Th

om

as C

osti C

reatio

ns 2

007

2 musae

Ðåéñáìáôéêü ÅñãáóôÞñé ÄçìéïõñãéêÞò ¸êöñáóçò Ðáíåðéóôçìßïõ Êýðñïõ

Åõèõìßá ÐñïéêÞ

Åõèõìßá ÐñïéêÞ

Åõèõìßá ÐñïéêÞ, Ìáñßá ÌçíÜ, ×ñßóôïò Ðáðáåëéóóáßïò, Ìáñßá ÐáðáóôåöÜíïõ

ÈùìÜò ÊùóôÞ

ÈùìÜò ÊùóôÞ

Ôõðïãñáöåßï PC`s Printways

copyright © ¼ìéëïò Ð.Å.Ä.Å. Aðáãïñåýåôáé áõóôçñþò ç áíáäçìïóßåõóç, ç áíáðáñáãùãÞ, ïëéêÞ, ìåñéêÞ Þ ðåñéëçðôéêÞ

áðüäïóç ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ (êåéìÝíïõ Þ öùôïãñáößáò) ìå ïðïéïíäÞðïôå ôñüðï, ìç÷áíéêü, çëåêôñïíéêü,

öùôïôõðéêü Þ Üëëï, ÷ùñßò ôç ãñáðôÞ Ýãêñéóç Þ Üäåéá ôïõ åêäüôç

ÖåâñïõÜñéïò 2007Ôåý÷ïò 1ï

Éäéïêôçóßá:

Äéá íüìïõ õðåýèõíç:

Áñ÷éóõíôáîßá:

ÓõíôáêôéêÞ ÏìÜäá:

ÅðéìÝëåéá ¸êäïóçò:

ÇëåêôñïíéêÞ Óåëßäùóç:

Åêôýðùóç:

ôáõô' áñáÌïõóáé áåéäïíÏëõìðéá äùìáô'å÷ïõóáé,

åííåá èõãáôåñåò ìåãáëïõÄéïò åêãåãáõéáé,

Êëåéù ô' Åõôåñðç ôå Èáëåéá ôåÌåëðïìåíç ôå

Ôåñøé÷ïñç ô' Åñáôù ôå Ðïëõìíéáô' Ïõñáíéç ôå

Êáëëéïðç è' ç äå ðñïöåñåóôáôçåóôéí áðáóåùí.

Ìíçìïóõíçò ä' åîáõôéòåñáóóáôï êáëëéêïìïéï,

åî çò ïé Ìïõóáé ÷ñõóáìðõêåòåîåãåíïíôï

åííåá, ôçóéí áäïí èáëéáéêáé ôåñøéò áïéäçò.

ÈÜ

ëåé

á,

2ï

ò á

é. ð

.×.

Ñþ

ìç

, M

use

i Vat

ican

i

musaemusaeÖÏÉÔÇÔÉÊÏ ÐÅÑÉÏÄÉÊÏ ÃÉÁ ÔÉÓ ÔÅ×ÍÅÓ ÊÁÉ ÔÏÍ ÐÏËÉÔÉÓÌÏ

Çóßï

äïò

Èåïã

ïíßá

75-7

9

Çó

ßïä

ïò

Èåï

ãïíß

á91

5-917

3musae

5

6

9

12

13

23

28

30

32

34

ðåñéå÷üìåíá

Ìïõóþí ãñáöÞ

Ç èåáôñéêÞ æùÞ ôçò Êýðñïõ:Áðü ôá ðñþôá âÞìáôá ìÝ÷ñé ôçí ßäñõóç ôïõ ÈÏÊ

ÑÞíá ÊáôóåëëÞ êáé ç ÃáëÜæéá öÜëáéíá

Ç ãõíáéêåßá öéãïýñá óôïí ÁñéóôïöÜíç

Ýíèåôïí... in musaeÁöéÝñùìá óôïí ¼ìéëï Ð.Å.Ä.Å

Ôá Ìáõñüáóðñá ÄÜêñõá ôïõ ¸ñùôá

Ï ÷ïñüò ôùí Äåñâßóçäùí

Theatre of the Absurd:Samuel Beckett's Waiting for Godot

Óýã÷ñïíç ÖõóéêÞ êáé ç ëïãïôå÷íßá ôïõ ÖáíôáóôéêïýÇ Ýííïéá ôïõ ÷þñïõ êáé ôïõ ÷ñüíïõóôç öáíôáóßá ôùí Âñåôáíþí ëïãïôå÷íþí

ÌåôÜ ôï óêïôÜäé èá öáíåß

ãñáöçÌïõóùí

Åìåßò åßìáóôå ðïõ öÝñíïõìå ôç ëçóìïíéÜ, áõôÞí ðïõ ôüóï ðïèïýíå ïéÜíèñùðïé - ìá êáé ïé Èåïß êé áò ìçí ôï ðáñáäÝ÷ïíôáé... Ìíçìïóýíç ëÝãåôáé ç ìÜíáðïõ ìáò êïõâÜëçóå óôá óðëÜ÷íá ôçò êáé ïõñÜíéïò Èåüò, åêåßíïò ðïõ ôçí ÝêáíåäéêéÜ ôïõ. Êé áöïý, áÝíáïò êáé ðáíôá÷ïý ðáñüí åßíáé, Ýôóé êé åìåßò, óôï ðáíôïý êáéóôï ðïõèåíÜ ôáõôü÷ñïíá âñéóêüìáóôå. Ìåò óôç öèïñÜ, ìá ðéüôåñï óôçíáöèáñóßá.

Óêïñðïýìå ôç ëçóìïóýíç, êÜíïõìå íá îå÷íéïýíôáé ïé ðüíïé, ïé Ýãíïéåò, ôááíÝëðéäá áäéÝîïäá. Áí êáìéÜ öïñÜ ìáò öùíÜîåéò "Ìíåßáé", ðÜëé èá óïõáðáíôÞóïõìå. ¼ìùò íá ´÷åéò óôï íïõ óïõ: áðïêñéíüìáóôå ìå ôñáãïýäéá êáéâãÜæïõìå ôá óþøõ÷Ü ìáò óôï ÷ïñü. Ãé' áõôü ðñüóå÷å. Ìç óå îåíßóåé ç ëïãéêÞ ìáò.Ðüôå ðüôå åìöáíéæüìáóôå óáí ðïõëéÜ êé ïé öùíÝò ìáò ôüóï èåëêôéêÝò öôÜíïõí óô´áõôéÜ ôùí Üëëùí, ðïõ êáìéÜ öïñÜ ìáò íïìßæïõíå ãéá ÓåéñÞíåò. Êé üìïñöåò åßìáóôåóáí Íýìöåò, üëïé Ý÷ïõí íá ôï ëÝíå... Óõ÷íÜ, êéèáñùäüò áðåßñïõ êÜëëïõò ìáæß ìáòóôÝêåé, ï Áðüëëùí, ãéá íá ìïéñÜæåôáé ôç ìáãåßá êáé ôçò çäïíÞò ôç äüîá.

Áñ÷Þ ãåíüìåíç ìå ôçí Êëåéþ, "ìáíôïóýíçò Ìïýóá êáé éóôïñßçò", ðïõ ôñáãïõäÜôéò çñùéêÝò ðñÜîåéò, ôá áíäñáãáèÞìáôá êáé üóá áîéïìíçìüíåõôá ãñÜöïõíå ôçíÉóôïñßá.

Ç ÅõôÝñðç, êáèþò ôï üíïìÜ ôçò ìáñôõñåß, ôÝñðåé åõ÷Üñéóôá êáé çäïíéêÜèáññåßò, ôçò ìïõóéêÞò ç ìïýóá.

Ç ÈÜëåéÜ ìáò, óêïñðÜåé ôï ãÝëéï ìÝóá áðü ôéò êùìùäßåò êáé óõãêïéíùíïýóáìáæß ôçò, ç ÌåëðïìÝíç ãéá ôçí ôñáãùäßá. Ôç ÌåëðïìÝíç ðïëëïß èÝëïõíå íáóõíôñïöåýåé ôï èåü Äéüíõóï óôç ëáôñåßá êáé ôéò ìïõóéêÝò, åíþ ôçí ÈÜëåéá íáðñïóôáôåýåé êáé ôç âïõêïëéêÞ ðïßçóç.

Ìå ìéá ëýñá óõìâïëßæïõìå êáé ôçí Ôåñøé÷üñç, íá óõíïäåýåé ôçí ÌåëðïìÝíçóôéò ìïõóéêÝò áëëÜ êáé ôçí Åñáôþ. ÂÝâáéá, ç ðñþôç, ìïýóá ôïõ ÷ïñïý êáé ôùíäñáìáôéêþí ÷ïñéêþí, óõíÞèùò êÜèåôáé êÜðïõ, åíþ ç äåýôåñç åßíáé ðÜíôïôå üñèéá,ãõìíÞ, íá áíôáãùíßæåôáé óå ïìïñöéÜ ôçí Áöñïäßôç. Ç Åñáôþ öÝñíåé óôï íïõóôé÷Üêéá åñùôéêÜ, êïñìéÜ ðïõ ãßíïíôáé Ýíá êáé Üñéåò áãÜðçò.

Ðñï÷ùñþíôáò, óõíáíôïýìå ôçí Ðïëýìíéá, ìïýóá ôùí ýìíùí êáé ôùí ùäþíðñïò ôïõò Þñùåò êáé ôïõò Èåïýò. Óõ÷íÜ åßíáé óõííåöéáóìÝíç, Ý÷åé óôï íïõ ôçòëïãéóìïýò êáé ðñïôéìÜ íá ìéëÜåé ìå ôç óôÜóç ôïõ êïñìéïý ôçò. Ìå ôçí åõãëùôôßáôïõ êïñìéïý ôçò, ïé Ñùìáßïé èá ôçí âÜëïõí íá ðñïÀóôáôáé ôçò ìéìéêÞò ôÝ÷íçò, ôçòãåùìåôñßáò êáé ôïõ äéáëïãéóìïý.

Áêïëïõèåß ç Ïõñáíßá, ðïõ ëÝãåé ôéò ïõñÜíéåò êéíÞóåéò êáé ôá ôÜìáôá ôùíáóôåñéþí, ìå ìéá óöáßñá ô' ïõñáíïý óôá ÷Ýñéá.

Ôåëåõôáßá êáé ÷éëéïôñáãïõäéóìÝíç ç Êáëëéüðç, ç ðéï óåâáóôÞ, ç äõíáôüôåñçáð' ôéò ïêôþ áäåñöÝò ôçò. ÌïõóçãÝôéò, ç Êáëëéüðç ðñïóôáôåýåé êáé õðåñáóðßæåôáéôçí åðéêÞ ðïßçóç, åíßïôå êáé ôç ñçôïñéêÞ ôÝ÷íç, ãé´ áõôü êáé ôçí åðéêáëïýíôáé ïéñáøùäïß, íá ôïõò öÝñåé Ýìðíåõóç óôùí óôß÷ùí ôéò ãñáöÝò.

ÌïíÜ÷ç ôçò êÜèåôáé ëßãï ðáñáêÜôù êáé ç Óáðöþ, íá "Üñ÷åôáé áåñßùí åðÝùí".Äßêáéá èåùñåßôáé ùò ç äÝêáôç ìïýóá ãéáôß áãáðÜåé ôéò ôÝ÷íåò ðïõ æåóôáßíïõí ôçíøõ÷Þ, ì' áð´üëåò ôçí êåñäßæåé ðåñéóóüôåñï ç ðïßçóç.

¸ôóé, ïé åííéÜ áäåñöÝò ôçí êáëïýí óôçí ðáñÝá ôïõò, ìéá áãêáëéÜ üëåò ìáæß,Ýíáò Þëéïò öùôåéíüò, ìéá èýìçóç íïóôáëãéêÞ, ìá áêüìá êáëýôåñá, ìéáðáíóÝëçíïò, íá ôçí âëÝðïõí ôá âñÜäéá ïé ðëçãÝíôåò áð´ ôïíÝñùôá êáé íá äáêñýæïõí... 5musae

Ìá

ñßá

Ìç

íÜ

Öï

éôÞ

ôñéá

Âõ

æáíô

éíþ

í -

Íåï

åëëç

íéêþ

í Ó

ðï

õä

þí

ÌÌïïõõóóùùíí ããññááööçç

Âñéóêüìáóôå óôï ÷ùñéü Îåñü, óôá 1934. Óôï

êáöåíåßï ôïõ ÷ùñéïý åìöáíßæåôáé ï Èßáóïò

ôïõ ¢ããåëïõ ÂÜæá. ÁëëÜ ï èßáóïò äåí Ý÷åé

åîïöëÞóåé ôïí êáöåôæÞ, êáôÜ ôçí ðñïçãïý-

ìåíÞ ôïõ åìöÜíéóç. Ï ôåëåõôáßïò åêíåõñé-

óìÝíïò åéóâÜëëåé - áðü áöçñçìÜäá Þ óêüðé-

ìá, ç éóôïñßá äåí ìðïñåß íá ôï åðéâåâáéþóåé!

- óôçí áõôïó÷Ýäéá óêçíÞ ôçí þñá ôçò ðáñÜ-

óôáóçò. Ï Êþóôáò Ìåôæßôçò, ðïõ õðïäýåôáé

Ýíá ðëïýóéï Êüìçôá, ðñïóðáèåß íá óþóåé

ôçí êáôÜóôáóç. ÅíôÜóóåé ëïéðüí óôç äñÜóç

ôï "ãêáñóüíé", æçôþíôáò ôïõ íá ðñïóöÝñåé

ðïôü óôçí êõñßá, ðïõ ï Êüìçò ðñïóðáèåß íá

åíôõðùóéÜóåé, ôçí ïðïßá õðïäýåôáé ç Ìáñß-

êá ÂÜæá. Ï êáöåôæÞò üìùò, åéò Üðôáéóôïí êõ-

ðñéáêÞí áíáöùíåß: "Áí äåí ìïõ ðêéåñþóåéò

ôá ðáëéÜ, 'åí óïõ öÝñíù ôßðïôá", êáôáâáñá-

èñþíïíôáò ôïí Êüìçôá óôá ìÜôéá ôçò õðï-

øÞöéáò åñùìÝíçò êáé ôï èßáóï óôá ìÜôéá ôïõ

êïéíïý.1

Ôï ðåñéóôáôéêü ìáò äßíåé ìéá ãåýóç ãéá ôéò

äõóêïëßåò ðïõ áíôéìåôþðéóáí ïé Üíèñùðïé

ôïõ èåÜôñïõ êáé ïé éäéáßôåñá ïé çèïðïéïß, ïé

ïðïßïé èåìåëßùóáí ôï êõðñéáêü èÝáôñï ìå

ðñïóùðéêÝò èõóßåò, óå åðï÷Ýò ðïõ äåí ìðï-

ñïýóáí íá æÞóïõí áðü áõôü ôï åðÜããåëìá.

Áðü ôá ìÝóá ôïõ 19ïõ áéþíá, ðïõ Ý÷ïõìå ôéò

ðñþôåò åíäåßîåéò, ìÝ÷ñé óÞìåñá, åíÜìéóé

áéþíá áñãüôåñá, ïé ðáñÜìåôñïé ôçò èåáôñé-

êÞò æùÞò äéáöïñïðïéÞèçêáí óå äéÜöïñá ðå-

äßá: óôï èåáôñéêü êôßóìá, óôçí ïñãÜíùóç

ôùí èéÜóùí, óôçí åêðáßäåõóç ôùí çèïðïéþí,

óôçí ðáñïõóßá ôïõ óêçíïèÝôç êáé ôçí åîåé-

äßêåõóç ôùí Üëëùí óõíôåëåóôþí

êáé, ôÝëïò, óôç óõìâïëÞ

ôçò ðïëéôåßáò óôç

èåáôñéêÞ äñáóôçñéüôçôá. ÓÞìåñá, ôï èÝáôñï

ôçò Êýðñïõ êáé éäéáßôåñá ôï êñáôéêü èÝáôñï,

ï ÈÏÊ, Ý÷åé óôï åíåñãçôéêü ôïõ óçìáíôéêÝò

ðáñáóôÜóåéò, ðåñéïäåßåò óå üëï ôïí êüóìï

êáé ìéá ðïëõåôÞ ðáñïõóßá óôï ÖåóôéâÜë

Áñ÷áßïõ ÄñÜìáôïò ôçò Åðéäáýñïõ.

Áò ðÜñïõìå üìùò ôá ðñÜãìáôá áðü ôçí

áñ÷Þ, áðü ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ôçò ïèù-

ìáíéêÞò êõñéáñ÷ßáò äçëáäÞ, ïðüôå ìáñôõ-

ñïýíôáé ôüóï åñáóéôå÷íéêÝò ðáñáóôÜóåéò ìå

öéëáíèñùðéêü ÷áñáêôÞñá üóï êáé ðáñáóôÜ-

óåéò ðåñéïäåõüíôùí èéÜóùí áðü ôçí ÅëëÜäá

êáé, äåõôåñåõüíôùò, áðü ôçí Éôáëßá.2

Ìå ôçí Ýíáñîç ôçò âñåôáíéêÞò êõñéáñ÷ßáò ôï

1878, ç åðéêïéíùíßá ìå ôçí Åõñþðç äéåõêï-

ëýíåôáé êáé ðõêíþíïõí ïé åðéóêÝøåéò ôùí

åëëçíéêþí èéÜóùí. Áðü ôï ôÝëïò ôïõ 19ïõ

áéþíá, ôá åëëçíéêÜ ó÷ïëåßá åðéäßäïíôáé

óõóôçìáôéêÜ óôçí ðáñïõóßáóç áñ÷áßïõ

äñÜìáôïò, áñ÷éêÜ óôï ðñùôüôõðï. ÁõôÞ ç

äñáóôçñéüôçôá äåí Ý÷åé ôüóï êáëëéôå÷íéêü

÷áñáêôÞñá üóï åêðáéäåõôéêü êáé öõóéêÜ

éäåïëïãéêü.

¸íá ðñþôï óôáèìü óôçí éóôïñßá ôïõ èåÜ-

ôñïõ ôçò Êýðñïõ áðïôåëåß ç ïëïêëÞñùóç,

ôï 1899, ôïõ ÈåÜôñïõ Ðáðáäïðïýëïõ, óôçí

ïäü Áéó÷ýëïõ óôç Ëåõêùóßá. Åðñüêåéôï ãéá

Ýíá åíôõðùóéáêü, ãéá ôá ìÝôñá ôïõ ôüðïõ,

èåáôñéêü êôßóìá, óôï ðñüôõðï ôùí

ìåãÜëùí èåÜôñùí éôáëéêïý ôýðïõ ôçò

Åõñþðçò. Ôï èÝáôñï, ðïõ ôï 1960 èá

ìåôïíïìáóôåß óå ÌÝëðù, êáôåäáöß-

óôçêå, äõóôõ÷þò, óôï ôÝëïò ôçò

äåêáåôßáò ôïõ 1960. ÌÝ÷ñé ôüôå, üìùò

áëëÜ êáé ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá áñãüôåñá,

óôéò Üëëåò ðüëåéò êáé êùìïðüëåéò,

äéáìïñöþíïíôáé ðñü÷åéñá ìåãÜëåò

áßèïõóåò óå áñ÷ïíôéêÜ óðßôéá áëëÜ

êáé óå êáöåíåßá êëåéóôÜ Þ õðáßèñéá.

Áðü ôï ôÝëïò ôïõ 19ïõ áéþíá, áñ÷ßæåé

íá áíáðôýóóåôáé óõóôçìáôéêüôåñç

åñáóéôå÷íéêÞ äñáóôçñéüôçôá óå üëåò

ôéò ðüëåéò êáé íá óõãêñïôïýíôáé

èßáóïé, ðïõ äåí ðåñéïñßæïíôáé ðéá óå

ëßãåò ðåñéóôáóéáêÝò åìöáíßóåéò áëëÜ

åßíáé ðéï ïñãáíùìÝíïé - óôï ðëáßóéï

óõëëüãùí, ðïëéôéêþí ðáñáôÜîåùí

êáé áñãüôåñá ôùí åñãáôéêþí óõíôå-

÷íéþí - êáé áíèåêôéêïß. Ïé ïìÜäåò

áõôÝò ðáßæïõí óõíÞèùò Ýñãá ðáôñéùôéêïý

ðåñéå÷ïìÝíïõ, ìåëïäñÜìáôá êáé êùìùäßåò.

Ó' áõôü ôï êëßìá, ï Ðáíåñãáôéêüò Óýíäåóìïò

Ëåõêùóßáò åìöáíßæåôáé óôáèåñÜ áðü ôï

1922 ùò ôï 1939, áíåâÜæïíôáò ôï åðßðåäï

ôùí ðáñáóôÜóåùí.

Óôáèìü üìùò áðïôåëåß ç Ðáößôéêç Åðéèåþñç-

óç, ðïõ áíåâáßíåé ôï 1918, óôç ìéêñÞ êáé6 musae

¢íô

ñç

×.

Êù

íóôá

íôßí

ïõ

Èåá

ôñï

ëüãï

ò

ÊÊÕÕ

ÐÐÑÑ

ÉÉÁÁÊÊ

ÏÏ ÈÈ

ÅÅÁÁ

ÔÔÑÑ

ÏÏ Ç èåáôñéêÞ æùÞ ôçò ÊýðñïõÁðü ôá ðñþôá âÞìáôá ìÝ÷ñé ôçí ßäñõóç ôïõ ÈÏÊ

ÏÈÁÊ, 1962: Ð. ×ïñí, Ôï öõíôáíÜêé

áñêåôÜ áðïìïíùìÝíç ôüôå ðüëç ôçò ÐÜöïõ.

Ïé ðáñáóôÜóåéò ðåñéïäåýïõí óôéò Üëëåò ðü-

ëåéò êáé åðáíÝñ÷ïíôáé êáôÜ ôá åðüìåíá ÷ñü-

íéá. Ïé Ðáößôéêåò ÅðéèåùñÞóåéò óçìáôïäï-

ôïýí ôï ðÝñáóìá áðü ôï Üôå÷íï, åñáóéôå÷íé-

êü èÝáôñï, ìå ðáôñéùôéêü ðåñéå÷üìåíï, ðïõ

áðïôåëåß ìéá åèíéêÞ Þ öéëáíèñùðéêÞ åêäÞ-

ëùóç, óôï èÝáôñï ðïõ åíäéáöÝñåôáé ãéá ôçí

ôÝ÷íç êáé ôçí øõ÷áãùãßá,

óôçí ðñïêåéìÝíç ðåñßðôùóç

êáé ôç óÜôéñá. Ç åðéôõ÷ßá ôçò

Ðáößôéêçò Åðéèåþñçóçò,

ðñïêáëåß ôçí Üíèçóç ôïõ

åßäïõò áñ÷éêÜ óôç Ëåìåóü

êáé ôç ËÜñíáêá. Ç Ëåõêùóßá

ðáßñíåé ôç óêõôÜëç ôï

1938, ìå ôç ÌïõóéêÞ Óêç-

íÞ Ëåõêùóßáò.

Óôç äåêáåôßá ôïõ 1940,

êáé éäéáßôåñá óôá ÷ñüíéá

ôïõ äåõôÝñïõ ðáãêïóìß-

ïõ ðïëÝìïõ, ìéá åðï÷Þ

ðïõ äåí åðéóêÝðôïíôáé

ôï íçóß ïé äçìïöéëåßò

åëëçíéêïß èßáóïé, ôßèå-

íôáé ôá èåìÝëéá ôïõ å-

ðáããåëìáôéêïý èåÜ-

ôñïõ: ïé Êýðñéïé åñáóéôÝ-

÷íåò ïñãáíþíïíôáé óôïõò ðñþôïõò èéÜ-

óïõò ðïõ áñ÷ßæïõí íá Ý÷ïõí óôáèåñÞ ðá-

ñïõóßá êáé åðáããåëìáôéêü ÷áñáêôÞñá. Ïé

èßáóïé Ëõñéêü, ÍÝï Ëõñéêü, ¸íùóç Êáëëéôå-

÷íþí, ÏñöÝáò, ÐñïìçèÝáò ìå ôç óõíåñãáóßá

óêçíïèåôþí áðü ôçí ÅëëÜäá, üðùò ï

¢ããåëïò ÂÜæáò êáé - ãéá Ýíá ðåñßðïõ ÷ñüíï ï

ÁäáìÜíôéïò Ëåìüò êáé ï ÊùóôÞò Ìé÷áçëßäçò

- óôåñéþíïõí, ðñïóùñéíÜ Ýóôù, ôç èåáôñéêÞ

æùÞ ôïõ ôüðïõ. Ç ðáñïõóßá ãõíáéêþí çèï-

ðïéþí óôç óêçíÞ, óðÜíéá ìÝ÷ñé ôüôå, áñ÷ßæåé

íá ðõêíþíåé. Ç íôüðéá èåáôñéêÞ æùÞ èá õðï-

÷ùñÞóåé üôáí, ìå ôï ôÝëïò ôïõ ðïëÝìïõ, îá-

íáñ÷ßóåé ç êÜèïäïò ôùí åëëçíéêþí èéÜóùí.

ÁëëÜ ï óðüñïò ðïõ ñß÷ôçêå èá áñ÷ßóåé íá äß-

íåé êáñðïýò: ôï 1951 éäñýåôáé ôï Êõðñéáêü

ÈÝáôñï, ôï ïðïßï èá åðéäïèåß óå ðëïýóéá

èåáôñéêÞ äñÜóç ìÝ÷ñé ôï 1961. Óôç äåêáåôßá

ôïõ 1950 åìöáíßæåôáé åðßóçò ç ÊõðñéáêÞ

ÓêçíÞ, ïé ÅíùìÝíïé ÊáëëéôÝ÷íåò áëëÜ êáé

êÜðïéåò ðáñáóôÜóåéò üðåñáò ðïõ ïñãáíþíï-

íôáé áðü Êýðñéïõò ìïõóéêïýò. Ç ìåãáëýôåñç

äñáóôçñéüôçôá ëáìâÜíåé ÷þñá óôç Ëåõêùóß-

á, åíþ óôç Ëåìåóü ôç èåáôñéêÞ æùÞ áíáêé-

íïýí äéÜöïñïé èßáóïé åìðåßñùí åñáóéôå-

÷íþí, õðü ôçí êáèïäÞãçóç ôïõ Åëëáäßôç

çèïðïéïý Êåßìç Ñáõôüðïõëïõ, ï ïðïßïò

åßíáé åãêáôåóôçìÝíïò óôçí ðüëç.

