nidnugzu şühüs xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“türk devlet ve toplum...

99
1 Türk Savaş Sanatı - Sayokan TÜRK SAVAŞ SANATLARI (TÜRÜK SÜNGÜŞ UZGUNDIN) :NIDNUGZU:şühüs:Xrüt: SAYOKAN :NAKOYS: Türklerin milli karakterini oluşturan, sosyal, kültürel alanını etkileyen faktörler arasında önemli yeri olan savaş sanatları, devlet politikası içinde hak ettiği yere konmamıştır. “Türkler doğuştan askerdir.”, “Türkler savaşçı bir millettir.” vb sözleri kalmıştır günümüzde. Bu deyimleri gerçekten nasıl hak etmiş, dünya da bu milli karaktere nasıl ulaşmış, pratikte askeri alanda kalmış, inceleyeceğimiz alanda ise anlatıma indirgenmiş bir alan savaş sanatları. “Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu gibi savaş ve savaş sanatına dair konularda da Türklere özgü düşünce tarzını yansıtmaktadır. Bu bakımdan, teorik de olsa, “Türk savaş sanatı”nın ana hatlarını Kutadgu Bilig’den tespit etmek mümkündür. Eserde, savaşın “bilgisiz ve kötülere, anlaşmak istemeyen, adaletsizlik yapan düşmanlara karşı başvurulacak son çare” olduu ifade edilmiş ve hükümdara veya ordu kumandanlarına savaş sanatına dair bazı konularda öğütler verilmiştir. Eserde üzerinde durulan konulardan en önemlisi düşmana karşı ihtiyatlı olmaktır. Bunun dışında cesaret, cömertlik ve alçak gönüllülük, siyaset ve hile, ordunun tertip ve tanzimi, konak ve karargâh yerinin tespiti, istihbarat ve haber alma, strateji ve taktik ve savaş sırasında ve sonrasında yapılması gerekenler, yaralı, ölü ve gazilere muamele gibi konulara temas edilmiştir.” (Göksu, 2009)

Upload: buidang

Post on 29-Aug-2019

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

1

Türk Savaş Sanatı - Sayokan

TÜRK SAVAŞ SANATLARI (TÜRÜK SÜNGÜŞ UZGUNDIN)

:NIDNUGZU:şühüs:Xrüt:

SAYOKAN :NAKOYS:

Türklerin milli karakterini oluşturan, sosyal, kültürel alanını etkileyen faktörler arasında önemli yeri

olan savaş sanatları, devlet politikası içinde hak ettiği yere konmamıştır. “Türkler doğuştan askerdir.”,

“Türkler savaşçı bir millettir.” vb sözleri kalmıştır günümüzde. Bu deyimleri gerçekten nasıl hak etmiş,

dünya da bu milli karaktere nasıl ulaşmış, pratikte askeri alanda kalmış, inceleyeceğimiz alanda ise

anlatıma indirgenmiş bir alan savaş sanatları.

“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda

olduğu gibi savaş ve savaş sanatına dair konularda da Türklere özgü düşünce tarzını yansıtmaktadır.

Bu bakımdan, teorik de olsa, “Türk savaş sanatı”nın ana hatlarını Kutadgu Bilig’den tespit etmek

mümkündür. Eserde, savaşın “bilgisiz ve kötülere, anlaşmak istemeyen, adaletsizlik yapan düşmanlara

karşı başvurulacak son çare” olduu ifade edilmiş ve hükümdara veya ordu kumandanlarına savaş

sanatına dair bazı konularda öğütler verilmiştir. Eserde üzerinde durulan konulardan en önemlisi

düşmana karşı ihtiyatlı olmaktır. Bunun dışında cesaret, cömertlik ve alçak gönüllülük, siyaset ve hile,

ordunun tertip ve tanzimi, konak ve karargâh yerinin tespiti, istihbarat ve haber alma, strateji ve

taktik ve savaş sırasında ve sonrasında yapılması gerekenler, yaralı, ölü ve gazilere muamele gibi

konulara temas edilmiştir.” (Göksu, 2009)

Page 2: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

2

Türk tarihinde eğitim sisteminin temelini oluşturan, Türk milletinde savaşçı bireyler yetişmesi için

oyunlarını, yarışmalarını savaşa hazırlık biçimde düzenleyerek eğlenceleri bile bir eğitim aracına

dönüştürmüş Türk milleti bu özelliğinden çok şeyler yitirmiştir.

Savaşa manevi anlamlar yüklemiş, barışın teminatını savaşçı karaktere bağlamıştır. Savaş ve savaşçı,

adalet kavramı ve adaletli karakter üzerine inşa edilmiştir.

İnsanlık tarihinde bu alanın önemi ve gerekliliği ile ilgili olarak bir çok düşünür, devlet adamı, kanaat

önderi, ve komutanların düşünceleri günümüze kadar taşınmıştır.

“Savaş, insanın yaratılışından beri var olan bir olgudur. Tarih boyunca yaşanan bütün maddi ve

manevi gelişmeler, bilimsel ve ahlaki ilerlemeler, insanlar arasında süregelen savaşları yok etmeyi

başaramamış, hatta gerek teknolojik gerekse fikrî bakımdan kuvvetlenmesine, yayılma alanı ve yıkım

gücünü artırmasına sebep olmuştur. Bu duruma dikkat çeken bazı yazarlar, insanlık tarihini bir

“savaşlar tarihi” olarak nitelendirmişler ve tarih boyunca birçok düşünür, asker ve devlet adamı,

savaşın ne olduğu, tarihî seyir içerisindeki yeri, toplumsal ve ekonomik döngü üzerindeki etkisi ve

savaş sanatı konularında muhtelif eserler kaleme almışlardır.

Sun Tzu’nun “Savaş Sanatı (The Art of War)” adlı eseri günümüz klasiklerinde yerini korumaktadır.

Taocu felsefenin hâkim olduğu eserde savaş, “devletler için hayati önem taşıyan bir konu, bir ölüm-

kalım meselesi, hayata ya da yok oluşa giden yol” olarak değerlendirilmekte ve bu sebepten “onu

derinlemesine incelemenin kaçınılmaz olduğu” söylenmektedir.

Voltaire’in “Avrupa’ya savaş sanatını öğreten adam” olarak takdim ettiği Machiavelli’in (1469- 1527)

“The Art of War (Savaş Sanatı)” adlı kitabı da savaş konusunda yazılmış temel eserlerden biridir.

Savaşın, devlet yönetmenin en önemli araçlarından biri olduğunu söyleyen Machiavelli, bir yöneticinin

bilmesi gereken en önemli şeylerin başında savaş sanatının geldiğini ileri sürmüş ve bu nedenle

hükümdarların savaş sanatını kendilerine en önemli çalışma alanı hâline getirmelerini önermiştir.

Maurice de Saxe (1696-1750) “savaşın, içinde kimsenin güvenlikle ilerleyemeyeceği gölgeler ve

karanlıklarla dolu bir bilim olduğunu” söyleyen, savaşı, bütün olarak bilim değil, sanat olarak

nitelendirmektedir.

Antoine Henri de Jomini (1779-1869) stratejik ve taktiksel boyutları ile de bilimden ayrılamayacağını”

ileri sürmüştür.

Carl von Clausewitz (1780-1831) geçmiş tecrübeler ile çağdaş yorumu bir araya getirerek savaşın

tanımını, teorisini, ne olduğu veya olmadığını o döneme kadar yapılmış en doyurucu izahlarla

açıklamayı başaran ve bu bakımdan savaş kuramını gerçek anlamda sistematikleştirdiği kabul edilen

kişidir.

Savaş ve savaş sanatı konusunda Müslüman Türk yazarlar da bulunmaktadır;

Fahr-i Müdebbir adıyla bilinen Muhammed b. Mansur b. Said Mübârek Şâh’ın- “Âdâbu’l-Harb ve’ş-Şe-

eca‘a”

Mardî b. Ali b. Mardî et-Tarsûsî’nin “Tabsıratu Erbâbi’l-Elbâb fî Keyfiyeti’l-Necâti fî’l-Hurûb”

Muhammed b. Mengli’nin “elHıyal fi’l-Hurûb ve Fethü’l-Medâ’in ve Hıfzü’l-Durûb”

Page 3: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

3

Hasan Er-Rammâh’ın “Kitâbü’l-Furûsiyye ve’lManâsıbi’l-Harbiyye”

“Münyetü’l-Guzât”, “Haza Kitabu Baytarnâme”, “Baytaratü’l-Vâzıh”, “Kitâb fî Riyâzati’l-Hayl”,“Kitâb

fî İlmi’n-Nüşşâb” 20 , “Nihâyetü’s-Su‘ul ve’l-Umniyye fî Ta‘allumi’lFurûsiyye”,“Tabsıratu’s-Sultaniyye fî

Siyaseti’s-Sanâ‘ati’l-Harbiyye” gibi eserler.

Ayrıca siyasetnamelerde de savaşa ve savaş sanatına dair bilgilere yer verildiği görülmektedir (Göksu,

2009: 267, 268).”

“Yusuf Has Hacib Kutadgu Bilig’de «işlerin, insan için en değerli hazine olan bilgi ve anlayışla

düzeltilememesi durumunda savaşın kaçınılmaz olduğuna dikkat çekerek ordu veya asker celbi, konak

yeri ve sefer güzergâhının tespiti, muharebe şekilleri, harp zamanında orduların nasıl tanzim edileceği

ve düşman ordusunu malup etmek için başvurulacak çarelere de temas edildiği görülmektedir ki bu

durum, Türk devlet ve toplum hayatının birçok cephesini aydınlatan Kutadgu Bilig’in, Türk savaş

sanatı hakkında da önemli bilgiler içerdiğini göstermektedir» şeklinde belirtmektedir (Göksu, 2009:

269).”

Bugün dünyada savaş sanatları deyince akla ne geliyor, kendisine nasıl bir alan oluşturmuş ve bu alanı

hangi milletler doldurmuş?

Dünyada savaş sanatları (Martial Arts) olarak tanımlanan, ülkemizde «Uzakdoğu veya dövüş sporları»

olarak bilinen, çok eskiye dayalı bu disiplinleri, spor alanına neden taşıma gereği duydular?

Dünyada güç olabilmek için ekonomik varlığın kabulü kadar tarihi ve kültürel varlığın kabulü de bir

gerçektir. Çünkü milletlerin tarihi geçmişi, milli karakterlerinin de tanınmasını sağlar. Milli karakterler

tarihten beslendiği kadar kültürlerden de beslenir. Tarih ne kadar eskiye gidiyorsa, milli kültür de o

kadar eskidir. Çünkü kültür demek, dil demektir, destan demektir, efsaneler demektir, oyunlar

demektir, kısacası bir milletin aynası demektir.

ÇİN CUMHURİYETİ

Bu alanda ilk çıkışı yapan ülke Çin’ dir. Çin adını ve kendine göre milli karakterini savaş sanatları

alanında KUNG-FU dalıyla tanıtmıştır.

Bugün dünyada 200 ülkede Kung-Fu okullarıyla dilini, kültürünü, tarihini canlı tutmaktadır. Bu alanı

sinema sektörüne taşıyarak, bu dalın malzeme, araç ve gereçlerini yurt dışına ihraç ederek, 200

ülkeden milyonlarca sporcunun bu dalı öğrenmek için Çin’e ziyaretiyle spor turizmine katkısıyla

ekonomik anlamda da çok ciddi gelirler elde etmektedir.

Page 4: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

4

Çin devleti, Çin savaş sanatlarını neslinin eğitimi için öyle temellendirmiştir ki, Çin savaş sanatlarının

tarihi ve kültürel dünya merkezi olan SHAOLIN TEMPLE (Shaolin kung-fu) ile yetinmemiş, bir diğer Çin

savaş sanatı WUSHU adıyla bir şehir kurmuştur. Çinli bir gencin WUSHU şehrinde yıllarca eğitim görüp

elde ettiği diploma, üniversiteye, askeri ve polis okullarına, devlet memuru olmasına öncelik sağlayan

bir özelliğe sahip olması demektir.

Elbette bunun için yatırımlar gerekir. Çin devleti bu yatırımları yapmıştır.

Shaolin Kung-fu’ nun dünya merkezi, Shaolin Temple.

Çin savaş sanatları bugün 200 ülkede binlerce okul ve milyonlarca kişi tarafından icra edilmektedir.

Ülkemizde de Wushu federasyonu mevcuttur.

Wushu şehrinde toplu antrenman.

Savaş sanatlarını kişiler kurarlar, ancak kuruculara desteği, yatırımı, her türlü alt yapıyı, devlet yapar.

Çünkü bu kişiler, ülkelerinin tarihi, milli ve manevi çıkarlarını önceleyen, bireycilikten ziyade, milleti ve

Page 5: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

5

devleti ön plana çıkaran milli üretkenliğini kendi alanlarında ortaya koyan örnek kişilerdir. Bundan

dolayı devleti yalnız bırakmaz, çünkü topluma, gençliğe rol model durumundadırlar.

JAPONYA

Çin devletinin bu çalışmalarını yakından izleyen, Japonya ve daha sonra Kore aynı yolu izlemişlerdir.

Japonya, NIPPON BUDOKAN (Japon savaşçısının yolu birliği) dünya merkezini kurmuş, savaş sanatı

kurucularını bu birlik altında toplayarak, onlara birçok olanaklar sunmuştur.

Japon savaş sanatları dünya merkezi NIPPON BUDOKAN, Tokyo.

Japon savaş sanatları bugün 156 ülkede binlerce okul ve milyonlarca sporcu taraftarıyla Japon

kültürünü, dilini ve tarihini dünyada canlı tutmaktadır. Japon savaş sanatları konusunda o kadar çok

çalışma yapılmıştır ki kurucuları aşağıdadır.

GICHIN

FUNOKOSHI 1868-1957

Modern Shotokan Karatenin kurucusu

KENWA MABUNI 1889-1952

Shito Ryu karatenin kurucusu

CHOJUN MIYAGI 1888-1953

Goju Ryu Karatenin kurucusu

Masutatsu Oyama 1923-1994 Kyokushin

Karatenin kurucusu

Hideyuki Ashihara 1940-1995

Ashihara Karatenin kurucusu

Page 6: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

6

MMORIHEI

UESHIBA 1883-1969 Aikido’nun kurucusu

DR. JIGORO KANO

1882 Judo’nun kurucusu

HAYASHIZAKI SHIGENABU 1542-1621

Kendo’nun Kurucusu

HIRONORI OHTSUKA

1892 - 1982 Wado Ryu

Karatenin kurucusu

Tüm bu sistemler Karate federasyonu altında ülkemizde

faaliyet göstermektedir.

KORE CUMHURİYETİ

Kore devleti de bu rekabette yer almak için devlet destekli çalışmalar başlatmış ve bugün 200 ülkede

faaliyet göstermektedir. Ülkemizde Tae Kwon Do federasyonu kurulmuştur.

Kore savaş sanatları dünya merkezi KUKKIWON, Seul.

Kore savaş sanatları ve kurucuları;

CHOI YONG SUL

1904-1986 Hapkido’nun kurucusu

GENERAL

CHOI HONG HI 1918 Tae Kwon Do’nun kurucusu

HWANG KEE 1914-2002

Tang Soo Do’ nun kurucusu

Page 7: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

7

TAYLAND

Tayland savaş sanatı, MUAY TAI, 100 ülkenin üzerinde icra edilmektedir. Ülkemizde federasyonu

bulunmaktadır.

NAI KHANOM TOM (1774) Muay Tai savaş sanatının kurucusudur.

Söz konusu savaş sanatları kurucularının bilim adamı olup olmadıkları, çalışmalarını bilimsel bir

temele oturtup oturtmadıkları, nasıl bir tarihle ve hangi tarihi dönemle temellendirip

temellendirmedikleri asla sorgulanmamış, sadece milletlerine ne fayda sağlar, uluslararası alanda

ülkelerine ne kazandırır ona bakılmış, verdikleri olumlu kararlar ile bugüne gelmişlerdir. Daha iyi

sürdürülebilir olması içinde hala çalışmaktadırlar.

Bizde ne olmuş, Türk tarihinde böyle bir çalışma var mı? Sorusu bilim çevrelerince önümüze konmuş

ki ona da yanıtlar verebiliyoruz. Ancak, bizdeki bilimsel anlayış, “önce Avrupalı bilim adamları

onaylamalı sonra bizim bilim adamları kabul görür” anlayışında oldukları için, ortaya koyduğumuz

bilimsel temellendirme pek mutmain etmişe benzemiyor.

Devletimizi yöneten siyasal anlayış ve ilgili devlet kurumlarındaki bürokrat yapı ise, yaptığımız

çalışmanın taşıdığı sembol ve fikri anlayış hangi tarihi dönemlere ait olduğu ile ilgileniyor, Selçuklu,

Osmanlı dönemlerine aitse “bizden(!)”, daha eski ise “Türkçü” damgasını vurarak reddetme tercihini

kullanıyor. Hiç kimse, amaçlarımızı, çalışmalarımızın ülkemize ve milletimize sağlayacağı yararları

görmek istemiyor ki yukarıda hala yürüyen gerçek örnekleri olduğu halde.

Page 8: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

8

Uluslararası bu rekabette yer almak için devlet destekleri ile mücadele veren başka ülkeler var mı?

Bizim dışımızda;

ÜLKE ADI SAVAŞ SANATININ ADI

RUSYA

SAMBO

İSRAİL

KRAV MAGA

FRANSA

SAVATE

BREZİLYA

CAPOEIRA

ENDONEZYA

PENCAK SILAT

FİLİPİN

ARNIS ESKRIMA KALI

Page 9: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

9

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ

KICK BOX

HİNDİSTAN

KALARI PAYAT

BU REKABETTE TÜRKİYE NEREDE?

Savaş sanatları alanında öncü olan ülkelere kısa bir bakış yapalım

.

Çin’in doğusunda Büyük Okyanus kıyılarında yaşayan OTOZ TATAR-KITAN-TATABI Türklerinin,

kuzeyinde UÇ-UÇU Türklerinin, güneyinde ERSİN Türklerinin Budist olmasıyla bugün ki nüfusuna

ulaşan Çin, tarih boyunca bir ülke fethedememiş…

Japonya, adasından dışarı çıkamamış…1945 çıkmayı denemiş Kore’ yi ve Çin’in büyük bir bölümünü

almış ancak sonuçlarını biliyoruz, tekrar adasına geri gönderilmiş…

Kore M.S.6. yüzyılda Çinlileşmiş, 20. yüzyılda tarihi kimliğinin peşine düşmüş…

Çinin atalarını oluşturan Taylandlılar, torunlarıyla hala sorunlarını çözememiş…

İsrail 1948’ de kurulmuş…

Amerika’nın geçmişi 250 yıl…

Bugün geldikleri nokta herkesçe malum.

M.Ö. 12 bin yılında kendilerini tamgalarla ifade etmeye başlayan, 10 binli yıllarda OK ve ON iki ÖN-

TÜRK boyu olarak bir arada yaşamaya başlayıp ilk birliği kuran, 8.500 -1517 yılları arasında inanç ve

kültür birlikteliğiyle yasaları olup devlet çatısı altında birleşen, 1517 – 879 yılları arasında sınırlarını

Kore denizinden Kafkasların doğusuna, doğu Anadolu’ ya kadar genişleterek daha güçlü bir devlet

yapısını gerçekleştiren, 879 yılında İstemi Kağan ile devletinin adına ilk kez Türük (Türk) diyerek, M.S.

580 yılına kadar ayakta kalan, 9. yüzyılda «El-Hakaniyyet-üt Türk (Karahanlılar) la başlayıp, M. Kemal

Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti ile günümüze kadar sayısız zaferlerle, fetihlerle, gelen, çağ kapatıp

çağ açan Türk Milletinin kendine ait bir savaş sanatının olmayışı düşündürücü değil midir?

Page 10: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

10

Bugün dünyada savaş sanatlarının atası olarak kabul edilen, kadim medeniyet olarak bilinen Çin(!)

gerçekten bu ifadeleri hak ediyor mu? Hakikat böyle mi?

Bu alanın, yani savaş sanatlarının uygulayıcılarından biri olarak şahsımın da tereddütsüz yıllarca kabul

ettiği bir olgu olmuştur bu genel kabul. Çin savaş sanatlarının doğduğu, Japonya, Kore, Tayland gibi

ülkelere de ilham kaynağı olan “Shaolin Temple (Shaolin Mabedi)” nin çok ayrı ve özel bir yeri vardır.

Bu mabet 21. yüzyılda bile hala özelliğini ve önemini korumaktadır.

Günümüzde Çin’in Honan eyaletinde varlığını sürdüren Shaolin Temple.

Silahsız, kişinin el ve ayaklarıyla kendini savunabilmesinin teknik, taktik, stratejik bir boyutu olan

Kung-Fu, Karate, Tae Kwon Do vb. savaş sanatlarında sınırsız imparatorluk boyutuna gelen bu ülkeler,

tahmin edemedikleri başarıları yakalayınca, bu alanı daha sıkı kullanmak, milli kazanımlarının devamı

için bu seferde silahlı savaş sanatları alanına el atmışlardır. Sopa, kılıç, kargı (mızrak), ok gibi silahların

kullanımında da yeni çalışmalar yaparak savaş sanatları alanına başkalarının girmesine izin vermemek

için çabalamaktadırlar. Çünkü savaş sanatları alanında uluslararası rekabete başka ülkeler de

katılmaya başlamışlardır. İsimlerini yukarıda ifade ettik.

Ama hala Çin, “savaş sanatlarının atası(!)” olarak yerini korumaya devam etmektedir. Çünkü Japonya,

Kore ve Tayland çıkış noktalarının, ilham kaynaklarının Çin olduğunu kabul ettikçe Çinin bu saltanatı

devam edecektir. Ama değişmez, değiştirilmez değildir. Çünkü hakikat bu değildir. Hakikat muhakkak

bir gün gün yüzüne çıkar, ancak kendiliğinden değil, çalışarak ve çabalayarak.

Çin, savaş sanatlarının atası değilse? Eğer böyle bir hakikat ortaya konabilir ve belgeleriyle

kanıtlanabilirse, Çin’in saltanatı belki hemen değil ama bir gün sona erecektir. ilham kaynağı olduğu

ülkeler (Japonya, Kore,) de Çin adı altından kurtulacak, gerçek tarihte kendilerini koymaları gereken

yere koyacaklardır. Sanırım, köklerini Altay Türklerine dayandıran Japon ve Kore bilim adamları için

onur verici olsa gerek.

Biraz kendimden bahis ederek, tarihi verilere daha sonra geçmenin anlatımımı daha

kolaylaştıracağını düşünüyorum.

Page 11: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

11

1990’ lı yıllarda Uzak Doğuda (Japonya, Kore, Çin, Tayland, Singapur) geçirdiğim 5 yıl boyunca uzak

doğu ülkelerinin savaş sanatlarına verdiği önemin daima arka yüzünü görmeye, anlamaya çalıştım.

Ülkeme döndüğümde İslam öncesi Türk tarihiyle ilgili birçok tarihçinin kitaplarını inceledim,

araştırdım. Dünya klasiklerine giren, hatta birçok ülkenin askeri okullarında okutulan Sun Tzu’nun

“Savaş sanatı” kitabını birkaç kez okuyarak çıkış yolları aradım ama maalesef bir çıkış noktası

bulamadım. Hele tarihçilerimizin Çin kaynaklarına önem atfetmesi, Çin’in tarihi arşivlerine değer

vermesi, Çin’in, savaş sanatlarının “atası(!)” olması duruşunu daima güçlendirdi.

Dünyanın bu kabulüne razı gelmekten başka çare kalmadığı, Türk savaş sanatı kurma düşüncemin

beyhude bir çaba kanısına vardığım ve vazgeçtiğim 1998 yıllarında Sayın Kazım Mirşan’ın Türk

tarihiyle ilgili çalışmalarını neşrettiği kitaplarına rast geldim. Onun ortaya koyduğu Türk tarihi,

okuduğum birçok geleneksel Türk tarihi araştırmalarından tamamen farklı gerçekleri ortaya

koyuyordu. Sayın Mirşan’ın ortaya koyduğu çalışmaların, Amerikalı genetik uzmanı Dr. Spencer

Wells’in çalışmalarıyla örtüştüğünü de görünce Türk savaş sanatı kurma umutlarım tekrar yeşermeye

başladı.

Ön, temel araştırmalarımı tamamladıktan sonra artık Asya tarihi değişmişti. “Kadim Çin medeniyeti

anlayışı” yerini kadim Türk medeniyetine bırakmıştı. Bu gerçek benim önümü açtı, Türk savaş sanatı

çalışmalarım bir temel üzerine oturmaya başladı.

Türk Milletinin onur duymasına, söz konusu ülkelerin savaş sanatlarına taassupla, duygusallıkla bağlı

olan, kendi kahramanlarına gerekli önemi vermeyen Türk gençlerinin özüne dönmesine katkı

sağlamak için şahsıma takılan onca sıfatlara rağmen mücadelemi başlattım (1999).

Benim için artık, “savaş sanatlarının atası Çin (!)” değildi. Bu cümleyi yazabilmek bile insana şiddetli

bir huzur ve mutluluk vermekteydi. Ancak bunu bilimsel olarak ortaya koymam gerekiyordu.

Çin’in savaş sanatlarının atası olup olmadığını anlamak için Çin’in Asya tarihindeki yazısıyla başlayan

dönemini iyi bilmek gerekir. Çin’in arşivlerini dünyaya açmayışını iyi anlamak gerekir.

Kadim medeniyet, buna bağlı bir çok alanın kaşifi, tabiatıyla savaş sanatlarının da atası olmak demek,

bulunduğu coğrafyada beraber bulunduğu milletlerin tarihini, gelişmesini, medeniyet olmasına sebep

olabilecek kadar lokomotif, örnek model bir millet olmak demektir.

Medeniyet olmak, gelişmiş yazı sistemi ve dil ile başlar. Peki gerçekten Çin kadim bir medeniyet

midir? Kaleme aldığım bu yazıda gerçek tarihin yanında, kendi alanımla ilgili özellikle Sun Tzu’nun

“Savaş sanatı” dünya klasiklerine girmiş eserinin çelişkilerini ortaya koymaya çalışacağım.

“Bugünkü Çin’de pek çok dil ve lehçe bulunuyor. Bunlar birbirinden çok farklıdırlar. Örnek olarak, bir

Kuzey Çinli bir Kantonluyu anlayamaz. Ancak her söze bir işaret tekabül eden Çin yazısı türlü dil ve

ağızlarda konuşan Çin halkının birbirleri ile anlaşabilmelerini mümkün kılmış bulunuyor. Çünkü bu

yazıdaki işaretler, sesleri değil, kavramları ifade etmektedirler. Buna göre aynı bir yazı işareti

(ideografik sembol) iki ayrı dilde başka başka şekillerde okunsa bile, onun ifade ettiği anlam aynıdır.

Buna göre başka başka dillerde konuşan iki kişi yazı aracılığı ile anlaşabilirler.”

Page 12: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

12

Bu gerçeğe sayısız örneklemeler sunabiliriz, ancak konumuz savaş sanatları olduğu için bu alandan

örnek vermek istiyorum.

Çin’de ve Japonya’ da hatta Kore’ de KANJİ denilen bu

yazı sistemi kullanılır. Yazılışı aynı olmakla beraber

telaffuzları farklıdır. Ancak bu yazıyı gören Çinli’ de,

Japon’ da ve Koreli’ de anlamının ne olduğunu bilirler.

Çince WUSHU olarak telaffuz edilen bu sözcük, Japonca

da aynı anlamda olmasına rağmen, BU JUTSU olarak

okunur. Yani her iki dile anlamı şudur, askeri, silahlı

kuvvetler sanatı-ustalığı, yani, harp sanatı anlamına gelir.

Bir başka örnek; Çince KUNG-FU okunan bu yazı, Japonca

KOO - FU olarak okunur, anlamı, liyakat, meziyet,

muvaffakiyet, başarı, tesir, etki anlamlarında kullanılır.

Çince FU sözcüğü, Japoncada da FUU (FU) olarak okunur,

koca, adam, anlamlarında kullanılır. Yani, başarının,

liyakatin meziyetin adamı, demektir.

Bir diğer örnek; Çince TAICHI olarak okunan bu sözcük,

Japonca yine TAI, anlamı yüksek, ulu, büyük, derin, engin

anlamlarında kullanılır. CHI sözcüğü ise KYOKU olarak

okunur, anlamı kutup, doruk, zirve anlamlarında

kullanılır. Yani büyük zirve, doruk, kutup anlamına gelir.

“Aslında, ilk önce teşkil eden ideogramlarda (Türk tamgaları, Sümer ve Hitit yazıları vb), söz konusu

şeyin söyleniş şekli (ses) değil, gösterdiği şekil (sın) önemli idi. Bu hal, yazının halklar arasındaki

kullanış alanını genişleten bir tarzdır. Buna göre dilleri farklı olsa bile birçok kabileler aynı bir yazıyı

kullanmışlardır ki, en eski kemiklerde gördüğümüz, teşekkülünü tamamlamış, Türk tamgaları yerine

otokton Çin halkının geliştirdiği yazı şeklinin (şekil 1) tutunmuş olmasının ana sebebi budur.”

ŞEKİL 1

Page 13: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

13

“Han zamanında (M.Ö.206 – M.S. 220) kançelerya yazısı “Lishu” gelişmiş bulunmaktadır. Çin’de kitap

baskılarında kullanılmakta olan Kaishu ise M.S. 500’lerde teşekkül etmektedir. Bugün ise Kuzey Çin

diline dayanan genel bir dil yaratılmaya çalışılıyor. Putongxua veya Mandarin dili denilen bu dildeki

yazı işareti (Tamga) sayısı 47.000 civarındadır. Çin’de kağıt üzerine yazı yazılmaya M.S. 2.yüzyıl

başlangıcında başlanılmış bulunmaktadır.” (Mirşan, K. At-Oy Ögüntün Eminis, s, 61.)

Yani anlıyoruz ki, Çinliler yazıya M.S. 2.yüzyılda geçmiş bulunuyorlar. (Bayerl, G,-Pichol, K. 1986;

Papier-Product aus Lumpen, Holz und Wasser;Hamburg)

Şimdi gelelim, Çinlilerin kendi savaş sanatlarına dair en eski kaynak olarak gösterdiği Sun Tzu’nun

kaleme aldığı iddia edildiği, “Savaş Sanatı” nda neler yazıyor.

“Savaş sanatının kadim Çin’in İ.Ö. 5.yüzyıldan 3.yüzyıla dek süren Savaşan Eyaletler döneminde

yazıldığı aşikardır.” (Thomas, Clearly, Sun Tzu, Savaş Sanatı, s,41)

Yukarıdaki tarihi tespit şu soruyu da beraberinde getiriyor. Henüz yazıyla buluşmamış bir milletin bir

vatandaşı, savaş sanatıyla ilgili nasıl eser yazabilir?

M.Ö. 5. yüzyıl, M.S 2.yüzyıl arasında 7 yüzyıl var. Bu çarpıklığı daha iyi anlayabilmek için, Çin tarihini

biraz daha tanımak gerekir.

“Türkler Çinlilerden en azından 500 yıl önce bile fırça kullanarak kağıda yazı yazmış bulunuyorlar.

Kemik ve bronz üzerine yazılı en eski Çin yazıları arkeologlar tarafından Shang M.Ö. 1766-1122 ve

Chou M.Ö. 1122-255) saltanatları çağlarına ait olarak değerlendirmektedirler” (Mokusen Miyuki

1972; Kreisen des Lishtes Weilheim, s,14ç). “Ancak bu yazılar şekil 2’te görüldüğü gibi tamamı Türk

tamgalarından ibarettir.”

