HAL URBAN LIFES GREATEST LESSONS NHNG BI HC CUC SNG 20 iu quan trng nht trong cuc sng ca bnBin dch: NGUYN T THNG TM HNG NGUYN VN PHC NGUYN CHNG Li gii thiu First News trn trng gii thiu n bn c cun sch ni ting Nhng Bi Hc Cuc Sng (Lifes Greatest Lessons) ca tin s Hal Urban. Tin s Hal Urban tt nghip c nhn v cao hc nghnh s hc, sau ng nhn bng tin s v gio dc tm l ti i hc San Francisco. Tip theo l bng tin s tm l hc ti i hc Stanford. ng l mt gio s y nhit huyt, c tm hiu bit rng vi nhiu tri nghim v mt tnh yu ln dnh cho lp tr. Trong sut ba mi lm nm nghin cu v ging dy, ng truyn cho cc bn tr nhng kinh nghim sng v gi, nhng bi hc c gi tr v cch sng, cch pht trin nhng tnh cch tch cc v nhng mi quan h con ngi thng qua nhng tri nghim ca ng vi cuc sng. Cun sch Nhng Bi Hc Cuc Sng trong nhiu nm lin c gi tr nh mt ngi thy thng thi v kinh nghim sng i vi hng triu bn c khp th gii. Cun sch th hin 20 bi hc su sc, ng n v c gi tr vnh hng c c kt t nhng tri nghim thc tin ca mt i ngi i dy lun suy t, trn tr v cuc sng. T nhng ci nhn su sc v hnh phc, ngha thc s ca thnh cng n tm quan trng ca mt thi , tinh thn sng lc quan Cun sch s gip chng ta nhn ra c nhng iu quan trng nht to nn mt cuc sng c ngha thc s. Nhng Bi Hc Cuc Sng nhiu nm lin lun ng u cc bng xp hng ca nhng cun sch bn chy v c yu thch nht. Cun sch c dch ra nhiu ngn ng trn th gii. Chng ta hy cng khm ph v chim nghim nhng bi hc ca cuc sng qu gi ny cuc sng ca mnh c hnh phc v thnh cng hn. - First News NHNG BI HC CUC SNG1. Thnh cng khng ch l kim c nhiu tin Thnh Cng c ngha l t c kt qu tt nht vi nhng g ta ang c. - Wynn Davis Khm ph ngha ca cuc sng C th bn cho l tr nhng ln u tin ti hiu c ngha thc s ca hai t Thnh Cng l khi ti ba mi chn tui. Lc ti chng cn phi l gim c iu hnh ca mt trong 500 cng ty ln nht th gii, hay l va mua c chic Mercedes i mi nht, cng khng trng s c c. Ch l tm c iu m ti tng mi kim tm, l s bnh yn trong tm hn v cm nhn c gi tr ca bn thn. V t , cuc sng ca ti hon ton thay i. Theo ti, Thnh Cng cng c nhng quy lut ca n ch l chng ta cha c nghe ni n trn cc phng tin thng tin i chng m thi. Nhng quy lut cng chng c g l mi merhay b n c. N bnh d, gn gi v tn ti t lu, nhng n rt ng. Sau nhiu nm xoay s v tm ti nghin cu, ti nhn ra rng cuc sng c hnh thnh t nhng quy lut tn ti hng ngn nm nay. Sau khi ln theo nhng con ng khc nhau mong tm c mt cuc sng tt hn, cui cng ti tr li ni m ti bt u cng vi nhng hng th m c lc chng ta cho l li thi. Nh Edward Albee vit trong v kch Cu chuyn s th, khi cn thit, chng ta cng nn i mt on ng di sau , quay tr li v nhn ra u l con ng ngn hn m mnh ang tm. C mt cu thnh ng Thy in ni rng Chng ta b gi i qu nhanh, trong khi s tri nghim li n vi chng ta qu chm. C th iu l khng ng v cng c th cun sch ny s gip bn c c nhng s tri nghim sm hn ti ngy trc. Thm ch, d bn ln tui nhng hy hiu khng bao gi l qu mun ! T nhng iu qua, ti rt ra c rng: Ngi hiu bit khng phi l ngi tm cch hn ngi khc m l ngi bit cch sng th no hnh phc. Mi lin h gia thnh cng v tin bc Ai sng trn i cng cn c tin. Vic kim tin u tin c th l mc ch nhng sau ng tin s l phng tin ch khng phi l mc ch sau cng. Chng ta khng th ni t thn tin l tt hay xu. Tin gip ngi ta sng, hc tp t c c m ca mnh v gip nhng ngi khc. Mi nm nhng ngi giu c ng gp hng t la vo nhng cng trnh phc li x hi, nhng chng trnh nhn o, gip nhng ngi ngho v bnh tt Vy tin tt ch! Nhng chng phi tin bc cng l ngun gc ca nhiu iu xu xa sao? Bi chng ta ang sng trong mt x hi thng nh ng thnh cng v tin bc vi thnh cng cuc sng nn c i iu ti mun chia s cng cc bn: T thn ng tin khng phi l xu. Bn thn ng tin khng phi l ci r ca tt c mi s xu xa m tht ra, chnh s ham mun c tin, ngay c khi bn ang c tht nhiu tin. Vn l chng ta kim tin bng nhng cch chn chnh v chng ta tiu tin vo nhng mc ch chnh ng th khi , ng tin s sn sinh ra nhng iu tt. Tin bc khng phi l iu kin thnh cng. Trc y, ti thng c nhiu sch vit v con ng thnh cng ca nhng nh triu ph, t ph Trong s c vi ngi phi vo t v chnh con ng dn n thnh cng ca mnh. Ivan Boesky, mt nh ti phit ni ting ni hi qu rng Tham lam i khi cng tt v ch vi thng sau, ng b truy t. Boesky tuyn b mt iu m nhiu ngi thng ngh nhng khng phi bao gi cng ng, l: Thnh cng ng ngha vi giu c. Cn nh nhng nm 90, khi phong tro giao dch trn mng v tham gia vo th trng chng khon ni ln nh cn, ngy no cng c nhng ngi bng chc tr thnh t ph. Th l mt s gi tr v mt o c v tinh thn nh phi nhng ch cho s giu c v kiu sng ca nhng ngi mi pht . Nguyn nhn ca v s nhng v tai ting v b bi tp th lin tc xy ra ti Enron, Authur Andersen, Tyco, Xerox, WorldCom, v.v. l bi v h cha c ci nhn ng n v ng tin. Nhng k vo t trong nhng nm 80 hoc nhng ngi b ph sn vo nhng nm 90 l nhng k t nh mt chnh mnh trc mnh lc ca ng tin. Khi c phng vn, c rt nhiu nh qun l ni rng, mc d b rt nhiu thi gian c sc t nhng mc tiu ti chnh, nhng dng nh cuc sng i vi h vn trng rng v v ngha. C n 60% nhng nh iu hnh cp cao tit l rng h thc s hi tic khi nh i cuc sng gia nh c th theo ui nhng mc tiu ngh nghip. Ti sao nhng ngi c y tin bc, quyn lc v c a v vn khng cm thy hnh phc? Cu tr li tht n gin, l bi v s hu nhng th khng hn c ngha l t c thnh cng. H cha nhn ra iu g l chnh yu cho cuc sng ca mnh. H tr thnh n l ca ng tin v nhng th do ng tin mang li. Khi h v tnh gy tn hi cho cuc sng ca bn thn cng nh ca nhng ngi khc. Khi phng i qu mc tm quan trng ca ng tin chnh l bn ang nh la chnh mnh, gt mnh ra khi nhng iu tuy bnh d nhng li c ngha ln, nhng iu c th lm cho cuc sng th v hn, su sc v ng yu hn. Th no c gi l thnh cng? Hy mi ngi t hon thin mnh bng chnh nhng kh nng tim n m h vn c. Hal Urban Ti khng bit phi nh ngha thnh cng l nh th no nhng ti bit rng cuc sng lun t ra nhng th thch chng ta c c hi hon thin kh nng ca mnh. V chng ta thnh cng khi t n gi tr cao nht v cho i nhng iu tt nht trong gii hn ca nhng kh nng v tri nghim m ta ang c. Cuc sng khng i hi chng ta phi ng hng u, m ch yu cu chng ta c gng lm tt ti a trong tng vic chng ta ang lm. y l phm cht thng thy ngi thnh cng: Chp nhn rng cuc sng lun tn ti nhng kh khn v th thch. H hi nhp vi cuc sng v vn ln khc phc hn l ch bit phn nn, than vn. H dm chu trch nhim v cuc i ca mnh thay v li hoc bo cha tm n s thanh thn cho bn thn. Lun gi thi sng tch cc. H tm kim, khm ph nhng iu tt p ngi khc v th gii xung quanh. i vi h, kh khn v th thch chnh l nhng c hi h th sc v tri nghim. To nhng quan h tt. H nhy cm vi nhng nhu cu v cm nhn ca ngi khc. H lun quan tm, tn trng v bit cch khi dy nhng iu tt p ngi khc. Lun c phng hng v mc ch. H lun hnh dung v bit trc ni mnh s n. H hon thnh nhng mc tiu nh ri li t ra mc tiu mi. Vui v chp nhn th thch l mt c tnh thng thy nhng ngi ny. C nhu cu hc hi mnh m. i vi nhng ngi ny, hc hi l mt th vui ch khng phi l mt nhim v. Nhng kin thc mi s lm phong ph hn cho cuc sng ca h v t gip h trng thnh hn. Hnh ng theo nh hng. Khng sa vo thi quen xu hoc t ra bun chn v nhng ngi ny lun tranh th tch ly nhng kinh nghim mi. Ch trng phm cht o c c nhn. H hiu rng, trung thc l mt trong nhng gi tr c bn ca con ngi v quyt tm th hin phm cht ny c trong cng vic v i sng. Hiu c s khc bit gia sng v tn ti. H sng tht s vi tt c nhit huyt ch khng cuc sng cun tri mnh. H yu qu cuc sng vi tt c cc gi tr ca n cng nhng thnh qu m h n lc t c.Khi u cho thnh cng thc s C rt nhiu ngi khng bao gi s dng ht nng lc ca chnh bn thn h. C th do h cha gp c mt mi trng ph hp hoc c th n thc s cn ci. - John Gardner Trong cuc sng ngy nay, mi chng ta thng b vy bc bi qu nhiu thng tin. N thc gic chng ta tm kim nhng g thch hp nht thi cho mnh bn ngoi hn l khai thc ni lc ca chng ta. V th l, kh nng ca chng ta vn b chn vi. Mi mi chng ta s khng bao gi nm bt c nhng c hi ang n vi mnh. Khm ph nng lc bn thn chnh l mt trong nhng thng ip chnh ca cun sch ny. D cn tr hay c tui, d mi lp 9 hoc l tin s, chng ta vn nn tm hiu v pht huy nhng tim nng ca mnh sng tt hn. Trong mi con ngi chng ta u n cha nhng phm cht tt p c th a ta n thnh cng thc s. Bt k hon cnh hin ti l nh th no th nhng iu tt p nht vn ang cn pha trc, bi 90% nng lc lm nn iu vn cha c bn pht hin v s dng n. - Tim Hansel 2. Cuc sng vn kh khn v khng phi lc no cng cng bng Cuc sng vn c hnh thnh t mt chui nhng kh khn. Bn ch ngi y m than vn hay mnh dn i tm gii php vt qua nhng kh khn y? - M. Scott Peck Hnh phc khng bng dng m c Khng phi lc no cuc sng cng din bin nh chng ta mong i. C nhng thc t m chng ta phi vt qua ri rt ra nhng bi hc cho mnh, d c th mun mng. Mt trong nhng bi hc l Hnh phc khng bng dng m c. l mt s tht hin nhin mc cho chng ta c mun hay khng. Vy chng ta c mi ngi m ca thn v nhng iu tri nghch lng, mi c m cuc sng s din ra nh nguyn, hay chp nhn cuc sng nh bn cht ca n v hiu rng hnh phc l do chnh chng ta to nn? Cuc sng vn khc nghit Khong 2.500 nm trc, c Pht thuyt php Kinh T diu (Bn iu ch cht) rt su sc v ng vi thc t. iu u tin: i l b kh. C th ngh rng ng l ngi u tin ni ln iu , nhng ti cho rng nhiu ngi nhn ra iu trc khi c Pht cp n v tht kh m tin rng cuc sng ca nhng c dn u tin trn tri t chng c cht kh khn no. Bn cht cuc sng vn khc nghit, n lun nh th v s mi mi nh th. Khi hiu v chp nhn iu y th chng ta s cm thy nh nhng hn khi ng trc nhng iu kh khn, bt li khng mong i. Mt trong nhng khc bit gia ngi thnh cng v ngi tht bi l thi tip nhn khc nhau i vi nhng kh khn ca cuc sng. Ngi tht bi thng n trnh, hoc cam chu cc tr ngi cn ngi thnh cng lun i tm gii php, ngay c khi phi chu ng kh i bi h tin rng s vt qua. Rt nhiu ngi c mi than vn v nhng kh khn ca mnh nh th trng hp ca mnh l duy nht, v h lun cm thy cuc sng ca ngi khc d dng hn cuc sng ca h. Trong suy ngh ca h, c v nh vic phn nn tng s trt bt tr ngi ca mnh ln ngi khc, v chnh iu cng th hin rng h cha chp nhn kh khn l iu vn c ca cuc sng. Thc ra s than vn ch lm h yu lng hn v mun trnh thc t. Ngay khi chng ta chp nhn s thc: Cuc sng vn khc nghit, th chng ta cng bt u hiu rng, khi mi tr ngi n cng chnh l mt c hi ang n. Thay v kh khn nh bi, chng ta hy n nhn chng nh mt c hi rn luyn bn lnh ca chnh mnh. Nn cng ngh hin i t chng ta vo mt li sng n nt nu n, ra chn, xem chng trnh ti-vi a thch, thm ch tp th dc cng ch bng mt ci n nt. Thm vo , mi ngy chng ta phi tip xc vi hng lot nhng thng tin qung co rng Bn s chng mt nhiu thi gian c c mt thn hnh mong mun, Ch trong mt thi gian ngn, bn c th hc thng tho mt ngoi ng , Chng my chc bn s tr thnh mt ngi ni ting v giu c Cc chuyn gia qung co v tip th , ang v s tip tc dng nhng hnh thc gii thiu nh th bi h hiu rt r bn tnh con ngi. H bit rng hu nh chng ta khng chp nhn thc t kh khn, lun tm cch n trnh hoc mun gii quyt vn mt cch nhanh chng v d dng. Nhng tht ra mi th u c ci gi ca n, phi c s u t v thi gian, cng sc, i khi c c s hi sinh v chp nhn nhng mt mt. V khng phi lc no cuc sng cng cng bng! Nm 1981, t nhng tri nghim ca mnh, Harold Kushner vit cun Khi iu khng may xy n vi ngi tt, dnh cho nhng ngi tng b cuc sng lm tn thng, rng nu cuc sng cng bng th ng l ra h phi c nhn li phn no nhng g m h cho i. l mt trong nhng cun c nhiu ngi c nht vo nhng nm 1980. N thuc loi kinh in v gn lin vi mt trong nhng cu hi ph bin xa nay l Ti sao mi chuyn li xy n vi ti?. Kushner c mt cu con trai tn l Aaron, l ra gia nh h c th sng vui v v hnh phc bn nhau. Th nhng vo nm Aaron c 3 tui, cc bc s chn on cu b mc bnh progeria, mt loi dch ly lan rt nhanh v cha c thuc cha tr. Cu b phi chu nhng au n v th xc sut 11 nm v mt nm 14 tui, cn cha m cu khng bao gi qun c nhng mt mt tinh thn . Dng nh chng ta, nht l nhng ngi tt, thng gp nhng iu khng may hn nhng iu lnh v trc nhng tnh cnh nh vy, mi ngi thng cho rng Cuc sng