Sposoby komunikacji w Internecie

• Komunikatory internetowe

• IRC czyli Internet Relay Chat

• Poczta elektroniczna

Netykieta

Wykład 2

Komunikatory internetowe

• Komunikator ICQ http://www.icq.com/

– Strona polska ICQ

– Gadu- Gadu

– Tlen.pl

• Jabber http://www.jabber.org/

– WP Kontakt

– Miranda IM-PL

Komunikator internetowy (ang. Instant Messenger) - program

pozwalający na przesyłanie natychmiastowe komunikatów

(komunikacja natychmiastowa - ang. Instant Messanging)

pomiędzy dwoma lub więcej komputerami.

Od e-maili różni się tym, że rozmowy prowadzone są w czasie rzeczywistym.

Komunikatory internetoweKomunikatory internetowe powalają:

– prowadzić pogawędki na żywo,

– wysyłać krótkie wiadomości,

– śledzić obecność rozmówców w sieci.

– Najnowsze komunikatory oferują wideokonferencje lub rozmowy głosowe (VoIP)

• Różne sieci IM (różne protokoły) mają w różny sposób rozwiązane

kwestie nawiązywania połączeń czy przekazywania informacji o stanie.

• Użytkownicy w sieciach IM posiadają jednoznaczne identyfikatory, które

pozwalają na precyzyjne określenie odbiorcy komunikatów.

• Aby uzyskać identyfikator poszukiwanego użytkownika, większość sieci

IM oferuje katalogi, w których każdy z użytkowników może zamieścić

informacje o sobie - imię, nazwisko, niekiedy adres, numer telefonu czy

też inne informacje.

Komunikator ICQ

– Strona polska ICQ http://icq.com.pl/

– Gadu- Gadu http://www.gadu-gadu.pl/

– Tlen.pl http://www.tlen.pl/ - jest częścią portalu o2.pl

Możliwości:• kontaktowanie się w sposób pisemny

z drugą osobą mającą konto na ICQ,

• transfer plików na zasadzie P2P

• wysyłanie SMS-ów,

• czaty,

• wysyłanie e-kartek (Greetings Cards),

• granie w proste, flashowe gry,

• wiedeokonferencje

ICQ - pierwszy komunikator internetowy wyprodukowany

w listopadzie 1996 roku przez izraelską firmę Mirabilis.

P2P (ang. peer-to-peer -

równy z równym) - model

komunikacji w sieci

komputerowej, gwarantujący

obydwu stronom

równorzędne prawa

(w przeciwieństwie do

modelu klient-serwer).

W sieciach P2P, każdy

komputer może

jednocześnie pełnić zarówno

funkcję klienta, jak i serwera.

Jabber

– WP Kontakt http://kontakt.wp.pl/?ticaid=16a8

– Miranda IM-PL http://www.miranda.kom.pl/

Jabber to otwarty, oparty na XML, protokół komunikacji w czasie rzeczywistym oraz powiadamiania o obecności.

W Jabberze istnieje możliwość komunikacji z innymi protokołami:

Gadu-Gadu, Tlen.pl, ICQ czy MSN Messenger itp. za pomocą transportów.Transport Jabbera - bramka działająca po stronie serwera umożliwiająca

komunikację z innymi protokołami.

Protokół pochodny od Jabbera wykorzystano w polskim komunikatorze Tlen.pl,

natomiast WP kontakt jest w pełni zgodny z Jabberem.

Miranda IM to komunikator internetowy (ang. instant messenger) dla

Microsoft Windows oparty na licencji GNU GPL. http://www.miranda-im.org/

IRC http://www.mirc.com/get.html

IRC (ang. Internet Relay Chat) to usługa sieciowa umożliwiająca rozmowę na tematycznych lub towarzyskich kanałach IRC jak

również prywatną, z inną podłączoną aktualnie osobą.

Rozmowy w sieci IRC odbywają się na tzw. kanałach, z których część funkcjonuje

stale. Inne mogą być uruchamiane przez jednego użytkownika w celu porozmawiania

choćby z jedną inną osobą.

Uczestnicy nie używają zwykle w IRC swoich prawdziwych imion i

nazwisk, lecz posługują się krótkimi pseudonimami. Pseudonimy te w

gwarze IRC popularnie określa się jako nickname lub krócej nick.

• Opy, • Boty, • Splity• Lagi• Buźki • Akronimy

W Polsce obecnie cztery serwery sieci IRCNet:

- warszawski (warszawa.irc.pl),

- krakowski (krakow.irc.pl),

- lubelski (lublin.irc.pl),

- poznański (poznan.irc.pl).

