nguyên lý bảo hiểm
DESCRIPTION
tài liệu bài giảng dành riêng cho sinh viên kinh tế chuyện ngành Tài chính - kế toánTRANSCRIPT
NGUYÊN LÝ BẢO HIỂM Giảng viên: T.s Lê Thanh Minh
Email: [email protected]
Mobile: 0937. 639 878
Bài giảng đã đăng ký tác quyền 2000 bởi Lê Thanh Minh
Giảng viên T.s Lê Thanh Minh (Tony) Giảng viên Marketing & Quản trị kinh doanh -
ĐH Sài Gòn, Kinh tế - Luật; Kinh tế, Gia Định,
Ngân hàng TP.HCM
Handphone:0937.639878
Email: [email protected]
C.ty TNHH MTV Thành Công Cho Bạn – SFY
(Success For You – SFY – Co.,Ltd)
Tên học phần: NGUYÊN LÝ BẢO HIỂM
+ Ma học phần 2114083111
+ Số tín chỉ 2 (3,0,6)
+ Trinh đô Đại học
+ Phân bố thời gian
– Lên lớp 3
– Tự học 7
+ Điêu kiện tiên quyêt: Tài chính – tiền tệ
giíi thiÖu m«n häc
+ Mục tiêu của học phần
• Trang bị những kiến thức chuyên môn chủ yếu về bảo hiểm giúp sinh viên có khả năng vận dụng nghiệp vụ bảo hiểm liên quan đến nội dung đã giới thiệu trong Học phần.
+ Mô tả văn tăt nôi dung học phần
• BH là một nghiệp vụ luôn gắn chặt với hoạt động kinh doanh của các DN bảo hiểm và là hoạt động tồn tại khách quan trong nền kinh tế thị trường. Môn nguyên lý thực hành bảo hiểm nhằm trang bị cho sinh viên những lý luận, kiến thức về nguyên lý BH, và các phương thức ứng dụng trong hoạt động BH
+Nhiệm vụ của sinh viên
Tham dự học và thảo luận đầy đủ.Thi và kiểm
tra giữa học kỳ theo qui chế tín chỉ của
BGD&ĐT.
+Tai liệu học tập
- Sách, giáo trình chính
Sách, giáo trình chính: Giáo trình Nguyên lý bảo
hiểm – chủ biên T.s Lê Thanh Minh – Phát
hành Nội Bộ.
tµi liÖu tham kh¶o
1. Bô luật Lao đông của nước Công hòa xã hôi chủ
nghĩa Việt Nam
2. Luật của Quốc hôi số 35/2002/QH10 ngày 02 tháng 4
năm 2002 vê sửa đổi, bổ sung môt số điêu của Bô
luật Lao đông
3. Luật sửa đổi, bổ sung môt số điêu của Bô luật Lao
đông của quốc hôi khoá xi, kỳ họp thứ 10 số
74/2006/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2006
4. Luật Bảo hiểm xã hôi của Quốc hôi nước Công hoà
xã hôi chủ nghĩa Việt Nam số 71/2006/QH11 ngày 29
tháng 6 năm 2006
5. Luật Bảo hiểm y tê của Quốc hôi khóa XII, kỳ họp thứ
tư số 25/2008/QH12 ngày 14 tháng 11 năm 2008
tµi liÖu tham kh¶o
6.Luật của Quốc hôi nước Công hoà xã hôi chủ
nghĩa Việt Nam số 24/2000/QH10 ngày 09 tháng
12 năm 2000 vê kinh doanh bảo hiểm
7.PGS. TS. Nguyễn Văn Định - Giáo trình Bảo
hiểm, Nhà xuất bản Đại học Kinh tê quốc dân –
2008
8. PGS. TS. Nguyễn Văn Định - Giáo trình Quản trị
kinh doanh bảo hiểm, Nhà xuất bản Đại học
Kinh tê quốc dân – 2009
10.Trang web: http://luatvietnam.vn
Tiêu chuân đanh gia sinh viên
– Dự lớp
• Có mặt trên lớp nghe giảng tư 80% tổng
số thời gian trơ lên.
– Thuyết trình
– Tiểu luận theo nhóm
– Kiểm tra thường xuyên
– Thi giữa học phần
– Thi kết thúc học phần
– Khác
TT
Nội dung Số tiết
Lý thuyế
t
Tự học
1 Đại cương về bảo hiểm 5 5 10
2 Kỹ thuật bảo hiểm 10 10 25
3 Hợp đồng bảo hiểm 10 10 25
4 Hiệp hội ngành bảo hiểm và sự phát triển của bảo hiểm Việt Nam
5 5 10
TỔNG CỘNG 30 30 70
TỔNG QUAN VỀ BẢO HIỂM
PHẦN 1
1.1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
CỦA HOẠT ĐỘNG BẢO HIỂM
11
1.1.1. Tieáp caän vôùi caùc phaïm truø lieân
quan ñeán Baûo hieåm
Caùc phaïm truø laàn löôït ñeà caäp ñeán trong phaàn
naøy laø:
(1) Ruûi ro;
(2) Nguy cô;
(3) Khaû naêng toån thaát;
(4) Toån thaát;
1.1.2. Phaïm truø “RUÛI RO”
Ñònh nghóa
Frank Knight‟Nhaø kinh teá Myõ noåi tieáng theá kyû
XX cho raèng: “Ruûi ro laø söï baát traéc coù theå ño
löôøng ñöôïc”
„Theo töø ñieån Oxford: “Ruûi ro laø khaû naêng gaëp
nguy hieåm hoaëc bò ñau ñôùn, thieät haïi”.
12
Theo töø ñieån Dictionaire d’assurance (Töø ñieån
BH Phaùp‟Vieät) cuûa nhieàu taùc giaû thì: Ruûi ro laø
moät söï coá khoâng chaéc chaén xaûy ra hoaëc ngaøy giôø
xaûy ra khoâng chaéc chaén. Ñeå choáng laïi ñieàu ñoù
ngöôøi ta coù theå yeâu caàu BH
1.1.2. Phaïm truø “RUÛI RO”
Ñònh nghóa
Viện kiểm toán nội bộ của Mỹ: “ Rủi ro là tính
bất thường (tính không chắc chắn) của một sự
kiện xuất hiện mà nó có thể gây ảnh hương đến
việc đạt được các mục tiêu”
13
Nhìn chung, caùc ñònh nghóa treân ñeàu ñeà caäp
ñeán
2 vaán ñeà:
- Söï khoâng chaéc chaén (yeáu toá baát traéc)
- Moät khaû naêng xaáu; moät bieán coá khoâng mong
ñôïi; sự toån thaát
1.1.2. Phaïm truø “RUÛI RO”
Ñònh nghóa (tt):
-Khaùi nieäm veà xaùc suaát (hay laø khaû naêng xaûy
ra maát maùt). Coù hai loaïi xaùc suaát sau ñaây:
„Xaùc suaát khaùch quan (xaùc suaát tieân nghieäm):
ñöôïc xaùc ñònh baèng phöông phaùp dieãn dòch, tö
duy logic.
Ví duï: xaùc suaát saáp hay ngöûa cuûa ñoàng tieàn
rôi laø 50%.
Xaùc suaát chuû quan
Ưôùc tính cuûa töøng caù
nhaân ñoái vôùi khaû naêng
xaûy ra maát maùt khaùc
nhau. Vì theá, xaùc suaát
chuû quan cuûa töøng ngöôøi
cuõng khaùc nhau.
Ví duï: kyø voïng veà xaùc
suaát truùng thöôûng veù soá.
Xác suất khách quan
( Xác suất tiên nghiệm)
Được xác định bằng
phương pháp diễn dịch,
tư duy logic.
Ví dụ: Xác suất sấp hay
ngửa của đồng tiền rơi
là 50%
1.1.2. Phaïm truø “RUÛI RO”( tt):
Nguyeân nhaân ruûi ro
Nguyeân nhaân khaùch
quan
coøn goïi laø nguyeân
nhaân baát khaû khaùng,
ñoäc laäp vôùi hoaït ñoäng
cuûa con ngöôøi, nhö:
ñoäng ñaát, baõo luït, haïn
haùn, soùng thaàn, dòch
beänh,…
Nguyeân nhaân chuû
quan: Söï ruûi ro xaûy ra
do haäu quaû töø hoaït ñoäng
cuûa con ngöôøi trong
ñieàu haønh kinh teá, khai
thaùc thieân nhieân ñeå
phuïc vuï cho lôïi ích cuûa
mình…
Ví dụ: Hiệu ứng nhaø
kính laøm traùi ñaát noùng
leân
1.1.3. Thuaät ngöõ “NGUY CÔ”
„Khaùi nieäm:
Nguy cô laø nhöõng ñieàu kieän phoái hôïp, taùc ñoäng
laøm taêng khaû naêng toån thaát.
„Ví duï: nguy cô hoûa hoaïn ñoái vôùi nhöõng nhaø chöùa
nhieàu xaêng daàu vaø ñeå gaàn khu vöïc naáu beáp baèng gas
thieáu an toaøn.
Phaân loaïi nguy cô:
+ Nguy cô vaät chaát: laø moät yeáu toá khaùch quan laøm
gia taêng khaû naêng toån thaát
+ Nguy cô tinh thaàn: laø moät yeáu toá chuû quan
(nhöngkhoâng coá yù) laøm gia taêng khaû naêng toån thaát
+ Nguy cô ñaïo ñöùc: laø moät yeáu toá chuû quan (coù coá
yù) laøm gia taêng khaû naêng toån thaát
1.1.4. Thuaät ngöõ “Khaû naêng toån
thaát”
„ Ñònh nghóa:
-Khaû naêng toån thaát laø chæ soá bieåu hieän toån
thaát trong moät soá tröôøng hôïp nhaát ñònh.
- Thuaät ngöõ khaû naêng toån thaát ñöôïc duøng khi
ngöôøi ta muoán ñaùnh giaù veà moät tình traïng xaáu
ñaõ xaûy ra trong quaù khöù cuûa moät nhoùm ñoái
töôïng ñoàng loaïi nhaát ñònh.
- Coù theå ñaùnh giaù khaû naêng toån thaát qua hai caùch
bieåu hieän:
+ Tính theo giaù trò: goïi laø Möùc ñoä toån thaát
+ Tính theo soá löôïng: goïi laø Taàn soá toån thaát
YÙ nghóa:
Khaû naêng toån thaát laø moät chæ soá quan troïng
khoâng chæ ñoái vôùi toå chöùc hoaït ñoäng kinh
doanh BH maø coøn ñoái vôùi caùc chuû theå kinh teá
- xaõ hoäi khaùc:
1.1.4. Thuaät ngöõ “Khaû naêng
toån thaát”
1.1.4. Thuaät ngöõ “Khaû naêng
toån thaát”
„Ñoái vôùi nhaø baûo hieåm: xaùc ñònh ñöôïc khaû
naêng toån thaát seõ giuùp nhaø BH xaùc ñònh ñöôïc
xaùc suaát xaûy ra caùc toån thaát trong töông lai. Töø
ñoù, hoï coù cô sôû tính phí BH ñoái vôùi caùc ruûi ro.
Đối với các chủ thể kinh tế - xã hội khác: Xác định
được khả năng tổn thất sẽ giúp họ đánh giá một cách
đầy đủ và chính xác về những rủi ro liên quan đến
hoạt động tại đơn vị mình. Tư đó, họ có thái độ xử
sự đúng đắn và có biện pháp cụ thể đối với các rủi
ro, tổn thất
1.1.5 Phạm trù “ Tổn thất” Khaùi nieäm
Toån thaát laø söï thieät haïi của moät ñoái töôïng naøo ñoù
phaùt sinh töø moät bieán coá baát ngôø ngoaøi yù muoán cuûa
chuû sôû höõu (hoaëc ngöôøi chieám höõu söû duïng).
Trong thuaät ngöõ “toån thaát”, yeáu toá “khoâng coá yù” laø
raát quan troïng.
Nguyeân nhaân toån thaát
+ Do söï coá khaùch quan laøm aûnh höôûng ñeán giaù trò
taøi saûn vaät chaát cuûa doanh nghieäp vaø cuûa caù nhaân.
+ Do söï coá gaây hö haïi veà maët vaät chaát laøm maát hoaëc
giaûm giaù trò söû duïng, ñoàng thôøi giaûm giaù trò cuûa ñoái
töôïng bò gaây haïi
1.1.5. Phaïm truø “Toån thaát”
Phaân loaïi toån thaát
a) Caên cöù vaøo ñoái töôïng bò thieät haïi, toån thaát ñöôïc
chia 3 loaïi
Toån
thaát con
ngöôøi
Toån
thaát taøi
saûn
Toån thaát
do phaùt
sinh
traùch
nhieäm
daân söï
b) Caên cöù vaøo hình thaùi bieåu hieän, toån thaát
ñöôïc chia laøm 2 loaïi:
„ Toån thaát ñoäng: Khoâng coù söï huûy hoaïi vaät
chaát, ñoái töôïng vaãn nguyeân giaù trò söû duïng
nhöng giaù trò bò giaûm suùt. Ñaây laø toån thaát naåy
sinh do taùc ñoäng cuûa yeáu toá thò tröôøng.
„ Toån thaát tónh: Vaät theå bò hö hoûng, maát maùt,
huûy hoaïi veà maët vaát chaát. Toån thaát naøy phaùt
sinh vöøa laøm giaûm (hoaëc maát) giaù trò söû duïng
vöøa laøm giaûm (hoaëc maát) giaù trò cuûa ñoái
töôïng.
Phaân loại tổn thất
c) Caên cöù vaøo khaû naêng löôïng hoùa, toån thaát ñöôïc
chia laøm 2 loaïi:
Tổn thất có thể
tính toán
Coù theå tính toaùn, xaùc
ñònh ñöôïc döôùi hình
thaùi tieàn teä – còn goïi laø
toån thaát taøi chính. Coù
hai tröôøng hôïp:
+Toån thaát löôøng tröôùc
ñöôïc
+Toån thaát khoâng löôøng
tröôùc ñöôïc
Toån thaát khoâng theå
tính toaùn
Khoâng theå löôïng
hoùa baèng tieàn ‟
còn gọi là toån thaát
phi taøi chính.
Ví duï: toån thaát veà
maët “tinh thaàn”.
1.1.5. Phaïm truø “Toån thaát”(tt):
YÙ nghóa cuûa vieäc nghieân cöùu thuaät ngöõ “toån
thaát”
„Ñoái vôùi ñôøi soáng Kinh teá-Xaõ hoäi:
„+ Toån thaát phaùt sinh laøm giaùn ñoaïn (taïm thôøi hoaëc
vónh vieãn) quaù trình sinh hoaït cuûa moät caù nhaân,
giaùn ñoaïn quaù trình saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc
chuû theå kinh doanh.
„+ Toån thaát phaùt sinh laøm giaûm cuûa caûi vaät chaát xaõ
hoäi, laøm giaùn ñoaïn, giaûm suùt hoaëc maát khaû naêng
lao ñoäng cuûa con ngöôøi, laøm aûnh höôûng xaáu ñeán
quaù trình taùi saûn xuaát (giaûn ñôn vaø môû roäng) cuûa
toaøn boä neàn kinh teá- xaõ hoäi.
1.1.5. Phaïm truø “Toån thaát”(tt)
„ Ñoái vôùi lónh vöïc baûo hieåm:
+ Toån thaát phaùt sinh trôû thaønh nhaân toá tröïc tieáp
laøm cho taùc duïng cuûa BH ñöôïc theå hieän vaø phaùt
huy cuï theå.
+ Nhöõng hoaït ñoäng boài thöôøng cuûa BH seõ giuùp buø
ñaép nhöõng toån thaát do caùc söï coá ruûi ro gaây ra,
giuùp taùi taïo laïi caùc quaù trình saûn xuaát vaø sinh
hoaït bò giaùn ñoaïn do toån thaát phaùt sinh.
+ Hoaït ñoäng BH seõ goùp phaàn laøm cho ñôøi soáng
kinh teá-xaõ hoäi nhanh choùng laäp laïi theá caân baèng
cuûa noù.
1.1.6. Phöông thöùc xöû lyù ruûi ro,
nguy cô vaø toån thaát
Tránh né rủi ro
Giảm thiểu rủi ro
Giảm thiểu tổn thất
Gaùnh chịu
rủi ro
(trong tröôøng
hôïp khoâng
theå giaûi
quyeát toát
hôn)
(Löïa choïn, neù
traùnh nguy cô
coù theå xaûy ra
toån thaát )
Trieät tieâu yeáu toá
toàn taïi coù theå laøm
gia taêng toån thaát ‟
Giaûm toån thaát ôû
möùc thaáp nhaát.
1 2
3
1.1.6. Phöông thöùc xöû lyù ruûi ro, nguy cô
vaø toån thaát( tt):
4. Hoaùn chuyeån ruûi ro: Vôùi nhöõng ruûi ro khoâng theå traùnh
neù, ngöôøi ta coá gaéng tìm caùch chuyeån moät phaàn hay toaøn boä
cho ngöôøi khaùc qua caùc hình thöùc
Nghòch haønh
„tham gia vaøo
hai chieàu traùi
ngöôïc nhau cuûa
cuøng moät söï
vieäc- Ruûi ro bò
voâ hieäu hoùa
Cho thaàu laïi
(toaøn boä hay
moät phaàn)
caùc hôïp
ñoàng ñaõ kyù
Baûo hieåm
Vöøa laø phöông
thöùc hoaùn
chuyeån ruûi ro
vöøa laø 1 phöông
thöùc giaûm thieåu
ruûi ro
1.1.6. Phöông thöùc xöû lyù ruûi
ro, nguy cô vaø toån thaát( tt)
5. Giaûm thieåu ruûi ro: Ngoaøi baûo hieåm,
caùc phöông thöùc vöøa neâu ñeàu khoâng
thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy. BH vöøa laø
phöông thöùc hoaùn chuyeån ruûi ro vöøa laø
moät phöông thöùc giaûm thieåu ruûi ro.
1.2. SÖÏ RA ÑÔØI VAØ PHAÙT TRIEÅN
CUÛA BAÛO HIEÅM:
1.2.1. Söï caàn thieát khaùch quan cuûa BH
trong ñôøi soáng kinh teá - xaõ hoäi:
„+ Toån thaát veà söùc khoûe, tính maïng con ngöôøi,
cuõng coù theå laø ruûi ro ñôn thuaàn lieân quan ñeán
kinh teá
„+ Maát caân ñoái trong quaù trình saûn xuaát, xaõ hoäi
„+ Toån thaát lôùn veà nguoàn taøi chính
Vì sao phaûi coù baûo hieåm?
Vì con ngöôøi luoân phaûi ñoái maët vôùi ruûi ro, daãn
ñeán
1.2.2. Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån
cuûa Baûo hieåm:
+ Ngay töø coå ñaïi ñaõ ñöa ra caùc toå chöùc phöông
tieän vaän taûi baèng xe keùo ñeå phaân chia caùc
thieät haïi do maát caép vaø bò cöôùp cho caùc thöông
gia cuøng gaùnh chòu.
+Taïi Geânes naêm 1424 coâng ty BH haøng haûi
ñaàu tieân ra ñôøi ñaùnh daáu söï phaùt trieån cuûa
ngaønh BH.
+ BH nhaân thoï hình thaønh töø naêm 1583 ôû Anh
quoác, naêm 1759 ôû Hoa Kyø.
+ Vaøo naêm 1880 : Hoäi BH Anh, Phaùp, Thuïy só,
Hoa kyø... ñaõ ñeå yù ñeán Ñoâng Döông.
1.2.2. Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa
BH (tt)
+Vaøo naêm 1926, chi nhaùnh ñaàu tieân laø cuûa coâng ty
Franco‟Asietique coù maët ôû Vieät Nam
+ Ñeán naêm 1929, coù coâng ty cuûa Vieät nam ñaët truï
sôû taïi Saøi Goøn, ñoù laø Vieät nam BH Coâng ty, nhöng
chæ hoaït ñoäng veà BH xe oâ toâ.
+ ÔÛ Mieàn Baéc, ngaøy 15/01/1965 Coâng ty BH Vieät
nam (goïi taét laø Baûo Vieät) môùi chính thöùc ñi vaøo
hoaït ñoäng.
1.2.2. Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa
Baûo hieåm:(tt)
+ Trong lónh vöïc BH nhaân thoï, Baûo Vieät
cuõng laø doanh nghieäp ñaàu tieân vaø duy
nhaát cung caáp dòch vuï BH nhaân thoï treân
thò tröôøng Vieät nam töø naêm 1996 ñeán
naêm 2010
+ Naêm 1975, Baûo Vieät ñaõ
baét ñaàu phaùt trieån maïng
löôùi kinh doanh cuûa mình
ra caùc tænh phía nam.
1.2.2. Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa
Baûo hieåm:(tt)
+ Trong giai ñoaïn töø naêm 1976 tôùi naêm 1989,
Baûo Vieät coù maïng löôùi cung caáp dòch vuï treân
khaép caû nöôùc,caùc loaïi hình dòch vuï BH: BH
haøng khoâng, BH con ngöôøi, BH taøu soâng…
+ Naêm1992, Baûo Vieät kinh doanh treân thò
tröôøng quoác teá. Baûo Vieät ñaõ thaønh laäp coâng ty
BH BAVINA taïi Vöông Quoác Anh
+ Töø 1995 trôû ñi, Baûo Vieät trôû thaønh taäp ñoaøn
BH haøng ñaàu ôû Vieät Nam
1.2.3. Khaùi nieäm - baûn chaát BH
a. Khaùi nieäm
„Ñònh nghóa 1: BH laø söï ñoùng goùp cuûa soá ñoâng vaøo söï
baát haïnh cuûa soá ít (theo nhaø kinh teá Myõ)
„Ñònh nghóa 2: BH laø moät nghieäp vuï qua ñoù, moät beân laø
ngöôøi ñöôïc BH cam ñoan traû moät khoaûn tieàn goïi laø phí BH
thöïc hieän mong muoán ñeå cho mình hoaëc ñeå cho moät ngöôøi
thöù 3, trong tröôøng hôïp xaûy ra ruûi ro, seõ nhaän ñöôïc moät
khoaûn ñeàn buø caùc toån thaát ñöôïc traû bôûi moät beân khaùc: ñoù laø
ngöôøi BH
„Ñònh nghóa 3: BH coù theå ñònh nghóa laø moät phöông saùch
giaûm ruûi ro baèng caùch keát hôïp moät soá löôïng ñaày ñuû caùc
ñôn vò ñoái töôïng ñeå bieán toån thaát caù theå thaønh toån thaát
coäng ñoàng vaø coù theå döï tính ñöôïc
"BH laø moät hoaït ñoäng qua ñoù moät caù
nhaân coù quyeàn ñöôïc höôûng trôï caáp nhôø vaøo
moät khoaûn ñoùng goùp cho mình hoaëc cho
ngöôøi thöù 3 trong tröôøng hôïp xaûy ra ruûi ro.
