Jaarverslag 2008

AJJaaaarrvveerrssllaagg 22000088

AAA

de Appel arts centrede Appel arts centre

de Appel arts centrede Appel arts centre

Inhoudsopgave

de Appel arts centre

JJaaaarrvveerrssllaagg 22000088

Inleiding 5

Hoofdstuk 1 Tentoonstellingen 6

2 Het Schaduwkabinet 15

3 Projecten 33

4 Performances 34

5 Informances & Events 36

6 Prijzen en Grants 39

7 Publicaties 41

8 Bibliotheek en Archief 42

9 Curatorial Programme 43

10 Bestuur,Staf,Medewerkers 45

11 de Appel in de Media 46

Colofon 47

ddee AAppppeell arts centre (adres in 2008)Nieuwe Spiegelstraat 10NL-1017 DE Amsterdamt 31 20 6255651f 31 20 6225215www.deappel.nl

Totaal aantal bezoekers 2008: 15.941

“Instellingen als De Appel in Amsterdamen Witte de With in Rotterdam zondereigen collectie zijn volgens de Mondri-aan Stichting waardevol omdat ze‘flexibel zijn en actueel kunnen pro-grammeren’”.Kunstredactie, Mondriaan Stichting wil5 mln euro erbij, NRC Handelsblad13/03/08, p.10

Inleiding

All about Now

“But the way the prophets of the twen-tieth century went to work was this.They took something or other that wascertainly going on in their time, andthen said it would go on more and moreuntil something extraordinarily happe-ned…All these clever men were prophesy-ing with every variety of ingeniuitywhat would happen soon, and they all didit in the same way, by taking something‘going strong’, as the saying is, andcarrying it as far as ever their imagi-nation could stretch. This, they said,was the true and simple way of anticipa-ting the future.”

De politieke apathie heeft een toppuntbereikt, de democratie is dood want eenparodie van zichzelf geworden waarbijiedereen – met of zonder kwalificaties –door een totaal willekeurig selectiepro-ces kan verkozen worden tot koning enpremier. Dit is kort gezegd het uitgangs-punt van de politieke fantasie “The Napo-leon of Notting Hill” die G.K. Chestertonin 1904 schreef en waarin hij acht deca-des vooruitkijkt. Het ‘futuristische’Londen dat hij in deze satire beschrijftis – in tegenstelling tot het Londen-Airstrip One in George Orwells legendari-sche dystopische roman “1984”- in tachtigjaar nagenoeg niet veranderd, de hierbo-ven beschreven totale ‘toevalisering’ van het verkiezingsproces niet te nagenomen. In zijn eerste roman steektChesterton de draak met het wetenschappe-lijke utopisme van collega-auteur en sci-fi-godfather H.G. Wells, maar eigenlijkneemt hij iedereen op de korrel die (exo-tische of bizarre) toekomstvoorspellin-gen durft te doen. In Chesterton’s satireis de wereld statisch, lijkt de toekomstop het heden en wordt eenieder die uit-spraken durft te doen over wat ‘morgen’brengt genadeloos afgestraft. In eengesprek met collega-curator GuillaumeDesanges, die in 2007 al te gast was bijddee AAppppeell, merkte deze op dat er in demicrokosmos van de hedendaagse kunst-wereld op een andersoortige manier sprakeis van dit soort obsessieve preoccupatiemet later. Het lijkt alsof kunstenaars en curatoren – na de collectieve uitge-sproken interesse in historie en geschie-denis(s)en of de zogenaamde ‘archivefever’ zoals Okwui Enwezor het noemde –een voorliefde hebben ontwikkeld voorretro-futurisme, een fascinatie voormanieren waarop in het verleden ideeënover de toekomst werden ontwikkeld envisueel vormgegeven.

DDee AAppppeell heeft zich in 2008 noch latenmeeslepen door de zogenaamde ‘archivalimpulse’, door het onophoudelijk refere-ren naar wat voltooid en voorbij is, nochstond de programmering in het teken vande verre vista’s van ‘later’ of (oude)toekomstbeelden. Het accent werd,als een extensie van de programmering van de voorbije twee jaar, gelegd op hetlevendige ‘verbond’ tussen het verledenen het heden. Met curator Alexis Vaillant en kunstenaars Marc Camille Chaimowicz en Paul Sietsema werd gezocht naar eenoorspronkelijke manier om een niet-museale overzichtstentoonstelling annexretrospectieve een eigenzinnige vorm tegeven. Onder impuls van kunstenaar ArnoudHolleman en curator Mark Kremer werd ‘en publique’ nagedacht over de ‘erfenis’van de 19de eeuws romantische opvattingover de kunstenaar als (zelfdestructief)genie. In samenspraak met collectief If I Can’t Dance…, curator Roel Arkesteijnen kunstenaar Nancy Spero werd de actua-liteit van het feminisme onder de loepgenomen en in samenzwering met curatorVanessa Desclaux en kunstenaar Allen Rup-persberg werden de eigen ‘institutioneleherinneringen’van ddee AAppppeell geactiveerd.

Naast de tentoonstellingen die ddee AAppppeellals een van haar meest zichtbare ‘instru-menten’ hanteerde, werden binnen– en bui-tenshuis een levendige reeks performancesgerealiseerd in alliantie met podiumpart-ners als het Something Raw festival en de‘troupe’ Mug met de gouden Tand. Perfor-mances met professionele acteurs, amateurdansers en aspirant toneelspelers waarinde ‘murky waters’ tussen dans, theater en beeldende kunst uitvoerig getest wer-den. Andere onbekende zones werden geëx-ploreerd door de participanten van hetCuratorial Programme die de ‘nieuwe stad’Leidsche Rijn als hun werkterrein namen.Een ‘plethora’ aan publicaties, projecten,informances, events, prijzen en grantscomplementeerde het jaarprogramma 2008waarbij het onderzoek naar ‘wat nog niet begrepen en gekend is’ als een van de voornaamste leidraden fungeerde. Of zoals kunstenaar Robert Filliou het ooit formuleerde:

“Research is not the privileged domain of those who know. On the contrary it is the domain of those who do not know.Turning your mind, paying attention toanything you fail to understand is rese-arch. Sewers, f.i. or happiness, love,clouds, insects, timidity, hunger, fas-hion, presence and absence, the sense of smell and the sense of senses, or something else…”1

Inleiding Inleiding5

HOOFDSTUK I:TENTOONSTELLINGEN

Dit “What you fail to understand” wastevens de inzet van het ‘afscheidspro-ject’ dat de Finse kunstenaar Otto Karvo-nen bedacht voor de tentoonstellingsruim-te van ddee AAppppeell aan de Nieuwe Spiegel-straat die in januari 2009 definitiefhaar deuren sloot. Middels een banier aan de voorgevel en een architecturaal modelin de entreehal suggereerde Karvonen datde thuisbasis van ddee AAppppeell in de nabijetoekomst zou worden getransformeerd toteen ‘vreemdelingenpaleis’, een luxueusresort voor buitenlanders, migranten en ex-pats dat zich kenmerkte door eengigantisch biomorfe toren op het dak.Vele voorbijgangers en nog meer trouwebezoekers van ddee AAppppeell namen zijn bizarrefantasie voor een ‘waar visioen’ aan.2008 werd afgerond met een performatief‘bal masqué’ dat naast een feestelijk enbijna ritueel afscheid van het pand aande Nieuwe Spiegelstraat 10 – tijdens denacht die de overgang naar het nieuwejaar markeerde - eveneens symbool stondvoor de gesluierde of de gemaskerde toe-komst van ddee AAppppeell.

G.K. Chesterton volgend ligt (fantasti-sche) voorspellingen doen immers niet in onze aard. Het bewerkstelligen enmogelijk maken van ‘wat er in het ver-schiet ligt’ daarentegen wel, vanuit de stimulerende gedachte en het prikke-lende besef dat ‘de toekomst veel langerzal duren dan het verleden’.

Ann Demeester,Directeur

1. In de brochure bij Filliou’s project“Research at the Stedelijk”, StedelijkMuseum, Amsterdam, 1971.

6

2233 ffeebbrruuaarrii –– 66 aapprriill

“To Burn Oneself with Oneself: the Romantic Damage Show”

Groepstentoonstelling

Deelnemende kunstenaars: Harmen Brethou-wer (NL), Günther Förg (DE), Rodney Gra-ham (CA), Joan Jonas (US), Michael Landy(GB), Renzo Martens (NL/BE), Jewyo Rhii(KR), Christoph Schlingensief (DE), Anni-ka Ström (SE/UK) en Richard T. Walker(GB/US)

Curators: Mark Kremer (NL) in samenwer-king met Ann Demeester (BE)

De romantiek is helemaal terug. Een paarjaar geleden leek het wel alsof hetbegrip uit een of ander duister verledenwas opgedolven en opgepoetst om de vanbakens verstoken hedendaagse kunst weerwat inhoudelijk reliëf te geven. Van deromantische topoi gaat een haast univer-sele aantrekkingskracht uit, waardoor zeop gezette tijden weer opduiken. Maar watis er nu werkelijk aan de hand? Is deactuele aandacht voor de romantiek - eentijdperk waarin denkers, dichters en kun-stenaars ondermeer het eigen subjectievegevoel als uitgangspunt van hun werk

namen - een uiting van een paradigma-ver-schuiving in de beeldende kunst? Neemt dekunstwereld zo afscheid van de jaren ’90,de daarmee verbonden ‘relational aesthe-tics’ en het cultiveren van de collectie-ve ervaring en de sociale handelingbinnen de kunst? ‘Heeft de urgentie vaneen nieuw draaiboek voor de wereld vanhet zichtbare’ (Pierre Huyghe) afgedaan?Ontwikkelen de kunstenaars van nu hundraaiboeken weer voor en vanuit het indi-viduele/persoonlijke? “To Burn Oneselfwith Oneself: the Romantic Damage Show”ging over deze vragen. Het was een ten-toonstelling die was opgezet als eenonderzoek naar en een pleidooi voor deromantische kunstenaarspositie. Gastcu-rator Mark Kremer (NL) selecteerde insamenwerking met Ann Demeester (BE) tien kunstenaars die hun oeuvre opvattenals een levenswerk, waarbij kunst enleven kunnen versmelten en zich aanelkaar branden.

Aantal bezoekers: 2.772

Financiële ondersteuning:Ministerie van OC&W, Gemeente Amsterdam

Met speciale dank aan:het Goethe-Institut, Amsterdam

Met dank aan:Collectie Groninger Museum - Groningen,Pennebaker Hegedus Films - New York, Hauser& Wirth– Zürich, Thomas Dane Gallery - Lon-don, Galerie Rüdiger Schöttle - München,Sherman Gallery - Sydney, Galerie MichelineSzwajcer - Antwerp, MTS Audiovisueel– Zaan-dam, Luc Bellier - Paris, Gordon Watson -London en Gery van Tendeloo.

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deappel.nl, persbericht(inter)nationaal, eflux, Art Forum Hol-land Page, Akka-kalender, advertentiesWitte Raaf, Metropolis M

Aankondigingen:Mister Motley (Agenda, Mister Motley isgek op kunst), www.uitburo.nl, amsterdam-museums.nl, Het Parool (PS van de week),Website Het Spiegelkwartier www.het -spiegelkwartier.nl, NL20 Expo, Day byDay, Volkskrant (Agenda Beeldende Kunst),Uitkrant (exposities en lezing & debat),www.artfacts.net, www.kunstaspekte.de,www.duitslandweb.nl, www.ertussenuit.com, www.kunstbus.nl, www.galeries.nl

Artikelen:NRC Handelsblad (2x), NRC Next, NRC Han-delsblad (Cultureel Supplement), VrijNederland, Het Parool, Metropolis M,Tubelight, Frieze

TV:Renzo Martens in De Kunst, NPS

Quotes:“Het goede van deze thematische groeps -tentoonstelling is dat er niet gezocht is naar de letterlijke, romantischeverbeelding die de afgelopen jaren inhet buitenland onderwerp was. In deAppel geen dromerige geschilderde tafe-relen van 21ste eeuwse hippies zingendbij het kampvuur of naaktlopers in eenzomerwei.” Borg, L. ter, De allesvernietigendedrift van de romantiek in de kunst, NRC Handelsblad, 10/03/08

“In the Netherlands, ‘To Burn Oneselfwith Oneself: The Romantic Damage Show’at de Appel in Amsterdam, curated byMark Kremer with Ann Demeester, was aconsistently surprising and intelligentproposition in the field of experienti-al group exhibitions, managing to begrim, fantastical, familiar and foreignthroughout its journey.”Giblin, T., Best Group Shows, Frieze, Jan.-Feb. (nr. 120) 2009

Tentoonstellingen

TentoonstellingenTentoonstellingen 7

1199 aapprriill –– 2222 jjuunnii

Nancy Spero “Spero Speaks”Solotentoonstelling

Gastcurator: Roel Arkesteijn (NL)

Nancy Spero (Cleveland, Ohio, 1926) geldtals een van de belangrijkste kunstenaarsvan haar generatie. Ter gelegenheid vanhet verschijnen van de unieke publicatie“Codex Spero. Nancy Spero Selected Wri-tings and Interviews 1950-2008” samenge-steld door curator Roel Arkesteijn (Sche-veningen, 1974) presenteerde ddee AAppppeell opde eerste verdieping van het pand eensolotentoonstelling van deze vooraan-staande Amerikaanse kunstenares. De ten-toonstelling omvatte exemplarische wer-ken uit verschillende fasen van Spero’slange kunstenaarsloopbaan: van haar bij-tende anti-Vietnam-protesten uit de twee-de helft van de jaren zestig, via haartekstgeoriënteerde feministische aan-klachten uit de jaren zeventig tot deuitbundige, meters lange rolprenten diezij sinds begin jaren tachtig maakt, enwaarin zij representaties van vrouwen uitallerlei tijden en culturen bijeenbrengt.In retrospectief kan niet anders gecon-cludeerd worden dan dat Spero vanaf beginjaren zeventig een belangrijke bijdrageleverde aan de ontwikkeling van een

hybride, mondiale en multiculturelebeeldtaal, lang voordat die adjectievenmodewoorden werden, wat de tentoonstel-ling nog eens articuleerde. ddee AAppppeellknoopte met deze tentoonstelling tevensaan bij de institutionele interesse in deerfenis en het potentieel van het femi-nisme.