khng phi lc no cng cng bng!. Khng ai trong chng ta c th trnh n c kh khn nhng chng ta c th hc cch kim sot n. Chng ta c th la chn khng cho kh khn h gc, nhn chm ta trong bin kh bng cch chp nhn n nh mt thc th cuc sng v trng thnh t n. Chng ta sng trong mt th gii khng hon ho vi nhng con ngi khng hon ho. Trong th gii khng hon ho , chng ta khng h n c. Mi ngi cng chia s nhng tn thng, ni au v mt mt ca ring mnh. Quan trng khng phi ngi ta c bao nhiu kh khn m chnh l ngi vt qua nhng kh khn nh th no. Khi b tn thng, d l th cht hay tinh thn, iu cn thit l tm ra ngha t ni au . Nh Benjamin Franklin tng vit Chnh nhng iu gy tn thng ta s dy ta. Theo ng, bt c ni au no cng mang n cho chng ta mt s tri nghim no , ch l chng ta c sn lng n nhn, hc hi t n hay khng m thi. Thnh cng ch thc c xc nh qua cch chng ta ng u vi nghch cnh: trn chy hay i u, chp nhn u hng hay quyt tm chin thng n. Rt cn bn mt lng can m Mt s ngi lun b l thuc vo nhng yu t bn ngoi. H d dng thnh cng khi tt c nhng iu thun li. Nhng h nhanh chng mt tinh thn v ng qu ngay khi b nghch cnh cn li. H dng nh khng hiu rng ng trc kh khn, chng ta phi t mnh quyt nh s kh khn nhn chm hay vt ln n. c th ng vng trc thc t khc nghit i hi chng ta mt ngh lc. Winston Churchill cho rng: Can m l phm cht u tin m mt ngi cn c bi v chnh l nn tng cho s hnh thnh nhng phm cht khc. y ng khng c cp n s can m ca nhng con ngi phi thng m chnh l s can m dm a ra nhng quyt nh cn thit trc s khc nghit ca cuc sng i thng. Paul Tillich, nh thn hc ni ting, tc gi cun Hin thn ca s can m, khi c yu cu gii thch c th hn v ngha ca s can m ny, ni Can m l dm ni vng vi cuc sng cho d n khc nghit n mc no. Can m l bit mm ci d s phn tr tru th no i na. Cuc sng khc nghit v vn khng cng bng, nhng iu khng c ngha l cuc sng khng c nhng nt ti p, th v v ng yu nu bn bit cch tm v nhn ra n. Hy n nhn nhng kh khn, bt hnh nh l mt phn tt yu ca cuc sng, hy ngng cao u, nhn thng vo n, v ni: Ta s mnh hn ngi. Ngi khng th thng c ta. - Ann Landers Cuc sng lun c nhng nim vui v nhng th v bt ng Trong tt c nhng tng vt m To Ha ban tng cho con ngi th n ci c xp v tr u tin. - Norman Cousins Khm ph ngha s cn bng cuc sng Mt bui sng n, ti ang ngi chnh sa nhng cu t ln cui trc khi a bn tho cho nh xut bn th chung in thoi reo. Ging mt ph n tr u dy bn kia vang ln:- C Jannette c nh khng ? - Tha khng, Jannette khng cn sng y na Ti tr li. - Th c y chuyn i t khi no? - , c khng bit sao? Jannette i Bolivia ri. C y n nghin cu tp tc kt i ca ngi da Inca. - Chc l ng li a ri C ta i ging ng vc. - C l l ti a y v ti ngh l c gi nhm s ri. - , ng l qu y! V ting gc my nh nhng. Gc my xung, ti c cm gic rng c l c ta cng phi bt ci v cuc i thoi ny. V ti chc chn rng, sau ny khi c bt c lin lc c v k cho Jannette v anh chng thch a ny th c hai s cng ln ra ci. Ngh ti , ti cng ci. Ti t hi liu c ta c gi li cho ti ch ni rng ngi Inca sng Peru ch khng phi Bolivia. Nhng ti khng tin l c ta li rnh ri n th. Ti phi mt mt thi gian di mi hiu c rng hi hc chnh l mt trong nhng yu t quan trng nht gi vng s cn bng cho cuc sng. V c l chnh s hi hc l phng cch hu hiu nht gip chng ta gi cho tinh thn khng b nghin nt di p lc ca cuc sng khc nghit. Hy bit vui sng bng cch cho i v nht nhnh v tht nhiu ting ci. Cu chuyn v Edison v Einstein Thomas Edison v Albert Einstein khng phi l hai con ngi u tin hin ln trong tm tr khi ti ngh v tnh hi hc , vui a s lm gim bt hay ph v s cng thng. Nhng cu chuyn k v kh nng lm vic lin tc nhiu gi v gnh chu hng ngn tht bi ca Edison c nhc li nhiu ln. Nhng iu t c bit n chnh l nhng phng php gip ng duy tr c cn bng cho bn thn khi lm vic vi nhng khm ph khoa hc ni ting. Edison t mt chic ging nh trong phng th nghim ngh ngi lc cn, v ng bit rng ch khi u c c th gin hon ton th n mi hot ng sng to nht. Edison cng coi trng s hi hc. Trong hng trm cun s tay cha y nhng phng trnh, cng thc khoa hc, ng thm vo khng g ngoi nhng cu chuyn ci. ng ni rng, cng ci vi nhau s gip lm vic vi nhau lu bn hn, cn mn hn v hiu qu hn. Vi Einstein, cha kha cho hnh phc cuc sng chnh l s n gin, tr tng tng v c khi hi. ng ni, Mi chuyn cng nn n gin cng tt. Nhng ai tng tm hiu cuc sng ca ng u rt ngc nhin khi thy ng l con ngi ht sc vui tnh. ng a vi c nhng tng v nhng con s. Einstein li mt pht minh c gi tr nht cho chng ta, l: Vui a l mt trong nhng cch hiu qu nht n gin ha nhng kh khn v c c nim vui trong cuc sng. Ting ci l phng thuc c th cha lnh mi vt thng Hng ngn nm trc, nh hin trit Solomon c cu cch ngn ni ting rng: Mt tri tim hoan h c tc dng nh mt liu thuc thn k, nhng mt tinh thn tan nt s lm kh kit n tn xng ct ca mt con ngi. V cho n tn thi nay, mt trong nhng tp ch ph thng nht, Readers Digest, lun c mc thng k dnh cho tt c mi la tui, l Ting ci, liu thuc hu hiu nht. Vy c bng chng khoa hc no chng minh cho kt lun rng, ting ci c sc mnh cha bnh khng? Tha rng c. Nhng nm gn y, y hc pht hin ra sc mnh cha bnh k diu ca ting ci. V ngi khm ph ra iu y khng phi l mt nh nghin cu vt l hay y hc m li l mt bnh nhn, mt ngi khng chp nhn chn on y khoa cho rng ng ta ch cn sng c t thng. Bnh nhn y chnh l Norman Cousins, mt cng tc vin k cu ca t Saturday Review. Nm 1964, Cousins c chn on ang mc phi mt cn bnh lin quan n m lin kt v cc bc s cho bit c hi sng cn ca ng ch cn l mt phn nm trm v ng ch cn sng thm t lu na thi. Nhng Cousins vn quyt nh t cha bnh cho mnh. Vi mt quyt tm mnh lit, ng vn dng tt c nhng cm xc tch cc bao gm cch nhn lc quan v nim tin vo cuc sng. ng thng xuyn xem nhng chng trnh hi hc trn ti-vi nh cc phim hi, kch hi, truyn ci Sau ny, khi vit li nhng kinh nghim cha bnh ca mnh, Cousins ni Ti khm ph ra rng ch mi pht ci tht thoi mi, v t l c tc dng gy t cc vt thng v cho ti t nht hai gi ng yn khng au n. Sau s hi phc phi thng y, Cousins tip tc nghin cu hiu qu ca nhng cm xc tch cc i vi c th con ngi. ng kt hp vi trng i hc Y khoa thuc Vin i hc Los Angeles, a ra nhng l gii y v xc thc v li ch sinh l ca ting ci, trong phn tch r: Ci c th ging nh moc-phin gi l endorphins, lm tng lng khng th min nhim, gim cng thng, gim au, kch thch cc c quan ni tng, ci thin tun hon mu Cuc sng sau bi l hi ci l mt gii php ti u Tht ra ting ci v nhng cm xc tch cc khc c tc dng tr liu rt hiu qu nh lm tng cng h thng min nhim, bi b v hi phc sc sng, lm du s kch ng thn kinh, gim s cng thng, kch thch s sng to, lm chng ta cm thy phn chn v mnh m, l mt cht bi trn hiu qu - gii quyt m thm nhng vic gay go trong cuc sng hng ngy v cui cng, ting ci cn lm c nhng iu k diu trong vic kt ni cc mi quan h. Ai tng ni hon ton ng rng, ting ci c th rt ngn khong cch gia hai ngi. Nhng khi i din vi thc t khc nghit ca cuc sng, ai trong chng ta cng c nhu cu c th gin. Vy th trong nhng lc kh khn, hy ci mt cch hn nhin, thoi mi, ci ln ting hay ci khc khch u tt, u c th to trng thi tch cc cho tinh thn v th cht ca bn. Bn hy ci ln C th gii s mm ci vi bn! Mathew Green Cuc sng khng phi l do may mn m do chng ta la chn Khng c iu g l t nhin xy n. Tt c ch xy ra mt khi bn hiu c rng chnh bn phi tc ng mi vic din ra theo cch m bn mun. - Ben Stein Quyn c la chn Kh nng k diu ca con ngi C rt nhiu ngi inh ninh rng hin ti ca mnh c s mnh nh sn, nhng thc ra khng phi nh vy. Kh nng k diu nht ca con ngi l c c quyn t do chn la, chn la mt thi , chn la mt cch sng, mt cch nhn. Chng ta vn quen li cho nhng ngi khc. C nhng lc ti cng cho l mnh km may mn, nhng ri ti hiu ra rng khng ai c th kim sot c nhng bin c xy n, nhng mi ngi lun c quyn chn la cch i ph vi chng. Nhng ngi suy sp tinh thn hay tht bi, thng a ra nhng l do nh l: do khng c tin, khng c thi gian, do km may mn, do qu mt mi hay tm trng chn nn bin minh cho vic b qua nhng c hi thun li trong cuc sng. Nhng s thc ch l do h khng bit s dng quyn c la chn ca mnh. Chnh v th, h ch l ang tn ti ch khng phi ang sng thc s. iu cng ging nh vic bn mun m kha thot khi ni giam cm, nhng li khng bit rng chic cha kha ang ngay trong chnh bn thn mnh, trong cch suy ngh ca mnh. Cuc sng l do chng ta la chn ch khng phi do may ri. Bn cht ca s vic xy n khng quan trng bng cch chng ta i ph vi n. Chnh iu chng ta chn ngh v chn lm mi l quan trng hn c. Cuc sng l mt chui nhng s la chn Mt trong nhng khuyt im ln nht ca con ngi l suy ngh rng h phi lm vic, phi i hc, phi n ca hng v phi lm rt nhiu vic khc na. Thc ra khng ai phi lm g c - m vi mt cch nhn tch cc, l c lm. iu lm ti ngc nhin l mi ngi thng tranh ci quyt lit khi c ai cho rng chng ta c th la chn nhng vic mnh lm. Gn y, khi ti ni chuyn v vic n lp vo mi ngy vi cc hc sinh trung hc, mt trong nhng hc sinh ni rng: Khng c cch no khc hn, thy i! Em phi i hc. Sau ri cu ta lin tc a ra tt c nhng s vic ti t s xy ra cho mnh nu cu khng n lp nh: nh trng s gi giy thng bo v nh, ri th cha m la mng, b bn b coi thng, bn thn phi trnh din thy hiu ph, b xung hng, v.v. Khi cu hc sinh y va dt li, ti ni: Vy l em chn vic n lp thay cho nhng hu qu ca vic khng n lp. V em vn c th thay i s la chn ca mnh. Em th ngh xem, hm nay c mt s bn khng i hc. C th cc bn y chn vic ng thm mt cht hay vic i mua sm thay cho vic n lp sng nay. Cn em, em chn vic n lp. Tt c ty thuc vo cch chng ta nhn nhn vn , hy thy rng chng ta lun c chn la thay v bt buc phi. Trong bt c tnh hung no, chng ta u c quyn la chn lm g v ngh g. Nhng la chn quan trng nht c sinh ra i v mt ngy no phi la i u khng thuc v s la chn ca chng ta. Tuy nhin, khong thi gian rt di gia hai s kin m chng ta thng gi l cuc sng mang n cho chng ta v s nhng la chn. C nhng chn la c xem l mc nhin, v d nh chn bn b, ngh nghip, chn cch sng, chn hng i, chn nim tin,chn ni c tr Nhng cng c nhng s la chn m chng ta t nhn ra hoc khng ngh nhiu n chng nhng li rt quan trng, l: Chn cho mnh mt tnh cch t hnh thnh nn con ngi m chng ta mong mun: Chng ta c th chn la gia vic cho php bn thn mnh b nho nn bi nhng suy ngh, mong mun ca ngi khc, ca mi trng chung quanh v vic tr thnh mt ngi nh chnh chng ta mong i. Chng ta c th tr nn tt hn hoc km ci hn mt ngi nh chng ta vn s tr thnh Tt c ty thuc vo chnh chng ta. Chn cho mnh nhng nguyn tc, chun mc sng: Chng ta c th b nh hng bi cc phng tin truyn thng thng mch bo rng nh th no l tt, hoc chng ta s t mnh quyt nh iu . Chng ta c th t tiu chun cho mnh da vo nhng g ngi khc ni v lm hoc da vo nhng iu chng ta bit r l ng v tt. Chn cch c x vi ngi khc: Khng ai c th bt buc chng ta phi xem thng ngi ny hay cao ngi khc, m iu hon ton ty thuc vo chng ta. Chng ta c th tr thnh mt ngi t kiu, khng quan tm n ai, hoc l mt ngi t t, tt bng v lun tn trng ngi khc. Chn cch thch ng vi nghch cnh: Chng ta c th cho php mnh b nghin nt, chp nhn u hng, mi chm m trong tm trng dn vt, nui tic hoc tm ra ngun sc mnh ni ti vt ln, kin tr to nhng iu m cuc sng trc gi khng ban tng cho mnh. Chn vic mnh s trng thnh hn nh th no: Chng ta c th xem vic hc hi, tch ly thm nhng kinh ngim nh l mt nhim v chng thch th g, hoc xem y nh l mt c hi tuyt vi gip bn thn trng thnh hn. Chng ta c th chn khp cht nhng hiu bit, suy ngh ca mnh trong mt khng gian cht hp hay lun khm ph, tip thu nhng iu mi. Chn nhng g chng ta s thc hin, s hon thnh: Chng ta c th cho hon cnh v nhng ngi khc quyt nh thay cho chng ta, hoc chnh chng ta s i tm ngha ch thc ca cuc sng v sng ht mnh v mc ch y. Chn nim tin trong cuc sng: Chng ta c th pht l trng thi tinh thn ca mnh hoc xem tinh thn chnh l mt trong nhng yu t quan trng hnh thnh nn cuc sng ca chnh mnh. Chn mt thi sng: y l chn la quan trng nht bi n nh hng n mi vic chng ta s lm v nh hng n tm trng ca chng ta v ngi khc. Chng ta khng th la chn nhng bin c xy n vi chng ta