Khoaûn trôï caáp naøy do moät toå chöùc traû, toå
chöùc naøy coù traùch nhieäm ñoái vôùi toaøn boä caùc
ruûi ro vaø bù đắp caùc thieät haïi theo caùc
phöông phaùp cuûa thoáng keâ" (theo Monique
Gaultier).
ÑÒNH NGHÓA TOÅNG QUAÙT
1.2.3. Khaùi nieäm - baûn chaát BH( tt)
b. Baûn chaát:
„Baûn chaát cuûa BH laø vieäc phaân chia toån thaát cuûa
moät hoaëc moät soá ngöôøi cho taát caû nhöõng ngöôøi
tham gia BH cuøng chòu.
„Cô cheá hoaït ñoäng cuûa BH laø taïo ra “söï ñoùng goùp
cuûa soá ñoâng vaøo söï baát haïnh cuûa soá ít” treân cô sôû
quy tuï nhieàu ngöôøi coù cuøng ruûi ro thaønh coäng ñoàng
nhaèm phaân taùn haäu quaû taøi chính cuûa nhöõng vuï toån
thaát.
„Tính chaát nghieäp vuï BH laø moät dòch vuï taøi chính
quan troïng. BH laø moät hình thöùc ñaëc bieät cuûa vieäc
taïo laäp vaø söû duïng caùc khoaûn döï tröõ baèng tieàn.
1.2.3. Khaùi nieäm, baûn chaát BH
b. Baûn chaát:(tt)
Heä thoáng caùc quan heä kinh teá phaùt sinh trong quaù trình
phaân phoái laïi caùc nguoàn taøi chính baèng vieäc hình thaønh vaø
söû duïng quyõ BH cho muïc ñích buø ñaép toån thaát do ruûi ro baát
ngôø gaây ra cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm, ñaûm baûo cho quaù
trình taùi saûn xuaát ñöôïc thöôøng xuyeân vaø lieân tuïc.
- Caùc moái quan heä kinh teá phaùt sinh gaén lieàn vôùi vieäc taïo
laäp vaø söû duïng quyõ BH ñöôïc theå hieän ôû hai maët sau:
„Maët thöù nhaát: Chuùng naûy sinh trong quaù trình ñoùng goùp
phí BH ñeå hình thaønh quyõ baûo hieåm
„ Maët thöù hai: Chuùng naûy sinh trong quaù trình söû duïng
quyõ baûo hieåm
PHÂN LOẠI BẢO HIỂM
PHẦN 2
Bảo Hiểm Xa hôi
PHÂN LOẠI
BẢO HIỂM
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:
a) BH xaõ hoäi :
„ Khaùi nieäm:
Söï ñaûm baûo thay theá hoaëc buø ñaép moät
phaàn thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng khi hoï bò
giaûm hoaëc maát thu nhaäp do oám ñau, thai
saûn, tai naïn lao ñoäng, beänh ngheà nghieäp,
thaát nghieäp, heát tuoåi lao ñoäng hoaëc cheát,
treân cô sôû ñoùng vaøo quyõ BH xaõ hoäi.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Ñaëc ñieåm cuûa BH xaõ hoäi
a) BHXH laø moät
cheá ñònh phaùp lyù
baét buoäc nhaèm
chia seû ruûi ro cuûa
coäng ñoàng. Muïc
tieâu cô baûn cuûa
BHXH laø thöïc thi
chính saùch xaõ hoäi,
khoâng nhaèm muïc
ñích kinh doanh.
b) BHXH laø cô
cheá ñaûm baûo cho
ngöôøi lao ñoäng
choáng ñôõ nhöng
ruûi ro cuûa chính
baûn thaân (ruûi ro
con ngöôøi).
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Ñaëc ñieåm cuûa BH xaõ hoäi
c) BHXH laø moät
boä phaän cuûa heä
thoáng an sinh xaõ
hoäi ñöôïc thöïc
hieän theo nguyeân
taéc coù ñoùng goùp.
Vaø ñöôïc thöïc
hieän treân moät
“nhoùm môû” cuûa
ngöôøi lao ñoäng.
d) BHXH thöïc
hieän nguyeân taéc
chia seû giöõa nhöõng
ngöôøi tham gia
baûo hieåm, laáy
ñoùng goùp phí BH
cuûa soá ñoâng buø
ñaép laïi toån thaát
cuûa soá ít.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Noäi dung cuûa BH xaõ hoäi
„Theo khuyeán nghò cuûa Toå chöùc lao ñoäng quoác teá
(ILO) trong coâng öôùc 102 thaùng 6/1952 taïi
Giônevô, quyõ BHXH ñöôïc söû duïng ñeå trôï caáp cho
caùc noäi dung sau:
1.Chaêm soùc y teá
2.Trôï caáp oám ñau
3.Trôï caáp thaát nghieäp
4.Trôï caáp tuoåi giaø
5.Trôï caáp tai naïn lao ñoäng
vaø beänh ngheà nghieäp
6.Trôï caáp gia ñình
7.Trôï caáp sinh ñeû
8.Trôï caáp khi taøn pheá
9.Trôï caáp cho ngöôøi coøn
soáng (trôï caáp maát ngöôøi
nuoâi döôõng)
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Noäi dung cuûa BH xaõ hoäi ( tt):
A) BHXH baét buoäc goàm caùc cheá ñoä sau:
1. OÁm ñau;
2. Thai saûn;
3. Tai naïn lao ñoäng, beänh ngheà nghieäp;
4. Höu trí;
5. Töû tuaát;
B) BHXH töï nguyeän bao goàm caùc cheá ñoä sau:
1. Höu trí;
2. Töû tuaát;
C) BH thaát nghieäp bao goàm caùc cheá ñoä sau:
1. Trôï caáp thaát nghieäp;
2. Hoã trôï hoïc ngheà;
3. Hoã trôï tìm vieäc laøm;
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Nguyeân taéc BHXH
1.Möùc höôûng BHXH ñöôïc tính treân cô sôû möùc
ñoùng, thôøi gian ñoùng BHXH vaø chia seû giöõa nhöõng
ngöôøi tham gia BHXH
2. Möùc ñoùng BHXH baét buoäc, BH thaát nghieäp
ñöôïc tính treân cô sôû tieàn löông, tieàn coâng cuûa
ngöôøi lao ñoäng.
3. Ngöôøi lao ñoäng vöøa coù thôøi gian ñoùng BHXH
baét buoäc vöøa coù thôøi gian ñoùng BH xaõ hoäi töï
nguyeän ñöôïc höôûng cheá ñoä höu trí vaø cheá ñoä töû
tuaát treân cô sôû thôøi gian ñaõ ñoùng BHXH
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Nguyeân taéc BHXH
4. Quyõ BHXH ñöôïc quaûn lyù thoáng nhaát, daân
chuû, coâng khai, minh baïch, ñöôïc söû duïng ñuùng
muïc ñích, ñöôïc haïch toaùn ñoäc laäp theo caùc
quyõ thaønh phaàn cuûa BHXH baét buoäc, BHXH
töï nguyeän vaø BH thaát nghieäp.
5. Vieäc thöïc hieän BHXH phaûi ñôn giaûn, deã
daøng, thuaän tieän, baûo ñaûm kòp thôøi vaø ñaày ñuû
quyeàn lôïi cuûa ngöôøi tham gia BHXH
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Nguyeân taéc BH xaõ hoäi( tt)
1.Möùc ñoùng cuûa ngöôøi lao ñoäng: Mỗi thaùng, ngöôøi
lao ñoäng ñoùng baèng 6% möùc tieàn löông, tieàn coâng
vaøo quyõ höu trí vaø töû tuaát; 1,5% vaøo quyõ BHYT
2.Möùc ñoùng cuûa chuû söû duïng lao ñoäng
Mỗi thaùng, chuû söû duïng lao ñoäng ñoùng 16% möùc
tieàn löông vaøo quyõ höu trí vaø töû tuaát vaø 3% vaøo
quyõ BHYT
Bảo Hiểm Y tê
PHÂN LOẠI
BẢO HIỂM
I. BHYT TRONG ÑÔØI SOÁNG KINH TEÁ - XAÕ
HOÄI
Söùc khoeû laø “voán quyù nhaát “ cuûa con ngöôøi.
Trong cuoäc soáng luoân tieàm aån nhöõng ruûi ro veà söùc
khoeû.
Chi phí khaùm chöõa beänh khoâng ñöôïc xaùc ñònh
tröôùc.
Nhu caàu khaùm chöõa beänh cuûa con ngöôøi taêng leân
cuøng vôùi söï taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá.
BHYT coù theå ñaùp öùng ñöôïc nhöõng vaán ñeà veà taøi
chính cho vieäc khaùm chöõa beänh cuõng nhö nhu caàu
khaùm chöõa beänh cuûa con ngöôøi.
II. KHAÙI NIEÄM, ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI
BHYT
2.1. Khaùi nieäm
BHYT laø moät chính saùch xaõ hoäi do
Nhaø nöôùc toå chöùc thöïc hieän,
nhaèm huy ñoäng söï ñoùng goùp cuûa
caùc caù nhaân, taäp theå ñeå thanh
toaùn chi phí y teá cho ngöôøi tham
gia baûo hieåm.
2.2. Đoái töôïng BH vaø ñoái töôïng tham gia BH
Ñoái töôïng BH: Laø söùc khoeû cuûa ngöôøi ñöôïc baûo
hieåm.
Ñoái töôïng tham gia: laø moïi ngöôøi daân coù nhu
caàu veà BHYT cho mình hay ñaïi dieän cho taäp
theå.
Coù 2 nhoùm ñoái töôïng tham gia BHYT chính:
nhoùm ñoái töôïng baét buoäc vaø nhoùm ñoái töôïng töï
nguyeän.
2.3. Phaïm vi baûo hieåm
Nhöõng ruûi ro veà söùc khoûe cuaû nhöõng ngöôøi tham
gia baûo hieåm (vôùi nhieàu möùc ñoä khaùc nhau).
Phaïm vi loaïi tröø BHYT:
o Khaùm chöõa beänh trong caùc tröôøng hôïp coá
tình töï huyû hoaïi baûn thaân, trong tình traïng
say, vi phaïm phaùp luaâät…
o Nhöõng ngöôøi bò maéc beänh nan y.
o Nhöõng ngöôøi ñöôïc BHYT khaùm chöõa nhöõng
beänh nhöng nhöõng beänh naøy laïi naèm trong
chöông trình NSNN ñaøi thoï chi phí.
III. PHÖÔNG THÖÙC BHYT
Caên cöù vaøo möùc ñoä thanh toaùn chi phí khaùm
chöõa beänh cho ngöôøi coù theû BHYT, BHYT ñöôïc
phaân ra:
BHYT troïn goùi;
BHYT troïn goùi, tröø caùc ñaïi phaãu thuaät;
BHYT thoâng thöôøng.
Vieäc aùp duïng phöông thöùc BHYT naøo phuï thuoäc
vaøo ñieàu kieän kinh teá vaø möùc soáng cuûa daân cö
töøng nöôùc.
Thöïc teá coù moät boä phaän BHYT mang ñaëc tröng
cuûa BHXH, coøn moät soá khaùc cuõng lieân quan ñeán
hoaït ñoäng chaêm soùc söùc khoeû nhöng mang tính
chaát kinh doanh.
So saùnh BHYT thuoäc BHXH vaø BHYT kinh
doanh: veà
III. PHÖÔNG THÖÙC BHYT
Ñoái töôïng tham gia;
Hình thöùc thöïc hieän;
Cô quan quaûn lyù;
Tính chaát baûo hieåm;
Nguoàn quyõ BHYT;
Phöông thöùc vaø möùc
thanh toaùn;
Tieâu thöùc
BHYT thuoäc BHXH
BHYT kinh doanh
1-Ñoái töôïng
tham gia
Ngöôøi LĐ laøm coâng höôûng löông
Nhöõng ngöôøi coù nhu caàu
2-Hình thöùc
thöïc hieän
Baét buoäc
Töï nguyeän
3-Cô quan quaûn
lyù
Cô quan BHYT do Nhaø nöôùc toå
chöùc vaø quaûn lyù
Caùc coâng ty baûo hieåm kinh
doanh cuûa Nhaø nöôùc, tö nhaân,
coâng ty coå phaàn
4-Tính chaát baûo
hieåm
Tính nhaân ñaïo, tính coäng ñoàng…
Haïch toaùn kinh teá, caân ñoái thu
chi vaø laøm nghóa vuï ñoái vôùi
Nhaø nöôùc
5-Nguoàn quyõ
BHYT
Ngöôøi söû duïng LÑ , ngöôøi LÑ
ñoùng goùp theo tyû leä % quyõ löông
vaø tieàn löông coù söï hoã trôï cuûa
ngaân saùch
Ngöôøi tham gia baûo hieåm noäp
phí baûo hieåm theo caùc möùc
thoaû thuaän…
6-Phöông thöùc
vaø möùc thanh
toaùn tieàn
BHYT
Chuû yeáu chuyeån thaúng cho cô sôû
y teá ñaûm nhaän khaùm vaø chöõa
beänh theo quy ñònh cuûa cô quan
BHYT. Möùc thanh toaùn theo quy
ñònh cuûa nhöõng beänh thoâng
thöôøng
Traû cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm
hoaëc beänh vieän ñaõ kyù hôïp
ñoàng vôùi coâng ty baûo hieåm.
Möùc chi traû theo möùc ñaõ kyù
trong hôïp ñoàng
IV. QUYÕ BHYT
4.1. Nguoàn hình thaønh quyõ BHYT
Quyõ BHYT ñöôïc hình thaønh töø caùc nguoàn sau:
Neáu laø BHYT töï nguyeän: chuû yeáu töø ngöôøi
tham gia ñoùng goùp qua phí.
Neáu laø BHYT baét buoäc: töø caû 2 beân tham gia
ñoùng goùp.
Ngoaøi ra ñöôïc boå sung töø NSNN, toå chöùc töø
thieän, laõi do ñaàu tö töø voán nhaøn roãi.
Phí BHYT thöôøng ñöôïc tính treân cô sôû caùc soá
lieäu thoáng keâ veà chi phí y teá vaø soá ngöôøi tham
gia BHYT thöïc teá trong thôøi gian lieàn ngay
tröôùc ñoù.
4.2. Phí BHYT
Coâng thöùc tính: P = f + d
Trong ñoù:
P - Phí BHYT/ ngöôøi/naêm
f - Phí thuaàn
d - Phuï phí
Phuï phí: thöôøng ñöôïc quy ñònh baèng moät tyû leä
% (thoâng thöôøng khoaûng 20%-30%) so vôùi phí
BHYT.
4.2. Phí BHYT
Phí thuaàn ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:
n
i
i
n
i
i
n
f
f
1
1
Trong đoù:
- fi: Chi phí y teá thuoäc traùch nhieäm BHYT cuûa
toaøn boä ngöôøi ñöôïc BHYT trong naêm i
- ni: Soá ngöôøi ñöôïc BHYT trong naêm i
- i: Soá naêm thoáng keâ ñeå tính toaùn, thöôøng töø 3
- 5 naêm.
4.3. Caùc khoaûn chi
Chi thanh toaùn chi phí y teá cho ngöôøi ñöôïc
BHYT.
Chi döï tröõ, döï phoøng dao ñoäng lôùn.
Chi ñeà phoøng, haïn cheá toån thaát.
Chi quaûn lyù .
Quyõ BHYT ñöôïc söû duïng nhö sau:
Bảo Hiểm Thất Nghiệp
PHÂN LOẠI
BẢO HIỂM
QUỸ BẢO HIỂM THẤT NGHIỆP
(Theo Nghò Ñònh Số: 127/2008/NĐ-CP )
1. Người lao động đóng bằng 1% tiền lương,
tiền công tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp.
2. Người sử dụng lao động đóng bằng 1% quỹ
tiền lương, tiền công đóng bảo hiểm thất
nghiệp của những người lao động tham gia bảo
hiểm thất nghiệp
Nguồn hình thành Quỹ bảo hiểm thất nghiệp
theo Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội
QUỸ BẢO HIỂM THẤT NGHIỆP
(Theo Nghò Ñònh Số: 127/2008/NĐ-CP )
3. Hằng tháng, Nhà nước hỗ trợ tư ngân sách
bằng 1% quỹ tiền lương, tiền công đóng BH thất
nghiệp của những người lao động tham gia BH
thất nghiệp và mỗi năm chuyển 1 lần
4. Tiền sinh lời của hoạt động đầu tư quỹ
5. Các nguồn thu hợp pháp khác.
b. BH thöông maïi
Khaùi nieäm:
„BH thöông maïi chæ nhöõng hoaït ñoäng maø ôû
ñoù caùc DNBH chaáp nhaän ruûi ro treân cô sôû
ngöôøi ñöôïc BH ñoùng moät khoaûn tieàn goïi laø
phí BH ñeå DNBH boài thöôøng hay traû tieån
BH khi xaûy ra caùc ruûi ro ñaõ thoûa thuaän
tröôùc treân hôïp ñoàng.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Ñaëc ñieåm cuûa BH thöông maïi:
a) BHTM khoâng phaûi laø moät cheá ñònh phaùp lyù baét
buoäc, ñöôïc thöïc hieän tuøy thuoäc vaøo mong muoán vaø
söï thoûa thuaän cuûa caùc beân tham gia hôïp ñoàng BH
(giöõa nhaø BH vaø ngöôøi ñöôïc BH).
b) Hoaït ñoäng BHTM taïo ra ñöôïc söï ñoùng goùp cuûa soá
ñoâng vaøo söï baát haïnh cuûa soá ít” treân cô sôû quy tuï
nhieàu ngöôøi coù cuøng ruûi ro cuøng loaïi nhaèm phaân taùn
haäu quaû taøi chính cuûa nhöõng vuï toån thaát.
c) BHTM ñöôïc thöïc hieän trong moät coäng ñoàng coù
giôùi haïn hay coøn goïi laø “nhoùm ñoùng”.
d) BHTMkhoâng nhöõng cung caáp dòch vuï ñaûm baûo
cho caùc ruûi ro baûn thaân con ngöôøi, maø coøn BH cho
caû ruûi ro taøi saûn vaø traùch nhieäm.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Phaân loaïi BH thöông maïi
Theo ñoái
töôïng BH
BH con
ngöôøi, BH
taøi saûn,
BH traùch
nhieäm daân
söï
Theo caùch
thöùc traû tieàn
BH theo
nguyeân
taéc đắp
thiệt hại;
BH theo
nguyeân
taéc khoaùn
Phöông thöùc
quaûn lyù
BH baét
buoäc
&
BH
töï
nguyeän.
Tính chaát
baûo hieåm
BH phi
nhaân thoï
&
BH
nhaân thoï
Hieän nay ôû Vieät nam, caên cöù theo Luaät kinh doanh
baûo hieåm, caùc loaïi hình BH ñöôïc pheùp trieån khai
thöïc hieän treân laõnh thoå Vieät nam laø:
(1) BH nhaân thoï bao goàm:
„ + BH troïn ñôøi;
„ + BH sinh kyø;
„ + BH töû kyø;
„ + BH hoãn hôïp;
„ + BH traû tieàn ñònh kyø;
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
„+ Caùc nghieäp vuï BH nhaân thoï khaùc do
Chính phuû quy ñònh;
(2) BH phi nhaân thoï goàm:
„ + BH söùc khoûe vaø tai naïn con ngöôøi;
„ + BH taøi saûn vaø BH thieät haïi;
„ + BH haøng hoùa vaän chuyeån ñöôøng boä, ñöôøng
bieån, ñöôøng soâng, ñöôøng saét, ñöôøng haøng
khoâng;
„ + BH haøng khoâng; xe cô giôùi; BH chaùy, noå;
„ + BH thaân taøu vaø traùch nhieäm daân söï chuû taøu;
„ + BH tín duïng vaø ruûi ro taøi chính;
„ + BH thieät haïi kinh doanh; BH noâng nghieäp;
„ + Caùc nghieäp vuï BH phi nhaân thoï khaùc do CP
ñònh
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
(3) BH baét buoäc:
BH baét buoäc laø loaïi BH do phaùp luaät quy ñònh veà
ñieàu kieän baûo hieåm, möùc phí baûo hieåm, soá tieàn BH
toái thieåu maø toå chöùc, caù nhaân tham gia BH vaø
DNBH coù nghóa vuï thöïc hieän, goàm:
„+ BH traùch nhieäm daân söï cuûa chuû xe cô giôùi, cuûa
ngöôøi vaän chuyeån haøng khoâng ñoái vôùi haønh khaùch;
„+BH traùch nhieäm ngheà nghieäp ñoái vôùi hoaït ñoäng
tö vaán phaùp luaät;
„+BH traùch nhieäm ngheà nghieäp cuûa doanh nghieäp
moâi giôùi baûo hieåm
„+ BH chaùy, noå;
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Caùc nguyeân taéc cuûa BHTM
Nguyeân taéc 1: Chæ BH söï ruûi ro, khoâng BH söï
chaéc chaén
Nguyeân taéc 2: Trung thöïc tuyeät ñoái
Nguyeân taéc naøy theå hieän nhö sau:
- Nhaø BH phaûi coâng khai nhöõng ñieàu kieän,
nguyeân taéc, giaù caû baûo hieåm... cho ngöôøi ñöôïc
BH bieát. khi kyù keát baøn giao hôïp ñoàng baûo
hieåm.
- Ngöôøi ñöôïc BH phaûi khai baùo chính xaùc, khoâng
ñöôïc laïm duïng, truïc lôïi trong höôûng BH
Nguyeân taéc 3: Quyeàn lôïi coù theå ñöôïc BH
+ Quyeàn lôïi coù theå ñöôïc BH coù theå laø quyeàn
lôïi ñaõ coù hoaëc seõ coù trong ñoái töôïng BH.
Ngöôøi coù quyeàn lôïi coù theå ñöôïc BH laø ngöôøi
coù quan heä vôùi ñoái töôïng BH vaø ñöôïc phaùp
luaät coâng nhaän.
