Norman Foster ga Goliath cua lang kiên truc. Thiêt kê nhưng toa nha không chi đep ma con bên ơ ca trai đât va măt trăng. 75 tuôi vân con lai may bay riêng va nuôi hy vong vao vu tru. Đo chi co thê la Norman FosterBât kỳ chuyên gia hang hiệu nao cung sẽ noi rằng nêu muốn thanh phố cua mình phat triên, bạn phai co nhưng toa nha cua riêng mình. Đo hiên nhiên không phai la bât kỳ toa nha cu nao.No phai la một toa nha mới. Một biêu tượng. Một toa nha được thiêt kê bơi một siêu kiên truc sư. Co nhưng thời điêm mang tinh cạnh tranh va nêu bạn muốn nôi bật lên hẳn so với tât ca cac thanh phố con lại cua thê giới, bạn thực sự cần một cột mốc. Tât nhiên, bạn co thê gửi mail cho Hadid, hoăc xem Gehry co tra lời điện thoại cua bạn không hay thử check xem Libe- skind co một phut ranh rồi vao năm 2030 không.

Tuy nhiên, vị kiên truc sư ma bât kỳ thanh phố nao cung muốn co ơ trong danh sach quay số nhanh cua mình la Sir Norman Foster.

Hang không khơi nguồn cam hứng cho kiên trucNgười đan ông cao, lịch sự, luôn ăn măc banh bao nay la một trong nhưng kiên truc sư nôi tiêng nhât thê giới. Hay nghĩ tới bât kỳ thanh phố lớn nao cua thê giới – đăc biệt la ơ châu A – va bạn co thê chắc chắn bât kỳ toa nha choc trời với cac goc cạnh được thiêt kê trơn mượt, kha năng tận dung anh sang va đăc tính thân thiện với môi trường – đo chính la công trinh cua Norman Foster.

Thật không tin nôi khi ơ độ tuôi ma hầu hêt nhưng người gia khac nghĩ rằng ho kho co thê lê bước thì vị kiên truc sư nay lại đang ép mình phai lam việc va hoạt động với cường độ ngay một lớn. Trong bộ phim tai liệu How much does your building weigh được trình chiêu trong thời gian gần đây, canh mơ đẩu bộ phim la vị kiên truc sư cua chung ta đang tham gia vao một cuộc thi marathon trượt tuyêt.

Sau đo chung ta thây ông tham gia đua xe đạp. Gẩn đây nhât ông được lên phim cùng với nha triêt hoc Alain de Botton trong một canh đang lai một chiêc trực thăng bay vong quanh London va chi ra nhưng thắng canh yêu thích cua ông tại đây.Tinh thẩn phiêu lưu mạo hiêm cua ông hoan toan không phai la sự gia bộ cua một người gia. Khi con trẻ, ông thường thư gian bằng cach tham gia vao cac cuộc thi lai tau lượn, ông đa từng lượn tau trên khắp thê giới.

Hang không la đam mê cua ông kê từ khi ông con ơ trong Lực lượng Không quân Hoang Gia Anh cach đây 50 năm vê trước. Thậm chí hiện nay, ông thinh thoang vân điêu khiên một chiêc may bay vô hình măc dù, theo ông, “Tôi thỉnh thoảng cũng có điều khiển máy bay đâm vào đâu đó.”Với một tình yêu danh cho việc bay lượn như vậy, hiên nhiên không co gì lạ khi Foster co thê giỏi tới vậy trong lĩnh vực thiêt kê cac sân baỵ. Thậm chí danh sach nhưng sân bay do ông thiêt kê cung rât ân tượng: ChekLap KOK cua Hồng Kông, sân bay Quốc

