Ngm ngh v chun mc trong gio dc tri thc qua thi quc gia mn VnPH! "#$N% &'04/07/15 07:36(H)* +#,N -./-%0VN/ 1 (2 34u5 6au m7i m8a thi5 cc 3o9i thi mn Ng: vn ;m (H?@ vA (HP(/ B trCthAnh t4m iDm chE F cGa cng 3uua ,' thi mn ?n- T@a so0n trAn trBng gCi tDi ,/$ giE $.$ nhFn ,Gnh n+y- S d mn Ng vn tr thnh tm im v n c s phc tp do tnh c th ca n,rn nu khng cn thn th rt d sai lm, vp vp khi ra cng nhu lm p n. Tuy tng bj ph phn nhiu ln bi nhiu ngui v trn nhiu bnh din nhung n nay, h c ra thi, d l cp B hay cp S, Phng, trung (k c trung i hoc) li c vp vp n mc bj ph phn. My nm gn y, trnh s lp li, nhm chn ca nhng m hnh thi c k, ngui ta tmn nhng cch ra mi vi nhng ni dung, yu cu mi. iu , c lm hoc sinh, phu huynh, gio vin v du lun x hi "nng ln, phn khi hon v vic dy hoc, thi c mn Ng vn nhung vn khng trnh khi vt xe ca mt tnh trng luu cu trong ngnh GD & T: truc sau vn tr tr, km ci, vn chi l i t cc oan ny n ccoan khc. Nm hoc 2014 - 2015, vi ch truong nht nguyn ho hai ky thi, cng chng trong v ngoi ngnh GD & T nghn c trng mong lung sng mi. Nhung khi tip cn thi minh ho mn Ng vn THPT th chng ti hon ton tht vong m bo nhau rng: B GD&T li "c lm v vi vng v v "khp truc sc nng ca du lun v nhiu mt ca ngnh. Qu nhin, sau ngy thi mn Ng vn trong ky thi Tt nghip THPT nm 2015, qua bo ch, tuy cc chuyn gia b mn ny cc trung i hoc khen ly khen thi, nhung khi mi oc qua , chng ti git mnh v nhng sai phm khng th chm chuc uoc.C th ni, c hai phn ca thi, phn no cng c vn . Phn ""c hi#u c 8 yu cu uoc phn b cho vic oc hiu mi trch on vn bn 4 yu cu, theo th t t 1 n 8. Ring on trch bi tho Ht v mt hn o ca Trn ng Khoa khng tht c sc v ngh thut, tuy n p ng uoc yu cu cp nht thi s v ni dung. Song 4 yu cu m ngui ra buc th sinh phi thc hin th qu tm thung nu khng mun ni l d, l khng ng trong tm li c phn cng nhc, th thin v qu on gin. V d, sau cu hi 1, nu ngui ra thm mt v yu cu th sinh nhn xt v dng thc trnh by ca on tho (ph hop vi tung v giai iu bi ca ca tc gi) th s l mt goi tt cho cc em thc hin cc yu cu tip theo. iu ny s c ngha hon l vic bt th sinh phi chi ra v nu hiu qu ca php tu t trong cu tho "Nhng qun o long lnh nh! ng"c dt, mt kiu kim tra kin thc my mc v c l s. Nhung iu ng ni nht l cu hi 2 v 4, nhng cu hi thin v ni dung on tho. Mt th sinh c kin thc v k nng t chun v mn Ng vn, nu bnh tnh, khi oc k on tho s cm nhn uoc rng, ci quan trong m nh tho mun biu t trong on tho ny khng hn l s gian kh, nguy him. Nhng "#$o d t%n v "m&'ng c m(p no c phi l nhng tnh hung him nguy c th thungxuyn e do ngui lnh o nhu i vi ngui dn chi b ng u? iu m tc gi mun ni v ngui lnh o trong on tho ny l nhng tm tnh su kn cn uoc s chia, nhng uu tu v trch nhim, thm ch l ni c on m ho phi vuot qua ua lisinh kh cho bin o hoang vng ca T quc. Bi s m thj my mc t cu 2 nn chc chn th sinh s khng trnh khi lch lc, h khi tr li cu 4. Chot bt cui khi ngh: nu nh tho Trn ng Khoa oc uoc thi ny, chc phi "nhn nh) v ngui ta buc gii tr phi hiu tho ng nhu mt bi vn t cnh sinh hot.Nhng cu hi goi oc hiu on tho ca Trn ng Khoa mi chi l vn , cn ci on trch bi vn nghj lun Ngu*n g+c ,-u . c/ h&0m ho1 (sch 9.i t: Ng vn 22 t: 2 N;9 Gi'0 ,t Nam2 20?), thc hin 4 yu cu oc hiu tip theo, mi thc s l vn nn. Chng ti cng khng hiu ti sao, nhng ngui bin son sch Bi tp Ng vn 12 li chon mt on vn nghj lun th hin mt tu duy ti v ri nhu vy. Phi ni ngay rng, ngui ra chon mt ch hay, vn v cm ang l cu chuyn thi s uoc nhiu ngui quan tm. V th, bo gii mi xn xao khen thi n th. Tuy t uoc ci ch l ua ra mt vn "nng th sinh tm hiu, v qua , xi su vn x hi thm phn rt ro trn tr. Nhung s din t t m, phi logic, phi khoa hoc ca on vn lm hng tt ep ca ngui ra . Ngay t cu vn m u on trch, ta thy uoc s h ca ngui vit. S m m truc ht l cch dng t, li thay th khi nim. Trong T in Y hoc cng nhu T in ting Vit ph thng, hai t "cn #'nh v "h& ch2ng biut hai khi nim khc nhau. Theo T in ting Vit ca Vin Ngn ng hoc, do GS. Hong Ph ch bin, Trung tm T in hoc v NXB Nng hop tc xut bn, bn in ln th 9, 2003, t "cn bnh c nhng ngha nhusau: "@n b>nh d. 1. Nguyn nhn ca bnh.3h4 thu+c $ t5m 6 cn #'nh . 