatuor numeroz.quae coagulata dederunt in manibus Creatoris, ope Verbi et Spiritus, uni-versum hune mundum. Illa elementa designavit. ut in dialogo chum Regio-num, per nomen « Itié n id est entia. Tota igitur controversia erat de nomineet de definitione nominis.

S. Ephrem memorat adhuc « ens » quod vocatur tenebrae. Probare vultmalum non esse substantiam et non incorporari nec in tenebris nec in dac-

* P. 487 F : 4.335.336 une; «à a! JP’: lis-sa, Je. misa-.33 si»: .5. ...-3.5 tu, Kim-Bi si est»:

assumes-.9: qui; : sesInterrogentur de aetate sua, quis illorum senior sil. An forte Manes primogeniturac

iura sibi arroget!’ atqui prior ille est Bardesanes. Hicne nalu maiorem se praedieel.j:11in miner est natu marimis; Marcion quippe fait illo spina omnium prima...

’ quta Moysen Bar Kepha quinque (vide infra, p. 5141. Notandum sedulo, unumBardesanis elemcntum esse un (spiritum son ventant). S. Ephrem nominat iam illud inhoc loco, et postea (cf. infra p. 557 C) tribuit gratuite Bardesani quasdam subobscurasopiniones de Spiritu sum-to me»; ne. Verisimilc est S. Ephrem transtulisse ad Spiri-tum sanctum quasdam voces Bardesanis (le spiritu seu vente seu acre, elemento scilicclconstitutivo mundi huius, ut sunt lumen, ignis, aqua et tenebrae.

503 l’RAEFATlO - CAPUT l.moue, nec in serpente; nam, ait S. Ephrem, omne malum a libero arbitrii)provenit, et si quaedam cntia male agunt et plectuntur, hoc provenit ex enquod ab ente liberi arbitrii praedito aguntur. Sed non contradicit Barde-sanes, nam allirmat 1° malum non pr0venirc a Deo nec a nature liominis.2° omnia entia libertate quadam esse praedita et 3° malum esse quemdam de-fectum et a nature non sana provenire (cf. col. 543-564).

P. 482 B : 15,. huit mut-J; 11:04:51,)» il du. .95 tu: ou; ne»; lin-3313M)! a,a... un à m nous in «631-5:

Quid? Num putas Itio tenebrarum libere praeditum arbitrio, et ideo non fuisseai ducendum ut malitiam eæueret; quemadmodum neque mali et improbi haminesceguntur ad benam redire frugem. Si hoc dicis; ne racetur ergo malum illud quadnatura sua libertate praeditum est.

P. 482 F : aux-glmp.izsxsüsClarum est malorum caput esse liberum arbitrium.P. 483 C ne.) W’Sfuilg ri, élan-599 plus; gris 5.3, fa... tu, une. égarés)»;

.5 à! -2954: un; au ,5. J, un Juana ale «se; un: mi N’a v1.3. a... usina un;(sans, .4thle WijzflïIËQ-IÂ-l-ËGÀÂJ ..an Mémuu

Audiant tranquille ambae partes : Bardesanitae primum Moysi credentes quadsicut exaltavit Meyses serpentem in deserto... num creditis Salvatorem hic diabolose comparare voluisse? Audiat et Marcion, si diaboli opus est serpens, iustus quidiabolum eæecratur eiusque molitiones edit et acta, car serpentis effigie": honorat?Bonus est ergo ille (serpens) quem fluait Moyses et qui imago est Domini nostril.

Alii textus exhibent versus ab ipso Bardesane confectos :

au ..nsoig se

«4.3.5[W M6

S3: -°v. 11:53.15.5 niqué

Dixit, quando videbimus epula tua et aspicienms paellam filiam quam in geni-bus tais posaisti et laudasti? P. 557 F.

lia-al: Je: à! «in un? émie?» mais?» «mum

matie au!sa...» mm

Ali arguendum illos suflicit versus occultus illius quae dicit ; Deus meus et Barmeus, quare dereliquisti me? P. 558 A.

l Videntur Bardesanitae contendisso serpentem illum deceptorem Evae fuisse ipsummetdacmonem. S. Ephrem respondct serpentem non esse daemonem cum serpens aeneusimago sit Salvatoris, sed hoc est extra quaestionem. - Bardesanitae ceterum non pos-sunt, ex hoc unico textu, assimilari Opliitis qui colebant serpentent.

SCRIPTORUM TESTIMONIA DE BARDESANIS VlTA. SCRIPTIS. 504

11146:2 tilt

159’539 41934

4305 7;: ml

Sales deliciarum ea est cuius portae Matri patuerunt praesidis mandate.P. 558 B.

Lubenter fatendum est hos textus nullum determinatum sensum prao seferre.

Unde praestat totum contextum, id est sermonem quinquagesimum quin-tum adversus haereses referre p. 557 A, etc.

P. 557 B : l-5l es. se me li’rçîe sa: and; pt; sans sa ne; ses, «au: s4 sa! a; «sa

441-2 l3:- JtnI-Îo 042540 Usé 14:85 lia Halo lai-32

a) Orate, patres, pro Bardesanis alumnis, ut non insaniant iterum qui dicuntut pueri salent : quidquam fluant et descendit a Patre vitae et Mater filium occul-

tum concepit et peperit illum et Ivecatus fait filius virentis. .Iesu Christe gloria Genitori tue! Diæit etiam quad non licet parem [accro unum

(eus) ad producendum et gignendum; quaesivit naturam Domini nostri, quasi exduobus natus esset in mysterio unionis. Et quando etiam corpus Domini nostri non

est natum e duobus, quomodo ergo natura eius divina manda permaneret quaelumen est de lamine.

P. 557 C : niai d’un sans. riz a» du me: «En: and: un tu; ventre-i D: «En

. I . "sa" KVa; tu À; 13:5.154. .254» tu; ri

I464 I;- un!» L;- : en: ès «in 16°: tu: lib-î: «a lm

b) Quis non ebturabit aures suas, ne audiat illos dicentes Spiritual Sanctumgeminas genu-isse paellas? sic enim Spiritum sanctum suis blandientem filiabusinducunt : quae te naseendo proxime subsecuta est mihi filiam tibi sororem habe.Je putiet referre eius conceptionem, Iesus tergat os meum quia macule linguammeum ut aperiam secreta eorum. Duos filins genuit : alium pudendum terrae etalteram speciem aquael.

Videte blasphemiam illorum : quando nequidem daemonis image videtu-r inaquis, quomodo natura pura et abscondita Spiritus sancti illo speculo representaripotest, quae necdum in mente pingi potest. Dia-ü etiam : « Quando videbimus epula

tua et aspiciemus paellam filiam quam in genibus luis posaisti et laudasti n. Ar-

t Auctor translationis latinae illa verba non intellexit, Hilgenfeld (p. 40-42) credi-dit se intelligere. Certum ne est ipsummet Sanctum Ephrem versus Bardesanitarum(p. 557 C) intellexisse et expressisse? Post vocem indurant, legi potest :

Filia pedis tui (femoris tui) erit mihi tilla et tibi soror... Genuit dans filias :aliamterrain illam miserabilem et alteram configurationem (congregationem) aquarum. Cf.Gen. l, 9-10.

505 PRAEFATIO - CAPUT l.guitur etiam in cantibus suis corruptus in blandimentis suis et taras in concenti-bus musicis suis, qui humiliavit nomen pulchrum Spiritus Sancti qui in omnibusprecandus est. Ad corripiendos illos, sufficiat cantum illorum eccultum (referre).ubi illa, quisquis illo sit, dicit quad Deus meus et Dominus meus reliquit me solum.

et quia cum puduit in turpitudine sua, involrit cantum suum in pulchritudine ora-tionis parue et sanctae quam de illo narravit Dominus noster .- « Deus meus, Deusmeus, ut quid dereliquisti me? n

c) Confessi sunt se Masis accepisse legem; despeæit tamen illum quando scripsit

ille princeps voluptatis quad portae eius (Paradisi) patuerunt coram Matre, et ini’egione nefanda pesuit Paradisum. Les pulchra tanquam speculum reprehenditdoctrinam perversam eorum.

3 P. 558 B : and i5! «qui» «A» kick; ne! 133-1 mais égaie pas; me naît-55:98. un

9345-1194 «à «54 Je A Il .°°.v M» émiât-i: daim-î xmæfi’ nias-ï 4m96» fini

du et: lit «si; tu. que un» ses, ne vil L36» en". ,3 in» sang-.6: pasItem consecratum sancti Paradisum reiecit Bardesanes, laudat alium paradisum

nefandum, illum videlicet quem dii mensuraeerunt et posuerunt, Pater et Matersue concubitu sata ei dederunt. In quaestiene paradisi accurrit en adverse Moses,ille ista non scripsit. Sacrae littorae alia narrant, et Hortum deliciarum in regioneEden a Domine consitum fuisse referunt ac describunt. Deinde Moses unum indicat

Paradisum, isti geminos fingunt et a diis mensurate cenditos mentiuntur, ubinamautem leci statuerint nec dicere [as est. Serpens qui deccpit Adam in arborefraudavit et deccpit illum in quaestiene Paradisi.

d) Intuitus est Solem et Lunam. Hanc mat-rem (esse) imaginatus est, illainpatrem, Dees masculini et feminini seæus et progeniem illorum distinæit, blasphe-

matit per verba oris sui et laudavit maltas (his verbis) : Gloria nabis, domini;Praedicavit turban: deorum et non puduit illum.

e) Qui crant cum Macchabaeis invenerunt Iudaeos occises et repererunt in sinu

eorum simulacra gentilitatis et obtulerunt pro defunctis preces et munera. Vos au-tem lilii boni, precamini pro Bardesane qui ieit ad gentilitatem, nain logiel (est) incorde eius et Dominus noster in 0re.

ln hoc sermone e) alludit ad Il Mach, x11, 40-44 et petit preces pro Barde-sanitis; d) est mere astrologicum, ut ostensum est supra (p. 500). Alii textusminus perspicui sunt, attamcn a) alludere Videtur Incarnationi : Bardesanitaepracdicant duplicem Christi naturam, divinam scilicet et humanam quaeproveniunt a duplici principio eius generationis, Deo scilicet et Virginie. lm-merito ergo impuguantur a S. Ephrem; b) tractat de Spiritu Sancto. Ex con-textu, in quo agitur de Paradiso terrestri, coniici potest agi hic de produc-

l Cf. Marc. v, 9.


tione mundi. Nam iuxta Scripturam : « Spiritus Dei incumbebat super aquas...

Congregatae snnt aquae et apparuit arida. Et vocavit Deus aridam Terramcongregationesque aquarum appellavit marial ». Fingnnt Bardesanitae inbymnis suis Spiritum prodnxisse terram et aquam post incubationem suam,et se pinxisse in speculo aquarum quae sub illo erant. Verisimile est etiamS. Ephrem confudisse Spiritum Sanctum cum spiritu seu vento, elementoscilicet constitutive mundi (cf. supra 532 E, cum nota 2). - Ditlicilius estinterpretari finem illius textus. c) Agit de Paradiso. De situ illius Barde-sanes propriam exponit sententiam. Ex contextn ubi Sol et Luna vocanturpater et mater, haec duo astra produxerunt omnia in Paradiso. (Cf. infrap. 525-526.)

Tandem Bardesanes pecnliarem opinionem habuit de resurrectione corporiset de natura animae.

P.438C1qühmèani.lègp:rxmèâx emmagasina,

Quantum ergo invidit Diabalus in corpore Bardesanis, ut ipse sue are sibi prae-

cideret spem, dimidiumque sui infamaret? Linguam caserait, ut suam resurrectio-nem eiuraret.

P.553F:t3-üëozt’nnî.mLÂMitlbé°ilïé ICerpera nostra ab ce, quad malum principium appellant, compacta fuisse docue-

runt, negant autem en post casum aliquando resurrectura; anima 0ere a septem

eæistere et p-roduci. tP- 551 B z Je mai tu: si «ruant twist se a a» au ù: au» «si

Mitan mi éd Lili-Â L432 : Ans, «à [34,431 Je .136;Bardesanes adhuc premendus est, ut fateatur, hominem nulla en tribus, quibus

constat, farmis passe privari, quemadmodum nec igni quis adimat formam, quinipsum ignem eJ’tinguat, adeo necesse est constare partium numerum, dam cita con-

stat, sic enim cum natura coagmentavit en; triplici, ut diwi, forma.Notanda est haec compositio hominis ex triplici forma. Constat enim (cf.

infra col. 572, l. 7-9) ex intelligentia, anima et corpore (ligie, Lili. ses). AsseritneBardesanes intelligentiam solam directe a Deo procedere, dum anima et corpusformantur a planetis et a materia, hoc innucre Videtur S. Ephrem, sed illiustextus significare potest tantum planctas influxnm quemdam liabere in animos(cf. col. 572, l. 7-9) et corpus constare ex hnmo et pulverc, id est ex condu-natione elementornm primitivorum quorum unnm saltem, id est tenebrae, li-bertate sua utitnr ad malum prodncendnm, unde malum simpliciter vocatur.lta distinctio foret inter malum et dacmonem.

i Cf. Gen. l, 2, 9, 10.

507 PRAEFATIO - CAPUT l.Et in carminibns Nisibenis :

sa Lied 45k il»; M skiai: en rial: 46.35 du ..îml rishi: iris, est. 4.-. 3*.xi situ-L «se; La; si» 41645 sa «si ,5 au» ce. sa mei aussi; suie un: au: ...:i mia en. m «au r! «la? une si: «a Lissa subi «liai sans in: «a remariât ne a.môlqi .5. si. Rites 43.-.5 m; une. 5.1.5 Ml; .951:de un; sans ce.

o l kits «gui-n tillâ- Jh-I Ml: m

Venit mihi in manas liber Bardesanis, et ad horum contristatus sum. Polluitpures (lu-res meus et fecit eus transitum sermonis blasphemiarum pleni. Itaque can-

festim ablui cas per Clarum puramque lectionem Scripturarum divinarum. Audici

per illam lectionem quad blasphcmat contra iustitiam et eius eollegam gratiam.Si enim corpus non resurgcret summae ignominiae esset gratine, quad illud creus-set quasi ad corruptionem et blasphemia esset in iustitiam, quad illud proiicerettanquam in interitum. Centristat autem haec lectio animam et corpus pari mode;iniicit enim inter hos amibes separationem sine alla spa. Corpus dcfraudat re-surrectione sua et animam socio sue, et damnum, quad intulit serpens, Barde-sanes lucrum nominat.

Ex his textibns patet Bardesanem negavisse resurrectionem corporum,sed quibus verbis et cum quonam contextn, nescimus. Nullum alium erroremexpressis verbis proferre Videtur S. Ephrem, nisi errores astrologicos.

Haec dilucide apparent ex biographie S. Ephrem ab auctore syro ad hono-rem huius sancti scripta. Vidcmns Bardesanem ncgasse resurrectionem corpo-rum et scripsisse de horis et motibns stellarnm dnm S. Ephrem scribebatde passione et resurrectione Christi, de. poenitentia etc. Vidimus tandemBardesanem tribuisse planetis inflnxum nimium in rebus corporeis (ut cae-tcroqnin patet ex dialogo de Legibus terrarum), sed error ille ad saeculnmusqne decimum sextnm apud christianos invalnit.

En biographiae textus2 ad illustrandos locos obscuriores S. Ephrem :923554 si MER-a W6 frits du vem! à une 631 M: «à mini «sa; pâti nais Le» 35°

rani lm m3 liât-il césar-in! usât li- ,5: ..... 35.-Lui quint un. n’aie un. dutsupra» sa» maso au site un aspic au pst: mais sa: un est sa. p5P5 DM mu; mais?» du sa 1.59030 193.5 La; si; [L548 sans. 1156:», fuie

: 591.0136 n’a-sui Mai

* (Ïarm. Nisib. Li, cd. Bickell, Lipsiae, 1866, p. 102. (Citatnr in vita S. Ephr.) Cf.etiam un.

2 quta codicem undecimi saeculi in operibus Syro-lat. Sancti Ephrem, t. Ill,p. xxm-Lxm et in Bibi. Orientali, t. I, p. 20-55 editum. Haec biographie edita est etiama D. Lamy ex quodam ms. saeculi decimi tertii. Sunt quaedam discrepantiae, cl. Hymniet sermones, t. Il, col. 013-70. Cf. etiam Bedjan, Acta martgrum et saucier-am, t. lll,p. 621 et 651-052.

3 Hic venit textus carminum Nisib. supra hac ipse pagina citatus.


Misa-NàflàânïôtîMéW-Ëz Filtrl t’est-xw-ï’é assuras sans «au

Jim-ici z airain-l titi: huoi- olf-L-xxê niai: yl sit-î: 501.7;- : M ml urinât Jim-13°: : dol: plâgri-uîaôolthîémùudzolzpl lido: fifi-:1513 lit-ô écu-in: :tid’ol sit-î: ëîlfà-iF-AÂÀ ml

sigzutièoéIî-aéêgpmègdnusôeëd : lib-aloi liagëgpî-oflôhi et Méwàziéwlzr-lliûig

bEh-Nàoém-Ëamüaêliuôuiëàüggam:«Boilîlailiaô-nàaEl-Lloëvôqfi-zmiïaâltés-I543

:,WMIM:mdibiêgsa.Lzuëù:slhê:uàïsltniôaN-xnzshitbaanàoé: 13h!-«35°51’:ka :tléNusïgâstJfiogaïàïtiçihMboouàlînlÂÀiâoM amandés-:684.

°1Wlàlï3°æ3lè51ltt°tôuàjiââ°gflîuî5l fluât:- haï

Quando S. Ephrem pervertit Edessam, invertit ibi haereses omnis generis etpraecipue Bardesanis. Habuit prae manibus librum Bardesanis dicentis...

l’idens autem beatus Ephrem omnes homines ad concentum propensos esse,

renstituit et erdinavit adversus haras et motus planetarum filias Deo sacrumset dacuit cas hymnes, eanticos et respensiones, et posait in hymnis istis verbaintelligentiae subtilia. et sapientiae spiritualis plena, super nativitatem et baptis-mum et ieiunium et citant Messiae, passienem, resurrectionem et ascensionem...Quadam die conversas est ad populum et dixit :

Non sit spes nostra in septem (planetis)l quos cenfitetur Bardesanes. Anathemasi! qui dicit, ut ille dixit, pluviam et rorem ab illis descendere.

Anathema sit qui assererat, ut ille, ab illis esse imbres et pruinas.Maledictus qui dicit, ut ille dixit, ab illis nivem et glaciem. Maledictus qui

dicit, ut ille dixit, ab illis semina (nasci) agricolis. Anathema sit qui profitetur,ut ille professus est, ab illis fructus (datai) agricolis. Anathema qui putat, utille, ab illis oriri famem et satietatem.

Anathema qui profitetur, ut ille decuit, ab illis (esse) aestatem et hicmem.Anathema cira et mulieri quae sic laquitu-r.

JIaledicta sit spes cuius fundamentum in septem reponitur.

Maledictus qui reliquit spem firman: in Domino et (lat potentiam his septemet penit cenfidentiam in illis. Maledictus qui legit Seripturas et Scripturarumfit adrersarius. Maledictus qui legit prophetas, et saloit verba prophetarum.

Maledictus qui legit Apostolos et adversatur illorum. verbis.

Beata es fidelis Ecclesia regis, et filins regis in te manet. Nec movebunturfundamenta tua quia Dominus foetus est tui castes. Nec poterunt tupi noceretibi. Maledicti sunt filiiperditionis. Alto saut cornu tuum et magnificentia tua,filia natienum, quam pulchra es!

l Non septem canes, ut volebant quidam auctores, sed planetae; et hoc patet 1° ex con-textu, 2° ex dialogo De legibus terrarum :

«du était-foc en» ses Bila-vinifia: ce yass: sa un!» à» sa: 1435;. «335°lies quae illis eveniunt, divitiae scilicet vel paupertas... ex gubernatiene illorum

stellarum quae vocantur septem (les sept) eveniunt et ab illis gubernantur (col. 567,1. 2-6;600,1. 6 et 16-17; cf. col. 608,1. 18).

500 PRAEFATIO - CAPUT l.Demum notandum est S. Ephrem versibus uti ad relellendum opus quod-

dam versibus etiam exaratum. Nam citat tantum psalmos a Bardesane con-lectos. Quinimo, in primis versibus suis nos docuit se poenam Bardesanisexaggerare voluissc :

P. 437 A : lm un! tu: 154? «à sans; «2.ng sa. saQuisquis aegrum sanare cupit, poenam exaggerat, nec ideo minus amat; tor-

quet, nec odit, nunquam minus iratus quam cum saerit.

Il

AUCTORUM RECENTIORUM TESTIMONIA .

1. Sozomenus. - 2. Theodoretus. - 3. Auctor Chronici Edessae. - 3. Elias Nisibenus. -- 5. Philom-nus. - 6. Historia Rabbulae. - 7. Iacobus Edessenus. - 8. Georgius Arabum episcopus. - 9. Moy-ses Bar Kepha. - 10. Praet’atio arabica concilii Nicaeni. -- il. Theodorus Bar Khùni. --12. Masùdi. - 13. Filarist. - 14. Muhammad-asch-Scliahrastani. - 15. Michael Syrus. -le. Bar chraeus.

Notandum, decursu temporis, Bardesanem magis ac magis hacreticumevasisse; vol enim discipuli Bardesanis, vi controversiarum, ab Ecclesiacdoctrinis exularunt et eorum errores magistro tributae fuerunt, vel recentioresauctores, scriptis Bardesanis orbati, doctrinam eius ex operibus eorum quiei adversabantur, hanserunt, et a veriori sensu averterunt. Nam S. Ephremnunquam refcrt doctrinam Bardesanis ad doctrinam V alentini et gnosticumillum esse nec asserit, nec probat, sed recentiores auctores, ab Eusebio et Epi-phanio persuasi Bardesanem ad scholam Valentini pertinere, verba S. Ephremaliquo modo detorserunt ut doctriuas Valentini tribuere possent Bardesani.

l. Sozomenus, in saeculo quinto, nos docet Bardesanem habuisse filium,Harmonium nomine, qui litteris graccis imbutus, primum numeros matriceset modum musicum et choros in syriacam linguam intulit. Expressit carmi-nibus suis errores patris, et S. Ephrem, videns homines rhythmi musicisuavitate capi, eisdem numeris odes composnit ’.

Ex hac falsa Sozomcni narratione Psalmi centum et quinquaginta ad imita-tionem Davidis regis compositi, quos S. Ephrem tribnit Bardesani, non fuis-sent ab illo scripti sed a filio eius, et non Bardesanem sed Harmoniumeitasset et impugnasset S. Ephrem.

2. quta Theodoretum (f 458) Bardesanes multa scripsit syriace, quae ingraecam linguam versa snnt. Item filins eius llarmonius, Athenis educatns.multa et ipse scripsit syriaca lingua; utrosque refellit S. Ephrem 2.

l H. E. lll, 16; Migne, P. G. t. LXVll, col. 1090.2 H. F. l, 22; Migne, P. G. t. LXXXIII, col. 372.

SCRIPTORUM TESTIMONIA DE BARDESANIS VlTA, SCRIPTIS. 510

3. Auctor Chronici Edessae’ (sexte saeculo) asserit Bardesanem natumesse die 11 Thomuz (lulii) aune 465 Graecorum (154).

4. Notandum hic Eliam Nisibennm (decimo saeculo) scribere Bardesanemnatum esse die 11 Thomuz aune 445 Graecorum (134).

lam notavimus banc discrepantiam explicari pesse per confusionem uniuslitterae a. scilicet cum un; nam 465 scribitur un et 445 m2.

Numeri quidem non litteris scribuntur in Chronico et in Elia, sed alter-uter nsus est forsan quodam auctore scribente numeros ea ratione qua notavisupra et litteram male reddidit.

Commodior sane esset Iectio 134 ab Elia data. Nam, ut notavit R. D. Tho-mas Lamy ’, lucidiores evaderent textus Epiphanii et Theodoretit iuxta quosBardesanes claruit tempore Antonini Veri (1- 169); sed lectio ab Elia datannica est, nec textu antiquiore fundata.

Notandum etiam textum Epiphanii et Theodoreti e falsa interpretationetextus Ensebii provenire. Scribit enim ille quaedam biographias v. g. Dionysii(Hist. eccl., 1V, 23), Theophili (24), Philippi et Modesti (25), Melitonis (26),Apollinaris (27), Musani (28), Tatiani (29), Bardesanis (30). Biographie Bar-desanis incipit his verbis : ’Enl. 8è 771:; abri; (inondai; sen : eiusdem imperataris

temporibus, et in hoc capite nullibi occurrit nomen imperatoris Veri. Patet excontextu Bardesanem vixisse, ut alii supra nominati, circa tempus Veri, etquidem natus erat quatuordecim annos. cum mortuus est Verus. Sed traductorSyrus Ensebii scripsit mon: «fla-hissai: 48:35» ü vi m5» : a sub ipso imperio Anto-

nini Veri n (Ed. XVright ac Mac Lean, Cambridge, 1898, p. 243), aliique scri-ptores in hac via longins adhuc procedentes, retulerunt ad tempus Veri impe-ratoris. vel florem aetatis, vel etiam, ut Epiphanius, mortem Bardesanis.

5. Philoxenns testatus est Bardesanem patientia et ingenio claruisse etpeculiarem sententiam de generatiene Christi habuisse 5.«ln-3155 -°.i°ê3m «5 été? 433 15è? I383 Mû m’a-:5 W hlm-l"? H5 74.-5 de tiédi? «il!

Non memorasti illum magistrum tuum Bordesonem qui potientia et responsisergo onmes clorait, ut proclamant eius discipuli.

si: tramp-1: IN» à» Mi: il!» 959 aussi à

1 Cf. Assemani, B. 0. t. I, p. 389, et llarnack, Textus and Untersuchungen, t. 1X, l,p. 90.

3 Nau, Une biographie inédite de Bardesane l’astrologue, Paris, 1897, p. 1.3 J. B. Abbeloos et Th. J. Lamy, Gregerii Bar-Hebroei Chronicen Ecclesiasticum,

Lovanii, 1872, t. I, p. 47.1 Qnos secntus est aucter quidam anonymus : Anne 479 (168) innotuit Bardesanes

Land, Anecdeta Syriaca, Lngduni Batavorum, 1862, t. I, p. 117).5 Citatus in Cureton, Spicilegium Syriacum, London, 1855, p. v-vr.

PAT". SYB. - P. I. T. Il. 17

o

511 PRAEFATIO -- CAPUT l.Qui confessus est puerum illum natum de virgine ab Altissimo genitum esse.

hic assentit Bardesani.

MMt-ahïnmirlnsnmihhiæsasëmsdqudugtamlug.sur; une s- on à

Etiam illud quad « Antiquus mundo puer est » non sumpsimus nos me Bar-

desane, sed ille usas est illa arte ut operiret errorem suum, et assumpsit illud anabis, a doctrina Ecclesiae.cg usa mais! Il: gris-â: mirât-o 133! sa main-I ne lbs- tu? La» à: suai: «ms- un

«neQuidam dicum de caelo Verbum assumpsisse corpus sicut tu (liois hoc loco et

assentis Bardesani magistro tua... Non intelleœisti sententiam Bardesanis quideducit de caelo corpus Messine.

Haec ultima imputatio nullibi invenitur apud S. Ephrem. E contrarie(p. 557 B supra) discipuli Bardesanis repetunt. personam Christi ex duobusprincipiis Deo scilicet et Matte (seu Virgine) (vid. pag. 504).

Sunt alii textus de discipulis Bardesanis.

6. Impugnavit Rabbulas, episcopus Edessae a 412 ad 435, discipulosBardesanis. Scriptum est enim in eius historiat :M gris se. 3.; 56g)»; «but-o mussai; L99 : La: au. aux des: N°55 sa sesNuagüsagsikns mania. A. xsans: une»; LiSioîéoùSÀqÎ-ÂX a... ,:.i lm 44ml;

MI: IN a us. mais» I603 un: me? L564 (té-ai z un; ses» lit à une:musas»; IIÏHÈgLÀ-îna-sgliôuzè-àâ mi «sa? lès-nansousuamsmsalè un: «à MS:

"ixias-3:6 sur wifi-n: tu: lum A- -15°!.lPÏ-DÎ! A a»; la mi Léa-If»:sans muas-22mm: La; tu J; Muni-h «ampute mauzuguio 64.31.36»lL-LÂI-àlî-IÏ: linga: ovigoÀkHJl-LJ tôt-ni emmê:wâ5fgi-Lsæ-hiFée-i üîÂù-IÎOHÎL-Lu MMABÏHÂQMÀSI MASéwÉ-si e303: ç! à»

-Méai aide: mussai guis-5.6» «Mçhea-àoénâézmàui :53:Vigebat Edessae praesertim doctrina mala Bardesanis usqne (lum. impugnatus

est ab illo (Rabbula) et deviotus. Antea enim, Bardesanes ille maledictus, astuliaet dulcedine rantus sui attraæe-rat ad se omnes matures civitatis, quibus, ut murafirmo, zltebatur. Credebat enim insipiens ille, deseplus et decipiens suas, se passeerrorem suum confirmare, cum debili ope auxiliatorum.

Sapiens ille agriCOla terrarum cordis, non conatus est tantum evellere e terrasua nocivam zizaniam et [ancre incremento tritici, illud enim facile erat; sed pro--

vidit, in sua sapientia, ut ipsum zizania"; permutaret in triticum, illud enimest necessarium. Loco ergo horrendi sonitus tubarum Iesu (Iosuae) et populi eius,qui clamaverunt adversus muros Iericho et ii eversi sunt, deinde percusserunt ho.mines et vovcrunt bona illorum Domino; duos ille praestans Iesu Messiae, valuit

’ Bedjan, Acta martyrum et sana-lorum, t. 1V, p. 431-432.


coco pacifica et benigna evertere funditus domum congregatianis illorumt etomnem supellectilem inferre in Ecclesiam suam, ipsosque lapides ad commodumsuum (tapit. Quoad vero homines, lotus in eo erat ut suaviter suaderet et pacificesubiiceret; reduæitque (illos) ad firmam veritatem Ecclesiae épostolarum, ita utreiicerent et anathematizai’ent errorem suum. Tune baptisa-vit illos in Christo 2,et ad servitium suum adiunœit.

7. Jacobus. episcopus Edessae (a 708), nos docet Bardesanitas remaneresuo tempore et disputare adhuc adversus fatum astrologicum et de rebusin mundo inventis :sans Mixé du lbs- -I m: pas: M6» 1336: fiée et: xha’o si Ni «6&1museaux, pas l’a-déc: mum: nmwuum 165 Imaginé: mnèmes;mmügùïcnS-Slègwiîâ-ï’àbeûèîlâàœûaglléfiôt-Léfimfliàùüa

üoëàoià-în Manèges. umboànagsd.d&ësnsnaguj:wbnaèewéà :395: un,

«si» au». muai-.4): écus- flué)?! épi sans: Mat-il: m’ai: MIMI-5’533»,5 7°" La: au. pas -3»; lias!» «mais au» ses, sa ces a: au ai si : a; ,14 un; «à, que

....- mImsJ.M1;S.6 ligulées; M-QLAÏ:JOÆ am hi: ms euhmuszéoiçws’ Manilî’î-llizàgéoîç’üÎL-i-sahhüig-Sônmüskùæi

un»: mosan-h rus us lèguulhôg mi sLE:qià.àanèguÂ-se:lèg;sof issus-sua; ce.osa; ces; sa» suds °5géüâ°fliîî «a: [bit-15,3 sas-6o canada ,53 ,5. .1355;«émiozliù-inüagœâ Mur-n: mais! osa eiê bi de, «au» i» : mon; a» écu-in and»

4545: 1M pt me maisAdiiciendum est nostra sermani ad confirmationem et maiarem illius elucida-

tionem * testimonium hominis cuiusdam e viris disertis et doctis civitatis Har-ran. Ille disputabat acriter de fato et de determinatiane tata a septem planetissuper omnia quae in hoc manda eœistunt, adversus Vologes Edessenum, ho-minem disertum e schola Bardesanis, qui loquebatur cum illo, impugnabatfatum et volebat illud evertere ope rerum quae fiunt naturaliter in terra.

Respandit prompte homo ille et dixit in, sua sermone : Inter illas res miran-das quas dimisti esse in manda et nannunquam produci, sunt quae vida. et suntde quibus audiri. Ut scires me tibi non contradicere, adiiciam etiam illud quadauditi et quad multi testificantur se vidisse in monte illo Beth-Nesehuk. Quum

t Notandum est Rabbulam destruxisse non ecclesiam (ne) vel domum orationis(aulx, s...) Bardesanitorum, ut dictum est infra in eius biographie de haereticis, sed do-mum congregationis illorum km La) tantum. Insuper omnis supellex, tabulae, sedesetc. manda erat et ad sacros usus apte.

