mopg – Ćw 4
DESCRIPTION
MOPG – ĆW 4. Rynek w projekcie inwestycyjnym. Badanie rynku - jeden z najistotniejszych elementów oceny projektu gospodarczego. rozpoznanie wielkości popytu na produkt ( efekt realizacji projektu ). wielkość zainstalowanych mocy produkcyjnych w projekcie. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
MOPG – ĆW 4MOPG – ĆW 4
Rynek w projekcie inwestycyjnymRynek w projekcie inwestycyjnym
BadanieBadanie rynku rynku - - jeden z najistotniejszych elementów jeden z najistotniejszych elementów
oceny projektu gospodarczegooceny projektu gospodarczego
rozpoznanie wielkości popytu na produkt (efekt realizacji projektu)
wielkość zainstalowanych
mocy produkcyjnych w
projekcie
stopień wykorzystania
mocy produkcyjnych
decyzje dotyczące planów
produkcyjnych
Strategie cenowe
i marketingowe
Elementy strategii marketingowejElementy strategii marketingowej:
1. Cena
2. Produkt
3. Promocja
4. Dystrybucja
W centrum uwagi stawia klienta/odbiorcęklienta/odbiorcę produktu
ProduktProdukt
Charakterystyki produktu:Charakterystyki produktu:
- wzór,
- cechy funkcjonalne,
- zgodność ze standardami, (jeżeli dla produktu są określone),
- materiały użyte do produkcji,
- sposób montażu,
- harmonogramy przeglądów - dla trwałych produktów
- decyzja o marce i/lub nazwie produktu (produkt markowy, produkt generyczny).
Cena produktuCena produktu
Gdzie Gdzie kończy się działalność projektukończy się działalność projektu??
- na bramie zakładu – cena niższa
- projekt zajmuje się też częścią lub całością
procesu dystrybucji produktów – cena wyższa
(konieczność uwzględnienia kosztów transportu)
PromocjaPromocja
• Poinformowanie potencjalnych klientów o tym, że projekt
i jego produkty będą wkrótce lub są już na rynku,
• Koszty promocji będą uwzględnione w tablicy
przepływów pieniężnych, w zależności od tego, kiedy są
ponoszone: do kosztów inwestycyjnych lub kosztów
działalności bieżącej.
Kanały dystrybucjiKanały dystrybucji
• im dłuższy będzie kanał dystrybucji (liczony w ilości
uczestników procesu dystrybucji a także w związanej z
tym odległości fizycznej), tym wyższy będzie koszt
dystrybucji.
• konieczność określenia w studium wykonalności
optymalnego dla danego produktu, w konkretnych
warunkach otoczenia projektu, kanału dystrybucji.
Zakres projektu
Zakresem projektuZakresem projektu - określamy wszystko to
co ma bezpośredni wpływ na koszty i
przychody projektu, a więc także na
opłacalność tego projektu (strona
technologiczna, rynkowa, itd.).
CzynnikiCzynniki zewnętrznezewnętrzne warunkujące warunkujące przyszłprzyszłyy udziału w rynku udziału w rynku
• popytpopyt na produkt,
• ilość i siła konkurentówkonkurentów oferujących ten sam produkt lub produkty podobne mogące z nim konkurować,
• czynniki wynikające z lokalizacjilokalizacji projektu – odległość od odbiorców, lokalne uregulowania prawne i innego rodzaju ograniczenia i ułatwienia działalności,
• otoczenie rynkowe wyrażające się w preferencjachpreferencjach konsumentów, obecności substytutówsubstytutów itd.
Popyt a rodzaj produktuPopyt a rodzaj produktu
• dobra konsumpcyjne
– kupowane codziennie (głównie produkty
żywnościowe)
– kupowane często (środki higieny)
– kupowane sezonowo (ubrania)
– trwałe dobra konsumpcyjne (wyposażenie mieszkań,
samochody)
Popyt a rodzaj produktuPopyt a rodzaj produktu
• dobra zaopatrzeniowe
– surowce i energia
– półprodukty i komponenty
– maszyny i urządzenia do produkcji
– wyposażenie pomocnicze
– materiały pomocnicze (smary, płyny eksploatacyjne)
Rodzaj Rodzaj produktuproduktu CharakterystykaCharakterystyka Przykład Przykład
produktuproduktuMetoda Metoda badaniabadania
Produkty Produkty konsumpkonsumpcyjnecyjne
Spożywane przez gospodarstwa domowe Decyzja konsumenta = funkcja ceny marchwi i dochodów gospodarstwa domowego
Artykuły spożywcze, odzież, wyposażenie mieszkań, itp. Np. zakup 5 kg marchwi na targu
Metoda poziomu konsumpcji
Produkty Produkty zaopatrzzaopatrzenioweeniowe
Wszelkie surowce, materiały, półprodukty, wykorzystywane do produkcji dóbr finalnych lub ich podzespołów Decyzja producenta = poziom produkcji i założenia dotyczące technologii produkcji
Zakup 30 ton marchwi przez przedsiębiorstw produkujące soki owocowo-warzywne.
