nationaal ouderenfonds · met onze boodschappenplusbussen, zetten hun wensen centraal tijdens de...

44
Nationaal Ouderenfonds Bestuursverslag 2018

Upload: others

Post on 25-Jun-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

NationaalOuderenfondsBestuursverslag 2018

Page 2: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

2 Bestuursverslag 2018

Verantwoording 2018

De verantwoording van het Nationaal

Ouderenfonds over het jaar 2018 bestaat

uit 3 delen:

Bestuursverslag 2018

Jaarrekening 2018

Accountantsverklaring

Het bestuursverslag 2018 is ook te downloaden op

www.ouderenfonds.nl.

Page 3: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

Inhoud

Bestuursverslag 2018 3

Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1. Onze missie en visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2. Onze activiteiten - feiten en cijfers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9

3. Onze communicatie en fondsenwerving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

4. Onze organisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

5. Onze financiën (samenvatting) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

6. Verklaring Raad van Toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

7. Blik op de toekomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Bijlagen

Hoofd- en nevenfuncties directie en Raad van Toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Partners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Inhoud

Page 4: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

Voorwoord

4 Bestuursverslag 2018

In 2018 bestond het Ouderenfonds 65 jaar. En wanneer ik dit schrijf schieten de vele projecten waar

we al die tijd samen aan werkten door mijn hoofd. Ik zie al die waardevolle momenten in de strijd tegen

eenzaamheid onder ouderen in Nederland.

We zagen jaar op jaar de impact van onze activiteiten en inspireerden met bijzondere innovaties.

Bijvoorbeeld MiTale: een digitaal spel voor ouderen met dementie en hun omgeving dat helpt om samen

herinneringen op te halen. Een mooi voorbeeld van hoe we ouderen ondersteunen in de herfst van hun

leven. Het Ouderenfonds ontwikkelt projecten en diensten waarmee we de zon weer even kunnen laten

schijnen!

Terugkijkend op het afgelopen jaar zie ik het plezier op de gezichten van ouderen die geportretteerd zijn

door scholieren, alle senioren die zich aanmeldden bij de 320 voetbalclubs voor OldStars walking football

en een WK waar onze OldStars trots aan meededen. Maar ik denk ook aan de samenwerkingen die

zorgden voor honderden ijsjes bij zorginstellingen in de tropische hitte en het genot van ruim 3.000

ouderen met wie we langs de Nederlandse kust slenterden.

We openden opnieuw deuren voor kwetsbare ouderen uit alle delen van het land en zorgden er samen

met de vele vrijwilligers voor dat zij niet aan de kant bleven staan. We hielpen ouderen van A naar B

met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en

‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We verspreidden ruim 266.000 handgeschreven

kerstkaarten en organiseerden voor de vijftiende keer vele gratis kerstdiners door heel Nederland

waardoor ouderen elkaar ontmoetten en nieuwe contacten maakten.

Ik kan enkel concluderen dat onze grote inzet voor het voorkomen en bestrijden van eenzaamheid onder

ouderen resultaat oplevert. Onze grootste kracht? Positiviteit en doorzettingsvermogen. Want hoe graag

we eenzaamheid op korte termijn ook willen doen verdwijnen: de realiteit is dat we er nog lang niet zijn

en we als fonds de komende jaren alle zeilen zullen blijven bijzetten.

Met trots presenteer ik u daarom het jaarverslag 2018. Ik hoop dat u samen met ons ook in 2019 het

leven van ouderen mooier en gelukkiger wilt maken.

Corina Gielbert

Directeur Nationaal Ouderenfonds

Voorwoord

Page 5: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

Bestuursverslag 2018 5

1. Onze missie en visieOnze missie en visie zijn gestoeld op de

over tuiging dat iedere oudere meetelt. Want

dit is waar wij in geloven en wat we altijd zullen

nastreven. Daarom zetten we ons iedere dag

met hart en ziel in voor onze ouderen.

Page 6: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

1. Onze missie en visie

6 Bestuursverslag 2018

1.1 Onze missie

Het Nationaal Ouderenfonds zet zich in voor ouderen in Nederland voor wie onvoldoende zorg en

aandacht is vanuit de maatschappij. Gezamenlijk bestrijden en voorkomen we eenzaamheid, verminderen

kwetsbaarheid en bevorderen we zelfredzaamheid met als doel de oudere in staat te stellen zijn eigen

leven te blijven leiden zoals hij of zij dat wenst.

1.2 Onze visie

Ouderen krijgen mogelijkheden en kansen om oud te worden zoals zij dit zelf willen. De oudere is

betrokken bij de samenleving op de manier die hij of zij wenst.

1.3 Onze kerngebieden

Voorkomen en bestrijden van eenzaamheidHet Ouderenfonds vindt het onacceptabel dat ouderen ongewild eenzaam zijn en maakt zich zorgen om

de gevolgen hiervan. Daarom vergroten en versterken we het sociale netwerk van ouderen en proberen

we op voorhand te voorkomen dat ouderen vereenzamen.

Vergroten van zelfredzaamheidDe maatschappij verandert. ‘Zelfredzaamheid’ en ‘participatie’ hebben de afgelopen jaren een steeds

prominentere rol ingenomen in onze samenleving. Om niet buiten de boot te vallen, moeten burgers

zich vandaag de dag letterlijk zelf kunnen redden. Het Ouderenfonds wil dat ouderen mogelijkheden en

kansen krijgen om oud te worden zoals zij dit zelf willen. Daarom werken we aan het vergroten van

zelfredzaamheid van ouderen.

Empowerment van (kwetsbare) ouderen Eenzaamheid en kwetsbaarheid ontstaan niet van de ene op de andere dag. Het zijn vaak sluipende

processen van opeenstapelende factoren in iemands leven. Veel ouderen vragen zich hierbij af: wat is

mijn rol (nog) in de maatschappij? Het Ouderenfonds wil de kennis en kunde van ouderen gebruiken

opdat zij weer een rol op zich kunnen nemen in de maatschappij.

1.4 Onze aanpak

Het Nationaal Ouderenfonds is een landelijk goed doel. Samen met bedrijven en instanties, overheden,

donateurs, ambassadeurs, vrijwilligers en medewerkers zetten we ons in voor dezelfde missie. Het

Ouderenfonds verbindt mensen en organisaties en zet hierbij haar deskundigheid, ervaring, financiële

kracht en netwerk in. We signaleren problemen, wensen en behoeften van ouderen, analyseren de samen-

hang en ontwikkelen hiervoor passende projecten en diensten, indien nodig op maat. De vraag van de

oudere staat centraal in al ons werk. We luisteren naar wat ouderen willen, proberen dit te realiseren en

betrekken ouderen op deze manier weer bij de maatschappij.

• We helpen ouderen hun sociale kring te vergroten of versterken, zodat er een netwerk ontstaat om op te

bouwen. Het gezellige of ludieke karakter van de evenementen geeft daarnaast ruimte om inhoude-

lijke problemen aan de kaak te stellen en om samen met ouderen te kijken naar een oplossing.

Page 7: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

Bestuursverslag 2018 7

“Ik heb weinig contacten hier: een

aantal vriendinnen ben ik kwijtgeraakt door ver-

huizing of overlijden. Nu komt Karen regelmatig op bezoek.

We houden allebei van quilten en boeken. Karen is voor mij een lieve vriendin. Als ik in

nood zit, weet ik dat ze me gaat helpen.”

Klazina Oegema (74) en vrijwilliger

Karen van den Bos (28)

Page 8: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

1. Onze missie en visie

8 Bestuursverslag 2018

• We maken dagelijkse dingen zoals boodschappen doen of een dagje uit weer toegankelijk. We helpen

ouderen met technologische oplossingen om bijvoorbeeld de mobiliteit te vergroten of in contact te

komen met mensen om zich heen. En we helpen ouderen en hun naasten bij vragen over wet- en

regelgeving.

• We proberen ouderen in hun kracht te zetten en hen onder meer te koppelen aan onze projecten en

diensten. Ook proberen we het beeld in Nederland, waarbij men uitgaat van de problemen van ouderen,

te veranderen in een beeld waarin we veel gebruik kunnen maken van de kennis en kunde van ouderen.

1.5 Onze doelgroep

Het Nationaal Ouderenfonds zet zich in voor alle ouderen vanaf 55 jaar in Nederland die eenzaam,

kwetsbaar of verminderd zelfredzaam zijn of het risico daartoe lopen. Ook zetten we ouderen in hun

kracht om het risico op eenzaamheid, kwetsbaarheid of verminderde zelfredzaamheid te verlagen.

Eenzaamheid onder ouderenIn 2018 waren er meer dan 5.5 miljoen ouderen in Nederland 1. Hiervan voelen meer dan 2.5 miljoen

ouderen zich eenzaam 1,2. Ruim 500.000 ouderen geven zelf aan zich ernstig eenzaam te voelen 2,1.

Zij missen onder andere vaak goede vrienden om zich heen, ervaren een leegte, missen gezelligheid

en iemand om zich verbonden mee te voelen. Naar verwachting zal het aantal ouderen in 2040 stijgen

naar ruim 6.6 miljoen 55-plussers 5.

Eenzaamheid neemt toe met de leeftijd. Onder 85-plussers voelt zelfs bijna tweederde zich eenzaam 2.

Dit komt door een opeenstapeling van gebeurtenissen, zoals het wegvallen van vrienden en familie,

het overlijden van een partner en verlies van mobiliteit en zelfstandigheid. Meer dan de helft van de

een zamen geeft dan ook aan een langdurige beperking te hebben of belemmerd te zijn in activiteiten

door gezondheidsproblemen of ouderdom 3. Eenzaamheid kan ernstige gevolgen hebben voor de

gezondheid, zoals een hogere bloeddruk, kans op depressie en zelfs risico op vroegtijdig overlijden.

Kwetsbare ouderenDe meeste ouderen voelen zich nog lang gezond en gelukkig. Een andere groep - vaak ouderen op hoge

leeftijd - is afhankelijk geworden van zorg. Daartussenin tref je de groep kwetsbare ouderen. Kwetsbare

ouderen zijn oudere mensen met een verminderde regie (of verlies aan regie) over het eigen leven met

een veelzijdige hulp- en zorgbehoefte. Deze mensen lijken vaak op het eerste gezicht gezond en zelf-

standig, maar kleine lichamelijke en psychosociale problemen stapelen zich op, waardoor hulp vaak te

laat wordt gevraagd of pas komt als er ernstige problemen ontstaan met de gezondheid. Kwetsbaarheid

bij ouderen bestaat in 4 verschillende vormen: fysieke, psychische, cognitieve en sociale kwetsbaarheid.

Ruim een kwart van de 65-plussers is kwetsbaar voor ernstige gezondheidsproblemen. Het aantal kwets-

bare ouderen zal tussen 2010 en 2030 naar verwachting toenemen van bijna 700.000 naar meer dan 1

miljoen. Kwetsbare ouderen hebben een vier- tot vijfmaal grotere kans op opname in een verzorgings-

of verpleeghuis en een twee- tot driemaal grotere kans op overlijden binnen 3 jaar in vergelijking met

de groep niet-kwetsbare ouderen 6.

