- med heile vegen - etne sparebank€¦ · pengar på verdipapirer. men det viktigaste meiner eg...
TRANSCRIPT
Å R S O P P G JE R 2 0 0 8
- med heile vegen
Banksjefen har ordet
Tøffe tider!
Frå finansuro til finanskrise Det har vore eit spesielt år. Uroa i finansmarknaden starta allereie hausten 2007 og vedvarte godt ut på hausten 2008. Men så toppa det seg då to amerikanske bustadlån‐gigantar vart sett under administrasjon og myndighetene lot investeringsbanken Lehman Brothers gå konkurs. Dette førte til at bankar over heile verda vart usikre på både eiga og andre bankar si finansielle stilling. Bankane vegra seg då mot å låne pengar til kvarandre. Dermed auka pengemarknadsrenta og påslaget på denne ytterlegare. Det er altså oppstått ei systemkrise i finansiell sektor, som svekker bankane si evne til å formidle kreditt og kapital. Som me nå ser, gir dette nå realøkonomiske konsekvensar. I Etne Sparebank merkar me det på same måte som i dei fleste andre bankar – tilgangen på likviditet er mindre og me har ein auke i tap på verdipapir. Tapa er likevel ikkje større enn at me også i 2008 får eit solid positivt resultat. Satsar på forsikring Me har i 2008 kjøpt oss inn i det nyetablerte forsikringsselskapet Frende, saman med ei rekkje sparebankar. Me vil då eige 0,4 % av selskapet, der eigarforholdet er delt etter storleiken på vår bank samanlikna med dei andre eigarbankane. Frende har allereie i løpet av 2008 markert seg som ein seriøs utfordrar og kom godt ut i Dagbladets kåring 30. november 2008. Den seinare tida har me hatt eit samarbeid med Gjensidige. I samband med dette har våre kunderådgjevarar formidla livsforsikring og
Gjensidige sjølve har leigd kontor hjå oss ein dag i veka, der dei i tillegg har formidla skadeforsikring. Gjensidige valde i 2008 å leggje ned tilbodet hjå oss. Dette, saman med at Gjensidige etter kvart har blitt ein vesentleg konkurrent etter etableringa av Gjensidige Bank, gjorde at me difor fann det naturleg å avslutte samarbeidet med Gjensidige. Strategisk meiner me det er viktig å vera med på eigarsida i eit så viktig produktselskap. Me vil då kunna ta del i den verdiskapinga som skjer i forsikringsselskapet samstundes som me får provisjonsinntekter for sal av forsikring. Me har vald å satse tungt på forsikring, då me meiner at dette kan vera med på å auke inntektsgrunnlaget vårt vesentleg. Me har difor tilsett Ole Mæhle, samt at alle våre kunderådgjevarar nå kan formidle forsikring. Eg vil difor oppmoda våre kundar om å ta kontakt, anten med sin kunderådgjevar eller Ole Mæhle og be om eit tilbod – det kan løna seg! Du vil truleg spare pengar på dette, men samstundes er du med og sikrar at me alle har eit tilbod, der ein faktisk kan setje seg ned med ein rådgjevar og diskutere forsikringane sine. Moderne bank Me er opptekne av å vera ein moderne bank for våre kundar. Dette arbeider me kontinuerlig med. Likevel er me nå inne i ein spesiell periode, der me arbeider med overgang til ny leverandør av datasystema våre. For kundane våre vil dette blant anna merkast med at me rundt 1. mai 2009 vil få ny heimeside og ny nettbank. Det vil i samband med dette koma ei rekkje nye og spanande funksjonalitetar, som eg meiner mange kan gleda seg til. Me har det siste året investert i ny pengeautomat, til erstatting for minibanken og nattsafen. I den nye automaten kan ein foreta både uttak og innskot av kontantar. Kundane får pengane direkte inn på konto, samstundes som dei vert resirkulerte og me kan nytta ressursane våre til meir kunderetta. Framtidsutsiktene I banken sitt nærområde trur eg mange hittil har merka finanskrisa positivt, med at me brått har fått ei lågare utlånsrente. Ein del har nok likevel tapt pengar på verdipapirer. Men det viktigaste meiner eg må vera at ein klarer å halda på jobben sin. Me går difor ei spanande tid i møte, der utfordringa for ei rekkje av våre større industriverksemder truleg vert å fylle opp ordrebøkene utover i 2009.
For å demme opp mot lågare aktivitet har det blitt meir og meir snakk om statlege redningspakkar også utanfor finanssektoren. Det vert då spanade å sjå om dette kan få konsekvensar også i vårt nærområde. Eit prosjekt som er ferdig prosjektert, er utvidinga av kulturhuset ”Skakke senter for skule idrett og kultur”. Skal regjeringa ta raske grep med tanke på sysselsetjinga i bygg og anleggssektoren, burde dette absolutt vera eit
prosjekt dei kan yta vesentlege midlar til. Vidare gjenstår det også oppgraderingar av viktige vegtrasear på E134 gjennom Etne som raskt kan setjast i gong. Takk Eg vil med dette takke nye og gamle kundar samt alle tilsette for eit spennande år, med mange utfordringar. Måtte 2009 bli eit betre år enn mange spår!
UTVIKLINGA I SPAREBANKEN
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
16.000
1975 1980 1985 1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Årsresultat etter tap (før skatt)
DESSE STYRTE SPAREBANKEN I 2008
STYRET VARAMEDLEMMER
Tollef Rullestad Leiar Audun NamtvedtSveinung Eskeland Nestleiar Torunn Fjæra GrindheimLiv Sørheim Iren LindvikElisabeth Lothe NervikAud Laila Lunde Frøland Tilsetterepresentant
KONTROLLKOMITEEN VARAMEDLEMMER
John Kåre Opheim Leiar Terje EngelsgjerdAnne Gunn Bjørnevik Nestleiar Erling RonæsIngfrid Mæland
FORSTANDARSKAPET VARAMEDLEMMER
Valde av og mellom dei tilsetteWenche Åsbø Eikemo Sigrid LøvereideIren Lindvik Karin RamstadEli GravelsæterBerit Johansen
InnskytarvaldeIngvor Gundegjerde Leiar Herleiv TesdalTerje Engelsgjerd Sigve FitjeIngeborg Nervik Anne Elin LjusnesArnhild AaenSigurd BirkenesTorunn Fjæra GrindheimFrode HaugenAud Jorunn Baustad
KommunevaldeAudun Namtvedt Anita LarsenArild Stenberg Nestleiar Hilde Sunndal BjerkrheimAudny ÅsheimAsbjørn Moe
ADMINISTRATIV LEIINGRune Ramsvik BanksjefPaul Rune Velde Assisterande banksjef/Leiar kunderetta avdelingWenche Vik Thorson Leiar intern avdeling
Styrets årsmelding for 2008 Oppsummering av drifta • Personalet har gjort ein fantastisk innsats som
har ført til ei svært god aktivitetsutvikling i 2008.
• Forvaltningskapitalen har auka med 14,2 % og er komen opp i kr 1,4 mrd.
• Brutto utlån har auka med 13,1 % og er nå kome opp i kr. 1,23 mrd.
• Innskota har auka med 21,8 % og er nå komne opp i kr. 953 mill.
• Me har hatt ein romsleg likviditet i 2008. Det stramma seg likevel litt til på slutten av året grunna uroa i finansmarknadane, men auka innskotsmasse bidrog veldig positivt på slutten av året.
• Då innskota har auka meir enn utlåna, er utlånsdelen som er finansierte av kundesinnskot auka frå 71,8 % i fjor til 77,3 % ved utgangen av 2008.
• Soliditeten er god, med ein eigenkapital på kr. 124,8 mill. eller 9,1 %, og ei kapitaldekning på 15,4 %.
• Rentenettoen i prosent av forvaltningskapitalen har gått noko opp som følgje av auka risikoprising.
• Kostnadene i forhold til inntekter har utvikla seg negativt. Dette skuldast at me er inne i ein periode med konvertering av datasystemer og nysatsinga på Frende Forsikring, med auka bemanning rundt dette.
• Børsutviklinga påverkar rekneskapen vår på ein negativ måte, med eit tap på kr 5,2 mill
• Årsresultatet før skatt er kr. 6,6 mill og utgjer 0,5 % av gjennomsnittleg forvaltningskapital.
Marknad Delen av kundar som kjem frå andre stader enn Etne har dei siste åra halde seg på om lag 40 %. Det er særleg frå Rogaland og Hordaland desse kundane kjem og utgjer omlag 35 % av alle kundar. Ved utgangen av året hadde me i alt 6.184 aktive person‐ og næringslivskundar. Dette er ein auke på 137 frå året før. Av desse bur 57 % i Etne Kommune, 25 % i Rogaland, 9 % i Hordaland elles og 9 % i andre fylke. Kr. 591 mill. eller 62% av innskota tilhøyrer innabygds kundar.
Kredittengasjement med innabygds kundar utgjorde kr. 756 mill. eller 61%, medan kr. 477 mill. eller 39 % var kredittengasjement med utanbygds kundar. For eit år sidan var 53 % lånt ut til kundar i Etne Kommune. Innan kommunen er utlånsauken 23 % medan utlåna utanom eigen kommune har gått ned med 7 % siste året. Næringar Industriarbeidsplassane i Etne er for det meste lokaliserte til tettstadene Etnesjøen og Skånevik der verksemdene også har internasjonal marknad for produkta sine. Jordbruket opplever framleis ei utfordrande utvikling i råmevilkåra, men med eit aktivt og godt jordbruksmiljø i bygda er optimismen framleis stor innan næringa. Tilveksten av større driftsbygningar stadfester dette. Handelsnæringa i kommunen tilbyr oss eit breitt spekter av varer og tenester. Slik har det vore i lang tid. Det nye handelssenteret – Etne Senter – som vart opna i slutten av november 2006, er med på å gjera dette tilbodet endå breiare og betre. Senteret viser også i 2008 til ein omsetning over det budsjetterte. I tillegg til dei to hotella i Etne og Skånevik og eit par større campingplassar, finst det også mange hytter og hus for utleige. Siste tilvekst er Halvfjordingen på Rullestad, som har vorte eit flott ferietilbod i bygda. Me veit ikkje nøyaktig kor mange overnattingsdøgn me har pr. år, men grove anslag viser at reisande legg etter seg fleire titals millionar kroner kvart år. Produkt Etne Sparebank tek mål av seg å vera ein totalleverandør av finanstenester som normalt vert etterspurde av kundane. I tillegg til dei tradisjonelle tenestene som sparing, utlån og betalingsformidling, formidlar me gjennom Frende Forsikring tenester innan skadeforsikring og personforsikring. Den viktigaste fondsleverandøren vår har frå 2004 vore Stavanger Fondsforvaltning A/S. For desse formidlar me sal av SKAGEN Fondene. Gjennom SKAGEN Fondene sel me også tenestepensjon.