nhng chng ta hon ton c th chn la cch i ph vi nhng bin c : can m ng u vt qua hay b nhn chm, tt c u ty thuc thi c ca chng ta. La chn quan trng nht cuc i chnh l la chn mt thi Khm ph v i nht ca con ngi chnh l vic chng ta c th thay i cuc sng ca mnh ch bng cch thay i thi sng. - William James Chng ta tr nn nh th no ty thuc vo suy ngh ca chnh mnh Cuc sng ca ti b o ln nm ti mi ba mi hai tui, khi y cuc hn nhn ca ti b tan v. Trong khi ti vn cn mang trong lng ni au kh th ngi ta bo vi ti rng mt ngi n ng khng th chm sc ba a tr v th l cc con ti c a n sng mt ni cch xa bn trm dm. Mi li ni ca ti lc ny u khng c ngha g. Ti au n n cm thy rng cuc sng ny dng nh mun x ti xung tn cng ca s au kh. Mt thi gian sau, khi bt u chm ri gn li nhng mnh v cuc i th tnh c ti c c mt cun sch c ta l ngha cuc sng ca con ngi, tc gi Victor Frankl. Nhng iu c ni n trong quyn sch khng th hn gn cuc hn nhn tan v hoc gip gia nh ti sum hp, nhng n gip ti c mt cch nhn khc v hon cnh ca mnh. Mt trong nhng iu gi tr nht m ti hc c l: Ngi ta ngh v nhn th no v nhng bin c xy n quan trng hn chnh bn thn nhng bin c . Hon cnh ca Frankl cn t hn ti nhiu. Nhng bng sc mnh ca ch, ng vt qua tt c. Frankl l mt trong hng triu ngi Do Thi b nht trong tri tp trung c quc x trong Th chin th 2. Ch Hitler tc i ca ng mt gia nh hnh phc, mt ngi nh xinh xn, mt cng vic y ha hn. ng b nm vo tri t, ni ng b buc phi tr thnh mt trong nhng con ngi hn km nht. Frankl tn mt chng kin ngi bn ca mnh b git, nhiu ngi phi t t, trong khi nhng ngi khc ang mt dn ch sng cn. Sau ny, Frankl vit rng: gia s tn bo v au n, iu lm cho ng bc bi v tht vng nht l nhn thy nhng ngi bn t cho rng mnh chng cn l do v c hi no c tn ti na, v ri h nht dn ch v chp nhn t b cuc sng nh mt sinh vt sp vo l st sinh. ng nhn ra rng c mt iu m tri tp trung khng th no tc i c l vic la chn cho mnh mt thi sng, mt ch y cng chnh l iu c th gi vng kht vng sng ca ng, bt k hon cnh xu n th no. Victor Frankl khng ch sng sau khi tri qua s tn bo ca tri tp trung v ca c cuc chin, m sau ny ng cn tr thnh mt trong nhng nh tm l hc c knh trng nht th gii. ng gip hi sinh kht vng sng ca hng ngn ngi ang chc tr t b cuc sng ny, bng cch ch cho h thy rng h vn cn c nhng la chn, v gia nhng la chn y h c th tm ra ngha mi cho cuc sng ca mnh. ng ni: Chng ta c th t b t do v phm cch ca mnh mc cho hon cnh nho nn, p buc chng ta hoc chng ta s vt ln trn hon cnh bng chnh thi ca mnh. iu ct li l phi hiu rng, chng ta s tr nn nh th no l ty vo quyt nh ca chnh chng ta. K t , ti quyt nh s sng cng vi cc con ti. Ti lm mi th chng minh rng mt ngi n ng c th nui nng tt ba a tr. Kt qu l, hai nm sau ngy ly hn,c ba a tr c tr li sng vi ti. V ti thy vui v lm tt nht trong hon cnh ca mnh. Ti sao thi li quan trng n nh vy? im khi u cho mi thnh cng l bit hnh thnh mt thi sng tich cc. - Khuyt danh Thi sng l chic khung nh hng cho nhng suy ngh ca chng ta, l cch nhn bao gm c nhng tng v cm nhn ca chng ta v chnh bn thn mnh, v nhng ngi chung quanh, v hon cnh v v cuc sng ni chung. Mt cch tng qut, ngi c thi tch cc lun mong i nhng iu tt, cn k c thi tiu cc ch hng n nhng iu bi quan m thi. Thi sng ca chng ta c tc ng ging nh thi nam chm. Nhng suy ngh ca chng ta, d tch cc hay tiu cc s nh hng hnh ng ca chng ta. Hin ti m chng ta ang c hm nay l kt qu ca nhng thi ng x m chng ta chn trc y. Do , nu mun thay i hin ti ca mnh th iu u tin chng ta cn thit phi lm ngay l tm cch thay i cch nhn ca mnh nhng vn ang rc ri nht v ang khng tm c li gii. c mt cuc sng hnh phc HY SUY NGH BNG MT T DUY RNG M Mt t duy rng m l khi u ca s t khm ph v trng thnh. Chng ta khng th hc thm bt c iu g mi cho n khi chng ta dm tha nhn vi chnh mnh rng chng ta cha bit ht mi th v c lc sai lm. - Erwing G. Hall Ti tng c hc chuyn su mn trit trng i hc. Tt c cc bui hc u bt u vi mt bi hc v logic l gip chng ta suy ngh mt cch ng n khi xem xt tt c cc mt ca vn i n mt kt lun hp l. Thy lun dy chng ti rng khng bao gi ngh rng mnh bit ht mi th. l khuyt im m gii tr ngy nay thng hay gp phi bi h thng ngh rng mnh l gii, bit ht trong khi thc s mi ch bit c i cht. ng gii thch vi chng ti rng mt t duy rng m cha ng mt thi cu tin, lun hc hi v khm ph nhng iu mi m. Cng hc hi, cng tri nghim, chng ta cng thy mnh cn nhiu iu cha bit. Gi tr ca mt t duy rng m chnh l gip chng ta hiu bit hn, v nhn bit c s hn hp ca mnh. HY LM CH NHNG SUY NGH CA MNH ng th gii chung quanh p bn vo khun kh ca n. - Khuyt danh Nhng phng tin truyn thng trong cc chng trnh qung co c gng p t suy ngh ca chng ta. Nu chng ta thc s quan tm ti nhng g ang xy ra chung quanh th chng ta hon ton c th kim sot nhng suy ngh cng nh nim tin v kh nng nhn bit nhng gi tr thc s trong cuc sng. Chng ta c th lm nhng vic m chng ta mong mun hay t suy ngh ra thay v lm theo nhng vic m ngi khc ang lm. HY SUY NGH TCH CC Suy ngh tch cc gip chng ta nhn bit v tr hin ti ca mnh v nh hng mt tng lai m chng ta hng mong i. - Wilferd Arlan Peterson Ngay trong nhng gi pht my m bao ph hay ti tm khng c hng i, ch cn mt suy ngh tch cc s c tc dng xua tan mi u m, mang n cho bn nhng iu ti sng ngay lp tc, bo hiu cho mt ngy mai tt p, bn hy tin vo iu v gi vng suy ngh , ng nhng suy ngh tiu cc chen vo, d i vi hu ht mi ngi n dng nh l mt iu xa vi. H trng ch v ngh l phi c mt php mu no hay mt ai mi mang li cho h c iu tt lnh, ch h ngh bn thn h th khng th lm g c. C nhng ngi ch mi ngh rng h c th lm c nhng h vn cha tht s tin vo iu , nn nhng suy ngh cht n li cht i. S t tin khng phi l kt qu t nhng tc ng n l ngu nhin ca suy ngh lc quan m lng t tin c hnh thnh qua quyt tn rn luyn, c cng c v cui cng tr thnh mt li sng. Nhng ngi c suy ngh tch cc nhn bit s i khng ca nhng tng tiu cc phng v khng b chng li ko. Hn na, h cn bit cch chn lc nhng thng tin hnh thnh nhng suy ngh v cch nhn lc quan trong cuc sng trong mi hon cnh. Tt c nhng iu ti mun nhn nh vi bn l hy suy ngh bng mt t duy rng m, hy lm ch nhng duy ngh ca mnh v hy suy ngh mt cch tch cc. Nhng g xy n vi bn trong cuc sng khng quan trng bng cch bn ng x, i din vi chng. - John Homer Miller To thi quen tt cha kha dn n thnh cng im khc bit ln nht gia ngi thnh t v k tht bi nm s khc bit trong thi quen ca h - Og Mandino Sc mnh ca thi quen t lu, ti thng nghe mi ngi ni rng chng ta l thuc vo thi quen ca chnh mnh nhng chng bao gi thy ai phn i. C l do n qu ng. Thi quen thng bt u vi nhng hnh ng khng c ch nh v c lp i lp li nhiu ln. Ban u chng ta lp li hnh ng l thm mt ln chng ta b sung, lm cho si dy thm vng chc. Kt qu l chng ta tr thnh n l cho nhng thi quen ca mnh. Nh nh th ngi Anh John Dryden ni hn ba trm nm trc: u tin , chng ta to nn thi quen v sau chnh thi quen thng tr v iu khin chng ta. Tnh cch ca chng ta thc ra l s tng hp ca thi sng, thi quen v suy ngh ca chng ta. Trong mi chng ta, thi quen chim mt v tr quan trng. Khi sinh ra, chng ta cha c bt k mt thi quen no m thi quen c hnh thnh v pht trin thng qua s lp i lp li ca suy ngh v hnh ng theo thi gian. V thi quen l mt phn khng th thiu trong tnh cch con ngi, chnh v vy ti khng khuyn mi ngi nn trnh nhng thi quen ni chung, m chng ta nn lu trnh nhng thi quen xu. D mun hay khng chng ta cng b nh hng bi thi quen: thi quen tt s phc v, y chng ta hng v pha trc, cn thi quen xu s chng li ta, ko chng ta li li. Cch thay i mt thi quen xu Ti lun tin rng mt thi cha ng, mt thi quen xu lun c th thay i c. Vn duy nht l chng ta c quyt tm hay khng. Ti khng c ni rng tt c nhng thi quen xu bng sc mnh ca ch cng vi mt thi tch cc hn c chng minh l hon ton c th, nh trng hp ca Benjamin Franklin. Trong cun t truyn ni ting ca mnh, Franklin thut li phng php gip ng gim hiu nhng tt xu ca mnh v thay th chng bng nhng thi quen tt hn. Trc tin, ng lp mt danh sch gm mi ba c tnh m ng mun c, sp xp th t theo s quan trng v vit mi c tnh ln mt trang ring trong cun s tay nh. ng tp trung rn luyn mi c tnh trong mt tun. Nu kt qu cha tt, ng nh nhng du en nh bn cnh. ng lin tc thc hin u n nh vy cho n khi ng khng cn nh du en na. Bng cch ny, nhng thi quen mi, tt p ln lt thay th nhng thi quen xu ca Franklin. Thi quen tt s to nn s khc bit trong mi vic chng ta lm. - Phil Woolpert Bit qu trng nhng iu ang c ng than phin v nhng iu bn cha c Hy vui vi nhng g bn ang c. - H. Stanley Judd Bn thc s quan tm n iu g? Nh trit hc Authur Schopenhauer tng c cu ni tht ch l: Chng ta t khi ngh n nhng iu chng ta v ang c, m chng ta lun t au kh, dn vt v nhng iu chng ta cha c v mun c. Chnh v th m x hi chng ta lc no cng ny sinh bit bao nhiu phin toi. Mt ln ti th yu cu cc sinh vin c gng khng phn nn v bt k iu g trong sut hai mi bn gi ti. Ngay lp tc, ti nhn c li phn nn v iu mnh va a ra bi v hu nh cc sinh vin u ngh rng h khng th vt qua c th thch . V th, ti ngh h vit ra giy nhng phn nn ca mnh mi ln mun phn nn v iu g hay ai . Sau hai mi bn gi, ti cng vi cc em tho lun cch v mc ch ca cuc th nghim. R rng khi nhn nhn li danh sch nhng iu mnh lit k ra, chng ta c th thy r mt ngy mnh phn nn rt nhiu ln v hu ht l phn nn v nhng chuyn vn vt, khng ng, khng u vo u. Trong phn tip theo ca cuc th nghim, ti yu cu mi sinh vin lit k nhng s vt, nhng ngi hay nhng iu g khc m h cm thy hi lng hoc nh gi cao. Trong vng hai mi bn gi k tip, mi ngi phi c nhng iu mnh va lit k bn ln: sau ba tra, sau ba ti, trc khi i ng, v bui sng hm sau trc khi i hc hoc i lm. Trong bui hc u tin sau khi p dng phn th nghim ny, ti hi h cm thy nh th no so vi nhng ngy trc y, sau khi c gng khng phn nn v nhng iu khng cn thit phi lm nh vy. Tht ra, biu hin v ngn ng c th ca h tr li thay cho tt c. Mi ngi nng ng hn vi nhng i mt sng m to, ci nhiu hn v ti hn. Sau hn ba mi nm thc hin th nghim ny, ti c th khng nh rng cm gic hi lng v xung quanh s gip con ngi thc v nhng iu h ang c v cng c cng nh hnh thnh thi quen hi lng trong tnh cch ca h. Ti ngh bn cng th lp mt danh sch ca nhng iu mnh cm thy hi lng v mi ngy dnh t pht c ht mt lt nhc nh v nhng iu tt p m mnh ang c. l bc khi u cho mt cch nhn lc quan, iu rt cn cho thnh cng ca bn. Bit qu trng nhng g ang c Chng ta khng bao gi nh gi ng gi tr ca loi nc chng ta ang ung cho n khi ging nc b cn kh. - Benjamin Franklin Eddie Rickenbacker, phi cng ni ting trong chin tranh th gii th nht, mt ln b tri dt trn mt phao cu sinh, i kht trong sut hai mi mt ngy cng cc v v vng gia bin Thi Bnh Dng mnh mng gi lnh. Anh phi u tranh ginh git gia s sng v ci cht tng gi mt v anh sng st qua th thch kinh khng . Anh rt ra tri nghim qu bu ng vin mnh v bn b: Nu bn c nc ngt ung v thc n n trong mt ngy th bn ng bao gi phn nn iu g khc na. Eddie nhn ra trong thi gian hai mi mt ngy , khi ci cht cn k, anh mi hiu rng anh may mn n dng no! Th nhng mt s ngi li rt thng hay phn nn v nhng chuyn lt vt trong khi ngi khc li cm n cuc sng cho h chnh iu . Vy c phi l h thc s chng vui g vi cuc sng chung quanh hay ch l do thi quen m thi? Trong nhiu nh th ca ngi x Cromwell nc Anh, c hai t c khc ln nhng vch tng , l: Think and Thank (Hy suy ngh v cm n). Ti mong c hai t c treo khp ni: trong nh, trn xe, trong trng hc, v ni lm vic. Chng s nhc ta suy ngh v nhng iu m chng ta ang c. u trong k c ca mnh, chng ta vn thm cm n nhng ngi tng nng tinh thn ca chng ta, ch bo v gip ta nhn thy iu tt p ca chnh mnh. Nh h, chng ta lm vic chm ch hn, hon thnh nhim v tt hn, v cm nhn cuc sng trn vn hn. Th nhng chng ta c ni li cm n vi h cha? Chng ta thng d tht ra nhng li than vn, d bc l s gin d ca mnh nhng li hay p ng mi khi mun ni li cm n mt ngi no . l do chng ta quen phn nn v khng va lng v tt c nhng iu m chng ta gp phi. Nu chng ta vt qua c thi