Quotes:‘De buitengewoon inspirerende tentoon-stelling, omvatte exemplarische werkenuit verschillende fasen uit haar langeloopbaan (…)van der Linden, Riet, Spero strikesagain, Beelden, nr.43, 2008 (nr.3),p.24

Financiële ondersteuning:Ministerie van OC&W, Gemeente Amsterdam

Met dank aan:Samm Kunce, Roger Willems, Jon Bird,Galerie Lelong – New York, Barbara GrossGalerie-München, Anthony Reynolds Galle-ry-London, Crown Gallery- Brussels

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deappel.nl, persbericht(inter)nationaal, eflux, Art Forum Hol-land Page, Akka-kalender, advertentiesWitte Raaf, Metropolis M, websitewww.masterhumphreysclock.nl,www.cultuurnet.nl

Aankondigingen:www.uitburo.nl, amsterdammuseums.nl,Uitkrant Amsterdam (2x), Artipedia, EchoAmsterdam, www.kunstbus.nl. Het Parool(PS van de week), Kunstbeeld (Frontpage),De Witte Raaf, www.Undo.net, website forcontemporary art, Volkskrant Agenda beel-dende kunst (2x), NRC Handelsblad (Beel-dende Kunst selectie), Museumtijd-schrift, Day by Day, www.galeries.nl,www.kunstbus.nl

Artikelen:Beelden, Opzij (Cultuur, Beeldende Kunst,NRC Handelsblad

Radio:Radio Ping Pong, een programma overkunst, cultuur en wetenschap/programme onart, culture and science, Ann Demeesterspreekt over ‘Spero Speaks’ & ‘ThreeFilms”

Aantal bezoekers: 3.036

Tentoonstellingen

TentoonstellingenTentoonstellingen 8

1199 aapprriill–– 2266 mmeeii

Paul Sietsema “Three Films”Solotentoonstelling

Curator: Ann Demeester (BE)

De Amerikaanse kunstenaar Paul Sietsema(Los Angeles, 1968) heeft in het laatstedecennium naam gemaakt met een klein maargeraffineerd oeuvre van drie 16 mm-films:een productie die in omvang bescheidenis, maar inhoudelijk buitengewoon rijk en gelaagd. In het kader van Sietsema’seerste solotentoonstelling in Europa wer-den de filmische werken voor het eerstsamen gepresenteerd op de tweede verdie-ping van ddee AAppppeell. Sietsema debuteerdeeind jaren negentig in Los Angeles met“Untitled (Beautiful Place)” (1998). Inde hierop volgende jaren werkte hij aanhet filmisch project “Empire” (2002) enin 2008 finaliseerde hij de productie“Figure 3” (2008). Centraal in het werkvan Sietsema staan de geconditioneerdheidvan de menselijke blik en de idee dathistorische kennis relatief is doordatdeze geworteld is in (subjectieve) per-ceptie - in ‘the eye of the beholder’. De complexe driehoeksverhouding tussen de noties (fotografische) reproductie,‘remake’ en representatie speelt een pro-minente rol in al zijn projecten.

Wat is ‘echt/ oorspronkelijk’ en wat is ‘representatie/(filmische) illusie’?Wat is ‘nu’ en wat is ‘verleden’? Sietse-ma wijst op de steeds veranderende bete-kenis van materiële zaken (artefacten ende gebouwde ruimte) en beelden. Tegelij-kertijd celebreert hij de ‘sensuele’ kwa-liteiten van het medium 16mm-film. In detentoonstelling werd kijker geprikkeld om zich onder te dompelen in Sietsema’scinematografische (de-)constructies entegelijkertijd om de aard van de eigenwaarneming te bevragen.

Quote:“Entering the exhibition feels likestepping into a different reality wheretime moves at a slower pace or even hascome to a standstill.”Vesters, C., Paul Sietsema, ddee AAppppeell,Flash Art (review), Jul.-Sept.2008,p.254

Financiële ondersteuning: Ministerie van OC&W, Gemeente Amsterdam

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deappel.nl, persbericht(inter)nationaal, eflux, Art Forum Hol-land Page, Akka-kalender, advertentiesWitte Raaf, Metropolis M,www.cultuurnet.nl

Aankondigingen:www.uitburo.nl, amsterdammuseums.nl,Uitkrant Amsterdam, Echo Amsterdam, De Witte Raaf,www.Undo.net, website for contemporaryart, Volkskrant (Agenda beeldende kunst)(2x), www.kunstbus.nl, www.kunstbus.nl Artikelen: Flash Art (reviews)

Radio:Radio Ping Pong, een programma overkunst, cultuur en wetenschap, AnnDemeester spreekt over ‘Spero Speaks’ en ‘Three Films”

Aantal bezoekers:1773

Tentoonstellingen

TentoonstellingenTentoonstellingen 9

1122 mmeeii —— 88 jjuunnii

“Master Humphrey's Clock”Groepstentoonstelling(Op diverse locaties

in Leidsche Rijn, Utrecht)

Deelnemende kunstenaars: Agency (BE),Mariana Castillo Deball (MX/DE), RicardoCuevas (MX), Gintaras Didžiapetris (LT),Geoffrey Farmer (CA), Victoria Fu (US),Dora García (SP/BE), Noa Giniger (IL/NL),gerlach en koop (NL), Július Koller (SK),Gabriel Kuri (MX/BE), Nick Mangan (AU/DE),Flávia Müller Medeiros (GB) met Irka(BY/LT), Radim Peško & Louis Lüthi (NL),Sandy Plotnikoff (CA), Michael Rakowitz(US), Simon Starling (GB), Michael Steven-son (NZ/DE), The Faculty of Invisibilityen anderen.

Curatoren: Deelnemers van Curatorial Pro-gramme 07/08 – Yulia Aksenova (RU), JesseBirch (CA), Sarah Farrar (NZ), Inti Guerre-ro (CU) en Virginija Januvskevivci-ut.e (LT).

De participanten van het Curatorial Pro-gramme 2007/2008 kregen de opdracht om inhun eindproject - dat de ‘finale’ vormt vaneen 8 maanden durend intensief programma -een ‘site specific’ concept te ontwikkelenvoor de VINEX locatie Leidsche Rijn inUtrecht. Zij realiseerden in de maandenfebruari-mei 2008 de manifestatie “Master

Humphrey’s Clock” die bestond uit een ten-toonstelling, performances, een publicatieen een serie op educatie gerichte evenemen-ten. “Master Humphrey’s Clock” onderzochtde vele snijpunten tussen circulatie vaninformatie en verhalen vertellen. De titelvan het project was ontleend aan een feuil-leton (1840-41) van de Engelse ‘realist’Charles Dickens, oorspronkelijk bedoeld omeen verscheidenheid aan verhalen te presen-teren via het verhaal van één personage: deoude Master Humphrey en zijn schat aanmanuscripten. Een deel van dit vervolgver-haal werd later bewerkt tot de roman, “TheOld Curiosity Shop” (1841). De deelnemersaan het Curatorial Programme 07/08 vondeneen exemplaar van Master Humphrey’s verhaalop de boekenplank van een tweedehandswinkelin Leidsche Rijn. De tweedehandswinkel alsconcept gecombineerd met ideeën als circu-latie van informatie, persoonlijke herin-nering en collectief geheugen, waren de aan -zet tot hun eindproject “Master Humphrey’sClock”. De centrale tentoonstelling werdgehouden in een door de Nederlandse concep-tuele kunstenaar Stanley Brouwn en archi-tect Bertus Mulder ontworpen gebouw inLeidsche Rijn. Andere tentoonstellingslo-caties waren een voormalige boerderij, deEmmaus tweedehandswinkel in Leidsche Rijnen Het Schaduwkabinet in ddee AAppppeell. Overigeactiviteiten vonden plaats bij BAK, basisvoor actuele kunst, Utrecht en in De Paper-dome, Leidsche Rijn.

Financiële ondersteuning: Gemeente Amsterdam, Ministerie van OC&W,Gemeente Utrecht, het VSB Fonds, Mondri-aanstichting, K.F. Hein Fonds, Van Bijle-veltstichting, Canada Council for the arts

Met dank aan: BEYOND de kunstopgave voor Leidsche Rijn,Utrecht, SKOR Stichting Kunst en OpenbareRuimte, the Canada Council for the Arts;The Fillip Review; Gemeente Utrecht; Neu-gerriemschneider; K.F. Hein Fonds; Mon-driaan Stichting

Quote:“Dickens via deze verhalende kunstwer-ken positioneren in Leidsche Rijn is eenprima idee. Het helpt identiteit tegeven aan een nog zielarme nieuwe wijk.Als kunst zich een taak moet stellen,dan is het verschaffen van identiteittoch wel het belangrijkste.”Smets, S. Museumkunst verplaatst naarVinexwijk, NRC Handelsblad, 27/05/08

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deappel.nl, persbericht(inter)nationaal, eflux, Forum HollandPage, Akka-calendar, advertenties in Wit-te Raaf, Metropolis M, flyers en program-maboekje Tijdelijk Museum Amsterdam

Aankondigingen:www.uitburo.nl, amsterdammuseums.nl,Paroolbijlage Amsterdam Wereldboeken-stad, Het Parool (Agenda), Volkskrant(Agenda Beeldende Kunst), Het Parool (PSvan de week), Uitkrant (exposities), DeWitte Raaf, Volkskrant (laatste kans),Ons Leidsche Rijn (tentoonstelling), NRCHandelsblad (Beeldende Kunst selectie),ANP Algemeen Nederlands Persbureau,Museumtijdschrift, Metro, Algemeen Dag-blad, De Journalist, Leidsch Dagblad,Trouw (De Verdieping), Spits, StichtingKunst en Openbare Ruimte, www.skor.nlwww.wumswebsite.nl, www.tctubantia.nl,www.12move.nl, www.rtvutrecht.nl,www.kunstaspekte.de, www.amsterdam -wereldboekenstad.nl, www.Undo.net websi-te for contemporary art, www.wdw.nl,www.galeries.nl, www.kunstbus.nl

Artikelen: VAR, De Brug Utrecht, Brabants Dagblad,NRC Handelsblad, NRC Next, www.media -matic.net, AD/Utrechts Nieuwsblad

Aantal bezoekers: 5057 in ddee AAppppeell, 3343 in Leidsche Rijn. 8400 totaal

Tentoonstellingen

TentoonstellingenTentoonstellingen 10

Binnen het kader van de doorlopende performancereeks ‘Situations’ nodigde ddee AAppppeell curator Vanessa Desclaux en kunstenaar Arnoud Holleman uit om eenproject te realiseren dat het performan-cearchief van ddee AAppppeell heractiveert. Beiden stelden de ‘figuur’ van de kunste-naar als ‘fictief of conceptueel’ perso-nage centraal in hun presentaties.

22 –– 2222 jjuunnii

“The artist is a mysteriousentertainer”

Groepstentoonstelling

Deelnemende kunstenaars: Guy de Cointet(FR/US), Trisha Donnelly (US), Mario Gar-cia Torres (MX/US), Benoit Maire (FR),Matt Mullican (US) & Allen Ruppersberg(US).

Gastcurator: Vanessa Desclaux (FR/GB)

“The artist is a mysterious entertainer”had als uitgangspunt het permanente werkvan Allen Ruppersberg, gesitueerd op debovenste verdieping van ddee AAppppeell. Rup-persbergs “Library Floor” (1994) isgemaakt van zwart/wit geblokt linoleumwaarop woorden zijn geschreven die staanvoor toevoegingen aan de denkbeeldigebibliotheek van de kunstenaar. Dit werkfunctioneerde als fysiek en conceptueelkader voor de tentoonstelling. Uitgaandevan deze imaginaire bibliotheek onder-zocht de tentoonstelling de veelzijdigerol van de kunstenaar als auteur, vertel-ler en fictief karakter, gericht op ver-schillende kunstpraktijken die affi-niteit hebben met de performatieve dimen-sie van taal en het ontstaan van fictie.De titel van de tentoonstelling was ont-

leend aan een van de vele uitspraken ofgedachten opgetekend door Ruppersbergwaarin hij refereert aan de beroemdeboeienkoning, Harry Houdini, wiens levenhet onderwerp was van zijn gefilmde voor-dracht: “Lecture on Houdini” (1973).