Kredittformidling Etne Sparebank ønskjer å yta naudsynt kreditt. Me skal vera ein solid medspelar i lokalsamfunnet og ein god bank for kundane våre. For å kunna vera kredittytar, er me avhengig av å ha midlar å låna ut. Det er såleis primært innskytarane som set oss i stand til å driva med utlånsverksemd. Me legg vinn på ei så forretningsmessig rett prising overfor kundane som råd er, både når det gjeld innskot og utlån. Det er eit mål at summen av våre vilkår og vår kundehandsaming skal vera så god at vanlege totalbankkundar i Etne kommune ikkje skal ha grunn til å gå til andre bankar. Me arbeider også for at kundar frå andre kommunar skal ha grunn til å sjå på Etne Sparebank som eit godt alternativ til andre banktilbod. I tillegg til finansiering i norske kroner, har me også dei siste åra formidla lån i utanlandsk valuta. Ved årsskiftet utgjorde valutalåna kr 15,7 mill. Eigedomsomsetning Saman med blant anna Haugesund Sparebank, Skudenes & Aakra Sparebank, Sauda Sparebank og DnBNOR er me medeigar i SparebankMegleren AS i Haugesund. Den enkelte bank er kontaktkontor ute i sine område. Kundar som har eigedomar å selja, kan anten ta kontakt direkte med Etne Sparebank eller kontoret i Haugesund. Frende Forsikring Etne Sparebank valde, etter lengre tids samarbeid med Gjensidige, i 2008 å kjøpe seg inn i Frende Forsikring. Gjennom dette kan me tilby både skade‐ og livsforsikringar. Internkontroll og risikovurdering Etne Sparebank si verksemd kan føra med seg ei rekkje risiki. Eit vesentleg element i risikostyringa i ein lokal sparebank er den evna styret og administrasjonen har til å reagere raskt og effektivt når det skjer uventa hendingar som krev raske og løysingsorienterte vedtak eller som kan true banken sin soliditet, sikkerheit eller omdøme. Basert på ein oversikteleg organisasjon og korte kommunikasjonsvegar, er det styrets oppfatting at Etne Sparebank har ei slik evne, for eksempel ved å kunne møtes raskt for å finne praktiske og fleksible løysingar når behovet skulle tilseie det. Styret har som overordna mål at risikotilhøva i banken skal vera moderate. I samsvar med Kredittilsynet si forskrift om internkontroll av 15.1.1994 har styret vedteke prinsipp for internkontroll i Etne Sparebank. Ut frå dette er det utarbeidd eit internkontrollsystem med m.a. rutinar og skjematisk kontrollopplegg for viktige område i banken. Verdivurderinga for lån og
garantiar som vert føretekne kvart kvartal er også ein viktig del av internkontrollen. Avdelingsleiarane har vurdert kontrolltiltak og risikoen innan sine område og rapportert dette til banksjef. På bakgrunn av det rapporterte har banksjef føreteke ei totalvurdering av aktuelle risikoar og rapportert til styret, som igjen har vurdert om det er etablert ein forsvarleg internkontroll etter dei retningslinjer som gjeld. Vidare ligg det føre rapport frå ekstern revisor til styret og banksjef om status for internkontroll. Gjennom månadlege oversikter på sentrale nøkkeltal, periodiske oversikter på kredittporteføljer og jevnleg rapportering av marknadssituasjonen, får styret god innsikt i bankens samla risikoeksponering. I 2008 vart prosessen med å implementere eit nytt risikostyringsverktøy tilpassa krava som følgjer av bl.a. Basel II–direktivet og internkontrollforskrifta ferdigstilt. Dette verktøyet gir eit godt grunnlag for styret til å vurdere dei omtalte risikoområda i årsmeldinga. Vidare gjennomførte Etne Sparebank ei kvantitativ berekning av naudsynt eigenkapital etter ICAAP‐metoden ut frå 31.12.2007‐tala. Det vil bli utarbeidd eit eige rapporteringsdokument ut frå 31.12.2008‐tala, etter malen i Pilar III i Basel II. Dette vil bli lagt ut på heimesida til Etne Sparebank. Ut frå dei rapportar som ligg føre meiner styret at den etablerte og gjennomførte internkontrollen viser at risikotilhøva i banken vert handsama på ein tilfredsstillande måte. Finansiell risiko som banken fokuserer på kan inndelast i marknads‐, kreditt‐ og likviditetsrisiko. Marknadsrisikoen er samansett av rente‐, valuta‐ og aksje‐kursrisiko. Renterisiko er risiko for at verdien av eigedelar og gjeld vert endra på grunn av renteendringar i samfunnet. Ved utgangen av 2008 har me fastrenteinnskot på i alt kr. 97 mill. Renta gjeld fram til 20.1.2009. Ved ei renteendring på 2 % kan dette maksimalt gi ei risikoeksponering på kr. 0,4 mill. Fastrentelån utgjer kr. 5 mill. og har ei gjennomsnittleg att‐verande løpetid fram til renteregulering på 0,6 år. Ved ei renteendring på 2 %, vil renterisikoen vera kr. 0,07 mill. Resten av innskot og utlån er til flytande rente. Ved svingingar i marknaden kan renta endrast på relativt kort varsel og medfører dermed ikkje nokon vesentleg renterisiko.
Renterisikoen på verdipapir er knytt til obligasjonsbehaldninga på kr. 36 mill. Gjennomsnittleg attverande løpetid fram til renteregulering er 0,2 år. Ved ei renteendring på 2 % skulle renterisikoen bli om lag kr. 0,16 mill. Styret har fastsett ei øvre grense på kr. 3 mill. som renterisiko på slike verdipapir. Valutakursrisiko Framand valuta i eigen balanse utgjer kr. 0,3 mill. Dersom me skulle oppleva ein plutseleg kursnedgang på 20 % vil kursrisikoen vår utgjera kr. 0,06 mill. Aksjekursrisiko Aksjebehaldninga vår er samansett av aksjefond, aksjar og grunnfondsbevis. Bokført beløp er kr. 20,6 mill. som er det same som marknadsverdien. Ved eit mogeleg fall på Børsen på 25 % i 2009 vil verdifallet i porteføljen vår vera kr. 5,1 mill. Kredittrisiko er risikoen for at ein kunde eller motpart ikkje kan gjera opp for seg på ein skikkeleg måte. Kredittrisiko representerer den største risikokategorien for banken og relaterer seg til alle fordringane på kuner, i hovudsak utlån og garnatiar. Sidan 2002 har me gjort nytte av DnBNOR sitt risiko‐klassifiseringssystem. Alle kundane er klassifiserte. 7 % av utlåna kjem i høgrisikoklasse med kr. 6 mill. i open risiko. Dette er skilnaden mellom engasjement og pantsette verdiar for engasjementa vurdert etter realisasjonsverdi, som for t.d. bustader er 80 % av normal omsetningsverdi. Delen av lån i høgrisikoklasse har gått noko ned frå i fjor då 10% var i denne klassen. Den opne risikoen har gått ned med kr 3 mill. I bankens kredittpolitikk som er vedtatt i styret i Etne Sparebank har me som mål å halda den reelle risikoen på eit akseptabelt nivå, både gjennom vurdering av nye engasjement og oppfølging av eksisterande. Den kvartalsvise verdivurderinga på utlån og garantiar og den daglege kontakten med enkelt‐kundar og oppfølging elles, meiner me er med på å gi oss ei god føling med utviklinga i risikoen. Ved innvilgjing av nye lån vert det lagt vekt på kunden si betalingsevne og erfart vilje i tillegg til formell sikkerheit. Misleghald og overtrekk vert overvaka nøye, og styret får førelagt oversikt vedkommande mislighold og overtrekk kvartalsvis. Styret får opså rapportert risikoklassifisering av alle store løpande engasjement minst kvart kvartal.
