meftih june 2014

Meftih The Life Line of Eritrean Community Award Winning Independent Monthly Newspaperwww.meftih.ca email: [email protected]

Volum 9 Issue 10 June 2014 መጀመርታ ዓርቢ ናይ ነፍስ-ወከፍ ወርሒ ትሕተም ወርሓዊት ጋዜጣ Printed the first Friday of every month Tel: 416-824-8124 Fax: 416-783-7850

please see page 3

ዋጋ ዓቕምኹም ገዛ ንምግዛእ ንምእዙዝ፡

ህርኩት በዓል ሞያ ማልኮም

ቻርለስ ተወከሱ!

ብዝቐልጠፈ መደብኩም ንምዕዋት ክሕግዘኩም ቅሩብ’ዩ!

Malcolm Ilelaboye (Charles)Sales Representative

Cell: 647-864-9191

Dir: 416-590-2444 [email protected]

17 Church Ave., Toronto, ON. M2N 4E7

Call Zenab Warahfor the Best Fares

BOOK EARLY AND SAVE ON FLIGHTS!

1220 Ellesmere Rd, Suite 1, Toronto, ON M1P 2X5 • TICO #4631677

Tel 416-485-6387 ext 6326 Toll-Free 1-877-727-6387 [email protected]

TES AUTOUsed Cars Dealer & Services

* Oil Change* Brakes* Tires* Water pump & Timing Belt* Safety Inspection

Tel: 647-702-7528 448 Birchmount Rd. Unit 6, Scarborough, ON. M1K1A1

[email protected]

ንብሉጽ ኣገልግሎት መካኒክ ወይ መኪና ክትዕድጉ፡ ኩሉ ግዜ ነዚ ምኩር በዓል ሞያ ተስ ተወከሱ!

ኤርትራውያን ካናዳውያን ደለይቲ ዲሞክራስያዊ ለውጢ ተቐማጦ ቶረንቶ፡ ንጅግንነት ሰ

ባሪ ካርሸሊ ፓይሎት ደጀን ዓንደ ሕሸል ንምጽንባል ብ8 ሰነ ኣብ ዝገበርዎ ናይ ባርበኩዩ

ተቐማጦ ቶረንቶ ንጅግንነት ፓይሎት ደጀን ዓንደ ጸምቢሎም፡ $2000 ዶላር ካናዳ ኣወፍዮም

ርክብ፥ $2000 ዶላር ካናዳ ኣዋጺኦም። እዞም ብትብዓት ፓይ

ሎት ደጀን ዝተመሰጡ ደለይቲ ዲሞክራስያዊ ለ

Meftih June 2014 Volume 9 Issue 10: page 2

* Car Accident* Slip & Fall* Insurance Claim

* ሓደጋ መኪና* ምውዳቕን ሸታሕ ምባልን* ምሕታት ኢንሹራንስ

ጠበቓ ሓዝ ርቡሕ ካሕሳ ክትረክብ

ንኩሉኹም ምእመናን ርሑስ በዓላት ክኾነልኩም እናተመነና ዘለኩም ጠለባት መካይን ከነማልእ ድልዋት ከምዘለና ብሓጎስ ነበስር!


Do you know whom to contact when you wanted to buy a house

of your dream?Yes, you are right!

Raj SekhonDedicated, trusted and knowledgeable

ንዝደለኹሞ ዘወናውን ገዛ ንምግዛእ ኩሉ ግዜ ንራጅ ተወከሱ 905-783-1300

Please see page 5

ካብ 1ይ ገጽ ዝቐጸለ

ውጢ፡ ንቅያ ደጀን መበገሲ ብምግባር ብዛዕባ ህሉው ኩነታት ሃገር ብፍኑው መንገዲ ዘቲዮም። ደጀን ዝፈጸሞ ጅግንነት ድማ ነቲ ደስኪሉ ዝጸንሐ መንፈስ ትብዓት ኤርትራውያን ኣበራቢሩ፡ ለውጢ ንምቅልጣፍ ልዑሉ ተራ ከምዝጻወት ኣሚቶም። ንኩሉ ፓይሎት ደጀን ኣብ ቤት ማእሰርቲ ዘጥረዮ ሕማማት ንምፍዋስ ድማ ሓገዞም ከምዘይፍለዮ ኣረጋጊጾም። ፓይሎት ደጀን ን15 ዓመታት ብዘይ ፍርዲ ተኣሲሩ ክሳቐ ዝጸንሐ ኣብ መወዳእታ ነቲ ጽኑዕ ቤት ማእሰርቲ ፈንጢሱ ነጻነቱ ዝኣወጀ ናይ ጀጋኑ ጅግና’ዩ።

In a modest Edmonton apart-ment, Wegahta Tesfamariam draws her slim hand across her cheek and explains how her native country is trying to make her a victim of a tax scam Canada thought it shut down a year ago.

The 28-year-old is a permanent resident of Canada, not yet a citizen, and had to renew her Eritrean passport back in Feb-ruary.

She was in for a nasty surprise. As she told CBC News, Eritrea demanded a share of her annual income in a levy some liken to extortion.

“There is a representative of the government in Edmonton. He asked me first I should pay two per cent.

“I was like, surprised. I know that paying two per cent stopped in Canada last year. He said, ‘If you need any service

from Eritrean government, that’s what you have to do.’ I clearly told him I don’t want to pay that.”

And no wonder. Tesfa-mariam’s bill would come to roughly $1,200, a lot of money for a newcomer to Canada just a few years into the workforce. Al-though as a trained draft-ing technologist, she’s in a better economic place than many Eritreans who work here at the bottom of the skills ladder.

Other countries also tax their nationals living abroad, but Eritrea’s has brought about a special degree of global condem-nation because of the sur-reptitious way it goes about collecting the money, and because it is a repressive regime that has been un-

Eritrea collecting ‘money for the dictator’ from ex-

pats in Canada

ተቐማጦ ቶረንቶ. . .


ናብ ገጽ 6 ይቕጽል

ሰላምታ

1.“ብእምነት ናይ ሓቂ ደቅና’’ ናብ ዝኾኑ ምእመናንን፣ ናብ ኵሎም ሰብ ጽቡቕ ድላይን፣ ካብ እግዚኣብሔር ኣቦናን፣ ካብ ክርስቶስ ኢየሱስ ጐይታናን፣ ጸጋን ምሕረትን ሰላምን ምሳኻትኩም ይኹን።1 ብትንሣኤ ክርስቶስ ኣብ ልዕሊ ኃጢኣትን ሞትን ዓወት ዝተረኽበሉ፡ በዚ ዘመነ ትንሣኤ ብጐይታ ኣብ ብርሃን ምእንቲ ክትህልዉ፡ፍረ ብርሃን ዝኾነ ጽድቅን ሓቅን ክትለብሱ (ኤፌ.5፡8-9 ረአ) ሠናይ ትምኒትና ንገልጽ።

ፍቁራን ብኽርስቶስ ኣኅዋትን ኣኃትን! “እምነት ነቲ ብተስፋ እንጽበዮ ነገር ከም እንረኽቦ ዜረጋግጽ፣ ነቲ ዘይረአ ነገር ከምዘሎ ዜረድእ….”ጥራሕ ዘይኮነ፣ “ዅሉ ዓለማት ብቓል ኣምላኽ ከምዝተፈጥረ…” ዚገልጽ፣ ነቲ ዅሉ ኣብ’ዚ ዓለም’ዚ ዚፍጸምን ዚኸውንን ዘበለ ከኣ ኡነተይና ትርጕሙን መልእኽቱን ብብርሃን “እምነት ስለ እነስተውዕሎ”2፣ ካብ’ዛ እምነት’ዚኣ ተበጊስናን፣ በኣኣ ተንቀሳቒስናን ነዛ ሓዋርያዊት መልእኽትና ነቕርበልኩም።ምስጋና2. መብዝሕትኦም ሰባት ብጊጉይ ርድኢት ምዕባሌ ተታሊሎም፣ ካብ እምነት ዘንቢሎም ኣብ ዚርከቡሉ እዋን፣ “ነቲ ብእምነት ዝተፈጸመ ዕዮኹም፣ ኣብ ፍቕሪ ዝተመሥረተ ጻዕርኹም፣ ኣብ ጐይታና ኢየሱስ ክርስቶስ ብዘላ ተስፋ ንዝተመሥረተ ጽንዓትኩም”3 እናሓሰብና፣ኣብ ጸሎትና’ውን እናዘከርናኩም፣ምእንቲ ኵልኹም ንኣምላኽና ነመስግኖ ኣሎና።4

“ብርሃን እምነት ነቲ ሰብኣዊ ሃለዋትናን ኵነትናን፣ ብውሽጡ ከብረሃሉን ንደቅ ግዜና (ደቂ ተባዕትዮንን ደቀንስትዮን) ኣብ ኵሉ ጕዕዞኦም ዘሰንዮም ምእንቲ ኪኸውንን…ንሕይወት ሰባት ብዅሉ መዳያታ፣ እምነት ብኸመይ ዝበለ ኣገባብ ከም ተደልድላን…”5ከነስተንትን፣ነዚ ኸኣ ብቓል-ኣምላኽ ተሰኒና ክንፍጽሞ፣እዚ ዝዛዘምናዮ መደብ ዓመት-እምነት ዘተሓሳስበና እዩ።ነዚ ዓመት እምነት ብዕዉትን ብናይ ምሕዳስ መንፈሳዊ መደባትን ጀሚርና፣ ዝሓለፈን ዘሎን ኵነት-እምነትናን እምነታዊ ጕዕዞናን ዓመት ምሉእ ክንምርምር፡ ንኣምላኽ ክንዝምር፡ ክንጽሊ፡ክንንሳሕ፡ ብምኽኣልና፣ ኣቐዲሙ’ውን ኣብ ታሪኽ ቤተክርስትያንና ዓቢይ ስጕሚ ብዝኾነ፣ ብናይ ሓዳስ ሰበኻ ሠገነይቲ ምቛም ስለዝባረኸና፡ በቲ ንቐዳሞትና ዝዓደሎ ነቕ ዘይብል እምነት፡ንእግዚአብሔር ኣምላኽ ልዑል ምስጋና ይብጸሓዮ!

ዕላማ

3. ርእሰ ሊቃነጳጳሳት በነዲክቶስ መበል 16፡ ኣብ’ታ “ኣፍደገ እምነት” እትብል መልእ- ኽቶም፣ ንቤተክርስትያን ኮነ ነኣና ንጓሶት ምእመናን ዝሃቡና ምሕጽንታ፣ ንኵነታት ግዜና ዚርኢ ዘቕረብዎ ምልክታ ነይሩ። “ቤተክርስትያን ብምልእታ ኮነ ኵሎም ጓሶት ልክዕ ከም ክርስቶስ ኮይኖም ነቲ ሕዝቢ ካብ ምድረበዳ መሪሖም ከውጽእዎ፣ ናብ’ቲ ሰፈር ሕይወት ኪመርሕዎ፣ ...ናብ’ቲ ምልኣት ሕይወት ዚህብ፡ ናብኡ ከብጽሕዎ ኪብገሱ ኣለዎም” ድሕሪ ምባል፣ ቀጺሎም፡ “ክርስትያን በቲ ንማኅበራዊ ናብራ ንሕንጸተሰባዊ ኮነ ፖለቲካዊ መዳይ ዚርኢ...ሕልፊ ዚግደሱ ኮይኖም ይረኣዩ፣ ብእምነት ብዝመጽአ ግን፣ ንሕይወት ኅብረተሰብ ኣገዳሲ ምዃኑ ከም ትሑዝን ንቡርን ዚግምትዎ ይመስሉ፣ ከም ሓቁ ግን ደጊም እዚ ግምት’ዚ ከም ንቡር ወይ ትሑዝ ኪውሰድ ኣይከኣልን ጥራሕ ዘይኮነስ፣ ብዚበዝሕ “ጕዳይ እምነት” ግልጺ ብግልጺ ዚንጸግ ዘሎ እዩ፣ “ኣብ ዝሓለፈ እዋናት ንትሕዝቶ እምነትን፣ ካብኡ ንዚፍልፍል ሓሳባትን መደብ ሕይወትን” ዓቢይ ግምት ዚወሃበሉ ግዜ ነይሩ “ሎሚ ግን....ንብዙኃት ሰባት ብዝተንከፎም ዓሚቝን ረቂቕን ፈተና እምነት” መላእ ኅብረተ- ሰብ ኪናወጽ ዚርከበሉ እዋን እዩ።(ኣፍ. እም. ረአ)4. ነዚ ከም’ዚ ዝበለ ነውጺ ኣ

ብ ግምት ብምእታው፣ብእምነትና ክንድልድል እዮም እምበኣር ኣቦና ርእሰ ሊቃነጳጳሳት በነዲክቶስ መበል 16 ነዚ መደብ ዓመት-እምነት ዝሠርዑልና። ቅዱስ ጳውሎስ ኣብ ሓዋርያነት ተመሃሪኡን ተኸታሊኡን ንዝነበረ ጢሞቴዎስ፣ “ኣሰር ጽድቅን እምነትን” ኪስዕብ፣ ነዚ ኸኣ በቲ ካብ ሕፃንነቱ ኣትሒዙ ዝነበሮ ጽንዓትን ትብዓትን6 ኪቕጽሎ…..”ከምዝመዓዶ፣ ንሕና ኣብ ኤርትራ ናይ እትርከብ ካቶሊካዊት ቤተክርስትያን ጳጳሳት ድማ ካብ’ቶም ኣኃትን ኣኃውንምእመናን “ብእምነቱ ዚህከ ንኸይህሉ”7 ከነነቓቕሕ ግቡእና እዩ።

ፍቁራት ኣኃትናን ኣኅዋትናን! እዛ ክንድ’ዚ ዚኣክል ኣገዳስነት ዘለዋ “እምነት ከይትጠፍእ ምእንታኻትኹም ከምዝጸለና”8 እንከነረጋግጸልኩም፡ ኢየሱስ ንጴጥሮስ ኣብ ዝሃቦ ሕድሪ፣ ንኣኅዋቱን ኣኃቱን ኣብ’ታ እምነት’ቲኣ ንኸጽንዖም ዝነገሮ ቃል ነኣና’ውን ከምዝተባህለ ንርዳእ፣ከምኡ’ውን እቲ ንኣዳም “ኣበይ ኣሎኻ?’ (ዘፍጥ.3፡9) እናበለ ንደቅሰብ ዚደሊ ኣምላኽ፣ ኣብ’ዛ መወዳእታ መልእኽቶም ኣቦና ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮስ ከምዝበሉና፣ ነኣና’ውን ”ሓውኻ ኣበይ ኣሎ?”[(ዘፍጥ.4፡9)(ታሕ. ወን.211)] እናበለ ከም

ዚሓትት ንፈልጥ። ምእንት’ዚ ብዅሉ መዳያት ሕይወቱ ኣመት ኃውና ንምግባርን፣ “ካብ ምእማን ንዚመጽእ ዓቢይ ታሕጓስ ንምስትምቓርን እምነት ንዚኸፍተልና ሰፊሕ ኣድማስን፣... ነታ እምነት’ቲኣ ድማ ብፍጹም ሓድነታን ምልኣታን ክንገልጻ፣ በቲ ህላዌኡን ብስራሕ መንፈስ ቅዱስን በርቲዕና፣ ኣብ ዝኽሪ ጐይታ እሙናት ኮይንና ንኽንርከብ…”9 ብዚብል ዕላማ ነዚ ንጽሕፈልኩም ኣሎና።

፩ይ ክፍሊ፡ ምዝዛም ዓመት እምነት እምነት እንታይ እዩ?5. በዚ ዘኽበርናዮ ዓመት እምነት ተለዓዒልና ናብ ዝተሓደሰ መድረኽ ሕይወት ደዪብናክንስጕም ስለዝተደልየ እዚ መደብ’ዚ ተኻይዱ። ምእንት’ዚ ዓመት-እምነት ተዛዚሙ ማለት፣ ኣብኡ ብዝረኸብናዮ ሓዲስ ኃይሊ ተሓጊዝና ክንጐዓዝ ከምዝተበገስና ዜመልክት ስለዝኾነ፣ እቲ ናይ ሓቂ ዓመት እምነት ወይ ጕዕዞ እምነት ተዛዚሙ ዘይኮነስ፣ ሕጂ’ዩ ተጀሚሩ፡ ዚቕጽል’ውን እዩ።

ስለ’ዚ እምበኣር እምነት ንሓደ ሰብ ከመይ ዝበለ ታሕጓስ ከምትህቦ፣ ዚኣምን ሰብ፡ ዚኣምን ሕዝቢ፡ ካብ’ቲ ዘየኣምን ብኸመይ ከም ዚፍለ፣ ኣብ ኣምላኽ ምእማን ኣየናይ ሓለፋ ከምዘለዎ፣ ዘይምእማን ከኣ ከመይ ዝበለ ወጽዓ ምዃኑ ከነስተውዕል ይግባእ።

ነቲ ኣብ ኣምላኽ ዘየኣምን ሰብ፣ ዓለም መበቈሉን ምምዕባሉን ኵሉ ኣንፈትን ዕላማን ብዘይብሉ ኣገባብ ዚካየድ እዩ። ናይ ዕድልን ኣጋጣምን እንኪኸውን፣ ኣብ ኣምላኽ ንዚኣምን ግን ዓለም ፍጥረት ኣምላኽ እዩ፣ ናይ ክእለቱን ኣፍቅሮቱን ሕያውነቱን ውጽኢት፣ ነኣና ንደቅሰብ ከኣ ብሓላፍነት ክንነብረሉ ዝተዋህበና ዓቢይ ህያብ እዩ።6. ብዘይካ እምነት፣ እቲ ግፍዕን ሥቓይን ውርደትን ብኸምኡ የሓልፍ፣ሥቓይ ዝወረዶ ሰብ ምስኪን ይበሃል፣ ምስ እምነት ግን ኣምላኽ ናይቶም ግፉዓትን ተሣቐይትን ንብዓት ኪደርዘሎም10 እዩ ቍስሎም ኪዝንነሎም እዩ፣ “ኵሉ ሥጋ ዝለበሰ ከኣ ድኅነት ኣምላኽ ኪርኢ እዩ”(ሉቃ.3፡6)። ብዘይካ እምነት እንተኾይኑ፣ እቲ ዝበለጸ ናይ ሕይወት ሰብ ተመክሮታት ከም ሕያውነት፡ ፍቕሪ፡ ስኒት፡ ምሕዝነት፡ ምሕረት፡ ረድኤት፡ ሠናይነት...ዘበለ ኵሉ፣ ትርጉም ዘይብሉ ሓላፊ ነገራት እዩ፣ ምስ ኣምላኽ ግን ኣብ መፈለምታ ይኹን ኣብ መፈጸምታ ወትሩ እቲ ሠናይን እቲ ፍቕርን ኣሎ። ኵሉ እንፍጽሞ ተግባራት ከኣ፣ እቲ ናይ “እምነትና ፈላምን ፈጻምን”11 ዝኾነ ኢየሱስ ክርስቶስ ባዕሉ የጽንዓልናን የበርትዓልናን።

ሓውኻ ኣበይ ኣሎ? (ዘፍጥ.4፡9)ሓዋርያዊ መልእኽቲ ካቶሊካውያን ጳጳሳት ኤርትራ


To advertise on-line at

(www.meftih.ca)

orOffline on Meftih

Newspaperplease call

416-824-8124or

Email: [email protected]

der UN-imposed economic sanctions since 2009 for financing insurgent move-ments in the Horn of Af-rica.Canada subscribes to those UN sanctions, which gives them the force of law in this country, and Ottawa went a step further in May 2013, after CBC News re-vealed how Eritrea’s To-ronto-based consulate was orchestrating the so-called tax, sometimes adding in an additional defence fee controversially earmarked for the military.

At the time, Canada ex-pelled Eritrea’s senior dip-lomat in this country -- its Consul-General -- for ac-tivities inconsistent with the role of a diplomat, For-eign Minister John Baird said in a carefully worded statement.It was one of the strictest

diplomatic actions taken against Eritrea by any of the several countries where this controversial tax has been exposed, most recent-ly in Australia. And it held out some hope the tax col-lections might stop.

Yet 10 months later, when Tesfamariam got in touch with an official in the To-ronto consulate, it was as if nothing Canada had done really mattered.

As she later wrote to Citi-zenship and Immigration Canada: “He told [me] that I’ve to pay two per cent tax for the Eritrean govern-ment in Eritrea from the date I enter Canada to pres-ent, and he also asked me to mail my income tax pa-pers from Revenue Canada to consular office in Toron-to for him to calculate the amount I should be paying, and only then I can ask

about [passport] renewal.”

She was disgusted. “An embassy or a consulate should be representative of a people and a govern-ment,” she said.

“They should be here work-ing for us, not for the gov-ernment. They don’t care what kind of service they give. They’re just here to collect money for the dic-tator in Eritrea.”

Not alone

Tesfamariam is not alone in objecting to being treat-ed like a cash cow by her consulate.

An Eritrean activist who used to live in England and asked to remain anony-mous invited CBC News to listen as he telephoned the number of Ahmed Iman, the senior Eritrean consul-

ate official in Toronto.

The man inquired about ob-taining papers for a power of attorney. The Eritrean official immediately raised the matter of money.

“Did you fulfill all the other said things?” he asked, us-ing a euphemism for pay-ment.

“What shall I fulfill?” the man asked.

“This two from a hundred and things,” replied Iman.

“Two per cent?”

“Yes,” Iman said.

“How can I calculate it?” asked the activist.

“We write to those in Eng-land, and they will tell us he is paying this and this,”

Iman said.

The conversation then turned to the change in payment tactics.

“Everything is paid in Eri-trea,” said the official. “It is almost stopped here. It has been two years.”

“How am I going to pay it in Eritrea?” asked the ac-tivist.

“It is not necessary for you to go, but through some-one, or if there are people you know.”