quen suy ngh , th ch mt li ni cng lm cho chng ta v ngi m ta ang cm n u cm thy vui v thoi mi. Hy nh rng, ch trong mt khonh khc, chng ta c th lm nn mt ngy tht c bit cho ngi khc v cho chnh mnh n gin ch bng cch th hin lng bit n ca chng ta. Vn khng phi l ta c bao nhiu, m l chng ta cm nhn v nhng iu chng ta ang c nh th no - Charles Spurgeon Trn trng nhng gi tr ca cuc sng Hy i x vi ngi khc ng theo cch m bn mong mun h i x vi mnh - Matthew ngha ca vic trn trng cuc sng Albert Schweitzer, mt ngi tng ot gii Nobel Ha Bnh v nhng hot ng nhn o , mt trong nhng nhn vt v i nht t trc ti nay, mt ngi c xp vo cng hng vi Socrates, Lincoln, Gandhi v M Teresa u tranh trong nhiu nm lin cho vic hnh thnh mt trit l c bn, l ngha ca vic th hin s trn trng nhng gi tr ca cuc sng. iu c ngha l cuc sng t bn thn n l thing ling, v nhim v ca chng ta l yu mn n. Schweitzer nhn thy rng c qu nhiu ngi sng n cui i mnh m cha mt ln bit n ngha v gi tr ca cuc sng. Theo Schweitzer, cuc sng lun mang n nhng mn qu tuyt vi m chng ta nn trn trng v gi gn, iu c th hin qua tnh yu thng i vi cuc sng v c s bit n i vi nhng iu sau: Chnh bn thn cuc sng chng ta. Nhng ngi xung quanh ta. Nhng nt p t nhin ca to ha, thin nhin. Nhng b mt cuc sng m chng ta s tng bc khm ph, cm nhn v thu hiu. S trung thc v chnh trc ca bn thn chng ta trong mi vic. Trit l ca Schweitzer chnh l nn tng m nhng ngi thc s mong mun c c mt cuc sng hnh phc tin tng v hng n. H chp nhn nhng g m cuc sng mang n, h trn trng v xem chng nh mn qu m cuc sng ban tng cho h. Bn yu t hnh thnh nn s tn trng Nh ti ni, nhng quy lut m ti chia s vi cc bn khng c g l mi m hay b n c. Chng ti tn ti t rt lu, rt gn gi, quen thuc v gi tr cng nh ngha ca chng i vi chng ta l rt ln, khng h c vi thi gian. Ch c iu l i lc chng ta qun i hay v tnh khng , khng nhn ra. Ngy nay, chng ta ch ngh n bn thn mnh, ch lo cho nhng vn ca ring mnh m qun mt vic th hin s quan tm, chia s n nhng ngi xung quanh iu m trc nay vn c xem l bnh thng. D th no i na, th hin s quan tm ln nhau v bit trn trng cuc sng vn lun l yu t u tin em li mt cuc sng tt p. CCH C X Nu chng ta khng tm ra c cch c x nh th no cho ng th cuc sng ca chng ta s tr nn kh cng v thiu tnh ngi. - George Bernard Shaw Chng ta c th c x vi nhau tht nh nhn, quan tm v tn trng ln nhau nhng d vi tn gi no th cch c x ca chng ta s cho bit chng ta l ai. V cch chng ta c x vi ngi khc s l yu t chnh mang n thnh cng cho chng ta. Rt lu ri, Edmund Burke, mt chnh khch ngi Anh ni: Cch chng ta c x vi nhau cn quan trng hn cch chng ta c x nhng iu lut m chng ta t ra. Ni cch khc, nu tt c chng ta bit th hin s tn trng i vi ngi khc, th u cn n lut l chnh sa t cch o c chng ta. Cuc sng tt p hn khi chng ta bit c x vi nhau bng s tn trng. Chuyn gia v quan h qun chng Henry C. Rogers, trong bi bnh lun v cch c x, nm 1984, ni: Nu cch x s l mt con vt, th n s l loi vt nguy him. Li bnh ca Rogers l ting chung cnh bo v thc trng ng bun hin nay. ng ni: Ti khng th hiu lm th no m mi ngi khng nhn thy rng, cch x s tt l mt trong nhng cha kha quan trng nht thnh cng. iu ny hon ton khc vi s lnh m. Mt s ngi c tnh gy n tng vi nhng ngi khc bng cch lm ra v lnh m l hon ton sai lm. iu n gin m nhiu ngi khng nhn ra l: Cch tt nht c th gieo n tng cho ngi khc l hy i x vi h theo cch m chng ta mong mun h i x vi chng ta, l s tn trng. Th gii tt p hn, chng ta l ngi tt hn v cm thy thanh thn hn khi chng ta c nhng cch c x tt. NGN NG Li ni ca mt ngi lun lun th hin nhng g c trn trng trong tri tim ngi y. - Luke 6:45 Qu l khng th che giu c chng ta l ai. Li ni ca chng ta rt cc s tit l nhng g cht cha trong con tim v suy ngh tht s ca chng ta. Mi khi m ming l chng ta ni n iu g v chnh mnh, nhng ta khng lun nhn ra iu y. Nh thng thi Solomon hng ngn nm trc y vit rng: ngi khn ngoan ch pht ra nhng li lch s, thng minh v nhng k ngu n b tn hi bi chnh li ni ca h. Tt c chng ta nn khn ngoan thm xt li ni ca chng ta v chnh li ni s phn nh, tit l vi ngi khc nhng iu bn trong chng ta. Khi ti dy nhng kha v giao tip, c trung hc ln i hc, ti tin hnh mt hot ng rt n gin nhng li rt c tc dng. Ti yu cu tng nhm sinh vin nu ra nhng cch m chng ti c th giao tip bng li ni, v chia nhng cch y thnh loi tch cc v tiu cc. H thng sp xp nh di y:TCH CC TIU CC Ca ngi, tn dng H nhc Khen ngi chn thnh Ch trch, chi ra cay c Khuyn khch, ng vin Ma mai, chm chc Cm n Th l Thnh thc, chn thnh Di tr, ch nho Tin tng, c lng tin Phn nn, nghi ng Cm thng Nhiu chuyn Hi hc, ci vui Cc cn, la mng, tc gin T vn, hng dn K c, tng bc, xu nnh Chia s tin tt lnh Phn bit i x Cho hi, chc mng Khng tn trng, ch k Gip nhau Moi mc, li Sau ti hi: Loi no cc bn thng nghe thy nhiu nht? ng tic l cu tr li lun ging nhau. H nghe thy nhng iu tiu cc nhiu hn iu tch cc. Hu ht h cng nhn rng, chnh ming mnh pht ra iu tiu cc nhiu hn iu tch cc. Ti sao vy? Ch cng mt l do: Chng ta c thi quen ch thng nhn vo mt tri ca mi s vic cuc sng. Ti mt mt thi gian di hiu c tm quan trng ca ngn t lch s, ng mc. Khi khi s vic trau di bn thn ti, ti bt u ghi nhn rng, ngi m ti ngng m nht t trc ti nay lun dng nhng ngn t tch cc v d nghe. Nhng ngi tt v c hiu bit nhy cm chn la cn thn nhng li ni ca mnh. TN TRNG NHNG IU LUT Khi mi c nhn chng ta tun th nhng cam kt, quy nh lut php th iu y hng chng ta n thi c x v hnh phc ca bn thn v nhng ngi xung quanh; vi ngha rng hn, chng ta ang gin tip gip xc tin vic mu cu hnh phc cho x hi. - Aristote Hy th tng tng, ch trong mt pht, mt trn bng chuyn nghip s ra sao nu khng c cc iu lut. Hn lon? Bo lc? Hoc c lut chi m ch mt trong hai i chp hnh. Bn s cm thy th no nu i ca bn tun th lut cn i th th khng? Chi xu? Th bo? Gian ln? Chng ta c nhng iu lut v lut thit lp thc v s cng bng. Gio trnh ti dng ging dy trc y nh ngha iu lut v lut nh nhng iu chnh v quan h con ngi. L do thc s duy nht cn phi c lut l l gip chng ta quan tm n nhau hn. Sau mt bui thuyt trnh ti thc hin cch y vi nm, mt ph n ni vi ti: Ti thch mi iu ng ni ngoi tr phn ni v tun th cc iu lut. Ti hi iu g lm b khng thch tun th lut. B ni: chng ta c qu nhiu quy nh; chnh chng l iu hn ch. B ta ni thm rng chng chng c g lin quan n thnh cng. Ti hi b rng, nu chng ta chi qun vt vi nhau, b c mun ti tn trng lut chi khng; nu b gi tin vo ngn hng, b c mun nhn vin ngn hng tun th lut php, gi v chi tr cho b ng thi gian v yu cu khng; nu b ang li xe, b c mun nhng ti x khc chp hnh lut l giao thng khng Quan im ca ti l, chp hnh lut l x hi ng ngha vi th hin s quan tm v tn trng quyn ca nhng ngi khc. chnh l mt hnh thc c th ca s lng thin. Chng ta gi nhng ngi khng tun th lut l l g? K di tr, k lng gt, k trm, tn ti phm. Ti thng nghe: lut l c lm ra l vi phm v mi ngi vn ang vi phm lut y thi. chng qua l pht biu ca mt ngi thiu suy ngh, ang bin h cho ch ngha t do, ch k. Tn trng lut php khng phi l iu cn phi tnh ton, trn trnh. N cho thy chng ta quan tm n ngi khc n mc no. Tun th lut l c ngha l chng ta mun hnh x p, sng phng, c tnh c l. iu cng c ngha l cuc sng chng ta s thanh thn v yn bnh hn. V sau cng chc chn c lin quan ti thnh cng. Ngi thnh t trong cuc sng thng lun l nhng ngi th hin s tn trng vi nhng ngi xung quanh, vi nhng quy nh x hi. BIT NH GI CAO NHNG KHC BIT Bn s chng bao gi hiu c trn vn ngha cuc sng nu chng ta vn cho rng mi c nhn chng ta l quan trng nht, l trung tm ca v tr. - Thomas Merton Ti sao hu ht mi ngi thng hay xt on k khc? Cu tr li n gin nhng khng c d dng chp nhn. V tt c chng ta ch hng v mnh. Chng ta qu lu tm n bn thn mnh v rt thng b ln ln gia tri gic hn ch ca chng ta v thc t. Hu ht nhng ln chng ta ch trch ngi khc ch v h lm nhng vic khc vi chng ta. Thc ra chng ta ang ni l: Anh khng c tn thnh bi v anh khng ging ti. Ti nghe ngi ta lng m nhau thng thng khi bn ci nhng iu chng c g l quan trng v nhng ban nhc rock hoc nhng vn khc. Ngh th no m anh li thch nhm ? l iu m c hai ang ngh khi h tranh ci. Ni cch khc, Ch ci ti thch l tt. Vt qua c tnh t cao v cch nhn cuc sng hp hi l du hiu ca s trng thnh v chn chn thc s. Khi , chng ta bt u nh gi ngi khc ton din hn. Bt chp s khc bit v tn ngng, quan im, tui tc, ni ging, vn ha, s thch, phong cch sng, chng ta cn nhn ra rng tt c chng ta thng c hai im chung. Cuc sng chng ta l kt qu ca di truyn, gio dc v nhng kinh nghim sng ca chng ta. Khng ai c cuc sng l hon thin v ng ht c. Chng ta hc c cc chp nhn v nh gi ng nhng khc bit v tnh l thng ca nhng ngi khc nhiu bao nhiu, th chng ta cng cm thy yu qu cuc sng by nhiu. Hiu qu ca lng knh trng Khi chng ta cn nh, ngi ln dy chng ta l hy c x tt, hy thng thn trung thc, v hy th hin s tn trng ngi khc, c bit l nhng ngi c tui. Nu khng lm th, c th chng ta s b n hay b la mng. Th hin s tn trng l iu g chng ta phi lm. iu m ti mun nhn mnh y khng phi l nhng iu khng khip s xy n cho bn nu bn khng c lch s, m l nhng phn thng gi tr dnh cho lng tn knh m bn th hin: Chng ta pht trin nhng k nng v tp qun x hi mt cch hiu qu. Chng ta lm cho ngi khc cm thy hi lng. Chng ta ginh c cm tnh v s knh trng ca nhng ngi khc. Chng ta thit lp c nhng quan h hu ho. Chng ta c ngi khc x s tt hn. Chng ta ci thin c nhng cm nhn v gi tr bn thn. Chng ta xy dng c mt thanh danh vng chc. Gieo nhn no, gt qu ny. Hn bt k iu g khc, s tn trng lun gt nhng v ma bi thu trong cuc sng. Nhng g chng ta cho i, chc chn s tm ng quay tr li. Nguyn tc vng i x vi ngi khc nh cch chng ta mong mun h i x vi mnh vn l li khuyn hay nht cho chng ta v quan h con ngi. Thnh cng trong cuc sng lun lun t l thun vi mc quan tm m chng ta th hin i vi nhng ngi khc. - Earl Nightingale Trung thc l cch tt nht S trung thc l nn tng c bn gi cho nhng mi quan h c bn vng. - Ramsey Clark Trung thc - ng x cao nht ca s tn trng Mt thi ng x tch cc, nhng thi quen tt, cch nhn lc quan, kht khao theo ui nhng mc tiu, v.v mi ch l iu kin cn nhng vn cha a bn n thnh cng nu vn cn thiu s trung thc v chnh trc. Bn s chng bao gi cm nhn trn vn nhng gi tr ca bn thn khi cha tm thy s bnh an trong tm hn mnh. Vin u tin v cn thit nht ca nn tng l s trung thc. V sao ti li xem trong tnh trung thc n th? l bi v ti phi mt mt thi gian rt di mi c th nhn ra rng s trung thc chnh l phn cn thiu st trong n lc tm khc, ti cng quan nim ai cng th c m, mt cht khng trung thc khng c g l xu c. Ti t la di mnh. D mun mng, nhng ri ti cng khm ph ra rng khng trung thc l mt iu rt t hi v li mt hu qu khng lng. Ngay sau , ti quyt nh s ngay thng, chnh trc trong tt c mi vic. l mt la chn quan trng lm thay i cuc i ti. Hy dng cm u tranh chng li s khng trung thc Mi ngy, ti phi t u tranh vi chnh mnh gi tnh trung thc trong trn chin v hn gia ci ng v ci sai, ci tt v ci xu vn c trong cuc sng ny. ng bun l mi hnh thi ca s khng trung thc vn c ngy ngy vy quanh chng ta. Th gii qung co ba vy chng ta bng nhng thng ip mp m ca s khng trung thc. to n tng tt i vi ngi khc, chng ta c khuynh hng xy dng mt hnh nh khc vi con ngi thc ca mnh. Mt l do na khin tt c chng ta phi u tranh chng li s khng trung thc l chng ta thng khng mun phi lm vic vt v nhng li mun hng th nhiu. Nhng thnh cng thc s u i hi phi c s n lc bn b v s quyt tm, trong khi , nhng thng ip qung co n vi chng ta thng ni rng vi s pht trin ca x hi ngy nay th chng ta hon ton xng ng c tn hng m khng nht thit phi mt nhiu cng sc. Nhng cu hi chng hn nh: Ti sao chng ta li khng sao chp nhng g ngi khc lm cng vic c mau chng v d dng hn? Ti sao li phi tun theo nhng nguyn tc giao dch trong kinh doanh, trong khi ch mt cht gian ln l c th gip tin nhanh n tha thun hn v mang li nhiu li nhun hn? Nhng iu khin chng ta d dng sa ly vo suy ngh ai cng th c m, v t cho