nationaal ouderenfonds · met onze boodschappenplusbussen, zetten hun wensen centraal tijdens de...
TRANSCRIPT
NationaalOuderenfondsBestuursverslag 2018
2 Bestuursverslag 2018
Verantwoording 2018
De verantwoording van het Nationaal
Ouderenfonds over het jaar 2018 bestaat
uit 3 delen:
Bestuursverslag 2018
Jaarrekening 2018
Accountantsverklaring
Het bestuursverslag 2018 is ook te downloaden op
www.ouderenfonds.nl.
Inhoud
Bestuursverslag 2018 3
Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
1. Onze missie en visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2. Onze activiteiten - feiten en cijfers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
3. Onze communicatie en fondsenwerving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
4. Onze organisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
5. Onze financiën (samenvatting) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
6. Verklaring Raad van Toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
7. Blik op de toekomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Bijlagen
Hoofd- en nevenfuncties directie en Raad van Toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Partners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Inhoud
Voorwoord
4 Bestuursverslag 2018
In 2018 bestond het Ouderenfonds 65 jaar. En wanneer ik dit schrijf schieten de vele projecten waar
we al die tijd samen aan werkten door mijn hoofd. Ik zie al die waardevolle momenten in de strijd tegen
eenzaamheid onder ouderen in Nederland.
We zagen jaar op jaar de impact van onze activiteiten en inspireerden met bijzondere innovaties.
Bijvoorbeeld MiTale: een digitaal spel voor ouderen met dementie en hun omgeving dat helpt om samen
herinneringen op te halen. Een mooi voorbeeld van hoe we ouderen ondersteunen in de herfst van hun
leven. Het Ouderenfonds ontwikkelt projecten en diensten waarmee we de zon weer even kunnen laten
schijnen!
Terugkijkend op het afgelopen jaar zie ik het plezier op de gezichten van ouderen die geportretteerd zijn
door scholieren, alle senioren die zich aanmeldden bij de 320 voetbalclubs voor OldStars walking football
en een WK waar onze OldStars trots aan meededen. Maar ik denk ook aan de samenwerkingen die
zorgden voor honderden ijsjes bij zorginstellingen in de tropische hitte en het genot van ruim 3.000
ouderen met wie we langs de Nederlandse kust slenterden.
We openden opnieuw deuren voor kwetsbare ouderen uit alle delen van het land en zorgden er samen
met de vele vrijwilligers voor dat zij niet aan de kant bleven staan. We hielpen ouderen van A naar B
met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en
‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We verspreidden ruim 266.000 handgeschreven
kerstkaarten en organiseerden voor de vijftiende keer vele gratis kerstdiners door heel Nederland
waardoor ouderen elkaar ontmoetten en nieuwe contacten maakten.
Ik kan enkel concluderen dat onze grote inzet voor het voorkomen en bestrijden van eenzaamheid onder
ouderen resultaat oplevert. Onze grootste kracht? Positiviteit en doorzettingsvermogen. Want hoe graag
we eenzaamheid op korte termijn ook willen doen verdwijnen: de realiteit is dat we er nog lang niet zijn
en we als fonds de komende jaren alle zeilen zullen blijven bijzetten.
Met trots presenteer ik u daarom het jaarverslag 2018. Ik hoop dat u samen met ons ook in 2019 het
leven van ouderen mooier en gelukkiger wilt maken.
Corina Gielbert
Directeur Nationaal Ouderenfonds
Voorwoord
Bestuursverslag 2018 5
1. Onze missie en visieOnze missie en visie zijn gestoeld op de
over tuiging dat iedere oudere meetelt. Want
dit is waar wij in geloven en wat we altijd zullen
nastreven. Daarom zetten we ons iedere dag
met hart en ziel in voor onze ouderen.
1. Onze missie en visie
6 Bestuursverslag 2018
1.1 Onze missie
Het Nationaal Ouderenfonds zet zich in voor ouderen in Nederland voor wie onvoldoende zorg en
aandacht is vanuit de maatschappij. Gezamenlijk bestrijden en voorkomen we eenzaamheid, verminderen
kwetsbaarheid en bevorderen we zelfredzaamheid met als doel de oudere in staat te stellen zijn eigen
leven te blijven leiden zoals hij of zij dat wenst.
1.2 Onze visie
Ouderen krijgen mogelijkheden en kansen om oud te worden zoals zij dit zelf willen. De oudere is
betrokken bij de samenleving op de manier die hij of zij wenst.
1.3 Onze kerngebieden
Voorkomen en bestrijden van eenzaamheidHet Ouderenfonds vindt het onacceptabel dat ouderen ongewild eenzaam zijn en maakt zich zorgen om
de gevolgen hiervan. Daarom vergroten en versterken we het sociale netwerk van ouderen en proberen
we op voorhand te voorkomen dat ouderen vereenzamen.
Vergroten van zelfredzaamheidDe maatschappij verandert. ‘Zelfredzaamheid’ en ‘participatie’ hebben de afgelopen jaren een steeds
prominentere rol ingenomen in onze samenleving. Om niet buiten de boot te vallen, moeten burgers
zich vandaag de dag letterlijk zelf kunnen redden. Het Ouderenfonds wil dat ouderen mogelijkheden en
kansen krijgen om oud te worden zoals zij dit zelf willen. Daarom werken we aan het vergroten van
zelfredzaamheid van ouderen.
Empowerment van (kwetsbare) ouderen Eenzaamheid en kwetsbaarheid ontstaan niet van de ene op de andere dag. Het zijn vaak sluipende
processen van opeenstapelende factoren in iemands leven. Veel ouderen vragen zich hierbij af: wat is
mijn rol (nog) in de maatschappij? Het Ouderenfonds wil de kennis en kunde van ouderen gebruiken
opdat zij weer een rol op zich kunnen nemen in de maatschappij.
1.4 Onze aanpak
Het Nationaal Ouderenfonds is een landelijk goed doel. Samen met bedrijven en instanties, overheden,
donateurs, ambassadeurs, vrijwilligers en medewerkers zetten we ons in voor dezelfde missie. Het
Ouderenfonds verbindt mensen en organisaties en zet hierbij haar deskundigheid, ervaring, financiële
kracht en netwerk in. We signaleren problemen, wensen en behoeften van ouderen, analyseren de samen-
hang en ontwikkelen hiervoor passende projecten en diensten, indien nodig op maat. De vraag van de
oudere staat centraal in al ons werk. We luisteren naar wat ouderen willen, proberen dit te realiseren en
betrekken ouderen op deze manier weer bij de maatschappij.
• We helpen ouderen hun sociale kring te vergroten of versterken, zodat er een netwerk ontstaat om op te
bouwen. Het gezellige of ludieke karakter van de evenementen geeft daarnaast ruimte om inhoude-
lijke problemen aan de kaak te stellen en om samen met ouderen te kijken naar een oplossing.
Bestuursverslag 2018 7
“Ik heb weinig contacten hier: een
aantal vriendinnen ben ik kwijtgeraakt door ver-
huizing of overlijden. Nu komt Karen regelmatig op bezoek.
We houden allebei van quilten en boeken. Karen is voor mij een lieve vriendin. Als ik in
nood zit, weet ik dat ze me gaat helpen.”
Klazina Oegema (74) en vrijwilliger
Karen van den Bos (28)
1. Onze missie en visie
8 Bestuursverslag 2018
• We maken dagelijkse dingen zoals boodschappen doen of een dagje uit weer toegankelijk. We helpen
ouderen met technologische oplossingen om bijvoorbeeld de mobiliteit te vergroten of in contact te
komen met mensen om zich heen. En we helpen ouderen en hun naasten bij vragen over wet- en
regelgeving.
• We proberen ouderen in hun kracht te zetten en hen onder meer te koppelen aan onze projecten en
diensten. Ook proberen we het beeld in Nederland, waarbij men uitgaat van de problemen van ouderen,
te veranderen in een beeld waarin we veel gebruik kunnen maken van de kennis en kunde van ouderen.
1.5 Onze doelgroep
Het Nationaal Ouderenfonds zet zich in voor alle ouderen vanaf 55 jaar in Nederland die eenzaam,
kwetsbaar of verminderd zelfredzaam zijn of het risico daartoe lopen. Ook zetten we ouderen in hun
kracht om het risico op eenzaamheid, kwetsbaarheid of verminderde zelfredzaamheid te verlagen.
Eenzaamheid onder ouderenIn 2018 waren er meer dan 5.5 miljoen ouderen in Nederland 1. Hiervan voelen meer dan 2.5 miljoen
ouderen zich eenzaam 1,2. Ruim 500.000 ouderen geven zelf aan zich ernstig eenzaam te voelen 2,1.
Zij missen onder andere vaak goede vrienden om zich heen, ervaren een leegte, missen gezelligheid
en iemand om zich verbonden mee te voelen. Naar verwachting zal het aantal ouderen in 2040 stijgen
naar ruim 6.6 miljoen 55-plussers 5.
Eenzaamheid neemt toe met de leeftijd. Onder 85-plussers voelt zelfs bijna tweederde zich eenzaam 2.
Dit komt door een opeenstapeling van gebeurtenissen, zoals het wegvallen van vrienden en familie,
het overlijden van een partner en verlies van mobiliteit en zelfstandigheid. Meer dan de helft van de
een zamen geeft dan ook aan een langdurige beperking te hebben of belemmerd te zijn in activiteiten
door gezondheidsproblemen of ouderdom 3. Eenzaamheid kan ernstige gevolgen hebben voor de
gezondheid, zoals een hogere bloeddruk, kans op depressie en zelfs risico op vroegtijdig overlijden.
Kwetsbare ouderenDe meeste ouderen voelen zich nog lang gezond en gelukkig. Een andere groep - vaak ouderen op hoge
leeftijd - is afhankelijk geworden van zorg. Daartussenin tref je de groep kwetsbare ouderen. Kwetsbare
ouderen zijn oudere mensen met een verminderde regie (of verlies aan regie) over het eigen leven met
een veelzijdige hulp- en zorgbehoefte. Deze mensen lijken vaak op het eerste gezicht gezond en zelf-
standig, maar kleine lichamelijke en psychosociale problemen stapelen zich op, waardoor hulp vaak te
laat wordt gevraagd of pas komt als er ernstige problemen ontstaan met de gezondheid. Kwetsbaarheid
bij ouderen bestaat in 4 verschillende vormen: fysieke, psychische, cognitieve en sociale kwetsbaarheid.
Ruim een kwart van de 65-plussers is kwetsbaar voor ernstige gezondheidsproblemen. Het aantal kwets-
bare ouderen zal tussen 2010 en 2030 naar verwachting toenemen van bijna 700.000 naar meer dan 1
miljoen. Kwetsbare ouderen hebben een vier- tot vijfmaal grotere kans op opname in een verzorgings-
of verpleeghuis en een twee- tot driemaal grotere kans op overlijden binnen 3 jaar in vergelijking met
de groep niet-kwetsbare ouderen 6.
[1] Centraal Bureau voor de Statistiek (2018). Bevolking op 1 januari en gemiddeld; geslacht, leeftijd en regio. 06 september.