Są one spięte do hub.irc.pl - będącego wyjściem polskiej

części IRCnet w świat.

http://www.artnet.com.pl/lkozicki/faq/wstep-akronimy.html

Poczta elektroniczna

• lista dyskusyjna

• lista dystrybucyjna

• Usenet

Poczta elektroniczna (e-mail) to jedna z usług internetowych, służąca do przesyłania wiadomości

tekstowych (listów elektronicznych). Obecnie do

przesyłania e-maili używany jest protokół SMTP.

SMTP to względnie prosty,

tekstowy protokół,

w którym określa się

co najmniej jednego

odbiorcę wiadomości

(w większości przypadków

weryfikowane jest jego

istnienie), a następnie

przekazuje treść

wiadomości.

Adres elektroniczny to oznaczenie

systemu teleinformatycznego

umożliwiające

porozumiewanie się za pomocą

środków komunikacji elektronicznej,

w szczególności poczty elektronicznej.

termin prawniczy (ust. z dn. 18.07.2002

o świadczeniu usług drogą elektroniczną)

UsenetUsenet News to ogólnoświatowy system grup dyskusyjnych, z którego

można korzystać przez Internet. Składa się on z wielu tysięcy grup tematycznych, ułożonych w strukturę hierarchiczną.

Ogólne nazwy 8 podstawowych gałęzi grup:

• sci - nauka, np. sci.physics

• soc - nauki i sprawy społeczne, np. soc.culture.polish

• rec - rekreacja i sport, np. grupa o rowerach: rec.bicycles

• comp - grupy związane z tematyką komputerową, np. comp.linux

• news - nowości na temat samego usenetu

• humanities - sprawy "ogólnoludzkie", np. humanities.family

• misc - tematy "uboczne", np. o szydełkowaniu

lub hodowli kanarków

• alt - grupy "dzikie" nie pasujące do reszty hierarchii,

np. alt.sex.binaries

FAQ i NetykietaFAQ (Frequently Asked Questions) - to zbiory "często

zadawanych pytań" i odpowiedzi na nie, tworzone głównie po to aby uwolnić się od ciągłego odpowiadania na stale powtarzające się i nudne (dla odpowiadającego) pytania.

http://pl.wikipedia.org/wiki/FAQ

Netykieta to zbiór zasad przyzwoitego zachowania w Internecie, swoista etykieta obowiązująca w sieci.http://pl.wikipedia.org/wiki/Netykieta

Zasady każdej netykiety niezależnie od daty jej napisania są aktualne! To, że czasem coś gdzieś w sieci zauważyłeś, nie oznacza wcale, że to jest dobre i

poprawne.

Trzy główne zasady: http://www.netykieta.prv.pl/

· myśl(!), · nie działaj na czyjąś szkodę, · nie nadużywaj.

Spam i Flood

• Spam to elektroniczne wiadomości masowo

rozsyłane do osób, które ich nie oczekują.

Najbardziej rozpowszechniony jest spam za

pośrednictwem poczty elektronicznej oraz w

Usenecie.

• Flood (ang. potop, powódź) – w informatyce

wielokrotne wysłanie tej samej wiadomości.

Dotyczy wszystkich form komunikacji tekstowej

w Internecie (chat, IRC, ICQ, Usenet).

Zachowania postrzegane jako nieetyczne.

Netykieta10 przykazań użytkownika komputera

http://www.webhelp.pl/artykuly/index.php?id=21&ac=read&roz=int

1. Nie będziesz używał komputera aby szkodzić innym.

2. Nie zakłócaj pracy na komputerach innym.

3. Nie zaglądaj bez pozwolenia do cudzych plików.

4. Nie będziesz używał komputera aby kraść.

5. Nie będziesz używał komputera do dawania fałszywego

świadectwa.

6. Nie będziesz używał ani kopiował programów, za które nie

zapłaciłeś.

7. Nie będziesz używał zasobów cudzych komputerów bez zezwolenia

(autoryzacji).

8. Nie będziesz przywłaszczał sobie wysiłku intelektualnego innych.

9. Będziesz myślał o społecznych konsekwencjach programu, który

piszesz.

10. Będziesz używał komputera z rozwaga i ostrożnością.

Jak szukać w Internecie ?W Internecie istnieją trzy podstawowe drogi wyszukiwania dokumentów i stron WWW:

1.Wyszukiwarki – np. Alta Vista, Google,

2. Multiwyszukiwarki – np. Dogpile, Search.com

3. Katalogi tematyczne – np. Yahoo, LookSmart

Różnice pomiędzy poszczególnymi typami narzędzi wyszukiwania powoli się zacierają.

