Ngữ văn Lớp 6 - TUẦN 25

http://vantieuhoc.com

PHƯƠNG PHÁP TẢ NGƯỜI

I/ PHƯƠNG PHÁP VIẾT MỘT ĐOẠN VĂN BÀI VĂN TẢ NGƯỜI

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

I/ I/ Ph­¬ng ph p viÕt mét ®o¹n v¨n, bµiPh­¬ng ph p viÕt mét ®o¹n v¨n, bµi v¨n t¶ ng­êiv¨n t¶ ng­êi::

1/ T×m hiÓu c¸c ®o¹n v¨n 1/ T×m hiÓu c¸c ®o¹n v¨n SG K/5 9 -6 0 -6 1SG K/5 9 -6 0 -6 1

•• §o¹n 1§o¹n 1: T¶ ng­êi chÌo thuyÒn v­ît th¸c: T¶ ng­êi chÌo thuyÒn v­ît th¸c•• §o¹n 2§o¹n 2: T¶ ch©n dung «ng cai gian gi¶o: T¶ ch©n dung «ng cai gian gi¶o•• §o¹n 3§o¹n 3: T¶ hai ng­êi trong keo vËt : T¶ hai ng­êi trong keo vËt

a) a) Yªu cÇuYªu cÇu::→→ X c ®Þnh ®èi t­îng miªu t¶:X c ®Þnh ®èi t­îng miªu t¶:

•• T¶ ch©n dung: ®o¹n 2T¶ ch©n dung: ®o¹n 2•• T¶ ng­êi g¾n víi c«ng viÖc: ®o¹n 1 + 3T¶ ng­êi g¾n víi c«ng viÖc: ®o¹n 1 + 3

Câu h iỏCâu h iỏ

Tìm (gạch chân) những hình ảnh, chi tiết tiêu biểu ở 3 đoạn văn Tìm (gạch chân) những hình ảnh, chi tiết tiêu biểu ở 3 đoạn văn

SGK/59-60-61SGK/59-60-61

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Đoạn 1:Đoạn 1: D­îng H­¬ng Th­ nh­ mét pho t­îng ®ång ®óc, c¸c b¾p D­îng H­¬ng Th­ nh­ mét pho t­îng ®ång ®óc, c¸c b¾p

thÞt cuån cuén, hai hµm rng c¾n chÆt, quai hµm b¹nh ra, thÞt cuån cuén, hai hµm rng c¾n chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo gièng nh­ mét hiÖp sÜ cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo gièng nh­ mét hiÖp sÜ cña Tr­êng S¬n oai linh hïng vÜ. D­îng H­¬ng Th­ ®ang v­ît cña Tr­êng S¬n oai linh hïng vÜ. D­îng H­¬ng Th­ ®ang v­ît th c kh c h¼n D­îng H­¬ng Th­ ë nhµ, nãi n ng nhá nhÎ, tÝnh th c kh c h¼n D­îng H­¬ng Th­ ë nhµ, nãi n ng nhá nhÎ, tÝnh nÕt nhu m×, ai gäi còng v©ng v©ng d¹ d¹. nÕt nhu m×, ai gäi còng v©ng v©ng d¹ d¹. (Vâ Qu¶ng)(Vâ Qu¶ng)

Trả lời:Trả lời:

Đoạn 1Đoạn 1:: D­îng H­¬ng Th­ D­îng H­¬ng Th­ nh­ mét pho t­îng ®ång ®ócnh­ mét pho t­îng ®ång ®óc, c¸c , c¸c b¾p b¾p

thÞt cuån cuénthÞt cuån cuén, hai , hai hµm rng c¾n chÆthµm rng c¾n chÆt, , quai hµm b¹nh raquai hµm b¹nh ra, , cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo gièng nh­ mét hiÖp sÜ cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo gièng nh­ mét hiÖp sÜ cña Tr­êng S¬n oai linh hïng vÜcña Tr­êng S¬n oai linh hïng vÜ. D­îng H­¬ng Th­ ®ang v­ît . D­îng H­¬ng Th­ ®ang v­ît th c kh c h¼n D­îng H­¬ng Th­ ë nhµ, th c kh c h¼n D­îng H­¬ng Th­ ë nhµ, nãi n ng nhá nhÎ, tÝnh nãi n ng nhá nhÎ, tÝnh nÕt nhu m×nÕt nhu m×, ai gäi còng v©ng v©ng d¹ d¹. , ai gäi còng v©ng v©ng d¹ d¹. (Vâ Qu¶ng)(Vâ Qu¶ng)