[2] Volksgezondheidenzorg.info (2019). Eenzaamheid, cijfers en context, huidige situatie.
[3] Beuningen, J. van. en Witt, S. de (2016). Eenzaamheid in Nederland. September.
[4] Campen, C. van et al. (2018). Kwetsbaar en eenzaam. Risico’s en bescherming in de ouder wordende bevolking. Sociaal en Cultureel Planbureau.
[5] Centraal Bureau voor de Statistiek (2014). Prognose bevolking; geslacht, leeftijd, herkomst en generatie, 2013-2060.
[6] Campen, C. van (red.) (2011). Kwetsbare ouderen
2. Onze activiteiten - feiten en cijfersIn 2018 hebben we samen met vrijwilligers en
donateurs veel kunnen betekenen voor ouderen.
De belangrijkste activiteiten, feiten en cijfers
hebben we op een rijtje gezet.
Bestuursverslag 2018 9
2. Onze activiteiten – feiten en cijfers
10 Bestuursverslag 2018
KerngebiedenEENZAAMHEID Het Ouderenfonds vindt het onacceptabel dat ouderen eenzaam zijn en maakt zich zorgen om de gevolgen hiervan. Daarom vergroten en versterken we het sociale netwerk van ouderen en proberen we op voorhand te voor- komen dat ouderen vereenzamen.
ZELFREDZAAMHEID De maatschappij verandert. ‘Zelfredzaamheid’ en ‘participatie’ hebben de afgelopen jaren een steeds prominentere rol ingenomen in onze samenleving. Om niet buiten de boot te vallen, moeten burgers zich vandaag de dag letterlijk zelf kunnen redden. Het Ouderenfonds wil dat ouderen mogelijkheden en kansen krijgen om oud te worden zoals zij dit zelf willen. Daarom werken we aan het vergroten van zelfredzaamheid van ouderen.
EMPOWERMENT Eenzaamheid en kwetsbaarheid ontstaan niet van de ene op de andere dag. Het zijn vaak sluipende processen van opeenstapel-ende factoren in iemands leven. Veel ouderen vragen zich hierbij af: wat is mijn rol (nog) in de maatschappij? Het Ouderenfonds wil de kennis en kunde van ouderen gebruiken opdat zij weer een rol op zich kunnen nemen in de maatschappij.
Feiten en cijfers 2018
In 2018 zijn er meer dan 5.5 miljoen ouderen in Nederland. Hiervan voelen
meer dan 2.5 miljoen ouderen zich eenzaam. Ruim 500.000 ouderen geven
zelf aan zich ernstig eenzaam te voelen.
Eenzaamheid onder ouderen
Baten en lasten
8.783 ACTIEVE VRIJWILLIGERS
7.560 STRUCTURELE DONATEURS
39,3 ft e MEDEWERKERS
Projectsubsidies
€ 600.145
Evenementen
€ 894.579
Projecten en diensten
€ 2.428.742
Innovatie projecten
€ 688.500
Pleitbezorging en communicatie
€ 649.085
Overlige lasten doelstelling
€ 128.829
Werving baten
€ 992.187
Beheer en administratie
€ 598.691
Baten van particulieren
€ 1.042.759
Baten van bedrijven
€ 1.400.895
Subsidies van overheden
€ 668.280
Baten van loterijorganisaties
€ 2.062.904
Baten van andere organisaties zonder winststreven
€ 1.676.578
Inkomsten 2018
€ 6.851.416Uitgaven 2018
€ 6.980.758
5,5 miljoenouderen
500.000 ERNSTIG EENZAAM
2,5 MILJOEN EENZAME OUDEREN
2. Onze activiteiten – feiten en cijfers
Bestuursverslag 2018 11
Onze vrijwilligersZonder vrijwilligers is het onmoge-lijk om onze activiteiten voor ouderen te realiseren. In 2018 hebben 8.783 vrijwilligers zich actief ingezet voor de projecten en diensten van het Ouderenfonds. In totaal staan ruim 23.000 vrij-willigers bij ons ingeschreven. Zij ondersteunen de activiteiten van het Ouderenfonds incidenteel of structureel, of hebben dat in het verleden gedaan. We hebben dit jaar gewerkt aan het implemen teren van de klachten procedure, het lief-en-leedbeleid en training voor de Zilverlijnvrijwilligers.
Onze belangrijkste resultaten
BOODSCHAPPENPLUSBUS
Totaal aantal bussen op de weg
OUDERENFONDS VAKANTIES
OLDSTARS
Voetballende 60-plussers
Amateurclubs
Ouderen maken gebruik van de BoodschappenPlusBus
2018
2017
2017
2018
2016
2017
2017 2018
2018
2016 2016
2018
201786
90
28.000
3.000
1.250
94
4.500
25.000
20.000
83
KERST-ACTIVITEITEN
2017
2018
2016
11.9
24
9.13
411.2
07
2018
2017
320
NATIONALE OUDERENDAG
2017
2018
2016
1.60
0
1.65
02.0
00
Wensen van ouderen vervuld
OUDEREN-PANEL
2017
2018
2016
2.72
7
2.97
5
2.0
66
Aantal leden
STRAND-UITJES
2017
2016
2018
2.46
33.0
00
3.10
2
Ouderen genieten van een dagje strand
2017
2018
2016
15.0
32 18.0
81
540
ZILVERLIJN
Aantal contact-momenten
2017
2018
2016
98
109
85
SAMENBREIEN
Breiclubs
MATCH
38 149
2016
179
Ouderen genieten van een begeleide vakantie
Matches tussen ouderen en vrijwilliger
270
476
2. Onze activiteiten – feiten en cijfers
12 Bestuursverslag 2018
Programma’s
BoodschappenPlusBusOnder begeleiding van vrijwilligers gaan ouderen in heel Nederland met de BoodschappenPlusBus samen
op pad. Voor uitstapjes of om boodschappen te kunnen doen. Zo doen ouderen nieuwe sociale contacten
op met buurtgenoten. In 2018 hebben we nieuwe bussen geleverd voor 8 partnerorganisaties die al actief
zijn met de BoodschappenPlusBus. Verder zijn er in 2 nieuwe gemeentes partners gestart, waarbij in één
gemeente direct 2 bussen zijn gaan rijden. Door gemeentelijke herindeling blijft het aantal gemeentes
waar de bussen rijden effectief gelijk. In 2019 zetten we in op groei: meer deelnemers in meer gemeentes
die vaker op stap gaan. Daarnaast werken we aan de ontwikkeling van nieuwe vervoersconcepten, met
name rond de toenemende vraag naar individuele vervoersmogelijkheden.
Samen BreienWekelijks komen ouderen in heel Nederland samen om te breien of te haken. In de clubs van Samen
Breien bouwen ouderen sociale contacten op en zijn ze even gezellig de deur uit. De meeste clubs breien
met veel enthousiasme mutsjes voor de Goedgemutste Breicampagne van innocent. Deze mutsjes
worden geplaatst op de smoothies. Per flesje gaat er 0,20 cent naar het Ouderenfonds. De duizenden
mutjes leverden dit jaar ruim € 30.000 op. In 2019 zetten we in op de groei van het aantal breiclubs.
OuderenOmbudsmanDe OuderenOmbudsman is een vraagbaak over wonen, zorg, welzijn, mobiliteit of geldzaken voor
ouderen. De Ouderenombudsman ondersteunt ouderen, draagt bij aan zelfredzaamheid en behartigt
hun belangen. Het Ouderenfonds is lid van de Brede Alliantie Veilig Financieel Ouder Worden. De alliantie
heeft als doel een integrale aanpak tot stand te brengen op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Daarbij
wordt ingezet op het voorkomen, signaleren, melden en stoppen van financieel misbruik. Voor 2019
willen we zowel onze adviesrol als onze kennis op een aantal relevante thema’s verder versterken.
OuderenpanelHet Ouderenpanel bestaat uit bijna 3.000 ouderen die ons adviseren op belangrijke maatschappelijke
thema’s die ouderen aangaan. De inbreng die deelnemers geven helpt ons in het (door)ontwikkelen
van kennis en ons dienstenaanbod. In 2018 deden we onder andere onderzoek naar stemgedrag
(naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen), eenzaamheid, sport en bewegen. Samen met
Rijkswaterstaat onderzochten we de ervaren verkeersveiligheid onder ouderen. In 2019 gaan we de
bevindingen uit het panel nog beter inzetten bij de ontwikkeling van nieuwe projecten en diensten.
OldStarsMet OldStars walking football gaan 55-plussers weer het voetbalveld op. Het Ouderenfonds bevordert
hiermee een gezonde levensstijl en bovendien zorgt de verenigingscultuur voor nieuwe sociale contacten.
Het hoogtepunt in 2018 was de deelname van Nederland aan het WK OldStars in Bristol. Ook nam het
aantal walking football clubs een vlucht: eind 2018 stond de teller op 320 verenigingen die de spelvorm
aanbieden. Bij 26 van deze clubs spelen met name migranten. In 2019 draagt het Ouderenfonds OldStars
walking football over aan de KNVB. Wij gaan verder met OldStars Sport met als doel dat iedere sport
een vorm heeft waar ouderen aan mee kunnen doen. In 2019 starten we met vier nieuwe aangepaste
spelvormen voor ouderen: OldStars walking hockey , OldStars walking basketball, OldStars walking handbal
en OldStars tennis. De doelstelling voor 2019 is om bij 40 clubs de spelvorm te introduceren.
Onzichtbare ouderenHet Ouderenfonds zet zich in voor LHBT-ouderen en het bespreekbaar maken van seksuele diversiteit in
de ouderenzorg. Om de (toekomstig) professional bewust te maken geven we workshops en gastlessen
en ontwikkelen we lesmateriaal. In 2018 zijn er 17 gastlessen aan leerlingen op MBO Zorg en Welzijn
2. Onze activiteiten – feiten en cijfers
Bestuursverslag 2018 13
gegeven en workshops aan ongeveer 25 docenten van 11 MBO-scholen. In 2019 gaan we vrijwilligers
trainen om gastlessen te kunnen geven. Daarnaast starten we bij twee zorginstellingen een pilot gericht
op goede zorg voor LHBT-ouderen.
Jongeren portretteren ouderenIn 2018 deed een record aantal leerlingen mee met het project Jongeren portretteren ouderen. 5.500
leerlingen in het hele land ontmoetten ouderen om ze te schilderen en tegelijkertijd te leren kennen.
Hieruit ontstonden prachtige, duurzame contacten. De winnaars wonnen een schoolreisje met hun klas
en de geportretteerde ouderen.
ZilverlijnDe Zilverlijn is een gratis belservice voor ouderen. Getrainde vrijwilligers bellen één keer per week met
een oudere voor een gezellig praatje of een goed gesprek. In 2018 gingen we een samenwerking met
pensioenuitvoerder APG aan. In deze samenwerking bellen medewerkers van APG voor de Zilverlijn.
Hierdoor is er geen wachtlijst van ouderen meer. In 2018 deden we een doelgroepenonderzoek.