Ôï ñåðåñôüñéï ôïõ Êõðñéáêïý ÈåÜôñïõ, êý-

ñéï óôÝëå÷ïò ôïõ ïðïßïõ åßíáé ï äçìïöéëÞò

êùìéêüò Íßêïò Ðáíôåëßäçò, êõìáßíåôáé áðü

ôç öáñóïêùìùäßá óôçí åðéèåþñçóç êáé áðü

ôï êùìåéäýëëéï óôçí çèïãñáößá åíþ, óðáíé-

üôåñá, áíåâáßíåé êÜðïéï äñáìáôéêü Ýñãï. Ïé

ÅíùìÝíïé ÊáëëéôÝ÷íåò éäñýïíôáé ôçí Üíïéîç

ôïõ 1957, áðü ôïí Âëáäßìçñï Êáõêáñßäç êáé

Üëëïõò êáëëéôÝ÷íåò. Ôï ñåðåñôüñéü ôïõò

áðïôåëåßôáé áðü êùìùäßåò (êõñßùò ÄçìÞôñç

ØáèÜ), ïðåñÝôá, åðéèåþñçóç êáé êõðñéáêÞ

ìïõóéêÞ çèïãñáößá. Êáô' åîáßñåóç ðáñïõóé-

Üæåôáé êÜðïéï åëëçíéêü ñåáëéóôéêü Ýñãï. Ï

èßáóïò êÜíåé ôçí Ýêðëçîç ìå ôï ¹óáí üëïé

ôïõò ðáéäéÜ ìïõ, ôïõ ¢ñèïõñ Ìßëëåñ ôï

1960. Ôïõò èéÜóïõò èéÜóùí ôçò åðï÷Þò, ðïõ

Ý÷ïõí ðëÝïí åðáããåëìáôéêü ÷áñáêôÞñá,

óôåëå÷þíïõí êáôÜ êáíüíá

á õ ô ï ä ß ä á ê ô ï é

çèïðïéïß (ìå

åëÜ÷éóôåò åîáéñÝóåéò), ïé ðå-

ñéóóüôåñïé åê ôùí ïðïßùí áóêïýí ðáñÜë-

ëçëá êé Ýíá Üëëï âéïðïñéóôéêü åðÜããåëìá.

Ç äåêáåôßá ôïõ 1960 ÷áñáêôçñßæåôáé áðü

åíôõðùóéáêü äõíáìéóìü óå üëåò ôéò åêöÜí-

óåéò ôçò æùÞò. Ðëïýóéá åßíáé ç èåáôñéêÞ

äñáóôçñéüôçôá: åìöáíßæïíôáé ðïëëïß èßáóïé

êáé ðñáãìáôïðïéïýíôáé ðïëëÝò ðáñáãùãÝò

áíÜ èåáôñéêÞ ðåñßïäï, óå äéáöïñåôéêÜ åßäç

èåÜôñïõ åíþ áñêåôïß èßáóïé åéäéêåýïíôáé

óôï ìïõóéêü èÝáôñï êáé ôçí åðéèåþñçóç. Ôï

åðáããåëìáôéêü èÝáôñï ôçò Êýðñïõ óôáäéáêÜ

åäñáéþíåôáé êáé áñ÷ßæåé íá ùñéìÜæåé. ÁõîÜ-

íïíôáé ïé êáëëéôå÷íéêÝò áðáéôÞóåéò êáé, óôá-

äéáêÜ, ïé ðåñéóóüôåñïé çèïðïéïß åßíáé êáôáñ-

ôéóìÝíïé êáé Ý÷ïõí ùò áðïêëåéóôéêü

åðÜããåëìá ôï èÝáôñï. Ïé óçìáíôéêüôåñïé

èßáóïé ôçò äåêáåôßáò åßíáé ôï ÈÝáôñï ÔÝ÷íçò,

ï Ïñãáíéóìüò ÈåáôñéêÞò ÁíÜðôõîçò Êýðñïõ

(ÏÈÁÊ) êáé ôï ÈÝáôñï ôïõ ÑÉÊ.

Ôï ÈÝáôñï ÔÝ÷íçò, áí êáé åðéâßùóå ãéá Ýíá

ìüíï ÷ñüíï (1961-1962) áðïôÝëåóå ôï ðñþ-

ôï âÞìá ôïõ êõðñéáêïý èåÜôñïõ ðñïò ôçí

êáëëéôå÷íéêÞ ùñßìáíóç. Ï èßáóïò áðïôåëåß

ìéá ðñïóðÜèåéá ãéá áíáíÝùóç ôïõ èåÜôñïõ,

áðü ðïëý íÝïõò çèïðïéïýò, ïé ïðïßïé Ý÷ïõí

ìüëéò ïëïêëçñþóåé ôï äåýôåñï Ýôïò ôçò

ÄñáìáôéêÞò Ó÷ïëÞò ôçò ÅëëçíéêÞò ÌïõóéêÞò

Áêáäçìßáò. Ï èßáóïò åñãÜæåôáé ìå ïìáäéêÞ

áíôßëçøç õðü ôçí êáèïäÞãçóç åíüò áöïóéù-

ìÝíïõ äáóêÜëïõ, ôïõ óêçíïèÝôç ÈÜíïõ Óáê-

êÝôá. Åðßóçò, ãßíåôáé ìéá íÝá

ðñüôáóç óôï ñåðåñôü-

ñéï ìå Ýñãá ôùí 7musae

ÊÊÕÕ

ÐÐÑÑ

ÉÉÁÁÊÊ

ÏÏ ÈÈ

ÅÅÁÁ

ÔÔÑÑ

ÏÏ

ÈÝáôñï ÔÝ÷íçò, 1962: ¢. ÔóÝ÷ùö, Ôñåéò ëéðïèõìßåò

Ïõßëëéáì Óáßîðçñ, ¢íôïí ÔóÝ÷ùö, ÅõãÝíéïõ

Ï' Íçë. Áðü ôïí èßáóï áõôü èá îåêéíÞóïõí

óçìáíôéêÜ óôåëÝ÷ç ôïõ êõðñéáêïý èåÜôñïõ,

üðùò ï Íßêïò ×áñáëÜìðïõò, ï ÓôÝëéïò

Êáõêáñßäçò ê.Ü.

Ôï 1961 éäñýåôáé ï ÏÈÁÊ, ìå ðñþôï äéåõèõ-

íôÞ ôïí Åëëáäßôç óêçíïèÝôç ÊùóôÞ Ìé÷áçëß-

äç êáé ðïëý öéëüäïîïõò óôü÷ïõò. Åßíáé ï

ðñþôïò èßáóïò ðïõ åðé÷ïñçãåßôáé áðü ôï

êñÜôïò. Óõ÷íÜ áíáöÝñåôáé ùò ðñïðïìðüò

ôïõ ÈÏÊ áëëÜ ðñÝðåé íá äéåõêñéíßóïõìå üôé

ðñüêåéôáé ãéá èßáóï äéáöïñåôéêïý ÷áñáêôÞ-

ñá: îåêßíçóå ìåí ìå êáëýôåñåò áíôéêåéìåíé-

êÝò ðñïûðïèÝóåéò áðü ôïõò ìÝ÷ñé ôüôå

èéÜóïõò êáé ìå ðéï öéëüäïîç ïñãáíùôéêÞ

äïìÞ, áëëÜ åßíáé öïñÝáò ôçò ðáëéÜò

èåáôñéêÞò íïïôñïðßáò.

Ï ÏÈÁÊ îåêéíÜ ìå áðáéôçôéêü ñåðåñôüñéï

áëëÜ óôáäéáêÜ óôñÝöåôáé ðñïò ôçí åëëçíéêÞ

öáñóïêùìùäßá êáé ôçí êõðñéáêÞ çèïãñáößá,

ìå ðáñïäéêÝò áíáëáìðÝò. Óôïí ÏÈÁÊ ðáñïõ-

óéÜæïíôáé ïé ðñþôåò ðïëéôéêÝò åðéèåùñÞóåéò,

ìå êåßìåíá ôïõ ÄçìÞôñç ÐáðáäçìÞôñç, ìåôÜ

ôç äéáêïéíïôéêÞ óýãêñïõóç ôïõ 1963-1964.

Áðü ôï 1964 ìÝ÷ñé ôï 1968, åðéâéþíåé ùò

áõôïóõíôÞñçôïò èßáóïò, õðü ôç äéåýèõíóç

ôïõ äçìïóéïãñÜöïõ êáé êéíçìáôïãñáöéóôÞ

Ãéþñãïõ ÖéëÞ. Ç ðñïóöïñÜ ôïõ ÏÈÁÊ

Ýãêåéôáé óôç óõìâïëÞ ôïõ óôçí åäñáßùóç

ôçò åðáããåëìáôéêÞò èåáôñéêÞò æùÞò êáé óôç

âåëôßùóç ôïõ åðéðÝäïõ ôùí ðáñáóôÜóåùí,

åöüóïí êáôáêôÜôáé óôáäéáêÜ ï åðáããåëìáôé-

óìüò êáé ïé çèïðïéïß åßíáé ðëÝïí Ýìðåéñïé.

Ôï 1969 ôï Ñáäéïöùíéêü ºäñõìá Êýðñïõ,

õðü ôç äéåýèõíóç ôïõ ÁíäñÝá ×ñéóôïößäç,

ðñï÷ùñåß óôçí ßäñõóç èéÜóïõ, ï ïðïßïò åñ-

ãÜæåôáé ìå ôïõò êáëýôåñïõò

ìÝ÷ñé ôüôå üñïõò,

öÝñíïíôáò ìéá

íÝá ðíïÞ óôï êõðñéáêü èÝáôñï. Êýñéïò

óêçíïèÝôçò Þôáí ï Åýçò Ãáâñéçëßäçò. Ôï

ÈÝáôñï ôïõ ÑÉÊ, ìå ôçí ïéêïíïìéêÞ áóöÜëåéá

ðïõ ðáñåß÷å ôï ðëáßóéï ôïõ Éäñýìáôïò, ôçí

ïìïéïãÝíåéá ôçò ïìÜäáò, ôïí åðáããåë-

ìáôéóìü ðïõ ÷áñáêôÞñéæå ôï èßáóï êáé ôï

äõíáìéóìü ôùí åìðíåõóôþí ôïõ, åß÷å ìåí

ðåñéïñéóìÝíç åìâÝëåéá áëëÜ åéóÞãáãå óôï

êõðñéáêü èÝáôñï ôçí êáëëéôå÷íéêÞ áñôéüôç-

ôá. Óôá äýï ÷ñüíéá ôçò æùÞò ôïõ, ôï ñåðåñ-

ôüñéü ôïõ õðÞñîå ôïëìçñü ãéá ôïí êõðñéáêü

÷þñï: êëáóéêÞ êùìùäßá, èÝáôñï ôïõ ðáñá-

ëüãïõ, óýã÷ñïíï íåïåëëçíéêü êáé êõðñéáêü

Ýñãï.

ÓçìáíôéêÞ åßíáé åðßóçò ç óõìâïëÞ ôùí Êõ-

ðñßùí óêçíïèåôþí Íßêïõ ÓéáöêÜëç êáé Âëá-

äßìçñïõ Êáõêáñßäç, åßôå ìå ôïõò èéÜóïõò

ðïõ ßäñõóáí åßôå ìå ôéò ðáñáóôÜóåéò ðïõ

óêçíïèÝôçóáí óôïõò Üëëïõò èéÜóïõò.

Ôï 1971, ìåôÜ áðü åðßìïíï áßôçìá ôùí êáë-

ëéôå÷íþí êáé ôùí ðíåõìáôéêþí áíèñþðùí

ôçò Êýðñïõ, éäñýåôáé ï ÈÏÊ, ìå ôï êáèåóôþò

ôïõ çìéêñáôéêïý ïñãáíéóìïý êáé ìéá íÝá

óåëßäá áíïßãåé óôï êõðñéáêü èÝáôñï.

8 musae

ÊÊÕÕ

ÐÐÑÑ

ÉÉÁÁÊÊ

ÏÏ ÈÈ

ÅÅÁÁ

ÔÔÑÑ

ÏÏ

Óçìåéþóåéò1 Ôï ðåñéóôáôéêü äéáóþæåé ï Á÷éëëÝáò

Ëõìðïõñßäçò óôï âéâëßï ôïõ ÉóôïñéêÝò

ðñáãìáôåßåò, Ëåõêùóßá, ÷.÷.

2 Ìðïñåß êáíåßò íá ìåëåôÞóåé ôçí éóôïñßá

ôïõ êõðñéáêïý èåÜôñïõ ìÝ÷ñé ôçí

áíåîáñôçóßá, óôçí åìðåñéóôáôùìÝíç

Ýêäïóç ôïõ ÃéÜííç Êáôóïýñç, Ôï èÝáôñï

óôçí Êýðñï, ôüìïé Á êáé Â, Ëåõêùóßá 2005.

Êõðñéáêü ÈÝáôñï, 1961: Ê. ×áñÜêç,Ôï üíåéñï ôïõ ÔæõðñÞ ôïõ Ëåõêáñßôç

H Êýðñïò Ý÷åé íá ðáñïõóéÜóåé ìéá áîéïðñü-óå÷ôç ðíåõìáôéêÞ êïõëôïýñá êáé äñáóôç-ñéüôçôá óôïõò ðéï ðïëëïýò ôïìåßò ôçòôÝ÷íçò êáé óõãêåêñéìÝíá óôçí ðåæïãñáößá,ôçí ðïßçóç, ôç æùãñáöéêÞ êáé ôï èÝáôñï. ÏéÊýðñéïé ðíåõìáôéêïß êáé óõããñáöåßò, ìå ìéááîéüëïãç áõôÜñêåéá áëëÜ êáé ìå ðñïóÞëù-óç óôçí åëëçíéêÞ óêÝøç êáé ãëþóóá, êáôÜ-öåñáí íá êáôáãñÜøïõí êáé íá ìåôïõóéþ-óïõí óå ôÝ÷íç ó÷åäüí üëá ôá éóôïñéêÜ ãå-ãïíüôá ôïõ íçóéïý, ôïõò ðüèïõò, ôá üíåé-ñá, ôïõò êáçìïýò, ôïõò ðñïâëçìáôéóìïýòêáé ôéò åëðßäåò ôïõ ëáïý.

Óôçí ðïëéôéóôéêÞ áõôÞ åîÝëéîç êáèþò êáéóôç óõíÝ÷éóç ôçò ðíåõìáôéêÞò æùÞò êáé ðá-ñÜäïóçò óôï íçóß, éäéáßôåñá ôéò ôåëåõôáßåòäåêáåôßåò, óõíÝâáëå ÷ùñßò êáìßá áìöéâï-ëßá, êáé ìéá ðëåéÜäá ãõíáéêåßùí öùíþí,óçìáíôéêïý ôüíïõ êáé ðïéüôçôáò êáé ìå ìéáîå÷ùñéóôÞ åõáéóèçóßá êáé ðáñïõóßá. Ìå ôïâáèýôáôï êõðñéáêü ÷áñáêôÞñá êáé ýöïòðïõ Ýäéíáí óôá Ýñãá ôïõò, êáôÜöåñáí ìååðéôõ÷ßá, ôéò ðéï ðïëëÝò öïñÝò, íá áíáäåß-îïõí ôï éäéáßôåñï ÷ñþìá ôïõ íçóéïý ìáò.

Áíáíôßññçôá, ç ðïéÞôñéá êáé ðåæïãñÜöïòÊáôóåëëÞ ÑÞíá áðïôåëåß ìéá áðü ôéò ðéïáîéüëïãåò, ðïëõãñáöüôáôåò êáé ðï-ëõâñáâåõìÝíåò ëïãïôå÷íéêÝò ìïñöÝò ôùíêõðñéáêþí ãñáììÜôùí, ìå Ýñãï áíôï÷Þòêáé ïìïñöéÜò. Ìå Ýíá "ôáëÝíôï ðïëõóýíèå-ôï, äõíáìéêü" êáé ìå "ðçãáßá êáé áëçèéíÞÝìðíåõóç" óõíÝâáëå ôá ìÝãéóôá óôç ãõíáé-êåßá êõðñéáêÞ ëïãïôå÷íßá êáé ðáñÜäïóç,ãé' áõôü êáé óÞìåñá "êáôÝ÷åé ìéá áðü ôéòðñþôåò èÝóåéò óôç ëïãïôå÷íßá" (Æéôóáßá,1972: 67).

ÃåííÞèçêå óôçí Êåñýíåéá ôï 1938 áëëÜ ôï1974, ëüãù ôçò ÔïõñêéêÞò åéóâïëÞò, åãêá-ôáóôÜèçêå óôçí Ëåìåóü êáé áñãüôåñá, ôï1978, óôçí Ëåõêùóßá. ÔÝëåéùóå ôï ÃõìíÜ-óéï Êåñýíåéáò êáé ìåôÝðåéôá óðïýäáóåÁããëéêÞ Öéëïëïãßá. Åíþ Þôáí áêüìç óôïó÷ïëåßï Ýëáâå ìÝñïò óôï Åèíéêü Áãþíá Á-ðåëåõèÝñùóçò ôïõ 1955-59 ìå áðïôÝëå-óìá íá óõëëçöèåß áðü ôïõò Âñåôáíïýò ôï1958.

Ôüóï ï åðéêüò áãþíáò ôçò ÅÏÊÁ üóï êáé çÔïõñêéêÞ åéóâïëÞ áðïôÝëåóáí ðçãÞ Ýì-ðíåõóçò êáé ëïãïôå÷íéêÞò áîéïðïßçóçò ãéáôçí ÊáôóåëëÞ. ÓõãêåêñéìÝíá, êáôÜöåñå íáìáæÝøåé, íá ìïñöïðïéÞóåé êáé áñãüôåñá íáìåôïõóéþóåé óå ôÝ÷íç ôá êáôáóôñïöéêÜ êáéôñáãéêÜ ãéá ôçí Êýðñï ãåãïíüôá, ôéò éäÝåòêáé ôá óõíáéóèÞìáôá ôïõ ëáïý êáé éäéáß-ôåñá ôéò åìðåéñßåò, êáëÝò êáé êáêÝò, ðïõ

áðïêüìéóå óáí áãùíßóôñéá êáé ëïãïôÝ÷íçò.

ÃåíéêÜ, ôï ðïëý÷õìï óõããñáöéêü ôçò ôáëÝ-íôï, ïé ëïãïôå÷íéêÝò éêáíüôçôåò êáé ðíåõ-ìáôéêÝò ôçò áíçóõ÷ßåò öÜíçêáí áðü ôá ìá-èçôéêÜ ôçò ÷ñüíéá. Ìüëéò ôåëåßùóå ôï Ãõ-ìíÜóéï, ìå ìéá ïìÜäá áðïöïßôùí, ßäñõóáíÝíá Öéëïëïãéêü Óýëëïãï êáé åîÝäùóáí ôïðåñéïäéêü Ðïëéôéóìüò. Ôï 1959, óå ðïëý ìé-êñÞ çëéêßá, åîÝäùóå ôï ðñþôï èåáôñéêü Ýñ-ãï ôçò, Ï ÅîÜäåëöïò, åíþ ôï 1962 ï Ïñãá-íéóìüò ÈåáôñéêÞò ÁíÜðôõîçò Êýðñïõ áíÝ-âáóå ôï Ýñãï ôçò Ï ÁíÜîéïò, ôï ïðïßï ìÜëé-óôá ðáß÷ôçêå áðü ôï ÈÝáôñï ÔÝ÷íçò óôïËïíäßíï. Åðéðñüóèåôá, Ýãñáøå êõðñéáêÝòçèïãñáößåò ãéá ôï ñáäéüöùíï êáé ôçíôçëåüñáóç, åíþ óõíÝ÷éóå íá ãñÜöåé èÝ-áôñï ìÝ÷ñé ôï 1969. Ôï 1970 åîÝäùóáí óååöôÜ ôåý÷ç ôçí óõíïëéêÞ èåáôñéêÞ ôçòäïõëåßá êÜôù áðü ôï ôßôëï ÄÝêá ×ñüíéáÈÝáôñï,1959-1969.

Áêïëïýèùò, ãéá êÜðïéá ÷ñüíéá, óôñÜöçêåóôç ëáïãñáöéêÞ ìåëÝôç ôçò åðáñ÷ßáò Êåñý-íåéáò, óôï ìõèéóôüñçìá, óôçí áãéïãñáößáêáé ôçí æùãñáöéêÞ üðïõ êáé óå áõôÝò ôéòìïñöÝò ôÝ÷íçò áíáãíùñßæåôáé ç ðíåõìáôé-êÞ ôçò êáëëéÝñãåéá êáé äñáóôçñéüôçôá."¼ëá ôá åßäç" áíáöÝñåé ç ìåëåôÞôñéá ×ñõ-óÜíèç Æéôóáßá "óôá Üîéá ÷Ýñéá ôçò ðëÜèï-íôáé êáé ìïñöïðïéïýíôáé ìå ðáëìü êáé æù-íôáíÞ Ýêöñáóç" (1972: 67).

Ôï 1979, ç ÊáôóåëëÞ åðéóôñÝöåé óôç èåá-ôñéêÞ óõããñáöÞ ìå ôçí ÃáëÜæéá ÖÜëáéíáðïõ åßíáé âáóéóìÝíç óôï ïìþíõìï ìõèéóôü-ñçìÜ ôçò êáé óôï ïðïßï èá áíáöåñèþ åíäå-ëå÷þò. Ç óõããñáöÝáò îåêßíçóå ôï èåáôñéêüáõôü Ýñãï ôï 1976 åíþ óôéò 22 Ìáñôßïõ1980 ôï ôåëåéïðïßçóå. Ç ÃáëÜæéá ÖÜëáéíáóá ÷åéñüãñáöï ðÞñå ôï ðñþôï âñáâåßï óôïäéáãùíéóìü ìõèéóôïñÞìáôïò ôçò ÅèíéêÞòÅôáéñåßáò ÅëëÞíùí Ëïãïôå÷íþí Êýðñïõðïõ áèëïèÝôçóå ç Ðñåóâåßá ôçò ÅëëÜäïòóôçí Êýðñï ôï 1976. ÐÞñå åðßóçò, ôïðñþôï êñáôéêü âñáâåßï ìõèéóôïñÞìáôïòôïõ Õðïõñãåßïõ Ðáéäåßáò ãéá âéâëßá ðïõåêäüèçêáí ôï 1978 êáé äéáóêåõáóìÝíï óåèåáôñéêü Ýñãï ðÞñå ôï ðñþôï âñáâåßï óôïäéáãùíéóìü óõããñáöÞò èåáôñéêïý Ýñãïõôçò Åôáéñåßáò Èåáôñéêþí ÓõããñáöÝùí Êý-ðñïõ ôï 1979.

Ï ôßôëïò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ç ÊáôóåëëÞ ãéáôï Ýñãï ôçò åßíáé óõìâïëéêüò êáé êáèüëïõôõ÷áßïò. "¸÷ïíôáò äåé Ýíá íôïêéìáíôÝñóôçí ôçëåüñáóç ðïõìéëïýóå ãéá Ýíáâéïëïãéêü åßäïò, 9musae

ÊÊÕÕ

ÐÐÑÑ

ÉÉÁÁÊÊ

ÇÇ ÄÄ

ÑÑÁÁ

ÌÌÁÁ

ÔÔÏÏ

ÕÕÑÑ

ÃÃÉÉÁÁ

ÑÞíá ÊáôóåëëÞêêááéé çç ÃÃááëëÜÜææééáá ööÜÜëëááééííáá

ÅëÝí

ç Á

íäñ

Ýïõ

Á

ðü

öï

éôï

ò Á

ããëé

êÞò

Öéë

ïëï

ãßá

ò

ôç ãáëÜæéá öÜëáéíá, ðïõ åîáëåßöèçêåãýñù óôá 1958," ç ÑÞíá ÊáôóåëëÞóõãêëïíßóèçêå âáèýôáôá êáé Ýôóé ôáýôéóåôïõò äéùãìÝíïõò êáé îåóðéôùìÝíïõòÅëëçíïêýðñéïõò êáé óõíôïðßôåò ôçò ìå ôçãáëÜæéá öÜëáéíá (Ïëõìðßïõ 26). ÌÝóù ôïõôßôëïõ ç óõããñáöÝáò ìåôáöÝñåé óôïõòáíáãíþóôåò ôï óçìáíôéêüôåñï ßóùò ìÞíõìáôïõ Ýñãïõ ðïõ äåí åßíáé Üëëï ðáñÜ ôï üôéäåí ðñÝðåé íá åîáëåéöèïýìå, ðùò ðñÝðåéíá áíôÝîïõìå ðáñÜ ôéò êáêïõ÷ßåò êáé ôçíáäéêßá ðïõ óõíáíôïýìå óôïí êüóìï. ÐéïóõãêåêñéìÝíá, óôÝëëåé ôï ìÞíõìá áõôü óåüëïõò üóïé Ý÷áóáí ôá óðßôéá ôïõò êáéáíáãêÜóôçêáí íá åãêáôáëåßøïõí ôï ôüðïôïõò. Ðñïóðáèåß ìå áãùíßá íá ðåßóåé ôïêïéíü áëëÜ êáé ôïí åáõôü ôçò ðùò äåíðñÝðåé íá ãßíïõìå ãáëÜæéåò öÜëáéíåò ãéáôßìáæß ìáò èá ÷áèåß êÜèå êßíçôñï ðïõäõíáìþíåé ôç ìíÞìç êáé ôçí áõôïãíùóßáìáò.