Financiële ondersteuning: Gemeente Amsterdam, Ministerie van OC&Wen le Conseil Régional d’Acquitaine

Met dank aan: Thomas Bernard, Cortex Athletico, Floren-ce Bonnefous, Air de Paris - Paris,Christin Burgin, Sara Carels, Hugues deCointet, Mary Ann Glicksmann, Kadist ArtFoundation - Parijs, Moritz Kung, YannickMiloux, FRAC Limousin - Limoges, MaisonDescartes- Amsterdam, Jan Mot, AndyStillpass, Micheline Szwajcer, Ive Ste-venheydens, Astrid van Zon, Huis en Festi-val a/d Werf – Utrecht en Eva Wittocx

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deapppel.nl, persbericht(inter)nationaal, eflux, Art Forum Hol-land Page, Akka-kalender/calendar,advertenties Witte Raaf, Metropolis M

Aankondigingen:Artipedia, www.uitburo.nl, amsterdammu-seums.nl, website Het Spiegelkwartier,www.hetspiegelkwartier.nl, ParoolbijlageAmsterdam Wereldboekenstad, Het Parool(Agenda beeldende kunst), NL 30, Festi-valgids, Festival aan de Werf, Volkskrant(Agenda) (2x),Het Parool (PS (uit) van-daag in de stad) (2x), Uitkrant Amster-dam, Volkskrant (Agenda), Day by Day, NRCHandelsblad (Cultureel Supplement),www.galeries.nl, www.kunstbus.nl

Aantal bezoekers: 1.079

Tentoonstellingen

TentoonstellingenTentoonstellingen 11

22 –– 2222 jjuunnii

“Immovably Centred”Performance & videoproject

AArrnnoouudd HHoolllleemmaann (NL) i.s.m. mugmetde goudentandMet deelname van Debbie Korper, MarcelMusters, Gerardjan Rijnders, Joke Tjal-sma, Marian Boyer, Beppie Melissen, Jac-queline Blom, Ton Kas, Hans Aarsman, TomJansen, Cas Enklaar, Hilt de Vos, AnnDemeester, Axel Rüger, Sophie Berrebi,Arnoud Holleman, Nickel van Duijvenboden,Johan Leestemaker

“Immovably Centred” was een cross-overvan theater en beeldende kunst gereali-seerd door schrijver/kunstenaar ArnoudHolleman (NL, 1964) in samenwerking mettheatergroep mugmetdegoudentand. ArnoudHolleman doet sinds een aantal jaaronderzoek naar het kunstenaarschap vanAuguste Rodin. Eén van zijn vragen is ofen hoe 19e eeuwse noties over genialiteitnog steeds een rol spelen in de actuelekunstpraktijk. Thema’s die daarbij naarvoren komen zijn de rol van ‘het persoon-lijke’ in de kunst en het aspect van zelf-fictionalisering in de verbeelding vankunstenaars. De titel “Immovably Centred”is afgeleid van het motto dat de dichterRainer Maria Rilke (1875-1926) gebruiktevoor zijn lyrische biografie over Auguste

Rodin uit 1902: ‘The hero is he who isimmovably centred.’ In dit boek portret-teert Rilke de legendarische Rodin alsiemand met een bovenmenselijke vorm vangenialiteit. In de door Holleman geschre-ven tekst “Immovably Centred”, werd eenhedendaagse kunstenaar opgevoerd die zichnog steeds identificeert met dit typekunstenaarschap. De verkleefde relatietussen grootheidswaan en mislukkingfan-tasie die hiervan het gevolg is, werdnauwgezet ontleed. In een serie perfor-mances met steeds wisselende ‘acteurs’werd de tekst in duo’s uitgesproken.Naast een reeks van negen live performan-ces waren de registraties van deze eventsals video-installatie te zien in ddeeAAppppeell.

Financiële ondersteuning: Gemeente Amsterdam, Ministerie van OC&W,Fonds BKVB, Platform Theaterauteurs,Amsterdams Fonds voor de Kunsten en Lec-toraat Beeldende Kunst Avans HogeschoolAKV/St Joost

Met dank aan: Geert Jan van Ouwendorp

Externe partner: mugmetdegoudentand

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deappel.nl, persbericht(inter)nationaal, eflux, Art Forum Hol-land Page, Akka-kalender, advertentiesWitte Raaf, Metropolis M

Aankondigingen:Artipedia, www.uitburo.nl, amsterdammu-seums.nl, website Het Spiegelkwartier,www.hetspiegelkwartier.nl, Paroolbijla-ge, Amsterdam Wereldboekenstad, HetParool (Agenda beeldende kunst), NL 30,Festivalgids, Festival aan de Werf,Volkskrant (Agenda) (2x), Het Parool (PS(uit) vandaag in de stad) (2x), UitkrantAmsterdam, Volkskrant (Agenda), Day byDay, NRC Handelsblad (Cultureel Supple-ment), www.galeries.nl, www.kunstbus.nl

Aantal bezoekers: 1.079

Tentoonstellingen

TentoonstellingenTentoonstellingen 12

55 jjuullii -- 77 sseepptteemmbbeerr

Marc Camille Chaimowicz “…In The Cherished Company of Others…”

Collectieve retrospectieve

Met: Anonymous, Richard Artschwager,Nairy Baghramian, Joseph Beuys, Tom Burr,James Lee Byars, Enrico David, Emile Guy,Michael Krebber, Jason Meadows, ClémenceMeunier, Jozef Peeters, Loïc Raguénès,Gerrit Thomas Rietveld, Elsa Schiaparelli,Lily van der Stokker, Amikam Toren, AndyWarhol

En met "Jean Cocteau" (2003-2008).

Gastcurator: Alexis Vaillant (FR)

ddee AAppppeell presenteerde de eerste soloten-toonstelling in Nederland van de Pools/Frans/Britse kunstenaar Marc CamilleChaimowicz. Chaimowicz heeft pas recentbrede erkenning gekregen voor zijn eigen-zinnig oeuvre dat in de afgelopen 35 jaaris ontstaan. Het was de tweede keer dat de kunstenaar tentoonstelde in ddee AAppppeell:al in april 1980 presenteerde Chaimowiczop uitnodiging van Wies Smals de perfor-mance/installatie “Partial Eclipse”.

De tentoonstelling in 2008 is ontstaanuit talloze gesprekken die de kunstenaarvoerde met de curator Alexis Vaillant (FR)en waarin de idee van de niet-musealeretrospectieve werd herdacht. Uit hundialoog was het idee gegroeid om een bre-de selectie werken van Chaimowicz te com-bineren met architecturale modellen enkunstwerken van een selecte groep inter-nationale makers waarmee de kunstenaarzich verwant voelt en die hem inspireren.Samengesteld in de geest van speelsonderzoek en ‘flânerie’ - kenmerkend voorChaimowicz's idiosyncratische dandyisme- belichtte deze tentoonstelling het ideedat een artistieke productie op hetzelfdeniveau beleefd kan worden als haar menta-le ‘achtergrond’. Tussen alle werkenbestonden visuele en conceptuele links en door deze ontelbare associaties kreegde bezoeker inzicht in de persoonlijkedenkwereld van Chaimowicz.

Een co-productie met PMMK, ProvinciaalMuseum voor Moderne Kunst (Oostende) 27 sept–15 dec, 2008.

Financiële ondersteuning:Ministerie van OC&W, Gemeente Amsterdam,Lloyd Hotel – Amsterdam

Met dank aan:Charles Asprey, Museum Boijmans van Beu-ningen – Rotterdam, Galerie Buchholz –Cologne, Cabinet - London, CentraalMuseum - Utrecht, Le Consortium - Dijon,Corvi-Mora – London, Maison Descartes –Amsterdam, Chris Gorell-Barnes, Jean-Paul Guy, Boubon-Lancy, Nederlands Archi-tectuurinstituut - Rotterdam, GalerieGiti Nourbakhsch – Berlin, SMAK-Gent,Capucine Perrot, Anthony Reynolds Gallery– London, Alexander Schroeder, LisetteSmits, Olivier Saillard, Frederique vanOorschot en Suzanne Oxenaar

Externe partner:PMMK, Oostende

Quote:“Schrijvers en ontwerpers kennen dekracht van voorwerpen, de bezieling die ze krijgen door gebruik, aandacht en plaats. In kunstcentrum ddee AAppppeellis het een beeldend kunstenaar die je daar op wijst.”Bronwasser, S, Goed gevoel voor ensce-nering bij eigenzinnige Chaimowicz,Volkskrant, 16/08/2008

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,persbericht, persbericht international,website www.deappel.nl, advertentiesWitte Raaf, Metropolis M, eflux, persbe-richt PMMK, Akka-kalender,www.cultuurnet.nl

Aankondigingen:www.ambafrance.nl, www.mediamatic.net,www.kunstdezemaand.nl,www.artopsent.com, www.cjp.nl,www.stroom.nl, www.artdaily.org,www.issuu.com, www.arttattler.com,www.metropolism.com www.UnDo.net,www.ertussenuit.com, www.thalys.nl, NRCRadio VoorkeurAmsterdam Weekly (3x), Artforum, Blend,Day by Day, Day by Day, Kunstbeeld,Museumtijdschrift, NRC-Handelsblad (2x)Het Parool (PS van de week) (7x), Tube-light, Tube’s choice,De Uitkrant, Volks-krant (3x)

Artikelen:Revue d’art Contemporain, Volkskrant,Frieze, Website Metropolis M, Kunstbeeld,Metropolis M, ArtForum Radio: Ann Demeester over/on “...In TheCherished Company of Others...” in ‘DeAvonden’ program(me), Radio 6, 03/09/2008

Aantal bezoekers: 2.562

Tentoonstellingen

TentoonstellingenTentoonstellingen 13

2277 sseepptteemmbbeerr -- 99 nnoovveemmbbeerr

If I Can’t Dance, I Don’t Want To Be Part Of Your Revolution

Editie III

“Maskerade”Kunstenaars: Keren Cytter (IL), Jon MikelEuba (ES), Olivier Foulon (BE), SuchanKinoshita (JP), Joachim Koester (DK/US),Sarah Pierce (US/IE,) en Stefanie Seibold(DE)

Gastcuratoren: Frederique Bergholtz (NL)& Annie Fletcher (IE/NL)

In 2006 ging ddee AAppppeell een langdurig part-nerschap aan met If I Can't Dance, I Don'tWant To Be Part Of Your Revolution, eenreizend platform voor performance gerela-teerde praktijken in de beeldende kunst.De derde editie in 2008 had het thema‘Maskerade’ en lag in het verlengde vanhet eerdere onderzoek van If I Can’t Dan-ce… naar het theatrale (Editie I, 2005)en de erfenis en het potentieel van hetfeminisme (Editie II, 2006-2007). ddeeAAppppeell verwijst met deze gecontinueerdesamenwerking op een indirecte manier naarde 'roots' van de organisatie (1975-1983,

directeurschap Wies Smals) en naar hetfeit dat noties als ‘het performatieve’en feminisme een belangrijke, blijvenderol spelen in het programma van ddee AAppppeell.In “Editie III – Maskerade”, die bestaatuit een proloog en vier episodes die opverschillende locaties plaatsvinden, wilIf I Can’t Dance… samen met de kunste-naars en andere bemiddelaars, onderzoekenhoe vandaag wordt omgegaan met ideeënover (de constructie van) identiteit.Hierbij werd in ddee AAppppeell aandacht besteedaan rituelen, gebaren, genormaliseerdversus grensoverschrijdend gedrag, ver-borgen versus manifeste actie en ver-schillende benaderingen van het spel metrollen, (machts)posities en verschijnin-gen. Integraal onderdeel van de tentoon-stelling was een archiefpresentatie vankunstenaar Stefanie Seibold en Nell Don-kers, de bibliothecaris van ddee AAppppeell,waarin historische posities en projectenmet betrekking tot de notie maskeradewerden geïllustreerd.

Financiële ondersteuning: Ministerie van OC&W, Gemeente Amsterdam,“Editie III-Maskerade” is ondersteunddoor: De Europese Unie –Culture Progamme(2007-2013), Het Fonds BKVB, Mondriaan-stichting, Prins Bernard Cultuurfonds,Amsterdam Fonds voor de Kunst, SNS Reaal-fonds

Met dank aan: Theater Frascati, Kölnischer KunstvereinKeulen, Rijksakademie van beeldende kun-sten, Rijksmuseum Amsterdam, SMBA, OT 310

Quote:‘In zijn vorige twee incarnaties wisthet project If I Can’t Dance, I Don’tWant To Be Part Of Your Revolution zijnuitgangspunten- los gegroepeerd rondthema’s als performance, theater enfeminisme- op intelligente wijze zesteeds te ontrekken aan al te voor dehand liggende antwoorden, daarmee con-tinu de dialoog zoekend tussen makers enkijkers. Ook de derde editie van curato-ren Frederique Bergholtz en Annie Flet-cher getuigt van deze wens tot kritischedialoog.’Tuijn, E. Van, If I Can’t Dance, EditieIII Maskerade, Metropolis M, (nr. 6),2008, p. 83

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,persbericht, international persbericht,website www.deappel.nl, eflux, Art ForumHolland Page, Akka-kalender, adverten-ties Witte Raaf, Metropolis M, www. cul-tuurnet.nl, magazine If I Can’t Dance

Aankondigingen:Time Out Listing, Het Parool PS van deweek (5x) De Standaard-exposities buiten-land, De Volkskrant, Beeldende Kunst, Day by Day, www.Undo.net, website forcontemporary art, Volkskrant BeeldendeKunst, www.kunstbus.nl, www.galeries.nl

Artikelen: Metropolis M, Website Metropolis M, NRC Handelsblad

Radio: Amsterdam FM Radio, Kunst en Cultuur inDe Openbare Bibliotheek Amsterdam,23/10/08 Extra: Uitzending narrow-castingprogramma op de Zuidas

Aantal bezoekers: Tentoonstelling & performance in ddee AAppppeell: 2042Frascati, OT 310 & SMBA samen: 320

Tentoonstellingen

TentoonstellingenTentoonstellingen 14

HOOFDSTUK 2: HET SCHADUW -KABINET

Een vast onderdeel van de nevenprogramme-ring van ddee AAppppeell is de projectruimte ‘HetSchaduwkabinet’. Hierin worden ‘opkomendecuratoren en (ex)studenten van het ‘Curatorial Programme’ (CP), dat ddee AAppppeell sinds 1994 organiseert, uitge-nodigd om een presentatie te verzorgen inhet voormalige directiekantoor.

2233 ffeebbrruuaarrii —— 66 aapprriill

“Master Humphrey’s Clock”:preparations

1199 aapprriill —— 88 jjuunnii

“Master Humphrey’s Clock”:“The reader must not expect toknow where I l ive”

Tentoonstelling Met werken van o.a.: Nick Mangan (AU/DE), Sandy Plotnikoff (CA), Radim Peško & Louis Lüthi (NL).