php mnh trt di trong nhng thi quen xu. Nhng li ch ca s trung thc C c s bnh yn trong tm hn Nu ai hi ti s lm g khi bt u cuc sng vi mt ln na, ti s tr li rng: Ti s trung thc vi chnh mnh, vi nhng iu ti s lm, khng v iu g, m v chnh ti. Thnh thong khi nhn li cuc i mnh, ti cm thy xu h v nhng iu khng trung thc ca mnh. Phi mt mt thi gian di ti mi nhn ra rng s khng trung thc l tm im ca mi s xu xa v ti phi tr gi v tinh thn nhiu nht. T khi thc hin li cam kt , ti cm nhn c mt s bnh yn trong tm hn m ti tng ngh l khng th no c c. Duy tr v pht trin nhng mi quan h tt Bt k mt thi quen tt no cng rt cn thit cho s thnh cng ca bn v cng l nn tng hnh thnh nn tnh cch ca bn. Tnh cch ca bn cng vi s trung thc gip gn kt nhng mi quan h. Yu t c bn nht ca mt mi quan h tt l lng tin, bt k l quan h bn b, hn nhn, gia nh, kinh doanh, gio dc, hoc bt c mt lnh vc no khc. S trung thc v lng tin to nn mt mi trng thun li cho nhng mi quan h tt p pht trin mt cch bn vng. Hn ch nh hng n tinh thn v th cht Nu khng trung thc l cn nguyn ca nhiu vn rc ri tm l, suy sp tinh thn, th trung thc chnh l ngun gc ca sc mnh tinh thn. Khng trung thc s lm suy yu h thn kinh ca chng ta trong khi trung thc li lm tng c sc mnh ca chng. Mt ngi chnh trc lun cm thy thoi mi v t tin, h chng phi toan tnh la di ti li, chng phi lo lng tranh ginh, chng phi n hn, phin mun v nhng iu qua, nhng ham mun thp hn Tr thnh ngi ng tin cy iu trung thc cao hn tt c - l hy trung thc vi chnh mnh. - Shakespeare Nu Shakespeare khng chn ngh vit vn, ng c th tr thnh mt trong nhng trit gia tm l hc ni ting nht ca lch s. Chnh s thu hiu su sc v thi ng x ca con ngi to nn sc mnh trng tn cho nhng tc phm ca ng. Cu th ni ting trn khuyn chng ta hy l ngi ng tin cy, l con ngi trung thc. Sng trung thc l mt trong nhng quyn t do la chn ca chng ta. Khi chng ta thc hin s chn la y, chng ta tr thnh ngi chng ta mun. Chng ta cm thy hi lng v t tin hn bt c lc no trc y. chnh l ngha ca vic trung thc vi chnh mnh. S bnh an trong tm hn nm trong bn thn ca mi ngi Nhng v kh bo v n khng phi l gm gio hay mc , m l mt s trung thc khng mt vt nh, trung thc ngay c vi li lm ca mnh. l cuc chin u khng km phn dng cm so vi bt k cuc chin u no. - J. J. Rousseau Sc mnh ca li ni Trn i ny t c iu g c tc dng mnh m hn mt s khch l tch cc. c th l mt n ci, mt li ni ng vin chn tnh lc quan, hay mt s chia s ng lc. - Richard M. DeVos Cu chuyn v hai ngi bn Nm 25 tui, ti bt u cng vic dy hc. Mt ngi bn ng nghip hn ti khong 8 tui tn tnh ch dn cho ti lc ti cn rt ng ngng vi ngh. Ti cm thy tht vinh hnh v anh y l mt nh gio xut chng, v ti bit mnh c th hc c nhiu iu t anh y. Ti lun bit n nhng iu ph bnh ca anh khi anh ch cho ti thy ti lm sai iu g v gii thch l do ti sao mt s sinh vin khng thch ti. Khi l bn b, nhng li khuyn ca anh ng vin rt nhiu cho cuc sng ca ti. Ti cm thy cn phi hon thin mnh hn na, va v chuyn mn va v phong cch sng. Nhng ti vn thy mnh khng t tin lm v khng bit mnh cn phi c gng th no na v n bao gi mi tr thnh mt ngi hon thin tht s. Mt ngi bn khc chuyn n khi ti dy c 6 nm. Anh y tn l Tim Hansel. im ni bt anh l anh lun thu ht s ch ca cc sinh vin trong nhng gi hc ca mnh. Ti rt thc mc v mun tm hiu xem sc li cun ca anh nm u m anh lm c iu tuyt vi . Do chng ti dy cng mt b mn v cng mt nhm chuyn mn nn chng ti gp nhau hng ngy. Ti khng mt nhiu thi gian tm ra li gii p cho mnh. Qua tr chuyn, ti nhn thy anh c mt ti nng c bit khi dy nhng iu tt p ngi khc. Thay v ni v li lm v khuyt im ca cc sinh vin, anh rt thng nhn mnh vo thnh qu hoc vo kh nng c th pht trin c ca h. i vi ti cng vy, Tim ni rng anh ngng m v nhng tm huyt ca ti i vi ngh, rng nhng n lc ca ti chc chn s c n p xng ng. Anh thng tn dng vic sinh vin qu mn ti nh th no, rng chng c hc bit bao iu hu ch t nhng gi ln lp ca ti ngoi nhng kin thc trong sch gio v. Nhng lc tr chuyn v cc vn trong cuc sng, anh gip ti nhn ra nhng iu m ti cha tng ch n: Ti v ang lm tt vai tr ca mt ngi thy ln t cch ca mt con ngi chn chnh. Vy chng ta c th thy im khc bit no trong hai ngi bn trn? Vi ngi bn hay ph bnh, mt ngi m ti tng ngng m su sc, ti hc c rt nhiu t anh, hu ht nhng li ph bnh ca anh dnh cho ti u rt ng v ti cm n anh v iu . Nhng iu khin ti cm thy bun chnh l ti khng tm thy li khen ngi no cn bng vi nhng li ph bnh ca anh. V ti cm thy nn lng t . Cn bn cnh Tim, ti cm thy t tin hn, mnh m hn trong tng li ni, trong tng hnh ng ca mnh. Anh vn lun nhc nh ti v nhng iu tt lnh trong cuc sng v v con ngi ti. D chng ti by gi gi hn rt nhiu, anh vn l mt con ngi nh th: lun gip ngi khc nhn thy nhng iu tt p ca mnh v trn ht l gip cng c nim tin trong h Bi hc t Lincoln v Franklin Do theo chuyn ngnh lch s, ti c dp c tiu s ca nhiu nhn vt ni ting v cng chnh vic c nhng sch a ti n vic nghin cu ngnh tm l hc. Khng g c th lm cho chng ta hiu v thnh cng r hn l c sch vit v nhng ngi thnh cng nht trong lch s. Hai trong s nhng ngi ni ting l Abraham Lincoln v Benjamin Franklin. Mt ngi c bit n nhiu nht trong cng v mt tng thng u tin xa b ch n l ti Hoa K; ngi kia l mt hc gi uyn bc, mt nh sng ch, v l mt chnh khch ni ting. Nhng khng phi nhng thnh cng v mt s nghip ca h khin ti ch , m chnh cch h chinh phc ngi khc mi lm cho ti quan tm. Tnh cch v i nht h l kh nng giao thip vi tt c cc dng ngi trong x hi v v bit khi gi nhng iu tt p nht ngi khc. C hai u ging nhau ti nng xut chng v mt ci ti bit ha hp. Thy dy mn s ca ti rt yu thch Abraham Lincoln v dng nh bit mi iu v ng. Tn ca thy l Ashbrook Lincoln, v d nhin, thy k tn mnh l A. Lincoln by t lng ngng m ca mnh i vi Abraham Lincoln. Ti cn nh nh in nhng bi ging ca thy v tng thng Lincoln. Ti b cun ht bi s m t tnh cch khc nhau ca nhng con ngi lm vic xung quanh tng thng trong Nh Trng. Ai trong s h cng ngh rng mnh gii hn Tng thng. Nhng thau v to ra s cch bit i vi h, Lincoln li tn vinh h. ng khen ngi kh nng ca h, xin h kin, v khuyn khch h em ti tr v nng lc ra phc v t nc.V th ai cng l ngi chin thng. Franklin thng c m t nh mt nh ngoi giao bm sinh lun bit lm va lng ngi khc. Ni nh th l hi qu li bi theo tha nhn ca Franklin, ng cng c nhng khuyt im v c tnh. Trong quyn t truyn ca mnh, Franklin k rng ng rt kh khn trong vic chin thng c khuynh hng t nhin trong ng l hay xt nt v ph bnh ngi khc. ng n lc ht sc t hon thin mnh, lun nhc nh mnh l phi nhn vo nhng kha cnh tch cc ca ngi khc v mt mc ni v nhng u im m ti bit v mi ngi. iu ny cui cng dn n nhng thnh cng to ln ca ng trong cng tc ngoi giao. Lincoln v Franklin u khm ph ra mt trong nhng cha kha dn n thnh cng, chnh l khng nh gi tr ca ngi khc. H hiu sc mnh to ln ca nguyn tc chin thng kp rng khi t ra trn trng ngi khc, th ta cng mc nhin t nng mnh ln ngang tm vi h Kh nng tuyt vi nht trong mi kh nng Khi dy nhng kha hc tm l, ti thng ra nhng hot ng n gin, tuy th li l mt trong nhng k nng ging dy hiu qu nht. Ti xp bn gh thnh hnh bn nguyt v t mt chic gh i din hnh vng cung , t tn l gh ch, ni mi sinh vin phi thay phin ngi vo. u tin, ngi sinh vin ngi gh ch s t bc bch vi mi ngi rng ti c iu g tt p. R rng l iu ny khng d dng, nhng n li l mt phn rt quan trng trong bi hc v khng nh gi tr ca ngi khc. Ti cng mun sinh vin ca ti hc cch t khng nh mnh c kh nng nhn ra nhng c tnh v thi quen tch cc ca mnh. Thng th h phi mt khong 2 pht thc hin phn u tin ny. H cng kh khn lm mi thc hnh tt k nng ni cho ngi khc nghe iu m h thch chnh mnh. Trong phn th hai, nhng sinh vin ngi dy bn gh hnh bn nguyt ch ra cho ngi ngi gh ch thy iu m ngi y thiu st khng cp n. Quy tc duy nht l nhng li nhn xt khng nhm n v p b ngoi v trang phc qun o. Ngi ngi gh ch lc s lng nghe nhng li khen ngi ca ngi khc v mnh. Sau bui hc hm , v mt ca cc sinh vin vn cn nt rng r. H k h cm thy mnh v i ra sao; h khng ch c nghe nhng iu hay, iu tt v mnh m cn c th hc nhiu hn na v nhng iu nn lm. Nhn thy c nhng iu tt ca bn thn khch l h sng tt hn, cng c v gia tng s t tin cng nh lng t trng. Cc sinh vin nhn thy rng: Chng ta cn tp thi quen tm ra nhng iu hay, iu tt ngi khc. Gp xy dng c hiu qu hn l nh lng t tin ca con ngi. Khng g hnh phc l c nghe ngi khc tht lng khen mnh. Tt c chng ta u cn s nhn nhn v khch l ca ngi khc. Ti cm thy sung sng khi lm ngi khc vui v hnh phc. Chng ta khng h mt g khi s dng nhng ngn t tt p, m ngc li, cn nhn c rt nhiu iu ng qu khc. - Blaise Pascal ng lc thc s lun bt ngun t bn trong D bn l ai hoc bn bao nhiu tui, nu mun thnh t, th ng lc cho s thnh t nht thit phi xut pht t chnh bn trong con ngi bn. - Paul J. Meyer ng lc l g v xut pht t u? ng lc l mt khi nim c th nhng d dn n hiu lm. Nhiu ngi, khi nghe ni t ny thng lin h n nhng cu nh Hy chin u v chin thng v mu c sc o ca Gipper, cu ni ca hun luyn vin bng bu dc huyn thoi Knute Rockne khi ni vi cc hc tr ca mnh; hoc Vince Lombardi ln tinh thn cho cc cu th i Green Bay Packers rng ch chin thng l trn ht. Nhng khng phi l ng lc; ch l s kch thch nht thi. Trong th thao thng i hi s dng nng lng th cht cao trong mt qung thi gian ngn, s kch thch l cc k cn thit, nhng trong cuc sng hng ngy, s kch thch nh th s khng i n u. D nhin l tr khi lun c ai bn bn v c v: C ln, c ln! Chin thng! Phi chin thng! Chin thng!. C l ti khng l tup ngi ht to C ln! C ln khch l ngi khc. Lm nh th thot u nghe c v phn chn song khi khng cn h vang nhng li khch l th ng lc y cng khng cn hiu lc na. V th, thay v c gng to ng lc h, ti gip h hiu ng lc l g, xut pht t u, lm th no t to ng lc cho mnh. V chnh mi ngi phi duy tr ng lc cho bn thn bng nhng li khch l cn thit. Cc nh tm l vn cha thng nht v l do ti sao mt s ngi tm thy ng lc trong cuc sng trong khi mt s khc th khng. Theo ti, khi nhn li nhng g lch s vit v nhng ngi thnh t, h lun t to ra ng lc cho bn thn m khng cn da vo nhng yu t bn ngoi. Bn cnh , chng ta cng nn hiu rng ng lc l ci n t bn trong mi c nhn, hn l do tc ng t bn ngoi, thc y chng ta hnh ng. Ni cch khc, mi hnh ng ca chng ta u c ng c, c l do. Chng xut pht t nhng nhu cu su xa bn trong. Chng ta cn phi ngh v chnh chng ta. ng lc nm trong chnh nhng suy t y. Khi l mt ng lc thc s, n c th thc y chng ta i n thnh cng ngoi sc tng tng. Ba yu t to ng lc Hy suy ngh v mc tiu quan trng m bn mun t ti mt mc tiu m bn mong mun t c trong tng lai v th tr li 3 cu hi sau: Bn c kht vng vn n ch khng? Bn c thc s tin l bn c th t c mc tiu khng? Bn c hnh dung r v mc tiu m bn mong mun t c khng? Nu cc cu tr li l C th chnh l nhng cha kha gip bn t to ng c cho chnh mnh. KHT VNG ng lc xut pht t nhng kht vng thc s - Denis Waitley Kht vng l ht ging m t mi s thnh cng ny n v pht trin. N xc nh bn s tr thnh mt con ngi bnh thng hay thnh t trong cuc sng. Kht vng khc vi kh nng, l im khc bit gia ngi bnh thng vi ngi thnh cng. Chnh kht vng to nn iu kin ngi bnh thng t c nhng iu phi thng. Ti thch nhm t m ngi xa hay dng l kht vng chy bng v n qu qu sc tch. Ngi c kht vng hu nh khng th dng li, c trong suy ngh ln hnh ng. Ngn la kht vng chy cng mnh, lng quyt tm cng ln th cng d t n thnh cng. Mt th d v iu ny l cu chuyn v Barbara, mt ph n theo hc lp ca ti trng i hc. tui 45, c tr li trng sau mt thi gian di ngh hc. D hiu l c hi lng tng mt cht lc ban u. C ni ch mun ly bng c nhn, loi trung bnh cng hnh phc lm ri. Nhng sau , c bt u p mt kht vng mnh m l khng ch c hc, c tt nghip, m phi hc tht gii. Nhng kim tra u tin ca c c xp loi xut sc. Ti gi c nn t mc tiu cho mnh cao hn mt cht na. C ci tht rng r! Barbara tt nghip loi xut sc v nhn c hc bng tip tc hc ln trnh thc s. Mt kha cnh quan trng ca kht vng l s cam kt thc hin li ha vi chnh mnh. iu ny gip chng ta khng nn ch khi theo ui con ng chn cho d gp phi nhng