x'JrswA, L-KoNeILtU VATIKAN rr GITALL-KNrS'A? (1)l / r f d iQa' ghedna f i l - f iarga ta '

A,r,ou"hAri, f'ghrtuq it-s6 senamill-bidu tal-Koniilju Vatikan It r 1962

- 19 6 7 ), fix-xhur Ii Qejjin se naghtu taghrif qasir dwardin il-grajja - kif affettwat il-Knisja u x'aFtna ngawduminnha illum stess.

Hekk.kif kien se j ibdo l-mil lennju l-gdid,il-Popo Gwonni Powlu II qol hekk: "lnhossnifid-dover oktor minn qott qobel li nhores lejnil-Koncilju bhala grazzio moghti jo lill-Knisjafis-seklu ghoxrin: f ih insibu boxxlo zguro l itindikolno t-triq f'don is-seklu li se nibdew" (NovoMillenio lneunle, n. 57).

Gholhekk, id-dokument i I i horgu mi l l -,Koncilju ghondno nhorsu lejhom bholo boxxloli fi zminijietno joghtu direzzjoni lill-Knisjo hiiou toqdef lejn il-fond. Din ghandno b2onnhokemm f'nofs il-moltempoti kif ukoll meto l-mewgjkunu kolmi u sereni sobiex i l-Knisfo tosalfid-destinazzjoni ohhoriio taghho. Is-snin toi-Koncil ju kienu mimli jin eccitoment u en tu2jaimufeln mot-3000 Isqof imseihjin il-padri Konciljaritoht it-tmexxijo tos-Successur to' Pietru, hollewlilhom infushom jiddawlu mill-Ispirtu s-Sontu- il-mutur ewlieni tol-Konciliu. Grojja bhol dinhijo rori fl-istorto tol-Knisjo. Wiehed seto' imissb'idejh u jhoss tossew l-universolitq' tol-Knisiof'mument hekk importonti f l- istorja taghho.Motul l-istorjo kien hemm diversi Koncilji qabelVotikon II. Dawn l-assemblej ekkle2ioli kbor,normolment kienu jisseihu biex iiddefinixxuxl elementi fundomentoli tol-fidi. Ho nsemmuhawn uhud minnhom:(o) I l-Kondil iu to' Niceo li sor f '325 biex

jehodho kontro l -erezi io to l -Ar ioni unijoffermo b'mod eor id-divinito' tol-lbenil-wahdieni tol-Missier;

(b) Il-Kondiliu ta' Efesu li fl-431 iddefinixxol i lMor i jo bholo Omm AIIo;

(c) I l-Konditiu ta' Koldedonio l i f l-451offermo l-Persuno to' Kristu b'2ewo noturi- cuvrno u clrK umOno;

(d) Il-Kondiliuto' Trentu fl-1545 iccaro puntiessenzioli gholl-fidi Kottoliko quddiem ir-riformo Protestonto. Dol-Konciliu ho mot-18-il seno biex intemm minhabbo diversidiffikultojiet;

(e) Il-Kondiliu Votikon I imsejioh fl-1869 u liminhobbo l-okkupozzjoni to' Ruma fl -1 870kellu iieqof. Dal-Koncilju lohoq ipproducobiss 2ew$ dokumenti dwor ir-rivelazzionrto'Allo, ir-relo.zzjoni bejn il-fidi u r-roQuniu I-Primot u l-infollibilto' tol-Popo.

Gholiex?

fekk inhorsu le jn i l -Konci l ju Vot ikon I Inintebhu Ii f'dok i2-Lmien, mo kienx hemm xrere2iji partikulori tal-fidi li kien mehtieg li iigukkoreguti jew ikkundonnoti; Ionqos mo kienhemm xi kwestjonijiet to' duttrina jew dixxiplinax'jispiego. Ghalhekk, nistghu niftrmu l-istaghQibtol-grupp Zghir tol-Kordinoli miQburin fl-Awlokopitulari tol-monosteru Benedittin tol-BoZilikoto'Son Poolo fuori Ie Muro f'Rumo, meto l-ponqGwanni XXIII habbor is-sinodu Dloceson gholl-belt to'Rumo u Koncilju Ekumeniku gholl-Knisjouniversoli.

L-ewwel mistoqsijo ii soret hekk kif bdew rt-theijiiiet ghol din il-groiijo kbiro (li hodu mqdwor3 snin), kienet minn feln se jibdew u x'tip to,hidma kellho ssir. Fil-ftuh tol-Konciliu, fil-11 to,Ottubru 1.962, Cwanni XXIII stqorr Ii billi d-din1okienet qeghdo tinbidel b'mod mghoQgel, il-fidikellho tosol ghond il-bniedem tollum b'mod"im$edded" u b'monjero oktor perswa,2rva.F'din il-hidma i4da, il-Knislo kellho Llommblamitliefes il-kontenut tol-fidi minghoir mo tnoqqosxejn minnu iewtaghmel xi kompromessi mieghu.Il-Popa xtoq ii l-Knsilo tirrifletti fuq il-fidi toghhokif ukoll fuq il-verito' li tmexxiho.

Izdo din ir-rif lessjoni serjo u fl- istess hinprofondo fuq il-fldi, kellho tfossal progromm gdidfdik li hi relozzioni bejn il-Knisjo u l-ero moderno;bein il-kristjane2mu u ierti elementi tol-hsiebmodern. I l-Knisja, don kellho toghmlu mhuxbilli ssir konformi mod-dinlo li kienet qed ittendili titbieghed minn Allo, immo billi tippre2entolhol-VonQelu fil-kobor u s-sbuhijo tieghu.

MIN-NIEQA