+ Ngöôøi ñöôïc BH muoán mua BH phaûi coù lôïi
ích baûo hieåm. Ñoù laø cô sôû ñeå thöïc hieän boài
thöôøng cho ngöôøi ñöôïc BH khi xaûy ra toån
thaát.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Nguyeân taéc 4: Bù đắp thiệt hại
„ - “Bù đắp thiệt hại” coù theå ñöôïc hieåu laø “söï baûo
veä” hoaëc “ñaûm baûo cho thieät haïi, toån thaát phaùt
sinh” töø traùch nhieäm phaùp lyù
• + Muïc ñích: khoâi phuïc vò trí taøi chính nhö ban
ñaàu cho ngöôøi ñöôïc BH ngay sau khi toån thaát
xaûy ra.
+ Nhaø BH phaûi bù đắp thiệt hại moät khoaûn ñaûm
baûo cho ngöôøi ñöôïc BH coù vò trí taøi chính nhö
tröôùc khi coù toån thaát xaûy ra, khoâng hôn khoâng
keùm. Caùc beân khoâng ñöôïc lôïi duïng BH ñeå truïc
lôïi.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Nguyeân taéc 5: Theá quyeàn
„ Nhaø BH sau khi boài thöôøng cho ngöôøi ñöôïc BH,
coù quyeàn thay maët ngöôøi ñöôïc BH ñeå ñoøi ngöôøi
thöù ba coù traùch nhieäm boài thöôøng cho mình. Caùc
khoaûn tieàn coù theå thu hoài ñöôïc ñeå giaûm bôùt thieät
haïi ñeàu thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa nhaø BH - ngöôøi
ñaõ traû tieàn boài thöôøng toån thaát.
„ Theá quyeàn coù theå ñöôïc thöïc hieän tröôùc hoaëc sau
khi boài thöôøng toån thaát.
„ Ngöôøi ñöôïc BH phaûi cung caáp caùc bieân baûn,
giaáy tôø, chöùng töø, taøi lieäu... caàn thieát cho ngöôøi
BH.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Vai troø cuûa BH :
1. Giöõ vai troø trung taâm trong caùc chöùc naêng cuûa
neàn kinh teá hieän ñaïi.
2. Buø ñaép thieät haïi, khaéc phuïc toån thaát KT-XH
taïo taâm lyù an taâm trong kinh doanh,cuoäc soáng.
3. Trung gian taøi chính trong heä thoáng taøi chính
quoác gia vì:
- DNBH söû duïng hieäu quaû nhöõng khoaûn tieàn
nhaøn roãi, taïo ñöôïc nguoàn voán lôùn ñeå ñaàu tö
vaøo nhöõng lónh vöïc khaùc.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Vai troø cuûa BH (tt)
„ 4. Taêng thu cho ngaân saùch nhaø nöôùc
Qua quaù trình phaùt trieån laâu daøi, BH töï
thaân noù ñaõ trôû thaønh moät ngaønh kinh
doanh ñoäc laäp, coù haïch toaùn thu chi, laõi loã
roõ raøng.
Vì vaäy, caùc coâng ty BH phaûi thöïc hieän
ñaày ñuû nghóa vuï ñoái vôùi Nhaø nöôùc nhö
moïi doanh nghieäp khaùc hoaït ñoäng trong
neàn kinh teá.
1.2.4. Phaân loaïi baûo hieåm:(tt)
Bảo Hiểm Tai sản
PHÂN LOẠI
BẢO HIỂM
I- KHAÙI QUAÙT VEÀ BHTS
1.1- Khaùi nieäm:
Ñaây laø loaïi baûo hieåm maø ñoái töôïng baûo hieåm
laø taøi saûn (coá ñònh hay löu ñoäng) vaø quyeàn taøi
saûn cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm.
1.2- Caùc nguyeân taéc aùp duïng vôùi baûo hieåm taøi
saûn.
AÙp duïng nguyeân taéc boài thöôøng.
AÙp duïng nguyeân taéc “theá quyeàn hôïp phaùp”
Baûo hieåm truøng
Moät ñoái töôïng baûo hieåm ñoàng thôøi ñöôïc baûo
hieåm baèng nhieàu hôïp ñoàng baûo hieåm cho cuøng
moät ruûi ro vôùi nhöõng coâng ty baûo hieåm khaùc
nhau goïi laø baûo hieåm truøng.
Nhöõng hôïp ñoàng baûo hieåm naøy coù theå truøng
ñieàu kieän, truøng thôøi haïn baûo hieåm;
Toång soá tieàn baûo hieåm töø taát caû nhöõng hôïp
ñoàng naøy lôùn hôn giaù trò cuûa ñoái töôïng baûo
hieåm.
Tröôøng hôïp coù baûo hieåm truøng, tuøy thuoäc
vaøo nguyeân nhaân xaûy ra ñeå giaûi quyeát.
Veà nguyeân taéc: huûy boû hôïp ñoàng baûo hieåm
neáu phaùt hieän thaáy baûo hieåm truøng coù gian laän
ñeå traùnh truïc lôïi.
Baûo hieåm truøng
Soá tieàn boài thöôøng
cuûa töøng hôïp ñoàng =
Giaù trò thieät
haïi thöïc teá
Soá tieàn BH cuûa töøng HÑ
Toång soá tieàn baûo hieåm
x
Neáu chaáp nhaän boài thöôøng: traùch nhieäm cuûa
moãi coâng ty ñoái vôùi toån thaát seõ ñöôïc phaân chia
theo tyû leä traùch nhieäm maø hoï ñaûm nhaän. Cuï theå:
Baûo hieåm truøng
Cheá ñoä boài thöôøng baûo hieåm.
Cheá ñoä baûo hieåm theo möùc mieãn thöôøng:
Coâng ty baûo hieåm chæ chòu traùch nhieäm ñoái vôùi
nhöõng toån thaát maø gía trò thieät haïi thöïc teá
vöôït quaù moät möùc ñaõ thoaû thuaän goïi laø möùc
mieãn thöôøng.
Mieãn thöôøng khoâng khaáu tröø.
Mieãn thöôøng coù khaáu tröø.
Cheá ñoä baûo hieåm theo tyû leä:
Soá tieàn
boài thöôøng = Giaù trò thieät
haïi thöïc teá x Soá tieàn BH
Giaù trò BH
Soá tieàn
boài thöôøng = Giaù trò thieät
haïi thöïc teá x
Soá tieàn BH leõ ra phaûi noäp
Soá phí BH leõ ra phaûi noäp
Cheá ñoä boài thöôøng baûo hieåm.
Cheá ñoä baûo hieåm theo ruûi ro ñaàu tieân:
Soâù tieàn boài thöôøng ñöôïc traû döïa vaøo soá tieàn
baûo hieåm ñaõ thoaû thuaän, töùc laø STBT STBH.
Cheá ñoä boài thöôøng baûo hieåm.
II- BAÛO HIEÅM THIEÄT HAÏI
VAÄT CHAÁT XE CÔ GIÔÙI
2.1- Ñoái töôïng vaø phaïm vi baûo hieåm
2.1.1- Ñoái töôïng baûo hieåm
Laø baûn thaân nhöõng chieác xe coøn giaù trò vaø ñöôïc
pheùp löu haønh treân laõnh thoå quoác gia.
2.1.2- Phaïm vi baûo hieåm
Trong hôïp ñoàng baûo hieåm vaät chaát xe, caùc
ruûi ro ñöôïc baûo hieåm thoâng thöôøng bao goàm:
o Tai naïn do ñaâm, va, laät, ñoå;
o Chaùy, noå, baõo luït, seùt ñaùnh, ñoäng ñaát, möa ñaù;
o Maát caép toaøn boä xe;
o Tai naïn do ruûi ro baát ngôø khaùc gaây neân.
2.1.2- Phaïm vi baûo hieåm
Ngoaøi nhöõng thieät haïi vaät chaát xaûy ra cho chieác xe
ñöôïc baûo hieåm, coâng ty baûo hieåm coøn thanh toaùn
nhöõng chi phí caàn thieát vaø hôïp lyù nhaèm:
o Ngaên ngöøa vaø haïn cheá toån thaát phaùt sinh theâm khi xe
bò thieät haïi do caùc ruûi ro ñöôïc baûo hieåm ;
o Chi phí baûo veä xe vaø keùo xe tôùi nôi söûa chöõa gaàn
nhaát;
o Giaùm ñònh toån thaát neáu thuoäc traùch nhieäm
cuûa baûo hieåm.
2.1.3- Phaïm vi loaïi tröø baûo hieåm
o Hao moøn töï nhieân, maát giaù, giaûm daàn chaát
löôïng, hoûng hoùc do khuyeát taät;
o Hö hoûng maø khoâng do tai naïn gaây ra;
o Maát caép boä phaän xe;
o Haønh ñoäng coá yù cuûa chuû xe, laùi xe;
o Xe khoâng ñuû ñieàu kieän kyõ thuaät vaø thieát bò
an toaøn ñeå löu haønh theo Luaät;
2.1.3- Phaïm vi loaïi tröø baûo hieåm
o Chuû xe vi phaïm nghieâm troïng Luaät an toaøn
giao thoâng ñöôøng boä;
o Nhöõng thieät haïi giaùn tieáp nhö: giaûm giaù trò
thöông maïi, laøm ñình treä saûn xuaát kinh
doanh;
o Thieät haïi do chieán tranh.
2.2- Giaù trò baûo hieåm vaø soá tieàn baûo hieåm
Giaù trò baûo hieåm cuûa xe cô giôùi laø giaù trò
thöïc teá treân thò tröôøng cuûa xe taïi thôøi ñieåm
ngöôøi tham gia baûo hieåm mua baûo hieåm.
Vieäc xaùc ñònh ñuùng giaù trò baûo hieåm laø cô
sôû raát quan troïng ñeå xaùc ñònh soá tieàn boài
thöôøng.
2.3- Phí baûo hieåm
Phí baûo hieåm ñöôïc xaùc ñònh caên cöù treân moät soá
nhaân toá sau:
o Loaïi xe;
o Khu vöïc giöõ xe vaø ñeå xe;
o Muïc ñích söû duïng xe;
o Tuoåi taùc kinh nghieäm laùi xe cuûa ngöôøi yeâu caàu
baûo hieåm vaø nhöõng ngöôøi thöôøng xuyeân söû duïng
chieác xe ñöôïc baûo hieåm;
Bảo Hiểm Con Người
PHÂN LOẠI
BẢO HIỂM
I- TOÅNG QUAN VEÀ BAÛO HIEÅM CON
NGÖÔØI
1.1- Söï caàn thieát khaùch quan cuûa baûo hieåm con
ngöôøi
Hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi vaãn luoân toàn taïi
nhieàu ruûi ro coù theå xaûy ra, do ñoù baát kyø xaõ hoäi
naøo cuõng quan taâm phoøng ngöøa vaø khaéc phuïc
haäu quaû ruûi ro (neáu coù) nhaèm ñaûm baûo cho
cuoäc soáng con ngöôøi ñöôïc oån ñònh.
Baûo hieåm con ngöôøi ñöôïc ra ñôøi.
BHCN laø moät trong 3 loaïi hình cuûa Baûo
hieåm thöông maïi.
BHCN laø hình thöùc boå sung cho Baûo hieåm
xaõ hoäi vaø Baûo hieåm y teá .
1.1- Söï caàn thieát khaùch quan cuûa baûo hieåm con
ngöôøi
1.2- Taùc duïng cuûa baûo hieåm con ngöôøi
Goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng nhaân daân, laø choã
döïa tinh thaàn cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm.
Goùp phaàn oån ñònh taøi chính vaø saûn xuaát kinh
doanh cho caùc doanh nghieäp, taïo laäp moái quan
heä gaàn guõi gaén boù giöõa ngöôøi lao ñoäng vaø ngöôøi
söû duïng lao ñoäng.
1.2- Taùc duïng cuûa baûo hieåm con ngöôøi
Laø moät trung gian huy ñoäng vaø phaân phoái laïi
voán nhaøn roãi cho neàn kinh teá.
Goùp phaàn söû duïng hieäu quaû nguoàn voán cuûa
xaõ hoäi vaø choáng laïm phaùt.
Goùp phaàn giaûi quyeát moät soá vaán ñeà veà maët
xaõ hoäi.
1.3- Phaân loaïi baûo hieåm con ngöôøi
a- Neáu döïa vaøo thôøi haïn baûo hieåm:
- BHCN ngaén haïn
- BHCN daøi haïn
b- Neáu döïa vaøo hình thöùc baûo hieåm:
- BHCN baét buoäc
- BHCN töï nguyeän
c- Neáu döïa vaøo ruûi ro baûo hieåm:
Baûo hieåm nhaân thoï:
Baûo hieåm phi nhaân thoï
1.3- Phaân loaïi baûo hieåm con ngöôøi
Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng;
Baûo hieåm trong tröôøng hôïp töû vong;
Baûo hieåm nhaân thoï hoãn hôïp.
II- BAÛO HIEÅM NHAÂN THOÏ
2.1- Khaùi nieäm
BHNT laø quaù trình baûo hieåm caùc ruûi
ro coù lieân quan ñeán sinh maïng, cuoäc
soáng vaø tuoåi thoï cuûa con ngöôøi.
2.2- Nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa baûo hieåm nhaân
thoï
BHNT vöøa mang tính tieát kieäm vöøa
mang tính phòng tránh tổn thất trong ruûi ro.
BHNT ñaùp öùng ñöôïc raát nhieàu muïc ñích
khaùc nhau cuûa ngöôøi tham gia baûo hieåm.
Caùc loaïi hôïp ñoàng trong BHNT raát ña
daïng vaø phöùc taïp.
Phí BHNT chòu taùc ñoäng toång hôïp cuûa nhieàu
nhaân toá, vì vaäy quaù trình ñònh phí khaù phöùc taïp.
BHNT chæ ra ñôøi vaø phaùt trieån trong nhöõng
ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi nhaát ñònh.
2.2- Nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa baûo hieåm nhaân
thoï
2.3- Caùc loaïi hình BHNT cô baûn
2.3.1- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp töû vong
Baûo hieåm töû kyø
Laø loaïi hình ñöôïc kyù keát baûo hieåm
cho caùi cheát xaûy ra trong thôøi gian
ñaõ quy ñònh cuûa hôïp ñoàng.
ÑAËC ÑIEÅM
Baûo hieåm töû kyø
o Thôøi haïn baûo hieåm xaùc ñònh.
o +Traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi mang tính
taïm thôøi.
o +Möùc phí baûo hieåm thaáp vì khoâng phaûi
laäp neân quyõ tieát kieäm cho ngöôøi ñöôïc
baûo hieåm
MUÏC ÑÍCH
Baûo hieåm töû kyø
Ñaûm baûo caùc chi phí mai taùng,choân caát.
Baûo trôï cho gia ñình vaø ngöôøi thaân trong
moät thôøi gian ngaén.
+Thanh toaùn caùc khoaûn nôï naàn veà nhöõng
khoanû vay hoaëc theá chaáp cuûa ngöôøi ñöôïc
baûo hieåm .
Baûo hieåm töû kyø coù theå chuyeån ñoåi .
Baûo hieåm töû kyø coá ñònh.
Baûo hieåm töû kyø coù theå taùi tuïc.
Baûo hieåm töû kyø giaûm daàn.
MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH BAÛO HIEÅM TÖÛ KYØ
Baûo hieåm töû kyø
Baûo hieåm töû kyø taêng daàn.
Baûo hieåm thu nhaäp gia ñình.
Baûo hieåm töû kyø coù ñieàu kieän.
MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH BAÛO HIEÅM TÖÛ KYØ
Baûo hieåm töû kyø
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi
(Baûo hieåm tröôøng sinh)
Laø loaïi hình baûo hieåm maø nhaø baûo hieåm cam keát
chi traû cho ngöôøi thuï höôûng moät soá tieàn baûo hieåm
ñaõ ñöôïc aán ñònh treân hôïp ñoàng, khi ngöøôi ñöôïc
baûo hieåm cheát vaøo baát cöù luùc naøo keå töø ngaøy kyù
hôïp ñoàng.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi
(Baûo hieåm tröôøng sinh)
ÑAËC ÑIEÅM
Soá tieàn baûo hieåm traû moät laàn khi ngöôøi ñöôïc
baûo hieåm bò cheát;
Thôøi haïn baûo hieåm khoâng xaùc ñònh;
Phí baûo hieåm coù theå ñoùng moät laàn hoaëc ñoùng
ñònh kyø vaø khoâng thay ñoåi trong suoát quaù trình
baûo hieåm;
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi
(Baûo hieåm tröôøng sinh)
ÑAËC ÑIEÅM
Phí baûo hieåm cao hôn so vôùi baûo hieåm sinh
maïng coù thôøi haïn;
Baûo hieåm nhaân thoï ñaõ taïo neân moät khoaûn
tieát kieäm cho ngöôøi thuï höôûng baûo hieåm vì
chaéc chaén ngöôøi baûo hieåm seõ ñöôïc chi traû
.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi
(Baûo hieåm tröôøng sinh)
MUÏC ÑÍCH
Ñaûm baûo caùc chi phí mai taùng, choân caát.
Baûo ñaûm thu nhaäp ñeå oån ñònh cuoäc soáng gia
ñình.
Giöõ gìn taøi saûn, taïo döïng vaø khôûi nghieäp cho
theá heä sau.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi phi lôïi nhuaän.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi coù tham gia chia
lôïi nhuaän.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi ñoùng phí lieân tuïc.
MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH BAÛO HIEÅM
NHAÂN THOÏ TROÏN ÑÔØI
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi
(Baûo hieåm tröôøng sinh)
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi ñoùng phí moät laàn.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi quy ñònh soá laàn ñoùng
phí.
2.3.2- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng
(Baûo hieåm sinh kyø)
Laø loaïi hình ñöôïc kyù keát baûo hieåm cho söï soáng
xaûy ra trong thôøi gian ñaõ quy ñònh cuûa hôïp
ñoàng. Ngöôøi baûo hieåm cam keát traû nhöõng
khoaûn tieàn ñeàu ñaën trong moät khoaûng thôøi gian
xaùc ñònh hoaëc trong suoát cuoäc ñôøi ngöôøi tham
gia baûo hieåm. Neáu ngöôøi ñöôïc baûo hieåm cheát
tröôùc ngaøy ñeán haïn thanh toaùn thì seõ khoâng
ñöôïc chi traû baát kyø moät khoaûn tieàn naøo.
2.3.2- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng
(Baûo hieåm sinh kyø)
ÑAËC ÑIEÅM
„ Trôï caáp ñònh kyø cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm
trong thôøi gian xaùc ñònh hoaëc cho ñeán khi
cheát;
„ Phí baûo hieåm ñoùng moät laàn hoaëc ñònh kyø;
„ Neáu trôï caáp ñònh kyø ñeán khi cheát thì thôøi
gian khoâng xaùc ñònh.
MUÏC ÑÍCH
Ñaûm baûo thu nhaäp coá ñònh sau khi veà höu
hay tuoåi cao söùc yeáu;
Giaûm bôùt nhu caàu phuï thuoäc vaøo phuùc lôïi
xaõ hoäi hoaëc con caùi khi tuoåi giaø;
Baûo trôï möùc soáng trong nhöõng naêm thaùng
coøn laïi cuûa cuoäc ñôøi.
2.3.2- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng
(Baûo hieåm sinh kyø)
Baûo hieåm sinh kyø thuaàn tuùy coù STBH traû sau.
Baûo hieåm nieân kim.
2.3.2- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng
(Baûo hieåm sinh kyø)
MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH BAÛO HIEÅM
Nieân kim traû ngay.
Nieân kim traû sau.
Nieân kim coá ñònh.
Nieân kim bieán ñoåi.
...
2.3.3- Baûo hieåm nhaân thoï hoãn hôïp
Laø loaïi hình ñöôïc kyù keát baûo hieåm cho
caû söï soáng vaø caùi cheát xaûy ra trong thôøi
gian ñaõ quy ñònh cuûa hôïp ñoàng. Ngöôøi
baûo hieåm cam keát chi traû soá tieàn baûo
hieåm caû trong tröôøng hôïp ngöôøi ñöôïc baûo
hieåm bò töû vong hay coøn soáng.
ÑAËC ÑIEÅM
2.3.3- Baûo hieåm nhaân thoï hoãn hôïp
Soá tieàn baûo hieåm ñöôïc traû khi heát haïn
hôïp ñoàng hoaëc ngöôøi ñöôïc baûo hieåm bò töû
vong trong thôøi haïn baûo hieåm;
Thôøi haïn baûo hieåm xaùc ñònh (thöôøng laø
5 naêm, 10 naêm, 20 naêm...)
ÑAËC ÑIEÅM
2.3.3- Baûo hieåm nhaân thoï hoãn hôïp
Phí baûo hieåm thöôøng ñoùng ñònh kyø vaø
khoâng thay ñoåi trong suoát thôøi haïn baûo hieåm;
Coù theå ñöôïc chia laõi thoâng qua ñaàu tö phí
baûo hieåm;
Coù theå ñöôïc hoaøn phí khi khoâng coù ñieàu
kieän tieáp tuïc tham gia.
2.3.4- Caùc ñieàu khoaûn baûo hieåm boå sung
Ñieàu khoaûn boå sung baûo hieåm söùc khoeû.
Ñieàu khoaûn boå sung baûo hieåm
naèm vieän hay phaãu thuaät.
Ñieàu khoaûn boå sung baûo hieåm tai naïn.
2.4- Phí baûo hieåm nhaân thoï
2.4.1- Nguyeân taéc ñònh phí baûo hieåm nhaân thoï
o Phí ñöôïc xaùc ñònh sao cho toång thu trong
töông lai phaûi caân baèng vôùi toång chi, ñoàng thôøi
mang laïi lôïi nhuaän hôïp lyù cho coâng ty.
o Quaù trình ñònh phí phaûi döïa vaøo moät soá giaû
ñònh.
o Phí baûo hieåm nhaân thoï phaûi ñaûm baûo yeáu toá
caïnh tranh.
2.4.2- Phí baûo hieåm nhaân thoï
Phí baûo hieåm thöïc teá ngöôøi tham gia baûo hieåm
noäp cho coâng ty baûo hieåm goïi laø phí toaøn phaàn.
Phí toaøn phaàn = Phí thuaàn + Phí hoaït ñoäng
o Phí thuaàn trong BHNT thöôøng ñöôïc xaùc ñònh
theo nguyeân lyù caân baèng: (Soá thu) = (Soá chi).
Phí thuaàn:
o Soá chi chæ bao goàm tieàn baûo hieåm töû vong
(hoaëc heát haïn hôïp ñoàng) maø khoâng bao goàm caùc
khoaûn chi khaùc.