2. Tnh trng hu hng, v nhu bnh tt. Ngh&'n ng(p m tu7 l mt cn #'nh c/ .$ h& h&'n 1& (tr.118). Trong khi , cng theo cun t in ny, t "h& ch2ng uoc ch gii rng: "A+i chBng d. Tp hop nhiu triu chng cng xut hin ca bnh. Hi chng vim mng no. (tr.460). R rng, hai t ny c chi c cng mt tin gi jnh l "#'nh, cn li ni hm v ngoi din ca hai khi nim m chng biu t u khc nhau, khng th thay th cho nhau uoc. Khi hai t ny khc nhau v khi nim th du t "v8 cm v ng "t69 cm .:c c cng ngha,hai ng th "h& ch2ng v8 cm v "cn #'nh t69 cm .:c cng khng th thay th nhau. Nhung s h trm trong nht trong ng ngha cu vn nm v sau mi l iu ng bn. Theo l thung v l thuyt tm sinh hoc, khng ai c th chp nhn ci nhn jnh hm h: "H& ch2ng v8 cm;v+n l mt mh-u t6ong tc phWm >h&Hc thu4n ngo& .B. Truc khi bn lun v tnh khoa hoc ca yu cu ny, thit tung cn ni thm v cch din t ni dung yu cu ca ngui ra . Ngui ra dng gii ng "tI ,& t cu vn th hai va ni cu ny vi cu truc, nhunggii ng ny li cn m nhim chc nng hi chi, hung yu cu hnh ng ca th sinh ni dung cu th hai vo cc s th ni dung cu th nht. y, ngui lm vn s lng tng v khng r ngui ra yu cu mnh bnh lun "v cch nh5nnh(n cuc ,+ng v con ng!@& c/ nh vn Ngu4Un V&nh >h-u da trn nhng d liu "cm nh(nv ng!@& n # hng ch&B m mnh thc hin t on trch hay "#5nh lu(n; v ng!@& n # hng ch& qua on trch . S iu kin ho v nhn thc c th gy ra vic hiu lm l do hoc sinh bit r rng, v c trung, thao tc "cm nhn v thao tc "bnh lun vn xut pht t hai kiu nghj lun khc nhau. Tuy nhin, kh khn m th sinh vp phi khi phn tch din ngn ca ngui ra chua thm vo u so vi ci kh m ho bj i hi phi thc hin v yu cu km theo. R rng, khng th t mt on trch ngn trong mt truyn ngn c dung luong kh ln nhu Chic thuyn ngoi xa, bt th sinh lm ci vic nhn cy thy rng. Nu mc jnh rng th sinh hoc, nh ni dung ct truyn, tnh tit, chi tit cu chuyn th khng cn phi trch, hoc trch theo kiu nh du cu u cu cui on trch, ri yu cu ho "bnh lun. Xt v nguyn tc tip cn tc phm vn hoc theo c trung th loi, ngui ra c quyn lm nhu th. Cn nhu to iu kin thun loi cho th sinh bng mt trch on y , chnh xc nhu vy, ti sao khng yu cu ho thc hin cng mt lc hai thao tc nghj lun trn cng mt i tuong? Trong tnh hung gi jnh v mc jnh ca ngui ra cng nhu ca ngui lm bi m t ra yucu: "3S )J #5nh lu(n ngTn g"n v cch nh5n nh(n cuc ,+ng v con ng!@& c/ nh vn Ngu4Un V&nh >h-u t6ong tc phWm >h&Hc thu4n ngo& .Bl $ #uc th ,&nh ph& lm c& v&'c Xth4 #)& ,@ vo&BY T thi tt nghip THPT kim tuyn sinh i hoc, chua phi l ch soi tc lm tu, ta cng thy kh nhiu bt cp ca ngnh trong chuong trnh, phuong php dy hoc, gio ti v cch thc kim tra nh gi khng chi ca mt b mn Ng vn. Tt c, th hin mt trnh tu duy, mt ci tEm v t8m ca nhng ngui c chc trch trong ngnh gio duc. Tnh trng ny khng chi lin quan n mt ngnh m lin quan n c x hi, khng chi lin quann mt hnh thi thc x hi m lin quan n nn tng vn ho ca c dn tc, vn bj t gy khng t yu t cn bn. Nhng bt cp ni trn ca b mn Ng vn trn tt c cc khu ca qu trnh dy v hoc, nu khng uoc iu chinh kjp thi, trit th s phuong hi khng nh n nhng qu trnh vn ho x hi ca dn tc trong s nghip cng nghip ha hin i ha t nuc. Fhm Quang Gi