Tijdens de voorbereidende fase van de eind-presentatie "Master Humphrey's Clock" in Leidsche Rijn is door de deelnemers aanhet Curatorial Programme 2007-2008 HetSchaduwkabinet – het voormalige directie-kantoor – in gebruik genomen als tijdelijkhoofdkantoor van “Master Humphrey’s Clock”.Van 23 februari tot 6 april kon men hierregelmatig terecht voor presentaties, dis-cussies en andere evenementen. Dit openbareprogramma diende als inleiding en verkla-ring voor het kernbegrip van “Master Humph-rey’s Clock”: de mogelijkheid tot transfor-matie. Vanaf 19 april presenteerden dedeelnemers van het Curatorial Programme2007/2008 in het Schaduwkabinet een nieuw

onderdeel van hun project "Master Humph-rey's Clock" dat zich vanaf 11 mei mani-festeerde in Het Gebouw van StanleyBrouwn en andere locaties in LeidscheRijn, Utrecht.

Financiële ondersteuning: Gemeente Amsterdam, Ministerie van OC&W.Gemeente Utrecht, het VSB Fonds, Mondri-aanstichting, K.F. Hein Fonds, Van Bijle-veltstichting, Canada Council for the arts

Met dank aan: BEYOND de kunstopgave voor Leidsche Rijn,Utrecht, SKOR Stichting Kunst en OpenbareRuimte

Quote: “Dickens via deze verhalendekunstwerken positioneren in LeidscheRijn is een prima idee. Het helpt iden-titeit te geven aan een nog zielarmenieuwe wijk. Als kunst zich een taakmoet stellen, dan is het verschaffen vanidentiteit toch wel het belangrijkste.”Smets, S, Museumkunst verplaatst naarVinexwijk, NRC Handelsblad, 27/05/08

Publiciteit:Uitnodingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deappel.nl, persbericht(inter)nationaal, eflux, Art Forum Hol-land Page, Akka-kalender, advertentieWitte Raaf, advertentie Metropolis M,flyers en programmaboekje TijdelijkMuseum Amsterdam,

Aankondigingen:www.uitburo.nl, amsterdammuseums.nl,Paroolbijlage Amsterdam Wereldboeken-stad, Het Parool(Agenda), Volks-krant(Agenda Beeldende Kunst), HetParool(PS van de week), Uitkrant (exposi-ties), De Witte Raaf, Volkskrant (laatstekans), Ons Leidsche Rijn (tentoonstel-ling), NRC Handelsblad (Beeldende Kunstselectie), ANP Algemeen Nederlands Pers-bureau, Museumtijdschrift, Metro, Alge-meen Dagblad, De Journalist, Leidsch Dag-blad, Trouw(De Verdieping), Spits, Stich-ting Kunst en Openbare Ruimte,www.skor.nl www.wumswebsite.nl,www.tctubantia.nl, www.12move.nl,www.rtvutrecht.nl, www.kunstaspekte.de,www.amsterdamwereldboekenstad.nl,www.Undo.net website for contemporaryart, www.wdw.nl, www.galeries.nl,www.kunstbus.nl

Artikelen: VAR, De Brug Utrecht, Brabants Dagblad,NRC Handelsblad, NRC Next, www.media -matic.net, AD/Utrechts Nieuwsblad

Aantal bezoekers: 5057 in ddee AAppppeellen 3343 in Leidsche Rijn, 8400 totaal

Het Schaduwkabinet

Het SchaduwkabinetHet Schaduwkabinet 15

55 jjuullii -- 77 sseepptteemmbbeerr

“No More Reality. Step 3:SHARED FOLDER”Crowd and Performance:demonstration, public space,use of bodyMet bijdragen van: Fia Backström & Sharon HayesVideo screenings: Johanna Billing, Susan-ne Burner, Marcelo Exposito, Inventory,Ligna, Radek Community, R.E.P Group,Skart Group, Hito Steyrel, Annika Ström,Dmitry Vilensky, Henry VIII Wives (insamenwerking met Horkestar, Vladmarx,BGYSS, WoO, Milos, Jelena en Ana)Magazines, boeken, kranten, posters, pam-fletten, pamphlets: Susanne Burner, ChtoDelat, Sam Durant, David Ter Oganyan,Roman Ondak, R.E.P Group, Bruno Serralon-gue, Annika Ström, Phillipe Parreno, Ver-sion

Gastcuratoren: Claire Staebler (FR) & Jelena Vesic (RS)

Ex-CP-studenten (CP 2004/2005) Claire Stae-bler (FR) & Jelena Vesic (RS) presenteerdenhun project "No More Reality. Step 3: SHAREDFOLDER". "No More Reality” onderzocht denieuwe mogelijkheden van collectief denkenen collectief handelen in de publieke ruim-te. De exposities, publicaties en discus-sies die het proces vergezellen, worden eer-der opgevat als fragmentarische omstandig-heden en stappen in het onderzoek dan als debeslissende projecten met vaststaande, wel-omlijnde conclusies. Als derde stap in het“No More Reality”-project werd onderzoeks-materiaal en een klein documentatiecentrumgepresenteerd in Het Schaduwkabinet. Naasthet tonen van site-specific installatiesmet bijbehorende video- en geluidsregistra-ties, catalogi, boeken, posters en folders,gaf de gepresenteerde selectie kunstwerkeneen blik op de verscheidenheid aan instru-menten die bij diverse manifestaties wordeningezet, zoals slogans, vlaggen, t-shirts,gratis kranten en flyers, en daarmee ook eeninzicht in de esthetiek en het vocabulairevan hedendaags protest.

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,persbericht, international persbericht,website www.deappel.nl, eflux, adverten-tie/advertisement Witte Raaf, adverten-tie/advertisement Metropolis M, Akka-kalender/calendar, e-flux,www.cultuurnet.nl

Aankondigingen: Het Parool (PS van de week) (7x), HetParool (Gaan!), Uitkrant, Amsterdam Week-ly (3x),

Aantal bezoekers: 2.562

Het Schaduwkabinet

Het SchaduwkabinetHet Schaduwkabinet 16

ddee AAppppeell annual report 2008

““TToo BBuurrnn OOnneesseellff wwiitthh OOnneesseellff:: tthhee RRoommaannttiicc DDaammaaggee SShhooww”” Annika Ström “This work was made with passion”, 2008Courtesy Lautom Conteporary & c/o Atle Gerhardsen

Photo: Cassander Eeftinck Schattenkerk

1716

ddee AAppppeell

Nancy Spero ““SSppeerroo SSppeeaakkss”” Photo: Cassander Eeftinck Schattenkerk

18 19

18

Annual report 2008

Paul Sietsema ““UUnnttiittlleedd ((BBeeaauuttiiffuull PPllaaccee))””, 199816 mm film in black-white and colour, 19 min.

Courtesy Regen Projects, Los AngelesPhoto: Cassander Eeftinck Schattenkerk

19

ddee AAppppeell

““MMaasstteerr HHuummpphhrreeyy’’ss CClloocckk””Het Gebouw by Stanley Brouwn and Bertus Mulder.

Exhibition venue with works by Gintaras Didziapetris, Geoffrey Farmer, Dora García, gerlach en koop, Noa Giniger, Sandy Plotnikoff.

Photo: Andrei Chernikov

20 21

20

Annual report 2008

““TThhee aarrttiisstt iiss aa mmyysstteerriioouuss eenntteerrttaaiinneerr””Foto/photo: Cassander Eeftinck Schattenkerk

21

ddee AAppppeell

Arnoud Holleman i.c.w. mugmetdegoudentand ““IImmmmoovvaabbllyy CCeennttrreedd””Photo: Geert Jan van Ouwendorp

22 23

22

Annual report 2008

Marc Camille Chaimowicz““......IInn TThhee CChheerriisshheedd CCoommppaannyy ooff OOtthheerrss......””““JJeeaann CCoocctteeaauu””, 2003-2006, mixed media.

courtesy the artist, Cabinet, London. "Carpet", 1992 (featured in pic), courtesy of Collection Le Consortium, Dijon.

Photo: Cassander Eeftink-Schattenkerk

23

ddee AAppppeell

IIff II CCaann’’tt DDaannccee,, II DDoonn’’tt WWaanntt TToo BBee PPaarrtt OOff YYoouurr RReevvoolluuttiioonn, Edition III Masquerade, episode 1

Suchan Kinoshita, ““DDeettoouurr ffoorr aann aauuddiieennccee,, ttwwoo ddiissccoo bbaallllss,, ttwwoo ccuurrttaaiinnss,, rreeaarr wwiinnddoowwss,, aa pphhyyssiiootthheerraappiisstt,, aa ppssyycchhiiaattrriisstt aanndd aa ddrreessssiinngg ttaabbllee””,

2008, installation. Photo: Peter Cox

24 25

24

Annual report 2008

““NNoo MMoorree RReeaalliittyy..SStteepp 33:: SSHHAARREEDD FFOOLLDDEERR””Photo: Cassander Eeftinck Schattenkerk

25

ddee AAppppeell

IIff II CCaann’’tt DDaannccee,, II DDoonn’’tt WWaanntt TToo BBee PPaarrtt OOff YYoouurr RReevvoolluuttiioonn, Editie III Masquerade, episode 1 Stefanie Seibold, ““AArrcchhiivvee pprreesseennttaattiioonn””, 2008.

Courtesy of ddee AAppppeell and the artist. Photo: Cassander Eeftinck Schattenkerk

27

Annual report 2008

““BBaall MMaassqquuéé””,, Photo Anu Vahtra

27

29

ddee AAppppeell

Jimmy Robert & Ian White - ““MMaarrrriiaaggee àà llaa MMooddee eett CCoorr AAnnggllaaiiss””Photo: Cassander Eeftinck Schattenkerk

28

Otobong Nkanga,““BBaaggggaaggee 11997722--22000077//0088””Detail from the performance at ddee AAppppeell

Courtesy of the Artist and Allan Kaprow Studio

Annual report 2008

2928

31

ddee AAppppeell

““CCoolllleeccttiinngg ttooddaayy:: PPrriivvaattee PPaassssiioonnss,, PPuubblliicc BBeenneeffiittss””Edo Dijksterhuis and Alvin Hall

Photo: Cassander Eeftinck Schattenkerk

30

DDee PPrriijjss vvoooorr ddee JJoonnggee KKuunnssttkkrriittiieekkfrom left to right: Camiel van Winkel, Edo Dijksterhuis, Anna Luyten (KNACK),

Oscar van den Boogaard, winner Christophe van Gerrewey and Raymond van de Boogaard (NRC Handelsblad). Photo: Kirsten de Graaf

Annual report 2008

31

Publications: “De-collecting”, F.R.DAVID “The Book of Intentions”, Michael Borremans “Weight”.“Nancy Spero's Alphabet of Hieroglyphs I & II”. Nancy Spero “Codex Spero”,

Richard Hawkins “Of Two Minds, Simultaneously”, F.R.DAVID “A is for ’orses”.

ddee AAppppeell

2008, and the era of the Nieuwe Spiegelstraat was brought to a close with Otto Karvonen’s ““VVrreeeemmddeelliinnggeennppaalleeiiss””

Photo: Rogier Taminiau

32 33

Projecten

ProjectenProjecten

HOOFDSTUK 3: PROJECTEN

77 ddeecceemmbbeerr 22000088 –– 11 mmaaaarrtt

“The Future Will Last LongerThan The Past” - part 1:An interruption by Otto Karvonen (FI)Vanaf december 2008 tot en met najaar2009 presenteert ddee AAppppeell een doorlopendeserie projecten onder de titel “The Futu-re Will Last Longer Than The Past”. Dedynamische verbintenis en het continuehin-und-her tussen het heden en het ver-leden, die in de voorbije twee jaar bij ddee AAppppeell is geaccentueerd met bijvoor-beeld de hernieuwde aandacht voor perfor-mance praktijken en hedendaags feminisme,zal in de aankomende maanden volop op devoorgrond komen te staan. De Finse kun-stenaar Otto Karvonen (1975, Helsinki)heeft in 2008 het startschot gegeven vooreen periode waarin performances en infor-mances, situaties en events, lezingen enpublicaties – het zogenaamde ‘ddee AAppppeellon the side’ – de hoofdmoot van de pro-grammering zullen vormen. Zijn project,

dat het pand een fictieve nieuwe bestem-ming toekende als een ‘Vreemdelingenpa-leis’, refereerde via een ‘oblique angle’aan de geschiedenis van het gebouw enspeelde in op de (ongewisse) toekomst vanhet pand aan de Nieuwe Spiegelstraat 10.

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deappel.nl, digitale webfly-er, Akka-kalender, advertenties WitteRaaf, Metropolis M, www.cultuurnet.nl

Aankondigingen:www.uitburo.nl, amsterdammuseums.nl,Time Out Listing, Kunstbeeld, WebsiteAmbassade van Finland (Evenementen kalen-der) Day by Day, Museumtijdschrift,Volkskrant (Agenda beeldende kunst)

Artikelen:Eisses, K. Alien Palace: An Interruptionby Otto Karvonen, Time Out MagazineAmsterdam, January 2009, p. 57

3311 ddeecceemmbbeerr 22000088 —— 11 jjaannuuaarrii

“Bal Masqué - A Performative Party”Met:

Doron Hirsch, Sissi, Voin de Voin, Bonnie& Read, DJ Amira, DJ'S ‘one man and liesparty’ (radio soulwax)

Tevens in het kader van “The Future WillLast Longer Than The Past” werd oud ennieuw 2008/2009 aangegrepen voor het “BalMasqué – A Performative Party”, een eventin Ensoriaanse traditie. Het gemaskerdbal is al eeuwen een feestelijke gelegen-heid waarbij het vervloeien van iden-titeiten, gedaanteveranderingen, eenspel met verborgen persoonlijkheden, hetsamengaan van werkelijkheid en illusie,van heden en verleden, misleiding en ver-warring centraal staan. Kortom, uitermategeschikt als concept voor een feest waar-in ddee AAppppeell zijn eigen transitie tot the-ma wilde maken en waarin alvast vooruitwerd gelopen op een afscheid van het pandaan de Nieuwe Spiegelstraat. KunstenaresSissi en choreografen Voin da Voin enDoron Hirsch gaven een onverwachte ritue-le twist aan de avond. DJ’s ‘one man andlies party’ (radio soulwax), en dj Amirazorgden voor de muzikale omkadering tij-dens deze geheel uitverkochte nacht.