2.4.2- Phí baûo hieåm nhaân thoï
Phí hoaït ñoäng: Bao goàm,
2.4.2- Phí baûo hieåm nhaân thoï
Chi phí cho caùc hôïp ñoàng môùi;
Chi phí thu phí baûo hieåm;
Chi phí quaûn lyù.
2.5- Döï phoøng phí baûo hieåm
Döï phoøng phí baûo hieåm laø vaán ñeà raát quan
troïng ñeå caùc coâng ty BHNT oån ñònh kinh doanh.
Phaàn lôùn caùc coâng ty BHNT xaùc ñònh döï
phoøng phí treân cô sôû phí thuaàn. Coù 2 phöông
phaùp:
Phöông phaùp quaù khöù.
Phöông phaùp töông lai.
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï
Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï laø söï cam keát
giöõa hai beân, theo ñoù beân nhaän baûo hieåm coù
traùch nhieäm vaø nghóa vuï chi traû cho beân ñöôïc
baûo hieåm khi coù caùc söï coá baûo hieåm xaûy ra, coøn
beân ñöôïc baûo hieåm coù traùch nhieäm vaø nghóa vuï
ñoùng phí baûo hieåm nhö ñaõ thoaû thuaän theo quy
ñònh cuûa phaùp luaät.
Moät soá quy ñònh khi kyù keát HÑBH
Hieäu löïc hôïp ñoàng
o Ñöôïc tính töø ngaøy noäp phí baûo hieåm ñaàu tieân.
o Hôïp ñoàng phaûi ñöôïc kyù keát vôùi nhöõng ngöôøi
coù ñuû naêng löïc phaùp lyù.
o Muïc ñích, noäi dung, hình thöùc hôïp ñoàng phaûi
tuaân thuû nhöõng quy ñònh cuûa phaùp luaät.
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï
Tuoåi cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm
o Tính tuoåi theo ngaøy sinh nhaät ngay sau
ngaøy baét ñaàu ñöôïc nhaän baûo hieåm.
o Tính tuoåi saùt vôùi ngaøy sinh nhaät.
Moät soá quy ñònh khi kyù keát HÑBH
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï
Nhöõng ñieåm loaïi tröø :
o Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm töï töû.
o Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm bò keát aùn töû hình.
o Ngöôøi ñöôïc höôûng quyeàn lôïi baûo hieåm coá yù
gaây ra töû vong cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm.
o Chieán tranh, noäi chieán gaây ra caùi cheát cho
ngöôøi ñöôïc baûo hieåm.
Moät soá quy ñònh khi kyù keát HÑBH
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï
Soá tieàn baûo hieåm giaûm ñi: khi khoâng noäp phí
ñuùng thôøi haïn hoaëc khoâng coù khaû naêng ñoùng
phí tieáp.
Nhöõng quy ñònh veà noäp phí baûo hieåm.
Thuû tuïc traû tieàn baûo hieåm.
Moät soá quy ñònh khi kyù keát HÑBH
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï
II- BAÛO HIEÅM CON NGÖÔØI PHI NHAÂN
THOÏ
2.1- Ñaëc ñieåm chuû yeáu
Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm thöôøng ñöôïc quy ñònh
trong moät khoaûng tuoåi naøo ñoù.
Haäu quaû cuûa nhöõng ruûi ro mang tính chaát
thieät haïi.
Thôøi haïn baûo hieåm con ngöôøi phi nhaân thoï
ngaén.
ÔÛ haàu heát caùc nöôùc treân theá giôùi, trong giai
ñoaïn ñaàu cuûa söï phaùt trieån ngaønh baûo hieåm,
BHCN phi nhaân thoï ñöôïc trieån khai sôùm hôn
BHNT.
Caùc nghieäp vuï BHCN phi nhaân thoï thöôøng
ñöôïc trieån khai keát hôïp vôùi caùc nghieäp vuï baûo
hieåm khaùc trong cuøng moät HÑBH.
2.1- Ñaëc ñieåm chuû yeáu
Laø baát kyø thieät haïi thaân theå naøo do haäu quaû
duy nhaát vaø tröïc tieáp cuûa moät löïc maïnh baát ngôø
töø beân ngoaøi taùc ñoäng leân thaân theå con ngöôøi.
2.2- Moät soá khaùi nieäm chung
2.2.1- Tai naïn thaân theå
Thieät haïi veà thaân theå coù theå laø töû vong
hoaëc thöông tích thaân theå.
Haäu quaû duy nhaát vaø tröïc tieáp gaây tai
naïn laø do caùc vaät theå höõu hình taùc ñoäng
leân thaân theå con ngöôøi.
2.2.1- Tai naïn thaân theå
Nguyeân nhaân gaây neân haäu quaû phaûi
ñöôïc theå hieän roõ vaø phaûi gaén keát.
Söï töû vong vaø nhöõng thöông toån phaûi
hoaøn toaøn ñoäc laäp vôùi yù muoán cuûa ngöôøi
ñöôïc baûo hieåm.
2.2.1- Tai naïn thaân theå
Laø söï bieán chaát veà söùc khoeû do
baát cöù nguyeân nhaân naøo. Noù bao
haøm caû söï laây truyeàn, tai naïn.
2.2.2- Beänh taät
2.2.3- Maát khaû naêng lao ñoäng
Khi con ngöôøi bò oám ñau, tai naïn, beänh taät coù
theå daãn tôùi haäu quaû laø maát khaû naêng lao ñoäng.
Maát khaû naêng lao ñoäng: coù 2 loaïi:
Maát khaû naêng lao ñoäng taïm thôøi.
Maát khaû naêng lao ñoäng vónh vieãn.
Chi phí chaêm soùc, nuoâi döôõng beänh nhaân sau
khi ñieàu trò.
Chi phí y teá laø taát caû caùc khoaûn chi phí phaùt
sinh lieân quan ñeán ngöôøi beänh, bao goàm:
Nhöõng chi phí phaùt sinh tröïc tieáp taïi caùc beänh
vieän vaø caùc cô sôû ñieàu trò.
Nhöõng chi phí chuyeån vieän, ñöa ñoùn beänh nhaân
2.2.3- Maát khaû naêng lao ñoäng
Laø moät cô sôû khaùm chöõa beänh ñöôïc Nhaø nöôùc
coâng nhaän, maø ôû ñaáy coù khaû naêng vaø phöông
tieän chaån ñoaùn, ñieàu trò vaø phaãu thuaät, coù ñieàu
kieän ñieàu trò noäi truù vaø coù phieáu theo doõi söùc
khoeû haøng ngaøy cho beänh nhaân.
2.2.4- Beänh vieän
Laø moät nghieäp vuï cuûa BHTM; ôû ñoù, coâng ty baûo
hieåm cam keát chi traû STBH cho ngöôøi ñöôïc baûo
hieåm (hay ngöôøi ñöôïc thuï höôûng) khi ngöôøi ñöôïc
baûo hieåm bò tai naïn thuoäc phaïm vi baûo hieåm. Ñoåi
laïi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm (hay ngöôøi tham gia baûo
hieåm) phaûi noäp phí baûo hieåm khi hoï kyù keát hôïp
ñoàng.
2.3- Moät soá nghieäp vuï baûo hieåm con ngöôøi phi
nhaân thoï
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24:
Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi vaø cô hoäi cho nhöõng
ngöôøi lao ñoäng laøm ôû nhöõng ngaønh ngheà
thöôøng hay xaûy ra tai naïn ñöôïc baûo hieåm.
Muïc ñích:
Goùp phaàn oån ñònh cuoäc soáng cho baûn thaân
ngöôøi bò tai naïn vaø gia ñình hoï.
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24:
Ñoái töôïng tham gia:
Thöôøng bao goàm taát caû nhöõng ngöôøi töø 18
ñeán 60 tuoåi. Nhöõng ngöôøi bò beänh thaàn kinh,
taøn pheá, hoaëc thöông taät vónh vieãn ôû moät möùc
ñoä nhaát ñònh khoâng ñöôïc chaáp nhaän tham gia.
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24:
Phaïm vi baûo hieåm :
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24:
Bò tai naïn gaây cheát ngöôøi hoaëc thöông taät;
Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm tham gia cöùu ngöôøi,
cöùu taøi saûn cuûa Nhaø nöôùc vaø nhaân daân,
tham gia choáng caùc hoaït ñoäng phaïm phaùp...
Phaïm vi loaïi tröø baûo hieåm :
o Chieán tranh, noäi chieán, ñình coâng...
o Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm vi phaïm phaùp luaät
o Haønh ñoäng coá yù gaây tai naïn hoaëc töû vong
o Bò aûnh höôûng cuûa caùc chaát kích thích
o Ngoä ñoäc thöùc aên, söû duïng thuoác khoâng
ñuùng söï chæ daãn cuûa baùc syõ, truùng gioù.
o Ñoäng ñaát, nuùi löûa, nhieãm phoùng xaï
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24:
o Phí baûo hieåm: thöôøng ñoùng 1 laàn khi kyù keát
hôïp ñoàng
Thôøi haïn baûo hieåm: phoå bieán laø moät naêm.
STBH vaø phí baûo hieåm:
o STBH: ñöôïc quy ñònh ôû caùc möùc khaùc nhau
ñeå ngöôøi tham gia deã daøng löïa choïn cho phuø
hôïp vôùi khaû naêng taøi chính.
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24:
Chi traû tieàn baûo hieåm
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24:
Khi coù yeâu caàu coâng ty baûo hieåm traû tieàn
baûo hieåm, ngöôøi ñöôïc baûo hieåm (hoaëc ngöôøi
ñöôïc thuï höôûng) phaûi coù ñuû caùc loaïi giaáy tôø
lieân quan theo quy ñònh cuûa luaät phaùp vaø cuûa
coâng ty.
Sau khi xem xeùt caùc giaáy tôø hôïp leä, coâng ty
seõ tieán haønh chi traû.
o Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24 coù theå
ñöôïc kyù theo töøng caù nhaân vaø cuõng coù theå
kyù theo hôïp ñoàng taäp theå.
Hôïp ñoàng baûo hieåm:
o Veà nguyeân taéc, hôïp ñoàng chæ coù hieäu löïc
vaø giaù trò khi ngöôøi tham gia ñaõ ñoùng ñaày ñuû
phí baûo hieåm.
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24:
2.3.2- Baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
Muïc ñích cuûa baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
o Goùp phaàn ngaên ngöøa vaø ñeà phoøng tai naïn
giao thoâng; taêng thu ngaân saùch cho nhaø nöôùc.
o Goùp phaàn oån ñònh cuoäc soáng cuûa baûn thaân
haønh khaùch khoâng may bò tai naïn vaø gia ñình
hoï.
o Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho chính quyeàn ñòa
phöông nôi xaûy ra tai naïn khaéc phuïc haäu quaû tai
naïn kòp thôøi, nhanh choùng.
Ñoái töôïng cuûa baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
Laø tính maïng vaø tình traïng söùc khoeû cuûa taát caû
haønh khaùch ñi treân caùc phöông tieän giao thoâng
kinh doanh chuyeân chôû haønh khaùch.
2.3.2- Baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
2.3.2- Baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
Ñoái töôïng khoâng thuoäc baûo hieåm
tai naïn haønh khaùch:
Haønh lyù, taøi saûn, haøng hoaù cuûa haønh khaùch
mang theo;
Caùc laùi, phuï xe, vaø nhöõng ngöôøi ñang laøm
vieäc treân caùc phöông tieän vaän chuyeån hanøh
khaùch.
Phaïm vi baûo hieåm :
Laø caùc ruûi ro do thieân tai, tai naïn baát ngôø xaûy
ra trong suoát haønh trình cuûa haønh khaùch, gaây
thieät haïi ñeán tính maïng vaø tình traïng söùc
khoeû cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm.
2.3.2- Baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
Bò tai naïn do nhöõng nguyeân nhaân khoâng lieân
quan tröïc tieáp ñeán quaù trình vaän chuyeån hoaëc
baûn thaân tình traïng söùc khoeû cuûa haønh khaùch
gaây ra.
Bò tai naïn do vi phaïm traät töï an toaøn giao
thoâng, vi phaïm phaùp luaät.
Phaïm vi khoâng baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
2.3.2- Baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
Thôøi gian hieäu löïc cuûa baûo hieåm:
2.3.2- Baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
Baét ñaàu: luùc haønh khaùch böôùc chaân leân phöông
tieän.
Keát thuùc: khi haønh khaùch rôøi khoûi phöông tieän
moät caùch an toaøn taïi beán, ga hoaëc saân bay cuoái
cuøng ghi treân veù.
Neáu haønh khaùch töï yù hay voâ tình rôøi boû cuoäc hanøh
trình, rôøi boû hay laïc maát phöông tieän chuyeân chôû thì
coi nhö thôøi haïn baûo hieåm chaám döùt.
Soá tieàn baûo hieåm :
o STBH ñöôïc aán ñònh theo quy ñònh chung ñoái
vôùi moãi loaïi phöông tieän hay moät soá loaïi
phöông tieän.
o Treû em mua nöûa veù hoaëc ñöôïc mieãn veù thì
STBH chæ baèng 50% STBH cuûa ngöôøi lôùn.
2.3.2- Baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
o Ñaëc ñieåm tuyeán ñöôøng hoaït ñoäng cuûa
phöông tieän vaän chuyeån.
Phí baûo hieåm :
Phí baûo hieåm ñöôïc tính vaøo giaù veù. Noù phuï
thuoäc vaøo caùc yeáu toá:
o Soá tieàn baûo hieåm.
o Loaïi phöông tieän vaän chuyeån.
o Ñoä daøi tuyeán ñöôøng chuyeân chôû.
2.3.2- Baûo hieåm tai naïn haønh khaùch:
I- ÑAËC ÑIEÅM CUÛA BAÛO HIEÅM TRAÙCH
NHIEÄM
1.1- Ñoái töôïng baûo hieåm mang tính tröøu töôïng
Ñoái töôïng baûo hieåm laø traùch nhieäm phaùp
lyù hay nghóa vuï boài thöôøng thieät haïi cuûa
ngöôøi ñöôïc baûo hieåm. Noù khoâng xaùc ñònh
ñöôïc ngay luùc tham gia baûo hieåm.
Thoâng thöôøng traùch nhieäm phaùp lyù phaùt sinh
khi coù ñuû ba ñieàu kieän sau:
Coù thieät haïi thöïc teá cuûa beân thöù ba.
Coù haønh vi traùi phaùp luaät cuûa caù nhaân,toå chöùc.
Coù quan heä nhaân quaû giöõa haønh vi traùi phaùp luaät
cuûa caù nhaân, toå chöùc vaø thieät haïi cuûa beân thöù ba.
1.1- Ñoái töôïng baûo hieåm mang tính tröøu töôïng
1.2- Tính chaát cuûa baûo hieåm traùch nhieäm:
An toaøn xaõ hoäi.
OÅn ñònh taøi chính cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm
Baûo veä lôïi ích coâng coäng
Thöôøng coù tính chaát baét buoäc, bôûi vì:
1.3. Caùc hoaït ñoäng chuû yeáu thöïc hieän baûo hieåm
traùch nhieäm baét buoäc:
Nhöõng hoaït ñoäng coù nguy cô gaây toån thaát cho
nhieàu naïn nhaân trong cuøng moät söï coá.
Nhöõng hoaït ñoäng maø chæ caàn moät sô suaát nhoû
cuõng coù theå daãn ñeán thieät haïi traàm troïng veà ngöôøi.
Nhöõng hoaït ñoäng cung caáp dòch vuï trí tueä coù
theå gaây thieät haïi lôùn veà taøi chính.
1.4- Coù theå aùp duïng giôùi haïn traùch nhieäm hoaëc
khoâng.
Thieät haïi traùch nhieäm daân söï phaùt sinh chöa
theå xaùc ñònh ñöôïc ngay taïi khi tham gia baûo
hieåm.
Haàu heát caùc caùc nghieäp vuï BHTNDS ñeàu aùp
duïng haïn möùc traùch nhieäm.
Coù moät soá nghieäp vuï baûo hieåm traùch nhieäm
khoâng aùp duïng haïn möùc traùch nhieäm.
Phaûi giôùi haïn traùch nhieäm ñeå naâng cao
traùch nhieäm cuûa ngöôøi baûo hieåm.
BAÛO HIEÅM TRAÙCH NHIEÄM DAÂN SÖÏ
CUÛA CHUÛ XE CÔ GIÔÙI ÑOÁI VÔÙI
NGÖÔØI THÖÙ BA
II- BAÛO HIEÅM TRAÙCH NHIEÄM DAÂN SÖÏ CUÛA
CHUÛ XE CÔ GIÔÙI ÑOÁI VÔÙI NGÖÔØI THÖÙ BA
2.1- Ñoái töôïng vaø phaïm vi baûo hieåm
2.1.1- Ñoái töôïng baûo hieåm
Ñoái töôïng ñöôïc baûo hieåm: Traùch nhieäm daân
söï cuûa chuû xe cô giôùi ñoái vôùi ngöôøi thöù ba.
Traùch nhieäm daân söï cuûa chuû xe cô giôùi ñoái
vôùi ngöôøi thöù ba: Traùch nhieäm hay nghóa vuï boài
thöôøng ngoaøi hôïp ñoàng cuûa chuû xe hay laùi xe cho
ngöôøi thöù ba khi xe löu haønh gaây tai naïn.
Caùc ñieàu kieän phaùt sinh TNDS cuûa chuû xe
ñoái vôùi ngöôøi thöù ba:
(1) Coù thieät haïi veà taøi saûn, tính maïng hoaëc söùc
khoeû cuûa beân thöù ba.
(2) Chuû xe (laùi xe) phaûi coù haønh vi traùi phaùp
luaät, coù theå do voâ tình hay coá yù.
(3) Phaûi coù moái quan heä nhaân quaû giöõa haønh vi
traùi phaùp luaät cuûa chuû xe (laùi xe) vôùi nhöõng
thieät haïi cuûa ngöôøi thöù ba.
(4) Chuû xe (laùi xe) phaûi coù loãi.
2.1.1- Ñoái töôïng baûo hieåm
Beân thöù ba: laø nhöõng ngöôøi tröïc tieáp bò thieät
haïi do haäu quaû cuûa vuï tai naïn nhöng loaïi tröø:
Taøi saûn, tö trang, haønh lyù cuûa nhöõng ngöôøi
neâu treân.
Laùi, phuï xe, ngöôøi laøm coâng cho chuû xe;
Nhöõng ngöôøi laùi xe phaûi nuoâi döôõng nhö cha,
meï, vôï, choàng, con caùi...
Haønh khaùch, nhöõng ngöôøi coù maët treân xe;
2.1.1- Ñoái töôïng baûo hieåm
2.1.2. Phaïm vi baûo hieåm
Thieät haïi veà tính maïng vaø tình traïng söùc khoeû
cuûa beân thöù ba;
Nhöõng thieät haïi veà tính maïng, söùc khoeû cuûa
nhöõng ngöôøi tham gia cöùu chöõa, ngaên ngöøa tai
naïn, chi phí caáp cöùu vaø chaêm soùc naïn nhaân.
Thieät haïi veà taøi saûn, haøng hoaù… cuûa beân thöù
ba;
Thieät haïi taøi saûn laøm aûnh höôûng ñeán keát quaû
kinh doanh hoaëc giaûm thu nhaäp;
Caùc chi phí caàn thieát ñeå thöïc hieän caùc bieän
phaùp ngaên ngöøa haïn cheá thieät haïi;
2.1.3. Phaïm vi loaïi tröø baûo hieåm
Haønh ñoäng coá yù cuûa chuû xe, laùi xe vaø ngöôøi
bò thieät haïi.
Xe khoâng ñuû ñieàu kieän kyõ thuaät vaø thieát bò an
toaøn theo quy ñònh.
Thieät haïi do chieán tranh, baïo ñoäng .
Thieät haïi ñoái vôùi taøi saûn bò cöôùp, bò maát caép
trong tai naïn.
Thieät haïi giaùn tieáp do tai naïn.
Chuû xe, laùi xe vi phaïm nghieâm troïng traät töï an
toaøn giao thoâng ñöôøng boä.
Tai naïn xaûy ra ngoaøi laõnh thoå quoác gia tröø khi
coù thoûa thuaän khaùc.
Xe khoâng coù giaáy pheùp löu haønh;
Laùi xe khoâng coù baèng laùi; baèng khoâng hôïp leä;
Laùi xe bò aûnh höôûng bôûi chaát kích thích;
Xe ñi vaøo ñöôøng caám, ñi ñeâm khoâng ñeøn...
2.1.3. Phaïm vi loaïi tröø baûo hieåm
2.2- Phí baûo hieåm
Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán phí baûo hieåm:
Soá löôïng ñaàu phöông tieän;
Chuûng loaïi cuûa phöông tieän tham gia baûo
hieåm;
Ñoä lôùn cuûa phöông tieän tham gia baûo hieåm .
2.2- Phí baûo hieåm
Phí baûo hieåm tính cho moãi ñaàu phöông tieän
ñoái vôùi moãi loaïi phöông tieän (thöôøng tính theo
naêm) laø:
P = f + d
Trong ñoù:
P – Phí baûo hieåm treân ñaàu phöông tieän.
f – Phí thuaàn.
d – Phuï phí.
(Phuï phí laø tyû leä % nhaát ñònh so vôùi toång phí
BH)
Phí thuaàn ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc:
n
i
i
n
i
ii
C
TS
f
1
1
2.2- Phí baûo hieåm
Trong ñoù:
Si – Soá vuï tai naïn coù phaùt sinh traùch nhieäm daân söï
cuûa chuû xe ñöôïc baûo hieåm boài thöôøng trong naêm i.
Ti – Soá tieàn boài thöôøng bình quaân moät vuï tai naïn coù
phaùt sinh traùch nhieäm daân söï trong naêm i.
Ci – Soá ñaàu phöông tieän tham gia baûo hieåm traùch
nhieäm daân söï naêm i.
n – Soá naêm thoáng keâ, thöôøng töø 3-5 naêm, i=(1,n).