tr ngi tng chng khng th vt qua. NIM TIN C hi dn n thnh cng lun c o bi nim tin ca chnh bn. - Robert Collier Cch nay vi nm, ti nhn thy phn ln sinh vin ca mnh b t lit v mt chng bnh, khin h khng sinh hot c nh nhng ngi bnh thng. ng l mt chng bnh ng s v d ly lan. iu ny l nht l hu nh chng c sinh vin no thc mnh ang b mc bnh. Thm ch ti cng khng bit gi tn n l g, ch bit tm gi l lun bo cha cho nhng vic lm khng c. H p li bng nhng ci nhn ngc nhin v ng thanh tht ln Th ?. Ti m mt tp giy v ni: Trong ngy hm nay, h ai c cu bo cha no, hoc nghe ngi khc bo cha, th hy vit nhng cu bo cha vo mt t giy. Ngy mai, khi n trng, hy chp tt c cc cu bo cha vo tp giy ny. Sng hm sau, tp giy ca ti y kn ch, thm ch ti cn phi dng thm mt tp giy khc. Ton b ni dung trong l nhng li bo cha cho l do ti sao ngi ta ngh l mnh khng th lm c iu ny vic kia. Ti hi cc sinh vin rng ai c th gii thch ti sao ti li xp thi quen hay a ra li bo cha l mt chng bnh. Cu sinh vin kn ting nht lp, ln u tin gi tay, ni nhng li ch l: Nu chng ta lun tm kim l do bo cha cho vic ta khng lm c th chng ta cng s khng bao gi tm ra bin php thc hin nhng vic . Tht ra, chng ta c nhiu kh nng hn chng ta tng v t khi chng ta s dng n ngun nng lc ni ti ny. Bc u tin nh thc nhng tim nng l gia tng nim tin vo chnh chng ta, t nht c gng, thm ch chp nhn tht bi. Nim tin ban u s mang n nhng thnh tu nho nh v dn vun p s t tin ca bn. BIT TNG TNG, HNH DUNG RA TRC KT QU Bn cn hnh dung r kt qu mnh s t c trc khi bt tay vo thc hin. - Alex Morrison u nhng nm 1930, mt k s tn Joseph Strauss thng i cng tc n mt cng trng San Francisco, ni ng c th ngm cnh t mt pha ca vnh San Francisco hoang vu. Trong tr c, ng lun hnh dung bc tranh v mt chic cu ni lin hai pha. Cng ngh, bc tranh v chic cu cng hin r trong ng. V ng bt u thc hin vic xy dng chic cu trong m trong nhng iu kin a l v thi tit cng bit bao kh khn khc. V n nm 2005, ngi M k nim ln th 68 ngy khnh thnh chic cu ni ting Golden Gate nim t ho ca ngi M. Nm 1961, Tng thng John Kennedy ni rng, ngi M nn hng ti mc tiu a con ngi ln mt trng v tr v tri t an ton trc khi thp nin chm dt. Hng triu ngi cho rng iu l khng th c, nhng ti NASA c mt nhm nhn vin hnh dung trc vin cnh v quyt tm thc hin cho bng c. Khi chng ta chng kin Neil Amstrong i b trn mt trng v tr v tri t vo nm 1969, th nhm ngi lm vic ti NASA tng xem nhng thc phim hng ngn ln trong tr tng tng ca h ri. Khi Bill Gates ang hc ti trng Havard , chic my vi tnh c nhn hy cn giai on u ca s pht trin. Nhiu ngi xem chic my vi tnh nh l mt chic my dng lu tr d liu v x l vn bn. Th nhng Gates nhn ra nhng kh nng khc na: ng thng ngh v chng khi ngi nghe ging nhng mn hc m ng khng my thch th. ng cn hnh dung ra nhng phn mm m sau ny lm nn cuc cch mng trong cuc sng ca chng ta. Bc tranh trong s tng tng c chuyn thnh nhng bn thit k giy,Ti gi tt c nhng hnh ng trn l hnh dung s vic trong tr no. Khi hnh dung hnh ng ca chng ta cng r rng v cng thng xuyn bao nhiu th kh nng thc hin cng nhiu by nhiu. Hnh nh trong tr c ca ta l ng lc thc y chng ta hnh ng i n thnh cng. Nu bn p mt kht vng chy bng, mt nim tin st , v hnh dung trong tm tr r rng v cng vic mnh s thc hin th bn c c ng lc dn n thnh cng. Mt khi bn c mt am m, mt kht vng chy bng Bn s thnh cng. - Khuyt danh Mc tiu l nhng c m c thi hn Nhng ngi c mc tiu sng chc chn s thnh cng v h bit r con ng m h ang hng n. - Earl Nightingale ng lc v mc tiu: sc mnh chin thng Kt hp ca ng lc v mc tiu khng ch l ngun lc mnh m nht ca con ngi m cn l ht ging cho mi thnh cng. Tt c mi thnh t, d ln hay nh, u c kch hot do mc tiu v cung cp nng lng nh ng lc, ngoi vic ni n tm quan trng ca s t khch l, gii thch vai tr ca kht vng, nim tin, v li ch ca vic hnh dung ra cng vic trc khi thc s bt tay vo thc hin, ti li ni v mc tiu. V sao mc tiu li quan trng n th? C rt nhiu cch nh ngha thnh cng. nh ngha hay nht ti tng nghe l: Thnh cng l s hon thnh lin tc nhng mc tiu ngha v c gi tr. Nh tm l hc Charles Garfield tng lm vic vi cc nh du hnh v tr, cc nh pht minh, cc lnh o doanh nghip, cc vn ng vin tm c th gii v cc nhn vt thnh t c ting khc, tin rng bt c thnh cng no cng khi u bng mt mc tiu c th cng mt kht vng thc s. Sng m khng c mc tiu nh th i du hnh m khng c ch n. Ta vn thy v s ngi c tri dt khng phng hng, khng im dng nhng dng nh h khng hiu c ti sao li nh vy. ng bun thay, nhiu bn tr cng ang lm vo tnh trng y. Tuy nhin, c mt cch tng i n gin thay i tin trnh cuc sng, bt k tui tc hay hon cnh, chnh l t ra cho mnh nhng mc tiu c th r rng. Li ch ca vic thit lp mc tiu Nh c mc tiu, cuc sng ca chng ta c th tr nn phong ph theo nhiu cch: ng c Mc tiu bt ngun t nhiu ng c. Chng cho chng ta l l hnh ng v khi u nhng iu tt p. S c lp Mc tiu gip chng ta dm chu trch nhim vi cuc sng ca chnh mnh. Thay v chy theo m ng hoc tri lang thang trong cuc i, chng ta chn con ng ring cho chng ta, con ng gip hon thnh nhng c vng ca mnh. nh hng Mc tiu cho chng ta mt ch n. Bit c ch n, chng ta c th s thy r vin cnh tng lai. ngha Cuc sng c nhiu ngha hn khi chng ta nhn r iu chng ta mong mun. Thay v ch tn ti ngy ny qua ngy khc, mc tiu trong cuc sng gip chng ta c c nhng l do bt u cuc sng thc s. S hng khi, vui ti Sng c mc ch l thuc gii c cho cn bnh ng s nht m x hi hin c: s nhm chn. Lm sao m bn c th chn chng c khi bn c nhng iu ho hng thc hin? Mc tiu trong cuc sng lm cho cuc sng bn vui th hn, hp dn hn, v thm nhiu thch thc mi. S tha mn Mc tiu, hn bt k iu g khc, gip chng ta pht trin tim nng. Thit lp mc tiu gip chng ta nhn ra iu g trong tm tay. Mi bc thnh cng u xy dng nn lng t tin. Mi mc tiu c hon thnh gip chng ta thy c nhiu hn v iu chng ta c th thc hin, dn dt n nhng mc tiu mi v nhiu thnh cng hn na. Khi c m tr thnh mc tiu Ti tng ging mt kha hc v thit lp k hoch v thay i c cu t chc ti mt trng cao ng, trong cng bao gm vic thit lp mc tiu cho n v. Ti cho sinh vin lm bi tp nh sau: Hy vit mi mc tiu cho cuc sng ca mnh. Trong nhng gi hc sau ti yu cu sinh vin cng tho lun v mt trong s mi mc tiu . Diane, mt n sinh vin trn 40 tui, hng hi v ham hc, trnh by trc tin. C ni, Ti lun m c mt ngy no c sng chu u. Ti ni, Tht tuyt, nhng mi gn nh l mt mc tiu. Chng ta c th bin n thnh mt mc tiu cho cuc sng bng cch ch thc hin hai iu n gin. Ti nhn c ci nhn bi ri v cu hi tip theo l: Ti sao khng phi l mt Mc tiu l c m c thi hn. Ti gii thch rng, khi ta t thi hn cho mt c m, th l bc u tin trong vic bin n thnh mc tiu. Cu hi tip theo l: Cn phi c iu g na bin n thnh mc tiu? Cu tr li: Chu u l mt chu lc. Sao ta khng gii hn trong mt khng gian hp hn na chng hn nh mt quc gia c th no , hoc tt hn na, mt vng, mt thnh ph? Ti tip tc gii thch rng c m c sng chu u mt ngy no l mt v d tt v mt mc tiu gn. C nhng c m chng th thnh hin thc v chng ta khng r rng. B no con ngi khng hng ti ci tng qut m hng v ci ch c th. Cu chuyn v cu Golden Gate l mt th d in hnh. Joseph Strauss hnh dung v cng trnh cng sinh ng, chi tit chng no th ng cng d hng ti vic bin n thnh hin thc chng ny. Khong 3 nm sau, ti nhn c mt bc th c du bu in Vienne, nc o. Trn u trang th l hng ch: Mc Tiu L c M C Thi Hn. l th Diane. C gii thch rng c i mt ngy no bng mt nm c th v thu hp t chu u li cn mt nc o, ri th Vienne. C c c mt vic lm rt tuyt Lin Hip Quc v hin ti ang rt thch th vi cng vic. c m ca c thnh hin thc! Khi ng mc tiu HY HIU R S KHC BIT GIA MC TIU V MONG C Khi hi mi ngi rng mc tiu ca h l g, th cu tr li m bn thng c nghe nht l: c hnh phc, c giu c v c ni ting. khng phi l mc tiu, l mong c. Mong c l c m khng r rng m ta mong n s xy n vi ta. Mc tiu l bc tranh r nt ca mong c bi trong cn c c quyt tm ca chng ta lm cho n tr thnh hin thc. HY VIT RA CC MC TIU C TH CA BN Vit ra cc mc tiu l hnh ng cam kt u tin vi chnh mnh. Nhn thy nhng mc tiu trn giy l bc khi u cho vic bin c m thnh hin thc. Hy vit cng c th cng tt v xc nh thi hn hon thnh cho tng mc tiu. Cng t m chng no, suy ngh v hnh ng ca bn cng b li cun theo bc tranh chng ny. Sau y l mt s iu cn quan tm khc na khi bn lp k hoch cho cuc sng: Nhng bc i no cn thit bn hon thnh nhng mc tiu ln? Nhng tr ngi g bn s phi vt qua? Bn cn s gip ca nhng ai? Bn cn phi hc hi nhng g? KIM TRA V IU CHNH CC MC TIU MT CCH THNG XUYN Vi danh sch nhng iu cn lm lp ra, chng ta nn thng xuyn nhn li nhng iu mnh mong mun t c, t nht mt ln trong mt tun, thy rng bn thay i ra sao. Ti cng thng thm vo danh sch ca mnh nhng mc tiu mi v i lc thay i cc lnh vc m ti quan tm. iu gip ti cm thy phn chn hn v mnh tin mt bc di trn con ng hng n mc tiu mong mun. Bit hng ti mc ch th ngi chm chm nht cng tin nhanh hn bt c k no nhanh nhn m lang thang khng mc ch. - G.Lessing Khng g c th thay cho lm vic chm ch Mn qu qu gi nht m cuc sng ban cho chng ta l c hi lm nhng vic ng lm, v cch m chng ta c la chn l lm mt cch chm ch. - Theodore Roosevelt Phn thng cho lm vic chm ch D ng lc c mnh m v mc tiu c r rng bao nhiu th c m ca bn cng kh tr thnh hin thc nu khng c s n lc ht mnh, khng u t thi gian, cng sc, hi sinh, v thm ch c nhng ln tht bi. Kt qu cui cng rt cn n s phn u bn b v ch dnh cho nhng ai khng s thch thc. S nhit tnh trong bt k cng vic no cng gip chng ta: Nhn ra tim nng ca mnh. Nhng kt qu nho nh ban u s ng vin v thc y chng ta n lc hn na. Khi pht hin ra nhng kh nng cn tim n ca mnh, chng ta s cm thy t tin hn mt trong nhng thi khng th thiu ca nhng ngi thnh cng. Thnh cng mang li s t tin, v s t tin mang li nhiu thnh cng khc na. ng u vi cuc sng. Cuc sng lun buc ta phi chn la gia chp nhn hn yu hay can m i din kh khn. Lun t mnh trong trng thi sn sng gip chng ta c thi tch cc trong cch nhn ca mnh trc bt k hon cnh no. D c thnh cng hay khng, chng ta vn lun cm thy vui khi c gng ht sc mnh. Tng thm ngha cho cuc i. Khng c g sung sng hn cm gic hon tt mt mc tiu v bit rng ta lm bng tt c s nhit huyt. Chng ta hnh phc v tch ly thm mt tri nghim c ngha cho cuc sng ca mnh. Mu s chung ca thnh cng George, Alec Gallup cng vi nh bo William Proctor thc hin nhng nghin cu quy m nht v ti thnh cng. Cc cu hi phng vn nhng ngi thnh t xoay quanh nhng vn v hnh phc gia nh, nng lc lm vic, quan im sng, nim tin Cc cu tr li u c mt chung xuyn sut rng, thnh cng n vi h khng do may mn hoc ti nng g c bit c. H thnh cng v h mun nh vy v h thc hin mun thng qua s kin tr n lc ti a v quyt tm khng g lay chuyn c. Sau khi tp hp, nghin cu cc d liu, cc chuyn gia i n kt lun: Ai Cng C Th Thnh Cng c C!. Cc chuyn gia cho bit, h chng tm thy c iu g l lng trong sut qu trnh nghin cu, ngoi mt chn l tht n gin: C qu nhiu ngi t t mnh vo v th bnh thng cuc i ny trong khi h vn s hu rt nhiu tim nng vn ln tm cao hn hn. Hu ht mi ngi u c th thc hin ba bc quan trng nht l to ng lc, thit lp mc tiu, v lm vic chm ch t n thnh cng. Lm vic v vui a lun song hnh D bit rng s nhit tnh trong cng vic l rt cn thit cho s thnh cng nhng chng ta cng khng nn b qua yu t vui a, mc ch nhm gim nh p lc v duy tr s cn bng c xem l kh quan trng trong cuc sng. Armand Hammer, mt nh t bn ni ting, mt tui 92, c ln c hi bng cch no m mt ngi c tui nh th li c sc lin tc i khp ni trn th gii iu hnh cng vic v gp g cc quan chc lnh o chnh ph ca nhiu nc. ng tr li: Ti yu cng vic ca ti. Ti khng th ch thm mt ngy mi bt u. Ti khng bao gi thc dy m khng c tng no trong u. Mi th i vi ti u l thch thc. George Bernard Shaw, mt trong nhng kch tc gia thnh cng nht trong mi thi i, cng c suy ngh ging nh vy khi vit, Ti mun tn dng mi kh nng sc lc trong mi lc v lun tm nim vui trong , v lm vic chm ch chng no, ti li cng vui v sng lu chng y. Khi ni v tt c nhng ngi bt hnh trn th gii ny, bt hnh nht l nhng k khng tm ra c mt