Not apologetic

Eritrea has never been apol-ogetic about collecting the cash, believing it to be the right of a sovereign state. And it does have loyalists in Canada and around the

Please see page 10

Eritrea collecting ‘money for the dictator’ . . .From page 3


ብዘይካ እምነት እንተደኣ ኮይኑ፣ ሞት ናይ ኵሉ መወዳእታ፣ ንዅሉ ሰብኣዊ ርክባት ዚብጥስ ኮይኑ ኪረአ እዩ። ምስ እምነት ግን ሞት ካብ’ዚ ግዜያዊ ዓለም’ዚ ፈነዋ፣ ናብ’ቲ ምስ ኣምላኽ ዚንበር ሕይወት ድማ መእተዊ፣ ምስ ዝቐደሙና ዘራኽበና፣ መወዳእታ ናብ ዘይብሉ ዘለዓለማዊ ሱታፌ ዘእትወና እዩ።

7. ብዘይካ እምነት ኪሕሰብ ከሎ፣ ናብ’ዚ ዓለም’ዚ በጋጣም ብዕድል ከም ዝመጻእና ገቢርካ ኪግመት፣ መወዳእታና ከኣ ከንቱን ኢምንትን፣ ኣብ ኢድ ኃይልታት ጥፍኣትን ኪኸውን ማለት እዩ። ኣብ ኣምላኽ ብዘሎና እምነት ግን ካብ’ቲ ፈጣሪ ሰማያት ምድርን ዝመጻእና ምዃንና ንርዳእ፣ ብኃውና ንግደስ፣ መወዳእታ ከኣ ናብኡ ናብ ቤት ኣቦና ንምለስ፣ እዚ ሕይወት‘ዚ ንግዜኡ’ኳ ብጸገማትን ግድላትን ዝተናወጸ እንተኾነ፣ መወዳእታኡ ግን ናይ ጸጋ ኣምላኽ ውሕስነት ከምዘሎና ንፈልጥ። እቲ “ብኽርስቶስ ዘይመቀረ ዅሉ መሪርን መጺጽን ብምዃኑ” (ቅ. በርናርዶስ) ብእምነት፣ ብፍላይ ድማ “ኣነ መንገድን ሓቅን ሕይወትን እየ”12፣ ኣብ ዝበለ ኽርስቶስ ዚህልወና እምነት፣ ንሕይወት ዜብርህን ዚመርሕን እዩ። እንተዘይኮነ ናብ ጸልማት ምውዳቕ ግዲ እዩ። “እምነትኩም እንተዘይጸንዐ፡ በሓቂ ኣይክትጸንዑን ኢኹም”13።8. እዛ ኣብ ኢየሱስ ክርስቶስ እትግለጽ እምነት፣ ንዓለም እትስዕር እምነት’ያ14 ክንብል ከሎና፣ ንዓለም ትንዕቆን ተርሕቖን ማለት ዘይኮነስ፣ ልቡ ከምዚኽፈትን፣ ነቲ ደረታቱ ሰጊሩ ምስ ኣምላኽ ናብ ዚግበር ሱታፌ ብምእታው፣ ምልኣት ሕይወትን ሓጐስን ንኺጭብጥ፡ ንትዕቢትን ተንኰልን ጽልእን ኃጢኣትን ንኸሸንፍ እተኽእሎ ስለዝኾነት እዩ። ብእምነት እንተደኣ ኾይኑ፡ ሰብ ኣምሳል ኣምላኽ፣ ውሉድ ኣምላኽ ምዃኑ ዚርደኣሉ፣ ሰባት ኣብ ትሕቲ ሓደ ኣቦ ኮይኖም፣ ብፍቕሪ ሓድሕድ ኪነብሩ፣ ናይ ኃዎምን ኃውቶምን ሃለዋት ደሃይ ኪገብሩ ከም ዚግበኦም ዘመልክት እዩ። ምኽንያቱ እቲ …“ንሰብ ዘይመውት ገይሩ እዩ ዝፈጠሮ፣ እወ ብመልክዑ ዘለዓለማዊ ገይሩ ዝፈጠሮ” 15 እግዚኣብሔር፣ ወትሩ “ኣበይ ኣሎ ኃውኻ?” እናበለ ምሕታት ኣየቋርጽን እዩ።

“...ወድሰብ ብቐጻሊ ኣብ ትሕቲ መንፈስ ኣምላኽ ብምዃኑ፡ ንሕቶ እምነት ፈጺሙ ሸለል ኪብሎ ኣይክእልን፣ ናይ ዝሓለፈ ኣዝማናት ተመክሮን ትዕዝብትን ኮነ፡ ናይዚ ዘሎናዮ እዋን ዝተፈላለየ ምልክታት ነዚ እዩ ዜረጋግጸልና። ወትሩ ከኣ ወድሰብ፡ናይ ሕይወቱን ስራሓቱን ሞቱን፡ትርጕምን ምሥጢርን ን

ምፍላጥ፣ብዘይንጹር ኣገባብ’ውን ይኹን ኪርዳእ ምስተመነየ እዩ...”16። ንኽርስቶስ ምፍላጥን ዘይምፍላጥን ከመይ ዝበለ ፍልልይ ከምዘለዎ፣ ምስኡ ክትጐዓዝ ምኽኣልን፣ ብዕዉር ኣገባብ ምክያድን በበይኑእዩ፣ ንቓሉ ምስማዕ...ምስ ኢየሱስ እንተኾይኑ፣ ሕይወት ብመንፈስ ዝሃብተመት ትኸውን፣ ኣብ ኵሉ ኸኣ ትርጕም ምርካብ ይከኣል...”17።

9. ቤተክርስትያን ንምድራውን ግዜያውን ሃለዋት ደቂሰብ ብወ

ንጌል ከተብርሆ ግቡኣ ስለዝኾነ፣18 “ሎሚ ናይ ዘለዉ ኵሎም ሰባት ሓጎሶምን ተስፋኦምን፡ ሓዘኖምን ጓሂኦምን፡ እዚ ኵሉ ናይ ቤተክርስትያን ሓጎስን ተስፋን ሓዘንን ጓህን’ውን...” ብምዃኑ “ብርሃን እምነት ከኣ ንሥቓያት’ዚ ዓለም’ዚ ከምንርስዕ ዚገብር” ዘይኮነስ፣ እምነት “ኣብ እንገብሮ ስጕምትና ዚመርሓና፣ ንጕዕዞና ዚበቅዕ መብራህቲ” እዩ። እቲ “ናይ እምነትና ጀማርን ፈጻምን ባዕሉ”19 ብምዃኑ፣ ብብርሃኑ ምእንቲ ክንርኢ ክርስቶስ ኣብ’ቲ ጠመተኡ ከሳትፈና’ ኢሉ20፣ “ኣዳም ኣበይ ኣሎኻ?”(ዘፍጥ.3፡9) እናበለ ደለየና። ስለ’ዚ በዚ “ንዕለታዊ ሕይወትና ሓዲሽ ኃይልን ብርታዐን ዚህብ21 እምነት ተመሪሕና ንኵነታትናን ኵነት ሓውናን ክንግምግም ግቡእ እዩ።ነዚ ንምግባር “ዚደፍኣና ዘሎ ምድራዊ ወይ ሓላፊ ነገር ንምዕታር ወይ ክብርን ዝናን ተመኒና ወይ ድማ ንኻልእ ናብ ወገንና ንምስሓብ ዘይኮነስ ናይ ኣገልግሎት ባህጊ ጥራሕ’ዩ።22 ምእንት’ዚ ኣብ’ዚ እንገብሮ ገምጋም ህልው ኵነታትና፣ እምነትናዓቢይ ሓገዝ የበርክተልና። ምኽንያቱ “ ቅኑዕን ብቑዕን እምነት ዚበሃል፣ናይ ውልቂ

ጕዳይ ዘይኮነስ፣ ንዓለም ን

ምልዋጥ ዓሚቝ ባህጊ ዘለዎ፣ ሓቅን ቁምነገራዊ ክብርታትን ንምትሕልላፍ ዚብገስ፣ ካብ’ዚ ዓለም’ዚ ክንሓልፍ ከሎና ድማ፣ ነዛ ዓለም ክንረኽባ ከሎና ካብ ዝነበረቶ ዝሓሸትን፡ ዝበለጸትን ገቢርና ንኽንሓድጋ... ዚሕግዘና እዩ።”(ታሕ. ወን. 183)

10. ብብርሃን እምነት ምርኣይ፣ ነቲ “ብኢየሱስ ኣቢሉ ዝመጽአ ዓቢይ ህያብ”23 ምቕባል ማለት እዩ። “...እዚ ናይ ኣምላኽ ህያብ-እምነት ኣባና ዝወረደ መ

ልዕልተ-ባሕርያዊ መንፈሳዊ ኃይሊ ስለዝኾነ፣ ኣብኡን በኣኡን ዓቢይ ፍቕሪ ከምዝተወፈየልና ዘበሥር ጥዑም ቃል ከም ዝተነግረና፣ነቲ ቓል’ቲ ነቲ ሥጋ ዝለበሰ (ሰብ ዝኾነ)ቃል-ኣምላኽ ኢየሱስ ክርስቶስ ክንቅበል ከሎና፣ መንፈስ ቅዱስ ብኡብኡ ይልውጠና የሓድሰና፣ ንመጻኢ ገጽና ኣብ እንኸዶ መንገዲና የብረሃልና፤ ብናይ ተስፋ ክንፊ ተሓጊዝና፣ በቲ መንገድ’ቲ ኣቢልና፣ ብታሕጓስ ከነንሳፍፍ የኽእለና። ምእንት’ዚ ከኣ እዘን ብዘደንቕ ኣገባብ ሓድሕድ ዝተጠናነጋ እምነትን ተስፋን ፍቕርን ሠሚረን፣....ንሕይወትና ደራኺ ኃይሊ ይኾንኦ...”24፣ እነሆ’ምበኣር ሕጂ “....እዚ እምነት ዜርሕወልናን፣ ኣብ ቅድሜና ዚሰጥሓልናን መንገዲ ከመይ ዝበለ መንገዲ...”25 ከምዝኾነ ክንግምግም ግዲ ይኾነና።

11. “... ሎሚ’ውን ከም ቀደም፣ ንልቢ ወድሰብ ብዕምቈት ዘናውጾ፣ ናይ ሃለዋት ሰብ ዓሚቝን ረቂቕን ምሥጢር ምላሽ ንምርካብ፣ ሰባት ናብ ዝተፈላለየ መደብ ሃይማ ኖት ይዝንብሉ...፦ ሰብ እንታይ እዩ? ናይ ሕይወቱ ዕላማን ትርጕምን፣ ጽቡቕ ወይ ሠናይ ዚበሃልከ ከመይ ዝበለ እዩ? ኃጢኣት እንታይ እዩ? ሓዘንን ጓህንከ ካበይ እዩ ምንጩ? ዕላማኡኸ? ና

ብ’ቲ ሓቀይና ታሕጓስ ዚወስድ መንገዲ ኣበይ እዩ ዘሎ? ብዛዕባ ሞት/ፍርዲ፣ክንየው ሞት ብዛዕባ ዘሎ ዓስቢ ተግባራትካ ብዚርኢኸ እቲ ሓቁ ኣየናይ እዩ? ንህላዌና ከቢብዎ ዚርከብ እቲ ዝዓበየን፡ ብቓል ዘይግለጽን ምሥጢር እንታይ እዩ? እዚ ጕዕዞናኸ ካበይ ተበጊሱ፣ ናበይ ገጹ እዩኸ ዚመርሓና?...”።26 “...በዚ እዋናት’ዚ ይረአ ብዘሎ ኵነታት ከምዚረጋገጽ፣ ወድሰብ ብዘይካ ናይ ኣምላኽ ሓገዝን፣ ብዘይካ ተስፋ ዘለዓለማዊ ሕይወትን ኪተርፍ ከሎ ኣዝዩ ይጕዳእ፣

እቲ ንሰብ ኣብ ቅብጸት ተስፋ ከውድቖ ዚኽእል ናይ ሕይወትን ሞትን፡ ናይ ክፍኣትንሥቓይን ግድላት ብድብድቡ ብዘይ ምላሽ ይተርፍ”27። እዚ ከኣ ዝዓበየ ወጽዓ እዩ።

፪ይ ክፍሊ፡ ህልው ኵነትና

በረኸት ኣምላኽ

12. ካብ ናይ ዝሓለፈ ተበጊስና ክንርእዮ ከሎና፣ ከነመስግነሉ ዚግበኣና ብዙሕ በረኸት ኣምላኽ ከም ዝተቐበልና ክንዝክር ግቡእ እዩ። ንሃገርና ክንርኢ ከሎና፣ መሊኡ ዚፈስስ ባሕርያዊ ሃብቲ’ኳ እንተዘይብላ፣ ኣብ ካልእ ዓለም ንዘጋጥም ገሊኡ ባሕርያዊ ሓደጋታት ርኢኻስ፣ ብህዱእን ሰላማውን ኵነታት ኣየርን ንብረትን ስለዝባረኸና፣ ፈሪሓ-እግዚኣብሔር ዝሓደሮ፣ ምስ ዝኸምኡ ሰብ ብሰላም ዚሓድር ሰላማዊ ሕዝቢ ስለዝሃበና፣ ብዓሌትን ወገን ሃይማኖትን ከይተጠማመተ ዚነባበር፣ ነቲ ብዝሓትን ዓይነትን ከም በረኸት ጠሚቱ ዚከባበር፣ ነቲ ብሩህ መጻኢኡ ብህድኣትን ርግኣትን ዘማዕዱ፣ ኣብ ሰላም ዚኣምንን ሕዝቢ ስለ ዝገበረና፣ ንኣምላኽና ከነመስግኖ ይግባእ።

ምኽንያቱ ከኣ ናይ’ዚ ኵሉ መሠረት ወይ ምንጩ፣ እቲ ናይ ሕዝብና ነዊሕ ሠረት ዘለዎ እምነት እዩ። እዚ እምነት’ዚ እዩ ምስ ዝኸምኡ ሰብን፣ ምስ ኣምላኽን ምስ ርእሱን ብስኒት ንኺነብር ዘኽኣሎን፡ ሎሚ’ውን ዘኽእሎ ዘሎን። “ሓውኻ ኣበይ ኣሎ?”(ዘፍጥ.4፡9) ዚብል ሕቶ ዝኸበዶ ኅሊና ሕዝብና፣ ካብ ጥንቲ ኣትሒዙ፣ ኣብ ናይ ብጻዩን ሓዉን ሓዘንን ሓጎስን፣ ሕሱምን ጥዑምን ብምስታፍ፡ኪምልሸሉ ደኣ ተረኽበ እምበር “ኣይፈልጥን! ኣነዶ ሓላው ሓወይ እየ?” (ዘፍጥ.4፡9) ኪብል ኣይመለሸን። እዚ ከም’ዚ ዝበለ ዓቢይ ናይ እምነት ቍምነገር ከይጠፍእ፣ እምነት ሕዝብና ክትዓቢ፣ ኦጐይታ! እምነት ወስኸና! እናበልና ክንጽሊ ግቡእ እዩ።

ንቕድሚት ንምስጓም ዚሕግዝ በብዓይነቱ ናይ ሕንጸት መደባትን ገለ ጻዕርታትን’ኳ እንተተፈተነ፣ ሕይወት ወትሩ ንቕድሚት ክትስጕም ክትመጣጠር ባሕርያዊ ስለዝኾነ፣ጋና ነቲ ዘይበጻሕናዮ ከነማዕዱ፣ ከምኡ’ውን ዘይሓወየ ቍስልታት ከምዘሎ ኪሕበኣና ስለ ዘይከኣል፣ በቲ ኣወንታዊ ጥራሕ ተዓሻሺና፣ ነቲ ኣሉታዊ ሸለል ክንብሎ ኣይንኽእልን። እዚ ኸኣ ንዝተፈላለየ ወገናት ሕይወትና ዚርኢ፣ ንስነ- ልቦናውን ውሽጣውን ስምዒትና ዚትንክፍ፣ ንማኅበራዊ ሲቪላዊ ናብራና፣ ንግዙፍ መነባብሮን፡ መንፈሳውን ሞራላውን ወገናት ሕይወትና ዚሓቍፍ እዩ። “ምእመናን ማኅበረ ክርስትናኦም ንትርከቡሉ ሃለዋትን ናይ ሃገሮም ኵነታትን፣ ብቅንዕና ምትንታንን ምፍታሽን ግቡኦም እዩ”።(ታሕ. ወን. 184)

ኅልቀት ባሕሪ13. “ኣብ ራማ ድምጽን ብዙሕ ዋይዋይታን ብኽያትን ተሰምዐ፣ ራሔል ምእንቲ ደቃ በኸየት፣ ሞይቶም እዮም’ሞ ምጽንናዕ ኣበየት”28። ኣብ ዝሓለፈ ወርሓት መስከረም/ ጥቅምቲ፣ ኣብ’ቲ ፍረ ኽራማት ዚሕፈሰሉን፣ ሕይወት ዚሕደሰሉን፣ ናይ ግእዛዊ ሓዲስ ዓመትና ተስፋ ዚንቀሳቐሰሉ ወርሓት፣ ካብ ሃገርና ሓሊፉ ንኅሊና መላእ ዓለም ዝቐስቀስ፣ ኣብ ባሕሪ መዲተራንያን ብዝተፈጸመ ናይ መእንሰያትና ሕልፈት ወይ ኅልቀት፣ ንሕዝብና ኣብ ስንባደን ራዕድን ዘጥሓሎ እዩ። እዚ ፍጻሜ’ዚ ከኣ ናይ’ቲኣብ ዝሓለፈ ዓመታት፡ ኣብ ፈቖዶ ሩባን ኵርባን፡ ኣብ ፈቖዶ ባሕርን ምድረበዳን፡ ብኢድ ገፋዕትን ጨወይትን ኪፍጸም ናይ ዝጸንሐ ተመሳሳሊ ኅልቀት መቐጸልታኡ እዩ። ስለ’ዚ ንቐዳሞትን ንዳሕረዎትን ክንሓስቦም ግዲ እዩ።ኣብ ገገዝኡ ብሕቱ ዘይኮነስ መ

ሓውኻ ኣበይ ኣሎ? . . .ካብ ገጽ 4 ዝቐጸለ



ጣና ማተሚያ ቤት


Editors: Grace CherianPhotographer: Mulugeta Zergaber Contributors: Mohamed Edris Naza HasebenebiMedhin Ghebreslasie, Amleset Tesfay, Bode Odetoy-inbo, Mimi Chandy, Ken NtiamoaSubscription Costs in Canada $39 for a year and $59 for two years. In USA, it costs $45 for a year and $69 for two years.Articles appearing in assorted columns of Meftih newspaper are intended to generate civil & informed public discussions. You don’t have to agree with opinions expressed by the writers. However, that should push you to express your own views. Through that way we generate lively & civil discussions in the community. Rejoinders are not forums for personal insults & we want readers to adhere to these principles.

Editor-in-chiefAaron Berhane

260 Adelaide St. E. Toronto, ON. M5A 1N1 # 192

Tel: 416-824-8124Fax: 416-783-7850

[email protected]


1. መእተዊ ንሕና፡ ካብ ዝተፈላለየ ሃገራት ኣፍሪቃ፡ ኣውስትራልያ፡ ኤውሮጳን ሰሜን ኣመሪካን ዝመጻእና ኤርትራውያን፡ ንበርጌሳውያን ማሕበራትን ነብስና ዝወከልና ውልቀ-ሰባትን ካብ 9 ክሳብ 11 ግንቦት “ስትራተጂካዊ ጠመተ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ናይ ፖለቲካን ማሕበረ-ቁጠባዊ ቅልውላዋትን ሳዕቤናቱን፤ ክኽሰት ዝኽእል ተርእዮታትን መፍትሒታቱን” ኣብ ትሕቲ ዝብል ቴማ ኣብ ጉዳይ ሃገርና ዘቲና እዚ ዝስዕብ ውሳኔታት ኣሕሊፍና፣1.1. ንህዝብናን ሃገርናን ኣብ ሕማቕ ቅልውላው ሸሚሙ ዝርክብ ሽግር ብዑምቀት ድሕሪ ምምርማር፣ 1.2. ንኣመዓባብላ ምልኪ ኣብ ሃገርና ካብ ናይ ቀረባ ታሪኽ ምልስ ኢልና መርሚርና ንዝረኽብናዮ መረዳእታ ኣብ ግምት ብምእታው፣1.3. እቲ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ከቢድ ጸገማትን፡ መፍትሒታቱን ኣጽኒዕና ወነንቱ ክንከውን ኣሎና ካብ ዝብል ጽኑዕ እምነት ተበጊስና፡ ኤርትራ ናብ ቅዋማዊ ዲሞክራስያዊ ምሕደራ ንምስግጋር ናይ ሓባር ጻዕርታትና ከነወሃህድ ከምዘሎና ተሰማሚዕና፣ 1.4. በዚ መሰረት ድማ ኣብዞም ዝስዕቡ ነጥብታት ናይ ሓባር ስምምዕ በጺሕና፡2. ልዕልና ሕግን ቅዋማውነትን

ንሕና ተሳተፍቲ 2.1. ኣብ ሃገርና ልዕልና ሕግን ቅዋማውነትን ንኸይረጋገጽ ምኽንያት ዝኾኑ ታሪኻዊ ማሕለኻታት ብምግንዛብ፣ 2.2. ኣብ ሞንጎ ፖለቲካውያን ጉጅለታት ቅድምን ድሕሪ ምርግጋጽ ናጽነት ሃገርናን ዘሎ ፍልልያትን ጉጅላውነትን ብምርዳእ፣ 2.3. ናይ ዘይምጽውዋርን ብሕጊ ዘይምቕያድን ባህሊ ካብ ቅድምን ድሕሪን ናጽነት ኣትሒዙ ከምዘሎ ብምግንዛብ፣ 2.4. ንፖለቲካዊ፡ ማሕበራውን ባህላውን ብዙሕነት ህዝብና ኣብ ግምት ዘየእተወ ንፍልልያት ዘይጻወር ፖለቲካዊ ባህሊ ከምዘሎ ብምርዳእ፣ 2.5. ንናይ ህዝቢ ኤርትራ ሕልምታትን ትጽቢታትን ብምጥላም ስርዓት ህ.ግ.ደ.ፍ. ደይ መደይ ኢሉ ልዕልና ሕግን ቅዋማውነትን ክስስነሉ ዘይኽ

እል ስትራቴጂ ከምዝተኸተለ ብምርዳእ፡ ነዞም ዝስዕቡ ዕማማት ንምትግባር ተሰማሚዕና2.6. ንናይ ዘይምጽውዋር፡ ስቕታ፡ ምፍርራሕን ክቱር ናይ ምእዙዝነት ባህልን ደረት ኣልቦ ሃገራዊ ኣገልግሎት ንምውጋድ ብሓባር ምስራሕ 2.7. ሲቪካውያንን ፖለቲካውያንን ምንቅስቓሳት ብፍላይ ድማ ናይ መንእሰያት፡ ደቂ-ኣንስትዮ፡ ሞያውያን ማሕበራትን መሰረታትን ሲቪካዊ ኣሰተምህሮታት ብምትእትታው ምሕያል፣ 2.8. ንኹሎም ኤርትራውያን ዘሳትፍ መሰረታውያን ሰብኣዊ መሰላትን ልዕልና ሕጊ ዘኽብርን ዝከላኸልን ቅዋማዊ ምሕደራ ክምስረት ምስራሕ፣ 3. ሰብኣዊ፡ ማሕበረ-ቁጠባዊን ናይ ሰብኣዊ መሰላት ቅልውላው ንሕና ተሳተፍቲ

3.1. ንሃገራዊ ቁጠባ ብዝምልከት 3.1.1. እቲ ዲክታተርያዊ ስርዓት ኣዕናዊ ቁጠባዊ ኣገባባትን ፖሊሲታት ብምትእትታዉ፡ ህግደፍ ንቁጠባ ሃገር ብምግባቱ፡ ናይ ዜጋታት ናይ ወጻኢ ሸርፍን ንብረትን ብዘይሕጋዊ መንገዲ ምምንዝዑ፡ ናይ መንእሰያት ናጻ ጉልበት ብዘይ ኣገባብ ብምምዝማዙ፡ ናይታ ሃገር ትሕተ-ቅርጽን ማሕበረ ቁጠባዊ ምዕባለን፡ ናይ ህዝብና ህርኩትነትን ምሃዝነትን ከምዝዓንውን ዝለምስን ከምዝገበረ ብምርዳእ፣3.1.2. እቲ ምልካዊ ስርዓት ብዘይወግዓዊ ሃገራዊ ባጀት፡ ናይ ሃገር ኣታዊታት ብፍላይ ድማ ካብ ናይ ዕደናዊ ትካላት ዝርከብ ኣታዊ ብዘይግሉጽነትን ተሓታትነትን ከምዘማሓድር ብምግንዛብ፣ ንሕና ነዞም ዝስዕቡ ዕማማት ከነማልእ ተሰማሚዕና

3.1.3. ነዞም ኣብ ላዕሊ ተጠቒሶም ዘለው ነጥብታት ብዝምልከት፡ ኣድማዒ ጎሰጓስን ጥብቅናን ክሕግዝ ምእንቲ ኣድላይ መጽናዕትን ምርምርን ምክያድ፣4. ማሕበራዊ ቅልውላው ንሕና፣ ተሳተፍቲ 4.1 እቲ ዲክታተራዊ ስርዓት ኣብ ልዕሊ መሰረት ሕብረተሰብ ዝኾነት ማሕበራዊ ኣሃዱ (ስድራቤት) ዝፈጠሮ ነዊሕ ሳዕቤን ዘለዎ ምብትታን፡ ዕ

ንወት፡ ምንፋግ መሰል ስድራቤታዊ ህይወት፣ ካብ ጊዜ ናብ ጊዜ እንዳ ብኣሰ ዝመጽእ ዘሎ ቅሉዕ ድኽነት፡ እንዳ ዓበየ ዝመጽእ ዘሎ ናይ ቁጠባ ተጸባይነት መንፈስ፡ ትምህርታዊ ትካላት ናብ ወተሃደራዊ ትካላት ምቕያርን፡ ምድኻም ጥዕናዊ ትካላት ዘሎና ከቢድ ስክፍታ ድሕሪ ምግንዛብ፣ንሕና ነዞም ዝስዕቡ ዕማማት ከነማልእ ተሰማሚዕና 4.2. ኣብ ልዕሊ ኩሎም ናይ ኤርትራ መንግስታዊ ንጥፈታት፡ ዋላውን ኣብቲ እቲ ስርዓት ኣዕዊተዮ እየ ክብል ዝንየተሉ ዘሎ ናይ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ሽቶታት ምለንዮምያዊ ምዕባለ ዕቱብ መጽናዕቲ ምክያድ።4.3. ሰብኣዊ ቅልውላው ንሕና ተሳተፍቲ፡ 4.3.1. በዚ ካብ ግዜ ናብ ግዜ እንዳገደደ ዝኸይድ ዘሎ ሰብኣዊ ቅልውላው ኤ

መግለጺ ዓውደ-መጽናዕቲ ኤምዲሰመ ፕሪቶርያ - ደቡብ ኣፍሪቃ


Please see page 17

ርትራውያን፡ ብፍላይ ድማ ስደተኛታት ኣደዳ ማእሰርትን፡ ገለ ሃገራት ዑቕባ ክህበኦም ፍቓደኛታት ብዘይምዃነን፡ ኣብ ልዕሊኦም ዝወርድ ዘሎ ስቅያትን ናይ ምጭዋይ ሓደጋታትን ተገንዚብና፡ነዞም ዝስዕቡ ዕማማት ከነማልእ ተሰማሚዕና 4.3.2. ናይ ስደተኛታት ሰብኣዊ መሰላት ንምኽባርን ንምሕጋዝ ዝተዋሃሃደ ናይ ጥብቅና ስርሓት ንምክያድ መደብ ምውጻእ፣ 4.3.3. ምስ ተመሳሳሊ ዓላማታት ዘለዎም ኤርትራዊያንን ዓለምለኻዊያን ማሕበራትን ርክባት ምግባርን ናይ ሓባር ስርሓት ብምክያድ ንሓገዝ ዘድልዮም ኤርትራዊያን ስደተኛታት ምሕጋዝ፣4.4. ቅልውላው ሰብኣዊ መሰላት 4.4.1. በቲ ኣብ ትሕቲ ዲክታተራዊ ስርዓት እንዳ ገደደ ዝመጽእ ዘሎ ናይ ኤርትራውያን ምግሃስ ሰብኣዊ መሰላት ስለዘተሓሳሰበና፣4.4.2. ንምጥባቕን ክሲ ንምምስራትን ክሕግዝ ምእንቲ፡ ንምግሃስ ሰብኣዊ መሰላት ዝምልከት መጽናዕቲ ንምክያድን ምስናድን ተሰማሚዕና፣ 4.4.3. ንሰብኣዊ መሰላት ዝምልክት ጥብቅናን ኣፍልጦን ንምዕባይ ምስ ሃገራውያንን ኣህጉራውያን ማዕከናት ዜና ምትሕብባር ክግበር፣4.4.4. ሃገራውያን ናይ ሰብኣዊ መሰላት ማሕበራት ልፍንቲ ምምስራትን፡ ምስ ዓለምለኻውያን ናይ ሰብኣዊ መሰላት ማሕበራት ሓቢሮም ከምዝሰርሑ ምግባርን፣ 5. ጉዕዞ ናብ ዲሞክራሲ ንሕና ተሳተፍቲ፣

5.1 መሰረታዊ ዲሞክራስያዊ ለውጢ ኣብ ምምጻእ ዝሕግዝ ስትራተጂ ከምዘሊ ድሕሪ ምግንዛብ፣5.2. ኣብተን ንዲሞክራስያዊ ለውጢ ንምምጻእ ዝቃለሳ ዘለዋ ሓይልታት ዘሎ ፍልልያትን ግርጭታትን ዘለዎ ኣዕናዊ ተራ ድ

ሕሪ ምርዳእ፣5.3. ኣብ መንጎ ኤርትራውያን ናይ ለውጢ ሓይልታት መራኸቢ ድልድል ንክፍጠር ኣድላይነቱ ብምስማር፣5.4 ኣብ መንጎ ናይ ለውጢ ሓይልታት ናይ ሓባር መረዳእታን ናይ ዓላማ ሓድነትን ምምዕባል ኣድላዪ ክምዝኾነ ድሕሪ ምስትውዓል፡5.5. ናይ ኤርትራውያን ደለይቲ ዲሞክራስያዊ ለውጢ ናይ ሓባር ቃልሲ ኣድላዪ ምኻኑ ብምእማን፣ 5.6. ናይ መሪሕነት ሃጓፍ ከይፍጠር ምእንቲ፡ ናይ ሃገር ረብሓ ዝሕሉ፡ ኣብ ዲሞክራስያዊ ለውጢ ዝኣምን ሓያል መሪሕነት ምምስራት ዘለዎ ዓቢ ተራ ድሕሪ ምግንዛብ፣ነዚ ዝስዕብ ወሳኔታት ኣሕሊፍና 5.7. ግሉጽነትን ተሓታትነትን ዘለዎ መሪሕነት ኣብ ኩሉ ጽፍሕታት ሕብረተሰብና ክህሉ ከነተባብዕ፣

መግለጺ ዓውደ-መጽናዕቲ ኤምዲሰመ . . .

