meslek hastaliklarinin nedenlerİ

MESLEK HASTALIKLARININ

NEDENLERİDoç. Dr. Mine Esin OCAKTAN

2

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU 6331 Neden çıkarıldı?

Neler Getirdi?

Kamu Kurumları açısından 6331?

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Tüm çalışanlara ve tüm işyerlerine sağlık ve güvenlik

hizmeti Önleyici yaklaşım öncelikli İşyerleri tehlike durumlarına göre sınıflandırılıyor Küçük işletmelere devlet desteği (1-9 çalışan) Risk değerlendirmesi Sağlık Gözetimi Eğitim Acil durum planlaması ve yangınla mücadele ve ilk

yardım organizasyonu hazırlıkları İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi

3 3

ÇALIŞAN YÜKÜMLÜLÜKLERİ Eğitim ve talimatlar doğrultusunda, diğer çalışanların sağlık ve

güvenliklerini tehlikeye düşürmemek İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç vb. kurallara uygun şekilde

kullanmak, Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak, Tehlike ile karşılaştıklarında, işverene veya çalışan temsilcisine

derhal haber vermek, Noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren

ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak. Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için

işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak

4 4

İŞVEREN YÜKÜMLÜLÜKLERİ Çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamak Risklerden korunma İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi Sağlık gözetimi Çalışanların bilgilendirilmesi Çalışanların eğitimi Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının

sağlanması

5 5

6

İŞ SAĞLIĞINDA TARAFLAR

DEVLET

ÇALIŞMA YAŞAMI

İŞÇİ

İŞVEREN

7

İŞ SAĞLIĞINA SİSTEM YAKLAŞIMI

ÇALIŞMA

YAŞAMI

İşçi-Devlet-İşveren

Siyasal-Toplumsal-Ekonomik Sistem

Hukuk-Ekolojik-Sağlık-Kültür Sistemi

SAĞLIK

8

ÇALIŞMA YAŞAMI VE SAĞLIK İLİŞKİSİ

Çalışma

koşulları

Çalışma İlişkileri

Çalışma Ortamı

Bireysel Özellikler

Toplumsal

Özellikler

Yaşanan Çevre

SAĞLIK

9

İŞ SAĞLIĞININ KAPSAMI Çalışan sağlığı İşyeri çevresi ve işin çevresel etkileri İş hijyeni İş güvenliği Ergonomi Tüketici/ürün sağlığı-Hizmet Kalitesi İş hukuku Eğitim Ekonomi Toplumsal etmenler

10

İŞ SAĞLIĞININ ÖNEMİ Toplumun büyük bölümünü oluşturan 15-65 yaş grubu ekonomik olarak

aktif nüfus olarak adlandırılır. Çalışma hayatında bazı gruplar risk altındadır ve özel olarak korunmaları

gerekir. Bazı mesleklerde sağlık riskleri (maden işleri, inşaat, taşımacılık, tarım,

sağlık vb.) daha fazladır. Endüstri kuruluşları bir yandan ekonomik gelişme sağlar, bir yandan

atıkların çevreye olumsuz etkileri yer alır. Endüstriyel kazalar da hem işyerinde çalışan, hem de çevresinde yaşayan, çok geniş kitleleri etkileyebilen zararlara neden olabilir.

İş sağlığı ülkelerin sosyal ve ekonomik gelişme sürecinde anahtar öğedir ve giderek daha çok önem kazanmaktadır.

Günümüzde bilim, teknoloji ve sanayileşmeyle koşut gitmeyen iş sağlığı uygulamalarının önemi daha da artmaktadır. Üretim sürecinin karmaşıklaşması, yarı zamanlı çalışma, geçici çalışma, iş güvencesizliği, yabancı işçilerin uyum güçlüğü, üretim temposunun artması gibi nedenlerle iş sağlığı ve güvenliği, dolayısıyla toplum sağlığı daha çok tehdit altındadır.