tê Queen Alia ơ Jordan, Stansted ơ Anh va tât nhiên la ca Beijing International – một công trình vĩ đại hơn tât ca moi công trình. Nhận xét vê no, ông noi: “Để có một mường tượng ro net hãy tưởng tượng tất cả các nhà chờ ở sân bay quốc tê Heathrow đều năm chung dưới một mái nhà.“Sau đo cộng thêm vao đo la 20% diện tích nên bỏ trống. Va cuối cùng chung ta co được công trình lớn nhât thê giới từng được xây dựng.Công trình phi thường va không lô như một con rồng nay bao phu một diện tích 3,25km đồng thời la nha cua một ga xe lửa 175 cầu thang may va 440 thang cuốn măt đât (Ước tính chi trong vong 10 năm tới, môi năm sân bay nay sẽ đon tiêp va tiễn đưa hơn 55 triệu lượt khach/năm. Sân bay Heath¬row đa mât 50 năm đê co thê vươn tới vị trí cua ngay hôm nay”.

Foster phat biêu trong lễ ra mắt sân bay Beijing International . Nhưng với Beijing, tiên trình nay sẽ hoan thiện trong một khoang thời gian chưa đầy năm năm. Đây la một sự thay đôi xa hội với tỷ lệ 10/1.Người khổng lồ cua nước Anh: Cac công trình kiên truc cua Foster nằm rai rac trên khắp châu A. ơ Malaysia, cac kiệt tac cua ông thay đôi diện mạo cho đại hoc công nghệ Petronas, ơ Nhật cac toa thap Century and Milennim vẽ lại đường chân trời. Từ Ga vận chuyên hang hoa Hồng Kông tới tru sơ ngân hang HSBC ơ Hồng Kông, cac công trình cua Foster biên ông thanh người không lồ thích dạo chơi ơ Châu A.

Va giống như sân ban Beijing International, Forster + Partners đa trơ thanh ga không lồ Goliath đương đại với mạng lưới 1200 nhân viên lam việc tại 150 văn phong với số lượng dự an cần thực hiện trai dai trên khắp 29 quốc gia.

Tuổi thơ cua Foster được ông dành toàn bộ ở thành phố phía bắc nước Anh, Manchester và mơ vê “máy bay, tàu hỏa và máy móc” và sống trong những góc tối tăm cua thư viện địa phương nơi ông đa phát hiện ra những tòa nhà cua hai nhà kiến trúc sư nổi tiếng, một người Mỹ và một người Thụy Sĩ Frank Lloyd Wright và Le Corbusier. “Tôi đã muốn trở thành một kiên trúc sư. Nhưng điều đó dường như là không thể. Bố tôi là một họa sĩ cơ khí.“Tuy nhiên điêu nay không thê ngăn ông kiêm cho mình một chô ơ trường đại hoc – va đê trang trai cho toan bộ sinh hoạt va hoc phí cua mình, Foster đa lam việc như một nhân viên gac cửa cho một quan rượu. Sau đo, tới năm 1961, ông nhận được hoc bông vao hoc cao hoc ơ hoc viện danh tiêng Yale.Đo la một khoang thời gian lý tương cho một sự phat triên chín mùi. Cac yêu tố cần va đu cùng luc xuât hiện: nước Mỹ cua nhưng năm 1960, tình bạn ơ hoc viện Yale cua Foster với kiên truc sư đoạt giai Pritzker Richard Rogers va Su – vợ cua Rog¬ers. Foster sau đo đa kêt hôn với Wendy Cheesman va thanh lập nhom Team 4 hoạt động ơ London. Tìm hiêu qua ao thun nư cô tron đơn gianChi trong một thập kỷ ho thôi bay hình mâu cua cac kiên truc sư trong nhưng bộ trang phuc vai tweed sang trong. Hình mâu do ho tạo ra trơ thanh nguồn cam hứng cho cac kiên truc sư trên khắp thê giới.Nhưng đo không chi la một cuộc dạo chơi. Team 4 tan ra vao cuối thập niên 1960. Măc dù nhưng năm đầu lam ăn độc lập Foster rât thanh công nhưng mai tới sau khi ký kêt hợp đồng thiêt kê nha băng ơ Hồng Kông cho tập đoàn HSBC (vao năm 1979) nhưng khoan tiên thu vê mới đu lớn đê Foster “không con phải cân nhắc xem mình có phải bán ôtô cua minh để trang

trải qua ngày không.” Hiện nay, khi ơ độ tuôi 75, nhưng ngay đo với ông giống như một biên niên sử hao hùng.

