mba hr02 unit iv industrial relation and labour enactments
TRANSCRIPT
-
7/31/2019 MBA HR02 Unit IV Industrial Relation and Labour Enactments
1/24_{jb- Dehy Nwed{ WMHY HR EKD C[?; _dlg 4
WMHY HR
Hmiwvy{hd` Ihvpwyg Dfy 489 j{ kgbj{g ycg gsph{x jb ycg idyg jb vy{hng vpgfhbhgi hm dmx
vwfc mjyhfg dbj{gvdhi> j{
iw{hml ycg pgmigmfx jb dmx fjmfh`hdyhjm p{jfggihmlvkgbj{g d fjmfh`hdyhjm jbbhfg{ dmi vgrgm idxv dbyg{ ycgfjmf`wvhjm jb vwfc p{jfggihmlv-
Mj gep`jxg{ fd{{xhml jm dmx pwk`hf wyh`hyx vg{rhfg vcd`` `jfn%jwy
dmx jb chv |j{negm
|hycjwy lhrhml ycge mjyhfg jb `jfn%jwy dv cg{ghmdbyg{p{jrhigi |hychm vhs |ggnv kgbj{g `jfnhml jwy> j{
|hychm bjw{yggm idxv jb lhrhml vwfc mjyhfg> j{ kgbj{g ycg gsph{x jb ycg idyg jb `jfn%jwy vpgfhbhgi vwfc
mjyhfg dv dbj{gvdhi> j{
iw{hml ycg pgmigmfx jb dmx fjmfh`hdyhjm p{jfggihmlvkgbj{g d fjmfh`hdyhjm jbbhfg{ dmi vgrgm idxv dbyg{ ycgfjmf`wvhjm jb vwfc p{jfggihmlv-
Ycg mjyhfg jb vy{hng vcd`` kg lhrgm kx vwfc mwekg{ jb pg{vjmv yj
vwfc pg{vjm j{ pg{vjmv dmi hm vwfc edmmg{ dv edx kg p{gvf{hkgi-
Ycg mjyhfg jb `jfn%jwy vcd`` kg lhrgm kx dm gep`jxg{ hm p{gvf{hkgi
bj{e- Ycg mjyhfg vcd`` kg ihvp`dxgi fjmvphfwjwv`x kx ycg gep`jxg{
jm d mjyhfg kjd{i dy ycg edhm gmy{dmfg yj ycg gvydk`hvcegmy dmi hm
ycg edmdlg{,v jbbhfg-
[gpj{y jb vy{hng j{ `jfn%jwy kx gep`jxg{
Hb jm dmx idx dm gep`jxg{ {gfghrgv b{je dmx pg{vjm gep`jxgi kx
che dmx mjyhfg jb vy{hng j{ lhrgv yj dmx pg{vjmv gep`jxgi kx che
dmx mjyhfg jb `jfn%jwy cg vcd`` |hychm bhrg idxv ycg{gjb dmi {gpj{y
yj ycg dpp{jp{hdyg ljrg{megmy j{ yj vwfc dwycj{hyx dv ycdy
ljrg{megmy edx p{gvf{hkg ycg mwekg{ jb vwfc mjyhfgv {gfghrgi j{
lhrgm jm ycdy idx- Ycg {gpj{y jb mjyhfg jb d vy{hng j{ `jfn%jwy
vcjw`i kg vgmy kx {glhvyg{gi pjvy j{ lhrgm pg{vjmd``x yj ycg
Dvvhvydmy @dkjw{ Fjeehvvhjmg{ #Fgmy{d`( dppjhmygi bj{ ycg `jfd`
d{gd fjmfg{mgi |hyc fjpx kx {glhvyg{gi pjvy yj fjmfg{mgiigpd{yegmyv-
[gy{gmfcegmy jb |j{nedm
Vgfyhjm ;7B Hmiwvy{hd` Ihvpwygv Dfy 489< p{jrhigv ycdy mj