’ Id est : adiunzit Christi Ecclesiae, quod nisi admitteretur credendum essetBardesanitas sur. baptismum reiecisse eut illorum baptisme validum non fuisse.

3 Cf. l’abbé Martin, L’he.raméron de Jacques d’Ëdesse, Journal asiatique, VIIl° sé-

rie, t. XI, p. 1110-412.t Loquebatur Iacobus de mirabilibus - exempli gratia: de fossilibus - in terra

incluais.

513 PRAEFATIO - CAPUT l.lapicidae lapides illic caederent et multum descenderent in loco elfossionis la-pulum, invenerunt in ipsa efi’ossione corpus hominis et cadaver canis, quad diffi-

cile creditu est; illos ego meis oculis vidi et multi alii meeum.Adversarius (Vologcs) narrabat in sua sermone se vidisse locum in quo fans

erat fluens in fissuris profunditatum terme et quam (aquae) fluerent, stillabantet consistebant in quodum loco in interioribus terme; coagulabantur, compartaeorant et fiebant lapides; homines deinde frangebant illos et adducebant ad lucem,

nec solvebantur, sed similes erant, aiebat, lapidi concreto (P) in quo varii erantcolores. Ita mutata est lenitas aquae in duritiem pctrae i.

8. Georgius, Arabum episcopus, habet textum Bardesanis de cursu plane-tarum et fine mundi qui citatur infra (col. 612). Habet insuper :mon; I: ses. «sa mum. au: w. «à liois-«a été: si»: e53! and: un (flash) «in: 3 «ont

au: manu: «916de à»: eazüe’o «ê mais «a .166. au: nm. un: 41,45. siMsgwssanw; «ému» à». nm usé-zw- ci auné .5466. «me».

Lama: -r’ vos: SeiuæeÎ-Sçèmïviw ;-ni&-5Isamhs’g

Ut niant discipuli Bardesanis, ortus (aimai-nati) Arietis sunt 20 (gradus), Tauri,

quia obliquius ascendil, sunt 24. Geminorum, quia obliquius etiam ascendant,saut 28. Cancri, quia obliquas est (lum ascendit, 32. Leonis, quia magis obliquasest dam ascendit, 36. Virginis, quia ab uno cornu obliqua est ad alteram damascendit, 40. Librae, propter eamdem causam, 40. Scorpii 36. Arcitenentis 32.Capri 28. Amphorae 24. Piscium 20.

Edidit etiam D. Land (Anecdota syriaca, t. I, p. 3l) nomina signorumZodiaci iuxta Bardesanis discipulos :mais aux, aux: A»: in! sans Jim-5 çà au «à. lia-si ogres us; ri main

’ .LiL-J Jo;Nomina signorum Zodiaci iuxta Bardesanis discipulos : Aries fortis, Taurus,Duo simulacra, Cancer, Leo, Spica, Libra, Scorpia, Simulacrum magnum, Caper,Aquarius, Pisces.

9. Moyses Bar Kepha (f 903) exponit et reiicit opinionem Bardesanis deconstitutione mundi. Textus ille, bactenus ineditus, illustrai; quaedam locadialogi « De legibus terrarum a et proinde illum referre praestat’ :

soute au un: rua: ulm- e’o L55! des: sur: A! m T- «Isislimba pas lia: x(am-issu sans. gamin a». pas: L’un:- à: pain 15è pas x85» ahi à vos. gréé

4 Agitur hic de concretionibus illis quae vulgo dicuntur : stalactites et stalagmites.’ Ryssel, Die Astronomisehen Briefe Georgs der Araberbisclzofis, Zeits. für

Assyriol., 1893, t. VIH, p. 19-20, et Georgs des Araberbischofis Gediclzte and Briefe,Leipzig, 1891, p. 120.

3 Codex syriacus Parisiensis n" 241, fol. 17v.


Jim-L’élîhlJ-psux-i Bâti-’urïuëlîoAJ-oukmrlôëàè .4 évasas

wifi-3&6; J° Mâx-à si -ë1’l a5 lège 4533» W nm» à x5°ti5éoàeéhÔl-tügé-Ië pas: üüçç-êuwêmaôénniw «mm-bénissant élis-"é

and v5.6. 451w. agha du»: 45.-’41: liai-w pas; é» sa 155:5 L53: -znà--’;a un; 4,49: usa-1p.» et

x56 que put: si; sans. m «sans: n°3541: LAS: nihil: sans: La ce. son N«aussi: sans éons-:6. and: à» l5°lf au. son 45:33 abaissants-...: à ,1. pfut» aussi ILS-Lb9.13445» sans; «93201525.th uwbutcuà: JhŒÀBSMI-ÏÔIl-ËÀÂÂMÊSBFË

n°542 15°? 195° L166

mina mih- éiwl ci xi-suçai a! ses; usas» et tu: sa «est: ri «Je: tu, usai: sa: sa la» IÂ-l à: l

sans: lin-î sa: «La; un»: tu» au: lia-am wasabi 45:1"ng 1156 si F4315 sans; a!» sa

. W6 méfiait 4:95

: manum sa: sa. .4»in smogs»! -x-lïië°lê-é5’rnlvl°& Kdu sans Je massai-aimance» sa sa ms: «au g-byfi-Ëîlo sçæëe’nl’ «sanséoBhAlSQxëusoez-àasoeüs-ivèoaJu-xumusinâmirzsgumzpsisasag LIN-Allainæolle

438,;- bo La -9541; du» : smog-HI vin. éon-S: Lissa... sa «pu-.9; mini un,» si»: ce, H5: mu:

à» Je sans suint Lié-li un» à» et : liï-îrï écus-i: «à sans à» au: Jus! là:- éspoi et A g

nus-s au: : psaume-osé xi*më° sa» ursins-u Mégèr-l us» Qu’- usoM sa;«bi -e&- 6°! «la Néîl’râïz r-Ï W54 I5! venin! «me? de -ë:-’BL3° du W3 M à Je! ahi-3°

dal-hé sulmb xW° xm xa-mj x6959! baba. à é". lis; r5 °5°Jf3 xw°

.mkfiw sa: un si: a... est»: en»? sa sa enfini si ç? et. HEP-5 xëèM-Buîz «à la) e846! Phi-l Nil-1l «En: IN un. L130 0’133 gifla-ni vè «il o

www «3.: mais un me tu; sa»? unLh’lù : du»; 4511!. nia écu!» N du; 1459,15 dal-l liât étui fini-1l miné écu-SI ll-l ans-tel ri du)

un théatin-Lias: wmæaimssumrùig ùiIèQs-suuèaïnîwhümsntxwp’ui sa.

«Emmaüs: Mu «muta-sommé Masséna» r:- «à maxi: suivies...

«smwomzmpzspëàmsi shah-n m Us y- à m ,2 pan-36mmmais: ,3 «in: spi a... un: un ,5 A é-Ïo : litait-a 45m mômillâxmlîwh sa;

JMËŒË! àdqsüsttuêü-w-âü xMÔL-J il! P45! FM"(si. sali mille «un sa sans ses. xand. est, :Aag w A ses. maso la»; sa up!

-&-î;5ïê-5lîdiüpl:)nh’llolê°nlâh:ît MsüN-ëoaiüâ mîtva-Sél En

Caput decimum quartum : Adversus illos qui dicunt mundum en commiætione

quinque entium constitutum esse.Bardesanes sensit et dixit mundum istum car; quinque entibus constitutum esse

scilicet : igne, venta, aquis, lamine, tenebris. Quodque illorum stat in loco sua,lumen scilicet in Oriente, ventus in Occidente, ignis in mcridie, aquae in se-ptentrione, daminus illorum stat in alto et inimicus illorum, tenebrae scilicet, ininferiare parte. Sed quodam tempore, vel a corpore quodam vel casa, turbati sunt

’ Lege arum.

1 Lege .14.

51.") PRAEFATIO - CAPUT I.et impegerunt in invicem. Tenebra-e etiam nisae sunt ut ascenderent et commis-

eerentur cum illis, tum coeperunt entia para aestuare et fugere coram tenebriset invocarerunt misericordias Altissimi ut liberaret en. a colore nefando quae sesemiscuit illis, scilicet a. tenebris.

Tune ad vocem tumultus huius descendit Verbum cogitationis Altissimi quadest Christus, et praescidit tenebras illas e medio entium mundorum, et (tenebrae)

empulsae sunt et ceciderunt in profundum naturae illarum. Et ex illo commir-tione entium et tenebrarum constituit mundum illum, et statuit ut non esset iterumalia connni.rtio illorum sed quodque miscetur tale quale est, purificatum et mun-datum in uno partu et in una generatione usqne ad finem.

Ad haec respondemus malta .-

1. Fade ostendis res esse sicut tu dieis, e nature se! e’ libro antiqui tel nati(testamenti) .

2. Moyses, prophetae et Apostoli non sicut tu locuti sunt, sed Messias veniet infine temporum et renombit creationem creatum a Deo sep diebus et salvabit Ada-mum qui peccavit et lapsus est.

3. Dieemus adhuc : vel Deus praenavit hune commirtionem entium cum mundo,

unde omnia mata proveniunt, et si praenooit, eur Deus non [ecit mundum e.r parisentibus antequam illis eonunisceretur malum? et si praenovit et non potuit impedireeommiætianem tcnebrarum cum paris entibus, iam debilis est Deus et non poter-ilmundare enlia pura a tenebris, qui non potuerit impedire commiætionem tenebra-rum cum his entibus. Vel Deus non praenovit et invenitur imprudens et ignoransfl

4. Dieemus adhuc adversus illo. entia : vel a propria voluntate desideraveruntut commiscerentur, ne! coacti sunt ab aliis entibus. Si a proprio voluntate, curconfugerunt in altum ut se liberarent a tenebris? si a potentia aliorum, dico entiaviolentiae non subiici, et si a casu, nec casu subiiei. Et si Dominus illorum eratin alto, ut diœi, patet illum miscuisse illa entia, non potuerunt enim illa, sicutservi inabedientes, relinquere reyionem suam et laca sua praeter voluntatem Da-mini sui, et se movere et impinqerc in invicem 2.

5. Dicemus adhuc stultum esse Bardesanem qui dicit Deum esse et commis-cerl cum corpore a.

l Ad haec respondet Bardesanes (infra col. 608-611) : a Nihil resistere potest sanctaeet potonti voiuntali divinae... Suffert malum modico tempore quia bonus est et sinit om-nes natures permanere in sua essentia et ducî secundum suam voluntatem... n

3 Respondit Bardesanes tenebras desiderare commixtionem repugnantibus aliis.3 lllud non legitur in doctrina Bardesanis cognita, nam aliud est coexistentia Dei et

corporum et aliud conznu’.rlio Dei et corporum.


6. Dicemus adhuc : quanam de causa sese moverunt entia ut eommiseerentur?

Si dico! : Casa mati sunt; dieemus : abi est Deus universalis? Annihilatur, neciam existit i .

7. Dicemus adhuc : quodnam est: his entibus malum est primum? Si ventusmatas est primas et transi-vit alio entia et sese miscait illis, car nan movit se ante

[aciem suam contra lumen quad in oriente manebat, sed eircaivit tortuose peraquas in septentrione et ignem in meridie ut perveniret ad lumen in oriente?

8. Dicemus adhuc : si entia ponantur infra vel supra iuœta levitatem eel cras-situdinem natarae suae : lumen scilicet in altum, tenebrae in profundum et aliaunnm supra alium inter lumen et tenebras, quomodo dissoluta sunt entia mediaita ut tenebrae ascenderent et miscerentur cum lamine et quomodo lumen, naturasua leve descendit et sese miseuit cum entibus densioribus? Et quomodo tenebraegraves potuerunt asccndere ad lumen? Tune damnandus est ereator qui non prohi-bait entia para ne deseenderent et per illa ascenderent tenebrae. Nam illa fueruntpedes quidam tenebris ascendentibus ad lumen, et, sicut lignum siecum pes est igni,

ile illa entia pedes fuerunt tenebris ut amoverentur a latere sua et a regione sua.Patet ergo e.r his omnibus mundum illam non esse constitutum en commir-

tiane quinque entium, ut insanivit Bardesanes.

10. Praefatio quaedam arabica concilii Niceeni, ab Abrahemo Echellensemaronita latine conversa, diverses memorat sectes et domum haec habet 2 z

Decime secte est Disenitarum, qui duos tenant esse deos, unnm bonum, alterammalum, in quo Menichaeis consonant, quemadmodum etiam et in terminis horoscoporum,computis nativitatum, astrorum, septem planeterum, et signorum Zodiaci duodecim, aquibus inferiorem hune mundum regi autument, et regimen creaturis, quae rectoreagent, tribuunt. Neque boue, neque male opere in hominis esse potestete, et eleetione,id vero quia resurrectionem infîcientur et extremum iudicium. Perpetuo elbis utunturvestimentis, erbitrantes eos, qui elbis utuntur, stere a perte Dei luminis boni, qui veroaigris, a parte Dei tenebrarum mali.

Notandum sectam Diseniterum decimum tantum locum tenere, inveniun-tur antea sectae Sabbatinorum, Simoniterum, Marcionistarum, Sophistarum,Manichaeorum, Paulianistarum, Photinianorum, Barbarorum, Phocalitarum.Unde agiter forsan (le preepostera doctrinarum Bardesanis transformetione,de qua mentio fit in operibus philosophorum Arabum infra citandis. De au-thenticitate quidem illius preefationis non constat quippe quae mentionemfaciat Helenae metris Constantini « quae ab ineunte actate Christiane fide

t quta Bardesanem Deus creevit entia nec privevit ille libertete. Unde moventur vilibertetis suae et propter hoc in iudicium vocabuntur.

1 Mansi, t. Il, col. 1059.

517 PRAEFATIO - CAPUT I.et moribus ah Edessenae arbis episcopo imbuta eret » et addit : a Huiusautem incomparabilis feminae et de Christiane religione optime meritee gesteplane describuntur in historia inventionis Crucis ». Illa verbe, si authenti-citate pollerent, entiquissimum de inventione Senctae Crucis testimoniumretinerent, quad verisimile non est. luxta Renaudoti collectio ille Arabicaad octavum vel nonum seeculum est referenda.

l1. Scripsit Theodorus barKhûni (nono saeculo) in libro De Scholiis2 :

a: casai: me «fig-si un à»: casai: me «3541 «de à»: est: un ses sa .1:st vme. au], à» en nous: and et; ü émie au. tu,» «sa «Les ,5 156v: ’ugæüiyîa 46°.- un!»

mais Il? se du : sa semi tu: aussi: un sa Jus-n52 un» w un; sans Jeux» auml°ljâtoduëootiygmmlinüomiên un lêoüzlîàiW-üildneï-lWlëadâèÀngËù

015.563;

aussi: ce... sans»: si: sui HUM! un: Limas a; n’ai JAS au»; mais «56...:- w d’unawmwumîa» au» ténu; mais» Wuüo-fëe linéairlç-Sàèao’u mut Ils-35

wharf mais and» aux. 4M «au; subie g. a. xtout» Wh du. in mais liés; 152.: lès. à,«site mon un me us; «si: unie une pas; aussi; nm éons» «nous: a: v5.6» ahé-.5

thaï M Miami-a un?» m5540 Halo LAS- ]606 de in M HA): 4min Lbsans .mynhsso.wu:a.thîunmk.ious:zy «561k» ,5» un: se A: La!» VIN-e693»

i «Je M déni-l: ès sinh là «àv De Bardesanis sectatoribus. Quidam d-iæerunt familiam Bardesanis oriundam

esse e Mabug (Hierapoli), alii dimerant ex Arbele quae est. in Adiabene. Quidamdiwerunt eum filium sacerdotis idolorum esse. Sed cum parentes eius pervencrunlUrhoi (Edessam) notas est prope [lumen quad vocatur Daisan et cum adolevissetin Urhoi, baptizatus [aisset et edueatus litteris sacris, [actas est presbyter. Desi-deraeit deinde episcopatum et non obtinuit, unde recessit ab Ecclesia, adhaesithaeresi Valentini cuius omnes renardoit abominationes. Cam vero ille velletheresiarcha fieri et nomen suam (lare doctrinae Valentini, abseidit ab illa et adiecit

quaedam paroi momenti.

Ponimus hic quasdam eius blasphemias ad ostendendam caecitatem cordiseius : Diæit quinque entia (esse) essentialiter ab aeterno, quae errabant et circumte-

gabantur et mata sunt tandem casa quodam fortuito. Sulllavit ventus in forti-tudine sua et repsit et pervenit ad eieinum (ens). [guis incendit syleam et concre-vit nabem tenebrosam quae non erat progenies ignis, et aer parus turbatus est.Omnia (entia) inter se miœta saut et commotum fait purum illorum principium,coeperuntqae impingere in ineicem sieut cor-rupta animalia. Tune Dominus illorum

l Perpétuite’ de la foi, t. V, Paris, 1713, p. 670 et 673.

3 Inscriptions mandaïtes des coupes de Khouabir, par H. Pognon, Paris, 1899,p. 122-123.

3 «au! P.

in.


misit Verbum mentis (suae) et iussit venta quiescere et reverti in seipsum. Sujllavit

rentas ex alto et deieeit ci sua principium earrumpens in abysses eius, gavisusest aer in media (loco) et fait tranquillitas et pax et laudatus est Dominusin sapientia sua et aseendit gratiar-am aetio pro munificentia eius.

Ex- illa mixtura et ex illa commixtione entium feeit omnem creationem supe-riorum et inferiorum, inde certant omnes naturae ad capiendum et purificandumillud quad e natura mata mixtum est (illis).

Talis est impietas illa quam resareivit Bardesanes.

Haec omnia, paucis exceptis, clarine evolvuntur supra in Moyse BarKepha, sed Videtur extitisse quidam fous, haeresiarum catalogum continens,a quo mutuati sunt Moyses, Theodorus et Michael Syrus infra laudatus.

Theodorus novit etiam opus illud Epiphanii quod vocatur AnaCephalaeosisa quo mutuatus est etiam textum sequentem adversus Berdesanem 1 :

ëmMM°JâétlmvÊMfifË5 M" i°mè45°n "25bâtis-mi. émises-ab: ski.ush.àsxàéxàaé-mrio a! in» à»: ne si sanie 46:5! et sa» au» Mg si a": aux: mais un La un; "se

si: sansDe Valentino : Bardesanes edoetus fait doctrinam Valentini, reiecerunt enimresurrectionem corporum, fraudave-runt legem et prophetas, utendo verbis hueilluc ex Libris depromptis, quibus verba sua falcire poterant, producebant recela-tiones plenas variis fabulis, dieebantque trecentos mandas esse, mares et feminas,notas a Patre Universi, vvocabantqae illos Deos; dieebant etiam corpus Messinecaeleste fuisse et pertransisse Mariam tubuli instar.

12. Masûdi (decimo saeculo) habet etiam de Bardesane: :

cilié, à’Ü’ 3) 91L I425 gerba)! si; -3

3&3ou,» au» sa. sa a! in,» w à», une: un un pas ses!

aawiawens sasser-a acta, ne .95?- w, 5.141,53 aA..." il» à): à brie OK si) J7?) 1.3.3; ébbcm [QI

Imperator decimus oetavus est Marcus, cognomine Aurelius Cesar; decem etnovem annos regnavit. Sub illius regna, Bardesanes, episcopus Edessae in Mesa-

potamia, doctrinam suam vulgavit et condidit sectam dualistarum Bardesanita-

1 Inscriptions mandaïtes, etc., 2° partie, p. 116 et 169. Cf. Epiphane, Migne, P. (2.t. XLIl, col. 857.

Ï Kitab at-tanbih wa ’l-isclzrrifeuctore al-Masûdî, Leyde, 1894 (Bibl. Geogr. Arab.,ed. de Goeje, t. VIH), p. If”

519 PRAEFATIO - CAPUT I.rum. Nome); illud Bardesanes est nomen syriaeum quad interpretatur filium flu-

minis. Est enim in regione illa, [lumen quoddam Daisan cocatum, quad inflaitprope portam Edessae vocatam Chaa et inde oergil ad Harran et incidit in [lumenBalikh. Flumen (Daisan) non [fait nisi per aliquot menses et sieeatur in aestate.Ecclesia quaedam aedifieata fait ad eius ripas prope portam, in honorem Bar-desanis, Christiani celebrant ibi festivitatem quotannis. Dicunt illum derelietamfuisse in sua infantia et repertam prope flumen, unde nomen suum nactus est.

In duobus aliis locis eiusdem operis, Masûdî assimilat discipulos Barde-sanis discipulis Manetis et dualistarum :

la) uni)», Ami;a» a»)! çybxfifiïb se,» sans une! a, ses g la» a." L43

(Laeuti sumus) de discrimine inter Manetem et dualistes illius praedeeessores, ut

fuerunt Bardesanes, Marcia etc. et de doctrina, commuai omnibus illis daetoribus,

duorum principiorum quorum alteram. bonum esset laudabile, desiderabilc, al-teram malum, fagiendum et timendum ’.

-. . . f. . f. fi. .. . t-b’*ol°):r’b .5991 ...-in .3;

Narravimus etiam eontentiones inter dualistas : Maniclzeos scilicet, Bardesani-

tas, Marcionitas, aliosquc philosophas, de primis principiis.

13. lnvenimus adhuc in opere Fihrist’, scriptum a 987 ad 988 :

v9.15 051.55 3L» Je 9’; si: v0; A) ,43 glucide rash Je» U. ide-L"

si» .3 me au une psi me! s du Le... Le, sa; a» au;,5, Le sa us usa a» est: in" et: sa a W) sa; ses; Je9;! L.) a; 3,11.)! ce), ut 31)) pst d! ou) sa), si: 4,05 ces les» au?)

1’: au; ce) U! si)! 151 01.3111 d! 4,05 J12», 51:31 Les; Lyse,

Q2151 L93) b culs) .ÏJJs” auut 3:31.qu du; (a): sa!) Usé 31,1!an sa), fi [du du du...) du (a)

LB je and: 1.11.51 dt, pl; VIA Jay-J! 9,! f5, ,4th Je; ne"(Codd. W155) 1.1.1533 un 3,

f Kitab at-tanbth wa’l-isehrdf; p. i’ l.

2 Cf. infra. col. 550 ad 556 de bono faciendo et melo fugiendo. Sed nulle fit mentioduorum principiorum.

3 Ibid. p. (f0.fMani seine Lehre and seine Schriflen eus dem Fibrist.... von G. Flügel, Leipzig.

1862, 8°, p. loi-162. - Cf. etiam Muhammad bin lshâk’s Fibrist al-Ulûm, Z.D.M.G.1859, t. X111, p. 642.


C. H. A») (a, ULJJÀ) L33 LJK 635.13 0L4?) bat Vlsw’ijJ5 chef UN; be 19h35 (C- H. 31;: ; 36’ r9 a)». Y 9-5Yeth La), V45 a3, * 3kg") désir" t ds" 23331.], V145 1,11135 4.4.2"

MÉMJL-qœmseBardesanitae. Bardesanes, illius sectae conditor, sic vocatus est ex quodam

fluvio ad cuius ripam natus est. Praecessit quitlem Manethem. "10er commentamut inter se profinquiora et discrimen inter itla inventri potest in miœtionetantum Luminis et Tenebrarum. Bardesanitae enim in dans sectas scindantur eade causa. Alii profitentur Lumen sese miscuisse cum Tenebris sue proprio et libero

delectu ut illas e priore statu eriperet. Sed qunm inclusum fait (Lumen) illic etquum reluit sese liberare a Tenebris, illud impossibile evasit. Iuœta alteramsedum, Lumen reluit emcutere Tenebras, quum illarum duritatem. et tetrum odorem

percepisset, sed attius altiusque immersum est contra propriam volantatem, perindeut homo, statim ne repellere nuit a seipso corpus aliquod alcalis acluleis praeditum,

illi in ipso inlzaerent et altius penchant quotiescumqu-e abiicere putt.

Bardesanes profitebatur lumen unius generis esse et tenebras unius generis;quidam etiam Bartlesanitae professi sunt tenebras radicem Luminis esse et dehincpronuntiant Lumen vita praeditum esse, cum intelligentia et scientia movere, tene-

bras vero caeeas esse, sine intelligentia et seientia; sunt itaque invicem adversa.Seetatores Bardesanis domicilium lzabebant in regione Batihatt et erant antea

passim in regno Sinensi et Khorasan, et nulle synagoga. vol Ecclesia illis cognitaest. Illie sunt etiam multi Munichaei.

Bardesanes composait libros quibus inscribuntur : Lux et Tenebrae, Ensspirituule veritatis, Mobile et firmum; et multos insuper alios. Praecipui illiusmine fautores his de rebat-s etiam scn’pserunt, sed illorum scripta ad nostramnotitiam non pervenerunt.

i4. Fusius adhuc de Bardesanitis scripsit saeculo duodecimo, Muham-mad asch-Schahrastani :

BARDESANITAE 2. Sunt Bardesanis asseclae et assumunt duo principia z Lumen etTenebras. Lumen operatur bonum e consilio et libera electione; Tenebrae operanturmalum ex nature et coacte. Quidquid bonum, utile, praestans et pulchrum est, procedit aLumine; quidquid malum, noxium, molestum et odiosum est, hoc procedit a Tenebris.Credunt Lumen esse vivens, sciens, potens, sensu et intelligentia ornatum, ab eo proce-

t D. Flügel scribit in paludosis reginnibus (Sumpdistricten), sed D. Blochetmonuit nos quaestionem esse de locis inter Wasit (LE) et Bassoram iuxta Yacut,Cf. Geogr. I’Vôrterb., t. I, p. TIF et. TU.

2 Mulmmnmd neck-Sella]:rastani’s Religions I’artheien and Philosoplzenschulen,ühersetz von Th. Haarbrùcker, Halle, 1850-1851, t. I, p. 293.

521 PRAEFATIO -- CAPUT l.durit motus et vite; Tenebrae vero mortuae, sine scientia, imbecilles, immobiles et ina-nimes, car-entes potentia faciendi et eligendi; credunt malum esse a seipso, naturali etauthentico modo. Credunt insuper Lumen unius generis esse et Tenebras similiteralterius generis, et oomprehensionem Luminis esse quamdam universalem comprehen-sionem. lllius auditus, aspectus, aliique sensus unum et idem sunt, ita ut auditus sitvisus et visus sil. alii sensus; notiones vero : audiens, videns, praedicantur de Luminepropter distinctionem coexistentium tantum et non quia sunt vere dune res distinctae;credunt etiam esse colorem, gustum, odorem et tactum et idem cognitum esse ut colorem,quia Tenebrae illic modo quodam peculiari permixtae sint, et ut guslum, quia allo modopermixtae sint; simili modo asserunt de colore Tenebrarum, de gustu, odore et tactuillarum. Credunt lumen omnimodo album esse et Tenebras omnimodo nigras. et Lumensemper Tenebras e sua inferiori parte attingere dum Tenebrae semper continguntLumen superiori illarum parte. De commixtione vero (Luminis et Tenebrarum) et puri-ficatione diversae sunt sententiae. Quidam putant Lumen ingressum esse in Tenebras:illae enim attigerunt illud cum tante acuitate et duritate, ut vulneratum sit et conatum sitdehinc facere illas molles et laevigatas ut liberatum ab illis evaderet. Illud ergo evenitnon e discrimine substantiae utriusque, sed sicut serra ex (unica) substantia ferri, babellutera laevîgata et dentes acutas, sic laevigatio est in Lumine et acuitas in Tenebris etutraque sunt eiusdem substantiae; Lumen vero e sua dulcedine tantam ductilitatemhabet ut in istis fissuris Tenebrarum intret; et hoc possibile evasit tantum e duritate(Tenebrarum) propter felicitatem existentiae illarum; unde notandae sunt tantum illarumductilitas et acuitas.

Alii nagent, sed postquam Tenebrae, sua astutia, adhaerere potuerunt Lumini adsuam inferiorem partem, conatum est Lumen sese liberare et expellere a se Tenebras;et aggravatum est et immersum fuit illic, sicut homo qui vult egredi e limo in quo in-cidit, l’ulcitur in suo pede ut egrediatur, sed immergitur semper altius, ita Lumen egetdefinito quodam tempore ad liberationem suam et ad adducendum eus purum in suumregnum.

Alii dicunt adhuc Lumen e liber-a voluntate iisse in Tenebras ut illas beatas faceretet ut adduceret in suum regnum sanam illarum partem; sed postquam intravit, mansitillic firmiter longo tempore et lecit coacte iniustitiam et res odiosas sed non liberodeleatu; quando autem liberatum erit et in suo mundo restitutum, operabit tantum etsemper bonum et pulchrum; sic est discrimen inter operare coacte et operare a liberotdelectu.

15. Tandem Michaël Syrus, patriarcha Antiochiae, dat nabis integramBardesanis biographiaml, sed unde sumpta sit ignoramus.

lnitium capitis (p. 109’)’ est :

lTextus earchuni illius biographiae asservatus est Londini in British Museum,Oriental ms. n° 4402, fol. 71. De illo codice vide Journal As., lX° série, t. VIH, p. 523.Gallicam hujus textus translationem dedimus in opusculo jam laudato : Une biographieinédite de Bardesane l’astrologue, Paris, 1897.

’ luxta Chabot, Chronique de Michel le Syrien, Paris, 1900, t. l, fasc. 2, p. 183-184et 109-110.

Adiicimus hic verba quaedam ex opere iam laudato Le livre des scholies deprompta(Ed. Pognon, Paris, 1899). lu illo opere, Theodorus Bar Khûni tribuit Maneti et illishaereticis, Audo et Ququm vocatis, ipsosmet errores quos alii auctores tribuunt Bar-


Imam .9366! 4ms»! «in! f; assois; ms. pas, MI, sa: En;...... r:

Venit deinde (fol. 7l) biographia Bardesanis :(il-Ml des pas onc sarrau»: sans: a; me, au. tuba! 35 43330152: LIA au" 5massis-ismgsswpsuyzs mèqîuîoîoê 9°th in: me,» aigu: IMN est! 43-6 ,5.lès lm cible cible .54 ’48 mini 8°» 4’308: 35 152841.: «il? cubé «Juin du; man-.5663]!vulgoê-Àlêgsàsmëllèqlhëtlxîaàülêm. sa ,Se ses. sa; me sans: Il»; niais-usa s

si» lbs. sa ,59 «a»: in «ses.» sana-ai r6; ce? «mm-mm: 1545455.: a": sa» la!sil-haha «hg-23° nasale «bio oui-IN Ml «du ,59 nuptial lia]! skia.

un: To M me? najas 1B1; site .mns-nslêu um- m (Eh-w dans manif m l’bcl-îofôo

me ne.) un: «se. ,6 au en» w» me se A Mia 43,5» sur. tu» vos. de.mangeuses «ses»: aussi usas-fluo: ses. 1,546"«ses; se. mai (mu-u: z ses mimi Wflfih’œ

desani. Unde sequitur magnum inveniri dubium in praepostera ille errorum adscriptione.a) Scribit Theodorus (p. 127 et 184) fuisse, iuxta Manethem, duo principia, bonum

et malum. Principium bonum, sen Pater magnitudinzls, habitabat in regione lucis cumquinque illius sedibus : quae crant intelligentia, scientia, mens, cogitatio et voluntas. Prin-cipium malum seu Rem tenebrarum habitabat in terra illius tenebrosa in quinque ragio-nibus l’ami, ignis, venti, aquarnm et tenebrarum. Tenebrae voluerunt ascendere ad lucemet commotae sunt illae quinqua regiones...

b) Item (p. 133 et 195) : ln revelatione sub nomine Ioannis, dicit (Audo) : a Ex illisPotestatibus quas vidi provenit corpus meum n, diversisque operantibus dedit nomina.Dixit enim : « Sapientia mea fecit carnem, ovum fecit pellem, Elohim fecit assa, reg-1mmmeum fecit sanguinem, Adonaî lecit nervas, zelus facit carnem et cogitatio fecit medullam n.