Ñoái vôùi caùc phöông tieän hoaït ñoäng ngaén haïn
(döôùi moät naêm), thôøi gian tham gia baûo hieåm
ñöôïc tính troøn thaùng vaø phí baûo hieåm ñöôïc xaùc
ñònh nhö sau:
Phí Ngaén haïn
= PhíNaêm
x Tyû leä phí ngaén haïn theo thaùng
Phí Ngaén haïn
12 thaùng
PhíNaêm
x Soá thaùng hoaït ñoäng
=
Hoaëc:
2.2- Phí baûo hieåm
Soá phí baûo hieåm hoaøn laïi ñöôïc xaùc ñònh nhö
sau:
PhíNaêm
x Soá thaùng khoâng hoaït ñoäng
Phí Hoaøn laïi =
12 thaùng
2.2- Phí baûo hieåm
2.3- Traùch nhieäm boài thöôøng cuûa baûo hieåm
Khi tai naïn xaûy ra, chuû xe (laùi xe) phaûi göûi
hoà sô khieáu naïi boài thöôøng cho coâng ty baûo
hieåm.
o Giaáy chöùng nhaän baûo hieåm;
o Bieân baûn khaùm nghieäm hieän tröôøng;
o Tôø khai tai naïn cuûa chuû xe;
Caùc giaáy tôø trong hoà sô bao goàm:
o Baûn keát luaän ñieàu tra tai naïn (neáu coù);
o Bieân baûn hoaø giaûi (tröôøng hôïp coù hoaø giaûi);
o Quyeát ñònh cuûa toaø aùn (neáu coù);
o Quyeát ñònh cuûa toaø aùn (neáu coù);
o Caùc chöùng töø lieân quan ñeán thieät haïi veà
taøi saûn vaø con ngöôøi cuûa ngöôøi thöù ba;
Caùc giaáy tôø trong hoà sô bao goàm:
Sau khi nhaän ñöôïc hoà sô khieáu naïi boài
thöôøng, coâng ty baûo hieåm tieán haønh caùc böôùc
sau:
Giaùm ñònh thieät haïi thöïc teá cuûa beân thöù
ba;
Boài thöôøng toån thaát.
Böôùc 1: Xaùc ñònh caùc khoaûn thieät haïi cuûa beân
thöù ba.
Thieät haïi veà con ngöôøi:
- Thieät haïi veà söùc khoeû.
- Thieät haïi veà tính maïng.
2.3- Traùch nhieäm boài thöôøng cuûa baûo hieåm
Nhö vaäy, toaøn boä thieät haïi cuûa beân thöù ba:
Thieät haïi veà taøi saûn.
- Taøi saûn löu ñoäng:
Giaù trò thieät haïi = giaù thò tröôøng cuûa TSLÑ.
- Taøi saûn coá ñònh:
Caùc khoaûn thieät haïi cuûa beân thöù ba:
Giaù trò
thieät haïi
= Giaù trò mua môùi
(nguyeân giaù)
- Khaáu hao cuûa taøi
saûn bò thieät haïi
Thieät haïi thöïc
teá cuûa beân thöù 3
= Thieät haïi
veà taøi saûn
+ Thieät haïi
veà ngöôøi
Böôùc 2: Xaùc ñònh soá tieàn boài thöôøng:
o Thieät haïi thöïc teá cuûa beân thöù ba;
o Möùc ñoä loãi cuûa chuû xe trong vuï tai naïn.
2.3- Traùch nhieäm boài thöôøng cuûa baûo hieåm
Cô sôû ñeå xaùc ñònh soá tieàn boài thöôøng:
Xaùc ñònh soá tieàn boài thöôøng:
Soá tieàn boài
thöôøng
= Loãi cuûa
chuû xe
+ Thieät haïi cuûa
beân thöù 3
Tröôøng hôïp coù caû loãi do ngöôøi khaùc gaây
thieät haïi cho beân thöù ba:
Soá tieàn
Boài thöôøng =
Loãi cuûa
Chuû xe +
Loãi
khaùc
Thieät haïi cuûa
Beân thöù ba x
Sau khi boài thöôøng cho beân thöù 3, coâng ty baûo
hieåm ñöôïc quyeàn ñoøi laïi ngöôøi khaùc soá thieät
haïi do hoï gaây ra theo möùc ñoä loãi cuûa hoï.
2.3- Traùch nhieäm boài thöôøng cuûa baûo hieåm
BAÛO HIEÅM TRAÙCH NHIEÄM
PHAÙP LYÙ
CUÛA NGÖÔØI VAÄN CHUYEÅN
TRONG
NGAØNH HAØNG KHOÂNG DAÂN
DUÏNG
3.1. Ñoái töôïng vaø phaïm vi baûo hieåm
3.1.1. Ñoái töôïng baûo hieåm
Laø traùch nhieäm phaùp lyù theo luaät ñònh cuûa
ngöôøi ñöôïc baûo hieåm (ngöôøi vaän chuyeån).
Ñoái töôïng coù theå laø traùch nhieäm cuûa ngöôøi
vaän chuyeån ñoái vôùi:
+ Haønh khaùch;
+ Haønh lyù, haøng hoùa;
+ Ngöôøi thöù ba;
3.1.2- Phaïm vi baûo hieåm
3.1.2.1- Ñoái vôùi TNPL cuûa ngöôøi vaän chuyeån
vôùi haønh khaùch, haønh lyù vaø haøng hoaù:
Ngöôøi baûo hieåm thay ngöôøi ñöôïc baûo hieåm
thanh toaùn soá tieàn boài thöôøng khi coù thieät haïi ñoái
vôùi:
Thöông taät con ngöôøi ñoái vôùi haønh khaùch khi
hoï ñang ôû trong maùy bay hoaëc ñi leân, xuoáng
maùy bay.
Maát hoaëc hö hoûng haønh lyù kyù göûi, haøng hoaù
trong quùa trình vaän chuyeån vaø baûo quaûn theo
phieáu haønh lyù hoaëc khoâng vaän ñôn.
Ngöôøi baûo hieåm thay ngöôøi ñöôïc baûo hieåm
thanh toaùn soá tieàn boài thöôøng khi coù thieät haïi ñoái
vôùi:
Maát hoaëc hö hoûng tö trang, haønh lyù xaùch tay
do haønh khaùch töï baûo quaûn trong quùa trình
vaän chuyeån.
Ngöôøi baûo hieåm cuõng boài thöôøng theo quy ñònh
ñaõ thoûa thuaän trong hôïp ñoàng baûo hieåm cho
caùc chi phí:
- Aùn phí daân söï;
- Chi phí giaùm ñònh toån thaát;
- Caùc chi phí caàn thieát hôïp lyù ñaõ thoaû thuaän
tröôùc.
Ngöôøi baûo hieåm khoâng chòu traùch nhieäm ñoái
vôùi:
Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm;
Ñoái taùc kinh doanh cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm;
Nhaân vieân cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm;
Khi nhöõng ñoái töôïng naøy ñang thöïc hieän
nhieäm vuï cuûa hoï vôùi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm.
Toån thaát veà ngöôøi vaø taøi saûn cuûa:
Ngöôøi baûo hieåm khoâng chòu traùch nhieäm ñoái
vôùi:
Toån thaát veà ngöôøi vaø taøi saûn cuûa nhaân vieân toå
laùi khi hoï ñang laøm nhieäm vuï treân maùy bay.
Traùch nhieäm phaùt sinh töø hoaït ñoäng toå chöùc
du lòch, khaùch saïn, nôi giaûi trí, caùc hoaït ñoäng
phaïm phaùp vaø phaïm toäi.
3.1.2.2- Ñoái vôùi traùch nhieäm phaùp lyù cuûa ngöôøi
vaän chuyeån vôùi ngöôøi thöù ba:
Phaïm vi baûo hieåm:
Hö hoûng, thieät haïi taøi saûn cuûa ngöôøi thöù
ba do maùy bay hoaëc baát kyø moät ngöôøi hoaëc
moät vaät theå naøo töø treân maùy bay rôi xuoáng
gaây ra.
Thöông taät con ngöôøi (cheát hoaëc khoâng
cheát ngöôøi) cuûa ngöôøi thöù ba;
Chi phí giaùm ñònh toån thaát thuoäc
phaïm vi traùch nhieäm cuûa ngöôøi baûo
hieåm.
Aùn phí daân söï vaø caùc chi phí caàn
thieát, hôïp lyù ñaõ ñöôïc baûo hieåm thoaû
thuaän tröôùc baèng vaên baûn;
3.1.2.2- Ñoái vôùi traùch nhieäm phaùp lyù cuûa ngöôøi
vaän chuyeån vôùi ngöôøi thöù ba:
Phaïm vi baûo hieåm:
Phaïm vi loaïi tröø baûo hieåm:
3.1.2.2- Ñoái vôùi traùch nhieäm phaùp lyù cuûa ngöôøi
vaän chuyeån vôùi ngöôøi thöù ba:
Toån thaát veà ngöôøi vaø taøi saûn xaûy ra ñoái vôùi
ngöôøi ñöôïc baûo hieåm hoaëc beân cuøng tham
gia kinh doanh;
Toån thaát veà ngöôøi vaø taøi saûn xaûy ra ñoái vôùi
nhaân vieân toå bay khi hoï ñang laøm nhieäm vuï
treân maùy bay;
Phaïm vi loaïi tröø baûo hieåm:
3.1.2.2- Ñoái vôùi traùch nhieäm phaùp lyù cuûa ngöôøi
vaän chuyeån vôùi ngöôøi thöù ba:
Toån thaát veà ngöôøi vaø taøi saûn xaûy ra ñoái
vôùi haønh khaùch khi hoï ñang ôû trong maùy
bay hoaëc leân xuoáng maùy bay;
Toån thaát veà ngöôøi vaø taøi saûn thuoäc quyeàn
quaûn lyù vaø sôû höõu cuûa ngöôøi ñöôïc baûo
hieåm;
3.1.2.3. Caùc ruûi ro loaïi tröø cuûa hôïp ñoàng baûo
hieåm
Phaïm vi baûo hieåm cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm seõ
khoâng coù giaù trò khi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm vi
phaïm caùc ñieàu kieän sau:
Maùy bay ñöôïc söû duïng khaùc vôùi muïc ñích
söû duïng ghi treân ñôn baûo hieåm.
Maùy bay vöôït ra ngoaøi phaïm vi ñòa lyù ñaõ
neâu trong ñôn baûo hieåm.
3.1.2.3. Caùc ruûi ro loaïi tröø cuûa hôïp ñoàng baûo hieåm
Khi maùy bay hoaït ñoäng döôùi söï ñieàu khieån cuûa
baát kyø ngöôøi naøo khaùc vôùi ngöôøi ñaõ ñöôïc neâu
trong ñôn baûo hieåm.
Maùy bay caát caùnh hoaëc haï caùnh taïi nhöõng nôi
khoâng phuø hôïp vôùi tính naêng kyõ thuaät cuûa maùy
bay (tröø tröôøng hôïp baát khaû khaùng).
Toång soá haønh khaùch vaän chuyeån treân maùy bay
vöôït quaù soá haønh khaùch toái ña ghi treân ñôn baûo
hieåm.
Caùc khieâu naïi toån thaát do hieän töôïng phoùng
xaï hoaëc nhieãm phoùng xaï gaây ra coù theå quy cho
nhöõng hieän töôïng treân;
Khoâng tuaân thuû caùc quy ñònh khoâng löu (maùy
bay ñuû ñieàu kieän bay, caäp nhaät thoâng tin theo
nhaät kyù …);
3.1.2.3. Caùc ruûi ro loaïi tröø cuûa hôïp ñoàng baûo
hieåm
3.1.2.3. Caùc ruûi ro loaïi tröø cuûa hôïp ñoàng baûo
hieåm
Caùc khieáu naïi phaùt sinh do caùc ruûi ro:
+ Chieán tranh, noäi chieán, xaâm löôïc vaø caùc
hoaït ñoäng thuø ñòch;
+ Ñình coâng, baõi coâng, gaây roái daân söï, phaù roái
lao ñoäng;
+ Moïi haønh ñoäng nhaèm muïc ñích chính trò
hoaëc khuûng boá;
+ Tòch thu, tröng thu, chieám giöõ, chieám ñoaït,
khoáng cheá, baét giöõ ñeå chieám höõu hoaëc söû
duïng theo leänh cuûa baát kyø nhaø ñöông cuïc ñòa
phöông naøo ôû nöôùc ngoaøi;
3.2 - Möùc giôùi haïn traùch nhieäm cuûa baûo hieåm,
phí baûo hieåm vaø thôøi haïn baûo hieåm.
3.2.1. Möùc giôùi haïn traùch nhieäm baûo hieåm
Töøng ñôn baûo hieåm seõ quy ñònh möùc giôùi haïn
traùch nhieäm toái ña cuûa nhaø baûo hieåm cuï theå;
Möùc giôùi haïn toái ña döïa treân cô sôû thoaû thuaän
giöõa caùc beân hoaëc theo thoâng leä quoác teá;
Coâng ty baûo hieåm quy ñònh caùc möùc giôùi haïn
rieâng vaø möùc giôùi haïn toång coäng cho moät söï
coá.
3.2.2- Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán phí baûo hieåm
Möùc toån thaát cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm, cuûa
haõng haøng khoâng trong khu vöïc vaø treân theá giôùi;
Caùc thay ñoåi cuûa thò tröôøng haøng khoâng treân
phaïm vi toaøn caàu;
Vieäc ñaøo taïo vaø kinh nghieäm cuûa phi coâng;
Loaïi maùy bay ñöôïc söû duïng trong vieäc chuyeân
chôû;
Soá löôïng haøng hoaù, haønh lyù chuyeân chôû trong
naêm;
Soá löôïng vaø loaïi haønh khaùch; Tuyeán bay vaø
taàn suaát bay;
3.2.3- Thôøi haïn baûo hieåm
Thôøi haïn baûo hieåm: thöôøng töø 1 naêm ñeán 3
naêm.
Hieän nay, do söï bieán ñoäng cuûa thò tröôøng haøng
khoâng cuõng nhö thò tröôøng baûo hieåm haøng
khoâng, caùc hôïp ñoàng baûo hieåm thöôøng coù thôøi
haïn laø 1 naêm.
BAÛO HIEÅM TRAÙCH NHIEÄM DAÂN
SÖÏ CUÛA DOANH NGHIEÄP
4.1- Ñoái töôïng baûo hieåm
Ñoái töôïng ñöôïc baûo hieåm: Laø traùch nhieäm
daân söï cuûa chuû söû duïng lao ñoäng ñoái vôùi ngöôøi
lao ñoäng khi do quaù trình lao ñoäng xaûy ra:
Tai naïn lao ñoäng;
Beänh ngheà nghieäp.
Ngöôøi lao ñoäng bò cheát hoaëc thöông taät.
Ngöôøi lao ñoäng bò maát khaû naêng lao ñoäng
taïm thôøi hoaëc vónh vieãn.
o Hoaëc do loãi baát caån cuûa chuû söû duïng lao ñoäng;
o Hoaëc do chuû söû duïng lao ñoäng vi phaïm traùch
nhieäm theo luaät;
o Hoaëc caên cöù vaøo traùch nhieäm thay theá.
Traùch nhieäm daân söï cuûa chuû söû duïng lao
ñoäng: Traùch nhieäm boài thöôøng cho nhöõng haäu
quaû baèng tieàn theo quy ñònh cuûa Luaät lao ñoäng
hoaëc phaùn quyeát cuûa toøa.
TNDS cuûa chuû söû duïng lao ñoäng phaùt sinh
thöôøng caên cöù vaøo 3 cô sôû phaùp lyù:
4.2- Phaïm vi baûo hieåm
Tai naïn lao ñoäng:
4.2.1- Ruûi ro ñöôïc baûo hieåm
Laø tai naïn do taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá nguy
hieåm, ñoäc haïi baát thöôøng trong saûn xuaát, trong
coâng taùc gaây chaán thöông, daäp thöông, ngaït,
ngaát hoaëc huyû hoaïi baát kyø moät boä phaän naøo cuûa
cô theå ngöôøi lao ñoäng, laøm ngöôøi ñoù cheát, maát
khaû naêng lao ñoäng taïm thôøi hoaëc vónh vieãn.
4.2.1- Ruûi ro ñöôïc baûo hieåm
Beänh ngheà nghieäp:
Laø moät beänh ñaëc tröng cuûa moät ngheà, do yeáu
toá ñoäc haïi trong ngheà ñoù taùc haïi thöôøng
xuyeân, töø töø vaøo cô theå ngöôøi lao ñoäng maø gaây
beänh. Bao goàm:
- Beänh do buïi.
- Beänh do hoaù chaát.
- Beänh do yeáu toá vaät ly.ù
4.2.2- Ruûi ro khoâng ñöôïc baûo hieåm
Bò thöông hoaëc bò cheát do chieán tranh noäi
chieán hay töï töû.
OÁm ñau, baïi lieät, nhoài maùu, ñoäng kinh, sô vöõa
ñoäng maïch, nhöõng haäu quaû cuûa vieäc moå xeû;
Tai naïn do say röôïu, bia hay bò beänh taâm thaàn
gaây ra.
Tai naïn do ngöôøi thöøa höôûng quyeàn lôïi coá yù
gaây ra hay tai naïn laø haäu quaû cuûa moät haønh vi
vi phaïm phaùp luaät roõ raøng;...
4.3 - Traùch nhieäm boài thöôøng cuûa baûo hieåm
vaø phí baûo hieåm.
4.3.1- Traùch nhieäm boài thöôøng cuûa baûo hieåm
phaùt sinh khi coù caùc ñieàu kieän sau:
+ Ñoái töôïng baûo hieåm toàn taïi;
+ Ruûi ro xaûy ra trong thôøi haïn cuûa hôïp ñoàng baûo
hieåm;
+ Ruûi ro xaûy ra thuoäc phaïm vi baûo hieåm.
4.3.2- Phí baûo hieåm
Phí baûo hieåm veà cô baûn ñöôïc tính caên cöù vaøo:
o STBH ñaõ thoaû thuaän;
o Thôøi haïn baûo hieåm;
o Loaïi ngheà nghieäp cuûa ngöôøi lao ñoäng.
Möùc phí baûo hieåm phaûi ñoùng tyû leä thuaän vôùi
möùc traùch nhieäm toái ña (soá tieàn baûo hieåm) maø
coâng ty baûo hieåm ñaûm nhaän.
4.3.2- Phí baûo hieåm
Möùc phí baûo hieåm khaùc nhau trong caùc
nhoùm ngaønh ngheà khaùc nhau:
- Nhoùm I: Lao ñoäng giaùn tieáp khoâng lieân quan
ñeán SX.
- Nhoùm II: Ít laøm vieäc chaân tay nhöng ñi laïi
nhieàu.
- Nhoùm III: Laøm vieäc trong ñieàu kieän khoù khaên.
- Nhoùm IV: Laøm vieäc trong ñieàu kieän nguy hieåm.
BẢO HIỂM TIỀN GỬI,
TIỀN CẤT GIỮ TRONG
KHO VÀ TRONG QUÁ
TRÌNH VẬN CHUYỂN
BẢO HIỂM TIỀN GỬI
• Sự cần thiết khách quan của bảo hiểm tiền
gửi
Hoạt động tín dụng đem lại lợi nhuận cao
nhưng những rủi ro tín dụng có thể xảy ra
vào bất cứ lúc nào làm cho tổ chức tín
dụng bị thua lỗ, thậm chí bị phá sản
204
Nguyên nhân
• Khách hàng góp phần tạo ra những
rủi ro tín dụng
• Bản thân các tổ chức tín dụng gây ra
những rủi ro
• Nguyên nhân khác tác động đến rủi ro
tín dụng
205
• Hậu quả
– Đối với nền kinh tế
– Đối với ngân hàng và các tổ chức tín
dụng
– Đối với khách hàng
• BH tiền gửi ra đời nhằm bảo đảm an toàn
tiền gửi cho những người gửi tiền tại các tổ
chức tham gia tiền gửi, góp phần duy trì sự
ổn định của các tổ chức tín dụng, bảo đảm
sự phát triển an toàn lành mạnh hoạt động
của ngân hàng và các tổ chức tín dụng
206
Đối tượng tham gia và các rủi
ro được bảo hiểm
• Đối tượng tham gia bảo hiểm là các
tổ chức tín dụng. Công ty bảo hiểm
nhận bảo hiểm trách nhiệm của các tổ
chức tín dụng đối với các khoản tiền
gửi
207
Rủi ro được bảo hiểm
• Sự phá sản của các TCTD: Các TCTD không thể trả nợ một cách đầy đủ hoặc không thể tiếp tục kinh doanh vì bị thiếu vốn
• Sự giải thể bắt buộc của các TCTD
• Phải chấp hành lệnh thanh lý vì một lý do khác với việc phá sản hay mất khả năng thanh toán của các tổ chức tín dụng
• Giải thể tự nguyện do bị đặt trong tình trạng có nguy cơ dẫn đến phá sản TCTD
• Không thể thực hiện việc thanh toán cho những người gửi tiền vì mệnh lệnh của toà án đối với tổ chức tín dụng
208
Những rủi ro loại trừ
• Vi phạm nghiêm trọng các quy định về tiền
tệ tín dụng, thanh toán đã nêu trong luật
các tổ chức tín dụng
• Giải thể tự nguyện vì nguyên nhân:
– Do cổ đông nhận thức thấy mục tiêu khi thành
lập tổ chức tín dụng không đạt được
– Do cổ đông muốn thu hồi lại vốn hoặc có nhu
cầu cải tổ lại cơ cấu của tổ chức tín dụng
– Ngừng hoạt do những nguyên nhân: chiến
tranh, đình công, bạo loạn dân sự, nội chiến…
209
Số tiền BH và phí BH
• STBH là số dư tiền gửi trong báo cáo
số dư tiền gửi mỗi quý của tổ chức tín
dụng
• Phí BH là số tiền TCTD phải trả cho
công ty BH để công ty BH nhận BH số
dư tiền gửi của tổ chức tại thời điểm
cuối mỗi quý
210
P = (m x R x G)/365
• P: phí BH theo quý
• m: Số dư tiền gửi
• R: Tỷ lệ phí BH
• G: Số ngày trong một quý
• 365: Số ngày trong năm
211
• Các tổ chức tín dụng phải phân loại
– Những khoản tiền gửi không kỳ hạn
– Những khoản tiền gửi có kỳ hạn
212
Ví dụ
• Có số liệu của một tổ chức tín dụng
như sau:
– Doanh số tiền gửi: 1 tỷ đồng
– Số dư tiền gửi: 600 triệu đồng
– Tỷ lệ phí BH 0,15%
Phí bảo hiểm phải nộp?