Óå ãåíéêÝò ãñáììÝò, ïëüêëçñï ôï âéâëßïáðïôåëåß Ýíá ìïíüëïãï åíüò îåóðéôùìÝíïõÅëëçíïêýðñéïõ, ï ïðïßïò ÷ñçóéìïðïéþ-í ô á ò

ôï ðñþôï ðñüóùðï,ìáò äßíåé ðëçñïöïñßåò ãéá ôçí ïéêïãÝíåéáôïõ, ô éò äýóêïëåò óõíèÞêåò ôçò ðñï-óöõãéÜò, êáèþò êáé ãéá ôéò ðñïóðÜèåéåò ôïõíá óôáèåß êáé ðÜëé óôá ðüäéá ôïõ, ôá äõïðñþôá ÷ñüíéá, 1974-1976. Åðßóçò, "êáôá-ãñÜöåé ìåñéêïýò åóùôåñéêïýò êñáäáóìïýòôïõ îåñéæùìÝíïõ ¸ëëçíá Êýðñéïõ óôçíðÜëç ôïõ åíÜíôéá óôá óôñáâÜ ôïõ óçìåñé-íïý êüóìïõ, óôá åëáôôþìáôá ôïõ åáõôïýôïõ êáé ôçí ðéêñßá ôïõ ãéá ôïõò óõìâéâá-óìïýò ðïõ áíáãêÜæåôáé íá êÜíåé óôç æùÞ,áíáæçôþíôáò Ýíá óôÝñåï óçìåßï" (Êá-ôóåëëÞ, 1980: 25).

Áîéïóçìåßùôï åßíáé ôï ãåãïíüò üôé ìÝ÷ñé ôïôÝëïò ôïõ Ýñãïõ, ç ÊáôóåëëÞ äå ìáò äßíåéôï üíïìá ôïõ ðñùôáãùíéóôÞ ðáñÜ ìüíï

åðéìÝíåé íá ôïí áðïêáëåß"îåñéæùìÝíï ¸ëëçíá

Êýðñéï". Ðñüèåóç

ôçò, õðïèÝôù, åßíáé íá åðéôñÝøåé óôïíáíáãíþóôç êáé êõñßùò óôï ìç ðñüóöõãá-áíáãíþóôç Ýóôù êáé Ýììåóá íá áíôéëçöèåßêáëýôåñá ôçí Üäéêç ìïßñá ôùí ðñïóöýãùíÞ ßóùò Ýôóé íá áöéåñþíåé áõôÞ ôçò ôçíóõããñáöéêÞ äïõëåßá óå üëïõò ôïõò åêôïðé-óìÝíïõò ðïõ Üëëùóôå "Ý÷ïõí íá ñßóïõí Ý-íá ìåãÜëï ìÝñïò ôïõ" (ÊáôóåëëÞ, 1979: 4).

Ç õðüèåóç áñ÷ßæåé óå Ýíá ìéêñü êáé óôåíü-÷ùñï äéáìÝñéóìá ðïõ áíáãêÜæåôáé íá åíïé-êéÜóåé ãéá ôç ãõíáßêá ôïõ, ôç óõíôñüöéóóáüðùò ôçí áðïêáëåß, êáé ôá ôñßá ðáéäßá ôïõ,ôïí ÊùóôÞ, ôçí ÅëÝíç êáé ôçí Êïýëëá. Áêï-ëïõèïýí ç áññþóôéá ôçò êüñçò ôïõ Êïýë-ëáò êáé ç Ýó÷áôç ïéêïíïìéêÞ åîáèëßùóçðïõ õðï÷ñåþíåé ôçí ïéêïãÝíåéá ôïõ íá ìå-ôïéêÞóåé óå ðñïóöõãéêü êáôáõëéóìü êáé å-êåßíïí íá äïõëÝøåé óôéò ÁñáâéêÝò ÷þñåòãéá Ýîé ìÞíåò. Áñãüôåñá, ìå ôçí åðéóôñïöÞôïõ, áíáöÝñåôáé óôéò ðñïóðÜèåéåò ôïõ íáöôéÜîåé Ýíá ïñíéèïôñïöåßï, üðùò êáé óôçíÊåñýíåéá, óå êÜðïéá ÷áëßôéêá ôçò Ëåõêùóß-áò êáèþò êáé ôç ìåôáíÜóôåõóç ôùí ãåéôü-

íùí êáé ößëùí ôïõ óôçíÁõóôñáëßá.

ÐÜíù áð üëá, åêåßíï ðïõ äå-óðüæåé óôï âéâëßï åßíáé ç ðñï-óðÜèåéÜ ôïõ íá "åíäïóêïðç-èåß," íá ãíùñßóåé ôïí åáõôüôïõ (Ïëõìðßïõ 26). Óôï ðñü-óùðï ôïõ âëÝðïõìå íá êá-èñåöôßæïíôáé ôá óõíáéóèÞìá-ôá êáé áéóèÞìáôá üëùí ôùíðñïóöýãùí ðïõ äåí åßíáéÜëëá áðü ðéêñßá, èñÞíï, âá-èéÜ áðïãïÞôåõóç êáé öüâïãé' áõôü ðïõ ðåñéìÝíåé ôïíêáèÝíá. "Ìå êáôÜíôçóáíÝíá êïõâÜñé ðüíïõ", áíáöÝ-ñåé ÷áñáêôçñéóôéêÜ. Åðßóçò,ìÝóá áðü ôïõò ðïëëïýò ìï-íïëüãïõò ï ðñùôáãùíéóôÞò"ìïéñïëïãåß" ãéá ôï îåêëÞ-ñéóìá ôùí åêêëçóéþí, ôùíôÜöùí ôùí óõããåíéêþí ôïõðñïóþðùí, ô éò éóôïñéêÝòãåéôïíéÝò ôçò Êåñýíåéáò,ãéá ôçí êáôáóôñïöÞ åíüò

ðïëéôéóìïý áéþíùí êáé åíüò ôüðïõ ðïõ äåìïéÜæåé ìå êáíÝíá Üëëï óôïí êüóìï êáé ü÷éãéá ôï ÷Üóéìï ôùí óðéôéþí êáé ãåíéêüôåñáôùí õëéêþí áãáèþí.

Ôïí âëÝðïõìå íá ðéÝæåôáé øõ÷éêÜ êáé óéãÜóéãÜ íá ãêñåìßæåé Þ íá áðïññßðôåé üëåò ôéòðíåõìáôéêÝò áîßåò óôéò ïðïßåò ðßóôåõåðñïçãïõìÝíùò êáé Ýäéíáí íüçìá óôçí æùÞôïõ. Óå êÜðïéï óçìåßï ãßíåôáé ï áðüëõôïòìçäåíéóôÞò, "èá´ èåëá íá ñùôÞóù ðïëý ôçíÅëðßäá, áí ðéóôÝöêåé óôïí ôåëéêü áöáíéóìüôçò áíèñùðüôçôáò. Áí óõìâáßíåé áõôü,ôüôå ôï üíïìá ôçò äå óçìáßíåé åëðßäá óåêáìßá ãëþóóá ôïõ êüóìïõ" (ÊáôóåëëÞ,1979: 32), Ýíáò Üíèñùðïò üëï åéñùíåßá êáéóáñêáóìü, "ïé Üèñùðïé åí èÝëïõí íáêáôáëÜâïõí ôïí åáöôü ôïõò. ÈÝëïõíìüíïí ôçí êáëïðÝñáóç ôïõò: êáëÜ íáôñùí, êáëÜ íá ðßíïõí, êáëÜ íá.. . "(ÊáôóåëëÞ, 1979: 32). "Áðïññßðôåé üëá ôáåîùôåñéêÜ óôïé÷åßá, ôïí ðëïýôï, ôçí10

ÊÊÕÕ

ÐÐÑÑ

ÉÉÁÁÊÊ

ÇÇ ÄÄ

ÑÑÁÁ

ÌÌÁÁ

ÔÔÏÏ

ÕÕÑÑ

ÃÃÉÉÁÁ

musae

åõçìåñßá, ôéò äåîéþóåéò êáé ôéò äéáëÝîåéò,ôçí ßäéá ôçí ôÝ÷íç êé áò åêöñÜæåôáé ìÝóùôçò ÔÝ÷íçò." (Ïëõìðßïõ 26). Ôßðïôá äåí Ý÷åéóçìáóßá ðéá, "Åßíôá ðïííá ãñÜøù õóôÝñáðïõ ôçí åéóâïëÞ; Ç áëÞèêåéá Ýíé ðùòáñêßíåøá êÜôé, ìá åßäá ðùò åí Üîéæåí ôïíêüðï ôæé åðáñáßôçóá ôï" (ÊáôóåëëÞ, 1979:31).

Áêüìç, ï ðñùôáãùíéóôÞò ôçò ÃáëÜæéáò ÖÜ-ëáéíáò, åêôüò áðü ôï åáõôü ôïõ ðñïóðáèåßíá "åíäïóêïðÞóåé" ôéò áîßåò, ôá éäáíéêÜ êáéôá ðéóôåýù ôïõ. Êõñßùò, ðñïâëçìáôßæåôáéãéá üóá áöïñïýí ôçí ôÝ÷íç êáé ôçí éêáíü-ôçôá ôçò íá åîáëåßöåé Þ Ýóôù íá ìåôñéÜæåéôá êáêÜ êáé ôéò áäéêßåò ðïõ óõìâáßíïõíóôïí êüóìï. ¼ôáí óõíåéäçôïðïéåß üôé áõôüäå óõìâáßíåé, èõìùìÝíïò óôáìáôÜ íá ãñÜ-öåé êáé "ðïëåìÜ" ôçí ôÝ÷íç ìå üëåò ôéò øõ-÷éêÝò äõíÜìåéò ðïõ ôïõ áðïìÝíïõí, "ðùòìðïñåß ïðïéáäÞðïôå ôÝ÷íç íá èÜøåé ìå ôïíïñèüäïîï ÷ñéóôéáíéêü ôñüðï ôá ëåßøáíáôùí Êåñõíéùôþí ôïõ 1974 ðïõ æïõí ôüóïÝíôïíá ìÝóá ìïõ; ðþò; ðþò;" (ÊáôóåëëÞ,1979: 33).

Óôï ôÝëïò ôïõ èåáôñéêïý Ýñãïõ, ï ðñùôá-ãùíéóôÞò "óõíáíôÜ óôï Ôñüïäïò, óôçí ðéïøçëÞ êïñöÞ ôïõ íçóéïý áðü üðïõ âëÝðåé,ïýëçí ôçí Êýðñï ìïíïêüìáôçí, ìéá ãíùóôÞôïõ êáé áñ÷ßæåé íá áíáèåùñåß ôçí áñíçôéêÞôïõ óôÜóç " (ÊáôóåëëÞ, 1979: 4). Áíôéëáì-âÜíåôáé äçëáäÞ, ðáñÜ ôçí ïñãÞ ôïõ, üôé äåìðïñåß íá óõíå÷ßæåé íá æåé õðïôáãìÝíïòóôç ìïßñá ôïõ, üìùò ðáñáìÝíåé óõëëïãé-óìÝíïò áöÞíïíôáò óôï ößëï ôïõ -ôïí áíá-ãíþóôç- Ýíá áíïé÷ôü ðñïâëçìáôéóìü ãéá ôéòðñáãìáôéêÝò áîßåò êáé ôá ãíÞóéá éäáíéêÜôçò äéêÞ ôïõ æùÞò.

"Åßìáé ÎåñéæùìÝíïò ¸ëëçíáò Êýðñéïò. Èáìðïñïýóá íá ðáñçãïñçèþ ðùò ôï êáêüêáé ç áäéêßá ìå áíáãêÜæïõí íá ìçí ðåèÜ-íù áíßäåïò óôï ñÜèõìï áêñïãéÜëé ôçò Êå-ñýíåéáò êáé ðùò Ýôóé áããßæù êáôáóôÜóåéòðïõ äå èá ìðïñïýóá íá õðïðôåöôþ ôçíýðáñîÞ ôïõò áëëéþôéêá. Ìá ôïýôá äåóçìáßíïõí ôßðïôå ãéá ôïí Üíèñùðï ðïõôïí îåñéæþíïõí âßáéá áðü ôï ôüðï ôïõ êáéôïõ áöáéñïýí êÜèå áíèñþðéíï äéêáßùìá...ìïõ ëÝåé íá ìçí ôá ðáñáôÞóù êáé íá óõ-íå÷ßóù ôïí áãþíá ãéá ôï êáëü üðùò êáéüóï ìðïñþ... Åóý, ößëå, ü,ôé íïìßæåéò ìçíôï ðåéò óå ìÝíá. Äåí èá ÷åé êáìéÜí áîßá.Ïìïëüãçóå ôï óôá ðéï ìý÷éá óïõ üíåéñáêáé ðÝñáóå ôï óôçí æùÞ óïõ üðùò êáé üóïìðïñåßò" (ÊáôóåëëÞ, 1979: 44).

¼óïí áöïñÜ ôç ãëþóóá ôïõ Ýñãïõ, ç ÑÞíáÊáôóåëëÞ, ìåôÜ áðü ðñïâëçìáôéóìü ÷ñçóé-ìïðïßçóå ôçí êõðñéáêÞ äéÜëåêôï Ýôóé þóôåíá ìåôáöÝñåé óôï êïéíü ôç öõóéêüôçôá ôçòêáèçìåñéíüôçôá. Ãéá íá åßíáé üìùò êáôáíï-çôü êáé óå ìç Êýðñéïõò ç ÊáôóåëëÞ öñüíôé-óå íá åéóáãÜãåé ëÝîåéò êáé öñÜóåéò áðüôçí äçìïôéêÞ. Óôïõò ìïíïëüãïõò êáé óôïðïßçìá ÷ñçóéìïðïßçóå ìüíï ôç ÄçìïôéêÞáöïý, üðùò õðïóôÞñéîå, ïé Êýðñéïé ðëÝïíüôáí ðñüêåéôáé íá ãñÜøïõìå Þ íá ìéëÞóïõ-ìå ãéá Ýíá èÝìá äéåîïäéêÜ ÷ñçóéìïðïéïýìåôçí äçìïôéêÞ (ÊáôóåëëÞ 1980: 25).

Ç ÃáëÜæéá ÖÜëáéíá ðñùôïðáß÷ôçêå ìå ôïíôßôëï Åíäïóêüðçóç, óôéò 22 Öåâñïõáñßïõ1980, óôç Ëåõêùóßá, óôï ìéêñü èÝáôñï ôïõÑÉÊ áðü ôï Èåáôñéêü Ïñãáíéóìü Êýðñïõ. Ôïðñùôáãùíéóôéêü ñüëï åß÷å ï ÈÜíïò Ðåôôå-ìåñßäçò êáé ôï ñüëï ôçò óõíôñüöéóóáò çÅëÝíç Óïñüêïõ. Óôç ìåôáôñïðÞ ôïõ áñ÷é-êïý êåéìÝíïõ óå èåáôñéêÞ ðáñÜóôáóç âïÞ-èçóáí óçìáíôéêÜ ï Åýçò Ãáâñéçëßäçò êáé ïÔÜóïò Áíáóôáóßïõ áöïý áíÝëáâáí ôçíóêçíïèåóßá.

Êëåßíïíôáò, ç ÃáëÜæéá ÖÜëáéíá ìðïñåß íáåßíáé Ýíá Ýñãï ÷ùñßò Ýíôïíåò áíôéèÝóåéòêáé óõãêñïýóåéò ÷áñáêôÞñùí áëëÜ ôï äéç-ãçìáôéêü ôïõ ýöïò åðéôñÝðåé óôç óõããñá-öÝá êáé óôïõò áíáãíþóôåò íá åðéêïéíùíÞ-óïõí, åßôå ìÝóù ôùí êáôáóôÜóåùí åßôå ìÝ-óù ôïõ ðñùôáãùíéóôÞ. Ï äéÜëïãïò áõôüòóôáäéáêÜ ìåôáôñÝðåôáé óå Ýíá åóùôåñéêüìïíüëïãï, óå ìéá åóùôåñéêÞ áíáæÞôçóç,ïðüôå êáé ìðïñïýìå íá ðïýìå üôé ç ÑÞíáÊáôóåëëÞ ðåôõ÷áßíåé ðëÞñùò ôï óêïðü ôçòðïõ åßíáé íá âÜëåé ôïí áíáãíþóôç óå ìéáäéáäéêáóßá ðñïâëçìáôéóìïý.

Âéâëéïãñáößá

Æéôóáßá, ×ñõóÜíèç. ÊýðñéåòËïãïôÝ÷íéäåò. Èåóáëëïíßêç. 1963.

Æéôóáßá , ×ñõóÜíèç.Êýðñéåò ËïãïôÝ÷íéäåò. ÌåëÝôç.Èåóáëëïíßêç. 1972.

ÊáôóåëëÞ, ÑÞíá. ÃáëÜæéá ÖÜëáéíá.Ëåõêùóßá: ×ñõóïðïëßôéóóá. 1979.

ÊáôóåëëÞ, ÑÞíá. "Åíäïóêüðçóç(ÃáëÜæéá ÖÜëáéíá)." ÌáôéÝò óôïÄåêáðåíèÞìåñï. 20 Éïõëßïõ 1980:25-26.

Ìáñáãêïý, Íßêç. Åðéì. ÈåáôñéêüòÏñãáíéóìüò Êýðñïõ. Ôá Ðñþôá ÄÝêá×ñüíéá. 1971-1981.Ëåõêùóßá: Åêäüóåéò ÈÏÊ. 1982.

Ìáñáãêïý, Íßêç. Åðéì. ÃáëÜæéáÖÜëáéíá. Áðü ÊáôóåëëÞ ÑÞíá.ÈÝáôñï ÑÉÊ, Ëåõêùóßá. 29Öåâñïõáñßïõ 1980.

Ïëõìðßïõ, Êßêá. ÄåêáåðôÜ ÊýðñéïéÐåæïãñÜöïé. Ëåõêùóßá. 1983.

Ðáíáãéùôïýíçò, ÐÜíïò. ÉóôïñßáÊõðñéáêÞò Ëïãïôå÷íßáò. ÁèÞíá:Éíóôéôïýôï Äéáäüóåùò ÅëëçíéêïýÂéâëßïõ. 1981.

Roussou, Nayia. Rina Catselli.Nicosia: Cyprus Pen Publications.1995.

11musae

ÊÊÕÕ

ÐÐÑÑ

ÉÉÁÁÊÊ

ÇÇ ÄÄ

ÑÑÁÁ

ÌÌÁÁ

ÔÔÏÏ

ÕÕÑÑ

ÃÃÉÉÁÁ

Ç ãõíáéêåßá öéãïýñá üðùò äéáìïñöþíåôáé

óôéò êùìùäßåò ôïõ ÁñéóôïöÜíç áëëÜ êáé óôá

Ýñãá Üëëùí äñáìáôïõñãþí öáßíåôáé íá

áðÝ÷åé áðü ôçí ðñáãìáôéêÞ èÝóç êáé õðüëçøç

ôùí ãõíáéêþí ôçò ÁèÞíáò ôïõ 5ïõ êáé 4ïõ áé.

ð.×. ÌÝ÷ñé êáé ôï ôÝëïò ôçò æùÞò ôïõò, äåí

ëïãáñéÜæïíôáí ùò ðïëßôåò ôïõ êñÜôïõò, áëëÜ

ùò óýæõãïé Þ èõãáôÝñåò Áèçíáßùí ðïëéôþí.

Äåí åß÷áí äéêáßùìá øÞöïõ, áíôéðñïóþðåõóçò

êáé õðåñÜóðéóçò ôïõ åáõôïý ôïõò óôï

äéêáóôÞñéï. Áðï-

ôåëïýóáí ìéá îå÷ùñéóôÞ êïéíùíéêÞ ïìÜäá êáé

Þôáí áíýðáñêôåò üóïí áöïñÜ óôï äçìüóéï

âßï. Óôçí éäéùôéêÞ æùÞ, áí êáé äéåêäéêïýóáí

ðéï ðïëëÝò ðñùôïâïõëßåò ùò ðñïò ôç

äéá÷åßñéóç ôïõ ïßêïõ, óõ÷íÜ ëåéôïõñãïýóáí

ùò ìÝóï ìåôáâßâáóçò ôçò ðåñéïõóßáò áðü ôç

ìéá ãåíéÜ óôçí Üëëç, ÷ùñßò íá Ý÷ïõí ïé ßäéåò

äéêáßùìá åêìåôÜëëåõóÞò ôçò.

Ç èÝóç ôïõò äéáöïñïðïéåßôáé åí ìÝñåé

üóïí áöïñÜ ôç èñçóêåßá,

áöïý öáßíåôáé íá

ôïõò áíáëïãïýí ßóá äéêáéþìáôá êáé õðï-

÷ñåþóåéò ìå ôï áíôßèåôï öýëï. Ç èñçóêåßá

êáèþò öáßíåôáé, Þôáí ôï ìïíáäéêü ìÝóï ãéá ôç

äéåêäßêçóç áõôïíïìßáò êáé ìéáò åðÜîéáò ðá-

ñïõóßáò óôç äçìüóéá æùÞ. Äåí åßíáé Üëëùóôå

ôõ÷áßï ôï ãåãïíüò üôé ãéá ôç äéáìüñöùóç ôïõ

÷áñáêôÞñá ôçò ËõóéóôñÜôçò, ï ÁñéóôïöÜíçò

åìðíÝåôáé, êáèþò ëÝãåôáé, áðü ôçí åîÝ÷ïõóá

ðñïóùðéêüôçôá ôçò éÝñåéáò ôçò ÁèçíÜò ÐïëéÜ-

äïò, ôç ËõóéìÜ÷ç. ÊáôÜ ôéò ðåñéüäïõò èñç-

óêåõôéêþí åïñôáóìþí, ïé ãõíáßêåò åß÷áí

ìÜëéóôá ìåãáëýôåñç åõ÷Ýñåéá äéáêßíçóçò

óôï äçìüóéï ÷þñï. Ôï ãåãïíüò áõôü åêìå-

ôáëëåýåôáé ï äçìéïõñãüò óôéò êùìùäßåò

ôïõ ìå ãõíáßêåò çñùßäåò, äçìéïõñãþíôáò

Ýôóé Ýíá åýóôï÷ï äñáìáôéêü ÷þñï êáé

÷ñüíï. Ãéá ðáñÜäåéãìá ç õðüèåóç óôéò

ÈåóìïöïñéÜæïõóåò åêôõëßóóåôáé êáôÜ ôç

äéÜñêåéá ôùí Èåóìïöïñßùí, ãéïñôÞ ðñïò

ôéìÞ ôçò èåÜò ÄÞìçôñáò, óôçí ïðïßá

óõììåôåß÷áí ìüíï ðáíôñåìÝíåò ãõíáßêåò.

ÐñïåîÝ÷ïõóåò ãõíáéêåßåò öéãïýñåò åì-

öáíßæïíôáé óôçí ôñáãùäßá áðü íùñßò, å-

íþ óôçí êùìùäßá öáßíåôáé íá ðñùôá-

ãùíéóôïýí ðåñßðïõ áðü ôï 412 ð.×.-

üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá óôç ËõóéóôñÜôç

êáé ôéò ÈåóìïöïñéÜæïõóåò. ÕðÜñ÷åé ìßá

óáöÞò äéáöïñÜ áíÜìåóá óôéò äýï ðåñé-

ðôþóåéò. Óôéò ôñáãùäßåò åîáéôßáò ôïõ

ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõò, ïé çñùßäåò ðñïÝñ-

÷ïíôáé áðü ôï ÷þñï ôïõ ìýèïõ êé Ýôóé

äåí ìðïñïýí íá ôáõôéóôïýí ìå ôï êáèçìåñéíü

ãõíáéêåßï ðñüôõðï. Ï Åõñéðßäçò êáéíïôïìåß

üôáí åéóÜãåé ãõíáéêåßïõò ÷áñáêôÞñåò ìå ôá

ðñüôõðá ôçò åðï÷Þò ôïõ êáé ðéèáíüí íá êáôç-

ãïñåßôáé ãé' áõôü. Ï ÁñéóôïöÜíçò åðéäéþêåé

ôçí äçìéïõñãßá áëçèéíþí, êáèçìåñéíþí ÷áñá-

êôÞñùí êáé ðñï÷ùñåß Ýíá áêüìç âÞìá ðéï ðÝ-

ñá óêéáãñáöþíôáò õðáñêôÜ ðñüóùðá üðùò ôç

ËõóéìÜ÷ç ðïõ áíáöÝñèçêå Þäç ðéï ðÜíù.

Ç ËõóéóôñÜôç, ç Ðñáîáãüñá (ÅêêëçóéÜæïõóåò)

êáé Üëëïé ãõíáéêåßïé ÷áñáêôÞñåò ðñïÝñ÷ïíôáé

áðü ôá áíþôåñá êïéíùíéêÜ óôñþìáôá ôçò12

ÁÁÑÑ

XXÁÁ

ÉÉÁÁ ÊÊ

ÙÙÌÌ

ÙÙÄÄ

ÉÉÁÁ

musae

Ç ãõíáéêåßá öéãïýñá

óóôôïïíí ÁÁññééóóôôïïööááííççÍ

áôÜ

óá

×á

ñá

ëÜì

ðï

õò

Öï

éôÞ

ôñéá

Áñ

÷áéï

ëïãß

áò

"Ïé ãõíáßêåò äåí îåãåëéïýíôáé åýêïëá,ãéáôß 'íáé ìáèçìÝíåò íá îåãåëïýí ôïõò Üëëïõò..."

"ÅêêëçóéÜæïõóåò", ìôö. Êþóôáò Ôá÷ôóÞò

"ËõóéóôñÜôç" ÈÝáôñï ÔÝ÷íçò ÊÜñïëïò Êïõí, ÌÜéïò 1969,

ÈÝáôñï Aldwych, Ëïíäßíï.