ŞEKİL 2

“Erken Türk tarihine göre, bugünkü Çin’in Büyük Okyanus kıyılarında ÜÇ OK UDURIKIN (3 ok ırkı) OT-

OZ TATAR, KITAN, TATABI, boyları yaşamış olduğuna göre bu yazıyı (şekil 2) geliştirenler de OK’lar

yani Türklerdir. Nitekim şekil 3’ te gösterilen yazıda Kıtanlara (Bugünkü kullanılan şekliyle Kıtaylara)

aittir. Akira Nakanishi ise, Orta İl’deki (barbar-tabıgaç) Ying İmparatorluğu yazısının M.Ö.1.400

yıllarına ait olduğunu söylüyor.”

Page 14: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

14

ŞEKİL 3

“M.Ö. 15.02.522 tarihinde, Eçim kağan1 (Kangım Kül-Bige Kağan) döneminde yazılmış, Dr. M. Aurel

tarafından İç Türkistan’ın Tun Huang Kenti Bin Buda mağaralarında bulunmuş 114 sayfalık IRAK BİTİK

(Iraklıklar yazılımı) adında sarı kâğıtlara yazılmış bir kitap bulunmuştur. Bu kitabın aslı British Library

müzesinde OR 8218/161 numarasıyla saklanmaktadır. Bu kitap Sayın Kazım Mirşan tarafından

okunmuştur.”

Eğer Sun Tzu, savaş sanatı kitabını M.Ö. 5. Yüz yılda yazdıysa ki o dönem Türkler yazıya çoktan

geçmişler Sun Tzu, ya Budist bir Türk’tür ya Çinlilerin uydurduğu hayali bir yazardır ya da Çinlilerin

yazıya geçtikleri M.S. 2. Yüzyıldan sonra kaleme alınmış bir yazıdır. Çünkü söz konusu dönem

Türklerin 2. Hanedanlık kağanlarından İl-Etiriş Kağan (M.Ö. 565 – 538), Eçim Kağan-1 (M.Ö. 536 –

525), Ökül Tigin (M.Ö. 524 – 514), Kangım Türük Bilge Kağan-2 (M.Ö. 512 – 494) ve Eçim Kağan-2

(M.Ö. 493 – 490) dönemidir. Bu dönemden sonra 3. Hanedanlık dönemi başlar. Özellikle Kangım

Türük Bilge Kağan-2 hükümdarlığında Çin diye bir devlet yoktur, oraya sancak valisi (Buga Turkan)

atanmıştır. Bu dönemden 700 yıl sonra Çinliler yazıya geçmişlerdir. Böyle bir kitabın Çinliler

tarafından yazılması mümkün değildir.

Irak Bitik kitabı dönemin BİŞ-BOLIK kentinin bilginleri OK Türkleri tarafından, tarih, coğrafya, devlet

yönetimi, gelenek, din, ahlak, astrofizik, felsefe ve sosyoloji alanında, bilmece tarzında yazılmış, çok

ilginç bir kitaptır. Sayın Kazım Mirşan’a göre bu kitap ders veya imtihan kitabıdır.

Bu yazı şeklinden de anlıyoruz ki, Çinlilerin yazısını Kıtan Türkleri bulmuştur. Lakin bu dönemde Çin

hala henüz yazıya geçmiş değildir. Yazıya geçememiş Çinli bir filozofun Sun Tzu adında bir kitap

yazması mümkün değildir.

“Sun Tzu Savaş Sanatı” kitabının 29. sayfasında şöyle yazıyor:

“Tao – Te Ching’in felsefi ve siyasal düşüncesiyle bezeyen savaş sanatı genellikle gölgede kalmış, yarı-

efsanevi bir yazara yakıştırılan bir aforizmalar topluluğu oluşu bakımından da bu büyük Taocu klasiği

Page 15: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

15

andırır. Bazı Taocular, Tao-Te Ching’i tümüyle özgün bir eser olmaktansa, yazarı tarafından derlenip

geliştirilmiş bir örfün aktarımı olarak görürler, aynı durum savaş sanatı için de geçerli olabilir.”

Yani Çin savaş sanatları, kendi içinde “Savaşan Eyaletler Dönemi”nde ele alınmış, Çin savaş

sanatlarının temeli olan bir başlangıçtır. Türklerin Çinlilere Orta İl (barbar-tabıgaç) dedikleri, yazıyı bile

bulamamış, tersine ideogramlar dönemini yaşayan, medeniyet olamamış Çinliler, savaş sanatına,

felsefeye dair eserler yazmışlar. Türklerin tarihini Çin tarihi olarak, kendilerine yamadıkları aşikar bir

gerçektir.

“Sun Tzu Savaş Sanatı” kitabında üzerine özellikle vurgu yapılan “Savaşan Eyaletler Dönemi” ilginçtir.

Konfiçyüz’ün bu dönemde yaşadığı iddia edilir. Kendisinden birçok öyküler aktarılır. Hatta

Konfiçyüz’ün yaşadığı dönem, WEI dönemi olarak adlandırılır. Bu dönem M.S. 500’lü yıllardır. Oysa

Konfiçyüz kendi iddialarına göre M.Ö. 4. yüz yılda yaşamıştır. Nedir bu savaşan eyaletler dönemi?

Bu dönemde Çin’in doğusunda yani Büyük okyanus kıyılarında OK UDURIKIN YIŞ (OK Yönetimi

bünyesi, Ot-Oz Tatar, Kıtan ve Tatabı boyları), başka bir OK yönetim bünyeleri olan Kuzeyde UÇ – UÇU

Türk boyları yaşamaktadır.

Bu arada Konfiçyüz ve Budha (Buda) konusuna birkaç cümleyle değinmek istiyorum. Türk bilim

adamlarından M.Ö. yaşamış olan KOLUTI ATSANG (Kolutı=Dekan), Türklerin fizik-astrofizik ile ilgili ilmi

çalışmalarını TOLPI-TÜZÜN (tertip, düzene sokma) yaparken, Buda (M.Ö. 563-483), Konfiçyüz (Kung-

Futsı =M.Ö. 551-478) gibi insanların, Türklerin ilmi çalışmalarını saptırdıklarını, fizik-astrofizikle hiç

ilgisinin kalmadığını ifade etmektedir. Bu tür insanlar için ÖDÜGÇİSİZ ADINLAR, yani mesnetsiz,

dayanaksız varlıklar olarak nitelemektedir. Yani meşhur Konfiçyüz ve Buda ile ilgili dönemin Türk bilim

adamı KOLUTI ATSANG böyle söylüyor.

Konumuza dönersek…

“Olayların geçtiği WEI (Ög-İl-Krallık halkı) M.Ö. gelişen olaylardır. Bilemedikleri bu döneme ait

yazdıkları tarih ise öykümsü, efsanevi, kulaktan kulağa söylenceler olarak gelmiş (çünkü yazıya

geçmemişlerdi), asılsız hikâyelerdir. Savaşan eyaletler döneminde, M.Ö. 542’ de İl-Etiriş Kağan, Türk

Devletinin tarihi yazılmak üzere, Başkent Urkun-Bolık’ta bir taş KAGANIG BOLBOL diktirir. Bu taşa Türk

devletinin bütün halklarının tarihleri yazılır. İlk olarak İl-Etiriş kağanın eylemleri yazılır. Bu kağan

Büyük Okyanus (Bugünkü Çin’in okyanus kıyıları) kenarlarına ilerleyerek Çinlilerin (Tabıgaçların) çıkar

alanlarını ele geçirmiştir. Bu zamanlarda 200 civarında klandan müteşekkil olduğu tahmin olunan Çin,

Türklere karşı koyabilecek güçte değildir. Bu kıyılarda yaşayan ÜÇ OK UDURIKIN (3 ok ırkı-Türk boyu) ,

OT-OZ TATAR, KITAN, TATABI boyları, İl-Etiriş’i alkışlarla karşılarlar, tabıgaçların (Çinlilerin) elinden

kurtardığı için. Bu dönemde Türklerin buralarda kurduğu 27 şehir bulunmaktadır.” (Mirşan, K. 1991;

Bolbollar, s.26 ve Erken Türk Devletleri ve Türük-Bil, s.63)

Çinlilerin WEI dönemi dedikleri dönem Çinlilere ait bir dönem değil, Türk yazıtlarında Türk olan ve

Çinlilerle savaş halinde bir Türk halkıdır.

Sanırım bahsettikleri eyaletler bu yerleşim yerleri olsa gerek. Türklerin yaşadıkları bölgeleri kendi

bölgeleri, yaşayan Türkleri ise Çinli gösterip, kendileri için Eyaletler dönemi adı altında bir tarih

yazdıkları aşikardır.

Page 16: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

16

Sinoloji Prof. Wolfram Eberhard şöyle diyor:

“Modern araştırmalar, yalnız bu raporların muahhar zamanlarda uydurulmuş olduklarını değil, böyle

hikayelerin neden yazıldıklarını da gösterdiği gibi, eski kronolojinin yanlış olduğunu ve eski

zamanlarda yazılan tarih kitabının bütün tarihlerini M.Ö.900 yılına indiren yeni bir kronolojinin kabul

edilmesi gerektiğini de meydana koymaktadır. Şurası muhakkak ki, modern arkeoloji Çinin eski çağlar

hakkındaki rivayetlerini ve raporlarını tamamı ile çürütmektedir. Arkeoloji M.Ö. 3. bin yılda mevcut

olduğu iddia olunan böyle yüksek bir kültürün hiçbir izi görülmediğini, ancak M.Ö. bin yılından itibaren

bir Çin kültüründen bahsedebileceğimizi göstermiştir.” (Eberhard, W. 1987, Çin Tarihi, Ankara, s.12)

“Orta Asya halklarinm medeniyeti hakkındaki malûmatın hepsinde bilhassa bir hüsus dikkate değer

mahiyettedir: malûmatın çoğu, bu sahalar artık türk idaresi altında olduğu bir zamana aittir. Fakat

buna rağmen, türk medeniyeti için tipik olan hiç bir şeyden bahsolunamaz. Hâlbuki türkler geldikten

sonra, bu sahalarda medeniyetin her halde değişmiş olması icap eder.

Fakat çin kaynaklarının bir devletin medeniyetindeki değişmelerini umumiyetle bildirmemek veya pek

tâli olarak bildirmek garabetleri vardır.” (ÇİN KAYNAKLARINA GÖRE ORTA VE 'GARBİ ASYA

HALKLARININ MEDENİYETİ, Çeviri, Meedut Mansuroğlu)

Meydan Larosse (1970, 3,s.242) şöyle yazıyor:

“Eski Çin tarih yazarları, tarihlerinin başında, çok uzak devirlerde hüküm sürmüş sayılan hükümdarları

anarlar. Bunları, birçok teknikleri ve kurumları icat etmiş olan, bilginler olarak gösterirler. Bu

tarihçiler, gerçekte akılcı ve ahlakçı bir görüş ile bu hükümdarların masallaşmış yanlarını ne kadar

silerler ise silsinler, gerçekte bunlar birer masal kahramanıdır.”

“Moğolistan Türk tarih yazılarına göre “TABIGAÇ” ismi verilen Orta-İl (Çin), Türk devletinin

güneyindedir. Orta-İl’in doğusunda ise yukarıda bahis ettiğimiz gibi OK-UDURIKIN YIŞ Türk yönetimi

bulunmaktadır. Bugün Çin medeniyeti diye isimlendirdiğimiz her şey burada başlamış ve kurulmuştur.

Nitekim günümüz turistleri Çin Medeniyeti (?) eserlerini görebilmek için OK UDURIKIN YIŞ’A gelirler.”

“Diğer taraftan Yoluğ Tigin’in (Saray tarihçisi) açıkça belirttiği gibi Orta-İl (Çin) barbardır, fakat

sonradan onlar medeni OK’lar üzerinde hakimiyet kurmuşlar. Tıpkı, Romalıların Büyük Etrüsk

Medeniyeti, Yunanlıların Pro-Grek Medeniyeti, Arapların Pro-Mısır Medeniyeti ve Rusların Büyük Türk

medeniyeti üzerinde kurdukları imha edici hakimiyet gibi.” ( Mirşan, K. At-Oy Ögüntün Eminis, s,63)

“Çin tarihi ancak M.Ö. 700’lerden başlar. Ondan önceki tarih Çinlilere değil, ÜÇ OK UDURIKIN (3 Türk

boyu) OT-OZ TATAR, KITAN ve TATABI’ya aittir. Bunu “Han” saltanatı çağına ait tarihçilerin

bilebilmeleri imkânsızdır. Çünkü ellerinde hiçbir yazılı belge bulunmamaktadır. Buna karşılık Türkler,

M.Ö. 800 yıllarından başlayarak, bugün Çin diye bildiğimiz ülke halkları hakkında (İsa’dan önceki

çağlarda) devamlı olarak yazmış bulunuyorlar.

Çinlilerin Türkler hakkında yazdıklarına gelince, onlar Türkleri hakiki anlamda ancak İsa’dan sonraki

çağlarda tanımışlardır. Kendi tarihlerini de İsa’dan sonra yazmaya başladıklarına göre, İsa’dan önceki

çağlarda yaşamış Türkler hakkında (OK’lardan) duyduklarını da İsa’dan sonraki çağlara sıkıştırmaya

çalışmışlardır. Yani, Çinlilerin Türkler hakkında anlattıkları yarı hakikat yarı masaldır. Buna ek olarak,

Çinlilerin Türkçe sözleri telaffuz edememelerini, bunların çoğunu Çince olarak söylemeyi tercih

ettiklerini ve hadiseleri Çinli gururunu okşayacak şekilde dile getirdiklerini görürüz. Bu durum, Türkler

Page 17: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

17

hakkındaki Çin haberlerini çözülemez muammalar haline getirmiş oluyor.” (Mirşan, K. At-Oy Ögüntün

Eminis, s,64)

“Doğu Türkleri hakkında Çinliler tarafından yazılmış olan bütün haberleri “Doğu Türkleri tarihi

hakkında Çin haberleri (1958 Wiesbaden)” isimli kitabında toplamış olan Çinli bilim adamı Liu Mau-

tsai, Kuzey Wei (M.S.386-534), Batı Wei (M.S. 535-556), ve Kuzey Chou (M.S. 556-581) zamanlarına

ait bilgileri sıralıyor. Verdiği en eski bilgi Choushu’ya aittir. Bu bilgi bizim türeyiş destanı olarak

bildiğimiz efsanevi bilgidir.

Bundan dolayı, Türk tarihçilerinin Çin arşivlerine dayanarak Türk tarihini belirleme çalışmaları

kendilerini çıkmaza sokacağı gibi, anlaşılmayan bir Türk tarihi ortaya da koymuş olacaklardır. Çinliler

bizim tarihimizi yazamaz ama bizim tarihimizden alıntılar yaparak, kendi tarihlerini oluşturmuş ve

masallarla süslemişlerdir.

Türk inanç sistemini (Tek Tanrı inanışı) terk ederek Budist olup, Çinlileşmiş olan Türklerin tarihi bugün

Çin tarihi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunu biraz daha açarsak; Buna göre evvelemirde, Türkler ile

Çinliler arasındaki ilişkiyi M.Ö. 880’lerden sonraları olarak başlatabiliriz. Çünkü burunlarının dibine

kadar gelmiş olan Türklere karşı UYUŞIL ÖGÜZ (Huang Ho nehri-sarı nehir)’ün büyük kıvrımı

arasındaki dağlık arazide, yalnız doğudan değil, bu sefer batıdan da sıkıştırılmış olan Çin devletinin

(M.Ö. 350) o zamanki halkı (yani Çinlilerin ataları) kendilerini toparlama durumunda kalmışlardır.

Eberhard’ın M.Ö.900 ve 1000 yıllarını ve Haarmann’ın M.Ö.700 yıllarını ele alışları doğru tarihtir.

Çünkü Türklerin TABIGAÇ dedikleri (Orta il, pro-Çin) kültürü, bilhassa bu günkü Çin yazısının esası,

ancak bu çağlarda gelişmeye başlamıştır. Ondan önceki çağlarda tarih sahnesinde Çinliler değil, OQ’

lar (Oq Türkleri) bulunuyordu. M.Ö.3000 veya 2953 veya 2697 veya 2205 yıllarından başlatılan ve

Chou (M.Ö.1122-255) saltanatı ile devam eden, bu halkın Türk tamgalarına dayalı kültürü, bugün “Çin

medeniyeti” olarak yorumlanan, cihan şümul (Yani yeryüzündeki bütün medeniyetlerin atası olan) bir

kültür ve medeniyettir. Yani Çinlilerin kendilerine yamadıkları kültür, OQ Türklerinin kültürüdür.”

(Mirşan, K. At-Oy Ögüntün Eminis, s,63)

Sun Tzu iddiasından sonra bir diğer tarihi olarak açıklanması gereken konu SHAOLIN TEMPLE’ dır.

Çünkü Çinliler savaş sanatlarının çıkış noktasını Shaolin Temple ile temellendirmektedirler. Çünkü Çin

Kung-Fu’sunun çıktığı Shaolin Temple (Manastır), kendilerine göre en önemli kaynaktır. Çin bu

manastırı kendi kaynaklarına göre şöyle açıklıyor: (http://en.wikipedia.org/wiki/Shaolin_Monastery

http://www.shaolin.org.cn/templates/EN_T_new_3list/index.aspx?nodeid=315)

“Henan (Honan) Eyaleti'nin kuzeyinde bulunan ve 13 hanedana başkentlik etmiş, Luo – Yang şehrinde

M.Ö. 495 yılında Kuzey Wei hanedanı Taihe döneminde inşa edilmiş. Ming döneminde ise imparator

karşıtlarının ve Japonların saldırılarına karşı 1000 Shaolin rahibi asker olarak görev yapmış. Ancak,

tapınak King Hanedanı döneminde yasaklanmış. Rahiplerin korumasına rağmen bir imparatorun

ordusu tarafından yapılan saldırılarda tapınağın önemli bölümü yanmış. Shaolin-Chuan’ı (Shaolin

Boksu) Shaolin temple’ı M.Ö. 5. yüzyılın sonunda, BATU adında bir keşiş, Hindistan'dan Çin'e gelip

kurmuş ve yaymış.”

M.Ö. 5. yüzyıl döneminde bugünkü Henan (Honan) eyaletinin olduğu yerde kimler yaşıyormuş bunu

öğrenelim ve yukarıdaki hikayede bazı noktalara da dikkat çekelim.

Page 18: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

18

“KANGIM TÜRÜK BİLGE KAGAN (M.Ö. 494) At yılında ölünce, artık Çinliler YUĞ merasimine ve de bitik

taşa yazılanlar (Tarihi Bolbol) için noter (Barık-İtgüçi) olarak da çağırılmazlar. Çünkü, Çin artık Türük-

Bil (Türk devleti) sınırları içinde bir vilayettir. Bu dönemde Türk Kağanı Kangım Türük Bilge kağanın

oğlu OGUN TURKAN’DIR.” (Mirşan, K. At-Oy Ögüntün Eminis, s,65)

Yani M.Ö. 5. yüzyılda Shaolin tapınağının olduğu Henan vilayeti dahil Çin, Türklerin hakimiyeti

altındadır. Çin (Tabıgaç) adlı bir devlet yoktur. Çin’in burada kendine ait bir tarihinin olması mümkün

değildir.

Kendi yazdıkları metinden anlıyoruz ki, BATU adındaki keşiş Çinli değildir. Hintli olması da mümkün

değildir. Çünkü BATU adı, sırlı, gizemli anlamında Türkçedir. Hindistan’ın kuzeyinden gelmiş olması

muhtemeldir, M.Ö. 5 yüzyılda bu topraklarda; “ Hindistan’ın kuzeyinde BÜ-KİSİLER olarak adlandırılan

OK ve AT-UKUZ ERİSİN (Dokuz Oğuz Ersin) Türkleri yaşamaktadır. Bunlar Türük-Bil federasyonu

içindedirler.” (Mirşan K, Bolbollar 2008, s,10)

Pekin’in 450 km güneyinde, bugünkü Anyang’da bulunan Yin iline ait kemik üzeri yazıları (Şekil 2) yine

Türk tamgalarından ibarettir. Anyang şehri Henan (Shaolin Tapınağı) eyaletinin kuzey sınırına yakın

yerde bulunmaktadır.

“35o kuzey enlem, 110o doğu boylamın birleştiği Huang Ho nehrinin (Sarı nehir- Türkler o dönemde

UYUŞIL-ÖGÜZ diyorlar) keskin kıvrım yaparak kuzeye yöneldiği yerden itibaren, Çin devleti ile Wei

devleti arasında kuzey batıya bir büyük duvar uzanır. Yani Wei Krallığı kendilerini Batı barbarlarından

(Çinli akınlarından) korumak için bir duvar (set) inşa etmiştir. Bu Wei krallığı Türklerin ÖG-İL (Krallık

Halkı) dedikleri bir krallıktır ve Çinli değillerdir. Diğer taraftan, yukarıda tarif ettiğimiz noktada Wei

duvarı sona erer ve yerini Huang Ho (sarı) nehrinin kıvrımına bırakır. İşte, Türkler Çin’e (Tabıgaç) bu

noktadan girmişlerdir. Bitik taşta SUB-USUZ geçtik deyimi bunu ifade ediyor.

SUB-USUZ (Su savunması) deyimi Çin tarihinde de vardır. Büyük duvarın Pekin’in 415 km doğusunda

ve Mançurya’dan Kore’ye giden yol üstündeki ucu olan müstahkem mevkiye Çince SHAN HAI KUAN

(Dağ-deniz savunması) denmektedir. Yani USUZ Çince KUAN demektir.” (haritaya bakınız)

“Bugünkü Çin’deki uzun duvarın (set) ne zaman yapılmaya başlandığı tam olarak bilinmiyor.

Başlangıçta bu duvar UÇ-UÇU, OK, OĞUZ ve TABIGAÇ beyleri tarafından lüzum görüldükleri yerde inşa

olunan USUZLAR (Savunmalar) halinde idiler. Bu USUZ inşaatlarının birincisinin M.Ö.656 yılında,

bugünkü Henan (Honan) Vilayetinin güneyinde UÇ-UÇU (Çince Chu) Türk devleti tarafından güney

kavimlerine karşı inşa edildiği bilinmektedir. M.Ö. 5. yüzyılda OK Türklerinin (Çince Chi devletinin)

bugünkü Shantung kuzeyinde bir USUZ inşa ettiğini görmekteyiz. Ancak yukarıdaki bilgiler bize bu

duvarın M.Ö. 501 yılında da var olduğunu kanıtlıyor.” (Mirşan, K. At-Oy Ögüntün Eminis, s,65)

Shaolin Tapınağının olduğu Henan (Honan) vilayetinin bunduğu bölgedeki Türk devletine UŞUNTUNG-

UYUZ (Birleşik devlet) deniliyor ve Huang Ho (sarı nehir, Türkler UYUŞUL ÖGÜZ diyorlar) nehrinin

aşağı kısımlarına kadar gidiyor. Bu dönemlerde buralar Çinlilerle meskun değildir. Çünkü o dönemdeki

Çin (Tabıgaç) devleti bugünkü Çin’in Shensi bölgesindedir. (Mirşan, K, Bolbollar 2008, s, 20) (haritaya

bakınız)

Page 19: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

19

Shaolin Temple (Tapınak)’ın yapıldığı ve Kung-Fu’nun oluştuğu tarihte orada Çinlilerin değil Türklerin

yaşadığını görüyoruz. Ayrıca Wei krallığının (ÖG-İL) Çin devleti içinde değil, müstakil olarak Türük-Bil’e

(Türk devletine) bağlı bir devlet olduğunu da görüyoruz. Yani, WEI devleti Çin tarihi içinde bir devlet

değil, Çin’e komşu müstakil bir devlet ancak, Çin bu devleti kendi sınırları içinde, kendi tarihinin bir

parçası olarak gösteriyor. Wei krallığının Shaolin Tapınağını (Kung-Fu’nun dünya merkezi) inşa

etmesinin ve desteklemesinin sebebi de yukarıdaki tarihi bilgilerden anlaşılmaktadır. Çin saldırılarına

karşı korunmak için.

Shaolin tapınağını ve Kung-Fu savaş sanatını kuran keşişin büyük ihtimalle Budist Türk olduğunu

büyük olasılıkla muhtemeldir.

Shantung ovası, Henan (Honan) vilayetinin doğusundadır. Kül-Tigin abidelerinde Şantung ovasını

Türük-Bil devletinin doğusu olarak vermektedir. Buradan da anlıyoruz ki, söz konusu dönemlerde bu

coğrafyada Türkler yaşamaktadır.

Bu verilerden sonra, savaş sanatlarının atası Çin’ dir denebilir mi? Bu sorunun yanıtı şöyle verebiliriz.

Türk dininden ayrılıp Budist olmuş, Çinlileşmiş Türklerdir. Bu Türk boylarının Budist ve daha sonra

asimile olup Çinlileşmesi, savaş sanatlarının atalarını Çinliler yapmaz.

Page 20: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

20

Buradan da anlıyoruz ki, Türklerden en az 700 yüz yıl sonra yazıya geçmiş Çinlilerin, yazıya geçtikten

sonra masallarla, efsanelerle yazdığı Türk tarihini sorgulamadan tarihimiz(!) olarak kabullenilmiş

olması, sadece savaş sanatlarında değil, birçok tarihi hakikatleri de ortadan kaldırmıştır.

Efsanelerle, masallarla dolu Çin tarihinden maalesef Türkistan tarihini öğrenmek için Çinin arşivlerini

açmalarını bekliyoruz. 6. yüzyıla kadar bir avuç olan Çin, Büyük okyanus Kıyılarında ÜÇ OK UDURIKIN

(3 OK ırkı), OT-OZ TATAR, KITAN, TATABI, kuzeyinde UÇ-UÇU, OK, OĞUZ boylarının Çinlileşmesiyle

bugünkü nüfusa sahip olmuşlardır. Batısında İKİTİ-ETİGMİŞ BİL (Doğu Göktürk(!) Kırgız ve oğuzlar)

Türk boyları vardır. Bugün Kansu, Şincan bölgelerinde Uygurlar(?) diye tanımladığımız Müslüman

Türkler üzerinde asimile çalışmalarıyla bu Müslüman Türkleri de diğer boylar gibi Çinlileştirmeye

çalışmaktadırlar. Bu arada şunu da belirtmek gerek KANGIM TÜRÜK BİLGE KAGAN, İKİTİ-ETİGMİŞ BİL

(Kırgız) kağanıdır. İlginçtir, Çinlilerin kendi tarihi verilerine göre Shaolin Temple’ ın kuruluş yılı,

KANGIM TÜRÜK BİLGE KAGAN M.Ö 494’ te öldükten 1 yıl sonrasına denk gelmektedir.

Bitik taşlarda Çin için “Orta-İl” ifadesi de ilginçtir. “Orta-İl, orta devleti demektir. Çünkü o dönemde

Çin’in doğusu, kuzeyi, batısı ve güney doğusu Türük-Bil’e bağlı Türk koşma devletleri ve boyları ile

sarılmıştır. Etrafı Türk yerleşkeleriyle dolu olan Çin’e, bundan dolayı “Orta-İl” denmiştir. Çin,

etrafındaki Türk devletleri kağanlarının bıraktıkları yazılı metinlerin, bitik taşların bilgilerini kendi

tarihlerine dönüştürmeyi başarmışlardır.

Çin’in batısı dinsel değişime ayak uydurmayan Türk bölgeleridir ve Çinlilerle uzun yıllar mücadeleyi

yürüten Türk boylarıdır. Lakin Türk dünyası sahnesine bu kez Rusya girmiş, Türk topluluklarını, Altay,

Tatar, Uygur, Özbek, Kazak, Türkmen, Azeri, Saha-Yakut, Tuva, Çuvaş, Kırgız olarak ayrı milletlere

bölmüş, Çinin asimilasyon mirasını daha da şiddetli devam ettirmiştir.

“Savaş Sanatı” kitabının yazarı “Sun Tzu” nun kitabında özellikle vurgulanan tarih M.Ö. 5. yüzyıllarda

böyle bir eser yazmaları mümkün değildir. “Han” Saltanatı döneminde tarih yazmaya başlayan “Han”

Saltanatı tarihçilerinin bu dönemi bilebilmeleri mümkün değildir. Bundan dolayı da Çinliler Türkleri

hakiki anlamda M.S. çağlarda tanımaya başlamışlardır.

USUNTUNG BOLIK (Pekin), BENGLİGİG TAĞ (Tian Şan dağ), TALUY (Kore denizi), OK UDURUKIN YIŞ

(Kore ve Mançurya), UŞUNTUNG UYUZ (Çin’in büyük okyanus kıyıları), UÇUĞUY YIŞ (İç Türkistan),

UYUŞIL ÖGİZ (Huang Ho-Sarı nehir), bu Urkunca yer isimleri Türklerin isimlendirdiği, yönettiği

topraklardır. Bu topraklarda bugün Çin oturmaktadır.

Anlaşıldığı üzere görülecektir ki bir avuç Çin, bütün bir Türk tarihi üzerine oturmuştur. Türkçe

(Urkunca) yer ve kişi adlarının Çince söylenişleri üzerinden kendine hem sözde bir “kadim medeniyet”

meydana getirmiş; Kıtan alfabesini kendine mal etmiş; Türklerin 12 hayvanlı takvim sistemini

çözemediği için, benzetmeye çalışarak 10 hayvanlı takvim icat etmiş ve bugün dev bir ülke olmuş.

Türklere ise dünyada göçebe millet olarak aşağılanır ifadeyle yer verilmeye çalışılmıştır. Bu algının

oluşmasında İslam Öncesi Türk tarihçilerinin de rolü yadsınamaz. Elbette Çin, oturduğu medeniyetin

kimlere ait olduğunun meydana çıkmasını istemez. İslam Öncesi Türk tarihçileri, Çin arşivlerinden çok

şey bekledikleri sürece, Türklerin kadim bir medeniyet olduğu ortaya çıkarılamayacaktır.

Page 21: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

21

Türklerin medeniyeti üzerine oturmuş bir Çin’in, savaş sanatlarının atası olduğunu kabul etmek benim

açımdan mümkün değildir. Çinlileşmiş Türklerin Çin’e katkıları bugün ki Çin’i, tabiatıyla sözde “kadim

Çin medeniyeti(!)” meydana getirmiştir.

Dünya’da ve ülkemizde savaş sanatlarının atası olarak Çin’e duyulan kemikleşmiş inanç içinde, Türk

Savaş Sanatı-Sayokan ve Türk Kılıç Sanatı-Yesüken ne anlam ifade eder? Bu kemikleşmiş inanç nasıl

kırılabilir? Bu ülkelerin sanal tarihlerini ve kahramanlarını hayranlıkla ve bir görev anlayışıyla ülkemize

getiren antrenörlerin (istisnalar var) ve hatta devletimizin Türk savaş sanatlarıyla ilgili çalışmalarımıza

sırtlarını dönmeleri kadar doğal bir duruş olabilir mi?

Savaş silahlarının icadı, kullanımı, savaş sanatlarında taktik ve stratejik kabiliyeti konusunda Avrupalı,

Çinli, Arap birçok bilim adamının methiyeler düzdüğü Türk Milletinin silahsız savaş sanatı eğitimi

konusunda donanımsız olması düşünülemez.

Doç.Dr. Sayın Erkan GÖKSU’nun, “Türk Savaş Sanatı”, “Türk Kültüründe Silah” ve “Okla Yükselen

Millet” başlıklı değerli kitaplarından öğreniyoruz ki, savaş sanatlarında kültür oluşturmuş bir milletin,

Çinlilerin, Japonların, Korelilerin ve Tayland’ lılar yanında esamisinin okunmaması düşündürücüdür.