Over de verhuizing e.v.:Vos, André Voor de kunst. Met behoud van vermogen, FD Geld, 16/08/08, p.10Keijer, Kees ddee AAppppeell kan verhuizen, Het Parool, 17/09/2008, p. 20Keijer, Kees ddee AAppppeell staat op straat,Het Parool, 16/12/2008, p. 20Berkhout, Karel Kunstmarkt. Hoe beleg je geld in artistieke broedplaats. Econo-mie van rafelranden, NRC Handelsblad,02/05/08

Algemene aankondigingen:PS van de week, 20/09/2008www.metropolism.com 22/09/2008Proud, editie 2 2008, Creative Amsterdamwww.eropuit.nlWebsite Bibliotheek Univertsiteit vanAmsterdamwww.amsterdam.infoTime Out Online:www.timeout.com/amsterdamwww.frommers.comAmsterdam ICard Magazine

Aantal bezoekers: 310

33

Performances

PerformancesPerformances

HOOFDSTUK 4: PERFORMANCES

Sinds 2007 produceert en presenteert ddeeAAppppeell, onder de noemer van ‘Situations’,met regelmatige intervallen performancesvan uiteenlopende makers - van beeldendekunstenaars tot choreografen en schrij-vers – die de notie van het ‘live moment’onderzoeken. De ‘gebeurtenissen acties en bewegingen’ werden in de ‘interstices’tussen de reguliere tentoonstellingengeprogrammeerd en in samenwerking metpartnerinstellingen uit andere discipli-nes gerealiseerd. De performances diebinnen dit kader plaatsvonden, warenzowel ‘cabareteske shows’ als ‘bewegin-gen’ en zowel ‘monologen’ als ‘theatraleconcerten’. ddee AAppppeell ‘her-dacht’ en acti-veerde op deze manier haar eigen erfenis– in 1975 richtte wijlen Wies Smals ddeeAAppppeell op als een platform voor ’live art’waar kunstenaars als Chris Burden, JoanJonas en Vito Acconci hun debuut inNederland maakten. De samenwerking metorganisaties uit gerelateerde ‘velden’ –zoals het dansfestival Something RAW –droegen bij tot een verbreding van hetdraagvlak voor elke vorm van ‘live art’die niet direct in een specifieke catego-rie kan worden ondergebracht.

77 ffeebbrruuaarrii

“Marriage à La Mode et Cor Anglais”

Jimmy Robert & Ian White

De Brakke Grond, Rode Zaal

In het kader van Something RAW, hetVlaams-Nederlands festival voor jongechoreografen en performancekunstenaars,presenteerde ddee AAppppeell "Marriage à la Modeet Cor Anglais" van Jimmy Robert (FR/BE)en Ian White (GB), een performance diewerd gerealiseerd in coproductie met hetSTUK Kunstencentrum in Leuven. "Marriage àla Mode et Cor Anglais" vond plaats in de‘black box’ van het theater en opende meteen verwijzing naar fotograaf Mapplethor-pe’s bekende portret van de kunstenaarsRobert Wilson en Philip Glass. Dit beeldrefereert aan de noties herhaling, kunst-matigheid, pose en reproductie die kernbe-grippen zijn in de performance. Met eenminimale, haast repetitieve bewegingstaalen tekstfragmenten afkomstig van RolandBarthes (‘It is not by painting that pho-tography touches art, but by theatre’) enFrank O'Hara (‘To be alert is to be decora-tive’) produceerden Jimmy Robert en IanWhite een aaneenschakeling van beelden enmaakten van de theaterzaal een 'kijkdoos'.

Financiële ondersteuning: Ministerie van OC&W, Gemeente AmsterdamMet speciale dank aan: British Council

Externe partners: Theater Frascati, Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond, Stuk Kunstcentrum, Leuven

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,website www.deappel.nl, persbericht(inter)nationaal, eflux, Art Forum Hol-land Page, Akka-kalender, advertentiesWitte Raaf, Metropolis MBrochure Something RAW, InternationalDance @ Performance Festival

Aankondigingen:Volkskrant (Agenda Beeldende Kunst),www.kunstbus.nl, www.galeries.nl

Aantal bezoekers: 130

34

PerformancesPerformances

Performances

22 mmeeii

“Baggage 1972.2007”Allan Kaprow/Otobong Nkanga

Een performatieve screening in de zolder van ddee AAppppeell

In het kader van de doorlopende perfor-mancereeks ‘Situations’ presenteerde ddeeAAppppeell het ‘final project’ van kunstenaarOtobong Nkanga (NG/FR), studente van Das-Arts. “Baggage 1972.2007” was een happe-ning van Allan Kaprow, die draaide om deverschuiving en verplaatsing van goede-ren. Volgens Kaprow staan activiteiten en happenings los van tijd. Zolang de‘centrale metafoor’, zoals hij het noem-de, behouden blijft, blijft het werkactueel. Vertrekkend vanuit deze notiesnam in Otobong Nkanga’s opnieuw ‘uitvin-den’ van “Baggage” de terugkeer van het(kunsthistorische) besef van het land-schap, dat nauwelijks aanwezig was in deoriginele versie van Allan Kaprow, eenbelangrijke plaats in. Door verpakt zandmee te nemen naar Lagos en Nigeriaanszand terug te sturen naar Nederland, gaf Otobong Nkanga een nieuwe politiekelading aan het origineel van AllanKaprow. Op de avond in ddee AAppppeell presen-teerde de kunstenaar de documentatie van deze performance.

Externe partners: Kunsthalle Bern, DasArts

Publiciteit:Uitnodigingskaart, digitale nieuwsbrief,persbericht (inter)nationaal, websitewww.deappel.nl

Aankondigingen: website Mediamatic www.mediamatic.nl,www.kunstbus.nl, www.dasarts.nl,www.galeries.nl

Aantal bezoekers: 83

Performances in het kader van“Immovably Centred”

3311 mmeeiiTry out

11 jjuunnii Debbie Korper, actrice & Marcel Musters,acteur

44 jjuunniiGerardjan Rijnders, regisseur & JokeTjalsma, acteur

55 jjuunniiMarian Boyer, directeur platform Theate-rauteurs & Beppie Melissen, actrice

66 jjuunniiJacqueline Blom, actrice & Ton Kas,acteur

77 jjuunniiHans Aarsman, schrijver/fotograaf & TomJansen, acteur

88 jjuunniiCas Enklaar, acteur & Hilt de Vos, actrice

1100 jjuunniiAnn Demeester, directeur ddee AAppppeell, Axel Rüger, directeur Van Goghmuseum & Sophie Berrebi, kunsthistorica, curator,universitair docent geschiedenis en theo-rie van de fotografie aan de UvA

1111 jjuunniiArnoud Holleman, Nickel van Duijvenboden,schrijver/fotograaf & Johan Leestemaker,economist

Performances in het kader van“The artist is a mysteriousentertainer”

11 && 2211 jjuunnii Performances van Guy de Cointet (FR/US):“Two Drawings” en “My Father’s Diary”,door Mary Ann Glicksman (US/FR).

Performances in het kader van“If I can’t Dance Tonight...”

2288 sseeppttLezing en performance door Jon Mikel Euba(ES), ddee AAppppeellPerformances Keren Cytter (IL),ddee AAppppeellJoachim Koester (DK/US), Frascati

2266 ookkttPerformance Olivier Foulon (BE), Frascati

88 nnoovvPerformance Olivier Foulon (BE), ddee AAppppeellPerformance “Re:Horse” by Jon Mikel Euba(ES), SMBA

99 nnoovvPerformance, Keren Cytter (IL), Overtoom 301Performance "Re:Horse" by Jon Mikel Euba(ES), SMBA

3300 nnoovv//NNoovvPerformance Sarah Pierce (US/IE),Frascati

Performances35

Informances & Events

Informances & Events

HOOFDSTUK 5: INFORMANCES & EVENTS

DDee AAppppeell organiseert in het kader vanbepaalde tentoonstellingen regelmatig‘informances’ rondom een gerelateerd the-ma: geen symposium met academisch preten-ties maar een samenhangend geheel aan(performatieve) lezingen, presentaties,filmvertoningen. De term ‘informance’ iseen neologisme samengesteld uit de woor-den ‘informatie’ en ‘performance’, en‘informeel’ verwijst onder meer naar‘thinking through doing.’

1144 jjaannuuaarrii

F.R.DAVID-The “Stuff and Nonsense” issue

Boekpresentatie

Een simultane dubbele boekpresentatie van F.R. DAVID the “Stuff and Nonsense”issue en van DotDotDot 15, in Londen(Cubitt) en New York (Dexter Sinister)met Will Holder en Stuart Bailey.

In Londen om 7pm GMT en in New York 5 uurlater om 7pm EST werden beide publicatieste koop aangeboden en in New York bege-leid door een lezing van Will Holder,redacteur F.R. DAVID en in Londen doorStuart Bailey, DDD redacteur.

Aantal bezoekers: Londen 65, NY 18

88 ffeebbrruuaarrii

“Meet the Makers”Event

Gabriel Smeets, artistiek directeur vanSNDO, School for New Dance Development in Amsterdam en interim directeur vanSpringdance Dialogue 2008, ging ter gele-genheid van de performance Jimmy Robert & Ian White "Marriage à La Mode et CorAnglais”, in gesprek met Ian White overperformatieve praktijken die zich ver-plaatsen van de ‘white cube’ naar de‘black box’ en vice versa.

1133 mmaaaarrtt

Collecting today: Private Passions, Public Benefits

Event, W139

W139, ddee AAppppeell en het Programma Cultuur-mecenaat van Kunst & Zaken organiseerdeneen uitverkochte avond in het teken vande noodzaak tot en de mogelijkheden vanprivate ondersteuning van de hedendaagsekunst. ‘Mecenaat’ werd in 2008 een ‘buzz -word’ in de Nederlandse culturele sector.Dat de betrokkenheid van individuele bur-gers bij actuele kunst niet louter hoeftte bestaan uit giften maar hoogst inven-tieve vormen kan aannemen, bleek uit deervaring van de bevlogen verzamelaars dieeen bijdrage leverden aan dit avondsympo-sium. Valeria Napoleone (IT/GB), Han Nefkens (NL) en Alvin Hall (USA)demonstreerden hoe een private passievertaald kan worden naar een scala aanactiviteiten die op micro– en macroniveaueen impuls geven aan het ‘publieke’ cul-turele leven. De avond werd begeleid doorverzamelaar Kai van Hasselt, ingeleiddoor de heer Martijn Sanders, verzamelaaren voorzitter van de commissie Cultuur-profijt en uitgeleid door Carolien Geh-rels, wethouder van Kunst & Cultuur vande Gemeente Amsterdam.

Informances & Events36

Informances & EventsInformances & Events

Informances & EventsInformances & Events

Publiciteit: Uitnodiging, flyer, digitale nieuws-brief, website www.deappel.nl, persbe-richt (inter)nation(a)al, advertentiesWitte Raaf, Metropolis M, www.w139.nl,www.kunst-en-zaken.nl

Artikelen: De Gelderlander, De Stem, Brabants Dag-blad, De Stentor, PCZ, Metropolis M, HetFinancieele Dagblad

Financiële ondersteuning: Van Lanschot Bankiers, FD Mediagroep

Met speciale dank aan: Alvin Hall, Valeria Napoleone, Han Nef-kens, Martijn Sanders, Carolien Gehrelsen/and Van Lanschot Bankiers

Externe partners: W139, Stichting Kunst & Zaken met hetProgramma Cultuurmecenaat

Aantal bezoekers: 252

1166 mmaaaarrtt

“Consumed by Fire: deRomantische Kunstenaar Nu”

Informance

In het kader van de tentoonstelling "To Burn Oneself with Oneself: the Roman-tic Damage Show" (23 februari – 6 april)spraken diverse gasten een namiddag envooravond lang rondom het thema ‘neo-retro-romantiek’. De curatoren van detentoonstelling Mark Kremer en AnnDemeester modereerden de middag en gavenMichael Landy, Delphine Bedel, ConstantDullaart, Doro Franck, Lars Kwakkenbos en Mustafa Stitou het woord. Met filmpre-sentaties van Joan Jonas, Michael Landyen D.A. Pennebaker / Yves Tinguely.

Aantal bezoekers: 48

66 -- 77 aapprriill

“A Romantic Nightin ddee AAppppeell”

Event

In samenwerking met de culturele dating -site van Mediamatic (www.mediamatic.net/dating) en Gastarbeider Dating(www.mediamatic.net/ gastarbeider), vande curatoren Irina Birger en Katja Soko-lova, organiseerde ddee AAppppeell een datingwedstrijd. Een van de eerste succesvollekoppels, kunstenaars Irina Birger en Ser-ge Onnen die elkaar ontmoet hebben op deRussian Brides Week (www.mediamatic.net/russianbrides), hebben in ddee AAppppeell over-nacht op de laatste dag van de tentoon-stelling (6 april). Gedurende deze roman-tische nacht hadden zij de hele tentoon-stelling voor henzelf.

1166 mmeeii

“Locating the Producers”Workshop

locatie: Paperdome, Leidsche Rijn

In het kader van “Master Humphrey’sClock” werd een workshop georganiseerdover case studies in de kunstopdrachtenop lactie. In samenwerking met PaulO’Neill (UK) en het “Situations Program-me” aan de universiteit in Bristol.(www.situations.org.uk).Gasten o.a. Kerstin Bergendhal, JonathanBanks, Bik van der Pol, Tom van Gestel,Jeanne van Heeswijk, Dennis Kaspori,Mick Wilson.

Aantal bezoekers: 30

37

Informances & EventsInformances & Events

Informances & EventsInformances & Events

88 jjuunnii

A conversationEvent

Allen Ruppersberg in gesprek met curatorMoritz Kung (CH/BE) in het kader van Van-essa Desclaux’ tentoonstelling “Theartist is a mysterious entertainer” op de vloer van Allen Ruppersberg.