Textum illum referre praestat ad illustrandum textum similem Michaelis (p. 523).sans... sa; un») ses: «me «ne 16°. écu-in Lib-Ë (un sial sa. entai aussi»

radoit un; sa: usai» une à: florès» sa» sa: du.» lins sa: «mis-.1. n’ai&an mais. liôp sa» liai 3M fins [SAS

Ad elucidationem illius textus notandum est Chaldaeos diverses corporis partes di-versis signis et forsan planetis retulisse, ut ait .Sextus Empiricus (Adv. math. v.) 11m: 86me: Xalôaiow o). nui Exactov pipo: roi? âVOPmmiou dépare: Êxdatcp 183v Zwôiuw âvurleivuç à): conna-

973v. Unde verisimile est quosdam philosophos investigasse causam huius praesuppositaerelationis et finxisse planetas partem quamdam specialem habuisse in creatione illiuspartis corporis sibi subjectae (Vide textum Michaelis). Demum post diversas translationeset permutationes nominum abstractorum et propriorum, evasit textus ille perobscurusTheodori supra relatus.

c) Ququs demum scripsit juxta Theodornm (p. 144 et 209-210) Doum, natum a mari,salisse super aquas, et vidisse illic imaginem suam. Extendit manum et apprehenditimaginem illam ut conjugem. Genuit ex illa deos deasque. Ququs vocat (imaginem illam)Mati-cm vitae et illa fecit septuaginta mundos et duodecim magnates (tissai).

l Locutio illa invenitur iam in Doctrina Addaei et in Eusebio iuxta Moysen deKhoren. Cf. La légende d’Abgar dans [histoire d’Arme’nie de Moyse de Khoren,A. Carrière, Paris, 1895, p. 360.

’ Lege and,

3 Lege Ms.

523 PRAEFATIO - CAPUT l.nous pas, ,5. mais in.» ...... du» fins suis. mille 4.26.» fini se;M.lefllg..&:qullhhhmpàit:&g purins. un in. wçflüoà;

°à’l à: UN vN «a saignai flat-66» 4:42lefuma au, agha sui m-wtg luné and qui: dans sain Il: un: sui un; sa est.àélêgvh-LiréoMSIËÊNNJPUfîzl-ËNM-é’âhfimlmmi! sinus.

0063:, 5°: fiel JËMÏ M, Ç h

.uml au 1qu Mi 4.; and Aigle M 3,.» «(nef in a; .5 .5.oëleHcSëmîîsëg:WH-çhh-Ëà-Eüçiuamâa-lmmli35°

Anno 477 (166)2 regnavit’rew undecimus Romanorum Marcus Aurelius cum

filiis suis Antonino Vera et Lucio’ per l9 annos et unum mensem...

Anne 455 (144), id est quinto decimo auna Sahruq, filii Nurse, regis Persarum,

[agit Nuhama cum aurore sua Nahsiram. Pervenerunt Edessam seu Ourhoi et.cum traiecissent [lumen quad est prope urbem, tunc peperit Nahsiram, et nocere-runt infantem Bardesanem en: nomine fluvii : Bar Daisan (sic). Inde iverunt Hie-rapolim seu Mabug et habitaverunt domum Anuduzbar sacerdotis. Ille accepitBardesauem, educavit et docuit hymuos paganorum. Natus erat quinque et cigintiannos quando sacerdos misit illum Edessam ut emeret supellectilem. Bardesanexiter [aciebat prope ecclesiam quant aedificavit Ada’i et audieit vocem Hystaspis er-

ponentis sacras Scripturas populo.

Hystaspes ille fait episcopus Edessae post Iazni. Verba eius placuerunt Barde.

sani qui cupivit christianorum mysteria, quod audiens episcopus docuit illum,baptizavit et diaconum ordinavit.

Scripsit Bardesanes hymnes ad’versus haereses, sed declinavit tandem ad doc-

trinam Valentini, dicit tres esse naturas magnas et quatuor Itie’ (res aeternales) :

rationem scilicet, vim, mentem et intellectum, et quatuor rires : ignem, aquam,lumen et ventum, ex quibus constitutae sunt aliae Itié (res aeternales) et mundi,360 numero.

Diæit adhuc illum qui locutus est cum Moyse et prophetis esse archangelum cl

non Deum, Dominum nostrum corpus angelicum assumpsisse, et Mariam quidemanimam luminosam, quae cepit figurant et corpus. Gubernatores creaverunt homi-nem, potentiores dederunt illi animam et inferiores dederunt corpus. Sol (leditnerves, Iupiter ossu, Mercurius medullam, Mars sa-nguinem, Venus carnem etLuna*.r.. Saturnus pilas.

Et sicut Luna errait lumen suum par singulos menses et intrat ad Solcm,[la Mater vitae avilit vestimenta sua et intrat ad Pat-rem vitae per singulos

l Lege finis."ë Regnavit revers Marcus Aurelius anno 161, unde non concordat chronologia Michae-

lis cum chronologie nostra.3 Legendum est : cum Lucio Vero, frette suo adoptivo.* Hic deest linea in codice.


mensesl, commercium habet cum illo et genuit septem pueras qui sunt quatuor etortoginta per singulos annos. Hi sunt Dii Bardesanis.

Dixit adhuc Christum filium Dei natum esse in Bel (in bora lavis), crucifia-am

esse in bora Martis, scpultum esse in bora Mercurii et resurreæisse a Sepulchro sub

planeta love. Diœit mortuos non resurgere, .somnia esse veracia, et dormire cummulieribus voeu-vit bonam purificationem. Si quis en: eius discipulis commerciumhaberet cum muliere, dicebat : Abstulisti approbrium eius ’.

Bardesanes genuit filios : Abgarum, Hasadu et Harmonium qui in doctrina ejus

permanserunt. Agi, episcopus post Hystaspum, arguit illum et excommunicavitcum se subiicere noluisset. Et mortuus est Bardesanes auna 533 (222), sexaginta etacta annos natus’. Sit memoria. eius in maledictione. Amen.

16. Textus ille aliquantulum difïert in opere Bar Hebraei cui titulusMnarat qûdèé (:3265 [sur licet non ex historia Michaelis sed ex fonte communi

verisimiliter desumptus sit :sa au», sa» un: sans amie La pas, si 533°? in: un: ne ses: aussi;Mai: tiendrai bi z 19.: tu», un... tænias sa! (agaric: tâtai un sans Lila-mi si me. : un: ,4 si a. a: en» «un une m: sui: dole uses. (Buses: sa sonmyxiuanhbïssio -éfiîùlëx°4ï°hà°ëil;-Wflmüllhhhmmküe

sa (7H58, 14.6696 Imnsàso sas-m muant-niai» .Agimenh liai-:6

Haeresis decima tartis (est) Bardesanis.Ille dixit tres esse naturas magnas : mentem, potentiam et intelligentiam, et

quatuor enlia (Itie’) et mandas 366 numera. Et ille qui lacutus est cum Moyse

et prophetis est archangelus et cum Deo (lege : non deus). Et Maria non genuitcorpus martale sed animam luciferam quae assumere visa est speciem carnis.Diæit iterum angelos (hic adest lacuna in sensu) et stellas membra. Et dixit :sicut Luna exuit lumen suum per singulos menses et intrat semel ad Solem, itaetiam matrem vitae exuere vestimentum suum et intrare ad Patrem vitae parsingulas menses semel et commercium habere cum illo et generare septem vices.

Et dixit Christum natum esse in bora Beli, crucifiamm esse in hora Marlis et re-surrerisse iterum in hara Bali. Negavit etiam resurrectionem, et matrimoniumrecueil purificationem.

l Biduo in codice.’ Cf. Isaias, tv, 1 : Apprehendent septem muliercs virum unum in die illa dicentes :

Tanlummodo invocetur nomen tuum super nos, aufer opprobrium nostrum.’ Unde natus est anno 154, scilicet decem annis post fugam parentum e Persia.i E codice Parisiensi 210, fol. 176.5 Lege la.

i Hic adest lacuna in sensu.7 pas, cod.

PRAEFATIO --- CAPUT l. a!wcl

Ex hoc textu notandum est 1° Bardesanem non esse ex syriaca propaginesed Persica vel Parthica. 2° Educatum fuisse in urbe cultui astrorum dedita,a sacerdote Solis, unde callere debuit astronomiam. 3° Errores Bardesanis.iuxta Michaelem, redolere astrologiam : influxum scilicet planetarum in cor-pore et in hoc mundo. 4° Notandum tandem textum de Patre et Matre vitaealiter et aliter exponi in Michaele, in Bar Hebraeol et in S. Ephrem’.

Ait enim Bar Hebraeus :.upsüiuniuaamnisisniuguimmhhmiehmmiûnéuüériww

(Asseruit) Lunam, matrem vitae, singulis mensibus escuere lumen suum et in-gredi ad Solem, patrem vitae, ut sumat ex eo spiritum conservationis quem (inde)e]]lat in hune (mundum) universum.

Ex hoc textu opinio Bardesanis evadit more astrologies; Pater et Matervitae sunt Sol et Luna et sine Sole nihil subsistere potest in hoc mundo.Haec est vetus opinio astrologies Aegyptiorum, quorum libros callehat Bar-desancs. Ait enim Plutarchus (De Iside et Osiride, c. 43) 8:6 mi. guipai rhv 25-l-n’v-nv 106 nounou mloüaw, mi peau: îlets: àpcevdônluv aiment, ulnçovsuév-nv inti) ilion mi.

xuïaxouévnv, mûr-31v 8è «in», si; 76v icigo: npo’tsuismv yevv-nnxà; &P’Làç and uractsipouaav.

Idcirca Lunam vacant Matrem mundi, naturamque autumant androgynam habere.Gravida enim fit et [econdata a Sale; illaque sua vice e]fundit et seminat par aerem

generativa principia. Sanctus Ephrem magie accedit Bar Hebraeo quam Mi-chaeli. Verba eius supra (p. 500) recitata sunt.

Patet adhuc ex hoc textu Patrem et Matrem vitae esse Solem et Lunam ethoc sufficit ut omuis gnosticismi nota auferatur a Bardesane. Dii deaeque, utlocutus est S. Ephrem, sunt signa zodiaci, alia masculins, alia feminina,nam unitatem Dei profitetur Bardesanes ut iam dixi. Notandum adhuc nomena Domini » pro Sole et Luna in opere Causa Causarum usurpari’.sans; -6» lié-1996 aux" et» 45.3.15 une un «si: sans. «à «ne; m 430d» sa La»;

rio unis-:5 un»; un» au liai» Jim-anse dans: lib-n43: Ils-Hi» leur»: pansa sans: Les: au se» «0133-13: a!» sa «La; aux flâna»:- so sa» une

stymmnsîuimskî aussi: une,«si sa. «au du»; sa!Sol a-utem et Luna, quia conservant naturas amuïs generis et speciei creu-

tionis, rocati sunt Dominatores et Gubcrnatores, quia Sol calefacit, coquit et sic-cat putredinem et sanicm nimiae humiditatis et mucoris. Luna autcm dut humi-ditatem, fertilitatem et incrementum naturis, irrigat, ut ita dicam, et temperatillas ab aestu radiorum salis. Itcrum illas quae nimium maduerunt sub actionc

l Chron. eccl., Ed. Abb. et Lamy, l, p. 47. Textus Bar-Hebraei invenitur infra p. 526.2 Opera omnia, Il, p. 558, D.3 Editum a Kayser, Leipzig, 1889, p. 208, l. 4-10.


radiarum Lunae, Sol purificat, siccat et calefacit. En: bis operationibus illorum

maierum astrarum crescunt, stant et conservantur aulnes naturae creationis. Underocaverunt illa sidera Dominatores et Dominos.

Ex hoc textu intelliguntur etiam haec verba S. Ephrem, quae ad gnos-ticum sensum a pluribus perperam detorta sunt’ :

Bardesanes laudat alium (Paradisum) in que quisque sanas erubescat; illumridelicet quem Dii quidam geometrae architectati sunt, Pater et Mater (rerum)sua eancubitu sala ci dederunt.

Dicuntur enim planetae conjuncti vel nupti quando illorum radii con-currunt’ :

sans. mésusa à» me si sas-vibice liai» si «Un 433:6 tâta nuai Assis

Quando coniuncti sunt radii bonorum vel malarum (planetarum) et inciduntin Lunam unde disperguntur in creutiane, tunc, eo quad miscentur in aere, dicun-tur connubio iuncti.

Unde asseruisse videtur Bardesanes Paradisum (terrestrem) non actioneimmediata Dei, sed influxu astrorum (qui dii improprie ab astrologis et aS. Ephrem dicuntur) et praecipue Salis et Lunae, constitutum et plantatumfuisse, quod minime gnosticum est.

Paulum aliter ac Michael scribit Bar Hebraeus, ut iam diximus, in Chro-nica ecclesiastico 3 :

Pou-o

Jung. la. i156 J K669i: au.» .mgsùo” l ’36 aussi»! m La; .N,’ li 11:35 .Mti’o’. W’ mais

amasseumguaw au. M assis! un; 1.63050.qu taxai-491. liméàiéfiu; un;

r50.uüflàllégLÎM-Âîcràâën.fiesflafilflgmmqhégociâéà spins; " ’

murins «lés-.954 «xi-«M6: env: sa: «alia- sa tu un: a». cimais: 16m. sans si aussi

Eo tempore innotuit Bardesanes qui, relicta doctrina ethnica sacerdotis (idole-rum) Mabugensis, [idem ampleurs est et baptisma reccpit, imo doctrinam Eccle-siae docuit Edessae, tractatusque adversus hacreses composuit; at tandem ad Mar-cianis et Valentini commenta decl-inans, resurrectionem negavit, matrimonium rcro

purificationcm vocavit et puritatcm, et asseruit Lunam, matrem vitae, singulis men-

sibus exilera lumen suum et ingredi ad Solem patrem vitae ut sumat ex- eo spiritual

conservationis quem (inde) e]]lat in hunc (mandant) universum. liait Ilardesanesaunas 68 et obiit anno 533. Daisan autcm nomen est [Invii Edessam alluentis, adcuius ripam eum genuerit mater eius Nahsiram; pater vero eius crut Nuhama.

l S. Eplirem Opera omnia, Remue, 17140, t. Il, p. 558 D. Cf. supra p. 505-500.’ Causa Causarum, Leipzig, 1889, p. 209, l. 5.3 J. B. Abbeloos et T11. Lamy, Gregorii Bar Ilebraei chronicon ecclesiasticum, Lo-

vanii. 1872, t. I, col. 45-40.

PAYE. BYE. - P. L T. Il. 18

527 PRAEFATIO - CAPUT Il.Item in historia Dynastiarum ’.

0L8 b)" 3.13.24 dé 9.LQJJÊS A): aï 0qu J9) 2.32:L9 s si! ,.,--" ne! a chig- J5 a; g un, w a 553L. s,...s" q ou

.53ngi, fait.) du..." r51..." d’an, à!) 41:6 Le,» 5x3" a.) à V3.2).

Prodiil etiam quidam Ebn Disan appellatus, quad nains esset iuœta fluviumDisan, supra, urbain Boham; hie Solem palrem, Lunam matrem vitae appellatif!rlixitquv initia cuiusvz’s mensis Matrem vitae, and!) lamine quad restis ipsiusest, tu] Patron: vitae ingrcdientem cum eo congredi, plut-asque parera filios, qui

imminent" et augmenta nmndum infe-riorem continuent.En oninia nota nobis testimonia de Bardesane et (le discipulis einsï. Af-

firmare non licet discipulos eius vi controversiae in diversas haereses nonincidisse, v. g. in gnosticismum et praesertim in Manichaeismum, sed illorumdoctrina non potest attribui ipsimet Bardesani. Ceterum doctrina Barde-sanitarum nullo ipsorum opere cognita est, sed testimonio tantum vol adver-sariorum vol auctorum recentiorum. Testimonia Arabum, falsitate permixtaet recentioribus apocryphis libris (cf. Fihrist supra, p. 520) fulta, alludere vi-dontur cuidam Manichaeorum sectae; na1n concurrunt cum descriptione hae-reseos Manetis ab Archelno facta ° et a S. Epiphanio transcriptafl

Dicendum nunc de opere Bardesanis oui titulus : De legibus terparum; acdemuni, omnibus citatis, expositis et perpensis, veriorem sententiàm de vitaet doctrina Bardesanis exponam.

CAPUT SEC UNDU M

DE LIBRO LEGUM REGIONUM

î. Historia lardus. -- 2. De codice Musei Brilannici A’dd. 14658. - 3. Operis analysis. - A. Quisnamsil antiquior texlus. - 5. De Bardesane verior sentenlia.

l. Eusebius in sexto libro De cuangelica pracparatione refellit paganorum er-rores de Fato; itaque in capite sexto hujus libri transcribit verba quaedamBardesanis adversus Chaldaeos, son astrologiae judicialis fautores. ScribitEusebius in fine capitis noni :

i lid. l’ococke, Oxoniae, 1663, p. 125 et 79.3 Veterum toslimonia integre non exscripsimus quia facile alibi inveninnlur. Cf. Har-

nack. :lltl"lzrïsllicllc Lz’tterutur, I, p. 184-189; llilgenfeld, Bardesancs der letzle Gnosti-lcur. Leipzig, 1801i; Frngm. lu’st. gracc. l. Y l), Paris, 1872; etc.

il I). U. t. X, col. 11538-11439.* 1’. (2. t. XLII, m]. 72-73.

DE LIBRO LEGUM REGIONUM 528[119161:60:in 85’ 60v. 7.1i. réifie 15:; ânodeiîu; ëî oindrai); 53909 pèv 76 Tëvoç, ën’ ixpov

3è 77;; Zaïriaïxi; émaniez; 521-411-4610; BapS-naaîv-n; avoya on; aivzipi, ôç âv TOÎ; 7:96; rob;

ÊTŒÏFOUÇ Aialôymç, 1&3: 1m meLOVEÜêTal qu’avait. ’.

Quas quidam demonstrationes (contra Chaldaeos), ca; immine Sy-ro, qui sum-mum Challlaïca-e doctrinae perfectionem et absolutionem adeptus erat, hoc loco

proferam. Bardesanes i3 fait, quem in suis, quos ad disciplinae socios dicavit,Dialogis, hune in modum philosophari memorant.

Inde patet 1° Bardesanem ad summam astrologiae cognitionem pervenisseet 2° Eusebium citare quamdam partem cuiusdam dialogi inter Bardesanem eteius discipulos. Sed verba ab Eusebio relata ad fatum attinent et aliunde natumerat Bardesanem scripsisse percelebrem de Fato Dialogum ad Antoninum’;crediderunt ergo lectores Eusebium referre in sua Praeparationc enangelicadialogum de Fato ad Antoninum, quod non dixit Eusebius nec probaturaliunde. - Ceterum verbe ab Eusebio citata inserta sunt, panois mutatis,in Recognitionibus pseudo Clementinis 3, et a Caesario, Gregorii Nazianzenifratre,

in Quaestionibus suis t. .Anno 1855 edidit R. D. Cureton textum quemdam syriacum 5, e bibliotheca

monasterii Syrorum in deserto Nitriensi prolatum, qui sub titulo Liber legumregionum oflerebat, inter alia, omnes citationes Bardesanis ab Eusebiofadas. floc erat opus primitivum a quodam discipulo Bardesanis, nominePhilippo, conscriptum et in graecum sermonem postea translatum. Liber illenon erat ad Antoninum conscriptus. sed, ut notaverat Eusebius, dialogus eratinter Bardesanem et eius discipulos. Non erat ex professo adversus fatumcompositus, sed Eusebius, omissis aliis, transcripserat tantum verba quaeprobare poterant liberum hominis arbitrium adversus potentiam astrorum.

Liber ille legum regionum translatus est in linguam germanicam a D. Merxô,in linguam gallicam a D. Langlois ’, tandem, deficiente Curetoniana editione,

edidimus textum cum interpretatione gallica, introductione et notis a.2. Textus ille syriacus in diversis editionibus, ut diximus, editus et trans-

i P. G. t. XXI, col. 461.2 V. supra p. 14914.

31X, 19 sqq.; P. G. t. I, col. 1409.* Interr. ClX-CX, P. G. t. XXXVIlI, col. 977-988. Cf. etiam Georgius llarmatolus

nono saccule), Anecdota Graeca e codd. mas. Bibl. Oxon. descripsit J. A..Cramer,vol. 1V, Oxonii, 1837, p. 236 sqq. Diodorus Tarsensis (P. G. t. C111, col. 829, 870] vidcturetialn librnm legum regionum cognovisse.

5 Cureton, Spicz’legium Syriacum, London, 1855.

G Marx, Bardesanes van Edessa, Halle, 1863, p. 25-56.7 Fragmenla hisl. graec., cd. Didot. t. V l), Paris, 1872, p. 73-96.a Nau, Bardesane l’astrologue, le Livre des lois des pays, Paris, 1899.

529 PRAEFATIO - (IAPL’T Il.latus, proeedit ab unico codice qui sub numero Add. 14658 in Museo Britan-nico Londini asservatur.

Hic codex ad seculum septimum refertur et inter multa excerpta textumnostrum offert fol. 129a-141ai. "une codicem sedulo iterum atqne iterumeontulimus et fideliter retuliinus. Mende quaedam quae in codice invenieban-tur in textu eorriguntur, dum ex alia parte lectio ipsius codicis ad calcemcolumnae refertur. Interpunetionem et vocalisationem adiecimus.

lnsuper notanduin est in hoc codice aliquando nomen Bardesanes scribi3., p saepius autem J4; ut nos etiam ubique dedimus.

Scribit autem codexsa a: mon, momfïlfiflb 5792,

tu! :5 ubi nos mon au, 547m 552.5 mon, «au

un: ubi nos luisis me], me, 543° 531,, sans au)" au", au", aux, 5671, mais "m ’sz 570m mon ains" un,

10 17 599! 6002.2) 0m12 mm"x» [ubi nos Ü 5471., mm 596au 61:17 «en

«à» ubi nos a): 541374., sur, Mi"

«en: ubi nos 3.33 mea assa .5879 5905 a.

(abc: ubi nos (Je: aco2 592m

xi»). ubi nos a6; aux me" un, un" enu

584

3. In hoc dialogo qui Liber legmn regionum inscriptus est quaeritur decausa mali physici et praesertim mali moralis.

Bardesanes colloquitur, ut consueverat, cum suis discipulis. Petunt ab eo,nonne Deus sit causa mali moralis; nain, ut ait Avida qui vicem adversariigerit, Deus debuisset creare hominem ita ut peccare non posset. Bardesanes,praemissis consiliis de modo interrogandi et disputandi, respondet Deumnon potuisse creare hominem in illo statu. quin constitueret illum meruminstrumentum, libertate et merito orbatuin. Asserit Avida libertatem illamhomini a Deo concessam non suflicientem esse ut possit vitare malum velsaltem ut possit facere bonum. Quas assertiones refellit Bardesanes.

Quaerit ergo Avida an causa mali non reponenda sit in natura hominis.Bardesanes. rebus naturae et libertatis sedulo perpensis, dicit naturam esseunam in unaquaque specie, unde uniformi modo impulsu naturae agunturomnes qui unius speciei participes sunt, sed non eodem modo peccant omneshommes, quinimo sunt homines qui ad meliores fruges. servata humana nature,redeunt: ergo peccatum vel potins malum non provenit e nature hominis.

Quaerit deinde Avida an malum non proveniat e fato astrologico. Re-spondet Bardesanes rem ita non se habere, quia homines, sub eodem influxumati, modis quam maxime diversis male agunt, quin imo influxui astrorum

* De descriptions huius codicis cf. W. Wright, Catalogue cf Il": syrz’ac Manuscrz’pls,Londini, 1872, pp. 1154-1160.

DE LIBRO LEGUM REGIONUM. 530non obediunt et pr0prias leges quamvis inter se diversas, non obstante fatoastrologico, sequuntur. Haec pars operis citata fuit ab Eusebio, et nomendedit libro, quia illic loges diversarum regionum referuntur.

Quaerit demum Avida, an illae leges quibus obediunt homines non sintquaedam manifestatio fati, nam in quodam elimate praevalet quidam planetaet influxns ille planetae vocatur lex ab astrologis. Respondet Bardesanes inuno climate inveniri leges maxime diverses ac proinde nullum esse influxumplanetae hujus climatis. - Attamen in hoc libro, Bardesanes tribuit malumphysieum, ut mortem et morbos, influxui planetarum. Hume errorem non pro-fitetur nec transcribit Eusebius, sed vulgatus fuit in nostris etiam regionibusad recentiora usque tempora.

4. Liber ille syriacus legum regionum servatur quoad praeeipuam partem,graeee in Eusebio et latine in Recognitionibus 1. luxta Ewald’, textus sy-riacus promanat a quodam originali graeeo, quia continet quasdam vocesgraecas. Hanc sententiam, nullo tamen novo argumento innixam, amplectivisus est D. Land’. D. Marx asserit syriacum textum originalem esse, demum

D. Hilgenfeld docet textum syriacum e textu graeco Recognitionum mutua-tum esse 1.

Videtur tamen Eusebius cognovisse graecam translationem, in quibusdamlocis liberam, dialogi legum regionum; et auctor ille Recognitionum usus est,ut videtur, ipsomet textu Eusebii. Inveniuntur quidem voees graeeae in textusyriaco sed rame, et quaedam illarum iam in traductione syriaca Novi Te-stamenti peramtiqua insunt, insuper difficile est dictu quibusnam vocibusgraecis uti non posset Bardesanes etiam in sermone suo syriaco, cum edu-cationis regiae particeps fuisset et proinde scientiarum graecarum. Quare dicinequit, ni fallor, voces m (péan) vel w; (GTOLZEËŒ) vel (digéra-in)originem graeeam dialogi prodere, quia vulgatae erant verisimilitcr interdoctos syros à.

’ Textus graecus Recognitionum perlit. Remanet tantum translatio lalina. Migne,P. G. I, cum translationibns syriaca (Lagarde, Leipzig, 1861) et arabica (Gibson, StudioSinaîtica, n° V).

2 Colt. gelehrle Alzzczgen, 1856, p. 649-666.3 .-lnecdota syriar-a, Lugduni Batavoruln, 1862. t. l, p.1 Nicht der falsche Clemens von Bardesanes, sondern umgekehrt der falsche Barde-

sanes von dem falschen Clemens entlehnt hat. Bard. der [ciste gnosliker, Leipzig, 1864,p. 714.

5 Caelerum m peculiarem sensum habet in dialogo, designat naturam in genere.dom illa vox syriaca in, designat naturam talis vel talis cntis. Item mi invenitur adGalatas, w, 3. Graeca illa educatio Bardesanis et eius discipulorum, imprimis PhilippiQui scripsit dialogum, explicat quosdam modos scribendi, graecum aliquomodo redolentes.

531 I’RAEFATIO - CAPUT Il.Proinde nil obstat quin, inter textus iam notes, syriaeus primo loco ponatur

et ut originalis habeatur ut ait Eusebius (H. E., lac. cit.) : (K Bardesanes tradi-(lit, propria lingua et scriptura, dialogos, quos amici (eius) in Graecorum lin-guam verterunt n. Operae pretium est collationem quamdam textuum insti-tuere ut apprime videatur textum syriacum in versione graeca, qua usus estEusebius, truncatum vel mutatum fuisse et illas suppressiones vel mutationesin Recognitionibus fuisse servatas.

Proinde illae Recognitiones ab’ipsomet Eusebio pendent et liber nonushujus operis qui fragmentum Bardesanis eontinet scriptus est saeculo quarto 1.

SYRIACL’S EUSEBIUS lIECOGNITIONES,5 : me mit pansois!» à! tu: 058M: 7&9 riz uûxsîoücwv inév- et tamen nullius Iibertasvol.583,17’19- Sabre" "tu" 5 "5 "UPWP’ŒW 1A?" arbitrii compulsa est se-

, 1 a:""19 ""mem’ cundum vos a slella Mar-tis ignita.

Et non impala liberta- (Eusebius, loco liais, ponit stella fulgens quod servatnr:em Serum, Mars terribilz’s, in textu Recognitionum; illae tamen omittunt : in mediaetsiposüus in media caeli. caeli.)

in..." tu 1:63:03; tu - «de Eau 8è tv a; 0:er manu Sed et in ipsis IndiaeL552 Lis-i : dans e535 1.4552 fifi main W171 W livaa’l’v °ïfl"c nihilominus occiduis par-

’ ,- 0... g . . ’ - * v i ’ :.I n a r . .084,1.» dia-.3 un.» en! Lin-x9: TDUC ËSLWIMOVWC s-VWs etth’°l’"ç tlbus reg-.0 quacdam est

18. ni 106mo: 06mm; Ëoôioum. . . . . .ubi hospttesrum inculcrznt.eapti immolantur et co-meduntur.

Et in eodem climate In- (Textus Itecngnitionum pendet ab Eusebio; nam serva-diae surit hommes quisolenl verunt tantum illum casum particularem anllzropophagiaecarnem hammam mandu- qui vocari potest Xonophagia.)cal-e sicul caeterz’ hominesmanducant carne"; anima-lium.

1:35 fées); pas.) [la mi ab niant ai 153v Triton:z 50E; ci près -585 dans Yuvaîxsç ûaxov êv Ai-(oxs’pœn

588,64). I311; Êv ’Yôpozôip xaxoômuovoîiuav à":Künpw.

Nec tamen univer-sae Gelonum mulieres inCapraecornu aut Aqua-PIO cacodaenwnem VCÏH’TC’HI

nascentem habuere.

Ncqm’mus (lutent dz’cere (Locus mali (Moments, notas in astrologia, est locuspro omnibus mulicrz’bus Ge- duodecimus. Cf. Firmicus Maternus, Il, 15. Eusebius lia-

1 Nomndum versionem syriacam Recognitionum, in manuscripto anni 411 servatam,continere tantum libros I-IV et quasdam homilias Clementis. Notandum etiam Origenem(Philomlia, cap. xxm, Cantabrigine, 1677, p. 81) citantem verba, quae in Iibro X Reco-gnitionum a Rufino feruntur, ilIas referre ad homiliam decimam quartam, unde paletlibros ultimos Recognitionum scriori tempore e diversis fontibus constitutos fuisse.

DE LIBRO LEGUM REGIONUM. 532[arum Venerem sitam essein Caprz’corno aut in Aqua-rio, loco mali daemom’s.

sans, pli-8.» 9.5

A pnd Bactrianos quiCas-ciani racontar. 588, 13-14.

i433! : 1118)) calé M591, 13-14. Kiki; Bai

(blinis qui aliquid fura-tus est, parvi lit-et sit prelù’,reus est lapidatz’onz’s.

sa, La, -583 f; me,

mon,col. 592, 12.14.

Ilermes ranz Venere indama Salami et in finibus.Ilartis et in sigma zodiari inOt-cidente.

Jigî! ILè-Lâ é; IS-

Tempore une anm’, temporeverne.

396, 10-11. au un

Luna cum Alerte in Can-t-ro, die, sub terra.

M La m5., pas [5.1530 agi596, 18-19.

C

Mars et Sol in Leone,nacra, sub terni.

rqw Invhàa MA: cri-I sa du»qbaùSg ne, pas.

396. 21-24.

bet huius textus versionem ambiguam et Recognitionesverterunt banc versionem ambiguam falso sensu.)

[lapa Ba’xrpmc. Porro vero in Susis.(Eusebius omittit Cascianos quos ignorat. Recognitio-

nes scribunt partem pro toto.)

ô xlëmuw 1l 650103 521w h-

bile-Au.

(Graecus ille translator textum non intellexit et legitRecognitiones textum omittunt.)

puicqpôpov nef LE91A033 Ëv oï- Luriferum cum Mercu-

I î I Ù o a .10K KP°V°° "1 591m A9m- rio in (lomzbus Saturm et

finibus Martis.

(Eusebius et Recognitiones omittunt in signale Zodt’aciin accidente; insuper voces : Lucifer-11m et domibus de-monstrant eumdem esse textum Eusebii et Recognitio-num.)

dînai 105 in»: flapi div iapt- Semel in anno circa

vin! ËGnMPWV- vernale aequinoctium.

(Verisimile non est Viragines nosse aequinoctium. Haecinterprelatio est translatoris graeci quae servatur in Reco-gnitionibus.)

«in ri Mme 15v ’pr à?” Martem cum Luna perflinguai; yeve’csœc Ëv Kapxiwp ûnè diurnal" Galesim in Can-

fiv’ ero.(Eusebius intervertit duas voces, et explicat vocem :

die. Recognitiones sequuntur Eusebium ad verbum sedomittunt sub terra.)

inti) 72v M WKNPWÎÇ 7M- In nocturna Genesi sub

x v t a K îW"; in", A’Pu "V "MW à terra habent bolem cum

As’ 6 o A’eo . - - -W" in K V ç Marte in partibus Martis.(Textus syriacus parallelz’s est praecedentz’, non ita

textus Eusebii qui invenitur ad verbum in Recognitionibus,omissis verbis in Leone.)

repentît! et filait-trot âyxovt- Germanorum plurimifait? pâpqi ânoôvrîcxoual mi où laqueo vitam finiunt, necmiv a); ce F00 ("v Il: MW... » oî " ’t ç w W m idoirco omnes...

l Legs z pas, sa (56., : 11.4»; unnm alef reduplicatnm fuit.