Op basis van de resultaten zetten we onze capaciteit gerichter in voor de werving van ouderen en
vrijwilligers. We zoeken hierbij actief de samenwerking op met organisaties die een vertrouwensband
hebben met ouderen.
Nationale OuderendagNationale Ouderendag is een jaarlijks terugkerend evenement in oktober. Op die dag worden in heel
Nederland langgekoesterde wensen van ouderen vervuld. We verbinden jong en oud en vaak ontstaan
er blijvende contacten tussen ouderen en wensvrijwilligers. In 2018 deden voor het eerst ook bedrijven
spontaan mee aan de Nationale Ouderendag. Deze trend willen we graag voortzetten in 2019.
KerstactiviteitenHet gevoel van eenzaamheid is met de kerstdagen extra confronterend. Daarom trakteren we ouderen
op kerstdiners en kerstconcerten en helpen we eenzame ouderen om nieuwe sociale contacten te
leggen. In 2018 werden de kerstdiners voor de 15e keer georganiseerd in samenwerking met Van der Valk
hotels & restaurants en verwelkomden we de 50.000e bezoeker. We streven er in 2019 naar om de
ontmoetingen een duurzaam en structureel karakter te geven.
UitjesElk jaar organiseren we vele dagjes uit voor ouderen. Denk aan een middagje naar het concertgebouw,
bezoek aan de orchideeënhoeve of het circus. Ook nemen onze vrijwilligers ouderen mee voor een
bijzonder stranduitje of een boottocht. Dit jaar gingen er 21.260 ouderen met ons op stap. In 2019 streven
we ernaar om 25.000 ouderen te verwelkomen. In ons aanbod zal er in 2019 extra aandacht zijn voor
culturele uitjes, natuurbeleving en unieke ervaringen zoals de Nationale Verwendag.
MatchMatch biedt ouderen de kans hun wens voor een vrijwilliger op te geven. Een wekelijks kopje koffie,
een maandelijks uitje naar een museum of rondje over de markt: alles is mogelijk. Vrijwilligers kunnen
deze wensen online inzien en direct reageren op een wens die bij hen past. Zo vervulden we in 2018
476 wensen van ouderen. In 2019 streven we naar kortere wachttijden voor ouderen.
SchrijfmaatjeIn de laatste maanden van het jaar voerden we voorbereidende werkzaamheden uit om het project
Postmaatje van Stichting Eefies over te nemen. Onder de naam Schrijfmaatje zal dit project begin 2019
van start gaan bij het Ouderenfonds. In dit project schrijven ouderen en vrijwilligers of scholen kaarten en
brieven aan elkaar.
2. Onze activiteiten – feiten en cijfers
14 Bestuursverslag 2018
Hulp bij dementieHet Ouderenfonds ondersteunt mantelzorgers van ouderen met dementie. Een vrijwilliger wordt ingezet
om de zorg voor een paar uurtjes over te nemen, zodat de mantelzorger er even op uit kan en tijd voor
zichzelf heeft. De vrijwilliger gaat met de oudere met dementie een kopje koffie drinken, een wandeling
maken of samen een boodschapje doen wanneer dit nog mogelijk is. Het project is in 2018 doorontwikkeld
om ook coaching aan te bieden aan mantelzorgers en ze zo verder te helpen in de zorg voor hun geliefde.
Deze coachingsessies worden in 2019 uitgerold.
Ouderen Vakanties1 op de 4 ouderen gaat nooit meer op vakantie. Daarom organiseert het Ouderenfonds (in samenwerking
met stichting Het Buitenhof) vakanties met persoonlijke begeleiding naar bestemmingen in binnen- en
buitenland. In 2018 waren de winterreizen tijdens de kerstperiode en de cruises het meest populair.
De vraag naar reisgidsen is hoog en zal in 2019 hopelijk meer boekingen opleveren. De winterreizen
krijgen komend jaar een vervolg en de uit- en thuisservice wordt inclusief.
Innovatie
Door middel van onderzoek en innovatie pakt het Ouderenfonds maatschappelijke uitdagingen rondom
ouder worden aan. We voeren projecten uit die leiden tot de ontwikkeling van nieuwe interventies,
producten, diensten of processen om het welzijn van (kwetsbare) ouderen te verbeteren.
In deze projecten werken we samen met onderzoekscentra, bedrijven en universiteiten uit binnen- en
buitenland. Samen bedenken we oplossingen voor de toenemende druk op zorg en welzijn door de
vergrijzing. Daarnaast kijken we naar kansen: Nederlanders worden steeds ouder en blijven langer gezond.
De basis van onderzoek en innovatie zijn de behoeften van de ouderen. We betrekken ouderen en
behartigen hun belangen bij de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten. Resultaten van de
innovatieprojecten worden binnen de programma’s van het Ouderenfonds ingezet. In 2019 gaan we de
afdeling Innovatie nog meer inzetten om de programma’s continu te blijven verbeteren en vernieuwen.
MiTaleIn het project MiTale wordt een digitaal spel voor ouderen met dementie en hun omgeving ontwikkeld.
Het spel helpt hen samen herinneringen op te halen. De herinneringen kunnen gebruikt worden door
zorgprofessionals om betere, meer persoonlijke zorg te bieden. 2018 stond in het teken van de technische
ontwikkeling. Het prototype is samen met ouderen getest.
Entertrain Met het digitale spellenplatform van Entertrain willen we een actieve levensstijl van ouderen bevorderen.
In 2018 is het platform door 40 ouderen thuis getest en geëvalueerd.
Silverlearners In dit project wisselt het Ouderenfonds met verschillende ouderenorganisaties uit Europa ervaringen uit
over projecten die het welzijn van ouderen versterken. Het project is in 2018 afgesloten.
iConnect In iConnect ontwikkelt het Ouderenfonds i.s.m. hogescholen een lesmodule. De lesmodule verbindt
studenten aan ouderen met dementie door middel van creatieve middelen (theater, zang, muziek, poëzie).
MORE Samen met een groep ouderen verkennen we in MORE verschillende activiteiten die aansluiten bij de
interesses en behoeften van jongere ouderen (65 tot 75 jaar). Zo organiseerden we workshops djembé,
“Met kerst voel ik me vaak verdrietig. Het
lijkt alsof het geen kerst is. Dan denk ik vaak terug aan
vroeger, toen mijn lieve man nog leefde. Door het kerstdiner van het Ouderenfonds kreeg ik eindelijk weer een kerstgevoel!
Het was van begin tot eind geweldig.”
Jo Kemp-Soeterboek (90)
Bestuursverslag 2018 15
2. Onze activiteiten – feiten en cijfers
16 Bestuursverslag 2018
fotograferen met je smartphone, vrijwilligerswerk en wandelen.
BEING ME BEING ME richt zich op het bevorderen van inclusieve LHBT-ouderenzorg. In aansluiting op het project
Onzichtbare Ouderen wordt er in BEING ME lesmateriaal ontwikkeld met Europese partners. In 2018
vonden er twee Wereld Café sessies plaats met oudere LHBT’ers, zorgprofessionals en docenten om
materiaal te delen en gezamenlijk te ontwikkelen.
Sharing stories, sharing lives Het project is in 2018 gestart in samenwerking met Europese partners. In dit project ontwikkelt het
Ouderenfonds een training voor vrijwilligers om waardevolle gesprekken te voeren met ouderen over
hun leven en wat zij belangrijk vinden. Deze training kan gebruikt worden door vrijwilligers binnen het
Ouderenfonds.
PACO In PACO onderzoeken we de achterliggende motivaties van ouderen rondom voedingskeuzes en hoe we
gezonde keuzes kunnen bevorderen door middel van een virtuele coach.
Bestuursverslag 2018 17
3. Onze communicatie en fondsenwervingHet Nationaal Ouderenfonds zet zich samen met
donateurs, vrijwilligers en partners voortdurend in
om eenzaamheid onder ouderen te bestrijden en
zelfredzaamheid van ouderen te verhogen. Met
onze communicatie en fondsenwerving betrekken
we het Nederlandse publiek bij onze missie en
leggen we verantwoording af over de resultaten
van ons werk.
3. Onze communicatie en fondsenwerving
18 Bestuursverslag 2018
3.1 Fondsenwerving
VriendenLoterij Opnieuw zijn we enorm blij met de steun van onze partner de VriendenLoterij. Als vaste begunstigde
ontvangt het Ouderenfonds in 2018 een bedrag van € 200.000. Daarnaast ontvangen we een bijdrage
van € 1.862.904, omdat deelnemers met hun lot kiezen om het Ouderenfonds te steunen. Ook heeft de
VriendenLoterij als een van de eersten OldStars walking football ondersteund waarmee we dit jaar
prachtige resultaten hebben gehaald. Een mooi voorbeeld van de duurzaamheid en verdere uitrol van
een project dat is gestart met financiering van de VriendenLoterij. Dit laat zien dat de VriendenLoterij
al jaren een belangrijke partner voor het Ouderenfonds is.
Particuliere fondsenwerving
Structurele donateurs
In 2018 steunen vele particulieren het werk van het Ouderenfonds, van microdonatie in de vorm van een
sms tot een maandelijkse machtiging. Het Ouderenfonds heeft het jaar afgesloten met 7.560 structurele
particuliere donateurs. Deze donateurs hebben € 698.333 opgebracht.
Om de inkomsten meer te spreiden en meer ongeoormerkt geld te werven heeft het Ouderenfonds
besloten om meer in te zetten op de werving van structurele donateurs. In 2018 werkten we daarom
aan een plan om het aantal structurele donateurs te laten stijgen en kozen we ervoor om dit jaar geen
extra investeringen te doen in de werving van deze groep. We verwelkomden 1.879 nieuwe donateurs,
maar er waren ook 2.149 mensen die hun bijdrage stopzetten. Dit betekent een daling van 13,7%.
In exacte cijfers is daarmee de uitstroom groter dan in 2017 waarin wij 1.807 opzeggers verwerkten.
Eind 2018 werkten we aan het verbeteren van het loyaliteitsprogramma voor particuliere donateurs.
In het laatste kwartaal van 2018 is een pilot gestart om te beoordelen of het ontwikkelde plan voor de
werving van structurele donateurs kansrijk is. Het doel in 2019 is meer ongeoormerkt geld te werven,
om hiermee een betere buffer en balans te creëren voor projecten die moeilijker financierbaar zijn.
Zo bevorderen we continuïteit in de activiteiten en bedrijfsvoering.
#TikkieToetje
Tijdens de kerstcampagne voerden we een pilot uit om een groter en relatief jonger publiek te bereiken
en extra inkomsten te genereren. Hiervoor is op Facebook de campagne #TikkieToetje gelanceerd.
Een maand lang werd een gesponsorde oproep geplaatst om via een Tikkie een toetje of een kerstdiner
te doneren voor een eenzame oudere. Via een Tikkie is het mogelijk om anoniem en eenmalig een gift
te geven. Met #TikkieToetje is er €7.728,- opgehaald. We bereikten 270.000 mensen via deze campagne.
In 2019 willen wij deze actievorm bij meerdere campagnes inzetten.
