EV-EKSENLİ ÇALIŞAN KADINLAR

2.ÜLKE KONFERANSI

Ev-Eksenli Çalışan Kadınlar Çalışma Grubu

2 Aralık 2011

Eyüboğlu Otel, Ankara

Ev-Eksenli Çalışan Kadınlar Çalışma Grubu adına,

davetimizi kabul edip geldiğiniz için hepinize teşekkür ediyoruz.

Biz bugüne uzun bir yoldan geldik. 1999’dan beri yolumuza devam ediyoruz.

Bir sivil inisiyatifin hayallerini, planlarını

gerçekleştirebilmesi kolay olmuyor. Biz, hayallerimizin peşindeyiz. Öngördüklerimizi yapıyoruz.

ÇÜNKÜ BİZ İNANIYORUZ:

EMEK EN YÜCE DEĞERDİR!

Buradasınız. Bize güç kattınız.

HEPİNİZE, TEŞEKKÜR EDİYORUZ.

FES’e özel bir teşekkür borçluyuz!

Eyüboğlu otele de…

Biz, EV-EKSENLİ ÇALIŞAN

KADINLAR ÇALIŞMA GRUBU’yuz.

Şimdi sadece 5 kadınız.

(Geçmişte en çok 9 kişi olmuştuk!)

Arkadaşlarımla tanışın:

Ayşen KARAKULAK

Gaye CÖN ŞAKAR

Gül ERDOST

Gülcan KAÇAN

Grubumuzun amaçları:

1. Ev-eksenli çalışmanın görünürlüğünü artırmak

2. Sendikalar, ilgili bakanlıklar ve diğer resmi kuruluşlar ile araştırmacıların ilgisini çekmek

3. Ev-eksenli çalışma ülke/kamu politikalarının oluşumuna katkıda bulunmak

4. Türkiye’nin her yanındaki ev-eksenli çalışan kadınlar grupları ve tek tek ev-eksenli çalışan kadınlar arasında iletişim ve dayanışma ağı oluşturmak.

5. Bu gruplarla başka ülkelerdeki benzeri örgütler arasında iletişim/bağ kurmak.

6. Ev-eksenli çalışan kadınların kendi örgütlerini yaratma ve geliştirmelerine destek vermek.

Neler yapıyoruz?

1. YEREL ATÖLYELER /DERİNLEMESİNE TANIŞMA: Kendi gözünde görünür hale gelme…

2. YEREL ÖRGÜTLENMEYE DESTEK: İşi ve geliri süreklileştirecek örgütlenmeler, örn: kooperatif, iş ekibi kurma, vb.

3. KAMU POLİTİKALARININ GELİŞMESİNE KATKI: Kamu Politikaları Atölyeleri, DİE vb veri kaynaklarıyla ilişkiler, sendikalarla ilişkiler, yayınlar, platformlara katılma…

4. ARAŞTIRMAYI TEŞVİK, HARİTALAMAYI YAYGINLAŞTIRMA: Yatay haritalama, kendi benzerlerini bulma, örgütlenme…

5. ULUSLARARASI İLİŞKİLERİ ARTIRMA: ILO, HWW, Balkanlar, SEWA… Yatay ve dikey haritalama çalışmalarına katılım…

Bültenlerimiz/ Yayınlarımız

Bizim hazırladıklarımız:

Ev-eksenli Çalışanlar ve Örgütlenmeleri (Birleşik Metal Sendikası yayını) Ev-eksenli Çalışan Kadınlar Örgütleniyor: Avcılar Kooperatifi İktisat dergisi Ev-eksenli Çalışma Özel sayısı

Çevirilerimiz (HomeNet yayınları):

HomeNet Rehberi: ILO Sözleşmesi (Evde Çalışma Sözleşmesinden nasıl Yararlanırız?)

HomeNet Fotoğraf Seti Ev-eksenli Çalışan Kadınların Örgütlenme Deneyimleri: Ülkelerden

Örnekler (Hindistan, Portekiz, Güney Afrika, Avustralya) Haritalama El Kitabı

Bunca çalışmayı yaptık, yapıyoruz.

Çünkü biz biliyoruz, ev-eksenli çalışan kadınların

örgütlü olma ve haklarını kazanma tarihinde bizim küçücük grubumuzun da

bir yeri var.