533 I’RAEFATIO - CAPUT Il.Germnni omnes par suf- (Sensus in syrîaco est : omnes Germani violenta morte

fat’atiunem moriuntur, e.r- morinntur, veI sufloealione vel in belle, nec idcirco omnes...replis illis qui in bellis mo- Eusebius et Itecognitiones servaverunt conclusionem muta-riuntur. Tamen tmpossibtle lis praemissis, unde l’aise est illorum ratiocinatio.)

est omnium Germunurum....36. gaz» «si à «si 1-31 n’ai 136w, à; Bapômaivn. du»): Seddicetaliquiseorum.Mi civil". w41- 111’452 àëmml i515: Kim" 43’651 43m?)- °i 5è qui in disciplina mathesis

’ l . . w I 0 ç . - l i a I .s3 7,96). A pal "4:9: (un empannon. puai... Ansxpivato, , , , , , , ,, ., eruditi sunt... Ad haec.4114, ce) pâteux; mm .43 Ouï. ail-non; 1, attroupait: cum, a)600’141. lmfiè E i (poum. ergorespondebimusquad...

Ego et diJ’i : Nos, pater (Transitio, quae optima est in textu syriaco, minniturBardesanes,haeeomntaper- in textu graeco et praesertim in Recognitionibus quae no-sans" habemus, et seimus mina propria omittunt.)huer vert: esse, seisne (lutentChaldaeos dicere... Dzî-rit mihi : Seize prias, fili mi Philippe, ut in errorem indueerenthune ont-en: Chaldaeos invertisse...

IIaee squiciant ad probandum textum Graeeum quo usus est Eusebius etextu syriaco provenire, multis omissis, et imprimis opinione peculiari Bar-desanis ex que corpus nostrum cum suis afiectionibus a planetis pendet.

Recognitiones nulla addunt Eusebio sed multa adhuc omittunt*, unde abipsomet Eusebio verisimiliter promanant, nec textum integrum Libri leyumregionum noverunt.

5. Bardesanes e Parthorum regno et forsan ex Arbela oriundus, natns estEdessae anno 154. Educatus est cum Abgar 1X, filio Manon VIH regis Edes-sae 2, et adolevit apud sacerdotem paganorum in civitate Mabug seu IIierapoli.

Studuit ergo doctrinis et scientiis Graecorum, praesertim astrologiae cuidediti erant sacerdotes planetarum. Sceutus est Platonem, calluit etiam librosAegyptiorum et Chaldaeorum de influxu astrorum. Christianus factus, circaannum vigesimum quintum (179), scientias Graecorum inferre voluit in chri-stianismum, unde Eusebius dicere potuit Bardesanem a pristinis erroribusnunquam omnino recessisse. Profitetur aliunde Bardesanes Deum unum omni-potentem, cuius indigent omnia; creavit ille mnndum et ordinavit varia enlia.creavit primo (si fides Moysi Bar Kephae) elementa quinque primitive : ignem.ventum, aquam, lumen et obscuritatem, libertate quadam donata. Quodquehornm cntium habebat quamdam naturam et occupabat quemdam locum, sed

i Vide apud Ililgenfeld utiliorem iuxtapositionem textuum auctoris Syri, Ensebii,Recognitionum et Caesarii.

2 llaec est series regain Edessae iuxta Gutschmid : Manon VIII regnavit primo a 139ad 163, deinde eiectus est. VVael, filins Sahrou, 163-165; Abgar VIH, 165-167. Regaavîiilerum Manon VIII 167-179, deinde Abgar 1X, 179-216. Cf. Rubens Duval, Histoired’Ëdesse, Paris, 1892, p. 72.

DE LIBRO LEGUM REGIONUM. 534voluntate quorumdam illorum sese miseuerunt et potentiam suarum natura-rnm illa mixtione fregerunt. Tune creavit Deus per manum Verbi sui mnndumistum in quo nunc vivimus, mnndum permixtum lumine et tenebris, bono etmalo, cui aliud perfectum est successurum; cum Deus separabit entia alia abaliis, praesertim ab obscuritate, et reddet unicuique integritatem naturaesuae. Hoc eveniet post sex millia annorum. In mundo praesenti invenimusmalum physicum quod provenit ab influxu astrorum, et malum morale quemhomines vitare possunt, vi libertatis suae; malum morale illud non est sub-stantia sed privatio tantum, provenit a malitia et errore, a daemone, et a na-ture in quantum ista natura non est sana.

Deus creavit etiam angelos Iibero arbitrio praeditos, quorum pars pec-cavit cum filiis hominum. Homo libertate sua aequatur angelis, constat exintelligentia, anima et corpore. Corpus terra conflatum, seu primitivis ele-mentis, subditur influxui astrorum, itaque immortalitate non gaudet nec de-bet post mortem suscitari. Unde corpus Christi, quod immortalitate et resur-rectione donatum est, non compingitur ex bumo terrae sed e caelo deductumest (si Philoxeno fides). Anima hominis est immortalis et indicabitur.

Multum valuit Edessae doctrine Bardesanis, omnes principes ei adhaese-runt et celebris fuit eius schola. Mortuus est anno 222. Harmonius, eius filins,Athenis educatus, multa et ipse syriaee scripsit, iuxta Theodoretum. Sed,centnm post annos, natus est S. Ephrem (320-379) qui ad studium Scriptu-rarnm omnes revocavit, et qui crimini vertit Bardesani et eius discipulis cogni-tionem suam scientiarum graecarum et praesertim astrologiae. Astrologia enimad cultum illum astrorum qui in Mesopotamia vigebat, ducere poterat eius fau-tores. Damnavit itaque in versibus suis Bardesanem ob studium suum astro-logiae et scientiarum profanarum. Parum profecit S. Ephrem, nam Rabbulas,episeopus Edessae (412-435), invenit adhuc omnes Edessae principes Barde-sanis doctrinis addictos. Domum ubi convenerant destruxit et lapides eiusquesupellectilem ad pios usus applicavit, Bardesanitas demum omnes ad veram

fidem revocavit, ait eius vitae laudator. -Attamen saeculo octavo remanebant Edessae discipuli Bardesanis, qui in-

dulgebant adhuc scientiis astrologicis et naturalibus et disputabant de fato, uttradunt Iacobus episeopus Edessae et Georgius episeopus Arabum.

Decimo demum saeculo tribuuntur Bardesani libri antea ignoti De lamineet tenebris, De ente spirituali ceritatis, De mobili et firmo,.assimilanturque sempcr

Bardesanitae Manichaeis. An Bardesanitae ad Manichaeismum deelinaverint,an contra secte quaedam Manichaeorum patrocinium Bardesanis susceperit,compertum non habetur.

Ultimis tandem saeculis scriptores faverunt Bardesani dum e fontibus

535 PRAEFATIO - CAPUT Il.graecis tantum hauserunt. Post vulgatos vero versus Sancti Ephrem*. quiviam pandunt multiplicae interpretationi, pessima evasit Bardesanis memoria.

Media incedendum est via. Tenendum videtur Bardesanem hominempraeclari ingenii fuisse, doctrina et eruditione clarum, ducemque scholaescientiis naturalibus et historiois praesertim addictae. In quosdam tamen lap-sus est errores de inlquu astrorum, origine, compositions et fine corporis hu-mani, neenon de corpore Christi. - An demum fuerit gnosticusî? Perraraest illius nominis definitio, unde lis est forsan de nomine. Si gnosticorum no-men ferunt quicumquc scientias paganorum in dogma christianum transferrestuduerunt primis nostrae actatis saeculis, gnosticus quidem fuit Bardesanes;si vero gnostici nota non inuritur nisi deliramentis dualismi et emanationum,verbis eius et antiquis auctorum testimoniis mature perpensis, Bardesanesipse - quidquid de eius discipulis sentiatur - gnosticus fuisse non videtur.

i S. Ephrem Opera omnia, Hamac, 1737-1743.3 Auctores quidem posteriores ad gnosticismum traxerunt Bardesanem, ut jam no-

tavimus. quia îuxta Eusebium, particeps fuit primo erroris Valentini gnostici, et quia dam-natus fuit a S. Ephrem; sed Eusebius addit Bardesanem ab hoc errore recessisse et de-monstravisse omnia Valentini dogmenta fabulas esse. Credere possumus etiam Bardesanemqui, iuxta Eusebium, ad summam astrologiae cognitionem pervenerat, 0b illam ipsamastrologies cognitionem et non 0b alios errores, scholae Valentini ab eodem Eusebioadscriptum fuisse.

F. NAU.

Ipsummet textum libri legum regionum aliqnibus annotationibus locupletare benignesuscepit doctissimus Nüldeke. Notae illae imis paginis referuntur sub Iittera N. Quatuortantum hic exscribere praestat :

1" De Vologese Edesseno (supra 512-513). In Iacobi Edesseni Heæaemero videturdesignari dialogus haie oppositus in que philosophus Carrensis contra I’ologesemEdessenum Bardesanz’tam Fatum defendit. N.

2° De auctore Dialogi (supra p. 528). Nihil obstare pute quin credamus Philippum.Bardesanis disczpulum, revera hune libellant conscripsisse quippe cui magister respon-dit a Philippe n (infra 548,22; 564,19 et 600,10) postquam cum per primant, ut diceresolemus, personam grammaticam allocutus est (infra 548,20; 564,15; 600,1). N.

3" De aetate Dialogi. .Etas Dialogi eircumseribilur auna 196, quo Septimius Severusterrant ou in provineiae Romande formant redigendam enravit (infra, 603,25) et fineimperii I’arthorum (224 vel 226) de quibus hic adhuc regnantibus agitur(infra 587, N.

4" De titillis subintroductis in Dialogo. [lac inscriptiones omnes (v. g. pis; issus,538,12; 1416.45 usinés; 538,27 etc.) delendae sunt. A!) ipso seriptore non proveniunt,nonnullae plane sunt absurdae. N. - Has inscriptiones servavimus, sed, utpote recen-tiori manu adiectas, minusculis characteribus expressimus.

R. G.

sans

me), W555:

LIBER

LEGUM REGIONUM

ses ne: a» sa"Je :qéal Mlias aux géo ses éî suai

M 1-333: él-ï 33-55 3-293!

n33 et «au«sa halés A» MAL; .5

99 é 159 sansa»? Le?» (ses sansé... MJ méugi

si L33- )oS un; A est ç»?144.? des 39 .4. J2 :é lésW! «à? 3°" «au! émia

x3541 «W, ’ ire-âtJéaszo

et, (à? il N324!aussi Il: 1.2.4.?osa si: sans li445.2431630 dans. sa», yças....é,..i

son a

1. Aliquot abhinc diebus ingressi cra-

mUS visitandi causa Semasgram fratrem

nostrum : cum venit et ibi nos invenit

Bardesanes, qui postqnam illum ten-

tavit et bene se habentem vidit, nos

interrogavit : De quanam re loque-bamini, vocem enim vestram dum intra-

bam foris audivi. Consueverat enim cum

nos inveniebat de aliqua re ante cumdisserentes nos interrogare : De qüa-

nain re loquebamini, ut (le ca nobiscum

eonferrct. Nos vero ei (liximus : Avida

quidem ille nobis dicebat: Si unus estDeus, sic-ut dixistis, qui et ipse homines

creavit volons [vos] id [facere] quod

iussi estis facere, quai-c homines non

ita creavit ut peccare non possent, sed

in omni tempore quod bonum estfacerent. In hoc quidem impleta esset

voluntas eius.

Musei Britannici Cod. me. 14.658, r 129 r° b] - Cod. in titulo punit Gel ante la». - 2 vèn-

Cod. (sic). Num veram antiquorum Syrorum pronunliationem reddant hac voczilium notae, dubito. NüLnEKs.

538

2. Dieit ci Bardesanes : Die mihi, illi

mi Avida, quid sit in mente tua : aut

nous non est omnium Deus, eut unus

est ct non vult secundum naturam etordinem homines gubernarc?

Avida dicit : Ego, Domine, ab istis

aequalibus aetate petivi ut mihi respon-

sum (lurent.

3. Dieit ci Bardesanes : Si discerecupis, expedit tibi ut discas ah aliquo

seniore quam isti, sed si doees, nonexpedit tibi cos interrogare; eis antem

persuadcas ut ipsi te interrogent dequacumque re volunt. DOL-tores enim

interrogati interrogantur, non vero in-

terrogantes interrogant, et si aliquando

interrogant, [hoc faciunt) ut mentem

interrogantis dirigant, ita ut bene in-

terroget ipse, et sciant quaenam siteius intentio : opus est enim bonum ut

sciat quisque modum interrogandi.

4. Avida dicit z Discere ego cupio;

coepi quidem interrogare illos fratres

meos quia tui me pudebat. Bardesanes

dicit: Speciose locutus es; Scito tamen

cum qui bene interrogat persuadcricupiens et qui sine certamine ad viam

veritatis acccdit, non damnandum esse

neque ci esse pudcndum, nam oblec-

tamentum affcrt in his quae (Iixi illiqui interrogatur. Si ergo, iili, est tibi

BARDESANES. 539

«.5 a psi «S psiun fi. fil-m 1-35513j fioëéz°Ï:V2 1&3? ç;-

un ses épïM même sans,

32! (ses si: ut mai pasdans été, aux (a: si;

elâ’xtxs’

«si» se. au q que; en po:Î..12"

pas»; Il est J. mini,«La: liÎ :é-IÎ Kilt. Mie

.x-ü’j! 953154 x1351!

.9121»; samitsMie gis-N li113mo; ” 369 63511456315»?

aise (liège :KLÉJ 5133243! sE-Îz 4-35! lia-î 94g 39195-

èKÎ-ï-I W

13’ 39! «sans ut est un;

üiixSyç-néà vs 4-31

un .353 (sa;si» nuisant rassi sesNi» Haie e52 in gifla Agi

le :135minute 94...: liait-:5 pas

Mus. Brit. Cod. Adt(.,14.658, f° 129 r° b -- f" 129 Y" b] -- 4 «33354] Incipit fn 129 w a T in «à Cod.

(falsn) N. - 25 «and 0l:- proponit N. - 26 m3] Inc. f0 129 v" b. - 21 baals] Loge il; N.

F!

540 LIBER LEGUM REGIONL’M. 541

Mania: sébumsgaussé-sisy-ê-Uïélç-sîL-âüi fi é

sglëâio-éüifiüâw

gaps; L33 23.35 1m

ri rams-spommeau Mia-z:Lui-i 35» xis-M (3153325

toJo:ia’ÀKSoo’;.9ÎfiMLn’3m

MJe aie 43; ’03 MIPL- fi! ès éwriëüfi

0433:9;

u; si! du? si: me; sa!pas la: w mais un:fiïzqhisepldleîlsgfi

esépoi fiÎ :uJÎÂnÂxS. .53 fie au,

mfism:mpie&agugèsfi üïoœçàëà. 5.3.3.56

.Wîjfiîm2ms pas Jsgfi «sa si

ai fiî tipisi siqæsmjmgwéiàîalîï ’ansim

ée; cui-S» été

.0!Ü

aliquid in mente tua de hoc quod in-

terrogasti, id nobis omnibus dicas.Et si nobis etiam placet. tecum commu-

nicabimus; si autem nobis non pla-cuerit, necessarium erit nobis ut tibi

ostendamus cur nobis non placuerit.Et si hune sermonem tantum audirc

cupias, cum de eo in mente tua nihilsit, sicut homo qui nuperrime accessit

ad discipulos et qui interrogat recenter,

dicam tibi, ut non inaniter te separès

a nobis; et si tibi sunt iucunda eaquae de ea re tibi dicam, apud nossunt etiam tibi alia; si vero incundanon surit, nos id quou ad nos spectatsine invidia loquelnur.

5. Dicit Avidade cupio audire ut persundear; hune

âge etiam val-

enim sermonem ab alio non midivi,sed ex mente mea haec dixi bis fra-

tribus meis et mihi persuadere no-luerunt, sed dicebant : Crede creden-

do, et omnia scire poteris, ego veronon possum credere nisi mihi persua-

sum sit. i6. Dicit Bardesanes : Non unus est

Avida qui nolit cretlcre, sed etiam multi;

quin fides in ois non est neque possunt

persuaderi, sed in omni tempore seco-

dunt et [argumenta] aedificant et, invonti

sunt orbati omni cognitione veritatis.

Mus. Bru. Cod. Alla. M.658, f" 129 v" b - P130 r" a] -- 20 emmy] Inc. f0 130 r" a.

542 BARDESANES. 543Attamen proptorea quad Avida naiitcrcdere ecce ego Iaquar vobis qui cra-

ditis de iis quae inquisivit, et ipsealiquid ampiius audiet.

7. Et coepit nabis dicere : Multi sunt

hamines in quibus fillOS non est etscientiam e sapientia veritatis non ac-

(tepPPllnt. Prapter hoc ad dicendum et

dvfiuicudum sufficientes non sunt, et,

non facile ad uudionduni adducuntur;

non enim fundmnentum fidai ois est

ut super illud aedificctur, et ois spas

non est ut super Barn sperent; et quiaotinm de Deo dubitunda dubitant, ti-

mor eius miam non est qui eos eripiat

0x omnibus timaribus; ille enim inquo tinior Dei non est, obnoxius estomnibus timaribus. Neque enim diver-

sa illa quae non credunt, sciunt quad[i113] recta non crcdunt; errant in sen-

tontiis suis et in ois permanere ne-queunt. Insipidus in carum are gustus

cogitationum eorum, quare in omnitemporo timent, cammoventur, rebelles

fiant.

8. De hoc quad dicit Avidu : Quaro

Deus non facit nos ita ut non pccccmus

nec nos damnemus? Si itn homo foetus

fuisset, sui cmnpos non esset, sed in-

strumentum esset illius qui cum agora

NMéfimmmpàsmwnümAwMag1-36. M éLgl M5 ès;ouin? 30.0 :XÎÂQGui (me èé «Je 5se» LÀ lm! gus. La; a;AgHmMuémwofi Hé W6.4.5.» MM, lie «.2446

,m, mais; K fi leL543). lie m5.: éd. éoù La:

M&&mq&wamJaàx’ N3. ai!Has» au: éon La «113.5 fi ai

ŒMŒfiMéfl&&m69 Mmls LÀ ’M”a

figeâKJÎaidüzïçqÀnà’ i

fimæzwgmægæéâhMistM

Mus. Brit. (lad. Ami. 13.6.38 f" 130, r4» a - f" 130 ru Il] - 6 (lad. corrigit pr. manu o«à sed l’also N.- seu] en.» au! en» propanit N. - Io Il»! A. Cad. (sic). - u Lege en; N. - l3 cessa]Inc. f" 130 1* b. - "M9 3P] secundo loco delendum propanil N.

544

à ai! w .033«a.» sa :1sz mis-moi a;W liai» .4433. a? sais). a? os.

qSILaJHÏeËoIœIJFSÎÉQ

V r , 91w è ou! M3

1

yuan «A. 64.45hgimêflfiozéfiogmélrbJ "Un; sa 1ms sans: 1.4»

nil-:3 Jiï dans nousvit-:45? x34,

a; ENV f’ «3m,ÛÎ 43353» qua-ni 1.56., 1.43 fi

iiÎ-îg-ô "18:43 et «sa»? dans;

paca-- .LJJÎJ pas «4.479

15 limasse; flairas par;9.9:, 4;, qui çses X315! mi,

KM: 133-:- éoù figMi l Qui var-At” xmà»; 23-55 x31"; :4095 f9? «in

izoi-N’v-ûfifi fiedes 1-?! ou» fig psi sans:q; fie :13; li, nous 11°Mégfio.uzisîfiougfic 4-?! c513 1L tu! J5 2

zsülfiâfi°êlâÀÎ 131x311, un:

mais 11, ne; 1° sans1: (mi Les: lie son emmi:

LIBER LEGUM REGIONUM. 5’45

faceret. Ut patet enim, qui maveretillum, sicut vellet, ille maveret cum sive

pro bona sive pro mala. Quomado ergo

difTeret homo a eithara qua alius psallit

aut a curru quem alius dueit? Laus au-

tem et vituperatio in manu ipsius arti-

ficis pasita sunt, et cithara nescit quad

in ea psallitur et ad eurruni non per-

tinet si ducitur et regitur bene; sedinstrumenta sunt quae facta sunt ad

usum illius in quo est intellectus. Deus

autem in sua banitate noluit hominem

ita creare, sed prae libertate multisrebus eum ditavit et aequavit eum an-I

gelis. Observate enim solem et lunani

et firmamentum et reliquas creaturas

quae nabis maiores sunt in aliqua re :

eis non data est propria libertas,sed omnes afiixae sunt. praeeepto ita

ut illud quad praeceptum est solumefficiant et nihil aliud. Nunquam enim

sol dicit : Non aseendam in tempore

meo. Nec luna : Non mutahar, et non

decreseam et non creseam. Nec uila ex

stellis dicit : Non ariar et in oecasuni

non inclinaba. Nos mare : Naves non

forain et. in finihus meis non perma-

neho. N00 mantes : Non perrnanebilnns

in lacis in quibus pasiti suinus. Non

venti dieunt : Non flabimus. Nee terra :

Mus. Brit. Cod. Add. 14.658, e 130 r° b - fol. W130 b]. - a in (lad. - 6 taxe] Inc. f° 130 v° a. -

25 W] Inc. 1’ 130 v° b.

546 BARDESANES. 547Non sumam nec sustineho id omne quad

est super me, sed omnes hae res ape-rantur et subiieiuntur una imperia. Sunt

enim instrumenta sapientiae Dei quae

non errat. Si enim unumquadque paret,

quis est ille cui paretnr? si autem uni-

cuique paretnr, quis est ille qui pa-ret? nec esset unum al) alia distinc-tum; aliquid autem unum ita ut dis-tinctia in ea nain inveniatur, est eus

quad nondum est ereatum. Sed eaquae eanferunt ad servitium sub potes-

tate haminum pasita sunt. Quia adimaginem Elohim factus est, illa eidata sunt in benignitate, ut ei serviant

secundum tempus, et datum est ei ut

per propriam ejus voiuntatem ducau-

tur; et ut quidquid facere potest si vult

faciat et si nolit non faciat semetipsum

iustifieans aut condemnans. Si enimcreatus fuisset ita ut non posset facere

malum, ut propter illud damnatus non

esset; ita etiam bonum quad fecis-set ipsius non fuisset, et in ea instifi-

cari non potuisset. Cuius enim exlibertate non penderet [voluntas] fa-ciendi bonum aut malum, atque ejus

iustificatio aut damnatio : illud quad

necesse haberet penderet a fortuna.

9. Igitur, vabis appareat bonitatemDei super hominem multiplicatain esse,

lwmi’wfigmMal-55m U!ësMê-HËÏÎKÆ«mzmidîèoââ

fâVléxz’ââgédâgdjàochâix

MVÉÀÎo-Jâg

«aussi,Ë°°°olsscàîîà°ïëîâmêsézesxfèïzæëï’é’

fiHÉùLâêïosBN-lm-SLÂ

ymêsu,é.’ifiî.éis

W1W’152 de".smïuaw:,m Mi

vissai:Mîodiaîé135J:,s»a.s..5.s,xso:-,sgu3°»:vseâeàîfila’jfixÎM-mîefi

sa? pas? a? «Les: LafizilLI-I-fig-ËNË-ÂwË-IÏ Hanse:

2332 1è? lié-Ë aimâwâ’oâ-d

fionsb’pâàézlêsqS-îzlësfilës

mgéPalsafigeo’Jssu-ânê

MWÎ:Œ2chÂg-zaààsgeàâqoâr’xat

au; lux-î 1461WMAL-(91823M134:

Mus. 13m. Cod. A1111. 14.058, r 130 v" a - r 131 r» a] -- 7 ne». Cod. (sic). - in anaux-:3] "W0proponit N. - 18 9451] Inc. 1° 131 r’ a. - 25 ge- Cf. infra 588, 9.

548 LIBER LEGUM REGIONUM. - 5119a; dans os maïa :1131;

61.3.95 1.5L. dans «à! ses.»

p.4 Mo guyaêx as; æniai-.4 que. si, que 11.3114;

4mn?!11’6st «à: (sailli 6M 131L; si:

L15 fi :3591 zénana?!assassinasse-31.111413;

1un 1.1.5113 «aussi (à.1 (pas sans, 112.3 césçrÂJ

mac «mg-aïe mauî QuaiËM,e;ss.1Ls:°51W’ ’ " ’

15 fifi sa; LÀ 1.1.111.3.13 1&3 (Je. et zen-xi a

musa 1591 1 pas»;1.16. wl ’ 0&3 é (à

°l33èxm. r www, y1 à? mima 131 si?

ne» 159! li «A sa? si?

6453!»); nom cfaux: es un: épate?» sa

1111.». et 11’ .6...»ng Mi

r53 QOIJÂMLLE

et datam esse ei libertatem maiorem ea

quae pertinet ad omnia illa elementa de

quibus locuti sumus; ita ut in ipsa li-bertate seipsum iustificaret et divinitus

ageret et sociaretur cum angelis qui et

ipsi propriam libertatem habent. Intelli-

gimus enim etiam Angelas si propriam

libertatem non haberent, non patuisse

se coniungere cum hominum filiabus et

non peccavisse et non ceeidisse a lacis

suis. Ita ergo illi alii qui feceruntvoluntatem damini sui par liberumarbitrium exaltati sunt et sanctificati

et magnifiea dona aeceperunt. Omne

enim quad existit Domino omniumindiget et eius muneribus finis nonest. Scitote tamen etiam elementa ipse

quae dixi sub imperio stare, nonomnino arbata esse omni libertate et

propter hoc in ultima die omnia adindicium adducenda sunt.

10. Dico ei :

sunt indicanda surit? Dixit mihi : Non

Quamado sa quae fixa

in hoc quad immutabilia sunt, a Phi-lippe, judicabuntur elementa, sed de hac

quodiin eorum potestate est; non enimnatura sua arbata sunt entia cum in ar-

dine pasita fuerunt, sed e vi integritatis

suae diminnta sunt per commixtionem

unius cum altera, et subiecta sunt vir-

tuti sui Creatoris et in hoc quad sub-

Hun. Brit. Cod. Add. 114.658, 1° 131 r° a - 1° 131 r b] - 8 on] Inc. 1° 131 1* b. - 21 Cod. au»: en.

PAYE 511 - P. 1. T. IL 19

550

iecta sunt non indicantur sed in hocquad eorum proprium est.

il. Dicit ci Avida : Ea quae dixistioptima sunt, sed ecce dura sunt prae-

cepta quae haminibus data sunt et ne-

queunt adimplere illa.

Bardesanes dicit : Ea est responsia

eius qui quad bonum est facere nolit,

praecipue autem illius qui audivitinimicum suum et ei se subiecit; nihil

est enim haminibus imperatum, nisi id

quad facere possunt. Duo enim suntpraeccpta coram nabis posita quae li-

bertati pulchra sunt et decora : primum

nempe ut servemus nos ab omni malo,

et ab ea quad nollemus nabis fieri : al-

terum ut faciamus id quad bonum estet quad diligamus et desideremus nabis

etiam fieri. Quis est homo qui ita infir-

mus est ut nequeat se abstinere a furta

aut a mendacia, aut ab adulterio; aut a

stupro, aut ab invidia et falsitate?

12. Nam ecce haec omnia pendent e

mente hominis, ita ut sub potestate cor-

poris non sint sed in animae valuntate.

Etiamsi enim aliquis sit pauper, vel

infirmus, vel senex, vel impotens inn1e111bris suis, haec omnia omittere

potest, et, sicut illa omittere potest,

BARDESANES. 551

fi n°335 :éqgêaig4’39! xwzzrêfiâ :çû-îzbî

si 1.3613 ès. a psiLié-nés la. fiî :431(and, fie :141! «si 12:81:12,,

«si11.11 os moss 15a nil ses;

«a: mu» «si: 13j fi:

hgfi .5114 and,

r93 MiKGUÎ va;émie-n en» est»,4. :vmeo (La 1131m si:

45.1, ,4» hé 1301.33si, A (An-.59 p926.1.35 .1531: une. é.il! (à? °l Mgr-hé il:a? 443° «La fig e?» et ses

....Yr6!n 712 é b

v.1? 1.1.1.»; 11.41 (au 1 la,

ses. ne, La 1591 fic 4.11.52

aussi mais 1:"anémæpsçm ’ finaud

11, A»; (A3 (sa w: - OM v3.51! Mia raïs?

Mus. Brit. Cod. Add. 11.653, f" 131 r0 b. - 1° 131 w b]. - 2 N] Inc. 1o 131 v°a - 11 en, "aupatins legerit N. - l3 (lad. tac-051°. - l9 bâts (lad. (sic). - 20 (lad. - Lege in! "3- - 23 QI] Inc.1° 131 v° ll-

10

25

552 LIBER LEGUM REGIONUM. 553

135° 1.161436f4)... de en, m gai,rééwz si sa.»

suffixai! al:...5.nîoo&Mlg15è si pas sa me:.4»; fi, 051W au;fi mais. 4.211111. 41.5.; (4.1.45;

e? W2 l5! 33-5 Psi-fifi! *63

1o 39! (nioit::pg qui (sa, 43...:Laisses pas: 11an si»

au: W2 «sa? sa:6»! fifi: cl L535: ol 13152

15 (3-1-5 agi-«35 lié: 39 13115452

95.2150 L533 L143! fic23---3-3 °el 133135: lî-oi dis-kPa

1.4.31 lia sanseau-4 26-33 os 11...?

20 :ééx’i 135? Mg fielilial "Â et: 25-35 °et 1433332«si 1&5 à! liées! é 11-

ËÎ 6A 131-3° (31.113!

dais, fi :é son?a 1.1515 sa: à»? fig figeas

squîëgnâsqsmuas,radiale-a Il: 11515

etiam amare et benedicere et veritatem

dicere et ei houa adprecari quemcum-

que noverit. Et is qui sanus est et dives

potest etiam dare aliquid ex hoc quad ei

proprium est, aut etiam, impensis viri-

bus suis, illum qui infirmus est et fractus

sustinere potest. Quid sit ergo illud im-

possibile quad vituperant ii qui fide indi-

gent, ega nescio; ego quidem existima

in bis mandatis plusquam in caeteris

omnibus hominem potestatem habere,

facilia enim surit et nihil est quad possit

sa impedire. Non enim jubemur sus-

tinere magna onera lapidum aut li-gnorum aut aliquid huiusmodi, id quad

tantum ellicere possunt illi qui pa-tentes sunt corpore; neque aedificare

arecs, neque candere urbes, id quad

reges tantum ellicere possunt; nequenaves ducere, quas nautae tantum dacti

sunt ducere; neque metiri aut dividere

terram, id quad geametrae tantum na-

runt; neque unam ex artibus illis [exer-

cere] quae apud quosdam reperiuntur

et quibus ceteri orbati sunt; sed se-cundum magnam Dei benignitatem,data sunt nabis praecepta facilia, quae

vir in quo animus est ellicere potestgaudens, cum nullus sit quidem homo

qui non gaudeat cum bonum efficiat,

neque sit qui non gaudeat in semet-

Mus.Br11.Cod. A1111. 11.658, e 131 v° b - 1° 132 1° a] - 12 11an Cod. - M eut] 1.»! proponit N. -18 ml] Inc. 1° 132 r° a.

554 BARDESANES. 555ipso cum se abstineat a perversis,exeeptis illis qui propter hoc bonum

non sunt creati et lolium vacatisunt. Nonne enim iniquus esset illeindex qui vituperaret hominem propter

rem quam facere nequiret.

l3. Dicit ei Avida : De his rehus, a

Bardesanes, dicis eas esse faciles adfaciendum?

Bardesanes dicit : Ei qui vult, dixi et

dico faciles esse, sunt enim gubernatia

pulchra mentis liberae et animae quae

adversus suas duces non rebellavit, in

his vero quae corporis sunt multa sunt

quae ei adversantur, praecipue sene-ctus, valetudo, paupertas.’ Dicit Avida :

a perversis homo potest, sed ut faciat

Farsitan se abstinere

bonum quis est ille inter homines qui

possit P

14. Bardesanes ait : Facilius est ba-

num facere quam a malo se abstinere.

Banum enim proprium est hominis, ita-

que gaudet quotiescumque bonum fecit.