Często działanie wyszukiwarek obejmuje także katalogi tematyczne.

Powstają też katalogi tematyczne skojarzone z wyszukiwarkami.

Wykład 2a

Wyszukiwarki (1)

Pozwalają wyszukiwać przy użyciu słów kluczowych, odnoszących się do danego zagadnienia.

Program komputerowy – bot, pająk lub robot – nieustannie przeszukuje sieć, a informacje o swoich „znaleziskach”

przesyła do centralnej bazy danych.

Zazwyczaj odszukany materiał jest prezentowany w postaci łączy prowadzących do zasobów.

Wady

• Podają zbyt wiele materiału (łączy) na zadany temat.

• Odszukany materiał często nie jest posortowany

• Różne wyszukiwarki mają dostęp do różnych stron dlatego konieczne

jest korzystanie z dwóch lub więcej takich narzędzi.

• Obecność płatnych ogłoszeń, które nie są odpowiednio oznaczone.

Wyszukiwarki składają się z bazy danych oraz programu wyszukiwawczego.

Wyszukiwarki (2)

Mimo iż, wyszukiwarki i katalogi stanowią różne narzędzia do wyszukiwania w Internecie, to termin "wyszukiwarka" jest używany zamiennie, ponieważ funkcjonują one bardzo podobnie.

Wyszukiwarki dostępne na stronie internetowej Cyfronetu

http://www.cyf-kr.edu.pl/uslugi_sieciowe/?a=wyszukiwarki

Wyszukiwarki / Search Robots:Ze strony Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej (WFiIS) AGH

http://www.ftj.agh.edu.pl/wfitj/search/start.html

Większość wyszukiwarek korzysta z programów nazywanych robotami ,

aby zbierać informacje o indeksowanych stronach WWW.

Programy te nie ograniczają się do "wylistowania" stron, potrafią podążać

za linkami, co sprawia, że można o nich myśleć jak

o inteligentnych agentach WWW.

Wyszukiwarki (3)

• Wyszukiwarki Krajowewww.altavista.pl - Altavista

archie.icm.edu.pl – Archie

www.pl-info.com/pl - Poland on the Net

• Wyszukiwarki Zagranicznewww.altavista.digital.com – Altavista

www.hotbot.com - HotBot

www.lycos.com - Lycos

www.netscape.com - Netscape

www.google.com - Google

webcrawler.com - WebCrawler

www.metacrawler.com - MetaCrawlerObejmuje Google, Yahoo! Search, MSNSearch, Ask Jeeves, About, MIVA, LookSmart

Wyszukiwarki dostępne na stronie internetowej Cyfronetuhttp://www.cyf-kr.edu.pl/uslugi_sieciowe/?a=wyszukiwarki

Portalewww.interia.pl - Interia FM

www.hoga.pl - Hoga

www.wow.pl - WOW!

www.ahoj.pl - Ahoj ….i inne

Katalogi oprogramowaniawww.shareware.com - Shareware

www.jumbo.com - Jumbo

www.hotfiles.com - ZD Net Software

Multiwyszukiwarki

Specjalne oprogramowanie „zatrudnia” jednocześnie kilka wyszukiwarek i przeszukuje kilka katalogów tematycznych.

Rezultaty wyszukiwania są kompilowane i prezentowane

według nazw indeksów.

Niektóre multiwyszukiwarki potrafią eliminować powtarzające się

rekordy i strony WWW o podobnej tematyce i tych samych adresach.

Postawowa zaleta – nie trzeba samodzielnie uruchamiać kolejnych

wyszukiwań przy użyciu innego narzędzia (np. kilku wyszukiwarek).http://www.searchengines.pl/wyszukiwarki_multi.php3

Multiwyszukiwarki w procesie wyszukiwania korzystają z różnych

wyszukiwarek, a więc z różnych kryteriów – nie nadają się do

formułowania bardzo złożonych i specjalistycznych zapytań.

Multiwyszukiwarki posługują się zasobami wyszukiwareki katalogów tematycznych.Nie posiadają żadnej wewnętrznej bazy danych.

Katalogi tematyczne (1)

Dzięki roli człowieka w gromadzeniu danych:

• rzadziej znajduje się nie istniejące strony,

• zakres sieci objętej katalogiem jest mniejszy,

• nowe strony trafiają nieco później.

Katalogi tematyczne są zarządzane przez zespoły ludzkie,decydujące o umieszczeniu określonych informacji w danejkategorii tematycznej.