Bir milletin savaş sanatlarındaki kabiliyetleri, oluşturduğu kültür, bir mirastır ve binlerce asır

öncesinden oluşmaya başlamıştır.

Sun Tzu’nun “Savaş sanatı” kitabı, savaş sanatlarının çıktığı Shaolin Temple ve kurucusu keşiş Batu’yu

tarih içinde gerçek yerine oturttuğumuz zaman anlıyoruz ki, Çinlileşmiş, Budist olmuş Türkler, Çin’in

dünya üzerindeki tarihi, sosyal, toplumsal, ekonomik duruşlarına omurga oluşturmuşlar. Çinliler bu

omurga üzerinde saltanatlarını devam ettirmekteler.

Spor alanlarına taşınmış, sinema sektörüne konu edilmiş olan Çin savaş sanatlarıyla rekabet

edebilmek için öncelikle Türk tarihçilerinin desteğine, devletin sahiplenmesine ve Türk milletinin

teveccühüne gereksinimine vardır. Bu yanlış algıyı başka türlü değiştiremeyiz.

Sayokan, “kağanların ve savaşçıların yolu” cümlesindeki sözcüklerin bir araya getirilmesiyle

oluşturulmuş bir çalışmadır. Sayokan’ı tarihin derinliklerinde aramak yerine, savaşçı bir milletin

genlerinde olan alplığın, silahlı, silahsız savaş sanatları üretebileceğine, üretilen çalışmaların

kültürleştirme oluşturacağına inanarak desteklemek gerekir.

Sayın Kazım Mirşan’ın çalışmalarıyla gerek Sun Tzu’nun kitabının efsane olduğunu, gerekse Çinlilerin

savaş sanatlarında üzerine oturduğu mirasın Türklere ait olduğunu anlayabildik. Sayın Erkan Göksu

gibi hocalarımızın çalışmalarıyla da Türklerin savaş sanatlarına dair potansiyelini, ortaya koydukları

kültür ile milli karakter analizlerini yapabilmekteyiz. Bu hakikatle, uzak doğu ülkelerinin savaş

sanatlarında dünya üzerindeki egemen yapılarını kırmak mümkündür. Belki bugün değil ama

Sayokan’a ve Yesüken’e sahiplenilmesiyle, okçuluğun geliştirilmesiyle, yıllar sonra savaş sanatlarında

kaynağın Türkler olduğu gerçeği kabul edilir. Dilimiz, kültürümüz, inanç değerlerimiz dünya üzerinde

açılacak binlerce okullarda yaşatılabilir.

Page 22: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

22

İnsanın özgür tercihiyle söz konusu ülkelerin savaş sanatlarına yönelmesi, iltifat göstermesi başka bir

şey, savaş sanatları adı altında bu ülkeleri kendi öz kimliğinden daha fazla yüceltmesi ve hatta

taassupla bağımlı hale gelip kimliğini unutması başka bir şeydir. Tercihlere saygı duyulur, söz konusu

ülkelerin çalışmaları takdirle karşılanabilir ve saygıya layıktır. Ancak, başkalarına saygı duymak ve

takdir etmek, kimliğimizi değersiz bırakmayı gerektirmez.

Ben şöyle diyorum;

Her alanda ve branşta yurt dışına bağımlılıktan kurtulmalı, dünya arenasında kendimize ait, övünç

kaynağımız olacak çalışmalar üretmeliyiz. Kendimizi tanıtmanın ve tanınmanın yolu, dışarıdan

getirdiğimiz unsurların üzerine kimliğimizi yazarak değil, tarihimizle, kültürümüzle, dilimizle anılacak

çalışmalarımızla, dünya arenasında rekabet etmekle mümkündür. Dış dünyanın çalışmaları,

ürettikleri ilham kaynağımız olabilir. Takdir ve taltiflerimizle teveccüh gösterebiliriz. Ama bağımlı

olmak, 16 bin yıllık tarihe sahip, medeniyet ruhu ve şuuru taşıyan bir milleti ancak tembelleştirir.

Gelişmek, üretmek, başkalaşmak veya başkalarına benzemek demek değildir. Başkaları ile rekabet

edebilmek, rekabet edebilme gayreti ile milli ve manevi değerlerimizi yitirmeden üretmektir.

Sayokan, dünya savaş sanatları alanında bizi anlatmaya ve tanıtmaya gayret eden; bu alanda

bizde varız diyebilmenin onurunu yaşatmak amacı ile Millet merkezli bir kültürleştirme hareketidir.

Yabancı alanlarda, yabancıların kuralları içinde varlık mücadelesi vermek yerine; bizim alanlarımızda

yabancılara adalet, hakkaniyet ve misafirperverliğimizle, şanlı geçmişimizle, varlığımıza takdir ve

teveccüh göstermelerini sağlamak daha anlamlı ve onurlu olacaktır. Bu bir ırkçılık değildir. Irkçılık

başka milletlere yaşama hakkı vermemek demektir. Bu bir VATANPERVERLİKTİR... Takdir ve teveccüh

büyük Türk Milletinindir.

Türk Savaş Sanatı – Sayokan’ı, amaçlarını, hedeflerini anlatmadan önce diğer savaş sanatlarına

kurucuların isim koyarken dikkat ettikleri noktaları açıklamaya çalışacağım.

KARATE DO: Üç sözcüğün bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş bir sözcüktür.

KARA: Boş anlamına gelir. Japonya’da müşteri taşıyan taksilerin camında bu yazıyı

görebilirsiniz. Yani Boş taksi, anlamındadır.

TE: El, demektir.

DŌ: Tek başına okunduğunda “MICHI” olarak okunur. Yani yol, cadde, sokak anlamındadır ki,

Japonya’da yol, sokak isimlerinden sonra kullanılır. Yol tarif edilirken kullanılır. Örneğin “CHIKA

MICHI”, kestirme yol demektir. Başka sözcüklerle birleşik yan yana okunduğunda “DOU” olarak

okunur. Yani çift “O” sesi kadar uzatılır, lakin Latin alfabesiyle yazılırken tek “O” kullanılır. Konulacak

ismin ses fonetiği açısından da beğenilir, kabul edilir olması gereklidir.

“DOO” kelimesini Japonca başka kelimelerde örneklersek, “DŌTOKU” , moral, ahlak demektir.

“SHINTŌ” kelimesinde SHIN ile yan yana geldiğinde TŌ diye okunur, Shint, shintōizm mezhebidir.

SHIN sözcüğü tek başına okunduğunda KAMI diye okunur ki Tanrı, demektir.

Page 23: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

23

“DŌ” kelimesi Karate kelimesiyle anlamlandırıldığında, yol, öğreti, moral, ahlak anlamında kullanılır

ve herkese bu şekilde öğretilir. “KARATE” sözcüğünde ise, “boş elin yolu, öğretisi, ahlakı diye ifade

edilir. Buradaki ahlak, moral sözcükleri Shintoizm’ in ahlak, moral değerleridir.

Tüm Japon savaş sanatları “BUDŌKAN” kurumunun altında resmi olup faaliyet göstermektedir. Bu

sözcüğü de açacak olursak.

BU: Ordu, silahlı kuvvetler anlamına gelir. BUSHI, samurai, derebeyi, savaşçı, asker, sipahi

demektir. BUSHIDŌ, samurai savaşçılık öğretisi demektir.

DŌ: kelimesini yukarıda açıklamıştık.

KAN: Büyük bina, yapı demektir. Örneğin, TOSHIYOKAN, kütüphane; TAISHIKAN, büyükelçilik,

sefaret; HOKUBUTSUKAN, müze demektir.

BUDŌKAN, sözcüğünü tam tercüme edersek, “askeri, savaşçılık öğretileri kurumu (Binası) anlamına

gelir.

Kore savaş sanatı TAE KWON DŌ, da benzer anlamdadır. TAE ayak, KWON el, DŌ ise moral, ahlak, yol,

öğreti anlamlarında kullanılmıştır.

Savaş sanatı kurucuları oluşturdukları sanatlarını savaşçılığa dair, fiziksel, ruhsal ve zihinsel eğitimleri,

kişisel gelişimi (Milli karakter), tarihi şahsiyetlerin DŌ hayatı disiplinleri üzerine oturtmuşlardır.

Tabiatıyla, tarihi şahsiyetleri-kahramanları, tarihi sembolleri, dillerini (güncel dilin asırlar önceki

kullanımları-askeri terminoloji), inanç sistemlerini, kültürlerini göz ardı etmeleri mümkün değildir.

Çünkü milli savaş sanatı olma özelliği taşımaz. Savaş sanatına isim koyarken de inceliğin yanında milli

unsurları bünyesinde taşımasına dikkat edilir.

SAYOKAN adını koyarken yukarıdaki tüm temel düşünceleri göz önünde bulundurdum. Yani

adlandırma, hem savaşçının ruhsal, bedensel ve zihinsel disiplinlerini barındırmalı, hem tarihini ve

kahramanlarını hatırlatmalı, hem de yolun milli ve manevi inanç değerleriyle öğreti biçimini ortaya

koymalı. Ayrıca da ses fonetiği açısından benimsenir, kabul edilir olmalı.

Buradan yola çıkarak, “Kaanların ve Savaşçıların Yolu” cümlesindeki sözcüklerin baş hecelerini alarak

bir sözcük türetmiş oldum. SAYOKAN.

SA: Savaşçıların sözcüğünün “SA” hecesidir. Urkunca kalın “SA” sesidir. Urkunca dil bilgisi

kurallarına göre, “A” ve “E” sesleri sözcüklerin başında ve içinde kullanılmaz, sadece sözcüğün

sonunda kullanılır.

YO: Yolu sözcüğünün “YO” hecesidir.

Page 24: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

24

KAAN: Kan, kağan, kaan, han demektir. Bitik taşlarda çokça geçmektedir

KAN SÜKE BARMIŞ, YAĞIĞ SANINÇMIŞ…. Han ordusuna varmış, düşmanı sançmış

(Mirşan, K. At-Oy Ögüntün Eminis, s28: Orijinal “Irak Bitik” kitabı 34. Sayfa)

KANĞI ÖLMİŞ, KÜNGEKİ TONGMIŞ Hanı ölmüş, kaderi donmuş,

KANĞI NELÜK ÖLGEY OL…. Hanı neden ölmüş olabilir?

(Mirşan, K. At-Oy Ögüntün Eminis, s43: Orijinal “Irak Bitik” kitabı 87. Sayfa)

TÜRÜK BUDUN, KANIN BOLMAYIN, TABIGAÇDA ADRILTI, KANLANTI…

Hanı olmadığından dolayı, türk milleti tabıgaçtan ayrıldı, kendi hanı oldu…

KANIN KODIP, TABIGAÇKA YANA İÇİKTİ, Hanını bırakarak yine tabıgaça dahil oldu,

TENGRİ ANÇA TİMİŞ ERİNÇ, KAN BİRTİM… Tanrı anca nasip etmiş erinç, sana han verdim

KANINGIN KODIP İÇİNDİNG, İÇİKDÜK ÜÇÜN TENGRİ ÖLİTMİŞ ERİNÇ

Kağanını koyup (bırakıp) barbarlara katıldın. Barbarlara katıldığın için Tanrı seni durağan kılmış, erinç

(Mirşan, K. Bolbollar, s57-58)

Kaanların, cümlesinin hecesidir. Kökenbilim (Etimolojik) olarak ele alalım, Kagan = Kağan = Kaan = Kan

= Han (Özellikle Çin dilinde "Han" kullanılmıştır). Türkçemize de "H" sesi Çinceden geçmiştir.

Urkuncada “H” sesini veren harf veya tamga yoktur). İngilizcede ise kağan veya han sözcükleri

“KHAN” olarak yazılır ve “A” sesi biraz uzatılarak “KAAN” şeklinde söylenir. Bugün ki Moğol dilinde de

çift "A" ile yazılır. Yani SAYOKAAN’ dır. Lakin ses fonotiği açısından “A” harflerinden birini

kullanmayarak, SAYOKAN olarak ifade ediyoruz. Aynı Japonca “DOO” sözcüğünün, Latin alfabesine

göre yazılımında “DO” olarak yazıldığı gibi.

“Kağanların ve Savaşçıların Yolu” cümlesindeki sözcüklerin hecelerinden oluşturulan sözcükte,

SAYOKAN sözcüğünün ses fonotiğine de dikkat ederek, “KAN” sözcüğünü sona getirdim. Çünkü,

Türkçemizde son hecesi “kan” ile biten bir çok isim vardır. Örneğin, SerKAN, HaKAN, OKAN, TurKAN,

SoyKAN, AtaKAN, VolKAN, ÖzKAN, TarKAN, ErKAN, HürKAN, ArıKAN, GürKAN, AlKAN, UtKAN,

DoğuKAN, BatıKAN vb gibi.

Bir başka önemli konu, koyduğum isim tüm dillerde de yazılabilmeliydi. Ayrıca kalın seslilerden

oluşması da tokluk ve doluluk hissi uyandıracak, söylerken sözcüğün bazı seslerinin yutulmasına izin

vermeyecekti.

Page 25: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

25

Sayokan, askeri sıkıdüzeni (disiplini), sıradüzeni (hiyerarşi) içinde barındıran, mücadelede ayakta

kalmayı hedefleyen, bu anlayışa göre eğitim veren ve ayakta kalmayı başarabilenlerin, cesaretlilerin

savaş sanatıdır. Çünkü tarih boyunca Türkler her türlü konum ve koşullarda ayakta kalmayı başarmış

bir millettir.

“Biz, millet için ve millet ölçüsünde spor istiyoruz. BİRİNCİ GELEN TEKLER İSTEMİYORUZ. Sağlam yapılı,

güzel gövdeli ve inkilap ahlakiyatını benimsemiş onbinler ve yüzbinler istiyoruz.” (M.Kemal Atatürk,

Ülküm Dergisi, Şubat 1933, sayı 1)

"Vatanımıza ve bağımsızlığımıza göz dikenlere yalnız askerî yönden üstün gelmek yeterli değildir.

Memleketimiz hakkında saldırgan emeller besleyecek olanların her türlü ümitlerini kıracak şekilde

siyasî, idarî ve ekonomik yönden kuvvetli olmak gerekir... Kurtuluş ve bağımsızlık için yaptığımız

mücadeleyi tamamlamak ve Yüce Allah’ın milletimize yaradılıştan verdiği beceri ve yetenekleri en üst

düzeyde geliştirmek ve memleketimize bağışladığı bütün kuvvet ve servet kaynaklarını kullanarak en

iyi biçimde faydalanmak suretiyle güçsüzlük nedenlerimizi ortadan kaldırmak için bundan böyle hiçbir

fırsat ve zamanı boş harcamayarak çalışmaya mecburuz...” (M.K. Atatürk)

"TÜRK çetin işler başarmak için yaratılmıştır!" (M.K. Atatürk)

Sayokan’ın sert olmasının nedeni Türklerin ortaya koyduğu milli karakterinden dolayıdır. Ayrıca

Türklerin savaşa hazırlık olarak ortaya koyduğu oyunların tümü serttir. Güç, dayanıklılık, strateji

üzerinedir ve riskleri göze alabilecek zekayı da gerektirir. Örneğin, yağlı güreş, kökbörü (Buzkaşi),

kambartep (at üzerinde tekme oyunu), atlı okçuluk, atlı cirit vb gibi. Yani Sayokan, akıl ve beden

gücünün ortaya konduğu bir savaş sanatıdır.

Page 26: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

26

Amaçlarımız, Türk gençliğinin tarihten gelen milli karakterinin daima güncel kalmasına,

kuvvetlenmesine, milli önderimizin dediği gibi “…Sağlam yapılı, güzel gövdeli ve inkılap ahlakiyatını

benimsemiş…” yüzbinlere ulaşmasına katkı sağlamaktır.

“Türk sosyal bünyesinde spor hareketlerini düzenlemekle görevli olanlar, Türk çocuklarının spor

hayatını yükseltmeyi düşünürken, sadece gösteriş için, herhangi bir yarışmada kazanmak emeliyle

spor çizmezler. Esas olan bütün, her yaştaki Türkler için beden eğitimini sağlamaktır.” (M. Kemal

ATATÜRK)”

Sayokan’ ı sadece gençlerin değil, her yaştan insanların yapmasını sağlamaktır ve bu amaca göre

kurgulanmıştır.

Ben, Sayokan’ı her yaştan Türklerin yapmasına, ilgilenmesine özel önem verdim. Sadece Allah

tarafından kendisine özel yetenekler verilen insanların yapmasını dilemedim. Bunun için Sayokan’ı

meydana getirirken bu hedefi daima göz önünde bulundurdum. Sayokan, kabiliyetli gençlerin

omuzlarında yükselebilir, ancak Türk Milletinin omuzlarında ölümsüz olur. Oğulların ve kızların

babalarını hatta eşlerin eşlerini Sayokan içinde izlemeleri, babalarıyla, eşleriyle onur duyduklarını

görmek büyük arzum olmuştur. Sayokan’ın sadece gençler arasında değil, orta yaş ve üzeri insanlar

arasında da tanınmış, yaygınlaşmış olduğunu görme umudumu hep canlı tutmuşumdur. Bu hedef

üzerinde de yürüdüğümüzü görüyorum ve değişik heyecan yaşıyorum.

Page 27: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

27

Sayokan, Türk Milletinin tarihini, dilini, inancını eskiden olduğu gibi bugün de dünya üzerinde savaş

sanatları alanında güncel ve canlı tutmak gibi bir görevi üstlenmiştir. Bu hedef sadece bedensel

kabiliyetlerle olacak bir iş değildir. Önce tüm Türk Milleti’nin kabulü, sonra yaşlı, genç demeden

herkesin kapasitesi kadar gayretli varlığı ile mümkündür. Yarının neler getireceği, iktidarların

politikalarının nasıl sürprizler doğuracağı belli olmaz. Ancak Türk Milletinin her ferdi kalbî, zihni

olduğu kadar bedensel de sağlıklı, her zaman vatan müdafaasına hazırlıklı olmalıdır. Bundan dolayı,

Sayokan her yaştan Türkler içindir. Sayokan içinde hazırladığım “Basagar” eğitim programı bunun

içindir. Yarışmalara hazırlanacak gençlerimiz içinse “Alagan” eğitim programını hazırladım.

Bugün Sayokan içinde 35-80 yaş arası, akademisyen, iş adamı, çeşitli meslek erbapları yer almaktadır.

Sayokan’ın onganını (logosunu) oluştururken de tarihi sembol ve tamgalardan yararlandım. Ongan

(logo) da isim koymak kadar önemlidir.

“OK” KAVMİ “ON” KAVMİ

Tamga Tamga

OK TAMGASI: Ahirete geçme başarısı sağlayan, cennete gitmek için gerekli şartları yerine getiren, OĞUZ olan kavim.

ON TAMGASI: Evren, kozmos, gök vücutları dünyası. Kendilerinin kozmostan, uzaydan geldiklerine inanan kavim. Yani Allah’ tan geldiklerine inanan kavim.

Page 28: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

28

Yukarıdaki tamgalar OK Türkleri ile ON Türklerinin kavimlerini ifade eden tamgalarıdır. Bu dönem M.Ö

12 binler olup, Ön-Türklerin dönemidir.

“OK” TAMGASI

Sayokan içinde “4 Bulung”u (yön) ifade eder.

“ON” TAMGASI ise

Ayça (Hilal)’yı ifade eder.

“OK” tamgası üzerindeki 4 hilalin (Ayçalar) renkleri neyi ifade ediyor? Türklerde Kırmızı (Kızıl) renk

güneyi, Kara renk kuzeyi, mavi renk doğuyu ve beyaz renk batıyı ifade eder. Ongan içindeki hilallerin

rengi tarihi renkleri taşımaktadır.

Bu arada hilalin (ON tamgası) çıkış noktası şudur;

“ON” tamgasının yukarıda açıkladığım anlamını hatırlarsak, “Kendilerinin kozmostan, uzaydan

geldiklerine inanan kavim. Yani Allah’ tan geldiklerine inanan kavim” demek idi. M.Ö. 12 binlerde

Türklerin ON ırkı, tamga olarak kendilerini ifade ederken, gökyüzü ve yeryüzünü temsil eden iki çizgi

çizİP arasına da ON adet kısa çizgi ilave ederek tanımlamışlar.

Page 29: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

29

M.Ö. 9.yüzyıldan sonra gökyüzü çizgisi ile yeryüzü çizgisi birleşmiş ve ayça (hilal ) meydana gelmiştir.

Tanrı gökyüzündedir ve yarattığı Türkleri yeryüzüne indirmiştir. Hilalin üst ucu gökyüzünü, alt ucu ise

yeryüzünü gösterir.

Bilge Atung Ukuk (Geleneksel Türk tarihinde Tonyukuk(!) olarak bilinir.) yazıtının Taş 1, Doğu 1 ve Taş

2, Doğu 2 yüzünde İstemi kağan için yazılan yazıda;

ÖZE KÖK TENGRİ ASRA YAĞIZ YİR KILINTUKDA

Sahip Tanrı gök yaradılışı ağırlığında, yer kılınınca (yaratılınca)

İKİN ARA KİŞİ OĞLI KILINMIŞ İkisi arasında kişioğlu kılınmış,

Yine Üçüncü Uygur yazıtının Çince metninin Tercümesi İstemi Kağan hakkındadır ve şöyledir.

“İşitildiğine göre, gök ile yer birbirlerinden ayrılıp, güneş ve ay feyzini saçmaya başlayınca, Tanrı’dan

buyruk alan bir oymak başı (Yani İÇÜÜM APAM BUUMIN KAĞAN İSTEMİ) bütün dünyayı kendi

çevresinde alakalandırıyor, fazileti ile kamaştırıcı şekilde ışıklandırıyor ve dört bucaktan ona

sığınıyorlar. Onun için dönüyorlardı.” ( Kazım MİRŞAN )

Bu nedenle, hilal (Ayça), Türklere İslam ile girmemiştir. Yani hilal İslam’ın simgesi değildir. İslam’ın

simgesi olsaydı Müslüman Arap devletlerinin bayraklarında hilal simgesi olurdu.

“OK” tamgasının (4 bulung-4 taraf) üzerinde 4 hilal, anlamı Türkler dünyanın 4 tarafında hilal gibi

doğarlar. Bu anlamı taşıyan şekle iki sembol daha ekleyerek derin anlam kazandırarak aşağıdaki son

şeklini vermiş oldum.

Sarı yuvarlak güneşi, bozkurt ise yöneticiyi ifade eder. Bu onganın (logonun) bütün anlamı şudur.

TÜRKLER DÜNYANIN DÖRT TARAFINDA HİLAL GİBİ DOĞAR, GÜNEŞ GİBİ AYDINLATIR, ISITIR VE

BOZKURT GİBİ YÖNETİR.

Hilalin Türklere İslam ile girmediğini temellendirmek için birkaç örnek vermek istiyorum.

Buryat Türkleri

Moğolistan bayrağı

Page 30: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

30

EZERBAYCAN

KAZAKİSTAN

KIRGIZİSTAN

TÜRKMENİSTAN

ÖZBEKİSTAN

UYGUR TÜRKLERİ

Tokuz Ersin Türklerinin bugünki Budist torunları

olan Nepal’in bayrağında dahi vardır.

Güneş ve ay Türklerin en önemli sembollerindendir. Bugün Türk Cumhuriyetleri ve Türk halkları

bayraklarında ayrı ayrı da olsa hilali veya güneşi görmek mümkündür.

Güneş ve ay öyle önemlidir ki Osmanlı devletine kadar gelmiştir. Örneğin 1485 yılında Osmanlı “ak

sancağı”nda KÜN-EKİ (Güneş-ay) vardır. Yine Osmanlı İmparatorluk armasının en tepesinde KÜN-Eki

vardır.

1485 Ak Sancak

Osmanlı İmparatorluk Arması

Page 31: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

31

Sayokan abalarının sol göğüs üzerinde bulunan ongan (logo) ise modernize edilmiş, sadece “Türk

Savaş Sanatı-Sayokan” cümlesini ifade eden bir tasarımdır.

Türk’ün “t” si ve savaş sanatları sözcüklerinin ortak “s” harfinin

üzerine,

“Sayokan” sözcüğü ilave edilerek,

bütün bir cümle bu ongan ile bir

araya getirilmiştir.

Kıyafetlerinin tasarımı da önem arz ediyor. Sayokan’da kıyafetlere aba denir. Kıyafetlerde Türkistan

çizgilerinin belirgin olmasına özen gösterdim. Özellikle Türklerde çapan, yalman en çok kullanılan

belirleyici kıyafetlerdir. Sayokan ve Yesüken’ de bu kıyafetlerden esinlenerek tasarımı yapılmıştır.

Sayokan’ın alagan eğitim programı kıyafetleri ile basagar eğitim programı kıyafetleri arasında

değişiklikler vardır.

Page 32: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

32

Alagan eğitim programı, bagatur yarışma alanına yönelik olduğu için kıyafetler doğu alpı ve batı alpı

kıyafeti olarak iki türdür. Doğu alpının kıyafeti mavi olup omuzlukları sarı, batı alpı kıyafeti beyaz olup

omuzlukları sarıdır. Sarı olmasının nedeni, sarı güneştir ve doğudan doğar batıdan batar. Yani

doğarken de batarken de mavinin ve beyazın üzerindedir (Aşağıda görüldüğü şekilde).

Batsık (Batı) alp abası

Togsık (Doğu) alp abası

Basagar abası ise sadece mavi renktedir. Alagan ve basagar abalarının üstlerinde değişiklik olurken

altları (pantolon) hepsinde beyazdır.

Basagar alp abası

Sınayçı (Hakem) abası

Page 33: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

33

Sayokan’ın sıradüzeni (Hiyerarşi) içinde ungun (unvan) ve sekmen (seviye) sahiplerinin de abalarında

değişiklikler vardır. Bu değişiklik aba renginde değil, yakalarındaki renklerin değişikliğidir. Bu kişiler

eğitimci olan kişilerin abalarıdır. Abaları mavi renktedir, aşağıda görüldüğü şekilde.

Talutay abası

(Siyah Kuşak 3.,4. ve 5. San seviye)

Tayangu, Tanyu abası

(Siyah Kuşak 6. ve 7.San seviye)

Ediz Tanyu abası

(Siyah Kuşak 8. Ve 9. San seviye)

Abaların beline kuşaklar takılır. Kuşakların bağlanmasında da bir anlam vardır. Kuşak bele iki kez

dolanarak ön tarafta bağlanır. Birinci dolama “Allah’a”, ikinci dolama “vatan ve millete”, birinci

düğüm “sadakati”, ikinci düğüm ise “ilke edindim” diyerek bağlanır. Kuşağın sağ ucunda Türk savaş

sanatı-Sayokan, sol ucunda ise kuşak sahibinin seviyesini belirten çizgiler ve ungunu (Unvan) yazılıdır.

Sayokan’ da siyah kuşak olabilmek için közgüye katılmak gerekir. Közgü veya gözgü ayna demektir.

Alpların zihinsel, ruhsal ve bedensel olarak kendilerini aynada görmelerini, kendileriyle yüzleşmelerini

sağlar. Yükselmeyi hak edip etmedikleriyle yüzleşirler. Bu yüzleşme 12 kapıdan geçerek olur. Her bir

kapıda ayrı bedensel ve psikolojik geçmeleri gereken engeller vardır. 13. Kapı Türkistan kapısıdır ve

elde ettiği sonuçla razılaşma kapısıdır.

Sayokan’ da selamlaşma da Türk geleneklerine göredir. Ayak ve yer selamı olmak üzere iki selam türü

vardır. Sayokan alplık okulu içinde sağ el yumruk yapılır, kalbin üzerine konur. Alplık okulu dışında ise

açık el kalp üzerine konarak selam verilir.

Page 34: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

34

Sayokan’da Bagatur oyunlarının yapıldığı alana “ALP YAZILIĞI” veya “URUŞ YAZILIĞI” denir.

Uruş yazılığı içinde daireler yer almaktadır. Bu dairelere “kabış alanı”, daire dışına ise “Saltuk alanı”

denir. Uruşlar (maçlar) Saltuk alanında 2, kabış alanında 1 dakika olmak üzere her uruş 3 dakikadır.

Page 35: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

35

Sayokan’ da sıradüzen (Hiyerarşi) aşağıdaki gibi kurgulanmıştır.

KAPININ ADI ANLAMI UNGUN

(UNVAN)

ÖGREDİK (EĞİTİM)

SÜRESİ

MANAY KAPISI

ÖRÜNG (AK) KUŞAK 5.TOY (Batı’nın rengi)

SAYOKAN’a giriş, kabul kapısı TORALP 4 AY

TOY KAPISI

GÖKÇİN KUŞAK 4.TOY (Doğu’nun rengi)

Acemilik, bilgisizlik kapısı TORALP 4 AY

KUNT KAPISI

SARI KUŞAK 3.TOY (Güneş’in rengi)

Dayanıklılık, sadelik kapısı TORALP 4 AY

MAMAK KAPISI

ALÇIN (Kırmızı) KUŞAK 2.TOY (Güney’in rengi)

Sakinlik, kendine dönüş kapısı TORALP 4 AY

KAZAN KAPISI

4 BULUNG KUŞAK 1.TOY (4 yönün rengi)

Tüm fiziksel emeklerin karşılığını alma, ruhsal disiplinlerin hayata

intikali yani kazanım kapısı.

TORALP 12 Ay

KAZAN KAPISI

SİYAH KUŞAK 1.KÜR (Siyah, Kuzey’in rengi)

(18 yaşın altında olunması şarttır), Alplık Okulu Siyah Kuşağı.

Aybar tarafından verilir.

TORALP 12 Ay

KAZAN KAPISI

SİYAH KUŞAK 2.KÜR

(18 yaşın altında olunması şarttır).Alplık Okulu Siyah Kuşağı..

Aybar tarafından verilir.

TORALP 12 Ay

KAZAN KAPISI

SİYAH KUŞAK 3.KÜR

(18 yaşın altında olunması şarttır).Alplık Okulu Siyah Kuşağı.

Aybar tarafından verilir.

TORALP 18 Ay

BAYDAR KAPISI

SİYAH KUŞAK 1.SAN

Zenginlik, liyakat, egemenlik kapısı. Bu sekmen ve ungun

Közgüde başarılı olunursa elde edilir.

TUYUN

2 sene bekleme süresi

18 yaşında olunması

şarttır.

NOGAY KAPISI

SİYAH KUŞAK 1.SAN

Azade, serbestlik kapısı. Tuyun olduktan sonra, SAYOKAN’ın

fiziksel ve ruhsal disiplinleri ile donanmış olarak serbestliğe hak

kazanmış olur.

TUYUN

Page 36: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

36

SİYAH KUŞAK 2.SAN

SAYOKAN’ın içinde görev almayı düşünen veya aktif hakem

olmayı veya ilerleyerek eğitici kadrolarında olup SAYOKAN Alplık

Okulu açmayı hedefleyenler.

EDİZ

TUYUN

20 yaş

3 sene bekleme süresi

sonrası közgüye girilir.

SİYAH KUŞAK

3. SAN

TALUTAY

23 yaş

4 sene bekleme süresi

sonrası közgüye girilir.

SİYAH KUŞAK

4. SAN

TALUTAY

27 yaş - 5 sene bekleme

süresi sonrası

közgüye girilir.

SİYAH KUŞAK

5. SAN

6.San'ı hak edebilmek için ;

sistemin teknik, taktik gelişmesini

sağlayan akademik tez hazırlamak

TALUTAY 32 yaş

6 sene bekleme süresi

SİYAH KUŞAK 6.SAN

TAYANGU

Bekleme süresi yoktur.