Malum autem proprium est opus ini-

mici, et pr0pter hac cum turbatus sithomo et non sanus sit in natum sua, illa

perversa facit. Scito ergo, a fili mi, ut

laudet quis et benedicat amica sua opus

esse facile, ut autem aliquis non accu-

l-iol wifi-ï: fi: fi° "réai:1, ses. sa au» :1144» es m;sans me «59111114156.ng

«a; 1.1:; w 1.11691fi, 11.5112sz aès. si «à sa:(av-xi; Ml psi sans au

Raipâle Haï 13j: à mél in" ’

1156: sans . au? «sans 1.11 sa12 11.? 113126:11:13 15 1ms sa:

H». 16-445 4-31-19» M si»

mm 115-33 «sa» lié:alliais)?» 13515:1» "1:64.15

es 4-3! 3512132 si: défiai 15si; ç.1 au, Mans 1m

é 1.1.5591 m: :1361 sa:.112»: sa 365129113? sa au "La?

m Lai-:1259 135-32 Kiki 20119.3114 tss, «a? La 1.11w... «a 1161.2.1»: a;p.3. fio 321 me ,5 1.11

a; Jus; (a;M’GJSJQ &ïpqSKü123115 131g «il v? Il: 41’343 11-32

Mus. Bru. Add. 11.658, 1n 132 1° a -- 1°132 r° b]. Cod. .. 12 1.31a] Inc. 1° 132 r° b. - in et» Cod. -

26 Ravel NOM. sed sicut posuimus in textu, ita etiam N.

10

15

20

556 LIBER LEGUM REGIONUM.wifi: :1143! 159! fi 4-15! ses).3; nuai. . 153.1, 1.34.33mini 1.131. se. fins:mi,

4.1; x5, 15313:1341. w v; dg, Milien-4 L105 ü-Lçû 391 A:

:ofiléaé M M :Ikâîosi; M). 19.113 1.1.3.3 pas ,53et... tu, çsa... sans. 1.15?:6135; Lai mon 111.5.3.1 si,

v5 x5151 1L5 v915216 Lui mais sa» «Aï-1

si: «.11 si: 11’lié-33 «A é (LAM’ L144

,5 fioœo’ùeg-siéfifiÎJÂË-ïi

fie déifient-2.311921(21.143.111; pas» dans se.

sa 1M sa: La: sa 521La: 391 61.161135hg-îsç’o’r-i mésusa:

ne»; (au; 11.13... (2,46 1kg

MW nias. 6.45111,5 light, un,lm: 14-34 v5!et 1.34.5 avé 111331.43 MI,63.) «4.3.1; .6. :1514; 111.»..3

3131...; fic mu. 11

557

set et non insultet ei quem adio habet,

hac non esse facile, sed tamen pos-sibile. Attamen quando facit aliquisquad pulehrum est, dulcis est eius co-

gitatio et quieta eius conscientia etdesiderat ut unusquisque videat opus

suum. Quando quis deliquit ac nocet,

vexatus est ac turbatur et ira et furore

plenus est, et patitur in anima et cor-

pore; et dum permanet in hac statu,non libenter ab unoquoque conspicitur.

et haec quibus gauderet et quae gloria

et benedictio secuta essent, ea iam res-

puuntur ab illo. Sed ea quibus turbatur ac

vexatur secuta est maledictio vituperii.

Tamen dicet aliquis : Etiam insani can-

tenti sunt dum res impuras agunt. Sed

hoc non evenit dum operantur nec dum

laudentur propter spem bonam : et haec

voluptas apud eos non permanet. Aliud

est enim quies quae est in sanitate prop-

ter spem bonam et aliud est quies quae

habetur in aegritudine propter spemmalam : aliud est desiderium et aliud

caritas : aliud est amicitia, aliud estsodalitium. facile debemus intelligere

adulterationem illam amoris [quae]luxuria vocatur, quanquam est in eaquies momenti alicuius, tamen valde

distare a vero amore, cuius quies in ae-

ternum corrumpi ac turbari naquit.

Mus. Bru. Cod. Add. 111.658, le 132 r° b - 1° 132 vu a]. - 8 P013] Inc. 1° 132 v° a. - l3 LIN?) INNO

propanit N. - 18 Locus ille inde ab Il l" usque ad «à!!!» cerlo corruptus est, sed quid logendum sil valquae verba amissa sint. nescio N.

558

15. Ego ei dixi : lta etiam iterumdicebat Avida ille z natura sua hominem

peccare; si enim natura sua homo non

peccaret, non peccaret.Bardesanes dixit : Si omnes homines

idem opus facerent et in eadem senten-

tia agerent, res esset perspicua naturam

eorum cos ducere, et non esset in eislibertas de qua vabis locutus sum. Sed

ut intelligatis quid sit natura et quid: ad

naturam hominis pertinet ut et nasea-

sit libertas, addam dicere vobis’

tur, et crescat, et stet in statura, etgignat, et senescat, manducans, et bi-

bens, et darmiens, et vigilans, et ma-

riatur. Haec quia ad naturam perti-nent, apud omnes homines reperiun-

tur; et non tantum apud omnes homi-

nes, sed etiam apud omnes bestiasquae animam habent et quaedam exeis etiam apud arbores, hac est enim

opus naturae quae unumquodcum-que facit et producit et statuit se-cundum quad iussum est. Haec au-

tem natura reperitur etiam servataab animalibus in eorum operibus.Cum enim lea carnem manducet se-cundum naturam suam, omnes lea-nes carnem manducant. Cum avis her-

bam manducet, omnes aves herbam

BARDESANES. 559magané 131.361WÉSG-ïbézlîâiëhîlês

Issus-huai.IsgwissamasMahatma si naïf 3.1.5

Lassozéoùiês’épêséubï

psaàuxïgmismseùœs

(Ï«il? :4133. mifan-15° BathéVfé:4Â335 f 351.41.14

.mçoméfléyùéoMMÀaï-Ë’Îü-bï

QOÀÊLQ’Àfio: ’ ’

(Niaoffiîqwufiah

liés-îwiçààhglîâmÎS-îllëàel

si «émanai: 115.? sanschiasma-Lpémsaqéviiànsæ-gmi

113.331:1131 °et «si 1ans «sa!Mnâsîjiâbçéùâüâwo

ï".

Mus. 13m. Cod. Add. 11.653, 1° 132 V" a - 1o 133 r° a]. - 1 and] Inc. r 132 v° b. - 22118-1 Inc.9133 r° a. - 28 ml Cod.

1 Hic incipit Eusebius. Praep. Étang. VI, 10, 1-6 usque ad : Si quis dirait, col. 562 panois tamenadiectis vel demptis. Incipit deinde col. 582 Posuerunl enim usque ad : Ligantur tamen col. 610.

10

15

20

560

pas os sa; lissé-31° sa

sa 1135 1131.115.1» tu»? c3 éi

s sans 113x331» dans»

(31;; 1153p :wï fia e53

«au sa sans 1&1 lie: ww and éd pas.» 1&3! fic

1691 si 1131 si:1.14.: émié: liés?

émié! (a? rai44-” ri V31?us 4&3 du, rio 111:.A! cg 15.1.3, émia a; MI

sa. La.» fisans me dia-42 1:8an été:

015 Ml L345: liée-52 réâmï

20 (31059:3, émia Mo fir5» au pas aussi æ:[i sans... aux; me: sansri écus? (bai! me.»(à assa La» rio 113:1?

255610:15er ri 6*: fi!émiés-X5 4m ri flâna!.695»? liés-41:5 Ml aux? Il

LlBER LEGUM REGIONUM. 561manducant. Cum apis mel producat ex

qua nutritur, omnes apes mel produ-cunt. Cum formica coacervet commea-

tum in aestate ita ut eo nutriatur inhieme, omnes farmicae ita faciunt.Scorpio calcem ferit illius qui ei non

nocet, et ita omnes scorpiones fe-riunt; et omnia animalia naturam suam

servant cum non carnem manducentqui herbam manducant et non herbam

manducent qui carnem manducant.

16. Homines quidem non ita agunt,

sed in aperatianibus corparum suarum

naturam servant sicut animalia, in ope-

rationibus mentis vera quidquid valunt

agunt tanquam libertate et imperiopraediti et tanquam Dei imago. Suntenim ex eis qui carnem manducant et

ad panem non appropinquant, et sunt

qui distinguant alimenta carnis, et sunt

ex eis qui carnem animalis anima in qua

est, non manducant. Sunt ex eis qui se

caniungunt cum suis matribus et cum

suis sororibus et cum suis filiis, etsunt etiam qui ad feminam ipsimet non

appropinquant. Sunt qui ulciscuntur

sicut leones et sicut tigres, et suntqui, sicut scorpianes, nocent eis quiipsis nihil fecerunt, et sunt qui trahun-

tur sicut aves, et eorum ducibusnon nocent. Sunt qui secundum boni-

Mus. Brit. Cod. 41111.14. 658, 1° 133 1o a -- 1° 133 r" b]. - 3 M9 Cod. - 9 m351Cod.- la (as-93] Inc.

9133 Pô.

562

tatem trahuntur, alii vero secundum

iustitiam, alii autem secundum mali-tiam. Si quis dixerit ad naturam unius-

cuiusque pertinere ut ita agat, videat

rem non ita se habere; sunt enim qui

impudici sunt et ebriosi et cum per-venit ad eos disciplina bonarum legum

honesti fuerunt et patientes et con-tempserunt desideria carporum sua-

rum. Et surit qui agunt cum castitate

et abstinentia, cum vero se avertunt a

disciplina recta et inania faciunt prae-

cepta divinitatis et magistrorum suo-

rum, a via veritatis cadunt et fiuntimpudici et prodigi. Et sunt qui postcasum suum rursus redeunt, super cos

timor venit et revertuntur ad veritatem

in qua stabant.

i7. Quaenam est ergo natum homi-

nis? Ecce enim omnes homines divisi

sunt unus ab altero in moribus et indesideriis suis; illi autem qui mane-bant in eadem sententia et in eodemconsilio alii aliis assimilantur. Sed illi

homines quos usque nunc allioit eo-rum desiderium et ducit eorum furoreontendunt illud peccatum suum addu-

cere in suum Creatorem, ita ut ipsi in-

veniantur sine peccato et candemna-

tus sit verbo inani ille qui cos fecit,

non vident naturae legem non esse.

BARDESANES. 563Je Mo Mo144° xm r5 Ë du 43!fi: lin-Î 144’512 «i L411.5.11: 1.4.1.21 :11an 1.1.56. lés

ses: si» sa pas os

un fies-Ri: JN «si»413.144.5433 1 ’çiî 113.94.55

lignifiés-15 e?» muai

iléon-Al! M miesa; pas: es 0.3.5.1 damassasouï-3’53 un. 4.211413 1.2.1; ses

14...; ni sa «sans; et151. La .4411. and; écu-S»:

nous «a euh-621&1 31.1.15: «Le: w «Li

é r5 si 1431:4: sesau.» 3 .z1.1.24? ,4; 0591 (Lac-.53sa «bi? ses ’r wson La» La; à?écuissa-.3 éotàs Kate

0513 (.931.1.1.1 émiai 1&3. cit-il ’ y

au. 6.3.3.6 i, «mais? x31.1.,

10

15

20

tél-figeâëqlt’çnsmlmfi

L5. W 1.11.15., épafioxâaî

Mus. Brit. Cod.Add. 111.658, 1° 133 r° b-1° 133 v° a]. - 10 «W30 Cod.- il 611403] Inc. 1° 133 ,v’ a.

5611 LIBER LEGUM REGIONUM. 565rai 1.1333. mu. dg agui «à.

ci au ci à); ci M,4.» 0?:ç5’èmfoïugnïxîéîoioï

xi pas 11’ me, met» ce5d:vslîë-4°ïwoï°-K

(si? ci 0?nui 1.333161: que;11’ (4.61.: ses. i. Qui: 116»,

m1 «à (i351 ne éw (si sa» ç1.51 pas 131° sa:

(si: fiai-’95 v5é-Jî en?» :61 été J

«à: tél 4°9&Lâo

15 Mg :013» çpËÎo 93).

ce. mua.» en est 111.1(513 La! à: l-n’à-î:

«tous: (sa sans005.450.1.9 si si :é

20 La. 111 se«à: 1.11.1 sa» sans:pas? sans 1161.3612 11139115313

a»? A Mas psi eus Hi si:«a pas: 11133.: pas;

25 si. L431-5: un;(335°; La! x3431° irôëfi

Non enim aliquis vituperatur quia est

longa statura praeditus aut parvus aut

albus aut oculi ejus magni sunt autparvi aut propter unum e defectibus car-

poris; sed vituperatur si latro est, aut

mendax, aut malum faciens aut vene-

num praebens, anti insultans aut fa-ciens aliqua quae his similia sunt. Unde

ergo apparet, ex hoc quad in manibus

nostris non est, sed e natum proce-dit, nos nulla mode damnari nec abillo iustificari. Ea vero quae per nos-

itram propriam libertatem facimus, si

pulchra sunt victores sumus ac laudati,

si foeda sunt per ca damnamur et accu-

sations afficimur.18. Iterum cum interragavimus et si

diximus : Sunt alii, qui dicunt iudicio

Fati homines duci aliquando prave et

aliquando pulchre.

Dixit nabis : Ego etiam, Philippe et

Bar Yammal, scia esse homines quiChaldaei vacantur, et alios qui scientiam

huius artis dilexerunt sicut etiam ego

olim eam dilexi. Quemadmodum a me2

dictum est alia loco : Desiderat ani-ma hominis id quad multi non cagnas-

cunt; et illi hamines [Chaldaei] inten-

dunt hoc facere : amne quad agunt,

Mus. Brit. Cod. 41111. 11.658, 1° 133 v° a -- 1° 133 v° b]. - 7 114L] Inc. r 133 vo b. - 20 Lan- 3: Cod. in

fine lineae.

l bâti: est nomen proprium; but: z if âxpov videtur mihi impossibile N. - 9 Ita Cureton et Hilgen-feld. Marx autem vertit : sic mihi (sed non recte N.)

566 BARDESANES. 507sive malum, sive bonum, et omnia

quae eis accidunt in divitiis et inpaupertate et aegritudinibus et in sani-

tate et in infirmitatibus corporis, illaomnia sibi evenire arbitrantur ex impe-

rio harum stellarum quae septem vocan,

tut, et se gubernari ab illis. Alii autem

contra dicunt quad haec ars essetmendacium Chaldaeorum, cum Fatum

revera non existeret sed vanum essetnomen; dicuntque omnia posita esse

in manu hominis, magna et parva,defectus autem et maculae corporis

forte ei adveniunt et inhaerent. Aliiquidem dicunt amne quad facit homo

eum par suam voluntatem facere,per libertatem quae ei data est,maculas et defectus et flagitia quae

ei accidunt sicut paenas a Deoaccipere.

19. Mihi autem, secundum infirmi-

tatem meam, videntur hac tres sen-

tentiae aliqua parte verne et aliquaparte falsae. Verne sunt quia secun-

dum verisimilitudinem quam vident

homines laquuntur, et insuper vident

sicut res eis accidunt; falsae sunt quia

eis potentiar est illa sapientia Deiquae constituit mnndum et hominem

creavit et gubernatares disposuit et

Mo 63.114345! X30â (31Mo 343;!135136335 13 1 ses

es :lLé,F3455 (5312 °el 15-332sa: éeù .5851 1:30:53époi: 15H a; LaIN us 1M 15512i «sa.» Lasso?lÏêSjçâàîo.Ë-Âs°sla541lito

156305 e31» 14’432 391 «3354-»

nié: .iLâï-oïo

v? 135-1114défi :1563.013. 1350133113514: se. 1.-.«à 1113:5 des? maisé éGÀMÂào ce!

dg121.21.33 aux...» ri çç a;

m2131 (5.31 115:3 la 2o

H432 à: w v5 64-351.1.11 si: (La, 0511.1L? au 1.111 «a.» sa si»

:iic’Jj émis épi 2511m.: sans «a and: w11:6 Muni, A des:

un

Mus. 13111. Cod. Add.114.658,1°133 v° b- 1° 131 ra b. - 3 basane] Inc. 1o 131 r° a. - Il (un Cod. --25 «en Cod. correxit N. - 16 IS-Ng] Inc. 1° 134 r° b.

568

(55.3; me mess. Mafia La;1:» le: un lié-MJ» nias»

135! 3°! "295442 v5 15!1318N mû me

s La; maso mâts-4o135J: N (sué! fichée dmeËGÀ niai-’- xî: ’69 fi

:39. ,4 x4; guéas.irisés :vè-Àa’ ’ ’ ËÎ

roæuïzuosmxïgus-ï: t ’ ’

4&2 lî-J-Î (tv-54’ ’ r2 f9;

La, x3),: fi, figéslift-Î me. w La: éoù

169 fies Kmais«a Jïû es IÎéaJ mu, 466: 4.55;

en?! de x63 W! fié"!

4.4.54; M Mfié skié: 63°43’ x3°°"’!5

1.4.4.? lié-:3 (sa;a: La; il" M me.» fie «est,

tu. fiï nié-M1» fic1&3 lié: MÂL- fio :l-ïê-îï-S

eau: é»? fia «La «me

é? fic :éolîlâà Mliâox

35 oflag écu). (453.3.2.5

fi se est unen: ép’o :93 fi: 135.?

LIBER LEGUM REGIONUM. 569cuicumque dedit potentiam quae uni-

cuique convenit. Dico ego quidem

banc esse potentiam Deo, et ange-lis et potestatibus et gubernatori-bus et elementis et hominibus et bes-

tiis; sed omnibus illis hierarchiis dequibus dixi potentia quodcumque fa-

ciendi non data est, ille enim qui omni-

potens est unus est, sed in aliquibus-

sunt potentes et in aliquibus impo-tentes sicut dixi; ut in eo quod po-tentes sunt, videas bonitatem Dei, et in

eo quod potentes non sont sciant sibi

esse dominum. Est ergo Fatum sicut

dicunt Chaldaei; et non esse quodcum-

que secundum voluntatem nostram, res

patet ex hoc quod plerique hominesvellent esse divites et potentiores suis

sociis et sani in suis corporibus, et.sibi submissas esse res aient desiderant.

Attamen divitiae non inveniuntur, nisi

apud paucos, nec potentia nisi apud ali-

quos; nec sanitas corporis apud omnes

homines; nec illis qui divites sunt di-

vitiae omnino serviunt; nec illis quiimperant res obediunt sicut ipsi vellent,

et aliquando non submittuntur sicutnolunt, et aliquando divites divitiores

fiunt sicut ipsi cupiunt et aliquandopauperes fiunt dum nolunt. llli autem

qui omnino pauperes sùnt ita perma-

Mus. Bru. Cod. Add. 14.653, 1b 134 r b - r° 13’. vu a]. - l9 en... Cod. - 20 le] Inc. e131. w a.- u I delendum et post W3, addendum et: proponit N.

570

nent etiamsi nolunt, et vivunt in mundo

contra suam mentem, res concupiunt et

ipsae ab illis aufugiunt. Multi filios gi-

gnunt et non educant, alii educant et

non servant, et alii servant, et suntillis dedecus et doler. Alii divites fiunt

sicut volunt et aegrotant dum nolunt :

alii sanantur sicut volunt, et pauperes

fiunt dum nolunt. Sunt qui multa ha-

bent ex eis quae volunt et pauca exeis quae nolont, et sunt qui multa ha-

bent ex eis quae nolunt et pauca exeis quae volunt. Ita res se habet, cum

scilicet et divitiae et honores et sanitas

et morbi et pueri et appetentia quaeque

a Fato pendeant, nec sunt sub potestate

nostra. Eis quae accidunt sicut volu-

mus, contenti sumus et gaudemus, ad

ca autem quae nolumus per vim cogi-

mur. Et in eis quae nobis accidunt

cum nolumus patet etiam ea quae vo-lumus nobis non evenire quia ea vo-

lumus sed evenire sicut eveniunt etin quibusdam gaudemus, in aliis non.

Nos ergo homines inventi sumus ducti

a nature uniformiter et a Fato diverse

et a libertate nostra sicut unusquis-que vult.

BARDESANES. 571

en»! "Les él-So est Lié-Ï

Lilian-QszxéJÎQ-m” fi«(s-Si fi: La? M vous»

’xM "355;fi° me 6995 me»UNS fie un;nus 43536 15j; ïse,115.? :çà’jz Lié-Î («La

un pas «(si fig«(aï li: 135-? MW nazie«se se»? sa; u:42.4»: ma :çsg û:&sz fi: en 4mmpage imo .93, en que;me» un L533, :IIÎâaJ

K39 :Lüaë 13565.40

m4., .5. no:443, sa ,4 (se (si: il?é»? a?» ée wwwse» é (Lamé «a 4-343 fi:

:é-îî fi :5 é 6352 K34 à

(Les eM si: lis-«3 ppmété. sa» 46g: w m et?»

zëëâz P3 ri 63è (à? fié

é... I 99.7 r, I7 7! .fi a a y é... a r rhi, r4 «il xlëîléas 1.35.245 :MJJQÂ Lilas

Mus. Brit. Cod. Add- 14.658, ra 13a v0 a - ra m w 01.- ne dag!) Cod. - H sans] Inc. P 134 v la. -l7 influe Delendum videtur cum hoc loco houa exoptata tantum commemoret. N. 10. M13] Ml sine 3proponit N.

if

2!

au

572 LIBER LEGUM REGIONUM. 573M lmâ :WJe. li: aunm: me. «sa» sa: wkss-11,2 liai-:52 °el 133-î

Max (a: mimisLit-Léo "(:395 ’55! M eus-x5

:1335 13.5.5 écuma (N

La; M "La:lm w Lis! 3m div;101514844 154., 15.3.: Léo 1.3.3.».

res «a: me»;gai lié-1.4.8245 168K, pas,

La un: a! ,5 me wi5 Je?! se. 331M, fi. .KQM’O aux

(ÂÀÂ-a un os. es fic163: navet-«fi as li» 1&3lie :ç-C-’ù Ian-ü»: rio es L3?

aussi réf-o sa u»? pas. 1M,0 :LéâxîMllÎêa-Aeiüââo.eù

é hasarde: é W est»?pas; Jim ,3 JÏÉJïàoëz LU:

r? é e35! si fifi:152! fi and: Hi: est

25 éëüaifiï:xgs.s,mw; lié si: la? décis?

20. Dicamus ergo nunc et ostende-

mus de Fato illud non esse super om-

nia imperans. Illud enim ipsum quod

Fatum vocatur, ordo est cursus quidatus est potestatibus et elementis a

Deo, et, secundum hune cursum ethune ordinem, intelligentiae mutantur

cum veniunt ad animam, et mutantur

animae cum veniunt ad corpora. Mu-

tatio illa Fatum vocatur et horosco-pium huius mixtionis quae cribrata et

purificata est ita ut adiuvaret illa quae

per clementiam et gratiam Dei serva-

buntur et servantur asque ad omnium

consummationem. Ducitur ergo cor-

pus a natum dum anima patitur cum

eo ac percipit. Nec corpus cogitur et

non adiuvatur a Fato in omnibus re-

bus quas facit unam post alteram.Non enim homo fit pater ante quinde-

cim annos et mulier non est materante tredecim annos. Ita etiam se-nectuti lex est ita ut mulieres orben-

tur partu et orbentur homines po-testate generationis. Animalia quaeducuntur etiam natura sua, ante illos

annos quos dixi non tantum gignunt;

sed etiam senescunt et nequeunt gi-gnere, sicut etiam corpore hominum

Mus. 8m. Cod. Add. 1h.658, !° 134 v° b - f" 135 r° b]. - l 15033393] iNfi-ao proponit N. conf. lin. 6. -

s 0.580] Inc. f° 135 r° a. - 7 b5 Cod. (sic). - 12 06911 Cod. (sic). - 16 en»: COÛ- Locus corruplus.Legendum i,- e i:- ço? :33 "mû çoàâg proponit N. Cf. infra c. 575, l. il. - 26 913] Inc. f° 135 r° b.

574

ex hoc quad senescunt non gignuntet nequit Fatum eis dare filios, tem-

pore quo corpori non inest naturadandi. Etiam sine cibo et potu nequit

Fatum servare vivens corpus homi-nis, neque, cum non est ei cibus autpotus, potest dare ei ut non moriatur;

illa enim et multa alia ad naturampertinent.

21. Sed quando completa sunt tem-

pora et modi naturae, tunc venitFatum apparens inter haec et facit res

ab invicem diverses : aliquando natu-

ram adiuvat ac roborat, sed aliquando

nocet illi atque ignominia eam afficit.

E natura procedit incrementum acperfectio corporis; praeter autem na-turam, sed e Fato, adveniunt morbi ac

defectus corporis. E natura procedit

coitus masculi ac feminae, et quiessensuum amborum. E Fato procedunt

odium et negatio coitus et omnispollutio et abominatio quas sub prae-

textu coitus homines faciunt secun-dum suam concupiscentiam. E natum

procedunt generatio et filii; Fato ali-

. quando filii pereunt, aliquando de-iecti sunt, aliquando pereunt ante tem-

pus suum. E natum proeedit satietassuiÏiciens pro omnibus corporibus, et

e Fato est egestas cibi et necessitas

BARDESANES. 575

.545. fic Lai»! samais lib sa; m L634fiafoxmumânswmfias me fi; La.» sa si»; ou

L133: ne sansLa» «S M: ,3 meHg éd. fléau fig«me (a? ù: mon; nil-2èusaisvsëhiéù-Ëz «sur

4.511492 un IÎÏ ces.

65 i?" 43-9? ":453:Knào’o 13.26. é 55.39LU: e?» :8 seine e35»a; nié, me» lichai 1305!

me: vse. ç; ne: esNoé Un es Ji-éaémît? "a mais les lïâsîai

mamiiusnoaççuuém.5. en? me; ces fiesta,un «à fission trima;en les. me?» .4si; en; La;in: eus é)!» sans»mais 1.3051 un»; es .éouaîà

message (3015.33 lméoujàélo aigu», des.» 1.2051

un é ces est ne:Mus. Brit. Cod. Add. 114.658, P 135 r" b - f° 135 v" a]. - 3 &m] eÏAMÀ legendum proponil N. -

18 b3] Lege Legendum 531 proponit N. - 21 a] Inc. P135 v° a.

10

20

25

576 LIBER LEGUM REGIONUM. 577û: lié-tamia lié-ni ne.

Lis; écu-î: r63 La:édifie 4,1353; 1:33:50 4.33.2333

5 émîg ç; La;

L65 a Haï: (ouï-45

Lima» Mmen; a; tau-mas

1009 au ë. mgr-Sil. et LibL332 w me a pas. nm;W les. éouSAï au page;

en? :196 La sans: caW, éon?» 1.1., 3.;

15 Mo : 11:43 guéces fieu; Mi M1.31.5.» usai; M gigs;Km, dans abîmas Ml,

Lu, 443»20 43’903, qÉJËI si; Mie

La; fic g 11:35. (sa.si é, (se; fi? :éêopë 26.3.5

mïûë 451.635 1.23a» pieu;

25 4:.qu kan-ï Lib-5 M12et de IËQ-ëlîâw

w; et: MI

corporum et pariter e Fato est gula et

luxuria quae non est necessaria. Na-tura iubet senes esse indices iuvenibus

et sapientes stultis et potentes esseduces debilibus et strenuos timidis.

Fatum autem facit ut sint iuvenesduces seniorum, stulti sapientium et ut

tempore belli strenuos debiles ducant

et fortes ignavi. Certum tenete natu-ram quotiescumque e rectitudine sua

deflectit, procedere a Fato illam de-

flectionem ejus, quia duces et gu-bernatores e quibus advenit mutatio

ille quae horoscopium vocatur, op-ponuntur inter se. Ex eis qui a dextera

sunt, vocantur naturam adiuvantes et

eius pulchritudinem augentes, quoties-

cumque eos adiuvat decursus et stant

in locis excelsis qui sunt in sphaera

in partibus eorum. Illi autem qui asinistre sunt vocantur mali : quandopossident regiones excelsas adversan-

tur naturae et non tantum hominibus

nocent sed aliquando etiam bestiiset arboribus, fructibus et frugibus,anni et fontibus aquarum et ei quod-

cumque reperitur in nature sub eorum

regimine.

22. Et propter bas divisiones et schis-

mata quae surit inter potestates, sunt

Mus. Brit. Cod. Add. 114.658, tu 135 v° a - f° 135 v° b]. - H (âme Cod. -- I6 lapez] Inc. e 135 vu b.

s 20 (3...: Goa, .. 26 M390 "5&3 Cod.

578

homines qui cxistimant sine regulamnndum regi, quia nesciunt bas divi-

siones et haec schismata, banc inno-centiam et hanc culpam, procedere ex

institutione quam Deus libertati dedit,

ita ut ipsa illa agentia per liberumsuum arbitrium eut innocentia sint aut

sontia. Sicut vidimus Fatum naturam

conturbare, ita possumus videre liber-

tatem hominis repellere et conturbare

eum, non quidem in omnibus, sicutetiam Fatum in omnibus naturam non

cogit. Oportet enim ut haec tria, na-

tura scilicet et Fatum et libertas ser-ventur in propria vitalitatc donec com-

pleatur decursus et impleatur mensura

et numerus : sicut visum est coram eoqui imperat, ut sit commoratio et finis

omnium Creaturarum et quies omnium

entium et naturarum.

23. Avida dicit : Non propter naturam

suam hominem peccare mihi persuasum

est ex eis quae demonstrasti nec aequa-

liter duci omnes homines. Nunc, si potes

etiam demonstrare non propter Fatum

et sortem eos qui peccant peccare, con-sequenter credendum erit hominem ha-

bere liberum arbitrium et nature sua

tcndere ad bonum et fugere malum,propter quod etiam iuste iudicatur indie ultimo.

BARDESANES. 579

pas and: figw1:36: a?» flash me!»

163x es me.» semi, ce!:éqaaî «ses; au; que. si,4.Le: Lié-i amas a? ce»: o?

Haï 25453352 si 1m

v(ç fi un; àflétans: L334 39j ai: Lia-i

taxée! fis(3qu’! 411351425 me M 5:]i833

13541364: Jim me»:Lié-Î 1.1.? cage.» and:

(ces: les» 18a?filés mW! M

«La es ’59 fig pasée é Miami au; wenim une; Je LaÆlïâaiçïi.w1 si.» (au

maousses lei:(se. :Mz (3.? Mse: rai: ils se.au, ne»;W dis-M» é 66min lié-rab

nous au» me si sa

oU!

lMia 155! son fig

Û

Mus. Brit. Cod. Add. 114.658, f° 135 v° b - f° ne r° a. -- a IL’Qâo Cod. - u la?) Inc. r 136 r a

9*] in» addendum proponit N. - 20 Il :5 legendum videlur N, - 27 (3M Cod,

10

20

25

580 LIBER LEGUM REGIONUM. 581me: Je: fi: sa si» ces169i: Lama" 133! a: enim5;! ici-’1’ KM y xm é«aux. sa fiai: maïa lia-,3 A

svaî J :4;meK sa.» MW fi,ses; mais au: un:tissu é «La M «La:m, La, 4363.: û, Q5545,

i0 9M: 155095. éîl-J fi°MM me; 154. mai Je»:

A La si 13!.13!

P352159 yiçï-DVv-àgi 33533

la L133 sens éon? au A35;

5.3.: saxes;Mi! 13545 :133! ahi Ë);(4&2 éùs La! 645L: épi

am! et;:0 mais a a.» mai passa? él La se û M

filé-3&3 (Su-riosur; me 8.501 mai

411’651?

51.53., nia;3 par: :psi pasne!

24. Bardesanes dicit : Ex hoc quod

homines non aequaliter ducuntur tibi

persuasum est non e natum sua eospeccare; imo res te cogit ut fatearisnon etiam omnino pendere a Fato quod

peccent, si possumus tibi demonstrare

non aequaliter moveri decreto Fatiet potestatum omnes homines, sedadesse in nobis libertatem persona-

rum nostrarum ut non serviamusnaturae, nec nos commoveat directio

potestatum.

25. Avida dicit : Hoc demonstra mihi

et a te persuasus sum, et quodcumquemihi imperaveris hoc faciam.

Bardesanes dicit : Legistine librosChaldaeorum Babylonis in quibus des-

cribitur quid faciant stellae cum con-

iunctionibus suis in horoscopio homi-

num et libros Aegyptiorum in quibus

describitur quidquid hominibus acci-

dere potest?Avida dicit : Legi libros astrologiae,

sed nescio quinam sint e Babyloniis et

quinam ad Aegyptios pertineant.

Bardesanes dicit : Eadem est doc-trina utriusque regionis.

Avida dicit: Notum est rem ita sehabere .