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Đoạn 1: D­îng H­¬ng Th­ nh­ mét pho t­îng ®ång ®óc, c¸c b¾p thÞ cuån cuén, D­îng H­¬ng Th­ nh­ mét pho t­îng ®ång ®óc, c¸c b¾p thÞ cuån cuén,

hai hµm r¨ng c¾n chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo hai hµm r¨ng c¾n chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo gièng nh­ mét hiÖp sÜ cña Tr­êng S¬n oai linh hïng vÜ. D­îng H­¬ng Th­ ®ang v­gièng nh­ mét hiÖp sÜ cña Tr­êng S¬n oai linh hïng vÜ. D­îng H­¬ng Th­ ®ang v­ît th¸c kh¸c h¼n D­îng H­¬ng Th­ ë nhµ, nãi n¨ng nhá nhÎ, tÝnh nÕt nhu m×, ai gäi ît th¸c kh¸c h¼n D­îng H­¬ng Th­ ë nhµ, nãi n¨ng nhá nhÎ, tÝnh nÕt nhu m×, ai gäi còng v©ng v©ng d¹ d¹. -còng v©ng v©ng d¹ d¹. - (Vâ Qu¶ng )-(Vâ Qu¶ng )-

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

• Ngoại hình: như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa…

• Hành động: ghì trên ngọn sào.• Tính tình: nhỏ nhẹ, nhu mì, ai gọi cũng vâng

vâng dạ dạ.=> tập trung miêu tả nhân vật kết hợp với hành

động nên sử dụng nhiều động từ, tính từ, từ láy.

1. Xét ví dụ:a, ví dụ 1: Tả Dượng Hương Thư.

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Đoạn 2Đoạn 2: : Cai Tø lµ mét ng­êi ®µn «ng thÊp vµ gÇy, tuæi ®é Cai Tø lµ mét ng­êi ®µn «ng thÊp vµ gÇy, tuæi ®é

bèn l m, n m m­¬i. MÆt l·o vu«ng nh­ng hai m hãp l¹i. D­íi bèn l m, n m m­¬i. MÆt l·o vu«ng nh­ng hai m hãp l¹i. D­íi cÆp l«ng mµy læm chæm trªn gß x­¬ng, lÊp l nh ®«i m¾t cÆp l«ng mµy læm chæm trªn gß x­¬ng, lÊp l nh ®«i m¾t gian hïng. Mòi l·o gå sèng m­¬ng dßm xuèng bé r©u mÐp lóc gian hïng. Mòi l·o gå sèng m­¬ng dßm xuèng bé r©u mÐp lóc nµo còng h×nh nh­ cè giÊu giÕm, ®Ëy ®iÖm c¸i måm toe nµo còng h×nh nh­ cè giÊu giÕm, ®Ëy ®iÖm c¸i måm toe toÐt tèi om nh­ cöa hang, trong ®ã ®ám ®ang mÊy chiÕc toÐt tèi om nh­ cöa hang, trong ®ã ®ám ®ang mÊy chiÕc rng vµng hîm cña.rng vµng hîm cña. (Lan Khai)(Lan Khai)

Trả lời:Trả lời:

Đoạn 2Đoạn 2: : Cai Tø lµ mét Cai Tø lµ mét ng­êi ®µn «ng thÊpng­êi ®µn «ng thÊp vµ vµ gÇygÇy, , tuæi ®é tuæi ®é

bèn l m, n m m­¬ibèn l m, n m m­¬i. . MÆtMÆt l·o l·o vu«ngvu«ng nh­ng hai nh­ng hai m hãpm hãp l¹i. D­íi l¹i. D­íi cÆp l«ng mµy læm chæm trªn gß x­¬ngcÆp l«ng mµy læm chæm trªn gß x­¬ng, , lÊp l nh ®«i m¾t lÊp l nh ®«i m¾t gian hïnggian hïng. . MòiMòi l·o l·o gå sèng m­¬nggå sèng m­¬ng dßm xuèng dßm xuèng bé r©u mÐpbé r©u mÐp lóc lóc nµo còng h×nh nµo còng h×nh nh­ cè giÊu giÕm, ®Ëy ®iÖmnh­ cè giÊu giÕm, ®Ëy ®iÖm c¸i måm toe c¸i måm toe toÐt tèi om nh­ cöa hangtoÐt tèi om nh­ cöa hang, trong ®ã , trong ®ã ®ám ®ang®ám ®ang mÊy chiÕc mÊy chiÕc rng vµng hîm cñarng vµng hîm cña.. (Lan Khai)(Lan Khai)