5.8. ኣብ መስርሕ ዲሞክራያዊ ለውጢ፡ ንሓድነት ኤርትራውያን ዘረጋግጽ ናጻን ሓላፍነታውን እሙንን መራኸቢ ብዙሃን ምህናጽ ከምዘድሊ ብምጉላሕ፣ 5.9. ኣብ መንጎ ናይ ዲሞክራስያዊያን ሓይልታት ዝህሉ ዘይምርድዳኣት ብሃናጺ መንገዲ ንምፍትሖም ዘኽእል ናይ ግርጭታት መፍሒ ኣገባብ ኣድላይነት ብምርዳእ፣5.10. ኣብ ኩሉ መዳያት ቃልሲ ንኹሉ ዝሓቁፍ ትርጉም ዘለዎ ተሳትፎ ህዝቢ ንምርግጋጽ ምጽዓር፣5.11. ኤርትራውያን ኣንጻር ምልካዊ ስርዓት ናይ ምቅዋም መሰሎም ምቕባል፣ 5.12 ኣብ ኩሉ ጽፍሕታትንመስርሕ ናይ ፖለቲካዊ ለውጢ ብዝምልከት ትርጉም ዘለዎ ሓባራዊ ዘተ ኣብ ኩሉ መዳያት ንኽካየድ ምስራሕን ምትብባዕን፡

5.13. መንግስታትን ጸለውቲ ውልቀሰባትን ብምጉስጓስ፡ ንስርዓት ህግደፍ ኣብ ወሽጢ ሃገር፡ ዞባውን ዓለምለኻዊ ደረጃታት ምቅላዕን ምድንጋጽ ከምዝርከብ ምግባርን፣

6. ናይ መሰጋገሪ ፍትሕን ምህናጽ ሰላምን ንሕና ተሳተፍቲ፡6.1. ኣዕናዊ ተራ ናይቲ ኣብ መንጎ ኤርትራውያን እንዳዓሞቐ ዝመጽእ ዘሎ ፍልልያትን ምምቕቓልን ዘሎና ስክፍታ ብምግንዛብ፣6.2. ጠንቅን ሳዕቤናትን ናይዚ ኣብ መንጎ ኤርትራውያን ዝረአ ዘሎ ፍልልያት፣ ብፍላይ ድማ ኣብ ንዲሞክራስያዊ ለውጢ ዝካየድ ዘሎ ቃልሲ ዘለዎ ኣሉታዊ ጽልዋ ብዕምቖት ድሕሪ ምምርማር፣ ሰለዚ ንሕና ተሳተፍቲ፡6.3. ኣቕዲሙን ድሕሪ ፖለቲካዊ ለውጢ ኣብ ኤርትራ ምምጽኡን ቅኑዕ ናይ ዕርቂ መስርሕ ክካየ

ድ ኣድላዪ ምኻኑ ኣስሚርናሉ፣6.4. ኣብ መንጎ ኤርትራውያን ልዝብ ዝካየደሉ፣ ናይ ኤርትራውያን ማሕበረኮማት ሓድነት ናብ ንቡር ዝመልስን ዘሐይልን “ኤርትራዊ መድረኽ ንልዝብ” ንክምስረት ምስራሕ፣ 6.2. ናይ ዝሓለፉ በደላትን ዓመጻትን ብዘተን ብሰላምን ዕርቕን ንምፍታሕ ዘኽእል መንገዲ ንምፍጣር፡ ኣብ ናይ መጻኢ ቅዋም ኤርትራ ንሃገራዊ ዕርቅን ዘተን ዝምልከት ዓንቐጽ ክሰፍር ከምዘለዎ እማመ ኣቅሪብና፣6.4. ኣገዳስነትን ተራን ያታውያን ትካላትን ባህላዊ ኣገባብ ዕርቂን ብደረጃ ማሕበረኮም ንኣምን።------------------------------------------ተፈጸመ-------------------------------------ፕሪቶርያ ደቡብ ኣፍሪቃ11 ግንቦት 2014

ካብ ገጽ 8 ዝቕጽል

world who publicly support the tax, and lobby against Canada’s opposition to Eri-treans here paying it.As recently as June 3, the Eritrean website Madote reported that the Coalition of Eritrean-Canadian Com-munities and Organisations appeared before the parlia-mentary sub-committee on human rights in Ottawa to say.

“We are being prevented from effectively exercising our dual citizenship rights, by paying the two per cent rehabilitation tax we vol-untary remit to Eritrea each year.

“This tax is what allows us to contribute to the devel-opment of the country and allows us to benefit from

access to important ser-vices and property rights in Eritrea.”

When CBC News contact-ed Ahmed Iman, the senior consulate official at the Er-itrean consulate in Toronto, he confirmed that Eritreans in Canada still have to pay the levy. The big difference is, they don’t pay the Con-sulate directly anymore. They pay in Eritrea.

“They have to pay the two per cent, too. But they don’t pay it in here,” Iman said. “We are not collecting the two per cent in Canada or at our office, our consulate-general. But we give them [Eritreans in Canada] the information.”

Asked how counselling people how to pay is any

different from soliciting, he said “No, no. We not soliciting. We are giving information.”

Pay in cash

A year ago, before Canada cracked down on the prac-tice, there were bureau-cratic forms to fill out, and funds were wired from branches of the Toronto Dominion Bank in Canada to the Deutsche Zentral-Genossenschaftsbank of Frankfurt.

From there, documents showed the funds were sent to the Housing and Com-merce Bank of Eritrea, ma-jority owned by the ruling regime, the People’s Front for Democracy and Justice (PFDJ).

But these days, no forms, and no banks.

Eritreans living here are in-structed to have the money hand-delivered to govern-ment offices in the capital city of Asmara.

And because it’s strapped for hard currency, the gov-ernment wants it in cash, in Canadian dollars in Wagha-ta Tesfamariam’s case.

That requirement just makes things worse for someone like her. Even if she could go to Eritrea with the money, she wouldn’t, describing it as a society that echoes apartheid-era South Africa.

“Well, you’re always hunt-

Eritrea collecting ‘money for the dictator’ from . . .

From page 5



ላእ ሕዝቢ ኪበኽየሎም ተረኺቡ።”...ምሉእ ለይቲ ክትበኪ ተሓድር ኣላ፣ንብዓታ ብምዕጕርታ ጀረው! ይብል ኣሎ ...ኣዋልዳ ይጕህያ ኣለዋ፡ ካህናታ ድማ ይትክዙ ኣለዉ”29። ምኽንያቱ እቶም ጥዑም ኪረኽቡ ዝሓሰቡ፡ ኣብ ቕሥፈትን ጥፍኣትን እዮም ዝወደቑ፣ እዚ ዝተጠቕሰ ቃል መጽሓፍ፣ ብዘመን ኤርሚያስ ነቢይ ንዝተፈጸመ ኣመልኪቱ ብሉይ ኪዳን ዘመሓላለፎ፣ ኣብ ሓዲስ ኪዳን’ውን ማቴዎስ ወንጌላዊ ዳግማይ የቕርበልና።እቲ ናይ ብሉይ ነቲ ብ587 ቅ.ክ. ኣብ ኢየሩሳሌምን ከባቢኣን ንዝተፈጸመ የዘኻኽረና፣ ባቢሎናውያን ወረርቲ ነቲ ሕዝቢ ካብ ኢየሩሳሌም ውጽእ ዝበለ፣ራማ ናብ ዚበሃል ጐልጐል (ሎሚ ራማላህ) ኣውጺኦም፣ ንኸተማ ኢየሩሳሌም ብሓዊ ኣቃጸልዋ። ድሕሪኡ ንደቂ ኢየሩሳሌም ንባቢሎን ማሪኾም ወሰድዎም፣ ስለ’ዚ ካብ ሕጂ ንደሓር “የለዉን”። በዚ ግዜ’ዚ እታ ንሕዝብን ንኣዴታትን እስራኤል እትውክል፣ ኣደ ሕዝቢ እስራኤል ዝኾነት ራሔል ከም ዝበኸየት ገይሩ የቕርቦ። ንሃገር ምሉእ ንሕዝቢ ምሉእ ኣብ ሓዘን ዝሸመመ ምንባሩ እንከዘኻኽር ግን እቲ ነቢይ ነቲ ናይ ተስፋን ምምላስን ሓሳብ ፈጺሙ ረሲዑዎ ኣይኮነን።

14. ወንጌላዊ ማቴዎስ ድማ፡ ነቲ ኣብ ቤተልሔም ዝነበረ መቓብር ራሔል ብምዝካር፣ ኣብ ቤተልሔምን ከባቢኣን ምስ’ቲ ብሄሮድስ ዝተፈጸመ ቅትለት ሕፃናት የተሓሕዞ። “ሞይቶም እዮም’ሞ” ብምባል እቲ ናይ ራሔል (ብስም ኵለን ኣዴታት) ዘይምእባድ ምኽንያቱ ይገልጽ፣ እቲ ብኽያት ኣውያት ናብ እግዚኣብሔር ዚዓርግ፣ ንሱ ጥራሕ’ዩ ዜጸናንዕ ዚድብስ፣ እዚ’ውን ብቓላት ብሕቱ ዘይኮነስ ብተስፋ ትንሣኤን፡ ንሙታን ብምትንሣእን ዚድበስ እዩ። እቲ “ሞይቶም እዮም እሞ የለዉን” ዝተባህለ ቃሉ ተለዊጡ፣ እቲ ብኽያትን እህህታን ከኣ ደው ዚብል፣ እቲ ዝወረደ በደል ብትንሣኤኪእረም እንከሎ እዩ። እዚ ከም’ዚ ዝበለ ፍጻሜ ማለት፣ ናይ ባሕሪ ኅልቀትን፡ ናይ ምድረበዳ ሕልፈትን፡ ናይ ጨወይቲ ግፍዕታትን፣ ኣብ’ዚ ሥልጡን እዋን ፣ እሞ ኣብ ኣፍደገ’ቲ ሥልጡን ዚበሃል ዓለም ዝ

ተፈጸመ ምዃኑ በሓቂ “ዜሕንኽ ተቐባልነት ዘይብሉ፣ ምስ’ቲ ወድሰብ በጺሕዎ ዘሎ ናይ ምዕባሌን ሥልጣኔን ደረጃ ዘይኸይድ” ኪብሉ ርእሰ ሊቃነጳጳሳት ኣቡነ ፍራንቸስኮስ ብተሪር ቃላት ገሊጾምዎ።

ምስ ራሔል ኣደ ኵሎም፣ ምስ ኵለን ኣዴታት ሓቢርና ናብ ኣምላኽ ንብዓትናን ጸሎትናን ነዕርግ። እታ ኣብ’ዚ ምድር’ዚ ዘይረኸብዋ ርግኣት፣ ነኣኣ ኪረኽቡ ኪብሉ ከኣ ብሓደጋ ዝተረኽቡ ደቅና፣ ነታ ሃሰስ ዝበልዋ ቅሳነት ኣብ ሕፅኒ ኣምላኽ ኪረኽብዋ፣ ማንም ብዘይወስደሎም ኣገባብ ከኣ ምስኡ ኮይኖም ከም ዘስተማቕርዋ ብምእማን እንክንጽሊ፣ ንዅሎም’ቶም ምስ ናፍቖቶም ከለዉ፡ ኪረኽብዎምን ብኣካል ደው ኢሎም ኪቐብርዎምን ኪቐብጽዎምን ዘይከኣሉ ወለዶምን ሰቦምን ንእዮብ ዝደበሰ ይደብስኩም! ጽንዓት የሃብኩም ንብል ።ዋሕዚ ስደት15. ነኣኣቶም ኣብ ሕፅኒ ኣምላኽ ከነማዕቍቦም ከሎና፣ ኣምላኽ ከኣ ናባና ምልስ ኢሉ “ሓውኻ ኣበይ ኣሎ?30 ሓውትኻ ኣበይ ኣላ? ውላድካ ውሉደኩም ኣበይ ኣለዉ?ኣብ ከመይ ዝበለ ኵነታት ይርከቡ ኣለዉ?…” እናበለ፡ ካብ ሓያሎ ዓመታት እናናሳዕ ይረአ ንዘሎ ኅልቀትን ሕልፈትን ደቅና፣ ነገር ዕላልን ወረን ጥራሕ ንዝገበርናዮ ነኣና፣ ዘየቕስንን ዘየደቅስን ሕቶ የሓተና ኣሎ።(ታሕ.ወን. 211) መን’ዩ ዚሕተተሉ? ኪበሃል ከሎ፣ ኣብ ጭብጢ ምስ መጻእካ፣ ሓቂ ክትዛረብ ምስጀመርካ፣ ብርግጽ ኣብ ዝተፈላለየ ደረጃ ዚበሃል ኣይሰኣንን ይኸውን። ብዓቢኡን ብሓፈሻኡን ግን ሰረቱ ነዊሕን ሰፊሕን ንዅሉ ዚትንክፍን እዩ። እዚ ሕቶ’ዚ ተመጢጡ፣ ሃገርናኸ ብዓባያ ኣበይ ኣላ? ኣብ ከመይ ዝበለ ሃለዋት ትርከብ?....ናብ ዚብል ከብጽሕ ግዲ እዩ።“ሓላው ሓወይ ድየ?” ብምባል፡ ከነምልጠሉ ዘይከኣል ሕቶ እዩ።

• ኣብ ወጻኢ ሃገራት ካብ ዚነብሩ ስዱዳን ብዝተረኽበ ረብሓን ጠቕምን ዝሰድዑን ዝሰስዑን ወለዲ፣ነኣብነት’ኳ ካብ’ቲ ብዙሕ፡ ብዘይተጸንዐን ብዝተሰንዐን መርዓ ንደቆም ካብ ወጻኢ ንዝመጽኡ ምሃብ፣• ዝዓበዩ ዝነኣሱ፣ ወጻኢ እንተኸድኩ ጥራሕ’ዩ ዚሓልፈለይ ዚብል ዕዉር ኣረኣእያ ብምምዕባል፣ ወይ ከኣ ኣብ ወጻኢ ብኾፍካ ዚሕግዙ የኣዪ ኣለዉ....ምባል፣• ናይ መነባብሮ ለውጥን ምምሕያሽን፣ ኣብ’ዚ ኣብ ዓድና ኪመጽእ ክንዲ ንጽዕር፣ ኣብ ካልእ ከይድና ክንረኽቦ ዚብል ሓሳብ ዳርጋ ልሙድ ኮይኑ፣ • ጥጡሕ መነባብሮን ሕይወትን ንምድላይ ዚግበር ጕዕ

ዞ፣ ክሳብ መኣስ ኪቕጽል እዩ? እቲ ዘገርም ነዚ ብዘይሕጋዊ ኣገባብን፡ እሞ ብኽንደይ ገንዘብን ዚፍጸም ጕዕዞ፡ ንምዕጋት ዚግበር መቕጻዕትን ማዕዳታትን፣ ነቶም ዘንቀዱ ሓሳባቶም ከለውጥ ዘይምኽኣሉስ ስለምንታይ እዩ? እቲ ዝተፈተነ ካብ ዘይሰርሐኸ ካልእ ኣገባብ ኪመሃዝ ኣይምተኻእለን ድዩ?• “ጸጊበን ካብ ዚዕንድራ ኣብታይስ፣ ካልኦት ዓንዲረን ኢለን ዚዕንድራ ይበዝሓ”ከም ዚበሃል፣እዋኑ ዘማዕበሎ፡ “ይኽየድ” ኢልካ ዚግበር’ኳ እንተሎ፣ ብፍላይ ንመንእሰይን ኵነታቱን ክንጥምት ከሎና ግን፣ መጻኢኡ ዘማዕድወሉ፡ መደባት ሕይወቱ ዚገብረሉ፡”... ካብ’ዚ ተበጊሰ፡ኣብ’ቲ ክበጽሕ’የ...” ዚብል ሃንቀውታ ዘይርእየሉ ኵነታት፣ ”... እዚ ዘለኹዎ ኵነት ጽንሕ ኢሉ ከብቅዕ እዩ’ሞ፡ ክንየዉ ዝጥምቶን ዝጭብጦን ኣሎኒ፣... “ ኪብል ዘይምኽኣሉ ዓቢይ ጸገም ፈጢሩ ኣሎ።• “ኣይሰላም ኣይኲናት” ዝኾነ ኵነትና ዲዩ ነዚ ኵሉ ፈጢሩ? ዚብል ሕቶ’ኳ ዘልዕል እንተኾነ፣ ነዚ ኵነትዚ ንምልዋጥከ ድልየት ወይ ዓቕሚ የልቦን ማለት ድዩ? ንሕዝብን ንሃገርን ንዚጐድእ ኵነት ንምልዋጥከ እንታይስ እንታይ ኪግበር ዘይምተኻእለ? ፈውስኻ ካብ ርእስኻ ስለዝኾነ፣ ኅብረተሰብ ዓለም’ኳ ግቡኡ እንተዘይፈጸመ፣ እቲ ግዳይ ዝኾነ ወገን ግን ተባላሒቱ ግድሉ ንምፍታሕ ኪጽዕር፣ ረብሓኡ ዚጠልቦ እዩ። እንትርፊ ንዓመጽትን ንጨወይትን፣ ንሕዝብን ንሃገርን ካብ ዘየርብሕ፣ ካብ ከም’ዚ ዝበለ፡ ኣይሰላም ኣይኵናት ዝኾነ ሃለዋት ከምዚውጻእ ኪግበር ኣለዎ።

እዚ ስለዘይተለወጠ ከኣ፡ ህልው መነባብሮ ዘይጽወር ኮይንዎ፣ በቲ ኣብ ስግር- ማዕዶ ዘሎ ንብረትን፣ ዘይረኣዮ ሕይወትን ተሳሒቡ፡ እቲ ደላይ ለውጢ መንእሰይ ዚገብሮ ዘሎ ጕዕዞ፣ ኪጅምር ከሎ ብሕጋዊ መንገድን ኣገባብን ዝነበረ፡ ሕጂ ግን ኣንፈቱ ለዊጡ፣ ግዳይ ባሕርታትን በረኻታትን ኣራዊትን ግዳይ ኣረመናዊ መሸጣን... ክሳብ ምዃን፣ ኣዝዩ ኣብ ዘተሓሳስብ ደረጃ ተበጺሑ ኣሎ።

16. ኣብ ጸምጸም በረኻ ኣራዊት ንሰብ ኪጻባእስ ንቡር እዩ። እቲ ኣዝዩ ዘስካሕክሕ ግን፣ ካብ ከም’ዚ ዝበለ ሃለዋት ስደት ዝማዕበለ፣ ንሰባት ጨዊኻ ብዘይተኣደነ ገንዘብ እትህብትመሉ፣ ዝገደደ ከኣ ሰብ ንሰብ ኣራዊት ዝኾነሉ፣ ነቲ በምሳል ኣምላኽ ዝተፈጥረ ሰብ፣ ክብሩን መሰሉን ንዘለዎ ከናቲፍከ ጠቢሕካ ጐዛዚኻ ናብ “ዕዳጋ ሓራዥ” ምውራድ... ይፍጸም ኣሎ። ኣብ ታሪኽ ተሰሚዑ ዘይፈልጥ፣ ዘመነ ባርነትን ሕጊ-ኣራዊትን ኣብ’ዚ ስልጡን ዓለም ተመሊሱ ዝኣተወሉ ኵነታት ክትርኢ ከ

ሎኻ፣ ናይ’ቶም ፈጸምቱ ሕሊናን ኣተናን’ኳ እንተደንዘዘ፣ እቲ ነዚ እናረኣየ ዚርከብ ዓለምከ ከመይስ ከመይ ኢሉ ተጻዊርዎ ኣሎ?? ንምቅዋሙ ንምውጋዱ’ውን ዘይምጕያዩ፣ ኣውራ ከኣ እዚ ነውራምን ኣራዊታውን ተግባር ናይ ዚፍጸመሉ ቦታን፣ ናይ ዚፍጽሙ ሰባትን፣ ናይቶም ኣብ ልዕሊኦም ዚፍጸም ግዳያትን...መንግሥታትን መራሕትን፣

ምድሪ ዘቢጦም ነዚ ግፍዕ’ዚ ንኸወግዱ እንታይ ዘይምገበሩ!! እዚ ዘስካሕክሕ ተግባር’ዚ ዘይተዓግተስ ድልየት ድዩ ማህሚኑ? ዓቕሚ ድዩ ደኺሙ? ወይ ከኣ ዝተገብረ ጻዕሪ እንተሎ፣ ጻማ ድዩ ተሳኢኑ? ወይስ መን’ዩ ረቢሑሉ? እንታይ ኢና ክንብል? ብዓቢኡ’ኳ ካብ ፍርዲ ኣምላኽ ዘየምልጥ እንተኾነ፣ ታሪኽን ግዜን ግን ከግህዶን ኪፈርዶን ዘለዎ እዩ።

ነዚ ከም’ዚ ዝበለ ሃለዋት ንምቕያር፡ ሓያልን ዝተዋሃሃደን ጻዕሪ፣ ማለት ናይ ኣተሓሳስባ ለውጥን፣ ግብራዊ ናይ ስራሕን ማኅበራዊ ኵነታትን መሠረታዊ ሕዳሴ ከም ዘድሊ ምልክታን መጠንቀቕታን ካብ ዚህብ ኣይወሓደን። ብመዳይ ሕጋውን ፖሊቲካውን ኣገባብ’ውን ነዚ ጕዳይዚ ኣብ ግምት ዘእተወ መሠረታዊ ሕቶን ጠለብን ክትጥምት ዚግድደካ እዩ፣ ነዚ ሸለል ምባል ኣብ ቅድሚ ኣምላኽን ሰብን ዜሕትት ምዃኑ ምዝካር ኣድላዪ እዩ። “ከመይ ነፍስወከፍና ነቲ ብሥጋዊ ሕይወቱ ከሎ ዝገበሮ ሠናይ ኮነ እከይ ምእንቲ ኪቕበል፣ ኵላትና ኣብ ቅድሚ መንበር ፍርዲ ክርስቶስ ብግዲ ክንቀርብ ኢና” (2ቆሮ.5፡10)።

“...መሥርዕ ሓቅን ቍምነገራትን ተዘናቢሉ፡ ሕማቕን ጽቡቕን፡ ክፉእን ድሙዕን ምስ ተደባለቐ፡ ጕጅለታትን ውልቀሰባትን ረብሓኦም ጥራሕ ደኣ’ምበር፣ ናይ ካልኦት ሰባት ግዴታ ዘይብሎም ይኾኑ፣ በዚ ከኣ ወዮ ዓለምና ናይ’ቲ ሓቀይና ሕውነትን ስኒትን ቦታን ባይታን ምዃኑ የቋርጽ። በዚ ዘሎናዮ ዘመን’ምበኣር እቲ ዝተጋነነን ዘይመልክዑ ዝሓዘን ሓይሊ ወድሰብ ንዓሌትሰብ ብቐንዱ ንምጥፋእ ጠንቂ ዝኾነሉ ኵነታት ንርኢ ኣሎና...”31።