Mus. Bril. Cod. Add. 14.653, f0 138 r° a - f° 136 r» b]. -- 2 (:3350: Cod. -- 4 qoouàn] Inc. P 136 r° Il.- 1 vos, sa la»; legit N. cr. 583,84). - w (in Cod-

1 Ad sequentium elucidationem, adeanl qui velinl, lulii Firmici Materni, Matheseos libri VIH, Lip-eiae, 1891., passim, ubi astrologica permulta cum Bardesane congruunl.

PAYE SYB. -- P. l. T. Il. 20

582

Bardesanes dicit Audi ergo etintellige non simili modo quidquiddecernunt stellae in Fato et in parti-bus eorum agere omnes homines qui

sunt super terram. Posuerunt enimhomiues leges in quacunque regionesecundum illum libertatem quae a Deo

eis data est. Illud enim donum oppo-

nitur Fato potestatum quae sibi assu-

munt id quod eis datum non est.Incipiam dicere, quantum memini, in-

cipiens ab oriente qui est eaput totiusmundi.

26. Leges Serum. -Sunt loges Seri-bus ne oecidant, nec scortum faciant, nec

idolis serviant. Et in tata regione Seruni

idola non sunt, nec meretrices, nec est

qui occidat aut occidatur, etsi etiamquacumque die et quacumque bora nas-

cantur, et non impedit libertatem Se-

rum Mars terribilis, etsi positus inmedio caeli, ita ut vir occurrat socio

suo cum gladio ferri. Et non cogitVenus in coniunctione cum Marte ul-

lum e Scribus ut coinquinetur cummuliere soeii sui aut cum alia inu-Iiere. Tamen divites et pauperes etaegroti et saui et potentes et subieetiibi sunt, quia haec dantur imperio gu-

bernatorum.

27. Leges Brahminarum qui surit in

BARDESANES. 583

W si... est pasos. Lai-ai ’59 fi: mie

écu-nm 1423847La; al: éobâWin11? 4&3? «1&5: M1213m, 11351:. «à: si? sil: W

lis-35m5: 453x e; xmos. 1.6.3.4; pas. safieri-9’ é°ù (Lin-i! 4-15-31:

Lès-2 imsà mpas; «si une: si» :13; gai:

1.53.33.; M magma-.5xsans fic «un fic étui û:

fic maniai As 45454:3k«805-4,: fi° RAQW: du;

que. si ,5écuma. 3H fic Kaux;Lige p4» ,3 et): «si Min:lib «313-52 1352 lira dl8-72 11-454

pilé-z» Ijix infini:aussi: pas me si» ra «si?41;»; me: pas a? est»: M æ:

MI nui-3.x.en? eis: W:éï«www

flânât L45 931 mye»; Magnum

Mus. Brit. Cod. Atld. l’n.6.’.8, f" 136 r" b - f" 136 v° b]. - Il gemm] Inc, [o 136 v0 a, - 24 3498.0]

Inc. P136 v° b. - lb. me (tud. - 26 V9333 Cod. - 27 Tilulus ille datur in fine seclionis 27 post (:335!

l5.

2!

584 LIBER LEGUM REGIONUM. 585(in N12 :Ha’âsëaî W La

m fi! :iio’aio ILÊWËKM 154m fi, é): ,fic qÉÀJIJ J19 :ga-ÜJ fic

si?" :5512 sans 4M éwMi Mo .éëà fi (5,3. e;é M v-SÂ LU» écu-X

éon)» M2 1 m’a: 9

fluvw Lib «manum

106°.]!!! (5*?!à, fic é... au, g éJâahaî (4.3.5 écu-î! K1" ,9: .

«AN 6001-30 ému;À? une; in; «Mo

filais-66°.gwfi I fi r aï!usai libéra 1131 «la La pst-,5,

lesL123 13955 in" r, larmeétat?! V, a r vil,

MIL dm°fi° 4m xstâ’j fi: liât-v3.3

on un. émia,M7 lié-dz. au;il? 4-35-35 Plus 63.95 émît;

25 "m "1516, même": é-MM

étal)» man-Æ 961° ,Màrw

La; , 9( a!d,.9;5!24«9

Imlia. - Ita apudlndos sunt loges Brah-

minarum, qui sunt millia et myriades,

ne occisionem committant, et idola ne

adorent, et scortum ne faciant, et ne

carnem manducent et vinum ne bi-bant, et inter eos nulla ex eis fiunt. Et

millia annorum sunt, ex quo illi homi-

nes bac lege quam sibi posuerunt du-

cuntur.

28. Les: altera apud Indium. - Estalia lex in India et in eodem elimatc

quae pertinet ad eos qui non sunt etribu Brahminaruni et doctrinam eorum

non servant, ut idolis serviant et scor.

tentur et occidant et committant aliaborrenda quae Brahminis displicent.Et in eodem climate Indiae sunt homi-

nes qui soient carnem hominum man-

ducare sicut eaeteri homines manducant

carnem animalium. [ta nec stellae ma-

lae coegerunt Brahminas efficere res

millas et impudicas; nec stellae bonae

persuaserunt caeteris Indis ut mala non

agerent, nec illae quae bene positaesunt in loeis convenientibus et in si-

gnis zodiaci qui humanitatem respi-

ciunt persuaserunt eis qui manducant

carnem hominum ne uterentur eibis im-

puris et odiosis.

29. Lex Persarum. - Pariter Persane

sibi leges posuerunt, ut uxores sumerent

Mus. Bril. Cod. Add. 11.658, f" 136 v° b -- 137 ro a]. --l «en: Bais] goumi) forte leg. N. - 8 çagho(Iod.-9Titulus 111e dahir adhuc in Codice in linea 15 post gÂSA- -- 16 Lagon; Cod.Tres ullimae litterae su-per rasuram videntur scriptes. -- 13 lié] Inc. 1" 137 r° a. -23 "-6011 Lui-63 : ollavüpumil scribendum putat N.

586

et sorores, et filias, et filias filiarum,addunt aliqui ut ducerent etiam matres

suas. Aliqui ex bis Persis dispersi fue-

runt et vixerunt in Media et in Adorbi-

dian, et in Partbia, et in Aegypto, etin Phrygia et Magi vocantur. ln qua-cunque regione et in quocunque climate

secundum banc legem quae posita est

eorum patribus reguntur. Sed nequimus

dicere pro omnibus Magis et caeteris

Persis Venerem positam esse cum Luna

et cum Saturno in domo et in finibus

Saturni cum Mars eis adesset.

Multae sunt regiones in regno Par-

tborum ubi homines accidunt uxoressuas et fratres et filios. et paenas nullas

accipiunt, dum apud Romanos et Gree-

cos, qui occidit unum ex illis, poenam

maximam vindictac subiit i .

30. Leges Gelarum ’. --- Apud Gelas

mulieres metunt, seminant, aedifieant,

faeiunt omnia opera artifieum, ac ves-

tibus coloratis non vestiuntur, caleea-

menta non sumunt, suavibus odoribus

non utuntur; at nemo est qui eas re-prebendat dum scortantur cum extra-neis aut dum coniunguntur cum servis

BARDESAN E S. 587

sans Lias» 430184350," émié-J!

siénkçm i2 M0ci: in. 1.25388 (.351 à écu-nia61.4.36 emaîLss .5434 oasis

(4.95939 m’ L5mais 9.5.35 éflÎw .aussi 169 pas: Hà:

page. lieau» ,3 qu, 1L4;

ms? ce;mus, 116M; lieu guéaémacie «un La; (mais,Les ,5 fi pima Kamisravis: et? un tassa:ne une H4: fié» ès. é

.aLCLLË

vagi xËSî° (53° x5? (in,453 Usa: 1L6 fie dîné: lîâaj

si fie :415 mais» ficMi (a; ut a; ficstem A»? o? mm sa:

Mus. Brit. Cod. Add. 14.658, 1° 137 r° a - 137 r° b]. - 4 Legs émail-l: N (gallice : Atrapatene vel Ador-

bigan). - la Hanse-a] Inc. r° 137 r° b. - l1 la: Cod. - 20 x3339 (sa Cod. - a! Un Cod. - in "3*:Cod. ibis) corrig. proponit N.

x Haec ultima phrasis non attinet ad legemPersarum. Apud Eusebium posita est post LegesRacamcnorum, Edessenorum, Arabum. Deest ln

Recognitionlhus. - 2 Sen Cadusll in littore S. O.Caspii maris, quae hodie terra est Ghilan in raguePersarum.

10

20

588 LIBER LEGUM REGIONUM. 589entée me: cm1.155. (au w 159 lepas: li :6489suait-.5 (fi-J 1R éon-33° .4301).

fie Mais aua? .133 Liés1.5qu fie 4K 1544:2

w lié-s3 La»?ami a? mais 483°

’ nm est

pâmât-5:56:33si L55 danssa limé-a5 1A6 «se:lîââioiçâi (ou amans aidé

Les (495° etniât 1515:6 sa; xL-ïlygâ’

’xi-Nfi 1M il? éà (32°

2° Les: rio sanset; va 1° :051 13111 est:614; La 1113...; 11°

4 a(à; erg? liais; ri, w

suarum domorum. Viri autem Gelae

vestibus coloratis induti sunt, auro et

gemmis ornantur, suavibus odoribusunguntur. Non autem quia sunt elïemir

nati ita agunt, sed pr0pter legem quae

eis posita est et omnes bomines vena-

tionem diligunt et bellum agunt. Ne-

quimus autem dicere pro omnibus mu-

lieribus Gelarum Venerem sitam esse

in Capricorno aut in Aquario, loco mali

daemonis. Nec pro omnibus Gelis pos-

sumus dicere positum esse Martemcum Venere in Agno, ubi scriptum est

nasci viros strenuos et lascives.

3l. Leu! Bactrianorum. - Apud Ba-ctrianos qui Cuscianil vocantur, ornan-

tur mulieres .pulchris hominum vesti-

bus et auro multo et gemmis pretiosis,

et serviunt eis servi et servae plus quam

maritis. Ipsae in iumentis equitant etornantur vestibus aureis et gemmis pre-

tiosis. At illae mulieres honcstatem non

servant, sed coinquinantur cum servis

suis et cum extraneis qui in haec loca

veniunt; mariti autem earum eas non

obiurgant, nec timor est eis, quia sicut

dominas Cusciani uxores suas habent.

Mus. Brit. Cod. Add- 111.658, 1° 137 r° b - 137 v° a]. - l «à legit N. - 10 Mg] nil? Cod. Inc.r 137 v° a. - la me Cod. - la 1.38.: legit - la sain-53° Cod.

l Haec vox deest apud Eusebium; in Recogn.P. G. t. I, col. 11111 legitur a in Susis a». Dicit enim

Strabo, KV, p. 728, ed. Meineke, Lipsiae, 1877,p. 10111 : [Hymne a rat Khmer. et 206mm, et Ptol.,Geogr. VI, 3. cd. Nohbe, Lipsiae, 18145, Il, p. 91,nominat a mon prope Susianam. - « Les Kouchansou Yue«tchi arrivèrent en Sogdiane puis conquirent

la Bactrlane vers 129 avant notre ère. Au commen-cement de notre ère, ils pénétrèrent dans I’Inde sous

le nom de Kouchans qui est celui diune de leursprincipales tribus (Kao-tchang ou KoueI-tcbang). Ilsfurent subjugués au cinquième siècle par les HunsEphtalites ou Huns blancs. n (Drouin, Mémoire surles Huns Ephialites dans le Masson, Louvain, 1895.)

590

Et nequimus dicere pro omnibus mu-

lieribus Bactrianorum positum esse et

Martem et V enerem et Iovem in domo

Martis in medio coeli, in loco quonascuntur muliercs divites et adulte-

rae quae submittunt suos maritos inomnibus.

32. Leges Racamenorum, Edessenorum,

Arabum. - Apud Racamos, Edessenos,

Arabes, non tantum illa quae maeeba-

tur occiditur, sed etiam en cui nomen

infertur adulterae paenam aeeipit.

33. Leges Hatra. - Posita est lex in

Hatra ut omnis scilicet qui aliquidfuratus est, parvi licet pretiil, reussit lapidationis. Apud Cuscianos’, illius

qui tale furtum eommisit inspuunt in

faciem. Apud Romanos, is qui com-mittit aliquod parvum furtum flagellatur

et in exilium mittitur. Ah Euphrate us-

que ad Orientem ille qui contumeliose

laeditur sive ut latro, sive ut occisor,

non multum irascitur; sed si cui convi-

eiatus fuerit ut dormienti cum mascu-

lis, ulciscitur usque ad occisionem.34. Leges Graecorum’ .....

Iterum in omni regione Orientis, illi

qui convieio accepti fuerunt et cognes-

BARDESANES. 591

1°11.:th 1.15 (au); giguemît. .183 (en un...a? pas... M343; mît, 1L4;lié-Le» lié-3L3 l-Lî

ôfëw a si y le. V r

mais? LApas il Isa-3° pas: Léolç-i si 11’ lea-g: 1;..1oui 168: lis-Q2 1434 eus-à FM:

lm: page)»:153»; lirai-3A ski-g: W

MJ w :I-Ugmais r? au. (saet? k3 «sime.» yLsaJxng,15-95 é 06Wri °Ï maïa-i °Ï e;WËÜIQÏJ°Æ4LËW«lissioâldâoîæiuîiri

olimcôlofibsàolloè....m(Saïd-1:95: «331311:

Judas-î

Mus. Brit. Cod. Add.111.658, r» 187 v° a- 137 v" b]. - a Lege lorsan N: même - 8 lais] Inc. 1° 137 v° a.

lluta Merx z similis aquae vel prelii aquae.Eusebius babel bâcloit «nov. Legit enim translator

lm? pro L403, Legimus : il»: Un! et - 3 Vid.588,14. - aInvenimus apud Eusebium, P. G. t. XXI,

c. 1172 : nap’ ’Ennm ôà rai a! «ou! 1940111900: 110m; oû

iuvenes. Locus ille e consilio erasus fuit in Codice.Desunt quindecim vol vlglnti verbe.

au

10

20

l

i

l

i

i

592

étui-Sic qwii1545 liai .5451 sans cau: (été

emphwassoécù 636:5

au (a 9 -*5 Mia N35.: éni :éoù 63.3;5

:155 fi iÏAQ (sa Mg écu153 ri 1° :éoù 3a mais si;

w :QOÀ Lib... Illi-.33 ri fieme, mais 1° .éoÀ Ml!

10 éoùs ë;L413; qÉOÀ filmLa, 46.3 æ; :màôôâ X3098)»:

«a, K45,H531: 1K V 459052

15 foi 9.2L:8...; ouaté»; maisainsi a. au Hue?- ’ 1R

1R UNS; 5.1.30 «usai; Mguais»? et)», i 1.53 nabi

20 iléal: ou: i

En: (3133 omîâuùlgyàâfd

il, ibi: site» é; a.

LIBER LEGUM REGIONUM. 593

cuntur, a patribus et fratribus suisocciduntur; quinimo leges Orientalium

sepulehrum illis non agnoscunt.

35. Apud Septentrionem veto, etin re-

gione Germanorum et eorum vieinorum

illi iuvenes qui pulchri surit, viris sunt

sicut mulieres, atque etiam nuptias eis

faciunt, et illud tanquam dedecus et eon-

vicium eis non apparat, propter legem

quae est eis. Tamen possibile non estomnium qui in Gallia banc abominatio-

nem committant, esse nativitatem cum

Hermes est cum Venere in domo Saturni

et in finibus Martis et in signis zo-diaci in Occidente. Nam de illis homini-

bus qui ita nati sunt scriptum est eoscontumeliose haberi sicut mulieres.

36. Leges Britannorum. - Apud Bri-

tannos plures bomines sumunt unam

uxorem l.

37. Leges Parthorum . - Apud Partbos

unus vir sumit plures uxores et omnes

obediunt illi cum honestate 0b legem

quae ibi eis posita est.

38. Leges Viraginum. --Viraginibus,

populum quae constituunt, mariti non

sunt, sed sicut animalia tempore uneanni, tempore verno, exeunt e finibus

Mus. Brit. Cod. Add. 111.658, 1° 138 v° b - 138 r° a]. - 3 lad-S? 1.5"] Hue duae voces 1also ad pa-

mgraphum sequentem appositae surit tituli instar; Ibi enim agitur de legibus Occidentalium, nec necesse estut contendit Marx. op. cit, p. 47, subaudire : finita surit, ante : leges Orientalium. - 4 15.38,3] Inc. 1° 138

h a, - 12 Il»: Cod. - la 1464,01: (primo loco) Cod.

1 cr. Caesar, De Belle Gallico, V, 1.1.

594

suis, flumen transeunt, et illo trans-misso, faciunt in monte festivitatcmmagnum, et veniunt llomines e regio-

nibus illis et manant cum eis qua-tuordecim diebus et coniunguntur cum

eis, et ab eis concipiunt et redeuntiterum ad suas regiones, et postquam

pepererunt, eos qui masculi sunt pro-

iiciunt et feminas servant. Patet eus.secundum praeœptum naturae, quiain eodem mense concipiunt, omnes in eo-

dem mense parturire, aliquantulo citius

et aliquantulo serins, et, sicut narratum

est nobis, omnes strenuae sunt et belli-

cosae. Nulla tamen e stellis succurrere

potuit illis masculis qui naseuntur quin

proiiciantur.

39. Liber Chaldaeorum. - Scriptum

est in libro Chaldaeorum, quando po-

situs est Hermes cum Venere indomo Hermetis fieri sculptores, pic-tores, numularios; quando autem sunt

in domo Veneris fieri unguentarios,

cantatores, poetas. In tota regioneArabum et Saracenorum, et in Lybia

superiore et apud Mauritanos, et inregione Numidarum quae est in ostio

Oceani, et in Germania exteriore, etin Sarmatia superiore, et in Hispania,

et in omnibus regionibus Septentrio-

nis Ponti et tota regione Alanorum, et

BARDESANES. 595

:135 45° visé-11 es1513.4 me «si un(sa sa. .32 pas, (liaébLnà’èoæŒôïlLà’oüéh’À

4.143 éon-n’a ès»; (au:

en :233, un «(ami sa 6...);mm V écu-X xau? la:

me «53.: La: ,4... si

1.3.3.4. :W.64th (au :ê m5es ,4. mini» ficfi: lbs «aux sans

«réglai

:L’ËÀSg 9.2L; «sans.

.hia’fi Mislfa’m! M13

1:23 "La;Mi (HL-34481515565lâ-ivîo pieme; ais 151B .Léiâso1.4454.» 15.3. n’es;M1, mM2æpæ, miss

usai éobîuô 1125.; ..

I nyl,g;:’rl a7 2Cor33

Mus. Bru. Cod. Add. 14.658, tu 133 n a - 138 v° a]. -- I 1an Inc. r 13s r0 à. -- 2 [ara Cod.-9 .59:Cod. - 18 «05:00] Hic nonnulla perierunl N. - 22 Mit-Hg [agit N. - 83 Legs forsan mon-IN?- - 24I563] Inc. 138 v a. - 25 LIS-13°] hlm-43° legit N.

U!

10

596 LIBER LEGUM REGIONUM. 597"la «il fi :6582: mais;fie Lac-ma" °° "fiole-:3 fie Lux! 9

35! A fi? 4-53.» fic 14131358

5,4. et 463,5 «365313 page:

51.3.5qu 0833.un; écu En :ek-o’oz L4»

M fic 6&3::5 1433 xwz 951433.10 lion-5 écÀæ-tm

mhgü-æmiiï MIMI-a° a ’xêèèîzévï

:M, .196qu psys.fini-âgé écu-233° est

Béa-46° fi° «à: t5 x5°°°3 Ç"

à? L’êën’u m ses.

61’195 N3 (A f4" R535!

La un; psi: «siLU! du L’a-L? :136?

10 41564: ergs!:M wqwressua: si»? es si»sa, 1&3 Linné fic 4...; ’

en»: La rum sa: La” K13.éîÀ5 «si 4...; 1m sans

w M lien? sans: fiï

apud Alabanos et apud Sassos et inBrusa quae est trans Douro, nemo vidit

sculpteres, nec pictores, nec unguen-

taries, nec nummularios, nec peetas,sed impotens est mandatum Hermetis et

Veneris in circuitu totius mundit. Ini tota Media omnes homines cum mo-

riuntur, etiamsi vita in eis permaneat,

canibus proiiciuntur, et canes mandu-

Mediae.

nequimus dicere omnes Medos nascicant mortuos totius Tamen

dum pro eis Luna posita est cum Marte

in Cancre die, sub terra. [ta eniin scri-

ptum est nasci illos qui a canibus man-

ducantur. Indi omnes cum moriunturigue consumuntur et multae eorum mu-

lieres cum eis cremantur cum sint vivae.

Et nequimus dicere omnes mulieresIndorum quae cremantur nasci dum Mars

et Sol in Leone noctu sub terra sunt,sicut nascuntur homines qui igni con-

sumuntur.

Germani omnes per sufiocationem

moriuntur exceptis illis qui in bellismoriuntur. Tamen impossibile est om-

nium Germanorum nativitatem positum

esse dum Luna et Hora adsunt interMartem et Saturnum.

40. Sed in omnibus regionibus,

lus. Bril. Cod. Add. 14.658, r» 138 v0 a - 138 v0 b]. - l qui! lai-9311.0350 a et in Chryse quae estullraIndiam n proponnN.-zs 13! Cod. - us ç:- Cod. (sic). - in La») Inc. P 133 v° b. .. 23 çoààl?legit N.

1 Nain gentes supra nominales limites mundi cogniu in circuitu tenant. Cf. 599,16-17; 603,545.

598 BARDESANES. 599quocunque die, quacunque hora nas-

cuntur homines sub horoscopiis abinvicem discretis, et superant Fatumleges hominum qui ducuntur secundum

suam consuetudinem. Et non cogitFatum Seras occisionem committere

cum nolint, nec Brahminas carnem

manducare, nec Persas non ducere

filias et sorores, nec Indes non cre-mari, nec Medos a canibus non man-

ducari, nec Parthos plurcs uxores du-

cere, nec apud Britannos a pluribus

viris unam uxorem sumi, nec Edes-scnos non esse castes, nec Graecos gym-

nasticam [nudes] non facere, nec Ro-

manes regiones non usurpare, necGalles se invicem ducere, nec viragi-

nes masculos educare; nec aliquemin circuitu mundi cogit nativitas ututatur arte musarum : nam sicut dixi,

in quacumque regione, in quocunque

populo omnes homines utuntur liber-

tate naturae suae sicut volunt et ser-

viunt Fato et naturae propter corpusque induuntur, aliquando sieut volunt,

aliquando sicut nolunt; in omni enim

regione, in omni pepulo, sunt diviteset pauperes, principes et subiecti, sanî

et aegroti prout unicuique accidit Fa-

tum et horoscopium.

Je: Les w: à: «me?» et:

xw" "avec à r:embase» w;pas un fil le Ntuas-ansle ksi fi é Les WMA fi° 4:33 uùl-l! L305-5fi :éodâaîo qâelbsîa 4.44.? fig

fi 146:3; la :ég-nl-î Il: 146963

fi mm le sa? sansfic alizé ne and .0Jim si. me me en: il:mm lie :éaaîtxî fi, pas» fic

139.....Mérsss fi,fic :liôfll ému-Î éÀî-S fi:

fio.,.zàt.zqém3fi,p3çts«ses; me fic en; «515.13

XMM 19-5 lib-î:«si; ’ :Jîî tu»La; «Lewgfsw dixi,1.35.? émaillés» M 20

km listai (me «:sz

ès«(3j fi: Mil été?» :éjz

les. La f; w tsar? Mades»; me Mastic 2s«mA-çà a; «J;

41;); L93 La)...’ ” sot-Âm- Ï

en

00 o

q a.in.

Mus. Brit. Cod. Add. 14.658, f° 139 w b - 139 r° a]. - 13 Dune vel ires voces arasas sunt, supple (Il-DN; a. - lb. Lunam Inc. r 139 r° a- - 20 sans] «me»; proponit N.

5

il)

l5

20

600

au? é ms Ml psi115:4, W Amipas; envi: La? se: fiz’ :42"sa; lié-Loi «au L495» Haï:

sans,mû» 5°,..sz :jîâîseM

mmélüëûéxwwastua»; me us. a» magma,«.5 si rë-oêà un".4414, cg 1.55623; :mqmél Les nm sa «6.44?:Q’Îx das. ne! kana::1155.» et (me 1;... 14...; fiï

r5 é é 1K6

andliai: M L335-5:pin-531 La,"La 4&1 tu.ces? eues fi? une:été, :51? in; 8.33.35 633.33:

F4 éL-ll «wLis-D raz-35 :4143 me! 154J!uns ami fig w; si: mussa:

2514.3 (135:2 1.25.; Mo : 1km,xiKaasuog. Haï 9619.1132 41:;

1:95 r fi! :lzi fi V ’,pu5

LIBER LEGUM REGIONUM. 601

41. Ego et dixi : Nos, pater Barde-

sanes, haec omnia persuasa habemus,

et scimus haec vera esse; scisne autem

Chaldaeos dicere terram divisam esse in

septem partes quae vocautur climata.et imperant super bas partes singulae

ex illis septeml et in unaquaque exhis regionibus praevalet voluntas im-

perii eius, quod vocatur lex.

42. Dixit mihi : Scito prius, fili miPhilippe, ut in errorem inducerent banc

vocem Chaldaeos invenisse. Etsi enim

divisa sit terra in septem partes, in una-

quaque ex his partibus plures inveniun-

tur leges quae diversae sunt una ab alia.

Non sunt enim septem leges quae inve-

niuntur in munde secundum numerum

septem stellarum, nec duodecim secun-

dum numerum signorum Zodiaci, nec

triginta sex secundum numerum Deca-

norum, sed multae sunt leges in quocun-

que regno, in quacunque regione, inquocunque circule, in quacunque habi-

tatione quae difl’erunt a vicinis. Memores

astis me vobis dixisse in uno climate

Indorum esse homines qui manducant

carnem animalium, et alios qui man-

ducant carnem hominum; et iterum

dixi vobis de Persis et Magis , nontantum in climate Persidis eos ducere

Mus. Brit. Cod. Add. usas, ra 139 r° a - 139 p b]. - 4 pas? Cm1. - 8 me] Inc. r° 139 r° b. -

15 lue Cod. Il Scilicet planetis. Vid. p. 508.

602 BARDESANES. 603filins et sorores, sed in omni loco ubi

perveniunt, patrum suorum legibusutuntur et mysteria quae eis tradide-runt servant; et iterum mementote memultos populos dixisse vobis qui totam

terram circumducunt et non esse in une

climate sed in omnibus ventis et in om-

nibus climatibus et artesapud eos non

esse quas dedit Hermes et Venus ineorum coniunctione : sed si leges adclimata pertinerent haec esse non pos-

sent, sed res nota est [haec fieri] quiahomines illi remoti sunt a coniunctione

hominum multorum in gubernationehabitationum suarum.

43. Cogitate quot sint homines sa-pientes qui aboleverunt leges suarumregionum cum eis visae sunt non racle

positae, quot leges abolitae fueruntpropter necessitatem, quot reges, pest-quam potiti sunt regionibus quae adces non pertinebant, aboleverunt legesconstitutionis eorum et posuerunt leges

quae eis placuerunt. Et quando haecfacta fuerunt nulla e stellis legem ser-vare potuit. Finitimum est vobis [omni--

plum] quod videatis, heri RomaniArabiam subegcre et abolevere omnes

leges quae ante eos erant et praesertimeircumcisionem qua utebantur. Obedit

Xéqbæia de! en: 23315:033 W :écdà-ïo1ms :.....L:Li quasi,036:: 031° éoù axial:

sa: Le»? a4335.9 05g: fig :h’abo’. 0&531

dl w 6.33 N5:me 095241:54:33! éculé)» Ml

6.5.12.ng11m sa 1°W du, li .169 pasé w! 41° x3431 x34, 645;!

lÎ-Q 143131563-.qmas

N13:- lias é!!! li: 15(il Kawa? es «silaïus fi! «A «31-423.nâôLaÎ mais Ml 163-355

11’311? si La pas°35Al :69 dab-:2 159 Il: 20

N °” qui» zénana? 1.68385

(sa, Mie 4.535 (5.? (La.

éd! xâàkat-xi mais 02-51, Ami, :Jçâ 25

«A? que; sans»:.059 env .8. lîîÉNL’JÇ’JGo :xÉJÏ

Mus. 13m. Ced. Add. 111.658, 1° 139 ro b - 139 w b]. - 2 au] Inc. 1o 139 v- 11.- 4 mgr] a», Cod. sed,

posteriori manu addilum est. - 5 (3.3.? Cod. - 7 ba: Cod. (primo loco) -- Il l’œil] Hic adesse lacunamautumat N. - l3 file] lun- pr0ponit 31.-- 20 («il on» Cod. - 2! «cm-Dg] soi-193°.! leg. putat N. a!l. 26- -- 33 Lisa] Inc. P 139 v° b. - 28 et.» est regie deserta Mesopotamiae ah Arabibus habitata N. --27 &oîlæg

604 LIBER LEGUM REGIONUM. 605me 45.5» N se. mihi:es «imine, La?«si: 115M: sa et il»? «ses..-

MQÊÏEËMQËWË-g-âæl

5 aimas. Émises.ses L439- «m psi15:5 émiai. :146» ,4;

je .éotà» Liez:fie 111411463 au.»

la os; fic 431?, Les»: et (page

13m3 15-46 sa;et si régla J :fiîJe ’ ” Je a? qu’à a?esses pagLÆâaaîHâdîmfxa

au 495M é MHuxlmpiâehxwzwm échu fan-l :ç’îpâlc’èg

réa-W5 vit-Ë in; écu-5A 19-52

20 lbLaS éon-Mg XÊOIÀSO

ces. .5396: Lisa; 19.5 :634 fi

é été ému-’15«fifi-YËM ée ë M e?»

au. fic ému; ée25 fic :lLaîg M’en-Z; Mand, Les; Le, fiançaiLa; si. sa; éon

ergo ille qui potestatem sui habet legi

quae ei posita est ab eo qui etiam ipse

potestatem sui habebat. Et id quodplus quam omne persuadere potest insi-

pientibus et incredulis dicam vobis :

Omnes Iudaei qui legem acceperuntper manum Moysis filios masculos in

die octavo circumcidunt et adventum

stellarum non exspectant et legem re-

gionis non servant, et vi non regit eos

stella quae imperat in climate, sed sive

sunt in Edom aut in Arabia aut inGraecia aut in Persia sive in septen-

trione aut in meridie, illam legemquae posita est eis a patribus servant ,.

et patet ces non ita facere proptersuum horoscopium; non enim possibile

est pro omnibus Iudaeis qui in dieoctavo circumciduntur Martem stare

ita ut ferrum super ces transeat etsanguis eorum diffundatur.

44. In omnibus regionibus ubi degunt,

idola non colunt et une die in hebdo-

made ipsi et eorum filii se abstinent ab

omni opere, ab omni aedificatione, ab

omni itinere, ab emptione, avenditione,

animalia non occidunt in die septime,

ignem non accendunt, indicium non iu-

dicant; non invenitur apud eos aliquis

cui Fatum imperet ut scilicet in die

Mus. nm. Cod. Add. 14.653, 1b 139 v» b - 11.0 r" a]. - a un»; Cod. - a 14-313 God. çïNCod.

- 17 bien] Inc. P M0 1° a. - 13 6&4»? cod-

606

septime aut iudicetur et absolvatur, aut

iudicetur et damnetur, aut demoliatur

aut aedificet, aut faciat unam ex his re-

bus quam omnes homines qui hanc le-

gem non acceperunt faciunt. Alia sunt

etiam eis in quibus sicut caeteri homines

non ducuntur, etsi in eodem die gignun-

tur et naseuntur, aegrotant et moriun-

tur, quae quidem non sunt sub potestate

hominis.