Teknik kurulun ve

Yabgunun takdiri ile.

SİYAH KUŞAK 7.SAN

TANYU

Bekleme süresi yoktur.

Teknik kurulun ve

Yabgunun takdiri ile.

SİYAH KUŞAK 8.SAN

TANYU

Bekleme süresi yoktur.

Teknik kurulun ve

Yabgunun takdiri ile.

SİYAH KUŞAK 9.SAN

EDİZ

TANYU

Bekleme süresi yoktur.

Teknik kurulun ve

yabgunun takdiri ile.

SİYAH KUŞAK 10.SAN

YABGU

Tüm Talutay, Tayangu,

Tanyu ve Ediz Tanyuların

seçimi ile.

Alagan eğitim programının, antrenman gün, ay ve yıllara göre müfredatı bulunmaktadır. Sıradüzende

yer alan tüm kuşakların teknik eğitim süresi, teknik içeriği ortaya konmuştur.

Page 37: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

37

Batının rengi

Doğunun rengi

Güneşin rengi

Güneyin rengi

Tüm yönlerin

rengi

Kuzeyin rengi

SAYOKAN’ DA KUŞAK BODUGLARININ (Renklerinin) ANLAMI:

ÖRÜNG (AK) BODUG: Geleni gerisin geri yansıtan. Ne iseniz onu karşıya yansıtırsınız. İlk kuşağın

örüng (ak) olmasının anlamı budur. Gelen yeni öğrenci, kendisinde ne varsa karşıya yansıtır.

GÖKÇİN (MAVİ) BODUG: Can, hayat ve canlılık anlamına gelir. Alpın Sayokan içinde canlılık

kazanmaya başladığı dönemdir.

SARI BODUG: Güneşi temsil eder, ancak anlam olarak ölüm ve yitirilmişliği ifade eder. Ölümü

unutmamak ve ölmeden önce güzel işler yapmaya başlamak. Yani OĞUZ olma yolunda kararlı

yürümek.

ALÇIN (KIRMIZI-KIZIL) BODUG: Enerji anlamına gelir. Yani bio-enerji demektir. Fiziksel ve ruhsal

enerjinin başlayıp yükselmeye doğru gittiği dönemdir.

4 BULUNG BODUG: Dört bodugun tüm özelliklerinin tamamlanmaya başladığı uzun dönem.

KARA BODUG: Emmek, içe çekmek, özümsemek. En kuvvetli ifadeyle pişmek anlamına gelir. Kişinin

aldığı eğitimle yanması ve pişmeye başlaması ve ilerledikçe pişmesidir.

Pişmek ne demek? Duygularını kalp-akıl ilişkisiyle kontrol edip, sosyal hayatını duygusallık ve

taassuptan uzak dengeleyebilme kabiliyetidir. Hayatı, bilgi temeli üzerine oturtup yaşam ile ölüm

arasındaki varoluşu dengeleyebilmektir.

“İnsanların ve tüm varlıkların temel yapısını oluşturan yaratılış, değişim ve gelişim ilke ve kanunları

vardır, ona fıtrat denir. Göklerin, yerin, insanların, hayvanların, bitkilerin yani her şeyin yapısı ve

işleyişi ona göredir. Bilimde, teknolojide ve insan ilişkilerindeki temel kanunlar da bunlardır. Örneğin,

Adem (A.S)’dan bugüne Allah’ı inkar eden olmamıştır, ama dini hükümleri, reddeden herhangi bir dine

mensup olmayanlar olmuştur. Fıtrat, Allah’ın tüm ayetleri ile yüz yüze ve uyumlu biçimdedir. Ayet

sadece Kur’an’da yazılı metinler değildir. Yaratılan her şey ayettir. Bundan dolayı Kur’an’da, sık sık

fıtrata vurgu yapılmış ve Kur’an’daki örneklerin tamamı fıtrattan yani doğadan seçilmiştir. Fıtrattaki

şeylerin, kendi içinde ve diğer şeylerle ilişkisinde bir sistem vardır. Bunu her insan, bilgisi ve tecrübesi

ölçüsünde bilir. Tıpkı bunun gibi, Kur’an’daki dini hükümlerin de kendi içinde ve diğerleri ile ilişkisinde

bir sistem vardır. Bu sistem fıtratla birebir uyumludur. Öyle olmasaydı örnekler fıtrattan seçilemezdi.

Tüm varlıklarda; göklerde, yerde, hayvanlarda, bitkilerde, kendi içimizde hâsılı her yerde onun ayetleri

vardır. Her insan, bu ayetlere bakarak Allah’ın varlığı ve birliği konusunda tam bir kanaate ulaşır. Bu

sebeple bütün dinlerde ve bütün toplumlarda Allah inancı vardır. Birçok insan fıtrata aykırı davranışa

girer ve dengeleri bozar. Bu, onu suçlu duruma sokar. Mutlaka, insan, fıtrata aykırı davrandığının

farkında olur. İçten içe bunun rahatsızlığını duyar. Onu bu davranışa iten, menfaatleri, beklentileri

veya duyduğu özentilerdir. Sonra alışır ve rahatsız olmamaya, hatta zevk almaya başlar. Ama biraz

Page 38: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

38

düşününce içinde gizlediği rahatsızlık yeniden ortaya çıkar. Böyle kimseler, yaptıklarını düşünüp bir iç

muhasebesi yapmaktan kaçarlar”.

Din, Akıl sahiplerini, nebiler (peygamberler) vasıtasıyla gönderilen kitap ve hükümlerle bildirilen

gerçekleri benimsemeye ve uygulamaya çağıran ilahi kanundur. İnsanların yaratıcılarıyla, birbirleriyle

ve diğer varlıklarla olan ilişkilerinin belirleyicisidir.

Kur’an’da bu kanunlar (Evrensel kanunlar-değerler) ve onlarla oluşan varlıklardan her biri birer âyet

sayılmıştır. Bu ayetlerle Kur’an ayetleri arasında tam bir bütünlük vardır.

Bize göre çağımızın en önemli problemi din-bilim ilişkisinde odaklanmaktadır. Bilimin kaynağı fıtrattır.

Din ile fıtrat arasında da birebir ilişki kurulabilirse insanlığa çok büyük bir hizmet yapılmış olur. Bilimde

de aynısıdır. Fıtrata, yani tüm varlıkları oluşturan, geliştiren ve değiştiren kurallar bütününe uymuş,

varlıklar âlemiyle tam bir uyum içine girmiş olur. Bu uyumu bozacak oluşumlar, kişiyi, toplumu ve

çevreyi de bozar.

Fen ve teknik bilimciler, fıtrata uymak için gayret gösterirler. Onlar kanun koymaz, var olan kanunları

keşfederler. Bu da fıtrata uymayı kolaylaştırır. Sosyal bilimcilerin keşfettikleri kanunlar da vardır. Ama

onların birçoğu kanun koymayı tercih eder. Böyleleri toplumu kendilerine göre şekillendirme arzusu

taşırlar. Bu sebeple sosyal alanda fıtrata aykırı kanun ve uygulamalar çok görülür. Bunun kötü etkisi

zamanla ortaya çıkar ve dengeler bozulur. Zarar, oldukça büyük ve uzun süreli olur.

Fen ve teknik bilimlerle ulaşılan sonuçları, fıtrata aykırı kullanıp insanı ve çevreyi bozmak da

mümkündür. Fıtratta kadercilik yoktur. Allah Teâlâ, bu iddiada bulunanları şu âyette kınamıştır.

Müşrikler diyeceklerdir ki: “Allah hidayeti oluştursaydı ne biz şirke düşerdik ne atalarımız. Bir şeyi

haram da kılmazdık.” Onlardan öncekiler de yalana böyle sarıldılar ve sonunda azabımızı tattılar. De

ki: “Yanınızda bununla ilgili bir bilgi var mı ki, çıkarıp bize gösteresiniz. Siz sadece zannınızın peşine

takılmışsınız; siz sadece atıyorsunuz. De ki, susturucu delil Allah’ınkidir; eğer hidayeti oluştursaydı

elbette hepinizi yola getirirdi.” (En’âm 6/148–149)” (Prof. Dr. Abdülaziz BAYINDIR)

Allah’ın dininin, günümüz dünyasında ve İslam(!) dünyasının gelenekselleştirdiği din anlayışı ile

bağdaşmadığı bir hakikattir, aynı terminoloji kullanılsa bile.

Allah’ın Kur’an’ da dinini fıtrat olarak belirtmesi, pişmenin de fıtratla ne kadar uyumlu olup

olmadığımızla orantılı gerçekleşeceğini ortaya koyar.

Bengigü Kağan’ın diktirdiği ancak, kırık ve ve silinmiş durumda çoğu yeri okunamayan Kara Balasagun

bitik taşının en üstünde 6 satırlık şu yazı önemlidir.

“BU TENGRİKİNİÑ TENGRİDE KUT BOLMIŞ ALP BİLGE TENGRİ UYUĞUR KAĞANIÑ BİTİGİ.”

“Bu Tanrı mutabakatıyla, Tanrı tarafından kut almış, devletin Tanrı’ya uyumlu kağanının yazısıdır.”

Page 39: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

39

Muhakkak ki insanlar inançlarında özgürdür, istedikleri dine mensup olabilirler. Çünkü bu tercih hakkı

Allah’ın insanlara verdiği bir haktır. Bundan dolayı Allah’ın dininde zorlama yoktur. Ancak, insanlar

farklı din ve inançlara sahip olsa da evrensel yasalara ve değerlere uyumlu olabilmeleri mümkündür.

Her şey bilgi ve bilim temelli olduğunda, gerçeği, yaşamın anlamını, nasıl yaşanması gerektiğini

öğrendiğimizde pişmiş oluruz.

“Bir inancı zorla değiştirmek mümkün olmadığından böyle yerlerde iç çekişmelerin, baskı ve

zulümlerin sonu gelmez. Dinin özü imandır. İmanın temeli de kalp ile tasdiktir. Kalp insanın iç

dünyasıdır. İnsan burada alabildiğine hürdür. Hiçbir inanç, insana zorla kabul ettirilemez. En baskıcı

rejimler dahi bunu başaramazlar. Allah teala şöyle buyurur:

“Dinde zorlama olmaz; artık doğru ile eğri birbirinden iyice ayrılmıştır. Bundan böyle kim zorbaları

tanımaz da Allah’a inanırsa kopmak bilmeyen sağlam bir kulpa yapışmış olur. Allah işitendir, bilendir.”

(Bakara 2/256)” (Prof.Dr.Abdülaziz Bayındır)

“Her fert istediğini düşünmek, istediğine inanmak, kendine mahsus siyasi bir fikre sahip olmak, seçtiği

bir dinin icaplarını yapmak veya yapmamak hak ve hürriyetine sahiptir. Kimsenin fikrine ve vicdanına

hakim olunamaz.” (M. K. ATATÜRK 1918)

“Din lüzumlu bir müessesedir. Dinsiz milletlerin devamına imkân yoktur. Yalnız şurası vardır ki, din

Tanrı ile kul arasındaki kutsal bir bağlılıktır. Mutaassıp İslamcıların. din komisyonculuğuna izin

verilmemelidir. Dinden maddi çıkar sağlayanlar alçak kişilerdir. İşte biz, bu duruma karşıyız. Buna izin

vermiyoruz. Bu gibi din ticareti yapan kimseler, saf ve masum halkımızı aldatmışlardır. Bizim ve sizin

mücadele edeceğimiz ve ettiğimiz bu kimselerdir.” (Laiklik ve Atatürk’ün Laiklik Politikası, Genel

Kurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüd Başkanlığı,)

“Bunca yüzyıllarda olduğu gibi, bugün de, milletlerin bilgisizliğinden ve bağnazlığından yararlanarak

bin bir türlü siyasî ve kişisel amaç ve çıkar sağlamak için, dini âlet ve araç olarak kullanmak

girişiminde bulunanların, içeride ve dışarıda varlığı, bizi bu konuda söz söylemekten, ne yazık ki, henüz

uzak bulundurmuyor. İnsanlıkta, din hakkındaki bilgi ve anlayış, her türlü hurafelerden sıyrılarak

gerçek bilim ve tekniğin ışıklarıyla arınmış ve mükemmel oluncaya kadar, din oyunu aktörlerine, her

yerde tesadüf olunacaktır.” (1927 Nutuk II, s. 708)

“Din evrensel ve zaman üstüdür. Yani dinin zamana ve mekâna bağlı olmayan değişmez kuralları

vardır. Politikalar ve kanunlar ise zamana, mekâna ve ihtiyaçlara göre değişir.” (Prof.Dr. Abdülaziz

Bayıdır)

Devletlerin, kurumların tabiatıyla sanatların dini olmaz, insanların dini olur bundan dolayı Sayokan’a

veya Yesüken’ e bir din isnat etmek ancak cahillik veya art niyet olur. Devletler, sanat dalları, dini

hükümlerden sorumlu değildir ve ahiretle ilgili bir endişe taşımaz.

Page 40: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

40

Orta yaş ve üzeri insanlar, askeri, emniyet ve güvenlik personelleri için tasarladığım BASAGAR eğitim

programının temel özelliği 10 ALTAÇU (strateji) üzerine kurulmuş olmasıdır. Bu 10 Altaçunun isimleri

sırasıyla

1. ARAL ALTAÇU : Aralık, orta, ortalık.

2. BELEK ALTAÇU : Kılavuz, rehber.

3. SAK ALTAÇU : Dikkat, uyanıklık, ihtiyat.

4. ÖTGÜR ALTAÇU : Delici, delip geçen.

5. ÇABADAK ALTAÇU : Hayret, şaşma.

6. KAÇKAR ALTAÇU : 1- Koç gibi, koç yiğit 2- Koç başı.

7. KAŞKA ALTAÇU : 1- Yiğitlik, mertlik 2- Üstün vasıflılık 3- Dayanıklılık, metanet.

8. MONGUÇ ALTAÇU : Atik, çevik, hamleci.

9. TAMU ALTAÇU : Cehennem.

10.ONGUR ALTAÇU : Kurtuluş, salah.

Silahlı, silahsız, bire-bir silahlı-silahsız, bire-çok silahsız-silahlı kişilere karşı savunma altaçularla

sağlanmaktadır. Basagar programında bu altaçuların oluşmasında 114 denek görev almıştır. Alagan

programında yararlanılan deneklerle beraber toplam 938 denek görev almıştır. Deneklerden elde

edilen sonuçlar kategorik başlıklar altında toplanmış, daha sonra türüne göre teknik stratejiler

oluşturulmuştur.

Basagar programının kendi içinde 108 er saatten oluşan üç eğitim dönemi vardır. İlk 108 saatlik

dönem, haftada 3 antrenman 4,5 saat çalışma programı ile 6 ayda, haftada iki antrenman 3 saat

çalışma programı ile 9 ayda sona erer. Bu süre sonunda kişi kendini her türlü konum ve koşullarda

savunabilecek seviyeye ulaşır.

İkinci 108 saatlik dönemden sonra antrenmanlara devam etmek isteyenler, üçüncü 108 saatlik

programa dahil olur ve Alagan eğitim programıyla tanışırlar. Basagar eğitim programında alplar en

yüksek siyah kuşak 2.San seviye ve Ediz Tuyun ungununa (Unvanına) ulaşabilirler. Seviye ve ungununu

yükseltmek isteyenler muhakkak Alagan eğitim programını da hem kuramsal (teorik) bilmek hem de

uygulayabilir olmak zorundadırlar.

Page 41: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

41

SAYOKAN’ın eğitim verildiği yerlere isim bulma konusunda çok düşünüldü. Araştırmalar sonunda Prof.

Dr. Özbay GÜVEN hocamızın çalışmasından istifade edildi.

“Eski Türkler M.Ö. 6. Yüzyılda “Pi-yung” adı verilen kale şeklindeki bir binada “Alplık Teşkilâtı”nı

kurdular. Dünya tarihindeki ilk kurumlaşmadır.” (Prof. Dr. Güven Ö. Türklerde Spor Kültürü s.22-23).

Bu nedenle, Sayokan eğitim yerlerine spor kulübü tanımı yerine ALPLIK OKULU, uygulayıcılara ise

sporcu yerine ALP diyoruz.

Sayokan Bagatur Oyunlarında yarışma gurupları (Kategori) dört başlık altında yürütülmektedir. URUŞ

– TOLA – TAYÇU ve KÜN-EKİ ÖDÜŞÜ.

URUŞ OYUNLARI: Bu başlık altında BALA URUŞ ve UB-URUŞ öçeşleri (yarışları) düzenlenir.

Bala Uruş Oyunlarında 11-12-13 yaş arası guruba ÇAYAN BALA BOYU, 14-15 yaş arası guruba ise EDİZ

BALA BOYU denir.

Page 42: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

42

Ub-Uruş Oyunlarında ise, 16-17 yaş guruba GENÇALP-AYAK BOYU, 18-20 yaş arası guruba KONURALP-

ORTA BOY, 21-35 yaş arası guruba da BATURALP-BAŞ BOYU denir.

TOLA-TAYÇU OYUNLARI: Tola ve Tayçu, farklı alplık okullarından 3 alptan oluşan okul takımlarının

birbiriyle yarışmasıdır. Bu takımlara Tola veya Tayçu takımı denir. Tola ve Tayçular, adları ve içinde

teknik (İrtiş) sıraları farklı kurgulanmış, belli sıkıdüzenler (disiplinler) içinde, müzikle icra edilen teknik

gösterilerdir. Üç alptan oluşan her takım elemanının tola veya Tayçu içindeki teknikleri birbiriyle ve

kullandıkları müziğe uyumlu yeteneklerini sergilemeleri sonucu sınayçıların (hakemlerin)

değerlendirmelerine göre derecelendirilirler.

Tola, Alagan eğitim programı içinde yer alır. Tola Bala Oyunları kendi içinde yaş guruplarına göre

ÇAYAN BALA TOLA, BALA TOLA, EDİZ BALA TOLA, SALTUK TOLA OYUNLARI olarak dört gurupta

düzenlenir.

Tayçu ise Basagar Eğitim programı içinde yer alır. Tayçu oyunlarına, programı gereği orta yaş ve üzeri

alplar katılırlar. Yani 50-60 yaşında bir basagar alpları yarışmalara katılabilir. Tayçu oyunları da yaş

guruplarına göre kendi içinde TONKA TAYÇU ve TÖRKE TAYÇU OYUNLARI olarak iki gurupta

düzenlenir.

Page 43: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

43

Tayçu oyunları da Tola oyunları da rakiplerin karşılıklı mücadele ettikleri bir yarışma biçimi değil,

takımlar arası bir yarışma biçimidir.

Tayçu oyunlarından amaç, orta yaş ve üzeri insanlarımızın gençlik dönemlerinde yaşamadıkları

heyecanı hem kendilerinin hem de eşlerin ve çocuklarının yaşamasını sağlayarak, eşlerine ve

çocuklarına örnek olmalarına katkı sağlamaktır.

KÜN-EKİ ÖDÜŞÜ OYUNLARI: Alagan eğitim programında var olan bu eğitim, aynı alplık okulundan

seçilen iki alagan alpının önceden kurgulanmış saldırı ve savunma tekniklerinin birbirlerine karşı

savaşıyormuş (Kaçut-Usnat) gibi, görsel estetiğin ön planda olduğu, müzik eşliğinde yapılan bir

yarışma biçimidir, alplık okulları arası düzenlenir. KÜN güneş, EKİ ay ve Ödüş zaman, döngü demektir.

Bir anlamda Güneş ve ayın birbiriyle uyumlu döngüsünü temsil eder.

KÜN-EKİ ÖDÜŞÜ, dört döngüden oluşur, 1. Döngüde KÜN (Güneş) batar, EKİ (Ay) doğar. 2.Dönüde EKİ

batar, KÜN doğar; 3.Dögüde KÜN (Güneş) tutulur; 4.Döngüde EKİ (Ay) tutulur. Tüm bu döngüler

tekniklerle görselleştirilir.

Alplardan biri KÜN (Güneş) bir diğeri EKİ (Ay) olur. Abasının omuzluğu sarı renkte beyaz abalı alp Kün

(Güneş), abasının omuzluğu sarı mavi abalı alp ise EKİ (Ay)’ dir.

Page 44: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

44

KÜN-EKİ kurgusu içindeki teknikler eksiksiz, sıkıdüzen (disiplinli) içinde, alpların birbiriyle uyumu ve

savaşıyormuş (Kaçut-usnat) görseli içinde icra edilmesi gerekmektedir. Seçilen müziğin folklorik

olması da şarttır.

BASILI EVRAKLAR:

Sayokan’ın tüm sertifika, diploma, katılım belgesi vb basılı evrakların içerik metinleri Türkiye Türkçesi

ve İngilizce çevirisinin yanında metin aynı anlamı ifade eden eski Türkçe ve urkunca (Göktürkçe)

alfabe ile de yazılır.

Page 45: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

45

Japon, Kore ve Çin savaş sanatlarının tüm sertifika, diploma ve benzer belgelerinde kendi yazıları

kullanılmış, gerektiğinde İngilizce çevirisi de ilave edilmiştir. Dünyada bu savaş sanatlarını yapanlar

daima, belgelerini bu ülkelerden almayı tercih etmişlerdir. Algı şudur, bu ülkelerin yazılarının matbu

edilmiş belgelerini almak bir ayrıcalıktır. Çünkü bu ülkeler “tarihlerinden gelen” yazı sistemini

kullanmaktadırlar. Bundan dolayı belgeler, tarihin derinliklerinden gelen yazı sistemi ile yazılmış algısı

oluşturulmaktadır. Bu keskin algı bile, bu savaş sanatlarını yapan dünya insanlarını, sırf bu yazı sistemi

ile yazılmış belgeleri almak için, savaş sanatlarını icra ettiği ülkelere gitmesine sebep olmuştur.

Kadim bir medeniyet olan Türk Milletinin ilk yazısı Urkunca Türk Savaş Sanatı-Sayokan ve Türk Kılıç

Sanatı-Yesüken’ de bu yazı sistemi kullanılarak güncellemiş oluyor, önce geçmişini unutmuş

milletimize hatırlatıyoruz.

Türklerin eski yazısını Arap alfabesi zannedenler, urkuncayı görüp şahsıma Çince mi ya da Japonca mı

sorularını sorunca geçmişimizden ne kadar koptuğumuzum hakikati ortaya çıkıyor. Çünkü Türk

tarihini Osmanlı ve Selçuklu tarihi ile sınırlayanların veya öyle zannedenlerin, Türk tarihinin M.Ö. 12

binli yıllara gidebileceğini hayal bile edemiyorlar.

Bu acınası gerçek ülkemizdeki İslam öncesi tarihçilerin omuzlarında taşıdıkları bir vebal, milli eğitimin

ise sorumsuzluğundan başka bir şey değildir.

Basılı evraklarda M.Ö. 9. Yüzyıldan itibaren kullanılan urkunca yazı sistemini kullanmamız bile,

uluslararası alanda dikkati çekmekte, Türk Milletinin kadim bir millet olduğunu anlatmaya gerek

duymamaktayız. Çünkü medeniyet, dil ve yazı temeli üzerine kurulur.

Page 46: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

46

Savaş sanatları, kurucularının ortaya koydukları teknik sıkıdüzenler (disiplinler), her kurucunun

mücadeleye nasıl baktığı, bu bakış açısına göre teknikleri gruplaştırdığı tecrübeleriyle taktik ve

stratejik sınıflandırdığı, en kolaydan en zora doğru kümeleştirdiği gerek kuramsal (teorik) gerekse

uygulamalı bir eğitim, öğreti sistemidir.

Kimi sistem kurucuları ortaya koydukları öğretide, estetik kaygıları önemseyerek, görselliği ön planda

tutar, kimi kurucular görsellikten ziyade gerçekte kullanılabilir ölçüleri önemseyerek öğretisini her

türlü konum ve koşullarda kullanılabilir eğitim haline getirir. Ama yumruk, ne tür biçimde kullanılırsa

kullanılsın yumruktur. Tekme de aynı şekilde. Sonuç olarak sistem kurucuları yoktan yumruk, tekme

icat etmezler. Ne Çin savaş sanatlarında kullanılan yumruğun ne de Japon, Kore savaş sanatlarında

kullanılan yumruğun birbirinden farkı vardır. Çünkü elimizi yumruk yaptığımız zaman onu kollarımızın

sınırlı hareket kabiliyeti içinde kullanabiliriz. Tekmelerimizi de, tabiatıyla bedenimiz belli sınırlar

hareket edebilen yaratılışa sahiptir.

Page 47: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

47

Bu sınırlı hareket edebilme kabiliyetlerimiz içinde birbirine benzer görünen tekniklerden oluşan

sistemler arasındaki fark nedir?

Bu farkın oluşmasındaki nedenleri şöyle sıralayabiliriz.

1-Sistem kurucularının, tecrübelerinin, birikimlerinin oluşmasına neden olan olaylarda yüzleştiği

konum ve koşulların şiddeti, nedensellikler, o anki içinde bulunduğu zihinsel, ruhsal durumlar, karşı

verilen tepkiler ve bunların sağlıklı analizleri çok önemlidir. Hepimiz askere gider, hepimiz silah

kullanmasını öğrenir ve atışlar yaparız. Ancak çatışma veya savaşta silahı kullanan ruhsal ve zihisel

yapımızla, atış alanındaki durumumuz aynı değildir. Silahı atış alanında kullanmak gerçek, savaşta

kullanmak ise hakikattir. İşte bu veriler, stratejilerin oluşmasını sağlar. Bu nedenle sistem kişiyi her

türlü konum ve koşullara hazırlamayı hedefler. Bu yol zordur, acıları çoktur, gerek zihinsel gerek

bedensel yüksek dayanıklılık ister.

2-Görselliğe önem veren kurucuların tecrübe ve birikimlerini öğreti durumuna getirirken görselliğe

(gösteriye) verdikleri önem, estetik kaygıları ön planda tutmalarını neden olur. Yani gerçek

mücadeleye karşı duruştan ziyade, mücadeleyi fantastik alana taşıyan, tanımlayan ve buna göre

anlayış geliştiren kurucuların yoludur. Bu yol içinde yarı hayal yarı gerçek unsurlar taşır. Bu tür

kurucular sistemlerinin toplumda yayılmasını ve tanınmışlığını önemserler, sunumda ambalajının

albenili olmasına, yaldızlı söylemlerle, sloganlarla ifade edilmesine daha çok yer verirler. Bu yapıyı

Çin, Kore ve bazı Japon savaş sanatlarında daha belirgin görürüz. Hayali mücadeleyi, gerçek gibi

gösteren bir ambalaj içine koymaya benzer.

Sonuç olarak, savaş sanatları arasındaki farklar tekniklerinin benzerliğinde değil, öğretiyi ortaya koyan

kurucuların mücadeleye nasıl baktıkları, buna bağlı olarak öğretilerinde öne çıkan kaygıları ile

ilişkilidir.

Bu öğretilerin her biri ait oldukları milletin karakterini de yansıtır. Karakterlerinde zafiyetler bulunan

milletler, savaş sanatları ile bu zafiyetlerini örtülemeye, gizlemeye çalışırlar. Savaş sanatları ülkemizde

sanıldığı kadar önemsiz ve gereksiz bir olgu değildir. Özellikle Türk Milleti için önemi çok daha yüksek

olmalıdır. Tarihimizden gelen bir özelliğimiz vardır. Türkler, “ordu millettir”.

Sayokan, Türk Milletinin karakterini taşıyan, yaşatmaya çalışan, estetik ve görsel kaygılardan ziyade,

hakikatle yüzleşmeye hazırlanmak anlayışı üzerine kurulmuş bir Türk savaş sanatı sistemidir.

Page 48: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

48

Sayokan’ın teknik farklılıklarını ancak böyle görebilir, anlayabiliriz. Milli karaktere uygun olarak

kavramlar bütününün (terminoloji) meydana getirilmesinde izlenen yöntemde, alplar arası sosyal

ilişkilerde, yarışma alanında yaşatılan ritüellerde ortaya konan farklılıklar, Sayokan’ın Türk Milletine

ait olduğunu ortaya koyar.

EĞER BİR SİSTEM KİŞİYİ YARI HAYAL YARI GERÇEK BİR DÜNYADA MÜCADELEYE HAZIRLIYORSA,

HAKİKATLE YÜZLEŞMEK, İÇİNDE KORKULARI BARINDIRIR. MÜCADELEYE HAZIRLANMAK DEMEK, TÜM

KORKULARIN ORTADAN KALDIRILMASIYLA MÜMKÜNDÜR. BUNUN İÇİN ÖNCE KALBİN HÜR OLMASI,

BEDENİN ÇETİN ZORLUKLARA KARŞI KOYABİLECEK EĞİTİMDEN GEÇMESİYLE MÜMKÜNDÜR.

KUŞAK BAĞLAMA VE SABTUR TÖRENİ

Diğer savaş sanatlarında olmayan farklı başka bir gelenekte “Kuşak Bağlama” dır. Sayokan’ da kuşak

bağlamaya da anlam verilmiştir. Kuşak bele iki kez dolanarak ön tarafta bağlanır. Birinci dolama

“Allah’a”, ikinci dolama “vatan ve millete”, birinci düğüm “sadakati”, ikinci düğüm ise “ilke edindim”

diyerek bağlanır.

Page 49: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

49

Siyah kuşak 1.San sekmen ve Tuyun ünvanına sahip alplar siyah kuşaklarını bellerine “Savtur Töreni”

ile bağlarlar. Yani ilk Közgüye katılmış toralplar, közgüde kendileriyle yüzleşme sonunda Türkistan

kapısından başarıyla geçerlerse Savtur törenine katılmaya hak kazanırlar. Bu tören alpın Nogay

kapısındaki süresini doldurup, kapıdan çıkışında yapılır. Nogay kapısından (Azade, salıverme kapısı)

çıkarlar. Savtur, yani sabtur; SAB, söz demektir. TUR ise durmak fiilinden “DUR” emridir. Sözde

durmak, kararını sürdürmek, sözle duruş ortaya koymak anlamına gelir. Bir uğurlama törenidir. Bir

karar verme aşamasıdır. Ya SAYOKAN’dan ayrılıp hayatına devam eder ya da SAYOKAN’ ın içinde

kalıp, ilerleyerek, SAYOKAN içinde kendi yeteneklerine uygun alanda hizmet vermeye karar verir.

Savtur töreni siyah kuşak altı alplara yaptırılmaz. Savtur töreninde alplar kuşaklarını önlerine koyar, 9

adım geri giderler. Savtur törenini bir Aybar ve bir Baş Aybar yönetir.

Savtur töreninin yapılış şekli ve sözleri aşağıdaki gibi uygulanır.

1 – MANAY KAPISI (Örüng Kuşak): Sayokan’a giriş, kabul kapısı.

Aybar: Sayokan’a hoş geldiniz. Adınız “Alp” tır. Alp gibi gir içeri.

Alplar: Ha !

1 ADIM atılır.

2 – TOY KAPISI ( Gök Kuşak): Acemilik, bilgisizlik kapısı.

Aybar: Acemilik korkunuz, cehalet yolunuz olmasın. Cesaret ile gir içeri.

Alplar: Ha !

1 ADIM atılır.

Page 50: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

50

3 – KUNT KAPISI (Sarı Kuşak): Dayanıklılık, sadelik kapısı.

Aybar: Çelikten bedenlere selam olsun. Nakşeden eller, anlatan diller daim olsun. Zırhınla gir içeri.

Alplar: Ha !