Allen Ruppersberg’s “Library Floor” en zijn solotentoonstelling in 1991 in ddee AAppppeell dat naverteld werd in het essayvan Dirk van Weelden “A Different Kind of Never-Never-Land” (opnieuw gepubli-ceerd in F.R. David IV), vormde de aan-leiding van de tentoonstelling “Theartist is a mysterious entertainer”. Het openbare gesprek ging over de dialek-tiek van zijn aanwezigheid en afwezigheiddoor zijn werk heen, zijn interesse inliteraire fictie en zijn fascinatie voorbepaalde historische figuren als HarryHoudini en Raymond Roussel, rolfigurendie hem wellicht geïnspireerd hebben omhet proces van werk maken en de relatietussen kunst en leven te bevragen.

Aantal bezoekers: 42

2211 jjuunnii

“Codex Spero”Boekpresentatie

Boekpresentatie van het boek “Codex Spe-ro. Nancy Spero Selected Writings andInterviews 1950-2008” van Nancy Spero datis verschenen in samenhang met de solo-tentoonstelling en is samengesteld doorde curator Roel Arkesteijn. Met een flam-boyante lezing door Hedy d’Ancona.

Aantal bezoekers: 32

55 jjuullii

“Herd Instinct 360o”Event

In deze performative lecture belichtteFia Backström (SW/USA) de meer donkerekant van het gemeenschapsdenken en degeschiedenis van protest.

Aantal bezoekers: 25

77 sseepptteemmbbeerr

F.R.DAVID, “A is for ’orses”.Boekpresentatie

Presentatie van de nieuwe editie vanF.R.DAVID. Deze aflevering van F.R.DAVIDvertrok vanuit een specifieke interessein zogenaamde 'ideolecten' of persoon-lijke dialecten waarbij de actieradiusgeleidelijk aan verder werd uitgebreidnaar noties als 'geschreven abstractiesvan gesproken taal' en wiskunde als eensubjectieve i.p.v. objectieve categori-satiemethodologie.

Aantal bezoekers: 65

38

Prijzen & Grants

Prijzen & GrantsPrijzen & Grants

HOOFDSTUK 6: PRIJZEN & GRANTS

Prijs voor de Jonge Kunstkritiekddee AAppppeell, Witte de With en het Fonds BKVBrichtten in 2008 de tweejaarlijkse “Prijsvoor de Jonge Kunstkritiek” op. De prijswil een impuls bieden aan een nieuwegeneratie critici en essayisten dieschrijven over hedendaagse beeldendekunst en kan gezien worden als eeninvestering in de toekomst van een hoog-staand kunstdiscours. De prijs werdgelanceerd met een opiniërend artikel inhet Vlaamse weekblad Knack en in het Cul-tureel Supplement van Nederlands dagbladhet NRC Handelsblad, respectievelijk op14 en 16 mei verschenen, van schrijver en jury voorzitter Oscar van den Boogaard.Hierin gaf hij zijn visie op de rol van de kunstcriticus: “De kunstcriticus kande brug zijn tussen kunstwerk en toe-schouwer, de kunst ontsluiten voor hetpubliek. Hij kan opvoeden, enthousiasme-ren, verbazen. Hij kan een persoonlijkegids zijn.” Vanaf 14 mei tot 30 juni konden jongeschrijvers tot 35 jaar artikelen inzendenin de categorieën Essay en Recensie. De organisatie ontving 72 inzendingen,waarvan 32 essays en 40 recensies, die anoniem zijn voorgelegd aan de jury,bestaande uit Maria Barnas (schrijver,beeldend kunstenaar), Bernard Dewulf

(journalist en kunstcriticus voor De Mor-gen), Edo Dijksterhuis (journalist enkunstcriticus voor het Financieele Dag-blad), Barbara Visser (beeldend kunste-naar), Camiel van Winkel (publicist, lec-tor kunstacademie Den Bosch) en ondervoorzitterschap van Oscar van den Boo-gaard (schrijver). Op donderdagavond 9oktober 2008 vond de uitreiking van dePrijs voor de Jonge Kunstkritiek plaatsin debatpodium Zaal de Unie in Rotterdam.Tijdens deze eerste editie werden tweeafzonderlijke prijzen uitgereikt in beidecategorieën, verrassend genoeg aandezelfde schrijver, de jonge VlamingChristophe van Gerrewey (1982). De jurywas dermate onder de indruk van zijn per-soonlijke, intelligente en bevlogen stuk-ken dat zij besloot hem met zowel de prijsvoor het beste essay als met de prijs voorde beste recensie te belonen.

Aantal bezoekers: 49

Publiciteit: Digitale nieuwsbrief, website www.deappel.nl,www.wdw.nl, www.fondsbkvb.nl, eflux,advertentie Witte Raaf, advertentieMetropolis M, oproep NRC Handels-blad,advertentie <H>Art, oproep Knack,oproep Tubelight, oproep 8-Weekly,oproep www.Culuurnet.nl, advertentieFinancieel Dagblad, www.cultuurnet.nl,Museumtijdschrift, Magazine Fonds BKVB

Aankondigingen: www.aicanederland.org, www.cultuurnet.nl,www.galeries.nl, www.trendbeheer.com,www.existentie.nl, Kunstbeeld, Metropo-lis M, NRC-Handelsblad,NRC-Handelsblad,Tubelight Tube’s choice, Volkskrant(Agenda Beeldende Kunst)

Artikelen: De Witte Raaf, Knack, NRC-HandelsbladCultureel Supplement, De Groene Amsterdam-mer, De Journalist, Metropolis M website

Radio: In programma “De Avonden”, Koen Kleijnverklaart zijn artikel (Zolang de hofhou-ding knikt, De Groene Amsterdammer,17/10/2008) nader in een gesprek metjurylid Camiel van Winkel met Anton deGoede als discussieleider. 3/09/2008

39

Prijzen & Grants

Prijzen & GrantsPrijzen & Grants

“H+F Curatorial Grant”In September 2007 lanceerde ddee AAppppeell de H+F Curatorial Grant, een stipendium dateen jonge curator de kans biedt om 18 maanden lang te werken als gastcuratorin het FRAC Nord-Pas de Calais in Duinkerken(FR). In het leven geroepen in een samen-werkingsverband tussen ddee AAppppeell arts cen-tre, de H+F Collection (www.hfcol -lection.org), het FRAC Nord-Pas de Calaisen de Jan van Eyck Academie in Maastricht.De beurs wordt jaarlijks uitgereikt aan eenex-deelnemer van het Curatorial Programmeen is mogelijk gemaakt door de genereuzeondersteuning van journalist, schrijver enverzamelaar Han Nefkens. ddee AAppppeell kan haarstudenten op deze manier een verdere con-frontatie met de beroepspraktijk aanbiedenin de vorm van een ‘on-the-job trai-ning’.Annette Schemmel (DE) ontving de eer-ste beurs en werkte tot en met september2008—uitgaande van de verzameling van hetFRAC en de H+F Collection—aan een tentoon-stelling en catalogus over ‘de-collecting’in de hedendaagse kunst. ‘decollecting’belichtte verschillende varianten op col-lecties en manieren van verzamelen.De tweede beurs is voor de Chinese LumiTan, bij uitzondering een curator dieniet het ddee AAppppeell curatorial programmeheeft gevolgd, maar wiens tentoonstel-lingsvoorstel door de jury unaniementhousiast werd ontvangen.

40

Publicaties

PublicatiesPublicaties

HOOFDSTUK 7: PUBLICATIESNaast de tijdelijke activiteiten die ddee AAppppeell in en buiten het eigen gebouworganiseert, lanceert zij jaarlijks eenaantal publicaties die de ‘momentaniteit’hiervan overschrijden en op nationaal eninternationaal vlak breed verspreid wor-den. Sinds 2006 werkt ddee AAppppeell aan eenuitbreiding en systematisering van haaruitgavenbeleid. Los van het leveren vaneen bijdrage aan de ontwikkeling van eenkunstenaar wil ddee AAppppeell met haar ‘boeken’immers een bijdrage leveren aan hethedendaagse discours omtrent beeldendekunst. Dit heeft tot gevolg dat er sinds2006 naast het uitbrengen van eenmansca-talogi en ‘artists books’ ook tweejaar-lijks een ‘theorieboek’ en twee issuesvan de Engelstalige periodieke publica-tie F.R.DAVID worden uitgebracht.

In samenwerking met uitgeverijen (waarvan twee in het buitenland en een in Amsterdam) werden drie monografieëngepubliceerd.

Michael Borremans, “Weight”Belgische kunstenaar Michaël Borremansheeft naam gemaakt met absurdistischetekeningen en raadselachtige schilderij-en. In 2005 presenteerde Borremans voorhet eerst een filmprojectie als integraalonderdeel van een installatie in de Ber-lijnse Biennale. De verschuivendetableaux vivants, waarin Borremans gelei-delijk een bedrukkende sfeer oproept doorsubtiel camerawerk, zijn in hun vorm enonderwerp verwant aan zijn twee-dimensio-naal werk. Door een vast camerastandpuntte gebruiken of langzaam in te zoomen,concentreert hij zich op bepaalde detailsvan de enscenering, lichaamsdelen,gezichten of kleding. Het blijft gissenwie deze mensen zijn of wat ze doen. Netals in zijn schilderijen balanceren debeelden in zijn schilderijen op de dunnelijn tussen de herkenbare, dagelijksewerkelijkheid en een bizarre droomwereld.Uitgever: HatjeCantzRedactie: Edna van DuynTekst: Ann Demeester, Massimiliano Gioni,Philippe-Alain Michaud, Delfim SardoOntwerp: Kim Beirnaert

Quote:“A painting is not a stationary image:it moves, it is a presence. Film issomething I would still like to experi-ment with.” (Michael Borremans)

“Codex Spero. Nancy Spero -Selected Writings and Interviews 1950-2008”Mede uitgegeven door ROMA Publications,dit boek is ontstaan als een project van defreelance curator Roel Arkesteijn (NL) enNancy Spero zelf. Nancy Spero (Cleveland,Ohio, 1926) geldt met haar tegendraadse,politiek geëngageerde werk als een van debelangrijkste kunstenaars van haar gene-ratie. Spero’s ‘peinture féminine’ isinmiddels niet meer van het internationalebeeldende-kunsttoneel weg te denken.Codex Spero vormt een radicaal manifest eneen artistiek testament. In nauwe samen-werking met de kunstenares maakte editorRoel Arkesteijn een selectie uit haar sta-tements, correspondentie, essays, aante-keningen voor lezingen, interviews en per-soonlijk beeldmateriaal. Samen geven dezedocumenten een indringend beeld van Spero-’s beweegredenen, haar ontwikkeling enbetekenis als kunstenaar. Een overzichtvan alle beeldmotieven waarvan Spero zichsinds midden jaren zeventig in haar werkbedient, completeert deze publicatie.

Uitgevers: Roma Publications & ddee AAppppeellRedactie: Roel Arkesteijn met Nancy Spe-ro; Roger Willems en Edna van DuynOntwerp: Roger Willems

Quote:‘Het grote belang van Spero is deprachtige, inspirerende manier waarop ze de uitdrukking heeft gegeven aan haarrebellie, aan de hardnekkige weigering om misstanden te accepteren, aan haarwalging van oorlog en van onderdruk-king. Dit maakt de publicatie van haarteksten en interviews in de Codex Sperobijzonder waardevol.’Wesseling, Janneke Genoeg gefulmineerd,NRC Handelsblad, 09/05/08

41

PublicatiesPublicaties

Bibliotheek & ArchiefBibliotheek & Archief

Richard Hawkins “Of twominds simultaneously”Deze monografie is verschenen naar aanlei-ding van het eerste institutionele over-zicht van Hawkins’ oeuvre dat van november2007 tot februari 2008 in ddee AAppppeell plaats-vond. Beginnend met collages uit de jarennegentig die laten zien dat met weinigvisuele elementen een sterk kunstwerk kanontstaan, reikt het overzicht tot aan demeeste recente werken die een completenieuwe richting in Hawkins’ oeuvre aankon-digen. Hawkins onderzoekt sociale, cultu-rele en historische verschijnselen op eengevoelige en tegelijkertijd kritischemanier, waarin hij autobiografische motie-ven weeft. Door het hele boek heen komenonderwerpen zoals mannelijke lust, ‘gen-derkwesties’ en de popstar cultus tot aansculpturen van hermafrodieten in deRomeinse oudheid of de strijd in de Indi-aanse bevolking in Noord-Amerika aan bod.

Uitgever: Walther König, KölnRed.: Edna van Duyn, Christopher MüllerTekst: Ann Demeester, Bruce HainleyOntwerp: Sabine Pflitsch & Richard HawkinsMet dank aan: Galerie Daniel BuchholzCologne, Richard Telles Gallery Los Ange-les, Corvi-Mora Gallery London, GreeneNaftali Gallery New York.

F.R.DAVIDIn 2008 verschenen twee nummers van F.R.DAVID, het Engelstalige journal waarvande naam verwijst naar de gelijknamigeliedschrijver van de pophit “Words don’tcome easy”. F.R.DAVID houdt zich bezigmet de status van schrijven in de beel-dende kunst.Het eerste nummer is ‘gekaapt’ door de

deelnemers van het Curatorial Programmeen bevat het “Book of Intentions” verwij-zend naar hun project “Master Humphrey’sClock”, het project dat de CP deelnemersin de Leidsche Rijn realiseerden.

Het “A is for ‘orses” issue — onderredactie van Will Holder— werd geïnspi-reerd door een notie van idiolecten enpersoonlijke vocabulaires, later aange-vuld door noties van een subjectieve,redigerende vorm van gesproken taal,abstracties van taal, en logica en mathe-matica als manier van subjectieve catego-risatie.