ÁèÞíáò êáé äéáíýïõí Þäç ôï üøéìï óôÜäéï ôçò

æùÞò ôïõò. Ãåíéêüôåñá óôçí êùìùäßá ôïõ 5ïõ

áé. áíáäåéêíýïíôáé ðéï ðïëý ïé ãõíáßêåò ðïõ

âñßóêïíôáé óå ðñï÷ùñçìÝíç çëéêßá ðáñÜ ïé

ðáñèÝíåò êüñåò ðïõ ôéò óõíáíôïýìå ðéï

óõ÷íÜ óôçí ôñáãùäßá. ¸÷ïõí îåðåñÜóåé ôï

óôÜäéï ôçò áíáðáñáãùãÞò, Ý÷ïõí Þäç

áíáèñÝøåé ôá ðáéäéÜ ôïõò êé Ýôóé äéêáéùìáôéêÜ

áðïëáìâÜíïõí ðéï ðïëëÝò åëåõèåñßåò áëëÜ

êáé ìåãáëýôåñï óåâáóìü áðü ôïí

êïéíùíéêü ðåñßãõñï.

Ç äõíáìéêÞ óôñïöÞ ðïõ ðáñïõóéÜæåé ç

ãõíáéêåßá öéãïýñá óôç ëïãïôå÷íßá ôïõ

5ïõ áéþíá äåí åßíáé ôõ÷áßá áëëÜ

åñìçíåýåôáé áðü ôá éóôïñéêÜ êáé

ðïëéôéêÜ äñþìåíá. Ç ËõóéóôñÜôç êáé

ïé ÈåóìïöïñéÜæïõóåò ÷ñïíïëïãïý-

íôáé óôá ìÝóá ðåñßðïõ ôïõ Ðåëïðïí-

íçóéáêïý ðïëÝìïõ (431-404 ð.×.)

åíþ ïé ÅêêëçóéÜæïõóåò ìåñéêÜ ÷ñü-

íéá ìåôÜ ôï ôÝëïò ôïõ êáé ìåôÜ ôçí

Þôôá ôùí Áèçíáßùí. ¸íáò ðüëåìïò

ìå äéÜñêåéá ôüóùí ÷ñüíùí åßíáé ðï-

ëý ðéèáíüí íá åðÝöåñå êÜðïéá ÷á-

ëÜñùóç óôïõò èåóìïýò êáé åðéðëÝ-

ïí ïé ãõíáßêåò, ôéò ïðïßåò èá åðç-

ñÝáæå óôï ìÝãéóôï ï áíôßêôõðïò

ôïõ ðïëÝìïõ, íá åß÷áí áñ÷ßóåé

ðñÜãìáôé íá áíôéäñïýí óôçí ðïëé-

ôéêÞ åîïõóßá ôùí áíäñþí. Ç Ëõóé-

óôñÜôç ðñáãìáôåýåôáé Üìåóá ôï

èÝìá ôïõ ðïëÝìïõ. Ïé ãõíáßêåò ëáìâÜíïõí ôá

çíßá êáé óõíùìïôïýí íá ìçí åíäþóïõí óå

êáìßá óåîïõáëéêÞ åðéèõìßá, áí äåí ôåñìá-

ôéóôåß ï ðüëåìïò.

Ï ðüëåìïò, üðùò ðñïêýðôåé ìÝóá áðü ôéò áñ-

÷áßåò ðçãÝò, åß÷å öÝñåé ôïõò Áèçíáßïõò

áíôéìÝôùðïõò ìå ìßá ìåãÜëç êñßóç ùò ðñïò

ôïí èåóìü ôçò ðüëåùò-êñÜôïõò, ôïõò êïéíù-

íéêïýò èåóìïýò, áëëÜ êõñßùò ôçí ïéêïíïìßá.

ÐïëëÝò æùÝò ÷Üèçêáí åíþ ìåãÜëåò åêôÜóåéò

êáëëéåñãÞóéìçò ãçò åß÷áí êáôáóôñáöåß ïëï-

ó÷åñþò. Ç áóõäïóßá êáé ç áõèáéñåóßá áðïôå-

ëïýóáí êáèçìåñéíü öáéíüìåíï áêüìá êáé

óôïí ôïìÝá ôçò äéêáéïóýíçò. ¸ôóé èá ãåííÞ-

èçêå ç áíÜãêç óôï äñáìáôïõñãü íá åöåýñåé

ðñùôüôõðïõò ÷áñáêôÞñåò óôá Ýñãá ôïõ, þóôå

ç êñéôéêÞ êáé ç

óÜô éñá

ðïõ èá áóêïýóå, íá ðñïêáëïýóå ðéï

Ýíôïíç éäåïëïãéêÞ áíáóôÜôùóç óôï êïéíü ðïõ

óõììåñéæüôáí ôéò áíçóõ÷ßåò ôïõ, áëëÜ êáé ó'

áõôïýò ðïõ åß÷áí óôá ÷Ýñéá

ôïõò ôçí åîïõóßá.

13musae

ÁÁÑÑ

XXÁÁ

ÉÉÁÁ ÊÊ

ÙÙÌÌ

ÙÙÄÄ

ÉÉÁÁ

"ÈåóìïöïñéÜæïõóåò" ÈÝáôñï ÔÝ÷íçò ÊÜñïëïò Êïõí, Áýãïõóôïò 1991,Áñ÷áßï ÈÝáôñï Åðéäáýñïõ.

Óêßôóï ôïõ Ìðïóô ãéá äéáöçìéóôéêÞ êáôá÷þñçóçãéá ôï ïìþíõìï êéíçìáôïãñáöéêü Ýñãï.

ÁÁÑÑ

XXÁÁ

ÉÉÁÁ ÊÊ

ÙÙÌÌ

ÙÙÄÄ

ÉÉÁÁ

Âéâëéïãñáößá

Bowle, Angus M., ÁñéóôïöÜíçò, Ìýèïé,Ôåëåôïõñãßá êáé Êùìùäßá, ìôö. Ð.Ìïó÷ïëïðïýëïõ, ÁèÞíá 1999, üðùòðáñáôßèåôáé óôï Ðñüãñáììá ðáñÜóôáóçò"ÁñéóôïöÜíïõò-ÅêêëçóéÜæïõóáé",Èåáôñéêüò Ïñãáíéóìüò Êýðñïõ, Éïýíéïò2006, 55-59.

Cartledge Paul, Aristophanes and his the-atre of the absurd, Bristol 1990.

Dover K. J., Ç êùìùäßá ôïõ ÁñéóôïöÜíç,ìôö. ÖÜíçò É. ÊáêñéäÞò, ÁèÞíá 1981,üðùò ðáñáôßèåôáé óôï ÐñüãñáììáðáñÜóôáóçò "ÁñéóôïöÜíïõò-ÅêêëçóéÜæïõóáé", ÈÝáôñï ÔÝ÷íçò ÊÜñïëïòÊïõí, Áýãïõóôïò 2005.

Henderson Jeffrey, "Ïé ãõíáßêåò óôçíêùìùäßá", ÈåáôñéêÜ ÔåôñÜäéá 40,Ïêôþâñéïò 2002, 22-27.

ÌðÝíãêôóïí ×Ýñìáí, Éóôïñßá ôçò Áñ÷áßáòÅëëÜäïò-áðü ôéò áðáñ÷Ýò ìÝ÷ñé ôçÑùìáúêÞ Áõôïêñáôïñßá, ÁèÞíá 1991, 218-222.

Said Suzanne, "Ï äñüìïò ðñïò ôçíåîïõóßá", ÈåáôñéêÜ ÔåôñÜäéá 40,Ïêôþâñéïò 2002, 15-21.

Taaffe Lauren K., Aristophanes andwomen, London-New York 1994, üðùòðáñáôßèåôáé óôï Ðñüãñáììá ðáñÜóôáóçò"ÁñéóôïöÜíïõò-ÅêêëçóéÜæïõóáé",Èåáôñéêüò Ïñãáíéóìüò Êýðñïõ, Éïýíéïò2006, 34-35.

Ïé åñìçíåßåò ãéá ôï óêåðôéêü ôïõ ÁñéóôïöÜíç

üôáí óõíÝãñáöå ôá Ýñãá ôïõ ìå åðßêåíôñï ôç

ãõíáßêá ðïéêßëïõí.

Õðïóôçñß÷èçêå üôé

åßíáé Ýñãá ãñáììÝ-

íá áðü Üíôñá ðñïï-

ñéóìÝíá ãéá áíäñéêü

êïéíü (äåí åðéâåâáé-

þíåôáé ç ðáñáêï-

ëïýèçóç èåáôñéêþí

ðáñáóôÜóåùí áðü

ãõíáßêåò) ðïõ óêï-

ðü Ý÷ïõí ôçí åðéâå-

âáßùóç ôçò áñóåíé-

êÞò âÜóçò éó÷ýïò

ìÝóá áðü ôç äéáêù-

ìþäçóç ôçò ãõíáé-

êåßáò çãåóßáò. Õðï-

óôçñß÷èçêå áêüìç

üôé, áíôéèÝôùò, ðñü-

êåéôáé ãéá Ýíá ìÞ-

íõìá êáôÜ ôçò õðï-

äåÝóôåñçò èÝóçò

ôçò ãõíáßêáò óôçí áèçíáúêÞ êïéíùíßá êáé ôçí

áíÜãêç ãéá ñéæéêÝò áëëáãÝò óôï ðáôñéáñ÷éêü,

öáëëïêñáôéêü êáèåóôþò. Áðü Üëëïõò ðÜëé

èåùñÞèçêå üôé ðñüêåéôáé ãéá ìéá ãåíéêÞ

äéáêùìþäçóç ôùí ðïëéôéêþí ôÜóåùí êáé

êáôáóôÜóåùí óôçí ÁèÞíá ôÝëç 5ïõ áñ÷Ýò 4ïõ

áé. ð.×. êáé óõíåéäçôü

óáôéñéóìü ôçò áíäñéêÞò

éäåïëïãßáò.

Äå÷üìáóôå ëïéðüí Ýíá

äåäïìÝíï: üôé "âáóéêÞ

óôñáôçãéêÞ ôïõ Áñéóôï-

öÜíç åßíáé íá äçìéïõñ-

ãåß ãõíáßêåò ðïõ óôáäé-

áêÜ õøþíïõí ôï áíÜ-

óôçìÜ ôïõò áðÝíáíôé

óôçí ðüëç êáé ôï áí-

äñéêü status quo". Ôï

ôé áêñéâþò åß÷å óôï

ìõáëü ôïõ ï äçìé-

ïõñãüò äåí èá ãßíåé

ðïôÝ ãíùóôü óå ìáò.

ÊñáôÜìå, ùóôüóï, ôï

ãåãïíüò üôé áêüìá

êáé óôéò ìÝñåò ìáò,

ôá Ýñãá ôïõ ðñï-

êáëïýí éäåïëïãéêÞ

ôáñá÷Þ óôï êïéíü

êáé ðáñÜ ôï ïñìçôé-

êü ãÝëéï, èÝôïõí

ðñïâëçìáôéóìïýò

êáé åíéó÷ýïõí ôï

óêåðôéêéóìü ãéá

ôçí êáôÜóôáóç ôçò

óýã÷ñïíçò êïéíù-

íßáò - êïéíùíéêÞ áíéóüôçôá,

ó÷Ýóåéò ôùí äýï öýëùí, ó÷Ýóåéò ôïõ éó÷õñïý

êáé ôïõ áíßó÷õñïõ êôë. - êáé ãåíéêüôåñá ôùí

óýã÷ñïíùí ðïëéôéêþí, èñç-

óêåõôéêþí êáé Üëëùí

èåóìþí.

"ÈåóìïöïñéÜæïõóåò" Èåáôñéêüò Ïñãáíéóìüò Êýðñïõ,

Áýãïõóôïò 1996, Áñ÷áßï ÈÝáôñï Åðéäáýñïõ.

"ÅêêëçóéÜæïõóåò" Èåáôñéêüò Ïñãáíéóìüò Êýðñïõ, Éïýíéïò 2006,ÁìöéèÝáôñï Ìáêáñßïõ Ã', Ëåõêùóßá.

14 musae

16 Ýíèåôïí... in musae

ÏÏÌÌÉÉËËÏÏÓÓ ÐÐ..ÅÅ..ÄÄ..ÅÅ..

Áí ç ôÜóç ãéá äçìéïõñãßá åßíáé ìéá åóùôåñéêÞ áíÜãêç ðïõ âéþíåé ï Üíèñùðïò êáé

äçëþíåé ôçí ðßóôç ôïõ ãéá áõôïðñáãìÜôùóç êáé ôçí áðüöáóÞ ôïõ íá áöéåñþóåé

êüðï êáé ÷ñüíï ìå ôï èÝìá ìå ôï ïðïßï Ý÷åé êáôáðéáóôåß, ôüôå áõôïß Þôáí êáé ïé

ëüãïé ðïõ ìáò þèçóáí óôçí åðáíáëåéôïõñãßá ôïõ Ïìßëïõ Äçìéïõñãéêüôçôáò. Ç

áãÜðç ìáò üìùò ãéá ôéò ôÝ÷íåò ìáò ïäÞãçóå óôçí áðüöáóç íá åðåîåñãáóôïýìå åê

íÝïõ ôï ðáëéü êáôáóôáôéêü ôïõ ïìßëïõ. ÊÜðùò Ýôóé ðñïÝêõøå ï ¼ìéëïò Ð.Å.Ä.Å.

Ôï åýñïò ôùí äñáóôçñéïôÞôùí ôïõ ïìßëïõ ìáò áðáó÷üëçóå éäéáßôåñá. ÔåëéêÜ

áðïöáóßóáìå üôé Ýíá ðåéñáìáôéêü åñãáóôÞñé ðñÝðåé ðÜíù áð' üëá íá åßíáé

åëåýèåñï íá ðåéñáìáôéóôåß ìå äéáöïñåôéêÜ áíôéêåßìåíá. Ðïëýôéìïò óõíïäïéðüñïò

êáé óõíåñãÜôçò ç ÈåáôñéêÞ ÏìÜäá ÄñÜóôåò ðïõ áðïôåëåßôáé áðü èåáôñïëüãïõò,

äñáìáôïõñãïýò êáé åí åíåñãåßá åêðáéäåõôéêïýò ðïõ åðåîåñãÜæïíôáé

äéáöïñåôéêïýò ôñüðïõò äéäáóêáëßáò ìÝóù ôïõ Èåáôñéêïý Ðáé÷íéäéïý.

Ç ðñþôç ðáñïõóßáóç ôïõ Ïìßëïõ Ýãéíå óôï ðëáßóéï ôçò âñáäéÜò Ïìßëùí

Ðáíåðéóôçìßïõ Êýðñïõ (ÓåðôÝìâñéïò 2004) ìå ôï ìïíüðñáêôï "Åßìáé Ýíáò

âÜôñá÷ïò ìéêñïýëçò, ï ÅììáíïõÞë Á' Ìðáêáêïýëçò" ôçò Ìáñéáíßíáò ÊñéåæÞ. ¸íá

ôáîßäé áíáæÞôçóçò åáõôïý ãéá ôïõò ðñùôïåôåßò áëëÜ êáé ãéá ìáò ðïõ

áíáæçôïýóáìå ôçí ôáõôüôçôá ôïõ ïìßëïõ.

Áêïëïýèçóå ôï ÄåêÝìâñéï 2004 ç êùìùäßá "ï ¾ìíïò ôïõ Áíßêáíïõ ¢íôñá" óå

óåíÜñéï, óêçíïèåóßá êáé óêçíïãñáöéêÞ åðéìÝëåéá ÅëÝíçò ÊïõððÜíïõ êáé ÌÜñéïõ

Èåï÷Üñïõò. Íá óçìåéùèåß üôé ç ðñþôç ðáñïõóßáóç ôïõ Ýñãïõ åß÷å ãßíåé ôïí

ðñïçãïýìåíï Áðñßëéï áðü ôï Èåáôñéêü ¼ìéëï Ðáíåðéóôçìßïõ Êýðñïõ. Ç

ðáñÜóôáóç ëüãù ôçò áößóáò åß÷å ðñïêáëÝóåé ôï åíäéáöÝñïí öïéôçôþí êáé ìç, ïé

ïðïßïé Ýøá÷íáí íá äþóïõí áðÜíôçóç óôï ãéáôß íá æïýìå óå Ýíá êüóìï ðïõ ç

áãÜðç ìðáßíåé ìðñïóôÜ ìüíï óôéò óåëßäåò ôùí ëåîéêþí.

ÐáñÜëëçëá åß÷áí áñ÷ßóåé óõíáíôÞóåéò êáé åñãáóôÞñéá ãéá ôï èåáôñéêü project

“Cholic ðïõ ðáñïõóéÜóôçêå ôïí ÌÜñôéï 2005 óôç Ëåõêùóßá õðü ôçí êáèïäÞãçóç

ôçò ÌéñÜíôáò Íõ÷ßäïõ ç ïðïßá åðùìßóôçêå ôï âÜñïò ôçò óýíèåóçò ôïõ ôåëéêïý

êåéìÝíïõ ôçò ðáñÜóôáóçò êáé ôç óêçíïèåóßá ôïõ Ýñãïõ. Óôç äïõëåéÜ áõôÞ Þôáí

óõíäéïñãáíùôÝò ï Ïñãáíéóìüò Íåïëáßáò êáé ôï Áíôéíáñêùôéêü Óõìâïýëéï.

Ôïí ÉáíïõÜñéï 2005 ìáò áíáêïéíþèçêå üôé ç áßôçóÞ ìáò ãéá óõììåôï÷Þ óôï 5ï

Festival d' Hiver ðïõ äéïñãáíþíåé ç ðáíåðéóôçìéáêÞ êïéíüôçôá ôçò Jouy-en-Josas

óôç Ãáëëßá. ¸ôóé, áñ÷ßæåé ìéá óõíôïíéóìÝíç ðñïóðÜèåéá ãéá ôç äçìéïõñãßá ìéáò

ðåéñáìáôéêÞò èåáôñéêÞò ðáñÜóôáóçò ðïõ íá âáóßæåôáé óôï ëüãï óýã÷ñïíùí

ðáñáìõèÜäùí Þ ðáñáäïóéáêþí ìýèùí ÷ùñþí ôçò Åõñþðçò. Ç ðáñÜóôáóç

óôÞèçêå åîïëïêëÞñïõ ìÝóá áðü ôá åñãáóôÞñéá ôïõ Ïìßëïõ ðïõ ãßíïíôáí óå ôáêôÜ

÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá óôï ÷þñï ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ ìå ôç óõíäñïìÞ åìøõ÷ùôþí

áðü Êýðñï êáé ÅëëÜäá. ÁðïôÝëåóìá ôçò äïõëåéÜò áõôÞò Þôáí ç ðáñÜóôáóç "Ôrav

...êá

éåãÝíåôï

Ð.Å.Ä.Å.

17Ýíèåôïí... in musae

ÏÏÌÌÉÉËËÏÏÓÓ ÐÐ..ÅÅ..ÄÄ..ÅÅ..

eling in Time and Space through European Myths", óå óêçíïèåóßá êáé óêçíïãñáöéêÞ

åðéìÝëåéá ÌÜñéïõ Èåï÷Üñïõò. Ç ðáñÜóôáóç ôéìÞèçêå ìå ôï âñáâåßï Coup de

Coeur áðü ôçí êñéôéêÞ åðéôñïðÞ ôïõ 5ïõ Festival d' Hiver. Ç ßäéá ðáñÜóôáóç

äéáóêåõÜóôçêå ìå ôéò áñ÷Ýò ôçò Commedia dell' Arte êáé ðáñïõóéÜóôçêå óôï

Capestang ôçò Íïôßïõ Ãáëëßáò ôï ÌÜéï ôïõ 2005, åíþ ôïí Éïýíéï 2005 ìå ôçí

ðñïóèÞêç åíüò áêüìá ðáñáìõèéïý äüèçêáí ðáñÜóôÜóåéò óôï ÄÞìï ÁãëáíôæéÜò ãéá

ôá Ýîé äçìïôéêÜ ó÷ïëåßá ôçò êïéíüôçôáò.

Óôç óõíÝ÷åéá ç ðáñÜóôáóç ôñïðïðïéÞèçêå ìÝóù åñãáóôçñßùí êáé óõììåôåß÷å

åêôüò óõíáãùíéóìïý óôï 18ï ÖåóôéâÜë Åñáóéôå÷íéêïý ÈåÜôñïõ ðïõ äéïñãáíþíåé ï

È.Ï.Ê. ìå ôïí ôßôëï "Óôï Äñüìï ôïõ Öåããáñéïý, ãéá óÝíá ðïõ êñýâåéò ìÝóá óïõ

Ýíá ðáéäß". ÌåôÜ áðü ó÷åôéêÞ Ýãêñéóç ôïõ Õðïõñãåßïõ Ðáéäåßáò êáé Ðïëéôéóìïý

ôçò Êýðñïõ, ðáñïõóéÜóôçêå óå ó÷ïëåßá ôçò åëåýèåñçò Êýðñïõ áëëÜ êáé óôï

Ðñïåäñéêü ÌÝãáñï ãéá ôïõò åïñôáóìïýò ôùí ×ñéóôïõãÝííùí óôç ðáñïõóßá 400

êáëåóìÝíùí. ÐáñáóôÜóåéò äüèçêáí óôï ÊÝíôñï Ðïëéôéóôéêþí ÄñáóôçñéïôÞôùí

"ÐÁÉÄÉÙÍ ÄÑÁÓÅÉÓ" óôçí ÁèÞíá, óôç Èåóóáëïíßêç, óôçí Ôñßðïëç êáé óôçí ÔåãÝá

(×ñéóôïýãåííá 2005) êáé óôï 4ï ÖåóôéâÜë ÓðÜôùí (Áðñßëéïò 2006). Íá óçìåéùèåß

üôé ôï ðñüãñáììá ôçò ðáñÜóôáóçò åß÷å äçìéïõñãçèåß çëåêôñïíéêÜ áðü ôç

ÄÞìçôñá ÓùêñÜôïõò êáé ðåñéåëÜìâáíå Üñèñá êáé óçìåéþóåéò ðïõ áöïñïýóáí ôç

äéäáóêáëßá ðáñáìõèéïý, êáèþò êáé ôï õëéêü ðïõ ðñïÝêõðôå áðü ôçí ðáñÜóôáóç

êáé ìðïñïýóå íá öáíåß ÷ñÞóéìï êáôÜ ôçí åêðáéäåõôéêÞ äéáäéêáóßá...

Ôïí Éïýíéï 2005 ðñáãìáôïðïéÞèçêå Ýêèåóç ôçò íåáñÞò ôáëáíôïý÷áò öùôïãñÜöïõ

Åõôõ÷ßáò Ãåùñãßïõ ìå ôßôëï "ÁéóèÞóåùí Áðïôýðùóéò". ÐñïóðÜèåéá ôçò

öùôïãñÜöïõ Þôáí êÜíåé Ýíá ôáîßäé óôï ÷þñï ôùí áéóèÞóåùí ìÝóá áðü ôç ìáôéÜ

ôçò, Ýôóé üðùò áõôÞ öéëôñÜñåôáé êáé äéáãñÜöåôáé äéá ìÝóïõ ôçò öùôïãñáöéêÞò

ìç÷áíÞò. Ôï ôáîßäé ðñáãìáôþèçêå ìå Ýíá äéáöïñåôéêü ôñüðï áîéïðïéþíôáò

óôïé÷åßá ôùí áéóèÞóåùí ùò ðñïÝêôáóç ôïõ öùôïãñáöéêïý õëéêïý.

Çìåñßäåò êáé óõíÝäñéá äéïñãáíþèçêáí ôïí ÖåâñïõÜñéï 2005 áðü ôï Óõìâïýëéï

ôïõ Ïìßëïõ óå ðüëåéò ôçò åëåýèåñçò Êýðñïõ ìå ïìéëçôÞ ôï ÓôÝëéï ÂãáãêÝ,

äÜóêáëï êáé åìøõ÷ùôÞ Èåáôñéêïý Ðáé÷íéäéïý, ìå èÝìá "Ôï Èåáôñéêü Ðáéãíßäé ùò

Åìøõ÷ùôéêÞ Äéáäéêáóßá óôï Ó÷ïëéêü ×þñï". Áðïêïñýöùìá ôçò äïõëåéÜò áõôÞò

Þôáí ôñßá ôñéÞìåñá óõíÝäñéá ðïõ ðñáãìáôïðïéÞèçêáí óå Ëåõêùóßá êáé Ëåìåóü

êáé åß÷áí óôü÷ï íá âïçèÞóïõí ôïõò åêðáéäåõôéêïýò íá áíôáðïêñéèïýí óôï óôü÷ï

ôçò ÷ñïíéÜò 2005 - 06 Åðé÷åéñçìáôéêüôçôá êáé ÏäéêÞ ÁóöÜëåéá.

Ôá äåäïìÝíá áõôÜ áöïñïýí ôá äõï ðñþôá ÷ñüíéá ëåéôïõñãßáò ôïõ Ïìßëïõ Ð.Å.Ä.Å..

Åõ÷üìáóôå êÜèå åðéôõ÷ßá óôá ðáéäéÜ ðïõ áíÜëáâáí ôá çíßá ôïõ Ïìßëïõ. ÌáêÜñé

íá ôïí ïäçãÞóïõí óå áêüìç ìåãáëýôåñåò åðéôõ÷ßåò!

ÐÐáëéÜ êáñáââÜííá...

18 Ýíèåôïí... in musae

ÏÏÌÌÉÉËËÏÏÓÓ ÐÐ..ÅÅ..ÄÄ..ÅÅ..

18 Ýíèåôïí... in musae

ÏÏÌÌÉÉËËÏÏÓÓ ÐÐ..ÅÅ..ÄÄ..ÅÅ..

20 Ýíèåôïí... in musae

ÏÏÌÌÉÉËËÏÏÓÓ ÐÐ..ÅÅ..ÄÄ..ÅÅ..