1 ADIM. atılır.

4 – MAMAK KAPISI (Kızıl Kuşak): Sakinlik, kendine dönüş kapısı.

Aybar: İlim kendin bilmektir. Yolu gönle girmektir. Sükunetle gir içeri.

Alplar: Ha !.

1 ADIM atılır.

5 – KAZAN KAPISI (4 Bulung Kuşak): Tüm emeklerin, karşılığını alma kapısı.

Aybar: 16 bin yıldan beri gelirsin,

İstemi Kağan, Eçim Kağan, Ökül Tigin,

Atilla, Kül-Tigin, Alparslan,

Çağ kapatıp-açan, Fatih Sultan Mehmet Han,

Kamutayın olmaz, mazini unutursan,

Önder Atatürk’ten sana miras, İŞTE TÜRKİYE

Alplar: Ha !

Aybar: Unutmadık, borçluyuz şehitlerimize,

Ne kaybettin, ne kazandın sor gönlüne,

Kazanmaya yol tut, gir içeri.

Alplar: Ha !

3 ADIM atılır.

6 – BAYDAR KAPISI ( Siyah Kuşak): Zenginlik, liyakat, egemenlik kapısı.

Aybar : Bir önüne bak, bir özüne,

Ustalık bedende hak oldu mu?

İlim aklını buldu mu?

Tabgaç yüreğin duruldu mu?

Ver sözünü, tanı özünü.

Erkişi gibi gir içeri.

Alplar: Ha !

3 ADIM atılır.

Yabgu: Aybarların başı! Bu alplar, Türk savaş sanatı Sayokan’da, çıraklıktan ustalık, hamlıktan

olgunluk, cehaletten bilgelik, korkaklıktan cesaret, isyandan şükür kapısının adayları mıdır?

Baş Aybar: Yabgum! Allah şahittir, sende şahit ol, konuklarımızda şahit olsun ki; bu alplar, çıraklıktan

ustalık, hamlıktan olgunluk, cehaletten bilgelik, korkaklıktan cesaret, isyandan şükür kapısının

adaylarıdır. Alplara döner.

Baş Aybar: Dediğim doğru mudur?

Alplar: Ha!

Baş Aybar: Kuşaklar bele !

Page 51: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

51

Alplar: Ha! Alplar kuşaklarını bele dayarlar.

Baş Aybar: Allah’a!

Alplar: Ha! Kuşağı bele bir kez dolarlar.

Baş Aybar: Vatan ve millete!

Alplar: Ha ! Alplar kuşağı bele ikinci kez dolarlar.

Baş Aybar : Sadakatı!

Alplar: Ha ! İlk düğümü atarlar.

Baş Aybar: İlke edindim!

Alplar: Ha ! Kuşaklarını bağlamayı bitirirler.

Yabgu : Hayırlı olsun ! Devletimiz, bayrağımız, milletimiz yüreğinizde daim, bedeniniz avar olsun !

Alplar: Ha!

Alplar sağ ayaklarını sol ayaklarının yanına koyarak hazır ol pozisyonuna geçerler.

7 – NOGAY KAPISI: Serbestlik, azade kapısı.

Baş Aybar: Yolunuz atkın, bahtınız açık olsun !

Alplar: Ha !

Sol baştaki alp halka oluşturmak üzere hareket eder. Davul ritmi ile düzenli yürünür. Halka

oluştuğunda.

Baş Aybar: Milletlerin tarihini bilmeyen nesilleri, içlerinde milletlerine karşı canlı bir ilgi ve sorumluluk

duygusu da hissetmezler. Böylelerinin yabancı tesirlere kapılması ve yabancılara köle olması çok

kolaydır.”

“Ey Türk ! Yukarıda gök çökmedikçe, aşağıda yağız yer delinmedikçe senin ilini töreni kim

bozabilir? Tanrım! Dirlik ve birliğimizi, vatan ve milletimizi iç ve dış düşmanlardan ve Allah’a karşı

mahcup olmaktan bizleri koru.

Alplar: Ha !

Alplar halkadan dirsek temasla tek sıra olurlar. Karşılarında duran Türk Bayrağına eğer varsa

protokole, selam verilir. Daha sonra misafirler başta olmak üzere yemekler yenir, sohbetler edilir.

Page 52: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

52

Savaşçının yolu der ki; Bir kimse tehlikeli bir yolu bilse ve bildiği halde o yoldan gitse ona cahil denir.

Savaşçının yolu der ki; Tedbirli olmak kadar akıllılık yoktur. Eziyet etmekten sakınmak kadar sakınma,

güzel ahlâk gibi asalet ve kanaat kadar zenginlik de yoktur.

Savaşçının yolu der ki; ilim, fiili için yaratılmıştır, yoksa sırf bellenmek ve milleti anlatmak için değil.

Önce öğren, ardından gereğini yap ve daha sonra da başkalarına öğret.

Savaşçının yolu der ki; Dünyalıklara kavuşmuşsun, elindekileri kaybetmişsin, halk sana iltifat etmiş

veya sırtını dönmüş, bunların hiç birine aldırma. İşte bu kıvama geldiğinde insanların en güçlülerinden

olursun.

Savaşçının yolu der ki; İkiyüzlü riyakar konuştuğunda yalan söyler, söz verdiğinde sözünde durmaz,

güvenildiğinde hainlik yapar.

Savaşçının yolu der ki; Dünyada bel bağladığın herkes ve her şey senin tanrın, kendisinden korktuğun

veya umduğun herkes senin ilahın demektir. Hayali çok olanın tanrısı da çoktur. Çok hayal peşinde

koşan dünyaya elini açıp dilencilik yapan adama benzer. Ya da arzularına kul olmuş zalime benzer.

Savaşçının yolu der ki; Hiçbir nimet yoktur ki yanı başında bir sıkıntı bulunmasın, hiçbir başarı yok ki

tasa içermesin, hiçbir genişlik yok ki beraberinde bir darlığı barındırmasın.

Savaşçının yolu der ki; Konuşmak istediğinde önce konuşacağın şey üzerinde düşün, konuşmaya

yönelik niyetini düzelt ardından konuş…Bundan ötürü şöyle denilmiştir. “Cahilin dili kalbinin önünde,

akıllı ve bilgili kişinin dili de kalbinin arkasındadır.

Savaşçının Yolu der ki; Bir kimseye ok atılmasını söz atılmasından daha çok severim. Çünkü ok yerini

bulmayabilir. Ama dilden çıkan söz yerini bulur.

Savaşçının Yolu der ki; Üç kimse, ancak üç şeyin zuhurunda bilinir.

1.Halîm olan, ancak öfke anında belli olur.

2.Kahraman ancak harpte belli olur.

3.Kardeşlik ancak ihtiyaç zamanı anlaşılır.

Page 53: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

53

Savaşçının Yolu der ki; Bir kimse kibri bırakırsa, tevazuyu başarır. Bir kimse boş sözü bırakırsa,

hikmeti (Doğru hükmü) bulur. Bir kimse, alay etmeyi bırakırsa değer kazanır. Bir kimse, halkın

elindekine göz dikmezse insanlardan sevgi görür. Bir kimse, onun bunun ayıbını araştırmazsa kendi

ayıplarını kapatır.

Savaşçının Yolu der ki; Bir alim, ilim ile ahiret isterse hiç kimseye haset etmez. Kimse de onu

kıskanmaz, ona haset etmez. Ama dünyalık için ilim tahsili yapanlar birbirlerini kıskanır, çekemezler.

Savaşçının Yolu der ki; Bir kimse, sende olmayan bir özellikle seni överse bil ki bir gün sende olmayan

bir vasıfla da seni kötüler. Ondan emin olma, ona güvenme.

Savaşçının Yolu der ki; Temiz bir kimseye atılan iftira göklerden daha ağırdır. Kanaatkâr kalp,

denizden daha derindir. İnsandaki hırs, ateşten daha yakıcıdır. İnsanın muhtaç olduğu şeyi elde

edemeyişi zemheriden daha soğuktur. Dedi kodu en öldürücü zehirden daha tesirli bir zehirdir.

Savaşçının yolu der ki; İlmin birincisi susmaktır. İkincisi dinlemektir. Üçüncüsü korumaktır.

Dördüncüsü gereğini yapmaktır. Beşincisi ilmi yaymaktır.

Savaşçının yolu der ki; Bir ilim sahibi bildiği ile amel etmeyince, cahil ondan bir şey öğrenmek

istemez. Bir âlim bildiğini işlemezse, ilminin ne kendisine ne de bir başkasına faydası olur.

Savaşçının yolu der ki; İnsan öğrenci olmadıkça âlim olamaz. Bildiği ile amil olmadıkça hakiki âlim

olamaz.

Savaşçının yolu der ki; İlimsiz iyilik yapmaya çalışan, yola ters giden gibidir. Ne kadar yol almaya

çalışsa, o kadar uzaklaşır. Ve yıktıkları yaptıklarından daha fazla olur.

Savaşçının yolu der ki; Soruldu: “Bir kimsenin ne zamana kadar ilmi öğrenmesi güzel olur?” Şöyle

dendi: “Kendisine cehalet kötü, ilim öğrenmek iyi gelinceye kadar”.

Savaşçının yolu der ki; İlim yalnızlıkta yoldaştır. Gurbetlikte arkadaştır. Halvette konuşan sırdaştır.

Gizli yönlere delildir. Darlıkta yardımcıdır. Dostlar katında süstür. Düşmanlara karşı silahtır. Allah

toplulukları ilimle yükseltir ve onları iyilikleri yaymada önder kılar, idareciler eyler. Onların

eserlerinden faydalanılır. İşlerine uyulur.

Savaşçının yolu der ki; İki kimse doymak nedir bilmez. İlim öğrenen ve dünya isteyen. Ancak bunları

bir tutmak olmaz. İlim öğrenen Tanrı’nın rızasını kazanır. Dünya peşinde koşan ise onu buldukça

azgınlığı artar.

Savaşçının yolu der ki; Akıllı kimdir? diye sordular. Şöyle dediler: Açıkta yapınca utanacağı bir şeyi,

gizlide de yapmayan kişidir.

Savaşçının yolu der ki; Bir kimse, bilginlerle oturursa vakar sahibi olur.

Savaşçının yolu der ki; Bir kimse ecelin geleceğini bilirse, emelini azaltır.

Savaşçının yolu der ki; Hayalleri geniş ve çok olan, hakikatlerle yüzleşmekten korkar ve kaçar.

Savaşçının yolu der ki; Savaşa giren kendi kanıyla oynar. Kaçan ise ordusunun kanıyla oynuyor

demektir.

Savaşçının yolu der ki; Fena bir demirden nasıl ki iyi bir kılıç yapılamazsa, soysuz bir insan da terbiye

ile adam olamaz. Çorak yerde sümbül yetişmez. Onun için boşuna emek sarf etme. Fenalara iyilik

yapmak, iyilere kötülük etmek demektir.

Page 54: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

54

Savaşçının yolu der ki; Kabiliyeti olmayan bir kimseyi terbiyeye kalkışmak, kubbe üzerinde ceviz

durdurmaya uğraşmak gibidir. Alçak ve sütü bozuk kimse ile vakit geçirme, çünkü hasır kamışından

şeker yiyemezsin.

Savaşçının yolu der ki; Zenginlik malla değil, hünerledir. Büyüklük yaşta değil, baştadır.

Savaşçının yolu der ki; Eğer iğnesinin acısına dayanamayacaksan parmağını akrebin deliğine sokma.

Savaşçının yolu der ki; Vefa denilen şey bu dünyada ya hiç yoktur, kuru bir söz ve boş bir laftan

ibarettir, yahut da artık bu zamanda vefalı insan kalmamıştır. Benden ok atmayı öğrenen bir kimse

görmedim ki, sonunda bana nişan almasın.

Savaşçının yolu der ki; Kimse cehaletini itiraf etmez. Yalnız başkası sözünü bitirmeden kendisi söze

başlayan müstesna.

Savaşçının yolu der ki; İlim dini beslemek içindir. Dünyayı yiyip yutmak için değil.

Savaşçının yolu der ki; Günahtan çekinmeyen alim, elinde meşale tutan köre benzer. Herkese yol

gösterir fakat kendisi göremez.

Savaşçının yolu der ki; Düşmanın nasihatını kabul etmek hatadır. Ancak dinlemek yerinde olur. Çünkü

dinlersin ve dediğinin tam aksini yaparsın. Bu da en doğru hareket olur.

Savaşçının yolu der ki; Ahmak adam, övülmekten hoşlanır. O, bacağından üfürülerek şişirilen koyun

gibidir. Seni öven kendi çıkarı için över. Bir gün onun istediğini yapmazsan, yaptığı övgülerin iki yüz

misli senin ayıplarını sayıp döker.

Savaşçının yolu der ki; Çabuk hasıl olan şey çok devam etmez. İşler sabırla hasıl olur, acele eden tepe

taklak gider.

Savaşçının yolu der ki; Bir cahil için en iyi şey susmaktır. Ne var ki bunu bilseydi zaten cahil olmazdı.

Savaşçının yolu der ki; İlim okuyup öğrenip de amel etmeyen kimse öküzle çift sürüp de tohum

ekmeyen kimseye benzer.

Page 55: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

55

Savaşçının yolu der ki; Alçak bir adama lütufla, hoşlukla ve tatlılıkla bir söz söylersen kibri ve

serkeşliği artar.

Savaşçının yolu der ki; Yoldan çıkmış zavallı bir cahil, günahtan çekinmeyen alimden daha iyidir.

Çünkü o körlüğü sebebiyle yoldan çıkmıştır, öbürü ise iki gözü gördüğü halde kuyuya düşmüştür.

Savaşçının yolu der ki; Senden korkan adamdan emin olma, Allah’tan korkan kimseye emniyet et.

Savaşçının yolu der ki; Dünyada iki çeşit insan kuyu kazar, birisi hayır sahibi olan, ötekisi de fena ad

kazanmış olan. Hayır sahibi her susayan su içsin diye, kötü adam da halk oraya düşsün diye kuyu

kazar.

Savaşçının yolu der ki; Ey ülkeler zapt etmek isteyen padişah! İki sınıf insanın gönüllerini al, onları hoş

tut. Birisi askerler, ötekisi de hüner ve marifet sahibi bilgili insanlar.

Savaşçının yolu der ki; İnsan olanlara mahsus iki meziyet vardır. Birisi kalem ve sanat, ötekisi de kılıç

sahibi olmak.

Savaşçının yolunda, nefsimizi terbiye etmek, duygusallık ve taassuptan kurtulup kalp ve akıl ile

yürümek, yukarıdaki tecrübeleri yaşam haline getirmek için Sayokan alpları olarak öğrenciliğimiz

ölene kadar sürecek.

Öğrenci olmak bilgi kapısını, içeri girmek kalbin kilidini açar, akıl kalp içinde yaşar, rehberi kalp olan

akıl doğruyu-yanlışı tanır, cesaret bilgili akıl ve hür kalple ile mümkündür.

Zeka, aklın kardeşidir. Yani kalbin uyarılarını dikkate almayan akıl, zekadır. Bundan dolayı kalbi değil

duyguları dikkate alır. Kalpten uzak akıl yani zeka, bitmez tükenmez dünyevi arzulara ulaşabilmenin

kurnazlık ve hile yollarını bulur ve hazırlar.

Page 56: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

56

Kurnazlığı ve hileyi kalp kabul etmez buna vicdan denir. Kişi, hile ve kurnazlık sonucu elde ettiğini

kazanç gibi görse de kalbinin kabul etmediğini çok iyi bilir. Çünkü hangi dinden olursa olsun kalplerin

yüzü Allah’a dönüktür ve kandırılamaz. Bu tür uyarıları dikkate almayan akla zeka demiştik. Uyarıları

dikkate almamak alışkanlık haline gelirse, kalbinden gelecek uyarıların şiddeti gün be gün azalır, bir

gün gelir kalp kilitlenir.

Çevremizde, film diyaloglarında sıkça duyduğumuz bir tavsiye vardır, “kalbinize danışın.”, “kalbine

sor.” Bu tavsiye doğru bir tespittir.

Akıl, sahip olduklarını kaybetme korkusu duymaz, zeka sahip olduklarına sımsıkı duygusal bağ ile

bağlanmıştır. Kişiyi, bu duygusal bağlar yönetir ve yönlendirir.

Sahip olduklarını kaybetme duygusunun hakim olduğu kişiler olaylara, serin kanlı, sükunet içinde

bakamaz, tepki veremez. Bundan dolayı çevremizde, oturduğu makamı, altındaki arabayı, şöhreti,

servetini, kaybetme duygusunu yaşayan insanların davranışlarındaki neden-sonuç ilişkilerini akıl ile

analiz etmek mümkündür. Çünkü zeka “ben” der, akıl “biz” der. “Ben” kaybetmekten korkarak, “biz”

paylaşarak varlığını sürdürür.

Akıl, katma değer üreten, zeka ise tüketendir. Akıl, ölçü koyandır (Kadir) veya Allah’ın kainatta

koyduğu ölçüye (kadere), evrensel düzene uyumlu olandır, zeka ise ölçüsüzlüğü özgürlük, var olan

evrensel düzenin yerine çıkar(lar)ı uğruna yeni düzen inşa etmeyi güç olarak görür.

Akıl, bir ve beraberliği inşa eder, zeka ise beraberliklerde “ben” derdine düşer. Aklın hüküm sürdüğü

beraberliklerde zeka, çıkarını elde edinceye kadar sabırlı, çıkarını elde edince veya edemediğinde

bozgunculukta aceleci olur ve kaçar. Zekanın hüküm sürdüğü beraberlikler ise şeytan pazarına tezgah

kuranların, çıkarları uğruna bir gün toplandıkları, sonra dağıldıkları Pazar yerine benzer.

Bundan dolayı kişisel gelişimde öncelikle zeka ve aklın tanıtılmasının gerekli olduğunu düşünüyorum.

Aklın fazileti, zekanın oyunları üzerine çok şeyler yazılabilir. Bunca sözün gayesi, Sayokan ve

Yesüken’in kalbe ve akla verdiği değeri, Türk gençlerinin bu yol üzerine eğitilmeleri amacını ifade

etmek içindi.

Sayokan’ın maddiyesi ve maneviyesi konusunda bir fikir verdiği umudunu taşıyorum.

Page 57: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

57

SAYOKAN DÜNYA FEDERASYONU – SAYOKAN WORLD FEDERATION

:GUDUYU:NIÇ:NAKOYS:

Sayokan Dünya Federasyonu “Yabgu” Nihat YİĞİT tarafından 07 Aralık 2005 tarihinde dernekler

kanununun verdiği izin çerçevesinde kurulmuştur. Bütün resmi faaliyetlerini bu federasyon çatısı

altında gerçekleştirmiştir.

Sayokan Dünya Federasyonu, yurt dışındaki faaliyetlerini tüzük hükümlerine göre atadığı ülke

temsilcilikleri ile yürütmektedir. Bütün faaliyetlerini ise tüzük hükümlerine göre oluşturduğu

yönetmelikler çerçevesinde gerçekleştirmektedir.

Sayokan Dünya Federasyonu, Japonya, Çin, Kore ve Tayland gibi milli savaş sanatlarına sahip ülkelerle

rekabet edebilmek için 80 bin metrekarelik alan üzerine kurulu bir dünya merkezi (Türük Korgan)

projesini hayata geçirmiştir. 140 yataklı, lokantası, kafeteryası, konferans salonu, yarışma alanı içerikli

tesiste ayrıca, Türk Kılıç Sanatı- Yesüken, okçuluk ve atlı okçuluk gibi dallarda da hizmet verecektir. Bu

tesisin mimarisi, 1500 yıl öncesine ait Türk otağ mimarisine göre tasarlanmıştır.

Page 58: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

58

Yapımı devam eden Türk savaş sanatları dünya merkezi projesinin görseli

Sayokan Dünya Federasyonu kurulduğu tarihten bu güne yüzlerce faaliyet gerçekleştirdi. Bu

faaliyetlere binlerce kişi katıldı.

Sayokan Dünya federasyonu kurulduğu günden beri yetiştirdiği yurt içi ve yurt dışı kadrolarıyla

faaliyetlerini sürdürmektedir.

Sayokan Dünya Federasyonu yurt dışı temsilcilikleri (İl-Etirişleri);

AZERBAYCAN

Bahmanyar

Aliyev

ABD

David Cialini

ALMANYA

Süleyman Dokumacı

BELÇİKA

Selim Demir

HOLLANDA

Emirhan Kuzu

GÜRCİSTAN

Faiq Mamedov

HİNDİSTAN

Ajaz Resool Mir

İRAN

Alireza

Nabipoor

KIRGIZİSTAN

Nurlan Şerimbek

NEPAL

Tripal Lama

TÜRKİYE

Tuna Kolbaşı

Page 59: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

59

Sayokan Dünya Federasyonu Türkiye içi kadroları;

NİHAT YİĞİT

HALİL KOZANOĞLU

TACETTİN KESKİN

MURAT ÇEKİÇ

MAHMUT ARSLAN

ALİ MÜLAYİM

İLKER ERDÖNMEZ

MUSTAFA KAYNAK

HABİP AKDAŞ

MEHMET DÖKER

M. FATİH UYSAL

MUTLU KAPLAN

MUSTAFA DÖKGÖZ

SEDAT BOZLAK

MEHMET NURYÜZ

AHMET KORKMAZ

AYHAN

YALÇINKAYA

ERKAY AKKAN

H. İBRAHİM ÖZGÜN

AHMET TURAN

YURDAKAN

TUNA KOLBAŞI

KANDEMİR ERTENLİCE

UFUK ÖZEN

YILMAZ ÜSTÜN

ZAFER GÜNEY

ZVIADI KATAMADZE

SEFA NACAK

ERDEM ÖZDEMİR

ÖMÜRHAN DÖNMEZ

MUHAMMET

AYDIN

UĞUR

KÜÇÜKTÜRKMEN

AYŞE ÖZKAYA

HATİCE ÇEKİÇ

MEHMET SANCAR

MUSTAFA YASAK

Page 60: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

60

MEHMET EROĞLU

BURAK GÜNDOĞDU

ZAFER DEMİROK

HAMDİ ÇALIŞKAN

İSMAİL AYDIN

SERDAR SARAR

Sayokan Dünya Federasyonu Yönetim ve denetleme Kurulu üyeleri;

AHMET YAŞAR

TANRIVERDİ BAŞKAN

AV. BAKİ ASLAN B.YARDIMCISI

PROF. FATİH AYDIN

GEN. SEKRETER

DOÇ.DR. OSMAN

ÇEPNİ MUHASİP

BİLAL YATMAZ Medya ilişkileri

İLKER ERDÖNMEZ

Eğitim

DOÇ.DR. GÜZİN KANTÜRK YİĞİT Den.Krl.Başkanı

ÖĞR. FATMA

ÖZTÜRK DENİZ Den.Krl.

SEDAT ERDEN

Den. Krl.

Sayokan’a hizmet vemiş ve hala destek vermeye devam eden, geçmiş Yönetim Kurulu üyelerimiz ve

idarecilerimiz..

PROF.DR. ÜNAL

ÖZDEMİR 7. ve 8.DÖNEM

FED.BAŞKANLIĞI

EM.ALB. O.SELİM

YÜCEORAL 4.5. ve 6 DÖNEM FED.BAŞKANLIĞI

PROF.DR. MÜCAHİT

COŞKUN BŞK. YARDIMCILIĞI

UMUT ODABAŞI

İŞ ADAMI ÜYE

EMİRALP

EMİROĞLU İŞADAMI

ÜYE

Page 61: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

61

DOÇ.DR. TAŞKIN

DENİZ GEN. SEKRETERLİK

MERHUM BEKİR

GÜRAL ÜYE

İSA ALEMDAĞ

İNGİLTERE TEMSİLCİLİĞİ ve

BŞK.YARDIMCILIĞI

ÖNSEL ÜNAL

MEDYA İLİŞKİLERİ ÜYE

DOÇ. DR. ERSİN

ÇELİKBAŞ ÜYE

Page 62: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

62

SAYOKAN DÜNYA FEDERASYONU ONGANI (LOGOSU)

Sayokan Dünya Federasyonu'nun onganı, Türklerin tarihte KÜN-EKİ kültünü ve tüm dünya Türklerini

ifade eden bir ongandır. KÜN, güneş, EKİ ise eşi anlamında AY’ dır.

Güneş içindeki “Bozkurt” ise, "OK" ve "ON" Türk kavimlerinin ortak anlam yükledikleri bozkurttur. Her

iki kavim, bozkurdun ışık yeleli olarak gökyüzünden geldiğine inanırlar. Daha sonra M.Ö. 1800' lü

yıllarda ise "Ergenekon" destanına konu edilmiştir.

Güneş ve hilal içerikli sembolü Osmanlı devletinde de görmekteyiz. Hilal içinde güneş Osmanlı Devleti

armasında en tepede kullanılmıştır. Yine 1485 yılında Osmanlı Ak Sancağında Hilal ve Güneş (Kün-Eki)

sembolü kullanılmıştır.

OSMANLI ARMASI

AK SANCAK

Genel olarak her halkın kendine özgü bir kültür yapısı vardır. Bu kültür yapısı genellikle halkın yaşadığı

bölgenin yapısına göre şekillenir. Türk kültürü de buna uygun olarak Asya'nın bozkır yapısı üzerine

oluşmuştur. Bozkurtlarda bu oluşumun getirilerinden biridir.

Page 63: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

63

"Bozkurtlar, düzenli bir grup, aile şekliyle hareket etmeleri, avlanmaları sebebiyle Türklerin dikkatini

çekmişlerdir. Bozkurtların dini olarak gökyüzüne bakarak ulumaları(Türkler dua ettiklerini sanırdı) ,

askeri olarak avlanırken kullandıkları taktikler başta olmak üzere; yaşam şekilleri Türkleri etkilemiş ve

onları örnek almalarını sağlayarak başlıca bir kültür öğesi haline getirmiştir. Örneğin Türklerin

savaşlarında sıkça kullandığı Hilal taktiği (Turan taktiği), bozkurtların avlanırken kullandığı bir hareket

şeklinden türediği öne sürülmektedir.

Yol gösterici, kutlu kurt, tüm Türk ve Moğol boylarının ortak sembolüdür. Kurt sürülerinin başında

bulunup idare eden kurtlara da Gökkurt denilir. Kaskır ve Börü kelimeleri de değişik lehçe ve şivelerde

kurt demektir. Bozkurt gökyüzünü temsil eder. Alageyik ise yeryüzünün simgesidir. Savaşçılığı ve savaş

ruhunu, özgürlüğü, hızı, doğayı temsil eder. Türk ulusunun başına bir iş geldiğinde, bir tehdit

belirdiğinde ortaya çıkar ve yol gösterir. Çadırların önüne tepesinde altından kurtbaşı bulunan direkler

dikilir.

"Başkurtların destanlarından biri şöyledir. İslamiyet öncesi dönemin izleriyle karşılaşmaktayız.

Destanlardan birisi onların İslamiyeti kabulüyle alâkalıdır, o da şöyledir: “Hz. Muhammed (SAV),

İslamiyeti öğretmek amacıyla üç din görevlisini Ural Dağları bölgesine göndermişti. Bunlar yola

çıktıktan sonra, Ural Dağlarına kadar onların önüne bir “Bozkurt” çıkarak, rehberlik yaptı. Ural’ın

etekleri etrafında yaşayan bu Türk kavmi de, Müslümanlığa girmesinin ardından kendisine Başkurt

adını aldı” (Prof.Dr.Saadettin GÖMEÇ)

Ayrıca Türk orduları kurt kafası resmi olan bayraklarla savaşa gitmiş ve hatta ordunun yüksek

düzeydeki önderlerine doğrudan Böri (Kurt) denmiştir.

Dünyada milli savaş sanatlarına sahip ülkelerin logolarında, sertifikalarında kendilerini temsil ettiğine

inandıkları hayvan sembolleri vardır. Örneğin, Çin savaş sanatlarında "Ejderha", Japon savaş

sanatlarında "Turna kuşu", Amerika savaş sanatlarında "Akbaşlı kartal", İngilizlerde "Aslan", Ruslarda

ayı, Fransızlarda horoz, Almanlarda "Kartal" hatta Alman millet meclislerinde dev bir kartal büstü

vardır.

Almanya millet meclisindeki kartal

Japon turna kuşu

Page 64: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

64

Birleşik Krallık-İngiltere armasında aslan

ABD Başkanlık arması

Çin ejderhasını Çin’ de çatı mimarisinde, mabetlerde, resmi basılı evraklarda, festivallerde,

tiyatrolarda görmek mümkündür.

Bu hayvan sembolleri savaş sanatları sertifikalarında ve her türlü belgelerinde kullanılmaktadır. Orta

Asya'da M.Ö. 12 bin yıllarından beri tarih sahnesinde yer almış Türkler yani "OK" ve "ON" kavimleri

M.Ö. bozkurt sembolünü yaşatmış ve kullanmışlardır. Bu gün bu kavimlerin torunları Altay,

Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Tataristan, Tungus-Mançurya,

Buryatlar, Tuva, Saka-Yakut, Başkurtlar hala bu bozkurt sembolünü kullanmakta, şarkı kliplerinde

görselleştirmekte hatta bazı Türk Cumhuriyetlerinin şehirlerinde meydanlarda bozkurt heykelleri

bulunmaktadır.

Kazakistan

Page 65: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

65

Türük-Bil devletinin ilk bayrağı (M.Ö 879-525

arası)

Türük-Bil devletinin Doğu-Batı olarak

ayrıldığında bayrağı (M.Ö 525-M.S.580 arası)

İstemi Kağan’ın M.Ö.879 yılında kurduğu Türük-Bil devletinin sancağında tek başlı kartal

bulunmaktaydı. Türük-Bil devletinin İkinci hanedanlığının birinci kağanı İl-Etiriş Kağan’ın (M.Ö. 565 –

538) büyük kardeşi Eçim Kağan (M.Ö. 538 – 525 İt yılı) kağan oldu. Eçim Kağan döneminde Türük-Bil

(İkiti Etigmiş Bil) ikiye bölünmüştür. Lakin her iki Türük-Bil yönetimi Ötüken-Yış (merkezi yönetim)

kağanının elindedir.

Sanıyorum, Selçuklu devletinin çift başlı kartalı, Türük-Bil devletinin çift başlı kartalı ile yüksek

muhtemeldir ki ilişkilidir.

Türklerin bozkurt sembolü Cumhuriyet döneminde de kullanılmıştır.

Atatürk, Adliye Eski Vekili Mahmut Esat'a "Bozkurt" soyadını verirken; 1935 yılında üretilmeye

başlanan sigaraya "Bozkurt" adını koyarken ve bu sigaranın kapağındaki ongunun/amblemin

"Bozkurt" resimli olmasını isterken; 1927'de piyasaya çıkarılan 5 ve 10 liralık kağıt paralar üzerine

bozkurt resmi koydururken "Türk İzci Ocağı" bünyesindeki çocuklara "Yavru Kurt" adını verirken,

"Bozkurt"a ve Türk tarihine olan özel ilgisini göstermiştir. Resmi olarak Bozkurtun ilk kullanımı

Atatürk'e aittir. TBMM hükümetinin 23 Ocak 1922 tarihinde Mustafa Kemal Paşanın emriyle

bastırdığı ilk pulda Bozkurt resmi vardır. Atatürk ilk yolcu gemimizin adını Bozkurt koymuştur. Yine

1924'te Edebiyat Fakültesi bünyesinde Atatürk'ün emriyle Fuad Köprülü tarafından kurulan Türkiyat

Araştırmaları Enstitüsü'nün sembolü meşale tutan bir bozkurttur. Yine Atatürk döneminde devlet

okullarında okuyan öğrencilerin şapkalarında da Bozkurt sembolü yer almıştır. 1935 yılında piyasaya

bozkurt isimli bir sigara çıkarılmıştır. Bu sigaraların üzerinde de bozkurt resmi yer almaktadır. Ankara

Ulus heykelinde de bozkurt yer almaktadır."