[1] Centraal Bureau voor de Statistiek (2018). Bevolking op 1 januari en gemiddeld; geslacht, leeftijd en regio. 06 september.

[2] Volksgezondheidenzorg.info (2019). Eenzaamheid, cijfers en context, huidige situatie.

[3] Beuningen, J. van. en Witt, S. de (2016). Eenzaamheid in Nederland. September.

[4] Campen, C. van et al. (2018). Kwetsbaar en eenzaam. Risico’s en bescherming in de ouder wordende bevolking. Sociaal en Cultureel Planbureau.

[5] Centraal Bureau voor de Statistiek (2014). Prognose bevolking; geslacht, leeftijd, herkomst en generatie, 2013-2060.

[6] Campen, C. van (red.) (2011). Kwetsbare ouderen

Page 9: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

2. Onze activiteiten - feiten en cijfersIn 2018 hebben we samen met vrijwilligers en

donateurs veel kunnen betekenen voor ouderen.

De belangrijkste activiteiten, feiten en cijfers

hebben we op een rijtje gezet.

Bestuursverslag 2018 9

Page 10: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

2. Onze activiteiten – feiten en cijfers

10 Bestuursverslag 2018

KerngebiedenEENZAAMHEID Het Ouderenfonds vindt het onacceptabel dat ouderen eenzaam zijn en maakt zich zorgen om de gevolgen hiervan. Daarom vergroten en versterken we het sociale netwerk van ouderen en proberen we op voorhand te voor- komen dat ouderen vereenzamen.

ZELFREDZAAMHEID De maatschappij verandert. ‘Zelfredzaamheid’ en ‘participatie’ hebben de afgelopen jaren een steeds prominentere rol ingenomen in onze samenleving. Om niet buiten de boot te vallen, moeten burgers zich vandaag de dag letterlijk zelf kunnen redden. Het Ouderenfonds wil dat ouderen mogelijkheden en kansen krijgen om oud te worden zoals zij dit zelf willen. Daarom werken we aan het vergroten van zelfredzaamheid van ouderen.

EMPOWERMENT Eenzaamheid en kwetsbaarheid ontstaan niet van de ene op de andere dag. Het zijn vaak sluipende processen van opeenstapel-ende factoren in iemands leven. Veel ouderen vragen zich hierbij af: wat is mijn rol (nog) in de maatschappij? Het Ouderenfonds wil de kennis en kunde van ouderen gebruiken opdat zij weer een rol op zich kunnen nemen in de maatschappij.

Feiten en cijfers 2018

In 2018 zijn er meer dan 5.5 miljoen ouderen in Nederland. Hiervan voelen

meer dan 2.5 miljoen ouderen zich eenzaam. Ruim 500.000 ouderen geven

zelf aan zich ernstig eenzaam te voelen.

Eenzaamheid onder ouderen

Baten en lasten

8.783 ACTIEVE VRIJWILLIGERS

7.560 STRUCTURELE DONATEURS

39,3 ft e MEDEWERKERS

Projectsubsidies

€ 600.145

Evenementen

€ 894.579

Projecten en diensten

€ 2.428.742

Innovatie projecten

€ 688.500

Pleitbezorging en communicatie

€ 649.085

Overlige lasten doelstelling

€ 128.829

Werving baten

€ 992.187

Beheer en administratie

€ 598.691

Baten van particulieren

€ 1.042.759

Baten van bedrijven

€ 1.400.895

Subsidies van overheden

€ 668.280

Baten van loterijorganisaties

€ 2.062.904

Baten van andere organisaties zonder winststreven

€ 1.676.578

Inkomsten 2018

€ 6.851.416Uitgaven 2018

€ 6.980.758

5,5 miljoenouderen

500.000 ERNSTIG EENZAAM

2,5 MILJOEN EENZAME OUDEREN

Page 11: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

2. Onze activiteiten – feiten en cijfers

Bestuursverslag 2018 11

Onze vrijwilligersZonder vrijwilligers is het onmoge-lijk om onze activiteiten voor ouderen te realiseren. In 2018 hebben 8.783 vrijwilligers zich actief ingezet voor de projecten en diensten van het Ouderenfonds. In totaal staan ruim 23.000 vrij-willigers bij ons ingeschreven. Zij ondersteunen de activiteiten van het Ouderenfonds incidenteel of structureel, of hebben dat in het verleden gedaan. We hebben dit jaar gewerkt aan het implemen teren van de klachten procedure, het lief-en-leedbeleid en training voor de Zilverlijnvrijwilligers.

Onze belangrijkste resultaten

BOODSCHAPPENPLUSBUS

Totaal aantal bussen op de weg

OUDERENFONDS VAKANTIES

OLDSTARS

Voetballende 60-plussers

Amateurclubs

Ouderen maken gebruik van de BoodschappenPlusBus

2018

2017

2017

2018

2016

2017

2017 2018

2018

2016 2016

2018

201786

90

28.000

3.000

1.250

94

4.500

25.000

20.000

83

KERST-ACTIVITEITEN

2017

2018

2016

11.9

24

9.13

411.2

07

2018

2017

320

NATIONALE OUDERENDAG

2017

2018

2016

1.60

0

1.65

02.0

00

Wensen van ouderen vervuld

OUDEREN-PANEL

2017

2018

2016

2.72

7

2.97

5

2.0

66

Aantal leden

STRAND-UITJES

2017

2016

2018

2.46

33.0

00

3.10

2

Ouderen genieten van een dagje strand

2017

2018

2016

15.0

32 18.0

81

540

ZILVERLIJN

Aantal contact-momenten

2017

2018

2016

98

109

85

SAMENBREIEN

Breiclubs

MATCH

38 149

2016

179

Ouderen genieten van een begeleide vakantie

Matches tussen ouderen en vrijwilliger

270

476

Page 12: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

2. Onze activiteiten – feiten en cijfers

12 Bestuursverslag 2018

Programma’s

BoodschappenPlusBusOnder begeleiding van vrijwilligers gaan ouderen in heel Nederland met de BoodschappenPlusBus samen

op pad. Voor uitstapjes of om boodschappen te kunnen doen. Zo doen ouderen nieuwe sociale contacten

op met buurtgenoten. In 2018 hebben we nieuwe bussen geleverd voor 8 partnerorganisaties die al actief

zijn met de BoodschappenPlusBus. Verder zijn er in 2 nieuwe gemeentes partners gestart, waarbij in één

gemeente direct 2 bussen zijn gaan rijden. Door gemeentelijke herindeling blijft het aantal gemeentes

waar de bussen rijden effectief gelijk. In 2019 zetten we in op groei: meer deelnemers in meer gemeentes

die vaker op stap gaan. Daarnaast werken we aan de ontwikkeling van nieuwe vervoersconcepten, met

name rond de toenemende vraag naar individuele vervoersmogelijkheden.

Samen BreienWekelijks komen ouderen in heel Nederland samen om te breien of te haken. In de clubs van Samen

Breien bouwen ouderen sociale contacten op en zijn ze even gezellig de deur uit. De meeste clubs breien

met veel enthousiasme mutsjes voor de Goedgemutste Breicampagne van innocent. Deze mutsjes

worden geplaatst op de smoothies. Per flesje gaat er 0,20 cent naar het Ouderenfonds. De duizenden

mutjes leverden dit jaar ruim € 30.000 op. In 2019 zetten we in op de groei van het aantal breiclubs.

OuderenOmbudsmanDe OuderenOmbudsman is een vraagbaak over wonen, zorg, welzijn, mobiliteit of geldzaken voor

ouderen. De Ouderenombudsman ondersteunt ouderen, draagt bij aan zelfredzaamheid en behartigt

hun belangen. Het Ouderenfonds is lid van de Brede Alliantie Veilig Financieel Ouder Worden. De alliantie

heeft als doel een integrale aanpak tot stand te brengen op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Daarbij

wordt ingezet op het voorkomen, signaleren, melden en stoppen van financieel misbruik. Voor 2019

willen we zowel onze adviesrol als onze kennis op een aantal relevante thema’s verder versterken.

OuderenpanelHet Ouderenpanel bestaat uit bijna 3.000 ouderen die ons adviseren op belangrijke maatschappelijke

thema’s die ouderen aangaan. De inbreng die deelnemers geven helpt ons in het (door)ontwikkelen

van kennis en ons dienstenaanbod. In 2018 deden we onder andere onderzoek naar stemgedrag

(naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen), eenzaamheid, sport en bewegen. Samen met

Rijkswaterstaat onderzochten we de ervaren verkeersveiligheid onder ouderen. In 2019 gaan we de

bevindingen uit het panel nog beter inzetten bij de ontwikkeling van nieuwe projecten en diensten.

OldStarsMet OldStars walking football gaan 55-plussers weer het voetbalveld op. Het Ouderenfonds bevordert

hiermee een gezonde levensstijl en bovendien zorgt de verenigingscultuur voor nieuwe sociale contacten.

Het hoogtepunt in 2018 was de deelname van Nederland aan het WK OldStars in Bristol. Ook nam het

aantal walking football clubs een vlucht: eind 2018 stond de teller op 320 verenigingen die de spelvorm

aanbieden. Bij 26 van deze clubs spelen met name migranten. In 2019 draagt het Ouderenfonds OldStars

walking football over aan de KNVB. Wij gaan verder met OldStars Sport met als doel dat iedere sport

een vorm heeft waar ouderen aan mee kunnen doen. In 2019 starten we met vier nieuwe aangepaste

spelvormen voor ouderen: OldStars walking hockey , OldStars walking basketball, OldStars walking handbal

en OldStars tennis. De doelstelling voor 2019 is om bij 40 clubs de spelvorm te introduceren.

Onzichtbare ouderenHet Ouderenfonds zet zich in voor LHBT-ouderen en het bespreekbaar maken van seksuele diversiteit in

de ouderenzorg. Om de (toekomstig) professional bewust te maken geven we workshops en gastlessen

en ontwikkelen we lesmateriaal. In 2018 zijn er 17 gastlessen aan leerlingen op MBO Zorg en Welzijn

Page 13: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

2. Onze activiteiten – feiten en cijfers

Bestuursverslag 2018 13

gegeven en workshops aan ongeveer 25 docenten van 11 MBO-scholen. In 2019 gaan we vrijwilligers

trainen om gastlessen te kunnen geven. Daarnaast starten we bij twee zorginstellingen een pilot gericht

op goede zorg voor LHBT-ouderen.

Jongeren portretteren ouderenIn 2018 deed een record aantal leerlingen mee met het project Jongeren portretteren ouderen. 5.500

leerlingen in het hele land ontmoetten ouderen om ze te schilderen en tegelijkertijd te leren kennen.

Hieruit ontstonden prachtige, duurzame contacten. De winnaars wonnen een schoolreisje met hun klas

en de geportretteerde ouderen.

ZilverlijnDe Zilverlijn is een gratis belservice voor ouderen. Getrainde vrijwilligers bellen één keer per week met

een oudere voor een gezellig praatje of een goed gesprek. In 2018 gingen we een samenwerking met

pensioenuitvoerder APG aan. In deze samenwerking bellen medewerkers van APG voor de Zilverlijn.

Hierdoor is er geen wachtlijst van ouderen meer. In 2018 deden we een doelgroepenonderzoek.