ግዙፍ መዳይ ሕይወትና

17. ሕዝብና ብዙሕ ቍስልታት ጸዊሩ ይካየድ ከምዘሎ ብቐሊሉ እነስተውዕሎ ዘሎና እዩ። ድኽነትን፣ ከም ኤችኣይቪ ኤይድስን ዝበለ ሕማማት ብዘምጸኦ ጸገማት፣ ስደትን ምስኡ ዝተተሓሓዘ ነገራትን ኵሉ ንገሊ

ኡ ወገን ናብ ሞት፣ ንህልዋት ናብ ሥቓይ ዝሸመመ እዩ፤ ንዝሞቱ መንግሥተ-ሰማያት የዋርሶም ክንብል ከሎና፣ ብመንፈስ ሓድነትን ኅብረትን፡ ነቶም ግዳያት፡ነቶም ዝሓለፉን ዝተረፉን እናሓሰብና፣ ብርታዐን ምጽንናዕን ኪረኽቡ ንምህለል።

መሬትና ቀጺሉ ናብ ምድረበዳነት እናተለወጠ፣ ፈርያምነቱን ሃብቱን እናተባ ሕጐጐ ንነበርቱ ዘይዕንግል ይኸውን ኣሎ። ነዚ ንምሕዋይ ወይ’ውን ንምዕቃብ ዚግበር ንጥፈታት ኪድልድል፣ ብደረጃ ሕዝቢ’ውን ነዚ ብዚርኢ ሰፊሕ ጐስጓስኪግበርን፣ ዚግባእ ንቕሓት ኪጭበጥን የድሊ። ምኽንያቱ ድማ ኣምላኽ “ሓለውቲ ተፈጥሮን፡ ሓለውቲ ሓውናን ክንከውን እዩ ጸዊዑና”፣(ኣቡነ ፍራንቸስኮስ) ዝሓሎናዮ ሓውናን ተፈጥሮን፣ ተመሊሱ ኪሕልወና እዩ።ብበርቂ ንዝሞተ ብሓዊ ደብሶ ከምዝተባህለ ከኣ፣ ሃገርና መሬት ጥራሕ ኣይኮነን ዚጠልማ ዘሎ፡ እቲ ዝዓበየ ጸገም ናይ ሰባት ዋሕዚ ንወጻኢ እዩ።• መንእሰይ ተማሂሮም ወይስ ንኪመሃሩ ናብ ካልእ ሃገራት ይጐዓዙ፡ስለ’ዚ ናይ ምሁርን ንኡስን ወለዶ ምንጪ ናብ ካልእ ይጽንቀቕ፣ይደርቕ’ዩ ዘሎ።• ሕፃናት ንዝሓለፉ ወለዶም ከርክቡ፡ከምኡ ዝሓሸ ዕድል ኣለዎ ናብ ዝተባህለ ወገን ገጾም (ምስ ኣዴታቶም) ይውሕዙ፣• ዓበይቲ ወለዲ’ውን ኣብ ስደት ንዚነብሩ ደቆምን ደቂደቆምን ንምርኣይ ኣብ ዚገብርዎ መገሻ፣ ናይቲ ዝገሹሉ ዓዲ ወረቐት ይሕዙ፣ ኣይምለሱን።ስለ’ዚ ሃገር ናይ ሰባት ድኻ ትኸውን ከምዘላ ብግልጺ ዚረአ ዘሎ ኵሉ፣ ኣብ ዝኾነ ማኅበራዊ ጕዳይ ከም እንዕዘቦ፣ እቲ መንእሰይ ወለዶ ጥራሕ ዘይኮነስ፣ እቲ ማእከላይ ወለዶ ዚበሃል’ውን ዳርጋ የሎን፣ ንኡስ ወለዶን ሓይልን ዘይብላ ሃገር እንታይ እዩ እቲ ዕድላ? ሃገር ብሕዝባ ብሰባ እያ እትደምቕን እትጽብቕን እምበር፣ ብዘይሰብ ዓዲ ዓዲ ኣይከውንን፡ ሃገር ከኣ ሃገር ኣይትኸውንን።18. እዚ ዘብለና ዘሎ ድማ፣ ኣብ ቅድሚ ዓይንና ይፍጸም ዘሎ፣ ናይ ሰባት ቀጻሊ ዋሕድን



ዋሕዝን ብሕቱ ዘይኮነስ ንጽባሕ ከጋጥም ዘለዎ ጻንታ እዩ እቲ ዚረኣየናን ዘፍረሓናን ዘሎ። ሓደ ስደተይና ኣብ ዝኸደ ኸይዱ፡ናይ ሃገሩ ናፍቖትን ዝኽርን ብርግጽ የሰንዮ ይኸውን፣ ኣብ ታሪኽ ከም ንርእዮ ግን፡ ንዓዶም ተመሊሶም ዝተባህሉ ስደተይናታት ብኣጻብዕ ዚቝጸሩ እዮም። እዚ ናይ ሕጂ ንኡስን ማእከላይን ዝበልናዮ ወለዶ ጥራሕኣይኮነን ዚጠፍእ ዘሎ፡ እቲ ኪትከኦ ዝነበሮ፡ ማለት እቶም ብሕፃናቶም ዝኸዱን፡ ኣብ ዓዲ ስደት ዚውለዱን ደቆም ኵሎም፣ ሃገር ዝኸሰረቶ ወለዶ ከይከውን ዘየፍርሕ ኣይኮነን።“ካብ ምላድ ምልማድ” ስለዝኾነ፣ እዞም ዝጠቐስናዮም ደቆምን ደቂደቆምን፣ ናይ’ቲ ዝዓበዩሉን ዝረብሑሉን ሃገርን ባህልን ብርቱዕ ጽልዋ ስለዘለዎም፣ ናይ ሃገሮምን ሕዝቦምን ስምዒትን ስሕበትን ንኺሓድሮም ብዕቱብ እንተ ዘይተጻዒሩ ጸገም ምምጻኡ ዘይተርፍ እዩ። ንሃገር ድማ እቲ ኣብ ውሽጣ ኮይኑ ዚሓንጻ’ዩ ሕልፊ ዜድምዓላ። ስለ’ዚ እዛ ሃገር ትባድም ከምዘላ ዘመልክት ኣውያት’ያ እተስምዕ ዘላ። ኣውያታ ከኣ ናብ ኵሉ እዩ፣ ናብ ውልቀሰባት ስድራታት ናብ ዓበይቲ-ዓዲ ናብ መራሕቲ መንፈስን መራሕቲ ፖለቲካን... ዚቐርብ ዘሎ ጥርዓን እዩ። ምእንት’ዚ ዘለዉ ከምዘይከዱ፡ ዝኸዱ ከኣ ከምዚምለሱ ንምግባር ብልሓትን ትብዓትን ዜርኢ ተበግሶታት ከድሊ እዩ።

19. “ዓድኻን ዓይንኻን ኣይምኖን” ዚብል ምስላ ኣበው ተረሲዑ ዲና ክንብል? ሎሚ ዘሎ ኣተሓሳስባን ዝንባሌን “ዓድኻስ ጣዕማኻ ደኣ” ዚብል ይመስል፣ ማለት እቲ ጣዕምን ምቾትን እትረኽበሉ፡ ንሱ’ዩ ዓድኻ ዚብል ስለዝኾነ፣ ነዛ ሃገር’ዚኣ ንሕዝባ ምቾት ጣዕሚ ስራሕ ሰላም ርግኣት...እትህብ ወይ ክትህብ እትጽዕር ንምግባራ ኣሎ ዚበሃል ብልሓትን ክእለትን ኪፍተሽ መድለየ። ሕጂ’ውን ብ2001 ቤተክርስትያን ንዝበለቶ ክንደግሞ ኵነቱን ሃለዋቱን ይግድደና ኣሎ፣ “ስለምንታይ መንእሰያትና ዓድጓና ዘማዕድዉ ምባል ትርጕም ኣይህልዎን። ዓዲ ሰላም፡ ዓዲ ፍትሒ፡ ዓዲ ስራሕ፣ ዓው ኢልካ ዝመሰለካ እትዛረበላ፡ ሰሪሕካ እተሓድረላ ዓዲ ምስ ሓዝካ፣ መዓር ገዲፉ መዓር ዜናዲ ስለዘየልቦ፣ ንስደት ክንዲ ዘማዕድዉን ዝኸዱን፣ካብ ስደት ዚምለሱን ዚውሕዙን መንእሰያት ኪህልዉና ናይ ግድን እዩ”።32 ከመይሲ ሃገር ደኣ እያ ምእንቲ ሰባ ምእንቲ ሕዝባ ዝቖመት’ምበር፡ ሰብ ምእንቲ ሃገር ከምዘይኮነ ብግብሪ ብጭብጢ ከረአ ኣለዎ።

ስነልቦናዊ ሃለዋት

20. በዚ ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሰን ብኻልእ ንሕይወትን ሰብኣዊ ክብረትን ተቐባባሊ ብዘይኮነ ሃለዋትን ዚኣክል፣ ብመጻኢኻ ምጥርጣርን ምስጋእን፣ እንታይ ውሕስነት ኣሎኒ? ንዚብል ሕቶ ምላሽ ዘይምርካብን፣ ክብሪ ሰብኣዊት ሕይወት ሸለል ምባል ልሙድ ኮይኑ። ብዝኾነ ይኹን ኣገባብ ኣብ በለጽ ኣብ ረብሓ ምዝንባል፣ በዚ’ውን ግድልካ ኪፍታሕ ከምዚከኣል ምሕሳብ፣ ዝተተስፎኻዮን ዘማዕዶኻዮን ብምስኣን፣ ዝተጸበኻዮን ዝሓለንካዮን ኪፍጸም ዘይምርኣይ፣ ዘይብጻሕ ምዃኑ ተገንዚብካ ምጭናቕ ዓቕሊ ምጽባብ ንቡር ተርእዮ ይመስል።ዝኾነ ኣድማዒ መደብን ኣገባብን ኣብ ስግር ማዕዶ ጥራሕ’ዩ ዘሎ፣ ኣብ’ዚ ኣብ ሃገረይ ዚጠቕመኒ ዘርበሓኒ ነገር የልቦን…ወዘተ...ዚብል ኣተሓሳስባ ገኒኑ። እዚ ከም’ዚ ዝበለ ኵነትን ሃለዋትን ነቲ ሰማይና ኣደቢንዎ ኣሎ። ነቲ ሠናይን ጽቡቕን፣ ኣብ’ዚ ብጻዕርኻ ከተጥርዮ ክንዲ ምፍታን፣ ናብ ካልእ ጥራሕ ምጥማት በዚሑ።ምስ’ዚ’ውን ብዝተፈላለየ ምኽንያት፡ ኣብ ውሽጢ ሃገር (ኣብ ኣገልግሎት ኣብ ሰራዊት ኣብ ኣብያተ-ተሃድሶን ማእሰርትን...)ብዚርከቡ ኣባላታ ዝተነጻጸለት ስድራቤት፡ ዝሸምገሉን ናባዪ ዝሰኣኑን ወለዲ፡ መንፈሶም ብዓሚቝ ተሃስዩ ከም ይርከብ። እቲ ኣፍራዪ ዝኾነ ክፋል ኅብረተሰብ ካብ ስድራቤቱ ተፈልዩ ምርካቡ ዘምጸኦ ጸገማት ርኡይ እዩ። እዚ ከኣ በቲ ኤኮኖምያዊ መዳዩ ጥራሕ ዚረአ ዘይኮነስ፣ ነቶም ኣብ ቤት ዚተርፉ ኮነ፣ ነቶም ኣብ ጽምዋ ዘለዉ፣ በቲ ስነልቦናውን ሞራላውን ወገኑ፣ ብኸመይ ከም ዚሃስዮም ንምርዳእ ኣየጸግምን። ከም ሕማም ሽኮርን ጸቕጢ- ደምን ልብን...ዝበለ ሕማማት ምስፍሕፋሑ፣ናይ ሥነ-ኣእምሮ ሕማማት...ወዘተምብዛሑ ብዘይምኽንያት ኣይኮነን።

ማኅበራዊ/ሲቪላዊ ሃለዋት

21. ልሙድ ናይ ማኅበራዊ ሥርዓት ኣካያይዳና፣ በብቝሩብ ናብ “ነበረ” እናተለወጠ ብምኻድ መሣርዓት ኅብረተሰብን ዚጾሮ ዓንደ-ገመሉን እናተማሕወ ፈውሲ ናብ ዘይብሉ ዕንወት ገጽና ንኸይድ ኣሎና ኪበሃል ይከኣል። (ኤርም. 4፡11-21 ረአ)

ሃለዋት ስድራቤትናይ ወለድን ዓበይቲ-ዓድን መዝነት፣ ኣብ ልዕሊ ደቆምን ንኡስ ወለዶን ዘለዎም ጽልዋን ሓላፍነትን ብዝተፈላለየ ኣገባብ፡ እንተ ብመራኸብ-ብዙኃን እንተ ግዜኡ ብዘምጸኦ ናይ ኣገልግሎትን ናይ መንእሰይ ኵነታትን...ተሸራሪፉ ጥራሕ ዘይኮነስ ፈጺሙ’ውን ዝተረፈ ይ

መስል። ንሕና እንብሎም ግን ወላ’ኳ እቲ ንቡርን ባህርያውን መዝነትኩም ዝተመንዛዕኩም ኮይኑ እንተተሰመዓኩም፣ ኢድኩም ክትህቡ ግን ኣይግባእን። ሕጂ’ውን ናይ መሪሕነትን ኣብነትን፡ ናይ ዕርቅን መንጎይንነትን... ኣገባብ ክትሕዙ፣ ብግዜያዊ ጣዕምን ምቾትን ከይትምለኹን፡ ንዚመጽእ ኣማዕዲኹም ክትጥምቱ፣ ንስድራቤት ኣድሕኑ ንብለኩም። ድሕነት ስድራቤት፡ ድሕነት ሃገር እዩ። እቲ “ሓውኻ ኣበይ ኣሎ?”ዚብል ሕቶ፣ ብፍላይ ንስድራቤት ኣብ ስድራቤት ንዚፍጸም ኵሉ ዚርኢ እዩ፣ ከመይሲ ኅውነት ዚፍጠረሉን ዚዓብየሉን ዚዕንብበሉን ባይታ ስድራቤት እዩ። ቤተክርስትያን’ውን መሠረታ ኣብ ስድራቤት እዩ።“... ስድራቤት መሠረት ኅብረተሰብ እያ። ኣብ’ዛ ስድራቤትዚ’ኣ ወለዶታት(ዓበይትን ናእሽቱን) ይራኸቡ፣ምስ ናይ ማኅበራዊ ናብራ ግድነታቶምን ግቡኣቶምን ኣወሃሂዶም፣ ውልቃዊ መሰላቶምን ግቡኣቶምን እናማዕበሉ፡ እናበሰሉ ንኪኸዱ እተኽእል፣ ብሓባር ዚነብሩላ ተቅዋም እያ”33 ስለ’ዚ ንስድራቤትን ንናይ ቃልኪዳን ሃለዋትን ንምድሓን፡በቲ ቅኑዕ መንገዱ ከምትስጕም ምግባር የድሊ፣34

ሞራላዊ ሕንጸት22. ኣብ ሕዝባውን ማኅበራውን ኣሠራርዓ እንተመጻእካ፣ ሥልጣን ንኣገልግሎት፡ ከምኡ’ውን ካብ ሕዝቢ ንሕዝቢ ምዃኑ ተረሲዑ፣ ፈታዊኻ እትደምዓሉ፣ ብግቡእን ዘይግቡእን ንርእስኻ እተጣጥሓሉ ኮይኑ ስለዚርከብ፣ ናብ ግቡእ ቦታኡ ንምምላሱ ሓዲስ ብልኃትን ተሓታትነትን፣ ብቕኑዕ መስመር ዚግበር ተወፋይነትን ዚሓትት ኵነታት እዩ። እቲ ብልሽውና ዚብል ቃል’ውን ኣብ ማኅበራዊ ናብራና ናቱ በሰላን ማህሰይትን ከምዘለዎ ዚከሓድ ኣይኮነን።ብልሽውና ኪበሃል ከሎ፡ ብገንዘብ ገቢርካ ግቡእን ዘይግቡእን ንምርካብ ንዚግበር ፈተነ ጥራሕ ዚርኢ ኣይኮነን፣ ናይ ኅብረተሰብ ኅሊናን ኣተናን ኪቕበሎ ካብ ዚኽእል ሥሩዕ መንገድን፣ ካብ ልምድን ኣገባብ ሕግን ወጺእካ ምስራሕ’ውን ንርእሱ ብልሽውና እዩ። እቲ ቐንዲ መበቈሉ ኣገባብ-ቍጽጽር ምድኻሙ፣ናይ ግልጽነትን ተሓታትነትን ኣገባብ ዘይምትእትታዉ ኮይኑ ይረአ፣ ነቲ ዚፍጸም ዘሎ ብልሽውና ሰባት ክንዲ ዘቃልዑን ዘቃልሑን፣ጕዳይካ ከምዚሰልጠካ ጥራሕ ብምግባር፣ ብዙሓት ዝጠሓሉሉ ቀላይ ኮይኑ ኣሎ። ንመደብ ሓቅነት ጥሒስካ፡ ብሓሶት ክትካየድ ምፍቃድ ንርእሱ ውጹእ ብልሽውና እዩ። ፈሪሃ እግዚኣብሔርን ሓለዋ ሕጉን ዘይብሉ ሰብ ከኣ፣ከም ዓመጽን ግፍዕን ኣብ ዝበለ ኵነታት ምውዳቑ ዘይተርፎ እዩ።

“ኵሎም ሓቢሮም ሥልጣን እግዚአብሔር ዝጠሓሱን ነኣኡ ዘይተኣዘዙን ነበሩ”፣(ኤርም.5፡1-11 ረአ)።ካብ’ዚ ዓዘቕት’ዚ ብኸመይ እዩ ኪውጻእ ዚከኣል? ሕማም ብልሽውና ሡር እናሰደደ ዝመጽአ በኣጋ ዘይወጽእ እዩ። ብወገን መንፈሳዊ መሪሕነት ንሕሊና ሰባት ብምዅስኳስ ብመዕበያ ዚጥረ ነዊሕ ጕዕዞ እዩ፣ብጾምን ብጸሎትን፣ማለት ብሰፊሕ መንፈሳውን ሞራላውን ምሕዳስን ምጕስጓስን ኪፍጸም፣ ብወገን ፖሊቲካውን ሲቪላውን ሥርዓት ድማ ንጹርን ጽፉፍን ፖሊሲ ቍጽጽርን፡ ሕጋዊ ኣሰራርሓን ኪትከልን ኪድልድልን ይጽናሕ ዘይበሃል ጕዳይ እዩ።

ግዝኣት ሕጊ23.ንሕዝብና ካብቲ ቀንዲ መለለዪኡ፣ ናይ ሕጊ ዕብየትን ግዝኣትን ዚፈልጥ ምዃኑ እዩ። “ዝባን ሕጊ” ቢሉ፡ዘንጊ-ሕጊ ቀጥ ዘበለ ሰብ፣ካብ’ቲ ዘንጊ ብረትን ኵናትን ዘልዓለ ንላዕሊ ዚፍራሕን ዚኽበርን እዩ። እዚ ጽቡቅ ልማድ’ዚ ምስጠፈአ ድዩ ብኣደዳ ብልሽውና ተወሪስና ዘሎና? ወይስ እቲ ብልሽውና እዩ ነዚ ዜጥፈኦ ዘሎ? እዚ’ውን ንሕንጸት ሃገርን ሕዝብን ዚርኢ ጕዳይ ምዃኑ ኪዝከር ኣለዎ ንብል። ብሕጊ ዚሕተትን ዚእሰርን ኵሉ፡ ቅድሚ ኵሉ ብሰብኣውነትን ብናይ ድንጋጸ ኣገባባትን ዚተሓዘሉ፣ ቀጺሉ ድማ በቲ ጥሒስዎ ዝተባህለ ሕጊ መሠረት ብዝቐልጠፈ ኪፍረድን ጕዳዩ ኣብ መዕለቢኡ ኪበጽሕን፣ብዓቢኡ ከኣ ብቅዋማዊ ሕጊ ክትምራሕ ምድላይ፣ ዝኾነ ይኹን ንርትዕን ፍትሕን፣ ንኡነተይና ሓርነትን ዝቖመ ኣካል ዚጽበዮ ነገር ስለዝኾነ፡ ዕቱብ ኣቓልቦ ኪረክብ ኣለዎ።ምስ’ዚ እውን ብዝዓበየ ናይ ሃገርካ ግድላትን ጸገማትን፣ ብጽሑፍ ኮነ ብዘረባ ብግልጺ ዘይምክታዕ፡ ኣብ ዘተ ዘይምእታው፡ ብዋሕዲ ሓበሬታን ግልጽነትን ዚኣክል፡ ንጕዳይ ሃገር ዚርኢ ዘይምፍላጥን፣ንጹር መረዳእታን ዘይምርካብን፣ ናይ ሕሹዅ- ሹዅን ሕሜታን ሓሶትን ግዳይ ምዃን፣ ምስ’ዚ ኣብ ዝተተሓሓዘ ነገራት ምውዳቕ ጥራሕ ዘይኮነስ፡ “እንታይ ገደሰኒ” ዝዓይነቱ ስምዒት የማዕብልን ይዕብልልን።ጽን ኢልና ድምጺ ኃውና ክንሰምዕን ክንሰማማዕን፣ ኣበይ ኣሎ/ኣሎኻ?ኢልና’ውን ንሃለዋት ኃውና ኣቓልቦ ስለዘይንገብረሉ፣ እቲ ካልእ ዚብሎን ዚኾኖን ንምርዳእ ስለዘይተበገስና፣ ግድላትናን ፍልልያትናን መዓልቲ መጽአ እናዓበየ ይኸይድ ከምዘሎ ይረአ።

ትምህርቲ24. ትምህርቲ መሠረት ስራሕን ምዕባሌን፣ መሠረት ማኅበራ

ዊ ለውጥን ኪኸውን፣ ነዛ ሃገር ከኣ ናብ ሓዲስ መድረኽ ዘሰጋግር ወለዶ ኪሕነጽ እንተተደልዩ፣ መሣርዓት ትምህርትን ኣገባባቱን ፈጺሙ ብሓዲሽ ብልኃትን ሥርዓትን ኪመሓየሽ ይግባእ። ንኡስ ወለዶ ናጻን ንጹሕን ብዝኾነ ኣእምሮ ኪመሃርን፣ ኣማዕዲኻ ዚረአ ናይ ስራሕ ዕድልን ውድድርን....ከምዚህልዎ ምግባር፣ ትምህርቲ ንስልጡናት ሃገራት ዘጨበጠን በረኸት ክንጭብጥ እንተደኣ ደሊና፣ እቲ ናይ ስልጡናት ሃገራት ብልሃት ትምህርትን፡ ንትምህርቲ ዘንቀሳቕስ ፍቱን መደባትን መጋበርታትን ምውናን ከምዘድሊ ብሩህ እዩ። ቤተክርስትያን’ውን ኣብ ወገን ትምህርቲ ዘለዋ ኣበርክቶ፣ ነቲ ምልኣት ሰብኣ-ውነት ብምሕሳብ፣ ኵሉ ንዝተቐበሎን ዘማዕበሎን፣ ከም ሓቅነት፡ኅውነት፡ናጽነት፡ ማዕርነት፡ዴሞክራሲያውነት፣ ፍትሕን ርትዕን፡መሰልን ሕጋውነትን፡ ተሓታትነትን...- ዝበለ ሰብኣዊ ክብርታትን፣ መሠረታዊ መትከላትን ንምምዕባል እዩ። ነዚ ንምጭባጥ ድማ እቲ ንኻልኦት ዘርበሐ፣ ብታሪኽ ዝሓለፈን ዝተጻፈፈን ኣገባባት ምኽታል ብግዲ የድልየና፣ ካብ ተመክሮ ካልኦት ምምሃር ጽቡቕ እዩ።“... ማኅበራዊ ሥርዓትን ንብረትን ቀጻሊ ለውጥን ምምሕያሻትን ዚሓትት እዩ።ኣብ ሓቂ ዝተመሥረተ፣ ብመደብ ፍትሕን ርትዕን ዝተሓንጸ፡ ብፍቕሪ ዝተዀስኰሰ ኪኸውን፡ ብናጽነት እናዓበየ ከኣ በብዕለቱ ብዚገብሮ ጕዕዞ ናብ ዝበለጸ ሰብኣውን ሚዛናውን ብስለት ኪበጽሕ ኣለዎ”35።

ናይ መነባብሮን ቍጠባን ኵነታት

25.ናይ ነፍስወከፍ ቤት ወይ ስድራቤት ኣከያይዳ በመንጽር ኤኮኖሚ ኪረአ ከሎ፣ እቲ ኣብ ወጻኢ ዚነብር ዝቐረበን ዝረሓቐን ወገን ስድራቤት እንተዘይህሉስ እንታይ ምተገበረ? ወይ ብኸመይ ምተሓልፈ? ዚብል ሕቶ እንኪመጽኣና፣ “ኣምላኽ ሽግር ይፈጥርሞ መደያይቦ ከኣ የምጽእ” ንዚብል ምስላ ኣቦታትና ዘኪርና ንጸናናዕ። እዚ ግና ናይ ወትሩ ፍታሕ ከም ዘይኮነ ፍሉጥ እዩ። ስራሕ እንተ ዘይተፈጢሩን፣ እቲ ውዑይ ኃይሊ መንእሰይ ሰሪሑ ኣታዊ ኣብ ዚረኽበሉ መዳይ እንተዘይተዋፊሩ፣ ስራሓት ንግድን ሕንጸትን ዳግም እንተ ዘይተበራቢሩ፣ እቲ ናይ ድኽነት ዝለገመ ቝስልን ሕማምን ደግሲ ከም ዘምጽእ ማንም ዚስሕቶ ኣይኮነን። ካብ ናይ ወጻኢ ሓገዝ ናጻ ምዃን፣ እዚ ነገር’ዚ ንሃገር ብዓቢኡ ኣድማዒ እንተደኣ ኮይኑ፣ንውልቀ- ሰባትን ውልቀ-ስድራታትን (ድኹማትን ምግዱራትን ብዝሓደግካ) እውን ኣገዳ