Metoda finalnego zastosowania produktu
Produkty Produkty trwałetrwałe
Zużywane stopniowo w dłuższym okresie czasu, zużywają się zarówno fizycznie, ja i ekonomicznie (moralnie)
Wyposażenie mieszkań, samochody, maszyny produkcyjne, itp.
W zależności o rodzaju produktu: metoda poziomu konsumpcji lub finalnego zastosowania produktu
Rodzaj Rodzaj produktuproduktu CharakterystykaCharakterystyka Przykład Przykład
produktuproduktuMetoda Metoda badaniabadania
Produkty Produkty nietrwałenietrwałe
Kupowane na krótko przed konsumpcją, krótki okres składowania bez zapewnienia określonych warunków przechowywania
Pieczywo, świeże warzywa i owoce, itp.
W zależności o rodzaju produktu - przeważnie metoda poziomu konsumpcji
Produkty Produkty o o autonomiautonomicznym cznym popyciepopycie
Popyt nie jest powiązany z koniecznością nabycia innego produktu
Zakup telewizora, lodówki, itp.
Przeważnie metoda poziomu konsumpcji
Produkty Produkty o popycie o popycie pochodnypochodnymm
Popyt zależy od wcześniejszego lub równoległego nabycia innego produktu
Popyt na paliwa płynne może zależeć od ilości pojazdów oraz ich parametrów technicznych
W zależności o rodzaju produktu: metoda poziomu konsumpcji lub finalnego zastosowania produktu
• Popyt indywidualny – wyrażający się wielkością konsumpcji
jakiegoś dobra przez jednostkę,
• Popyt całkowity (globalny) – stanowiący sumę popytów
indywidualnych lub iloczyn konsumentów i średniego poziomu
konsumpcji w danym okresie
• Widoczna konsumpcja – zwykle wyjaśniana jako funkcja czasu
(trend), bazuje na danych statystycznych, zaspokajana ze
wszystkich źródeł podaży: produkcja krajowa, import, zmiany w
poziomie zapasów.
• Popyt efektywny – chęć zakupu połączona z posiadaną siłą
nabywczą konsumenta, uwzględnienie w badaniu popytu
możliwości dochodowych konsumenta (nominalnych i realnych).
• Popyt uśpiony (potencjalny) – popyt, który może wystąpić w momencie usunięcia niedoskonałości rynku - ograniczona informacja o produkcie, zła infrastruktura lub jej brak, np. zwiększenie możliwości recepcyjnej w atrakcyjnej turystycznie miejscowości dzięki budowie nowych obiektów noclegowych o zróżnicowanym standardzie. Ten rodzaj popytu może stanowić również, pewnego rodzaju niszę rynkową dla producenta.
• Nasycenie rynku – wynika z obserwowanej bieżącej podaży, może wpływać na podjęciu decyzji o zarzuceniu pomysłu projektu lub podjęciu działań w momencie, gdy oferowany produkt będzie w stanie konkurować z istniejącymi na rynku podmiotami (wyższa jakość, niższe koszty produkcji poprzez zastosowanie nowej technologii, itp.).
Metody badania popytu
1. Metoda tendencji rozwojowej (ekstrapolacji 1. Metoda tendencji rozwojowej (ekstrapolacji
trendu)trendu)
Metoda wykorzystuje stosunkowo prostą technikę
ekstrapolacji danych z przeszłości i obejmuje
określenie trendu wraz z szacowaniem jego
parametrów, np.:
Trend arytmetyczny (liniowy)Trend arytmetyczny (liniowy)
Y = a + bT
gdzie Y jest zmienną objaśnianą (prognozowaną), a T jest zmienną objaśniającą (czas).
Trend wykładniczy (semi-logarytmiczny).Trend wykładniczy (semi-logarytmiczny).
Y = aebT
lub
ln Y = lna + bT
Trend ten ma stałe tempo wzrostu b w każdym okresie.
2. Metoda poziomu konsumpcji2. Metoda poziomu konsumpcji
Może być zastosowana przy prognozowaniu popytu dla konkretnego produktu produktu
konsumpcyjnegokonsumpcyjnego, np.: popyt na samochody można określać
następująco:
• ustalić liczbę samochodów na 1000 mieszkańców lub wskaźniki
posiadania samochodów dla grup o danym poziomie dochodów,
jednostek przemysłowych czy administracji rządowej.