213
• Phí bảo hiểm phải nộp
(600tr x 0,15% x 90) / 365
214
Công tác bồi thường • Khi xảy ra tổn thất thuộc phạm vi BH, tổ chức
tín dụng phải thông báo cho cty BH biết kèm
theo các giấy tờ:
– Giấy yêu cầu bồi thường
– Giấy chứng nhận tham gia BH
– Báo cáo thực trạng đến ngày xảy ra rủi ro
– Lệnh của toà án, tuyên bố phá sản, quyết định giải
thể hay thanh lý
– Bản kê danh sách những người gửi tiền chưa
được thanh toán tính đến ngày xảy ra rủi ro
– Bản kê khai chi tiết dư nợ cho vay tính đến ngày
xảy ra rủi ro 215
BẢO HIỂM TIỀN CẤT GIỮ TRONG
KHO VÀ TRONG QUÁ TRÌNH VẬN
CHUYỂN
• Đối tượng bảo hiểm
Đối tượng bảo hiểm của các đơn bảo
hiểm loại này là tiền để tại kho hoặ trụ
sở và tiền trong quá trình vận chuyển
216
Phạm vi bảo hiểm
• Bao gồm các tổn thất mất mát hoặc
thiệt hại xảy ra:
– Trên đường vận chuyển, đang được giữ
bởi người được bảo hiểm hoặc gửi bằng
bưu điện (tiền mặt, trái phiếu, chứng
khoán ngân hàng, séc…)
– Trong cơ sở của người được bảo hiểm
trong thời gian kinh doanh
– Trong két an toàn của ngân hàng
217
– Trong két đã được khoá an toàn hoặc trong phòng lưu giữ tốt khi hết giờ kinh doanh
– Trong nhà của tư nhân, của bất kỳ người được uỷ nhiệm nào của người được bảo hiểm
– Trong khoảng thời gian nhất định quy định trong đơn bảo hiểm tiền để phân phát đến nhà của người được bảo hiểm, ngân hàng hoặc bưu điện
– Phạm vi bảo hiểm cũng bao gồm phần thiệt hại đối với các két an toàn hoặc các phòng an toàn khi xảy ra mất trộm hoặc “mất trộm không thành”
218
Các trường hợp loại trừ • Mất mát không rõ lý do
• Sự không trung thực của người làm công không được phát hiện trong thời gian ngắn
• Tịch thu, quốc hữu hoá hoặc sự huỷ bỏ có chủ tâm của các cấp có thẩm quyền
• Thiếu do sai sót hay chểnh mảng
• Tổn thất, huỷ hoại hoặc thiệt hại phát sinh bên ngoài lãnh thổ quốc gia
219
• Bất cứ tổn thất nào có thể thu hồi lại được nhờ việc thực hiện công việc trung thực của người được bảo hiểm
• Tổn thất do két an toàn hoặc phòng an toàn bị mở bởi chìa khoá mà chủ cửa hàng bỏ quên khi đóng cửa
• Tổn thất do mất giá
• Tổn thất do phương tiện không được trông giữ
220
• Mất tiền xu hoặc các đồ vật có giá trị
tương tự trong các máy hoạt động
bằng tiền xu
• Phạm vi bảo hiểm của một số đơn
bảo hiểm có thể được mở rộng đối
với quyền lợi người làm công hoặc
người đại diện khi bị tai nạn, những
người có thể bị tấn công trong khi
mang hoặc giữ tiền cho người được
bảo hiểm 221
Lưu ý về giá trị bảo hiểm
• Tiền được BH phải là tiền của người được BH hoặc thuộc trách nhiệm trông giữ, quản lý theo luật hoặc hợp đồng của người được BH
• Nếu là tiền trong khi vận chuyển thì phải nêu rõ số lượng tiền của từng chuyến vận chuyển, vận chuyển bao nhiêu chuyến 1 năm, loại phương tiện vận chuyển, bao bì đóng gói, phương tiện đựng tiền…
• Việc bảo hiểm tiền trong khi vận chuyển tuỳ thuộc vào giá trị tiền được bảo hiểm. Người bảo hiểm có thể yêu cầu người được BH thực hiện thêm một số yêu cầu để đảm bảo an toàn cho tiền được BH như yêu cầu về người bảo vệ, phương tiện vận chuyển và các biện pháp bảo đảm an toàn khác
222
Phí bảo hiểm • Khi bảo hiểm tiền để trong két, ngoài các yêu
cầu về an toàn của nơi chứa tài sản, phí BH còn phụ thuộc vào kết cấu, trọng lượng của phương tiện đựng tiền. Thông thường có các phương tiện đựng tiền sau: – A: kho hay hầm chứa các ngân hàng
– B: két sắt loại lớn, nặng từ 1.000kg trở lên
– C: két sắt loại trung bình, nặng từ 500kg đến dưới 1.000kg
– D: két sắt loại nhỏ, nặng từ 200kg đến dưới 500kg
– E: két sắt loại rất nhỏ, nặng dưới 200kg. Với loại này thường yêu cầu két được gắn chặt vào tường hoặc sàn nhà
– F: tiền để tại các quầy giao dịch của ngân hàng
223
Tỷ lệ phí bảo hiểm
• A: tỷ lệ phí tối thiểu là 0,2%
• B: tỷ lệ phí tối thiểu là 0,3%
• C: tỷ lệ phí tối thiểu là 0,4%
• D: tỷ lệ phí tối thiểu là 0,5%
• E: tỷ lệ phí tối thiểu là 0,8%
• F: tỷ lệ phí tối thiểu là 1,2%
224
Phí BH tiền trong quá trình vận
chuyển
• Việc xác định phí BH tiền trong quá
trình vận chuyển phụ thuộc vào số
lượng tiền vận chuyển trong một
chuyến, tổng số tiền vận chuyển trong
năm và quãng đường vận chuyển
• Phí BH tiền trong quá trình vận
chuyển = Phí cơ bản + Phí gia tăng
225
• Phí cơ bản = Tỷ lệ phí cơ bản x Số
tiền vận chuyển ước tính cho một
chuyến cao nhất trong năm
• Tỷ lệ phí cơ bản là tỷ lệ phí quy định
trong biểu phí
226
• Phí gia tăng = Tỷ lệ phí gia tăng x
Tổng số tiền vận chuyển ước tính
trong năm
• Tỷ lệ phí gia tăng là tỷ lệ phí được
quy định căn cứ vào: số lượng tiền
trong khi vận chuyển, quãng đường
vận chuyển, phương tiện vân chuyển,
phương tiện đựng tiền, mức độ an
toàn…
227
Ví dụ
• Một doanh nghiệp mỗi tháng 2 lần chở tiền đến nộp Ngân hàng. Số tiền vận chuyển cao nhất của một chuyến là 350.000$. Ước tính số tiền vận chuyển 1 năm là 8.000.000$. Lượng tiền này được bảo hiểm trong quá trình vận chuyển với tỷ lệ phí cơ bản là 0,5%, tỷ lệ phí gia tăng là 0,035%. Phương tiện vận chuyển bằng ôtô. Tính phí bảo hiểm 1 năm
228
phí bảo hiểm
• (0,5% x 350.000$) + (0,035% x
8.000.000$) = 4.550$
229
230
BẢO HIỂM HÀNG HÓA
XNK CHUYÊN CHỞ BẰNG
ĐƯỜNG BIỂN
231
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
1. Sự cần thiêt
Hàng hoá XNK chuyên chở qua nhiều quốc
gia, có nhiều sự khác biệt về:
• Điều kiện tự nhiên
• Chính trị, pháp luật
Hàng hoá có nguy cơ bị tổn thất do nhiều rủi
ro:
• Thiên tai, tai hoạ trên biển
• Do chính quyền, do con người
– Để đảm bảo ổn định trong kinh doanh xuất
nhập khẩu thì phải mua bảo hiểm cho hàng hoá
trong quá trình vận chuyển
232
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
a. Theo nguồn gốc hay nguyên nhân gây nên rủi ro:
• Thiên tai (Act of God): Hiện tượng tự nhiên nằm ngoài sự kiểm soát của con người như: Biển động, sét đánh, bão, gió lốc, thời tiết xấu, núi lửa phun, động đất, sóng thần…
• Tai hoạ của biển (Perils of the sea): Tai họa đối với con tàu khi trong hành trình trên biển. Gồm:
Các rủi ro chính (Major Casualties): Mắc cạn, đắm, đâm va, lật úp, cháy, nổ
Các rủi ro phụ (Additional Insurance Risks):Tàu mất tích; hành động manh động, manh tâm của thuyền viên, thuyền trưởng; cướp biển; vứt hàng xuống biển, sóng cuốn hàng xuống biển
233
a. Theo nguồn gốc hay nguyên nhân gây nên
rủi ro(tt)
• Rủi ro do các hiện tượng chính trị, xã
hội hoặc do lỗi của người được bảo
hiểm: chiến tranh, đình công, khủng
bố…
• Rủi ro do những hoạt động riêng lẻ của
con người gây nên
• Rủi ro do bản chất, tính chất đặc biệt
của hàng hoá hoặc thiệt hại mà nguyên
nhân trực tiếp do chậm trễ.
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
234
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
b. Căn cứ hoạt động của bảo hiểm:
–b.1. Rủi ro thông thường được bảo hiểm: Các rủi
ro được bảo hiểm trong các điều kiện bảo hiểm
gốc (A, B hoặc C) bao gồm:
Thiên tai: được bảo hiểm trong tất cả các ĐK BH
– Thời tiết khắc nghiệt (Heavy Weather): Bão, gió xoáy,
sóng lớn làm hỏng tàu và thiệt hại cho hàng hóa
– Sét (Lighting): Trực tiếp làm hỏng hàng hoặc gây cháy
– Sóng thần (Tsumani)
– Động đất hoặc núi lửa phun (Earthquake or Volcanic
Erruption)
235
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
b. Căn cứ hoạt động của bảo hiểm:
– b.1. Rủi ro thông thường được bảo hiểm(tt)
Các rủi ro chính: được bảo hiểm trong tất cả các điều
kiện bảo hiểm, gồm:
– Mắc cạn (Stranding): phân biệt với nằm cạn
(Grounding). Các điều kiện bảo hiểm ICC 1982 bảo
hiểm cả rủi ro mắc cạn và nằm cạn
– Chìm đắm (Sinking)
– Cháy (Fire) do sét đánh hay do khói, do sơ suất hay
cố ý của thuyền viên, thuyền trưởng, cố ý hợp lý, bị
cháy lan
– Đâm va (Collision): giữa các tàu, với vật thể lạ không
phải là nước.
236
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
b. Căn cứ hoạt động của bảo hiểm:
– b.1. Rủi ro thông thường được bảo hiểm(tt)
Các rủi ro phụ: được bảo hiểm hay không tùy mỗi điều
kiện bảo hiểm, gồm:
– Tàu mất tích (Missing Ship): Sau thời gian hợp lý
không có tin tức về tàu
– Vứt hàng xuống biển hay hàng bị sóng cuốn xuống
biển (Jettison or Washing overboard)
– Sự manh động, hành động manh tâm của thuyền
viên, thuyền trưởng (Barratry, Malicious acts)
– Hành vi cướp biển (Piracy)
237
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
b. Căn cứ hoạt động của bảo hiểm:
–b.1. Rủi ro thông thường được bảo hiểm
Các rủi đặc biệt:
– Gãy vỡ (Breakage), va chạm (Crashing), Biến mùi (Change
of odour), hư hại do nước ngọt (Fresh water damage), han rỉ
(Rust), thiếu hụt (Shortage), rò chảy (Leakage), Hư hại do
cẩu hàng (Hook damage), nhiểm bẩn (Contamination), nóng
(Heat), hấp hơi (Sweating); mất trộm, mất cắp và không giao
hàng (Theft, Pilferage and Non- Delivery), trầy xước
(scratch).
– Lưu ý: Các rủi ro phụ được bảo hiểm trong điều kiện A.
Người được bảo hiểm có thể mua theo điều kiện C hoặc
điều kiện B + một số rủi ro đặc biệt (mua bảo hiểm kèm)
238
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
b. Căn cứ hoạt động của bảo hiểm:
–b.2. Rủi ro phải được bảo hiểm riêng: các rủi ro
muốn bảo hiểm thì phải thỏa thuận riêng, được
bảo hiểm trong các điều kiện bảo hiểm riêng.
Gồm:
Rủi ro chiến tranh (War Risks)
– Những hành động thù địch
– Hoạt động có tính chất chiến tranh, nội chiến, khởi nghĩa,
cách mạng, xung đột dân sự
– Bom, mìn, thủy lôi hoặc các phương tiện chiến tranh khác
Rủi ro đình công, nổi loạn và bạo động (Strike, Riots
and Civil Commontions Risks)
239
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
b. Căn cứ hoạt động của bảo hiểm:
– b.3. Rủi ro không được bảo hiểm (Excluded Risks): Các
rủi ro không được bảo hiểm, không bồi thường trong bất
kỳ trường hợp nào. Gồm:
1.Hành vi sai trái, cố ý hay lỗi của người được bảo hiểm (the
Insured’s fault)
2.Chậm trễ (Delay): cho dù chậm trể là do một rủi ro được
bảo hiểm
3.Thị trường giảm giá hoặc mất thị trường
4.Bao bì không đúng qui cách/đóng gói hàng hoá không đầy
đủ, không thích hợp
5.Vi phạm nguyên tắc XNK, không đầy đủ chứng từ, buôn lậu
6.Yếu kém tài chính/ không đủ khả năng thanh toán của
người chuyên chở
240
RỦI RO HÀNG HÓA CC ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại
b. Căn cứ hoạt động của bảo hiểm:
– b.3. Rủi ro không được bảo hiểm (tt)
• 7. Tàu đi chệch hướng (Deviation) trừ trường hợp
chệch hướng hợp lý và vì lý do nhân đạo
• 8. Nội tỳ hay tổn thất do bản chất của hàng hoá
• 9. Hao hụt tự nhiên (Franchise)
• 10. Tàu không đủ khả năng đi biển (Unseaworthiness
Vessel)
241
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
1. Khai niệm
Tổn thất (Loss, Damage, Average): Những
thiệt hại, hư hỏng, mất mát của đối tượng bảo
hiểm do rủi ro gây ra
Là hậu quả của rủi ro
Trong bảo hiểm hàng hoá chuyên chở bằng
đường biển, người bảo hiểm chỉ bồi thường
những tổn thất do các rủi ro được bảo hiểm
gây ra. Đây là các rủi ro được thỏa thuận.
242
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại tổn thất
a. Căn cứ vào mức độ và quy mô tổn thất:
–a.1.Tổn thất bộ phận (Partial Loss): Một phần lô
hàng được bảo hiểm bị tổn thất
–Tổn thất bộ phận có thể là:
Giảm giá trị
Giảm số lượng
Giảm trọng lượng
Giảm thể tích
243
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại tổn thất
a. Căn cứ vào mức độ và quy mô tổn thất (tt):
–a.2.Tổn thất toàn bộ (Total loss): toàn bộ lô hàng
bảo hiểm bị tổn thất – TT toàn bộ thực sự (Actual total): 100% lô hàng thật sự bị tổn
thất được bồi thường bằng số tiền bảo hiểm
– TT toàn bộ ước tính: TT chưa hoàn toàn nhưng không thể
tránh khỏi tổn thất toàn bộ thực sự hoặc giá trị phần còn lại <
chi phí khắc phục Từ bỏ hàng
Lưu ý:
Luật TM Pháp: >85% được coi là TTTB
Luật TM Việt Nam : 100% được coi là TTTB
244
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại tổn thất
+ Từ bỏ hàng (Abandonment) – Là hành động của người được bảo hiểm từ bỏ mọi
quyền lợi của mình đối với hàng hóa để được bồi thường
toàn bộ. Quyền sở hữu hàng hoá sẽ được chuyển cho
người bảo hiểm
– + Nguyên tăc từ bỏ hàng:
- Tuyên bố từ bỏ hàng bằng văn bản gửi cho công ty BH
- Chỉ được từ bỏ hàng khi hàng hóa còn trên đường
- Từ bỏ hàng khi hàng chưa tổn thất toàn bộ thực tế
- Khi từ bỏ hàng được chấp nhận thì không thể thay đổi
Ngoài ra: Chủ tàu từ bỏ tàu thì chủ hàng được phép từ bỏ
hàng
Im lặng không có nghĩa là……đồng ý (?)
245
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
Từ bỏ hàng khi có tổn thất toàn bộ ước tính
Người được BH Người CC Thông báo
TT TBUT
Người BH
Không chấp nhận Chấp nhận
Thông bao từ bỏ hang
Bồi thường TT BP
+ Chi phí giảm TT
Thông
bao để
người
được BH
giảm TT
Bồi thường 100%
Nhận phần còn lại
lô hàng
Cân nhăc
246
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại tổn thất
b. Căn cứ vào quyền lợi trách nhiệm đối với tổn
thất
–b.1. Tổn thất riêng (Particular Average)
Là những thiệt hại, mất mát do các rủi ro bất ngờ,
ngẫu nhiên bên ngoài gây nên
Chỉ gây ra thiệt hại đối với từng quyền lợi
Tổn thất riêng bao gồm: những thiệt hại do rủi ro gây ra
và chi phí tổn thất riêng (Chi phí để khắc phục hậu quả,
ngăn ngừa tổn thất)
Tổn thất riêng xảy ra đối với ai người đó chịu. Nếu do
rủi ro được bảo hiểm gây ra thì người bảo hiểm sẽ bồi
thường (cả thiệt hại và chi phí tổn thất riêng)
247
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại tổn thất
b.2.Tổn thất chung (G/A-General Average) Khái niệm: là tổn thất xảy ra trong trường hợp có sự
hy sinh hay chi phí bất thường, được tiến hành một cách cố ý và hợp lý vì an toàn chung của các quyền lợi trên tàu trong hành trình trên biển
Đặc trưng của tổn thất chung: Hành động mang tính hữu ý, tự nguyện của thuyền viên,
thuyền trưởng
Hy sinh, chi phí phải đặc biệt, bất thường; là thiệt hại trực tiếp từ hành động tổn thất chung;
Hành động hợp lý,
Tai họa phải có khả năng thực sự xảy ra và nghiêm trọng
Phải vì an toàn chung
Xảy ra trên biển
248
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại tổn thất
b.2.Tổn thất chung (General Average) Cấu thành của tổn thất chung: 2 bộ phận
– Hy sinh tổn thất chung (G/A sacrifices): Thiệt hại, chi phí trực tiếp từ hành động tổn thất chung
– Chi phí tổn thất chung (G/A expenditure):
» + Chi phí cứu nạn?
» + Chi phí tạm thời sửa chữa tàu
» + Chi phí tại cảng lánh nạn
» + Chi phí tăng thêm về lương của sỹ quan thuỷ thủ và nhiên liệu?
» + Tiền lãi của số tiền được công nhận là tổn thất chung, với lãi suất là 7%/năm được tính đến hết 3 tháng sau ngày phát hành bản phân bổ tổn thất chung (g/a adjustment)?
Tổn thất chung = Hy sinh TTC + Chi phí TTC
249
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại tổn thất
Thủ tục giải quyết tổn thất chung:
Tuyên bố tổn thất chung
Lam khang nghị hang hải
(nêu cần)
Mời GĐ viên giam định TT
của hang hoa va của tau
Gửi giấy cam đoan đóng
góp TT chung cho chủ hang
Chỉ định chuyên viên tính
toan, phân bổ TT chung
Nhận giấy cam đoan đóng góp TT
chung (Average Guarrantee), kê
khai gia trị hh (nêu có yêu cầu)
Có BH
Chuyển công ty
BH để Hdẫn điên
vào, Cty BH ký vào
Mang giấy cam
đoan đóng góp TT
chung khi nhận
hàng
Không BH
Điên, ký cam đoan
đóng góp TT
chung
Ký quỹ/Yêu cầu
NH bảo lanh thi
mới được nhận
hàng
Chủ tau / thuyên trưởng Chủ hang
250
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
2. Phân loại tổn thất
b. Căn cứ vào quyền lợi trách nhiệm đối với tổn thất
– b.2.Tổn thất chung (General Average)(tt) Luật lệ giải quyết tổn thất chung: Được qui định trong hợp
đồng vận tải. Hiện nay hầu hết các vận đơn đều qui định
áp dụng qui tắc York Antwerp 1974/1994/2004
Qui tắc York Antwerp 1974/1994/2004 bao gồm các nhóm
điều khoản và nội dung sau: – Điều kiện đánh chữ (A-G): Qui định những vấn đề chung về
tổn thất chung như định nghĩa tổn thất chung, hành động tổn
thất chung, nguyên tắc tính toán, phân bổ tổn thất chung.
– Điều kiện đánh số La mã (I-XXII) Qui định các trường hợp hy
sinh và chi phí tổn thất chung cụ thể
– Các điều khoản giải thích
– Điều khoản tối cao: Hy sinh và chi phí tổn thất chung phải hợp
lý
251
TỔN THẤT HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN
b.2.Tổn thất chung (General Average)(tt)
Những thay đổi chủ yếu của Quy tắc York- Antwerp năm 2004:
+ Quy tắc VI: chi phí cứu hộ bị loại trư khỏi tổn thất chung
+ Loại bỏ nguyên tắc 2: Các chi phí vì lợi ích chung sẽ bị loại bỏ
=> Quy tắc XI: tiền lương của sỹ quan thuỷ thủ trong thời gian tàu
lưu lại cảng lánh nạn sẽ không được đưa vào tổn thất chung, tuy
nhiên chi phí nhiên liệu và phụ tùng thay thế vẫn được đưa vào tổn
thất chung
+ Khoản lãi 2% trong quy tắc XX bị bãi bỏ
+ Lãi suất trong quy tắc XXI vẫn được duy trì nhưng không phải là
7% mà sẽ được Uỷ ban hàng hải quốc tế (CMI) ấn định hàng năm.
+ Thời hiệu tố tụng: 1 năm kể tư ngày bản tính toán phân bổ tổn thất
chung được công bố, hoặc 6 năm kể tư ngày kết thúc hành trình
trong đó đã xảy ra tổn thất chung. Tuy nhiên các bên vẫn có thể thoả
thuận kéo dài thời hạn trên.