Netto misleghaldne engasjement har i året gått ned med kr. 3 mill til kr. 1 mill. Netto tapsutsette engasjement har gått ned med kr. 5 mill. til kr. 2 mill. I forold til gjennomsnittleg forvaltningskapital vart dei bokførte tapa i 2008 på 0,13% (kr 1,7 mill) mot –0,02% og tilbakeføring på kr 0,2 mill året før. 68 % av kredittengasjementa er utlån og garantiar til person‐marknaden. Næringslåna utgjer 32 %. Delen av næringslån har dermed gått opp med 2 % siste året. Av enkeltnæringar er jordbruk størst med om lag 12 %. Gjennomsnittsstorleiken på låneengasjementa er stigande. Engasjement større enn kr. 2 mill. har siste året auka med 42 stk til 166 stk. Kapitalen har auka med kr. 154 mill. til kr. 570 mill. Kr. 881 mill. eller 71 % av alle utlåna er sikra med pant i bustad innafor 80 % av forsvarleg verdigrunnlag. Ut frå det rapporterte meiner styret at kredittrisikoen for utlån er akseptabel, og at han ligg innafor føretekne verdi‐nedskrivingar på utlån og garantiar. Ein har ein stor del av utlåna til privatmarknaden (68 %), der ein har ein relativt stor del av utlåna med pant i fast eigedom. Bedriftsmarknaden, som då utgjer 32 % av dei totale utlåna, er 40 % av næringslåna til landbrukssektoren. Me skal likevel følgja utviklinga nøye med tanke på å halda kredittrisikoen under kontroll spesielt i den næraste tida framover. Pr 31.12.08 har Etne Sparebank ei avsetning til nedskrivning på individuelle utlån på kr. 3,9 mill og ei avsetning til nedskrivning på grupper av utlån på kr. 5,6 mill. Samla avsetning i balanse vert då 9,5 mill ved utgangen av året. Styret vurderer det slik at det er realistisk å rekna med ein auke i tapa framover. I langtidsbudsjett har me difor auka avsetningane til tap. Turbulente tider i marknaden vil føra til at størrelsen på framtidige tapsavsetningar kan vera vanskeleg å estimera. Ut frå rekneskapstala, prognosane og tal for misleghaldne engasjement (note 2a), bør framtidige endringar i kredittrisikoen med god margin kunna dekkjast gjennom drifta og dei avsetningane som er tekne. Ved investering i obligasjonar vert det lagt vinn på at både renterisikoen og kredittrisikoen skal vera moderat. Styret vurderer det slik at obligasjons‐behaldninga representerer liten kredittrisiko
Likviditetsrisiko er risikoen for at banken ikkje har nok likvide midlar til å betala forpliktingane etter kvart som dei forfell. Styret er opptek av likviditetsutviklinga i banken og vurderer nødvendige tiltak både med omsyn til utlån i forhold til innskotsutvikling og korleis me på best og tryggast måte kan sikra at me til ei kvar tid skal ha nok likvide midlar. Desse skaffar me gjennom ulike kjelder og med ulik løpetid ‐ kortsiktige og langsiktige likviditetslån, sertifikatlån, obligasjonslån og obligsjons‐liknande lån i Kredittforeningen for Sparebanker (KFS). Me satsar på å syta for at tilbakebetalingstidspunkta for dei midlane me skaffar utanom kundeinnskot skal ha ei god spreiing. For tida er obligasjonslån og andre likviditetslån fordelte på forfallstider i 2009 ‐ 2013. Det at innskota er fordelte på mange kundar, er også med på å redusera likviditetsrisikoen. Ved årsskiftet hadde me ei netto gjeld til andre kreditt‐institusjonar medrekna obligasjonsgjeld på kr. 280 mill. Dette er ein reduksjon frå året før på kr. 2 mill. Kundeinnskota finansierte 77,2 % av utlåna. Eit år tidlegare var 71,7 % finansierte på denne måten. Kredittilsynet har utvikla måltal for kor likvide bankane er gjennom den såkalla likviditetsindikatoren. Ved utgangen av 2008 har me ein likviditetsindikator på 105,1 som etter Kredittilsynet si anbefaling ligg godt innafor det dei nemner som moderat risiko. Det siste året har vore særs uroleg. Dette har ført til at tilgangen på kapital har blitt kraftig redusert og til tider har det ikkje vore råd å få tak i kapital i det heile. Etne Sparebank har vore i ein slik posisjon at ein ikkje har hatt behov for kapital frå kapitalmarknaden av vesentleg karakter det siste halve året. Auke i innskot frå kundar har vore ei medverkande årsak til dette. Styret arbeider for tida med alternative finansieringskjelder. Dette gjeld hovudsakleg tilgang til bustadkredittføretak. Ein har til no ikkje flytta særskilt sikre bustadlån over i eit slikt føretak. Styret meiner likevel at det er viktig å ha denne kjelda til finansiering som eit alternativ i urolege tider. Alt i alt vurderer styret det slik at likviditetsrisikoen er moderat.
Rekneskapsopplysningar Resultat Resultat av ordinær drift etter skatt er på kr. 2.818.000. Styret vil koma med framlegg om at resultatet vert disponert slik: Til gåvefond kr. 400.000 Til Sparebankfondet kr. 2.418.000 Etter dette vil banken ha fond på til saman kr. 24,8 mill. Etter vekta balanse har me ei kapitaldekning på 15,3 % medan minimumskravet som styresmaktene set er 8 %. Alt i alt er styret nøgd med resultatet og kan stadfeste at alle økonomiske føresetnader for vidare drift av banken er til stades. Driftsresultat før tap som i år er på kr. 8,3 mill., er kr. 4,2 mill. lågare enn i fjor og kr. 4,9 mill. mindre enn budsjettert. Me har hatt ein auke i rentenettoen på kr. 4,6 mill. medan kostnadene har gått opp med kr. 2,3 mill. Netto andre driftsinntekter er reduserte med om lag kr. 6,5 mill. som følgje av verdireduksjon på verdipapira våre. Dette er i grove trekk årsakene til det noko svakare resultatet i år. I prosent av gjennomsnittleg forvaltningskapital har drifts‐resultatet før tap gått ned frå 1,13 i 2007 til 0,65 i 2008. Rentenetto Rentenettoen som er skilnaden mellom renteinntekter og renteutgifter, har i kroner gått opp med kr. 4,57 mill. til kr. 27,5 mill., og utgjer 2,15 % av gjennomsnittleg forvaltningskapital mot 2,09 % i fjor. Driftsinntekter Netto driftsinntekter utanom rentenetto utgjer kr. ‐2,2 mill., slik at desse medrekna rentenetto kjem til kr. 25,3 mill. For eit år sidan utgjorde driftsinntektene utanom rentenetto kr. 4,3 mill. Samla inntekter utgjorde kr. 27,2 mill. Driftskostnader I 2008 utgjorde dei totale driftskostnadene før tap kr. 17,0 mill. medan dei året før utgjorde kr. 14,7 mill. I prosent av gjennomsnittleg forvaltnings‐kapital utgjer dei samla driftskostnadene 1,33 % mot 1,34 % i fjor. Me opplever såleis ein kostnadsnedgang relativt sett. På sikt meiner me at den relative kostnads‐prosenten skal lenger ned, då ein i 2008 har teke ein del kostnader over drifta som er noko spesielle. Me har blant anna hatt alle kunderådgjeverane på ei rekke kurs i samband med nye datasystem, me har konverterings‐kostnadar og kostnadar i samband med forsikringssatsinga som starta i 2008.
Tap på utlån og garantiar Tap på utlån og garantiar utgjer 1,7 mill. Av dette er 1,1 mill avsett til nedskrivning på individuelle lån og 0,6 mill avsett til nedskrivning på grupper av lån. Skatt Skattekostnaden utgjer kr. 3,8 mill. Balansen Forvaltningskapitalen har gått opp med kr. 170 mill. til kr. 1,37 mrd. Dette er ein auke på 14,2 %. I fjor var auken 12,8 %. Innskot frå kundar Innskota auka i 2008 med kr. 170 mill. til kr. 953 mill. Dette er ein auke på 21,8 %. I 2007 auka dei med 11,3 %. Per. 31.12.08 var det budsjettert med kr. 802 mill. i innskot. Utlån I løpet av 2008 har utlåna hjå oss auka med kr. 142 mill. til kr. 1.233 mill. mot budsjettert kr. 1.148 mill. Auken utgjer 13,09 %. I 2007 hadde me ein utlånsvekst på 16,86 %. Obligasjonar Obligasjonane er i rekneskapen bokførde med kr. 35,9 mill. Dette er ein auke frå året før på kr. 8,28 mill. Tidlegare har me hatt eit talfesta (kvantitativt) likviditetskrav på 6 % av innskota. Obligasjonane er fordelte med kr.13,3 mill. i finansinstitusjonar og resten i industri‐ og kraftselskap. Aksjar og grunnfondsbevis Ved utgangen av 2008 hadde me aksjar og grunnfondsbevis til ein bokført verdi på kr. 20,6 mill. I fjor bokførde me aksjar, og grunnfondsbevis med kr. 7,0 mill. Pensjonsforpliktelsar Brutto pensjonsforpliktelsar er summen av det dei tilsette har krav på i pensjon i samsvar med kollektiv pensjonsavtale med forsikringsselskapet Vital, Avtalefesta Førtidspensjon (AFP), individuell avtale og utbetaling over drifta til to pensjonistar. Brutto utgjer dei usikra pensjonsforpliktelsane kr. 4,2 mill., medan me på den andre sida har ei overfinansiering på avtalen med Vital på kr.1,0 mill. Netto pensjonsforpliktelsar kjem etter dette opp i kr. 3,2 mill. mot 3,3 mill. i fjor. Eigenkapitalen Den bokførde eigenkapitalen har i 2008 elles auka med kr. 2,6 mill. og utgjer ved utgangen av året kr. 124,8 mill., eller 9,1 % av forvaltningskapitalen. I fjor utgjorde eigenkapitalen 10,2 %. Eigenkapitalen er samansett av Sparebankfondet på kr. 122,3
mill., jubileumsfondet kr 1,2 mill og gåvefondet på kr. 1,3 mill. Styresmaktene har fastsett at den enkelte bank skal ha ei kapitaldekning på minst 8 %. Grunnlaget for kapitaldekninga er utlån, andre plasseringar i verdipapir og postar utanom balansen som t.d. garantiar. Dei ulike summane vert vekta etter risiko. For å koma fram til kapitaldekningsprosenten, vert eigenkapitalen sett i forhold til det vekta berekningsgrunnlaget. Pr. 31.12.08 hadde me ei kapitaldekning på 15,4 % mot 16,3 % i fjor. Med ei kapitaldekning på nær det doble av kravet som styresmaktene har sett, står me fram som ein solid og trygg forvaltar av kundane sine innskotsmidlar. Dette er viktig, men med eit aukande behov for å skaffa midlar frå andre, er det like viktig at investorar også ser på Etne Sparebank som ein solid og god bank. Personale, arbeidsmiljø og likestilling Ved utgangen av året var det 18 tilsette som tok seg av den daglege bankdrifta. Til saman dekkjer desse om lag 15 årsverk. Av dei 18 går to som vikar. Av 16 fast tilsette er det 8 som arbeider fulltid, medan 8 arbeider deltid. Etne Sparebank har bedriftshelseordning gjennom Sunn‐hordland Helse Miljø og Sikkerhet. Etter styret si vurdering har me eit godt arbeidsmiljø i Etne Sparebank. Samarbeidet mellom dei tillitsvalde og leiinga har vore godt. Det er gledeleg å kunna konstatera eit svært lågt sjukefråvær også i 2008. Medan finansnæringa på landsbasis har ein sjuke‐fråværsprosent på 4,5 fram til utgangen av 3. kvartal 2008, ligg sjukefråværet hjå oss så lågt som 1,8 % i 2008. Etne Sparebank har også siste året vore skåna for ulukker på arbeidsstaden. Styret kan ikkje sjå at Etne Sparebank er med på å forureina det ytre miljø i større grad enn det som er normalt og akseptert. Av 18 tilsette er 13 kvinner og 5 menn. I leiande stillingar er det ei kvinne og to menn. Styret legg vinn på at kvinner og menn skal handsamast likt, utan at det er utarbeidd nokon tiltaksplan i samband med dette. Strategi Det berande elementet i hovudstrategien vår skal vera langsiktighet og lokalkunnskap. Det å vera ein sjølvstendig bank er også vesentleg for oss. Me vurderer det slik at det vil vera viktig å veksa i eigne aktivitetar som kjem frå alle område på det
indre Haugalandet. Når det gjeld soliditet, har me som mål at kapitaldekninga skal vera minst 14 %.