Kiến trúc cân sự bền vững: Vậy chương tiêp theo trong cuộc đời phi thường nay la gi? Ô! đo la giới hạn cua bầu trời.Tiêu chuẩn thống nhât cua cac dự an cua Norman luôn la tính đam bao, bên vưng. Thậm chí rât lâu trước khi nhưng tâm giây chứng nhận xanh trơ thanh thời thượng, công ty cua Foster đa thực hiện nhưng cach tiêp cận xanh va co thê tai chê đối với cac công trình cua mình. Không nơi nao co thê phan anh điêu nay rõ hơn cac dự an cua ông cho cac thanh phố được xây dựng từ ban đầu.Vị kiên truc sư tai năng cua chung ta co một dự an xây dựng thanh phố thân thiện với môi trường Omani ơ gần Muscat, Oman. Một dự an khac ơ Amman, một dự an phat triên bên vưng khac ơ Libya va công trình sẽ trơ thanh biêu tượng cua ông, thanh phố

Masdar rộng 6km2 gần Abu Dhabi, thuộc Liên hiệp cac tiêu vương quốc Ả Rập.

Đây la một dự an tham vong sẽ tạo ra một thanh phố không carbon cho khoang 100.000 người. No được thiêt kê đê tự san xuât năng lượng, tự xử lý hệ thống nước thai va sử dung cac kỹ thuật xây dựng bên vưng. Phương tiện đi lại cua con người sẽ la nhưng chiêc xe điện.

Hay quên tat ca nhưng toa thap cao, hay cac cầu cạn va nhưng toa nha quốc hội. Bơi theo Foster, thanh phố bên vưng nay sẽ la di san cua ông va cung la tham vong tột bậc cua ông. “Là một kiên trúc sư có năng lực, bạn cân phá vỡ các giới hạn thách thức. Và một thành phố không nước thải, không khí car¬bon chính là thách thức cao nhất. Nó giống như việc đưa con người lên mặt trăng vậy.”

Nhưng Foster không chi dừng lại ơ việc đưa con người lên măt trăng theo nghĩa bong. Năm ngoai Cơ quan Vu tru châu Âu (European Space Agency) đa thông bao rằng Foster co ý định bỏ thầu xây dựng một công trình vĩnh cửu trên măt trăng. Hiện nay công ty cua Foster cung đa xây dựng trạm phi hanh tư nhân đầu tiên trên thê giới cho ông trùm cua nganh hang không nước Anh Sir Richard Brandson.Trên “hanh tinh”cua Foster, luôn co nhưng công trình cần được tạo ra. Foster nôi tiêng với việc không ngừng phac thao trong khi đi lang thang khắp thê giới đê tìm kiêm nhưng nơi mới đê trượt tuyêt. Va rât nhanh nhưng ý tương mới mẻ nay trơ thanh thực tê.

Chi trong vai thang nưa, Foster + Partners sẽ giới thiệu mâu thiêt kê bệnh viện đầu tiên cua mình ơ Bath; một khu đô thị mới ơ Stockholm, sẽ co thêm ca một thanh phố vì sức khỏe cho Mexico, một mâu thiêt kê du thuyên xa xi, một ngôi trường ơ Siera Leone… Tuy nhiên danh sach nhưng thứ đang chờ ra mắt cua vị kiên truc sư nay vân con rât dai… Va no dai như danh sach cac nha thiêt kê thời trang cua chung ta vậy.

Ai đo đa từng noi nêu cac nha thiêt kê thời trang giup lam đep con người thì cac kiên truc sư giup lam đep trai đât. Nhưng qua thực không co nhiêu ngưoi co thê tạo ra nhưng điêu kỳ diệu va pha bỏ moi giới hạn như Foster – đưa cai đep ra ngoai không gian vĩnh hằng.