Nasıl bir alandayız? Ev-eksenli çalışma nedir?

Ev-eksenli çalışan kadınlar kimdir?

Neler ev-eksenli çalışmadır?

• Geleneksel ev-eksenli çalışmalar Yüzyıllardır var olan işler. Örneğin;

- El tezgahında kumaş, halı, kilim dokuma, - Dikiş dikmek, - Dantel, nakış vb becerilerle çeyizlik eşya

üretmek, - Evde kışlık gıda üretip satmak, şarap üretip

satmak, - Evde başkalarının çamaşırlarını yıkamak,

ütülemek, - Kendi evinde başkasının çocuğuna bakmak,

vb.

• Yeni ev-eksenli çalışmalar

Yeni ev-eksenli çalışma-iş örnekleri • Baharat paketlemeden eldiven kutulamaya kadar bir çok ambalaj işleri,

• Konfeksiyon dikiş, el işçiliği, sırıç birleştirme, iplik temizleme işleri, fiş-priz gibi

elektrik aksamının montajı

• Seramik boyama (Kütahya örneği) – tahta boyama

• Bilgisayar üzerinden yazı yazma, danışmanlık yapma

• Tül kesme

• Kalem, otomobil sileceği montajı,

• Ayakkabı dikimi,

• Eşarp-mendil-kravat dikiminde el işçilikleri,

• Parafin üzerine değerli taş montürü hazırlama

• Oyuncak, takı, hediyelik eşya yapım işleri

• Fıstık ayıklama, pestil-sucuk yapımı, lokanta ve pastanelere yemek-pasta yapımı

• Gece kıyafetlerine pul, boncuk, nakış işleme, geleneksel kıyafet işlemeleri

• Ev pansiyonculuğu

Listeye her gün yeni işler ekleniyor… Çünkü ev-eksenli çalışma her geçen

gün çeşitleniyor… Her gün daha fazla insan ev-eksenli

çalışıyor…

Ekonomik krizler, işsizlik ve yoksulluk, evde çocuk-hasta bakmak zorunda olmak, birçok kadının ev dışında çalışmasına izin

verilmemesi, insanları parça başı işlere razı ediyor.

Nasıl bir çalışma?

• Sendikasız-sigortasız, güvencesiz bir çalışma.

• Ne işin garantisi var, ne ödemelerin.

• Ev içi emeğin her türü gibi ürünler ortada, üretenler ya görünmez ya emeği değerli bulunmaz.

• Çalışanların, yüzde 85-90’dan fazlası kadın.

Ev-eksenli çalışma türleri

1. İşçi olarak (bağımlı) ev-eksenli çalışmak,

2. Kendi hesabına (bağımsız) çalışmak,

3. Siparişle çalışan terziler gibi, pazarlık gücü biraz daha yüksek olan ve birden çok işverene bağlı çalışmalar

Dikkat!

Mikro girişimci sanılan kadınlar aslında işçi olabilirler…

Ev-eksenli çalışmada çalışanların üç önemli sorunu

• Görünmezlik

• Örgütsüzlük

• Yasal haklar dahil kamu politikalarının yetersizliği

Oysa hepimizin hakları var!

Oysa, hepimizin hakları var!

Yerel atölyelere katılan ev-eksenli çalışanların öncelikleri

ILO’nun 177 sayılı Sözleşmesi’nin

4.maddesi çerçevesinde:

1. Yasal işçilik haklarının alınması için bir önkoşul olarak “örgütlenme”

2. Yasal sosyal güvenlik

• Amaç:

Ev-eksenli çalışan kadınların gelecek 3 yıllık öncelik ve faaliyetlerini belirlemek

• Yapacaklarımız:

1) Paylaşmak: Türkiye’deki ev-eksenli çalışan kadınların durumu ve örgütlenme şartları hakkında bilgilerimizi paylaşmak

2) Anlamak: Kamu politikalarındaki gelişmeleri ve gelişmenin ne yönde olabileceğini görmek, anlamak

3) Gelecek için bir yol çizmek: 2014’te yapılacak yerel seçimlere dönük ihtiyaçları ve talepleri ortaya çıkarmak

Konferansın amacı Ve içeriği

Teşekkürler…