Framtida 2009 vil bli eit spesielt år. Ein kan vente auka tal på konkursar og auka arbeidsløyse, med alt dette føre med seg. Det er difor få teikn på at 2009 vil bli eit godt år for økonomien her til lands. Uroa internasjonalt vil nok prege den norske økonomien også i 2009. Sjølv om den samla situasjonen både for hushalda og verksemdene enno er god her i distriktet, er det grunn å tru at tapa vil auka i tida framover, men i så liten grad at den totale kredittrisikoen framleis vil vera relativt låg for Etne Sparebank.
Me har vidare som mål å veksa og å ha ei resultatutvikling som skal vera minst like god som sparebankgrupper det kan vera aktuelt å samanlikna oss med. Utvida samarbeid med De Samarbeidende Sparebanker (DSS) Det har i ei årrekkje vore eit godt samarbeid mellom dei sjølvstendige sparebankane på Haugalandet. Desse bankane er Sauda Sparebank, Skudenes & Aakra Sparbank, Haugesund Sparebank og Etne Sparebank. Vidare har ein hatt eit samarbeid med ei rekkje andre uavhengige sparebankar saman med Haugalandsbankane. Dette samarbeidet er i 2008 utvida.
Hovudutfordringa vår vil i 2009 vera å sikre ei stabil drift og halde tapa på eit lågt nivå, slik at me kan oppnå nødvendig inntening og å halda utlånsveksten på eit nivå som framleis gir oss ei akseptabel risikoeksponering.
I samband med at ein skal over på nye datasystem i april 2009, har ein eit tett samarbeid med desse bankane rundt konverteringa. Styret ser dette samarbeidet som særdeles verdfullt og ser for seg eit tett samarbeid også i tida framover.
Takk Styret vil takka alle medarbeidarane i banken. Dei har gjort den gode utviklinga i drifta i 2008 mogeleg på trass av dei urolege tidene. På same måte vil me takka banken sine tillitsvalde for den interessa som er vist for banken. Styret vil også få uttrykkja ei hjartans takk til alle dykk som bruker banken for den gode oppslutninga om bygdebanken.
Etne Sparebank ser fram til eit stort engasjement og godt samarbeid i 2009 til beste for kundane og interessegruppene elles.
RESULTATREKNESKAPNote
Renteinntekter og liknande inntekter Renter av innskot i og utlån til finansinstitusjonar 3.302.202 2.265.893Renter og kredittprovisjonar av utlån og andre fordringar på kunder 84.160.392 55.207.538Renter av ihendehaverobligasjonar 2.621.863 2.091.131Andre renteinntekter 0 65.561Sum renteinntekter 90.084.456 59.630.123
Rentekostnader og liknande kostnaderRenter på innskot og utlån frå finansinstitusjonar 8.189.015 5.646.151Renter på innskot frå kunder 43.169.167 24.337.564Renter på utstedte verdipapir 11.038.086 6.721.754Andre rente‐ og innlånskostnader 204.090 8.700Sum rentekostnader 62.600.358 36.714.168
Netto rente‐ og kredittprovisjonsinntekter 27.484.098 22.915.955
Utbytte og andre inntekter av verdipapir med variabel avkastningInntekter av aksjer og andre verdipapir med variabel avkastning 189.405 185.888Sum inntekter av verdipapir med variabel avkastning 4b 189.405 185.888
Provisjonsinntekter og inntekter frå banktenester Garantiprovisjon 211.109 189.252Andre provisjonar og gebyr 2.492.712 3.271.666Sum provisjonsinntekter og inntekter frå banktenester 10c 2.703.821 3.460.917
ProvisjonskostnaderAndre provisjonskostnader 1.379.009 1.415.786Sum provisjonskostnader 1.379.009 1.415.786
Netto gevinst/tap valuta og verdipapir Netto gevinst/‐tap på obligasjonar ‐3.875.673 ‐142.662Netto gevinst/‐tap på aksjar ‐1.586.168 355.428Netto gevinst/‐tap på valuta 213.237 171.142Sum netto gevinst/tap på verdipapir og valuta ‐5.248.604 383.908
Andre driftsinntekter Driftsinntekter faste eigedomar 901.382 859.679Andre driftsinntekter 620.273 806.115Sum andre driftsinntekter 1.521.655 1.665.794Netto andre driftsinntekter ‐2.212.732 4.280.721
Lønn og generelle administrasjonskostnader Løn og honorar 7.219.625 6.923.572Pensjonar 603.337 241.229Sosiale kostnadar 1.029.471 1.207.613Administrasjonskostnader 5.579.374 4.224.150Sum lønn og generelle admin.kostnader 14.431.806 12.596.564
Avskrivingar av varige driftsmidler Ordinære avskrivingar 577.570 444.527Sum avskrivingar og nedskrivingar 5b 577.570 444.527
Andre driftskostnaderDriftskostnader fast eigedom 481.767 542.576Andre driftskostnader 1.515.789 1.153.462Sum andre driftskostnader 1.997.556 1.696.039Sum driftskostnader 17.006.932 14.737.130Driftsresultat før tap 8.264.434 12.459.546
Tap på utlån garantiar .mv.Tap på utlån 1.695.433 ‐240.428Sum tap på utlån, garantiar mv. 2 1.695.433 ‐240.428
Driftsresultat før skatt 6.569.001 12.699.974Skatt på ordinært resultat 10a 3.751.001 3.877.974Resultat av ordinær drift etter skatt 2.818.000 8.822.000
Avsett Gåvefond 400.000 1.400.000Avsett Sparebankfond 2.418.000 7.422.000Sum disponert 2.818.000 8.822.000
2008 2007
BALANSE PR 31.12
EIGNELUTER Note 2008 2007
Kontanter og innskot i Norges Bank 72.556.511 48.658.337
Utlån til kredittinstitusjonar
Utlån til og fordringar på kredittinstitusjonar utan avtalt løpetid 34.488 16.648.350
Utlån til og fordringar på kredittinstitusjonar med avtalt løpetid 0 0
Sum netto utlån og fordringar på kredittinstitusjonar 34.488 16.648.350
Utlån til og fordringar på kunder
Kasse‐/drifts‐ og brukskredittar 369.491.311 265.280.246
Byggjelån 9.770.871 4.653.195
Nedbetalingslån 854.088.004 821.084.762
Brutto utlån 1.233.350.186 1.091.018.203
Nedskrivningar på individuelle utlån 2b (3.901.201) (2.828.521)
Nedskrivningar på grupper av utlån 2b (5.600.000) (5.000.000)
Sum netto utlån og fordringar på kunder 1.223.848.985 1.083.189.682
Sertifikat, obligasjonar
Sertifikat og obligasjonar 3b 35.897.667 27.615.998
Sum sertifikat og obligasjonar med fast avkast 35.897.667 27.615.998
Aksjar
Aksjar, andeler og grunnfondsbevis 4b 20.584.647 7.006.856
Sum aksjar, andeler og andre verdipapir med var avkast 20.584.647 7.006.856
Varige driftsmidler
Maskinar og inventar 5b 1.453.901 571.924
Bygningar og andre faste eigedomar 5b 6.991.119 7.081.714
Sum varige driftsmidlar 8.445.020 7.653.638
Andre eigneluter
Andre eigneluter 3.920.575 3.781.774
Sum andre eigneluter 3.920.575 3.781.774
Forskotsbetalingar og opptente inntekter
Opptente ikkje mottekne inntekter 1b 4.096.655 4.198.261
Overfinansiering av pensjonsforpliktelsar 9d 1.030.638 1.300.080
Sum forskotsinnbetalingar og opptente renter 5.127.293 5.498.341
SUM EIGNELUTER 1.370.415.186 1.200.052.976
GJELD OG EIGENKAPITAL
GJELD:
Gjeld til kredittinstitusjonar
Lån frå kredittinstitusjonar utan avtalt løpetid 12.797.451 14.389
Lån frå kredittinstitusjonar med avtalt løpetid 157.000.000 127.000.000
Sum gjeld til kredittinstitusjonar 6a 169.797.451 127.014.389
Innskot frå kunder
Innskot frå kunder utan avtalt løpetid 476.054.128 505.292.332
Innskot frå kunder med avtalt løpetid 477.294.972 277.572.525
Sum innskot frå kunder 953.349.100 782.864.858
Gjeld stifta ved utskriving av verdipapir
Sertifikatgjeld 20.000.000 30.000.000
Obligasjonsgjeld 90.000.000 124.936.041
Obligasjons‐ og sertifikatgjeld 6a 110.000.000 154.936.041
Anna gjeld
Anna gjeld 6c 5.787.204 5.151.777
Sum anna gjeld 5.787.204 5.151.777
Påkomne kost og forskotsbetalte innt
Påkomne kost og forskotsbetalte innt 1b 1.841.579 3.003.975
Sum påkomne kostnadar og forskotsbet inntekter 1.841.579 3.003.975
Avsetningar til forpliktelsar og kostnader
Pensjonsforpliktelsar 9d 4.241.523 4.590.801
Utsatt skatt 10a 639.643 381.551
Sum avsetning til forpliktelsar og kostnadar 4.881.166 4.972.352
SUM GJELD 1.245.656.500 1.077.943.391
EIGENKAPITAL:
Bundne fond
Sparebankfondet 7a 122.316.785 119.898.785
Sum bundne fond 122.316.785 119.898.785
Frie fond/udisponert overskot
Gåvefond 1.241.900 1.210.800Jubileumsfond 1.200.000 1.000.000
Sum frie fond/udisponert overskot 2.441.900 2.210.800
SUM EIGENKAPITAL 124.758.685 122.109.585
SUM GJELD OG EIGENKAPITAL 1.370.415.186 1.200.052.976
Betinga forpliktelsar
Garantiansvar 2e 20.956.679 12.229.820
TILLEGGSOPPLYSNINGAR TIL REKNESKAPEN FOR 2008
1. Generelle Rekneskapsprinsipp 1 a Generelle rekneskapsprinsipp 1 b Periodisering ‐ inntektsføring/kostnadsføring 1 c Valuta 1 d Finansielle instrument
2. Utlån og garantiar
2 a Verdsetjing ‐ Definisjon 2 b Tap på utlån 2 c Utlån og garantiar fordelt etter næring og tap på utlån 2 d Utlån og garantiar fordelt geografisk 2 e Garantiar fordelt etter garantitype 2 f Risikoklassifisering
3. Ihendehavarobligasjonar
3 a Verdsetjing 3 b Porteføljefordeling
4. Aksjar og grunnfondsbevis
4 a Verdsetjing 4 b Fordeling av aksjar og grunnfondsbevis
5. Varige driftsmidlar
5 a Verdsetjing 5 b Spesifikasjon av postane 5 c Bankbygg/utleige
6. Gjeld
6 a Likviditet/Funding 6 b Gjennomsnittleg rente 6 c Spesifikasjon av anna gjeld
7. Ansvarleg kapital
7 a Kjernekapitalbevegelse 7 b Kapitaldekning
8. Finansiell risiko
8 a Likviditetsrisiko 8 b Restløpetid 8 c Renterisiko 8 d Avtalt renteregulering
9. Opplysningar vedkomande tilsette og tillitsvalde
9 a Tilsette 9 b Lønn, pensjon og andre ytingar 9 c Lån og garantiar 9 d Pensjonsforpliktelsar
10. Diverse andre tilleggsopplysningar
10 a Skatt 10 b Avgift til Bankens Sikringsfond 10 c Provisjonar og gebyr
NOTE 1 GENERELLE REKNESKAPSPRINSIPP
1 a Generelle rekneskapsprinsipp Årsoppgjeret er utarbeidd i samsvar med gjeldande lover og reglar for sparebankar og god rekneskapsskikk. Det er under den enkelte note til rekneskapen skrive om endring av prinsipp for den aktuelle post i rekneskapen. Alle beløp er i 1000 kr så sant ikkje noko anna er sagt.