Visitwww.meftih.cafor more news

ሲ እዩ። እዚ ግን በቲ ኪምዕብል ዘለዎ ናይ ስራሕ ኵነታት ዚጥረ እዩ፣ ብውቁብ ቃላት ናይ ዝደመቐ ኣይኮነን።

ኣብ ርእስ’ቲ ዘሎ ናህሪ ዋጋታትን፣ እኹል ዘይኮነ ደሞዝን፣ እናሓደረ ዚውንጨፍ ናይ ኣባይቲ ክራያትን፣ ዝመረጽካዮ ስራሕ ምስራሕ ዘይምኽኣል፣ ነኣብነት ንብዙሕ ወገናት ኅብረተሰብ ከንቀሳቕስ ዝነበሮ፡ ሓደ ካብ’ቲ ብዙሕ፡ስራሕ ሕንጻ ደው ምባሉ ኣዝዩ ሃሳዪ ኮይኑ ተረኺቡ። ክትንቀሳቐስን ክትሰርሕን፣ ብረሃጽካን ፍረ ስራሕካን ምንባር እንተ ዘይተኻኢሉ፡ በዚ ዓይነት’ዚ እቲ ናጽነት ውልቀ-ሰብን ሕዝብን እንተ ዘይደልዲሉ፣ ነቲ ናጽነት ሃገር ብኸመይ ኢና ክንርድኦ? ኣበይ ኢናኸ ክንረኽቦ? ብሓጺሩ ሰብኣዊ ስራሕን ምዕብልናን ኣብ ናጻ ድልየትን መሃዝነትን ዝተመርኰሰ እንኪኸውን፡ ፍረ ዘለዎን ንሰብ’ውን ዘኽብሮን ዘማዕብሎን ይኸውን።36ናይ ምቾትን ናይ ጣዕምን ጕዳይ ዘይኮነስ፣ ንምህላውን ዘይምህላውን ዚርኢእዩ፣ ከም ዕለታዊ እንጌራን ማይን መብራህትን...ዝበለ መሠረታዊ ሃላኺ ነገራት፡ ናይ መነባብሮ መሠረት ክንድዝኾነ፣ ብዚምልከቶ ወገን ዚግባእ ኣቓልቦ ኪግበረሉ፣ ብሓጺሩ ሥርዓት ኤኮኖሚ’ውን ንሰብ ብዘድምዕ ኣገባብ ኪኽለስ የድልዮ።

ሥነምግባራውን መንፈሳውን ሕይወት፣

26. ኣብ ሞራላውን መንፈሳውን መዳይ ክንመጽእ ከሎና፣ እቲ ኣባና ዘሎ ቝስሊ ኣዝዩ ረቂቕን ዓሚቝን ኮይኑ ይርከብ፣ እምበርዶ ኪሓዊ እዩ? እውን የብለካ። ነቲ ሞራላውን ሥነ-ምግባራውን ተኵርና እንክንርኢ፣ “ንሕና ዲና? ወይስ ተለዊጥና፡ ካልእ ኢና ኮይንና?” ዘብል ሃለዋት ንረክብ። እቲ ሞራላዊ መምርሕታትናን ናይ ሥነምግባር ኣገባባትናን ተቐያዪሩ፣ ዝነበረ ፈጺሙ ተሠዊሩ፣ ዘይነበረ ኣገባብ ሣዕሪሩ፣ ሥነምግባር ናይ መንነትን እንታይነትን መግለጺ ብምዃኑ፣ ኵነትና ባዕሉ ዚምስክረልና እዩ። ቅዱስ ጳውሎስ ዝበሎ ዚፍጸም ዘሎ ይመስል፣“...ሰባት ፈተውቲ ርእሶም፣ ፈተውቲ ገንዘብ፣ተጀሃርቲ ዕቡያት፣ተጻረፍቲ ንወለዶም ዘይእዘዙ፡ዘየማስዉ፡ ሃይማኖት ዘይብሎም፡ ንስድራኦም ዘየፍቅሩ፡ ተቐየምቲ...ገዛእ ርእሶም ገቲኦም ዘይክ- እሉ፣...ኪኾኑ እዮም”37። ንሰይጣን ምምላኽ’ውን ብኸምዚ ዚመጽእን፡ ብስም ሥልጣኔ ዚቀላቐልን ምዃኑ ምዝኽኻር የድሊ። ንሰይጣን ዘምልኹ ኣብ መንጎና ኣለዉ ዚበሃል ዘሎ’ውን ዘየሰክፍ

ኣይኮነን ።“...ካብ ቀደም ብዝተፈልየ፡ ንመደብ ኣምላኽን እምነትን ምንጻግ፡ ወይ ፈጺምካ ምሕዳግ ውልቃዊ ወይ ናይ ፍላይ ተርእዮ ጥራሕ ዘይኮነስ፡ ኣብ ብዙሓት ዚረአ ዘሎ እዩ። ከም’ዚ ዝበለ ኣተናን ዝንባሌን፣ሎሚ ስነፍልጠታዊ ምዕባሌ ወይ ናይ ሓዲስሰብኣውነት ምልክት ገቢርካ ምርኣዩ ተለሚዱ....”38።

ንእምነት ሃይማኖት ከም ተወሳኺ ደኣ’ምበር ከም መምርሒ-ሕይወት፣ከም መምዘንን መገምገምን ሥነምግባር ዚቕበልዎ ውሑዳት፣ ዝገደደ ከኣ እምነት መርከቢ ሃብትን ሽሻያትን ገቢሮም፣ ንመስቀልን ንመሥዋዕትነትን ሸለል ኢሎም ዚሰብኩ ወገናት እውን ዘየለዉ ኣይኮኑን፣ ግጉይ መሥመር እዩ። እምነት-ሃይማኖት ንመንፈስን ኅሊናን ሕዝቢ ኰስኵሱ ናብ ዝበለጸን ዝለዓለን ሕንጸትን፣ ናብ ስኒትን ውህደትን ናብ ርግኣትን ምልኣት ሕይወትን ዜብጽሕ ኪኸውን እለዎ።27. ንእምነት-ሃይማኖት ምኽንያት ፍልልይ ደኣ’ምበር፣ ገለ’ኳ ቁምነገር ከም ዘይብሉ ገቢርካ ምቕራቡ፡ ሃሳዪን ግጉይን ውጽኢት ከምዘለዎ፡ በቲ ብቐጻሊ ዚዓቢ ዘሎ መንፈስ ጥልመትን ክሕደትን ንሃገርን ንሕዝብን ዚጐድእ ኣገባባትን...ኪረአ ይከኣል። በንጻሩ ሕቶ እምነት ንመንነትን ንስኒትን ሃገራውነትን ኣዝዩ ኣገዳሲ ኣበርክቶ ዘለዎ ብምዃኑ፣ ምስ ኣምላኽ ንዘለዎ ርክቡ፣ ኣብ ሕቶ እምነት ዘለዎ መትከሉ ዘየመዓራረየ ኅብረተሰብ፣ ኣብ ዝዓበየ ጕዳይ ኪሰልጦ ጽጉም እዩ።ብካልእ ወገን ድማ እምነት ኣብ ዘተን ቅኑዕ ርክብን ንኽትኣቱ ዚሕግዝን፣ምስ ካልእ ንምውህሃድ ዘተባብዕን እዩ። እምነትካ ኪኽበረልካ ክትጽበ ከሎኻ፣ ብወገንካ እውን ናይ ካልእ እምነትን መንነትን ካብ ምትንካፍን ምንቃፍን ምቝጣብ ብግዲ ከድሊ እዩ፣ ናይ ፍትሒ ጕዳይ’ውን እዩ። ቕኑዕን ብቑዕን እምነት፡ ዘተን ምውስሳእን ሓድሕዳዊ ምትእምማን ምርድዳእን የፍሪ። ኣብ ከም’ዚ ዝበለ ናይ ምርድዳእን፣ ንካልእ ጽን ናይ ምባልን፡ ሓሳብካ ንካልእ ናይ ምክፋልን መደብ ኪኣቱ ዘይደሊ፥ ግልጺ ብግልጺ ዚቐርብ ነቐፌታ ዘይቕበል፣ እዚ ርእሰ-ምትእምማን ዝጐደሎ እዩ።

28. ምስዚ’ውን ብዛዕባ ገንዘብን ኣመጻጽኣኡን ዘሎና ርድኢት ፈጺሙ ከም ዝተለወጠ ዜርኢ ብዙኅ ምልክታት ኣሎ። ገንዘብ ናይ ኵሉ መምዘኒ ገይርና ስለዝተረዳእናዮ፣ ንምርካቡ ዝኾነ ዝዓይነቱ መንገዲ (ሕጊ ማኪያቬሊ) ምኽታል ይረአ ኣሎ። ኣብ ወገን ንግዳዊ ስራሓት፣ ኣብ ኣብያተ ጽሕፈት፣ ኣባይቲ ዘካርዩ...ኵሉ ብገንዘብ ኪምለኽን ነኣኡ ከምልኽን፡ እሞ ከኣ ካብ ሕግን ስነምግባርን ወጻኢ ብዝኾነ ኣገባብ ኣብ ምእካብ ገንዘብ ዝጠሓሉ ትርኢ፣ እሞ ብዘየሰክፍ ኣገባብ፡ ከም ልሙድ ንቡር፣ እዚ ከምዚ ዝበለ ናይ ገንዘብ ሃነፍነፍ፡ ናብ’ቲ ንዓለም ምሉእ ዘሰክሐ ናይ ሰባትን ኣካላቶምን መሸጣን ዋጋ-ዕዳጋን ኣብጺሑ ከምዘሎ ኵሉ ዚፈልጦ እዩ።

ኣምልኾ ገንዘብ ጣዖታዊ መንፈስ ብምዃኑ፡ ሰባትን ኣካሎምን ዚልወጠሉ፣ ብወገን ደቀንስትዮ’ውን ኣካለን ንነውራም ዕዳጋ ዜቕርባሉ ኮይኑ። ካብ’ዚ ንዅሉ ዚልክም ናይ ጣዖትነት ኃጢኣት ከድሕነና ዚኽእል ቅኑዕ መንፈስ እምነት ጥራሕ እዩ። “... የኣኽለኒ ምባል ዝሰፈኖ ሃይማኖት ዓቢይ ረብሓ እዩ። ከመይ ናብ ዓለም ዘምጻእናዮ ሓንቲ’ኳ የብልናን። ከምኡ’ውን ካብ ዓለም ክንወስዶ እንኽእል ሓንቲ’ኳ የብልናን” 39። ኢየሱስ’ውን “ንኽልተ ጐይቶት ኪግዛእ ዚኽእል ሓደ’ኳ የልቦን፣...ንገንዘብን ንኣምላኽን ክትግዝኡ ኣይትኽእሉን ኢኹም” 40 ይብል።

መሠረት ቍስልናን ጸገምናን

29. እዚ ዘይሓዊ ዚመስል ቍስልና፣ እቲ ዝዓመቘን ዝረቐቐን መበቈሉ፣ እናናሳዕ እውን ከም ዚመላለስ ዚገብሮ፣ እቲ ኣብ ወድሰብ ዘሎ ኃጢኣት ዚበሃል ቍስሊ እዩ። እዚ ብምንታይ ይግለጽ እንተተባህለ፣ ኣብ’ቲ ብደረጃ ውልቀሰብ ኮነ ብሓባር እነርእዮ፣ ፍቕርን ኃልዮትን ርኅራኄን ዝጐደሎ ሕይወት፣ በቲ ብዝተፈላለየ መልክዑ ዚቀላቐል ስስዕትን ነኣይ ጥራሕ ይጥዓመኒ ዚብል ስምዒትን እዩ። እዚ ኣብ ኵሉ መዳያት ሕይወትና ተዘርጊሑ ወይ ሰፊሑ ዘሎ ኣመል ስስዕትን ህርፋንን፣ ኣመል ብልሽውናን ዘይተሓታትነትን፣ ንሓደ ሕዝቢ

ወይ ሃገር ዘይሓዊ ቍስሊ ኮይኑ፣ መወዳእታኡ ከኣ ሓድነትን ሕውየትን ናብ ዘይርከበሉ፣ ናብ’ቲ ሓደገይና ኵነታት የብጽሖ። ነዚ ኵሉ መን’ዩ ተሓታቲ ኪበሃል ከሎ፣ ብርግጽ ደረጃታቱ’ኳ ዚፈላለ እንተኾነ፣ ካብ’ዚ ነጻ እየ ዚብል ግን ፈጺሙ የልቦን፣ ከመይ “ኃጢኣት የብልናን እንተበልና፣ ንገዛእ ርእስና ንጥብር ኣሎና፣ እታ ሓቂ’ውን ኣባና የላን”41 እዚ ጸገም’ዚ ፈቲሕና ናብ ንቡር ክንምለስ እንተኾይንና፣ ናብ’ቲ ሡርን ሠራውርን ጠሊቕና ክንኣቱ ከድልየና እዩ። እቲ ሕውየት’ውን ካብቲ ሡሩ ኪጅምር ኣለዎ።ፋሕ ዝበለ ካርታ-ዓለም ከተዓራሪ ዝተሓተተ ቈልዓ ኪበላሓት ከሎ፣ ነታ ካርታ በቲ ዝባና፣ ስእሊ ሓደ ሰብ ከምዘለዋ ኣስተውዓለ። ኣፍንጫን እዝንን... እናኣለለየ ከኣ፣ ኣብ ሓጺር ግዜ ነቲ ምስሊ ሰብ ንምሥራዕ ዘይተጸገመ ቈልዓ፣ ማዕረ ማዕረኡ፣ በቲ ካልእ ገጽ ንዝነበረት ካርታ ክትኮና ከምዚግበኣ ብምግባር ብድርብ ተዓወተ፣ መልእኽቱኸ፣ ዓለም ንምትዕርራይ ቅድም ንሰብ ምዕራይ ዚብል እዩ።ሃገራዊ ይኹን ውልቃዊ ናይ ወድሰብ ጕዕዞ ኪሠምር፡ ሚዛናውን ምዕሩግን ክብሩ ዝሓለወን ኪኸውን እንተተደልዩ፡ ብሓጺሩ ምልኣት ዝዓዘዞ ንኪኸውን፡ ብላዕሊ ኣምላኽ፡ ብታሕቲ ድማ ሰብ ዝማእከሉ ሥልጣኔ ንምሕናጽ ድልዱል መሠረት ምንባር የድሊ። “ኣምላኽ እንተዘይሓነጸ፡ ሓነጽቲ ንኸንቱ ይጽዕሩ” (መዝ.127፡1)። ሃገር ዚበሃል ከኣ ሓደ ክፋል መሬት ጥራይ ዘይኮነስ፡ ናይ ሓባር ተመክሮን መነባብሮን ታሪኽን ጕዕዞ ሕይወትን ዘለዎ፣ ጥዑምን ሕሱምን፡ ውዑይን ዝሑልን፡ ሠናይን ግናይን...ብሓባር ዝተቐበለን፣ ብሓደ ዕላማ ዝማዕበለን፣ ተኣሳሲሩ ዝደልደለን ሕዝቢ እዩ። ስለ’ዚ ንሰብን ንግድላቱን፡ ነቲ ንቡር ሃለዋቱን ታሪኻዊ ኵነቱን ኣብግምት ዘእተወ ጕዕዞ ሃገር፣ ጥዑይን ቅኑዕን ጕዕዞ ክንብሎ ንኽእል።

ጕዕዞ ሰላም30. ኣቐድም ኣቢሉ (ኣብ ቍ.12) “ብሰላም ዚሓድር ሰላማዊ ሕዝቢ” ከምዘሎና ዘኪርና፣ ከም በርከትን ሠናይን ምርኣይና ቅኑዕ እዩ፣ እንተኾነ “... ሰላም ኪበሃል እንከሎ፡ ውግእ ዘይብሉ ጥራሕ ማለት ኣይኮነን፣ ኣብ መንጎ ተጻረርቲ ወገናት ሚዛን-ሓይሊ ብምሕላው ንዚርከብ ሰላም ዚርኢ’ውን ኣይኮነን፣ ብመላኽን ዓብላልን ሥርዓት ዚመጽእ’ውን ኣይኮነን፣ ሰላም ኪበሃል ከሎ፡ብግቡእን ቅኑዕን ኣገባብ ንዚካየድ “መደብ ፍትሕን ርትዕን”42 ዚርኢ እዩ። ምእንት’ዚ ኣብ ውሽጣዊ ርግኣትን ህድኣትን ዝተመርኰሰ እ

ዩ። ሰላም ማለት ኵሉ ወገን መሰሉ ዚጭብጠሉን፡ ብሕጋዊ መገዲ ግቡኡ ዚረኽበሉን እንኪኸውን፣ እዚ ሰላም’ዚ ኪመጽእ ዚኽእል፣ እቲ ንኅብረተሰብ ዝሠረዐ ኣምላኽ ኣብ ዚህቦ ውሽጣዊ ስኒት እንኪምሥረትን፡ በቶም ንፍትሒ ጸሚኦም ዚንቀሳቐሱ ሰባት ኣብ ግብሪ እንኪውዕልን እዩ”43።ንሰላም ኣብ ሓደጋ ዘውድቕ ግፍዕን ዘይፍትሓውን ኵነታት ኪሥዕርር፣ ቅንእን ትዕቢትን ዘይምትእምማንን ኪነግሥ እንከሎ እዩ።44 ዝኾነ ይኹን ሰብ መሰሉን ክብሩን ኪትንከፍ፣ግቡኡ ኪስእን ከሎ፡ መሠረታት ሰላም የሃምም። ከምኡ ፍትሒ ዚጽበዩን፣ ብመንገዲ ሕጊ ዚድለዩን፡ዝተታሕዙን፡ ብዝቐልጠፈ ፍትሒ ከምዚረኽቡ ምግባር፡ንሰላም ድልዱል መሠረት ምንጻፍ እንኪኸውን፣ “ዝተደናጐየ ፍትሒ፡ ዝተነፍገ ፍትሒ” ዝተባህለ’ እውን ንኸንቱ ኣይኮነን። መደብ ፍትሕን ሰላምን ብሓን- ሳብ ተቓንዩ ዚኸይድ’ምበር ኪነጻጸል ኣይክእልን። እቲ “ሓውኻ ኣበይ ኣሎ?” ዚብል ዘናውጽ ሕቶ፣ ዝለዓለ መቓልሑን፡ ኣውያቱን ንብዓቱን “ካብ ምድሪ ናብ ኣምላኽ ዚጠርዓሉ”(ዘፍጥ.4፡10) ኵነትን ብግልጺ ዚረኣየሉን ዚስመዓሉን ኮይኑ ኣሎ።መዛዘሚትንሣኤ ክርስቶስ ብእንዝክረሉን እነኽብረሉን ፡ በዚ ዘመነ ትንሣኤ፣መበል 23 ዓመት ናጽነታ ንእተኽብር ሃገርና ኣምላኽ ኪባርኸልና፣ ሃገር ትንሣኤን፡ ሃገር ተስፋን ፍቕርን፣ ሃገር ፍትሕን ርትዕን ኪገብረልና ክንጽልን፣ ክንጽዕርን ናይ ኵሎም ወገናት መራሕትን ናይ ሕዝብን ናይ ነስወከፍን ግቡእ እዩ። ኣብ’ዛ ሃገርዚኣ ዘለዉ ምእመናንን ሰብ ጽቡቕ ድላይን፡ ንሰላምን ንዘተን ንምርድዳእን ከምዚጽልዩ ነኣምን። “... ብስመይ ዝለመንክምዎ ...ኽገብረልኩም እየ... ፣(ዮሓ.14፡13)ብዝበለና መሠረት፣ ጸሎትና ንኸንቱ ከምዘይኮነ ንፈልጥ። ስለ’ዚ ሃገርና ነቲ ካብ ኣምላኽ ዚመጽእ ሰላም ጸሚኣ ከምዘላ ርኡይ እዩ። “ሰላመይ እኃድገልኩም ኣሎኹ፣ ሰላመይ እህበኩም ኣሎኹ። እቲ ኣነ ዝህበኩም ዘሎኹስ ከምቲ ዓለም ዚህቦ ኣይኮነን፣ ኣይትሸበሩ፣ኣይትፍርሑ”።(ዮሓ.14፡27-28)

፫ይ ክፍሊ፡ ምስክርነት

“መሰኻኽረይ ክትኮኑ ኢኹም”(ግ.ሓ. 1፡8)

31. “ሃልሃልታ እምነት ሓደ ግዜ እንተደኣ ጠፊኣ፣ እቲ ካልእ ብርሃናት’ውን ኪድብዝዝ ስለ ዚርከብ፣ ብርሃን እምነትና ዳግማይ ኪበርህ”45 ኣለዎ። ሃልሃል




ታ እምነት ወትሩ ከም ዘንበልብል፡ ብርሃን እምነት ወትሩ ከምዚበርህ ምግባር ማለት፡ ካልእ ዘይኮነስ፣ “ኣብ ኢየሩሳሌምን ኵላ ይሁዳን፡ኣብ ሰማርያን ክሳብ ወሰን ምድሪ ኸኣ መሰኻኽረይ ክትኮኑ ኢኹም”46 ንዝተባህለ ቃሉ ምፍጻም፣ ምስክርነትካ ምዕዛዝ ማለት እዩ።

እዚ ናይ ኢየሱስ ብርቱዕ ኃይለቃል ሎሚ’ውን ነኣና ዚበሃል ዘሎ እዩ። ንፈለማ ነቶም ተኸተልቱ ኪበሃል እንከሎ፣ እታ ማኅበረ ምእመናን ክትዓቢ ጀመረት። ክሳብ ሎሚ ቤተክርስትያን ክትዓቢ ትርከብ ኣላ። ንሕና’ውን ኣብዚ መስርሕ ዕቤት’ዚ ናትና እጃም ከም ዘሎና፡ ናቱ ኣካልን ክፍልን ምዃንና ንፈልጥ። እዚ ዝተጠቕሰ ቃል’ዚ ዝኸበዶም ከም እኒ ኣቡነ ሰላማ ቅዱስ ፍሬምናጦስ ዝበሉ ቀዳሞትን ድሕሪኦም ዝሰዓቡ ፱ቱ ቅዱሳንን፣ ንኽርስትና ኣብ ሃገርና ተኺሎም ኣዕበዩ፣ ዳሕራይ ድማ ከም እኒ ቅዱስ ኣቡነ ያዕቆብ ዩስጢኖስ ሰቢኾም ንክርስትናና ድልዱል መሠረትን ዳግማይ ንቕሓትን ኪህብዎ እንከለዉ፣ እዚኣቶምን ተኸተልቶምን ዝሰርሑዎን ዝረሃጽዎን ኵሉ ንሕና ሎሚ ነስተማቕሮን ንነብሮን ከምዘሎና ፍሉጥ እዩ። በብግዜኡ’ውን እዋኑ ዚጠልቦን ዚሓቶን መደባትን ምልክታት ግዜን እናስተውዓለን፣ መምርሒ ቤተክር- ስትያን እናተኸተለን፡እነሆ ሕጂ ኣብ’ዛ ሃገርና ዚርከብ ካቶሊካዊ ወገን ሕዝቢ እግዚኣብሔር፣ ኣብ ኣርባዕተ መጓሰ ወይስ ሰበኻዊ ኤጳርቅና ተመዲቡ ኪጐዓዝ ይርከብ ኣሎ።

32.ንዅሎም’ቶም ኣብ’ዚ ግራት-እምነት ዝሰርሑን ዝመርሑን፣ብእምነት ዝተመላለሱን እምነት ዘውረሱን ጳጳሳት ካህናት መነኮሳን ደናግል ምእመናን ኣቦታት/ኣዴታት ብምስጋና ንዝክሮም። ኣሰሮም ብምስዓብ ከኣ ምስክርነትና ከነጕልህ ቃል እነኣትወሉ እዩ። ካቶሊካዊ እምነትና ሡር ሰዲዱ፣ ክርስቶስ ብቓሉ ብተግባሩን ንዝፈጸሞ እትቕጽል ቤተክርስትያን፣ በቲ ሰፊሕ ናይ ምምሃርን ምስትምሃርን፡ ንሕሙማን ሥጋ ብእትገብሮ ሓገዝን፣ ናይ ቤትዘኻትምን፣ ንደቀንስትዮን ንዝተፈላለየ ናይ ሰብኣዊ ምዕባሌን መደባት ብምዝርጋሕ ስብከተ-ወንጌል እትፍጽም ቤተክርስትያን እያ።ሎሚ’ውን ቤተክርስትያን ነዚ ምስክርነታ ብዚግባእ ንኸተዕዝዞ፡ ነቲ ስብከተ ወንጌል በቲ ናይ ምሕረት ስራሕ ዝኾነ ግብረሠናይ እናሰነየት ንምስክርነታ እትቅጽሎ ዘላ፣ “ኣበይ ኣሎ ሓውኻ?” ንዚብል ሕቶ ክብደት ስለዝሃበቶ እዩ። ርግጽ’ዩ ሎሚ እቲ እምነት ኪወርስ ዚግበኦ ኣካል ኣመንቲ፣ ብፍላይ ከኣ ወገን ንኡስ ወለዶ ፈቖዶ ሃገራት ፋሕ ምባሉ፡ ንእምነቱ ኣብ ዚጻባእ ሃለዋት ምንባ