ÈÜëáóóá, èÜëáóóá ôùí èáëáóóéíþí... ÈÜëáóóá ðëáôéÜ êáé

áôÝëåéùôç, èÜëáóóá äß÷ùò áñ÷Þ êáé ôÝëïò... ¢ëëïôå êáôáãÜëáíç

áðëþíåóáé óáí ëÜäé êáé êáèñåöôßæåéò óôï ãáëÜæéï óïõ ôéò öåããáñÜäåò

ôïõ Áõãïýóôïõ... ¢ëëïôå öïõñôïõíéáóìÝíç ÷ôõðÜò ìå âßá ôá âñÜ÷éá

êáé óáí áãñéåìÝíç ëõóóïìáíÜò êáé âñõ÷Üóáé óáí Üãñéï èåñéü.

ÈÜëáóóá ôçò ðïßçóçò êáé ôçò ëïãïôå÷íßáò... Ðüóåò êáé ðüóåò öïñÝò

äå óáãÞíåõóåò ìå ôá ðáé÷íßäéá óïõ êáé ôá ãáëÜæéá óïõ ðÝðëá ôïõò

ðïéçôÝò; Ðüóåò êáé ðüóåò öïñåò äåí ìðëÝ÷ôçêåò áíÜìåóá óôéò ëÝîåéò

êáé óôïõò óôß÷ïõò ôïõò; "ÈÜëáôôá, ÈÜëáôôá..." Áõôü, ëïéðüí, Þôáí ôï

èÝìá êáé ï êåíôñéêüò Üîïíáò ôçò ðáñÜóôáóçò ðïõ ìå ðñùôïâïõëßá

ôïõ Ïìßëïõ Ôåñøé÷ïñßáò êáé óõíåñãáóßá Üëëùí Ýîé ïìßëùí:

Äçìïóéïãñáöéêïý, Ð.Å.Ä.Å., Ëïãïôå÷íßáò, Öéëïóïößáò, Áñ÷áéïëïãßáò,

Öùôïãñáöéêïý áíåâÜóôçêå ôï ìÞíá ÌÜñôéï óôá ðëáßóéá ôïõ

ðïëéôéóôéêïý ìÞíá Ðáíåðéóôçìßïõ Êýðñïõ. Ìéá ðáñÜóôáóç ðïõ óáí

ìéá ìåãÜëç ùäÞ ðñïò ôç èÜëáóóá, óõíäýáæå ìïõóéêÞ, ôñáãïýäé êáé

÷üñï, áðáããåëßåò ðñïò ôç èÜëáóóá, Ýêèåóç öùôïãñáößáò ìå èÝìá ôç

èáëáóóïãñáößá, Ýêèåóç ôùí åíáëßùí åõñçìÜôùí áðü ôïí üìéëï

Áñ÷áéïëïãßáò êáé äéÜíèéóç ôïõ ÷þñïõ ìå ñçôÜ ðïõ áöïñïýóáí ôçí

èÜëáóóá. Óôá ðëáßóéá ôçò åêäÞëùóçò ï Äçìïóéïãñáöéêüò üìéëïò

âñÜâåõóå ôïõò ðñùôåýóáíôåò óå ëïãïôå÷íéêü äéáãùíéóìü ðïõ åß÷å

ðñïêçñýîåé. ÅöôÜ üìéëïé Ý÷ïíôáò óáí ìïýóá êáé Ýìðíåõóç ôïõò ôç

èÜëáóóá, óõíáíôÞèçêáí êáé ìÝóá áðï ìéá óõíäçìéïõñãßá ôáîßäåøáí

ôï êïéíü, ðïõ åß÷å ôçí åõêáéñßá íá ðáñáêïëïõèÞóåé ôçí

ðáñÜóôáóç... ÅöôÜ üìéëïé óõíáíôÞèçêáí êáé åíþíïíôáò ôéò öùíÝò

ôïõò ýìíçóáí ôç èÜëáóóá êáé ðáñÝóõñáí ôïí êÜèå

ðáñåõñéóìüìåíï óôï áðÝñáíôï ãáëÜæéï ôçò, óå Ýíá êüóìï

ðáñáìõèéáêü ìáêñéÜ áðü ôç ñïõôßíá êáé ôçí

êáèçìåñéíüôçôá!

ÈÁËÁÔÔÁ ÈÁËÁÔÔÁÃé

Üíí

çò

Ãåù

ñãß

ïõ

Öï

éôç

ôÞò

Ðá

éäá

ãùãé

êïý

21Ýíèåôïí... in musae

ÏÏÌÌÉÉËËÏÏÓÓ ÐÐ..ÅÅ..ÄÄ..ÅÅ..

Ðáßñíïíôáò ôá çíßá áðü ôïõò ðñùôåñãÜôåò ôïõ ïìßëïõ ôïí ÌÜñôéï ôïõ 2006, êëçèÞêáìå íá

áíáëÜâïõìå Ýíá áñêåôÜ äýóêïëï ìá êáé óõíÜìá åõ÷Üñéóôï Ýñãï. Ðñþôéóôïò óôü÷ïò ôçò íÝáò

ïìÜäáò Þôáí íá äéáôçñÞóåé ôïí üìéëï êáé íá áíáðôýîåé áêüìç ðåñéóóüôåñï ôéò

äñáóôçñéüôçôÝò ôïõ, ðñïóåëêýïíôáò ì' áõôü ôïí ôñüðï üóï ôï äõíáôü ðåñéóóüôåñïõò

öïéôçôÝò - êáé ü÷é ìüíï - êáëþíôáò ôïõò íá âéþóïõí ôçí ìáãéêÞ áõôÞ åìðåéñßá ôïõ èåÜôñïõ,

åßôå óõììåôÝ÷ïíôáò, åßôå ðáñáêïëïõèþíôáò.

ÌåôÜ ôç óõíåñãáóßá ìáò ìå ôïí üìéëï Ôåñøé÷ïñßáò êáé Üëëïõò ðÝíôå ïìßëïõò ãéá ôçí

åêäÞëùóç "ÈÜëáôôá, èÜëáôôá...", ôï åðüìåíï âÞìá Þôáí Ýíá åñãáóôçñéáêü project ðïõ ùò

êåíôñéêü Üîïíá åß÷å ôá óáéîðçñéêÜ Ýñãá. Óå óõíåñãáóßá ìå ôçí Joanna Montgomery-Byles êáé

ôï ôìÞìá Áããëéêþí Óðïõäþí, Ýãéíå ìéá åðéëüãÞ óõãêåêñéìÝíùí ìïíïëüãùí êáé óêçíþí áðü

Ýñãá ôïõ Shakespeare, ìå ôá ïðïßá äïõëÝøáìå, ðåéñáìáôéóôÞêáìå, äçìéïõñãÞóáìå.

Ìå ôïí ôßôëï "Soliloquy: Encountering Shakespeare", ç ðáñÜóôáóç óôéò 3 Ìáúïõ 2006 Þôáí ôï

åðéóôÝãáóìá ôçò äïõëåéÜò ìáò áõôÞò. ÐáñïõóéÜóôçêáí ìéá óåéñÜ ìïíïëüãïé, ðïõ

áíôéðñïóþðåõáí Ýíá åõñý öÜóìá óáéîðçñéêþí ÷áñáêôÞñùí, ôüóï êùìéêïýò üóï êáé

ôñáãéêïýò, ãéá ôïõò ïðïßïõò áêïëïõèÞóáìå, ìåôÜ áðü ðáñüôñõíóç ôçò Catherine Beger, ìéá

ìåôáìïíôÝñíá ðñïóÝããéóç. ¸ôóé, ôï óáéîðçñéêü ìïíôÝëï ðñïóáñìüóôçêå óôç óýã÷ñïíÞ ìáò

åðï÷Þ, äßíïíôáò ìéá îå÷ùñéóôÞ íüôá óôçí ðáñÜóôáóç, ìå êõñéÜñ÷ï ôï êùìéêü óôïé÷åßï áëëÜ

êáé áðþôåñï óôü÷ï ìéá äéáöïñåôéêÞ åéêüíá ôùí óáéîðçñéêþí ÷áñáêôÞñùí, Ýôóé ðïõ íá ôïõò

Ýöåñíå ðéï êïíôÜ ó' åìÜò êáé ôï êïéíü.

Óôç óõíÝ÷åéá, ìéá ïìÜäá áðü ôÝóóåñá ðáéäéÜ ôïõ ïìßëïõ, áñ÷ßóáìå íá åðåîåñãáæüìáóôå ðéï

åíôáôéêÜ Ýíá Ýñãï êáéíïýñãéï, Üðáéêôï êáé Üêñùò åíäéáöÝñïí, ôï ïðïßï åß÷áìå çäç

áðïöáóßóåé íá ðáßîïõìå áðü ôï ÃåíÜñç ôïõ 2006.

Ôï "Õëéêü ÌÞäåéáò" åðáíáðñïóåããßæåé ôçí áñ÷áßá ôñáãùäßá ôïõ Åõñõðßäç ÌÞäåéá

áíé÷íåýïíôáò ôá âáèýôåñá áßôéá ãéá ôéò ðñÜîåéò ôçò êáé êáôÜ êÜðïéï ôñüðï ëåéôïõñãåß ùò

äéêáßùóç ãéá ôçí áñ÷Ýôõðç "ìïéñáßá" ãõíáßêá. Âáóéêüò Üîïíáò ôïõ Ýñãïõ åßíáé ç óýãêñïõóç?

ÌÞäåéá êáé ÉÜóïíáò, Ãõíáßêá êáé ¢íôñáò. Ïé áíôéèåôéêÝò áõôÝò äõíÜìåéò åìöáíßæïíôáé ìå

äéÜöïñïõò ôñüðïõò êáè'üëç ôç äéÜñêåéá ôïõ Ýñãïõ, ìÝ÷ñé ðïõ óõíôåëåßôáé ìéá áíôßäñáóç -

öüíïò - êáé åðÝñ÷åôáé ç êÜèáñóç. ÔåëéêÜ, õðÜñ÷åé ëýóç óôïí áÝíáï ðüëåìï ôùí öýëùí; Ôï

åñþôçìá ðáñáìÝíåé áíïéêôü...

Ç ðáñÜóôáóç ðáß÷ôçêå óôç ãñáöéêÞ Êáóôåëëéþôéóóá áñ÷Ýò Óåðôåìâñßïõ êáé óôï ÈÝáôñï

Áíôßäïôï óôçí ËÜñíáêá ôï ÍïÝìâñéï óôá ðëáßóéá ôïõ äéáãùíéóìïý Åñáóéôå÷íéêïý ÈåÜôñïõ

ôïõ ÈÏÊ.

ÔÝëïò, äéïñãáíþèçêå óôéò 29 Íïåìâñßïõ 2006 èåáôñéêü åñãáóôÞñé ìå åìøõ÷þôñéá ôç

èåáôñïëüãï Äñ. ¢íôñç Êùíóôáíôßíïõ. Ãéá üóïõò äå ãíùñßæïõí, ôï èåáôñéêü åñãáóôÞñé åßíáé

ìéá ðïëý åõ÷Üñéóôç äéáäéêáóßá, ç ïðïßá óõíäõÜæåé ôéò èåáôñéêÝò ôå÷íéêÝò ìå ôç ÷áëÜñùóç.

Åêöñáæüìáóôå, åêôïíùíüìáóôå êáé ìáèáßíïõìå! Åõåëðéóôïýìå ðùò ôï åðüìåíï åîÜìçíï èá

Ý÷ïõìå ôçí åõêáéñßá íá äéïñãáíþóïõìå ðåñéóóüôåñá ôÝôïéá åñãáóôÞñéá ìå Ýìðåéñïõò

åìøõ÷ùôÝò. Áñêåß íá õðÜñ÷åé ôï áíÜëïãï åíäéáöÝñïí áðü ôïõò öïéôçôÝò...

ÁÁððññßßëëççòò 22000066- ÍÍïïÝÝììââññççòò 22000066

Åõèõ

ìßá

Ðñï

éêÞ

Öï

éôÞ

ôñéá

Áñ

÷áéï

ëïãß

áò

- Ðïéá Þôáí ç ÝìðíåõóÞ óïõ ãéá íá ãñÜøåéòôï Ýñãï;Êùíóôáíôßíïò: Ïé éäÝåò Ýñ÷ïíôáé ãåíéêÜ,äéÜöïñåò åìðíåýóåéò ìÝóá áðü ðñïóùðéêÜâéþìáôá Þ ôç äïõëåéÜ êáé Ýðåéôá ìðáßíïõíóôá åñãïôÜîéá. Ôá ïíïìÜæù åñãïôÜîéá ãéáôßåßíáé éäÝåò ôéò ïðïßåò äïõëåýù, üôáí ùñéìÜ-óïõí ðïëý ìÝóá ìïõ ìðïñåß íá ôéò êáôáãñÜ-øù êáé ôéò ÷ñçóéìïðïéþ ßóùò ãéá êÜðïéá äïõ-ëåéÜ. Ç ðñþôç ýëç áõôïý ôïõ Ýñãïõ Þôáí Ý-íá ôÝôïéïõ åßäïõò åñãïôÜîéï êáé ìïõ æçôÞèç-êå íá ãñÜøù êÜðïéá êåßìåíá ãéá ïñéóìÝíåòöùôïãñáößåò. Êé áð' áõôü, ðÞñá éäÝåò êáéÝãñáøá ìéêñÜ êåßìåíá ðïõ íá óõíïäåýïõíôéò öùôïãñáößåò, ôá ïðïßá, ðåñéôôü íáóáò ðù, Þôáí ðñùôüëåéá. Óôç óõíÝ÷åéá, óêåöôüìáóôáí íáäïõëÝøïõìå ìå ôçí ÔæÝíç Ýíá Ýñãïôçò Duras, Ýíá ðåæü, Ôá äß÷ôõá ôïõèáíÜôïõ, ôï ïðïßï åß÷áìå Þäç êÜíåéùò áíáëüãéï, óáí áíÜãíùóç óå ìéáñáäéïöùíéêÞ åêðïìðÞ. ÎåêéíÞóáìå íáôï äïõëåýïõìå ùò èåáôñéêü, áëëÜ ôïäéáêüøáìå, êáèþò ç ÔæÝíç êëÞèçêåíá ðáßîåé ôçí ÅêÜâç ìå ôï ÈÝáôñïÔÝ÷íçò. Åß÷áìå ðåé üôé èá ôï êÜíáìåóå "åëåýèåñï ÷ñüíï". Ï Åýçòáñãüôåñá åß÷å ðñïôåßíåé íá ôïêÜíïõìå óôï ÈÏÊ, óôçí ÐåéñáìáôéêÞÓêçíÞ. ÊÜíáìå, Ýôóé, ìéáí åðéóôïëÞáëëÜ ç åðéôñïðÞ äåí ôï äÝêôçêå.¼ôáí ç ÔæÝíç Ýðáéîå ôçí ¸íôá ÃêÜ-ìðëåñ êáé åðÝóôñåøá áðü ôï Ðáñßóé,ðÞãá íá äù ôçí ðáñÜóôáóç. Êáé ëÝåé,"èá ôï êÜíïõìå êáé ôï äéêü ìáò". ÔçòëÝù, "îÝñåéò, óêåöôüìïõíá íáêÜíïõìå êÜôé Üëëï, ôï ïðïßï íáäïõëÝøïõìå, ðïõ èá åßíáé ðéï ðñïóùðéêü".Êáé ìïõ åßðå, "Üíôå ãñÜøôï íá äïýìå". Êáéîåêßíçóå êáé äéÞñêåóå áñêåôü ÷ñüíï çóõããñáöÞ ìïõ. Ôçò Ýäéíá êïììÜôéá êáé ôá äéÜâáæå, Þôáí ÷åé-ñüãñáöá êáé ôá Ýðáéñíá ðßóù. Îåêéíþíôáòëïéðüí, ãñÜöïíôáò äéÜöïñá ðñÜãìáôá, âãÞ-êå áõôü ôï ðáñÜëëçëï, äçëáäÞ ôï ðñáãìáôé-

êü èÝìá Þôáí ç ãñáöÞ. Áí õðÜñ÷åé êÜôé ôïáõôïâéïãñáöéêü ìÝóá óôï Ýñãï, åßíáé ôáêïììÜôéá ðïõ ãñÜöåé ãéá ôç ãñáöÞ, ðïõ Ý÷åéíá êÜíåé ìå ôç äçìéïõñãßá, ôïí çèïðïéü ðïõèá ðáßîåé.

- Ðþò åðçñÝáóå ôç óõããñáöÞ ôïõ Ýñãïõ ôïãåãïíüò üôé ãíþñéæåò åê ôùí ðñïôÝñùí ðïéïòèá åíóÜñêùíå ôï ñüëï;Ê: ¹ôáí ðïëý åíäéáöÝñïí, ôï üôé Ýãñáöá ãéáôçí ÔæÝíç. ¹ôáí ìéá ãõíáßêá ðïõ èá ìéëïýóåêé Ýðñåðå íá âãåéò Ýîù áðü ôá ïðïéáäÞðïôåðñïóùðéêÜ óðÝñìáôá Ýìðíåõóçò, äéüôé ðÜ-íôïôå åìðíåüìáóôå áðü ðñÜãìáôá ðïõ åßäá-

ìå, ðïõ áêïýóá-ìå, áëëÜ èá ìåôáìïñöùèïýí áõôÜ ôáóôïé÷åßá êáé èá ãßíïõí ëïãïôå÷íéêÜ. Ôï èÝáôñï ðñÝðåé íá êùäéêïðïéåß ðñÜãìáôáêáé íá ìðïñïýí üóá ãñÜöù íá öôÜíïõí ðéïáíïéêôÜ óôïõò èåáôÝò. Ôï ìáãéêü åßíáé üôé,üôáí ôï ãñÜöåéò öáíôÜæå-óáé ðåñßðïõ ðþòìðïñåß íá åßíáé 23musae

ÓÓÕÕ

ÍÍÁÁ

ÍÍÔÔ

ÇÇÓÓÅÅ

ÉÉÓÓ......

Ôï ÄåêÝìâñç ôïõ 2005, óôï ÷Üíé ôïõ Êáúìáêëßïõ, åß÷áìå ôçí åõêáéñßáíá ðáñáêïëïõèÞóïõìå Ýíá èåáôñéêü ìïíüëïãï ãñáììÝíï áðü ôïíÊùíóôáíôßíï Ãåùñãßïõ, ìå åñìçíåýôñéá ôçí ÔæÝíç Ãáúôáíïðïýëïõ. Ìéá "êáëëéôå÷íéêÞ èåáôñéêÞ ðáñÝìâáóç", üðùò ôçí ÷áñáêôÞñéóáí ïé

óõíôåëåóôÝò ôçò, ðïõ óçìáôïäüôçóå ìéá íÝá ÷ñïíéÜðåéñáìáôéêüôçôáò êáé èåáôñéêÞò ðñïüäïõ...

Ôï êáëïêáßñé ôïõ 2006, ï Êùíóôáíôßíïò êáé ç ÔæÝíç ìáò ìßëçóáí ãéáôçí åìðåéñßá ôïõò áõôÞ...

Åõèõ

ìßá

Ðñï

éêÞ

Öï

éôÞ

ôñéá

Áñ

÷áéï

ëïãß

áò

Ôá ÌáõñüáóðñáÄÜêñõá

ôôïïõõ ¸ññùùôôáá

ÓÓÕÕ

ÍÍÁÁ

ÍÍÔÔ

ÇÇÓÓÅÅ

ÉÉÓÓ....

.. óêçíïèåôçìÝíï, ïé åéêüíåò ðïõ áíáäýïíôáéÜãíùóôåò êáé ãéá óÝíá ôïí ßäéï ðïõ ôï ãñÜ-öåéò, üôáí Ýñ÷åóáé íá äïõëÝøåéòôþñá ìå ôïí

çèïðïéü, ðñï-óèÝôåé êé ï çèïðïéüò êáé ôéòäéêÝò ôïõ åéêüíåò ó' áõôüôï ðñÜãìá.

- Ðïéá Þôáí ç óõìâïëÞôçò ÔæÝíçò, ëïéðüí, óôçäéáìüñöùóç áõôïý ôïõ÷áñáêôÞñá;Ê: ¼ôáí äïõëÝøáìå Þ-ôáí âáóéêü íá ôï ïéêåé-ïðïéçèåß ç ÔæÝíç. Êé å-êåßíç äéáâÜæïíôÜò ôï,Üñ÷éóå ôï óôõëéæÜñé-óìá ôïõ, ðþò èáåìöáíéóôåß: èá êÜèå-ôáé, èá óôÝêåôáé, èá ôïðáßæåé, èá êõêëïöïñåß; Åãþ åß÷á áðü ðï-ëý íùñßò ôçí åéêüíá üôé èá ôï äéáâÜæåé êáé çÔæÝíç åß÷å êáé ôïõò öüâïõò ôçò, üôé åßíáéðïëý ìåãÜëï êåßìåíï, áëëÜ Ýðñåðå íáäéáâÜæåôáé, ãéáôß, åöüóïí ìéëÜ ãéá ôç ãñáöÞ,áí êáèüôáí ç ÔæÝíçíá ðáßæåé êáé ðñï-óðïéïýíôáí üôé ãñÜ-öåé äåí èá óÞìáéíåôßðïôå, äåí èá Ýöôá-íå óôïí èåáôÞ áõôüðïõ Ýöôáóå åíôÝëåé,ðéóôåýù. Äéüôé èáðñïóðïéåßôï, èá õ-ðïäõüôáí êÜðïéá ç-èïðïéü ðïõ ðáßæåé ôçóõããñáöÝá, êáé èá'÷áìå ðñüâëçìá ìåôá êïììÜôéá, ðïõ åßíáé ëïãïôå÷íéêÜ êïììÜ-ôéá. Åßíáé ôñßá ðñÜãìáôá óôçí ïõóßá: ç ãñá-öÞ, ôï ðñþôï ìÝñïò, ç ðáéäéêÞ çëéêßá óáíêïõâÝíôá êáé ôï ëïãïôå÷íéêü ðïõ åßíáé ïÝñùôáò.

- Ðþò Þôáí ç óõíåñãáóßá ìå ôïíÊþóôá;

ÔæÝíç: Áñ÷éêÜ ìå-

ëåôïýóáìå óôï êáèéóôéêü ôïõ óðéôéïý ìïõåðß êáèçìåñéíÞò âÜóåùò, áðü ôï ÓåðôÝìâñç

ìÝ÷ñé ôïí Ïêôþâñç. Äåí ãéíüôáí åéäéêÞìåëÝôç, ü÷é áðü ìÝíá äçëáäÞ, ï Êþóôáòáðëþò ðáñáêïëïõèïýóå ùò èåáôÞò.¹ôáí ìéá ðïëý éäéáßôåñç èÝóç ðïõÝðáéñíå. ¹ôáí ï èåáôÞò, ï óõããñáöÝáò,ï êñéôéêüò, ï ößëïò êáé ðïëëÜ ÜëëáðñÜãìáôá ìáæß ðïõ äåí ìðïñþ íá ôá ðùìå ëüãéá. Áðü ôç äéêÞ ìïõ ôç ðëåõñÜ,äåí ìåëÝôçóá üðùò èá ìåëåôïýóá Ýíáñüëï, ðáñüëï ðïõ ðÜíôïôå óôïõòñüëïõò ìåëåôÜò, áëëÜ áêüìç êé áí äåìåëåôÜò, ãßíïíôáé ìÝóá óïõ ïéäéåñãáóßåò. Ó' áõôü Ýêáíá êé åãþ Ýíáðåßñáìá, ôï Ýóâçíá ìüëéò ôÝëåéùíå,áëëÜ õðÞñ÷å. ÕðÞñ÷å óôá üíåéñÜìïõ, óôçí êáèçìåñéíÞ ìïõ æùÞ,õðÞñ÷áí ëÝîåéò óôï êåßìåíï ðïõáíáêÜëõðôá üôé áõôÝò Þôáí ëÝîåéòðïõ ÷ñçóéìïðïéïýóá êáèçìåñéíÜêáé Ýãéíå Ýíá ëïãïôå÷íéêü äéáìÜíôé

áðü ìÝñïõò ôïõ Êþóôá.. Ç ôÝ÷íç

ì Ý ó áó' üëá ôá ðñÜãìáôáðïõ ðåñéÝ÷åé, Ý÷åé... áõôü ðïõ ôçíêÜíåé íá äéáöÝñåé áðü ôç æùÞ, äçëáäÞ åßíáé

ìéá õðÝñâáóç, ÷ùñßòíá åßíáé õðÝñâáóç.Ôï èÝáôñï ðñÝðåé íáåßíáé æùÞ, äåí ìðïñåßíá ðÜñåé åîùðñáãìá-ôéêÜ ðñÜãìáôá, áëëÜìðáßíåé óôï õðïóõ-íåßäçôï. Åßíáé ï øõ÷é-êüò óïõ êüóìïò, ÷ù-ñßò íá ðÜøåé íá åßíáéìÝóá áðü ôç æùÞ. Ê: Óôçí ôÝ÷íç äåí á-öÞíåéò ðñÜãìáôá ãéá

íá óõìâñåèåßò êÜðïõ, ãéá íá åîùñáúóôåßò.ÌÝóá óôçí ôÝ÷íç åßóáé ãéá íá áðåëåõèåñù-èåßò, íá áíïéêôåßò, íá ÷áèåßò ôåëéêÜ, íá óâç-óôåßò. ¹ôáí åíäéáöÝñïõóá ìÝèïäïò ôåëéêÜ,áõôÞ ðïõ äïõëÝøáìå, äçëáäÞ ôï íá ôïóâÞíù êáé íá õðÜñ÷åé. Êé Ýôóé ãßíåôáé ç ïé-êåéïðïßçóç. Êé åßíáé ï çèïðïéüò ðïõ èá ðå-ôý÷åé áõôü ôï ðñÜãìá êáé ï óõããñáöÝáò öõ-óéêÜ, áëëÜ ï óõããñáöÝáò åßíáé ðÜíôïôå24 musae

“”

ðÜíôïôå åìðíåüìáóôåáðü ðñÜãìáôá ðïõ

åßäáìå, ðïõ áêïýóáìå,áëëÜ èá ìåôáìïñöùèïýíáõôÜ ôá óôïé÷åßá êáé èá

ãßíïõí ëïãïôå÷íéêÜ.