PUL

10 LİRA

SİGARA KUTUSU

Page 66: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

66

PUL

5 LİRA

PUL

TBMM

PETROL OFİSİ

Kırgızistan Sınır koruma simgesi

Kırgızistan devletinin şöyle bir açıklaması vardı. "Kırgızistan Sınır Koruma Hizmeti simge ve bayrağını

belirledi. Kırgızistan Sınır Koruma Hizmeti Basın Müşavirinin açıklamasına göre Hizmet kendi simge ve

bayrağını belirtti. "Börü" veya kurt adını taşıyan Sınır Koruma Hizmeti artık kurdun başının resmini

simge olarak taşıyacak. Tüm baş giysileri de yeşil renkten yapılacak."

Page 67: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

67

Türk Kılıç Sanatı - Yesüken

YESÜKEN :nküsy:

Türk tarihinde silahsız savaş sanatı belgeleri olmadığı gibi, kılıç sanatı hakkında da detaylı belgeler

maalesef yok. Yani kılıcın nasıl kullanılacağı, sıkıdüzeni (disiplini), kısacası uygulamalı eğitimini içeren

belgeler bulunmamaktadır.

Türk kılıçlarının hangi dönemde ne tür biçimleri olduğu konusunda geniş bilgi ve belgeler aktaran Türk

tarih profesörü merhum Bahaeddin ÖGEL’in “TÜRK KILICININ MENŞE VE TEKÂMÜLÜ HAKKINDA” eseri

yararlandığım kaynaklar arasındadır.

Uzakdoğu’da kaldığım 5 yıl boyunca Japonların, Korelilerin ve Çinlilerin kılıca verdikleri önem,

yükledikleri anlam ve yaşatmaya çalıştıkları kültürleri, diğer savaş sanatlarında olduğu gibi kılıç

sanatlarında da dikkatimi çekmişti. 14 bin yıldır dünya üzerinde ve dünya tarihinde yaşamaya devam

eden, Asya’yı şekillendirip, Türkistan adını koyan, asırlarca üç kıtaya hükmeden, silah kültürünü

oluşturmuş Türk Milletinin kılıç sanatının olmayışı Sayokan’ da olduğu gibi düşünülemezdi.

Page 68: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

68

Türklerin ok, yay ve kargı (mızrak) yapımı ve kullanımındaki ustalığı kadar kılıçta da ustalığı olmalıydı.

Türklerin demiri işlemedeki uzmanlığı herkesçe malumdur. Türk kılıç sanatının uygulama alanında

tarihi belgelerin olmayışı Türklerin kılıç ustası olmadığı anlamına gelmezdi.

Türk kılıç sanatı oluşturma çalışmalarım 2002 yılında başladı, çalışmalarımı derleyip toplamam ve

eğitim biçimlemesi (formasyon) haline getirmem 2009 yılında oldu.

Sayokan’da olduğu gibi, sıradüzenini (hiyerarşi), töresini, kavramlar bütününü (terminoloji),

uygulamada basitten zora doğru giden eğitim biçimlemesini, sınav yöntemleri ve daha birçok başlığı

içeren bir sıkıdüzeni (disiplini) olmalıydı. Ama hepsi Türkçe ve Türklere ait olmalıydı.

Herkesçe malum olan önce ad koyma ile başlamam gerekiyordu. Sonra kullanılacak eğitim kılıcının

(urungu) hangi döneme ve biçime ait olması, kıyafetleri (çapan-yalman), onganı (logosu) gibi birçok

konuların şekillenmesi/belirlenmesi gerekiyordu.

Önce oluşturduğum Türk Kılıç sanatının adını belirlemekle başladım; adını YESÜKEN koydum.

Türklerin 6. yüzyıl ve öncesini temel olarak aldım. Çünkü Türklerin 6. yüzyıl ve öncesi tarihi yok

sayılmış, muamma olarak nitelenmiş veya M.Ö.3. yüzyılda Mete Han ile beraber başlatılmış, çok

belirgin olmayan, dünya medeniyetinde yer verilmeyen bir dönem olarak karanlıkta bırakılmıştır..

Maalesef hala merhum Sayın Kazım MİRŞAN hocamızın dışında genel algıyı düzeltecek çalışmalar

yapamayan, gerçek bilimsel belgelere sırtını dönmüş, Çin kaynaklarını temel alan tarihçilerimiz

“GÖKTÜRK” adını verdikleri, MS. 6-7.yy arasına sıkıştırılmış Türk tarihini(!) anlatmaktan vaz

geçmiyorlar.

Page 69: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

69

Yesüken sözcüğü, Urkun (Orhun) Türkçesi olup, "yasaya bağlı, yasadan yana olan" demektir. Başka

Türkçe lehçelerde aynı anlam "Yasagay, Yasuga, Yesüge" olarak da söylenmiştir. Cengiz Kağan'ın

babasının adı da Yesügey'dir.

Türkler hangi yasaya bağlı olmuşlardır? Hiç kuşku yok ki Tanrı’nın yasasına, Tanrı’nın yaradılış

kanunlarına ve toplumların bu kanunlarla uyumunu sağlayacak bilgiye bağlı olmuşlardır. Akıllı

milletler bu bilgiler aracılığı ile doğayı hem korur hem de doğadan yararlanırlar. Doğayı korumak için

yasalar oluştururlar. Bu yasalardan kültür oluşturulur, doğayı korumak için yasanın yerini yaşayan

kültür alır. Yani Türkler tabiatı, tabiatta var olan döngünün kanunlarını, millet olarak bu kanunlarla

uyumu, astro-fiziği iyi bilen, Tanrı’nın bir ve tek olduğunu, nasıl bir toplum düzeni istediğini, bireylerin

milletine ve devletine karşı sorumluluklarını, ahiret inancını, bir vesileyle öğrenmiş ve uygulamıştır.

“Tengri törü” Tanrı’nın yasasını “İl-Törü” ye yani halk yasasına dönüştürerek Anayasasını Tanrı’ya

uyumlu olmak olarak hayata geçirmişlerdir. Çünkü kainatı yaratan bir ve tek olan Tanrı’dır. Tabiatla

uyumlu olmak, Tanrı’nın yaradılış kanunlarıyla uyumlu olmak demektir. Günümüzde evrenin

kanunları ve evrensel değerler denilenler de bunlardır.

Sonuç olarak, Tanrı’nın yasalarına bağlı olan anlamında YESÜKEN adını tercih ettim.

Yesüken’de iki tür eğitim kılıcı (urungu) kullanılmaktadır. Bunlar aşağıda görüldüğü üzere, biri Altay

Türklerinin diğeri ise Yenisey Kırgız Türklerinin kılıç modeli örnek alınmıştır.

(Türk Kılıcının Menşe ve Tekamülü hakkında, Prof.Dr.Bahaeddin ÖGEL, s.445)

Page 70: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

70

KILIÇ

Kılıç, çağımızın günlük hayatında nerede durursa dursun; ister bir köşe süslesin, ister bir müzede

dursun neticede bir silahtır. Patlayıcı silahların icat edilmediği çağlarda, bir savaşçının olmazsa olmaz

tek dayanağıydı. Kılıcın erdemleri vardı ve olmalıydı da. İyi çelikten yapılmış bir kılıç ancak çelik gibi

karaktere sahip savaşçıların eline yakışırdı. Çelik gibi karakter, çeliği iyi dövülmüş kılıçtan gelir.

Özellikle erdemli, adaletli savaşçıların elinde faklı bir anlama sahiptir. Türklerde kılıç kınından Tanrı

(Tengri) adaletini yeryüzünde yaşatmak, vatanı savunmak, namusun bekçiliğini yapmak için çıkar.

Kılıç, savaşçı ile bütünleşmiş, savaşçının bir uzvu haline gelmiş bir araçtır. Türk töresinde “at, katun,

silah” deyişinin ayrı bir yeri vardır. Bu üç öge de önemlidir, başkalarıyla paylaşılmaz. At, Türk

savaşçısının yol dostu, savaşta yareni, ruhen birbirleriyle bütünleştikleri bir can yoldaşıdır. Katun, Türk

savaşçısının namusu, kalplerinin birbirine destek verdiği, sadakatin ölümüne ortaya konduğu, ömür

yolculuğunda sevgiyle el ele, gönül gönüle beraber yüründüğü can dostudur. Katun, aile olmayı

sağlayan, anaç özelliği ile saygıdeğer bir varlıktır. Allah’ın erkeğe emanetidir. Silah ise bir savaşçının

hayatta kalmasını sağlayan önemli uzuvlarından biridir.

Kılıç, Türk töresinde erkişi elinde bir değerdir ve anlamı vardır. Kılıçla oyun olmaz, kılıç anlamsız

kınından çıkmaz, başkasına verilmez. Kılıç barışın da teminatıdır.

Page 71: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

71

URUNGU ( Ahşap talim kılıcı) :

Yesüken eğitimleri, urungu denilen ahşap talim kılıcı ile yapılır. Ahşap olan urungu, kılıça verilen aynı

değerdedir. Urunguya bir tahta, ahşap gözüyle bakılmaz, başkasına verilmez, herhangi bir yerde

unutulmaz, oraya buraya konulmaz. Yesüken’de başarılı olmanın yolu, urunguya bir ağaç gözüyle

değil, bir kılıç gözüyle bakılması ve değer verilmesi ile mümkündür. Urunguyla bütünleşmek için, onun

bir uzvumuz haline gelebilmesi ön koşuldur. Eğitimlerde urungusunu unutan kişiye talim yapması için

urungu verilmez.

BOŞKUT (Boşgut):

Yesüken’de eğitim gören tüm öğrencilere “BOŞKUT” denir. Boşkut, Urkun Türkçesi olup, öğrenci,

şakirt demektir. Boşkut sözcüğü, Boşgut olarak da yazılır ve söylenir. Yani “BOŞ” olan eğitilmemiş

insanı “KUT” lu kılmak demektir. Bir insan ne ile kutlu kılınır? Ancak bilgi ile ilim ile kutlu kılınabilir.

Eğitimlerde atak yapan boşkuta “Sülek”, atağı karşılayan boşkuta “Savungan” denir. Teknik yapmaya

hazırlanma durumuna ise “Salgur” denir. Boşkutlar birbirine “Koldaş” diyerek hitap ederler. Koldaş

silah arkadaşı demektir. Yarışmalarda yenen boşkuta “Utar”, yenilen boşkuta ise “Çayan” denir.

ÇOTAK-ÇOTUR

Kılıç kabzası

ÇOTAK-ÇOTUR

Kılıç kabzası

BALÇAK (Sperlik)

SIRT

KILAĞI

(Bilendikten sonraki

oluşan çizgi)

YALMAN

(kılıcın keskin yüzü)

Page 72: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

72

Türk Kılıç Sanatı – Yesüken’ de, eğitilmemiş, disipline, düzene sahip olmayan insanları eğitenlere

“Boşkur” denir. BOŞ, saf, eğitilmemiş, bilmeyen, “KUR” sözcüğü ise, düzen, sıra, hiyerarşi, düzenleme

demektir. Eğitilmemiş insanlar bilgi ile talimler ile bir sıradüzene (Hiyerarşi), sıkıdüzene (disipline)

sahip kılınırlar. Yesüken’ de 5 eğitimci sınıfı vardır, sırası ile;

5. Kur eğitmen: Basutçı Boşkur (yardımcı),

4. Kur eğitmen: Boşkur Tigin,

3. Kur eğitmen: Boşkur Şat,

2. Kur eğitmen: Uydaşı Şat,

1. Kur eğitmen: Atabay, en üst eğitimci seviyesidir.

Bu eğitimcilerin seviyeleri, çapanlarının rengi ve kollarında yer alan onganlarla da belirginleştirilmiştir.

“Basutçı Boşkur”, “Boşkur Tigin” ve “Boşkur Şat” kurlarına sahip eğitimciler çapanlarının sağ kollarına yandaki logoyu takarlar.

“Uydaşı Şat” kurundaki eğitimciler çapanlarının sağ kollarına yandaki logoyu takarlar.

“Atabay” kurundaki eğitimciler, çapanlarının sağ kollarına yandaki logoyu takarak, eğitimci seviyelerini belirginleştirmiş olurlar.

Page 73: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

73

Eğitimci kıyafetleri aşağıdaki gibidir.

“5. Kur Basutçı Boşkur”: “Basutçı Boşkur”lar tigin döneminde boşkur yardımcısı oldukları için sarı çapan ve sarı çelme kullanırlar.

“4. Kur Boşkur Tigin”: Bu eğitimciler de sarı çapan ve sarı çelme kullanırlar. Yalnızca çapanlarının sağ kolunda ve çelmelerinin üzerinde “Boşkur-Tigin” logosu bulunur. Boşkur-Tigin olmayan tiginlerden farklılık bu şekilde ortaya konmuştur.

“3. Kur Boşkur Şat”: Şat döneminde Boşkur-Şat oldukları için sarı omuzlu kara çapan ve kara çelme kullanırlar. Lakin çapanın sağ kolunda ve çelmenin üzerinde Boşkur logosu bulunur. Eğitimci olmayan boşkutlardan farkları bu şekilde ortaya konmuştur.

“2. Kur Uydaşı Şat”: Şat döneminde uydaşı oldukları için bu eğitimciler de sarı omuzlu kara çapan ve kara çelme kullanırlar. Sadece çapanın sağ kolunda ve çelmenin üzerinde uydaşı logosu yer alır. Eğitimci olmayan boşkutlardan farklılık bu şekilde ortaya konmuştur.

“1. Kur Atabay”: Atabayları yabgulardan ayıran farklılık diğer eğitimcilerin kıyafetlerinde olduğu gibi logodur. Yabgu döneminde atabay oldukları için çapanlarının sağ kolunda ve çelmelerinin üzerinde atabay logosu bulunur.

Page 74: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

74

Eğitimci sıradüzenini şemada en alt seviyeden yukarıya doğru daha anlaşılır gösterebiliriz.

EĞİTİMCİ KURU UNGUNU ÇAPAN RENGİ

1inci Kur Eğitimci

2nci Kur Eğitimci

3üncü Kur Eğitimci

4üncü Kur Eğitimci

5inci Kur Eğitimci

Yardımcısı

Atabay YABGU (Kara Çapan)

Omuzlar Gökçin

Uydaşı Şat

Boşkur Şat

Boşkur Tigin

TİGİN (Sarı Çapan)

Omuzlar Kara

ŞAT (Kara Çapan)

Omuzlar sarı

Basutçı Boşkur

Page 75: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

75

Yesüken eğitim müfredatı 5 dönemden oluşmaktadır. Her dönemin kendine özgü adı ve kıyafeti

(Çapan) bulunur.

AKÇAPAN

AK ÇELME

ALPAR DÖNEMİ: Yesüken’ de ilk eğitim dönemidir. Yani yeni başlayanların, acemilerin eğitim müfredatıdır. İlk başlayan Yesüken boşkutları bu dönemde omuzları kırmızı AK ÇAPAN giyerler. Alpar (Akçapan) dönemi yaklaşık 1 ile 1,5 yıl arası süren bir dönemdir. Bu dönemde temel unsurlar öğretildiğinden devamlılık boşkutun yeteneklerini geliştirmesi açısından çok önemlidir. Eğitimlerde istikrarsızlık boşkutun gelişmesini geciktirecek, gerilerde kalmasına neden olacaktır.

AL ÇAPAN

AL ÇELME

YILPAGUT DÖNEMİ: Yılpagut döneminde boşkutlar, omuzları kökçin al çapan giyerler. Fiziksel dayanıklılığın, kuvvetin ve kılıç irtişlerinin boşkuta güven kazandırdığı bir dönemdir. Bu eğitim dönemi de yaklaşık 1 ile 1,5 yıl arası sürer.

GÖK ÇAPAN

GÖK ÇELME

ALPAGUT DÖNEM: Bu dönemde boşkutlar GÖK ÇAPAN ve GÖK ÇELME kullanırlar. Alpagut dönemi 3. eğitim dönemidir. Bu dönemin eğitim süresi 1 yıla yakındır.

SARI ÇAPAN

SARI ÇELME

TİGİN DÖNEMİ: Tigin dönemine erişen boşkutlar, sarı çapan giyer, sarı çelme takarlar. Bu 4. Eğitim döneminde boşkutların eğitimci olabilmesi için sınavların başladığı dönemdir. “Basutçı Boşkur (5. Kur eğitmen)” daha sonra “Boşkur Tigin (4. Kur eğitmen)” sınavları bu dönemde yer alır, kazanırlarsa eğitimciliğe adım atarlar. Alpar, Yılpagut ve Alpagut seviyelerindeki boşkutları yetiştirebilirler. Bu dönemde boşkutlar artık, aydınlık, sabır, ustalık duygularıyla tevazu içinde hareket ederler. Tiginler, omuzları siyah sarı çapan giyerler.

Page 76: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

76

KARA ÇAPAN

KARA ÇELME

ŞAT DÖNEMİ: Şat boşkutlar sarı omuzlu kara çapan giyer, kara çelme takarlar. Bu eğitim döneminde “Boşkur Tigin (4. Kur eğitmen)” olanlar, “Boşkur Şat (3. Kur eğitmen) sınavlarına girer kazanırlarsa, Şat eğitim dönemi sonunda Uydaşı Şat (2. Kur eğitmen) sınavlarına girmeye hak kazanırlar. Kazanmaları durumunda “Uydaşı Şat (2. Kur eğitmen)” olurlar. “Boşkur-Şat”lar, Tigin dönemi boşkutlarını eğitebilirler. “Uydaşı-Şat (2. Kur eğitmen) olanlar ise Şat dönemine kadar eğitim verebilirler. Boşkur tigin olamamış sadece Tigin olarak bu eğitim dönemine geçiş yapan boşkutlar, “Boşkur-Şat” sınavlarına giremez. Tigin döneminde Boşkur-Tigin olmayı hak kazanmış boşkutlar, Boşkur-Şat sınavlarına girebilirler. Yani eğitim sıradüzeni takip edilmek zorundadır. Eğitimci olmak bir tercihtir. Bazı boşkurlar eğitimci olmak istemeyebilirler.

KARA ÇAPAN

KARA ÇELME

YABGU DÖNEMİ: Yabgu boşkutlar, gök omuzlu kara çapan giyer, kara çelme takarlar. Bu dönemde “Uydaşı-Şat (2. Kur eğitmen) olan eğitimcilere “Atabay (1.Kur eğitmen)” olma yolu açılmış olur. Ayrıca, Yesüken sıradüzeninde en üst seviye olan “TALAY YABGU” olabilmek de mümkün. “Talay Yabgu”, Yesüken’in en başındaki kişidir, liderdir ve seçimle gelir. “Talay Yabgu” adayları, “Boşkur-Tigin”, “Boşkur-Şat”, “Uydaşı-Şat” ve “Atabay” yabguların oylarıyla seçilir.

“Talay Yabgu” seçimleri bittikten sonra “BIÇKAS” töreni yapılarak, seçim tamamlanmış olur. Yeni

“Talay Yabgu” görevine başlar.

Türkiye’ de Yesüken, İstanbul, Ankara, Sivas, K. Maraş, Elazığ, Mersin İl ve ilçelerdeki Alplık

Okullarında faaliyet göstermektedir.

Yarışmalar, özel tasarlanmış, çapan üzerine giyilen tarihi zırhlarla yapılmaktadır.

Page 77: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

77

ONGAN;

Yesüken onganı Türklerin KÜN-EKİ (Güneş ve eşi) sembolünden oluşturulmuştur. Çapanların sol üst

göğsünde ise Yesüken yazısını içeren kılıç sembolü kullanılır.

Gerek Türk Savaş Sanatı- SAYOKAN gerekse Türk Kılıç Sanatı – YESÜKEN isimleri patent enstitüsü

tarafından tescilli marka yapılarak koruma altına alınmıştır.

Yesüken’ i Sayokan’ dan farklı düşünmemek gerekir. Sayokan yapanlar Yesüken yapmak zorunda

olmasalar da Yesüken, Sayokan’ın içinden çıkmış bir parçadır. Sayokan’ın töresi, Yesüken’in de

töresidir.

Page 78: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

78

SELAMLAMA

Sayokan’ da olduğu gibi Yesüken’ de iki selamlama biçimi vardır, biri diz, diğeri ayakta selamlamadır.

Genelde ayakta selamlama yapılır. Diz selamı oturuş halindeyken verilir.

Page 79: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

79

TÜRK – TÜRÖK – TÜRÜK

:Xrüt:

Maalesef ülkemizde sürekli “ne idüğü belirsiz” veya bilgisiz kesimler tarafından, ayrıştırıcı kimlik

olarak gündeme, tartışmaya açılan TÜRK sözcüğü, TÜRKLÜK üzerine bir şeyler yazmanın gereksiz

olduğunu bildiğim halde, TÜRK sözcüğünü köken bilim açısından ele alan merhum, araştırmacı bilim

adamı Sayın Kazım MİRŞAN’ın çalışmalarını yazma gereği duydum. Çünkü onun bulguları akla uygun,

kalpleri mutmain eden, belgelere dayalı TÜRK TARİHİ çalışmalarını bu güne kadar söyleyen olmadı ya

da ben duymadım. Söyleyenler vardı da ben duymadıysan kendilerinden özür dilerim.

Türk kelimesi “ırki (!)” temelli bir sözcük müdür? Bu sözcüğü millet olarak kullanmanın dinimiz İslam

açısından bir sakıncası var mıdır? Sanırım Türklük kavramının İslam ile beraber taşınıp, taşınmayacağı

kaygıları veya İslam olmakla Araplaşmayı birbirine karıştırma nedeniyle tartışmalara zemin hazırlıyor.

Dini konularda başkanlığını Prof. Dr. Sayın Abdülaziz BAYINDIR’ın yaptığı, Süleymaniye Vakfı, bilim

insanlarından oluşan grubun, İslam öncesi Türk tarihi konusunda ise araştırmacı bilim adamı merhum

Sayın Kazım MİRŞAN’ın yaptığı bilimsel çalışmaları referans almaktayım.

Türk sözcüğüne birçok kaynakta (Divan-ü Lügatüt Türk, Kutadgu Bilig vs) değişik anlamlar yüklenmişse

de özellikle Sayın Kazım MİRŞAN’ın bitik taşlardan yola çıkarak bütüncül perspektifle ortaya koyduğu

anlam akla daha uygundur.

“TÜRÜK, başta dil yapısı olmak üzere, kültür ve uygarlık alanlarında ortak değerler sergileyen bir

ulusa verilen addır.

Türk deyimi türlü Türk boylarının ortak adı olmak üzere, Urkun yazıtlarında T-Ü-R-Ü-K şeklinde, runik

harflerle yazılarak kullanılmış bulunuyor. Bu sözcüğün en sonundaki “ÜK” tamgası “ÖK” tamgasının

değişik bir şekli olarak yazılmaktadır. T-Ü-R sözünü ise boy adlarından TÜRGİS, TÜRİS sözlerinde ve

“türleri” anlamında olan TÜRGİ deyiminde de görmekteyiz. Örneğin, TÜRGİ AYIRĞUN KÖL (türleri

ayıran göl) Hazar Denizi.

Buna göre, TÜRÜK adının etimolojisini TÜR-ÖK şeklinde yorumlayabiliriz. Bu da bize “Rab türü”

anlamını vermektedir. Urkun yazıtlarında geçen ÖKÜK TÜRÜK (Rabbani Türk) deyimi de bu

yorumumuzu onaylamaktadır.

Kaşgarlı Mahmut:

Türk kuyaş idi – güneş güçlü idi,

Türk üzüm idi – üzümler olgun idi,

Türk yiğit – cesur yiğit

Dizelerinde “”türk” sözünü: “kuvvetli”, “olgun”, “cesur” anlamlarında kullanmıştır. Elbette Rab türü

kuvvetli, olgun ve cesur olacaktır. Zaten eski Türkler kendilerinin uzaydan geldiklerini ve çok başarılı

olduklarını söylüyorlar.

Yoluğ Tigin (Saray tarihçisi-vakanüs), Türklerin aslının OK olduğunu söylüyor:

“OK-UDURUKIN YIŞ ile TEMİR KAPIĞ arasında OK asıllı ÖKÜK TÜRÜK (Rabbani Türk), eğitilerek, anca

oturmakta imiş.”

Page 80: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

80

Türk kelimesi konusunda Ziya Gökalp “Türük sözü dini bir kavramdır.” Demiştir.

(Mirşan 1999, Erken Türk devletleri ve Türük-Bil, s.7,8,9)

Kozmozdan geldikleri inancını taşıyan Ön-Türklerin kendilerini TÜRÜK diye adlandırmaları doğaldır.

Bu sözcükle kendilerinin Allah’ın yarattığına, Allah’tan geldiklerine inanmanın ifadesi TÜR-ÖK, TÜR-ÜK

olmalıdır. Yani “Rabbani tür.” ÖK sözcüğü SAHİP, RAB anlamına gelmektedir. Bugün Türkiye

Türkçesinde de kullanılmaktadır. ÖK-SÜZ, yani sahipsiz, ÖK-KEŞ, sahibine, Rabbine bağlı

Sonuç olarak söyleyebiliriz ki, TÜRÖK-TÜRÜK-TÜRK sözcüğü etnik temelli değil, inanç temelli bir

sözcüktür.

“TÜR” : Tür kelimesi, bugün birçok Türkçe lehçede kullanıldığı gibi, çeşit, nevi, tür anlamlarında

kullanılır.

“ÖK : Rab demektir. Kutadgu Bilig’ de Yusuf Has Hacib bu kelimeyi kullanmaktadır:

“İlahi sen, ök sen tözü yarlıka.” Yani, “İlah sensin, Rab sensin hepimizi bağışla.”

Atalarımızın bıraktığı tüm bitik taşlarda “ÖK (Rab)”, “TENGRİ (Yaratan)”, “ALAPA (Allah)” sözcüklerini

sıkça görmekteyiz. Yani yaşam biçimlerini, savaşlarını, barışlarını, adalet anlayışını, yönetim

biçimlerini hep inanç merkezli ve Tanrı’ya yakın olmak, O’nun razı olması biçiminde

şekillendirmişlerdir. “Böyle geçirilen dünya hayatında şereflenenler, cennete de gidecektir”, inancı

hâkimdir. Bundan dolayı, TÜRK sözcüğü ile ırki övünçler yerine, Tanrı’ya göre yaşamanın övünçlü

olacağı bir inanç yaşatılmaya çalışılmıştır.

Türük-Türk kelimesinin, M.Ö.879 yılında İstemi Kağan’ın kurduğu TÜRÜK-BİL (Türk devleti) ile

kullanılmaya başlandığını görüyoruz. Yani bu ismi ilk kullanan M.Ö.889 tarihinde doğan M.Ö.772

yılında ölen İstemi Kağan’dır.

“İÇÜÜM APAM BUUMIN KAGAN İSTEMİ – Allah’ın neslime kağanlar kağanı İstemi (iradesi). (Mirşan K.

1991, Bobollar, s.61)

“AL-ESİS ULUS – Allah’a inanan ulusun (Mirşan K. 1991; Bobollar, s.51)

“ÖZE KÖK TENGRİ ASRA YAĞIZ YİR KILINTUGDA – Sahip Tanrı gök yaradılışı ağırlığında, yer kılınınca

(yaratılınca)

İKİN ARA KİŞİ OGLI (IID2) KILINMIŞ – ikisi arasında kişioğlu kılınmış

KİŞİ OGLINTA ÖZE İÇÜÜM APAM – Kişioğlu üzerinde Allah’ımın

BUUMIN KAGAN İSTEMİ KAGAN OLURMUŞ – neslimin kağanı İstemi (iradesi) Kağan oturmuş.

OLURUPAN (IID3) TÜRÜK BUDUNUNG İLİN TÖRÜSİN – oturunca Türk Milletinin, halkının anayasasını

TUTABİRMİŞ İTİ BİRMİŞ – yasayıvermiş, yürütüvermiş.

İKİN ARA (ID3) İDİ OK-USUZ ÖKÜK TÜRÜK – bu ikisi arasında OK asıllı İMANLI TÜRK

(İG) İTİ ANÇA OLURUR ERMİŞ – eğitilerek anca oluşmakta imiş.

BİLGE KAGAN ERMİŞ ALP KAGAN ERMİŞ – devletin hakanı imiş, alp kağan imiş

BUYURIKI YİME BUDUNI YİME TÜZ ERMİŞ – buyrukları buna göre devleti içinmiş doğru imiş erinç

Page 81: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

81

ANI ÜÇÜN İLİG ANÇA TUTMIŞ ERİNÇ – onun için devleti anca yönetmiş erinç

ÖZİ ANÇA (ID4) KERKEK BOLMIŞ – kendisi bu şekilde gerekli olmuş.

(Mirşan K. 2008, Bolbollar s.3)

Yüzlerce bitik taşlardan örnekleri çoğaltabiliriz. Bu yazıtlardan da anlaşıldığı gibi, Tanrı’ya yakın,

cennete gidebilmek için, iyi hatırlanan kişi olmak önemlidir. Bunun için de “kendisinden ziyade,

halk(lar)ı için, insanlık için Tanrı’ya göre iyi, başarılı işler yapmalıdır”, inanışı hakim unsurdur.

Türklerin bir kısmı kendilerini OK, diğer bir kısmı ise ON diye adlandırmışlardır. ON-OK BUDUNIĞ, ON-

OK milleti.

Çocuklarımıza isim olarak koyduğumuz ve bir kağanın olduğunu sandığımız OĞUZ kavramını da açmak

gerektiğini düşünüyorum.

OĞUZ, öbür dünyaya geçmek için gerekli şartları gerçekleştirmiş olan kişi demektir. Yani salt bir kişi

adı değildir. OĞUZ olmuş kişi, yani cennete gitme başarısını kazanmış kişidir.

Görüyoruz ki, OK, ON ve OĞUZ kavramları inanç temelli kavramlar olup, Türklerin kendilerini ifade

ederken kullandıkları kavramlardır. Tüm kağanlarda dahil olmak üzere Türk insanı Oğuz olarak ölmeyi

tercih etmektedir. Bunun için gerekli şartları ölmeden önce yerine getirmek için çabalamalıdır.

Türük (Türk) sözcüğü inanç temelli, imanı ifade eden sözcük olması sebebiyle İstemi Kağan tarafından

millet adı olarak tercih edilmiş. M.Ö.879’da kurduğu devletin adına ırki bir ad koymak yerine, TÜR-

ÖK(ÜK) demeyi ve Türük devletinin altında yaşayan tüm boylara Türük adını uygun düşünmüştür.

Türük-Bil devleti 5 hanedanlık dönemi geçirerek M.Ö.879 yılından M.S. 580 yılına kadar ayakta kalmış

ve 1459 yıllık zaman dilimi içinde Türük imanını yaşatmaya çalışmışlardır.

“Türük imanının yasasına ise İÇÜÜM APAM TÖRÜSİ, yani Allah’ın yasası demişlerdir.” (Kazım Mirşan)

Türkler, ırkçılık yapmamışlar, ırk üstünlüğüne dayalı kaygılar taşımamışlardır. Daima inanç değerlerini,

tek Tanrı inanışını ve Tanrı merkezli bir yaşamı tercih etmiş ve şekillendirmişlerdir. Bundan dolayı,

Türk (Türük) sözcüğü, bir ırkın karşılığı olarak kullanılmamıştır.