ሩ፣ ኣዝዩ ዘተሓሳስብ እዩ።ጽቡቕ ኣሎና ብዚብል መንፈስ ከይዳህለልና፣ ከም መጠን ድኹማት ፍጡራን ናትና ደረታትን ሰብኣዊ ጕድለትን ኃጢኣትን ዝጸወርና ምዃንና ክንፈልጥን ክንእመንን፡ ተስፋ ከይቀበጽና ከኣ ኣብ ጸጋ ኣምላኽ ክንምዕቈብ ይግበኣና። ኣብ ከም’ዚ ጕዕዞ’ዚ፡ እቲ ቀዳማይ ስጕሚ፣ መንፈስ ንስሓ ምልባስ እዩ። ደረታትናን ጕድለታትናን ምእማን፣ ካልኦት ኣብ ልዕሌና ንዚፍጽምዎ በደል ይቕረ ንምባል ዘይምስልካይ፣ ንኻልኦት በቲ ዝገበሩኻ ሕማቕ ዘይምፍዳይ እዩ።33.ጕዕዞ ክርስትና ብሓፈሻኡ ኮነ፣ እዚ ጕዕዞ ዓመት-እምነት ዚሓቶ ምምሕያሽ፣ ብብዙሕ መዳያት ክንጽመደሉ ዘሎና እዩ፣ ቅድሚ ኵሉ ምስ እግዚኣብሔር ኣቦ፣ ምስ ወዱ ኢየሱስ ክርስቶስ መድኃኒና፣ ምስ መንፈስ ቅዱስ ወሃቢ-ሕይወት ዚህልወና፣ ናይ ነፍስወከፍ ቀጥታዊ ርክብ ከመይ ኣሎ? ናይ ምእመናን እምነታዊ ሕይወት ከመይ ኣሎ? ጕዳይ እምነትናን ኅብረተሰባዊ ሃለዋትናን፣ ብመንጽር’ቲ ብፍቕሪ ክንግደሰሉ ዘሎና ሓውናን፣ እንነብረሉ ኅብረተሰብናን ከመይ ከምዘሎ ኣዕሚቝና እንፍትሸሉ እዋን እዩ። “... ኣብ ስራሕ ስብከተወንጌል ኪዕንቅጽ ዚኽእል ናይ ቤተክርስትያን ኣሰራርዓን ኣገባብን ዘጋጥመሉ ኣሎ፣ ነዚ ዅሉ ቀጺሉ ዚግምግምን ዘንቀሳቕስን መደብ ምስዚህሉ ግን እዚ ጽቡቅ መጋበሪ ኪኸውን ይኽእል፣ ብዘይካ ቅኑዕን ብቑዕን መንፈስ ወንጌልን፣ብዘይ ናይ ቤተክርስትያን ተኣማንነትን (ንጸዋዕታኣ) ዝኾነ ዓይነት ሓዲሽ መሣ

ርዕ ገለ’ኳ ዘየፍሪ ይኸውን”47።34. ኢየሱስ ኣብ ወንጌል ዚህበና ምስላታትን ሕይወቱን፣ ሕይወት ደቀ- መዛሙርቱን ብቐንዱ እንተረኣና፣ እታ ናይ መንግሥቲ ኣምላኽ ደቃቕ ዘርኢ በቝላ ዓብያ ንኽትፈሪ፡ ክትመውት ኣለዋ፣ ናይ ክርስትያናዊ ዕብየትን ስጕምትን ሕጊ እዚ እዩ፣ ምእንት’ዚ ከኣ ንማኅበረ ክርስትናና ኮነ፣ ንነፍስወከፍና እናናሳዕ ዜጋጥመና ጸገማት ተስፋ ከቝርጸና ዘይኮነስ ከትበዓና እዩ ዘለዎ።ምስ ቅዱስ ጳውሎስ ኮይንና’ውን “ምስ ዝደክም ሽዑ እየ ዝብርትዕ”48 ክንብል ኣሎና። “ኣታ ንኡስ መጓሰ፡ ኣቦኹም መንግሥቲ ኪህበኩም ፍቓዱ እዩ’ሞ፡ ኣይትፍርሑ!”49።ነቲ መጻኢ ጕዕዞን

መድረኽን ክንጥምት ከሎና፣ ብመንጽር ጉባኤ ቫቲካንን መላእ ቤተክርስትያንን፡ ቅድስናኦም ዚኣወጅ ዘሎ ብፁዕ ዮሓንስ መበል 23፡ ኣብ ምኽፋት ዓቢይ ጉባኤ ዝሃብዎ መሪሕ ቃል ንዝክር፣“...ናትና ተግባር ድማ ብተባዕን ቁምነገረይናን ድልየት፡ ብዘይፍርሓት፡እዋኑ የሓተና ንዘሎ ስራሕ ርእስና ከነወፊ፡

ምእንት’ዚ ከኣ ቤተክርስትያን ንዝሓለፈ 20 ምእተዓመት ንዝተኸተለቶ መንገዲ ሒዝካ ምጕዓዝ እዩ...”50 ከምዝበሉ፣ ከም መጠን ቤተክርስትያን ዘሎና ቀንዲ ዕማምና፣ ብእሙን ቀጻልነትን፡ ብውዕዉዕ ተባላሓትነትን ነቲ ስራሕ ስብከተ-ወንጌል ምዕማቝን ምስፍሕፋሕን እዩ። እቲ ብሓዋርያት ዚሰርሕን፣ ንሰማዕቶም ዜነቃቕሕን ዝነበረ መንፈስ ቅዱስ ከኣ፣ ነዚ ተግባር’ዚ ንምፍጻም ክእለትን ድልየትን ባህግን ትብዓትን ከምዘልብሰና ነኣምን።51ብኸመይ ኢና ግን ምስክርነትና ከነዕዝዝ እንኽእል? ዓረቕትን መሓርትን፣ መንገዲ ሰላም ተኸተልትን ብምዃን፣ ነዛ ዓለም’ዚኣ ከይመሰልካ(ሮማ.12፡2) ብመንፈስ ክርስቶስ ክትነብር ምኽኣል፣ ብመንጽር ብጻይካ ንዘሎካ ሓላፍነት ፈሊጥካ ግቡእካ ምፍጻም የድሊ። “... ንሃገርካን ንሕዝብኻን እሙን ብምዃን፡ ነቲ ኵሉ ናይ ዜግነት ግዴታን ኃላፍነትን ብተኣማንነት ብምፍጻም፣ ካቶሊካውያን ምእመናን፡ ንናይ ሓባር ጠቕምን ረብሓን ከማዕብሉን፡ ከገልግሉን ኣለዎም። ምእንት’ዚ ከኣ ርእይቶኦ- ምን ቅኑዕ ሓሳባቶምን ብምዕዛዝ፣ መንግሥታዊ ሰበሥልጣን ብመደብ ፍት

ሕን ርትዕን ከም ዚካየዱ፡ ሕግታትን ዚወጽእ ድንጋገታትን ምስ ሞራላዊ ሕግን፡ ሓባራዊ ጠቕምን ከምዘሳኒ ኪገብሩ ትሑዛት እዮም...።” 52ቤተክርስትያን’ውን ንርእሳ፣ ማለት ናይ መራሕታን ኣባላታን ኣብ መደብ ንስሓምእታው ከምዘድሊ፣ ቃል ኤርምያስ ነቢይ የመልክት፣ “እንተ ተነሣሕካ ክቕበለካ እየ፣ ከምበሓዲሽ’ውን ኣገልጋልየይ ክትከውን ኢኻ፣...ናተይ ነቢይ ክገብረካ እየ፣ እቶም ሕዝቢ ናባኻ ተመሊሶም...” (ኤር.15፡19) ኪመጽኡ እዮም።

ስብከተ-ወንጌል

35.ነዚ መጻኢ ጕዕዞና ክንጥምት ከሎና፡ ናይ ተልእኮ ቤተክርስትያንና ቀዳምነታት በኣጋኡ ይረኣየና። ነዚ ዚኸውን ትምህርትን ትዕዝብትን ካብቲ ዝሓለፈ ዝተቐበልናዮ ብሥራት ወንጌል፣ ብመደብ ትምህርተ-ክርስትናን (Catechesis) ሊጡርግያዊ ሕይወትናን ዘስተማቐርናዮ እዩ። እዚ ኵሉ ምስ’ቲ ዕለታዊ ሕይወት ተዋሃሂዱ እዩ። እዚ ኪግበር ዘለዎ፣ኣብ’ዚ ዚስዕብ ሰነዳት ተገሊጹ ኣሎ፣ 1) “ናብ ኣሕዛብ” ዚብል ሰነድ ጉባኤ 2) ጳውሎስ 6ይ ብ1975 ዓ.ም.ፈ. “ስብከተ ወንጌል ሎሚ”፡3) ቅድስናኦም ዚእወጅ ዘሎ ብፁዕ ዮሓንስ-ጳውሎስ 2ይ፣ ”ተልእኮ ክርስቶስ” 4) 7-28 ጥቅ. 2012 ዝተኻየደ ንሓዲስ ስብከተወንጌል ዚርኢ ሲኖዶስ ኣቡናት፣ 5) “ታሕጓስ ወንጌል”፣ ናይ ኣቡነ ፍራንቸስኮስ መልእኽቲ።

ኣብ ሃገርና ናይ ክርስቶስ እሙናት መሰኻኽር ንምዃን፣ ንዅሎም ምእመናንና እነተሓሳስቦ ጕዳይ እንኪኸውን፣ ናይ ሓባር ጕዕዞ እዩ። ስብከተ-ወንጌል ኪበሃል

ከሎ፡ ከም መጠን ናይ ዓለም መድሓኒ ንክርስቶስ ምስባኽ እዩ።53 ነዚ ዘጸናንዕ መልእኽቲ ድሕነትን መድሓንን፣ ንሕና ክርስትያን ብቐጻሊ”ብግዜኡን ብዘይግዜኡን”54 እንሰብኮ ኮይኑ፡ ኣብ’ዛ ሃገርና እነበርክቶ ዝዓበየ ህያብ እዩ። ምኽንያቱ መልእኽቲ ተስፋን ፍቕርን እንኪኸውን፣ ብቕዱስ መጽሓፍ ብዚወሃብ ቃል-ኣምላኽ ዚንገር፣ ኣብ ሕይወት ምሥጢራት ውጽኢቱ ዚንበር፣ኣብ ግብረ-ኣምልኾ (ሊጡርግያ) ዚዝከርን ዚኸብርን፣ ብሕይወት ዚምስከርን እዩ። እዚ ዝዓይነቱ ዕማም ስብከተ-ወንጌል ናይ መላእ ሕዝበ-እግዚኣብሔር መንፈሳዊ ወፈራ ዚሓትት እዩ።

“ብስም ጥራሕ ክርስትያን”36. ጉባኤ ቫቲካን 2ይ ብዓቢይ ሻቕሎት ካብ ዝተዛረበሉ ሓደ፣ ናይ’ቲ “ስማዊ ክርስትና” ኪብል ዝሰመዮ ወገን ጕዳይ እዩ። ኣብ’ቲ “ፍሥሓን ተስፋን” ዝኣርእስቱ ሰነዱ (ቍ.43)”...ብዙሓት ሰባት ንእምነቶም ምስ’ቲ ኣብ ዕለታዊ ጕዕዞ ዚነብርዎ ሕይወቶም ከወሃህድዋ ብዘይምኽኣሎም፣ ነዚ ክልቲኡ ብምንጽጻሎም፣ ናይ’ዚ እዋን’ዚ ዝዓበየ ስሕተት ወይ ግድል ኪበሃል ይከኣል...”55። እዞም ብስም ጥራሕ ክርስትያን ከመይ ዝበሉ እዮ

ካብ ገጽ 13 ዝቐጸለ

ሓውኻ ኣበይ ኣሎ? . . .



ም? ብጕዳይ እምነቶም ዘይግደሱ፣ ንእምነቶም ከም መሪሕ ሕይወቶም ዘይርእዩ፣ ምስ ማኅበረ ክርስትና ኮይኖም ንኣምላኾም ንመድኃ- ኒኦም ዘየምልኹ፣ ንገሊኡ ወገናት እምነት ዚቕበሉ ንገሊኡ ግን ዚነጽጉ፣ ብሓፈሻኡ ንሓደ ስማዊ ክርስትያን መለለዪኡ፣ ዝተጠምቀ ግና ኣብታ ማኅበረ ክርስትናኡ ርኡይ ንጡፍ ተሳትፎ ዘይብሉ፣ ብሓጺሩ ዛሕሊ ዝሃረሞ፡ ናይ ሕይወት ሙቐት ዘይብሉ ክርስትያን እዩ። ” ...ተጠሚቖም ክንሶም፣ መደብ ሕይወቶም ግን ነቲ ናይ ጥምቀት ግድነቶም ዘየንጸባርቕ”56 ሕይወት ዚነብሩ እዮም።(ታሕ.ወን. 15 ረአ) “ኣቱም ደቀየ! ብግብርን ብሓቅን እምበር ብቓልን ብልሳንን ኣይንፋቐር”57።

37. ነዞም ከምዚኦም ዝበሉን፣ ብሓፈሻኡ’ውን ንዅሉ ዚኸውንን “ሓዲሽ ስብከተ- ወንጌል” ከድልየና እዩ። ብ1973፡ ጳውሎስ 6ይ ኣብ ሃይቲ (ላቲን ኣመሪካ) ብዝገለጽዎ መሠረት “ሓዲስ ስብከተ-ወንጌል” ኪበሃል ከሎ፣ “ብሓዲስ ቅንኣት-መንፈስ፣ ብሓዲስ ብልኃት፣ ብሓዲስ መግለጺ” ዚፍጸም ስብከተ-ወንጌል ንምባል እዩ። ነቲ ኣብ ኅብረተሰብ ዘሎ ለውጢ ኣብ ግምት ብምእታው፣ሓዲሽ ቋንቋ፡ሓዲሽ ቅዲ ኣመሃህራ፡ ሓዲሽ ኣገባብ ሕይወትን ስብከት

ን፡ ሓዲሽ ዓይነት ምስክርነትን ኣብ ቤተክርስትያንከድሊ እዩ።

ከምኡ’ውን ናብቶም “ዝረሓቑ”፣ ናብቶም ዘይመጽኡ ገጽና ክንምልስ ከነም- ጽኦም ክንጽዕር ኣሎና። ብእምነት ዝመጽአ “ድኻታት” ናብ ዝኾኑ ገጽና፣ናብ’ቶም ናይ ኣምላኽ ጽምእን ጥሜትን ዘለዎም፣ ክርስትያን ክንሶም ከም ዘይክርስትያን ኮይኖም ዚካየዱ’ሞ ምምጻእ ዝኣበዩ፣ ናብኦም ክንከይድ ኣሎና። ነፍስወከፍ ሰብ ብውሽጠ- ውሻጠኡ ብኅሊናኡ ስምዒት ኣምላኽ ዘለዎ ስለዝኾነ፡ ማለት ናይ ነፍስወከፍ ሰብ፡ እቲ “ናይ ልቡ ልቢ” ኣምላኽ ብቐንዱ ስለዝኾነ፡ ነዚ ምስረኸበ ጥራሕ’ዩ ኪቐስን ዚኽእል።(ቅዱስ ኣጐስጢኖስ)

38. ኣብ’ዚ ከም’ዚ ዝበለ ስብከተ-ወንጌል ኵሎም ደቂ ቤተክርስትያን ተለኣኽትን ተወፈይትን ዚኾንሉ58 ጸዋዕታ ኣለዎም፣ ዚሳተፉሉ ኣገባባትን መደባትን፣ ዜገልግልሉ ቦታን ምጥጣሕ የድሊ፣ ብሓጺሩ ዓለማውያን ምእመናን’ውን ኣብ ናይ ቤተክርስትያን ሱታፌን ኅብረትን ዘለዎም ቦታ ኪፈልጡ፡ በኣኡ መጠን ከኣ ንጥፈታቶም ከዕዝዙ ስለ ዘድሊ፣ ንሕና ኵልና ክንስበኽን ክንሰብኽ

ን ከድልየና እዩ። ቤተክርስትያን ነዚ እምነት እተመሓላልፈሉን ትሕዝቶ-እምነት እትምህረሉን ቀንዲ ኣገባብ ድማ፣ ኣብመንጎ ዕለታዊ ሕይወትን ወንጌላዊ ትምህርትን ርክብ ብምፍጣር እዩ። ንወንጌል ሕልፊ ዜስፍሖ ከኣ ኣእምሮኣዊ ምርምር ዘይኮነስ ግብራውን ሕይወታውን ምስክርነት እዩ። “...ምእመናን ንጕዕዞ-ሕይወቶም ብመደብ ፍቕሪ፣ ሕይወት ኪህብዎ የድሊ። ብዚከኣል መጠን ድማ ነዚ መደብ ግብረ-ሠናይ ኣብ ተግባራቶም ኪገልጽዎ ይግባእ።ነፍስወከፍ ምእመን በቲ ኣብ ግብረ ኣምልኾን ጸሎትን ዚሳተፎ፣ በቲ ብድላዩዚሓቝፎ መደብ ንስሓን ናይ ዕለታዊ ናብራ ጻዕርን ድኻማትን ኣቢሉ፡ ንድኅነት መላእ ዓለም ከምዘበርክትን፡ ኣብ ኵሎም ሰባት ጽልዋኡ ከምዚህልዎን ኪዝክር ይግበኦ...”59። ምእመናን ከኣ ኣብ’ቲ ዜካይድዎ መደብ ሓዋርያውነት በቶም ፊት ዚስርዑ መራሕቶም ጳጳሳትን ካህናትን ሰብ ውፉይ ሕይወትን ተሰንዮም ይፍጽምዎ።

ንእምነትና ዘዳኽሞ ኣየናይ እዩ?

ሀ) መንፈስ ዓለምን ዓለማውነትን፡39. “ካብቲ ብጸጋ ክርስቶስ ገይሩ ዝጸወዓኩም ኣምላኽ፣ እ

ንታይ እዋኑ ናብ ካልእ “ወንጌል” ከም ዝሓለፍኩም ገሪሙኒ ኣሎ”60 ኪብል ቅዱስ ጳውሎስ ነቶም ካብ መንፈስ ክርስትና፣ ተጻዩ ናብ ዝኾነ መደብ ዝዘንበሉ ኣበርቲዑ ይወቕሶም። ሎሚውን ከም ጥንቈላ ዝሙት፡ ሓሶት፡ስርቂ፡ ብላዕ (ጉቦ)፡ ኪዳናዊ ጥልመት... ዝበለ መንፈስ ዓለም’ምበር መንፈስ ክርስቶስ ዘየንጸባርቕ ባህልን ኣከያይዳን ኣብ ማእከልና ምእታዉጥራሕ ዘይኮነስ፡ ከም ንቡር ዘየሰክፍ ዘየሕንኽ ኮይኑ ምዝውታሩ፣ እቲ ቃል ጳውሎስ ነኣና’ውን ከምዝተባህለ የረድእ። እቲ ኣቐዲሙ ዝተጠቕሰ ቀጥዒ ዘይብሉ ናይ ሃብትን ዓብላልነትን ህርፋን፣ ብግዙፍን ግዜያውን ሥጋውን ታሕጓስ ጥራሕ ክትዓግብ ምምናይ፡ ንገንዘብን ሃብትን ክትብል መደብ ሕሊናን መሥርዕ ክርስትናን ሓዲግካ ምውጻእ...።ናይ’ዚ ዅሉ መበቈል ኪበሃል ዚከኣል“...ፍልጠት ሃይማኖት ዘይምህላው፣ ወይ ዘይምግዳስ፡ ኣብ ግዜያዊ ናይ ዓለም ሃብትን ጥሪትን ምዝንባል፣ ናይ ኣመንቲ ሕማቕ ኣብነትን ዕንቅፋትን፣ ተጻይ እምነት ዝኾነ ዘመናዊ ኣተሓሳስባ...“ እዩ።61

ብሓጺሩ እቲ ኣብ ግዜያዊ ጣዕምን ሃብትን ምቾትን ዚኣምን፣ “ማተሪያሊዝም” ማለት ንመጻኢት ሕይወት ዘየሓስብ መንፈስ-ኣልቦ ኣተሓሳስባን ዝንባሌን ይደፍእ ከምዘሎ ግልጺ እዩ።ንኣምላኽ ግምት ዘይህብ፣ ጆርጅ ኤልዮት ዝተባህለ ደራሲ ከም ዚብሎ ድማ፡ጥልቕ ኢሉ ዘየስተውዕል ኣብ ርእሱ ዚጥሕል”ኣንነት”፣ ማለት ባዕለይ ብባዕለይ ክኽእል...ዚብል ሓሳብን ግብራዊ ኣገባብን እዩ፣ ንርእስኻ ኣብ ቦታ ኣምላኽ ምግባር፣ መሠረት ህላዌኻ ንሱ ክንዲ ዚኸውን “ባዕለይ” ዚብል ሓሳብ ገኒኑ፣ገንዘብ እንተሒዘ ኵሉ ሒዘ... ዚብል ዚንባሌ ኣሎ፣ንብዙሓት ከኣ ካብ ኣምላኽ ኣርሒቑ። ኣብ ውሽጢ ቤተክርስትያን’ውን እንተኾነ እዚ መንፈስ’ዚ ከየኣቱ ዘየፍርሕ ኣይኮነን። ዝኣመንካዮ “ኣንነትካን ገንዘብካን” ዓለምካን ምስ ጠለመ፣ እቲ ፈሊጡ ልቡ ንመደብ ኣምላኽ ዝዓጸወ ሽዑ ሓዲግ ይተርፍ፣ በንጻሩ ባዶነቱ ተኣሚኑ፡ጥራሕ ኢዱ ኮይኑ ንኺመልኣሉ ናብ ኣምላኽ ዝቐረበ ግን ልቡ ይመልኣሉ። ከመይ ኣምላኽ ወሰን ዘይብሉ መሓሪ እዩ።“...ኃጥኣን ንመንግሥቲ ኣምላኽ ከም ዘይወርስዋዶ ኣይትፈልጡን ኢኹም?ኣይትጋገዩ!! ኣመንዝራታት፡ ወይ መምለኽቲ ጣዖት፡ ዘመውቲ፡ ወይ ግብሪ-ሰዶም ዚገብሩ፡ ሰረቕቲ ስሱዓት፡ወይ ሰኽራማት፡ወይ ተጻረፍቲ ወይ ከተርቲ ንመንግሥቲ ኣምላኽ ኣይኪወርስዋን እዮም...”62።

ለ) እኹል ክርስትያናዊ ኵስኰሳ ዘይጸገብካ ምዃን፣

40. “ነታ ኣባኻትኩም ዘላ

ተስፋ ምንጫ ንዚሓተኩም ንምምላሽ ስንድዋት ኩኑ”63። ብቓል ይኹን ብተግባር ንምምላሽ ግን ቅድም ንርእስኻ ርዱእ ብሱል ሰብ ክትከውን ግዲ እዩ፣ እዚ ከኣ ብናይ ትምህርቲ-እምነትካ ፍልጠትን፣ ኣብ ሕይወት ምሥጢራት ብዘሎካ ተሳታፍነትን፡ ብዓቢኡ ድማ በቲ ክርስትያናዊ ተወፋይነትን ዚወሃብ ምስክርነት ዚዓዝዝ እዩ። ብዓቢኡ ክትርእዮ ከሎኻ፣ ንእምነት ዚርኢ ገለ ዓይነት ድንቍርና፣ ንምጥፋኡ ክንቃለስ ከም ዘሎና ርዱእ እዩ። ብሕፃንነትካ ሓደእዋን ብዝተመሃርካዮ ጥራሕ ምንባር ዝተኻእለሉ ገርህን ጥዑምን ግዜ ሓሊፉ እዩ።

“ሰብ ኣብ’ዚ ዚርከበሉ ታሪኻዊ ኵነቱ ወይ ሃለዋቱ ኮይኑ፣ ንእግዚአብሔር ብብርሃን ኣእምሮኡ ጥራሕ ንኺፈልጦ ብዙኅ ጸገማት ኪጓነፎ ይረአ...”64፣ ስለ’ዚ ነዚ ሎሚ ዘሎ ጽንኩር ኵነት ንምብዳህ ድልዱል ዝኾነ መንፈስን ምሕዳስን የድልዮ።

ንእምነትና ዘደልድል ኣየናይ እዩ?