êñõììÝíïò ðßóù áðü ôá ðñÜãìáôá ãéá ôïèåáôÞ. Ï çèïðïéüò åßíáé ìÝóá ó' áõôÜ ôáðñÜãìáôá, åßíáé áêñéâþò üëá áõôÜ ôá ðñÜã-ìáôá êáé ãéá íá åßíáé æùÞ åßíáé ðïëý ðéï äý-óêïëïò ï ñüëïò. Äé-üôé, áí äåí åßíáé æùÞôçí þñá ðïõ ðáßæåé,äåí ëåéôïõñãåß ôïêåßìåíï, äéüôé êáé ôïêåßìåíï åßíáé æùÞ ó'Ýíá ôÝôïéï åßäïò. Óåìéá ôÝôïéïõ åßäïõòðáñÜóôáóç, õðÜñ÷åéç äéáäéêáóßá ôïõ íáìðåé ï êüóìïò, íáðåñðáôÞóåé, íá ðÜåé íá âñåé ôç óõããñáöÝá-çèïðïéü.Ô: Ï çèïðïéüò ôçí þñá ðïõ ðÜåé óôï èÝáôñï,÷ùñßò íá ôï èÝëåé, ìåôïõóéþíåôáé óå êÜôéÜëëï. ÁëëÜæåé ç ðñïóùðéêüôçôÜ ôïõ ðÜíôï-ôå. Ãßíåôáé ìéá çëåêôñéêÞ åêêÝíùóç ì' üëááõôÜ ôá ðñÜãìáôá, ãéá íá ìåôïõóéùèåß êáé íáãßíåé Ýíáò Üëëïò Üíèñùðïò, ÷ùñßò íá ôï óõ-íåéäçôïðïéÞóåé. Êáé ìå ôïí ßäéï ôñüðï üðùòÝñ÷ïíôáé, öåýãïõí. Óáí Ýíá üíåéñï. Áêñéâþòóáí Ýíá üíåéñï. Êáé ôïõ áöÞíïõí ðñÜãìáôá.Êé Ýôóé ôïí êÜíïõí êáëýôåñï Üíèñùðï. Ãßíï-íôáé ðïëëÜ óåìéíÜñéá êáé óõæçôÞóåéò ðÜíùó' áõôü ôï ðñÜãìá ðáãêïóìßùò: êáôÜ ðüóïüôáí ï èåáôÞò ðÜåé óå ìéá ðáñÜóôáóç, öåý-ãåé êáé ôïí áðáó÷ïëåß ç ðáñÜóôáóç, Þ öåý-ãåé áðü ôçí ðáñÜóôáóç êáé ðçãáßíåé ãéá öá-ãçôü, áëëÜ ç ðáñÜóôáóç íá Ý÷åé êáôáãñáöåßìÝóá ôïõ; ÐñïóùðéêÜ, åß÷á öïâßåò, ãéáôß Ýíéùèá, êáé ôïíéþèù áõôü, Üó÷åôá áí ôï ðñïäßäù ðïëëÝòöïñÝò, üôé ï êýêëïò ìïõ ôåëåßùóå. ÐáëéÜäåí ìðïñïýóá íá öáíôáóôþ ðþò ïé Üíèñù-ðïé ìðïñïýíå íá æïõí ÷ùñßò èÝáôñï, ìïõ Þ-ôáí áêáôáíüçôï, ðþò ìðïñïýóáí íá æïõí êáéôçí Üëëç ìÝñá íá åßíáéöõóéïëïãéêïß Üíèñùðïé.Ôþñá ìðïñþ. Ìðïñåß íáåßíáé êáé áããáñåßá íáðÜù óôï èÝáôñï... áíåßíáé êÜôé ðïõ íéþèù üôéèá Þèåëá íá ôï äù, åßíáéðÜëé êáé ìéá Ýêðëçîç,äéüôé üëá åßíáé ëßãï áð'üëá, üëá åßíáé ç æùÞ.ÌåñéêÝò öïñÝò Ýíéùèáüôé åß÷å ìéá áíÜôáóç...Áõôü åßíáé ç ó÷Ýóç óïõìå ôï êïéíü. Ç ïðïßáäçìéïõñãåßôáé! Åßíáé Ýíáðåñßåñãï ðñÜãìá, ãßíå-ôáé Ýíá boomerang, ðïõäåí ìðïñþ íá ôï åîçãÞ-óù. Áõôü ôï '÷ïõìå êáéóôï áóôéêü èÝáôñï. Ãßíå-ôáé Ýíá ðÜñå-äþóå. Äåíåßíáé ðÜíôá ôï ßäéï, Üë-ëåò öïñÝò ôï êïéíü á-íôáðïêñßíåôáé áìÝóùò, Üëëåò ü÷é... Ó' áõôÞôçí ðáñÜóôáóç, 99,9%, ðñÝðåé íá ðù,õðÞñ÷å... üôáí Ýðñåðå íá åßíáé áõôÞ çáðüëõôç óéùðÞ óôï êïéíü êáé ç áðüëõôçìïíáîéÜ ðïõ Þìïõíá åêåßíç ôçí þñá, -ãéáôßÞìïõíá, äåí Ýðáéæá- Þôáí åêåß, õðÞñ÷å êéüôáí êïõâÝíôéáæá ìáæß ôïõò êáé åß÷á ôçí

áíÜãêç íá ìïõ áðáíôÞóïõíå, Ýíéùèá üôé ìïõáðáíôïýóáíå, óôï âëÝììá ôïõò, Þ ÷ùñßò íáôïõò âëÝðù. Ç óõíåñãáóßá áõôÞ ìå ôïí Êþóôá åß÷å ìéá

éäéáéôåñüôçôá - ôï êá-èåôß Ý÷åé ìéá éäéáéôå-ñüôçôá... ¹ôáíå, êá-ôáñ÷Þí, Ýíá åßäïòðïõ äåí åß÷á îáíá-êÜíåé. Ê: Ôï Ýñãï ðéá äåí åß-íáé äéêü óïõ, äéüôé á-ðü ôç óôéãìÞ ðïõ èáôï ãñÜøåéò, èá ôï äá-êôõëïãñáöÞóåéò, ôï

ôåëåéþóåéò, ôï äïõëÝøåéò êáé ôï äåéò ðéá,äåí ìðïñåßò íá ôï äåéò óáí óõããñáöÝáòðëÝïí... Ôï âëÝðåéò óêëçñÜ.¼ôáí êáôåâáßíåéò óôï êïéíü, Ýíá Ýñãï, üðïéáêé áí åßíáé ç äéáäéêá-óßá êé ç áéóèçôéêÞôïõ, èá ðñÝðåé íá åß-íáé ïëïêëçñùìÝíï.Ôüôå ìüíï åßíáé á-íïéêôü óôï êïéíü êáéãéá ôïí ðåéñáìáôé-óìü éó÷ýåé áõôü ôïðñÜãìá: ðñÝðåé íáïäçãÞóåéò ôï êïéíüíá äåêôåß áõôü ðïõâëÝðåé, íá ìçí öï-âÜôáé. ¼ôáí åßíáéôåëåéùìÝíï ôï Ýñ-ãï, ôüôå ôï êïéíüìðáßíåé ìå óé-ãïõñéÜ. Áí êÜíá-ìå áêñáßá, ìï-íôÝñíá ðñÜãìá-ôá, èá îÝíéæáíôïí êüóìï. Ï

ðåéñáìáôéóìüò, ôï ðþò äïõëÝøáìå, åßíáé Üë-ëïõ óôõë äïõëåéÜ... ¼ôáí ãñÜöåéò ãéá ðñï-óùðéêÜ óïõ ðñüôõðá óôï ãñáöåßï óïõ, ôáêÜíåéò äéáöïñåôéêÜ. ¼ôáí ãñÜöåéò ãéá åêåß-íïí ðïõ èá ôï ðáßîåé, ôïáðïðïéåßóáé, äéüôéÝñ÷åôáé êáé ï Üë- 25musae

ÓÓÕÕ

ÍÍÁÁ

ÍÍÔÔ

ÇÇÓÓÅÅ

ÉÉÓÓ......

“”

ÌÝóá óôçí ôÝ÷íçåßóáé ãéá íá

áðåëåõèåñùèåßò,íá áíïéêôåßò, íá ÷áèåßò

ôåëéêÜ, íá óâçóôåßò

ÓÓÕÕ

ÍÍÁÁ

ÍÍÔÔ

ÇÇÓÓÅÅ

ÉÉÓÓ....

.. ëïò, ü÷é ãéá íá âÜëåé ëÝîåéò... ÂÜæåé üìùò ôïåßíáé ôïõ ìÝóá, ïðüôå ôï êïéíü èá ìðåé ìåìéá óéãïõñéÜ, èá íéþóåé áõôÜ ðïõ ôïõ ëÝåé ççèïðïéüò. ÁöÞíåôáé ãéáôßîÝñåé üôé äåí èá ôïõ êÜíåéòêáêü. Åßíáé ÷áñáêôçñéóôéêÜôá ðïëý ùñáßá ôá ëüãéá ðïõìáò Ýëåãå ï êüóìïò... ¸-ëåãå ç ÔæÝíç ðùò "áõôÜÝðñåðå íá ôá ãñÜöáìå"...

Ôï íá ðçãáßíù èÝáôñï

ôåëéêÜ, äåí áöïñÜ åìÜò...

Ô: Åßóáé ìÝñïò ðëÝïí ôçò

ðáñÜóôáóçò... Åßíáé ü-

ðùò óôçí áñ÷áéüôçôá

ðïõ ðçãáßíáíå ïé Üí-

èñùðïé óôïõò Äåëöïýò,

Ýðñåðå íá ðëõèïýí, Ý-

ðñåðå íá ðåñÜóïõíå

áðü ìéá äéá-

äéêáóßá ãéá íá öôÜóïõíå êáé íá ìðïñïýíå íá

áíôéêñßóïõíå ôï èåü.

Ãéíüíôïõóáí ìÝñïò

ôçò ðáñÜóôáóçò ÷ù-

ñßò íá ôï êáôáëÜ-

âïõí. Ãéáôß áëëéþò

äåí èá ìðïñïýóå íá

ãßíåé.

Êáé âÝâáéá, üðùò Üñ-

÷éóå, Ýêëåéóå êáé ôÝ-

ëåéùóå. ÄçëáäÞ, Ý-

÷ïõìå ðåé üôé ðïëëÝò öïñÝò ðáñáóõñüìáóôå

áðü ìéá ìáôáéïäïîßá... "Íá ôï îáíáêÜíïõìå,

íá ôï îáíáíåâÜóïõìå".

Ê: ¸íá âñÜäõ ðïõ âñåèÞêáìå êáé Ýôóé îåíõ-

êôÞóáìå ùò áñãÜ, áêñéâþò åß÷áìå ìéëÞóåé ãé'

áõôü, êé åßðá "ìá äåí ìðïñåß

íá ãßíåé", äéüôé ôï öá-

íôáóôÞêáìå íá

åßíáé 9 ïé ðáñáóôÜóåéò. Êáé ïé 9 Ýãéíáí, åßôå

åß÷å ðïëý êüóìï, åßôå ëßãï... ÄçëáäÞ

Ýêëåéóå áõôü ôï ðñÜãìá, ï ôüðïò Üëëáîå. Áí

ôï îáíáêÜíåéò, èá ôï êÜíåéò óå Üëëï

åéêáóôéêü ÷þñï, ðëÝïí èá åßíáé áëëéþò.

ÁëëÜ, áí èá êÜíù êÜôé

äéáöïñåôéêü, ãéáôß íá

ìçí êÜíù êÜôé Üëëï ðéá;

Ô: Ôï ðñÜãìá Ýêáíå ôïí êýêëï ôïõ!

- Ôï äùìÜôéï ôçò ãñáöÞò êáé ôï äùìÜôéï ôçò

áêéíçóßáò, êáé ãåíéêÜ ç üëç äéáäéêáóßá ìÝ÷ñé

ï èåáôÞò íá óõíáíôÞóåé ôç óõããñáöÝá, Þôáí

óôï ìõáëü óïõ áðü ôçí áñ÷Þ Þ åßäåò ôï

÷þñï êáé ìåôÜ;

Ê: Åßäá ôï ÷þñï êáé ìåôÜ... Êé åßíáé áõôü ôï

åíäéáöÝñïí, üôé èá âñåéò Ýíá ìç èåáôñéêü

÷þñï íá ôïí ïéêåéïðïéçèåßò. Íïìßæù áí ðáò

ìå ðñïêáèïñéóìÝíåò åéêüíåò, äåí èá

ëåéôïõñãÞóåé. Êáô' áêñßâåéáí äåí èá ôï âñåéò

ðïôÝ!

ÊÜíïíôáò ôï âëÝðåéò ðñÜãìáôá. Ôá äùìÜôéá

âãÞêáí, ç éäÝá áõôÞ, ìÝóá áðü ôï Ýñãï, áðü

ôç äéáäéêáóßá üëç áõôÞ.

Êé üðùò åßðå êáé ç ÌïëÝóêç óôçí êñéôéêÞ

ôçò: ¼ôáí ìðáßíåé ï êüóìïò êáé áêïýåé îáíÜ

êáé îáíÜ ôï ßäéï

ðñÜãìá, üôáí áñ÷ß-

óåé íá ôï ëÝåé, ýóôå-

ñá óïõ åßíáé ãíùóôü

Þäç ôï êåßìåíï. Äç-

ëáäÞ, üôáí ôï áêïý-

åé óá èüñõâï óôçí

áñ÷Þ, ìåôÜ ôï êáôá-

ëáâáßíåé. Ôï ßäéï

óõìâáßíåé êáé ìå ôç

äéáäñïìÞ, ìðáßíïõí

ó' áõôÞ ôç äéáäéêáóßá, âëÝðïõí, áêïýí

ðñÜãìáôá...

- Ãéáôß ìáõñüáóðñá ôá äÜêñõá; ¸÷ïõí íá

êÜíïõí ìå ôç ãñáöÞ;

Ê: Náé! Åßíáé åíäéáöÝñïí äéüôé ìÝóá óôï

êåßìåíï ôï ßäéï, åßíáé ôá óêïõëáñßêéá -áõôÞ ç

“”

Ôï èÝáôñï åßíáé æùÞ.Åßíáé ï øõ÷éêüò óïõ

êüóìïò, ÷ùñßò íáðÜøåé íá åßíáé ìÝóá

áðü ôç æùÞ

26 musae

Ýêöñáóç- ðïõ ìïéÜæïõí ìå äÜêñõá êé åßíáé

ìáõñüáóðñá. ¼ôáí Ýãñáøá ôï êïììÜôé êáé

âãÞêå áõôÞ ç öñÜóç, óðñþ÷íïíôáò ôá Üëëá

ãéá íá âñåé ôï ñõèìü ôïõ, Þôáí äõíáôü ãé'

áõôü ôï ëüãï. Åßíáé ôï ðþò ìðáßíåé ç ãíþóç

ìåò óôç ãñáöÞ, äçëáäÞ, óáí ôßôëïò Ýðñåðå

íá '÷åé ìéá ìïõóéêÞ. "Ôá ìáõñüáóðñá

äÜêñõá ôïõ Ýñùôá", Ý÷ïõí ìéá ìïõóéêÞ...

Ô: ÐÜëé äåí ãßíåôáé ôá "ÐéêñÜ äÜêñõá ôïõ

Ýñùôá"... ÐÝôñá öïí ÊÜíô... (ãÝëéï)

Ê: ÕðÜñ÷åé Ýíá õðÝñï÷ï êåßìåíï ðïõ ôçí

þñá ðïõ ôï Ýãñáøá äåí ôï èõìüìïõíá, Ýíá

äïêßìéï ðñïóùðéêü êáé ëÝãåôáé "Ôá äÜêñõá

ôïõ Ýñùôá". ¼ôáí óêåöôüìïõí ôá

ìáõñüáóðñá äÜêñõá ôïõ Ýñùôá, áëëÜ ôá

ìáõñüáóðñá åßíáé ç ãñáöÞ, ç Üóðñç

óåëßäá, ç ãñáöÞ, êáé Þôáí êáé ëßãï áíáöïñÜ

óôïí êéíçìáôïãñÜöï... Þôáí ìáõñüáóðñïò

ðáëéÜ ï êéíçìáôïãñÜöïò. Åðßóçò, ï Ýñù-

ôáò... ðïý ôïí óõíáíôÜò; Óå ãñáðôü ëüãï

ôïí ìáèáßíïõìå... ôá üíåéñá åßíáé ìáõñüá-

óðñá åðßóçò...

Ô: ¢ëëùóôå ïé ãÜôïé ìïõ åßíáé

ìáõñüáóðñïé ðåñéóóüôå-

ñï... (ãÝëéï)

Ê: Åðßóçò, áí ôï ðÜ-

ñïõìå üôé... üôáí

êëáßåé êÜðïéïò

ãéá ôï áãáðçìÝíï

ôïõ ðñüóùðï, åßíáé ìáýñï

Þ Üóðñï óôï ôÝëïò.

Ô: Íáé, åßíáé ôá äýï Üêñá... Åßóáé åñùôåõ-

ìÝíïò, äåí åßóáé åñùôåõìÝíïò...

Ê: Åßíáé êáé ãõíáßêá - Üíôñáò, ôï ãéí êáé ôï

ãéáí, ðïõ åßíáé óáí óêïõëáñßêéá, ìáõñü-

áóðñá.

Íïìßæù ðñÝðåé íá' ÷åé óåìíüôçôá üðïéïò

äçìéïõñãåß êÜôé, üðïéïò åßíáé ìåò

ôç äçìéïõñãßá ôùí ðñáãìÜ-

ôùí, ãéá íá ìðïñåß áêñé-

âþò íá äåé ôçí áðëüôç-

ôá. Ãéá íá ðåñÜóåé óå

ðïëý êüóìï, ÷ñåéÜæå-

ôáé íá åßíáé áðëü...

¸íá áðü ôá èåÜìáôá ðïõ åëêýïõí üëï êáé

ðåñéóóüôåñï ôï åíäéáöÝñïí üóùí åðéóêÝðôï-

íôáé ôéò ìïõóïõëìáíéêÝò ÷þñåò ôçò ÁíáôïëÞò,

áðïôåëåß ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ï ðåñéóôñïöé-

êüò ÷ïñüò ðïõ åêôåëåßôáé áðü ôïõò óôñïâéëé-

æüìåíïõò Äåñâßóçäåò, õðü ôïõò ìõóôçñéá-

êïýò Þ÷ïõò ôùí ýìíùí åíüò éäéáßôåñïõ ìïõóé-

êïý óõãêñïôÞìáôïò. Ç óôáèåñüôçôá ðïõ åðé-

ôõã÷Üíåôáé ìÝóá áðü ôï øõ÷éêü ìåèýóé êáé ôç

íéñâÜíá, ç áðüëõôç áõôïóõãêÝíôñùóç êáé ç

ìåôáöïñÜ óôçí ðíåõìáôéêÞ äéÜóôáóç, êáèþò

êáé ç ìõóôçñéáêÞ áôìüóöáéñá ðïõ ðåñéâÜëëåé

ôçí ðáñÜóôáóç, äåí ìðïñåß

ðáñÜ

íá åíôõðùóéÜóïõí ôïí èåáôÞ

êáé íá ôïí ðñïêáëÝóïõí íá ãíùñßóåé ôç

öéëïóïößá ðïõ åêöñÜæåôáé ìÝóá áðü ìéá

ôÝôïéá ôåëåôÞ, üðùò áõôÞ ðïõ åß÷á ôçí

åõêáéñßá íá ðáñáêïëïõèÞóù ôï ðåñáóìÝíï

êáëïêáßñé áðü ôïõò ÌåâëåâÞäåò Äåñâßóçäåò

óå ìéá åðßóêåøÞ ìïõ óôçí Êùíóôáíôéíïýðïëç.

Ç ëÝîç "Äåñâßóçò", ðñïåñ-

÷üìåíç ðéèáíþò áðü

ôéò ðåñóéêÝò ëÝîåéò "íôåñ" (ðüñôá) êáé "âéò"

(êïßôáóìá), Ý÷åé ùò ðñþôç óçìáóßá ôçò ôï

æçôéÜíï ðïõ óôÝêåôáé óôçí ðüñôá Þ ãõñßæåé

áðü ðüñôá óå ðüñôá, åíþ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå

ðïëëÝò ÷þñåò ôïõ éóëáìéêïý êüóìïõ

÷áñáêôçñßæïíôáò ôá ìÝëç ôùí ìõóôéêéóôéêþí

èñçóêåõôéêþí áäåëöïôÞôùí, Þ êáé ôïõò

åðáßôåò ìïíá÷ïýò óôï ÉñÜí êáé óôçí Ôïõñêßá.

Óå áíôßèåóç ìå ôçí êïéíÞ ïíïìáóßá, ðïõ

ðåñéëáìâÜíåé üëåò ôéò èñçóêåõôéêÝò

áäåñöüôçôåò, ï ôñüðïò áóêçôéóìïý äéáöÝñåé

áðü ôç ìéá áäåëöüôçôá óôçí Üëëç, áöïý

ïñéóìÝíåò åðéäßäïíôáé ó' Ýíá åêóôáôéêü

çóõ÷áóìü, åíþ ôá ìÝëç Üëëùí ÷ïñåýïõí êáé

êáôáëáìâÜíïíôáé áðü ðáñáëÞñçìá, êáôÜ ôï

ïðïßï êáôáðßíïõí áíáììÝíá êÜñâïõíá êáé

æùíôáíÜ ößäéá, Þ áêüìá êáñöþíïõí êáñöéÜ

óôï êåöÜëé, ðñïóðáèþíôáò ìÝóá áðü ôéò

ðñÜîåéò áõôÝò íá åîõøþóïõí ôç øõ÷Þ óôç

ìõóôéêéóôéêÞ ôåëåéüôçôá.

¸íá áðü ôá éóëáìéêÜ ôÜãìáôá ìïíá÷þí

Äåñâßóçäùí åßíáé êáé áõôü ôùí ÌåâëåâÞäùí,

ôï ïðïßï éäñýèçêå óôá ôÝëç ôïõ 13ïõ áéþíá

óôï Éêüíéï áðü ôïí ÐÝñóç ðïéçôÞ Jalaluddin

Rumi. Ï ìåãÜëïò áõôüò èñçóêåõôéêüò çãÝôçò

êáé èåìåëéùôÞò ôïõ óõóôÞìáôïò ôïõ

ìåâëåâéêïý óïõöéóìïý ãåííÞèçêå ôï 1207

óôç Walkash (ÁöãáíéóôÜí), ðïõ âñéóêüôáí

ôüôå õðü ìïããïëéêÞ êáôï÷Þ. Ç ïéêïãÝíåéá ôïõ

Rumi, óôåíÜ óõíäåäåìÝíç ìå ôç èåïëïãßá,

äéÝöõãå áðü ôç ÌïããïëéêÞ êáôáðßåóç, ôáîß-

äåøå óå ìïõóïõëìáíéêÝò ÷þñåò, åêðëÞñùóå

ôï ðñïóêýíçìá óôç ÌÝêêá êáé ôåëéêÜ åãêá-

ôáóôÜèçêå óôçí Êüíéá ôçò Áíáôïëßáò, üðïõ ï

Rumi, ìåôÜ ôï èÜíáôï ôïõ ðáôÝñá ôïõ, ôïí

äéáäÝ÷ôçêå ùò åêðáéäåõôÞò óôç èñçóêåõôéêÞ

êáôÞ÷çóç, ðåðåéñáìÝíïò Ýôóé Þäç áðü ôá 24

ôïõ ÷ñüíéá. Óôï äüãìá ôùí ÌåâëåâÞäùí - ôï

ïðïßï äéáêçñýôôåé ðùò âáóßæåôáé óôçí

áãÜðç êáé ôçí áíåêôéêüôçôá, äéäÜóêïíôáò

ôïí Ýñùôá ðñïò ôïí äçìéïõñãü ÁëëÜ÷ êáé

ôçí áãÜðç ðñïò üëá ôá äçìéïõñãÞìáôá ôïõ

êüóìïõ åîáéôßáò ôïõ Äçìéïõñãïý - ï

ÌåâëÜíá Rumi áðïôåëåß ôïí çèéêü Þëéï ðïõ

áíïßãåé ôïí ïñßæïíôá ôçò áíèñùðüôçôáò óôï

äñüìï ôçò çèéêÞò, ôçò èñçóêåßáò, ôçò

åðéóôÞìçò, êáé ôçò ãíþóçò, ðïõ óþæåé ôéò

êáñäéÝò áðü ôç âñùìéÜ êáé ôç äé÷üíïéá êáé

ìåôáäßäåé ôï ìÞíõìá ôïõ Ýñùôá, ôçò áãÜðçò

êáé ôçò åíüôçôáò óôïí Üíèñùðï, ï ïðïßïò

åßíáé ï ðéï Ýíäïîïò ôùí äçìéïõñãçìÜôùí,

áíåîÜñôçôá áðü èñçóêåßá, ãëþóóá êáé ÷ñþìá.