1 b Periodisering ‐ inntektsføring/kostnadsføring Renter og provisjonar vert tekne inn i rekneskapen etter kvart som dei vert opptente Som inntekt, eller påkomne som kostnad. Forskotsbetalte inntekter og påkomne Ikkje betalte kostnader vert periodisert og ført som gjeld i balansen. Opptente Ikkje innbetalte inntekter vert ført opp som tilgodehavande i balansen. Utbytte av aksjar og grunnfondsbevis vert inntektsført det året dei vert mottekne. Gebyr og provisjonar som kundane betalar vert tekne inn i resultatrekneskapen Etter kvart som dei vert mottekne. Då etableringsgebyr hos oss er direkte kostnader ved låneopptak og ikkje overstig kr. 1.000,‐ pr. lån, vert ikkje noko av dette periodisert.
1 c Valuta Banken har eige i utalandsk valuta etter at kontantbehaldninga vart overteke frå DnBNOR ASA primo 2006. Framand valuta i eigen balanse utgjer kr. 0,3 mill. Behaldninga er omrekna til NOK etter offisielle midtkursar pr 31.12.08. Det er stilt garanti overfor utalandsk lånegivar for valutalån til våre kundar. Dette utgjer ein risiko for kundane våre, men banken meiner at det er teke høgde for dette i våre avtalar med kundane slik at me heller ikkje her har valutarisiko.
1 d Finansielle instrument Finansielle instrument er definert som omsetjelege finansielle eigedoms‐ og gjeldspostar. Av slike postar i balansen har me aksjar, grunnfondsbevis, obligasjonar og aksjefond. Dei er balanseførde til det lågaste av marknadsverdi og kostpris.
NOTE 2 UTLÅN OG GARANTIAR
2 a Verdsetjing ‐ Definisjon Innleiing Ny forskrift om rekneskapsmessig behandling av utlån og garantiar i finansinstitusjonar av 21 desember 2004, også kalla utlånsforskrifta tok til å gjelda frå 1 januar 2005. Utlåns‐ forskrifta omhandlar regler for rekneskapsføring og verdsetjing av utlån som er tilpassa krava i internasjonale regnskapsstandardar (IFRS). Banken kunne for rekneskapsåret 2005 nytta gamalt regelverk som hadde basis i forskrift av 14 november 1991 nr 4236 (tapsforskrifta). Denne overgangsordninga vart nytta av banken, noko som førte til at ny forskrift blei implementert 1 januar 2006. Hovedprinsipp for måling av utlån og garantiar Etter utlånsforskrifa skal utlån ved etableringstidpunket vurderast til verkeleg verdi med Tillegg av eventuelle direkte transaksjonsutgifter som banken har. Etableringsgebyr, provisjonar og liknande kan resultatførast direkte dersom dei ikkje overtig interne administrative utgifter som kjem som følgje av oppretting av låneengasjementet. Då etableringsgebyret i Etne Sparebank ikkje overstig transaksjonskostnadene og andre administrative utgifter, blir etableringsgebyret resultatført direkte.
Utlån skal ved etterfølgjande måling vurderat til amortisert kost. Med amortisert kost meiner
ein balanseført verdi ved første gangs måling, justert for mottekne avdrag, eventuell akkumulert periodisering av gebyr, provisjonar og liknande, og dessutan eventuell nedskrivning for tap. Det skal føretakast nedskrivning for tap når det ligg føre objektive bevis for at utlån eller ei gruppe av utlån har verdifall. Nedskrivinga vert rekna som forskjellen mellom balanseført verdi og nåverdien av berekna framtidige kontantstraumar neddiskontert med effektiv rente. Det må vera ei eller fleire hendingar som har kome til etter første gongs måling av utlånet, og tapshendinga må ha innverknad på dei framtidige kontantstraumane for lånet dersom det skal vera grunnlag for å rekna verdifall. Uvisser om framtidige hendingar skal ikkje avspeglast i form av ekstra nedskrivingar, men det må takast omsyn til ved at banken har ein tilstrekkeleg høg eigenkapital. Det skal føretakast avsetning for garantiplikt dersom det er sannsynlig at plikta vil koma til oppgjer. Regresskrav knytt til garanti der det er føreteke avsetning, skal balanseførast som ein eigedel når det er mest sannsynleg at regresskravet vil bli oppgjort. Etter at banken har føreteke utbetaling under ein garanti, skal regresskravet vurderast i samsvar med føresegnene om utlån. Renteinntekter på nedskrivne utlån skal resultatførast ved å bruka effektiv rentemetode. Retningslinjer Banken har interne retningslinjer for vurdering og verdsetjing av engasjement i samsvar med Kredittilsynet si utlånsforskrift. Alle utlån der det ligg føre objektive bevis for ei framtidig tapshending vil bli vurdert individuelt. Dersom det kan dokumenterast at eit utlån har verdifall blir det føreteke ei nedskriving. I vurderinga blir det tatt omsyn til deponerte sikkerhetar, og ein nøktern salsverdi medrekna salskostnader. Rekneskap blir vurdert i den grad desse er aktuelle. For personlege engasjement vert kunden sin personlege økonomi vurdert i staden for rekneskap. Objektive bevis for at eit utlån har verdifall inkluderer observerbare data banken har kjennskap Til om ma følgjande tapshendingar: ‐ vesentlege finansielle problem hjå debitor ‐ betalingsmisleghald på engasjementet og andre vesentlege kontraktsbrot. Utsette engasjement vert vurdert fortløpande, og minimum kvartalsvis. Engasjement vert definert som garantiar, utlån og unytta trekkrettar medrekna opptente, men ikkje betalte renter, gebyr og provisjonar. Nedskrivningar på grupper av utlån Ved vurdering av nedskrivningar på grupper av utlån vert utlåna delt inn i grupper med tilnærma lik risikoeigenskapar med omsyn til debitorane si evne til å betale ved forfall. Etne Sparebank nyttar seg av DnBNOR sitt risikoklassifiseringssystem. Banken foretar gruppenedskrivingar etter erfaringstal for misleghald i DnBNOR og ut frå ei tru om at tapshendingar har funne stad, utan at desse er kome til kunnskap. Dette vert grunngjeve med At det tar tid frå ei tapshending finn stad før dette vert oppfanga i risikoklassifiseringssystemet. Nedskrivne beløp vert rekna på grunnlag av underdekning av depotverdiar som vert multiplisert med ein faktor som gjenspeglar forventa tap innafor same risikoklasse. Dette resultatet vert nåverdiberekna i forhold til ei forventa løpetid og historisk effektiv rente.
Misleghaldne engasjement
Eit engasjement vert vurdert å vera misleghalde når kunden ikkje har betalt Forfalt termin innan 90 dagar etter forfall, eller når ein råmekreditt samanhengande har stått overtrekt i 90 dagar eller meir. 2008 2007 2006 2005 2004
Misleghaldne engasjement 900 3.553 4.669 6.257 3.790
Tapsavsetjing ‐169 ‐169 ‐324 ‐370 ‐678
Netto 731 3.384 4.345 5.887 3.112
Tapsutsette lån Tapsutsette lån er lån som ikkje er misleghaldne, men der den økonomiske situasjonen til kunden gjev grunn til å tru at det er stor risiko for tap på eit seinare tidspunkt. Heile engasjementet til kunden vert då vurdert som tapsutsett. 2008 2007 2006 2005 2004
Tapsutsette engasjement 4.158 9.777 15.157 15.424 12.916
Individuelle nedskrivning ‐2.500 ‐2.500 ‐4.400 ‐4.800 ‐2.373
Netto 1.658 7.277 10.757 10.624 10.543
Konstaterte tap Tap vert vurdert som konstatert ved stadfesting av akkord eller konkurs, ved at utleggsforretningar ikkje har ført fram, ved rettskrafig dom, ved at banken har gitt avkall på heile eller delar av engasjementet, eller at engasjementet av andre grunnar er vurdert som tapt. 2008 2007 2006 2005 2004
3 619 161 ‐94 768
Individuell nedskrivning Individuell nedskrivning er avsetjing til dekning av pårekna tap på engasjement som er identifisert som tapsutsett på balansedagen. 2008 2007 2006 2005 2004
3.901 2.829 4.724 5.170 3.051
Gruppevis nedskrivning Gruppevis nedskrivning er avsetjing til dekning av tap som må reknast å inntreffa på engasjement som ikkje er identifisert og vurdert. 2008 2007 2006 2005 2004
5.600 5.000 3.994 9.500 12.500
Nullstilling av renter/ikkje renteberande lån Inntektsføring av ubetalte renter, provisjonar og gebyr på misleghaldne engasjement vert stoppa dersom det er forventa at delar av engasjementet kan gå tapt. Samtidig vert tidlegare innteksførte, ikkje betalte renter, provisjonar og gebyr for inneverande år tilbakeført. 2008 2007 2006 2005 2004
195 187 312 392 700
Friskmelding Friskmelding av tidlegare tapsavsette lån skjer når dette er kome i orden ved at gjeldande betalingsplan er følgd, og engasjementet ikkje lenger er tapsutsett. For å sikra at friskmeldinga er reell, skal det normalt gå 6 mnd. frå engasjementet er ordna til friskmeldinga skjer, samtidig som ein har forventningar om at kunden også framover vil følgja den avtala betalingsplanen. Når tidlegare tapsavsetjing blir tilbakeført, vert også tidlegare ikkje inntektsførte renter tekne til inntekt og ført som renteinntekter.