252
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
1. Khái quát về các điều kiện bảo hiểm
– a. Khái niệm: Điều kiện bảo hiểm là những qui định về phạm vi trách nhiệm của người bảo hiểm đối với những rủi ro và tổn thất của đối tượng bảo hiểm
– b. Các ĐKBH của ILU (Institute of London Underwiters):
Institute of Cargo Clauses- ICC 1963 gồm 05 ĐK
– FPA (Free from Particular Average)
– WA (with Particular Average)
– AR (All Risks)
– Institute War Clauses
– Institute Strikes, Riots and Civil Commotion
ICC 1982 gồm 05 điều kiện chính: A, B, C, Institute War Clauses và Institute Strikes Clauses
253
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
1. Khái quát về các điều kiện bảo hiểm (tt)
– c. Các điều kiện bảo hiểm của Việt Nam
QTC 1965 - BTC: gồm 3 điều kiện FPA, WA và AR giống ICC 1963 của ILU
QTC 1990 – BTC: gồm 3 điều kiện A. B. và C
QTC 1995 và QTCB 1998 của Bảo Việt gồm 3 điều kiện A, B, C (không có ĐK BH chiến tranh và đình công)
• Trong các bộ điều kiện bảo hiểm của Việt Nam thì QTCB 1998 của Bảo Việt là hoàn thiện nhất
• Khi mua bảo hiểm theo các điều kiện bảo hiểm của QTC, ngoài việc lựa chọn điều kiện bảo hiểm gốc (A, B hoặc C) có thể mua thêm bảo hiểm chiến tranh hoặc bảo hiểm đình công
254
2. Nôi dung cac ĐKBH A, B, C theo ICC 1982 của ILU
Điều kiện Nội dung
A
B
C
- Cháy, nổ
- Tàu, thuyền bị mắc cạn, chạm đáy, chìm đắm, lật úp
- Đâm va của tàu, thuyền, PTVT với bất kỳ vật thể bên ngoài
- Phương tiện chuyên chơ đường bộ bị lật đổ hay trật bánh
- Dỡ hàng tại cảng lánh nạn
- Hy sinh tổn thất chung
- Ném hàng xuống biển hoặc nước cuốn trôi.
- Động đất, núi lửa phun, sét đánh,
- Nước biển, sông, hồ xâm nhập vào tàu, thuyền, phương tiện vận chuyển, thùng
chứa, xe hàng hoặc nơi chứa hàng
- Nước cuốn khỏi tàu, phương tiện chơ hàng
- Tổn thất toàn bộ của bất cứ kiện hàng nào rơi khỏi mạn, rơi mất trong khi xếp,
dỡ, chuyển tải.
- Thời tiết xấu
- Hành động sai trái.
- Cướp biển.
- Các rủi ro đặc biệt.
a. Cac rủi ro được bảo hiểm: trong 3 điêu kiện A, B, C
255
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
2. Nội dung các ĐKBH A, B, C theo ICC 1982
của ILU(tiếp)
–b. Các rủi ro loại trừ:
–- Điều khoản loại trừ rủi ro về tình trạng không
đủ khả năng đi biển hoặc không thích hợp
(Unseaworthiness and Unfit Exclusion Clause
–- Điều khoản loại trừ các rủi ro chiến tranh
(War Exclusion Clause)
–- Điều khoản loại trừ rủi ro đình công (Strikes
Exclusion Clauses)
256
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
2. Nội dung các ĐKBH A, B, C theo ICC 1982 của ILU(tiếp)
–c. Thời hạn bảo hiểm Điều khoản vận chuyển: Bảo hiểm bắt đầt có hiệu lực
khi hàng hoá rời khỏi kho/nơi để hàng qui định, tiếp tục hiệu lực trong quá trình vận chuyển thông thường và kết thúc khi: – Giao hàng vào kho/nơi để hàng cuối cùng qui định
– Kho/nơi để hàng để phân phối hoặc để hàng ngoài hành trình vận chuyển thông thường
– Hết 60 ngày sau khi dỡ hàng tùy trường hợp nào đến trước
Tàu chệch hướng, chậm trễ, dỡ hàng buộc… theo HĐVT: Bảo hiểm vẫn tiếp tục có hiệu lực
257
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
c. Thời hạn bảo hiểm (Duration) theo các điều kiện BH A,B,C
của ICC 1982 của ILU
Giao hàng
kho, nơi
chứa hang
nơi nhận qui
định trong
HĐ BH
Kho, nơi chứa
hang nơi đi
Caíng dåî haìng qui
định Caíng bäúc haìng
qui định
Kho nơi
phân phối,
chứa hang
ngoài hành
trình cc bình
thường
Exit
60 ngày sau
Dỡ hang/băt đầu
vc nơi khac
Exit Start Exit
HH rời
khỏi kho
Hanh trinh cc t.thường Hiệu lực của BH Chú giải:
1 2 3
258
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
–c. Thời hạn bảo hiểm (tt) Điều khoản kết thúc hợp đồng vận tải: Do sự cố ngoài
kiểm soát của người được bảo hiểm, hợp đồng vận tải kết thúc không đúng địa điểm qui định, kết thúc sớm hơn trường hợp trên thì bảo hiểm kết thúc hiệu lực trừ khi có thông báo tiếp tục bảo hiểm, nộp thêm phí bảo hiểm khi: – Hàng hoá được bán, giao hoặc hết hạn 60 ngày
– Trong thời hạn 60 ngày hàng hoá được gửi tiếp đi nơi khác
Điều khoản thay đổi hành trình: sau khi bảo hiểm có hiệu lực, địa điểm đến thay đổi bởi người được BH: BH chỉ tiếp tục có hiệu lực khi người được Bh thông báo kịp thời cho người BH, thõa thuận các ĐK khác và phí BH
259
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
–d. Phạm vi thời gian, không gian bảo hiểm
Tình huống ngoài khả năng của người được BH
Giao hàng
kho, nơi
chứa hang
nơi nhận qui
định trong
HĐ BH
Kho, nơi chứa
hang nơi đi
Caíng dåî haìng
qui định Caíng bäúc
haìng qui định
Start
Exit
HH rời
khỏi kho
Hanh trinh cc t.thường Hiệu lực của BH Chú giải:
HĐ VT
kêt thúc
Thông bao/thỏa thuận
Bán/
giao hàng/
60 ngày
Exit
Giống t/h (1)
Gửi tiêp hang (60 ngay)
260
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
–5. Điều khoản khiếu nại:
Điều khoản lợi ích bảo hiểm:
– Để được bồi thường, người được bảo hiểm phải có lợi ích
bảo hiểm khi xảy ra tổn thất
– Bồi thường những tổn thất cho dù tổn thất xảy ra trước khi
ký hợp đồng bảo hiểm trừ khi người được BH biết tổn thất
đã xảy ra và người BH không biết tổn thất đã xảy ra
Điều khoản chi phí gửi tiếp hàng:
– Nếu do rủi ro được bảo hiểm, hành trình bảo hiểm kết thúc
trước khi đến địa điểm qui định thì nguời bảo hiểm chịu chi
phí mà người được bảo hiểm bỏ ra hợp lý để xếp dỡ, lưu
kho bãi và gửi tiếp hàng đến địa điểm đến qui định trong
hợp đồng bảo hiểm
261
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
–5. Điều khoản khiếu nại (tt) Điều khoản giá trị tăng thêm:
– Nếu người bảo hiểm mua BH giá trị tăng thêm cho lô hàng thì giá trị thỏa thuận lô hàng = Số tiền BH theo HĐ BH này + Số tiền BH tất cả các HĐ bảo hiểm tăng thêm khác
– Bồi thường theo tỷ lệ Số tiền bảo hiểm theo HĐ/Giá trị thỏa thuận
– Người được bảo hiểm có nghĩa vụ cung cấp bằng chứng về số tiền BH theo các HĐ BH khác
Điều khoản Giảm/hạn chế tổn thất: – Người được bảo hiểm phải áp dụng các biện pháp hợp lý để
ngăn ngừa/ hạn chế tổn thất. Người bảo hiểm sẽ bồi hoàn chi phí ngăn ngừa, hạn chế tổn thất đó
262
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
3. Nội dung các ĐKBH chiến tranh và đình công theo ICC 1982 của ILU
–a. Điều kiện BH chiến tranh dùng cho hàng hoá CCBĐB Rủi ro được bảo hiểm – Chiến tranh, nội chiến, cách mạng, nổi loạn, khởi nghĩa hoặc
xung đột dân sự phát sinh từ những biến cố đó hoặc bất kỳ hành động thù địch nào gây ra bởi hay chống lại một thế lực thù địch
– Bị chiếm đoạt, bị tịch thu, bị kiềm chế hoặc bị giữ lại phát sinh từ các biến cố nói trên và hậu quả của chúng hoặc âm mưu tiến hành các hoạt động đó
– Mìn, ngư lôi, bom hoặc các vũ khí chiến tranh khác còn sót lại
– Đóng góp tổn thất chung
263
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
–a. Điều kiện BH chiến tranh dùng cho hàng hoá CCBĐB Thời hạn BH: Bắt đầu có hiệu lực khi đối tượng bảo
hiểm hay 1 phần đối tượng bảo hiểm được xếp lên tàu và kết thúc khi:
– Đối tượng bảo hiểm hay 1 phần được dỡ khỏi tàu biển tại cảng hoặc nơi dỡ hàng cuối cùng, hoặc
– Hết hạn 15 ngày kể từ nửa đêm của ngày tàu đến cảng hoặc nơi dỡ hàng cuối cùng tùy trường hợp nào đến trước
– Tại cảng/địa điểm cuối cùng tàu chạy tiếp: nếu có yêu cầu tiếp tục BH thì bảo hiểm tiếp tục có hiệu lực
– Tàu ghé cảng/nơi dọc đường để dỡ hàng, chuyển tải sang tàu, máy bay khác, dỡ hàng tại cảng lánh nạn: nếu có yêu cầu bảo hiểm tiếp tục có hiệu lực trong vòng 15 ngày và tiếp tục có hiệu lực kể từ khi hàng hoá được xếp xuống tàu/lên máy bay để chở tiếp
264
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
a. Điều kiện BH chiến tranh dùng cho hàng hoá CCBĐB
BH không
có hiệu lực
Trường hợp 1
Trường hợp 2
Sau 15 ngày tàu đến
cảng dỡ hàng cuối cùng.
Lưu ý: Nếu
đến cảng dỡ
tàu chạy tiếp
thì sẽ lặp lại
trách nhiệm
BH theo chu
kỳ trên nếu
có thông báo
cho bảo
hiểm và nộp
phí.
BH có hiệu lực 15
ngày kể cả dỡ lên bờ
Caíng bäúc haìng
qui định
Caíng dỡ haìng qui định
265
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
3. Nội dung các ĐKBH chiến tranh và đình công theo
ICC 1982 của ILU
–b. Điều kiện BH đình công dùng cho hàng hoá
CCBĐB
Rủi ro được BH: mất mát, hư hỏng của đối tượng bảo
hiểm do:
– Người đình công, công nhân bị cấm xưởng hoặc những
người tham gia gây rối loạn lao động, bạo động hoặc nổi
dậy của dân chúng
– Bất kỳ kẻ khủng bố nào hoặc người nào hành động vì mục
đích chính trị
– Tổn thất chung và chi phí cứu nạn
Thời hạn bảo hiểm: Giống các điều kiện BH A, B, C
266
CÁC ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM HÀNG HÓA
Các điều kiện BH QTCB 1998 của Việt Nam
• Các rủi ro được BH, các rủi ro loại trừ
• Phạm vi thời gian, không gian bảo hiểm: Giống
ICC 82
267
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM HÀNG HÓA
CHUYÊN CHỞ BẰNG ĐƯỜNG BIỂN
Khái niệm và tính chất
Phân loại hợp đồng bảo hiểm
Nội dung của hợp đồng bảo hiểm
Nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng bảo
hiểm
Thủ tục ký kết hợp đồng bảo hiểm
268
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
1. Khai niệm va tính chất HĐ BH
a. Khái niệm
– Hợp đồng bảo hiểm hàng hoá CC BĐB là sự thỏa
thuận giữa người bảo hiểm và người được bảo hiểm,
theo đó người bảo hiểm cam kết bồi thường cho người
được bảo hiểm những mất mát, hư hỏng hay trách
nhiệm liên quan đến bảo hiểm do các rủi ro được thỏa
thuận gây ra, còn người được bảo hiểm cam kết trả phí
b. Tính chất: Là một hợp đồng bảo hiểm hàng hải:
• Có tính chất bồi thường
• Có tính tín nhiệm: Nguyên tắc lợi ích bảo hiểm, nguyên
tắc trung thực tuyệt đối, nguyên tắc “mất hay không
mất”
• Có thể chuyển nhượng được
269
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
2. Phân loại hợp đồng bảo hiểm
a. Hợp đồng bảo hiểm chuyến: HĐ BH 1 chuyến hàng từ 1 nơi đến 1 nơi ghi trên HĐ
Phạm vi, giới hạn trách nhiệm của người BH: kho đến
kho
Hình thức của HĐ BH chuyến:
– Giấy chứng nhận BH (Insurance Certificate): là chứng từ
người BH cấp cho người được bảo hiểm trên cơ sở HĐ BH,
cho mỗi chuyến hàng cụ thể. Chỉ có 1 mặt
– Đơn BH (Insurance Policy): Chứng từ người BH cấp cho
người được bảo hiểm, chứng minh cho HĐ BH đã được xác
lập. Đơn bảo hiểm gồm 2 mặt. Mặt trước: thông tin về hàng
hoá, hành trình, tàu…; mặt sau: thể lệ, điều kiện BH
270
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
2. Phân loại hợp đồng bảo hiểm
–a. Hợp đồng bảo hiểm chuyên:
Tính chất pháp lý của Chứng thư bảo hiểm và Đơn bảo
hiểm: Tùy thuộc vào luật pháp, tập quán của mỗi quốc
gia
– Mỹ: Cả hai có giá trị pháp lý như nhau
– Anh: Chỉ căn cứ vào Đơn BH để giải quyết tranh chấp
– QTC: Cả hai được coi như hợp đồng bảo hiểm
HĐ bảo hiểm chuyến và thanh toán bằng L/C:
– Ngày ghi trên I/P không muộn hơn ngày bốc hàng hoặc ngày
nhận hàng để xếp
– Đồng tiền: Trùng với L/C, xuất trình trọn bộ hoặc bản gốc duy
nhất (a sole original)
271
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
2. Phân loại hợp đồng bảo hiểm
b. Hợp đồng bảo hiểm bao: Hợp đồng bảo hiểm nhiều chuyến hàng trong 1 thời
gian nhất định (1 năm)
Áp dụng: Khối lượng hàng hoá XNK khối lượng lớn,
chuyên chở nhiều chuyến trong 1 khoảng thời gian
Lợi ích của hợp đồng bảo hiểm bao:
– Người được bảo hiểm: Giảm thời gian mua bảo hiểm, phí bảo
hiểm thấp, nếu không thông báo kịp từng chuyến hàng cụ thể
vẫn được bồi thường
– Người bảo hiểm: thu phí bảo hiểm trong thời hạn BH
272
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
2. Phân loại hợp đồng bảo hiểm
b. Hợp đồng bảo hiểm bao (Open
policy/Floating policy/ Open cover) Nội dung hợp đồng bảo hiểm bao: Chỉ qui định những
vấn đề cơ bản như:
– Tên hàng được bảo hiểm
– Loại tàu chuyên chở hàng hoá
– Cách tính giá trị bảo hiểm, số tiền tối đa cho mỗi chuyến
– Đkiện bảo hiểm, cách tính, nộp phí bảo hiểm, thủ tục bồi
thường, chứng từ bảo hiểm, hạn ngạch bảo hiểm…
Nội dung cụ thể từng chuyến hàng sẽ được thể hiện
trong đơn bảo hiểm hoặc giấy chứng nhận bảo hiểm
273
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
3. Nôi dung hợp đồng bảo hiểm
a. Mặt trước
1. Tên, địa chỉ, số tài khoản của các bên
2. Tên hàng hóa bảo hiểm, loại bao bì, cách đóng
gói, ký hiệu, số hiệu, trọng lượng, thể tích,..
3. Loại tàu chuyên chở: tên, tuổi, cờ, trọng tải,
dung tích
4. Cách xếp hàng trên tàu
5. Cảng đi, cảng đến, cảng chuyển tải
6. Ngày gửi hàng
7. Ngày phương tiện vận tải bắt đầu hành trình
274
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
3. Nôi dung hợp đồng bảo hiểm
a. Mặt trước (tt)
8. Điều kiện bảo hiểm
9. Trị giá bảo hiểm hay số tiền bảo hiểm (V hoặc A)
Giá trị BH (V)= giá hàng hoá (FOB) + Phí vận tải (F)+ Phí bảo hiểm (I) + (a)lãi dự tính (10%) = CIF + a
V = (C+F) / (1-R); nêu mua BH có cả phần lãi dự định thì Vlãi = (C+F)(1+a)/(1-R)
Số tiền bảo hiểm (A): về nguyên tắc A≤B
A=V=(C+F)(1+a)/(1-R); Nếu A<B: STB = GTTT x A/V
Hợp đồng bảo hiểm bao: có thể qui định hạn ngạch BH
10. Phí bảo hiểm
Phí bảo hiểm = Tỷ lệ phí BH (R) x Số tiền BH (A)
A=V I = RxV hay I =(C+F)(1+a)/(1-R)
A< V I = RxA
275
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
3. Nôi dung hợp đồng bảo hiểm
a. Mặt trước (tt)
11. Tỷ lệ phí bảo hiểm (R)
Tỷ lệ phí bảo hiểm: R = R1 + R2 + R3
R1: Tỷ lệ phí bảo hiểm ĐK BH gốc: RA, RB, hoặc RC
R2: Tỷ lệ phí BH các rủi ro mua thêm/mua kèm:
- Rủi ro chiến tranh hoặc đình công
- Các rủi ro đặc biệt (Mua kèm khi mua ĐK B
hoặc C)
R3: Tỷ lệ phụ phí BH:
- Phụ phí tàu già
- Phụ phí tuyến đường
- Phụ phí chuyển tải sang mạn
- Phụ phí chuyển tiếp nội địa
276
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
3. Nôi dung hợp đồng bảo hiểm
Cách tính phụ phí bảo hiểm
R2 = (RA – RB)x15%
Trong đó:
R3 là tỷ lệ phí bảo hiểm mua theo rủi ro phụ
RA là tỷ lệ phí bảo hiểm theo điều kiện bảo hiểm A
RB là tỷ lệ phí bảo hiểm theo điều kiện bảo hiểm B
12. Nơi giám định tổn thất
13. Nơi thanh toán tiền bồi thường
14. Ký tên, đóng dấu
277
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
3. Nôi dung hợp đồng bảo hiểm
b. Mặt sau
Nghĩa vụ cơ bản của các bên trong hợp đồng BH
• Người bảo hiểm:
Công khai qui tắc, thể lệ, điều kiện bảo hiểm, phí BH
Bồi thường nhanh chóng, đầy đủ
Bảo vệ quyền lợi của người được bảo hiểm đối với người thứ ba
Áp dụng biện pháp phòng ngừa, hạn chế tổn thất
• Người được bảo hiểm
Mua bảo hiểm cho hàng hoá càng sớm càng tốt, nộp phí bảo hiểm đúng, đủ
Thông báo mọi thông tin về đối tượng bảo hiểm, sự thay đổi, tăng thêm rủi ro
Khi có tổn thất: thông báo cho người bảo hiểm, yêu cầu giám định, áp dụng biện pháp ngăn ngừa, hạn chế tổn thất, lập các chứng từ cần thiết, bảo lưu quyền khiếu nại đối với người thứ ba, báo cho người bảo hiểm để làm các thủ tục như Average Bond/ A.G
278
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
4. Nghĩa vụ của cac bên
• Người bảo hiểm
– 1. Cấp đơn hay giấy chứng nhận bảo hiểm cho
chủ hàng, người được bảo hiểm sau khi đã thu
phí bảo hiểm. Đơn này là bằng chứng của hợp
đồng bảo hiểm được ký kết .
– 2. Bồi thường khi tổn thất xảy ra trong thời hạn
quy định sau khi nhận được văn bản đòi bồi
thường đối với những rủi ro được bảo hiểm gây
ra .
279
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
4. Nghĩa vụ của cac bên
– Người được bảo hiểm
1. Nộp phí bảo hiểm
2. Cung cấp các thông tin cần thiết
3. Kịp thời thông báo tổn thất,
4. Kịp thời có những biện pháp cần thiết để đề phòng và
hạn chế tổn thất .