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Đoạn 2Đoạn 2: : Cai Tø lµ mét ng­êi Cai Tø lµ mét ng­êi

®µn «ng thÊp vµ gÇy, tuæi ®µn «ng thÊp vµ gÇy, tuæi ®é bèn l m, n m m­¬i. MÆt ®é bèn l m, n m m­¬i. MÆt l·o vu«ng nh­ng hai m hãp l·o vu«ng nh­ng hai m hãp l¹i. D­íi cÆp l«ng mµy læm l¹i. D­íi cÆp l«ng mµy læm chæm trªn gß x­¬ng, lÊp chæm trªn gß x­¬ng, lÊp l nh ®«i m¾t gian hïng. l nh ®«i m¾t gian hïng. Mòi l·o gå sèng m­¬ng dßm Mòi l·o gå sèng m­¬ng dßm xuèng bé r©u mÐp lóc nµo xuèng bé r©u mÐp lóc nµo còng h×nh nh­ cè giÊu còng h×nh nh­ cè giÊu giÕm, ®Ëy ®iÖm c¸i måm giÕm, ®Ëy ®iÖm c¸i måm toe toÐt tèi om nh­ cöa toe toÐt tèi om nh­ cöa hang, trong ®ã ®ám ®ang hang, trong ®ã ®ám ®ang mÊy chiÕc rng vµng hîm mÊy chiÕc rng vµng hîm cña.cña. --(Lan Khai)-(Lan Khai)-

b, Ví dụ 2: Tả Cai Tứ.

• Một người đàn ông gian hùng.

• Đặc điểm: tuổi độ 45-50, mặt vuông, hai má hóp, cặp lông mày lổm chổm, đôi mắt gian hùng, mũi gò sống mương, cái mồm toe toét, mấy chiếc răng vàng hợm...