ሀ) ኣብ ሓልዮት ኣምላኽ ነቕ ዘይብል እምነት

41. “ብናይ ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ጸጋን፡ ነኣኡ ብምፍላጥን ግና ዕበዩ” (2ጴጥ. 3፡18) ከም ዚብል ብጸጋኡን ፍልጠቱን ክንስጕም እዩ ዚድለ ዘሎ። ስለ’ዚ ነቕ ዘይብል እምነት ኪበሃል ከሎ፡ ኣብ ኣምላኽ ንዘሎና ጸግዕን ደገፍን ዘረጋግጽ፣ ምእንት’ዚ ከኣ ኣብ ዝኾነ ይኹን ግዜ ናብ’ቲ ሓደ ኣምላኽና ደኣ’ምበር፣ “ከኣልቲ ወይ ፈለጥቲ” ናብ ዝበልናዮም ጠንቈልቲ ክንከይድ ኣይግባእን፡እምነትና ኣየፍቅደልናን እዩ። ከምኡ’ውን ጕዳይናን ባህግናን ናብ ኣምላኽ ምሰ’ቕረብና፡ ኣብ’ቲ እምነትናን ሓልዮት-ኣምላኽን ተማዕቍብና ንካየድ’ምበር፣ “ብግዲ ድላየይ እንተ ዘይተፈጸመለይ...” ዝዓይነቱ ኣተና ቅቡል ኣይኮነን።ብዙሕ ግዜ ከምዚረአ እቲ ኣብ ሓልዮት ኣምላኽ ዘሎና እምነት ዚፍተነሉ ግዜ የጋጥመና። ዝደለኻዮ ሓገዝ ምስ ደንጐየካ፣ ወይ ዘይተሰማዕካ ኮይኑ ምስ መሰለካ እውን እንተኾነ፣ እምነት ንጽንዓትን ትጽቢትን እዩ ዚሓትት’ምበር ናብ ካልእማልእ ምባል ኣይኮነን። “ዝኾነ ዓይነት ጥንቈላዊ ትንቢት፣.... ብምትሃት ሙታን ምጽዋዕ፣.... ከዋኽብቲ ምቝጻርን፡ራሕ ኢድ ምንባብን ዛዕጐል ዘርዚርካ መጻኢ ምትርጓምን ምንጋርን፣.... መናፍስትን ካልእን ምጽዋዕ....ብመንጽር ኣምላኽ ኪህልወና ንዚግበኦ ግምትን ክብርን፣ፍቕሪ ዝመልኦ ፍርሓቱን ኵሉ ዚጻረር እዩ”።(መዝ.ሃይ.2116)


ናብ ገጽ 16 ዝቕጽል


Please see page 21

ለ) ንቤተክርስትያን ክርስቶስ እሙን ምዃን የድሊ።42. ሓደ ሓቀይና ናይ ክርስቶስ ተኸታሊ ዚበሃል ሰብ ነቲ “ምሉእ ክርስቶስ” እዩ ዚቕበል፣ ማለት ነቲ ርእስን ነቲ ኣካልን ብምሉኡ ይቕበል፣ ምእንት’ዚ እቲ ን”ኽርስ ቶስ ሕራይ!!” ”ንቤተክርስትያን ግን ኣይፋል!!” ዚብል ዘረባ ጊጉይ እዩ። ኣብ ኵሉ መዳያት ሕይወትና፣ ንውልቃዊ ይኹን ሓባራዊ ሕይወትና ብዚርኢ ኵሉ፣ ነዛ ቤተክርስትያን’ዚኣ ክንክተልን፣ ንዅሉ ትምህርታን እምነታን ክንቅበልን ኣሎና። ስለ’ዚ ድማ ንትምህርቲ ቤተክርስትያንን ንትእዛዛታን ብዚግባእ ክንሰምዕን ክንስዕብንከሎና፣ ነቲ ሥሩዕን ሚዛናውን እምነታዊ ሕይወትና ውሕስነት ገቢርናሉ ማለት እዩ።

ሐ) መስቀል ክርስቶስ ምጽዋር፣

43. “... መስቀል ክርስቶስ፡ ኣምላኽ ንዓለም ናይ ዘለዎ ፍቕሩ መግለጺ፣ ናይ’ቲ ኵሉ ጸጋታት ምንጪ ምዃኑ መረጋገጺ ስለዝኾነ፣ ቤተክርስትያን መስቀል ክርስቶስ ክትሰብኽ ግቡኣን ግዴታኣን እዩ...“65። ንኽርስቶስ ምኽታል ማለት መስቀሉ ንምሽካም ድልዊ ምዃን ዚሓትት እዩ። “ኪኽተለኒ ዚደሊ እንተሎ ንሱ ርእሱ ይኽሓድ፣ መስቀሉ ጸዊሩ ከኣ ይከተለኒ”።66 ኣብ ቤተክርስትያን ክርስቶስ ዘሎና ተወፋይነትን እምነትን ዚዓዝዝ፣ በቲ ንመስቀል ክርስቶስ ዘሎና ተጸምዶን ተወፋይነትን ምዃኑ ክንፈልጥ ይግባእ። ንመስቀል ክርስቶስ ምቕባል ማለት ኣብቲ ዅሉ መደባት ሕይወትና ተስፋ ከይቈረጽና ንመደብ ኣምላኽ ንምቕባልን፡ ብዓቕሊ ምጽባይን ዘኽእለና እዩ። ኣምላኽ ዘይሰመዓና ኢልካ ምጭናቕን፣ እዚ ዅሉስ ነኣይን ኣባይን ስለምንታይ? ብዚብል ሕቶ ክንናወጽ ከሎና፣ ኣብ መስቀል ክርስቶስ ዘሎና እምነት ጥራሕ’ዩ ኪምልሸልና ዚርከብ። ምእንት’ዚ ብኪዳናዊ ሕይወት ይኹን፡ ብክህነታዊ ብውፉይ ሕይወት ኵሉ ብዚግበር እምነታዊ ጕዕዞ፣ ንመስቀል ክርስቶስ ንምጽዋርን ንምስባኽን ድልዋት ክንከውን ኣሎና። ክርስትና ኣብ መስቀል ዝዓንበበን ዝፈረየን ስለዝኾነ፣ ኣብ እግሪ መስቀል ምዃን ንሓደ ክርስትያን ኣብ’ቲ መበቈሉ ምህላዉ ዚምስክረሉ፣ ኃይሊ እምነቱ ዘውሕሰሉ እዩ።

መ) ንባብ ቃል-ኣምላኽ (ቅዱስ መጽሓፍ) ምዝውታር፣

44. “ሰብ ብዅሉ ቃል ኣምላኽ’ምበር ብእንጌራ ጥ

ራሕ ኣይነብርን እዩ”67 “እነሆ ኣነ ናብታ ሃገር ጥሜት ዝሰደለን መዓልታት ኪመጽኣ እየን፣ እዚ ጥሜትዚ ግና ንምስማዕ ቃል እግዚአብሔር እምበር ጥሜት እንጌራን ጽምኢ ማይን ኣይኮነን”።68 ካብ’ቲ ናይ ዓመት እምነት ቀንዲ ባህግታትን ትምኒትን፣ እዚ ናይ ኣሞጽ ነቢይ ቃል ንኪፍጸም እዩ፣ ሕዝቢ እግዚኣብሔር ናይ ቃል ኣምላኽ ባህግን ሃረርታን ኪሓድሮ፣ በቲ ብሃንቀውታ ዚቐርቦን ዜንብቦን ቃል ኣምላኽ ሕይወቱ ንኪሕደስ እዩ።

ጉባኤ ቫቲካን 2ይ ኣብ’ቲ ቃል-ኣምላኽ ዚብል ሰነዱ፡“ኣብ ምሥጢረ ቅዱስ ቍርባን ብዚግበር ተሳትፎ ሕይወት ቤተክርስትያን ከምዚዓብን ከም ዚሕነጽን፣ ነቲ ‘ንወትሩ ዚነብር’ ቃል-ኣምላኽ ብዚህልወና ፍሉይ መንፈሳውነትን ኣኽብሮትን፣ ሓዲስ ናይ ሕይወትን መንፈሳዊ ምንቕቓሕን...”69 ኪበጋገስ ተስፋና እዩ። በኣኡ ኣቢሉቃል-ኣምላኽ ንዝመጽኣና “ቅዱስ መጽሓፍ ዘይምፍላጥ ማለት ንኽርስቶስ ዘይምፍላጥ”

(ቅ. ሄሬኒሞስ) ስለዝኾነ፣ ሥሩዕ ንባብን ኣፍልጦን ቅዱስ መጽሓፍ ንኺቅጽል፡ ናይ ሕዝቢ እግዚኣብሔር ቆሞሳትን ኰስኰስትን ኵሎም ኪጽዕሩ ይግባእ።

ንንባብ ቅዱስ መጽሓፍ ዚወሃቦ ኣቓልቦ፣ ኣብ ምእመናንና ተበራቢሩ ምርኣይ ዘጸናንዕ እዩ። ግና ወትሩ መሥመሩ ዝሓለወ ኣናብባን ርድኢትን፣ ኣብ’ቲ ናይ ቤተ- ክርስትያን መሥመር ዝጸንዐን ኪኸውን ሓደራ ንብል።ነዚ ዚሕግዝ ናይ ቅዱሳት መጻሕፍቲ በብቛንቋኡ ተተርጕሙ ዝቐረበልና ኅታማት ምህላዉ’ውን ዓቢይ በረኸት እዩ። እዚ ንባብ ቃል-ኣምላኽ ፍረ ዘለዎን ዜሓድስን ኮይኑ ምእንቲ ኪርከብ፣ ብግቡእን ብቑዕን ምስንዳውን ኣገባብን ኪግበር የድሊ።

ሠ) ኣብ ናይ ምሥጢራት ሕይወት ምስታፍ፣

45. “ከምቲ ንናይ ክርስቶስ ሥጋኡን [ደሙን] እተኽብሮ፣ ቤተክርስትያን ንቅዱሳት መጻሕፍቲ’ እውን ወትሩ ዚግባእ ክብሪ ትህቦ።...ካብ’ቲ ሓደ መኣዲ ቃል- ኣምላኽን ሥጋ ክርስቶስን ቀጺላ መ

ግቢ ሕይወት እናተቐበለት ድማ፣ ከየቋረጸት ንምእመናና ከተቕርበሎም ትርከብ” (ቃል ኣም.21 ጉባ.ቫቲ.2ይ)። “ኣቱም ዝደኸምኩምን ዝጸዓርኩምን ኵልኹም ናባይ ንዑ፣ ኣነ ድማ ከዕርፈኩም እየ”70። “መሠረቱን ዓንድ- ማእከሉን መሥዋዕተ ቅዳሴ እንተ ዘይኮይኑ፣ ሓደ ማኅበረ ክርስትና ኪሕነጽ ኣይክእልን”።71 ኣብ ልማድና ዝጸንሐ ንመንፈሳዊ ኽብርን ዝኽርን ዚወሃብ ግምት ልዑል እዩ። እዚ ብፍላይ ኣብ’ቲ ናይ ምሥጢራት-ክርስትና ሕይወት ኪረአ ዘለዎ እዩ፣ ነቲ ዝደኸመን ኪሕደስ ዘለዎን ሕይወት-ክርስትናና ቀንዲ ሓይሉን ትብዓቱን፣ ኣብ’ዚ ናይ ምሥጢራት ሕይወት ከም ዚረክብ ብምፍላጥ ሕይወትና ኣብኡ ዝተተኽለን በኣኡ ዝተመገበን ኪኸውን፣ እዚ ናይ ዓመት እምነት ዕላማ ዚሓቶ እዩ።

ኣብ ምእመናን ዚረአ ዘሎ መሥዋዕተ ቅዳሴ ናይ ምውፋይ ባህጊ ዓቢይ ስጕሚ እንኪኸውን፣ ግና ብዚግባእ ብብቑዕን ኣገባብ ክንሳተፎ፣ ሕይወትና ከኣ በቲ ናይ መሥዋዕቲ ክርስቶስ ጸጋታት ተሓዲሱ ዚረኣየሉ ሃለዋት ክንርኢ ንምነ። እዚ ኸኣ ፍርያቱን ውጽኢቱን ዚገሃድ ኣብ ዕለታዊ ሕይወትና እንነብሮን እነስተማቕሮን፡ ኣብ መደብ ዕርቅን ምሕረትን ብእነዘውትሮ ኣገባባት እንኪኸውን፣ ብፍላይ ብንስሓ ብዝነጽሐን፣ ብቅዱስ ቍርባን ዝተመገበን ሕይወት ኪህልወና እዩ ዚድለ። መሠረት ስድራቤትን ናይ ሓድነትን መርኣያ ዝኾነ መሥጢረ ቃልኪዳን ብተኣማንነትን ብመሥዋዕትነትን ከይተረፈ ክንሕልዎን ክንነብሮን ዝተጸዋዕናሉ እዩ። ኣብ ግዜ ሕማምን ናይ ኣምላኽና መጸዋዕታን ከኣ በቲ ግቡእ ኣገባብ ሥርዓተ ቀንዴል ክንስነከሎና፡ ግቡእን ብቑዕን ክርስት

ያናዊ ሕይወትና ለቢስና ንርከብ።

ረ) ምስ ማርያም ኣብ እግሪ መስቀል፡ደቂ ተስፋን ትንሣኤን

46. ኣቱም ብልቢ እነፍቅረኩም ኣባላት ሕዝቢ እግዚአብሔር! ናይ’ታ “ኮኸብ ተስፋ”72 ዝተሰምየት ድንግል ማርያም ኣሰር ብምኽታል ኣብ እምነትን ተስፋን ፍቕርን ጸኒዕኩም ክትቅጽሉ ነተባብዓኩም። “...ነዚ ዘሎ እዋን ብእምነትን ተስፋን ጸኒዖም ዚሓልፍዎ፡73 ነቲ ዚመጽእ ክብሪ’ውን ብትዕግሥቲ ዚጽበይዎ ምእመናን ክርስቶስ”74 እንክትኮኑ፣ ደቂ ተስፋ ምዃንኩም ኣመስኪርኩም ማለት እዩ።ስለ’ዚ ነዛ ተስፋ’ዚኣ ኣብ መዓምቝ ልብኹም ክትሓብእዋ ዘይኮነስ፣ ኣብ ናይ’ዚ ዓለም’ዚ ዕለታዊ ናብራኹም ብቐጻሊ ክትገልጽዋ ብዘኽእል እምነትን ጽንዓትን ክትነብሩ ሓደራ። ነዚ እትገብሩ ድማ ብቐጻሊ ንስሓ ናብ ኣምላኽ ምስ እትምለሱን፣ “ምስ’ቶም ንዘመን ጸልማት ዘመሓድሩ ገዛእቲ ዓለምን፡ ምስ’ቶም ናይ ኃይሊ ክፍኣት መናፍስትን”75 ብጽንዓት ምስትቃለሱን እዩ...”76።መዛዘሚከም መጠን ክርስትያን ምእመናን’ እምበኣር፡በቲ ካብ እምነትን ናይ ወንጌል ብሥራትን ዚርከብ ታሕጓስ ተጸናኒንዕኩም፣ ንዘመዳ ኤልሳቤጥ ክትበጽሕ ተቐላጢፋ ንኸበሳ ይሁዳ ንዝደየበት ማርያም፣ ነታ ...ኣምሳል ቤተክርስትያን ዝኾነት ኣደ ኢየሱስ ተኸቲልኩም፣ ነዚ ዓለም’ዚ ከተቕርብሉ ዘሎኩም ተስፋ፡ ኣብ ውሽጥኹም ብምጽዋር ኣብ ጐደናታት ታሪኽ ክትጐዓዙ ዝተጸዋዕኩም ምዃንኩም ክትፈልጡ ይግባእ።77 እምነት ቀጥ ክትብል፣ተስፋ ክትድልድል፣ ፍ

ቕሪ ከይትዝሕል ከይተሓለልኩም ብክርስትያናዊ ሓቦ ንበሩ፡ መስክሩ፡ ጸጋ ኣምላኽ ኣስተማቕሩ። “ ኣብ ኵሉ ጸሎትና ምእንቲ ኵልኻትኩም ብሓጐስ ንጽሊ ኣሎና”።78

ምስ ክርስቶስ ምትንሣእ ማለት ውሽጣዊ ናይ ለውጢ ጕዕዞን ንስሓን ኮይኑ፣ ካብ ጸልማት ናብ ብርሃን ዚግበር ምስግጋር እዩ፣ ደቂ ብርሃን ክንከውን እንተ ዘይከኣልና፣ ነታ ሓቂ ክንርእያ ኣይንኽእልን ኢና፣ ሓቅነት እንተዘይብልና፣ ሓራ ኣይኮንናን ማለት እዩ። (ዮሓ. 8፡32 ረአ) ብብርሃን ትንሣኤ በሪህኩም፣ብተስፋ ትንሣኤ ክትምልኡን፣ ነዚ ምስክርነትዚ ክትበቕዑን፣ እቲ ብትንሣኤ ወዱ ክርስቶስ ዘሓጐሰና ኣምላኽ-ሰላም፡ ሰላሙን ርግኣቱን የሃብኩም።

(ጸሎት)

ኦ! ማርያም ኣደና! “...ከም መጠን ኣደኦም፡ ኣደ ተስፋ ኮይንኪ፣ ኣብ መንጎ ተመሃርቱ ትቕጽሊ ከም ዘሎኺ፣....ልክዕ ከማኺ ምሳኺ ክንኣምን፣ ክንትስፎ፣ ከነፍቅር መሃርና። ናብ መንግሥቱ ዜብጽሕ መንገዲ ኣርእይና፣ ኦ ኮኸብ ባሕሪ ኣብ ልዕሌና ኣብርሂ! ኣንጸባርቒ፣ኣብመንገድና’ውን ምርሕና”...። (ብተስ. ድሒ. 50)

“ ኦ ኮኸብ ሓዲሽ ስብከተ ወንጌል፣ እቲ ካብ ወንጌል ዚርከብ ታሕጓስ ክሳብ ወሰናስን ምድሪ ብምብጻሕ፣ ነቲ ናይ ዓለም መወዳእታ ጫፍ’ውን ምእንቲ ከብረሃሉ፣ ናይ ሱታፌ-ኅብረትን ኣገልግሎትን፡ ናይ’ቲ ምዉቕ እምነትና፡ ናይ ፍትሕን፡ ናይ ፍቕሪ ድኻታትን ኣንጸባራቒ ምስክርነትና ንምሃብ ሓግዝና፣ ኦ! ኣደ ሕያው ወንጌል! ነቶም ናይ ኣምላኽ ንኡሳን ምንጪ ታሕጓሶም ዝኾንኪ ኣዴና ለምንልና፣ኣሜን ሃሌሉያ። [ታሕ. ወን. 288]

ኣቡነ መንግስትኣብ ተስፋማርያም፡ ኤጳርቃ ዘኣስመራኣቡነ ቶማስ ዑስማን፡ ኤጳርቃ ዘባረንቱኣቡነ ኪዳነ የዕብዮ፡ ኤጳርቃ ዘከረንኣቡነ ፍቕረማርያም ሓጎስ፡ ኤጳርቃ ዘሰገነይቲ

ኣሥመራ ዘመነ ትንሣኤ፮ይ ሰንበት ትንሣኤ/25 ግንቦት2014



ed. You can’t go town to town. You need a permit. I would not be able to go anywhere. Sometimes they suddenly come and ask for papers in the streets.”

Stateless limbo

Known in some quarters as the North Korea of Africa, Eritrea has a bad reputa-tion, with human rights or-ganizations reporting that thousands of citizens have been imprisoned without cause.

Eritrea put Tesfamariam behind bars the first time she tried to flee the country, and pressed her into two years of unpaid national service.

She doesn’t want to risk that again, and doesn’t know anyone there who could pay or take the mon-ey in on her behalf.

So with her passport about to expire, and no prospect of getting a new one, she’s

about to go into an almost stateless limbo.

In the view of Winnipeg human rights lawyer David Matas, who represents Eri-trean activists in Canada, this new payment process is just as illegal as the old one.

“It’s not papered. You don’t get letters any more. You don’t get instructions about what bank to send it to. It’s done verbally now, but it’s the same violation.

“I would say they are more guilty, because not only are they violating the law, they are also being dishonest about it, which they weren’t before.”

Withholding services

Tesfamariam’s letter to Citizenship and Immi-

gration Canada suggests the Canadian government has been made aware that the controversial tax is still being collected by a differ-ent means. But she found the CIC reply unhelpful.

“If ... a request for the re-newal of your passport ... is refused, the letter of refusal should be forwarded to this office in order that your ap-plication for a Certificate of Identity can be reviewed,” says the reply, dated May 6, 2014. In other words, go back to the Eritrean con-sulate that won’t give you any information -- let alone a passport -- without a cash contribution, and ask it for a letter of refusal.

Tesfamariam is pretty sure she’ll never get any letter, especially now that she has gone public with her case.

“I am talking today be-cause I want to encourage

Eritrean people to speak out,” she says.

As a strategy, it is not with-out risk. The UN reports that families of activists overseas are often singled out for persecution back in Eritrea, which has infor-mants in Canada.

“If I talk on TV [here], the Eritrean government won’t know, but the agents will and they will transfer my case. Some of them came as a refugee, but are still servants of the govern-ment.

“Eritrean people don’t feel free, even though they’re living in a free country” she says, alluding to the fact that those who fled re-pression in Eritrea are still living in its shadow here.

Rick MacInnes-Rae, CBC News

From page 10Eritrea collecting ‘money for the dictator’ . . .


Please see page 21

It’s true. We are fewer than 100 days away from the FIFA World Cup.

Brazil 2014 will be the highlight of the soccer calen-dar and, for many, the defining sports event of the year.

But it is not the only World Cup on the horizon. In fact, there are a total of three World Cups in 2014 -- all of them in the Americas -- including one on Canada’s own doorstep come August.

As Neymar, Messi, Ron-aldo et al gather in South America, Brazil will right-ly hog the lion’s share of the global spotlight. The other tournaments cannot compete in terms of star power but they are not without their own merits.

The first World Cup of 2014 is primed to launch. The FIFA U-17 Women’s World Cup, staged every two years, kicks off its fourth edition on Saturday, with Canada playing Ger-many on opening day.

The 16-nation tournament takes place in the heat and humidity of Costa Rica -- the first time the Central American Republic has hosted a FIFA event.

Why should we care? There are no household names and the players’ technical ability is still evolving. If they stay in the game, and

it’s a big “if,” the peaks of their careers are years away. It begs the question -- should FIFA have even introduced a World Cup for this age group in 2008? The answer -- for the good of the game, as FIFA likes to say -- is unquestionably “yes.”

North Korea the favourite

The U-17 Women’s World Cup is a stepping stone. It is a learning process which cannot be simulated by simply staying at home. For the players it is part of the education process -- learning the true mean-ing of international soccer, competing in alien envi-ronments against the best of the best in one’s age group.

By definition, tournament soccer is an unforgiving taskmaster. The champi-on in Costa Rica may not win every game, but it will have played six matches in equatorial conditions

in the space of 20 days. Match fitness, recovery, plus physical and mental fatigue must all be man-aged professionally even though we will be watch-ing amateur teenagers.

Those who succeed are a reflection of their national youth programs. A glance at the history books shows where the time and money invested is producing tan-gible results. Forget Eu-rope or South America -- at this level Asia has quickly established itself as a dom-inant force.

Since its inception, ev-ery U-17 Women’s World Cup final has featured at least one Asian country. And whatever we may think about the politics of a dictatorship, the facts are undeniable: North Korea is hands down the team to beat. The inaugural 2008 champion was a semifinal-ist in 2010 and runner-up to France in 2012.

Its neighbour has also tast-ed glory. South Korea lift-ed the trophy in 2010, edg-ing out Japan for the gold medal only after a dramatic penalty shootout. The Jap-anese and North Koreans are back for more in 2014, with China completing the Asian representation.

Canada draws tough group

The Europeans are closing the gap. Germany -- twice a U-17 semifinalist -- has long been regarded as one of the pioneers of the women’s game and arrives as the reigning European champion. Spain is also making significant head-way and handed the Ger-mans a heavy beating in the qualifying group stages before ultimately losing the final on penalties.

France, the 2012 cham-pion, did not qualify this time around.

By contrast, North America is struggling to keep pace. The United States is the

FIFA’s World Cup year kicks off with U-17 tournament

No. 1 nation in women’s soccer, but apparently the Americans are late bloom-ers. For the second time they have failed to quali-fy for the U-17 Women’s World Cup and stumbled in the group stage in 2010.

Canada’s record is impres-sive by comparison. It has qualified for every edition of the tournament and has twice reached the quar-ter-finals. Most recently, in 2012, the Canadians reached the knockout phase only to lose narrowly to the powerful North Koreans.

There’s more where that came from. Canada has been drawn into a tough-looking group where, once again, North Korea will be among the opponents along with Germany and Ghana. All three nations made it to the semifinals two years ago.