Nalatenschappen
De inkomsten uit nalatenschappen worden steeds belangrijker voor goede doelen. Daarom investeert
het Ouderenfonds sinds enkele jaren in de werving van nalatenschappen. We nemen deel aan de campagne
Toegift.nl van samenwerkende erkende goede doelen. Ook attenderen we onze achterban op de moge-
lijkheid om het Ouderenfonds op te nemen in het testament. Mensen die prijs stellen op een persoonlijk
gesprek over nalaten, brengen we een bezoek. Het Ouderenfonds ontwikkelde dit jaar het bewaarboekje
‘Mijn testament in 5 stappen’, dat door 3053 mensen is aangevraagd. Daardoor is het aantal informatie-
aanvragen in 2018 verviervoudigd ten opzichte van 2017. In 2018 hebben we 6 nalatenschappen ontvangen.
7 mensen hebben in 2018 aangegeven dat zij het Ouderenfonds in het testament hebben opgenomen.
Zakelijke fondsenwerving
In 2018 steunden vele bedrijven het Ouderenfonds. We verwelkomen nieuwe partners zoals APG, Lidl en
Deen. Daarnaast zetten we de samenwerking voort met Menzis, innocent, Van Boxtel en Van der Valk
3. Onze communicatie en fondsenwerving
Bestuursverslag 2018 19
hotels & restaurants. De doelstelling blijft zich in 2019 richten op de verduurzaming van de zakelijke
contacten. We ronden voor eind 2019 de financiële dekking voor het begrotingsjaar 2020 af en leggen
meerjarige partners vast. Zo zorgen we voor de continuïteit en financiële borging van de projecten en
diensten. Hiervoor zoeken wij partners voor een periode van, bij voorkeur, minimaal 3 jaar. In 2019 haakt
de zakelijke fondsenwerving aan bij lopende campagnes en zetten we in op regionale fondsenwerving
voor regionale en plaatselijke evenementen.
Vermogensfondsen
Voor onze projecten en diensten zoeken wij steun bij nationale en lokale fondsen en bij lokale overheden.
In 2018 ontvingen wij een bijdrage van 65 fondsen en stichtingen en 9 gemeenten. Een aantal hiervan is al
jarenlang een trouwe partner van het Ouderenfonds. Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de professio-
nalisering van vermogensfondsenwerving. We kregen hierdoor beter inzicht in de historie van aanvragen
en toekenningen en we zorgden voor een goede vastlegging van contacthistorie en afspraken. Dit leidde
tot een beter financieel overzicht en mogelijkheden om beter te kunnen plannen. Ook is een start
gemaakt met de intensivering van het contact met fondsen: zo kunnen onze projecten beter aansluiten
op de doelstellingen van vermogensfondsen en maken we gebruik van hun kennis van het werkgebied.
Vooruitblik 2019
Het Ouderenfonds wil werken aan een stevige basis door particuliere donateurs te werven en aan ons te
binden. Daarom wordt hier in 2019 met huis-aan-huiswerving, nieuwe campagnes en een goed loyaliteits-
programma op ingezet. Om dit te bereiken wordt een duidelijke communicatiestrategie neergezet met
daarin een grote rol voor story telling. We willen ouderen en vrijwilligers hun verhaal laten vertellen en zo
aandacht vragen voor onze projecten. Ook met vermogensfondsen en bedrijven wordt de samenwerking
aangegaan om elkaar te versterken en onze projecten mogelijk te maken.
3.2 Communicatie
DoelgroepenIn haar communicatie richt het Ouderenfonds zich op verschillende groepen belanghebbenden.
Vanzelfsprekend gaat onze aandacht uit naar de doelgroep ouderen, de afnemers van onze producten
en diensten. Via foldermateriaal, de website en het magazine Journaal houden we hen op de hoogte.
Ook welzijnsorganisaties en zorginstellingen bereiken ouderen. Zij ontvangen een digitale en papieren
nieuwsbrief. Vrijwilligers, scholen, particuliere donateurs, zakelijke partners en fondsen maken ons werk
met hun tijd, inzet en financiële bijdrage mogelijk. Via persoonlijk contact, digitale en papieren mailingen,
de website en social media informeren en betrekken we hen bij ons werk. Via de media bereiken wij het
Nederlandse publiek.
Pers en mediaIn 2018 maakte het Ouderenfonds verbinding met het Nederlandse publiek via crossmediale en nieuws-
waardige verhalen, bijvoorbeeld via de nationale media. Door het uitzetten van persberichten en
intensiveren van het relatiebeheer met relevante journalisten en journalistieke platforms is een stevige
mediawaarde neergezet. In 2018 zijn er 9.352 publicaties gemeten met een totale mediawaarde van
€ 4.190.304,- (media analyse ANP, inclusief social media).
We haalden de landelijke radio- en tv-zenders met het WK walking football in Groot-Brittannië waar
OldStars aan mee deed en uiteindelijk een Sponsorring voor ontving. We werden in de media genoemd
door onze betrokkenheid tijdens de gemeenteraadsverkiezingen en als relevante partij in de strijd tegen
eenzaamheid bij programma’s als Pauw, Goedemorgen Nederland en bij omroep Max. Naar aanleiding
van Nationale Ouderendag verschenen artikelen in kranten als de Telegraaf, Algemeen Dagblad, Trouw,
Parool en tientallen grote regionale en lokale titels. We werden onderwerp van gesprek in vele
20 Bestuursverslag 2018
3. Onze communicatie en fondsenwerving
Bestuursverslag 2018 21
nieuws video’s over onze activiteiten zoals tijdens het eerste multiculturele OIdStars walking football
festival. Ook produceerden we een mini-documentaire met de titel ‘Op eenzame hoogte’ over de
parachutesprong van de 92-jarige heer Lindeboom. We ontvingen de Loftrompet Award omdat het
Ouderenfonds zich met de BoodschappenPlusBus inzet voor alleenstaande ouderen in Nederland.
KerstkaartenactieDe kerstkaartenactie werd in 2018 voor de vierde keer met PostNL en Kidsweek op touw gezet en kende
een groot succes. Onder meer doordat het programma De Wereld Draait Door de actie omarmde, net
zoals CDA-minister Hugo de Jonge die er zelfs zijn eigen video over maakte. Hart van Nederland liet zien
hoe basisschoolleerlingen uit Soest kaarten schreven en deze persoonlijk langsbrachten bij ouderen in de
buurt. Tientallen regionale tv-zenders en kranten volgden dit voorbeeld waardoor de actie in het hele
land goed zichtbaar was. Van de medewerkers van omroep Rijnmond tot aan de cargo crew van Schiphol
maakten hartverwarmende kaarten voor eenzame ouderen. Het project werd genomineerd voor een
Mercure award.
Online communicatieDe online communicatie van het Ouderenfonds wordt in 2018 gekenmerkt door een verdieping van de
interesse van de doelgroep op Facebook. Daar lieten de ruim 40.000 volgers door complimenten, likes,
vragen en aanmeldingen als vrijwilliger steeds meer betrokkenheid zien bij de verhalen die we via social
storytelling deelden. Op alle kanalen werd het contact met de doelgroep persoonlijker. Omdat de webcare
ook buiten kantooruren opgepakt werd, groeide de interactie. Op Twitter houden we aan het eind van
het jaar vast aan een kleine 6.000 volgers en zien we in de media-analyse dat het Ouderenfonds een veel
gebruikte hashtag is. Instagram is voor het Ouderenfonds een nieuw kanaal waar zich binnen 3 weken na
de start 500 volgers melden.
Magazines en nieuwsbrievenIn 2018 verschijnen onze donateurskrant en ouderenkrant Journaal allebei 3 keer, in een oplage van circa
25.000 (donateurskrant) en 33.000 (Journaal) exemplaren. In de donateurskrant vertellen we aan de hand
van verhalen van ouderen wat het Ouderenfonds doet, delen we resultaten van ons werk en bieden we
leuke acties en campagnes. In het Journaal maakt de oudere kennis met onze projecten en diensten.
In 2018 starten we met een papieren en digitale nieuwsbrief naar zorginstellingen. Deze verschijnt 3 keer
en bereikt zo’n 4000 locaties. In 2019 krijgt het Journaal een nieuwe vorm.
3.3 Lokale initiatieven en fondsen
Lokale ouderenwelzijnsprojecten zijn van groot belang. Uit ervaring blijkt dat het draagvlak voor lokale
projecten en diensten het grootst is als de initiatiefnemers zelf lokaal geld inzamelen en het Ouderenfonds
dit bedrag vervolgens via Premieplan verhoogt. Dit wordt door een aantal vermogensfondsen mogelijk
gemaakt. Daarnaast steunen we via Fonds Ab Laane projecten van verpleeg- en verzorgingshuizen die
vooral gericht zijn op beweging.
PremieplanHet Ouderenfonds steunt lokale initiatieven via het Premieplan. Lokale geldinzamelingsacties, via
bijvoorbeeld een rommelmarkt of bingo, worden verdubbeld met een maximum van € 2.000,-. Hiermee
willen we het draagvlak voor, en de binding met, de ouderenzorg versterken. Uit onderzoek onder de
deelnemers blijkt dat Premieplan een verschil maakt. Zonder Premieplan worden bijvoorbeeld minder
projecten voor ouderen georganiseerd.
In 2018 worden 211 aanvragen voor lokale projecten toegekend, zoals uitjes of de aanschaf van een
Tovertafel. Premieplan wordt uitgevoerd door het Ouderenfonds in samenwerking met Stichting RCOAK,
22 Bestuursverslag 2018
Fonds Sluyterman van Loo, Fonds 1818 en Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk (NOV).
Per 1 januari 2019 gaat Premieplan in een nieuwe opzet door als platform Voor de Ouderen. De basis blijft
hetzelfde: via inzamelingsacties opgehaald geld wordt door Voor de Ouderen met maximaal € 2.000,-
verdubbeld. Maar er komt een heel aantal nieuwe mogelijkheden bij om zelf een inzamelingsactie te
starten, zoals online crowdfunding. De uitvoering van Voor de Ouderen ligt bij de organisatie Voor je
Buurt. De financiers blijven de drie genoemde fondsen. De intermediaire rol die het Ouderenfonds bij
Premieplan had, wijzigt hierdoor in een verwijzende rol.
ProjectsubsidieHet Ouderenfonds heeft via het Fonds op naam Ab Laane een budget voor verzorgings- en verpleeg-
huizen. In 2018 zijn vanuit het Fonds Ab Laane 20 projecten ondersteund. De gelden van dit fonds op
naam zijn bestemd voor welzijnsprojecten voor bewoners (en buurtgenoten) van verzorgings- en
verpleeghuizen. Medewerkers die een activiteit willen organiseren voor ouderen kunnen subsidie uit
Fonds Ab Laane aanvragen via het Ouderenfonds. Denk bijvoorbeeld aan een beweegactiviteit, spel-
en activiteitenmateriaal, speciale tuininrichting of duofietsen.
