nhìn những mùa thu Đi - hoa lan viet nam · hội hoa lan việt nam 2 nhìn những mùa thu...

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

1

Nhìn Những Mùa Thu Đi

Mấy hôm nay trời miền Nam Cali bỗng nhiên trở lạnh, báo hiệu mùa Thu đã về. Tuy không có lá

vàng, nhưng cây cối bắt đầu rụng lá. Nửa đêm về sáng, nhiệt đô xuống tới mức 50°F, trưa lên tới

trên dưới 80°F và chiều tối khi ra ngoài phải mặc thêm áo, không còn dám phong phanh như thời

trai trẻ.

Ảnh: Bùi Mạnh Hà

Cuộc đời của tôi đã quá nhiều thay đổi, từ cuộc “Cách mạng mùa Thu 1945”, hàng triệu thanh

niên yêu nước, yêu độc lập, tụ do cho xứ sở, chúng tôi đã lầm đường phục vụ cho một bọn cuồng

tín, tàn bạo, giả nhân giả nghĩa dâng cả non sông đất nước cho một chủ nghĩa mù quáng dù rằng

ngày đã tan rã nhưng bọn chúng vẫn còn khư khư ngồi trên đầu trên cổ nhân dân.

Càng nghĩ lại càng đau lòng và nhớ đến bài hát của Trịnh Công Sơn ra đời vào khoảng 1961 sao

mà quá thích hợp. Lời ca và điệu nhạc thấm sâu vào lòng người, nhất là những kẻ già nua, xa xứ,

gần đất xa trời chúng tôi.


2

Nhìn những mùa thu đi, em nghe sầu lên trong nắng

Và lá rụng ngoài song, nghe tên mình vào quên lãng

Nghe tháng ngày chết trong thu vàng

Nhìn những lần thu đi tay trơn buồn ôm nuối tiếc

Nghe gió lạnh về đêm hai mươi sầu dâng mắt biếc

Thương cho người rồi lạnh lùng riêng

Gió heo may đã về…

Ngọn gió heo may đã về làm tôi nhớ lại những ngày tháng cũ, những ngày còn theo kháng chiến.

Ngày đó chúng tôi một nhóm thanh niên rời bỏ Thủ đô, bụng đói meo, nằm trong chiếc nhà tranh

lụp sụp nghe rặng tre già theo gió đong đưa kẽo kẹt lại nhớ đến Hà Nội với quán chả cá Lã vọng

với làn khói đượm mùi cá lăng thơm phức. Đang say sưa bàn luận về món ăn hàm thụ để đánh

lừa cái đói bỗng một tiếng nói kẻ cả vang lên:

“Các đồng chí! Chả cá Lã vọng làm sao so sánh với cá thuần, cá lư ở Giang Nam được.”

Đó là một người trong nhóm chúng tôi, nhưng anh này ngả theo công sản tận mạng và thời bấy

giờ bất cứ cái gì của Trung Quốc, Nga Sô đều là vĩ đại là nhất. Mặt trăng ở Trung Quốc tròn và

đẹp hơn trăng tại VN, còn trăng ở Nga Sô trong suốt và lấp lánh như một viên kim cương còn

trăng ở Mỹ đen thui. Rồi anh ta lên tiếng giảng giải sai lầm về câu:

“Gió thu một tiếng bên tai, Thuần, lư sực nhớ đến mùi Giang Nam.”

Thực ra theo sách “Tấn Thư”, Trương Hành người nước Tần, một hôm nhân buổi gió thu, nhớ

canh rau thuần, gỏi cá vược ở quê nhà do chữ “Thuần canh, lô khoái”, mà nhà văn Vũ Bằng cho

là rau rút (Water mimosa, Neptunia oleracea) và cá mè (Big head, Hypophthalmichthys harmandi).

Nhưng thôi hãy bỏ chuyện xưa mà trở về với hiện tại, nhưng quá khứ của kẻ viết bài này chẳng

có gì đáng nói, mà bây giờ đã bước vào những bậc thang cuối cuộc đời còn gi để nói nữa. Thôi

đành ôn lại một thời vang bóng may ra có thể giải buồn cho các bạn yêu lan chăng?

Về hưu vào năm 1992 với tuổi 65, sức khỏe không đến nỗi tồi tệ, không bận chuyện cơm áo, gia

đình tôi say sưa với thú chơi lan. Cũng như mọi người, tôi bắt đầu sưu tập đủ mọi loài lan nhưng

đặc biệt là những giống lan Kiếm Cymbidium. Vào thời kỳ 1975-1990, chỉ có nhưng cây lan

Kiếm lớn (standard) và nhỏ (miniature) còn những cây lan hay buông rũ (pendulous, cascading)

lai giống còn chưa xuất hiện.

https://vi.wikipedia.org/wiki/Hypophthalmichthys_harmandi


3

Từ những vườn lan thương nghiệp như Rod McLellan, South San Francisco rộng tới 35 mẫu,

Gallup Stribling 40 mẫu ở Carpinteria, Stewart's Orchids, Solana Beach Orchids, Santa Barbara

Estates cho tới các hội hoa lan và nhất là những vườn lan tư nhân của người Nhật ở Gardena tôi

đều không bỏ sót. Vào thời kỳ đó, Cymbidium giá đắt như vàng, một củ trọc không còn lá, rễ có

khi giá tới $50-60.

Hình ảnh những cây lan Kiếm của tôi được nhiếp ảnh gia Thái Đắc Nhã phóng lớn tới 4x8 feet.

Khi trưng bầy trong các cuộc triển lãm Fasination of International Orchids Show tại Crystal

Court, South Coast Plaza được nhiều người tán thưởng pha lẫn kinh ngạc vì thời đó trên nước

Mỹ chỉ có 6 phòng Lab có thể in ra với kích thuớc khổng lồ như vậy mà không vỡ hạt. Ban tổ

chức Fascination cũng chọn những cây lan này làm poster cho những năm sau đó.


4

Cymbidium lowianum ʻJames Drysdaleʼ Cymbidium ʻIsle Flamingoʼ

Nhờ những tấm poster này mà Santa Barbara Estates và nhiều gian hàng đã bán ra với giá cắt cổ.


5

Dendrobium speciosum var. speciosum

Blc. Morning Glory


6


7


8

Chậu lan Cym. Fifi ʻHarryʼ 4N với 13 dò và 634 hoa và dò hoa dài nhất dài 1.50 thước và 52 hoa.


9

Mãi đến khoảng năm 2000, những cây lan rũ mới bắt đầu có mặt trên thị trường.

Nhưng buồn thay, những cây lan này và ngay cả cây Cymbidium Bùi Xuân Đáng do anh Bùi

Mạnh Hà lai giống và cầu chứng bản quyền đã ra đi không còn tăm tích vì diện tích nuôi trồng bị

thu hẹp, vì sức khỏe không còn nên không đủ sức trông coi, chăm sóc nữa.

http://www.hoalanvietnam.org/6B3_ln/1ac/Cym-Bui-Xuan-Dang.pdf


10

Viết tới đây, được tin cụ Ernest Hetherington, một vị lão thành trong giới hoa lan Hoa Kỳ, người

mà chúng tôi đã có hân hạnh vài lần trò chuyện vừa mới qua đời, hưởng thọ 99 tuổi. Cụ là người

đã lai tạo ra nhiều cây lan tốt đẹp. Xin đón đọc bài viết về cụ sẽ đăng nay mai.

Bolsa 2016

Bùi Xuân Đáng

nhìn những mùa thu Đi - hoa lan viet nam · hội hoa lan việt nam 2 nhìn những mùa thu...

Documents