=> Đặc tả chân dung tĩnh của Cai Tứ, sử dụng ít động từ, tính từ

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Đoạn Đoạn 3:3: ¤ng ®« giµ ng­êi së t¹i, kh¨n chïng, ¸o dµi ngåi cÇm trÞch, gi¬ cao chiÕc dïi ¤ng ®« giµ ng­êi së t¹i, kh¨n chïng, ¸o dµi ngåi cÇm trÞch, gi¬ cao chiÕc dïi trèng s¬n son gâ m¹nh xuèng mÆt trèng ba tiÕng thËt ®anh, thËt gißn tá ý nhËn lêi. trèng s¬n son gâ m¹nh xuèng mÆt trèng ba tiÕng thËt ®anh, thËt gißn tá ý nhËn lêi. Qu¾m §en quay ra ®øng gi÷a xíi. Ngay lóc Êy, «ng C¶n Ngò còng tõ trªn thÒm cao b­íc Qu¾m §en quay ra ®øng gi÷a xíi. Ngay lóc Êy, «ng C¶n Ngò còng tõ trªn thÒm cao b­íc xuèng. TiÕng reo hß bèn phÝa tøc th× næi lªn Çm Çm.xuèng. TiÕng reo hß bèn phÝa tøc th× næi lªn Çm Çm. Ngay nhÞp trèng ®Çu, Qu¾m §en ®· l¨n x¶ vµo «ng C¶n Ngò ®¸nh r¸o riÕt. Râ Ngay nhÞp trèng ®Çu, Qu¾m §en ®· l¨n x¶ vµo «ng C¶n Ngò ®¸nh r¸o riÕt. Râ rµng lµ anh muèn dïng c¸i søc lùc ®­¬ng trai cña m×nh lÊn l­ít «ng ta vµ muèn h¹ «ng ta rµng lµ anh muèn dïng c¸i søc lùc ®­¬ng trai cña m×nh lÊn l­ít «ng ta vµ muèn h¹ «ng ta rÊt nhanh b»ng nh÷ng thÕ ®¸nh thËt l¾t lÐo, hãc hiÓm. Anh vên t¶, ®¸nh h÷u, dø trªn, rÊt nhanh b»ng nh÷ng thÕ ®¸nh thËt l¾t lÐo, hãc hiÓm. Anh vên t¶, ®¸nh h÷u, dø trªn, ®¸nh d­íi, tho¾t biÕn, tho¾t ho¸ kh«n l­êng. Tr¸i l¹i, «ng C¶n Ngò th× xem ra cã vÎ l¹i lê ®¸nh d­íi, tho¾t biÕn, tho¾t ho¸ kh«n l­êng. Tr¸i l¹i, «ng C¶n Ngò th× xem ra cã vÎ l¹i lê ngê, chËm ch¹p; d­êng nh­ «ng lóng tóng tr­íc nh÷ng ®ßn ®¸nh liªn tiÕp cña Qu¾m §en. ngê, chËm ch¹p; d­êng nh­ «ng lóng tóng tr­íc nh÷ng ®ßn ®¸nh liªn tiÕp cña Qu¾m §en. Hai tay «ng lóc nµo còng thÊy dang réng ra, ®Ó s¸t xuèng mÆt ®Êt, xoay xoay chèng Hai tay «ng lóc nµo còng thÊy dang réng ra, ®Ó s¸t xuèng mÆt ®Êt, xoay xoay chèng ®ì. Keo vËt xem ch¸n ng¾t […]. ¤ng C¶n Ngò bçng b­íc hôt, mÊt ®µ chói xuèng. Qu¾m ®ì. Keo vËt xem ch¸n ng¾t […]. ¤ng C¶n Ngò bçng b­íc hôt, mÊt ®µ chói xuèng. Qu¾m §en ®· nh­ mét con c¾t luån qua hai c¸nh tay «ng C¶n Ngò «m lÊy mét bªn ch©n «ng, §en ®· nh­ mét con c¾t luån qua hai c¸nh tay «ng C¶n Ngò «m lÊy mét bªn ch©n «ng, bèc lªn. Ng­êi xem bèn phÝa xung quanh reo hß å c¶ lªn. Th«i thÕ lµ «ng C¶n Ngò ng· bèc lªn. Ng­êi xem bèn phÝa xung quanh reo hß å c¶ lªn. Th«i thÕ lµ «ng C¶n Ngò ng· råi, nhÊt ®Þnh ng· råi. Cã khoÎ b»ng voi th× còng ph¶i ng·.råi, nhÊt ®Þnh ng· råi. Cã khoÎ b»ng voi th× còng ph¶i ng·. TiÕng trèng vËt dån lªn, gÊp rót, giôc gi·. ¤ng C¶n Ngò vÉn ch­a ng·. ¤ng ®øng TiÕng trèng vËt dån lªn, gÊp rót, giôc gi·. ¤ng C¶n Ngò vÉn ch­a ng·. ¤ng ®øng nh­ c©y trång gi÷a xíi tr­íc nh÷ng cÆp m¾t kinh dÞ cña ng­êi xem. Cßn Qu¾m §en th× nh­ c©y trång gi÷a xíi tr­íc nh÷ng cÆp m¾t kinh dÞ cña ng­êi xem. Cßn Qu¾m §en th× ®ang loay hoay gß l­ng l¹i, kh«ng sao bª næi c¸i ch©n «ng C¶n Ngò. C¸i ch©n tùa b»ng ®ang loay hoay gß l­ng l¹i, kh«ng sao bª næi c¸i ch©n «ng C¶n Ngò. C¸i ch©n tùa b»ng c©y cét s¾t, chø kh«ng ph¶i lµ ch©n ng­êi n÷a.c©y cét s¾t, chø kh«ng ph¶i lµ ch©n ng­êi n÷a. ¤ng C¶n Ngò vÉn ®øng nghiªng m×nh nh×n Qu¾m §en må h«i, må kª nhÔ nh¹i d­¤ng C¶n Ngò vÉn ®øng nghiªng m×nh nh×n Qu¾m §en må h«i, må kª nhÔ nh¹i d­íi ch©n. Lóc l©u, «ng míi thß tay xuèng n¾m lÊy khè Qu¾m §en nhÊc bæng anh ta lªn, íi ch©n. Lóc l©u, «ng míi thß tay xuèng n¾m lÊy khè Qu¾m §en nhÊc bæng anh ta lªn, coi nhÑ nhµng nh­ ta gi¬ con Õch cã buéc sîi d©y ngang bông vËy. coi nhÑ nhµng nh­ ta gi¬ con Õch cã buéc sîi d©y ngang bông vËy. C¸c ®« ngåi quanh xíi ®Òu lÆng ®i tr­íc thÇn lùc ghª gím cña «ng C¶n Ngò. Th«i C¸c ®« ngåi quanh xíi ®Òu lÆng ®i tr­íc thÇn lùc ghª gím cña «ng C¶n Ngò. Th«i thÕ lµ Qu¾m §en b¹i råi. Keo vËt bÞ ®¸nh b¹i mét c¸ch nhôc nh·, cay ®¾ng qu¸ chõng. thÕ lµ Qu¾m §en b¹i råi. Keo vËt bÞ ®¸nh b¹i mét c¸ch nhôc nh·, cay ®¾ng qu¸ chõng. -(Kim L©n)--(Kim L©n)-

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

c.Ví dụ 3: Tả Cản Ngũ và Quắm Đen: Hai đô vật tài mạnh trong hội thi vật ở đền Đô.