Canadian coach Bev Priest-

Meftih June 2014 Volume 9 Issue 10: page 19DUFFERIN CUSTOM

UPHOLSTREY & DECORATIONWe do new custom made:- Sofa, Chair, Headboard,

Slip Cover & Window Seats.For your old furniture we do:- Re upholstery, Restyle, Restoration & Replace foam cushion

ዝኾነ ዓይነት ብጨርቂ ይኹን ብቆርበት ዝስራሕ መቐበሊ ኣጋይሽ፡ ቤት-መግቢ፡ መደቀሲ፡ መጋረጃን ካልእ ኣቑሑትን ን

ሰርሕ።ንዝተበላሸወ ወይ ዝኣረገ ንብረት ብዝበለጸ ኣሐዲስና ንጽግን*ብሞላ ዝተሰርሐ ሶፋኹም እንተዘጢጡ፡ ቅርጹን መልክዑን ክትቅይሩ ምስ እትደልዩ፡ ስፖንጅ ምቕያር ወይ ሶፋኹም ሕ

ብሪ ክትለኽዩ ምስ እትደልዩብስልኪ ቁጽሪ 416-546-1501 ሃይለ ኢልኩም ተወከሱ

2350 DUFFERIN STREET TORONTO, ON

Your ad could be placed here! call

416-824-8124visit our website

www.meftih.ca or www.meftih.digitalepaper.in

Eagle Manor PHARMASAVESpecialty services provided by us:

* Pharmasave Medication Manager* Medication Delivery* Medication Reviews* Live well consultations* Live well community seminars

1901 Weston Rd. unit 19 (at Lawrence ave) Tel: 416-241-1115

Anwar SpicesSpecializing in Ethiopian spices Wholesale

* ምሩጽ ዝተፈላለየ ዓይነት ቀመማት ብዝሓሰረ ዋጋ ብጅምላ ንሸይጥ::* ንመርዓ፡ ሕጸ፡ ጥምቀት ወይ ዝኾነ ውራይ ዘድልየኩም ናይ ኢትዮጵያ ቀመማት ኣብ መኽዘና ይርከብ።

ደውሉ ብርትዓዊ ዋጋ ክትግልገሉ!Anwar AbdoTel: 416-283-3254 Cell: 647-859-4339 Fax: 416-284-8189

1202-4175 Lawrence Ave. E. Toronto, ON. M1E4T7 [email protected]


Editors: Grace CherianPhotographer: Mulugeta Zergaber Contributors: Mohamed Edris Naza HasebenebiMedhin Ghebreslasie, Amleset Tesfay, Bode Odetoy-inbo, Mimi Chandy, Ken NtiamoaSubscription Costs in Canada $39 for a year and $59 for two years. In USA, it costs $45 for a year and $69 for two years.Articles appearing in assorted columns of Meftih newspaper are intended to generate civil & informed public discussions. You don’t have to agree with opinions expressed by the writers. However, that should push you to express your own views. Through that way we generate lively & civil discussions in the community. Rejoinders are not forums for personal insults & we want readers to adhere to these principles.

Editor-in-chiefAaron Berhane

260 Adelaide St. E. Toronto, ON. M5A 1N1 # 192

Tel: 416-824-8124Fax: 416-783-7850

[email protected]

please see page 21

By Grace Cherian

Please see page 21

Last year my brother James and I, cousin Sanjiv and his son Sanford, went to India to visit Mom’s three

brothers and their families. Since then we’ve been corresponding steadily by email and getting to know each other better.

My cousin Teena and I write to each other very regularly. She’s young enough to be my daughter. So it’s hardly surprising that I feel quite maternal towards her. She often asks me for counsel and I pray for all my relatives in India each morning.

Today I received an email from Teena, saying Dad had written to her father, Uncle Publius. The last time they had contacted each other was five decades ago! This is a remarkable milestone in both their lives. Dad’s reaching out to Uncle Pub-lius is cause for great re-joicing.

Uncle Publius fell ill some months ago. His older daughter Irene, who had

been working in Dubai, came home to spend time with her elderly father as she didn’t know the ex-tent or nature of his ill-ness. Since then Uncle

has recuperated and Irene has returned to Dubai. But because she had spent so much time away with her father in Trivandrum, she doesn’t have a job to go back to in Dubai. Irene will have to start hunting for a job now.

Teena meanwhile has al-ways stayed at home with her mom and dad and worked from home. Work-ing from home allowed her to be there for her parents as they’re both elderly. But her father’s illness seems to have taken a terrible toll on Teena. She feels very anxious most of the time and so is ill-equipped to look for work. Now nei-ther daughter works.

Dad and I had discussed their situation. He asked me to get all of Teena’s banking information. Tee-na told me in her email that

Great Cause For Great Rejoicing

Thierry Henry has seen and done it all with France. The only Frenchman to have taken part in four FIFA World Cup™ tour-naments, he experienced a massive high on home soil in 1998, a huge disap-pointment at Korea/Japan 2002, an unexpected re-vival at Germany 2006 and an inexplicable debacle at South Africa 2010.

Alongside those ventures, the graceful forward was part of the golden genera-tion that enjoyed a glori-ous triumph at UEFA Euro 2000. He also scored 51 goals in 123 appearances

for Les Bleus, making him the country’s top scorer and second most capped player of all time.

In Rio de Janeiro to anal-yse Brazil 2014 matches for television, the 36-year-old New York Red Bulls star took time out of his busy schedule to grant an in-depth interview to FIFA.com, during which he re-counted his long-lasting love affair with the French national football team.

FIFA.com: Do you remem-ber the first time you saw France play?Thierry Henry: My earli-

est memory of watching France is Marius Tresor’s goal against Germany at the 1982 World Cup in Spain. It’s just a brief flashback. I was in the West Indies at the time, and there was an explosion of joy in my house – I didn’t really un-derstand what was happen-ing. I turned around and saw the replay of Tresor’s volley. Everyone knows what happened next.

Was it right then that you were won over by the French national side?I was just five then, so it was the only image I had

Henry: This generation can lift trophies


Dad mentioned in his mes-sage that he had sent her fa-ther a bank draft by regis-tered mail. This is indeed a first. Dad has never helped Mom’s relatives before. I truly rejoice to see Dad’s heart softening towards those in financial need—especially those related to him only by marriage—and

the compassion he’s show-ing for Uncle Publius and his family. If Mom could look down from Heaven, her heart would overflow with gratitude because of Dad’s generosity.

I see Dad’s actions as a great cause for celebra-tion.

Great Cause . . .From page 20

man needs no reminding that her team has probably fallen into the Group of Death. She can, however, call upon the relative ex-perience of captain Jesse Fleming and defender Sura Yekka, both of whom have already been capped at the senior international level.

Priestman will also be counting on her three-pronged strike force of Emily Borgmann, Marie-Mychele Metivier and Ma-rie Levasseur to deliver the goals they found so easy to come by during the quali-fying campaign. In Costa

Rica the chances will be fewer and farther between.

So then, the first of three FIFA World Cups in the space of five months. A long, hot summer of soc-cer lies ahead. What’s not to love?

FIFA’s World Cup year . . .From page 18

of them. But Mexico 1986 definitely did trigger some-thing. Les Bleus had a great run, knocking out Brazil along the way. That’s when I really started to take an interest. There was Euro 1984 too. As a supporter, it was easy to fall in love with that team.

At what point did you think that the feeling was mutual?That was also easy to tell, because it helps when you play in a World Cup that your country is host-ing. That coincided with my debut. The victory in 1998 was the high point – you dream about that as a young boy, you tell your-self that one day you’ll win the World Cup, but at the same time a small part of you knows that it’s a fanta-sy that’ll never become re-ality. And then, in the end, we did it, and the fact that we did so just along the road from where I grew up was truly incredible.

What advice would you give to the new generation of French internationals? The two pieces of advice that I would give them is to make the most of it, and to understand that experi-

ence comes from playing in tournaments like these. They’ll learn a lot, and it won’t always be easy, but this generation really does have the quality to do well and lift trophies. I hope they do it quite quickly. When you play in a World Cup, you never know if you’ll get the chance to do it again. I had the op-portunity to play in four, so it probably seems a bit strange to say that, but you have to approach each one as if it’s your last.

Which current French players are you most im-pressed with?There are a few. We lost Franck Ribery ahead of the World Cup, but he’s an amazing player. And then there’s Karim Benze-ma, Paul Pogba, Raphael Varane and so on. The guys in the midfield and up front are getting a lot of praise, but Varane is an extraor-dinary player. He’s com-posed, and already plays like a defender with a ten-year career under his belt. I don’t think people are talking about him enough. It’s quite unusual to be so mature at such a young age, although playing at Real Madrid has clearly

helped him. We had Lau-rent Blanc; Varane has a similar style, but with dif-ferent qualities. It’s pretty easy to spot a defence that has a player who remains calm no matter what.

It seems that the French public has fallen in love with Les Bleus again.Well, in football, I think love is generated by win-ning matches. When you’re not winning, the bond isn’t quite so strong, if it exists at all. There are highs and lows, and it’s up to you to perform well and thereby ensure that those feelings remain intact.

Do you think that all love affairs end badly?It’s not just about love. Happy endings don’t re-ally exist, except in Holly-wood. But things become much tougher when love is involved. When it’s work-related, or something like that, things normally have a way of sorting them-selves out. But love is dif-ferent, as it can transform into hate. But that’s life.

Have you been able to come to terms with the cir-cumstances surrounding the end of your interna-

tional career?I’ve got no problem with it. It’s not a question of com-ing to terms with it – that’s football.

It was your goal in 2006 that eliminated Brazil in the quarter-finals. With that in mind, how have you been welcomed here? Very well, actually; it’s an extremely welcoming country. I already visited last year. People like to chat, and ask you where you’re from. Some recog-nise me and some don’t, but generally they all know a bit about football. What surprises me about the peo-ple here is their generos-ity, their good humour and their desire to have fun. Of course they talk about my goal in 2006, but as I often say, at the end of the day, we didn’t win that tourna-ment either. There can only be one team who returns home completely satisfied, and that’s the winner.

You rubbed shoulders with Lionel Messi at Barcelona. Do you think he is going to have a successful World Cup?Messi doesn’t play all by himself. Let’s talk about Argentina. It’s clear that if

Argentina win, Messi will play well. At some point, the guys around him will have to help him out. Has Argentina’s time come? They haven’t won the World Cup in quite some time. So it’s not really a ‘Messi problem’. The team has to play as a unit, work hard, and only then will you see Messi performing at the top of his game – it’s as simple as that.

Which attack-minded play-ers have caught your eye recently? Luis Suarez, of course, Robin Van Persie and Ar-jen Robben, for starters. And then there are play-ers like Thomas Muller, who doesn’t get talked about as much, but keeps finding a way to stick the ball in the net. If there’s a loose ball or deflected shot, he’s ready to pounce. Even when he’s not trying to score, he scores. There are lots of attackers I could mention, but what’s more important is teams’ overall approach. It’s always bet-ter when they try to attack rather than defend.

Source: Fifa.com

Henry: This generation can lift . . .From page 20

Meftih June 2014 Volume 9 Issue 10: page 22 Technology & Science

Please see page 23

Nutrition key to delivering on Canada’s top development priority, saving the lives of women and children across the developing world

May 28, 2014 – Toronto, On-tario - Foreign Affairs, Trade and Development Canada

Today, the Honourable Rona Ambrose, Minister of Health, along with Ertharin Cousin, Executive Director of the United Nations World Food Programme (WFP), visited SickKids Hospital ahead of the Prime Minister’s Saving Every Woman, Every Child: Within Arm’s Reach Sum-mit.

“Canada is proud to be a global leader in supporting nutrition around the world. Increasing food security and ensuring access to nutritious food are at the heart of pov-erty reduction, and is a fun-damental pillar of Canada’s maternal, newborn and child health initiative,” said Min-ister Ambrose. “Mothers and children are often the most at risk during a crisis and have special food and nutrition needs. Canada will continue to work with the World Food Programme to help deliver concrete results for those in need.”

Following the visit, Minister Ambrose announced on be-half of the Honourable Chris-tian Paradis, Minister of In-ternational Development and La Francophonie, $98 million in humanitarian assistance funding to the WFP, Canada’s largest humanitarian partner. The WFP is the United Na-tions’ frontline agency in the fight against hunger.

The WFP responds to emer-gencies and saves lives by getting food to the hungry quickly, while also working to prevent hunger in the fu-ture; as such they are ideally positioned to help Canada deliver on its top develop-ment priority, that of improv-ing maternal, newborn and child health. Improving nu-trition and ensuring access

to nutritious food are key to Canada’s strategy to help lift millions of people out of pov-erty around the world.

“Children who get enough food are less likely to get sick or die. They are more likely to stay in school, con-tribute to their families and communities, and reach their full potential,” said Minister Paradis. “Canada’s focus on maternal and child health re-flects the values of millions of Canadians who believe that we cannot stand idly by while the poorest and most vulnerable suffer deaths that are easily and inexpensive-ly prevented. Canada will continue to partner with the World Food Programme, to deliver real results.”

“On behalf of the millions of vulnerable people WFP reaches each year, Canadian government and taxpayer support is immensely appre-ciated,” said WFP Executive Director Ertharin Cousin. “The WFP enjoys a long and productive partnership with the Government of Canada, working towards achieving our mutual goal of ending hunger. Eliminating hunger fits hand-in-glove with the Muskoka objective of reduc-ing child mortality. We rec-ognize and applaud Canada’s global leadership in maternal, newborn and child health. I am certain that together, we will reach our goal of ‘Sav-ing Every Woman, Every Child.’”

Improving the health of mothers, newborns and chil-dren is Canada’s top devel-opment priority. Following the significant progress made through 2010’s Muskoka Initiative, the Prime Minis-ter is once again taking ac-tion to mobilize the world to maintain maternal, newborn and child health as a top de-velopment priority. On May 28 to 30, 2014, in Toronto, Canada is hosting Saving Every Woman, Every Child: Within Arm’s Reach, an in-ternational Summit that will build on Canada’s leadership

and shape the future of global action on maternal and child health issues.

Quick Facts

· On April 28, 2014, the Prime Minister announced that Canada will host Saving Every Woman, Every Child: Within Arm’s Reach, an in-ternational Summit on Ma-ternal, Newborn and Child Health issues.

· The Summit, to be held from May 28 to 30, 2014, in Toronto, will build on Can-ada’s leadership and bring together Canadian and inter-national leaders and experts, Canadian civil society, busi-nesses, scientists, developed and developing countries, in-ternational organizations and global foundations to ensure that maternal, newborn and child health remains a prior-ity of the global development agenda.

· In 2013, Canada was the WFP’s third largest donor, contributing over $370 mil-lion to its operations.

· In 2013, the WFP pro-vided food assistance to more than 80 million people in 75 of the world’s poorest coun-tries.

· Canada is providing $2.85 billion in funding be-tween 2010 and 2015 under the Muskoka Initiative to save the lives of women and children in developing coun-tries.

· Canada is on track to meeting its Muskoka commit-ment, with 80 percent of the funding already disbursed.

Related Products

· Backgrounder – Can-ada’s 2014 Humanitarian As-sistance to WFP

· Address by Minister of Health Rona Ambrose: Press Conference with Ertharin Cousin, Executive Director of the United Nations World Food Programme

Canada Continuing Global Leadership in Nu-trition, Providing Humanitarian Assistance

Support to the World Food Programme

Satellite images sharp enough to show details such as manhole covers, stop signs and lamp posts will soon be available in Canada and around the world, after the U.S. loos-ened limits put in place years ago due to national security concerns.

Starting early next year, the U.S. government will allow the commercial sale of black-and-white images with a resolution of up to 25 centimetres and colour images of up to a metre, confirmed Tahara Dawk-ins, director of the Com-mercial Remote Sensing Regulatory Affairs for the U.S. National Oceanic and Atmospheric Administra-tion (NOAA), in an email to CBC News.

Starting earlier this month, satellite imagery compa-nies have been allowed to sell black-and-white imag-es with a resolution of up to 40 centimetres and colour images with a resolution of 1.6 metres.

Before now, satellite image providers weren’t allowed to sell black-and-white images with a resolution higher than 50 centime-tres or colour images with a resolution better than 2.0 metres even though at least one U.S. satellite im-age provider, Longmont, Colo.-based DigitalGlobe Inc., was technologically

capable of collecting high-er resolution images. At the allowable resolutions, it’s possible to see cars and houses, but not always de-tails such as manhole cov-ers or mailboxes.

“Once you start looking at the difference between 30 to 50 [centimetres resolu-tion], then you’re getting into a very considerable difference and the types of things that you can see in the imagery are consider-ably different,” said Sam Lieff, general manager for Lethbridge, Alta.-based BlackBridge Geomatics, which distributes images from DigitalGlobe along-side images from its own RapidEye satellites.

“What’s really interesting about that is once we get into this really high resolu-tion imagery, we become competitive with aerial photography.”

That means companies like his will soon have access to a wider range of clients who are looking for im-ages for applications rang-ing from city planning to forestry management, he said.

The previous ban on sharp-er images affected satellite image distributors around the world, including Black-Bridge Geomatics.

Sharper satellite images allowed, as U.S. loosen rules


The Honourable Lisa Raitt, Minister of Transport, to-day announced an impor-tant change that will ben-efit travellers flying with Canadian air operators, as well as the aviation indus-try. Passengers will soon be able to use portable electronic devices such as cameras, electronic games, tablets and computers dur-ing all phases of flight. This includes while an aircraft takes off, climbs, descends and lands, provided the de-vice is in non-transmitting, or flight mode, and that their airline has met certain safety conditions outlined by Transport Canada.

Previously, passengers could not use their devic-es at their leisure during

take off and landing. This change, which is made pos-sible through an exemption to the Canadian Aviation Regulations, means that passengers will soon be able to work or play when-ever they please on flights in Canada. It strikes the ap-propriate balance between safety and passenger com-fort that Transport Canada and airlines always strive to achieve. The use of elec-tronic devices on any flight will be at the discretion of the air operators, who must demonstrate that their air-craft are not affected by the use of the devices and that during critical phases of flight and during emer-gencies, all passengers are aware of and able to follow crew instructions.

The Harper government to allow passengers to use por-table electronic devices dur-

ing all phases of flight

“As commercial distribu-tor, we’ve never been able to sell the imagery at its highest resolution until now,” said Lieff. He ac-knowledged that could be frustrating for clients.

14-year-old rules

The previous rules were put in place by the U.S. Department of Commerce 14 years ago.

“The whole basis of it is really … security and mili-tary reasons,” Lieff said. “The U.S. military doesn’t want precision imagery getting into the hands of a terrorist organization.”

However, DigitalGlobe petitioned the government to loosen the rules ahead

of the launch of its World-view-3 satellite, which will collect images with a reso-lution of up to 31 centime-tres. The satellite launch is scheduled for August.

DigitalGlobe announced on June 11 that it had re-ceived notice of the new resolution rules, including one that would allow reso-lutions of up to 25 centi-metres starting six months after its Worldview-3 sat-ellites are operational. The company declined to be in-terviewed.

Dawkins said the national security community was fully involved in the deci-sion to loosen the rules and the changes “do not curtail our authority to limit data collection and distribu-tion of imagery in certain

circumstances to address national security concerns, foreign policy interests, and international obliga-tions.”

However, she noted that given the advances in re-mote sensing and commer-cial imagery, NOAA also has a national security in-terest in “seeing that U.S. companies are competitive in the growing commercial imagery marketplace.”

Lieff said since 2008, satel-lite image distributors have had to disclose all their us-ers to the U.S. government so it can be checked against lists of terrorists. He added, “There just haven’t been any bad issues that have happened.”

Rules relaxed

He forsees that the relaxed rules will provide oppor-tunities to sell satellite imagery for applications that would have once re-lied more heavily on aerial photography, such as mu-nicipal planning, oil and gas pipeline placement, mapping the kinds of trees in a forest, or mapping ele-vation changes for mining.

Satellite mapping is faster and easier than aerial pho-tography, Lieff said.

However, he noted that aerial photography can take images with resolu-tions much higher than 25 centimetres, and will re-main the only option for clients who need that kind of detail.

While the new rules ap-ply to all U.S. commercial satellite operators, NOAA says DigitalGlobe is the only U.S. satellite provider capable of providing imag-es with a resolution close to 25 centimetres by next year.

But Lieff says the rule change opens new doors for other companies “in-cluding ourselves.”

“There’s new satellites coming up that will defi-nitely breach the 50-centi-metre resolution,” he said. “We’re just looking a few years out, really.”

Emily Chung, CBC News

From page 22

Sharper satellite images allowed, as U.S. . . .

The government of Canada, on the day that one of its citi-zens was sentenced to a long prison term in Egypt for the crime of commit-ting journalism, was moved to note that Egyptians are, after all, “progressing to-ward democracy.”

And, added our prime minister’s parliamentary secre-tary, “We don’t want to insult them.”

Because, you know, that would just be rude.Instead, the government in Ottawa, which runs around the world, chin out and el-bows up, lecturing other governments about re-specting human rights and democratic self-determi-nation, prefers soft-spoken diplomacy toward the re-gime in Cairo, which has:

Attacked and toppled the country’s first democrati-cally elected government.Crushed, imprisoned, tortured and slaughtered members and supporters of that government.Criminalized criticism of its rule and stamped out what little press freedom Egyptians enjoyed.Installed a general as pres-ident in a rigged election without real opponents.It’s probably best, the

Harper government has apparently concluded, to remain largely silent as a journalist who carries a Canadian passport is sent off to some hellishly vio-lent Egyptian prison for doing his job.

Best to have cabinet mem-bers avoid cameras on this sensitive and unsettling

Mohamed Fahmy, Egyptian injustice and Can-ada’s spineless response: Neil Macdonald

Please see page 24


day, instead sending out Harper’s parliamentary secretary, Paul Callandra, to advise against giving any insult to Cairo.

Well, not entirely silent. Lynne Yelich, who is actu-ally a junior minister (of consular affairs) in Ste-phen Harper’s cabinet, did post a written statement in which she declared Canada “is concerned that the judi-cial process that led to his verdict is inconsistent with Egypt’s democratic aspira-tions.”

“Judicial process.” Seri-ously.

What evidence?

To be quite clear: Egyptian prosecutors didn’t bother introducing, or even trump-ing up, any real evidence against Canadian citizen Mohamed Fahmy, along with Australian citizen Peter Greste and Egyptian citizen Baher Mohamed. (Fahmy also has Egyptian citizenship.)

They didn’t need to. Trivi-alities like evidence are unnecessary; what the mil-itary wants is what’s im-

portant. One presumes, for example, that rigorous evi-dence was not introduced in the trial of 183 people whose death sentences were confirmed a few days ago for attacking a police station during a single in-cident. (A judge had origi-nally ordered nearly 700 people executed.)

No, it was enough for the regime to simply allege the journalists had “falsified news” and aided the Mus-lim Brotherhood, the prin-cipal target of the Egyptian military’s campaign of per-secution.

In reality, of course, the three are going to prison for being employees of the Al Jazeera TV net-work, which is owned by the government of Qatar, which generally supported the elected Brotherhood government, and which the Egyptian generals (along with many other Middle Eastern despots) utterly despise.

Calling the trial a “judicial process” is the sort of pu-sillanimous drivel conser-vatives scorn when they hear it from the mouths

of liberals expressing pa-tience with oppressive Arab regimes elsewhere in the Middle East.

So why such forbearance for the likes of Abdel-Fatah el-Sissi and the rest of the junta in Cairo? Especially when other world leaders are expressing unqualified disgust? (British Prime Minister David Cameron set aside his English re-serve to declare himself “completely appalled.”)

The most charitable expla-nation is one offered by a Canadian I know with deep diplomatic expertise in the Middle East.

He posited that the govern-ment of Canada, lacking the raw power of Washing-ton — which ensured that American citizens facing charges were quietly al-lowed to leave Egypt — has perhaps been conduct-ing back-channel talks with the Egyptians, and has secured some sort of face-saving deal to free Fahmy once the uproar has died down.

If that is the case, good for Canada. The current government was a tremen-dous help when CBC jour-nalist Mellissa Fung was kidnapped in Afghanistan back in 2008, and that was all behind the scenes, too.

If this is happening again, it might explain the bit of

Mohamed Fahmy, Egyptian injustice and Canada’s spineless response: . . .

From page 23

praise Fahmy’s brother had for the Canadian gov-ernment’s efforts after the verdict was delivered.

The other possibility my diplomatic acquaintance suggested was less palat-able: that Canada’s gov-ernment, like the far-right American politicians who cheered as the Egyptian generals grabbed power, has concluded that military oppression is greatly pref-erable to any governance by Islamic fundamental-ists, even elected ones, and the regime’s excesses are the price to be paid.

‘Chilling and draconian’

Like the U.S., Canada’s primary concern in the Middle East is Israel’s se-curity. That is the anchor of Canada’s Middle East policy.

The deposed government of Egypt’s Muslim Broth-erhood was sympathetic towards and helpful to the Hamas government in Gaza. The current re-gime in Cairo has pleased Washington, and Canada, by blowing up the tunnels into Egypt used by Hamas in Gaza and has generally cracked down on Muslim extremists within Egypt.

Hence the visit to Cairo last week of U.S. Secretary of State John Kerry, who met with el-Sissi.

Kerry basically declared that Washington’s reserva-tions about el-Sissi have evaporated now that he’s taken off his military uni-form and won what can only loosely be described as an election (not a dif-ficult feat when you’ve jailed all your opponents).

U.S. military aid, partially withheld out of concern over human rights viola-tions, will resume, Kerry announced. The regime will be getting all those Apache helicopters and other hardware it wants so badly, the better to keep its citizens obedient.

But Kerry at least had the bottle to stand before a mi-crophone Monday and de-nounce the sentencing of the journalists as “chilling and draconian.” As soon as he heard about it, he said, he made an angry call to Egypt’s foreign minister.

And none of the journalists is even an American citi-zen.

Canada’s Yelich, mean-while, used a press release to “call on the Egyptian government to protect the rights of all individuals, in-cluding journalists.”

I suppose members of my craft should be grateful we merit inclusion in that broad category. But you’d think Canada could do bet-ter for one of its citizens.

Neil Macdonald, CBC News

Lynne Yelich, Canadian Minister of State (Foreign Affairs and Consular),

U.S. Secretary of State John Kerry

meftih june 2014

Documents

meftih newspaperplease

tax scam canada

permanent resident of

eritrean government

eritrean passport

cbc news

lot of money

imposed economic sanctions