Op basis van de resultaten zetten we onze capaciteit gerichter in voor de werving van ouderen en

vrijwilligers. We zoeken hierbij actief de samenwerking op met organisaties die een vertrouwensband

hebben met ouderen.

Nationale OuderendagNationale Ouderendag is een jaarlijks terugkerend evenement in oktober. Op die dag worden in heel

Nederland langgekoesterde wensen van ouderen vervuld. We verbinden jong en oud en vaak ontstaan

er blijvende contacten tussen ouderen en wensvrijwilligers. In 2018 deden voor het eerst ook bedrijven

spontaan mee aan de Nationale Ouderendag. Deze trend willen we graag voortzetten in 2019.

KerstactiviteitenHet gevoel van eenzaamheid is met de kerstdagen extra confronterend. Daarom trakteren we ouderen

op kerstdiners en kerstconcerten en helpen we eenzame ouderen om nieuwe sociale contacten te

leggen. In 2018 werden de kerstdiners voor de 15e keer georganiseerd in samenwerking met Van der Valk

hotels & restaurants en verwelkomden we de 50.000e bezoeker. We streven er in 2019 naar om de

ontmoetingen een duurzaam en structureel karakter te geven.

UitjesElk jaar organiseren we vele dagjes uit voor ouderen. Denk aan een middagje naar het concertgebouw,

bezoek aan de orchideeënhoeve of het circus. Ook nemen onze vrijwilligers ouderen mee voor een

bijzonder stranduitje of een boottocht. Dit jaar gingen er 21.260 ouderen met ons op stap. In 2019 streven

we ernaar om 25.000 ouderen te verwelkomen. In ons aanbod zal er in 2019 extra aandacht zijn voor

culturele uitjes, natuurbeleving en unieke ervaringen zoals de Nationale Verwendag.

MatchMatch biedt ouderen de kans hun wens voor een vrijwilliger op te geven. Een wekelijks kopje koffie,

een maandelijks uitje naar een museum of rondje over de markt: alles is mogelijk. Vrijwilligers kunnen

deze wensen online inzien en direct reageren op een wens die bij hen past. Zo vervulden we in 2018

476 wensen van ouderen. In 2019 streven we naar kortere wachttijden voor ouderen.

SchrijfmaatjeIn de laatste maanden van het jaar voerden we voorbereidende werkzaamheden uit om het project

Postmaatje van Stichting Eefies over te nemen. Onder de naam Schrijfmaatje zal dit project begin 2019

van start gaan bij het Ouderenfonds. In dit project schrijven ouderen en vrijwilligers of scholen kaarten en

brieven aan elkaar.

Page 14: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

2. Onze activiteiten – feiten en cijfers

14 Bestuursverslag 2018

Hulp bij dementieHet Ouderenfonds ondersteunt mantelzorgers van ouderen met dementie. Een vrijwilliger wordt ingezet

om de zorg voor een paar uurtjes over te nemen, zodat de mantelzorger er even op uit kan en tijd voor

zichzelf heeft. De vrijwilliger gaat met de oudere met dementie een kopje koffie drinken, een wandeling

maken of samen een boodschapje doen wanneer dit nog mogelijk is. Het project is in 2018 doorontwikkeld

om ook coaching aan te bieden aan mantelzorgers en ze zo verder te helpen in de zorg voor hun geliefde.

Deze coachingsessies worden in 2019 uitgerold.

Ouderen Vakanties1 op de 4 ouderen gaat nooit meer op vakantie. Daarom organiseert het Ouderenfonds (in samenwerking

met stichting Het Buitenhof) vakanties met persoonlijke begeleiding naar bestemmingen in binnen- en

buitenland. In 2018 waren de winterreizen tijdens de kerstperiode en de cruises het meest populair.

De vraag naar reisgidsen is hoog en zal in 2019 hopelijk meer boekingen opleveren. De winterreizen

krijgen komend jaar een vervolg en de uit- en thuisservice wordt inclusief.

Innovatie

Door middel van onderzoek en innovatie pakt het Ouderenfonds maatschappelijke uitdagingen rondom

ouder worden aan. We voeren projecten uit die leiden tot de ontwikkeling van nieuwe interventies,

producten, diensten of processen om het welzijn van (kwetsbare) ouderen te verbeteren.

In deze projecten werken we samen met onderzoekscentra, bedrijven en universiteiten uit binnen- en

buitenland. Samen bedenken we oplossingen voor de toenemende druk op zorg en welzijn door de

vergrijzing. Daarnaast kijken we naar kansen: Nederlanders worden steeds ouder en blijven langer gezond.

De basis van onderzoek en innovatie zijn de behoeften van de ouderen. We betrekken ouderen en

behartigen hun belangen bij de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten. Resultaten van de

innovatieprojecten worden binnen de programma’s van het Ouderenfonds ingezet. In 2019 gaan we de

afdeling Innovatie nog meer inzetten om de programma’s continu te blijven verbeteren en vernieuwen.

MiTaleIn het project MiTale wordt een digitaal spel voor ouderen met dementie en hun omgeving ontwikkeld.

Het spel helpt hen samen herinneringen op te halen. De herinneringen kunnen gebruikt worden door

zorgprofessionals om betere, meer persoonlijke zorg te bieden. 2018 stond in het teken van de technische

ontwikkeling. Het prototype is samen met ouderen getest.

Entertrain Met het digitale spellenplatform van Entertrain willen we een actieve levensstijl van ouderen bevorderen.

In 2018 is het platform door 40 ouderen thuis getest en geëvalueerd.

Silverlearners In dit project wisselt het Ouderenfonds met verschillende ouderenorganisaties uit Europa ervaringen uit

over projecten die het welzijn van ouderen versterken. Het project is in 2018 afgesloten.

iConnect In iConnect ontwikkelt het Ouderenfonds i.s.m. hogescholen een lesmodule. De lesmodule verbindt

studenten aan ouderen met dementie door middel van creatieve middelen (theater, zang, muziek, poëzie).

MORE Samen met een groep ouderen verkennen we in MORE verschillende activiteiten die aansluiten bij de

interesses en behoeften van jongere ouderen (65 tot 75 jaar). Zo organiseerden we workshops djembé,

Page 15: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

“Met kerst voel ik me vaak verdrietig. Het

lijkt alsof het geen kerst is. Dan denk ik vaak terug aan

vroeger, toen mijn lieve man nog leefde. Door het kerstdiner van het Ouderenfonds kreeg ik eindelijk weer een kerstgevoel!

Het was van begin tot eind geweldig.”

Jo Kemp-Soeterboek (90)

Bestuursverslag 2018 15

Page 16: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

2. Onze activiteiten – feiten en cijfers

16 Bestuursverslag 2018

fotograferen met je smartphone, vrijwilligerswerk en wandelen.

BEING ME BEING ME richt zich op het bevorderen van inclusieve LHBT-ouderenzorg. In aansluiting op het project

Onzichtbare Ouderen wordt er in BEING ME lesmateriaal ontwikkeld met Europese partners. In 2018

vonden er twee Wereld Café sessies plaats met oudere LHBT’ers, zorgprofessionals en docenten om

materiaal te delen en gezamenlijk te ontwikkelen.

Sharing stories, sharing lives Het project is in 2018 gestart in samenwerking met Europese partners. In dit project ontwikkelt het

Ouderenfonds een training voor vrijwilligers om waardevolle gesprekken te voeren met ouderen over

hun leven en wat zij belangrijk vinden. Deze training kan gebruikt worden door vrijwilligers binnen het

Ouderenfonds.

PACO In PACO onderzoeken we de achterliggende motivaties van ouderen rondom voedingskeuzes en hoe we

gezonde keuzes kunnen bevorderen door middel van een virtuele coach.

Page 17: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

Bestuursverslag 2018 17

3. Onze communicatie en fondsenwervingHet Nationaal Ouderenfonds zet zich samen met

donateurs, vrijwilligers en partners voortdurend in

om eenzaamheid onder ouderen te bestrijden en

zelfredzaamheid van ouderen te verhogen. Met

onze communicatie en fondsenwerving betrekken

we het Nederlandse publiek bij onze missie en

leggen we verantwoording af over de resultaten

van ons werk.

Page 18: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

3. Onze communicatie en fondsenwerving

18 Bestuursverslag 2018

3.1 Fondsenwerving

VriendenLoterij Opnieuw zijn we enorm blij met de steun van onze partner de VriendenLoterij. Als vaste begunstigde

ontvangt het Ouderenfonds in 2018 een bedrag van € 200.000. Daarnaast ontvangen we een bijdrage

van € 1.862.904, omdat deelnemers met hun lot kiezen om het Ouderenfonds te steunen. Ook heeft de

VriendenLoterij als een van de eersten OldStars walking football ondersteund waarmee we dit jaar

prachtige resultaten hebben gehaald. Een mooi voorbeeld van de duurzaamheid en verdere uitrol van

een project dat is gestart met financiering van de VriendenLoterij. Dit laat zien dat de VriendenLoterij

al jaren een belangrijke partner voor het Ouderenfonds is.

Particuliere fondsenwerving

Structurele donateurs

In 2018 steunen vele particulieren het werk van het Ouderenfonds, van microdonatie in de vorm van een

sms tot een maandelijkse machtiging. Het Ouderenfonds heeft het jaar afgesloten met 7.560 structurele

particuliere donateurs. Deze donateurs hebben € 698.333 opgebracht.

Om de inkomsten meer te spreiden en meer ongeoormerkt geld te werven heeft het Ouderenfonds

besloten om meer in te zetten op de werving van structurele donateurs. In 2018 werkten we daarom

aan een plan om het aantal structurele donateurs te laten stijgen en kozen we ervoor om dit jaar geen

extra investeringen te doen in de werving van deze groep. We verwelkomden 1.879 nieuwe donateurs,

maar er waren ook 2.149 mensen die hun bijdrage stopzetten. Dit betekent een daling van 13,7%.

In exacte cijfers is daarmee de uitstroom groter dan in 2017 waarin wij 1.807 opzeggers verwerkten.

Eind 2018 werkten we aan het verbeteren van het loyaliteitsprogramma voor particuliere donateurs.

In het laatste kwartaal van 2018 is een pilot gestart om te beoordelen of het ontwikkelde plan voor de

werving van structurele donateurs kansrijk is. Het doel in 2019 is meer ongeoormerkt geld te werven,

om hiermee een betere buffer en balans te creëren voor projecten die moeilijker financierbaar zijn.

Zo bevorderen we continuïteit in de activiteiten en bedrijfsvoering.

#TikkieToetje

Tijdens de kerstcampagne voerden we een pilot uit om een groter en relatief jonger publiek te bereiken

en extra inkomsten te genereren. Hiervoor is op Facebook de campagne #TikkieToetje gelanceerd.

Een maand lang werd een gesponsorde oproep geplaatst om via een Tikkie een toetje of een kerstdiner

te doneren voor een eenzame oudere. Via een Tikkie is het mogelijk om anoniem en eenmalig een gift

te geven. Met #TikkieToetje is er €7.728,- opgehaald. We bereikten 270.000 mensen via deze campagne.

In 2019 willen wij deze actievorm bij meerdere campagnes inzetten.

