NEDEN SPORDA KADINLARIN TARİHİ?

19. Yüzyıl Viktorya Dönemi

Toplumsal ve kültürel ortam nasıldı?

Kadının ve erkeğin toplumsal konumu nasıldı?

Sporun toplumdaki konumu nasıldı?

19. Yüzyıl Viktorya Dönemi

* Britanya İmparatorluğu’nun zirvesi

* Kraliçe Viktorya dönemi:1837-1901

* Britanya Zamanın Amerikası

- Ailevi değerlerle saygıdeğer olma merakı

- Toplumsal durumlardan ve bireysel koşullardan aptalcasına memnunluk

- Cinsel konularda yapay çekingenlik ve sevgisiz evliliklerin kutsal bulunması

- Dar kafalılık ve dinsel yobazlık

- Para ve maddeseverlik ve alt sınıfların ve parasızların saygın bulunmaması

- Plansız gelişen sanayileşme ve uzun çalışma şartları ve adaletsiz ekonomik düzen

19. Yüzyıl Viktorya Dönemine dair

romanlar, yazarlar, bilim insanları......

-John Fowles: Fransız Teğmenin Kadını

-Charles Darwin:Evrim Kuramı

-Arthur Conan Doyle:Sherlock Holmes

-Oscar Wilde

-Karındeşen Jack

-Lewis Carrol: Alice Harikalar Diyarında

-Genç Viktorya

Asil erkeklerin ellerinde bastonları ile gezindiği ve kadınların

balon etekleri ile çeşitli davetlere katıldığı bir dönem

19. Yüzyıl Viktorya Döneminde kadın

19. Yüzyıl Viktorya Döneminde kadın

- iyi kadın nasıl olunur” temalı eserler

- iyi kadın: kendine asla günahkar havva'yı değil,

kutsal bakire meryem'i örnek almalıdır.

- Kadın evinin, erkeğinin meleği olmalıdır şeytanca düşüncelerden

kesinlikle uzak durmalıdır

- Kadının görevi: iyi bir eş – iyi bir anne olmak

19. Yüzyıl Viktorya Dönemi

19. Yüzyıl Viktorya Dönemi Kadınları

19. Yüzyıl Viktorya Dönemi Kadınları

Viktoryen inanış:

-Kadın sadece rahimden oluşan bir fizyolojik varlıktır.

-Kadınlar rahimleri tarafından idare edilirler.

-Sırt ağrısından boğaz ağrısına kadar herhangi bir ağrının uterusla ilişkili

olduğu sanılıyordu (Powell, 1981)

-Viktoryen ailesinde ahlakın bekçileri kadınlar için zorunluluklar:

-annelik

-heteroseksüellik

-doğurganlık

Ailenin devamı = Toplumun devamı

19. Yüzyıl Viktorya Dönemi Kadınları

Kadınlar için spor tehlikelidir!

- Rahimleri tarafından idare edilen kadınlar narindir, zayıftır.

- Spor üremeye zarar verir.

- Spor kadınları kadınlıklarından uzaklaştırır.

- Spor kadınları kaslı yapar.

- Ağır sporları kadınlar yapmamalı

Binicilik: “bedenin alt ekstremitelerinin doğal olmayan birleşimine neden olur

ve gelecekte korkunç engellere yol açar.”

Hokey: “Kadını emziremez hale getirir.”

19. Yüzyıl Viktorya Dönemi Kadınları

Spor sağlık için!

- Sağlıklı kadın = sağlıklı anne = sağlıklı çocuklar = sağlıklı toplum

- Kadınlar sağlık için spora katılmalı

- Kadınlara erkeklerden farklı egzersizler önerildi = karın bölgesi

- Moda kıyafetler giyilmemeli çünkü egzersizin hedeflerinden

uzaklaştırıyor

Tenis

- En popüler spor

- Kadınların en fazla katıldığı spor

- Kadınlara uygun

- Kadın-erkek birlikte oynanıyor

- Zengin kulüplerde, çimde oynanıyor.

- Yavaş tempolu

Golf

- Üst sınıfların sporu

- Golf kulüplerinde oynanıyor

- Kulübe üye erkeklerin eşleri ve kızları oynuyor

Kriket

Okçuluk

Kadınların katıldığı ilk örgütlü yarışma sporlarından

Bisiklet

“Bisiklet fiziksel hareket olanağı ve

sağlık anlamına gelirken, aynı zamanda

kısıtlayıcı kıyafetlerden ve şaperondan

özgürlük anlamına geliyordu.”

(Vertinsky, 1994:70)

“Bisiklet kıyafet reformu için bir uyaran

ve egzersiz için bir teşviktir.”

(Powell, 1981:85)

Kıyafet Reformu

1849, New York

Bloomer

Bowling

Eskrim

Buz Pateni

Yüzme

Kıyafet Reformu

1849, New York

Bloomer

Sonuç olarak,

"Çok sayıda kararlı kadın kamusal alandaki olanaklardan

yararlanmak için çabaladılar; evlenip evlenmemeyi seçerek,

profesyonel kariyer yaparak, tenis ya da golf oynayarak

ya da bisiklete binerek kendi bedenlerini kendi istedikleri

gibi kullanabilme hakkına sahip olabilmek için mücadele ettiler.”