Katalogi tematyczne składają się z programu wyszukiwawczego oraz bazy danych, tworzonych głównie przez ludzi.

Tematyczny układ katalogów sprzyja znajdywaniu rzeczowej informacji na określony temat.

Przykładowe Katalogi to:

Yahoo, LookSmart

Katalogi tematyczne (2)Katalogi mogą być:

• ogólne

• akademickie,

• płatne

• portalowe

• wortalowe

Portale są to katalogi utworzone lub przejęte

w celach zarobkowych, które przekonfigurowano

tak, aby stały się „bramami” do sieci WWW.

Portale zawierają łącza do popularnych, najróżniejszych

kategorii tematycznych oraz oferują usługi dodatkowe:

• e-mail,

• zakładanie stron WWW,

• aktualności polityczne, finansowe itp.Wortale

lub „pionowe portale”

to katalogi

o określonej tematyce. Jeśli szukasz sprawdzonych i wiarygodnychInformacji, sięgnij do źródeł bibliotecznych.Źródła te są stale uzupełniane przez specjalistów.

Spora część zasobów jest niedostępna dla wyszukiwarek (ok.. 80%).

Zasoby te tworzą „niewidzialną” lub „głęboką sieć WWW”.Widziane poprzez katalog http://www.invisible-web.net/

Jak szukać w sieci ? (1)

• Wyszukiwarki, multiwyszukiwarki i katalogi są zasobami sieci, które śledzą informacje dostępne w Internecie. Aby nie dopuszczać do otrzymania tysięcy odpowiedzi należy formułować zapytania złożone.

• Każda wyszukiwarka obsługuje po swojemu (inaczej) operatory logiczne i bazujące na meta informacjach.

Jak szukać w sieci ? (2)Podstawowe zasady dotyczące szukania to:– Szukać informacji tam, gdzie ona się znajduje, np. polskie serwisy przeszukiwać za pomocą w polskich (lub europejskich) wyszukiwarek.

– Nie dopuszczać do otrzymania tysięcy odpowiedzi -formułować zapytania złożone. Nie szukać 'rzeczownika' tylko od razu 'rzeczownika', 'rzeczownika' i 'przymiotnika'.

– Korzystać z operatorów logicznych: w niektórych wyszukiwarkach AND, OR, NOT itp, w innych "+" i "-" itp. Bardzo cenne są operatory: url: link: site: title: itp.

– Do przeszukiwań wybierać hasła najbardziej reprezentatywne i najbardziej specyficzne dla danego tematu

– Nie podchodzić do wyników szukania bezkrytycznie -często dobrze jest dotrzeć do strony głównej znalezionego serwisu, by dowiedzieć się więcej.

Jak szukać w sieci ? (3)• Podstawowe wyszukiwanie polega na wpisaniu w oknie wyszukiwarki słów lub fraz

określających temat poszukiwań. W tym przypadku nie są używane operatory logiczne.

• Wyszukiwanie zaawansowane wykorzystuje

operatory logiczne. Nawet brak symbolu ma

znaczenie - spacja między słowami jest

traktowana jak operator OR lub AND.

Operator AND wyszukuje dokumenty zawierające wszystkie

słowa kluczowe z pola tekstowego – zawęża zakres wyszukiwań.

Operator OR wyszukuje dokumenty zawierające przynajmniej

jedno słowo kluczowe – rozszerza zakres wyszukiwań.

Jak szukać w sieci ? (4)

Przykład zapytania:

uniwersytet OR politechnika

OR

Przykład zapytania:

uniwersytet AND politechnika

AND

Jak szukać w sieci ? (5)

Znaki plus (+) i minus (-) W wielu wyszukiwarkach znaki +oraz - mogą być używane wymiennie z operatorami logicznymi AND i NOT. Znak plus + jest równoznaczny operatorowi AND, znak - równoznaczny NOT lub AND NOT. Należy pamiętać o tym, że pomiędzy plusem lub minusem a szukanym słowem nie może być spacji.

Uwaga:Wyszukiwarki GO oraz AltaVista's Simple Searchwymagają używania znaków plus i minus zamiast AND i AND NOT . Wyszukiwarki te traktują brak operatorów w składni zapytania jako użycie operatora OR.

http://www.searchengines.pl/podstawy_jakszukac_operatory_zastosowanie.php3

Dla wyszukiwarki Google :

http://www.google.pl/intl/pl/help/basics.html

http://www.google.pl/intl/pl/help/interpret.html

Jak szukać w sieci ? (6)W wyszukiwarce Google domyślnie jest stosowany operator AND.

http://www.google.pl/intl/pl/help/basics.html

Wiele wyszukiwarek, takich jak AltaVista, Excite, Infoseek czy MetaCrawler posiada predefiniowane (domyślne) ustawienie operatora jako OR.