11

KAPSAM GENİŞ AMA…

Öznemiz /odak noktamız ÇALIŞAN

Sloganımız Önce İNSAN

12

ÇALIŞANLARIN SAĞLIK SORUNLARI• Genel hastalıklar

– Enfeksiyonlar, hipertansiyon, diyabet, kalp hastalığı , …

• İşle ilişkili hastalıklar • Meslek hastalıkları “işe özgü”

– Sayıca en az olan– İşe özgü, nedeni işyerine bağlı– Önlemek olanaklı ve GEREKLİ

13

ÇALIŞAN SAĞLIĞI GÖSTERGELERİ İş kazaları Meslek Hastalıkları İşe devamsızlık

14

MESLEK HASTALIĞI Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya

çıkan hastalık

5510 sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 14. maddesinde ise “sigortalının çalıştığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple ya da işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza halleridir” olarak tanımlanmaktadır. Silikoz, kurşun zehirlenmesi, asbestoz örnek verilebilir

15

MESLEK HASTALIĞI KAVRAMI

• İşin yürütümü sırasında• İşyeri ortamında bulunan bir nedenle • Tekrarlayan maruziyet sonucunda• Belirli mesleklere özgü (yalnızca o

meslekte çalışanlara özgü) hastalıklar• Nedensel ilişki söz konusudur

16

MESLEK HASTALIKLARININ ÖZELLİKLERİ

Kendine özgü bir klinik tablo İyi belirlenmiş hastalık etkeni Hastalık etkeni veya ara ürününün (metabolitinin)

biyolojik ortamda bulunuşu Hastalığın deneysel olarak oluşturulabilmesi Hastalığın atak hızının (ortaya çıkma boyutunun

/insidansının) o meslekte çalışanlarda yüksek olması

Uzun (belirsiz) latent dönem Yavaş ilerleme Genellikle tedavi edilemez Önlenebilir

17

YÜKÜMLÜLÜK VE MARUZİYET SÜRESİ Sağlığa zararlı etken, meslek hastalığı kapsamına giren

hastalık nedeni oluyorsa, meslek hastalıkları listesinde sınıflandırılmış olarak yükümlülük ve maruziyet süreleri ile verilmektedir.

Yükümlülük Süresi: Sigortalının meslek hastalığına neden olan işinden ayrıldığı tarih ile, meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçecek en uzun süredir

Maruziyet Süresi: Zararlı etkinin başlamasıyla meslek hastalığı belirtilerinin ortaya çıkması için geçmesi kabul edilen en kısa süredir.

Listede bulunmayan hastalık, yükümlülük süresi ile ilgili yasaya uymayan süreler konuları SGK Yüksek Sağlık Kurulu tarafından değerlendirilmektedir

18

BİLDİRİLEN

BİLDİRİLMEYEN

Tanı konulan

Tıbbi bakım var, tanı yok

Bulgu var, Tıbbi bakım yok

Etkilenim var, bulgu yok

MESLEK HASTALIKLARI

19

İŞLE İLGİLİ HASTALIK Daha kapsamlı bir tanım olup Dünya Sağlık

Örgütü’nün tanımına göre

“yalnızca bilinen ya da kabul edilen meslek hastalıkları değil, fakat oluşmasında ve gelişmesinde çalışma ortam ve biçiminin diğer sebepler arasında önemli bir etmen olduğu hastalıklardır”.

Amfizem, kas iskelet sistemi sorunları, astım bu gruba örnek verilebilir

20

Yapılan işle nedensel bir ilişki var(Meslekle ilişkili hastalıklar)

Yapılan işle nedensel bir ilişki yok fakat

Hastalık işlevsel kapasitesini kısıtlayabiliyor

Ya da

Yapılan iş belirtileri kötüleştirebiliyor

Meslek hastalıkları

Yapılan iş hastalığın birincil nedenidir

Atfedilen fraksiyon >%50’dir

Yasal boyutu vardır

Sosyal bir sözleşme gerektirir

İşle kısmen ilişkili hastalıklar

Yapılan iş hastalığın kısmen nedenidir

Atfedilen fraksiyon <%50’dir

İş ve hastalık arasındaki bağlantılar

21

sigara

hiperkolesterolomi

yüksek kan basıncı

şişmanlık

Koroner Kalp Hastalığı,

Astımformaldehid arsenik

karbondisülfür

ÇALIŞMA(ASBESTOS)

ASBESTOZİS

Hastalığın oluşumunu gelişimini hızlandırıcı, kolaylaştırıcı etki

Doğrudan nedensel etki

Meslek Hastalığı

İşe bağlı hastalıklar

22

Meslek hastalıklarında klinik ve laboratuvar

incelemeler ve iş öyküsü ile ilişkilendirilmesi

sonucunda ‘Tıbbi Tanı’ konulur. Tıbbi tanının Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)

tarafından onaylanması durumunda ‘Yasal Tanı’ söz

konusudur.