¸ìðñáêôç Ýêöñáóç ôùí áðüøåùí, ðïõ28

EEXX

OORR

IIEENNTT

EE LL

UUXX

musae

Ï ÷ïñüò ôùíÄåñâßóçäùí

Ðåô

ñï

ýëá

×á

ôæç

ôôï

öÞ

Öï

éôÞ

ôñéá

Áñ

÷áéï

ëïãß

áò

äéáôõðþíïíôáé óôï äüãìá ôùí ÌåâëåâÞäùí,

áðïôåëïýí ïé ìõóôéêéóôéêÝò ôåëåôÝò ðïõ

ïñãáíþíïõí, êáôÜ ôéò ïðïßåò ÷ïñåýïõí ðåñé-

óôñïöéêÜ ìå óõíïäåßá ìïõóéêþí ïñãÜíùí. Ôï

ÓåìÜ, üðùò ïíïìÜæåôáé ï ðåñéóôñïöéêüò

÷ïñüò ôùí ÌåâëåâÞäùí Äåñâßóçäùí, åßíáé

Ýíá çèéêü ôáîßäé ëáôñåßáò ôïõ ðíåýìáôïò

ðñïò ôïí ÁëëÜ÷, ðïõ õðïìíçìáôßæåé ôçí ðåñé-

óôñïöéêÞ êßíçóç ôùí ðëáíçôþí ãýñù áðü ôïí

Þëéï áëëÜ êáé ãåíéêÜ üëùí ôùí áôüìùí ôïõ

óýìðáíôïò. ¼ðùò ðåñéãñÜöåôáé êáé åðåîçãåß-

ôáé áðü ôï ßäéï ôï ôÜãìá, õðÜñ÷åé Ýíá óõãêå-

êñéìÝíï ôåëåôïõñãéêü ìå áõóôçñÜ êáèïñé-

óìÝíá óôÜäéá, ôá ïðïßá ïäçãïýí óôï øõ÷éêü

ìåèýóé ôïõ ÓåìÜ. Óôï ÷þñï ôçò ôåëåôÞò, ôï

ìïõóéêü óõãêñüôçìá, ðïõ ïíïìÜæåôáé "ìïõ-

ôñßð", ðáßñíåé ôç èÝóç ôïõ áðÝíáíôé áðü ôï

÷þñï ôùí óôñïâéëéæüìåíùí ÷ïñåõôþí, êáé ï

øÜëôçò åêöùíåß ôï Naat-i- Serif, ýìíï ðñïò

ôïí ÐñïöÞôç. Ï Þ÷ïò ôïõ êïõäïõíéïý äßíåé

ôçí åíôïëÞ ôïõ Kun (äçìéïõñãßá), åíþ ìåôÜ

îåêéíÜ ôï ôáîßäé ôïõ íÝé, ôçò áðüäïóçò ôïõ

ðíåýìáôïò óôï óýìðáí. Áêïëïõèþíôáò ôï

ñõèìü ôçò ìïõóéêÞò ï ÓåÀ÷çò, ðïõ áíôéðñïóù-

ðåýåé ôï ÌåâëÜíá, êáé ïé óôñïâéëéæüìåíïé ÷ï-

ñåõôÝò, åêôåëïýí ôñåéò ðåñéóôñïöÝò: ç ðñþôç

óçìáßíåé ôç äçìéïõñãßá ôçò íåêñÞò öýóçò áðü

ôïí ÁëëÜ÷, ç äåýôåñç ôç äçìéïõñãßá ôïõ

öõôéêïý âáóéëåßïõ êáé ç ôñßôç ôïõ æùéêïý

âáóéëåßïõ. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò ðåñéóôñïöÞò

(Devr-i veled) ïé ÷ïñåõôÝò, éêåôåýïíôáò ï Ýíáò

ôïí Üëëï, ðñïâáßíïõí óå ìåôÜíïéá, åíþ óôç

óõíÝ÷åéá ï ÓåÀ÷çò óõíïìéëåß ìå ôïõò ÷ïñåõôÝò

êáèþò åêåßíïé ëýíïõí ôéò æáêÝôåò ôïõò ãéá íá

áñ÷ßóïõí Ýôóé ôï ÓåìÜ.

Ìðáßíïíôáò óôï ðåäßï ôïõ ÓåìÜ ï ÷ïñåõôÞò

Ý÷åé áñ÷éêÜ ôá ÷Ýñéá ôïõ óôáõñùìÝíá, áêïõ-

ìðþíôáò ôá ÷éáóôß óôïõò þìïõò êáé ìïéÜæï-

íôáò Ýôóé ìå ôï ãñÜììá ¸ëéö ôïõ áñáâéêïý

áëöáâÞôïõ, åíþ óôç óõíÝ÷åéá, ìå ôï îåêßíçìá

ôïõ ÓåìÜ, ôá áíïßãåé ìå ôÝôïéï ôñüðï, ïýôùò

þóôå ôï äåîß ôïõ ÷Ýñé íá åßíáé óôñáììÝíï

ðñïò ôá ðÜíù êáé ôï áñéóôåñü ðñïò ôá êÜôù.

Ç êßíçóç áõôÞ óçìáßíåé ðùò ðáßñíïõìå áðü ôï

Èåü êáé äßíïõìå óôï ëáü, ÷ùñßò íá êñáôÜìå

ôßðïôá ãéá ôïí åáõôü ìáò. Ôï ÓåìÜ èåùñåßôáé

ùò ç äéáäéêáóßá ðïõ ìåôáöÝñåé ôïí Üíèñùðï

óôçí ðñáãìáôéêÞ ïíôüôçôá, óôçí ïðïßá ôï

èÜíáôï ôùí ðáèþí õðïìíçìáôßæåé ç óôïëÞ

ôùí ÷ïñåõôþí: ôï êáðÝëï óõìâïëßæåé ôçí ôá-

öüðåôñá, ç æáêÝôá ôïí ôÜöï êáé ôï Ýíäõìá ôï

óÜâáíï. Ç ðñþôç ðåñßïäïò ôïõ ÓåìÜ áêïëïõ-

èåßôáé áðü ôïí ðñþôï ÷áéñåôéóìü, óôïí ïðïßï

ïé åñùôåõìÝíïé áðáëëÜóóïíôáé áðü ôéò áìöé-

âïëßåò êáé åíóôåñíßæïíôáé ôç ìïíáäéêüôçôá

ôïõ Èåïý. Óôï äåýôåñï ÷áéñåôéóìü ç ýðáñîç

ëéþíåé ìÝóá óôç èåúêÞ ìïíáäéêüôçôá, åíþ

óôïí ôñßôï ÷áéñåôéóìü åðéôåëåßôáé ç Üíïäïò

óôï åðßðåäï ôïõ "ãßãíåóèáé" ìÝóá áðü ôïí

åîáãíéóìü ôïõ åáõôïý. Óôïí ôÝôáñôï ÷áéñåôé-

óìü ï ÓåÀ÷çò îåêéíÜ êáé áõôüò ôï ÓåìÜ, ÷ïñåý-

ïíôáò óôï êÝíôñï ôùí Üëëùí óôñïâéëéæüìå-

íùí ÷ïñåõôþí êáé êñáôþíôáò ôç æáêÝôá ôïõ

áíïé÷ôÞ, èÝëïíôáò íá äþóåé Ýôóé ôï ìÞíõìá

ôçò áíïé÷ôÞò óå üëïõò êáñäéÜò. Ôï ôáîßäé

ôåëåéþíåé üôáí ï ÓåÀ÷çò Ý÷åé öôÜóåé ðßóù óôç

èÝóç ôïõ êáé ç éåñïðñáîßá Ý÷åé ïëïêëçñùèåß

ìå ôï äéÜâáóìá ôïõ Êïñáíéïý.

Ðßóù ëïéðüí áðü ôï ðáñÜîåíï êáé åíôõðùóé-

áêü èÝáìá ðïõ áíôéêñßæïõí ïé áðëïß èåáôÝò óå

ìéá ôåëåôÞ ÷ïñïý ôùí Äåñâßóçäùí êñýâåôáé

ìéá ïëüêëçñç öéëïóïößá, Ýíá ðíåõìáôéêü

ôáîßäé ðïõ âáóßæåôáé óôçí åíáñìüíéóç ìå ôï

óýìðáí, ôï èåßï êáé ôï óõíÜíèñùðï. Êáé áîßæåé

ðñáãìáôéêÜ íá ãíùñßóåé êáíåßò ôç öéëïóïößá

áõôÞ, áöïý ôüôå èá ìðïñÝóåé íá îåöýãåé áðü

ôçí åðéöáíåéáêÞ èåþñçóç ôùí ðñáãìÜôùí êáé

íá áíôéëçöèåß âáèýôåñåò Ýííïéåò ðïõ

åêöñÜæïíôáé ìå Ýíá ôüóï ìõóôçñéáêü êáé

õðïâëçôéêü ôñüðï ìÝóá áðü

ìéá éåñïðñáîßá üðùò

áõôÞ... 29musae

EEXX

OORR

IIEENNTT

EE LL

UUXX

Absurdism arose around 1946 as a philosoph-

ical movement, after the end of the most

inhuman, barbarous, and destructive war

humanity had ever experienced. Primarily

concerned with the feeling of alienation of

the individual, and the purposelessness of the

individual's existence and experience, absur-

dism, strived to portray the damage that the

Second World War had inflicted upon human-

ity and the dead-ends that the loss or lack of

religious, philosophical and cultural roots

generated to a consequently nonsensical uni-

verse.

In its turn, the "Theatre of the Absurd",

deeply affected by the condition of postwar

humanity, focuses

in the crisis of

meaning that

results out of the

postwar experi-

ence. Previous val-

ues and believes,

that the world had

relied upon, and

the western phi-

losophy that had

related with prog-

ress and improve-

ment - like nation-

alism, humanism,

Marxism, religion

and reason - had

failed to prevent

the war and con-

sequently they

could not com-

municate to the

postwar condi-

tion. Thus, in-

stead of a con-

ventional plot,

subject matter

and style, writ-

ers of the

Absurd believe

that the only

way to represent the postwar condition is

through disconnected, repetitive, and inten-

tionally incoherent works.

Equally influential, revealing the grotesque

and tragic dimensions of the modern condi-

tion is Beckett's play Waiting for

Godot. Following an

absurd approach,

Beckett, refuses to produce and stage a play

conventionally meaningful, that communi-

cates in a neatly, traditional way, one that

falls, that is, within the standards of Western

ideology. For writers like Beckett, the post-

war world has become absurd, the universe

has become irrational and meaningless and

the search for order is hopeless. For this rea-

son, Jean Anouilh's judgment on the first pro-

duction of Waiting for Godot at the Babylone

in 1953 could not had been more successful:

"Nothing happens, nobody comes, nobody

goes, it is terrible".

Beckett is staging two tramps Vladimir and

Estragon, mentioned as Didi and Gogo respec-

tively, waiting in vain for someone who may

not even exist and with whom they are not

even sure they have an appointment. As a

pass time activity that makes waiting more

sufferable, Vladimir is constantly fighting

with his hat, whereas Estragon is always pre-

occupied with his boots. Comic as it may

sound the play exposes dreadful dimensions

for the two individuals - situated in a road in

the middle of nowhere, unable to recognize

the place, impossible to tell the day - reflect-

ing at that point the alienation on which all

humankind is found.

Since their condition is identified as waiting,

the two of them engage in a never-ending

story telling, because as they believe "it will

pass the time". However, their dialogue is

completely and inevitably disjointed and

illogical, never concluded, always involving

repetitions and cliches. Nevertheless, talking,

singing, fighting, insulting each other keeps

them off from thinking their absurd situation

of living. For Beckett, language has become a

medium that fails to express in the way

Western philosophy had conceptualized it, in

other words as a medium of presence and

hence of truth. Language has lost any kind of

significance and has become dull. There are

moments, when the protagonists say one

thing, but don't simply correspond to it, and

in a sense the impression, which is given, is

that of a language that fails to engage with

action. For example, when Vladimir in the end

asks, "Shall we go?" Estragon answers posi-

tively. Paradoxically enough, no one moves.

Even when the two tramps encounter Pozzo

and Lucky, some sort of truth is expected to

enlighten their situation. However, Lucky is

driven by means of a rope passed round his30

ÓÓÕÕ

ÃÃ××XXÑÑ

ÏÏÍÍÏÏ

ÈÈÅÅÁÁÔÔÑÑ

ÏÏ

musae

TThheeaattrree ooff tthhee Absurd

Samuel Beckett's Waiting for GodotSt

avro

ull

a A

nto

nio

uEn

glis

h S

tud

ies

Gra

du

ate

neck, carrying heavy bags, while Pozzo's whip

and insulting attitude is there to remind

Lucky, that he has no will or any strength of

character, over his enslavement. Beckett

implicitly demonstrates how human commu-

nication fails to take place, between either

Gogo and Didi or Pozzo and Lucky. In the

same way that Didi and Gogo continue speak-

ing, as they fear silence, since

silence is inevitably a re-eval-

uation of their desperate

condition, Pozzo is preoccu-

pied with continuous advanc-

ing from place to place, not

particularly caring for treat-

ing so inhumanly to his carri-

er, Lucky. Communication

then does not provide a con-

ventional understanding

between human relations; in

fact, communication per-

plexes and confuses situa-

tions more.

Tragically enough, act two

in the play finds Estragon

striving with loss of memo-

ry while Pozzo has gone

blind and Lucky dump.

Beckett refuses to follow a

conventional plot where

gradually one is lead to

light, truth, a revelation,

an absolute fixed meaning. Instead, he specu-

lates the epistemological tendency within the

Western tradition to favor presence of mean-

ing, fruitful communication, a communicative

language, a logical plot and a meaningful end.

Even the word Godot, can be realized as

Beckett's attempt to pose questions around

the nature of God, or better around what the

western tradition has associated with God.

Beckett points that if Vladimir and Estragon

are bound by waiting it is because they are

enslaved voluntarily by their assumption of

God as the ultimate liberation. Nevertheless,

God will not communicate as a miraculous

intervention, just like Beckett will not provide

answers for posing questions. Beckett claims

himself a non-knower and he reminds us in

that way that he is not in control of his own

work just as the human subject is not any-

more in control of its situation.

In conclusion, Beckett feels the obligation to

express that not everything can be explained

by reason and that the tendency and search

for order and truth is simultaneously creating

a number of dead-ends to humanity. There is

hope in Beckett, who is inviting us to re-

examine the condition of humanity after the

war and the reasons that led to this war. The

Theatre of the Absurd points to a positive

direction rather than a negative one. Posing

questions around the nature of truth, God,

meaningful communication, Beckett attempts

to make people face up to the human condi-

tion for what it really is without fear and illu-

sions. Vladimir's words embrace nostalgia for

hope: "But at this place, at this moment of

time, all mankind is us, whether we like it or

not. Let us make the most of it, before it is

too late!"

Bibliography

Beckett Samuel, Waiting for Godot,Faber and Faber, London 2000.

Murfin Ross & Supryia M. Ray, TheBedford Glossary of Critical andLiterary Terms, Bedford/St'Martin's,Boston-New York 1998.

31musae

ÓÓÕÕ

ÃÃ××XXÑÑ

ÏÏÍÍÏÏ

ÈÈÅÅÁÁÔÔÑÑ

ÏÏ

ÕðÜñ÷ïõí óô' áëÞèåéááðáíôÞóåéò óôá åñùôÞìáôá ôáïðïßá ðñáãìáôïðïéåß ï Beckettóôï Ýñãï ôïõ; Ðüóï ìðïñåß çáíèñùðüôçôá íá áíôÝîåé ôï

áäéÝîïäï ðïõ õðüó÷ïíôáé êáéõðïó÷Ýèçêáí ïé ìåãÜëåòáíáêáëýøåéò ôçò äõôéêÞò

öéëïóïößáò; Ãéáôß ç ëïãéêÞ, çèñçóêåßá, ç åðïéêïéíùíßá, ç

áíèñùðéÜ, ïé áîßåò äåí ìéëïýíðéá; Êáé áí õðÜñ÷ïõí

áðáíôÞóåéò êáé áëÞèåéåò, ðüóïìðïñåß êÜðïéïò íá ðåñéìÝíåé;

ÎùôéêÜ, ìÜãïé êáé ìÜãéóóåò, äáßìïíåò,ïìéëïýíôá æþá êáé äÝíôñá, ðáñÜîåíá óýìðá-íôá, ðáñÜëëçëïé êüóìïé, ìç÷áíÝò ôïõ ÷ñüíïõ...üëá óõóôáôéêÜ ôçò ëïãïôå÷íßáò ôïõ Öá-íôáóôéêïý! Ç öáíôáóßá åßíáé ßóùò ç áñ÷áéüôåñçêáé äéá÷ñïíéêüôåñç Ýííïéá óôïí êüóìï ðïõó÷åôßæåôáé ìå ôïí Üíèñùðï. Åßíáé ôï êßíçôñï ãéáåîåñåõíÞóåéò, ðåñéðÝôåéåò, áíáêáëýøåéò. Åßíáéç Ýìðíåõóç ãéá äçìéïõñãßá. êáëëéôå÷íéêÞ,óõããñáöéêÞ, áêüìá êáé ôå÷íïëïãéêÞ. Åßíáé çêéíçôÞñéá äýíáìç ôçò áíèñþðéíçò ýðáñîçò, çáðüëõôç åëåõèåñßá ãéá äçìéïõñãéêÞ Ýêöñáóçêáé óêÝøç ÷ùñßò óýíïñá. Áñêåß íá åßíáé êáíåßòðñüèõìïò íá áêïëïõèÞóåé ôá ìïíïðÜôéá ôçò...

Ï 20ïò áéþíáò, êáèþò êáé ï áéþíáò ðïõ äéáíý-ïõìå ôþñá, õðÞñîå éäéáßôåñá ãüíéìïò óå ÝñãáöáíôáóôéêÞò ëïãïôå÷íßáò - ÷ùñßò áõôü, öõóéêÜ,

íá óçìáßíåé üôé ïé ðñïçãïýìåíåòåðï÷Ýò äåí ðáñÞãáãáí ðëç-èþñá ôÝôïéùí Ýñãùí; üìùò

êáèþò åßíáé áäýíáôï íá ðáñïõóé-áóôåß üëç áõôÞ ç ëïãïôå÷íéêÞ

ðáñáãùãÞ ó' áõôü ôï óýíôïìïÜñèñï, èá äþóïõìå Ýìöáóç óå ìéáåðï÷Þ ðïõ ìáò åðçñåÜæåé Üìåóá,

ãåìÜôç êñßóåéò êáé åðáíáóôáôéêÝòéäÝåò êáé áêüìá ðéï óõãêåêñéìÝíá, è'áíáöåñèþ óå ìéá ïìÜäá ëïãïôå÷íþí -Âñåôáíþí êõñßùò - ðïõ Ý÷ïõí Ýíá

âáóéêü êïéíü ÷áñáêôçñéóôéêü. ôçäçìéïõñãßá íÝùí êüóìùí áðïêëåéóôéêÜáðü ôç öáíôáóßá ôïõò.

Áñ÷ßæïõìå ëïéðüí ôï ôáîßäé ìáò áðü ôçÌÝóç-Ãç! Ï J.R.R. Tolkien, ìéá áðü ôéòóçìáíôéêüôåñåò ëïãïôå÷íéêÝò ìïñöÝòôïõ 20ïõ áéþíá åß÷å ôçí åðéèõìßá íáäçìéïõñãÞóåé Ýíá äéêü ôïõ êüóìï, íáöôéÜîåé êÜôé ðïõ äåí Ýâñéóêå ðïõèåíÜãéá íá ìðïñÝóåé êáôÜ êÜðïéïí ôñüðï íááðïäñÜóåé åêåß. Ãéáôß êé ç Öáíôáóßá åßíáéìéá Áðüäñáóç!

Áîéïðñüóå÷ôç åßíáé ç äéáäéêáóßá äçìé-ïõñãßáò ôïõ óýìðáíôüò ôïõ, üðùò ðå-

ñéãñÜöåôáé óôï Silmarillion. Ï äçìéïõñ-ãüò ãåííÜ üíôá êáé ðñÜãìáôá áðü ôïêåíü ìÝóù ìéáò éäéáßôåñçò ìïõóéêÞò,äéáöïñåôéêÞò ãéá êÜèå äçìéïýñãçìá. Ç

äçìéïõñãßá ôïõ êüóìïõ åßíáé óáí ìïõ-óéêÞ ìéáò óõìöùíéêÞò ïñ÷Þóôñáò, üðïõôï êÜèå ìïõóéêü üñãáíï áí êáé äéáöï-ñåôéêü áðü ôá Üëëá åíáñìïíßæåôáé ìå ôïóýíïëï, äçìéïõñãþíôáò êÜôé õðÝñï÷ï.

Ôï ðéï åíäéáöÝñïí óôïé÷åßï óôéò éóôïñß-åò ôçò ÌÝóçò-Ãçò åßíáé üôé ôï öáíôá-óôéêü óôïé÷åßï, ôï ïðïßï äçìéïõñãåß

ôçí Ýííïéá åíüò Üëëïõ Üãíùóôïõêüóìïõ, äåí åßíáé ôï ðïý áëëÜ ôïðüôå êáé ðïéïé.

Ç ãåùãñáößá ôçò ÌÝóçò-Ãçò, êá-èþò êáé ç ïíïìáóßá ôçò, ðáñáðÝ-

ìðïõí, áí ôç äïýìå ìå ëßãç ðñïóï÷Þ, óå ðñáã-ìáôéêü ÷þñï: óôçí Åõñþðç êáé ôï ìåóáéùíéêüêüóìï êáé êïóìïåßäùëï. Ôï áããëéêü üíïìá ôçò,

Middle-Earth, ðçãÜæåé áðü ôçíïíïìáóßá ôçò Åõñþðçò

óå ìéá ðáëéÜ

åõñùðáúêÞ ãëþóóá: Middel-Earthe. ÐÝñá áð'áõôü, áí êáé ôï ó÷Þìá ôïõ ÷Üñôç äéáöÝñåé, ï÷þñïò ìðïñåß íá ôáõôéóôåß éäåïëïãéêÜ ìå ôçìåóáéùíéêÞ Åõñþðç, üðïõ óôá áíáôïëéêÜ åßíáéï êßíäõíïò (Sauron // Óáñáêçíïß-¢ñáâåò), óôáíüôéá ïé ìåãÜëåò áõôïêñáôïñßåò ôùí áíèñþðùí(Rohan êáé Gondor // Ñþìç êáé ÂõæÜíôéï), óôáâüñåéá êáé óôá äÜóç ôá îùôéêÜ êáé ÜëëáöáíôáóôéêÜ üíôá (Beleriand // Óêáíäéíáâßá) êáéóôç Äýóç ãéá Üëëïõò ôï Üãíùóôï üðïõ üëïé èáðÜíå êÜðïôå êáé ãéá Üëëïõò ç ðáëéÜ ðáôñßäáðïõ ôç íïóôáëãïýí (Undying Lands // ðáñÜäåé-óïò áëëÜ êáé öéëüäïîïò ðñïïñéóìüò åîåñåõíç-ôþí). Ôï èñõëéêü íçóß Numenor óôç Äýóç äåíåßíáé ðáñÜ ç åêäï÷Þ ôïõ Tolkien ãéá ôç ÷áìÝíçÁôëáíôßäá. ÔÝëïò, ôï Hobbiton óôï êÝíôñï ðå-ñßðïõ ôïõ êüóìïõ áõôïý, åßíáé ï áðëüò êüóìïòêáé áíôéðñïóùðåýåé ôç âïñåéïêåíôñéêÞ Åõñþðçüôáí ïé ëáïß ôçò èåùñïýíôáí áêüìá ðñùôüãï-íïé. Åðéðñüóèåôá, ôáõôßæåôáé óå ïñéóìÝíáóçìåßá ìå ôçí êïéíùíßá ôçò Âñåôáíßáò ôïõTolkien, ôï ïéêåßï ôïõ ðåñéâÜëëïí.

Ôï öáíôáóôéêü óôïé÷åßï óôïí Tolkien åßíáé ï÷ñïíéêüò ðñïóäéïñéóìüò ôùí ãåãïíüôùí ôçòÌÝóçò-Ãçò. Äçìéïõñãåßôáé áðü ôï ìçäÝí Ýíáðñùôüôõðï ÷ñïíïëïãéêü óýóôçìá. Ç éóôïñßáôçò ÌÝóçò-Ãçò åßíáé óá íá áíÞêåé ó' Ýíááðþôáôï ìõèéêü ðáñåëèüí Þ ßóùò êáé ðáñÜë-ëçëá ìå ôï ìåóáéùíéêü êüóìï. ºóùò ðÜëé íáåßíáé ìéá áëëçãïñßá äéáöüñùí êïóìïúóôïñéêþíãåãïíüôùí, üðùò ïé ðüëåìïé ìå ôïõò ¢ñáâåò ôïÌåóáßùíá Þ ï ðñþôïò ðáãêüóìéïò ðüëåìïò, Þêé Ýíáò óõíäõáóìüò ôùí ãåãïíüôùí áõôþí óåìéá öáíôáóôéêÞ ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï. Ç åñìçíåßáÝãêåéôáé óôçí åðéëïãÞ ôïõ êÜèå áíáãíþóôç.

Ïé êÜôïéêïé ôçò ÌÝóçò-Ãçò ðåñéëáìâÜíïõí üëáåêåßíá ôá ìõèéêÜ üíôá ðïõ õðÜñ÷ïõí óôçìõèïëïãßá ôçò Åõñþðçò, êõñßùò ôïõ ÐñþéìïõÌåóáßùíá, êáé óôç ìåóáéùíéêÞ ìõèéóôï-ñçìáôïãñáößá.

Ï äåýôåñïò óõããñáöÝáò ðïõ èá ìáò áðáó÷ï-ëÞóåé åßíáé ï C. S. Lewis êáé ôï Ýñãï ôïõ TheChronicles of Narnia. Áð' áõôüí ôïí êýêëïéóôïñéþí, ôï ðéï åíäéáöÝñïí âéâëßï óôçíðåñßðôùóÞ ìáò åßíáé ôï The Magician's Nephew,ôï ïðïßï åðåîçãåß ìÝóá áðü ôçí éóôïñßá ôïõ ôçó÷Ýóç ôùí ðáñÜëëçëùí êüóìùí ðïõåìöáíßæïíôáé óôá ×ñïíéêÜ. Öïñþíôáò ôï óùóôüäáêôõëßäé, ìðïñåß êáíåßò íá ìåôáâåß óôïí"åíäéÜìåóï ÷þñï" ðïõ óõíäÝåé ôá óýìðáíôá.Åßíáé âáóéêÜ Ýíá ôåñÜóôéï äÜóïò ìå ìéêñÝòáâáèåßò ëéìíïýëåò êáé ç êÜèåìéá áð' áõôÝòåßíáé ðýëç ãéá êÜðïéï óýìðáí.

