Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej

Podniesienie profesjonalizmu i zwiększenie skuteczności instytucji pomocy i integracji społecznej (PiIS) w rozwiązywaniu

problemu wykluczenia społecznego poprzez stworzenie, przetestowanie oraz wdrożenie do 2013 roku standardów

instytucji i usług pomocy oraz integracji społecznej.

Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013Priorytetu I - Zatrudnienie i integracja społeczna

Działanie 1.2 - Wspieranie systemowe instytucji pomocy i integracji społecznej

REALIZATORZY

- Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (CRZL)- Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych (WRZOS)- Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej (CENTRUM)- Stowarzyszenie Samorządowych Ośrodków Pomocy Społecznej (FORUM)- Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej (CAL)-Fundacja Instytut Spraw Publicznych (ISP)

- Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności (PFWB)- Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Zarząd Główny (TPBA ZG)- Związek Organizacji Sieć Współpracy Barka (BARKA)- Stowarzyszenie MONAR (MONAR)- Caritas Diecezji Kieleckiej (CARITAS)- Stowarzyszenie „Otwarte Drzwi” (SOD)

Nadzór merytoryczny nad realizacją projektu sprawuje Departament Pomocy i Integracji Społecznej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

REALIZATORZY c.d.

Komponenty merytoryczne projektu

Standardy usług i modele instytucji

Standard środowiskowej pracy socjalnej/organizowania społeczności lokalnej

Standard pracy z bezdomnymi / Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności

Działania w zakresie wdrażania standardów pracy socjalnej i funkcjonowania instytucji pomocy i integracji społecznej

– realizuje WRZOS przy udziale* Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy

Społecznej CENTRUM* Stowarzyszenie Samorządowych Ośrodków Pomocy Społecznej FORUM

Standardy usług i modele instytucji

Wypracowanie innowacyjnego standardu środowiskowej pracy socjalnej/organizowania środowiska lokalnego, zorientowanego na aktywizujące wsparcie grup społecznych, środowisk i społeczności lokalnych zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym.

Zakłada on wykorzystanie trzech nowych ról zawodowych pracowników socjalnych: animatora, mediatora i lokalnego polityka społecznego, które stworzą nową specjalność: pracownik socjalny – organizator społeczności lokalnej.

- Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej- Fundacja Instytut Spraw Publicznych

Standard środowiskowej pracy socjalnej/organizowania społeczności lokalnej

Działania w zakresie standaryzacji pracy z osobami bezdomnymi. Opracowanie Gminnego Standardu Wychodzenia z Bezdomności.· Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności (PFWB), · Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Zarząd Główny (TPBA ZG),· Związek Organizacji Sieć Współpracy Barka (BARKA), · Stowarzyszenie MONAR (MONAR), · Caritas Diecezji Kieleckiej (CARITAS),· oraz Stowarzyszenie „Otwarte Drzwi” (SOD).

Standard pracy z bezdomnymi /

Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności

NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY ZWIĄZANE Z SYSTEMEM WSPARCIA OSÓB BEZDOMNYCH

W POLSCE

NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY (…)1. Brak całościowej polityki społecznej wobec bezdomności.

Bezdomność postrzegana jako problem pomocy społecznej, brak zaangażowanie wszystkich instytucji polityki społecznej.

2. Interwencyjny/akcyjny charakter realizowanych działań. Istniejące regulacje i rozwiązania systemowe służą raczej „radzeniu sobie z

problemem bezdomności” niż w systemowy sposób jego rozwiązywaniu (opieka, a nie (re)integracja).

3. Brak rzetelnego merytorycznego uzasadnienia podejmowanych działań.Funkcjonujące rozwiązania oraz system pomocy ludziom bezdomnym oparty jest

na przypuszczeniach i poglądach (sądach), a nie na rozumieniu problematyki wynikającej z empirycznych badań.

NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY (…) c.d.4. Brak wiedzy o skali problemu oraz narzędzi do „mierzenia bezdomności”.

Na skalę ogólnokrajową nie są prowadzone badania zmierzające do poznania rzeczywistej skali problemu.