Türk, Türök, Türük kelimesi “kendisini Allah’ın yarattığına inanan” olarak kullanıldığına göre, TÜRK

sözcüğünü bir ırka yamama gayreti ancak ırkçılıklarını örtülemeye, gizlemeye çalışan insanların

çabası, Türk sözcüğünü ırkla özdeşleştirip kendi ırklarını gündeme taşıma art niyetinden başka bir şey

olamaz.

BİR OĞUŞ ALAPA: Bir yüceliğinde, şerefinde olan Allah.

TÜRÖK – TÜRÜK – “TÜRK: Allah’tan geldiğine inanan. Sahipli tür, Rabbani millet (Bütün yazıtlarda).

ÖKÜK TÜRÜK: İmanlı Türk. (Urkun yazıtları)

TENGRİKİÑ: Tanrı mutabakatı. (Alp-Erin bitik taşı)

İÇÜÜM APAM TÖRÜSİ: Allah’ın yasası. (Bilge Atung Ukuk bitik taşı)

Page 82: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

82

ÖGİS: Nebi (Peygamber), nam sahibi, hükümdar, lider. İstemi Kağan için kullanılmıştır. (3.Uygur yazıtı

– Kül-Tigin abidesi)

TENGRİGE UYUĞUR KAĞAN: Tanrı’ya uyumlu kağan (Kara Balağasun Bitik taşı)

“TÜRÜK-BİL (Türk devleti) hakkında geniş bilgi verdiği tahmin olunabilen, ancak kırık ve silik durumda

olduğundan okunamayan bir yazıtımızda Kara Balğasun bitik taşıdır. Bu yazıtın başlığı şu şekilde

okunmaktadır.”

BU TENRİKİN TENGRİDE KUT BOLMIŞ ALP BİLGE TENGRİ UYIĞUR KAĞANING BİTİGİ – Bu, Tanrı

mutabakatının Tanrı’ da başarılı olmuş, kahraman devletin Tanrı’ya uyumlu kağanının yazısı.

Yoluğ Tigin yazıtının başlangıcı ile Kara Balğasun yazıtının Çince kısmının başlangıcı birbirine çok

benzemektedir, bu yazıtta İstemi Kağan’ ın özelliğinden bahsetmektedir.

Üçüncü Uygur yazıtının Çince metninin tercümesi İstemi Kağan hakkındadır:

“İşitildiğine göre, gök ile yer birbirlerinden ayrılıp, güneş ve ay feyzini saçmaya başlayınca, Tanrı’dan

buyruk alan bir oymak başı (Yani İÇÜÜM APAM BUUMIN KAĞAN İSTEMİ) bütün dünyayı kendi

çevresinde alakalandırıyor, fazileti ile kamaştırıcı şekilde ışıklandırıyor ve dört bucaktan ona

sığınıyorlar. Onun için dönüyorlardı.

İç ve dışta selameti teminden sonra, dağ ile ırmak ortasında (İdil-Oral) payitaht kurdu. Kutluk

Boyla’nın babası (İstemi) Hu-Su zamanında iken, bütün satvetini Kuzey köşeye (Ötüken-Yış) göç ettirdi

ve payitahtı Orhun Ovasında kurdu. Dirayeti ile yurdunu iyi idare etti ve böylece yıllar sürdü. Oğlu

(Kutlug Kağan) onun yerine geçti (Oğlı ta kağan bolmış erinç).

O yaratılıştan atılgan ve başarıcı idi. Bütün oymaklar kendi dilekleriyle ona bağlanıyorlardı…

Ön Türklerin ilk hanlar hanı olmuş olan İstemi Kağan’a, büyük Türk kumandanı ve tarihçisi ÖNGRE

BINGA BAŞI “TENGRİDE BOLMUŞ İL İTMİŞ BİLGE KAĞAN - Tanrı’da var olmuş (Yaratılmış), halkı

kalkındırmış, devletin kağanı” ve Alp-Erin ise “İÇÜÜMİZ APAMIZ UYUMI KAĞAN – Allah’ımıza uyumlu

kağan” demektedir.”

“M.S.506-568 yıllarında Kül-Tigin AT-OY BİL savaşında savaşı şöyle kazandığını ifade ediyor:

KÜL-TİGİN ÖG-USUZ AKIN BİNİP, AT-UKUZ ERİN SANÇDI - Kül-Tigin, peygamber akınıyla hücum

yaparak, At-Ukuz askerlerini sançtı.

Türük-Bil’i (Türk devletini) Oğuzların memleketinden gelen ve Bir olan Allah’ın (Bir Oğuş Al-Apa’nın)

peygamberi (Ögis İstemi Kağan) kurmuştur. Kül-Tigin oğuzlarla savaşında, Allah’ın ÖGİSİ (Nebi)

İstemi Kağan ve Allah’ın kozmik askerlerinin yardımı olacağını dayanak gösterip oğuz ordusunu

korkutarak en kötü anda savaş kazanmıştır. Bu haberi karşı orduya duyurarak zafere ulaşmış. Bu

dayanağı, yöntemi Kangım Türük Bilge Kağan(2)’ de kullanmıştır. Çünkü istemi Kağan’ın Oğuz

olduğunu biliyorlardı ve Oğuzlara karşı bu stratejiyi kullandılar. “(Mirşan, K. 1991: Bolbollar, s.16)

YANİ HER ŞEY İNANÇ TEMELLİ VE TANRI MERKEZLİ.

Page 83: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

83

Milli önderimiz M. Kemal ATATÜRK’ ün henüz daha genç bir subayken Sinop’ta yazmış olduğu şiiri

satırlarıma taşımak istiyorum.

Gafil, hangi üç asır, hangi on asır

Tuna ezelden Türk diyarıdır.

Bilinen tarihler söylememiş bunu

Kalkıyor örtüler; örtülen doğacak.

Dinleyin sesini, doğan tarihin,

Aydınlıkta karaltı, karaltıda şafak,

Yalan tarihi görüp, doğru tarihe giden.

Asya’nın ortasında Oğuz Oğulları

Avrupa’nın Alplerinde Oğuz Oğulları,

Doğudan çıkan biz, batı’da yine biz,

Nerede olsa, ne de olsa kendimizi biliriz.

Hep insanlar kendilerini bilseler,

Bilinir o zaman ki hep biriz.

Türk sadece bir milletin adı değil,

Türk bütün adamların birliğidir.

Ey birbirine diş bileyen yığınlar,

Ey yığın yığın insan gafletleri,

Yırtılsın gözlerdeki gafletten perde,

Dünya o zaman görecek,

Hakikat nerede, hakikat nerede?

Mustafa Kemal ATATÜRK’ün, Türk Tarih Tezinde Türklerin kökeninin Orta Asya olduğu resmen dile

getirilmiştir. Atatürk 1922’de Türkiye Büyük Millet Meclisinin 130 ncu toplantısının açılış

konuşmasının birinci oturumunda yaptığı konuşmada bu hususla alakalı şunları söylemiştir.

“Efendiler, bu insanlık dünyasında en az yüz milyonu aşkın nüfustan oluşan büyük bir Türk Milleti

vardır ve bu milletin yeryüzündeki genişliği oranında da tarih alanında da bir derinliği vardır. Türk

Milletinin kökünün dayandığı Türk adındaki insan, insanlığın ikinci babası Nuh Aleyhisselamın oğlu

Yafes’in oğlu olan kişidir… ?

Atatürk öncülüğünde 2 Temmuz 1932 ve 20 Eylül 1937 tarihlerinde yapılan Türk Tarih Kurultayları o

devrin en ünlü yerli ve yabancı bilim adamlarının katılımlarıyla yapılmıştır. Fakat ne yazık ki Türk

Tarihinin araştırılmasını amaçlayan bu çalışmalar Atatürk’ün ölümünden sonra durdurulmuştur.

Atatürk’ün bu vasiyetini merhum araştırmacı bilim adamı Sayın Kazım MİRŞAN gerçekleştirmiş, ancak

çoğunluğu batı yanlısı, Türk tarihini Çin arşivlerinde arayan gelenekçi tarihçiler, bilim adamı

ciddiyetinden uzak, “ne diyor bu adam?” merakı içinde olmadan, itibarsızlaştırma çabalarına

girmişlerdir. Türkler hakkında yazılmış tarihi bilgiler ister Çin’ de ister batıda olsun, elbette tümden

red edilmemeli, bu kaynaklar araştırılmalı, şüpheyle yaklaşılmalı, test edilmeli, doğru olanlar alınmalı,

yanlış olanlar düzeltilmelidir. Şüphe duymadan, sırf batılı olduğu için Batılı bilim adamlarına, asırlardır

Türklerle yan yana yaşadılar diye Çin arşivlerine mutlak güvenen Türk bilim adamları(!) Türkün tarihini

yazamaz.

Page 84: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

84

Güneyde Himalaya dağları, kuzeyde Kuzey Buz Denizi, doğuda Kore Denizi (Taluy), batıda Balkanlar’a

kadar uzanan coğrafya ile Asya ve Avrupa kıtalarının yani Avrasya olarak adlandırdığımız karanın

milyonlarca kilometre karelik topraklarında, son buzul çağının sona erdiği 12 bin yıl zaman

derinliğinde yaşamış insanlar, meydana getirdikleri yazılı eserlerde kendilerini Türk olarak

adlandırmışlar ve ortak dil olarak da Türkçeyi kullanmışlardır.

Çinliler Eçim Kağan dönemine, K’ai-Yüan Dönemi derler. Yolluğ Tigin (Saray tarihçisi), M.Ö. 542’ de İl-

Etiriş kağan için dikilen taş (2) nin diğer yüzüne, İl-Etiriş kağanın büyük oğlu Kangım Türük Bilge

Kağanın ağzından yazı vurdurur.

Bu yazıtın bir bölümünde;

TÜRÜK OĞUZ BEGLERİ BUDUN ESİDİN Türk oğuz beyleri, milleti işitin.

ÖZE TENGRİ BASMASAR, ASRA YİR

TİLİNMESER

Sahip Tanrı basmasa, altta yer delinmese,

TÜRÜK BUDUN, İLİNİN, TÖRÜNGİN Türk Milleti, halkını, anayasanı,

KİM UR-TUTI, BUD-UÇI ATI TÜRÜK BUDUN

ERTİZ

kim savaşıp hakim olabilir (tutabilir), milletlerin

liderliğini, Türk milletinden alabilir?

Türk, yaratandan geldiğine inanan anlamında kullanılmıştır. Fin Uygur Derneği Coğrafya Cemiyetinin

1890 yılında yayınladığı, Orhun yazıtlarının ilk çözümünü kapsayan, tahrif edilmemiş, aslına en uygun

olan ”Fin Atlası” kitabında birinci taş, doğu yüzü 38. satırda “Ökük Türök ? yani “Rabbani Türük “,

“Sahibin Türü (sahipli tür)” denilmektedir.

Taş 1, Doğu 1 ve Taş 2, Doğu 2 (taşa vurduran Bilge Atung Ukuk [Tonyukuk diye bilinir]);

İKİN ARA İDİ OK-USUZ ÖKÜK TÜRÜK ikisi arasında OK asıllı Rabbani Türk eğitilerek,

ANÇA OLURUR ERMİŞ anca oluşmakta imiş,

BİLGE KAĞAN ERMİŞ, ALP KAĞAN ERMİŞ Devlete kağan imiş, alp kağan imiş.

BUYURUKI YİME BİLGE ERMİŞ ERİNÇ, ALP ERMİŞ

ERİNÇ

Buyruğu da devleti için imiş erinç, alp imiş

erinç.

Konu Türklük olunca biraz da Türklerin İslam öncesi inanışlarından bahis etmenin daha açıklayıcı

olacağına inanıyorum.

Milattan binlerce yıl önce, Türklerin iman konusunda ortaya koyduklarını merhum araştırmacı bilim

adamı Sayın Kazım MİRŞAN şöyle ifade ediyor:

“İman (İSİG) ve din (ANTIZ UKUSUY) yani Tanrı bilinci ve insanların Tanrı’ya bağımlılığıdır. Tanrı ise

YOĞI’ ların (gözlemcilerin) idraklerine göre şu türlerde tanınır:

1- TEÑRİ (Yoktan var edici); Yani alemlerin yaratıcısıdır.

2- İSİS: Bir olay karşısında yad olunan, iman edilen. Yani kendi-kendini belli eden.

3- İÇÜÜM APAM: Hükmüne tabi olmak üzere, öbür dünyaya götürücü. Yani ALLAH, (AL-İLAH /AL-

APA).

4- ÖK (RAB-Sahip): Yani bu dünyanın sahibi.

Page 85: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

85

Tanrı’nın bu dört adının anlamını şu şekilde özetleyebiliriz.

1- Tanrı alemlerin yaratıcısıdır.

2- Tanrı kendi-kendini belli eder.

3- Tanrı öbür dünyanın hakimidir.

4- Tanrı bu dünyanın da hakimidir.”

“KÖK TÜRÜK, göğe mensup Türk,

TEÑRİ İLİM, Tanrı’ ya mensup halkım,

TEÑRİ BOLIK, gökte bir yerde yaratılmış,

ALKU, kainat,

BÜKEM, hamd etmek,

YÜKÜNMEK, şükran, saygı ve tazimi secdeyle yapmak,

UÇMAK, cennet,

TAMU, cehennem,

KUNÇUY, ahiret,

BURKAN, Allah’ın kainatta bir döngü içinde devam eden kanunları,” (Mirşan K. MMB 1998, Dinlerin

gelişimi, s.5-36-89-9091)

deyimleri Türklerin inançlarını ifade eden kavramları.”

Türklerin başka bir yazılı kaynağı olan, ALTI YARIK TİGİN.

“Bir Macar Türkoloğu olan Aurel Stein 1907 yılında İçki Türkistan’ın Miran (Tun-huang) kalesinde üç

yaprak kağıt buldu. Nasıl bir teknikle imal edildikleri henüz anlaşılamamış olan bu kağıtlar üzerinde,

çok eski Türkçe ile yazılmış metinler vardı.

Birinci yaprak, yazının 6 maddelik ana kısmını teşkil eden YARLIĞ BOLTI’ lara ve bunların 8 maddelik

bölümlerine ayrılmıştı. ALTI YARIG TİGİN, “altı ışık nasibi” ya da “altın çiçek öğretisi” demektir.”

(Mirşan K. Altı Yarıg Tigin, MMB yayını 1978, s.13-14)

Kazım Mirşan’ın okuyuşuyla bazı bölümler aktarmak istiyorum.

KÜL ÖG UR-OÑU KA BİR YARLIĞ BOLTI Tüm düşünme yeteneklerinin yaratılışı için BİR vahiy oldu.

KÖPÜ YARIK YARIK ÜÇÜN, BİR YARIK YARIĞ BOLTI

Nurların nurlu kalabilmeleri için BİR nuru vahiy oldu.

(Mirşan K. Altı Yarıg Tigin, MMB yayını 1978, s.112-113)

Anlıyoruz ki, Türklerin bir olan Allah’a inanmış olmaları mutlak. Sürekli BİR kavramına vurgu

yapmaları, “YARIK-nur”, “YARIĞ-vahiy” gibi kavramların olması, öldükten sonra dirilmeye ve ahiret

hazırlığına verdikleri önem, yaşamlarında dinin ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor.

Türkistan topraklarına da nebi-resullerin veya resullerin gönderildiği de aşikar, aşağı bölümlerde de

ifade ettiğimiz örnek ayetler bunu teyit ediyor.

Page 86: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

86

Yine Macar Türkoloğu başka bir bulgusu “IRAK BİTİG”.

“Dr. M.Aurel Stein tarafından içki Türkistan’ın Tun-Huang kenti Bin Buda mağaralarında bulunmuş

olan IRAK BİTİG (Uzaklıklar Yazılımı), erken çağ Türk tarihini kapsayan 104 sahifelik el yazması kitap

urkunca (Göktürkçe[!]) yazılmıştır. 8x13,6 cm’lik ebatlardaki sarı renkli sahifelere tarih, coğrafya,

devlet yönetimi, din, ahlak, astrofizik, felsefe ve sosyoloji alanında bilmece tarzında yazılmış çok ilginç

bir eser. Kitap M.Ö. 522 yılında yazılmıştır. Bu eser, British Library’de OR 8218/161 manuscript

numarasıyla muhafaza edilmektedir. Sayın Kazım Mirşan’a, 16.03.2007 tarihinde baskı izni

verilmiştir.”

Bu eserden bazı alıntılar yapacağım.

“AL-ESİS ULUS KUTU UYULUP – Allah’a inanan aynı türden topluluğun, mukaddesatında toplanıp

YİTİNÇ AY, İRİM OZ ARA – yedinci ayında sömürgeciler arasında

AT-ATAL EKİN İL – nam kazanan halkın (Türkler)

UŞ-ED ÖKÜG İL – hükümdarın halkı olarak

ONÇ AT-URIKIN AT BİZ – nam salanlarız

TÜRGİS SÜ ÖK-USU ERE – Türgis ordusunu bertaraf ederek,

AT-ÖG ÖZ-UÇI OYUK İR – büyük hükümdarlığın liderliğine kattığı askerleriz

Metin, Türük-Bil (Türk devleti)’in Hoytı Tamır gündeliklerinde kayıtlı kuruluş yıllarını dile getiriyor. Yani

M.Ö. 01.07.879 Yılan yılı” (Mirşan, K. 2007, At-Oy Ögüntün Eminis, s.19)

“OĞLIN KÖK ÖK – Vekilin gök Rabbına,

TEZKİN BOLTI – bulunduğu yerden ayrıldı

UÇU KETİNG – uçarak (cennete) gitmesi

KUTLUĞ BOLZUN, TİR – kutlu olsun denmektedir.

ANÇA BİLİNGLER – böyle biliniz

EDGÜ OL – olumludur.

Metnimiz, “uçmuş olan vekilimizin Tanrı’ya kavuşmak üzere, ayrılmış olması (ölmesi) hepimiz için

kutlu olsun” denmektedir.

Yukarıda OĞLI kelimesi halkın temsilcisi anlamındadır, babasının oğlu anlamında değil. Aynı deyim ve

anlam talas yazıtlarında da geçmektedir”. (Mirşan, K. 2007, At-Oy Ögüntün Eminis, s.22-23)

“BİR TABILKU YÜZ BOLTI – Bir keşif yüz oldu.

YÜZ TABILKU MİNG BOLTI – Yüz keşif bin oldu.

MİNG TABILKU TÜMEN BOLTI, TİR – Bin keşif on bin oldu, denmektedir.

ANÇA BİLİNGLER – böyle biliniz,

EDGÜ OL – Olumludur.

Metin, “eğer siz bir keşif (ilmi buluş) yaparsanız bu yüzlerce keşfin yapılmasına ön ayal olur” demek

istiyor.” (Mirşan, K. 2007, At-Oy Ögüntün Eminis, s.27)

“KAMIŞ ARA KALMIŞ – kamışlar arasında (sazlıkta) kalmış olsa bile

TENGRİ UNAMADUK – Tanrı’nın öngördüğü şekle uygun olmayacak tarzda,

ABINÇU KATUN – saygın bir kraliçe

BOLZUN, TİR – gibi olsun, denmektedir.

Page 87: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

87

ANÇA BİLİNGLER – böyle biliniz,

EDGÜ OL – olumludur.

Metin, Tanrı’nın Türkler için öngördüğü erdemli yapma şeklinin başkalarında mümkün olmaması

halinde bile, kişilere karşı saygınlığımızı yitirmememizi söylüyor.” (Mirşan, K. 2007, At-Oy Ögüntün

Eminis, s.31)

“KARI YOL TENGRİ MİN – Yaşlılar yolu tanrısıyım,

ŞINUKINGIN SEPER MİN – inlemeleri dindiririm

ÜZÜKİNGİN ULAYIR MIN – ayrılmışları birleştiririm,

İLİG İTMİŞ MİN – halkları yarattım

EDGÜSİ BOLZUN, TİRT – olumlu olsun denmektedir

ANÇA BİLİNGLER – böyle biliniz.

Metin, “ölümün acıları dindireceğini, birbirlerinden ayrı düşenleri birleştireceğini ve bunun insan

yaratılışının güzel bir sonucu olduğunu söylüyor.” (Mirşan, K. 2007, At-Oy Ögüntün Eminis, s.31)

“KUL UŞUBI – Kul, egemenliğinde bulunduğu

BEGİNGERÜ ÖTÜNÜR – beyine rica ederek dilekte bulunur,

UKUZIĞUN UŞUBI – aklı başında olanlar ise,

TENGRİGERÜ YALBARUR – Tanrı’ya yalvararak dilekte bulunur

ÖZE TENGRİ İŞİDTİ – üzerimizdeki Tanrı işitti

AŞRA KİŞİ BİLTİ – tahttaki kişi bilmelidir, denmektedir

ANÇA BİLİNG – böyle bilin

EDGÜ OL – olumludur.

Metin, milli değil evrensel düşüncenin ön plana çıkarılmasını söylüyor.” (Mirşan, K. 2007, At-Oy

Ögüntün Eminis, s.41- 42)

“YILKA TEGMİSİG YIDITMAYIN – yılına başmış olanları başarısız bırakmayın,

AYKA TEGMİSİG ART ATMAYIN – ayına basmış olanları göz ardına atmayın,

EDGÜSİ BOLZUN, TİR – olumlu olsun denmektedir

ANÇA BİLİNGLER – böyle biliniz

EDGÜ OL – olumludur.

Metin, çocuklar bir yaştan sonra elde ettikleri başarılarla gelişirler, ancak bir aydan bir yıla kadar olan

zaman içinde, onlar daima göz önünde bulundurulmalıdır ve ancak olumlu olan davranışlarına izin

verilmelidir diyor.” (Mirşan, K. 2007, At-Oy Ögüntün Eminis, s.45)

“BAY ER KONGI ÜRKÜPİN BARMIŞ – Zengin kişinin koyunu ürkerek varmış,

BÖRİKE UŞUKUŞMIŞ BÖRİ AĞZI EMSİMİS – kurtla karşılaşmış, kurdun ağzı çare aramış

İSEN TÜKÜL BOLMAMIŞ, TİR – koyun sağ salim olamamış, denilmektedir

ANÇA BİLİNGLER EDGÜ OL – böyle biliniz olumludur

Metin, bir eylemde bulunurken, onun sonucunu da düşünmeliyiz demektedir.” (Mirşan, K. 2007, At-Oy

Ögüntün Eminis, s.25)

TENGRİLİG UKUR ATIĞA – Tanrıyla özdeşleşme adına,

OYURTA-KILMIŞ OYIĞLIĞ – matuf düşünceli olmak üzere,

OKUM İÇ BULUNGIN – OK mensubu cemaatin

Page 88: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

88

OY OZ OYU TİRİLMİŞ – aklın ozması için toplanmış olduğu

ÖLÜMDE OZMUŞ, TİR – ölüm hali ozar deniliyor

ANÇA BİLİNGLER – böyle biliniz

Metin, ölüm halinin Tanrıya ozabilmesi için OK cemaatinin teminatı (bir anlamda helallik vermesi)

gerektiği söyleniyor. Türk hakanlarının öldükten sonra tanrıya kavuşabilmeleri için kendi cemaatinin

ANT denen onayını yani helalliğini alabilmesi gereklidir.

OZ(MAK): Geçmek, geçerek yer almak.

Türklerin, bitik taşlarda inançlarına verdikleri önemi görmek mümkündür. Bir-iki örnek paylaşmak

istiyorum.

TÜRÜK-BİL komutanlarından ve aynı zamanda tarih yazarı olan ÖNGRE BINGA BAŞI M.Ö. 517 yılında,

Volga ile Kama’nın birleştiği yerde yani İTİZ’ de 1000 yıl önce yaşamış ve AT-OY BİL’i kurmuş olan, İL-

BİLGE KAĞAN (Halkın, devletin kağanı) ve İL-BİLGE KATUN KAĞAN’ın (Halkın, devletin kadın kağanı)

anıtlarını diktirmiştir. M.Ö. 522 BARS YILI – 519 YILAN YILI arasında, İTİZ’ de iki yıl boyunca yayladığı

sırada kaleme almış olduğu yazıları bu anıtlara vurdurmuştur.

.................... ................

TENGRİDE BOLMIŞ, İL İTMİŞ BİLGE KAĞAN Tanrı’nın yaratmasıyla olmuş, halkı kalkındırmış,

devletin kağanı,

İL-BİLGE KATUN KAĞAN AT-OĞ KATUN Halkın, devletin kadın kağan olan hanedan

kadınının

AT-OĞ ATANIP ÖTÜKÜN KİDİN UÇINTA hanedanlığa atanıp, merkezde geçen (M.Ö.1517-

517) liderliğindeki,

İTİZ BAŞINTA ÜR-ÖGİN İTİTİDİM İTİZ başında abidelerini yaptırdım.

ANTA, OY-URUTUTDIM BARS YILKA, YILAN YILKA Orada, düşüncelerimi vurdurduğum BARS

(M.Ö.522) yılında, YILAN (M.Ö.519) yılında,

İKİ YIL YAYLADIM

iki yıl yayladım.

ULU YILKA ÖTÜKÜN URITU UŞINTA UŞ ÖNGİN

Ulu yılda (M.Ö.1517) merkeze geçerken

defnedilmiş, haşmetliler haşmetlisinin öncelikli

milleti,

IDUK BAŞIKIN ÖNGİNTE YAYALADIM Amu-Derya başında (Mukaddes verimli

topraklarda) yayladım

ÜR-ÖGİN BUNTA OY-URUTUDIM, UÇU-AT Abidelerine burada düşüncelerimi vurdurdum,

Allah’a,

BUNTA AT-UKUTDIM, BİNG YILLIK ÖTÜMİN

KÜNLİK burada seslendim. Bin yıllık geçmiş günleri,

BİTİGİMİN, BİLGÜMİN BUNTA OY-IŞI TAŞKA OY-

URUTIDIM

yazımda bilinenleri burada düşüncelerimi yazı

taşına vurdurdum.

AT-ULUK UTUŞKA AT-UKITIDIM Genel olarak meydana gelişi andım.

Page 89: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

89

ISUB-URA BİLGE ÖKÜLİ ÇUR M.Ö. 596 – 516 (Kafkaslar ve D. Anadolu, Devlete Öküli Çur [Rabbin

nasibi Çur]-Mareşal):

İl-Etiriş Kağan’ın küçük kardeşi, Kafkaslar ve Doğu Anadolu’dan sorumlu komutan, mareşaldir. Öngre

Bınga Başı ile beraber görev yapmıştır. Türk-pers savaşları (M.Ö.530 – 512) sırasında, AT UB-UÇUĞ

savaşında M.Ö.516 güz mevsiminde ölmüştür. Bu başkomutanın bolbolları kendisi tarafından değil,

ölümünden sonra, kağan temsilcisi ÇUR TİGİN ve diğer 4 TİGİN’ den ibaret bir heyet tarafından

yazılmıştır. İke-Xuşotu’da dikilmiş olan bir bitik taştaki bu yazılar, maalesef son derece silik

durumdadır. Bitik taş, Moğolistan’ın İhe-Huşotu denilen yerde, Kottwitz tarafından bulunmuş ve

1928’ de yayımlanmıştır.

Batı yüzü:

Taş 1, Doğu 1 ve Taş 2, Doğu 2 (taşa vurduran Bilge Atung Ukuk-Tonyukuk);

ÖZE KÖK TENGRİ ASRA YAĞIZ YİR KILINTUKDA Sahip Tanrı gök yaradılışı ağırlığında, yer

kılınınca (yaratılınca)

İKİN ARA KİŞİ OĞLI KILINMIŞ İkisi arasında kişioğlu kılınmış,

KİŞİ OĞLUNTA ÖZE İÇÜÜM APAM Kişioğlu üzerinde Allah’ımın,

BUUMIN KAĞAN İSTEMİ KAĞAN OLURMIŞ neslimin kağanı İstemi (iradesi) kağan oturmuş,

OLURUPAN TÜRÜK BUDUNUNG İLİN TÖRÜSİN Oturunca, Türk Milletinin anayasasını,

TUTABİRMİŞ, İTİ BİRMİŞ yasayıvermiş, yürütüvermiş.

TÖRT BULUNG, KOP YAGI ERMİŞ Dört taraf evet düşmanı imiş,

SÜ SÜLEPEN, TÖRT BULUNGDAKI BUDUNUĞ Ordu sürerek, dört taraftaki milletleri,

KOP ALMIŞ, KOP BİZ KILMIŞ evet almış, evet biz kılmış.

BAŞLIĞIĞ YÜKÜNTÜRMİŞ, TİZLİGİG SÖKÜRMİŞ Başları yükündürmüş, dizleri sökürmüş

(gevşetmiş),

İLGERÜ OK-UDURUKUN YIŞKA TEGİ İleri yönde Ok Udurukun-Yış’a (Çinin büyük

okyanus kıyıları) kadar,

KİRÜ TEMİR KAPIĞKA TEGİ KONTURMIŞ geri yönde SEMERKANT’a kadar kondurmuş.

…ÖKÜLİ ÇURIĞ, UÇIKUN ATUN OYUK OK ATIĞ

BİRMİŞ

…Öküli (Rabbin nasibi) Çur’a, liderliğine tabi

olarak OK unvanını vermiş.

…ATADUKTA BÜ-ÖG ETÜRMİŞ …Adanınca, muhteşem hükümdar edilmiş

IŞUB-URA UÇ İTÜN ÖKÜLİ ÇUR BOLMIŞ Kayıt lideri olarak Rab’bin nasibi Çur (çar)

olmuş.

…KAĞAN İLİNTE KARIP, EDGÜ EBİNİ KÖRTÜ …Kağan ilinde yaşlanıp, olumlu düzenini gördü.

ULIĞ ÖKÜLİ ÇUR SEKİZ ON YASAP UYUK

BOLTI…

Ulu Rabbin nasibi Çur, 80 yaşayarak öldü…

ÖC-İL ÖKİ BUZ AT İRİTİ EKİDİM…- Kendi halkının emniyetinin gerektirdiği bozguna

uğratan namlı eri olan…

ALPI ERDİMİ, ANTA ÖC-ÖKDİ TÜRÜK

BUDUNKA…

kahramanlığı, erdemi, orada güvenli hale gelen

Türk milletine…

OĞUR UÇULIĞIN YAĞI OTUKDA ÖKÜLİ ÇUR… Oğur liderliğine düşman otlakta Öküli Çur…

…P ÖLÜRİP, OĞLIN KİSİSİN BOLINKI… …P öldürerek, varis kişisi olan…

BU OZ İLİG TUTDI … buradaki Oz halkını tuttu (hakim oldu)…

Page 90: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

90

İKİN ARA İDİ OK-USUZ ÖKÜK TÜRÜK ikisi arasında OK asıllı Rabbani Türk eğitilerek,

ANÇA OLURUR ERMİŞ anca oluşmakta imiş,

BİLGE KAĞAN ERMİŞ, ALP KAĞAN ERMİŞ Devlete kağan imiş, alp kağan imiş.

BUYURUKI YİME BİLGE ERMİŞ ERİNÇ, ALP ERMİŞ

ERİNÇ

Buyruğu da devleti için imiş erinç, alp imiş

erinç.

BEGLERİ YİME BUDUNI YİME TÜZ ERMİŞ Beyleri de, milleti de asil imiş.

ANI ÜÇÜN İLİG ANÇA TUTMIŞ ERİNÇ Onun için halkını anca yönetmiş erinç.

İLİG TUTUP TÖRÜG İTMİŞ Halkını yönetip, kanun yürütmüş.

ÖZİ ANÇA KERGEK BOLMIŞ Kendisi bu şekilde gerekli olmuş.