2 B Tap på utlån
2008 2007
Individuell nedskrivning 01.01 2.829 4.724
‐ Periodens konstaterte tap som det tidlegare
er føreteke individuell nedskrivning for ‐111 ‐155
+ Auka individuelle nedskrivningar i perioden 0 0
+ Nye individuelle nedskrivningar i perioden 1.400 100
‐ Tilbakeføring av individuelle nedskrivningar i perioden ‐300 ‐2.000
Amortisering 83 160
Individuell nedskrivning 31.12 3.901 2.829
Gruppenedskrivningar 01.01 5.000 3.994
Avsetjing i perioden 600 1.006
Gruppenedskrivningar 31.12 5.600 5.000
Tap i rekneskapen
Endring i perioden i individuell nedskrivning 1.150 ‐1.856
Endring i perioden i gruppenedskrivning 600 1.006
Konstatert tap som det tidlegare er føreteke
Individuell nedskrivning for 0 619
Konstatert tap i perioden som det ikkje er føreteke
Individuell nedskrivning for 3 0
Inngang på tidlegare konstaterte tap ‐61 ‐10
Amortisering 4 0
Tapskostnad i perioden 1.696 ‐241
2 C Utlån og garantiar fordelt etter næring Alle tal i mill kr.
Unytta Misleghaldne Tapsutsette Individuell Gruppe
Brutto utlån Garantiar kredittar engasjement engasjement nedskrivning nedskrivning
2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007
Personkunder 839 763 10 4 108 59 1 4 0 0 0 1
Primærnæringa 145 131 2 1 30 22 0 0 0 0 0 0
Industri/bergverk 30 32 1 1 4 7 0 0 0 0 0 0
Bygg og anlegg 57 46 3 3 7 6 0 0 0 6 0 1
Varehandel 37 31 1 1 3 4 0 0 0 0 0 0
Tenesteyting 125 88 3 1 8 5 0 0 4 4 4 1
Andre 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0
Totalt 1233 1091 21 12 160 103 1 4 4 10 4 3 6 5
2 D Utlån og garantiar fordelt etter geografi
2008 2007 2006 Utlån Garanti Utlån Garanti Utlån Garanti
Etne 656.979 7.919 582.206 8.055 529.657 9.131Vindafjord 121.954 8.111 94.604 2.103 76.438 2.073Andre i Hordaland 101.432 346 81.106 346 59.359 336Andre i Rogaland 221.352 4.471 208.678 1.616 165.515 7.466Andre fylke 131.633 110 124.424 110 102.245 110Totalt 1.233.350 20.957 1.091.018 12.230 933.214 19.116
2 E Garantiar fordelt etter garantitype
2008 2007 2006
Betalingsgarantiar 14.058 7.168 13.991 Kontraktsgarantiar 2.428 2.128 2.275 Andre garantiar 4.470 2.934 2.850 Totalt garantiansvar 20.956 12.230 19.116 2F Risikoklassifisering ‐ Fordeling av lån og garantiar i risikoklassar
Alle kredittengasjementa blir risikoklassifiserte i modellar som er utvikla og brukt i DnBNOR. Den enkelte risikoklasse skal angi kor sansynleg det er at kundar som er grupperte der vil misleghalda forpliktelsane sine. Personkundar vert klassifiserte etter korleis dei bruker kontiane sine, eventuelle purringar på lån og samla sparekapital. For næringsdrivande vert risikoklassen fastsett etter innlagde rekneskapstal. Derimot er det differansen mellom den enkelte kunde sitt engasjement og realisasjonsverdien av pantsette aktiva som gjev eventuell underdekning. Rentefastsetjinga på lån er ikkje direkte avhengig av risikoklassifiseringa. Renta vert fastsett etter ei totalvurdering av formell sikkerhet og venta evne til å betala lånet tilbake.
Kreditt‐ I % av Kreditt‐ I % av Individuell Individuell Rest Rest engasjement totaleng. engasjement totaleng. nedskrivning nedskrivning underdekning underdekning
Risikoklasse 2008 2007 2008 2007 2008 2007Låg risiko 901.780 64,7 786.541 66,0 56.521 56.677Middels risiko 381.817 27,4 288.763 24,0 46.582 30.707Høg risiko 88.483 6,3 117.312 9,0 5.660 15.825Misleghald 21.393 1,5 11.807 1,0 3.901 2.669 802 367Sum totalt 1.393.473 100,0 1.204.423 100,0 3.901 2.669 109.565 103.576
Brutto utlån 1.233.350 Differanse 160.123 Unytta kredittar (note 2c)
NOTE 3 IHENDEHAVAROBLIGASJONAR
3 a Verdsetjing verdipapir Verdipapirporteføljen består av likviditetsplasseringar i omløpsobligasjonar og omløpsaksjer i form av industripapir og grunnfondsbevis, samt annleggsaksjer som banken er medeigar i. Verdipapira vert vurdert til lågaste verdi av marknadsverdi og Kostpris. Det er føreteke nedskrivning til verkeleg verdi. Verkeleg verdi byggjer på observerbar marknadsverdi pr 31.12. Alle obligasjonane er børsnoterte. Så langt ein kan sjå er kredittrisikoen i obligasjonsbehaldninga vår uvesentleg. Bokført verdi av obligasjonsporteføljen var på 35,9 mill kroner. Gjennomsnittleg gjenverande effektive løpetid var på 2,97 år mens gjennomsnittleg avkastning på porteføljen var 8,74%. Ei endring i markedsrenta på 2% vil påverka porteføljen med 0,4%. Risikoen er vurdert til å vera låg i og med at renta på obligasjonane i vesentleg grad er knytt opp mot 3‐mndr Nobor‐rente, det same renteprinsipp som fundinga.
3 b Banken sin portefølje fordeler seg slik: Kostpris Marknadsverdi Pålydande Andel børsnoterte
Stats‐ og sentralbankar 0 0 0 0 Andre 39.926 35.898 40.026 35.898
Sum 39.926 35.898 40.026 35.898
NOTE 4 AKSJAR OG GRUNNFONDSBEVIS
4 a Verdsetjing Deler av aksjeporteføljen er klassifisert som anleggsmidler. Dette gjeld aksjar som kan betegnast som strategiske investeringar. Aksjar som ikkje er børsnotert vert ført til lågaste verdis prinsipp. Aksjane som er klassifisert som anleggsmidler er vurdert til kostpris og vert ikkje regulert for fortløpande kursendringar. Generelt vert aksjane likevel nedskreve dersom marknadsverdien er vesentleg lågare enn bokført verdi og verdinedgongen skuldast forhold som ikkje er av forbigåande art. Ikkje noko av plasseringane er vurdert å vera handelsportefølje. Bankens eigardel i aksjane er liten, og er såleis ikkje oppgjeven.
4 b Fordeling av aksjar og gunnfondsbevis Omløpsmidlar Aksjekapital Antal Kostpris Marknadsverdi Utbytte
StatoilHydro ASA 7.971.620.000 1.440 99.360 167.256 12.240
Renewable Energy Corporation ASA 494.310.000 3.200 397.235 219.360
DnBNOR ASA 13.326.540.000 16.120 283.322 447.330 72.540
DOF ASA 165.540.000 9.800 403.200 338.100 4.200
DNO International ASA 226.210.000 64.000 394.402 297.600
Skagen Vekst 968 1.295.000 828.956
Skagen Global 1.742 1.295.000 958.768
Skagen Kon‐Tiki 3.388 1.295.000 976.862
Landkreditt Høyrente 20.831 2.000.000 2.041.459
Banklikviditet Norge 10.589 10.000.000 10.472.779
Sum 17.462.519 16.748.470 88.980
Herav børsnotert 17.462.519 16.748.471
Anleggsmidlar Aksjekapital Antal Kostpris Marknadsverdi Utbytte
Spama 6.341.000 100 10.000 10.000 3.000
Grannar AS 311.000 100 10.000 10.000
Etne Kulturhus AS 100 10.000 10.000
Nordito AS 5.204 277.403 277.403 33.800
Eiendomskreditt AS 160.000.000 8.650 872.000 872.000 25.950
Sparebankmegleren AS 500.000 20 30.000 30.000
Norsk Bane AS 8.676.000 25 25.625 25.625
Frende Holding AS 300.000.000 12.000 1.440.000 1.440.000
Fløien Holding AS 77.922 233.766 233.766
Åkrafjorden Oppleving AS 387.000 2 55.000 55.000
Kredittforeningen for Sparebankar 50.000.000 550 566.500 872.383 37.675
Sum 3.530.294 3.836.177 100.425
Herav børsnotert 0 0
Totalt 20.992.813 20.584.647 189.405
Behaldningsendring Inngåande balanse 01.01 7.006.858
Oppskriving/nedskriving ‐1.586.168
Tilgang 15.163.957
Avgang 0
Utgåande balanse 31.12 20.584.647
NOTE 5 VARIGE DRIFTSMIDLAR
5 a Verdsetjing Faste eigedomar og andre varige driftsmidlar vert ført i balansen til kostpris, med fråtrekk av akkumulerte ordinære avskrivingar og eventuelle nedskrivingar. Ordinære avskrivningar er basert på kostpris og avskrivningane er fordelt lineært over den økomomiske levetida til det enkelte driftsmidel.