Mở bài: Từ đầu… “ ầm ầm”.

Quang cảnh chung và các nhân vật.

=> Giới thiệu chung về quang cảnh nơi diễn ra keo vật.

Thân bài: Tiếp theo… “ngang bụng vậy.”

Diễn biến keo vật.

=> Miêu tả cử chỉ hành động.

Kết bài: Đoạn còn lại.

Suy nghĩ của mọi người.

=> Nhận xét và nêu cảm nghĩ.

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Nếu phải đặt tên cho bài văn này thì

em sẽ đặt là gì?

Nếu phải đặt tên cho bài văn này thì

em sẽ đặt là gì?

-Hội vật đền đô.

-Keo vật Cản Ngũ và Quắm Đen.

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Đoạn 1: Tả dượng Hương Thư.

Người chèo thuyền vượt thác Thường dùng nhiều động từ

-Đoạn 2: Tả Cai Tứ

Một ông cai gian xảo.Thường dùng nhiều tính từ

-Đoạn 3:Tả Cản Ngũ và Quắm Đen

Hai đô vật tài mạnh Thường dùng nhiều động từ

Tả người trong tư thế làm việc

Tả người trong tư thế làm việc

Đặc tả chân dung

d. Nhận xét:

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

B c c m t bài văn th ng có ba ph n:ố ụ ộ ườ ầ- M bài: gi i thi u ng i đ c t .ở ớ ệ ườ ượ ả- Thân bài: miêu t chi ti t.ả ế- K t bài: nh n xét ho c nêu c m nghĩ.ế ậ ặ ả

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

2. Ghi nh :ớ

Quá trình tả người gồm các bước:

• Xác định đói tượng cần tả: tả ai? tả làm gì?

• Tả chân dung hay tả người trong hành động.

• Quan sát lựa chọn hình ảnh tiêu biểu.

• Trình bày theo thứ tự

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

II. Luyện tập

Bài tập 1: Hãy nêu các chi tiết tiêu biểu mà em sẽ lựa chọn khi miêu tả các đối tượng sau đây:

- Một em bé chừng 4-5 tuổi.- Một cụ già cao tuổi.- Cô giáo của em đang say sưa giảng bài trên lớp.

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Bài t p 1ậ :

Hãy nêu các chi tiết tiêu biểu mà em sẽ lựa chọn khi miêu tả các đối tượng : Một em bé chừng 4 - 5 tuổi: Một cụ già cao tuổi; Cô giáo của em đang say sưa giảng bài trên lớp.

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

-Thân hình mũm mĩm.

-Da trắng hồng.

- Mắt đen lóng lánh.

-Môi đỏ chon chót…..

Một em bé từ 4-5 tuổi

Hình ảnh một cụ già.

-Da nhăn nheo, có những đốm đồi mồi.

- Tóc bạc như mây trắng.

- Mắt lờ đờ, đeo kính khi đọc sách.

- Miệng móm mém.

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Tiếng nói trong trẻo dịu dàng.

-Tay cầm phấn, chân bước chầm chậm.

- Đôi mắt lấp lánh niềm vui….

Hình ảnh cô giáo say sưa giảng bài.

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Bài 2: Lập dàn ý cho bài văn miêu tả một trong ba đối tượng trên.

Lập dàn ý cho đối tượng: cô giáo em đang say sưa giảng bài trên lớp.

+ Mở bài: giới thiệu cô giáo( dạy môn gì, tiết mấy,…)

+ Thân bài:

- Ngoại hình: cao hay thấp, đôi mắt, mái tóc, bàn tay,…

- Cử chỉ, hành động: khi giảng bài, khi ân cần nhắc nhở, khi viết bảng,…

+ Kết bài: tình cảm của em đối với cô giáo.

Bài tập về nhà:

Em hãy miêu tả chân dung một người thân mà em yêu quý nhất, từ 6-8 câu.

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Dặn dò:

- Hoàn chỉnh bài tập.

- Học bài.- Chuẩn bị bài:

“ Đêm nay Bác không ngủ”

Ng v n 6 - Ti t 92: Ph ng pháp t ng iữ ă ế ươ ả ườ

Vantieuhoc.com

Hãy vào

http://vantieuhoc.com Để tham khảo những bài văn tiểu học hay nhất