Hastalığın nedeni olan etmenin işyerinde olduğu

gösterilmelidir. Hastanın dosyasındaki bilgiler

Sosyal Güvenlik Kurumu’na gönderilir ve Sosyal

Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu tarafından

incelenerek karara bağlanır.

MESLEK HASTALIĞI TANISI KONULMASI

23

MESLEK HASTALIĞI TANISI KONULMASI Meslek hastalığı ile ilgili tanı alabilmek için SGK İl

Müdürlüğüne bireysel başvuruda bulunup, yetkili bir hastaneye (meslek hastalıkları hastanesine) sevk iste

Tanı aldıktan sonra bu tanı ile işverene git, SGK’ya başvurmasını iste

İşveren bildirim yapacak İşyeri teftişleri, analizler vs ile bir dosya tamamlama

süreci Dosya SGK Yüksek Sağlık Kurulu’na gidiyor, dosya

onaylanırsa bir işgöremezlik oranı belirleniyor Oran yüzde10’u geçerse iş göremezlik ödeneği

tahsis ediliyor ve meslek hastalığı kesinleşmiş oluyor.

24

MESLEK HASTALIĞI TANISI KONULMASI 1.Çalışanın daha önceki muayene bulguları gözden

geçirilmeli

2.Hastanın ve hastalığın öyküsü alınmalı, yaptığı işle ilgisinin olup olmadığına ilişkin bilgi toplanmalıdır

3.Tıbbi muayene bulguları bu bilgiler ışığında tekrar değerlendirilmeli

4.Meslek hastalığı kuşkusu devam ediyorsa çalışanın vücudunda ve işyerinde şüphelenilen madde analizi yapılarak kesin tanıya gidilmelidir,

25

Meslek hastalığı tanısı koymada karşılaşılan

güçlüklerden biri de sanayide kullanılan allerjik ve

toksik maddelerin çoğu kez karışım halinde oluşu ve

değişik ticari adlarla kullanılmasıdır. Bu yüzden

kuşkulanılan maddenin araştırılmasında titiz

olunmalıdır

Çalışanın daha önceki benzer şikayetlerinden sonra

işyerinde aynı birimde çalışırken şikayetlerinin

artması meslek hastalığı kuşkusunu artırır.

MESLEK HASTALIĞI TANISI KONULMASI

26

MESLEK HASTALIKLARI SINIFLAMASI

a) Hastalığın geliştiği doku, organ ya da sisteme göre sınıflama: Deri hastalıkları (temas-kontakt dermatitleri), Akciğer hastalıkları (pnömokonyoz, bissinoz, silikozis, vb.), Hematopoetik (kan) sistem hastalıkları (anemi, lösemi,sarılık), Dolaşım sistemi hastalıkları (hipertansiyon, varis, vb.), Sinir ve ruh hastalıkları, Enfeksiyon hastalıkları (şarbon, weil, bruselloz, hepatit, vb.), gibi

diğer

sistem ve organlar içinde ayrı ayrı yapılabilir. Ancak bir etkenin

birden çok

organ ya da dokuyu tutması (hasta etmesi) (örneğin gürültünün

işitme

ve ruhsal durumu etkilemesi gibi) bu tür sınıflamanın kullanışlı

olmadığı

sonucunu getirmiştir.

27

MESLEK HASTALIKLARI SINIFLAMASIb-Meslek hastalığı nedeni risk etmenlerine göre sınıflama:1-Fiziksel risk etmenleri 2-Kimyasal risk etmenleri 3-Biyolojik risk etmenleri4-Tozlar5-Ergonomik risk etmenleri

28

1-FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ

Gürültü, Titreşim, Aydınlanma, Isı, Nem, Radyasyon, Basınç Fiziksel şiddet de bu grupta düşünülebilir

29

GÜRÜLTÜ Pek çok işyerinde en sık rastlanan risk

etmenidir. Dokuma, metal işleri, ağaç işleri, kağıt,

matbaa Ses basınç düzeyi anlık ya da zaman ağırlıklı

ortalama ölçümü Ortamda ve kişinin maruziyetinin ölçümü Gürültü Kontrol Yönetmeliğinde sınır değer 85

desibeldir Kalıcı işitme kaybı en önemli sağlık

sonucudur

30

TERMAL KOŞULLAR Çalışma ortamlarında daha çok yüksek

sıcaklık söz konusudur. Ortam sıcaklığı Nem Hava akım hızı Radyan ısı ölçülmelidir.