45. In Syria et Edessae solebant ho-

mines virilitatem suam praecidere inhonorem Tarathae; sed cum credidisset

Abgar rex , iussit ut ei cuicumque sibi

virilitatem resecaret, manus resecare-

tur et ex illo die usque ad hoc tempus

nemo in regione Edessae sibi virilita-

tem resecat.46. Quid dicam de generatione nova

nostra christianorum quam in omni loco

et in omni regione Christus aedificavit

per suum adventum cum nos omnes, in

quacumque regione simus, solo nomiue

Christi christiani vocamur, et in die do-

minica congregamur et in diebus cons-

titutis a cibo abstinemus. Et fratresnostri qui in Gallia sunt masculosnon ducunt, nec illi qui in Parthiaduas uxores ducunt, nec illi qui inIudaea circumciduntur, nec sorores

nostrae quae apud Gelas et Cus-

BARDESANES. 607

3M qêgJ 4:15.139 qêtJ a? :1593,élçurâfloï:üaîoïiêknîoî

(il LU! a... aux». 1&3

si sa. fi us.169 fia «à. La: lié-s3 lin-14H

si» véëàïh’o LU! la: ri

Iolegàâoîuâpkbqâé

.éLA’oo éon-51Mo45.52 me: «sa fi Rç’sà

069 (La-ni 1.563145 655m;

au. ,3. message, La;

«à. en .qu (un;mais «3M Hà; me:

enduiôlz 131Lfig. sans: pas (à 1.1.4»

w si? Na; ès:1&2 La.» pu?Lié-xi bit-I ria «1612 il :ês

:4... La; g,1m esle sa; en: L3? fie431W 6115:5 si»?fic gâta-ab; ficA? lie .pmn ,4; étains

Mus. Brit. Cod. Adtl. 14.6.58, f° 1’10 r° a - 1’40 r° b]. - 8 («:5136 (,îod. - l0 14053] P5515: praefert

N. -- 1h. ses; and. - 12 un] Inc. F1110 r" b. - 20 (in (Zod. - 22 en»: Cou. -- 25 (me: Cod.

ou

15

608 LIBER LEGUM REGIONUM. 609à? lie .éetlsî: (zani

a? gags-Lu saest»: a? :644 éoùsi»? le 1mm sa:

5,41.? éqJJJ sans dans;(La-«571539 JÎÎ fienté-al ol (La:

été 1’ La? (sui 13° fixa

sans, si? M.0 mai fi :éepfxîlgKM et: éolÀsa; ,31 pas»; un fiezées). (La, fias?1313.» (a une,

méfié; 1, ’50! fi, us. am

a; 1.15.? .éæÂs Nina, i"L645? sa sans fi Il?! mais:

pas dans: Mieliai mess; W). féal;20 .5433 W :lîalxà’àg Lié!

Lié-nés sa «me:.IëaAiAoë pas: 1;.»

25-1-7545 V59 13133 (cf-’44"4’53 (4535 :143 ç? "3&2 nul

1.3.44’ 4532 fi: lécha-À

cianos sunt commiscentur cum ex-traneis, nec illi qui in Persia filiassuas ducunt, nec illi qui in Media mor-

tuos sues relinquunt aut viventes sepe-

liunt, aut dant ces cibum canibus, nec

illi qui Edessae sunt interficiunt suas

mulieres quae moechantur aut suas so-

rores, sed recedunt ab eis et eas iu-dicio Dei tradunt, nec illi qui Hatraincolunt latrones lapidant; sed in quo-

cunque loco suut, leges regionum 11011

e05 removent a legibus Christi eorum,

nec F’atum gubernatorum eos cogit re-

bus uti quae eis impurae apparent.

46. Aegritudo, sanitas, divitiae, pau-

pertas, quae omnia ab eorum libertate

non pendent, in quacunque regione eos

attingunt. Sicut libertas hominum ne-

cessitate septenorum (planetarum) non

regitur, et quando regitur, potest duci

adversus ces qui eam ducunt; ita etiam

homo visibilis nequit extemplo se eri-

pere ab imperio eorum qui ei imperant,

nam servus est et subditus. Si enimomnia possemus facere, totum nosessemus, et si nihil esset in mani-hus nostris, instrumenta aliorum esse-

mus. Quando Deus vult, omnia pos-sibilia suut sine confusione, huic enim

voluntati magnae et snnetae nihil resis-

Mus. Brit. Cod. Add. 111.658, fol. 1110 r° b - 1’10 v° a]. - 8 me Inc. f° 1’40 v" a --- bécu-:3] lien?

legendum proponit N. --- 50 "-9311 un?» H3. Cod.

610 BARDESANES. 6Htere potest. Etiam illi qui credunt seadversus cum surgere, non surgunt 0b

fortitudinem sed oh malitiam et erro-

rem, et hoc aliquantulum temporis per-

manere potest quia bonus est et sinitomnes naturas permanere in sua essen-

tia et duci secundum suam voluntatem.

Ligantur tamen in factis quae factasunt et in aedificationibus quae statutae

fuerunt in eorum commodum. Ille enim

ordo et directio quae datur et mixtiounius cum altero impedit vim natura-

rum ita ne omnino nocentes fiant neve

omnino eis noceatur sicut nocebant et

eis nocebatur ante mundi creationem.

Adveniet etiam tempus, in que nocui-

tas quae in eis permanet, evanescet

propter doctrinam quae erit in alia

mixtione. Et in constitutione huiusmundi novi omnes motus mali quies-

cent et finem habebunt omnes seditio-

nes. Et persuasi erunt stulti et defectus

implebuntur et erunt pax et quies ex

dono Domini omnium naturarum.

EXPLICIT LIBER LEGUM REGIONUM.

Réaà et.lés fi :644 m5lm H :94 Laliai 16ng Hui 15s» 5Nil-55° sa: :155);Luisa (and écot-Î; :131: Xm

fi: «Æ? épîhî’îam!

:a-Wh 16-546 vêt-’41 r5 v?pas... sautas; «ahi, sans; w

’ 1’63" unifia lamât: Mai

Lili-:Nm: et glissasse g...au: actes...Â t. sa; écot-Î(3.15030 ces. (.53, La? :(Âatxs’è

69: .Wg é 1ssa» ne. et 1b; 13°15’!

ne; ne. me»(5.: :051 me pas,XÊGÀÊ w 41:; éOÀ-Ëémoi» 115.6 W455, 20é 1.14166» uns...

°1ü3 éeùsg 13’932 M

olîôfllz 14333352

r52

Mus. Brit. Cod. .1114. 111.658, r- 100 v0 a - 11.0 w a]. - a W3] Inc. 1b 100 v° b. - 9 (pas! Cod.

«essence

6256m61335CONIUNCTIONES ASTRORUM

IUXTA BARDESANEM

Georgius, episeopus Arabum, in epistola illa, inter duodecim quarta, quae iamlaudatur in tome primo huius Patrologiae (cf. p. x) aflert testimonia Barde-sanis, Hippolyti episeopi et martyris et Iacobi Edesseni de duratione istiusmundi. Auctores illi, sicut sapiens ille Persa seu Aph’raates, asserunt mnndumsax millia annorum tantum duraturum. Hoc repetit Bardesanes e coniunctionibusastrorum et illius textum, prout servatum est a Georgio, referre praestat :

Les; Kaâ fics me. ois:Mes»: nia-s 1.51.45

w «i 1.-;11561 0-5 14-3345 15:45: lïË-o 13è?

ski-I afin-33’045 été” (il 1995i

00; 1.2i. .0543 (2336.. Z «ce;

S se; Lad; .mJiïg (2336...;figé» g «a: L254 .Wg ("636...(2’636... :9 ce; 1.2L .Lédgâplg

,0 (sa... :037 1.2i. .maagne» «a; La. .131»,

Scripsit autem Bardesancs, vir anti-

quus et peritus scientiae rerum, in quo-

dam tractatu quem fecit de conjunctio-

nibus astrorum coeli inter se, ita dicens:

2 revolutiones Saturni esse 60 aunes,

5 revolutiones levis 60 aunes, 40 revo-

lutiones Martis 60 aunes, 60 revolutio-

nes Solis 60 aunes, 72 revolutiones

Veneris 60 aunes, 120 revolutiones

Mercurii 60 aunes, 720 revolutiones Lu-

nae 60 aunes. Et haec est quidem nua

Mus. Brit. Cod. Add. 12.150, r" 2’18 v°]. - 9 ,0] un Cod.

In Codice Mus. Brit. Add. 12.150, t’° 2’182 legitur : 13mg L835 tuba.» en mol? ne; W à? L150.1... la); a»... La; sa; tu,

PAYE SIR. - P. I. T. Il. Il

1314

coniunctio omnium aut tempus unius

coniunctionis eorum. Unde sequitur ut

pro 100 revolutionibus sex millia an-

norum esscnt hoc mode :200 revolutiones Saturnii 6000 annis.

500 revolutiones levis 6000 annis.

4000 revolutiones Martis 6000 annis.

6000 revolutiones Solis 6000 annis.

7200 revolutiones Veneris 6000 annis,

12000 revolutiones Mercurii 6000

annis.

72000 revolutiones Lunae 6000 an-

nis.

Et haec ita numcravit Bardesanescum vellet ostendere sex millia anno-

rum tantum hune mnndum permansu-

rum 0550.

Mus. Brit. Cod. add. 12.150, f" 2’18 v’li.

BARDESANES. - CONIUNCTIONES ASTRORUM. 615

tu; M401 .éoùâg mais. 1;...

é! 133-J «3&4:154 fol: g 3203m 13551.oLiS-Î fol! -é°°I-Î L151? (si

Y 9(A ” tu W". f été... i

Ï .-..Mîlg éïgLeÂÂgo ’zïéïgLëâÂIL. omnçesÂs

go ’"71.L4îaïç’alràô.u.nigÛ

.-

LEXICON

in hoc iexice signantur cuncla vocabula. sub omnibus eorum formis, quae in Libre lrgum regionumreperiuntur, exceptis tamen litteris procliticis me de quibus non curatur. pronominibus, et quibusdam aliis

I

vocibus quae saepius occurrunt, scilicet : .01 si -0591 bi 11.41 1L! s.i 115.1 1.1.1 up! PI 1;.1’ ,51 mi si si

sasùsmunéægA-Jmuæwewsmi A NNiLsrbiLnsgwùsi à!ÎEAXÎÊDfiËrD ahan-fixa Nplaêslsrî Ma?) r; hmèèèmwrpspmflm.54 La LÀ; A. Superior numerus columnam.in1erier autem lineam; numeris qui ita ponuntur, Y- g. 15L»536-537 indicantur vocabula quae in titulis supra columnas 536 et 537 adsunt.

616

151 sa)",

«10.5.51 :07 592l «m3 604m

«si 601l

fiai «au

W ana-21en au.«.311 sain

751 au.

133.61 au,

1151.4.1 304m maman ces"

11.33.61 "ahan

496.14.61 5932,

M1 607mm 6msD0661 5111H 599,2

qui un,vîèil 5m."

bien]: sur, 576m

«.1 5m,

1:1 1107:,

émiai in" 59214.21 519,. 540m

617

éoçlÀLÏ 500,, 537, 599, me, 608,,

J531 607m

Wu- amie-z.

57921 W413:44 wb7 576m "in 59910

54810 67917épi M017 but-Mn 56211 556

land 5349-9 W11 61117155.1 me", 1mm, 507m 5717M;

61)st113.1 004,, nain

11.306.100, 071,, 575,, 586" 1107,.

M1 55911: 576m

134m1 son"

17.10.2141 hmm

Wh) «litt

M1 M0142 54311-1241 5"" 54725113211 mit.

339111 m1010-12411-10-210-zz-2145-121 Wiblsîi-

au m :1077 511111243 m1,, 5711m0-7-1: inmm l3750 57619-52047 mis-1241mseghia MM" 5871 man sur" mon

«1,11 (inti-I840-0.an 54326 en" me", 5117,I ses] 11mm

«in mon 612"émois: au," ses", en!

(au au, au" monen! "07mun 517"1:25.21 5632, En" 611112,.

618

Mi 559,32,in! 5595

56010-2111 53410-1341 àmm: 0m24étal 560mo

.2351 tint,

05:1 5.59,, 5mm

4.2.43 au, 599M

m 5751-15-mm1m45. ces,113515: 5110m sur,

1.14a." f nez,

lès! (mil Maki-1041 M411 5&6me", 5671M, 5611H, surl2 5711, en,

fiesta,

0316.5: me,

113.51 661m

fumais .517"

13.1.15: 5415,,

pifs 5111M

:355 ulôd-G-flfl-Qihis obisini-Ilbwiz-Ia 1:.

1.53. En", .pas 5142.,

o 581m:31 521,7 sa.»H7 cesu

Le 5803 sa...

pas. 572mécu p.81 1.75m

619

r*)JI-n.13.1

18151 aux,

aussi 500,, en,

WÀnbis«surau" :00, m1,, 548,, ses," 000,,

5’502m’ai En"

aldol 540,,13.1.1 619,, 518", ses, 530,, 1mm, 572.1,

ses", 600m, 0011a

6.91 5mm 5482 564,5

p31 me, 001,,

mon) www-1921 54011-15-21 M12 51’421-2, 5111m sa," 513Moln’s ,5 n, 509,013a

ses, 5H11, 600, 611.,

568M sa!)

579111 5wi-II-u-sn-m-z,

éml 5:an 54011) 564m 567741Quoi 5411,épi 514,,

and 561Z,

566,3 me, 572, 531-1,, au",papa 54:1" 5:12, moflera," 511785811, 5912

5960-111

11:91 aux"

La»: me, 11011,,

dl 53917 M017 55121 fil-Erïrz) 53624.5-H, un, ses, 5712, 5372, 591,, 596, 5mm

bu: 6042, 607,,

1.1.11 5411,, 5042,, ses, au, 587,, 599,,1107,,

(351 55221lié-315842.

110.1 En," 51:12, 5112,, son"

du: sur,

5mm115.16»? me,

548211 me 573:.un.th sur,sa),un»; au),

mi anar,4&1 1111,,

-2531 :111",

gansai n12n un",

pas] finît,"

M" 311.-),1m 11111,,

14161 3111.5 au"

LEXICON.

620

1:11 mon son",

11531 509,, sont,

mil 5151M, 5117,, 5118,, 591,, 092,3 me",

1&2) m4111un! 6157M;

æ" 510,5

W! M71 33231 &ïib-Dæiâ Will-19 mil-I2111 me,

il!(il sainmi mon11:11.1. 004,, 607,,

.3341 6032.,

111 anaux ses" 591, 5011M,

604m 6071740 W946111! 538M, 591,, 592,4, 595,, annis,, 607,à

çsa] sa),

alambic

«sa! 587,,

115’111 536-517 15443,, 578,7 me," 590,, assa

587K! w, Mm 599" alà mua ŒMIO611Z,

émiai 518,0 6mm

éLLDilÏ m7,

L3au Jeux,1.33.5 51102,

01:.511 587:,

plus 0113,,

5101,,15.11114 591.z

ne un,"sans «sur,

’ ses"1.166 me...

nias "Un, 07627 :1062.

éculé au.)

42:: 514,, 5’172, 531,,

11.2.: 53112,,

11:2.» me,D me", en",

lm 557m "if-111121

386mm1.6.1.2; 394,,

1154.2; un, en,

M mhm .Lfllm .1512? .flrüpmpm..,,.1-1 Il)’11

v .1 in Aman t’""7-s””-11-1czs "1 J ’1’ 1"11-111-18 JJJ221

621

au; 596m, 599,474, 604,, 011801.;1L5 037,, ses, 592,2 595M,

sans; 5117,5

tu. 504,,au. 51:33,, 537,0 5191H, :191, 5112,, 515,7,»

ses, 6011,,

[4.1.5 332m 6072

9.1.1.1 543,,

94.5 54027

en 3117,,ses 004,,

9.55 MU11-111

fissa» 1mm

Luigi» me,"

1’166,Paris 556,, 611,,

1183m ’ 547,5 5.11,7

MS ses," ses,un) 5611m

1ms affin-x. 5865474844 âme-104013 sa.»

1&5 514m

15.19 5mn

5482,,onou:àpaspas me, anwnz, mon :1317 31374,,

sans sacrum sa), 6(10,612-613612, 613,,

un; 510,, 543m (MM, au,a 548, minasa211-2521 hmm-21 51’312

5671141 373:. 579151020 6079 61’321;

1.3.5 5’19, M0, sans 600,,

14:3: 571647 5752,"

41.0311),

xm 5871:. 6247-21tu; ana-L, me, M3,, 331M, 33,, cm,

10-17 56011-11 sa, 7-2) a; i17-31 5572141 321."En 5712,, aux, 57:12,, hmm-2,7 57112, se,

55.01,5 504,047,» filin, 51V.)(un 0073,, (ses

au", 561,5

8-17-11) 141-")(nom-2,,

5111,, 587,égal.» 5873113 ses, 56022 6m, ces,

12-13 l7

La; sa"

622

pas 5:39,"

cui 5.133

44;, aulain; 579w

nié-.3596]

15.55une.» 592mm 599m

r59 555:.6:: V: a. 5522

m. 556wm 5831) midi-fr")5(4)!)o

gais-r 7 www au", 612"

H 572:! 5m21 58851245 5953 5920-14-17

sa)" mit)velu-R 587,,

M fini-làéuâN 607n

Â Wh1K nela 588..

Mania 5&1:

5k 530a

a; aux" 604aagui. 604,, 6072,du». 6mn

à 5963

A sa,A 3318au»; 548,.ne 592.0 «ou

A; Emmbis 533,4,l ’ v 58735

595m ses,. . . , 599D

en],

599m 6mm

mana me" 5mm 571, :5305 611m3

ne sa)»

«Un au"

LEXICON.

623

à»; 591m

N 551mü amusaAK 6645[été 591m

I-â ’l v 608°

1596.5. 591m7

au. 595au 604m«me» 57è:

un” sa. 6962.

œzt 593mm’ïfl’ 5mm

Ibis 5919

(pis 3872. 6C8.)

in; 591mme mir.

«Kali,

0’

au»; 560llhüaâ 5603

à? 6mmà”! 561:1

à?” 552m

s59? 573-:

3pr 53gMs» au»

5;: 5Mo mon«sa? 563,

531.5 5mn au.

555.5. 57213 579l

W49 m1743épiné: 560M, 564" :1376 au," 579m 5802

534,, 5678 58g 5.993 607a enaë» 572,3

3*: Î 560m«jà-vé 603m

las! 513m 5ms 5793 5a)no 6""

4.56! 603:3«pas: m3,,

p.34?" 5681-5 57612 mm 60812gamay?» 6082l

«35-15» m3.,

J’A’b?’ 5mm

Kg 5511BA?» 5672.5

624

IN 567..

6882-15486:5?» 552m

«a»géfba’n 576g

356g 60827

m5662 576"

sa; 698..

1596! au»M mais

8363 59g

5791iLa, :579il

&.:.5 584:l

6042l3L5 un" man"’54 mus-1:.

luné 5431547

miss. 572"

r55 575,, 591m 595,." 599w 604., 607m

m2)! 5’36"42

m! 5Ô5nl

in, 555m 556!in»; 568m

Km h .’ 552" 3357-10

écu, 571m.

mais.» sa"

p3, sas",

éons? 604In

et»? .5647

5mmL336: 56722

un, 1’160

un" a)!"

5mn &!.1 6(I7!bis

604mand: 1’17927

15

9:15.59 man 3312

Quïu 56821

13;, un", au), 604m

«il: 6087

nazi 5762

344mhaïe: DUO",

ggnàê’e’. sont,

EFEÈZŒFWMWmà" 5mm 5631: 584m 587m4.5., 571la 807°

IN rififi-1740 679m :9211 59024 en"!é"; 5881048 5762-34 57912 Mülïlbis

[un 6117.18bi3615.

(n°9 mais154 sa: sur, 61 la

M man) 60827les. rilsan. mem 57.)" hmm 576

(m1701

Bd 57110 man-www» 6761 ami! Wh!)V65 5671:! 5."! 5751:. 57621 me M340

m’a

êæ’ 5512: 5643-9 5670

579. EMa wë Mm

au un» en,

fia, Mon-nm un! 57924fié» usa-unenua, M0,5 mafia 552a 6046

mimi (mew sa",

wifi min-x: bains-m 5ms monV445 58321cas, au.«and. 592,, un

M sain-m 60:1Il 612l0 ms"

676m 5792

"42 Mm

57lmn2Hb bu:

mie. 66’]m

gins. mon mea

O

N 07mn»

ü; 5.151]

(coli 564:.éùflm.

845p. (mm

.5, (mm mon 5mm man-mm 568mm

LEXICON.

626

13.71l àmwwnnbia www: un,

50014’5-2]

Lia; 547,o 575, me, 592. cum, 61:)l

émiai 575m

x1455 592,

w 5700ai; Mnwww

a; 5mmau; Tif),

’60"; afin,

flâna43L; 6156M;

15H; 555;.

Lî-î 533.9

I555 607i

é»; 679°

:5»:- Wn mm

e51 599,éJŒMm

pp 547m 5483

1m; s79a

du; 5mnfifi M45and: au,ses; 595,,

m5; au)"

4j. 5759un 561.,

à»; 58313 5M.

ath3:35 563 a1L2; 581m

ë" 55010

si): WHbis 58!)aLib; 611m

58;; 564z134», en"

me... 591

éïî 557m

1347

La.

[in fifi" monne»; 544m7 543

56715 5794-12-21

qui]; mon

xmp’ 53317 6081:,

I-a-a-7-Is Amm m9011rabs 5mn 599au son"w]!

(527

Ç ’ 5H27

W 556,,M 575:!au: au)»,«me; me" son"

la; ahanr: l’illumn bis 544m M7&m568»nïnlon

5696m3 ægblsl7 l..wbis mbu au,

575M b" au En1m sans amura599, bu mina 600a bu 71m" bu

Il melszl WIŒDI SUN-Il 6121Ig- raz, 5682M: 57717:") mm mg

un," ses" 000la bis au, 607, 613.-,ne- au.

Un? au,IF m2,, bis 5mn rmu

V? 5mmégruæéîi- «nm.

n’a. aux

gigs. mméîîê" 61254-7-abi’o-Io 61:34-HHo-u-u

Il? 607m enla

un; monl

[58. 556au

A... 557a 607l4.2.5664"

.53. 539:.

4h23". wD-H

. v 547m

O Ifî o H tr fla

543." 5mmaux 5793am 587myuan. :579a

48.12. 547,.

un: 579mne; 572l

rap 54gfifi 5m"3.6:.» 579B 61:."

,mæ... andI538- 5mm

tu. au,l3- 5363

li-J 563..

-9...sz me.«ni m.

628

l’y-î- 679,.

Il: 596.

VS; ana-nà; 579..

«ni 579.;

mi MnIi-l-î 547au

tu au, 5m"

8.1.9.5. 5660

1345- 55", 608,,

pas. 567m mm 5712,

un!» 003,.

11...: 591mm;

en 5489

en 571

(a: 608,

596.;lm 560m 555 W26641...: 579,,

du. aboma 5.60,"3 ses" au" 576.a583, 592m son2S

L; 557m 543,, 5mn mg en.à»; 562"

un; 552G 53H

A»: 562w

un; 5.73M me",lien; au, 567in

chu; 54g.2043. ses,

me.L’AN- 60:3.a

ra. 53g monLia. 5mm 5995

(au. 568.8pas. 571w118.2... sa,ms. 5mn me"t’ai-38.. au 571m

«ou. 572W

13.1.5. sa,572° 576.2un. 576w œil,5L)... 595m

un; 564" ses, ses", 571"H7 hmm-me575

5531 sa]! W44?" 60427 unaux: sa), sansLa»: me.

R-Db-ll-D-bfl finît-1l a797-40-l0-12-fi

LEXICON.

629

écu; 563.3Iîa-l- 6845

ramifias: 572m

m- un,p.44... 696m

PÀ- M013 552:.

56542.; 5:12la 604a

pas. 611m

de 587m

ou... M4"

v.3.4 muun: mon

0.7va.» 5402.,

m. :572"

ai... 615"

tss- m.&M 543m

«hm 5:84a mon

am 608la5697 599métui. 587,3

p.33. 544m

éwâuu 548m

mm-M M711 568"LBS-:6 6121

N m1649M wifi w!) 5mn 5883-10’N M721 fluo-mm .

lm aï)!!! m1048émut; 585..

W-fiq 644,,

un; malun; 1572H3 en"

W»M 566..454 608,3

mu; 5561:, mans

630

*ù 5m13

.2453. 5715

r” W1 6047

on?! 307m

*°.”:’ " RÉ 537::

V?" 5645 60825

579a ? mué’rî m9111 56812

5 Mn 555m 600D

a! 648m 6739

fls’ M0521

? W7 552M 56420 58021 600La: nous

«manum4&2: me.

ü; (mm

un; 544, 569., :5305 sans son"

èÉM.’ ma

émi- 6923

1b? 5431-7 W11 aux: 612159’s 574

995 303,:

un: 588,w 552.w» 675w

en: son;sa: 5687 me

La": 66715 sa!!!.2510»: 581;,

.qu MM, 5528 579. on"Lima: 5441., Mal 572

agami 5615

[Latin-i! 581L,

6112.1lm muaM 548.524» 596m

M 54319 579m www-nm 0077.1400

631

4.5.6: 583,, 604,,

La: 5’16, 595, 607,,

25013 607,a

13569- 6045.7

à: 604,,

usa: 58710 59912155 596..

«EN 6077

Vus 5951094" 55912

«sa: 53317 53311 59215 5951.

5991 m7!x3355 5911s

lë: l57210-1! 5x13 59917.27 60410

mW ml56m7âàz 59212 MIS

V5712); 59617éd 069.3

6:5»? 572m.

4,545. 571, 575,

(M 5725gaupes. 572,,

du 539,,obis ,,,ubi. 560,, 611,,écum- 564,,

ubi. 539,,andins. 563,,Lin: 544,5

576,,mini 559,,émacie 576,, 587,

4,43 599,

«32°: 59610-21)

en 5961547

59851619

lin: 552,aHAN :171.a

castel 544,,

La: 5gbIHO1411 564.

du. 552,aLEN- 600,l

au 54:1, 548, 552,, 535,, 588,, 595,0 504,

131M 587.,

un»; 551,, 555,, 608,,

1:85 571,,

116.115 563,

LEXICON.

632

M1115 me, 579,,

au me.1L4» 575,,

66s am.une; 544,, 567, 5111,, 5m, 5m

00411sans 6011,, 664,,

gags 0011,,

5:11

10-20-23 ù!!!

il

565 m7101] 3’213 mît.

éréhï 6041..

1kg: 579,,«A»! 516W

à» 5593

tu a391041542 56012 ml a349 56727 au?!

57214-n 57530-l0-l2-13-L5-l0-2l-24 57824043-

214!» 57974142 ffini] [m0 59921

ü fifi WI-IIÆC mm 579l8-IS

5m N834 m8 5ms 5992)«in; 560,, 572,,

tu; 57917 611742422

m 611,pas 506,bis,, 5911,, 608,

p.36 564,, 567,, 5611,, 581)

195 6441.7

607,,1m... 572,0

«sa: 551,,161:3: 583m 599,,

«au ne 607..

gala: 56514 608111.3656: 567,, 571,, 575,5

Imam: 566.9

sa E’52";

tupi: 6117.7.2"

du 612,.3354 51111,, 5113,, 592,,I 563,, 596,,

5433N 580114

155.1 ôfiïwmbis 611,,

5h www-m

’ * 587

1353» 556,,

2l

A 511x, 599,,Lias; 568

"-21 5œ’Aob’s 600:1-11

MS

633

a»; 51111,,

mas 556,,

5615,,11.; 540,2, 543,, 547,, 5mm 552M, 311,,

561,, 575, un, 611,

La. 596,,

1M 576,

)o51.-- sa,151.3 544,, 547, 1103,,

du. 533,,me «m. au»,

’95 5475 59656 unses ses» ses.

lm?" 55217

"4:5 man hmm-z,

[Scène 564, 5187,",

m 599,,1.28.56.! 5952

un me,

KM a"11-175Mæâ 58016

Wm sen.N.» 561,a

un,HLM 537,9flan) 5139,, 675,

épi. 575,, 59804,,

rus 596,,Jack.» 606,

ululas 599,,

N w! «latHà 576,,

liai 556,,

La. 564,

in. ses,

un. à [in]?Ms. 611m

579,,La». 575,,

mais M411 38H 5680

607,,

634

aux, (un, mon

553° 5mn

Lia-Sa me

au 007.,sans 562.7 me

8M albmbis3ms. 537m

a». sa),

M ans-7 5672!1M morte 533m 300..

tu 579" mut-1748lm, 538 m4443éinn mon

dûs 587"

J .. agam sa,5713571.-"usas. 5mn 599,5

555" 587a 808.5.3st 581m 591.

liais sa]:[m’a 611m

11825- 56154,

.43. 5ms

«"93 mutu. 548,. man sur:IE5. mat,

5mnAmi 552më»:- au,

m m7840«un.» 601!"

"w. 5522:

5mn un,m5705rauwm

hui. au,gels. 591,,

15Mo au"

612.613 en;fini mg

LEXICON.

635

Q...» aï,"m (fifi-1849 57517«La 556,,

pissa 537m 534m 607,7

abaca; 59.52l

fié. mit-1)l”th 588.,

Jim-Las» au,

«plus 5.72a

lm 5m21v.6.1 603.

assa sa ma«N mon

a; mon 533mup 5592,491p 579la

à cum-M«un; Bllubisosai 660,

vis 5602.

611mpas .571m

455 un?!«du 599l2dans: 5395lis-ï 563°

nia»: me, mm 592m

[.6836 âne-tin 5mn 572m 5mm: bis-27

5841H bis

bis-z: 59019»me 6008 6031:; 6042-

74040 6074 603M

W 6001le 6031040484! bis-m 61121M 603wpas: 600,5é’hnu n 5992

&..3 69974041454:35 592m

M 58:39 mm 5372 592" sonl 6mnm609l

«au» mon

si; au"43-5 5489 59a,

&an 565m

un; 551m 552m 555" 559w mon) 5642-

577740 5mIl »mini 5435 5mnH9 5483 5:15. 556., mon5mm 6041.3

-Z)-21 5B7749 58i441! bol7-12

C:03a

M w"écu-li sur, www 500m mela 579a

lm 572uLa: 57.31., bas,

uni 659,,llàzc’u 5x39au 560,,

un; 56022 57è: 55427 537m 5987-1440 aux,

5920-1519 596m 039104.1: 607m

é°fiu 58714 5mn 59610 ans

547l

km1m 555" .572m

épia wifi

Links 5mn

1M 1570m

06:: 57621

6;;&5 543usi, 55g,épi: una ses",

. v .lm Mime-mlm 54a560.13.4.5. me2ligua 575,, 607n

un» mejIÂJMx 563n

êpfié 5435 5371:! 600m

N .5711,-lakLgm 54721

w mais 556:5 575m

figé 58815une 5402. 5645 ’71" 5342 5921., 1399"

600" W13I "’ ’ 544m 51718 59219543" 599m

xôofisfln 668m

44,5.» 5.7?)la

gàô F187"

limé mura au", 5961M, 612" 6512

m6 sa Mn, 6032,ré» 56717 587W 591"

M 604,,fin En! 58;!!! 5877 588b-Iu 59]"! 3921141

5mn 3310-17-24 604"un.» 5mm 557.0 assa 5913

LEXICON.

émia 551" 603"ès... 507u 5mm

5442,Mu. 60426,81m 612-613 612..be490’368...) 61!)H

au. 607mLa. me",

5m,«un 55910

W :5562,.,: i . 548°

mi :560258:54:33 .536la 559.

w 5565 5392.4 579M 5mm 567l 579m bis 580Husé 576M 6045 au,"

M5132.A... 544

émia. au"

rëannitu» 676m

un 551mLib 566l

en . . 55115été 564,3

flué 575m

MM au",1m45 565246bism 567

m 648" 575mma... (mm

314.5 538,

5b 580124M 575,0 580m 53;.

pal... 6122

Mwuau.» 1551m

mm 537442.10 575mbila-3 598...

m ’HË 595m

lins-.4. men

MW;- 540...

1345:6 595,l

56m 607a

au: 540,,

W

,5. 572D95’ 5485-11

5515,38 562..., 5’13"] sans un,

544m M7" bis7M w» munit-21 5991:!

x6931 5514éd 5m...

r55 547174» halo-Mm: 55H: 5671 un:

à; M7214 fi 556mm hm: W54 www575" 57115 595.a

gîa’j’ min-l3 555:.

4.1 587,... 538a

493 3317 amans sa.» 5600-14 5672 au"

ml) 6041540 0370Q3” 58710 5952

ses au.r3» 8B4 64820 M714 612J«au W...

du; 612-613gui sa.agui au,.5»:- un.

,34;- 5mm434:3: 516]ltrah- 6082.nm» 6995

5.1.3» 5.47a aux",

153.7... 5910

raki 5mn4:44»? 5482.

r5) m0 W21La. .539" Mo. 5mm 539m

fig) fifi! W1!15.5. 5550 611,,

dans. sa:x 5mmlias. 579511,2... 591la

19; 559m 608m

éaî 543m

637 .638 639

lb-l7

IFS

m3 571m 5791 583" 5965 599l7 600la and

6111348 615m

un; 567,,

Î; 5922: 5991m3.

lm mon.)a»; 571a

lia-b 579m

Khm’ «En

Wpas: un.565 500msa» 572..