Avskrivningssatsar Maskinar 20‐25% Inventar 10‐15% Bankbygning/fast eigedom 0‐2%
5 b Spesifikasjon av postane
Maskinar Inventar Fast eigedom
Kostpris 01.01 5.178 2.401 15.690 Akumulerte avskrivningar 4.968 2.052 8.608 Bokført 01.01 210 349 7.082 Tilgang i året 855 354 162 Kostpris 31.12 1.065 703 7.244 Årets avskrivning 195 121 253 Bokført verdi 31.12 870 582 6.991 Økonomisk levetid 5/10 år 10 år 50 år Avskrivningsmetode Lineær Lineær Lineær
5 c Bankbygg/utleige Etne Sparebank er eigar av bankbygningen i Etne Sentrum som har ei grunnflate på 550 m2 og inneheld 4 høgder medrekna kjellar og loft. I tillegg til lokale for bankdrifta har me eit utleigeareal på om lag 600 m2. Leigetakarar i året har vore: Etne Likningskontor Etne Trygdekontor Etne Vidaregåande Skule Econor Services AS Gjensidige Nor Forsikring Bygdebladet Grannar AS PPT/VG Skule Sunnhordland I 2008 utgjorde leigeinntektene kr. 901.382,‐. Banken disponerar både første og andre høgda i byggjesteg 1 til bankdrifta. Med leigebuarane har me kontraktar med ei gjenverande leigetid på eitt år.
NOTE 6 GJELD
6 a Likviditet ‐ Funding Obligasjons‐ og sertifikatlån Banken har sertifikat‐ og obligasjonslån på til saman 110 mill. kroner. Lånebeløpet er ført opp i balansen til pålydande med fratrekk av underkurs ved låneopptak. Underkurs vert utgiftsførd planmessig som tillegg til løpande renteutgifter fram til lånet forfell, medan direkte kostnader ved låneopptaket er utgiftsførd i rekneskapsåret. Det er ikkje stillt sikkerheit for låna. Den nominelle flytande renta vert endra kvar 3 månad i henhold til 3 mndr NIBOR. Lånet ver innfridd i sin heilheit ved forfall. ISIN Beløp Opptatt Forfall Margin Rente 31.12
NO 0010458086 25.000.000 18.09.08 18.09.13 3 mnd NIBOR+ 1,40 6,01 %
NO 0010344161 65.000.000 14.12.06 14.12.09 3 mnd NIBOR+ 0,17 4,76 %
NO 0010423163 20.000.000 27.03.08 27.03.09 Fastrente 6,56 %
110.000.000
Øvrig finansiering I tillegg har banken lån i Kredittforeningen for Sparebanker (KFS) på 109 mill. Ved utbetaling av desse låna vert det trekt 3% medlemsinnskot som vert tilbakebetalt etter nærare reglar etter at lånet er innfridd. Medlemsinnskotet inngår i KFS sin ansvarlege kapital og kan brukast til dekking av underskot og tap. Banken har også eit lån i Nordiska Investeringsbanken (NIB). Låna ha følgjande betingelsar: Långjevar Beløp Opptak Forfall Margin Rente
31.12 Medl.innskot
KFS 30.000.000 27.04.06 09.03.09 3 mnd NIBOR+ 0,19 5,05 % 900.000
KFS 20.000.000 30.06.08 30.06.09 3 mnd NIBOR+ 0,39 7,90 % 600.000
KFS 17.000.000 15.12.04 01.10.09 3 mnd NIBOR+ 0,31 7,95 % 510.000
KFS 11.000.000 01.10.04 01.10.09 3 mnd NIBOR+ 0,31 7,95 % 330.000
KFS 23.000.000 23.11.07 09.03.11 3 mnd NIBOR+ 0,31 5,17 % 690.000
KFS 8.000.000 01.10.07 03.10.11 3 mnd NIBOR+ 0,25 7,89 % 240.000
NIB 18.000.000 25.05.05 25.05.13 6 mnd NIBOR+ 0,28 5,76 %
Norges Bank 30.000.000 27.11.08 27.11.10 Fastrente 4,40 %
157.000.000
I november fekk me eit fastrentelån i Norges Bank på 30 mill. med 2 års løpetid Me har deponerte obligasjonar og pengemarkedsfond som sikkerheit for lånet i Norges Bank pålydande 37,5 mill kroner. Banken har trekkrettighet i DnBNOR på 20 mill. kroner.
6 b Gjennomsnittleg rente 2008 2007 Gj.sn. Rente
Pkt. 14.2 Gjeld til kredittinstitusjonar med avtalt løpetid 157.000 127.014 6,05 %
Pkt. 15.0 Innskot frå kundar 953.349 782.865 5,14 %
Pkt. 16 Obligasjons‐ og sertifikatgjeld 110.000 154.936 5,37 %
6 c Spesifikasjon av anna gjeld 2008 2007 Skattetrekk 593 579 Skuldig skatt 3.661 3481 Bankremisser, giro 1.327 880 Andre interimskonti 206 212 Sum anna gjeld (gjeldspost 17.3) 5.787 5152
NOTE 7 ANSVARLEG KAPITAL
7 a Kjernekapitalbevegelse Sparebankfondet Gåvefond Jubileumsfond
Saldo 31.12.07 119.899 1.211 1000 Utdelt i året ‐169 Disponert årsoverskot 2.418 200 200 Saldo 31.12.08 122.317 1.242 1.200 Som nemd i note 2 vart ny forskrift om rekneskapsmessig behandling av utlån og garantiar i finansinstitusjonar, også kalla utlånsforskriften gjeldande frå 1. Januar 2005. Utlånsforskriften omhandlar reglar for rekneskapsføring og verdisettjing av utlån som er tilpassa krava i internasjonale rekneskapsstandarar (IFRS). Banken kunne for rekneskapsåret 2005 benytta gamalt regelverk som hadde basis i forskrift av 14 november 1991 nr 4236 (tapsforskriften). Denne
overgangs ordninga vart nytta, noko som medførde at ny forskrift vart implementert 1 januar 2006. 7 b Kapitaldekning
Kravet til kapitaldekning er at den ansvarlege kapital skal utgjere minst 8% av eit nærare definert berekningsgrunnlag. Den ansvarlege kapital består av kjernekapital og tilleggskapital. Etne Sparebank har berre kjernekapital. Ansvarleg kapital
Kjernekapital: 31.12.2008 31.12.2007 31.12.2006
Sparebankfondet 122.317 119.899 112.477
Gåvefond/Jubileumsfond 2.442 2.211 1.002
Eigenkapital 124.759 122.110 113.479
‐ frådrag i ansvarleg kapital 721 701 3.211
Netto ansvarleg kapital 124.038 121.409 110.268
Berekningsgrunnlag
Eige som ikkje inngår i handelsportefølje 762.289 743.872 642.154
Utanom balanse, ikkje handelsportefølje 13.438 7.067 10.389
‐ frådrag for tapsavsetjingar 3.819 7.669 8.718
Berekningsgrunnlag 771.908 743.270 643.825
Kapitaldekningsprosent 15,42 % 16,33 % 17,13 %
NOTE 8 FINANSIELL RISIKO
8 a Likviditetsrisiko Likviditetsrisiko er risikoen for at banken ikkje kan gjera opp for sine forpliktelsar i rett tid. Eit sentralt mål er utviklinga i banken sin netto innskot/utlånssituasjon som fortel noko om banken sin grad av avhengighet til andre finansieringskjelder. 2008 2007 2006 2005 2004 Innskot i % av utlån 77,29 71,75 75,37 78,68 75,39
Samanlikna med andre bankar er dette tilfredsstillande. Likviditetssituasjonen for banken må seiast å vera god, men utviklinga må følgjast nøye opp med alternativ
8 b Restløpetid
Sum Inntil 1 mnd
1‐3 mnd 3‐12 mnd 1‐5 år Over 5 år Utan løpetid
Kontantar og fordringar på sentralbankar 72.557 66.627 5.930 Utlån til og fordringar på kredittinstitusjonar 34 34 Utlån til og fordringar på kunder 1.233.350 7.160 8.597 417.126 179.144 621.323 0 Tapsavsetjingar ‐9.501 ‐9.501 Obligasjonar og andre verdipapir 56.482 1.906 28.589 5.402 20.585 Andre eigneluter med restløpetid 9.048 9.048 Eigneluter utan restløpetid 8.445 8.445 Sum eigneluter 1.370.415 73.821 8.597 428.080 207.733 626.725 25.459
Herav utanlandsk valuta 0 Sum Inntil 1
mnd 1‐3 mnd 3‐12 mnd 1‐5 år Over 5 år Utan
løpetid
Gjeld til kredittinstitusjonar 169.797 12.797 30.000 48.000 79.000
Innskot frå kundar 953.349 828.089 125.260
Obligasjons‐ og sertifikatlån 110.000 20.000 65.000 25.000
Anna gjeld 12.510 4.713 2.010 5.787
Eigenkapital 124.759 124.759
Sum gjeld og eigenkapital 1.370.415 845.599 177.270 113.000 104.000 0 130.546
Herav utanlandsk valuta 0
Løpetid for bedriftskontokreditt, landbrukskreditt, flexilån og byggjelån er klassifisert innafor tidsrommet 3‐12 mnd. Ikkje nokon av dei ovannemnde postane lyder på utalandsk valuta.
8 c Renterisiko Renterisiko oppstår i samband med banken si utlån‐ og innlånsverksemd. Renterisiko er eit resultat av at rentebindingstida for banken si aktiva‐ og passivaside (i og utafor balansen) ikkje er samanfallande. Banken har løpande oppføljing av renterisikoen og legg vinn på at han til ei kvar tid har ein moderat renterisiko.
8 d Tidspunkt fram til avtalt/sannsynleg endring av rentebetingelsar Sum Inntil 1
mnd 1‐3 mnd 3‐12
mnd 1‐5 år Over 5
år Utan løpetid
Kontantar og fordringar på sentralbankar 72.557 66.627 5.930
Utlån og fordringar på kredittinstitusjonar 34 34
Utlån og fordringar på kunder 1.233.350 1.227.969 5.381
Tapsavsetjingar ‐9.501 ‐9.501
Obligasjonar og andre verdipapir 56.482 31.999 3.294 604 20.585
Andre renteberande eigneluter 9.048 9.048
Ikkje renteberande eigneluter 8.445 8.445
Sum eigneluter 1.370.415 98.660 1.231.263 9.048 5.381 604 25.459
Sum Inntil 1
mnd 1‐3 mnd 3‐12
mnd 1‐5 år Over 5
år Utan løpetid
Gjeld til kredittinstitusjonar 169.797 0 31.000 96.000 30.000 12.797
Innskot frå kunder 953.349 953.349
Obligasjons‐ og sertifikatlån 110.000 110.000
Ikkje renteberande gjeld 12.510 12.510
Eigenkapital 124.759 124.759
Sum gjeld og eigenkapital 1.370.415 0 1.094.349 96.000 30.000 0 150.066
Ikkje nokon av dei ovannemde postane lyder på utalandsk valuta.