HOOFDSTUK 8:BIBLIOTHEEK & ARCHIEF

Vanaf de opening in 1975 heeft ddee AAppppeelleen research- en referentiebibliotheekbijgehouden. De collectie met circa 10000titels is sterk verbonden aan de geschie-denis van ddee AAppppeell, de kunstenaars die er hebben geëxposeerd (1184 tot dusver!)en het Curatorial Programme.Vanaf 8 september 2007 – maart 2009 was de bibliotheek van ddee AAppppeell geopend voorpubliek. Voor (archief)onderzoek werdenafspraken gemaakt worden met de biblio-thecaris, Nell Donkers.

Additionele activiteiten:

1133 ddeecc —— 88 ffeebbAkademie der Künste, Berlin

ddee AAppppeell archive on tour als onderdeelvan de tentoonstelling "re.act.feminism –performance art of the 1960s and 70stoday". Installatie met een selectie werkuit het archief.

42

Curatorial Programme Curatorial Programme

Curatorial Programme Curatorial Programme

HOOFDSTUK 9:CURATORIAL PROGRAMME(voertaal Engels)‘De Appel Curatorial Training Programme’was initiated in 1994 by former directorSaskia Bos. From the onset the coursewished to bridge the gap between arthistorical education and ‘practice’ inthe field of contemporary art by offeringyoung curators a condensed package ofexperiences and skills which can be usedas tools and instruments during the fur-ther development of their professionalcareer. Since 2006/07 the curriculum of the pro-gramme, from then on entitled ‘ddee AAppppeellCuratorial Programme’, has been reshapedunder the guidance of director AnnDemeester and the new tutorial team. Thisinvolved a remarkable expansion of thetutorial team and an extension of theprogramme period to 8 months. Furtherchanges included the introduction of asequence of thematic workshops (rangingfrom ‘The History of Exhibitions’ and‘The practice of Commissioning’ to ‘PostInstitutionalism’) and the inclusion of a longer research trip to a destinationoutside Western Europe.

The major change that was implemented in2006 and is maintained, consists of athematic focus on the polarity between‘free-lance ’ and ‘institutional’ cura-ting and an examination of the notion of‘context-responsive’ curating specificattention is paid to an exploration ofthe role art plays within processes ofurban renewal and urban generation. Thisfocus culminates in a ‘site-specific’curatorial assignment: the participantsof the course are invited to investigatea specific ‘area’ (in 2006/2007 this wasthe Amsterdam suburb de Bijlmermeer andin 2007/2008 focus was on New Town Leid-sche Rijn near Utrecht) and realise aproject – as a group or as individuals –that relates to this site in a direct andliteral or indirect and metaphorical way.Through inviting the participants to work‘off-site’ ddee AAppppeell challenges the aspi-ring curators to work within an extra-institutional context, to react upon aspecific socio-economical and culturalenvironment, to mediate its own audienceand to reflect upon the current statusand problematics of art in (sub)urbanpublic space. Throughout the process therelationship with the ‘mother institu-tion’ - which is equally operating extramuros - is maintained while at the sametime being interrogated.

Apart from the preparation of the finalproject, the curriculum of the programmeconsists of an extensive range of tutori-al sessions; a minimum of 5 thematicworkshops with invited guest teachers;numerous formal and informal encounterswith art professionals from the Nether-lands and abroad; meetings with artistsand curators showing at and working forthe institution; studio visits and insti-tutional visits; a minimum of 7 researchtrips abroad; the attendance of lectureseries at affiliated institutions; exten-sive exchange with peers from relatedcuratorial programmes; a reading group;writing assignments and self-presenta-tions.Besides setting up its own specific pro-

gramme ddee AAppppeell taps into the fact thatthe Netherlands has a lot to offer in thefield of contemporary visual and perfor-mance arts.

Jurymembers 2007/2008:Jean-Christophe Ammann, Ann Demeester,Roos Gortzak, Anders Kreuger, GerardoMosquera en/and Lisette Smits

Tutors CP 2007/2008:Annie Fletcher, Elena Filipovic, HenkSlager, Dieter Roelstraete,LisetteSmits, Steve McQueen and Ann Demeester

Guest teachers CP 2007/2008(a.o): Anselm Franke, Kai van Hasselt, Janvan Adrichem, Gerardo Mosquera, FlorianWaldvogel, Grant Watson, Carlos Basualdo,Mieke Bal, Arno van Rosmalen, NathalieZonnenberg, Paul O’Neill, Tobias Berger,Simon Sheikh, Bik van der Pol, DelphineBedel, Tom van Gestel, Rein Wolfs, NinaFolkersma, Nina Möntmann, Maria Hlavajova,Seth Siegelaub, Marga van Mechelen, JeanChristophe Ammann, Barbara Visser, VanessaDesclaux, Jeanne van Heeswijk, JeroenBoomgaard, Maxine Kopsa, Anna Tilroe, KitHammonds, Anke Bangma, Pier Luigi Tazzi,Francesco Manacorda, Ronny Heiremans,Anton Vidockle, Gijs Frieling, MichaelBorremans, Vasif Kortun, Teike Asselbergs,Charles Merewether, Tom Morton, Nav Haq,Edgar Schmitz, Claire Bishop, Jan Debbaut,Jacques Ranciere, Francois Piron, Philip-pe Pirotte, Vit Hravanek, Bart van derHeijde, Tirdad Solgar, Apolonija

v

Su vster v-

sivc, Paul Sietsema, Michael Borremans,Mark Kremer, Paul Sietsema, Engin Celik-bas, Richard Hawkins, Dan Peterman.

43

Deelnemers Curatorial Programme 1994-2008Deelnemers Curatorial Programme 1994-2008

DeelnemersCuratorial Programme1994-20082007/2008

YYuulliiaa AAkksseennoovvaa(RU)Curator and art critic,Moscow, Russia. JJeesssseeBBiirrcchh(CA) Acting direc-tor of Access Gallery,Vancouver,Canada. SSaarraahh FFaarrrraarr(NZ)Independent curator,Amsterdam, The Nether-lands. IInnttii GGuueerrrreerroo((CO) Independent cura-tor, Rio De Janeiro,Brazil. VViirrggiinniijjaaJJaannuuvsskkeevviivccii--uutt..ee (LT)Curator, ContemporaryArt Centre(CAC), Vilnius, Lithuania

2006/2007AAnnddrreeww CCaannnnoonn(UK)Assistant director,Stuart Shave ModernArt, London, UK. MMaaaaiikkeeGGoouuwweennbbeerrgg(NL) Curator,If I Can’t Dance I Don’tWant to be Part of YourRevolution, Amsterdam,The Netherlands.CCaammiillaa MMaarraammbbiioo(CL)Artistic Coordinator,Proyecto Piloto, Valpa-raíso, Chile. AAnnnneetttteeSScchheemmmmeell(DE) Indepen-dent curator, Berlin,Germany. KKaarroolliinn TTaammppee--rree(EE) Independentcurator, Bergen, Norway/ Berlin, Germany. MMaagg--ddaalleennaa ZZiióóllkkoowwsskkaa(PL)Curator, Museum ofModern Art, Lodz,Poland

2005/2006DDeeffnnee AAyyaass(TU) Curator,PERFORMA, NY, USA.TTeessssaa GGiibblliinn(NZ) Cura-tor of Visual Arts,Project Arts Centre,Dublin, Ireland. SStteeffaannRRuussuu(MD) Visual artistand freelance curator,Chisinau, Republic ofMoldova and Bucuresti,Romania. LLaauurraa SScchhlleeuuss--ssnneerr(US) Independentcurator, Berlin, Germa-ny. AAnnggeellaa SSeerriinnoo(IT)Independent curator,Amsterdam, The Nether-lands. RRaaeell AArrtteell(EE)Independent curator,Pärnu, Estonia. KKaatthhrriinnJJeennttjjeennss(DE) Director,Kölnischer Kunstver-

ein, Köln, GermanyCCllaaiirree SSttaaeebblleerr(FR)Art director, Pinchuk -ArtCentre,Kiev,Ukraine.JJeelleennaa VVeessiicc(RS) Inde-pendent curator, Bel-grade, Serbia. HHuuiibbHHaayyee vvaann ddeerr WWeerrff(BE)Curator NAI, Rotterdam,The Netherlands. VVeerroo --nniiccaa WWiimmaann(SE) Indepen-dent curator, Stockholm,Sweden

2003/2004DDaanniillaa CCaahheenn(NL)Independent curator andfilmmaker, Amsterdam,The Netherlands. BBiinnnnaaCChhooii(KR) Director CAS-CO, Office for Art,Design and Theory,Utrecht, The Nether-lands. BBrreeee EEddwwaarrddss(US)Independent curator andco-founder of Be Johnny:Video, Art & Design,Los Angeles, USA.AAmmiieellGGrruummbbeerrgg(FR)†2004, TheNetherlands. SSoollvveejjHHeellwweegg OOvveesseenn(DK)Founder of Solvej Ove-sen Curatorial Pro-jects, Copenhagen, Den-mark / Berlin, GermanyCo-founder and artisticdirector of U-TURNQuadrennial for Contem-porary Art, Denmark2008. VViiccttoorr PPaallaaccii--ooss(MX) Independentcurator, Santiago deCompostela, Spain/Mexico City, Mexico

2001/2002FFrraanncceessccoo BBeerrnnaarrddeell--llii(IT) Independent artcritic and curator,Torino, Italy. EEddiittMMoollnnáárr(HU) Director of the ContemporaryImage Collective(CIC),Cairo, Egypt. MMaaii AAbbuuEEllDDaahhaabb(EG) ArtisticDirector, ObjectifExhibitions, Antwerp,Belgium. NNaattaassaa PPeettrree--ssiinn(SL) Independentcurator and critic,Paris, France / Ljubl-jana, Slovenia. BBaassaakkSSeennoovvaa(TU) Curator,writer and designer,Istanbul, TurkeyNNiikkoollaa DDiieettrriicchh(DE)Curator, Museum fürGegenwartskunst,Basel, Switzerland

2000/2001HHiillddee ddee BBrruuiijjnn(NL)Head of exhibitionsSMART project space,Amsterdam, The Nether-

lands. BBaarrbbaarraa CCllaauu--sseenn(AT) Curator, arthistorian, Vienna,Austria. DDoommiinniiqquuee FFoonnttaaiinnee(HT) Indepen-dant curator, Montréal,Canada. IIlliinnaa KKoorraalloo--vvaa(BG) Curator, Galeriefür ZeitgenössischeKunst, Leipzig, GermanyLLiivviiaa PPaallddii(HU) CuratorMucsarnok / Kunsthalle,Budapest, Hungary. NNuunnooSSaaccrraammeennttoo(MZ) PhD re -searcher, Visual Rese-arch Centre, Dundee, UK

1999/2000JJaannee BBhhooyyrroooo(UK) Co-founder of arts agencyKaavous-Bhoyroo, Cam-bridge, UK. SSoopphhiieeOO´BBrriieenn(AU) Indepen-dent writer and cura-tor, Sydney, Australia.FFlloorreennccee DDeerriieeuuxx(FR)Director of FRAC Cham-pagne-Ardenne, Reims,France. SSiimmoonnkkaa ddeeJJoonngg(NL) Journalist,filmmaker and curator,Hilversum, The Nether-lands. BBoorriiss KKrreemmeerr(LU)Freelance translatorand editor, London, UKMMoonnttssee BBaaddiiaa(ES) Artcritic and independentcurator, Barcelona,Spain

1998/1999LLoorreennzzoo BBeenneeddeettttii(IT)Director, De Vleeshal,Middelburg, The Nether-lands. AAnnjjaa DDoorrnn(DE)Director, KölnischerKunstverein, Köln, Ger-many.MMaacchhiikkoo HHaarraaddaa(JP) Curator, Akiyoshi-dai International ArtVillage, Shuho Town,Japan. RRoobb TTuuffnneellll(UK)Director, Ancient andModern, London, UK.SSuuzzaannnnee vvaann ddee VVeenn(NL)Independent curator andwriter, Amsterdam, TheNetherlands

1997/1998TToobbiiaass BBeerrggeerr(DE) ChiefCurator Nam June PaikCenter, Seoul, SouthKorea. LLuuccaa CCeerriizzzzaa(IT)Independent curator,Milan, Italy. TTaannjjaaEEllssttggeeeesstt(NL) Curatorat De Veenfabriek, Lei-den, The Netherlands.KKaarreenn JJoonneess(US) Inde-pendent curator andcritic, New York, USAYYuukkiiee KKaammiiyyaa(JP) ChiefCurator at HiroshimaCity Museum of Contem-

porary Art, Hiroshima,Japan. MMaarrttiijjnn VVeerrhhooee--vveenn(NL) Teacher & Cura-tor, Coordinator FineArts at KoninklijkeAcademie van BeeldendeKunst, Den Haag, TheNetherlands

1996/1997PPhhiilllliipp vvaann ddeenn BBoosssscchhee(BE) Director PMMK,Oostende, Belgium.CCllaauuddiinnee HHeellllwweegg(NL)Freelance art critic,Oostende, Belgium. RRiittaaKKeerrssttiinngg(DE) Director,Kunstverein für dieRheinlande und Westfalen,Düsseldorf, Germany.RRaaiimmuunnddaass MMaallaassaauusskkaass(LT) Curator, ArtistsSpace, New York, USACCoossiimmaa RRaaiinneerr(AT) Inde-pedant curator, Vienna,Austria. PPaauullaa TTooppppiillaa(FI) Project managerPro Arte Foundation,Helsinki, Finland

1995/1996AAnnnniiee FFlleettcchheerr(IE)Curator Van Abbe Museum,Eindhoven, The Nether -lands. NNiinnaa FFoollkkeerrss-- mmaa(NL) Independentcurator, Amsterdam, The Netherlands. CClliivveeKKeellllnneerr(ZA) Indepentcurator, Johannesburg,South Africa. KKaayy PPaall--lliisstteerr(UK) Independentcurator, London / Glas-gow, UK. AAddaamm SSzzyymmcc--zzyykk(PL) Director,Kunsthalle Basel,Basel, Switzerland