M42.

640

Ban": 592,.

et; 60115 604m

m ” ses...

.15 603wë «au

. ,. 6081

Je» 5715

,3. sur,un; en,au; 5682H, 5719

I553 587.,

un; ses," 5mn sang -(w ’ aæ]?

lias; 5915

un; 567a 569m aux"«un. «sa.

L9rhô 513:,

IRE (in, sans 665m mg r) m 5682)

5721H; 5753-5144.) 59922

W 5567fie maman7574!. Imm- 5617 W!!!

.55 543.9

Lib 5mn 596a

Un!» 5952,

Judo 563m

and 584m 584m

un! 000z

nil: si)" .Ha W54.5:. (inla

m1 560..mm sa),mai 5402, me)",«au son.

LEXICON.

154 1

Qui; 5324,Ré» (mon

Lei» tu”.

aéà-Ë 543m

mm1&5 576m 579a

«nm 53113

pas me.

w 534.2 5992.«:35 M73

W 5603

«ami 56!"

607mmagd- 595m

6m . 60713m 607124,.M 5373 607m7 . 4 . . - I, . -panes 1M!" 07922 .1901 .7993

[12.6 5mm

3.5.. 80712

. p --. r , ,. .ru 0K)! n79"... 08012 09.78 60427

5213mrias 544wram! 559mcréai mm

v5.51] mm

., .proâ. 544.8 547,1 1,98,l

and,W567. 54817 sa”. 5521M:- 5mmgêna. 551m

I R67...in" 583m 6mm

[insu-.5.» 579l

au» (ml 604m mal

imam 537W 5.99li 6mn

mini. 540m

6082]Hà» 54:3"

éy’nà 608m

:33!"été 5mm

gus-,9 au], son, won-2l

Kg? 57511

MAL-,9 SUN

(me... au!"

(542

aux» mm

mm» 55622 57.-.u

12,9 591la

au; 587,. 1mm

paré 587.3 592,8bis sa)"

; . - , ,.KM .3397 .7017

J540m 5432 544m 547".

en mon, 60:11.z

MJ M0,,

’35 mais rififi-10m

la aux 555,, 5711,7 ses,il en."

(si 53912 .360u 5mm 568

11lus mal-Mia!

,-75-27-27 *” hlm.»

4243-15-15 bis15.55 5:98

édâ 571l0-21-2l

«hi 547.0

[ibi 548" 551m 6007 608.17

nibj 53617 539w M71l 567la

«guai 6113

4&3xmj 56’177.th 579m, 544133212 535..) 5mm sa), aux

567w 5mm 571km 5305.5 5mm aux, mua

59623 6m"

544wa0 547:1 548m 55513 51’614 56012-

13 5635 567240402"; 5682-") :715 572W57a" 57912 594m 5372l mua 608

se».étame W.

man-m595m 5961p.54 5mm

1.4 aux."L435. 591m

«sa»4.3.». 5610

15.2.6 J me,4

au;FIN M773

31.2114?)119;, 571a m7440

33 sont?

6113

t0mu me. 588.. 596:.

au» sa, 543m 0040 son

x53. am"w: 5955M56 15.76"HI au,

M 544m man

w...du: 547men!» un.

15-16 5912

5mn 5717-0

W12117,6 en,pas» aux. a»...

rad 60819à» mmru 544,5 550a 615m

M mus-ID 57817 Sun-715.4 54725

93:5 au, M8"

fis 6nlfiM monr4»! 607...

un... 559m

N 534w mu 5921 00425 6086

mû 533L.)hm ’ 5m9

M 0 ’ ses22

Mu 591mm 5342 and 599a

up (in?!lw 6Mn.M I760.m. n v 562M

0m m5W 595" bisaux; 5341M 0001...H7 0006 00412

M 000a 003w

LEXICON.

644

m 537a un,«sa» 5079 572.4

Jumeau monA» 551).,

14° wwwyins. au" 570.3 600amât-î» (mu

(inti. sans au, :167a 5701épinée 0005

4.th 607m95.5 mon

«and» au

am 53924 579:,

èm 5601743au 603,.x1435 592..été» 695.2

«nié-.0 6125 015à

. o«un.» 60722

9.56 (JE!

l."- ml!m’ ’ 5722,

à à?)mau; 539° 5512, me,

5760539" 591145 0mm

o

La! mg,

m 5710.7 59.)agap 509m

1.5.th 569,,

[Lui ara"L53 me)2 mil

nia»: "au,

gaie; 544mé’ioô 548m 5643

15.55.? un" suum;

ILQ’ flash-m E1637-21

xtiming 1mm

ksi 591m

3kg 5&7à: 000u

flux; 5mnR93 57215.2559 604m

154,5. 572M 57017 En].

O40 5375 538m

645

M W,5:05 570M

M mu 59116 599m MI:3:53 6&5

1:8 505,,

e145 8037

muni 548.1Lin-En 576,,

uni 579m

r43 564-...

r45: sa.4...; sa«sa-J 56m

443.3 5151tumin-Î sans

ahi 556m[hui mon,

(43.3 un],éminça un

A.La; a6717 58777 59!"«i3 683"

un 5mnL53- 075.a 576" 509ms

.3 aux.un»; au!"Lb? ses"

en! 668m 571H

es; 571.4.9 ont", 5mnM5669

4.9! 571sa

566m 5713mN 659.un: 5.39,5 :512, 3756115668 533,,

mi (au.435 mon,

lib; 5392 monémiai mon«and 543",«muni; 5333

épi 591m

fifi 595,,

un sur).La; 5872,

«à 588..

mm W14

646

m ses.éd 588.

un .560z

7’943; 56415

au andü; 5’19"

xi... smnm

9M 539.2.543: 55..

3&3; mit-l)un. 5392, 5409

m mit-15N845. 319,,(15.5. 5392,

sa)",6072.un. sa".La; 60721

au 601un 607l

.. fig.2345. 515616

érdnï W13la»; au" 566m

a. suumpas (huma 6042x

mu 6006 aux",une 591m

W afin 5566-12v? 5&5

dans mais

au. .3752,

Un 59m

510:,mi mgune; 571,, 573m :1210. a 5151

mir-61mm ’ :3530

wifi,M5613M5603

m1,!5688 5.60,, sur).

M En 5mm 6mnm m’a-mmau; 079,

LEXICON.

6’17

[5.1 5700

4ms. 5667Psi... ’ me"

1.1.1 611m

p". 55;".3531 583m

pi... 58312-1841 me. .

est 591mchai 5’16.

60on«sa sa).

du M7,,06.4.3 536L.)

...5..i. 67621

.54. 536, 5402, bis au17-27 5*."er 5521

15-7 bis-m 555641017 5751-4 5951:1 6mm60620 6112

M fifi212 me2 5mm 5929 596m 60311W447 6mm 611:,

(pas. 640au 543m 551:? n sans 6082,

579., 567a saga 591l 59655au. 608,,«mi-ü mm

M 559,1 563,0 6062"1.23545. 571la

plus. mon 60015.",

571men 611"l443.: 5611a 5722

(Lès-33 56817-10114: 600:1

.531» 604],"

mm. 560m4M 5432, 606mfi

Jet. au"au. 15mn 571m ôitm 6043«nilgau 600u 6070

7 1 ’ 5611i :7) 57627 580740

lm 5682.2.2.3.. 611m

4ms 577R] 611m

131M ml,

QAJ 601g83.545. M3, 60117

M1087M 5179m6.36. 572m 579w

pas 6112l

I344 .567ln 591m 007m

1.35a: 5mm :101. 612-613 612i

anti-24

w 5*)!

648

w 543.ml 540wLiard 5’35

obi... 540"

M 642,0un 695.2n’en: 5510

W 604lM 5631,54, 502,0M 5913m45.1.1 5&0

-gJâmL 567la6.5.5.1» 5470

nahua 547M,

émia: 5&1",

6.395459 5478

4:55.43. 547"[Mini 54712

a»; 544mm 096"l 612a 6159,

53621L9; Ô7611 59224

un. 57224 5840 612667-601011 6156-074;-

940424345

:3. 5390 57216-2111

Il»: 5562. 1506,,

é): 53316 599l

w 583mx6545 604m

5403M,3:... ses, 5’391", 543m 5149 5mn, 562J

sa")! 556a 5672 and 606

fini 5’39n aï)"

guai :19206’116 664.2 sa".

Kim: 5mm

mini 564w

.376"w 662mw aux,tu; 647,

.uau; 5012u

l7

r... 56.113

un: 6mmlins: 656,,a; 543aLa; 7mm

11.31 5&1...

(461.1 M1 1x,

si. 6122

60711!

649

L535 5M15 552m hum-m 5870 607d

aï; mm hmm-22133,. 539.5 543.,7 5562.. 581.".

1km sa,lieux 0002

1L. 000... 015W...étui 581...

un 550..

phi 5mm.[km 592.,nous 54:7...

L

6,1511 556..

dl. 5912.

LEXICON.

650 651

un. ’ 601..

... . . a...",55... 517.1

émia. 5mn

m 548x.glial 6H...un 556..

peut en...vil 551.. 61;,35.1.1 55., 5mm

gui 607,.m’ai 600.7

x6.11.. 519.5

11: J31 563.,

5.115111 539.

9.16.911 576...

11.3.1 607..

INDEX ANALYTICUSNOMINUM ET RERUM

WNumeri snblci columnam signifient. - Nomina communia indicantur hoc typo singulari crassiore qui nogyptiacusvulgo nuncuputur; proprio autem chaumera loupant» italien distinguuntnr.

A

Abg’nr rex. christianus foetus. iussit ut ei quicunquesibi viriliutem resecurel, maous resecaretur. 606.

Ados-bleuta, ses.42mm, 581.Amen, mugi in Aegypto, 586.Ayant (signum Zodiaci), 589.malum, un.41ml, 590.Amor dlfiert a luxuria, 557.Angou- aequantur hommes, 5&5. et socianlur, 549; -

.tngeli proprinm libertatem habent, 509; - cum niiabushominum se coniunxerunl et peccavcrunt,519; -alil exal-mi sunl et sancüflcatl. ibid.

Annule veniunt ad corporal. 573.Apis mel producit, 561.Aqunrllu (signora Zodiaci), 589.Arabes maeehatores accidunt. 590; - apud cos non

sont sculptons, 891; - Ambin a Romanis subiecta. 602,(D5.

Astrologue libri, 5M.417111., ndversarius Bardesanis, 537. - Discere oupit,

5:18. - Non potest Credere nisi illi persuasum sit, M1; -dicit praecepta adimpleri non posse, 550, hominem nonposse [acore bonum, 5’30. et natum sua peccare. 558; a [un

phnetarum duci, 581. ’B

Babylon. Chaldael (seu astrologi) Bahylonis, 581.Babylonll. Libri illorum astrologie], 581.nutrianL 589; - mulieres Baclrianorum. 590.BAI-donne. visitat Semasgram et interrogat disci-

pnlos, 5’17; -- utilitatem et modum inlerrogandi docet,5:18; -- loquitur ils qui [idem habent, sa; -- libertatemhominis vindicat. 555. et facilitatem praeceptorum. 550.tu; - docet bonum proprium esse hominis. :951, et homi-nem non peccare vi suae naturae, 558;- nec duci iudicioFati,565;--- Falum super omnia non imperare, 573; - ali-quando naturam ndiuvnt. aliquando illi nocet, 571; - «le-necliones naturae producit, 577. -- Lex non provenit aplanons qui imperat in unoquoque climate, 601; - eiussentenlia de coniunctionibus planetarum et de durationemundi. 613, on.

au Ynmml. discipulus Bardesanis. 507.Bonna- Dei multiplicatur super hommes. 546.801mm proprium est hominis, 551.BrahmInao in lndla non accidunt, idola non ado-

rant, scortum non faciunt, carnem non manducant, vinumnon hibunt, ses, me

suum. Mures hommes sumunt unnm uxorem.ses. 5œ.

Brut: (regio ignota),

C

Cancer (signum Zodiaci), 597.Caprices-nu. (signum Zodiacl),Chaland seu astrologi. :1117, 560. 569, 581. 590.Christian! die dominics congregantur et diebus

constitutis n cibo abstinent. ubique loges Christi servant,606, 801).

cm impuri et odiosi lndorum. 58:1.eis-cundum Iudaeorum in die octavo, 60.7.Climat. (septem), 601, 586; - leges ad climala non

pertinent, 601.Commixtio entium vim integrilatis suae minuil,519.Conjunotiones planetarum. 613, 6M; - slellarum, 581.Creator hominum, 562; -- entium. 550, 610.annelant. Gens Bactriae; mulieres In iumentis equi-

tant et houestatcm non servant, :589; lnspuunt in l’aciemfuris. :390; - christianne mulieres apud Cuscianos noncommiseenlur cum extraneis. 606, 609.

D

Damnatio in manu hominis est, 516; - a libertate pen-

dot,Doclnl (portiones sphene caelestis) triginta sex nu-mcro. 1101.

Boom-sus ducum (planetarum). 577.Detectus corporis e rota procedunt, 57s.Doneouo naturae a Fato procedit. 577.nous unus est iuxla Bardesanis dlscipulos. 537; -

non l’ecit nos un ut non peccelnus, quia tous homo suicompos non esset, 512. - Libertate hominem ditavit etaeqnnvit sngelis. 515. - sapientin Dei non erral, 506. -Omne quod existit Domino omnium indiget, 519. Vid. 0:1-slromns; - voluntati eius nihil resistere potest. 6011; --qui credunt se advenus cum surgere non surgunt 0b for.titudinem. sed 0b malitium et errorem, et hoc aliquantu-lum temporis permanere potest quia bonus est. 610.

nouera. Duces (planetae) qui a dextera sunt adiuvantnaturam. 577.

Directio potestalum (son planelarum) nos non com-movet. 581.

Dlsoere ab aliquo seniore, 5’18.Divisiones sunt inter potestates (plantas). 577.Doctorat inlerrogantur, :88; -interrogant ut mentem

Inlerrogantis dirigant, ibid.Doctrine (astrologicnï Babyloniorum et .tngtiorum,

581.nominal. Vid. Ducs.Doum: planeurum, 590. :1118. 591.Douro (numen ignotum)v 597.Dunes (seu planetae) horosmpinm producunl. oppo-

nuntur inter se. 577; - Duces animae, 55L

(354 INDEX ANALYTICUS. 65K:E

un... et in Syris. solebsnt boulines vlrllitstemsuam praecidere in honorem Tll’llllle. 606. il».

Edmonl machaons occldunt. 500, ses.Idem. 006.memento sub lmperlo stsnt. quosdam tamen liberta-

tem habent. 549; - iudicabuntur de hoc quad ln eorumpotestate est, ibid. - Fstum producunt, 513.

meum. Homo ad imaginent Élohim inclus est, 506.nus in quo dlstinctio non lnveniatur nondum est

creatum. 506.Euphratu. 590.

F

rouan (seu horoscopium) au homincs ducat pnvevol pulchre. 585; - iuste quosdam unum est nomen.5œ.-- Existit quosd res materiales. 569: quand mon... ho-nores, sanitatem. morbos, pueras et sppetentiss, 510. - Du.cit homines diverse. ibid. -Super omnia non imperat. 513.- Est ordo cursus datus a Deo potestatibus et eleiuentis,ms.

Plus! praerequlrilur ad cognitionem veritatis. 5H ;multis hominibus deest, sa: - est tundamentutn in quoaedificatur. ibid.

rut-e hominum peccaverunt cum angelis. 549.Fines planeurum, 506. 503.Pot-mica coacervat commestum in aestate, 56L

G

Goulu. luvcnes qui pulchri sunt viris sont sîcut mu-lieras. 503; -- Gant se invicem ducunt, 598. son.

Gelas. Mullerc; metunt. sedilicant, scortzmtur cum ex.transis, :386; - viri euro et gemmis ornantur. venationemdiligunt et bellum agunt, un. me.

Gemme apud Gelas ct Cuscianos. 580.Germains exterior. 504.Germain et vicinis. iuvenes qui pulchri sunt viris

sunt sicut mulieres. 503; - per sutl’ocationem moriunturexceptis illis qui in bellis moriuntur. 597.

02-8001 puntunt illos qui accidunt uxores et fratreset filins. 580. 500. - Gymnasticam faciuni, 598.

annela, 605.Guhernntores (seu planent: quatenus mundum infe.

riorem regunt), t" . :560. - Horoscopium producunt, 511.- Adiuvsnt naturam vel illi nocent prout sunt a dextcravel a slnistra, 571. -- Aexritudinem et sanltatem produ-cunt, 589; - Fatum subernatorum non cogit christianosimpure agere. 600.

Gala e Fato procedit. 571.

H

Entra. Qui furatur in en regione lapidatus est, :300,609.

normes (planeta). 503, :595, 597, 605.mussais. 595.flamines creali ita ut possim mandata adimplere. 537,

550. r Posaunt peccare ; accus me"! instrumenta cssent, 559..sicul cithara qua alius psallit. 555; - libertate prao multisaliis rebus sunt dilati et aequnti angclis, 505, 561; - seseiustilicant sut condemnant. 556; - gouttent cum bonumOpcrantur. 5:53. exceptis iis qui lulium vocati sunt. 5:»; -non peccant propria nalura, 5:58; - Dei imago, son; - vilibertatis quam diverse agunt, SGI. 570, 581; - non peccanttri Fati, 581.

Homo vlsibilis quoad corpus suunr servus est et sub-(litus. 009.

nonestus a mulieribus (:uscianorum non servalur,mon.

Horn (pars Iloroscopi), 507.Horoscopus seu Falun], 57.1; - hominis, :381; - est

mutatio, 577: - M illo proveniunt divites ct paupcres,principes et subiccti. sani et acgroti. 590: ludacorum, 005.

I

Idole non sunl in regione Scrum, 589: - non adoran«tut a urnhminis, 58:3; - "un mlunt lutinai, 005.

Indi. cum nmriuntur ignc consumuntur et multae

eorum maliens cum eis crama". 397; - manducantcarnem hominnm. ses. - Climats Indorum. du.

Intelligonths veniunt ad animant. 513.loris (planent. son.[minot mios die octavo circumcidunt. son.lutinant: in mon hominis est. ses; - a linette

pendet. 509. 565.

L

nous. vi libertatis hominnm in qnscunque regionepositse sunt, 589.

tu carnem mandant . me; - signam lodisci, au.Le: non est naturae. 563; - Leges in diversis regio-

nibus posihe. servantur ab hominibus. non obstante Fatoplunetarum. 581. sqq.; - Les climtis non est voluntasplanche huius climatis. son.

13mn data est homini et soutinsse; 56t,581»- Ouidsit. f ; -opponitur naturae et Pato, 578; - neœssiuteseptenorum (planeurum) non resitur. a»; - est donumoppositnm Fsto poteslstum (manet-ruina, ses.

Ltbrt Chaldaeorum Babylonis. 581.Lotions; quidam sellioet homines, sa.Limon dus non est propris libertas. 505: - (planetr.

580. 597.

Lib-y: sapotier,M

Kayl, 586. ont.la]! daemonis locus (locus in horoscope), 5m.natum est opus inimici et naturae non same. 556.Un. (planera). 581, 586, ses», 590. 503. 507, sur.Hum-nm, :990.Rodin, 500; -- canes manducant mortuos Iediae.

597. m9.let-entas non sunt in regione Serum, 501loi-bi e Fato procedunt, 575.lutteras Gelarum metunt. aedificant. scortantur cum

extranets. 580; - Cuscianorum in iumeutis equitant et ho-nestatem non servant. 589; - divites et adultene. 590; fiIndorum cremantur. 597.

[unaus novus ubi motus mali quiescent et flucm nebebunt omnes seditiones. 010; - Post ses millia annorum.(in.

lunes-thon Domini finis non est. 549.

N

Nature quid sil. 558; - dotes eius apud homines etanimalia. ibid. - Naturs hominis. 569. - Naturae le: mmest, 50-1. - Ducit liomines uniformiter. - voluntss natu-rarum a Deo non impeditur sed minuitur par mixtioncmunius cum allers, 610.

Numerus annorum mundi, 578, 6H.Nina-usine, un.Nummulartl, in regione Arsbum, etc., non inveniun-

tur. 594-597.

0Occidens. 503.Omnipotsns unus est. 569.Oriens canut orbis, me; - qui convieio accepti me.

runt et cognoscuntur, occiduntur, 590. 593; -- ab Euphratead orientem ille qui contumeliose laeditur site ut latta,sive ut occisor. non multum irascitur, 500.

Ovis herbam manducet,

P

P311111. Enus vir sumit plurcs uxores. 890, me. ou). -in regno Parthorum accidunt uxores ct fratres et filiOs etpacnas nullas nccipiunt. :386.

P1111113. aussi in Parlhla. 586.Peccatum num causatur a ne", 5’57; - nec a natum

hominis, 558; - nec a Fato (planeurum). 34:5.Forum uxores sumunt et sorores, et filins. et filias

tiliarum. et maires. 506, 508, 00LForum 00:5, 000; - climnta Persidis, 00LPhilippin, discipulus Bardesanis, huius dialogi scri-

plor, 319, sus. 60L

656 INDEX ANALYTICUS. (557Phrygin. Magi in Phrygie, 586.Pistons in regione Arabum etc., non inveniuntur, 59:,

591.Pineau. Vid. DEKTERA , nous. Gratuit-rotins, POTESTATES,

sans, Summum], sumus. 81514.15.Foetus in regione Arabum, etc., non inveniuntur, 594.

5.31.

Forum (Euxinus). 59LPoteststes (seu planetae quatenus in mundo inferiore

potestatem exercent). 569, 513. 5M; - sunt schismala interpotestates. 511; - libero quodam arbitrio soudent. 518;I -Falun] poteststum,

Pnecopts duo data haminibus : declinare a malo etlacere bonum, 550: -- sunt facilis, r" .

R

finement maeclistores accidunt. 590.Romani puniunt illos qui occidunt uxores, et fratres,

et filios. ses: - flagellant furem et in exilium mittunt, 590:- regiones usurpant, 598; - heri Ambiant subegere. 602.

S

Bonn-mm colunt Iudaei, on.Septentls Dei non errait. 516; - constituit mundum.

creavit hominem et gubernatores disposuit. 560.Surnom. Apudeos non sunt sculptores, 595595.Samurai. superior, 594.

Sud.Saturnin (planent). 586. 593. 591.Schlsmsta inter potestates (planelas), 511.Scorplo calcem ferit illius qui ei non nocel, 56LBooruun Seres non faciunt, 589; - nec Brahminae.

ses.

Sculptures in regione moum, etc., non inveniuntur.ses - 591.

Smasgrun. discipulus Bardesanis. 531.80men) (planeuse) climatibus imperant, son - terra

divisa in septem partes (climats). ibid.Septenorum (planetarum), 009.Squash-to, 595.

PÂTE EYR. - P. I. T. Il.

Sers. non accidunt. non scortum factum, non idolisserviunt. 582, 598.

Servi Gelarum et Cusclanorum cum matronis scortan-tur. 586, 589.

Signe Zodiacl. 500; - qui humanitatem resplciunt.585: - duodecim numero. 00L

Sinistre. Duces (plunetae) qui a sinislra sunt vocanlurmali, nocent hominlbus, bestiis. arboribus, iructihus etfontihus aquarum. 511.

Sol! data non est propria libertas. F ", 591.Splners caeleslis. 511.Stem: data non est propria libertas, 555; - sunt in-

strumenta sapientlae Dei quae non errat, 506. - Vid. uv-ntnnronns. Pomnrss. -- Decernunt in F300. 583; - nonpossunl succurrere pueris viraginum, 594; - stellae bonneet bene positae. 585; - stellae malae. ibid.

Syrln. Vid. EDISSAE.

T

Tarathn, numen Edessae et Syriae. 806.Tlmor Dei nos eripit ex omnibus timoribus, 543.

U

Unguentarll in regione Ambum,etc.. non inveniuntur.591597.

Venatlonem diligunt Gelse. 589.

V

Venus (planeta), 58-2. 586, 589. 590, 593. 594. 591, 602.Vestes colonise apud Gelas, 589; aureae apud Cus-

cianos. ibid.Vitamine. vires non habent.semel in anno conci-

piunt, masculos proiiciunt. 593-594. 598.Voluntas hominis ducit alias res. 5M): - voluntatl

magnas et salicine (Dei) nihil resistere potest. 609.

Z

Zodtscum. Vid. Sion.

ADDENDA ET CORRIGENDA

Legendum col. 497, lin. 9 iisse; - c. 503, l. 32 .1139; - c. 504, l. 20 sa»: c. 507,

l. 30 un; - c. 536, I. l2 et 13 ,6..." - c. 539, l. l7 00-. 5.5.; i6. l. 18 un; - c. 548.l. 10 étamai, ib. l. 22 si; - i6. 1.27 (hl-.3; -- c. 552,1. 2 fiæio; - c. 555,1. 1 tu; -1’b.

1.6 au: - c. 559.1. 1941;-- c. 564,1. 5 ci; - c. 576,1.4 et il un; - i6. l. 8 moflé;- c. 570,1. 27 4.5; - 579.1. Il 486.; - c. 580.1. 10 ,Mîuu; - c. 583,1. 20 4&3; --587, 1. .3 vous; - 533,1. 13 eau-.5 - c. 591,1.5 «on; - c. 592 sassai; - z’b. 1. 1

émia; - c. 600, l. 15 33.-.5; -- i6. l7 --c. 607, l. 20 usez; -- c. 608, l. 1h.

Notes du mont Royal

Une ou plusieurs pages sont omises ici volontairement.


INDEX

-r-----ee(aoo----4-

A1’1111An1s DEMONSTHATIO XXIII de Acino . . . . . . . . . . .Lances cunctorum vocabulorum, sub omnibus eorum formis. quae

in Aphraatis demonstrationîbus I-XXIII reperiuntur. . .INDEX ANALYTICUS nominum et rerum. .

SYLLABUS locorum sacrae Scripturae. . . . . . . . .CONCORDANTIAE TEXTUS cum editione XV. 4Vright. . . .

BARDESANES, LIBER LEGUM REGIONUMPRAEFATIO

13.1111" P111511511. - SCRIPTORUM TESTIMONIA DE BARDESANIS YITA, SCRIPTIS,DOCTRINA. - I. Auctorum nnliquorum testimonia. - 1. Bardvsanis orign. --2. Educalio. - 3. Viln et mors. - 4. -- Scripla. -- .3. DOL-[final .....................

Il. Auclornm recenliorum teslimonia. -- 1. Sozomenus. -- 2. ’l’hoodorelus. -- 3. AuclorChronici Edessne. - 4. Elias Nisibenus. - 5. l’hiloxenus. - 6. Historia ltabbulmu -7. Iacobus Edessrnus. - 8. Georgius Arabum cpiscopus. - 9. Moyses Bar Keplm.- 10. Praefalio arabica concilii Nimeni. -- 11. Theodurus Bar Khuni. - 12. 11111511111.- 13. Firhist. - 1’1. Muhammad-nsc11-Scl1ahrastani. -- 15. Michael (811’113. -16. Bar 111-1111110115 ...................................................................

CAI’L’T srzcuxmm. -- DE 1,113111) LEU")! REGIONLTM. - 1. Historia textus. - 2. [lecodice Musei Britannici Add. 14658. - :1. 0pcris nnalysis. - 4. Quisnam sil antiquiortextus. - 5. De Bardesune varier senlenlia .........................................

Lmsn LEGUM 1115010111511.

Commcnoxss 1151110111711 1mn BARDESANEM. . . . . . . .Lnxxcox cunctorum voaabulorum, sub omnibus eorum formis, quae

in Librolegum regionum reperiuntur . . . . . . . . . .INDEX ANALYTICÏS nominum et rerum. . . . . . . . . . . . . .

Cul.

1-150

151-426427-480481-486 °

487-489

492-509

509-527 ’

527-535

536-611612-615

6 115-651

652-657

M27 INDEX.S. SIMEON BAR SABBNE

PRAEFATIO

(:01.

ÎAPUT PRIMUM. - DE VITA ET SCRIPTIS S. SIMEUNIS BAR SAUR-V16. -- l. Chri-sliumle religionis initia in Mesopotamia meridionali. - 2. Translalores librorum sa-l-rorum Syrorum. H 3. Series u Calholicorum n Seleucensium usque ad Pàpam. -à. Relatio Barhebraei de Papa. - à. Acta S. Milis de synode Seleucensi. -- 6. OratioAgapeli episeopi Bel Lapelensis de sedilione episeoporum contra Pâpam. - 7. Alinerelationes ad S. Simeonem pertinentes. -- 8. Opera S. Simeoni adlributa...... ..... 661-677

(ÏAPUT summum. A DE ARGUMENTO ET MCTUA RELATIONE RECENSIUNL’MAMBARUM MITORUM S. SIMEONIS. --1. Assemani sententia de relatione mutuaActorum amborum. -- 2. Quis su auctor collectionis antiquioris ab Assemani edilac.- 3. Ambitus collectionis ex epilogo actorum S. ’Alglgebèmae slaluilur. - à. Quidfuerit exordium collectionis martyriorum. --- 5. De inscriptions Aclorum Simeonis.- 6. De oraliom- panegyrica in laudem marlyrum a Bedjan edita. -- 7. Quaenamruerit antiquior nmharum recensionum. - 8. Quo lempnre fuerit conscripla recensioiunior Actorum Simeonis. - 9. Summarium ..................................... 6j8.690

(Sun TEIlTlL’M. - DE PERSECIITIONE SAPURIS. - 1. Notioncs goneralos de causapersecutiunis. -- 2. [Mamie Saporis. - 3. De Ephra Hormiz maure eius. - à. Sen-tentia eruditorum de (empare quo perseculio orla sil. - a. Nomina chronologicacoperum Aphraalis. - 7. Errores chronologici Actorum syriacorum. - 8. Aline dima-rentiae utrlusque Mnrlyrii S. Simoonis. - 9. Summarium. - 10. Amri relnlio de mar-

tyrio S. simeonis .................................. . ..................... 690-713SIGLonrM EXPLICATlO. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 713-714MAn’n’mUM BEATI Summus BAR SABBÆE. . . . . . . . . . . . . . 715-778

NARRATIO DE Banc SIMEONE BAR Smm’s. . . . . . . . . . . . . 779-960Lumen cunctorum vocabulorum, sub omnibus eorum fox-mis,

quae sive in Martyrio sive in Narrationc de Beato SimeoneBar Sabbat reperiuntur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 961-1047

[ham] m ANTIPHONAE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1048-1055

LIBER APOCALYPSEOS BARUCH FILII NERIAE

PRAEFAT [O

1. ()pera lilteraria. -- 2; Ratio huius cdilionis. - 3. Argumentum Apocalypseos. - à. Deauctoro et loco «il compositione operis. - 5. ne potenlia Apocalypscos Baruch his-toricoreligiosn ..... . ......................... . .......... .. . . ............... . . ...... . 1059-1000

APOCALYPSIS BARUCH un] NERIAE.. . . . . . . . . . . . . . . . . 1068-1207EPISTOLA BARUCH FILII NERIAE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . [212-1237LEx1c0N cunctorum vocabulorum, sub omnibus eorumYormis, quae

sive in Apocalypsi Baruch, sive in Epistola eiusdem repe-

1238-1300INDEX .xN.u.ïT1cusnominum et forum. . . . . . . . . . . . . . . . 13024306

ixnnx

TICSTAMICNTUM AIME

I’RAICFATIU

1. De horario diurna et noclnrno. - 2. Do Prophelin Adam seplllturaquo. .

Fragmentum l ........................Alius horarii textus ................ -Fragmentum Il .......................Alius textus fragmenti Il ........... v ......Fragmentum lIl .......................

APPENDIX

APOTELESMATA APOLLONII TYANENSIS

PRA EFA TlU

l. -- Codices l’ai-isic-nsos. -- 2. An potueril Apollonius Tyanensis librumislum scribere. --- 3. - De opurihus Apollonii. - la. De fontibusApollonii. - 5. De ratione huius edilionis. -- (3. Conclusio ......

APOTELI-JSMATA APOLLONII TYANENSIS ................Manon); cunctorum vocabulorum sub omnibus eorum formis quae

in Testamento Patris Nostri Adam reperiuutur .......

INDEX nominum graecorum ....................INDEX nominum hebraeorum ...................

PAT". hïll. - l’. I. T. Il.

1428

(Iol.

1309-1318

1319-1 328

1328-1338l339-l345I345-13531353-] 360

I363-l 371

l372-l392

13924410

14111-1422

14234425

[426- l 4:28

à; .

,l-.xla (ra-

ç.

gyÉ.

î