YUĞÇI, SIĞITÇI Matemci, ağıtçı,

ÖNGRE, KÜN TOĞSUKDA BÜKLİ ÇÖLÜG İL Önce gün doğusundaki Gobi çölü halkı,

TABIGAÇ, TÖPÜT, APAR, PURUM, KIRGIZ Çin, Tibet, Avar, Roma, Kırgız,

ÜÇ OK URUKIN OT-OZ TATAR, KITAN, TATABI Üç OK ırkından, Ot-Oz tatar, Kıtan, Tatabı,

BUNÇA BUDUN KELİPEN SIĞTAMIŞ, YUĞLAMIŞ bunca kavimler gelerek ağıt tutmuş, yas tutmuş

ANTAG KÜLİG KAĞAN ERMİŞ Bu derece mesut kağan imiş,

Merkezine Tanrı’ya iman konulmayan bir Türklükten bahsetmek mümkün değil. Türk kelimesinin

etimolojisi ve inanç temelli kullanılan kavramlar bu gerçeği ortaya koyuyor.

Bugüne kadar İslam öncesi Türk tarihçilerinden duymadığımız iddiayı da yine merhum Sayın Kazım

MİRŞAN’ dan duyduk. Bitik taşlarda İstemi Kağan’ın nebi (peygamber) oluşu…

Örneğin;

“TEÑRİLİ YİRLİ TEPREŞTİ, KÜNLİ-AYLI KÖRÜŞTİ – Gökteki bir yerden gelenle depreşti, günlü-aylı

görüştü.” (Mirşan K. MMB 1998, Dinlerin gelişimi, s.36-37)

İstemi Kağan için urkunca nebi kelimesi kullanılıyor olsa da bir ihtimal resul (elçi) de olabilir. Öncelikle

“nebi” ve “resul” sözcüklerinin açıklanmaya ihtiyacı var.

NEBİ (Peygamber)

Nebi, “değeri Allah tarafından yükseltilmiş zat”tır. Allah, En’am 83 ve devamında, Nuh’tan İsa (a.s)’a

kadar 18 nebinin adını saymış ve şöyle demiştir:

“Babalarından, soylarından ve kardeşlerinden de seçtik ve doğru yolu gösterdik.” (En’am 6/87)

Sayılarının 124 bin kadar olduğu rivayet edilen nebilerden her biri, bu 18 nebinin ya babaları, ya

kardeşleri, ya da soylarından gelenlerdir. Sonra Allah Teala şöyle demiştir:

“Onlar, kendilerine kitap, hüküm (hikmet) ve nebilik verdiğimiz kimselerdir. (En’am 6/89)

Demek ki, Adem aleyhisselamdan son nebiye kadar hepsine kitap ve hikmet verilmiştir. Aşağıdaki

ayetlerde nebilere kitap indirildiği bildirilmektedir.:

“İnsanlar tek bir topluluktu. Sonra Allah onlara, müjde veren ve uyarıda bulunan nebiler gönderdi.

Onlarla birlikte hep doğruları gösteren kitap da indirdi ki, ayrılığa düştükleri konularda insanlar

arasında o kitap hükmetsin…”(Bakara2/213)

Page 91: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

91

Nebilere verilen kitaplardan her biri bize verilenle aynı içeriktedir. Allah Teala şöyle demiştir:

“Allah, Nuh’a hangi görevi yüklemişse onu sizin için bu dinin şeriatı yapmıştır. Sana vahyettiğimiz,

İbrahim’e, Musa’ya ve İsa’ya emrettiğimiz şudur: Bu dini ayakta tutun, onda ayrılığa düşmeyin.” (Şura

42/13)

NEBİ OLAN RESUL

Resul, kendinden bir şey katmadan birinin sözünü diğerine ulaştırmakla görevli kişidir. Türkçede ona

elçi denir. Her nebi, kendine verilen kitabı, insanlara ulaştırmakla görevli olduğu için aynı zamanda

resuldür. Kur’an onlara, nebi olan resul demiştir. Daha sonra görüleceği gibi nebi olmayan resullerde

vardır. Allah Teala şöyle demiştir:

“Bu kitapta Musa’yı da anlat. O, yürekten bağlanmıştı; nebi olan resul idi.” (Meryem 19/51)

“Bu kitapta İsmail’i de anlat. O, sözünü tutmuştu; nebi olan resul idi.” (Meryem 19/54)

Allah resullerin görevleriyle ilgili olarak şöyle demiştir:

“Resullere apaçık tebliğden başka ne düşer.” (Nahl 16/35)

“Ey resul! Rabbinden sana ne indirilmişse onu tebliğ et, bunu yapmazsan onun resulü olma görevini

yapmamış olursun.” (Maide 5/67)

NEBİ OLMAYAN RESUL

Resul, kendinden bir şey katmadan birinin sözünü diğerine ulaştırmakla görevli kişi olduğu için Allah’ın

sözlerini ulaştıran Allah resulü, başkasının sözlerini ulaştıranda onun resulü olur. Mesela Mısır meliki,

Yusuf aleyhisselama bir resul göndermişti. İlgili ayet şöyledir:

“Melikin resulü geldiğinde Yusuf dedi ki: “Efendine dön de sor bakalım, ellerini kesen kadınların derdi

neymiş?...” (Yusuf 12/50)

Nebiye inmiş ayetleri tebliğ ile görevli elçilerde (resuller) vardır. Şu ayetler, ondan bahseder:

“Nuh kavmi resulleri yalanladı.” (Şura 26/105)

“Ad kavmi resulleri yalanladı.” (Şura 26/123)

Nuh kavmine sadece Nuh aleyhisselam, Ad’a Hud aleyhisselam nebi-resul olarak gönderilmişti. Diğer

resuller, o iki nebiye inen ayetleri tebliğ edenlerden başkası değildir. (Bayındır, A. 2015, Kitap ve

Hikmet dergisi s,2-3-6)

İLAHİ KİTAPLAR VE HİKMET

“Allah, Nuh’a hangi görevi yüklemişse onu sizin için bu dinin şeriatı yapmıştır. Sana vahyettiğimiz,

İbrahim’e Musa’ya ve İsa’ya emrettiğimiz şudur: Bu dini ayakta tutun, onda ayrılığa düşmeyin…”

(Şura 42/13)

İlahi kitaplar sözüyle Allah Teala’nın indirdiği kitaplar kast edilir. Hikmet de o kitaplardan doğru

hüküm çıkarma yöntemidir. O yöntem, o kitapların içinde olur ve Allah’ın elçileri tarafından öğretilir.

Sayıları 124 bin kadar olduğu rivayet edilen nebilerden her birine kitap verilmiştir. Allah, En’am 83 ve

devamında, Nuh’ tan İsa’ ya kadar 18 nebinin adını saymış ve şöyle demiştir:

Page 92: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

92

“Babalarından, soylarından ve kardeşlerinden de seçtik ve doğru yolu gösterdik. (En’am 6/87)

Bütün nebiler bu 18 nebinin ya babaları, ya kardeşleri, ya da soylarından gelenlerdir. Sonra Allah

Teala şöyle demiştir:

“Onlar, kendilerine kitap, hüküm (hikmet) ve nebilik verdiğimiz kimselerdir. (En’am 6/89)

Demek ki, Adem (a.s) dan son nebiye kadar hepsine kitap ve hikmet verilmiştir. Bunlar birbirini tasdik

eden ve hemen hemen aynı içeriğe sahip olan kitaplardır.

Her nebi, kendine verilen kitap ve hikmet ile önceki nebilere verilmiş kitap ve hikmeti tasdik eder. Bu

tasdik olmazsa öncekilerin ona inanması gerekmez. İlgili ayet şöyledir:

“Allah nebilerden söz aldığı gün onlara, “Size bir kitap ve hikmet veririm de elinizde olanı tasdik eden

bir resul gelirse ona kesinlikle inanacaksınız ve destek vereceksiniz. Bunu kabul ettiniz mi; ısr’ımı

yüklendiniz mi?” demişti. Onlar da “kabul ettik” demişlerdi. Allah “Siz buna şahit olun, sizinle beraber

ben de şahidim” demişti. (Al-i İmran 3/81)

Sonra gelen nebinin ve ümmetinin görevi öncekileri tasdik, öncekilerin görevi de yeni nebiye

inanmaktır. Bunu ifade eden kelime ısr’ dır. Bu sebeple bugün biz, önceki nebilerin kitaplarını tasdik

etmek zorundayız. Önceki ümmet mensuplarının da Muhammet aleyhisselama inanmaları ve Kur’an’a

uymaları gerekir. Son nebi ile birlikte ısr yükü kalkmıştır. İlgili ayet şöyledir:

“Onlar(doğru yolda olanlar) ümmi nebi olan bu Resul’e uyan kimselerdir. Onun özelliğini yanlarındaki

Tevrat’ta ve İncil’de yazılı bulurlar. O, onlara marufa uymayı emreder, münkeri yasaklar Temiz şeyleri

helal, pis şeyleri haram kılar. Isr’larını ve üzerlerindeki bağları / zincirleri söküp atar. Ona güvenen,

onu destekleyen, ona yardımcı olan ve onunla birlikte indirilen nura (Kur’an’a) uyanlar umduklarına

kavuşacaklardır. (A’raf 7/ 157) (Bayındır. A, Kitap ve Hikmet dergisi, s.4-5-6)

Allah, tüm milletlere muhakkak bir elçi uyarıcı göndermiştir.

Fatır Suresi 24. Ayet;

“Ya Muhammed, seninle o gerçeği (Kur’ân’ı), müjdeci ve uyarıcı olasın diye gönderdik. Her ümmetin

geçmişinde bir uyarıcı, kesin vardır.” (Meal, Prof. Dr. A. Bayındır)

İsra Suresi 15.Ayet;

“Kim yola gelse kendi için gelir. Kim de sapsa kendi aleyhine sapar. Kimse kimsenin günahını çekmez.

Bir elçi gönderinceye kadar kimseye azap etmeyiz.” (Meal, Prof. Dr. A. Bayındır)

Nahl Suresi 36. Ve 63. Ayetler;

“Her millete bir elçi gönderdik; “Allah’a kul olun ve azgınlardan uzak durun!” diye. Sonra onlardan bir

kısmına Allah hidâyet nasip etti, bir kısmı da sapıklığı hak etti. Yeryüzünde gezin dolaşın da o

yalancıların sonu ne olmuş bir görün.”

Page 93: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

93

“Allah’a andolsun, senden önceki ümmetlere peygamberler gönderdik. Fakat şeytan onlara işlerini

güzel gösterdi. O, bugün de onların dostudur ve onlar için elem dolu bir azap vardır.” (Meal, Prof. Dr.

A. Bayındır)

İbrahim suresi 4. Ayet;

“Biz, her elçiyi kendi toplumunun dili ile gönderdik ki onlara iyice açıklasın. Bundan sonra Allah

dileyeni sapıklıkta bırakır, dileyeni de yola getirir. Güçlü olan O, doğru karar veren O’dur.”

(Meal, Prof. Dr. A. Bayındır)

İstemi Kağan Allah’ın nebisi ise, Nuh (a.s) dan Muhammet (A.S) kadar Allah’ın yeryüzünde dini tek bir

din olduğuna göre, Allah’ın dininde, Arap’ın nebisi(!), Yahudi’nin nebisi(!), Hıristiyan’ın nebisi(!) ayrımı

olmayacağı gibi Türkün nebisi(!) ifadesi de yanlıştır.

Peki sorun nerede?

Tüm nebilerin ölümünden sonra sapmalar olduğunu Kur’an’dan öğreniyoruz. Nuh (a.s) ın, İbrahim

(a.s) ın, Musa(a.s) ın, İsa(a.s) ın ölümünden sonra sapmalar, kaymalar olmuş, Allah’a ortak koşma

gelenek haline gelmiş.

Allah’a imanda herhangi bir sıkıntı yok. Herkes Allah’a inanıyor, herkes dindar, herkes Allah’a yakın

olma çabasında. Ancak imanı sadece inanmak ile sınırlamak imanı eksik ve özürlü hale getiriyor.

İman, Allah’a inanmak, güvenmek ve gereğini yapmak üçlüsü üzerine kuruludur. İnancın yanında

güven yoksa insanoğlu “güvenmek” için referanslar aramaya başlar. Yani inandığı Allah ile güveni

sağlayacak, güveni sağlayan kişinin söyledikleriyle sözde gereğini yapacak(!). Sıkıntı, Allah’a güveni

sağlayacak aracıların, mürşitlerin kul ile Allah arasına ikame edilmesi.

Basit birkaç örnekleme yaparsak, hepimiz ameliyat olacağımız doktor veya arabamızı teslim

edeceğimiz tamirci için çevremizden referanslar ararız. Doktor veya usta olmadıklarına

inanmadığımızı söylemeyiz. Çünkü hepsi belgeli meslek sahibidir. Ancak bedenimizi veya arabamızı

teslim etmek olduğunda, teslim edeceğimiz kişilerin meslekleriyle ilgili inancımız yeterli gelmez,

güvenilirliği konusunda referanslar ararız.

Bundan dolayı Allah inancımız konusunda sıkıntımız yoktur ama güvenmek konusunda maalesef

nebileriyle gönderdiği ilahi kitapları referans olarak kabul etmekte zorlanırız. Oysa Allah’a güvenmek

için en kesin referans gönderdiği kitaplardır.

Bundan dolayı ilahi kitapların hepsi Allah’ın varlığını ispat noktasında değil, Allah’a ortak (şirk)

konusunun sorun olduğunu anlatmaktadır. Çünkü Allah’ın varlığını inkar etmek gibi bir sıkıntı yok.

Bugün Müslümanlar Allah’a güvenmenin belgesi, Allah’ın sözlerini taşıyan Kur’an ellerinde olduğu

halde Allah’a teslim olmanın yollarını başka referanslar üzerinden arayışa girince ortak koşmak

kaçınılmaz oluyor. Ama onlara sorsan, “Allah’a ortak koşmadıklarını, mürşitlerinin veliyullah (Allah’ın

velisi) olduklarını(!)” söyleyerek savunmaya geçerler. Oysa Allah’ın dostu-yakını olmak için birilerinin

onayına ihtiyaç yoktur. Allah’a yakın olmanın koşulları, Allah’ın Kitabı Kur’an’ da çok açık şekilde ifade

Page 94: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

94

edilmektedir. İmanın o koşullarını yerine getiren herkes Allah’ın velisi olabilir, bir kişinin veya bir

topluluğun tasdikine gerek yoktur.

Allah’ın nebileriyle aynı çağda yaşadıkları halde, Allah’ın tebliğlerini yeterli referans görmeyen

insanoğlu, nebilerden türlü türlü belge, mucize, kanıt istemişlerdir. Nebilerin vefatından sonra ise

dindarlık adı altında türlü türlü yollara sapmışlardır. Bunlardan biri de Allah adına birilerini evliya tayin

etmek, türlü türlü unvanlarla, yüksek makamlara oturtarak gizli ortak koşma kuyusunun içine

düşmektir. Karşı çıkanları ise, dinsiz, zındık, kafir ilan etmişlerdir.

“İnsanların çoğu, nebilerinin arkasından yanlış yola girmişlerdir. Allah Teala şöyle demiştir:”

“Nebilerinin arkasından gelenler namazı ihmal edip arzularına uydular. Onlar yakında yanlış

kurgularıyla yüzleşeceklerdir. İçlerinden inanarak tevbe etmiş ve iyi iş yapmış olanlar cennete

girecekler ve tek bir haksızlığa uğramayacaklardır.” (Meryem 19/59-60)

“Aynı durum Müslümanlarda da olmuştur. Allah Teala, Muhammet Aleyhisselamın ahirette şu sözü

söyleyeceğini bildirmiştir:”

“Elçiniz diyecek ki, “Ya Rabbi, benim halkım bu Kur’an’ı kendilerinden uzak tutular.” (Furkan 25/30)

(Bayındır, A. 2015, Kitap ve Hikmet Dergisi, s.1)

Ögis (nebi) İstemi Kağan’ın ölümünden sonra gelenler, İstemi Kağan’ın gösterdiği yoldan sapmış

olabilirler mi? Olmamıştır demek mümkün değil. Yoksa nebiler gelmez ve Muhammet (a.s) son nebi-

resul olmaz, Kur’an’ı tebliğ etmezdi.

Bugün elimizde Kur’an ve Muhammet (a.s)’ın sahih hadisleri olduğu halde, Muhammet (a.s)’ın

vefatından sonra Müslümanlar ne hale gelmiş ve bugün ne haldeler? Bugün İslam dünyasının ne

halde olduğu konusunda çok şeyler söylemeye gerek yok. İstatistiklere göre dünyada en çok okunan

kitap Kur’an, anlamadan okunan kitap da Kur’an. Anlamadığınız bir kitabı okur musunuz? Yanıt belli,

“hayır”. Ama bu haksızlığın yapıldığı tek kitap Kur’an-ı Kerim. Hiçbir delili olmamakla beraber

anlamadan okunarak Kur’an’dan sevap kazanma inancı maalesef Müslüman dünyasında bir gelenek

ve kolay bir sevap kazanma ritüeli. Buna benzer delili olmayan, mezheplerin ittifak ettiği birçok konu

Kur’an’a ve Muhammet (a.s)’ın uygulamalarına aykırı olduğu halde icma-kıyas adı altında ittifak

edilerek din diye yaşanmaktadır. Kur’an terminolojileri kullanılarak Allah’ın dinine taban tabana zıt bir

çok fetva ile oluşturulmuş geleneksel dinin egemenliği İslam aleminde varlığını sürdürmektedir.

Elimizde Allah’ın söz vererek koruduğu Kur’an olduğu halde bugün, Müslümanlar bu haldeyse, İstemi

Kağan’ın nebi-resul veya resul olarak getirdiği Allah’ın hükümleri, ölümünden sonra ne hale gelmiş

olabilir?

Yazıtlarda bahis olduğu gibi İstemi Kağan bir nebi-resul veya resul olarak, Allah’ın dinine aykırı

hükümler tebliğ etmeyeceğine göre, günümüzde Türklerin dini için “Tengricilik”, atalarının

ruhlarından beklentiler gibi inanışlar, İstemi Kağan’ın getirdiği Allah’ın hükümleri olamaz.

Page 95: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

95

Yazıtlarda, belgelerde çokça Allah veya Tanrı veyahut gökteñri denmesi Allah’a inandıklarının kanıtı,

ancak Allah’ın dinine, özellikle aracısız Allah’ın dinine uydukları anlamına gelmez. Bugün tarikatlar ve

cemaatler liderlerini, şeyhleri, şeyyidleri, şıhları, sorgulamadan her söyledikleri doğrudur denilen

ulemaları, kutupları, gavsları mürşit kabul etmek, sırf Allah, Kur’an, peygamber, sünnet dediler diye

onların doğru yol üzerinde olduklarını söylemek kabul edilebilir değildir.

İstemi Kağan nebi-resul veya sadece resul ise millet adı olarak tercih ettiği TÜRÖK-TÜRÜK-TÜRK

sözcüğünün de, tebliğ ettiği Allah’ın düzenine (yasalarına) uyumlu olması gerekir. Görüyoruz ki, bitik

taşlarda Türk sözcüğüne yüklenen anlam bir nebi-resul veya bir resulün tercih edeceği incelikte,

hassasiyettedir. Bundan dolayıdır ki, bitik taşlarda “TÜRÜK URIK - UDIRIK (Türk ırkı)” cümlesine

rastlamıyoruz. Millet adı olarak, “TÜRÜK BUDUN (Türk Milleti)” ifadesini kullanıyor.

Merhum araştırmacı bilim adamı Sayın Kazım MİRŞAN nasıl tanımlıyor; “TÜRÜK, başta dil yapısı olmak

üzere, kültür ve uygarlık alanlarında ortak değerler sergileyen bir ulusa verilen addır.”

O zaman, TÜRK sözcüğü etnik temelli değil, inanç temelli bir kavramdır.

Sonuç olarak;

“Bu Elçi, Rabbinden kendine indirilene inanmıştır. Müminler de öyle. Her biri Allah'a, meleklerine,

kitaplarına ve elçilerine inanmıştır. "Onun elçileri arasında bir ayırım yapmayız" derler. Şunu da

söylerler: "İşittik ve boyun eğdik! Bağışla bizi ey Rabbimiz! Dönüş sanadır!" (Meal, Abdülaziz

BAYINDIR)

İstemi Kağan Allah’ın nebi-resulü veya resulüyse, Allah’ın yukarıdaki ayetine göre Allah’ın tüm

nebilerine inancımız içine İstemi Kağan’ da dahil edilmiş olur. Bu imanın gereği de Allah’ın elçileri

arasında herhangi bir ayrım yapmayız. Din Allah’ındır, tebliğ edenlerin hepsi Allah’ın nebi-resulü veya

resuldür, hepsine imanın içinde İstemi Kağan’ da yer almış olacaktır. Türk inanışı, Türk dini, Türk

peygamberi diye bir arayış içine girmek şeytan pazarına tezgah kurmaya benzer.

ÖGİS İstemi Kağan’ın miras bıraktığı Türök-Türük-Türk kelimesi bugünlere kadar gelmiş, millet adı

olarak dünyada varlığını sürdürüyor ise de kendisinin ölümünden sonraki İslam öncesi Türklerin inanç

sistemi de, İncilin, Tevrat’ın tahrifata (bir şeyin aslını bozma, değiştirme) uğradığı gibi tahrifata

uğramış veya yok olmuştur. Allah’ın son nebi-resulü Muhammet (a.s), Allah’ın kendisine vahyettiği,

Nuh (a.s) dan beri yürürlükte olan hükümleriyle beraber, Allah’ın hayırlı yeni hükümlerini insanlığa

hatırlatarak görevini tamamlamıştır. Yol bellidir, artık tercih insanoğluna bırakılmıştır.

Kaleme aldığım din konusu, Sayokan yapanların veya bu kitapçığı okuyanların inanmak zorunda

olduğu konular değildir. Çünkü Sayokan’ı ve Yesüken’i kuran biri olarak Müslüman olmak benim

tercihimdir. İnsanların inanç tercihleri Allah’ın insanlara verdiği bir haktır. İnsanlar bu tercih hakkını

diledikleri gibi kullanabilirler.

Sayokan ve Yesüken yapanlar sosyal ilişkilerini evrensel değerler üzerine yapılandırırlar. Benim

inancım baskı aracı olarak kullanılamaz ve insanlar yönlendirilemez. Sayokan ve Yesüken dini

tarikat(!) değildir.

Page 96: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

96

Müslüman bir Türk olarak bu konuya yer vermemin amacı;

- Türk veya Türklüğü etnik temele oturtup, Müslümanlığından(?) dolayı Türk sözcüğünü veya

Türklüğü reddeden,

NOT: Türklüğü reddetmek de bir tercihtir. Herkes Türküm demek zorunda değildir. Ancak

Türklüğün veya Türküm demeyi İslam’a aykırılık ile temellendirmek doğru değildir.),

- İslam’a, Müslümanlığa karşı olduğu için, Türklerin inanç anlayışını başka temelsiz inançlar

üzerine oturtan,

- Ne Müslümanlığından ne de Türklüğünden vaz geçen ancak bu iki kavramın birbiriyle

uyumunu bulmakta zorlanan kesimler ile bilgi paylaşımından başka bir şey değildir.

Herkes düşüncelerinde, inancında serbesttir. Ancak, Türklükle İslam’ı bilinçli olarak çatıştırmayı

amaçlamak doğru değildir. Sadece buna dikkat çekmek istedim. Hepimiz Adem (a.s)’ ın çocuklarıyız…

SAYOKAN VE YESÜKEN’İN KURUCUSU

NİHAT YİĞİT KİMDİR?

1961 yılının 04 Haziran ayında Manisa ilinin Salihli ilçesinde dünyaya geldi. Baba tarafından Tatar,

anne tarafından Türkmen bir ailenin büyük oğludur. Eğitiminin büyük bir kısmını Salihli’de

tamamladı. Askerliğini Diyarbakır’da yaptı. 5 çocuk babası olan Yabgu, savaş sanatlarına 1973 yılında

Tae kwon Do ile başladı, daha sonra sırasıyla Çin savaş sanatı Shaolin Kung-Fu, Japon savaş

sanatlarından Kyokushin Karate ve Ashihara Karate ile devam etti. Yıllar boyunca hem Uzak Doğu

hem de Avrupa ülkelerinde çeşitli ustalarla çalışma imkânı buldu. Başta Japonya olmak üzere Kore,

Çin, Singapur, Malezya ve Thailand’da 4.5 yıl bulundu. Böylece mücadele sporlarında derin inceleme

ve araştırmalar yaptı. Gittiği ülkelerde çeşitli müsabakalara katıldı ve başarılar elde etti. Bu

seyahatleri sırasında iyi derecede Japonca ve İngilizce öğrendi. Ayrıca Urkun (Orhun Göktürk)

alfabesiyle okuyup yazabilmektedir. Avrupa’da yaklaşık üç yıl çalıştırıcılık yaptı. Yıllar boyunca gezdiği

ülkelerde Uzak Doğu sporlarıyla ilgili kafasındaki sorulara cevap aradı.

Page 97: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

97

Japon hocası Hideyuki ASHIHARA

Hocası Ferhat ÖZSERT

Tarih boyunca 3 kıtada at koşturan bir millet, önemli savaşlar kazandı, ata ve silaha önem verdi ancak

savaş sanatlarında bugüne ulaşan bir tarz ve üslup geliştiremedi. Niçin? Yabgu’ya durum ilginç geldi.

Araştırdığında durumun aslında sanıldığı gibi olmadığını anladı. Üzeri küllenmiş bilgileri gün ışığına

çıkardı ve edindiği tecrübelerle birleştirerek 1999 yılında Sayokan’ı kurdu. Bu durum Türkiye’de ilginç

karşılandı ancak uluslararası platformda normaldi. Çünkü Çin, Japonya, Kore, Tayland, Fransa, İsrail,

Brezilya, Filipinler ve Endonezya gibi birçok ülke bunu başarmıştı. Bu milletler, kendi kültürlerinden

beslenerek ve milletinin fiziksel kabiliyetini göz önüne alarak spor dallrını oluşturdu. Yabgu ise

durumu daha evrensel düşündü. Öncelikle vatanına ve milletine daha sonra ise tüm insanlığa hizmet

olsun diye Sayokanı meydana getirdi. Çünkü Sayokan iyilerin ve iyi olmak isteyen insanların sporu

olmalıydı.

Sayokan, başta Türk milleti olmak üzere her milletin anatomik yapısına uyum gösterebilecek nitelikte

tasarlandı. Yabgu, Sayokan’ı oluştururken pedagoglardan, antrenman bilimcilerden, tarihçi ve

Türkologlardan da yardım aldı.

“İnsanlar daima yüksek, temiz ve mukaddes hedeflere yürümelidirler. Bu hareket şeklidir ki, insan

olanın vicdanını, dimağını ve bütün insanî kavramını tatmin eder. Bu şekilde yürüyenler, ne kadar

Page 98: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

98

büyük fedakarlık yaparlarsa, yükselirler ve bu hareket şekli mutlaka açık olur. Çünkü alnı açık, dimağı

açık, kalp ve vicdanı açık insanlar tarafından idare olunabilen toplumlar ancak bu manada

hareketlerin izleyicisi olabilirler. Fikirlerini, duygularını ve teşebbüslerini gizli tutanlar, gizli vasıtalar

uygulamaya girişenler mutlaka utanma ve sıkılmayı gerektiren, akıl ve mantığın haricinde hareket

edenler olabilirler. Bu gibi işlere girişenlerin sonu er geç acıdır.” (M.Kemal ATATÜRK 1926)

Milliyetçiliği katma değer üretmekle eş tutan Nihat YİĞİT milli önderimiz M. K. ATATÜRK’ ün

yukarıdaki veciz söylemini şiar edinmiştir.

"Vatanımıza ve bağımsızlığımıza göz dikenlere yalnız askerî yönden üstün gelmek yeterli değildir.

Memleketimiz hakkında saldırgan emeller besleyecek olanların her türlü ümitlerini kıracak şekilde

siyasî, idarî ve ekonomik yönden kuvvetli olmak gerekir... Kurtuluş ve bağımsızlık için yaptığımız

mücadeleyi tamamlamak ve Yüce Allah’ın milletimize yaradılıştan verdiği beceri ve yetenekleri en üst

düzeyde geliştirmek ve memleketimize bağışladığı bütün kuvvet ve servet kaynaklarını kullanarak en

iyi biçimde faydalanmak suretiyle güçsüzlük nedenlerimizi ortadan kaldırmak için bundan böyle hiçbir

fırsat ve zamanı boş harcamayarak çalışmaya mecburuz...”

"TÜRK çetin işler başarmak için yaratılmıştır!"

"Büyük devletler kuran ecdadımız, büyük ve şümullü medeniyetlere de sahip olmuştur. Bunu aramak,

tetkik etmek, Türklüğe ve cihana bildirmek bizler için bir borçtur." (M. K. ATATÜRK)

Derlememin Sayokan ve Yesüken’in doğru anlaşıldığına vesile olmasını umut ediyorum. Bir zorlama

sonucu Türk tarihiyle temellendirme çabasında olduğumu düşünmüyorum. Savaş sanatlarına dair

yazılı belge veya bitik taş olmayışının nedenlerini;

1- Türkler bıraktıkları belgelerde daha ziyade sosyal düzeni sağlayan töreleri, tarihlerindeki

kırılgan dönemleri, devlet ilişkilerini, savaşlarının nedenlerini, inançlarıyla ilgili bilgileri kayıt

düşmeye önem vermişler. Sınırlıda olsa Türk tarihinden yaptığım alıntılara bakacak olursak

bunu görmek mümkün.

2- Türkler savaş sanatları konusunda usta-çırak ilişkisi ve göreceli eğitimle savaşçı bir millet

olmuş. Türk Milletinin savaşa hazırlanması genellikle kültürel oyunları üzerinden olmuş. Güçlü

silah yapımı da yine usta-çırak ilişkisi ile göreceli yürütülmüş.

3- Çok küçük yaşlarda kılıç, kargı (mızrak), yay ve ok kullanma, ata binme gibi malzemelerle

oyunlarını şekillendiren Türk çocukları, daha yetişkin çağlarında savaşa benzer ve sertlikte

yarışlara katılmaları, elbette Türklerin savaşçı olmasında etkin faktörlerdendir.

Savaş sanatları alanında eğitimleri içeren belgelerin olmayışını böyle yorumlamak gerekir diye

düşünüyorum. Bundan dolayı, çalışmalarımın Türk tarihi ile temellendirilmez kanısında da değilim.

Afrikalı Masai yerlileri dünyaca savaşçı millet olarak kabul edilir. Masai geleneklerine göre her Masai’

li, erkekliğe geçebilmek için bir aslan avlamak zorundadır. Bu yazılı olmayan ama yürütülen bir

gelenektir.

Türk Milletinin savaşçılığı konusunda da methiyelerle dolu yazılmış, yerli, yabancı birçok eser vardır.

Bundan dolayı, Sayokan veya Yesüken’in Türk tarihinde nerede yazıldığını sormak veya aramak doğru

bir yaklaşım değildir.

Page 99: NIDNUGZU şühüs Xrüt - nihatyigit.comnihatyigit.com/sayokan.pdf“Türk devlet ve toplum düşüncesini en açık ve sade şekilde yansıtan Kutadgu Bilig, birçok konuda olduğu

99

NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE!...

Yazan

“YABGU” NİHAT YİĞİT

www.nihatyigit.com

www.turksayokan.com

www.swf.org.tr

www.yesüken.org

www.turukkorgan.org