mitoza i mejoza
DESCRIPTION
Mitoza i mejoza. mgr Ilona Marciniak. Mitoza. Zachodzi w komórkach somatycznych, Obejmuje jeden podział, Powstają 2 komórki potomne, Liczba chromosomów po podziale jest taka sama jak wyjściowa. Cykl komórkowy. Interfaza. Kariokineza. Cytokineza. G2. G1. S. Cykl komórkowy. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Mitoza i mejoza
mgr Ilona Marciniak
Mitoza
• Zachodzi w komórkach somatycznych,
• Obejmuje jeden podział,
• Powstają 2 komórki potomne,
• Liczba chromosomów po podziale jest taka
sama jak wyjściowa.
Cykl komórkowy
Interfaza Kariokineza Cytokineza
G1 SG2
Cykl komórkowy
• to okres trwający od momentu powstania komórki
do końca podziału tej komórki na komórki potomne
• Faza G1- wzmożona synteza białek budulcowych i enzymatycznych, synteza RNA (faza wzrostu komórki).
• Faza G0- komórka zostaje wyłączona z cyklu komórkowego, różnicuje się na komórki specjalistyczne.
• Faza S- replikacja DNA (w jądrze komórkowym) i synteza histonów (w cytoplazmie)- podwojenie chromosomów (które pozostają niewidoczne).
• Faza G2- synteza białek potrzebnych do budowy wrzeciona kariokinetycznego, przygotowanie do podziału.
Przebieg mitozy
• Profaza
• Metafaza
• Anafaza
• Telofaza
• Profaza- spiralizacja i kondensacja nici
chromatynowych prowadzi do wyodrębnienia się
chromosomów, z których każdy składa się z dwóch
chromatyd połączonych centromerem. Pod koniec
profazy znikają: jąderko i otoczka jądrowa. Zaczynają
się organizować mikrotubule wrzeciona
podziałowego.
• Metafaza- chromosomy układają się centromerami
w płaszczyźnie równikowej komórki wrzeciona
kariokinetycznego
• Anafaza- następuje podział centromerów, nici
wrzeciona skręcają się i chromosomy potomne
wędrują do przeciwległych biegunów komórki (jako
chromosomy potomne).
• Telofaza- Oba zespoły chromosomów potomnych zostają otoczone otoczką jądrową, chromosomy ulegają dekondensacji, tworząc nici chromatynowe, pojawia się jąderko. Następuje cytokineza.
Mejoza
• Podział zachodzi w komórkach macierzystych gamet
(u zwierząt) i zarodników (u roślin),
• Obejmuje dwa cykle podziałowe,
• Z jednej komórki macierzystej powstają cztery
komórki potomne,
• Komórki potomne mają zredukowaną liczbę
chromosomów o połowę (z 2n do n).
• Profaza I (leptoten, zygoten, pachyten, diploten, diakineza)
• Metafaza I
• Anafaza I
• Telofaza I
• Profaza II
• Metafaza II
• Anafaza II
• Telofaza II
Profaza I• Leptoten- chromosomy wyodrębniają się jako długie
cienkie nici,• Zygoten- łączenie chromosomów homologicznych
(tworzą się biwalenty, albo tetrady chromatyd),• Pachyten Zachodzi zjawisko crossing-over,• Diploten- następuje skracanie i częściowe
rozdzielanie się chromosomów, widoczne są chiazmy.• Diakineza- skrócenie i zgrubienie chromosomów w
biwalentach, zanika otoczka jądrowa i jąderko. Tworzy się wrzeciono podziałowe.
Metafaza I
• Ostateczne formuje się wrzeciono podziałowe,
biwalenty układają się w płaszczyźnie równikowej
komórki.
• Włókienka wrzeciona kariokinetycznego łączą się z
centromerami.
Anafaza I
• Skracanie się wrzeciona podziałowego
powodje rozejście się chromosomów
homologicznych do naprzeciwległych
biegunów komórki.
Telofaza I
• Zanika wrzeciono podziałowe,
• Chromosomy na przeciwległych biegunach
zostają otoczone otoczką jądrową,
• Chromosomy ulegają częściowej despiralizacji
• Następuje cytokineza.
Profaza II
• Chromosomy ulegają kondensacji• Zanika otoczka jądrowa
Metafaza II
• Organizuje się wrzeciono podzialowe (zwykle
prostopadle do pierwszego podziału),
• Chromosomy z wyodrębnionymi
chromatydami układają się w płaszczyźnie
równikowej wrzeciona podziałowego.
Anafaza II
• Podział centromerów.
• Nici wrzeciona skracają się i chromatydy jako
chromosomy potomne wędrują do
przciwległych biegunów komórki.
Telofaza II
• Wokół czterech grup chromosomów
odtwarzają się otoczki jądrowe,
• Powstają jąderka,
• Chromosomy ulegają despiralizacji.
Zadanie domowe
• Podaj znaczenie procesu crossing-over• Skonstruuj tabelę, w której porównasz mitozę i
mejozę.
KONIEC