vic g mnh mun lm. - Lin Yu-Tang C lc cn t b mt iu c c mt iu khc Cuc sng khng lun dnh cho chng ta mi th, t c nhng iu cao hn nh c m v mc ch hng mong mun, i lc chng ta cn phi hi sinh nhng iu khc. - Khuyt danh Mt cha kha na m cnh ca thnh cng To ng c, thit lp mc tiu, v lm vic chm ch s a bn tin xa. Hy thm vo tnh k lut, bn s cng tin xa hn na. Mi ngi thnh cng m ti tng bit u ni rng, k lut l chic cha kha vn nng gip mi vic c hon tt. Khng c n, bn s ch thnh t trong mt chng mc no . C nhiu ngi cho rng ngi c tnh k lut lun cng nhc v thiu linh hot. Th nhng tht ra, k lut l mt trong nhng thuc tnh tch cc nht m con ngi c th c c. Ti thch nh ngha ca Webster: K lut l s rn luyn gip chng ta t sa cha, to khun np, to s mnh m, hoc gip chng ta tr nn hon ho hn. Khi t gic p dng k lut vi bn thn, bn s nhn ra rng mnh ang kim sot nhng hnh ng v c suy ngh ca chnh mnh. Chnh bn c th quyt nh mnh s lm g, lm nh th no v khi no s hon thnh nhng mc tiu t ra. Trit gia Erich Fromm tng ni rng, khng c tnh k lut, cuc sng ca ta s tr nn chao o v thiu tp trung. Nu hnh ng ca chng ta ty theo tm trng v thch ca chng ta th tt c nhng iu khng hn g mt th tiu khin. ng cn ni rng, chng ta s chng bao gi tr nn xut sc nu ta khng thc hin iu vi tinh thn k lut t gic cao. Bn sn lng t b iu g? Mi khi bn ni VNG vi mt mc tiu, c ngha bn cng ang ni KHNG vi nhiu iu khc. - Sybil Stanton Ba th d v vic t b nhng mun nht thi: Cc sinh vin i hc ca ti hu ht l ngi trng thnh. Ngoi chuyn phi lm vic 40 gi mt tun, h cn theo hc 4 gi mi tun, v li phi b ra hng chc gi na lm bi tp v c ti liu. l s la chn ca h bi h mun thnh cng. H chp nhn phi t b nhng tr chi gii tr, t b nhng gi pht nhn ri mi k ngh cui tun tch ly thm kin thc, thm kinh nghim. Chnh kht vng c hc hi, tm n nhng c hi thng tin trong ngh nghip gip h lm c nhng iu . Khi ti cn dy mn tm l hc, khi n phn ni v tnh k lut, ti ly vic tit kim tin lm v d minh ha. Sau gi hc, mt n sinh xin ni chuyn vi ti. C k rng c c mt cng vic lm bn thi gian rt tt, kim c hn 100 la mi tun nhng c xi ht tt c. C hi ti lm th no c th p dng tnh k lut vo vic tit kim. Ti hi c tiu tin ra sao. C p: Tt c s tin em dng vo vic mua sm v vui chi. Ti khng nh rng c c th tit kim 40 l mi tun bng cch gim bt mua sm v vui chi, rng c nn gim bt vic i xem phim v cc bui biu din nhc rock, hn ch mua cc loi hng hiu, v khng nn n nhiu qu vt. Mt vi ngy trc bui l tt nghip, c a cho ti xem cun s tit kim. Dng cui ghi con s 4.851 la M, mt s tin kh ln i vi mt hc sinh trung hc thi by gi, s tin c c nh c thng gi 40 la vo ti khon ca mnh mi tun. C ni kinh nghim ny cng gip c hiu rng, nhng iu tt p nht trong i khng bt ta tr gi l bao. Nhiu nm trc y, ti vn cn l mt a tr lun mang trong mnh mt c m c chi bng r trong mt i tuyn ni ting. Ti c chiu cao kh tt, c k thut, nng khiu chi th thao v mt kht vng chy bng. T trung hc n cao ng, ti tp pht trin th cht cng cc k nng cn thit, v chi bng r mi khi c dp. D ti cha c chn vo i tuyn m mnh hng m c nhng nhng n lc m ti b ra u khng v ch. Nhng iu ti nhn c ch hi khc mt cht so vi iu ti mong mun. Nhng thi gian nhn ri, nhng chuyn i chi trt tuyt ma ng, nhng ba l tic c nh i tht xng ng bng nim vui c chi th thao, bng nhng chic huy chng v bng mt hc bng ton phn vo mt trng i hc danh ting. Tt c nh vo thi quen k lut cao v am m c c th cht tt. Tnh k lut l mt thi quen tt Thnh cng l tng ca nhng n lc nh b, c lp i lp li ngy qua ngy m nn - Robert Collier Ba trng hp nu trn lin quan n vic chn la, cng lin quan n vic hnh thnh thi quen. chnh l ct li ca tnh k lut: thc hin nhng chn la ng v hnh thnh nhng thi quen tt. Chng ta hon thnh c nhng vic ln bng cch lm nhng iu nh b ngy ny qua ngy khc. Hu ht mi ngi hoc l theo di nhng g xy ra hoc sau t vn iu g xy ra. Tnh k lut gip chng ta hon thnh nhng vic khi chng cn phi c hon thnh, ch khng phi khi chng ta cm thy thch hon thnh chng. y l cha kha thnh cng v c hnh phc bi chng ta cm thy hi lng tht s khi gt hi kt qu t cng sc lao ng chm ch v bn b ca chnh mnh. K lut ng ngha khng thc p sau lng bn; n bn cnh khch l bn. Khi bn hiu rng k lut la t chm sc mnh ch khng phi t trng tr mnh, bn s khng e d khi nhc n n, m ngc li s vun p cho n. - Sybil Stanton Ngi thnh cng t to thi gian cho mnh Ngi thnh cng chng bao gi dng li d ch t hi liu vic chng ta ang lm c thc s quan trng nht khng. - Stephen Covey S khc nhau trong vic s dng thi gian ca ngi thnh cng v ngi tht bi Hn 200 nm trc, Benjamin Franklin tng vit rng: Thi gian chnh l c hi mi ngi thc hin nhng d nh v c m ca mnh. Cn vic c nm bt c nhng c hi hay khng cn ty vo mi ngi. c rt nhiu quyn sch vit v ti ny, trong s ti rt tm c nhng tng ca Stephen Covey trong cun By thi quen ca ngi thnh t v ng lun nhn mnh vic s dng thi gian hiu qu. ng ni chng ta lc no cng bn rn, chng ta cng bn rn hn khi mun hon tt cng vic mt cch tt nht v chng ta chng bao gi dng li d ch t hi liu vic chng ta ang lm c thc s quan trng nht khng. Thi gian cng ging nh mt ngun lc, nhng khng nh nhng ngun lc khc, chng ta khng th ly li thi gian mt, cng khng th thm bt, lu tr, hoc tt m, thay th n. Nu chng ta khng bit cch s dng thi gian sao cho tht hiu qu th tng gi tng pht tri qua s tr nn lng ph. C mt s khc bit r rt trong nhn thc ca ngi thnh cng v ngi tht bi trong cch s dng thi gian, chng hn nh: K THT BI NGI THNH CNG thi gian tri qua mt cch lng ph. Trn trng qu thi gian ang c. Ch bit phung ph thi gian, khng c k hoch. Bit cch sp xp thi gian hp l. Khng tm c thi gian cho mnh. To ra thi gian cho chnh mnh. Ti khng hm ni rng bt k ai tng phung ph thi gian u l nhng k tht bi. Tt c chng ta, ai cng c lc lng ph thi gian. Tt nhin, ti xng khng c ni vui a hoc th gin l ung ph thi gian bi chnh l cha kha cho s cn bng trong cuc sng. Ch l chng ta khng nn b ph thi gian qu nhiu n mc lm ung ph v vut mt nhng c hi cm nhn cuc sng theo ng bn cht ca n. Chng ta c thi gian lm vic cn thit Cch y khng lu, Vin Gallup cng b kt qu thm d, 80% ngi c hi kin Hoa K cm thy thi gian tri i qu nhanh v h cm thy h khng c thi gian thc hin nhng iu mnh mong mun. Nhng ngi sai hai im c bn. Trc ht, thi gian khng h tri nhanh hn lc chic ng h u tin c ch to ra. Ngy nay, mt gi vn c 60 pht, mt pht vn c 60 giy. Khng c g thay i c. Th hai, c mt l do n gin khin ngi ta khng thc hin c tt c mi iu l v h mun qu nhiu th cng mt lc. Chng ta bit rng nn sp xp th t u tin cho nhng iu mnh mong mun. Bt k ai ngh rng, mnh s c c tt c v lm c mi th th s chng bao gi c thi gian c. Bn cch lm ch thi gian LP K HOCH CHO MT NGY CA BN Cc nh thu lun c bn thit k xy dng, cc nh iu hnh lun vch trc k hoch kinh doanh, cc hun luyn vin lun c s chin thut, thy gio c gio nth th ti sao chng ta li khng c mt k hoch cho mt ngy ca mnh? chng phi l mt iu g qu vt v, cng chng mt nhiu thi gian nhng s mang li nng sut v hiu qu r rt cho bn. nh du nhng vic bn hon tt trong ngy. Vic hon thnh mc tiu cho bn cm gic tuyt vi nht, l phn thng ca bn. N cng cho thy s tin b ca bn. LN LCH HN VI CHNH MNH Gi s bn c mt cng vic i hi mt khong 2 gi ng h lm v cn phi hon tt trc th Nm ti. Hu ht mi ngi u ni vi chnh mnh: Mnh quyt tm lm xong vic vo trc tun ti. Hy ch s khc bit khi ni nh sau: Ti s lm vic vo ngy th Ba trong khong 4 n 6 gi chiu. Hy nh rng tr c ta lun hng n iu c th. Nu bn ni vi mt ngi bn ca mnh, Mnh s gp li nhau nh, th s kh gp li nhau hn l khi bn hn vo mt ngy gi c th. Nu bn c vic g cn phi lm ngay, nhng bn li c khuynh hng tr hon cho n pht cui, th c mt gii php n gin cho iu ny: Hy ln mt cuc hn vi chnh mnh. Trc khi lm mt vic g khc, hy t r quyt tm lm cho k c vic phi lm. Ri sau bn cn quyt nh khi no bn bt tay vo vic lm , v t cam kt vi mnh v mt thi gian biu c th. Ch n gin nh th nhng n c th em li nhiu li ch cho bn nh: pht trin tnh k lut, h tr thit lp mc tiu, gip chin thng s tr hon, v hng dn bn s dng thi gian hiu qu hn. DNG PHNG PHP MI-LC-MT-CHT Mt trong nhng phng php hiu qu nht trong vic hon tt nhng cng vic quan trng l mi lc lm mt t. Thay v ch cho n lc c cm hng hoc c thi gian mi tin hnh, th hy dnh ra mt cht thi gian c bit trong lch lm vic hng ngy ca bn. Tt nht thi gian c bit ny c n nh vo cng mt thi im mi ngy. iu mu cht l phi duy tr lin tc, u n. Hy lm cho n tr thnh mt thi quen. Ly vic vit ra mt cun sch lm v d. Dng nh l mt cng vic qu kh khn phc tp nu nhn mt cch tng th. Nhng nu bn vit ch mt trang mi ngy, thm ch tr ra hai ngy ngh th By v Ch Nht, th bn c th hon tt mt cun sch dy 260 trang vo cui nm. Phng cch ny cng c th so snh vi vic xy dng mt cn nh gch. Mi vin gch tht l nh b, v vic mi lc mt vin gch xem ra c v chm chp kinh khng. Nhng khi mi vin c t u n ln mt vin khc, li hnh thnh nn ci g v i hn nhiu so vi nhng ng vt liu cha xy. Bn c th s dng nhng khonh khc thi gian ngn ngi theo cng mt cch nh th. Thnh cng l kt qu ca cng vic kh khn vt v c thc hin mi ngy mt t. HY BIT VO LC NO BN LM VIC HIU QU NHT Mi ngi c mt chic ng h sinh hc ring. Vo lc no , ngi ny lm vic c nng sut nht, nhng ngi khc th ngc li, km hiu qu nht. Mt s lm vic hiu qu nht vo bui sng, nhng ngi khc li c nng sut vo ban m. Mt s ngi ui sc vo gia bui chiu, trong khi nhiu ngi khc li va c np y nng lng. V vy, quan trng l nhn bit c gi sinh hc ca bn khi no bn c th hot ng tt nht. Nu c th, nn ln lch lm nhng vic quan trng nht ca bn trong nhng gi khc ny. chnh l s dng thi gian mt cch ti u. Thi gian l vn qu nht bn ng nn tr hon na bn v thi gian tt phi cp n s tr hon. Hu ht mi ngi cho rng l tr ngi ln nht. Nhng ti li khng ngh tr hon lun lun l iu t hi. Mi ngi u lm nh th mt chng mc no . C ngi cn t hiu qu cao hn khi hon tt cng vic di p lc vo lc ht hn v khng th tr hon c na vo nhng pht cui. Nhng ch l nhng trng hp ngoi l. Hu ht mi ngi cm thy va km hiu qu, va c li v khng t hi lng vi chnh mnh khi tr hon cng vic. Nhng nu bn c c k nng s dng thi gian hiu qu, bn s nhn thc c rng thi gi l cuc sng ca bn v bn s tm ra nhiu phng cch tn dng n. S thnh cng ty thuc vo vic bn s dng thi gian nh th no. Ngi thnh cng khng tm kim thi gian, h to ra thi gian. Hy bit tn dng thi gian ca bn, d cuc sng lun c nhng kh khn.Lun gn gi lng t trng Lng t trng chnh l tnh cm su thm trong tm hn m bn c c t s nh gi chnh mnh. - Denis Waitley Lng t trng v s gi to Trong mt cuc hi tho ni v lng t trng ti thc s n tng trc bi pht biu ca Bill Honig, mt trong nhng thuyt trnh vin chnh. ng chn thnh chia s vi hng ngn gio vin c mt ti bui hi tho v mi quan tm ca ng i vi v tr ca lng t trng trong nh trng. ng ni rng ng lun ht lng ng h vic gip cho cc hc sinh nng cao lng t trng ca bn thn nhng ng vn lo ngi trc tnh trng rt ph bin hin nay, l to nn lng t i gi to. Mt a tr s cm thy rng mnh l mt a tr ngoan nu nh bn c sut ngy ni vi n rng n tht gii v ngoan cho d c tht nh vy hay khng. Nhng sau , nu iu bn khen l khng ng vi s tht, a tr s cm thy ht hng v tht vng. ng Honig nhn mnh rng, cch tt nht xy dng lng t trng cho cc em l trao cho cc em nhng cng c c th lm cho cuc sng c gi tr hn, khi lng t trng s t thng hoa. Vy t trng l g? Theo ti, t trng chnh l s t cm nhn v mnh, bt k iu ngi khc ni. V cch chng ta cm nhn v chnh mnh lin quan n vic hnh thnh tnh cch ring ca mi chng ta. Chng ta ch c th cm nhn tt v mnh khi c thi tch cc v dm chu trch nhim cho nhng vic chng ta , ang v s lm. T l thuc n c lp trong suy ngh Khi chng ta cn b, cuc sng chng ta do ngi ln tui hn chi phi. Chng ta thy hnh nh ca mnh qua li nhn xt ca h. Chng ta suy ngh v c x thng qua suy ngh v mong mun ca ngi khc. Chnh v vy, chng ta c khuynh hng tr nn nh nhng g ngi khc ni v chng ta. Nhng khi ln ln, chng ta cn phi hc cch suy ngh cho bn thn mnh. Chng ta cn nhn thc rng, chng ta c quyn t do chn