Sıcaklık artışı durumunda ısı krampı, ısı yorgunluğu,

sıcak çarpması; sıcaklık düşüşü durumunda üşüme, el

becerilerinde bozulma, donma meydana gelebilir.

31

RADYASYONİyonlaştırıcı radyasyonİyonlaştırıcı olmayan radyasyon

Kızılötesi ışınlar ile katarakt, erkekte fertilite bozuklukları

Ultraviyole radyasyon ile deri ve gözde irritasyon, deride yanık

Radyo dalgaları ile beyin, tümörü, lösemi, lenfoma kesinleştirilememiş etki

İyonizan radyasyon ile eşikli (nonstokastik) ve eşiksiz (stokastik) etkiler

32

2-KİMYASAL RİSK ETMENLERİ Ağır metaller, Solventler, Zehirli ve irritan gazlar, Asit ve alkaliler, Pestisitler, Plastik maddeler,

33

METALLER Kurşun Civa Nikel Krom Arsenik

34

GAZLAR Karbonmonoksit Hidrojen Sülfür Azot oksitler

35

PESTİSİDLER 1500’e yakın türü vardır. %70’i organik fosforlu maddelerdir. Zehirlenmeye neden olur.

36

SOLVENTLER Çözücü amaçla sanayide sık kullanılır. Benzen, toluen, ksilen, benzin, aseton, eter,

ksilen, hekzan, stiren Akut belirtiler ve kronik etkilenmeye bağlı

çeşitli hastalıklar ortaya çıkabilir.

37

3-TOZLAR İnert Toksik Allerjik Fibrojenik Kanserojen

İnorganik Organik

39

4-BİYOLOJİK RİSK ETMENLERİ Brusella, Şarbon, Veba, Tularemi, KKKA Tüberküloz Parazit hastalıkları vb.

40

MİKROORGANİZMALAR Bakteri, virus, mantar, parazit etkenli olup,

enfeksiyon hastalıkları, zoonotik enfeksiyonlar, enfestasyonlar, allerjik, toksik, malign hastalıklar

41

MAKROORGANİZMALAR Hayvanlardan gelen saldırı Köpek, kedi, sürüngen, kuş, balık, böcek Travma, ısırılma, alerji, gıda olarak tüketilme

sırasında

42

BİTKİLER Alerji, Zehirlenme Kronik sağlık etkileri

43

5-ERGONOMİK RİSK ETMENLERİ Uzun çalışma süreleri, Hızlı iş, Yorgunluk, Monoton iş, Duruş bozuklukları, Ağır yük taşıma ve kaldırma Zorlayıcı iş akışı Ergonomik olmayan alet , eşya, araç, makine

ve süreçler

45

PSİKOSOSYAL RİSK ETMENLERİ Psikososyal etmenler de çeşitli hastalıklar, kazalanma, işe devamsızlık, üretim kalitesi, hizmet kalitesi yönünden önemlidir. İş güvencesizliği, Gelecek kaygısı, İş stresi Şiddet İşyeri şiddeti Yükselme hedefi olmaması

46

MESLEK HASTALIKLARI SINIFLAMASI c)ILO tarafından yapılan sınıflama

1-İşin yürütümü sırasında karşılaşılan etkenlerle (Kimyasal, Fiziksel, Biyolojik alt başlıkları ile)

2-Hedef Organlar (Solunum, Deri, Kas-iskelet, Ruhsal ve Davranışsal alt başlıkları ile)

3-Mesleksel Kanserler

4-Diğer hastalıklar

47

MESLEK HASTALIKLARI SINIFLAMASI d)Türkiye’de kullanılan sınıflama

(Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, 2008)