W języku angielskim istnieją wyrazy, które wyszukiwarki często

ignorują w trakcie wyszukiwania, na przykład:

a, about, an, and, at, be, by, from, how, in, is, to, … i podobne

W różnych przeglądarkach ten zestaw wygląda różnie.

Operatorem jest też cudzysłów (” ” ), którym objęto frazę.Na przykład: "to be or not to be"

Daje inne rezultaty niż : to be or not to be

Jak szukać w sieci ? (7)

Operator NEAR pozwala szukać dwóch słów kluczowych

lub fraz, które pojawiają się w niedalekiej odległości od

siebie, w znalezionych dokumentach.

Przykład użycia operatora: koty NEAR psy

koty NEAR/3 psy

Wyszukiwarki obsługujące operator NEAR: AOL Search

(dowolna), AltaVista (do 10 słów pomiędzy szukanymi

słowami), Lycos (do 25 słów), WebCrawler (do 2 słów)

Operatory wzajemnego powiązania (lub bliskości)

NEAR, ADJ, SAME, FBY - spełniaja podobną funkcję jak operatory

logiczne, lecz nie wszystkie przeglądarki je akceptują.

Najczęściej jest akceptowany operator NEAR

Nawiasy ( ) umożłiwiają budowę skomplikowanych zapytań.

Przykład: alergia AND (psy OR koty)

Jak szukać w sieci ? (8)

Wykorzystanie metainformacji (operatory specjalne)

http://www.google.pl/intl/pl/help/operators.html

Google: Poszukiwanie SynonimówJeśli chcemy poszukiwać nie tylko określonego słowa lecz też jego synonimu,

to należy wpisać znak tyldy ("~") bezpośrednio przed poszukiwanym wyrazem.

(Advanced Search) przykład: ~food ~factshow to search for food facts and nutrition and cooking information:

Z każdą stroną WWW skojarzone są metainformacje, takie jak:

• Tytuł strony (intitle: )

• Nazwa domeny, w której znajduje się strona (site: , domaine:)

• Pełny adres URL, (allinurl: )

• Lista stron, zawierająca łącza prowadzące do tej strony (link: ).

Katalogi tematyczne (1)Katalogi mogą być:

• ogólne

• akademickie,

• płatne

• portalowe

• wortalowe

Portale zawierają łącza do popularnych, najróżniejszych

kategorii tematycznych oraz oferują usługi dodatkowe:

• e-mail,

• zakładanie stron WWW,

• aktualności polityczne, finansowe itp.

Wortale

lub „pionowe portale”

to katalogi

o określonej tematyce.

Jeśli szukasz sprawdzonych i wiarygodnychinformacji, sięgnij do źródeł stale uzupełnianych przez specjalistów.

Katalogi krajowehttp://www.searchengines.pl/katalogi_krajowe.php3• Onet - Katalog OKO

• WP

• Interia

• Gazeta.pl

• Hoga

• Wow

Katalogi tematyczne (2)

Mini-przewodnik serwisu CORDIS.http://www.cordis.lu/guidance/pl/guide.htm• Aktualności

• Szósty Program Ramowy

• Serwis 6. PR

• Zakończone i bieżące projekty UE

• Przewodnik po funduszach krok po kroku

• Wsparcie lokalne

• Szczegółowe informacje o innowacjach

• Możliwości biznesowe i wyłaniające się

technologie

Portal internetowy CORDIS http://www.cordis.lu/

the Community Research and Development Information Servicejest interaktywną platformą informacyjną uzupełnianą na

bieżąco o nowości, postępy i inicjatywy w zakresie europejskiej

innowacyjności, badań i rozwoju.

Wspólnotowy Serwis Informacyjny Badań i Rozwoju

• Współpraca międzynarodowa

• Ocena wniosków lub monitorowanie

projektów

• Krajowe społeczności naukowe

• Interaktywny serwis powiadamiania

przez e-mail

• Wyszukiwarki

• Promocja Twoich działań

• Europa: konkurencyjna gospodarka

• Ważne informacje dla prasy

Inne pożyteczne linki

http://www.oss.wroc.pl/biuletyn/ebib15/derfert.html

http://www.searchengines.pl/wyszukiwarki_globalne.php3

http://www.searchengines.pl/wyszukiwarki_naukowe.php3

http://www.spiders.pl/faq_1.php

http://www.mozilla-europe.org/pl/products/firefox/search/