la cch phn ng ca mnh trc nhng nhn xt ca ngi khc nh Eleanor Roosevelt c ln ni, Khng ai c th lm bn cm thy mnh thp km khi khng c s chp nhn ca bn. Ti khng ni rng chng ta nht nh phi quan tm n nhn xt ca ngi khc v rng chng ta khng nn cm xc ca mnh b nh hng. i khi chng ta cng rt cn c nghe nhng li khen ngi, s tn thng Chng ta cng cn n nhng ci m hn thn thit na. iu khng ch cn thit m cn rt quan trng. Nhng chng ta khng th c ngi ch ngi khc v tay khen ngi th chng ta mi cm nhn c gi tr ca mnh. Trc khi c ai khen ngi chng ta, th chng ta phi bit t cm nhn v mnh. Sau chnh nhng li tn dng s khng nh mt ln na nhng iu chng ta cm nhn v mnh l ng. Nhng iu ngi khc ni v chng ta phn no nh hng n cm nhn ca chng ta v bn thn mnh, ch c nhng s vic chng ta lm v iu chng ta ngh mi tht s em li lng t trng cho chng ta. Lng t trng ch thc l s tn trng m ta phi mu cu cho chnh mnh. Lng t trng ch thc l mt kt qu - kt qu t nhin ca bn thi sau y: 1. Hy t t - Chng ta khng th cm nhn tt v mnh khi ch k hoc v cm trc nim vui hay ni bun ca ngi khc. Cch chng ta c x vi ngi khc nh mt tm gng soi ri chnh ta. Cng c x tt vi ngi khc, chng ta cng c cm nhn tt p v mnh. 2. Hy v danh d - Ti tng c c nhng cng trnh nghin cu v s kt hp gia s trung thc v lng t trng. Bn c th hiu rt r nh th no th c xem l t trng, nhng nu bn khng trung thc th chc chn bn khng th cm nhn tt v mnh. S trung thc ca bn s khng nh nim tin ca mi ngi i vi bn v s tn trng cng dn c hnh thnh. 3. Hy lm vic Mt trong by ti li ng cht thi Trung C l s li bing. Ngi ta thng gi nhng ngi ngi l i mch v chng chu lm vic l nhng k v tch s. Tht kh tm thy cm gic hi lng v mnh khi bn l k li nhc, trn trnh cng vic. Lun tm ti, hc hi v khng ngng tch ly kinh nghim cho bn thn chnh l con ng ngn nht gip chng ta xy dng lng t trng cho mnh. 4. Hy tch cc Chng ta khng th cm nhn tt v mnh nu suy ngh ca chng ta ch hng n nhng iu bi quan, tiu cc. Chng ta khng ch th hin s tn trng v trung thc ca mnh trong khi ng x vi ngi khc m cn phi bit t ho v chnh mnh. Khi , chng ta s thy t tin hn trong tng suy ngh, hnh ng, c ch - mt nc thang cn thit cho chng ng tin n thnh cng ca bn. Tinh thn cng lun cn c chm sc S hi ha gia th cht v tinh thn s em li ngun sc khe v nhng tng mi. - Carl Thoresen Sng l cn bng Hng ngn nm trc, nhng trit gia Trung Quc v Hy Lp c i nghin cu cuc sng hai mt: th cht v tinh thn. Tuy cch din gii khc nhau, nhng h li rt thng nht v s tn ti ca hai yu t ny v khng nh chng u quan trng nh nhau. H cng ng l khi bit cn bng hai yu t ny, chng ta s tr thnh con ngi hon ho, v sng trn vn hn. Vn ca ngy nay l c qu nhiu ngi thuc mi la tui, khng quan tm y n hai yu t cn bn ny ca cuc sng. l v con ng vo th k th 21 vi tt c nhng k tch cng ngh ca n khin rt nhiu ngi c nhng quan nim lch lc. Th gii k thut cao gip ngi ta c th i y i , thu thp kin thc, v tip nhn thng tin vi mt tc chng mt. Chng ta cng b cun vo nhp pht trin nhanh chng vt bc v nhng tin nghi hin i chng no, th chng ta cng t chu b thi gian suy ngh chng y. Ngy nay, nhng nh t tng hin i ang c lm sng li nhng bi hc n gin nhng ht sc c gi tr t qu kh. Cuc sng cn bng gia th cht v tinh thn ang mang li cho ta nhiu ngha hn bao gi ht. Chm sc c th Cha bao gi chng ta thc nhiu v li ch ca vic chm sc thn th nh hin nay. Chng ta c kin thc v dinh dng v tp luyn th dc iu cha c cao nhiu cch nay mi nm v chng ta ang tri qua mt s bng n v vic chm sc v rn luyn cho c th cng trng. y l mt trong s t nhng phong tro lnh mnh v chc chn s c kt qu tt, nhng phi trong mt thi gian di ch khng ch l nht thi. C v s thng tin tt v gi tr v vn ny, v th ti thy khng cn thit phi lp li. Ch c hai iu ti mun ni v s rn luyn cho c th cng trng. u tin, n gip to ra thi ng n v vai tr c th. Th hai, gi gn c th c khe mnh khng nht thit phi so snh vi nhng c th khc hay cn phi theo tiu chun ca cc ngi mu hoc vn ng vin th thao, th hnh. Mi ngi c mt th cht khc nhau cng nh nhng gng mt khc nhau vy. Ch cn mi ngi chm sc tt bn thn ph hp vi th cht ca mnh l ci thin cht lng cuc sng ca chng ta. Chm sc tinh thn Tinh thn chng ta tng t nh mt khu vn. Nu n khng c chm sc hoc vun trng, c di s mc lan trn. - Erwin G. Hall C th bn s hot ng ra sao nu bn ch n kem, ko, bnh rn, khoai ty chin, bnh quy v ch dng thc ung nh? ng hiu nhm l ti phn i tt c nhng th . Thc ra, chnh ti cng thch mt s mn k trn. Nhng mt ch n ch gm nhng th s khin c th thiu mt s cht dinh dng cn thit, v sc khe ca bn chc chn s suy gim ngay. Tinh thn ca bn s ra sao nu tt c nhng g bn c ch l sch bo l ci, r tin; bn ch xem nhng v kch y m, nhng trn u vt bo lc hng nng; hoc nu bn ch thch nghe mt loi nhc rap; bn ch xem phim kinh d? Ti khng ch trch g nhng th , nhng iu g s xy ra nu l tt c nhng g bn a vo u c mnh? Tr no bn s tr nn c qunh li thi. Tinh thn bn cng cn cht dinh dng vy! Bn hn bit rng, cc c bp trong c th chng ta nu khng c dng s b teo tp i. Tr no cng vy, nu bn n khng trong phn ln thi gian ca mnh; nu bn ngh hc hnh l iu v vn, v chng cn thit phi kch thch tr no lm vic, suy ngh th kh nng tinh thn ca bn ri cng s teo mn i. Ngy nay, cng nghip qung co t tn cng chng ta; cc phng tin truyn thng cho chng ta nhiu iu khng ng v th gii; kinh doanh gii tr a n cho chng ta nhiu iu phn gi tr; chung quanh chng ta l nhng ngi lun tht li than phin. chc chn khng phi l nhng mn n tinh thn lnh mnh. Nhng hy nh l chng ta c quyn la chn. Chng ta cn phi bit chn lc nhng thc n cho tinh thn cng nh cho c th. Ta cng c th tp thi quen ch cho php nhng iu lnh mnh thm nhp vo tr c chng ta. Mt ngi bn ln tui v khn ngoan hn bo ti cch y nhiu nm rng, ng bt u mt ngy da trn mt bn ghi ch nhng iu tch cc. Mi sng, ng dnh mt t thi gian c mt iu g c th nng tinh thn v c v suy ngh. ng ni n khng ch gip ng tp trung vo nhng iu tt lnh trong cuc sng m cn gip sng lc loi b nhiu iu tiu cc. Mt thi gian ngn sau, ti bt chc nh th. Tc dng ca n tht to ln. V c l y l thi quen tt nht ca ti. Chng ta cn lu hai iu quan trng khi tip nhn thng tin: Chng ta chp nhn cho iu g vo u c chng ta? Chng ta s dng thng tin nh th no? Ta c th iu hay, iu tt i vo tr c ta bng cch chn lc nhng g chng ta c v nghe thy t th gii xung quanh. Ai c ln ni rng tht kinh khng nu ph phm tr tu. Ti sao li c th ph phm mt b my tuyt vi n th? Khi c nui dng v c s dng mt cch hu ch, tr tu gip ta nh gi v khm ph ng cuc sng, cho ta mt cuc i trn vn v ngha hn.Ni chung, chng ta cng tr nn hon thin bao nhiu, chng ta cng cm nhn cuc sng v cm nhn v bn thn mnh tt hn by nhiu. Nhng ngi pht trin i sng tinh thn nhiu nht s l nhng ngi nhn c nhiu nim vui nht trong cuc sng. - M. Scott Peck Tht bi l chuyn bnh thng Nu bn dm chp nhn tht bi v rt kinh nghim t , nu bn xem tht bi nh l mt c hi trng thnh cho mnh, th bn hy tin l mnh ang bc i trn con ng n vi thnh cng. - Joseph Sugarman Ai cng tng nm mi tht bi Hy hi bt k ngi thnh t no xem h tng gp tht bi v chuyn g hay cha, v bn b s c c hai cu tr li. Cu u tin s l mt n ci trm ngm hoc s l mt ting ci ln. Cu tr li th hai s l mt cu hi i khi nh l: Bn mun nghe v tht bi no ca ti?. Tht bi l mt phn tt yu trong cuc sng m khng ai trnh khi. Vn quan trng khng phi l chng ta c tht bi hay khng, m chnh l chng ta tht bi nh th no. S khc bit gia ngi thnh cng v ngi khng thnh cng c xc nh khng phi bi s ln tht bi ca ca h m bi vic h lm g sau nhng ln tht bi . Hai kinh nghim tht bi ni ting Ti bt u c tiu s ca cc danh nhn nm mi hai tui. Nh , ti khm ph ra rng, l nhng cun hay nht v ti thnh cng. iu lm ti n tng nht l ngi ta khng ch vit v thnh cng m vit c v nhng tht bi v khng ai thnh cng m trc cha tng nm mi cay ng ca tht bi. V kinh nghim tht bi, ti ngh ngay n hai ngi ni ting l Albert Einstein v Thomas Edison. Mt ngi l nh ton hc v i nht v ngi kia l nh pht minh v i nht ca mi thi i. H s khng thnh cng nu khng sn lng rt ra nhng bi hc t tht bi v vn bn ch vo nhng thi im en i nht. Tuy khng c nhiu ngi bit n, nhng nhng tht bi ca h gp phn khng nh mang n s thnh cng trong nhng pht minh ca h. Khi Edison tm cch ko di i sng ca chic bng n trn, ng th hn mi ngn ln cc kiu kt hp khc nhau ca cc vt liu m vn tht bi. Khi c hi rng, bng cch no c th tip tc th nghim sau ngn ln tht bi, ng tr li ng khng coi l tht bi, mi ln th nghim i vi ng l mi ln ng tin ti gn thnh cng hn. Cn Einstein, ngi ni ting l thng thi, ni: Ti khng ngng suy ngh v suy ngh. Chn mi chn ln cho kt qu sai. Nhng ln th mt trm th ti ng. Vi nhng ngi ny, tht bi l iu bnh thng. V h bit rng thnh cng him khi n trong ln th nghim u tin. Vi suy ngh nh th, chng ta s nhanh chng hi phc sau nhng ln tht bi v c gng ln na. Thnh cng l kt qu ca thi gian, quyt tm, v n lc bn b. C Edison v Einstein u c xem l nhng thin ti, nhng khng ai thch danh hiu . Chnh Edison nh ngha: Thin ti l kt qu ca mt phn trm cm hng thin ti v chn mi chn phn trm m hi, nc mt. iu ta c th hc c t tht bi Ngi khng chu hc hi lun lp li nhng sai lm. Ngi chu hc hi lun tch ly kinh nghim sau nhng tht bi xy n. Vn y khng phi l liu bn c chu hc hay khng. - Benjamin Barber Tht bi l mt ngi thy v i ca cuc sng. Sau y l nhng bi hc hay nht t s tht bi : Tht bi dy chng ta bit khim tn. N buc chng ta phi ng u bng tt c kh nng ca mnh vt qua. Tht bi dy chng ta bit iu chnh suy ngh v hnh ng ca mnh. N thc y chng ta phi nhn vo iu chng ta ang lm v cho chng ta c hi th nghim theo mt hng mi. Tht bi dy rng khng phi lc no chng ta cng c c nhng g mnh mun. Thnh thong, ngay c khi ta lm ton nhng iu ng n c, nhng vn khng i n mt kt qu mong mun no. Tht bi dy chng ta v sc mnh ca c tnh. N thch thc chng ta o su hn ngun lc ni ti khi gp phi tht bi. Tht bi dy chng ta v lng kin tr. N buc chng ta hoc s phi t b hoc phi quyt tm hn na v n lc khng ngng. Tht bi dy rng chng ta c th vt qua tht bi, khng gc ng, khng b cuc. Khng h c s xu h khi tht bi, ch xu h khi s phi gng ng dy v tip tc c gng. V cn mt bi hc qu bu nht, l: Tht bi s gip ta mnh m hn. Khi phng vn hn hai trm ngi, phn ng l nhng ngi ni ting v cng tng tri qua nhiu ln tht bi xem h ng u vi tht bi bng cch no, nhng cu tr li ca h gip ti nhn thc rng, ti sai khi khng ngng t dn vt v nhng li lm ca mnh trong qu kh; thay v th, ti cn phi tp trung rt ta nhng kinh nghim t nhng li lm y. Vi h, tht bi khng c g ng phi xu h. Sc mnh thc s xut pht t s nhn thc rng chng ta s vng vng v trng thnh hn sau mi ln tht bi. Mt trong nhng ngi c phng vn l Bc s Keith Reemstma. ng l mt bc s phu thut, nhiu nm c cng tm kim phng php cha bnh tiu ng. Nhng ng vn cha thnh cng. iu g khin ng vn tip tc tm kim? Ti chng bao gi ngh iu ti ang lm l tht bi. ng ni ch l nhng kt qu cha hon ho m thi. Ti lun hnh dung rt r iu ti ang tm ti v hng n, mi th nghim u mch bo cho ti bit thm mt t v iu ti lm sai. Tht l mt thi tuyt vi! N thp trong chng ta mt nim tin rng chng ta khng bao gi tht bi. Tht bi s mang n cho chng ta cu tr li Khi nhn li nhng tht bi ca mnh, cu hi Liu ta c cn gp tht bi na hay khng? khng cn ngha na v chc chn tt c chng ta u c lc s tht bi. Khi nhn vn bng cu hi Ta tht bi nh th no?, chng ta s c hai s chn la: V u bn tht bi: C hai sai lm thng thng a chng ta n tht bi. Th nht l s hi n, c gng qu mc trnh n. V qu lo s tht bi nn chng ta c gng t mnh trong trng thi qu an ton n ni ta chng bao gi chp nhn bt k ri ro no. Nhng trn thc t, ri ro, mo him va l mt phn quan trng ca thnh cng va l mt iu kin cn cho s trng thnh. Marva Collins, mt thy gio ni ting Chicago, ngi gip hng ngn tr em vt ln ni s hi, c mt cu ni rng: Nu bn cha tng mc li lm th bn cha th lm c iu g c ngha. Hy dm mo him v can m mt cht. Khng dm chp nhn nguy c tht bi l tht bi t hi nht trong mi tht bi. Li lm th hai chng ta thng mc phi l cho php tht bi h gc chng ta. Chng