4. Onze organisatieIedere dag zetten we ons vol overtuiging in
voor het voorkomen en bestrijden van eenzaam-
heid onder ouderen en het bevorderen van
zelfredzaamheid en empowerment. Dankzij
de inzet van vrijwilligers, ambassadeurs en
medewerkers geven we steeds weer duizenden
ouderen de aandacht die zij verdienen.
Bestuursverslag 2018 23
4. Onze organisatie
24 Bestuursverslag 2018
4.1 Onze interne organisatie
Het aantal medewerkers van het Nationaal Ouderenfonds stijgt van 38,1 fte (31 december 2017) naar 39,3
(31 december 2018).
Marketing &Communicatie
• Communicatie
• Fondsenwerving
• Subsidieprojecten
Financiën & Beheer
• Financiën
• HRM
• Administratie en
Klantcontactcentrum
Programma’s
• Samen erop uit & Mobiliteit
• Individueel contact & Vrijwilligers
• Gezond meedoen
• Onderzoek & Ontwikkeling
Directie
Organogram
4. Onze organisatie
Bestuursverslag 2018 25
4.2 Medewerkers
Voor alle medewerkers, inclusief de directeur, is de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening
van toepassing. Het is een bewuste keuze van het Ouderenfonds om ook de directeur onder deze CAO te
laten vallen. Er is geen argument of aanleiding om voor de directeur een afzonderlijke honorering toe te
passen.
Naast salaris ontvangt het personeel een individueel keuzebudget (IKB). Dit budget (circa 19% van het
salaris) bestaat uit de vakantietoeslag, eindejaarsuitkering (vermeerderd met 0,1%), het bovenwettelijk
verlof en de tegemoetkoming ziektekostenverzekering. Het budget kan naar eigen inzicht worden ingezet
voor verlof, geld of een combinatie daarvan. Ook hebben we een loopbaanbudget dat men opbouwt ter
bevordering van de zelfontwikkeling. De pensioenregeling is ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds
Zorg en Welzijn. Er worden geen bonussen uitgekeerd aan medewerkers, inclusief de directeur.
Het ziekteverzuim in 2018 is gedaald naar 5,5% (7% in 2017). In totaal zijn er 55 verzuimmeldingen gedaan.
Het jaar is afgesloten met 4 openstaande ziekmeldingen van (langdurig) zieke werknemers, allen niet
werk-gerelateerd.
Naast onze vaste medewerkers werken we graag met stagiair(e)s. Als goed doel vindt het Ouderenfonds
het belangrijk om deze maatschappelijke verantwoordelijkheid te vervullen. Niet alleen leren de
studenten bij ons de fijne kneepjes van hun vak en behalen ze studiepunten. Andersom is het altijd leuk
en interessant om te leren van de nieuwe, frisse blik van de studenten. In 2018 werken we in totaal met
11 stagiair(e)s.
DirectieSinds 1 december 2015 is Corina Gielbert directeur van het Nationaal Ouderenfonds.
Raad van ToezichtDe Raad van Toezicht heeft een toezichthoudende rol, fungeert als klankbord voor de directie en is
werkgever van de directeur. In 2018 bestaat de Raad van Toezicht uit 6 onbetaalde leden: Focko Dorhout
Mees (voorzitter), Leo Wildeman (vicevoorzitter), Franck Erkens, Wouter Kolff, Roy Rempe en Marlies
Sikken. De auditcommisie van de Raad van Toezicht bestaat in 2018 uit Marlies Sikken en Leo Wildeman.
In de vergadering van december heeft Leo Wildeman afscheid genomen van de RvT. De verklaring van de
Raad van Toezicht vindt u in hoofdstuk 6. De hoofd- en nevenfuncties van de leden treft u in de bijlage.
4.3 Governance
Juridische structuurHet Nationaal Ouderenfonds is een stichting en staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder
nummer 41150459.
CBF-Keur en ANBIHet Nationaal Ouderenfonds is door het CBF erkend als een Erkend Goed Doel. Het CBF-Erkenningspaspoort
is te vinden op www.ouderenfonds.nl/cbf. Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) is een onafhanke-
lijke organisatie die sinds 1925 fondsenwervende organisaties monitort. Het belangrijkste doel van het
CBF is het bewerkstellingen van betrouwbare fondsenwerving en uitgaven van goede doelen. Ook het
geven van transparante informatie over fondsenwervende instellingen aan het Nederlandse publiek en
de regering zijn essentieel. Daarnaast zijn we aangemerkt als ANBI-instelling. Hierdoor zijn giften aan de
organisatie, binnen de geldende regels, fiscaal aftrekbaar.
4. Onze organisatie
26 Bestuursverslag 2018
Code Goed BestuurDe Code Goed Bestuur of de Code Wijffels, genoemd naar de voorzitter van de commissie die de code
heeft ontworpen, is sinds 2005 de regeringscode voor fondsenwervende organisaties in Nederland. In
2007 is de Code Goed Bestuur opgenomen in het CBF Erkenning. De code schrijft bepaalde transparantie
en integriteit van het bestuur en toezicht voor, vraagt openheid over de effectiviteit van de bestedingen
en wil aandacht voor een zorgvuldige omgang met belanghebbende en het afleggen van verantwoording.
Het Ouderenfonds handelt conform de Code Goed Bestuur en draagt zoals hierboven genoemd de CBF
Erkenning. Daarnaast hanteert het Ouderenfonds de governancecode van Sociaal Werk Nederland,
gekoppeld aan de CAO.
Goede Doelen NederlandHet Nationaal Ouderenfonds is lid en volgt de gedragsregels van Goede Doelen Nederland, de branche-
organisatie van erkende en in Nederland gevestigde goede doelen. Directeur Corina Gielbert is lid van
het bestuur van Goede Doelen Nederland.
GedragscodeHet Nationaal Ouderenfonds heeft voor zowel haar betaalde medewerkers als voor vrijwilligers een
gedragscode. Met de gedragscode willen wij ongewenst gedrag, zoals discriminatie, geweld, misbruik
en fraude, voorkomen.
Coalitie ErbijHet Ouderenfonds maakt deel uit van Coalitie Erbij, een samenwerkingsverband van organisaties die
eenzaamheid in Nederland tegengaan. Coalitie Erbij organiseert in 2018 voor de negende keer de Week
tegen Eenzaamheid met als doel het doorbreken van het taboe rond eenzaamheid. Coalitie Erbij is met
ingang van 2 januari 2019 opgeheven. De werkzaamheden gaan over naar het programma ‘Eén tegen
eenzaamheid’ van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Internationale netwerkenHet Nationaal Ouderenfonds maakt deel uit van een internationaal netwerk van NGO’s, onderzoekscentra,
bedrijven en overheden en werkt mee aan onderzoeken op Europees niveau. Samen bedenken we
oplossingen voor de toenemende druk op zorg en welzijn door de vergrijzing. Daarnaast kijken we naar
kansen: Nederlanders worden steeds ouder en blijven langer gezond. We betrekken ouderen bij de
Europese projecten om zo in te spelen op hun behoeftes. Ook behartigen we hun belangen bij de
ontwikkeling van innovatieve producten en diensten.
Het Ouderenfonds is lid van AGE Platform, een netwerk van ouderenorganisaties die de belangen van
ouderen behartigen op Europees niveau. Het Ouderenfonds is aangesloten bij EIP AHA (European
Innovation Partnershop on Active and Healty Ageing), een initiatief van de Europese Commissie dat
zich richt op het ondersteunen van ouderen om langer gezond te blijven. Doel is om in 2020 de
gemiddelde gezonde leeftijd te verlengen met 2 jaar.
Maatschappelijk verantwoord ondernemenMaatschappelijk verantwoord ondernemen is het hart van het werk van het Ouderenfonds. Iedere dag
weer zetten we ons in voor ouderen voor wie onvoldoende zorg en aandacht is vanuit de maatschappij.
Uiteraard doen we dit met onze diensten, projecten en evenementen. We bestrijden en voorkomen
eenzaamheid onder ouderen, we vergroten de zelfredzaamheid van ouderen en we bevorderen
empowerment. We richten ons hierbij niet uitsluitend op de ouderen zelf, maar ook op hun naasten,
zoals familieleden, mantelzorgers en zorgprofessionals.
“Ik wilde heel
graag iemand die mij kon uitleggen hoe een
computer en een mobieltje werken, want dat lukte me
gewoon niet in mijn eentje. Ook een goed gesprek leek me zo
fijn. Frank heeft mij geholpen. En we zijn samen een kopje koffie gaan drinken in het
hotel aan de overkant.”Anne Ebling (91) en vrijwilliger
Frank Rosendaal (31)
Bestuursverslag 2018 27
4. Onze organisatie
28 Bestuursverslag 2018
We werken nauw samen met bedrijven en instanties, overheden, donateurs, ambassadeurs en vrijwilligers.
We vragen landelijk aandacht voor de problemen waarmee ouderen te maken hebben. En als het nodig is,
vragen we ook aandacht voor nijpende kwesties bij politiek Den Haag. We verbinden mensen en organisa-
ties om ons gezamenlijk in te zetten voor een samenleving waarin iedere oudere zijn of haar leven leidt
zoals hij of zij dat wenst. Vanuit de overtuiging dat iedere oudere meetelt en met als ultieme belofte dat
ouderen blijven genieten.
4.4 Risicoanalyse
Het Nationaal Ouderenfonds brengt sinds 2016 jaarlijks de risico’s van haar werk in kaart. Het doel is om
risico’s te inventariseren en hierop te acteren nog voordat incidenten zich kunnen voordoen. In juni 2018
is de risico-inventarisatie voorgelegd aan de Raad van Toezicht. Uit deze risico-inventarisatie is naar voren
gekomen dat, indien één of meer van de voornaamste risico's en onzekerheden zich zouden voordoen,
dit door de organisatie kan worden opgevangen en de continuïteitsreserve daarvoor voldoende is.
MethodeHet managementteam stelt de risico’s op strategisch en operationeel niveau vast. Deze risico’s krijgen
een score. Het bruto risico wordt berekend door de kans dat het risico daadwerkelijk optreedt (scorekans) te
vermenigvuldigen met het effect (impact). Het managementteam brengt in kaart welke mogelijkheden
het Ouderenfonds hanteert om het bruto risico te verlagen. Tenslotte wordt bepaald wat de consequenties
van deze maatregelen zijn op het bruto risico en volgt hieruit het netto risico. De Raad van Toezicht wordt
op de hoogte gesteld van de risico-inventarisatie.
Wijzigingen t.o.v. 2017In 2018 is hard gewerkt aan het beheersen van de risico’s. Hier is het Ouderenfonds goed in geslaagd.
De bruto score van een groot aantal risico’s is omlaag gegaan. Hieronder staan de belangrijkste vijf netto
risico’s voor het Ouderenfonds.
Financiële situatieHet Ouderenfonds werft gelden voor het jaar waarin ook de daadwerkelijke uitvoering gerealiseerd wordt.