NOTE 9 OPPLYSNINGAR VEDKOMANDE TILSETTE OG TILLITSVALDE 9 a Tilsette
Antal årsverk pr 31.12 15 Gjennomsnitt årsverk 2008 15 Antal tilsette pr 31.12 18
9 b Lønn, pensjonskostnader og andre ytingar Lønn Pensjon Honorar Anna
Styreleiar 7.785 53.000 22.383
Styremedlemmer 138.000 4.000
Forstandardskapleiar 12.000
Forstandardskapsmedlemmer 21.000 966
Kontrollkomiteleiar 15.000 154
Kontrollkomitemedlemmer 12.000
Banksjef 687.801 28.447
695.586 251.000 55.950
Honorar til revisor er teke med under andre utgifter og utgjer kr. 103.750,‐.
9 c Lån
Pr. 31.12 utgjer lån og låneansvar til tilsette kr. 16.490.489. Rentesubsidieringa av lån til tilsette utgjer kr. 82.112 i 2008. Berekninga har teke utgangspunkt i differansen mellom lånerenter og den rentesats som gir grunnlag for fordelsbeskatning av tilsette. Både styre og kontrollkomite har sett til at lån til tilsette og tillitsvalde er sikra i samsvar med § 2‐15 i finansieringslova. Subsidieringskostnaden påverkar rentenettoen for banken ved at det er den betalte renta som er ført som renteinntekt.
Lån til tillitsvalde etter § 2‐15 i finansieringslova er sikra innafor 60% av verdigrunnlag og er gjeve til vilkår som gjeld for andre kundar.
2008 2007 2006 Lån og sikkerhetsstillelse Lån Garanti Lån Garanti Lån Garanti til tilsette og tillitsvalde: ansvar ansvar ansvar
Tilsette 13.190 0 10.472 0 5.908 0 Banksjef 3.300 0 0 0 0 0 Kontrollkomitemedlemmene 2.595 0 1.710 0 837 0 Styreleiar 706 0 720 0 394 0 Styremedlemmene 1.024 0 572 0 1202 0 Forstandarskapsleiar 0 0 0 0 0 0 Forstandarskapsmedlemmene 9.797 0 7.170 0 5.466 0
Sum utlån og sikkerhetsstillelse 30.612 0 20.644 0 13.807 0
9 d Pensjonsforpliktelsar
Etne Sparebank har for alle tilsette kollektiv pensjonsordning som er dekka gjennom Vital. Forpliktelsar gjennom denne ordning gjeld for 20 personar. Overfinansiering av kollektiv pensjonsordning kr. 1.030.638,‐ er teken med i balansen under pkt. 13.2. Banken har også pensjonsforpliktelsar som ikkje vert dekka gjennom den kollektive forsikringsordninga. Dette gjeld pensjonistar, tilleggspensjon og avtalefesta førtidspensjon. Den avtalefesta pensjonen (AFP) vert ytt frå 62 år til 67 år. Dette er ein tariffesta ordning for førtidspensjon. Pensjonsordninga vert finansiert over bankdrifta, og banken betalar 100% av ytinga frå 62 år til 64 år. I perioden 64 år til 67 år er banken sin andel ca 60% av pensjonen, medan staten dekkjer 40%. Banksjefen kan ved fylte 62 år gå av med pensjon tilsvarande 75% av løn. Banken har ingen andre avtalar med tilsette eller tillitsvalde om særskilt vederlag ved slutting eller endring i tilsetjingsforhold. Berekning av pensjonsforpliktelsar utover den kollektive pensjonsordninga utgjer kr. 4.241.523,‐. Forpliktelsen er teken med i balansen under post 19.1. Kr. 2.465.137,‐ av dette gjeld AFP ordninga for dei tilsette medan kr. 1.776.386,‐ gjeld 2 pensjonistar som ikkje er med i kollektiv ordning og førtidspensjonsordninga til banksjef. Banken har innført Norsk rekneskapsstandard for berekning av pensjonskostnader og ‐forpliktelsar. Obligatorisk tenestepensjon er pliktig og banken har ei ordning som tilfredsstiller krava. Ved berekning av framtidige pensjonar er desse føresetnadene lagde til grunn: Diskonteringsrente 5,90 % Forventa avkastning av midlane 6,50 % Lønsauke 4,50 % G‐regulering 4,25 % Pensjonsregulering 2,75 % Ved berekning av AFP er det lagt til grunn at 75% av 62‐åringane tek ut førtidspensjon.
Sikra Usikra
koll.ordning AFP Andre
Nåverdi av pensjonsopptening i år 282 74 55
Rentekostnad av påløpe pensjonsforpliktelsar 398 100 109
Forventa avkastning av pensjonsmidlane ‐458
Resultatført virkning av estimatendring 21 ‐38 0
og avvik mellom faktisk og forventa avkastning 0 18 17
Kostnadsført arbeidsgjevaravgift 74 0 0
Sum pensjonskostnad 317 154 181
Sikra Usikra
koll.ordning AFP Andre
Berekna pensjonsforpliktelsar 7.397 2.568 1.231
Berekna verdi av pensjonsmidlane ‐6.843 0 0
Berekna pensjonsforpliktelsar (netto) 554 2.568 1.231
Ikkje resultatført estimatavvik og mva ‐1.584 ‐103 545
Berekna pensjonsforpliktelsar i balansen ‐1.030 2.465 1.776
NOTE 10 DIVERSE ANDRE TILLEGGSOPPLYSNINGAR
10 a Skatt 2008 Spesifikasjon av skilnad mellom resultat i rekneskapen før skattekostnad og skattepliktig inntekt: Skattekostnad på ordinært resultat: Resultat før skattekostnad 6.569.001 Permanente forskjellar 41.645 Kursregulering aksjer og obligasjonar 5.461.841 Midlertidige forskjellar ‐760.254 Avrunding ‐1006 Skattepliktig inntekt 11.311.227 Aksjeutbytte 189.405 Skattbar inntekt (28%) 11.121.822 Betalbar skatt 3.114.110 Formueskatt 378.799 Ordinær betalbar skatt 3.492.909 Endring utsatt skatt 258.092 Årets ordinære skattekostnad 3.751.001 Utsett skatt er berekna på grunnlag av forskjellen mellom rekneskaps‐ og skattemessige verdiar ved utgangen av rekneskapsåret. 2007 2008 Endring
Anleggsmidler ‐185.093 ‐104.675 ‐80.418 Netto pensjonsforpliktelse ‐4.590.801 ‐4.241.523 ‐349.278 Overfinansiering pensjonsforpliktelsar 1.300.080 1.030.638 269.442 Obligasjoner ‐161.502 0 ‐161.502 Gruppenedskrivning prinsippendring 5.000.000 5.600.000 ‐600.000 1.362.684 2.284.440 ‐921.756
Utsett skattefordel 28% 381.552 639.643 ‐258.092
10 b Avgift til Bankenes Sikringsfond Bankenes Sikringsfond er felles for alle spare‐ og forretningsbankane i Noreg. Ei av oppgåvene til Sikringsfondet er å dekkje moglelege tap på innskot som personkundar måtte lida dersom banken ikkje kan gjera rett opp for seg. Denne innskotsgarantien gjeld opp til kr. 2 mill. pr. person. Det er eit krav at dette fondet for alle bankane i Noreg skal vera av ein viss storleik. Oppbyggjing av fondet skjer m.a av innbetaling av årlege avgifter frå bankene. For 2004‐2007 var Sparebankane fritekne for å betala avgift til Bankenes Sikringsfond med bakgrunn i fondets størrelse. 2008 2007 2006
Avgifter i kr 204 0 0
10 c Provisjonar og gebyr 2008 2007 2006
Garantiprovisjon 211 189 175
Betalingsformidling og interbankgebyr 2.334 3.164 3.033
Andre provisjonar 159 108 393
Totalt 2.704 3.461 3.601
Provisjon utlån 2.081 1.712 1.624
KONTANTSTRAUMOPPSTILLING
2008 2007 2006 2005 2004Resultat av ordinær drift før skatt 6.569 12.460 12.603 13.668 12.181Avskriving 578 445 516 571 518Tapsført ‐1.695 240 1.250 529 ‐2.312Skatt ‐3.751 ‐3.878 ‐3.523 ‐3.742 ‐2.976Utdelt gåver ‐169 ‐191 ‐187 ‐182 ‐167Tilført årets drift 1.532 9.076 10.659 10.844 7.244Endring i utlån ‐142.332 ‐157.805 ‐123.632 ‐22.521 ‐67.431Endring i innskot frå bankar 7.563 43.014 22.261 18.031 ‐10.949Endring i innskot kunder 170.484 79.515 65.043 43.001 27.704Endring i gjeld stifta ved utstedelse av verdipapir ‐44.936 5.008 75.000 ‐50.000 75.000Endring andre fordringar/anna gjeld ‐5.515 ‐3.288 ‐2.036 ‐4.371 ‐2.411A. Netto likviditetsendring frå verksemda ‐13.204 ‐24.480 47.295 ‐5.016 29.157Investert i varige driftsmidler ‐1.371 ‐205 ‐93 ‐203 ‐252Endring i behaldning av verdipapir 21.860 772 ‐3.412 2.819 ‐13.653B.Netto likviditetsendring innvestering 20.489 567 ‐3.505 2.616 ‐13.905A+B Netto likviditetsendring i året 7.285 ‐23.913 43.790 ‐2.400 15.252
Likviditetsbehaldning 01.01 65.306 89.219 45.429 47.829 32.577Likviditetsbehaldning 31.12 72.591 65.306 89.219 45.429 47.829Som består av:Kontanter og innskot i Norges Bank 72.557 48.658 51.987 30.458 28.601Likviditetsinnskot i andre kredittinstusjonar 34 16.648 37.232 14.971 19.228
0 0 0 0 0