1994/1995EEllss vvaann ddeenn BBeerrgg(NL)Independent curator,Deventer, The Nether-lands. JJaann FFlloorriizzoooo--nnee(BE) Writer, editorand documentary filmma-ker, Brussels, BelgiumSSjjoouukkjjee vvaann ddeerr MMeeuulleenn(NL) PhD Candidate inModern Art and Archi-tecture at ColumbiaUniversity, NY, USA.ÅÅssaa NNaacckkiinngg(SE) Direc-tor, Lunds Konsthall,Lund, Sweden. PPiiaa VViieewwiinngg(FR) Indepen-dent curator, France.JJaann WWiinnkkeellmmaannnn(DE)Independant curator,Berlin, Germany

44

Bestuur/Staf/Medewerkers

Bestuur/Staf/Medewerkers

HOOFDSTUK 10.BESTUUR/STAF/MEDEWERKERS

Bestuur 2008:RRiicckk vvaann ddeerr PPllooeegg, voorzitterMMaaddeelleeiinnee ddee CCoocckk--BBuunniinngg, bestuurslidHHeennddrriikk DDrriieesssseenn, bestuurslidTTaattii FFrreeeekkee--SSuuwwaarrggaannddaa, penningmeesterFFlleeuurr GGiieebbeenn, secretarisJJooeepp vvaann LLiieesshhoouutt, bestuurslidSSuuzzaannnnee OOxxeennaaaarr, bestuurslid

Staf 2008:AAnnnn DDeemmeeeesstteerr, directeurSSaalliimmaa BBeellhhaajj, zakelijk leider (t/m augustus 2008)TToonnyy HHooffmmaann, productie tentoonstellings-coördinator vervanger vanSSaarraa CCaarreellss, productie tentoonstellings-coördinator (tm mei 2008)HHiisskkee ZZoommeerr, pers en publiciteitEEddnnaa vvaann DDuuyynn, publicatiesYYvvoonnnnee GGrrooootteennbbooeerr, receptieAAnnnnaa AAnnddeerrssssoonn, receptieDDaanniillaa CCaahheenn, coördinator Curatorial Pro-gramme (vanaf juli 2008), vervanger vanEEsstthheerr VVoosssseenn, coördinator CuratorialProgrammeGGeerrbbrraanndd KKoorreevvaaaarr, tekstschrijver

Adviseurs 2008AAeerrnnoouudd BBoouurrddrreezzPPaauull LLooooiijjmmaannssJJaann vvaann MMuuiisswwiinnkkeell

Freelance medewerkers 2008:NNeellll DDoonnkkeerrss, bibliotheek en archiefMMaarrcc OOoossttiinngg, opbouw en techniekPPaattrriicckk LLaannddssaaaatt, boekhouding (vanaf juli2008), vervanger vanWWiilllleemm ddee RRuuiijjtteerr, boekhoudingSSjjooeerrdd KKnniibbbbeelleerr, receptieGGeerrrriitt--JJaann HHuuiinniinnkk, receptieLLiissee vvaann ZZaaaalleenn, receptieFFlloooorr MMeeiijjeerrss, receptieEErriiccaa vvaann LLoooonn, receptie

Stagiaires 2008:LLiissee vvaann ZZaalleenn, stagiair Curatorial ProgrammeMMeelliinnaa KKaarraanniikkaa, stagiair archiefTTaattyyaannaa NNeepplliioouueevvaa, stagiair archiefLLaauurree--AAnnnnee TTiilllliieeuuxx, stagiair productieTTiimmootthhyy PPlleevviieerr, stagiair archiefVVaalleerriiee DDoobbbbee, stagiair Curatorial ProgrammeSSaammggaa NNgguuyyeenn, stagiair publiciteit

Vrijwilligers 2008:GGwwyynneetthh DDoollrroonn, vrijwilliger publiciteiten archiefSSiimmoonnee KKoorrvveerr, vrijwilliger conciergeCChhrriissttiinnaa KKuusstteerr, vrijwilliger receptieRRooggiieerr TTaammiinniiaauu, vrijwilliger archief &fotograaf

45

HOOFDSTUK11. DE APPEL IN DE MEDIAArtikelen:

aa..oo.. Bij ddee AAppppeell isalles nog nat, Inter-view met jonkheer JanSix, Uitkrant Amster-dam, 29/02/08aa..oo.. Dubbele winst voorChristophe Van Gerreweyin de Prijs voor de Jon-ge Kunstkritiek, DeWitte Raaf, nov.dec.(nr. 136), 2008, p.3aa..oo.. Master Humphrey’sClock op Hoge Weide, DeBrug Utrecht, 02/05/08a.o. Master Humphrey’sClock is een bijzondereexpositie,VAR, 29/04/08aa..oo.. Leidsche Rijn evenop internationalekunstkaart, BrabantsDagblad, 14/05/08aa..oo.. Project rond ‘col-lectie’ in FRAC Nord-Pas de Calais, <H>ART,08/05/08AArrcchheerr, M. Marc CamilleChaimowicz, Art Forummei/May 2008, p. 195BBaakkkkeerr, B. Dubbelrolvan de mecenas, DeGelderlander, 18/03/08(dezelfde column ver-scheen ook in De Stem,Brabants Dagblad, DeStentor, PCZ)BBaakkkkeerr, P. Olivier Fou-lon verklaart eigenwerk, Website Metropo-lis M, 31/10/2008BBaarrnnaass, M. Guerrilla,NRC Handelsblad,06/06/08BBeerrkkhhoouutt, K. Kunst-markt. Hoe beleg jegeld in artistiekebroedplaats. Economievan rafelranden, NRCHandelsblad, 02/05/08BBoonnnniinn, A. Marc CamilleChaimowicz, Revue d’artContemporain, autumn2008, p. 34-35BBooooggaaaarrdd, O. van den,De kritiek moet kri-tisch bekeken worden,Knack, 14/05/2008BBooooggaaaarrdd, O. van den,Schrijf eens een goedstuk!, NRC-Handels-blad, Cultureel Supple-ment, 16/05/2008BBoorrgg, L. ter, De bestebeeldende kunst van2008 (The RomanticDamage Show), NRC Han-delsblad & NRC Next,31/12/2008

BBoorrgg, L. ter, De alles-vernietigende drift vande romantiek in dekunst, NRC Handelsblad,10/03/08BBoorrgg, L. ter, Emotiesuit keihard spaanplaatgesneden. Romantischedriften verbeeld inkunst, NRC Next,10/03/08BBoorrgg, L. ter, To BurnOneself with Oneself,NRC Handelsblad Cultu-reel Supplement,07/03/08BBrrooeekk, M. van den, De performance is eencontinu rebellerendepuber, Interview metAnn Demeester, De Thea-termaker dec.2008-jan.’09BBrroonnwwaasssseerr, S. Schei-ding der geesten (ana-lyse hedendaagse schil-derkunst), Volkskrant,14/02/08BBrroonnwwaasssseerr, S. Goedgevoel voor ensceneringbij eigenzinnige Chai-mowicz, Volkskrant,16/08/2008CCoommmmaannddeeuurr, I. Georga-niseerde vrijgevig-heid, De Kunstmecenasnieuwe stijl MetropolisM (nr.3) 2008, p.58-65DDeemmeeeesstteerr, A. Kort doorde bocht -een column,HTV De Ijsberg, nov-dec., 2008DDiijjkksstteerrhhuuiiss, E. Nooitkopen met het hoofd,Het Financieele Dag-blad, 01/03/08 DDiijjkksstteerrhhuuiiss, E. Versbloed voor de musea,Interview met AnnDemeesterMuseum als interpreta-tiemachine, Het Finan-cieele Dagblad, FD per-soonlijk, 07/06/08EEiisssseess, K. Alien Pala-ce: An Interruption byOtto Karvonen, Time OutMagazine Amsterdam,januari 2009, p. 57FFooxx, D. Case Study:‘...In the CherishedCompany of Others...’by Marc Camille Chaimo-wicz, Frieze, oktober2008, p. 274-277GGeerrrreewweeyy, C. van, Detoekomst is die berg,NRC-Handelsblad, Cul-tureel Supplement,10/10/2008GGiibblliinn, T., Best GroupShows, Frieze, JanuaryFebruary (nr. 120) 2009KKeeiijjeerr, K. De Appel kanverhuizen, Het Parool,17/09/2008KKeeiijjeerr, K. De Appel

staat op straat, HetParool, 16/12/2008KKeeiijjeerr, K. De romantiekis terug en kent velevormen, Het Parool,13/03/08KKlleeiijjnn, K. Zolang dehofhouding knikt, DeGroene Amsterdammer17/10/2008KKlloooosstteerr, M. Feminismeis meer dan emancipatie,Interview met Ann De -meester, Gynaika Maga-zine, dec.2007-jan.’08KKoorrvveerr, S. Art/Stage:Immovably Centred,Amsterdam Weekly, 29mei-4 juni 2008, p.8KKrrooeeff, S. van der, MarcCamille Chaimowicz. Eenzelfportret in 100 delen,Website Metropolis M,20/08/2008 KKuunnssttrreeddaaccttiiee, Mondri-aan Stichting wil 5 mlneuro erbij, NRC Handels -blad 13/03/08LLeeiijj, M. Marc CamilleChaimowicz, Kunstbeeld,31/08/2008, p.14LLiinnddeenn, R. van der, Spe-ro strikes again, Beel-den, nr.43, 2008, p.24LLiinnddeenn, R. van der,Vrouw in verzet, Opzij,juni 2008, p. 83MMiikk, Edzard Arnoud Hol-leman laat de kunste-naar uit elkaar vallen,NRC Handelsblad, Cult.Supplement, 13/06/08RRuuyytteerrss, D. Een bokaalvol zuur. De Prijs voorde Jonge Kunstkritiek,website Metropolis M13/10/2008RRuuyytteerrss, D. Renzo ofGuy. Het ware gezichtvan Afrika, MetropolisM (nr.3) 2008SSaarrddoo, D. The enchantedwanderer, Centro deArtes Visuais, 15maart-8 juni 2008SScchhoooonneennbboooomm, M.Betrokkenheid heeftniet met veel geld temaken, Volkskrant,13/03/08SSiillvvaa PPeerreeiirraa, A. Hetgrote gemis/Acerca daMaravilhosa Ausência naObra de Michael Borre-mans, Centro de ArtesVisuais, 15 maart-8juni 2008SSmmeettss, S. Museumkunstverplaatst naar Vinex-wijk, NRC Handelsblad,27/05/08 SSmmeettss, S. Vinex: proef-tuin. Een afstudeerpro-ject in het UtrechtseLeidsche Rijn moet devinexwijk identiteit

geven, NRC Next,29/05/08SSookkoolloovvaa, K. Aliens inLeidsche Rijn, a firsthand experience insecond hand art,www.mediamatic.netSSiijjbbeerrddeenn, C. Weinigschade in ddee AAppppeell,Tubelight, april 2008TTuuiijjnn, E. van IIff II CCaann’’ttDDaannccee,, EEddiittiiee IIIIII MMaass--kkeerraaddee,, Metropolis M,(nr. 6), 2008, p.83VVaaiillllaanntt, A. Het retro-spectief heruitgevonden,Metropolis M (nr. 6)dec/jan2008/9, p.64-69VVeesstteerrss, C. Paul Sietse-ma, ddee AAppppeell,Flash Art(reviews), jul–sept.2008, p.254VVooss, A. Voor de kunst.Met behoud van vermogen,FD Geld, 16/08/08, p.10VVuueeggeenn, C. Michaël Bor-remans, Kunstbeeld,31/05/05, p.39VVuussssee, P. van Expositieover het ervaren vanruimte in LeidscheRijn, AD/UtrechtsNieuwsbladWWeesssseelliinngg, J. Genoeggefulmineerd, NRC Han-delsblad, 09/05/08WWeesssseelliinngg, J. Ontzagvoor het woord, AMCMagazine, 30/06/08WWeesssseelliinngg, J. Criticimaken de kunst af, NRC-Handelsblad, CultureelSupplement, 16/05/2008Radio:

Radio Ping Pong, eenprogramma over kunst,cultuur en wetenschap,Ann Demeester spreektover “Spero Speaks” en“Three Films”,17/04/08, 10.30u.“De Prijs Voor de JongeKunstkritiek”, in DeAvonden,VPRO 8/10/2008“If I Can’t Dance, IDon’t Want To Be Part ofYour Revolution”,Amsterdam FM Radio,Kunst en Cultuur in DeOpenbare BibliotheekAmsterdam, 23/10/08TV:

Renzo Martens in DeKunst, NPS, 16/03/08Extra:

Rondetafelgesprek DeepScreen-Art in DigitalCulture, Theatrum Anat-omicum, Waag Society,28/05/08“L’usine op zondag”,het Veem Theater, AnnDemeester over perfor-mances in de actuelebeeldende kunst,18/05/08

46de Appel in the media de Appel in the media

COLOFON ddee AAppppeell arts centre, AmsterdamJaarverslag 2008

Redactie:Edna van DuynAnn DemeesterGerbrand Korevaar Hiske ZomerAss.: Marian Cousijn

Ontwerp:Will Holder

Fotografie:Cassander Eeftinck Schattenkerk, Sal Kroonenberg, Rogier Taminiau

Oplage: 400 exemplaren (150 NL, 250 ENG)

Druk:Spindulys, Kaunas, Lithuania

Postadres 2009:ddee AAppppeell officePostbus 107641001 ET Amsterdam

t +31(0) 20 6255651f +31(0) 20 6225215e info@deappel.nl (algemeen)e bookshop@deappel.nl (boekbestellingen)

www.deappel.nl

Uitsluitend op afspraak:bezoekadres vanaf 23 maart 2009

ddee AAppppeell OfficeDamrak 70Amsterdam

ColofonColofon

ColofonColofon 47

de Appel arts centrede Appel arts centre

de Appel arts centre de Appel arts centre

AAAA

Jaarverslag 2008