5. Brak spójnego rozumienia problemu bezdomności.Istniejące, obowiązujące definicje (i/lub typologie) bezdomności nie obejmują jej pełnego zakresu.

6. Brak standardów pracy z osobami bezdomnymi.Nieuregulowana działalność w zakresie bezdomności, w tym brak standardów jakości usług, próby „podciagniecia” pod bezdomność standardów np. domów pomocy społecznej.

NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY (…) c.d.7. Brak współpracy między podmiotami bezpośrednio zajmującymi się problematyką bezdomności.

Brak koordynacji działań, tworzenia spójnych mikro-systemów wsparcia (lokalnych modeli) zawierających usługi oferowane przez różne podmioty, konkurowanie o środki.

8. Brak partycypacji ludzi bezdomnych w tworzeniu polityki społecznej.

Tworzenie programów i usług bez konsultacji z ich odbiorcami.

9. Charytatywny model pomocy, fałszywe paradygmaty.Warunkowanie udzielenia wsparcia, niewielkie oparcie na prawach (człowieka).

NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY (…) c.d.10. Zbyt duża niezależność sektora pozarządowego, zamknięcie sektora.

Brak możliwości koordynowania i nadzorowania jakości świadczonych usług.

11. (Nie)efektywność kosztowa.

Brak perspektywy ekonomicznej w konstruowaniu systemu rozwiązywania problemu bezdomności.

Cel główny

Podniesienie skuteczności systemu rozwiązywania i łagodzenia skutków problemu bezdomności poprzez opracowanie i wdrożenie

standardów usług skierowanych do ludzi bezdomnych i zagrożonych bezdomności (tzw. Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności), który będzie można włączyć do Gminnych Strategii Rozwiązywania

Problemów Społecznych. Standard ten powinien zawierać elementy nowej metodyki pracy socjalnej: Streetworker Bezdomności, a także

ścieżkę proceduralną aktywizacji osoby bezdomnej od noclegowni do lokalu socjalnego wraz z określeniem ścisłych zasad współpracy

samorządu gminnego z lokalnymi organizacjami pozarządowymi.

Cele szczegółowe• Stworzenie spójnego systemu polityki społecznej ukierunkowanego na rozwiązywanie i łagodzenie skutków problemu bezdomności i zagrożenia bezdomnością.• Konsolidacja środowiska i podmiotów działających w obszarze bezdomności oraz wypracowanie i wdrożenie modelu partnerstwa.• Zebranie, uspójnienie i stworzenie ogólnopolskich modeli, metod i standardów w zakresie rozwiązywania problemu bezdomności.• Wypracowanie i wdrożenie lokalnych strategii rozwiązywania problemu bezdomności oraz stworzenie partnerstw lokalnych w ramach pilotażu.

Cele szczegółowe c.d.• Wprowadzenie do systemu polityki społecznej modelów diagnozowania i „mierzenia” bezdomności.• Stworzenie rekomendacji zmian systemowych w obszarze problematyki bezdomności.• Zwiększenie wiedzy i umiejętności w zakresie skutecznych i efektywnych metod zwalczania bezdomności podmiotów działających w obszarze bezdomności.• Zmiana świadomości społecznej w temacie bezdomności oraz zmiana w społeczeństwie wizerunku osób bezdomnych oraz kierowanej do tych osób pomocy.

Obszary tematyczne

•Partnerstwa

• Zdrowie

•Zatrudnienie i edukacja

Obszary tematyczne

• Streetworking

• Praca Socjalna

• Mieszkalnictwo i pomoc doraźna

Najważniejsze produkty

• Krajowe partnerstwo (7 partnerów) na rzecz wypracowania standardu oraz partnerstwa lokalne w województwach.• Diagnoza – Raport z fazy diagnozy• Podręcznik Model Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności• Podręcznik pracy Streetworkera Bezdomności

Podstawowe terminy

Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności – to pakiet modelowych wystandaryzowanych usług kierowanych do osób bezdomnych np. standard noclegowni, standard schroniska, pracy socjalnej czy usług aktywizacji zawodowej wdrażanych lokalnie w Partnerstwach Gminnych. Standard ten, to składnik modelu integracji społecznej i zawodowej osób bezdomnych, stosowanego w lokalnych strategiach rozwiązywania i łagodzenia skutków bezdomności.

Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności to wzór scenariusza działań jakie powinna każda gmina w Polsce posiadać, celem zbliżonego, miej więcej jednorodnego działania wobec tego zjawiska.

Podstawowe terminy c.d.

Standard usługi pomocy społecznej – uzgodnione i uznane za obowiązujące, najczęściej utrwalone w postaci dokumentu lub zestawu dokumentów, stwierdzenia, w których szczegółowo opisano, czym jest i czym powinna się charakteryzować dana usługa pomocy społecznej.

Dokumenty zawierające standardy nie muszą operować nazwą „standard”, mogą one określać też normy, wymogi, warunki, reguły czy zasady dotyczące standaryzowanego

Podstawowe terminy c.d.Model - kompleksowy zestaw możliwych i/ lub koniecznych do wdrożenia standardów, których uaktywnienie we wzajemnych powiązaniach / relacjach w danym czasie, miejscu i skierowaniu do odbiorców przyczynić się winno do rozwiązania zdefiniowanego problemu. Kompleksowy zestaw możliwych do wdrożenia wystandaryzowanych usług – pakiet dostępnych rozwiązań, pozwalający na konstruowanie na podstawie tej bazy modelu „szytego na miarę“. To model funkcjonalny (pozwalający na rozwiązywanie wielu wariantów problematyki), a w rozumieniu naszego projektu, to Model Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności. Kompleksowy zestaw koniecznych do wdrożenia wystandaryzowanych usług – układ wybranych celowo i wzajemnie powiązanych wystandaryzowanych usług, skonstruowany w celu rozwiązania zdiagnozowanego i zdefiniowanego problemu. To „uszyty na miarę“ model logiczny (pozwalajacyc rozwiązać szczególne uwarunkowanie problematyki), a w rozumieniu naszego projektu, to indywidualna konstrukcja stworzona na potrzeby danej gminy i poddana pilotażowi w tej gminie.

Podstawowe terminy c.d.Model - Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności – to model rozwiązywania problemu bezdomności realizujący funkcje i obejmujący poziomy oddziaływania Prewencji, Interwencji i Integracji; zawierający pewien katalog/pakiet standardów różnorodnych usług w obszarach tj. streetworking, praca socjalna, mieszkalnictwo i pomoc doraźna, zdrowie, partnerstwo lokalne, zatrudnienia i edukacji. Model jako szerokie spektrum rozwiązań, odpowiednio wystandaryzowanych, służy dopasowaniu wsparcia do potrzeb, możliwości i barier osób potrzebujących, sprzyja i służy upodmiotowieniu, włączeniu i partycypacji w proces rozwiązania problemu.

Ramowy harmonogram – fazy projektu

Faza diagnozy - 10 mcyUzyskanie odpowiedzi na pytanie czy gminy, zwłaszcza w wymiarze ogólnokrajowym, są przygotowane do udzielania pomocy w zakresie wychodzenia z bezdomności

Faza modelu - 10 mcy

Opracowanie Modelu - Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności

Ramowy harmonogram – fazy projektu c.d.

Faza edukacyjno-informacyjną - 6 mcy Połączona z konkursem do pilotażu – kampania edukacyjno-szkoleniowa, w tym dla gmin i instytucji występujących w pilotażu

Faza pilotażu - 18 mcy

Test w gminach (wdrożenie Modelu - Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności - Lokalnych Strategii/Modeli Rozwiązywania Problemu Bezdomności)

Ramowy harmonogram – fazy projektu c.d.

Faza rekomendacji (5.13-10.13), 6 mcyPrzygotowanie rekomendacji strategicznych, programowych, systemowych i prawnych do zmian legislacyjnych w ramach polityki społecznej w obszarze bezdomności

Faza raportu - efektów (upowszechniania) (11.13-4.14), 6 mcy

Bieżące docieranie z informacją o przebiegu projektu i wypracowanych w jego ramach rezultatach do szerokiego grona odbiorców – zarówno w kraju jak i za granicą.

Dziękuje za uwagę

Paweł Janowski