Nalatenschappen

De inkomsten uit nalatenschappen worden steeds belangrijker voor goede doelen. Daarom investeert

het Ouderenfonds sinds enkele jaren in de werving van nalatenschappen. We nemen deel aan de campagne

Toegift.nl van samenwerkende erkende goede doelen. Ook attenderen we onze achterban op de moge-

lijkheid om het Ouderenfonds op te nemen in het testament. Mensen die prijs stellen op een persoonlijk

gesprek over nalaten, brengen we een bezoek. Het Ouderenfonds ontwikkelde dit jaar het bewaarboekje

‘Mijn testament in 5 stappen’, dat door 3053 mensen is aangevraagd. Daardoor is het aantal informatie-

aanvragen in 2018 verviervoudigd ten opzichte van 2017. In 2018 hebben we 6 nalatenschappen ontvangen.

7 mensen hebben in 2018 aangegeven dat zij het Ouderenfonds in het testament hebben opgenomen.

Zakelijke fondsenwerving

In 2018 steunden vele bedrijven het Ouderenfonds. We verwelkomen nieuwe partners zoals APG, Lidl en

Deen. Daarnaast zetten we de samenwerking voort met Menzis, innocent, Van Boxtel en Van der Valk

Page 19: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

3. Onze communicatie en fondsenwerving

Bestuursverslag 2018 19

hotels & restaurants. De doelstelling blijft zich in 2019 richten op de verduurzaming van de zakelijke

contacten. We ronden voor eind 2019 de financiële dekking voor het begrotingsjaar 2020 af en leggen

meerjarige partners vast. Zo zorgen we voor de continuïteit en financiële borging van de projecten en

diensten. Hiervoor zoeken wij partners voor een periode van, bij voorkeur, minimaal 3 jaar. In 2019 haakt

de zakelijke fondsenwerving aan bij lopende campagnes en zetten we in op regionale fondsenwerving

voor regionale en plaatselijke evenementen.

Vermogensfondsen

Voor onze projecten en diensten zoeken wij steun bij nationale en lokale fondsen en bij lokale overheden.

In 2018 ontvingen wij een bijdrage van 65 fondsen en stichtingen en 9 gemeenten. Een aantal hiervan is al

jarenlang een trouwe partner van het Ouderenfonds. Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de professio-

nalisering van vermogensfondsenwerving. We kregen hierdoor beter inzicht in de historie van aanvragen

en toekenningen en we zorgden voor een goede vastlegging van contacthistorie en afspraken. Dit leidde

tot een beter financieel overzicht en mogelijkheden om beter te kunnen plannen. Ook is een start

gemaakt met de intensivering van het contact met fondsen: zo kunnen onze projecten beter aansluiten

op de doelstellingen van vermogensfondsen en maken we gebruik van hun kennis van het werkgebied.

Vooruitblik 2019

Het Ouderenfonds wil werken aan een stevige basis door particuliere donateurs te werven en aan ons te

binden. Daarom wordt hier in 2019 met huis-aan-huiswerving, nieuwe campagnes en een goed loyaliteits-

programma op ingezet. Om dit te bereiken wordt een duidelijke communicatiestrategie neergezet met

daarin een grote rol voor story telling. We willen ouderen en vrijwilligers hun verhaal laten vertellen en zo

aandacht vragen voor onze projecten. Ook met vermogensfondsen en bedrijven wordt de samenwerking

aangegaan om elkaar te versterken en onze projecten mogelijk te maken.

3.2 Communicatie

DoelgroepenIn haar communicatie richt het Ouderenfonds zich op verschillende groepen belanghebbenden.

Vanzelfsprekend gaat onze aandacht uit naar de doelgroep ouderen, de afnemers van onze producten

en diensten. Via foldermateriaal, de website en het magazine Journaal houden we hen op de hoogte.

Ook welzijnsorganisaties en zorginstellingen bereiken ouderen. Zij ontvangen een digitale en papieren

nieuwsbrief. Vrijwilligers, scholen, particuliere donateurs, zakelijke partners en fondsen maken ons werk

met hun tijd, inzet en financiële bijdrage mogelijk. Via persoonlijk contact, digitale en papieren mailingen,

de website en social media informeren en betrekken we hen bij ons werk. Via de media bereiken wij het

Nederlandse publiek.

Pers en mediaIn 2018 maakte het Ouderenfonds verbinding met het Nederlandse publiek via crossmediale en nieuws-

waardige verhalen, bijvoorbeeld via de nationale media. Door het uitzetten van persberichten en

intensiveren van het relatiebeheer met relevante journalisten en journalistieke platforms is een stevige

mediawaarde neergezet. In 2018 zijn er 9.352 publicaties gemeten met een totale mediawaarde van

€ 4.190.304,- (media analyse ANP, inclusief social media).

We haalden de landelijke radio- en tv-zenders met het WK walking football in Groot-Brittannië waar

OldStars aan mee deed en uiteindelijk een Sponsorring voor ontving. We werden in de media genoemd

door onze betrokkenheid tijdens de gemeenteraadsverkiezingen en als relevante partij in de strijd tegen

eenzaamheid bij programma’s als Pauw, Goedemorgen Nederland en bij omroep Max. Naar aanleiding

van Nationale Ouderendag verschenen artikelen in kranten als de Telegraaf, Algemeen Dagblad, Trouw,

Parool en tientallen grote regionale en lokale titels. We werden onderwerp van gesprek in vele

Page 20: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

20 Bestuursverslag 2018

Page 21: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

3. Onze communicatie en fondsenwerving

Bestuursverslag 2018 21

nieuws video’s over onze activiteiten zoals tijdens het eerste multiculturele OIdStars walking football

festival. Ook produceerden we een mini-documentaire met de titel ‘Op eenzame hoogte’ over de

parachutesprong van de 92-jarige heer Lindeboom. We ontvingen de Loftrompet Award omdat het

Ouderenfonds zich met de BoodschappenPlusBus inzet voor alleenstaande ouderen in Nederland.

KerstkaartenactieDe kerstkaartenactie werd in 2018 voor de vierde keer met PostNL en Kidsweek op touw gezet en kende

een groot succes. Onder meer doordat het programma De Wereld Draait Door de actie omarmde, net

zoals CDA-minister Hugo de Jonge die er zelfs zijn eigen video over maakte. Hart van Nederland liet zien

hoe basisschoolleerlingen uit Soest kaarten schreven en deze persoonlijk langsbrachten bij ouderen in de

buurt. Tientallen regionale tv-zenders en kranten volgden dit voorbeeld waardoor de actie in het hele

land goed zichtbaar was. Van de medewerkers van omroep Rijnmond tot aan de cargo crew van Schiphol

maakten hartverwarmende kaarten voor eenzame ouderen. Het project werd genomineerd voor een

Mercure award.

Online communicatieDe online communicatie van het Ouderenfonds wordt in 2018 gekenmerkt door een verdieping van de

interesse van de doelgroep op Facebook. Daar lieten de ruim 40.000 volgers door complimenten, likes,

vragen en aanmeldingen als vrijwilliger steeds meer betrokkenheid zien bij de verhalen die we via social

storytelling deelden. Op alle kanalen werd het contact met de doelgroep persoonlijker. Omdat de webcare

ook buiten kantooruren opgepakt werd, groeide de interactie. Op Twitter houden we aan het eind van

het jaar vast aan een kleine 6.000 volgers en zien we in de media-analyse dat het Ouderenfonds een veel

gebruikte hashtag is. Instagram is voor het Ouderenfonds een nieuw kanaal waar zich binnen 3 weken na

de start 500 volgers melden.

Magazines en nieuwsbrievenIn 2018 verschijnen onze donateurskrant en ouderenkrant Journaal allebei 3 keer, in een oplage van circa

25.000 (donateurskrant) en 33.000 (Journaal) exemplaren. In de donateurskrant vertellen we aan de hand

van verhalen van ouderen wat het Ouderenfonds doet, delen we resultaten van ons werk en bieden we

leuke acties en campagnes. In het Journaal maakt de oudere kennis met onze projecten en diensten.

In 2018 starten we met een papieren en digitale nieuwsbrief naar zorginstellingen. Deze verschijnt 3 keer

en bereikt zo’n 4000 locaties. In 2019 krijgt het Journaal een nieuwe vorm.

3.3 Lokale initiatieven en fondsen

Lokale ouderenwelzijnsprojecten zijn van groot belang. Uit ervaring blijkt dat het draagvlak voor lokale

projecten en diensten het grootst is als de initiatiefnemers zelf lokaal geld inzamelen en het Ouderenfonds

dit bedrag vervolgens via Premieplan verhoogt. Dit wordt door een aantal vermogensfondsen mogelijk

gemaakt. Daarnaast steunen we via Fonds Ab Laane projecten van verpleeg- en verzorgingshuizen die

vooral gericht zijn op beweging.

PremieplanHet Ouderenfonds steunt lokale initiatieven via het Premieplan. Lokale geldinzamelingsacties, via

bijvoorbeeld een rommelmarkt of bingo, worden verdubbeld met een maximum van € 2.000,-. Hiermee

willen we het draagvlak voor, en de binding met, de ouderenzorg versterken. Uit onderzoek onder de

deelnemers blijkt dat Premieplan een verschil maakt. Zonder Premieplan worden bijvoorbeeld minder

projecten voor ouderen georganiseerd.

In 2018 worden 211 aanvragen voor lokale projecten toegekend, zoals uitjes of de aanschaf van een

Tovertafel. Premieplan wordt uitgevoerd door het Ouderenfonds in samenwerking met Stichting RCOAK,

Page 22: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

22 Bestuursverslag 2018

Fonds Sluyterman van Loo, Fonds 1818 en Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk (NOV).

Per 1 januari 2019 gaat Premieplan in een nieuwe opzet door als platform Voor de Ouderen. De basis blijft

hetzelfde: via inzamelingsacties opgehaald geld wordt door Voor de Ouderen met maximaal € 2.000,-

verdubbeld. Maar er komt een heel aantal nieuwe mogelijkheden bij om zelf een inzamelingsactie te

starten, zoals online crowdfunding. De uitvoering van Voor de Ouderen ligt bij de organisatie Voor je

Buurt. De financiers blijven de drie genoemde fondsen. De intermediaire rol die het Ouderenfonds bij

Premieplan had, wijzigt hierdoor in een verwijzende rol.

ProjectsubsidieHet Ouderenfonds heeft via het Fonds op naam Ab Laane een budget voor verzorgings- en verpleeg-

huizen. In 2018 zijn vanuit het Fonds Ab Laane 20 projecten ondersteund. De gelden van dit fonds op

naam zijn bestemd voor welzijnsprojecten voor bewoners (en buurtgenoten) van verzorgings- en

verpleeghuizen. Medewerkers die een activiteit willen organiseren voor ouderen kunnen subsidie uit

Fonds Ab Laane aanvragen via het Ouderenfonds. Denk bijvoorbeeld aan een beweegactiviteit, spel-

en activiteitenmateriaal, speciale tuininrichting of duofietsen.

Page 23: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

4. Onze organisatieIedere dag zetten we ons vol overtuiging in

voor het voorkomen en bestrijden van eenzaam-

heid onder ouderen en het bevorderen van

zelfredzaamheid en empowerment. Dankzij

de inzet van vrijwilligers, ambassadeurs en

medewerkers geven we steeds weer duizenden

ouderen de aandacht die zij verdienen.