Ïé äýï ìéêñïß Þñùåò åîåñåõíþíôáò áõôïýò ôïõòêüóìïõò ðïõ áíïßãïíôáé, ìðáßíïõí óå Ýíáóêïôåéíü êüóìï, üðïõ åðéêñáôåß ôï óêïôÜäéãéáôß áêüìç äåí Ý÷åé äçìéïõñãçèåß ï êüóìïòåêåß. Ôï áîéïèáýìáóôï åßíáé ç äçìéïõñãßá ôïõáðü ôï ìçäÝí ìðñïóôÜ óôá ìÜôéá ôùí ðáéäéþí.Ìå ôç ìïõóéêÞ åíüò ëéïíôáñéïý ôï êåíüêï÷ëÜæåé êáé äçìéïõñãåß ôç öýóç êáé ôá üíôááõôïý ôïõ íÝïõ êüóìïõ, ôçò Narnia.Ï êüóìïò ôçò Narnia êáé ï êüóìïò ôùíáíèñþðùí, óõíäÝåôáé ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò(ëßìíåò, íôïõëÜðåò êáé Üëëá áíôéêåßìåíá-ðýëåò), áñêåß íá ôï èåëÞóåé ï äçìéïõñãüò, ôï

32

ËËÏÏ

ÃÃÏÏ

ÔÔÅÅ

XXÍÍÉÉÁÁ

musae

Óõã÷ñïíç Öõóéêçêáé ç ëïãïôå÷íéá ôïõ Öáíôáóôéêïõ

ç Ýííïéá ôïõ ÷þñïõ êáé ôïõ ÷ñüíïõ óôç öáíôáóßá ôùí Âñåôáíþí ëïãïôå÷íþí

Åõèõ

ìßá

Ðñ

ïéê

ÞÖ

ïéô

Þôñ

éá Á

ñ÷á

éïëï

ãßá

ò

ëéïíôÜñé. Ïé äýï êüóìïé ðáñïõóéÜæïõí êïéíÜóôïé÷åßá áí êáé êÜðùò óôñåâëùìÝíá êáéáðïôåëïýí êáé ïé äýï áíôáíÜêëáóç ôïõðñáãìáôéêïý êüóìïõ, ôïõ êüóìïõ ôïõëéïíôáñéïý Aslan, üðïõ óõíõðÜñ÷ïõí ó'Ýíá áôÝëåéùôï óýìðáí üëïé ïé êüóìïéóôçí ðéï ùñáßá ôïõò ìïñöÞ.

Ðñéí íá ïëïêëçñþóù ìå ôïí C. S. Lewis,íá áíáöÝñù üôé óôï The Voyage of theDawn Treader, ïé Þñùåò öôÜíïõíóôá ðÝñáôá ôçò ãÞò, ç ïðïßá óç-ìåéùôÝïí åßíáé åðßðåäç (üðùò êáéóôïí Tolkien), üðïõ ï êüóìïòóôáìáôÜ íá åêôåßíåôáé óôïíïñéæüíôéï Üîïíá êáé ç ìüíç ïäüòåßíáé êÜèåôç. Ôï Üãíùóôï Ýëêåé ôïèáññáëÝï ðïíôßêé Reepicheep ôïïðïßï êáôåâáßíåé óôçí Üêñç ôçò ãçò.

ÐáñÜëëçëïé êüóìïé åßíáé êáé ï êåíôñéêüòÜîïíáò ôçò ôñéëïãßáò His Dark Materialsôïõ Philip Pullman. Óôï ðñþôï âéâëßï, çËýñá ìåôáâáßíåé áðü ôïí êüóìï ôçò ó'Ýíá ðáñÜëëçëï êüóìï ìÝóù ôùíNorthern Lights êáé ôçò aurora (ðéèáíüíáíáöÝñåôáé óôï âüñåéï óÝëáò), åíþ óôáåðüìåíá ïé Þñùåò ôçò éóôïñßáò êéíïýíôáé óåäéÜöïñá óýìðáíôá.

¸íáò Üëëïò ðïëý äéáóêåäáóôéêüò êáéåíäéáöÝñïí óõããñáöÝáò ôïõ Öáíôáóôéêïý åßíáéï Terry Pratchett êáé ï êýêëïò éóôïñéþí ôïõÄéóêüêïóìïõ (Discworld). Ï Äéóêüêïóìïò åßíáéÝíáò "ðëáíÞôçò" ðïõ áðïôåëåßôáé áðü Ýíáåðßðåäï äßóêï ðïõ åäñÜæåôáé óå ôÝóóåñåéòôåñÜóôéïõò åëÝöáíôåò, ïé ïðïßïé ìå ôç óåéñÜôïõò óôÝêïíôáé óôçí ôåñÜóôéá ÷åëþíá A-Tuinðïõ ðëÝåé óôï äéÜóôçìá. Ï êüóìïò áõôüòêáôïéêåßôáé êáé áðü ôéò äýï ìåñéÝò ôïõ äßóêïõáëëÜ ç ìåôÜâáóç áðü ôç ìéá ðëåõñÜ óôçí Üëëçåßíáé äýóêïëç êá ðñïûðïèÝôåé íá ðÝóåéò áðüôïí êáôáñÜêôç óôçí Üêñç ôçò ãçò.

Ï Pratchett âÜæåé ðïéêßëåò åíäéáöÝñïõóåò Ýí-íïéåò óôá âéâëßá ôïõ, ðïõ üìùò äå ìðïñïýìå íááíáðôýîïõìå ôþñá. Èá áíáöÝñù üìùò Ýíá ðá-ñÜäåéãìá ðïõ ìïõ Ýêáíå åíôýðùóç áðü ôïðñþôï âéâëéï ôçò óåéñÜò, The Colour of Magic.Ï ìÜãïò Rincewind, åíþ âéþíåé ìéá ðïëý Üó÷ç-ìç ðôþóç áðü ðïëý øçëÜ, êáèþò ðëçóéÜæåé ôïÝäáöïò, îáöíéêÜ ìåôáöÝñåôáé óå Ýíá áåñïðëÜ-íï, íôõìÝíïò ùò åðé÷åéñçìáôßáò êáé ðñïóðáèåßíá êáôáëÜâåé ôï ðþò âñÝèçêå åêåß, ðïéåò ïé ðé-èáíüôçôåò íá óõìâáßíåé áõôü êáé Ýðåéôá, ãéáôßÝ÷åé ôçí åíôýðùóç üôé Ýðåöôå áðü ðïëý øçëÜó' Ýíáí ðáñÜîåíï êüóìï êáé üôé ëåãüôáíRincewind. ¼ðùò èá êáôáëÜâáôå, ìå ôçí ðñï-óáñìïãÞ ôïõ óôï íÝï ðåñéâÜëëïí áöïìïéþ-íåôáé áð' áõôü êáé íïìßæåé ðùò ç ðñïçãïýìåíçåìðåéñßá ôïõ Þôáí Ýíá üíåéñï, óå óçìåßï ðïõ êéï áíáãíþóôçò í' áðïñåß ãéá ôï ôé ôåëéêÜ óõì-âáßíåé. Ôï åðåéóüäéï ôåëåéþíåé îáöíéêÜ ìå ôïíRincewind íá ðÝöôåé êáé ðÜëé áëëÜ áõôÞ ôçíöïñÜ ðÜíù áðü èÜëáóóá, ìå áðïôÝëåóìá íáóùèåß áðü âÝâáéï èÜíáôï. Ôï "ïíåéñéêü" áåñï-ðëÜíï öáßíåôáé íá åß÷å åðßäñáóç óôïí "ðñáãìá-ôéêü" êüóìï ôïõ Rincewind êáé íá ôïí ìåôÝöåñåðñáãìáôéêÜ, óùæïíôÜò ôïí áðü âÝâáéï èÜíáôï.Èßãåôáé, ïõóéáóôéêÜ, ç ðïëý ëåðôÞ êáé åýèñáõ-óôç éóïññïðßá ìåôáîý ïíåßñïõ êáé ðñáãìáôé-êüôçôáò, ç ñåõóôüôçôá ôùí ïñßùí ôïõò.

Êé åñ÷üìáóôå, ôÝëïò, óôç óåéñÜ Hitchhiker ôïõDouglas Adams. Ç ðñùôïôõðßá ôçò óåéñÜòÝãêåéôáé óôçí ïðôéêÞ ôçò ãùíßá. ÂëÝðïõìå ôïóýìðáí ìÝóá áðü ôá ìÜôéá, ü÷é ôüóï ôùíáíèñþðùí, áëëÜ ôùí åîùãÞéíùí ëáþí. Ç Ãçäåí åßíáé ðáñÜ Ýíáò õðïëïãéóôÞò ðïõ êáëåßôáéíá äþóåé ôçí áðÜíôçóç óôï íüçìá ôçò æùÞò.

Ðïéáò üìùò æùÞò;Óáöþò ü÷é ôçò ãÞéíçò.

Ôï äéáóôçìüðëïéï Heart ofGold åßíáé ìéá ðïëý ðñù-ôüôõðç óõóêåõÞ, áêüìáêáé ãéá ôá åîùãÞéíá äåäï-ìÝíá, ç ïðïßá ìðïñåß íáêÜíåé ôáîßäéá, âÜóåé ôùíõðïëïãéóìþí ôùí ðéèáíïôÞ-ôùí, óå áðßèáíá ìÝñç. Ç Ýí-íïéá ôçò ðéèáíïëïãßáò, ìéáÝííïéá ôçò êâáíôéêÞò öõ-óéêÞò, åßíáé Ýíôïíçóôá óçìåßá üðïõ äé-åêðåñáéþíïíôáé ôÝ-ôïéá ôáîßäéá, êáèþò ïéåðéâÜôåò êáé ôï äéáóôçìüðëïéï âéþíïõí êáé ïéßäéïé ôéò äéÜöïñåò ðéèáíÝò ìïñöÝò ðïõ èá ìðï-ñïýóáí íá ðÜñïõí. Ç êõìáôïóõíÜñôçóç áõôÞêáôáññÝåé ìüëéò ïëïêëçñùèåß ôï ôáîßäé, ïðüôååðáíáêôïýí ôçí êáíïíéêÞ ôïõò ìïñöÞ.

Ôï äåýôåñï âéâëßï ôçò óåéñÜò åìðåñéÝ÷åé ôçíÝííïéá ôçò Üêñçò ôïõ óýìðáíôïò, ç ïðïßáôáõôßæåôáé êáé ìå ôï ôÝëïò ôçò ýðáñîçò ôïõ.Åêåß õðÜñ÷åé Ýíá åóôéáôüñéï, ôï ïðïßï ìå ÝíáíáíåëêõóôÞñá äéáöÝñåé ÷ñïíéêÜ áðü ôï ÷þñïóôÜèìåõóÞò ôïõ, êáèþò âñßóêåôáé óôï áðþôáôïìÝëëïí. Ôï Restaurant at the End Of theUniverse, ðïõ áðïôåëåß êáé ôï ôßôëï ôïõâéâëßïõ, ðñïóöÝñåé ôçí äõíáôüôçôá íá ãßíåéòìÜñôõñáò ôçò êáôáóôñïöÞò ôïõ óýìðáíôïò êáéìåôÜ öõóéêÜ ìðïñåßò íá åðéóôñÝøåéò óôï äéêüóïõ ÷þñï êáé ÷ñüíï, Þ ôåëïóðÜíôùí óåïðïéáäÞðïôå ÷ùñï÷ñïíéêÞ óôéãìÞ âñåèåßò.

Åí êáôáêëåßäé, üëïé áõôïß ïé óõããñáöåßò,÷ùñßò íá åßíáé áóôñïöõóéêïß Þ êÜôéáíÜëïãï, åíóùìáôþíïõí óôá Ýñãáôïõò, óõíåéäçôÜ Þ áóõíåßäçôá,Ýííïéåò ôçò óýã÷ñïíçò öõóé-êÞò, ÷ñçóéìïðïéþíôáò áðëÜôçí öáíôáóßá ôïõò!

33musae

Óáí ðåôáëïýäá óôç Ìåóüãåéï, ôüóï ìéêñÞ êáé áíÞìðïñç, ìá áëçèéíÜ îå÷ùñéóôÞ êáé èáññáëÝá.Åßíáé ç Êýðñïò, ôï ìåãÜëï üíåéñï ôùí ðáððïýäùí ìáò êáé ç ìåãÜëç êáôÜñá êÜðïéùí ìéêñþí

áðåñßóêåðôùí, ôï íçóß ðïõ áíáâëÞèçêå ìÝóá áðü ôï áßìá, ôá äÜêñõá êáé ôçí áãÜðç.Ï ÷ñüíïò êÜíïíôáò ôï ìßóïò áãÜðç ãÝííçóå ôïí Êýðñéï, Ýíá êñÜìá äéáöüñùí ëáþí. ¸÷ïíôáò

óôï éóôïñéêü ôïõò ôçí éäéáéôåñüôçôá ùò ãíþñéóìá, öÜíôáæáí ðÜíôá üìïñöïé êáé áäéáðÝñáóôïé. Áõôïß ÷Üñéóáí óôçí Êýðñï áñóåíéêÞ äýíáìç êáé ãõíáéêåßï ðÜèïò, ôçò äþñéóáí ôçí äéêÞ ôçò

ðáñÜäïóç âãáëìÝíç áðü ôçí âáñéÜ éóôïñßá ôïõò.Êáé ç ðáñÜäïóç ôçò Êýðñïõ ìáò, óßãïõñá äýóêïëá óðÜåé ìá åýêïëá îå÷íéÝôáé.

Äßêáéï åßíáé ãéá ìåñéêïýò ðïõ îå÷íïýìå, ãéáôß ëÝíå ðùò åßíáé áäýíáôï áõôüò ï ôüðïò íáïñèïðïäÞóåé ìå áõôÝò ôéò âáèéÜ ñéæùìÝíåò éäÝåò êáé éäáíéêÜ óôçí ðåñÞöáíç øõ÷Þ ôïõ Êýðñéïõ.

Áõôïß, ëïéðüí, åßíáé ïé ìõáëùìÝíïé ìáò, ðïõ áñíéïýíôáé êáé áäõíáôïýí ðëÝïí íá÷ñçóéìïðïéÞóïõí ôçí øõ÷Þ ôïõò. ÅîÜëëïõ åßíáé ôï ìðüú ôçò Êýðñïõ ìéêñü,

ðþò ìéá øõ÷Þ èá óþóåé ôï íçóÜêé áõôü áðü ôçí Üãñéá èÜëáóóá; ×ñåéÜæåôáé ìõáëü.Åßíáé êñßìá íá ãßíåé ç Êýðñïò Ýñìáéï áäßóôáêôùí ðåéñáôþí, êáëýôåñá áò èõóéÜóåé ôçí

ðåñçöÜíéá êáé ôçí êïõëôïýñá ôçò ãéá íá Ý÷åé äéêáßùìá óôï áýñéï. Ìá õðÜñ÷ïõí êáé êÜðïéïé ðïõ ç áäéáöïñßá ôïõò ðëçãþíåé, ðïõ èÝëïõí íá êñáôÞóïõí ôçí Êýðñï

ìéá áíÜìíçóç ôïõ ôñáíïý ôçò ðáñåëèüíôïò. Ãéáôß áëÞèåéá åßíáé üôé ü÷é ìüíï åðÝæçóå áëëÜèÝñéåøå. Èåñéü âÝâáéá äåí Ýãéíå ðïôÝ ìá óáí Äáâßä ðïëåìÜ üðïéï ÃïëéÜè ôçí áðåéëåß. Áõôïß

ñïìáíôéêÜ åðáíáóôáôïýí, ßóùò ëüãù óêüñðéùí óðüñùí ðïõ öýôñùóáí Þ áñ÷Ýãïíùí åíóôßêôùí,åðéìÝíïõí íá åßíáé ðåñÞöáíïé ãéá ôç ÷þñá ôïõò, ãéá áõôü ðïõ åßíáé... Þ ìÞðùò ðïõ Þôáí;... Ïé ìåí ïíåéñåýïíôáé ðáãêïóìéïðïßçóç êáé ðëïýóéï õëéêü êüóìï, áíåîáñôÞôùò ôáõôüôçôáò.

Ïé äå, äåí ïíåéñåýïíôáé, óôçñßæïíôáé ãåñÜ óôï ðáñåëèüí øá÷ïõëåýïíôáò éäáíéêÜ êáéáíáæçôþíôáò êÜðïéï ÷áìÝíï åáõôü, ðïõ äåí õðÜñ÷åé.

Êáé ç Êýðñïò íá ðåñéìÝíåé ìéá åõêáéñßá íá ìåãáëïõñãÞóåé. Äåí èá êôßóïõìå ôï ìÝëëïí ìáò ðÜíù óå îÝíåò õðïó÷Ýóåéò êáé óõìðåñéöïñÝò. ×ñåéÜæïíôáé

èåìÝëéá, ôá ðéï ãåñÜ, ç éóôïñßá êáé èñçóêåßá, ìáæß ìå áõôÜ üìùò ÷ñåéÜæïíôáé êáé êáéíïýñãéáõëéêÜ, ôå÷íéêÝò, éäÝåò. Áõôü ðïõ öáßíåôáé áäýíáôï åìåßò èá ôï êÜíïõìå äõíáôü, íá

ðáíôñÝøïõìå äçëáäÞ ôï ðáñåëèüí ìå ôï ìÝëëïí. Áõôü åßíáé ôï ìõóôéêü ößëôñï ðïõ èá äþóåéóôçí Êýðñï åõêáéñßåò, íÝåò áîßåò êáé Ýíá áîéÝðáéíï ðïëéôéóìü.

Åßíáé êñßìá ðïõ óå ìéá êïéíùíßá óáí áõôÞ ôçò Êýðñïõ, üðïõ äßíïõí ôåñÜóôéá óçìáóßá óôçíìüñöùóç êáé ôï åðßðåäï, íá ðáñáãêùíßæïõí ôüóï ôçí Üîéá ôùí ôå÷íþí, ìÞðùò äåí åßíáé ðÜíù

óå áõôÝò ðïõ óôçñßæïõìå ôïí ðïëéôéóìü ìáò;ÊÜðïéïé ßóùò ðéóôåýïõí üôé ç ôÝ÷íç åßíáé áðëÜ ôï ðëåüíáóìá ôïõ ÷ñüíïõ óôç æùÞ ìáò, ìéá

áó÷ïëßá äçëáäÞ ãéá áõôïýò ðïõ Ý÷ïõí ÷ñüíï Þ ôßðïôá êáëýôåñï íá êÜíïõí. Èá 'ëåãá ðùò ãéá ìÝíá åßíáé ýâñéò íá éó÷õñßæåôáé êÜðïéïò áõôÜ!

Ç ÔÝ÷íç åßíáé ç ãëþóóá ôçò øõ÷Þò. ÅéêïíéêÝò áëÞèåéåò ðïõ ç æùÞ áãíïåß, áðáñáßôçôç ãéá ôïíÜíèñùðï êáé ðñïíüìéï üëùí.

ÔáëÝíôï åßíáé íá áöåèåßò ÷ùñßò öüâï, íá âëÝðåéò ÷ùñßò ðáñùðßäåò êáé íá ìéëÜò áãíïþíôáò ôïìõáëü.

Ôüôå èá äåéò ðùò ï ðüíïò, ï ôñüìïò, ç áíÜãêç åßíáé Ýíá åßäïò ïìïñöéÜò. Ôüôå èá êáôáëÜâåéò ôçí áîßá ôïõ Þëéïõ, ôçò áãÜðçò, ôçò ðáôñßäáò óïõ êáé èá îÝñåéò ðïõ íá

áíáæçôÜò ôçí åõôõ÷ßá óïõ. Èá êáôáëÜâåéò ôçí øõ÷Þ ôïõ êáëëéôÝ÷íç êáé ôçí áíáãêáéüôçôá ôçò ôÝ÷íçò.

ÊáëëéôÝ÷íçò èá ìðïñïýóå íá åßíáé ïðïéïóäÞðïôå. ¼ëïé ìÝóá ìáò êñýâïõìå ëßãï ðïëý ôçí áíÜãêç íá åêöñáóôïýìå.

Äåí åßíáé åðÜããåëìá, åßíáé óôïé÷åßï ÷áñáêôÞñá. ÊáëëéôÝ÷íçò åßíáé áõôüò ðïõ åìðéóôåýåôáé ôá ðíåõìáôéêÜ êáé åíäüøõ÷á, ôïëìÜ íá øÜîåé ôá

Üãíùóôá, ôá âáèéÜ, ôá Üâáôá, êáé ôá ìõóôÞñéá, ðéóôåýåé óôç ìáãåßá, óôá èáýìáôá, óôïõòèñýëïõò, óôá ðáñáìýèéá.

Ìá åßíáé äýóêïëï íá 'óáé ðÜíôá êáëëéôÝ÷íçò, ãéáôß åßóáé ìüíïò åíÜíôéá óå Ýíá ðëÞèïòáðåñßóêåðôùí áíèñþðùí.

Êáé åíþ åêåßíïé óå óçìáäåýïõí ùò áëëüêïôï, ðáñÜîåíï êáé áêáôáíüçôï, åóý áõôïýòåêðñïóùðåßò óå êÜèå óïõ Ýñãï.

Ãéáôß åêôüò áð ôçí äéêÞ óïõ, áíáóêÜðôåéò êáé ôùí Üëëùí ôéò øõ÷Ýò. Ôáîéäåýåéò óå äñüìïõòîÝíïõò ãéá óÝíá. Äïõëåýåéò ìå ôç øõ÷Þ êáé ôï ðíåýìá, ðáñÜ ôï ìõáëü êáé ôï óþìá, êáé áõôü óå

êïõñÜæåé êáé óðáò.Êáé üëá áõôÜ, ãéáôß åêôüò áðü óÝíá æçôÜò íá áããßîåéò ôçí êïéíùíßá ðïõ óå ðåñéãåëÜ êáé óå

áðïöåýãåé. ¼ëá áõôÜ ìÜôáéá öáßíïíôáé, äåí åßíáé; Ãéáôß üëïé ìÝóá ìáò áíáæçôÜìå êÜðïéá áêôÞ,êÜðïéïí åáõôü, êÜðïéá áëÞèåéá êáé áí ç ýëç åðéóêéÜæåé ôéò ðñáãìáôéêÝò ìáò áíÜãêåò, äåí ôéò

áíáéñåß. Åßìáóôå áíüçôïé êáé îå÷íÜìå ðùò ôï ðíåýìá êáé ç øõ÷Þ åßíáé áèÜíáôá, êáëïýìå ôáðñüóêáéñá, ôá åýêïëá êáé ôá ôñùôÜ êáé á÷üñôáãïé æïýìå ôÜ÷á áíÝìåëá. Èá åñèåß üìùò ç ìÝñá

ðïõ êÜôé, êÜðïéïò èá ìáò îõðíÞóåé áð' ôïí ëÞèáñãï, Ðïéïò;

ÌåôÜ ôï óêïôÜäé Ýñ÷åôáé öùò êáé èá öáíåß ...................34 musae

ÌÌååôôÜÜ ôôïï óóêêïïôôÜÜääéé èèáá ööááííååßß Éö

éãÝí

åéá

Ðá

ðá

úùÜ

ííï

õÆ

ùãñ

Üö

ïò

musae ðåäå - musae

musae - ðåäå -

musae - ðåäå

ðåäå - musae - ðåäå -

musae - ðåäå - musae - ðåä

ðåäå - musae - ðåäå - m

musae - ðåäå - musae - ðåäå -

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå -

musae - ðåäå - musae - ðåä

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåä

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå

ðåäå - musae - ðåäå - musae

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ð

musae - ðåäå - musae - ðåäå - m

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ð

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåä

musae - ðåäå - musae - ðåäå - mu

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musa

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - mu

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - m

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - mus

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðå

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå -

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae -

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae -

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ð

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðå

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae -

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå -

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå -

ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae - ðåäå -

musae - ðåäå - musae - ðåäå - musae -

- musae

ðåäå - musae - ðåäå - musa

- musae - ðåäå -

musae -ð

ðåä

m

- ðåäå - musa

ðåäå

ðåäå - musae - ðåä

åðåäå - m

musae - ðåäå - m

usae - ð

ðåäå - musae -

ðåäå - musae - ðåä

å - m

musae - ðåäå - m

usae - ðåäå -

ðåäå - musae - ðåä

å - musae - ðåä

musae - ðåäå - m

usae -

ðåäå - musae - ðåä

å - musae

musae - ðåäå - m

usae - ðåäå - m

usae -

ðåäå - musae

musae - ðåäå - m

usae - ðåä

ðåäå - musae - ðåä

å - musae - ðåä

å - mu

musae - ðåä

ðåäå - musae - ðåä

å - m

musae - ðåäå - m

usae - ðåäå - m

usae -

ðåäå - mu

musae - ðåäå - m

usae -

ðåäå - musae - ðåä

å - musae - ðåä

å -

musae - ðåä

musae - ðåäå - m

usae -

ðåäå - musae - ðåä

å - musae - ðåä

å

musae - ðåäå

ðåäå - musae - ðåä

å -

musae - ðåäå -

¼óïé åíäéáöÝñïíôáé íá áñèñïãñáöÞóïõí óôï åðüìåíï

ôåý÷ïò ôïõ ðåñéïäéêïý

musae

mellon.en.edhelie@gmail.compede@ucy.ac.cy

ðáñáêáëïýíôáé üðùòåðéêïéíùíÞóïõí

óôï ôçëÝöùíï

99338757Þ óôéò

çëåêôñïíéêÝò äéåõèýíóåéò

ìÝ÷ñé ôÝëç Éïõíßïõ...

Th

om

as C

osti C

reatio

ns 2

007