mutacia arman

Մուտացիա` (լատ.՝ mutatio — փոփոխություն) գենոտիպիկայուն (այսինքն` այնպիսին, որ կարող է ժառանգվել

տվյալ բջջիկամ օրգանիզմի սերնդների կողմից) փոփոխություն, որը իրականանում է արտաքին կամ

ներքին միջավայրի ազդեցության տակ: Մուտացիաներիառաջացման պրոցերսը ստացելէ մուտագենեզ անվանումը:

http://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6



http://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%BB%D5%AB%D5%BB

http://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A6%D5%B4

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D5%A6&action=edit&redlink=1

Մուտացիաները լինումեն ինքնաբախ և աջակցված: Ինքնաբախմուտացիաները առաջանում են ինքնաբերաբարօրգանիզմի ողջ կյանքի ընթացքում իր համարնորմալ շրջակա միջավայրի պայմաններիդեպքում 10 − 9 — 10 − 12 մոտավորհաճախականությամբ յուրաքանչյուր նուկլոտիդիբջջային գեներացիայի ընթացքում:

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1

Աջակցված մուտացիա է կոչվում գենոմի ժառանգվողփոփոխությունները, որոնք առաջանում են շրջակամիջավայրի ոչ բարենպաստ ազդեցության կամարհեստական պայմաններում այս կամ այնմուտագեն ազդեցությունների արդյունում: Մուտացիաները անընդհատ առաջացնում ենկենդանի բջջում ընթացող գործընթացներիընթացքում: Մուտացիաների առաջացմանըհանգեցնեղ հիմնական պրոցեսսներն են` ԴՆԹ-ներիկրկնապատկումը, ԴՆԹ-ների վերականգնմանխախտումները և գենետիկական ռեկոմբինացումը:

http://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%B4

http://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%87%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%AF%D5%A1_%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D6%80



http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5%D5%AF%D5%B8%D5%B4%D5%A2%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1

Բազում ինքնաբախ նուկլեոտիդների քիմիականփոփոխությունները հանգենում են մուտացիաների, որոնք առաջանում են կրկնապատկման ժամանակ: Օրինակ` ցիտոզինիամինազերծման հետևանքովԴՆԹ-ի շղթա կարող էներառվել ուրացիլը (առաջանում է ՈՒ-Գ զույգհամապատասխան Ց-Գ զույգի փոխարեն):

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%91%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D5%A6%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AC&action=edit&redlink=1

ՆԹ-ի կրկնապատկման ժամանակ ուրացիլիփոխարեն շղթա է մտնում ադենինը` առաջացնելովՈՒ-Ա զույգ, իսկ հաջորդ կրկնապատման ժամանակայն փոխարինվում է Տ-Ա զույգով, այսինքնիրականանում էտրանզիցիա կամ փոխարինում(պերիմիդինի կետային փոխարինումը մեկ ուրիշովկամ պուրինի փոխարինումը մեկ այլ պուրինով):

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%8F%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A6%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1

Վերակառուցման հետ կապված գործընթացներիցմուտացիաները առավել հաճախ հանգեցնում են ոչհավասար կրոսինգովերի: Այն սովորաբարիրականանում է այն դեպքերում, երբ քրոմոսոմում առկաէ ելակետային գենի մի քանի դուպլիկացվածպատճեններ, որոնք պահպանել են նմաննուկլեոտիդային հաջորդականություն: Ոչհավասար կրոսինգովերիարդյունքում վերակառուցվողքրոմոսոմներից մեկում իրականանում է դուպլիկացիա, իսկ մյուսում դելեցիա:

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D6%80%D5%B8%D5%BD%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B4%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B4%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D6%81%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1

Մուտացիաները որոնք վատթարացնում են բջջիգործունեությունը բազմաբջիջ օրգանիզմում, հաճախհանգեցնում են բջջի վերացմանը (մասնավորապեսբջջի ծրագրավորվող մահվան` ապապտոզին): Եթեներքին և արտաքին բջջային մեխանիզմները չենհայտնաբերել մուտացիան և բջիջը անցել էբաժանումը, ապա մուտանտային գենը փոխանցվում էբջջի բոլոր սերունդներին, և առավել հաճախհանգեցնում նրան, որ բոլոր այդ բջիջները սկսում ենայլ կերպգործել:

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D5%A6&action=edit&redlink=1

Բարդ բազմաբջիջ օրգանիզմի սոմատիկբջիջների մուտացիան կարող է բերել չարորակ կամլավորակ նորագոյացությունների, սեռական բջջումմուտացիան կարող է հանգեցնել սերնդի ամբողջօրգանիզմի հատկությունների փոփոխությանը: Գոյատևման հաստատուն պայմաններումառանձնյակներից շատերը ունեն օպտիմալին մոտգենոտիպ, իսկ մուտացիաները առաջացնում ենօրգանիզմի գործառույթների խախտում, նվազեցնումեն նրա հարմարվածությունը և կարող են բերելառանձնյակի մահվան:

http://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%AF_%D5%A2%D5%BB%D5%AB%D5%BB&action=edit&redlink=1



Սակայն շատ հազվադեպ մուտացիան կարող է բերելօրգանիզմի մոտ օգտակար հատկանիշներիառաջացմանը և այդ դեպքում մուտացիայիհետևանքները դրական: Այս դեպքումմուտացիաները շրջակա միջավայրին հարմարվելումիջոց են և համապատասխանաբար կոչվում ենհարմարվողական:

mutacia arman

Documents