5. Bảo lưu quyền khiếu nại đối với người khác (người
thứ 3)
6. Kịp thời chuyển nhượng quyền đòi bồi thường cho
công ty bảo hiểm
280
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
5. Thủ tục ký hợp đồng bảo hiểm
Đối với Hợp đồng bảo hiểm chuyến:
Giấy yêu cầu BH
(theo mẫu)
Thông bao thông tin cụ
thể vê chuyên hang
Người BH cấp đơn BH
cho người BH
Người ban
Giao hàng
Người mua
Nhận được
thông báo
giao hàng
HĐ BH
được
xac lập Nôp phí BH
281
HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM
5. Thủ tục ký hợp đồng bảo hiểm
Đối với Hợp đồng bảo hiểm bao:
Ký kêt HĐ BH bao
Thông bao thông tin cụ
thể vê chuyên hang
Người BH cấp chứng thư
BH cho người được BH
Người ban
Giao hàng
Người mua
Nhận được
thông báo
giao hàng
Đơn BH
hoặc giấy
chứng
nhận BH
Nôp phí BH
(theo thỏa thuận)
282
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT,
KHIẾU NẠI VÀ BỒI THƯỜNG
TT tại cảng đên hoặc
cảng dọc đường
Người được BH yêu
cầu giam định
Giam định: nguyên
nhân va mức đô TT
Giấy chứng nhận GĐ
hoặc biên bản GĐ
Khiêu nại
đồi bồi thường
Bồi thường
TT
283
THỦ TỤC KHI PHÁT HIỆN TỔN THẤT
ĐỐI VỚI NGƯỜI ĐƯỢC BẢO HIỂM
• Hàng thiếu, tổn thất rõ rệt:
Yêu cầu người giao hàng giám định , khiếu nại người
giao hàng (người chuyên chở, Cảng…)
Không ký nhận biên bản nhận hàng hoàn hảo
• Nghi ngờ tổn thất: Container hỏng, seal hỏng…
Ghi nhận tình trạng vào biên bản nhận hàng làm cơ sở
khiếu nại về sau/lập thư dự kháng
Thông báo cho người giao hàng trong vòng 3 ngày
• Trường hợp tổn thất thuộc phạm vi bảo hiểm: yêu
cầu người bảo hiểm giám định, bồi thường
284
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Khái niệm:
– Giám định tổn thất là việc làm của chuyên gia giám định của người bảo hiểm hoặc công ty giám định được người bảo hiểm ủy quyền nhằm xác định nguyên nhân và mức độ tổn thất làm cơ sở cho việc bồi thường
Chứng thư giám định tổn thất: sau khi giám định, người giám định sẽ cấp chứng thư giám định. Chứng thư có hai loại:
• Giấy chứng nhận giám định (Survey Certificate)
• Biên bản giám định (Survey Report): Là văn bản đầy đủ hơn, gồm cả tiếng Việt và tiếng Anh. Là chứng từ làm căn cứ để tiến hành xem xét bồi thường Phải đảm bảo tính trung thực, chính xác, rõ ràng và cụ thể
285
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Qui trình giám định:
Người được BH yêu
cầu giam định
Chấp nhận yêu cầu
giam định
Chỉ định Giam định
viên
Tiên hanh giam định
tại hiện trường
Chứng thư
Giam định
286
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Qui trình giám định: • Người bảo hiểm xem xét chấp nhận hay từ chối yêu cầu
giám định Xem xét tổn thất thuộc phạm vi bảo hiểm hay không
Các chứng từ đầy đủ hay không
• Nếu yêu cầu của người được bảo hiểm đảm bảo 2 tiêu
chí trên thì chấp nhận yêu cầu được giám định và chỉ
định giám định viên để giám định tổn thất
• Chỉ định giám định viên Giám định viên: Do các tổ chức bảo hiểm chỉ định hoặc
do các công ty bảo hiểm chỉ định chính giám định viên
của công ty mình
Giám định viên phải độc lập với các quyền lợi liên quan
để đảm bảo tính khách quan của kết quả giám định
287
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Giám định viên:
•Nhiệm vụ của giám định viên:
Ghi nhận chính xác, trung thực các thiệt hại
Đề xuất biện pháp bảo quản; hạn chế, phòng ngừa tổn thất
Thông tin cho người bảo hiểm (Giám định viên chỉ định)
•Nguyên tắc thực hiện công việc của Giám định viên:
Không được phép xác nhận rủi ro
Chỉ giám định những tổn thất thuộc phạm vi bảo hiểm, khi bảo hiểm còn hiệu lực
Đối chiếu các chứng từ cần thiết khác tránh nhầm lẫn
Trường hợp phức tạp có thể mời chuyên gia hàng hóa
Giám định khi có tổn thất rõ rệt hoặc có dấu hiệu tổn thất, Không giám định hàng nguyên đai, nguyên kiện
288
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Giám định tại hiện trường:
• Chuẩn hiện trường giám định:
Đối chiếu thời gian, địa điểm yêu cầu giám định
Sự có mặt của các bên liên quan
Lên kế hoạch với các bên liên quan (Cảng, đại lý
tàu biển, chủ hàng…) để đảm bảo tiến hành giám
định.
• Tiến hành giám định:
Kiểm tra bao bì, đóng gói và tình trạng bên ngoài
của hàng hóa (qui cách, chất lương, vật liệu làm
bao bì, ký mã hiệu…)
Kiểm tra bên trong kiện: sắp xếp, chèn lót, hư hỏng
hàng hoá bên trong…
289
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Giám định tại hiện trường:
• Tiến hành giám định (tt)
Lấy mẫu phân tích, chụp hình làm cơ sở về sau (nếu
cần)
• Phân loại và xác định mức độ tổn thất:
Xác định hàng hoá bị thiếu, hư hỏng, mức độ hư hỏng
theo từng loại hàng. Cần chú ý:
– Trường hợp thiếu số lượng: Đối chiếu P/L, hóa đơn, xét khả
năng đóng nhầm hàng từ kiện nọ sang kiện kia, người bán
không gửi/gửi thiếu hàng; xác đinh rõ kiểu, loại hàng thiếu
– Trường hợp thiếu trọng lượng: Đối chiếu B/L, xét hao hụt tự
nhiên, thủy phần, tạp chất, sự không đồng đều trọng lượng…
cân để xác định trọng lượng thiếu hụt
290
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Xác định hàng hoá thiếu, hư hỏng, mức độ hư hỏng
theo từng loại hàng. Cần chú ý: (tt)
– Trường hợp hàng hư hỏng:
» Xác định số lượng, trọng lượng hư hỏng theo
từng loại
» Xác định mức độ hư hỏng, xét giá trị thực của
hàng hoá để xác định giá trị còn lại, khả năng
đưa vào sử dụng mục đích khác, khả năng sửa
chữa, chính lý, thay thế bộ phận, giảm giá trị
sau khi thay thể, sửa chữa
291
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Giám định tại hiện trường (tt):
• Xác định nguyên nhân tổn thất:
Xác định nguyên nhân tổn thất: Qui trách nhiệm
Để chính xác: xem xét kỹ hiện trường, thu thập
đầy đủ chứng cứ, ghi nhận đầy đủ các vấn đề liên
quan, đối chiếu các chứng từ liên quan
Xác định nguyên nhân tổn thất trên cơ sở:
– Tính chất hàng hoá và bao bì, đóng gói
– Đặc điểm phương tiện và hành trình chuyên chở
– Dạng, mức độ tổn thất
– Tình hình bốc dỡ, chất xếp, lưu kho, chuyển tải
– Tình hình giao nhận của các bên liên quan
292
GIÁM ĐỊNH TỔN THẤT
Lập chứng thư giám định
• Chứng thư giám định là căn cứ để xét duyệt bồi thường
hoặc từ chối bồi thường
Trung thực, chính xác, rõ ràng cụ thể.
Các số liệu dẫn chứng không mâu thuẩn với nội
dung các tài liệu, chứng từ mà biên bản dẫn chiếu
• Ngoài yêu cầu trả lời những câu hỏi in sẵn trong biên
bản giám định cần liên hệ các vấn đề sau:
Tài liệu sử dụng để tham khảo, dẫn chứng, đối chiếu
Những phát hiện riêng của Giám định viên từ hiện vật,
hiện trường
Ý kiến của chuyên gia về hàng hoá
Dẫn chứng tài liệu kiểm nghiệm (Kết quả phân tích),
hình ảnh hiện trường
293
KHIẾU NẠI ĐÒI BỒI THƯỜNG
Hồ sơ khiếu nại đòi bồi thường:
• Gồm nhiều chứng từ khác nhau. Phải chứng
minh được:
Người khiếu nại có lợi ích bảo hiểm
Hàng hoá đã được bảo hiểm, tổn thất thuộc 1 rủi
ro được bảo hiểm
Giá trị, số tiền bảo hiểm
Mức độ tổn thất
Số tiền đòi bồi thường
Đảm bảo để người bảo hiểm đòi được người thứ
3 bồi thường (Thực hiện nguyên tắc thế quyền)
294
KHIẾU NẠI ĐÒI BỒI THƯỜNG
Hồ sơ khiếu nại đòi bồi thường: • Các chứng từ bắt buộc phải có: Đơn bảo hiểm hoặc giấy chứng nhận bảo hiểm
(bản gốc)
Thư khiếu nại ghi rõ số tiền đòi bồi thường
B/L (gốc) và hợp đồng thuê tàu nếu có
Hóa đơn thương mại (C/I)
Hóa đơn các chi phí khác (nếu có)
Giấy chứng nhận chất lượng, số lượng/trọng
lượng
Biên bản kết toán nhận hàng với tàu (ROROC:
Report on Receipt of Cargo)
Phiếu đóng gói (Packing List)
295
KHIẾU NẠI ĐÒI BỒI THƯỜNG
Hồ sơ khiếu nại đòi bồi thường:
• Các chứng từ bắt buộc phải có: (tt) Văn bản, chứng từ liên quan đến việc đòi bên thứ ba
có trách nhiệm bồi thường và trả lời của họ (nếu có)
Kháng nghị hàng hải (Sea Protest) hoặc Nhật ký hàng hải (Log Book)
• Các chứng khác cần phải có tùy trường hợp tổn thất: Nếu đòi bồi thường tổn thất chung:
– Văn bản tuyên bố tổn thất chung
– Bản tính toán, phân bổ tổn thất chung (General Average Adjustment)
– Các văn bản liên quan khác như: Average Bond, Average Guarantee, …
296
KHIẾU NẠI ĐÒI BỒI THƯỜNG
• Các chứng khác cần phải có tùy trường hợp tổn thất: Hàng hư hỏng, đổ vỡ, thiếu hụt, giảm phẩm chất
cần: – Biên bản giám định (Survey Report) do người bảo hiểm
cấp
– Biên bản hàng hư hỏng, đổ vỡ (COR: Cargo Outturn Report)
– Biên bản đổ vỡ, hư hỏng do cảng gây nên
– Thư dự kháng (Letter of Reservation) khi tổn thất không rõ rệt
Nếu đòi bồi thường hàng thiếu nguyên kiện cần: – Bản kết toán nhận hàng với tàu (ROROC)
– Giấy chứng nhận hàng thiếu (Certificate of Short Overlanded Cargo) do đại lý tàu biển cấp
– Kết toán lại của cảng (Correction Sheet) nếu có
297
KHIẾU NẠI ĐÒI BỒI THƯỜNG
Hồ sơ khiếu nại đòi bồi thường:
• Yêu cầu về hồ sơ khiếu nại đòi bồi thường:
Các chứng từ phải hợp lệ
Nội dung rõ ràng, đầy đủ, thuyết phục
Sự thống nhất giữa các chứng từ, không mâu
thuẩn
Câu chữ, con số phải rõ ràng, không sửa chữa,
tẩy xóa
Có bằng chứng pháp lý cụ thể
298
KHIẾU NẠI ĐÒI BỒI THƯỜNG
Thời hạn khiếu nại:
• 2 năm kể từ ngày có tổn thất hoặc phát hiện
tổn thất
• Hồ sơ phải gửi đến công ty bảo hiểm trong
vòng 9 tháng để người bảo hiểm kịp thời khiếu
nại các bên có liên quan
299
BỒI THƯỜNG
Nguyên tắc bồi thường:
• Bồi thường bằng tiền, không bồi thường bằng hiện
vật.
• Phạm vi trách nhiệm: giới hạn trong số tiền bảo hiểm
cộng thêm các chi phí khác:
Chi phí cứu hộ, giám định
Chi phí đánh giá, bán lại hàng hoá bị tổn thất
Chi phí đòi người thứ ba bồi thường
Tiền đóng góp tổn thất chung
• Khấu trừ thu nhập của người được bảo hiểm từ việc
bán hàng tổn thất và được người thứ ba bồi thường
• Thực hiện nguyên tắc thế quyền
300
BỒI THƯỜNG
Cách tính toán, bồi thường tổn thất:
• Tổn thất toàn bộ
TT toàn bộ thực sự: Bồi thường bằng số tiền bảo
hiểm (A) hoặc giá trị bảo hiểm (V) (nếu A = V)
TT toàn bộ ước tính:
– Chấp nhận từ bỏ hàng: Bồi thường giống tổn thất toàn
bộ thực sự
– Nếu người được bảo hiểm không từ bỏ hàng hoặc từ bỏ
hàng nhưng người bảo hiểm không chấp nhận: Bồi
thường như tổn thất bộ phận
301
BỒI THƯỜNG
Cách tính toán, bồi thường tổn thất (tt):
• Tổn thất bộ phận:
Về nguyên tắc: Số tiền bồi thường P được xác định
– V1: Giá trị lô hàng khi nguyên vẹn ở cảng dỡ
– V2: Giá trị lô hàng sau khi đã bị tổn thất
Cụ thể ở Việt Nam, thường tính toán bồi thường như
sau:
– Bồi thường hàng tổn thất do đổ vỡ, thiếu hụt, hư hỏng, giảm
phẩm chất mà biên bản giám định xác định được tỷ lệ tổn
thất:
P = m x A (m: tỷ lệ tổn thất)
P = V1 – V2
x A V1
302
BỒI THƯỜNG
Cách tính toán, bồi thường TT(tt):
• Tổn thất bộ phận:
Cụ thể ở Việt Nam, thường tính toán bồi thường
như sau:
– Biên bản chỉ ghi số lượng, trọng lượng thiếu hụt:
- T2: Trọng lượng, số lượng hàng thiếu hụt
- T1: Trọng lượng, số lượng hàng hóa theo hợp đồng
– Bồi thường mất nguyên kiện: P = Số kiện x đơn giá/kiện
– Nếu không xác định được đơn giá thì bồi thường như
thiếu số lượng, trọng lượng như trên
P = T2
x A T1
303
BỒI THƯỜNG
Cách tính toán, bồi thường tổn thất(tt):
• Bồi thường tổn thất chung:
Hy sinh tổn thất chung
Đóng góp tổn thất chung
• Bồi thường các chi phí khác
Thời hạn thanh toán tiền bồi thường:
–30 ngày kể từ ngày người bảo hiểm nhận
được hồ sơ khiếu nại hợp lệ
304
BÄÖI THÆÅÌNG Caïch tênh tiãön bäöi thæåìng
Bäöi thæåìng täøn tháút chung: 1. Tênh trë giaï TTC = Hy sinh TTC+Chi phê TTC 2. Tênh täøng giaï trë chëu phán bäø TTC = Trë gêa taìu+Trë
giaï haìng-TT riãng xaíy ra træåïc 3. Tênh tyí lãû chëu phán bäø trong TTC= Trë giaï TTC/Täøng
trë giaï chëu phán bäø TTC 4. Tênh säú tiãön âoïng goïp cuía caïc bãn 5. Thanh toaïn kãút quaí taìi chênh 6. Kiãøm tra kãút quaí
305
BÄÖI THÆÅÌNG Caïch tênh tiãön bäöi thæåìng
Ví dụ Một tàu trị giá $100,000 chở hàng trị giá $100,000, cước phí vận chuyển trị giá $5,500 chủ tàu đã thu. Trong hành trình vận chuyển tàu bị mắc cạn phải sửa chữa mất $5000, hàng bị hỏng trị giá S6500. Để thoát cạn tàu phải ném hàng xuống biển trị giá $15,000, tàu hoạt động quá công suất làm nồi hơi bị hỏng phải sửa chữa mất $4,500. Về đến cảng tàu tuyên bố tổn thất chung. Hãy phân bổ tổn thất chung.
Việc tính toán như sau:
Tổng giá trị tổn thất chung = 15,000 + 4,500 = $19,500
Tổng giá trị chịu phân bổ = (100,000 – 5000) + (100,000 – 6,500) = S188,500
Tỷ lệ đóng góp = 19,500/188,500 = 0.1
Số tiền phải đóng góp của từng quyền lợi:
Tàu = 95,000 X 0.1 = $9,500
Hàng = 93,500 X 0.1 = $9350
KINH DOANH BẢO HIỂM
TRONG HỘI NHẬP
KTQT
PHẦN 3
„ Cuoái naêm 2006, Vieät nam ñaõ trôû thaønh
thaønh vieân thöù 150 cuûa WTO. BH laø moät
trong nhöõng lónh vöïc ñi ñaàu trong cam keát
môû cöûa thò tröôøng dòch vuï khi hoäi nhaäp
quoác teá.
„ Kinh doanh BH trong giai ñoaïn hoäi nhaäp
quoác teá caàn phaûi tuaân thuû nhöõng thoâng leä,
nguyeân taéc quoác teá veà lónh vöïc dòch vuï
nhö sau:
1.3. MOÄT SOÁ CAÙC NGUYEÂN TAÉC VEÀ
HOAÏT ÑOÄNG KDBH TRONG HOÄI
NHAÄP KTQT
„ Nguyeân taéc MFN ñöôïc hieåu laø neáu moät nuôùc
daønh cho moät nöôùc thaønh vieân moät söï ñoái xöû
öu ñaõi naøo ñoù thì nöôùc naøy cuõng phaûi daønh
söï öu ñaõi ñoù cho taát caû caùc thaønh vieân khaùc.
„ Ñaây laø nguyeân taéc neàn taûng quan troïng
nhaát khi hoäi nhaäp quoác teá.
1.3.1. Nguyeân taéc Toái hueä quoác
(MFN-Most favoured nation):
„ Nguyeân taéc naøy quy ñònh caùc thaønh vieân phaûi
daønh cho caùc dòch vuï vaø caùc nhaø cung caáp dòch
vuï nöôùc ngoaøi söï ñoái xöû gioáng nhö hoï daønh cho
dòch vuï vaø caùc nhaø cung caáp dòch vuï töông töï
trong nöôùc.
Ví duï: neáu Chính Phuû Vieät Nam cho pheùp coâng
ty BH nhaân thoï trong nöôùc trieån khai saûn phaåm
BH höu trí thì cuõng phaûi cho caùc coâng ty BH
nhaân thoï nöôùc ngoaøi trieån khai loaïi saûn phaåm
naøy.
1.3.2 Nguyeân taéc ñaõi ngoä quoác gia
(NT-National treatment):
1.3.3. Nguyeân taéc tieáp caän thò tröôøng
Phöông thöùc 1: Cung öùng qua bieân giôùi-dòch vuï
ñöôïc cung caáp töø moät nöôùc sang moät nöôùc thaønh
vieân khaùc maø khoâng caàn hieän dieän thöông maïi
taïi caùc nöôùc thaønh vieân ñoù
- Phöông thöùc 2: Tieâu duøng ngoaøi laõnh thoå-theo
ñoù moãi nöôùc thaønh vieân phaûi ñeå cho caùc phaùp
nhaân vaø theå nhaân nöôùc mình ñöôïc söû duïng dòch
vuï do thöông nhaân cuûa caùc nöôùc thaønh vieân khaùc
cung öùng ôû ngoaøi laõnh thoå nöôùc mình.
1.3.3. Nguyeân taéc tieáp
caän thò tröôøng:(tt)
Phöông thöùc 3: Hieän dieän thöông maïi - moãi nöôùc
thaønh vieân phaûi ñeå cho thöông nhaân cung öùng
dòch vuï cuûa caùc nöôùc thaønh vieân khaùc laäp coâng ty,
chi nhaùnh coâng ty taïi nöôùc mình ñeå kinh doanh
dòch vuï.
Phöông thöùc 4: Hieän dieän theå nhaân-moãi nöôùc
thaønh vieân phaûi ñeå cho coâng daân caùc nöôùc thaønh
vieân khaùc vaøo hoaït ñoäng cung caáp dòch vuï ôû
nöôùc mình.
Moät laø, baûo veä vaø thuùc ñaåy söï phaùt trieån
caùc coâng ty BH trong nöôùc thoâng qua
nhöõng chính saùch thích hôïp trong khuoân
khoå ñaõ cam keát vôùi quoác teá, chaáp nhaän
caïnh tranh laønh maïnh ngay trong thò
tröôøng Vieät nam.
1.4. MOÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC CÔ
BAÛN CUÛA HOÄI NHAÄP KINH TEÁ
QUOÁC TEÁ TRONG LÓNH VÖÏC
BH ÔÛ VIEÄT NAM
1.4. MOÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC CÔ BAÛN
CUÛA HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ
TRONG LÓNH VÖÏC BH ÔÛ VIEÄT
NAM:(tt)
Hai laø, taän duïng ñeán möùc cao nhaát nhöõng
öu theá, öu ñaõi maø cam keát quoác teá daønh
cho caùc quoác gia ñang phaùt trieån ñaõ ñöôïc
ghi nhaän trong caùc hieäp öôùc ñaøm phaùn hoäi
nhaäp, nhaèm taêng cöôøng baûo veä caùc nhaân
toá trong nöôùc, khuyeán khích vieäc tieáp thu
kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc thaønh vieân
khaùc coù coâng ngheä hieän ñaïi hôn.
1.4. MOÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC CÔ BAÛN
CUÛA HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ
TRONG LÓNH VÖÏC BH ÔÛ VIEÄT
NAM:( tt)
Ba laø, ñoàng thôøi vôùi vieäc baûo hoä cho ngaønh
BH trong nöôùc phaùt trieån caàn taïo ra moät saân
chôi coâng baèng cho caùc coâng ty BH thuoäc
moïi thaønh phaàn kinh teá hoaït ñoäng theo cô
cheá thò tröôøng. Tieán ñeán töøng böôùc loaïi boû
caùc chính saùch phaân bieät, ñoái xöû khoâng coâng
baèng giöõa coâng ty BH trong nöôùc vaø nöôùc
ngoaøi vaø giöõa caùc coâng ty BH caùc kinh
doanh treân thò tröôøng Vieät nam.
1.4. MOÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC CÔ BAÛN
CUÛA HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ
TRONG LÓNH VÖÏC BH ÔÛ VIEÄT
NAM:(tt)
Boán laø, trong khi xaây döïng moâi tröôøng phaùp
lyù cho kinh doanh BH nhö luaät phaùp, chính
saùch, cheá ñoä, phaûi caân nhaéc ñeán caùc thoâng
leä, taäp quaùn,ñieàu öôùc quoác teá trong lónh vöïc
BH
Caàn chuù yù traùnh söï maâu thuaãn hay söï khoâng
oån ñònh do phaûi thay ñoåi caùc quy ñònh luaät
phaùp trong nöôùc khi kyù keát caùc ñieàu öôùc
quoác teá hay gia nhaäp caùc toå chöùc quoác teá coù
lieân quan.
1.4. MOÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC CÔ BAÛN
CUÛA HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ
TRONG LÓNH VÖÏC BH ÔÛ VIEÄT
NAM( tt)
Naêm laø, cô sôû cuûa vieäc hoäi nhaäp lónh vöïc
BH döïa treân luaät phaùp hieän haønh cuûa
Nhaø Nöôùc ta, ñoàng thôøi töøng böôùc ñieàu
chænh cho thích hôïp, traùnh gaây xaùo troän
lôùn daãn ñeán maát oån ñònh moâi tröôøng vaø
chính saùch.
1.4. MOÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC CÔ BAÛN
CUÛA HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ
TRONG LÓNH VÖÏC BH ÔÛ VIEÄT
NAM( tt)
Saùu laø, lónh vöïc BH khi hoäi nhaäp ñöôïc
ñaët trong khuoân khoå hoäi nhaäp taøi chính ôû
Vieät nam ñeå töø ñoù thieát keá nhöõng böôùc
ñi naèm trong loä trình vaø muïc tieâu cuûa loä
trình hoäi nhaäp veà kinh teá, taøi chính.
1.4. MOÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC CÔ BAÛN
CUÛA HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ
TRONG LÓNH VÖÏC BH ÔÛ VIEÄT NAM
( tt)
Baûy laø, tích cöïc tham khaûo vaø hoïc hoûi
kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc khaùc, ñaëc bieät
laø nhöõng nöôùc trong khu vöïc vaø nhöõng
nöôùc coù hoaøn caûnh kinh teá xaõ hoäi töông
ñoàng vôùi Vieät Nam.