• odjąć liczbę posiadaczy samochodów od ogólnej liczby ludności, aby
określić wielkość potencjalnego popytu,
• wielkość prognozowanego popytu należy powiększyć o wielkość popytu
odtworzeniowego.
3. Metoda finalnego zastosowania produktu (metoda 3. Metoda finalnego zastosowania produktu (metoda
współczynników konsumpcji)współczynników konsumpcji)
Metoda finalnego zastosowania produktu jest szczególnie przydatna do
oceny zapotrzebowania na półprodukty, np.:
• Określa się wszystkie możliwe zastosowania produktu
(zastosowania w innych gałęziach przemysłu, bezpośrednią
konsumpcję oraz eksport i import);
• Określa się lub szacuje współczynniki przepływów
międzygałęziowych dla produktu i gałęzie, które wykorzystują
dany produkt.
Opisaną technikę można także stosować do produktów
konsumpcyjnych i produktów będących jednocześnie
produktami konsumpcyjnymi i materiałami.
Popyt na cement można ocenić szacując zapotrzebowanie
na cement dla różnych przedsięwzięć budowlanych:
• budownictwo mieszkaniowe prywatne i państwowe,
• budowa fabryk,
• roboty publiczne, np. budowa autostrad, stadionów, itp.
SzacunkiSzacunki popytu całkowitego, obecnego i popytu całkowitego, obecnego i przewidywanego, powinnyprzewidywanego, powinny::
• obejmować rynek wewnętrzny oraz rynki eksportowe,
• uwzględniać możliwy stopień penetracji rynku danego produktu poprzez określenie, m.in.:
– stopnia konkurencyjności,
– reakcji nabywców,
– możliwego stopnia substytucyjności produktu,
• zawierać informacje na temat wymagań poszczególnych rynków odnośnie do:
– jakości,
– technologii,
– cen,
– charakterystyki preferencji nabywców względem poszczególnych marek,
• zawierać sformułowane założenia strategii marketingowych dla poszczególnych rynków (marketing mix – produkt, cena, promocja, kanały dystrybucji).
Istotnym elementem w analizie rynku dla oceny projektu jest określenie elastycznościelastyczności dla produktów projektu:
– elastyczności dochodowej popytu,
– cenowej elastyczności popytu,
– elastyczności krzyżowej.
Program produkcji
• wielkości przyszłej produkcji,
• określenie zaopatrzenia projektu we wszystkie
niezbędne nakłady do produkcji
• wysokości rocznych utargów ze sprzedaży
Zdolności wytwórcze
• Zdolności wytwórcze – moce wytwórcze - moce
przerobowe
• Określenie mocy wytwórczych – zastosowane maszyny,
urządzenia, technologia, itp.
Korzyści skali - korzyści wynikające z masowej produkcji:
• Korzyści technologiczne;
• Korzyści wynikające z możliwości zatrudniania wąsko
wyspecjalizowanych ekspertów;
• Oszczędności finansowe ;
• Korzyści z tytułu marketingu;
• Korzyści z tytułu zaopatrzenia;
• Koszty badań i rozwoju (później stanowią tylko ułamek
procenta kosztu produktu finalnego).
Zewnętrzne korzyści skali odnoszą się do czynników
znajdujących się poza kontrolą przedsiębiorstwa,
głownie związane są z lokalizacją:
• Istnienie wykwalifikowanej siły roboczej;
• Możliwe efekty synergii z innymi przedsiębiorstwami już
działającymi w tej lokalizacji;
• Dobra infrastruktura lokalna;
• Możliwości korzystania z dobrej reputacji regionu w
jakiejś dziedzinie (produkcja oscypków – Tatry,
elektronika – Dolina Krzemowa)
• Ujemne efekty dużej skali produkcji:– zbyt duża odległość decyzyjna od szefostwa firmy do
robotników liniowych (opóźnienia w podejmowaniu decyzji i zbiurokratyzowanie działalności);
– pogorszenie się stosunków pracy z negatywnymi efektami dla wydajności.
• Ujemne oddziaływanie zewnętrzne:– wyczerpanie zasobów lokalnej wykwalifikowanej siły
roboczej - przedsiębiorstwa rozpoczną konkurowanie o przyciągnięcie jej do siebie oferując wyższe płace;
– rosnąca cena gruntów;– zatłoczenie lokalnej sieci transportowej.
Program produkcji przyjęty do realizacjiProgram produkcji przyjęty do realizacji
zdefiniuje wszystko to, co będzie wytwarzane
oraz określi wielkość zapotrzebowania na
wszystkie niezbędne wkłady do produkcji.