(Vertinsky, sf.69)

Sonuç olarak,

Kadın sporunun ilk yılları, kadının ev içi özel alana

ve evdeki biyolojik ve toplumsal yeniden üretim

söylemine hapsedilmesinin ideolojik bir aracı olmuştur

(Hargreaves, 54)

MODERN OLİMPİYATLAR

• Baron Pierre de Coubertin

• Eğitim reformuna adanmış yaşam

• Oyunlar bir araç

• 1896 Atina

• 1896-1924 IOC başkanı

OLİMPİK İDEALLER

Erkek sporunun periyodik görkemli gösterisi

enternasyonalizme, sanata ve ödül olarak da

kadınların alkışlamasına dayanmaktadır.

Baron Pierre de Coubertin

Biraz kronolojik tarih

• 1896 ilk Olimpiyat Oyunlarına kadınlar katılmamıştır.

• 1900 Modern Olimpiyat Oyunları programına kadınlar dahil edildi.

Golf ve tenis sporları kadınlara açıktı.

Büyük Britanya’dan Charlotte Cooper ilk kadın Olimpiyat Şampiyonu

Resmi olarak 1912 yılına kadar dahil olmadı.

• 1919 Pariste ilk Kadın Olimpiyat Oyunları düzenlendi.

20000 izleyici katıldı. Atletizmde 18 dünya rekoru kırıldı.

• 1926 İkinci Kadın Olimpiyat Oyunları İsveçte düzenlendi

• 1928 Amsterdam Olimpiyat Oyunlarında 800 mt. sonrasında 1960

yılına kadar 200 mt. den sonrası yasaklanıyor.

İlk feminist boykot düzenleniyor.

Biraz kronolojik tarih

• 1930 Üçüncü Kadın Olimpiyat Oyunları Prag

• 1934 Dördüncü/Sonuncu Kadın Olimpiyat Oyunları Londra

• 1936 Kadın Oyunları, Olimpiyat Programına kadınları için

9 spor dalının dahil edilmesi nedeniyle iptal edildi.

• 1968 Meksika Olimpiyatların ilk defa cinsiyet testi uygulandı.

• 1993 Kadınlar futbolu ve üç adım atlama Olimpiyatlarda

• 1996 IOC ilk Kadın ve Spor Dünya Konferansı

• 1997 Anita DeFrantz IOC ilk kadın başkan yardımcısı

1900 Olimpiyatlar

1908 Londra OlimpiyatlarıUK Cimnastik Takımı

1912 OlimpiyatNorveç Cimnastik Takımı

ABD Basketbol Olimpiyat Takımı

1920 Olimpiyatları

Suzanne Lengen

1928 OlimpiyatlarOrta mesafe koşu

1932 Olimpiyatlar Didrikson

Fig. 8.2 Number of Summer Olympic Events open to women and men.

*Includes 12 mixed events in 2000

FIGURE 8.1

Number of Summer Olympic events open to women and to men, 1908-2004

ULUSLARARASI OLİMPİYAT KOMİTESİ

(IOC)

•IOC politikası: Spor örgütlerinin karar verme

mekanizmalarında kadınların katılımını arttırmak

•1981 IOC başkanı Samaranch, 2 kadın üyeliğe seçiliyor

•2006 113 IOC üyesinin 14’ü kadın (%14.1)

•1995 Kadın ve Spor Çalışmaları Grubu

•1996 %10 kadın: 2000

% 20 kadın: 2005

•2004 Kadın ve Spor Komisyonu

Modern dünyada kadınların spora

katılımı

• 1949, IAPESGW

• International Association of Physical

Education and Sport for Girls and Women

• Uluslararası Kadınlar ve Kız Çocukları için

Beden Eğitimi ve Spor Birliği

www.iapesgw.org

Modern dünyada kadınların spora katılımı

Cinsiyetler Savaşı (Battle of Sexes):

1973 Billie Jean King, Bobby Riggs’i yendi.

1974, Women Sport Foundation

www.womenssportsfoundation.org

http://video.google.com/videoplay?docid=-8261378729452591413&q=billie+jean+king

Modern dünyada kadınların spora katılımı

Brighton Kadın ve Spor Deklarasyonu

Kadın ve spor konulu uluslararası ilk konferans

1994, Birleşik Krallık

Windhoek Eylem Planı

SONUÇ OLARAK,

• "Feminizm özgürlük hakkındadır: bireysel ve

ortak karar vermede özgürlüktür. Spor

kadınları kısıtlayıcı kıyafetlerden,

davranışlardan, yasalardan ve kadının

yarışamayacağı, kazanamayacağı

inancından özgürleştirdi ve özgürleştirmeye

devam ediyor.”

Burton Mariah Nelson, 1998