Dat zorgt voor een ‘ad-hoc’ cultuur en leidt tot ingrijpen in projecten en diensten wanneer de financiering
niet rond komt. Deze situatie is onwenselijk. Daarom wil het Ouderenfonds toe naar een situatie met
meer duurzame zakelijke partners (het liefst meerjarencontracten) en meer ongeoormerkt geld (via
(Vrienden)loterij en particuliere donateurs). Dit moet zorgen voor een meer stabiele basis. Om deze
situatie te bereiken zijn meerdere jaren nodig. Daarnaast blijft de financiering via zakelijke partners
onvoorspelbaar. Ook dit jaar zijn er meerdere partners waarmee al langdurig een gesprek is en waarbij
de actie toch pas wordt uitgevoerd in 2019, terwijl gehoopt was op 2018.
ContinuïteitsreserveDe continuïteitsreserve van het Ouderenfonds voldoet niet aan de criteria van de commissie Herkstroter
en is de laatste jaren ook niet gegroeid. De komende jaren zal het Ouderenfonds ervoor moeten zorgen
dat de continuïteitsreserve groeit naar de gewenste hoogte. Dit is een meerjarenplan, maar zal vanaf
2019 in de begroting worden opgenomen.
LiquiditeitHet Ouderenfonds is meer in controle en kent een goede liquiditeitsbegroting en actuele stand, die in ieder
managementoverleg wordt besproken. Dit verhoogt helaas niet de liquiditeitspositie. Deze zal pas verbeteren
indien er meer structurele inkomstenstromen worden gerealiseerd, o.a. door de werving van nieuwe particu-
liere donateurs en het grote aantal extra loten dat we in december 2018 verkochten via de VriendenLoterij.
Bestuursverslag 2018 29
4. Onze organisatie
(Reputatie)schade: mishandeling en seksueel of financieel misbruikGezien de statistieken weet ook het Ouderenfonds dat het risico aanwezig is dat er binnen het Ouderenfonds
sprake is van mishandeling of seksueel, financieel of ander misbruik. Door het goed screenen van
vrijwilligers, het (steekproefsgewijs) laten aanvragen van VOG's, protocollen en werkwijzen probeert het
Ouderenfonds het risico beheersbaar te houden. We hebben protocollen ontwikkeld waarin de aanpak
beschreven staat in geval van een incident. Tevens is intern gekeken naar risicovolle issues en zijn FAQ’s
opgesteld voor het geval dat er een incident plaatsvindt. Het Ouderenfonds is er goed op voorbereid.
Personeelsverloop: continuïteit organisatieHet personeelsverloop binnen het Ouderenfonds is hoog. Dit zorgt ervoor dat er continu nieuwe
mensen moeten worden ingewerkt wat ten koste gaat van de efficiëntie en waardoor kennis verloren
gaat. Binnen het Ouderenfonds is het afgelopen jaar intensief gewerkt aan het thema samenwerken en
we startten een project om de cultuur te veranderen. Dit heeft positieve resultaten opgeleverd.
Er wordt meer en op andere manieren samengewerkt en de sfeer is (volgens de medewerkers) aan-
zienlijk verbeterd. Toch blijft het hoge verloop een punt van zorg: doordat er een groot aantal mede-
werkers vertrokken is, zijn er veel nieuwe medewerkers aangenomen en hierbij is er niet altijd een
100% match (soms van werkgeverskant, soms van werknemerskant). Daarnaast trekt de economie
aan en dat maakt het makkelijker om van baan te wisselen. Het Ouderenfonds is een platte organisatie
met weinig doorgroeimogelijkheden, waardoor de reguliere uitstroom hoger zal zijn dan bij een
organisatie waarbij intern veel doorgroeimogelijkheden zijn.
4.5 Onze vrijwilligers
Vrijwilligers maken hét verschil voor eenzame ouderen. In 2018 hebben ruim 8.783 vrijwilligers zich actief
ingezet. Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde voor alle projecten en diensten van het Ouderenfonds.
VrijwilligersbeleidDe focus voor het team Vrijwilligers lag in 2018 op het verder ontwikkelen en uitrollen van specifieke
onderdelen van het vrijwilligersbeleid. Ondanks wisselingen en ziekte in het team zijn flinke stappen
gezet in de implementatie van het lief-en-leedbeleid, het vergoedingenbeleid en de klachtenprocedure.
Ook staan de contouren voor het introductietraject voor vrijwilligers. Door het uitblijven van de nodige
fondsen voor scholing en training van vrijwilligers is dit onderdeel, op de intervisiebijeenkomsten van
de Zilverlijn na, niet groots uitgewerkt in 2018. Dit was oorspronkelijk wel de ambitie. De werving van
vrijwilligers is dit jaar meer planmatig aangepakt en wordt in samenwerking met de afdeling Marketing
en Communicatie voortgezet in 2019.
1-meting vrijwilligerstevredenheidEind 2018 is de tweede meting (zogenoemde 1-meting) naar de vrijwilligerstevredenheid uitgevoerd.
Het gemiddelde cijfer dat de vrijwilligers ons geven is een 7,6. Dit is een lichte stijging ten opzichte van
2017 (7,5).
Communicatie vrijwilligers Alle vrijwilligers ontvangen 6 keer per jaar een digitale nieuwsbrief. In de nieuwsbrieven staan onder-
werpen die betrekking hebben op specifieke vrijwilligerswerk dat de vrijwilliger verricht en vrijwilligers-
vacatures bij andere projecten en diensten. Zo bevorderen we de dynamiek in het vrijwilligersbestand.
Vooruitblik 2019In 2019 richten we ons op de verdere ontwikkeling en implementatie van het vrijwilligersbeleid, met
name op het introductietraject en het loyaliteitsprogramma. We ontwikkelen een community om de
30 Bestuursverslag 2018
4. Onze organisatie
betrokkenheid van vrijwilligers met het Ouderenfonds te stimuleren, maar vooral ook om onderlinge
uitwisseling tussen vrijwilligers (in dezelfde regio) te bevorderen. Voor diverse groepen coördinatoren
gaan we loyaliteitsprogramma’s ontwikkelen.
Met de komst van de Regeling Gratis VOG en gezien de ontwikkelingen in de goede doelen branche
om meer aandacht te hebben voor integriteitsbeleid gaan we de ontwikkelde intake en screening van
vrijwilligers verder ontwikkelen voor alle projecten en diensten. Ook besteden we meer aandacht aan
de introductieperiode van een vrijwilliger, zodat het een goede basis is voor het uitvoeren van het
vrijwilligerswerk. Het is belangrijk dat vrijwilligers goed beslagen ten ijs komen; met de juiste kennis,
vaardigheden en zelfvertrouwen voor hun functie.
In 2019 stappen we over op een nieuw CRM-systeem waardoor het mogelijk wordt om alle data van
vrijwilligers in een systeem samen te brengen. Daardoor kunnen we beter inzicht krijgen in de manier
waarop de vrijwilliger zich precies inzet én een efficiëntieslag maken. We gaan kwalitatief databeheer
inclusief bijbehorende analyses implementeren zodat we de focus kunnen verleggen van rapporteren
op aantallen naar impact en resultaat.
Comité van aanbevelingVerschillende Bekende Nederlanders dragen het Ouderenfonds een warm hart toe en zetten hun
bekendheid in om aandacht te vragen voor steun aan eenzame en kwetsbare ouderen. Ons Comité van
aanbeveling bestaat op 31 december 2018 uit John Bernard, Janneke Brinkman-Salentijn, Hans Liberg,
Alexander Rinnooy Kan, Jaap Rost Onnes, Erica Terpstra, Maartje van Weegen, Els Blokker, Gerdi Verbeet
en Jannet van Zadelhoff. Zij zetten zich onder meer in voor de kerstdiners en Nationale Ouderendag. Dit jaar
overleden Mies Bouwman (overleden op 26 februari 2018) en Wim Kok (overleden op 20 oktober 2018).
5. Onze financiën (samenvatting)
Bestuursverslag 2018 31
5. Onze financiën (samenvatting)
32 Bestuursverslag 2018
Staat van baten en lasten 2018 Werkelijk 2018 Begroot 2018 Werkelijk 2017
BATEN
Baten van particulieren 1.042.759 1.008.500 955.628
Baten van bedrijven 1.400.895 1.657.500 1.150.810
Subsidies van overheden 668.280 841.802 616.554
Baten van loterijorganisaties 2.062.904 1.950.000 1.937.190
Baten van andere organisaties zonder winststreven 1.676.578 2.179.562 2.296.105
Som der baten 6.851.416 7.637.364 6.956.287
LASTEN
Besteed aan doelstellingen
Projectsubsidies 600.145 557.943 1.154.253
Evenementen 894.579 954.576 867.298
Projecten en diensten 2.428.742 2.713.515 2.203.489
Innovatie projecten 688.500 867.664 567.048
Pleitbezorging en communicatie 649.085 474.386 510.004
Overlige lasten doelstelling 128.829 104.762 115.759
Som besteed aan doelstellingen 5.389.880 5.672.846 5.417.851
Lasten werving baten 992.187 1.184.569 1.048.401
Lasten beheer en administratie 598.691 1.097.697 546.512
Som van de lasten 6.980.758 7.955.112 7.012.764
Saldo voor fi nanciele baten en lasten -129.342 -317.748 -56.477
Saldo fi nanciële baten en lasten -34.633 17.748 41.246
Saldo na fi nanciele baten en lasten -163.975 -300.000 -15.231
Besteding aan doelstellingen in % van de totale baten 78,7% 74,3% 77,9%
Besteding aan doelstellingen in % van de totale lasten 77,2% 71,3% 77,3%
Lasten werving baten in % van de totale lasten 14,2% 14,9% 14,9%
Lasten werving baten in % van de geworven baten 14,5% 15,5% 15,1%
Lasten beheer en administratie in % van de totale lasten 8,6% 13,8% 7,8%
We houden ons aan het CBF Keur: het Nationaal Ouderenfonds streeft ernaar om de lasten eigen fondsenwerving zo laag mogelijk te houden, zodat een relatief hoog bestedingspercentage kan worden gehaald.
Vermogen per 31 december 2018 31 december 2018 31 december 2017
Stichtingskapitaal 45 45
Continuïteitsreserve 1.673.395 1.839.417
Bestemmingsreserves 208.673 208.673
1.882.068 2.048.090
Bestemmingsfonds Ab Laane 467.325 486.628
Bestemmingsfondsen projectgebonden 86.350 65.000
2.435.743 2.599.718
Totaal vermogen 2.435.788 2.599.763
5. Onze financiën (samenvatting)
Bestuursverslag 2018 33
Vermogensbeleid
Het Nationaal Ouderenfonds werft zelfstandig middelen voor projecten, programma's en activiteiten die
invulling geven aan haar doelstelling. Om haar doelstelling te waarborgen houdt het Ouderenfonds als
prudente organisatie algemene en specifieke reserves aan. Deze blijven ruimschoots binnen de wettelijk
gestelde normen.
Het tekort over 2018 bedraagt € 163.975. Na verrekening van dit tekort bedraagt het totale vermogen van
het Nationaal Ouderenfonds per eind 2018 € 2.435.788.
Hoofdlijnen voor het vermogensbeleid van het Nationaal Ouderenfonds zijn:
• Een reservering van middelen is wenselijk voor de continuïteit van steun aan de doelstelling.