Bestuursverslag 2018 23

Page 24: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

4. Onze organisatie

24 Bestuursverslag 2018

4.1 Onze interne organisatie

Het aantal medewerkers van het Nationaal Ouderenfonds stijgt van 38,1 fte (31 december 2017) naar 39,3

(31 december 2018).

Marketing &Communicatie

• Communicatie

• Fondsenwerving

• Subsidieprojecten

Financiën & Beheer

• Financiën

• HRM

• Administratie en

Klantcontactcentrum

Programma’s

• Samen erop uit & Mobiliteit

• Individueel contact & Vrijwilligers

• Gezond meedoen

• Onderzoek & Ontwikkeling

Directie

Organogram

Page 25: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

4. Onze organisatie

Bestuursverslag 2018 25

4.2 Medewerkers

Voor alle medewerkers, inclusief de directeur, is de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening

van toepassing. Het is een bewuste keuze van het Ouderenfonds om ook de directeur onder deze CAO te

laten vallen. Er is geen argument of aanleiding om voor de directeur een afzonderlijke honorering toe te

passen.

Naast salaris ontvangt het personeel een individueel keuzebudget (IKB). Dit budget (circa 19% van het

salaris) bestaat uit de vakantietoeslag, eindejaarsuitkering (vermeerderd met 0,1%), het bovenwettelijk

verlof en de tegemoetkoming ziektekostenverzekering. Het budget kan naar eigen inzicht worden ingezet

voor verlof, geld of een combinatie daarvan. Ook hebben we een loopbaanbudget dat men opbouwt ter

bevordering van de zelfontwikkeling. De pensioenregeling is ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds

Zorg en Welzijn. Er worden geen bonussen uitgekeerd aan medewerkers, inclusief de directeur.

Het ziekteverzuim in 2018 is gedaald naar 5,5% (7% in 2017). In totaal zijn er 55 verzuimmeldingen gedaan.

Het jaar is afgesloten met 4 openstaande ziekmeldingen van (langdurig) zieke werknemers, allen niet

werk-gerelateerd.

Naast onze vaste medewerkers werken we graag met stagiair(e)s. Als goed doel vindt het Ouderenfonds

het belangrijk om deze maatschappelijke verantwoordelijkheid te vervullen. Niet alleen leren de

studenten bij ons de fijne kneepjes van hun vak en behalen ze studiepunten. Andersom is het altijd leuk

en interessant om te leren van de nieuwe, frisse blik van de studenten. In 2018 werken we in totaal met

11 stagiair(e)s.

DirectieSinds 1 december 2015 is Corina Gielbert directeur van het Nationaal Ouderenfonds.

Raad van ToezichtDe Raad van Toezicht heeft een toezichthoudende rol, fungeert als klankbord voor de directie en is

werkgever van de directeur. In 2018 bestaat de Raad van Toezicht uit 6 onbetaalde leden: Focko Dorhout

Mees (voorzitter), Leo Wildeman (vicevoorzitter), Franck Erkens, Wouter Kolff, Roy Rempe en Marlies

Sikken. De auditcommisie van de Raad van Toezicht bestaat in 2018 uit Marlies Sikken en Leo Wildeman.

In de vergadering van december heeft Leo Wildeman afscheid genomen van de RvT. De verklaring van de

Raad van Toezicht vindt u in hoofdstuk 6. De hoofd- en nevenfuncties van de leden treft u in de bijlage.

4.3 Governance

Juridische structuurHet Nationaal Ouderenfonds is een stichting en staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder

nummer 41150459.

CBF-Keur en ANBIHet Nationaal Ouderenfonds is door het CBF erkend als een Erkend Goed Doel. Het CBF-Erkenningspaspoort

is te vinden op www.ouderenfonds.nl/cbf. Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) is een onafhanke-

lijke organisatie die sinds 1925 fondsenwervende organisaties monitort. Het belangrijkste doel van het

CBF is het bewerkstellingen van betrouwbare fondsenwerving en uitgaven van goede doelen. Ook het

geven van transparante informatie over fondsenwervende instellingen aan het Nederlandse publiek en

de regering zijn essentieel. Daarnaast zijn we aangemerkt als ANBI-instelling. Hierdoor zijn giften aan de

organisatie, binnen de geldende regels, fiscaal aftrekbaar.

Page 26: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

4. Onze organisatie

26 Bestuursverslag 2018

Code Goed BestuurDe Code Goed Bestuur of de Code Wijffels, genoemd naar de voorzitter van de commissie die de code

heeft ontworpen, is sinds 2005 de regeringscode voor fondsenwervende organisaties in Nederland. In

2007 is de Code Goed Bestuur opgenomen in het CBF Erkenning. De code schrijft bepaalde transparantie

en integriteit van het bestuur en toezicht voor, vraagt openheid over de effectiviteit van de bestedingen

en wil aandacht voor een zorgvuldige omgang met belanghebbende en het afleggen van verantwoording.

Het Ouderenfonds handelt conform de Code Goed Bestuur en draagt zoals hierboven genoemd de CBF

Erkenning. Daarnaast hanteert het Ouderenfonds de governancecode van Sociaal Werk Nederland,

gekoppeld aan de CAO.

Goede Doelen NederlandHet Nationaal Ouderenfonds is lid en volgt de gedragsregels van Goede Doelen Nederland, de branche-

organisatie van erkende en in Nederland gevestigde goede doelen. Directeur Corina Gielbert is lid van

het bestuur van Goede Doelen Nederland.

GedragscodeHet Nationaal Ouderenfonds heeft voor zowel haar betaalde medewerkers als voor vrijwilligers een

gedragscode. Met de gedragscode willen wij ongewenst gedrag, zoals discriminatie, geweld, misbruik

en fraude, voorkomen.

Coalitie ErbijHet Ouderenfonds maakt deel uit van Coalitie Erbij, een samenwerkingsverband van organisaties die

eenzaamheid in Nederland tegengaan. Coalitie Erbij organiseert in 2018 voor de negende keer de Week

tegen Eenzaamheid met als doel het doorbreken van het taboe rond eenzaamheid. Coalitie Erbij is met

ingang van 2 januari 2019 opgeheven. De werkzaamheden gaan over naar het programma ‘Eén tegen

eenzaamheid’ van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Internationale netwerkenHet Nationaal Ouderenfonds maakt deel uit van een internationaal netwerk van NGO’s, onderzoekscentra,

bedrijven en overheden en werkt mee aan onderzoeken op Europees niveau. Samen bedenken we

oplossingen voor de toenemende druk op zorg en welzijn door de vergrijzing. Daarnaast kijken we naar

kansen: Nederlanders worden steeds ouder en blijven langer gezond. We betrekken ouderen bij de

Europese projecten om zo in te spelen op hun behoeftes. Ook behartigen we hun belangen bij de

ontwikkeling van innovatieve producten en diensten.

Het Ouderenfonds is lid van AGE Platform, een netwerk van ouderenorganisaties die de belangen van

ouderen behartigen op Europees niveau. Het Ouderenfonds is aangesloten bij EIP AHA (European

Innovation Partnershop on Active and Healty Ageing), een initiatief van de Europese Commissie dat

zich richt op het ondersteunen van ouderen om langer gezond te blijven. Doel is om in 2020 de

gemiddelde gezonde leeftijd te verlengen met 2 jaar.

Maatschappelijk verantwoord ondernemenMaatschappelijk verantwoord ondernemen is het hart van het werk van het Ouderenfonds. Iedere dag

weer zetten we ons in voor ouderen voor wie onvoldoende zorg en aandacht is vanuit de maatschappij.

Uiteraard doen we dit met onze diensten, projecten en evenementen. We bestrijden en voorkomen

eenzaamheid onder ouderen, we vergroten de zelfredzaamheid van ouderen en we bevorderen

empowerment. We richten ons hierbij niet uitsluitend op de ouderen zelf, maar ook op hun naasten,

zoals familieleden, mantelzorgers en zorgprofessionals.

Page 27: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

“Ik wilde heel

graag iemand die mij kon uitleggen hoe een

computer en een mobieltje werken, want dat lukte me

gewoon niet in mijn eentje. Ook een goed gesprek leek me zo

fijn. Frank heeft mij geholpen. En we zijn samen een kopje koffie gaan drinken in het

hotel aan de overkant.”Anne Ebling (91) en vrijwilliger

Frank Rosendaal (31)

Bestuursverslag 2018 27

Page 28: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

4. Onze organisatie

28 Bestuursverslag 2018

We werken nauw samen met bedrijven en instanties, overheden, donateurs, ambassadeurs en vrijwilligers.

We vragen landelijk aandacht voor de problemen waarmee ouderen te maken hebben. En als het nodig is,

vragen we ook aandacht voor nijpende kwesties bij politiek Den Haag. We verbinden mensen en organisa-

ties om ons gezamenlijk in te zetten voor een samenleving waarin iedere oudere zijn of haar leven leidt

zoals hij of zij dat wenst. Vanuit de overtuiging dat iedere oudere meetelt en met als ultieme belofte dat

ouderen blijven genieten.

4.4 Risicoanalyse

Het Nationaal Ouderenfonds brengt sinds 2016 jaarlijks de risico’s van haar werk in kaart. Het doel is om

risico’s te inventariseren en hierop te acteren nog voordat incidenten zich kunnen voordoen. In juni 2018

is de risico-inventarisatie voorgelegd aan de Raad van Toezicht. Uit deze risico-inventarisatie is naar voren

gekomen dat, indien één of meer van de voornaamste risico's en onzekerheden zich zouden voordoen,

dit door de organisatie kan worden opgevangen en de continuïteitsreserve daarvoor voldoende is.

MethodeHet managementteam stelt de risico’s op strategisch en operationeel niveau vast. Deze risico’s krijgen

een score. Het bruto risico wordt berekend door de kans dat het risico daadwerkelijk optreedt (scorekans) te

vermenigvuldigen met het effect (impact). Het managementteam brengt in kaart welke mogelijkheden

het Ouderenfonds hanteert om het bruto risico te verlagen. Tenslotte wordt bepaald wat de consequenties

van deze maatregelen zijn op het bruto risico en volgt hieruit het netto risico. De Raad van Toezicht wordt

op de hoogte gesteld van de risico-inventarisatie.

Wijzigingen t.o.v. 2017In 2018 is hard gewerkt aan het beheersen van de risico’s. Hier is het Ouderenfonds goed in geslaagd.

De bruto score van een groot aantal risico’s is omlaag gegaan. Hieronder staan de belangrijkste vijf netto

risico’s voor het Ouderenfonds.

Financiële situatieHet Ouderenfonds werft gelden voor het jaar waarin ook de daadwerkelijke uitvoering gerealiseerd wordt.