Tôi thích mau đỏ cua Cartier, mau trắng cua bông hoa tuyêt Mont Blanc, mau nâu cua Louis Vuitton va đăc biệt la mau xanh cua khu nghi mat The Nam Hai.Chưa bao giờ tôi nghĩ mau xanh đa ra ra đi hay quay trơ lại. Tôi chi quan tâm đên vong quay cua cuộc sống. Nêu thời trang đang quay lại trao lưu cua nhưng năm 1950 thì mau xanh cung đang quay trơ lại theo một chu kỳ nhât định nao đo trong kiên truc. Nêu cach đây chuc năm người ta luôn mơ ước một cuộc sống hiện đại với nhưng căn hộ cao tầng toan xi mang sắt thép.

Hang loạt cây xanh bị chăt đi, đê danh đât cho nhưng ngôi nha choc trời. Ngay ca ơ nông thôn, nhưng ngôi nha gian, mai nha ngoi ba gian đa gần như “tuyệt chung” thaỵ vao đo la nhưng ngôi nha mai bằng, đô bê tông, cốt thép, xi măng đồ sộ.

Khu vườn xanh mat với cây trai xum xuê cung được thay thê bằng nhưng bê bơi va bê ca canh với hon non bộ gia, thậm chí ca cung gia nốt. Sự hiện đại khi đo mang khuôn măt gia tạo.Rồi tôi nhưng tương, tât ca moi thanh phố mới đêu la bản sao cua New York. Trong một bai toan quy hoạch như vậy sẽ hoan toan không co bong cây. Một Thượng Hai đồ sộ với cac ngôi nha cao tầng. Rồi tiêp đên la Tp. HCM, nhưng căn nha cao tầng moc lên thay thê cho công viên va cây xanh. Rồi tôi lại nhớ đên việc

người Phap va người Anh treo ca cây lên cột điện, bậu cửa sô. Va ho tận dung moi khoang trống đê danh cho cây xanh nêu co thê.

Vì theo kiên truc, mau xanh sẽ không bao giờ khiên bạn phai cam thây nham chan bơi chung mang lại sự êm dịu, tĩnh tại va năng lượng cho cuộc sống hang ngay. Mau xanh không chi mang đên cho không gian sống nha bạn sự êm đêm bình lăng ma con co hiệu ứng tươi mới, thư gian cho cac giac quan.

Co chăng vì thê, mau xanh cua cỏ cây hoa la không bao giờ la hêt mốt. Vì thê tôi nghĩ, cứ đê con người trèo lên đinh thap 65 tầng, ngồi điêu hoa năm ngay, rồi lại mong mỏi co một ngay cuối tuần nao đo trơ vê với mau xanh ơ một khu nghi mat trong lanh va yên bình.

Rồi cung như thời trang, hẽt cam hứng từ Ả Rập, đẽn châu Phi, rồi vong vê Nhật Ban, nan lại ơ Trung Quốc đê rồi lại quay vê thập niên 50 cua thê kỷ trước, nhưng mang xanh đa quay trơ lại. Cuộc sống đầy đu khiên người ta muốn gần gui với thiên nhiên hơn. Nhưng quan café hay nha hang sân vườn, cây cối bao giờ cung được long khach hơn.

Chât “xanh” như trơ thanh yêu tố chính trong thuật phong thuy va la vị “thần may mắn” trong kinh doanh. Co lẽ vì thê, hang loạt resort đêu đẩy mạnh yêu tố “xanh”đê thu hut khach như Furama, Nam Hai, Romana, Saigon Mui Né, Hội An Riverside… Thậm chí , ngay từ khi thiêt kê dự an, người ta đa tính ngay tới cac khoang “xanh” tự nhiên nay.

Mau xanh vân luôn chờ đợi đê trơ thanh một phần không gian sống cua bạn