• Vorming van reserves zonder bestemming is niet wenselijk.
• Een reserve als bron van inkomsten is toegestaan als de opbrengst ervan wenselijk is voor de
realisatie van de doelstelling op de langere termijn.
Het Nationaal Ouderenfonds kent vanaf 1988 een continuïteitsreserve. Dit betekent dat we aan onze
lopende verplichtingen kunnen voldoen, mochten plotseling alle inkomsten wegvallen. Ultimo 2018 is
de continuïteitsreserve gelijk aan ongeveer 0,5 maal de kosten van de werkorganisatie (inclusief
kosten fondsenwerving). Het bestuur streeft naar een continuïteitsreserve op termijn van maximaal
1,5 maal de totale kosten van de werkorganisatie (inclusief kosten fondsenwerving). Op dit moment is
de bestuurder in overleg met de Raad van Toezicht over een verfijning van deze beleidslijn.
Wanneer de jaarrekening een overschot geeft, wordt dit overschot toegevoegd aan de reserves.
Het Nationaal Ouderenfonds heeft twee bestemmingsreserves, namelijk een bestemmingsreserve
projectsubsidies (€ 125.000) en een bestemmingsreserve activa (€ 83.673). Het bestemmingsfonds op
naam, Stichting Ab Laane, is in 2018 afgenomen met € 19.303 en bedraagt per eind 2018 € 467.325.
Daarnaast is er een projectgebonden bestemmingsreserve van € 86.350, die in 2019 zal worden benut.
Beleggingsbeleid Een deel van het vermogen van het Nationaal Ouderenfonds is belegd in effecten. Gestreefd wordt naar
een verantwoorde verhouding vastrentende waarden, alternatieve beleggingen en aandelenbeleggingen
met beperkt risico. Het streven is een mix te vinden waarbij het rendement voldoende hoog is en de risico’s
van waardedaling tegelijkertijd beperkt zijn. Deze bestendige gedragslijn heeft in de achterliggende jaren
tot relatief goede resultaten geleid en zal ook in de nabije toekomst worden gehandhaafd. In 2018 bedroeg
het netto rendement van de beleggingen - 3,6%.
Het bestuur is op dit moment in overleg met de Raad van Toezicht om het beleggingsbeleid verder in te
vullen. Dit betreft onder meer het uiting geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van het
Ouderenfonds door te kiezen voor een duurzame beleggingsaanpak, onder meer wat betreft arbeids-
omstandigheden en milieu.
Voor wat betreft de wellicht direct voor de exploitatie benodigde liquide middelen is gekozen voor direct
opeisbare spaartegoeden.
Financiële risico'sHet Nationaal Ouderenfonds streeft ernaar zo veel mogelijk duurzame hulp te bieden en projecten en
diensten voor de lange termijn te kunnen garanderen. Het risico bestaat echter dat dit door tegenvallende
inkomsten niet haalbaar is, waardoor voortzetting van projecten niet mogelijk is. Om dit risico te ver-
mijden hanteert het Ouderenfonds verschillende manieren om fluctuerende inkomsten op te vangen.
Zo worden inkomsten via meerdere bronnen verkregen: uit nalatenschappen, direct mailings, donaties
5. Onze financiën (samenvatting)
34 Bestuursverslag 2018
van particulieren en bedrijven, bijdragen van vermogensfondsen en van de VriendenLoterij. Het Nationaal
Ouderenfonds voldoet aan de bestuurlijke en financiële normen van het Centraal Bureau Fondsenwerving
(CBF), Goede Doelen Nederland en de Code Goed Bestuur.
Begroting 2019De baten voor 2019 worden begroot op circa € 7,3 miljoen en zijn daarmee circa 7% hoger dan gereali-
seerd in 2018. Het saldo na financiële baten en lasten is € 218.538 positief. In de lasten beheer en
administratie is een bedrag van € 240.010 opgenomen voor eenmalige lasten, die samenhangen met de
invoering van een nieuw ICT-systeem.
Begroting 2019 begroot 2019 werkelijk 2018 begroot 2018
BATEN
Baten van particulieren 1.340.000 1.042.759 1.008.500
Baten van bedrijven 1.388.250 1.400.895 1.657.500
Subsidies van overheden 701.663 668.280 841.802
Baten van loterijorganisaties 2.500.000 2.062.904 1.950.000
Baten van andere organisaties zonder winststreven 1.387.500 1.676.578 2.179.562
Som der baten 7.317.413 6.851.416 7.637.364
LASTEN
Besteed aan doelstellingen
Projectsubsidies 40.000 600.145 557.943
Evenementen 871.985 894.579 954.576
Projecten en diensten 2.759.602 2.428.742 2.713.515
Innovatie projecten 815.448 688.500 867.664
Pleitbezorging en communicatie 809.520 649.085 474.386
Overlige lasten doelstelling 67.500 128.829 104.762
Som der bestedingen incl. uitvoeringskosten 5.364.055 5.389.880 5.672.846
Lasten werving baten 1.000.636 992.187 1.184.569
Lasten beheer en administratie 752.184 598.691 1.097.697
Som van de lasten 7.116.875 6.980.758 7.955.112
Saldo voor fi nanciele baten en lasten 200.538 -129.342 -317.748
Saldo fi nanciële baten en lasten 17.500 -34.633 17.748
Saldo na fi nanciele baten en lasten 218.038 -163.975 -300.000
Lasten werving baten in % van de baten 14% 14% 16%
RESULTAAT BESTEMMING
Bestemmingsreserves 0 0 0
Bestemmingsfondsen 0 2.047 0
Mutatie in continuïteitsreserve 218.038 -166.022 0
Totaal bestemming 218.038 -163.975 0
6. Verklaring Raad van Toezicht
Bestuursverslag 2018 35
6. Verklaring Raad van Toezicht
36 Bestuursverslag 2018
De Raad van Toezicht (RvT) van het Nationaal Ouderenfonds heeft een toezichthoudende rol, fungeert
als klankbord voor de directie en is werkgever van de directeur. De Raad van Toezicht komt minimaal
4 keer per jaar bijeen en stelt onder meer het jaarplan, de begroting, het bestuursverslag en de
jaarrekening vast.
De Raad van Toezicht onderschrijft en handelt naar de principes van het CBF-keur, de Code Goed Bestuur,
de governancecode van de brancheorganisatie Sociaal Werk Nederland en de gedragsregels van Goede
Doelen Nederland. Het profiel en de taken van de RvT zijn vastgelegd in statuten. De leden van de Raad
van Toezicht 2018 zijn onafhankelijk en onbezoldigd en ontvangen geen onkostenvergoeding. Zie de
bijlage voor een overzicht van hoofd- en nevenfuncties van de leden van de Raad van Toezicht. Leden
worden geworven op basis van een gezamenlijk opgesteld profiel via een open procedure. De Raad
bestaat per 1 januari 2018 uit 6 leden.
In de vergadering van december 2018 heeft Leo Wildeman afscheid genomen van de Raad van Toezicht.
De Raad van Toezicht dankt hem voor zijn betrokkenheid en kennis de afgelopen jaren.
Binnen de Raad van Toezicht is een auditcommissie ingesteld, bestaande uit Marlies Sikken en Leo
Wildeman. De vrijgekomen plaats in de auditcommissie door het vertrek van Leo Wildeman wordt
ingevuld door Roy Rempe. Daarnaast bestaat de remuneratiecommissie ingesteld, bestaande uit Franck
Erkens en Focko Dorhout Mees. De voorzitter van de Raad van Toezicht, Focko Dorhout Mees, zal begin
2019 afscheid nemen. In de vergadering van december 2018 is besloten dat de voorzittersrol zal worden
ingevuld door Wouter Kolff. Daarnaast is besloten dat het aantal leden van de Raad van Toezicht zal
worden teruggebracht naar 5.
De Raad van Toezicht van het Nationaal Ouderenfonds kijkt met trots terug op 2018. De focus van het
Ouderenfonds lag in 2018 op gerichte groei, het bereiken van nieuwe doelgroepen en samenwerking.
Zowel extern als intern zijn ambitieuze doelstellingen behaald en zien wij gerealiseerde groei op
financieel gebied, ouderen en vrijwilligers. Daarnaast zijn interne processen verbeterd en zijn nieuwe
samenwerkingsverbanden aangegaan.
Wij zien 2019 vol vertrouwen tegemoet. Een jaar met nieuwe projecten en opschaling van bestaande
projecten. Ook voor het nieuwe jaar zijn weer ambitieuze doelstellingen neergezet om te werken aan een
verbeterde positie van ouderen in onze maatschappij.
Namens de Raad van Toezicht,
Focko Dorhout Mees
Voorzitter
7. Blik op de toekomst Iedere dag maken we keuzes. Hoe bereiken we
bijvoorbeeld (meer) ouderen (beter), hoe kunnen
onze vrijwilligers veilig en verantwoord aan de slag
en hoe financieren we ons werk voor ouderen.
Om hier richting aan te geven heeft het Nationaal
Ouderenfonds een strategisch plan voor de
periode 2017 - 2020. U kunt het strategisch plan
downloaden op www.ouderenfonds.nl.
Bestuursverslag 2018 37
7. Blik op de toekomst
38 Bestuursverslag 2018
Onze strategische thema’s voor de periode 2017 - 2020 zijn:
Gerichte groeiHet aantal ouderen groeit en hiermee ook het aantal eenzame en kwetsbare ouderen. Daarom is het
essentieel dat het Ouderenfonds de komende jaren meer ouderen bereikt met haar diensten en projecten.
Om dit te realiseren zullen we onze huidige deelnemers beter moeten kunnen bereiken en leren kennen.
Daar waar nodig ontwikkelen we nieuwe projecten en diensten om beter aan te sluiten bij de wensen,
behoeften en mogelijkheden van ouderen. De kwaliteit van onze activiteiten blijft hierbij hoogwaardig.
Nieuwe doelgroepenEenzaamheid en kwetsbaarheid komen in verschillende vormen voor, bij alle ouderen in onze samenleving.
Op dit moment richt het Ouderenfonds zich nog op een generieke groep ouderen. Er is weinig of geen
aandacht voor specifieke doelgroepen, zoals migranten, laaggeletterden, vluchtelingen, ouderen met
dementie of LHBT-ouderen. Dit vinden we onwenselijk. Daarom zullen we ons ook gaan richten op andere
doelgroepen die, net als de generieke doelgroep, toenemen in aantallen. Hiervoor ontwikkelen we
projecten en diensten die aansluiten bij de wens en behoefte van de betreffende groep.
Verbinding op individuele behoeftenHet Ouderenfonds heeft als visie dat ouderen kansen en mogelijkheden krijgen om oud te worden zoals
zij dit zelf wensen. Daarom zullen we ons ook meer gaan richten op individuele vragen en wensen. Voor
concrete vragen waar nog geen dienst voor is, van het Ouderenfonds of een andere instelling of organisa-
tie, gaan we ons richten op maatjesprojecten. We koppelen 1 op 1 ouderen aan ouderen en ouderen aan
vrijwilligers.