Dat zorgt voor een ‘ad-hoc’ cultuur en leidt tot ingrijpen in projecten en diensten wanneer de financiering

niet rond komt. Deze situatie is onwenselijk. Daarom wil het Ouderenfonds toe naar een situatie met

meer duurzame zakelijke partners (het liefst meerjarencontracten) en meer ongeoormerkt geld (via

(Vrienden)loterij en particuliere donateurs). Dit moet zorgen voor een meer stabiele basis. Om deze

situatie te bereiken zijn meerdere jaren nodig. Daarnaast blijft de financiering via zakelijke partners

onvoorspelbaar. Ook dit jaar zijn er meerdere partners waarmee al langdurig een gesprek is en waarbij

de actie toch pas wordt uitgevoerd in 2019, terwijl gehoopt was op 2018.

ContinuïteitsreserveDe continuïteitsreserve van het Ouderenfonds voldoet niet aan de criteria van de commissie Herkstroter

en is de laatste jaren ook niet gegroeid. De komende jaren zal het Ouderenfonds ervoor moeten zorgen

dat de continuïteitsreserve groeit naar de gewenste hoogte. Dit is een meerjarenplan, maar zal vanaf

2019 in de begroting worden opgenomen.

LiquiditeitHet Ouderenfonds is meer in controle en kent een goede liquiditeitsbegroting en actuele stand, die in ieder

managementoverleg wordt besproken. Dit verhoogt helaas niet de liquiditeitspositie. Deze zal pas verbeteren

indien er meer structurele inkomstenstromen worden gerealiseerd, o.a. door de werving van nieuwe particu-

liere donateurs en het grote aantal extra loten dat we in december 2018 verkochten via de VriendenLoterij.

Page 29: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

Bestuursverslag 2018 29

4. Onze organisatie

(Reputatie)schade: mishandeling en seksueel of financieel misbruikGezien de statistieken weet ook het Ouderenfonds dat het risico aanwezig is dat er binnen het Ouderenfonds

sprake is van mishandeling of seksueel, financieel of ander misbruik. Door het goed screenen van

vrijwilligers, het (steekproefsgewijs) laten aanvragen van VOG's, protocollen en werkwijzen probeert het

Ouderenfonds het risico beheersbaar te houden. We hebben protocollen ontwikkeld waarin de aanpak

beschreven staat in geval van een incident. Tevens is intern gekeken naar risicovolle issues en zijn FAQ’s

opgesteld voor het geval dat er een incident plaatsvindt. Het Ouderenfonds is er goed op voorbereid.

Personeelsverloop: continuïteit organisatieHet personeelsverloop binnen het Ouderenfonds is hoog. Dit zorgt ervoor dat er continu nieuwe

mensen moeten worden ingewerkt wat ten koste gaat van de efficiëntie en waardoor kennis verloren

gaat. Binnen het Ouderenfonds is het afgelopen jaar intensief gewerkt aan het thema samenwerken en

we startten een project om de cultuur te veranderen. Dit heeft positieve resultaten opgeleverd.

Er wordt meer en op andere manieren samengewerkt en de sfeer is (volgens de medewerkers) aan-

zienlijk verbeterd. Toch blijft het hoge verloop een punt van zorg: doordat er een groot aantal mede-

werkers vertrokken is, zijn er veel nieuwe medewerkers aangenomen en hierbij is er niet altijd een

100% match (soms van werkgeverskant, soms van werknemerskant). Daarnaast trekt de economie

aan en dat maakt het makkelijker om van baan te wisselen. Het Ouderenfonds is een platte organisatie

met weinig doorgroeimogelijkheden, waardoor de reguliere uitstroom hoger zal zijn dan bij een

organisatie waarbij intern veel doorgroeimogelijkheden zijn.

4.5 Onze vrijwilligers

Vrijwilligers maken hét verschil voor eenzame ouderen. In 2018 hebben ruim 8.783 vrijwilligers zich actief

ingezet. Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde voor alle projecten en diensten van het Ouderenfonds.

VrijwilligersbeleidDe focus voor het team Vrijwilligers lag in 2018 op het verder ontwikkelen en uitrollen van specifieke

onderdelen van het vrijwilligersbeleid. Ondanks wisselingen en ziekte in het team zijn flinke stappen

gezet in de implementatie van het lief-en-leedbeleid, het vergoedingenbeleid en de klachtenprocedure.

Ook staan de contouren voor het introductietraject voor vrijwilligers. Door het uitblijven van de nodige

fondsen voor scholing en training van vrijwilligers is dit onderdeel, op de intervisiebijeenkomsten van

de Zilverlijn na, niet groots uitgewerkt in 2018. Dit was oorspronkelijk wel de ambitie. De werving van

vrijwilligers is dit jaar meer planmatig aangepakt en wordt in samenwerking met de afdeling Marketing

en Communicatie voortgezet in 2019.

1-meting vrijwilligerstevredenheidEind 2018 is de tweede meting (zogenoemde 1-meting) naar de vrijwilligerstevredenheid uitgevoerd.

Het gemiddelde cijfer dat de vrijwilligers ons geven is een 7,6. Dit is een lichte stijging ten opzichte van

2017 (7,5).

Communicatie vrijwilligers Alle vrijwilligers ontvangen 6 keer per jaar een digitale nieuwsbrief. In de nieuwsbrieven staan onder-

werpen die betrekking hebben op specifieke vrijwilligerswerk dat de vrijwilliger verricht en vrijwilligers-

vacatures bij andere projecten en diensten. Zo bevorderen we de dynamiek in het vrijwilligersbestand.

Vooruitblik 2019In 2019 richten we ons op de verdere ontwikkeling en implementatie van het vrijwilligersbeleid, met

name op het introductietraject en het loyaliteitsprogramma. We ontwikkelen een community om de

Page 30: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

30 Bestuursverslag 2018

4. Onze organisatie

betrokkenheid van vrijwilligers met het Ouderenfonds te stimuleren, maar vooral ook om onderlinge

uitwisseling tussen vrijwilligers (in dezelfde regio) te bevorderen. Voor diverse groepen coördinatoren

gaan we loyaliteitsprogramma’s ontwikkelen.

Met de komst van de Regeling Gratis VOG en gezien de ontwikkelingen in de goede doelen branche

om meer aandacht te hebben voor integriteitsbeleid gaan we de ontwikkelde intake en screening van

vrijwilligers verder ontwikkelen voor alle projecten en diensten. Ook besteden we meer aandacht aan

de introductieperiode van een vrijwilliger, zodat het een goede basis is voor het uitvoeren van het

vrijwilligerswerk. Het is belangrijk dat vrijwilligers goed beslagen ten ijs komen; met de juiste kennis,

vaardigheden en zelfvertrouwen voor hun functie.

In 2019 stappen we over op een nieuw CRM-systeem waardoor het mogelijk wordt om alle data van

vrijwilligers in een systeem samen te brengen. Daardoor kunnen we beter inzicht krijgen in de manier

waarop de vrijwilliger zich precies inzet én een efficiëntieslag maken. We gaan kwalitatief databeheer

inclusief bijbehorende analyses implementeren zodat we de focus kunnen verleggen van rapporteren

op aantallen naar impact en resultaat.

Comité van aanbevelingVerschillende Bekende Nederlanders dragen het Ouderenfonds een warm hart toe en zetten hun

bekendheid in om aandacht te vragen voor steun aan eenzame en kwetsbare ouderen. Ons Comité van

aanbeveling bestaat op 31 december 2018 uit John Bernard, Janneke Brinkman-Salentijn, Hans Liberg,

Alexander Rinnooy Kan, Jaap Rost Onnes, Erica Terpstra, Maartje van Weegen, Els Blokker, Gerdi Verbeet

en Jannet van Zadelhoff. Zij zetten zich onder meer in voor de kerstdiners en Nationale Ouderendag. Dit jaar

overleden Mies Bouwman (overleden op 26 februari 2018) en Wim Kok (overleden op 20 oktober 2018).

Page 31: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

5. Onze financiën (samenvatting)

Bestuursverslag 2018 31

Page 32: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

5. Onze financiën (samenvatting)

32 Bestuursverslag 2018

Staat van baten en lasten 2018 Werkelijk 2018 Begroot 2018 Werkelijk 2017

BATEN

Baten van particulieren 1.042.759 1.008.500 955.628

Baten van bedrijven 1.400.895 1.657.500 1.150.810

Subsidies van overheden 668.280 841.802 616.554

Baten van loterijorganisaties 2.062.904 1.950.000 1.937.190

Baten van andere organisaties zonder winststreven 1.676.578 2.179.562 2.296.105

Som der baten 6.851.416 7.637.364 6.956.287

LASTEN

Besteed aan doelstellingen

Projectsubsidies 600.145 557.943 1.154.253

Evenementen 894.579 954.576 867.298

Projecten en diensten 2.428.742 2.713.515 2.203.489

Innovatie projecten 688.500 867.664 567.048

Pleitbezorging en communicatie 649.085 474.386 510.004

Overlige lasten doelstelling 128.829 104.762 115.759

Som besteed aan doelstellingen 5.389.880 5.672.846 5.417.851

Lasten werving baten 992.187 1.184.569 1.048.401

Lasten beheer en administratie 598.691 1.097.697 546.512

Som van de lasten 6.980.758 7.955.112 7.012.764

Saldo voor fi nanciele baten en lasten -129.342 -317.748 -56.477

Saldo fi nanciële baten en lasten -34.633 17.748 41.246

Saldo na fi nanciele baten en lasten -163.975 -300.000 -15.231

Besteding aan doelstellingen in % van de totale baten 78,7% 74,3% 77,9%

Besteding aan doelstellingen in % van de totale lasten 77,2% 71,3% 77,3%

Lasten werving baten in % van de totale lasten 14,2% 14,9% 14,9%

Lasten werving baten in % van de geworven baten 14,5% 15,5% 15,1%

Lasten beheer en administratie in % van de totale lasten 8,6% 13,8% 7,8%

We houden ons aan het CBF Keur: het Nationaal Ouderenfonds streeft ernaar om de lasten eigen fondsenwerving zo laag mogelijk te houden, zodat een relatief hoog bestedingspercentage kan worden gehaald.

Vermogen per 31 december 2018 31 december 2018 31 december 2017

Stichtingskapitaal 45 45

Continuïteitsreserve 1.673.395 1.839.417

Bestemmingsreserves 208.673 208.673

1.882.068 2.048.090

Bestemmingsfonds Ab Laane 467.325 486.628

Bestemmingsfondsen projectgebonden 86.350 65.000

2.435.743 2.599.718

Totaal vermogen 2.435.788 2.599.763

Page 33: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

5. Onze financiën (samenvatting)

Bestuursverslag 2018 33

Vermogensbeleid

Het Nationaal Ouderenfonds werft zelfstandig middelen voor projecten, programma's en activiteiten die

invulling geven aan haar doelstelling. Om haar doelstelling te waarborgen houdt het Ouderenfonds als

prudente organisatie algemene en specifieke reserves aan. Deze blijven ruimschoots binnen de wettelijk

gestelde normen.

Het tekort over 2018 bedraagt € 163.975. Na verrekening van dit tekort bedraagt het totale vermogen van

het Nationaal Ouderenfonds per eind 2018 € 2.435.788.

Hoofdlijnen voor het vermogensbeleid van het Nationaal Ouderenfonds zijn:

• Een reservering van middelen is wenselijk voor de continuïteit van steun aan de doelstelling.

• Vorming van reserves zonder bestemming is niet wenselijk.