A-Kimyasal maddelerle oluşan meslek hastalıkları

B-Mesleksel cilt hastalıkları C-Pnömokonyozlar ve diğer mesleksel solunum sistemi hastalıkları D-Mesleksel bulaşıcı hastalıklarE-Fizik etkenlerle meydana gelen meslek hastalıkları

48

TÜRKİYE’DE UYGULANAN MESLEK HASTALIKLARI SINIFLAMASI

A Grubu: Kimyasal Maddelerle Oluşan Meslek

Hastalıkları: Arsenik Cıva Organik fosfor Krom Nikel Kurşun Solventler Amonyak Aldehitler…

50


B Grubu: Deri Hastalıkları: Deri kanserleri Kanserleşmeyen deri hastalıkları

51


C Grubu: Pnömokonyoz ve Diğer Mesleki

Solunum Sistemi Hastalıkları: Silikoz Bissinoz Asbestoz Bronşial astım Silikotüberküloz K.İ.P. (kömür işçisi pnömokonyozu) Sideroz

52


D Grubu: Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar: Viral hepatit Salmonella infeksiyonları Şarbon Kuduz Amibiasis Malaria Bruselloz

54


E Grubu: Fizik Etkenlerle Olan Meslek

Hastalıkları: Gürültü İyonlaştırıcı radyasyon Basınç İyonlaştırıcı olmayan radyasyon Vibrasyon Termal (soğuk-sıcak)

55

Türkiye’de meslek hastalıkları konusu sorunlu Meslek hastalıklarının kaydı tutulmuyor. Eldeki tek veri SGK’nın her yıl tazminata bağladığı

vaka sayısı. Örneğin 2012 yılı SGK verilerine göre Türkiye’de

395 kişi meslek hastası oldu ve 1 kişi meslek hastalığından öldü.

Oysa ülkede her yıl en az 100 bin kişi meslek hastası oluyor ve binlerce kişi meslek hastalığından ölüyor. En başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na, işyeri hekimlerine, üniversite ve devlet hastanelerinde çalışan hekimlere, herkese iş düşüyor.

TÜRKİYE’DE DURUM

56

TÜRKİYE’DE DURUM 40 bin -100 bin meslek hastası /yıl bekleniyor. Ankara ve İstanbul Meslek Hastalıkları

Hastaneleri 5000 kişi / yıl SGK Meslek Hastalıkları Kurulu 2000 kişi / yıl

TÜRKİYE’DE DURUM2010 yılında

62 903 iş kazası

533 meslek hastalığı

1454 çalışan hayatını kaybetti.

2011 yılında

69 227 iş kazası


1710 çalışan yaşamını yitirdi.

2012 yılında

74871 iş kazası


745 çalışan yaşamını yitirdi.57 57

58

YETKİLENDİRİLMİŞ SAĞLIK HİZMET SUNUCULARI Meslek hastalıkları hastaneleri, Kamu üniversitelerinin hastaneleri, Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma hastaneleridir.

59

SAĞLIK ÖRGÜTLERİNİN GÖREVLERİ

Çalışana yönelik çalışmalar İşe Giriş Muayenesi Aralıklı (Periyodik) Muayeneler Özel Tarama Muayeneleri İşe Dönüşte Yapılacak Muayeneler Eğitim

İşyerine yönelik çalışmalar İşyeri ortam analizleri Çevreye yönelik çalışmalar , çalışma düzeni,

çevre düzeni

61

ÇALIŞANA YÖNELİK ÇALIŞMALAR İşe giriş muayenesi Aralıklı muayeneler Hastalık ve hastalık sonu muayeneleri Bazı grupların özel muayenesi (çocuk işçi, kadın

işçi, yaşlı işçi, vb) Her muayenede gerekli laboratuvar bulgularla

destekleme Rehabilitasyon Eğitim

62

İŞE GİRİŞ MUAYENESİ Her çalışanın işe başlamadan önce iyi bir muayeneden

geçirilmesi hem yasal zorunluluktur, hem de daha sonraki

bulguların değerlendirilmesinde yararlı olacaktır

Bu muayenede çalışanın gireceği işin özelliklerine göre

bazı özel incelemeler de yapılabilir (dışkı, boğaz kültürü,

vb.)

Bu arada işyerindeki, sağlığına zararlı olabilecek etkenler

için de uyarıda bulunarak korunma yöntemlerini uygulama

eğitimi yapılmalı, bazı koruyucu aşılar (gerekiyorsa)

yapılmalıdır (tetanoz, BCG, vb.)