SamenwerkingEenzaamheid bestrijden en kwetsbaarheid aanpakken doe je niet in je eentje. Om meer ouderen beter
te bereiken, achten we een goede samenwerking met landelijke en zeker ook lokale netwerken van groot
belang. Landelijke dekking van onze lokale netwerken is voor de nabije toekomst wenselijk. Ons doel is het
versterken en faciliteren van lokale netwerken, waarbij onze rol ondersteunend en indien mogelijk op de
achtergrond is. We gaan geen projecten ontwikkelen die andere partijen al gedegen uitvoeren. Inzicht in
het werkveld is hiervoor noodzakelijk, naast de wil van de diverse partijen om over de ‘eigen muren’ heen
te kijken en elkaar te willen inspireren en versterken. Het Ouderenfonds ontwikkelt een portal waarmee
inzichtelijk wordt welke activiteiten voor ouderen in welke gemeenten worden aangeboden. Hiermee
kunnen we ouderen snel en flexibel koppelen aan activiteiten die passen bij individuele behoeften en
wensen. Daarnaast wordt duidelijk waar de gaten zitten en kunnen we samen met andere partijen kijken
wie deze het beste kan opvullen.
Om onze strategische thema’s te bereiken, kijken we naar mogelijkheden om de kracht en kennis van de
organisatie verder te ontwikkelen. In ‘Iedere oudere telt mee. Nationaal Ouderenfonds strategisch plan
2017 - 2020’ leest u welke randvoorwaarden noodzakelijk zijn om bovenstaande missiedoelen te bereiken.
De strategische thema’s zijn uitgewerkt in een meerjarenplan, dat vervolgens wordt vertaald naar
jaarplannen.
“Ik ben voor de 14e keer geopereerd aan mijn
knie. Ik kan niet meer lopen. Vrijwilliger Nicolien heeft me net in een strandrolstoel naar de vloedlijn geduwd. Echt een leuk mens. Ik hoop dat ik zo nog een keertje mag. Het is
heerlijk om er weer eens even uit te zijn.”
Wout Schutte (78)
Bestuursverslag 2018 39
7. Blik op de toekomst
40 Bestuursverslag 2018
Gedurende de totale periode van ons strategische plan (2017 - 2020), is het doel om onder meer de
volgende indicatoren te bereiken:
• Hoogwaardige kwaliteit van projecten en diensten
• Het aantal ouderen (actieve naw-gegevens in onze database) stijgt in 2020 naar 100.000
• Het bereik onder (potentiële) donateurs stijgt in 2020 naar 200.000 (naw-gegevens)
• Maatjesprojecten voor individuele behoeften ouderen
• Interne processen en taakbeschrijvingen zijn gedegen vastgelegd
• Landelijke dekking van het lokale netwerk van het Ouderenfonds
• Landelijk portal voor activiteiten en diensten voor ouderen
• Naamsbekendheid
- In 2020 is de naamsbekendheid bij het publiek gelijk aan het GfK-percentage gemeten in december 2016.
- In 2020 is de naamsbekendheid bij actieve deelnemers 80% (deze doelgroep weet tenminste 2
diensten van het Ouderenfonds actief te benoemen).
- In 2020 kent tenminste 50% van de zorgprofessionals het Ouderenfonds bij naam. 1 op de 4
zorgprofessionals kan tenminste 2 van onze diensten benoemen. Alle medewerkers hebben de
steun, autonomie en kennis om hun werk voortreffelijk uit te voeren.
Vooruitblik 2019Voor 2019 hebben wij de volgende speerpunten vastgesteld. Deze zijn uitgewerkt in ons jaarplan.
• Positionering: verder uitwerken van onze positionering en visie met betrekking tot onze rol in de
maatschappij als katalysator. Het Ouderenfonds is goed in het opschalen en verduurzamen van
betekenisvolle projecten en diensten. Deze kennis en kwaliteiten willen wij ook inzetten voor projecten
die lokaal ontwikkeld zijn en de potentie in zich hebben om landelijk te worden uitgerold.
• Interne organisatie: ontwikkeling en implementatie van het nieuwe ICT-systeem.
• Fondsenwerving: om te komen tot een meer duurzame financieringsstroom inclusief een stijging
van ongeoormerkt geld zal het Ouderenfonds starten met een groot project om particuliere donateurs
te werven. Het aantal particuliere donateurs is namelijk aanzienlijk lager dan bij fondsen van vergelijk-
bare omvang, met name omdat hier in het verleden niet in is geïnvesteerd.
• Oldstars Sport: na het succes van OldStars walking football zal het Ouderenfonds in 2019 zich
verbreden naar OldStars Sport. Het is onze ambitie dat iedere oudere zich kan aansluiten bij een
sportvereniging bij hem of haar in de buurt met een sportvorm die aangepast is aan ouderen.
In 2019 zullen we OldStars Sport ontwikkelen voor vier sporten.
• Versterken van lokale communities. Het Ouderenfonds is een landelijke organisatie waarbij de
uitvoering van programma’s altijd lokaal gebeurt. Deze lokale samenwerking willen we versterken en
verbreden. Hiervoor zullen we lokale communities gaan oprichten waarbij vrijwilligers en ouderen
elkaar kunnen vinden en versterken.
Omdat de termijn voor onze strategie afloopt in 2020, evalueren wij in 2019 de huidige strategie en stellen
deze voor de komende jaren vast.
Bijlagen
Bestuursverslag 2018 41
10. Bijlagen
42 Bestuursverslag 2018
Hoofd- en nevenfuncties directie en Raad van Toezicht
De directeur en de leden van de Raad van Toezicht hebben naast hun werk voor het Ouderenfonds,
de volgende relevante hoofd- en nevenfuncties.
Corina Gielbert (directeur)• Bestuurslid Goede Doelen Nederland
• Penningmeester Stichting Theehuis te Huizen
• Bestuurslid Stichting L’Accolade, ile ‘d’Oleron
Focko Dorhout Mees (voorzitter RvT)• Lid Comité van Aanbeveling van het International Chamber Music Festival Wassenaar
Leo Wildeman (penningmeester/vicevoorzitter RvT) • Executive partner Atos Consulting
• Managing Director Yorkville Holding B.V.
Franck Erkens (lid RvT)• Chief Communication Officer APG Groep nv; vanaf 1 maart 2018 Directeur Klantstaf bij MN
• Voorzitter Raad van Advies van het Institute for Strategic Relationship Management
Wouter Kolff (lid RvT)• Burgemeester gemeente Dordrecht
- Onbezoldigde nevenfuncties uit hoofde van het burgemeesterschap (gemeente Dordrecht):
- Voorzitter regio Drechtsteden
- Voorzitter Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid
- Vice-voorzitter politieregio Rotterdam-Rijnmond van de Nationale politie
• Overige onbezoldigde functies:
- Voorzitter Koninklijke Nederlandsche Automobiel Club (KNAC)
- Lid Raad van Toezicht Stichting Fonds voor Verpleegkundigen
- Vicevoorzitter Familievereniging Kolff
- Directeur/eigenaar van Hol & Ding Kolff Holding B.V.
Roy Rempe (lid RvT)• Directeur-grootdeelaanhouder De Resultatenkwekerij B.V.
• Aandeelhouder/bestuurder MPR Holding B.V., Allerzorg en September
• Lid Giftencommissie Maagdenhuis (tot eind 2018)
• Lid van de ledenraad en het VZ Innovatiefonds van de Rabobank Den Haag en omstreken (tot eind 2018)
• Bestuurslid stichting Vincent van Gogh Experience Den Haag
Marlies Sikken (lid RvT)• Vice President HR & HSE bij Vattenfall
• Voorzitter bestuur Orkest Jong en Groot Excelsior te Amsterdam
• Penningmeester Beheersvereniging Torrentiusweg
10. Bijlagen
Bestuursverslag 2018 43
Partners
Vele bedrijven, organisaties en fondsen maken ons werk mogelijk. In 2018 zijn onze activiteiten onder
andere mogelijk gemaakt door:
En door de volgende fondsen:
Lokale subsidies werden verstrekt door: de gemeenten Amsterdam, Enkhuizen, Haarlemmermeer,
Hardenberg, Hoorn, Leeuwarden, Leidschendam-Voorburg, Rotterdam en Stede Broec.
Het programma Innovatie werd mede mogelijk gemaakt door: ZonMW, Active Assisted Living Programme
en Erasmus+ programme.
APGKPN Mooiste Contact FondsVan der Valk Hotels & RestaurantsDe VriendenLoterijMenzisVan Boxtel hoorwinkelsPostNLinnocentHans Anders
LidlRedevco FoundationEspriaAlbert Heijn groep Breda/OosterhoutDirk DEEN supermarktenSternHuuskesKappé International
Adessium FoundationBavo stichting Coöperatiefonds Rabobank Heerenveen-Zuidoost FrieslandDioraphteDr. C.J. Vaillant FondsDrs. C. van Zadelhoff FondsDullertsstichting/Sint Nicolai BroederschapFonds 1818Fonds NutsOhraFonds Sluyterman van LooFonds WestlandFundatie Van den Santheuvel, SobbeHet Blauwe FondsHerbert Duintjer FondsJ.C. Ruigrok StichtingLatteringe-Familie-FondsMadurodam KinderfondsMarion Polak StichtingMr. August Fentener van Vlissingen FondsP.W. Janssen's Friesche stichtingPasman StichtingPius-StichtingR.C. Maagdenhuis/Brentanos GiftenCommissieRabobank Graafschap CoöperatiefondsRabobank IJmond DichtbijfondsRabofonds GouwestreekRCOAKRDO Balije van UtrechtRiki StichtingRitske Boelema GasthuisSint Jacobs GodshuisSport Fryslân
Stichting A.L.H.J. van Ravesteyn FondsStichting Amelanderhof Stichting Anna Varvers ConventStichting Arnold UleynStichting Elise Mathilde FondsStichting Fonds van NRC HandelsbladlezersStichting Fundatie van Beijeren-van SchagenStichting Goede Doelen W en HStichting GroenlingStichting Het CellenbroederenhuisStichting Het Nieuwe Stads WeeshuisStichting Hofje Codde en Van BeresteynStichting HoraStichting IntermarisStichting IVT ZorgStichting Lodewijk de KortStichting Maripaan TeamingStichting Mundo Crastino MelioriStichting RetourschipStichting Sint Anthony Gasthuis, BolswardStichting Sint Jozeffonds Stichting Sneek 1818Stichting ThurkowfondsStichting Tiny en Anny van Doorne FondsStichting TriArcusStichting Voorzorg UtrechtStichting Vredenburgh/Theresia SpijkerVan Cappellen StichtingVan der Meer-Boerema StichtingVSBfondsWouter Keller Stichtingen fondsen die anoniem wensen te blijven.
Stichting Nationaal Ouderenfonds
Postbus 2073, 3800 CB Amersfoort
T 088 344 2000
www.ouderenfonds.nl
KvK 41150459
Rekening NL94 RABO 0311 9117 57
@ouderenfonds
facebook.com/ouderenfonds