• Een reserve als bron van inkomsten is toegestaan als de opbrengst ervan wenselijk is voor de

realisatie van de doelstelling op de langere termijn.

Het Nationaal Ouderenfonds kent vanaf 1988 een continuïteitsreserve. Dit betekent dat we aan onze

lopende verplichtingen kunnen voldoen, mochten plotseling alle inkomsten wegvallen. Ultimo 2018 is

de continuïteitsreserve gelijk aan ongeveer 0,5 maal de kosten van de werkorganisatie (inclusief

kosten fondsenwerving). Het bestuur streeft naar een continuïteitsreserve op termijn van maximaal

1,5 maal de totale kosten van de werkorganisatie (inclusief kosten fondsenwerving). Op dit moment is

de bestuurder in overleg met de Raad van Toezicht over een verfijning van deze beleidslijn.

Wanneer de jaarrekening een overschot geeft, wordt dit overschot toegevoegd aan de reserves.

Het Nationaal Ouderenfonds heeft twee bestemmingsreserves, namelijk een bestemmingsreserve

projectsubsidies (€ 125.000) en een bestemmingsreserve activa (€ 83.673). Het bestemmingsfonds op

naam, Stichting Ab Laane, is in 2018 afgenomen met € 19.303 en bedraagt per eind 2018 € 467.325.

Daarnaast is er een projectgebonden bestemmingsreserve van € 86.350, die in 2019 zal worden benut.

Beleggingsbeleid Een deel van het vermogen van het Nationaal Ouderenfonds is belegd in effecten. Gestreefd wordt naar

een verantwoorde verhouding vastrentende waarden, alternatieve beleggingen en aandelenbeleggingen

met beperkt risico. Het streven is een mix te vinden waarbij het rendement voldoende hoog is en de risico’s

van waardedaling tegelijkertijd beperkt zijn. Deze bestendige gedragslijn heeft in de achterliggende jaren

tot relatief goede resultaten geleid en zal ook in de nabije toekomst worden gehandhaafd. In 2018 bedroeg

het netto rendement van de beleggingen - 3,6%.

Het bestuur is op dit moment in overleg met de Raad van Toezicht om het beleggingsbeleid verder in te

vullen. Dit betreft onder meer het uiting geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van het

Ouderenfonds door te kiezen voor een duurzame beleggingsaanpak, onder meer wat betreft arbeids-

omstandigheden en milieu.

Voor wat betreft de wellicht direct voor de exploitatie benodigde liquide middelen is gekozen voor direct

opeisbare spaartegoeden.

Financiële risico'sHet Nationaal Ouderenfonds streeft ernaar zo veel mogelijk duurzame hulp te bieden en projecten en

diensten voor de lange termijn te kunnen garanderen. Het risico bestaat echter dat dit door tegenvallende

inkomsten niet haalbaar is, waardoor voortzetting van projecten niet mogelijk is. Om dit risico te ver-

mijden hanteert het Ouderenfonds verschillende manieren om fluctuerende inkomsten op te vangen.

Zo worden inkomsten via meerdere bronnen verkregen: uit nalatenschappen, direct mailings, donaties

Page 34: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

5. Onze financiën (samenvatting)

34 Bestuursverslag 2018

van particulieren en bedrijven, bijdragen van vermogensfondsen en van de VriendenLoterij. Het Nationaal

Ouderenfonds voldoet aan de bestuurlijke en financiële normen van het Centraal Bureau Fondsenwerving

(CBF), Goede Doelen Nederland en de Code Goed Bestuur.

Begroting 2019De baten voor 2019 worden begroot op circa € 7,3 miljoen en zijn daarmee circa 7% hoger dan gereali-

seerd in 2018. Het saldo na financiële baten en lasten is € 218.538 positief. In de lasten beheer en

administratie is een bedrag van € 240.010 opgenomen voor eenmalige lasten, die samenhangen met de

invoering van een nieuw ICT-systeem.

Begroting 2019 begroot 2019 werkelijk 2018 begroot 2018

BATEN

Baten van particulieren 1.340.000 1.042.759 1.008.500

Baten van bedrijven 1.388.250 1.400.895 1.657.500

Subsidies van overheden 701.663 668.280 841.802

Baten van loterijorganisaties 2.500.000 2.062.904 1.950.000

Baten van andere organisaties zonder winststreven 1.387.500 1.676.578 2.179.562

Som der baten 7.317.413 6.851.416 7.637.364

LASTEN

Besteed aan doelstellingen

Projectsubsidies 40.000 600.145 557.943

Evenementen 871.985 894.579 954.576

Projecten en diensten 2.759.602 2.428.742 2.713.515

Innovatie projecten 815.448 688.500 867.664

Pleitbezorging en communicatie 809.520 649.085 474.386

Overlige lasten doelstelling 67.500 128.829 104.762

Som der bestedingen incl. uitvoeringskosten 5.364.055 5.389.880 5.672.846

Lasten werving baten 1.000.636 992.187 1.184.569

Lasten beheer en administratie 752.184 598.691 1.097.697

Som van de lasten 7.116.875 6.980.758 7.955.112

Saldo voor fi nanciele baten en lasten 200.538 -129.342 -317.748

Saldo fi nanciële baten en lasten 17.500 -34.633 17.748

Saldo na fi nanciele baten en lasten 218.038 -163.975 -300.000

Lasten werving baten in % van de baten 14% 14% 16%

RESULTAAT BESTEMMING

Bestemmingsreserves 0 0 0

Bestemmingsfondsen 0 2.047 0

Mutatie in continuïteitsreserve 218.038 -166.022 0

Totaal bestemming 218.038 -163.975 0

Page 35: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

6. Verklaring Raad van Toezicht

Bestuursverslag 2018 35

Page 36: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

6. Verklaring Raad van Toezicht

36 Bestuursverslag 2018

De Raad van Toezicht (RvT) van het Nationaal Ouderenfonds heeft een toezichthoudende rol, fungeert

als klankbord voor de directie en is werkgever van de directeur. De Raad van Toezicht komt minimaal

4 keer per jaar bijeen en stelt onder meer het jaarplan, de begroting, het bestuursverslag en de

jaarrekening vast.

De Raad van Toezicht onderschrijft en handelt naar de principes van het CBF-keur, de Code Goed Bestuur,

de governancecode van de brancheorganisatie Sociaal Werk Nederland en de gedragsregels van Goede

Doelen Nederland. Het profiel en de taken van de RvT zijn vastgelegd in statuten. De leden van de Raad

van Toezicht 2018 zijn onafhankelijk en onbezoldigd en ontvangen geen onkostenvergoeding. Zie de

bijlage voor een overzicht van hoofd- en nevenfuncties van de leden van de Raad van Toezicht. Leden

worden geworven op basis van een gezamenlijk opgesteld profiel via een open procedure. De Raad

bestaat per 1 januari 2018 uit 6 leden.

In de vergadering van december 2018 heeft Leo Wildeman afscheid genomen van de Raad van Toezicht.

De Raad van Toezicht dankt hem voor zijn betrokkenheid en kennis de afgelopen jaren.

Binnen de Raad van Toezicht is een auditcommissie ingesteld, bestaande uit Marlies Sikken en Leo

Wildeman. De vrijgekomen plaats in de auditcommissie door het vertrek van Leo Wildeman wordt

ingevuld door Roy Rempe. Daarnaast bestaat de remuneratiecommissie ingesteld, bestaande uit Franck

Erkens en Focko Dorhout Mees. De voorzitter van de Raad van Toezicht, Focko Dorhout Mees, zal begin

2019 afscheid nemen. In de vergadering van december 2018 is besloten dat de voorzittersrol zal worden

ingevuld door Wouter Kolff. Daarnaast is besloten dat het aantal leden van de Raad van Toezicht zal

worden teruggebracht naar 5.

De Raad van Toezicht van het Nationaal Ouderenfonds kijkt met trots terug op 2018. De focus van het

Ouderenfonds lag in 2018 op gerichte groei, het bereiken van nieuwe doelgroepen en samenwerking.

Zowel extern als intern zijn ambitieuze doelstellingen behaald en zien wij gerealiseerde groei op

financieel gebied, ouderen en vrijwilligers. Daarnaast zijn interne processen verbeterd en zijn nieuwe

samenwerkingsverbanden aangegaan.

Wij zien 2019 vol vertrouwen tegemoet. Een jaar met nieuwe projecten en opschaling van bestaande

projecten. Ook voor het nieuwe jaar zijn weer ambitieuze doelstellingen neergezet om te werken aan een

verbeterde positie van ouderen in onze maatschappij.

Namens de Raad van Toezicht,

Focko Dorhout Mees

Voorzitter

Page 37: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

7. Blik op de toekomst Iedere dag maken we keuzes. Hoe bereiken we

bijvoorbeeld (meer) ouderen (beter), hoe kunnen

onze vrijwilligers veilig en verantwoord aan de slag

en hoe financieren we ons werk voor ouderen.

Om hier richting aan te geven heeft het Nationaal

Ouderenfonds een strategisch plan voor de

periode 2017 - 2020. U kunt het strategisch plan

downloaden op www.ouderenfonds.nl.

Bestuursverslag 2018 37

Page 38: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

7. Blik op de toekomst

38 Bestuursverslag 2018

Onze strategische thema’s voor de periode 2017 - 2020 zijn:

Gerichte groeiHet aantal ouderen groeit en hiermee ook het aantal eenzame en kwetsbare ouderen. Daarom is het

essentieel dat het Ouderenfonds de komende jaren meer ouderen bereikt met haar diensten en projecten.

Om dit te realiseren zullen we onze huidige deelnemers beter moeten kunnen bereiken en leren kennen.

Daar waar nodig ontwikkelen we nieuwe projecten en diensten om beter aan te sluiten bij de wensen,

behoeften en mogelijkheden van ouderen. De kwaliteit van onze activiteiten blijft hierbij hoogwaardig.

Nieuwe doelgroepenEenzaamheid en kwetsbaarheid komen in verschillende vormen voor, bij alle ouderen in onze samenleving.

Op dit moment richt het Ouderenfonds zich nog op een generieke groep ouderen. Er is weinig of geen

aandacht voor specifieke doelgroepen, zoals migranten, laaggeletterden, vluchtelingen, ouderen met

dementie of LHBT-ouderen. Dit vinden we onwenselijk. Daarom zullen we ons ook gaan richten op andere

doelgroepen die, net als de generieke doelgroep, toenemen in aantallen. Hiervoor ontwikkelen we

projecten en diensten die aansluiten bij de wens en behoefte van de betreffende groep.

Verbinding op individuele behoeftenHet Ouderenfonds heeft als visie dat ouderen kansen en mogelijkheden krijgen om oud te worden zoals

zij dit zelf wensen. Daarom zullen we ons ook meer gaan richten op individuele vragen en wensen. Voor

concrete vragen waar nog geen dienst voor is, van het Ouderenfonds of een andere instelling of organisa-

tie, gaan we ons richten op maatjesprojecten. We koppelen 1 op 1 ouderen aan ouderen en ouderen aan

vrijwilligers.