63

ARALIKLI (PERİYODİK) MUAYENELER

Çalışanlar yaptıkları işin ve işyerinin getirdiği

zararlılık derecesine, bedensel durumlarına ve

en çok risk altındaki organ ve sistemlere göre

(kadın, çocuk, yaşlı) değişen aralıklarda

muayene edilerek oluşabilecek meslek

hastalığının önlenmesi ya da erken tanısı

yapılarak zararlarının azaltılması sağlanmalıdır

64

ÖZEL TARAMA MUAYENELERİ

Daha önce yapılan muayenelerin dışında bazı

gruplar özel olarak daha sık ve bazı hastalıklar

yönünden incelenir (diyabet, hipertansiyon ve

kronik akciğer hastalığı olanlar, çocuk işçiler, gebe

ve emzikliler vb)

Bu yolla meslek hastalıklarının gelişmesi

önlenebilir ve genel sağlık durumları geliştirilir

65

İŞE DÖNÜŞTE YAPILACAK MUAYENELER

Hastalık Sonu

• Hastalık ister mesleksel, ister meslek olmayan

türden olsun geçirilen hastalığın vücutta yaptığı

olumsuz durum değerlendirilerek işe devamının

tartışılması, alınması gerekli önlemler ve eğitim

yapılmalıdır.

66

İŞYERİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR İşyerinde çalışma düzeni İşyeri ortam analizleri

İşyerindeki sağlığa zararlı etkenlerin ölçümü hem meslek hastalıklarının önlenmesi, hem de meslek hastalığının tanısını koymada önemlidir

Her bir madde için belirlenen (ülkelere göre değişik), izin verilecek en yüksek doz (değer) değerlendirmesi de böylece anlam kazanır.

67

İŞYERİ ORTAM ANALİZLERİİzin verilebilecek en üst sınır için (M.A.C. ve T.L.V.)

iki ayrı tanımlama yapılmıştır.

M.A.C. (Maximum allowable concentration) : Daha çok kısa sürede etki gösteren maddeler için kullanılmaktadır.

T.L.V. (Threshold limit value) : Daha çok uzun

sürede etki eden maddeler için kullanılmaktadır. Bu işyerindeki günlük ortalama değer ya da eşik değeri göstermektedir

68

ÇEVREYE YÖNELİK ÇALIŞMALAR

Çevreden gelebilecek ya da çevreye olabilecek

zararların incelenmesi ve önlenmesi vb.

İşyeri ortamı için konulan bu sınırlar gibi bu

maddelerin insan vücudunda da hangi değerlerde

tehlikeli olacağı ayrı ayrı gösterilmiştir

Kuşkusuz işyerinde yapılacak diğer bir inceleme de

her bir zararlı etkene karşı uygulanacak koruyucu

araçların durumu ve çalışanların davranışları

olmalıdır

69

Meslek hastalıklarından korunulabilir Korunmada kaynakta kontrol yöntemi en başarılıdır. Kişisel koruyucu malzeme kullanımı son çaredir

ama önemlidir. Neden işyerindedir. İşyerinde alınacak önlemlerle denetlenebilir Etkenler en çok solunum yoluyla vücuda girer. Tedavide ilk yapılacak o işten uzaklaştırmaktır. Çoğu meslek hastalığı tedavi edilemez. Risk değerlendirme ve kontrolü en önemli

yaklaşımdır.

UNUTMAMALI

71

KAYNAKLAR Bilir N, Yıldız AN, İş Sağlığı ve Güvenliği, Hacettepe Üniversitesi

Yayınları, 2013 Meslek Hastalıkları ve İş ile ilgili Hastalıklar Tanı Rehberi Meslek Hastalıkları Rehberi Çalışma Hayatı İstatistikleri 2012 Alp Ergör - Yücel Demiral. “İşyeri Ortamında Solunum Riskleri

Değerlendirmesi ve Koruma” Adlı Sunum. Mesleki ve Çevresel Akciğer Hastalıkları Sempozyumu 14-15 Aralık 2006 Ankara

Türkiye Sağlık Raporu, HASUDER 2012

meslek hastaliklarinin nedenlerİ

Documents