SamenwerkingEenzaamheid bestrijden en kwetsbaarheid aanpakken doe je niet in je eentje. Om meer ouderen beter

te bereiken, achten we een goede samenwerking met landelijke en zeker ook lokale netwerken van groot

belang. Landelijke dekking van onze lokale netwerken is voor de nabije toekomst wenselijk. Ons doel is het

versterken en faciliteren van lokale netwerken, waarbij onze rol ondersteunend en indien mogelijk op de

achtergrond is. We gaan geen projecten ontwikkelen die andere partijen al gedegen uitvoeren. Inzicht in

het werkveld is hiervoor noodzakelijk, naast de wil van de diverse partijen om over de ‘eigen muren’ heen

te kijken en elkaar te willen inspireren en versterken. Het Ouderenfonds ontwikkelt een portal waarmee

inzichtelijk wordt welke activiteiten voor ouderen in welke gemeenten worden aangeboden. Hiermee

kunnen we ouderen snel en flexibel koppelen aan activiteiten die passen bij individuele behoeften en

wensen. Daarnaast wordt duidelijk waar de gaten zitten en kunnen we samen met andere partijen kijken

wie deze het beste kan opvullen.

Om onze strategische thema’s te bereiken, kijken we naar mogelijkheden om de kracht en kennis van de

organisatie verder te ontwikkelen. In ‘Iedere oudere telt mee. Nationaal Ouderenfonds strategisch plan

2017 - 2020’ leest u welke randvoorwaarden noodzakelijk zijn om bovenstaande missiedoelen te bereiken.

De strategische thema’s zijn uitgewerkt in een meerjarenplan, dat vervolgens wordt vertaald naar

jaarplannen.

Page 39: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

“Ik ben voor de 14e keer geopereerd aan mijn

knie. Ik kan niet meer lopen. Vrijwilliger Nicolien heeft me net in een strandrolstoel naar de vloedlijn geduwd. Echt een leuk mens. Ik hoop dat ik zo nog een keertje mag. Het is

heerlijk om er weer eens even uit te zijn.”

Wout Schutte (78)

Bestuursverslag 2018 39

Page 40: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

7. Blik op de toekomst

40 Bestuursverslag 2018

Gedurende de totale periode van ons strategische plan (2017 - 2020), is het doel om onder meer de

volgende indicatoren te bereiken:

• Hoogwaardige kwaliteit van projecten en diensten

• Het aantal ouderen (actieve naw-gegevens in onze database) stijgt in 2020 naar 100.000

• Het bereik onder (potentiële) donateurs stijgt in 2020 naar 200.000 (naw-gegevens)

• Maatjesprojecten voor individuele behoeften ouderen

• Interne processen en taakbeschrijvingen zijn gedegen vastgelegd

• Landelijke dekking van het lokale netwerk van het Ouderenfonds

• Landelijk portal voor activiteiten en diensten voor ouderen

• Naamsbekendheid

- In 2020 is de naamsbekendheid bij het publiek gelijk aan het GfK-percentage gemeten in december 2016.

- In 2020 is de naamsbekendheid bij actieve deelnemers 80% (deze doelgroep weet tenminste 2

diensten van het Ouderenfonds actief te benoemen).

- In 2020 kent tenminste 50% van de zorgprofessionals het Ouderenfonds bij naam. 1 op de 4

zorgprofessionals kan tenminste 2 van onze diensten benoemen. Alle medewerkers hebben de

steun, autonomie en kennis om hun werk voortreffelijk uit te voeren.

Vooruitblik 2019Voor 2019 hebben wij de volgende speerpunten vastgesteld. Deze zijn uitgewerkt in ons jaarplan.

• Positionering: verder uitwerken van onze positionering en visie met betrekking tot onze rol in de

maatschappij als katalysator. Het Ouderenfonds is goed in het opschalen en verduurzamen van

betekenisvolle projecten en diensten. Deze kennis en kwaliteiten willen wij ook inzetten voor projecten

die lokaal ontwikkeld zijn en de potentie in zich hebben om landelijk te worden uitgerold.

• Interne organisatie: ontwikkeling en implementatie van het nieuwe ICT-systeem.

• Fondsenwerving: om te komen tot een meer duurzame financieringsstroom inclusief een stijging

van ongeoormerkt geld zal het Ouderenfonds starten met een groot project om particuliere donateurs

te werven. Het aantal particuliere donateurs is namelijk aanzienlijk lager dan bij fondsen van vergelijk-

bare omvang, met name omdat hier in het verleden niet in is geïnvesteerd.

• Oldstars Sport: na het succes van OldStars walking football zal het Ouderenfonds in 2019 zich

verbreden naar OldStars Sport. Het is onze ambitie dat iedere oudere zich kan aansluiten bij een

sportvereniging bij hem of haar in de buurt met een sportvorm die aangepast is aan ouderen.

In 2019 zullen we OldStars Sport ontwikkelen voor vier sporten.

• Versterken van lokale communities. Het Ouderenfonds is een landelijke organisatie waarbij de

uitvoering van programma’s altijd lokaal gebeurt. Deze lokale samenwerking willen we versterken en

verbreden. Hiervoor zullen we lokale communities gaan oprichten waarbij vrijwilligers en ouderen

elkaar kunnen vinden en versterken.

Omdat de termijn voor onze strategie afloopt in 2020, evalueren wij in 2019 de huidige strategie en stellen

deze voor de komende jaren vast.

Page 41: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

Bijlagen

Bestuursverslag 2018 41

Page 42: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

10. Bijlagen

42 Bestuursverslag 2018

Hoofd- en nevenfuncties directie en Raad van Toezicht

De directeur en de leden van de Raad van Toezicht hebben naast hun werk voor het Ouderenfonds,

de volgende relevante hoofd- en nevenfuncties.

Corina Gielbert (directeur)• Bestuurslid Goede Doelen Nederland

• Penningmeester Stichting Theehuis te Huizen

• Bestuurslid Stichting L’Accolade, ile ‘d’Oleron

Focko Dorhout Mees (voorzitter RvT)• Lid Comité van Aanbeveling van het International Chamber Music Festival Wassenaar

Leo Wildeman (penningmeester/vicevoorzitter RvT) • Executive partner Atos Consulting

• Managing Director Yorkville Holding B.V.

Franck Erkens (lid RvT)• Chief Communication Officer APG Groep nv; vanaf 1 maart 2018 Directeur Klantstaf bij MN

• Voorzitter Raad van Advies van het Institute for Strategic Relationship Management

Wouter Kolff (lid RvT)• Burgemeester gemeente Dordrecht

- Onbezoldigde nevenfuncties uit hoofde van het burgemeesterschap (gemeente Dordrecht):

- Voorzitter regio Drechtsteden

- Voorzitter Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid

- Vice-voorzitter politieregio Rotterdam-Rijnmond van de Nationale politie

• Overige onbezoldigde functies:

- Voorzitter Koninklijke Nederlandsche Automobiel Club (KNAC)

- Lid Raad van Toezicht Stichting Fonds voor Verpleegkundigen

- Vicevoorzitter Familievereniging Kolff

- Directeur/eigenaar van Hol & Ding Kolff Holding B.V.

Roy Rempe (lid RvT)• Directeur-grootdeelaanhouder De Resultatenkwekerij B.V.

• Aandeelhouder/bestuurder MPR Holding B.V., Allerzorg en September

• Lid Giftencommissie Maagdenhuis (tot eind 2018)

• Lid van de ledenraad en het VZ Innovatiefonds van de Rabobank Den Haag en omstreken (tot eind 2018)

• Bestuurslid stichting Vincent van Gogh Experience Den Haag

Marlies Sikken (lid RvT)• Vice President HR & HSE bij Vattenfall

• Voorzitter bestuur Orkest Jong en Groot Excelsior te Amsterdam

• Penningmeester Beheersvereniging Torrentiusweg

Page 43: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

10. Bijlagen

Bestuursverslag 2018 43

Partners

Vele bedrijven, organisaties en fondsen maken ons werk mogelijk. In 2018 zijn onze activiteiten onder

andere mogelijk gemaakt door:

En door de volgende fondsen:

Lokale subsidies werden verstrekt door: de gemeenten Amsterdam, Enkhuizen, Haarlemmermeer,

Hardenberg, Hoorn, Leeuwarden, Leidschendam-Voorburg, Rotterdam en Stede Broec.

Het programma Innovatie werd mede mogelijk gemaakt door: ZonMW, Active Assisted Living Programme

en Erasmus+ programme.

APGKPN Mooiste Contact FondsVan der Valk Hotels & RestaurantsDe VriendenLoterijMenzisVan Boxtel hoorwinkelsPostNLinnocentHans Anders

LidlRedevco FoundationEspriaAlbert Heijn groep Breda/OosterhoutDirk DEEN supermarktenSternHuuskesKappé International

Adessium FoundationBavo stichting Coöperatiefonds Rabobank Heerenveen-Zuidoost FrieslandDioraphteDr. C.J. Vaillant FondsDrs. C. van Zadelhoff FondsDullertsstichting/Sint Nicolai BroederschapFonds 1818Fonds NutsOhraFonds Sluyterman van LooFonds WestlandFundatie Van den Santheuvel, SobbeHet Blauwe FondsHerbert Duintjer FondsJ.C. Ruigrok StichtingLatteringe-Familie-FondsMadurodam KinderfondsMarion Polak StichtingMr. August Fentener van Vlissingen FondsP.W. Janssen's Friesche stichtingPasman StichtingPius-StichtingR.C. Maagdenhuis/Brentanos GiftenCommissieRabobank Graafschap CoöperatiefondsRabobank IJmond DichtbijfondsRabofonds GouwestreekRCOAKRDO Balije van UtrechtRiki StichtingRitske Boelema GasthuisSint Jacobs GodshuisSport Fryslân

Stichting A.L.H.J. van Ravesteyn FondsStichting Amelanderhof Stichting Anna Varvers ConventStichting Arnold UleynStichting Elise Mathilde FondsStichting Fonds van NRC HandelsbladlezersStichting Fundatie van Beijeren-van SchagenStichting Goede Doelen W en HStichting GroenlingStichting Het CellenbroederenhuisStichting Het Nieuwe Stads WeeshuisStichting Hofje Codde en Van BeresteynStichting HoraStichting IntermarisStichting IVT ZorgStichting Lodewijk de KortStichting Maripaan TeamingStichting Mundo Crastino MelioriStichting RetourschipStichting Sint Anthony Gasthuis, BolswardStichting Sint Jozeffonds Stichting Sneek 1818Stichting ThurkowfondsStichting Tiny en Anny van Doorne FondsStichting TriArcusStichting Voorzorg UtrechtStichting Vredenburgh/Theresia SpijkerVan Cappellen StichtingVan der Meer-Boerema StichtingVSBfondsWouter Keller Stichtingen fondsen die anoniem wensen te blijven.

Page 44: Nationaal Ouderenfonds · met onze BoodschappenPlusBussen, zetten hun wensen centraal tijdens de Nationale Ouderendag en ‘matchten’ hen met vrijwilligers die hen bezochten. We

Stichting Nationaal Ouderenfonds

Postbus 2073, 3800 CB Amersfoort

T 088 344 2000

[email protected]

www.ouderenfonds.nl

KvK 41150459

Rekening NL94 RABO 0311 9117 57

@ouderenfonds

facebook.com/ouderenfonds