|j{nedm gep`jxgi hm dmx hmiwvy{x |cj cdv kggm hm fjmyhmwjwv
vg{rhfg bj{ mjy `gvv ycdm jmg xgd{ wmig{ dm gep`jxg{ vcd`` mjy kg
{gy{gmfcgi kx ycg gep`jxg{ wm`gvv ycg |j{nedm cdv kggm lhrgm
jmg ejmyc,v mjyhfg hm |{hyhml hmihfdyhml ycg {gdvjmv bj{
{gy{gmfcegmy dmi pg{hji jb mjyhfg cdv gsph{gi j{ ycg |j{nedm cdv
kggm pdhi hm `hgw jb vwfc mjyhfg |dlgv bj{ ycg pg{hji jb ycg mjyhfg-
_{jfgiw{g bj{ {gy{gmfcegmy
Vgfyhjm ;7B Hmiwvy{hd` Ihvpwygv Dfy p{jrhigv ycdy |cg{g dmx
|j{nedm hm dm hmiwvy{hd` gvydk`hvcegmy |cj hv d fhyhqgm jb Hmihd
hv yj kg {gy{gmfcgi dmi cg kg`jmlv yj d pd{yhfw`d{ fdyglj{x jb
|j{nedm hm ycdy gvydk`hvcegmy hm ycg dkvgmfg jb dmx dl{ggegmy
kgy|ggm ycg gep`jxg{ dmi ycg |j{nedm hm ychv kgcd`b ycg
gep`jxg{ vcd`` j{ihmd{h`x {gy{gmfc ycg |j{nedm |cj |dv ycg `dvy
pg{vjm yj kg gep`jxgi hm ycdy fdyglj{x wm`gvv bj{ {gdvjmv yj kg
{gfj{igi ycg gep`jxg{ {gy{gmfcgv dmx jycg{ |j{nedm-
Ihvehvvd` gyf jb dm hmihrhiwd` |j{nedm yj kg dm hmiwvy{hd`
ihvpwyg
Vgfyhjm ;D Hmiwvy{hd` Ihvpwygv Dfy p{jrhigv ycdy |cg{g dmxgep`jxg{ ihvfcd{lgv ihvehvvgv {gy{gmfcgv j{ jycg{|hvg yg{ehmdygvycg vg{rhfgv jb dm hmihrhiwd` |j{nedm dmx ihvpwyg j{ ihbbg{gmfgkgy|ggm ycg |j{nedm dmi chv gep`jxg{ fjmmgfygi |hyc j{ d{hvhmljwy jb vwfc ihvfcd{lg ihvehvvd` {gy{gmfcegmy j{ yg{ehmdyhjm vcd``kg iggegi yj kg dm hmiwvy{hd` ihvpwyg mjy|hycvydmihml ycdy mj jycg{|j{nedm mj{ dmx wmhjm jb |j{nedm hv d pd{yx yj ycg ihvpwyg-
\cg{g dmx gep`jxg{ ihvfcd{lgv ihvehvvgv {gy{gmfcgv j{jycg{|hvg yg{ehmdygv ycg vg{rhfgv jb dm hmihrhiwd` |j{nedm dmxihvpwyg j{ ihbbg{gmfg kgy|ggm ycg |j{nedm dmi chv gep`jxg{fjmmgfygi |hyc j{ d{hvhml jwy jb vwfc ihvfcd{lg ihvehvvd`{gy{gmfcegmy j{ yg{ehmdyhjm ycg |j{negm fdm {dhvg ycg ihvpwyg
ih{gfy`x |hycjwy {gbg{gmfg j{ hmyg{rgmyhjm jb ycg Ljrg{megmy wmig{Vgfyhjm 44D jb ycg Hmiwvy{hd` Ihvpwyg Dfy |hychm 2 ejmycv b{jeycg idyg jb vwfc ihvfcd{lg ihvehvvd` {gy{gmfcegmy j{ yg{ehmdyhjm-
_{grgmyhjm jb Hmiwvy{hd` Ihvpwygv1
Ycg fjmvgtwgmfgv jb dm Hmiwvy{hd` ihvpwyg |h`` kg cd{ebw` yj ycgj|mg{v jb hmiwvy{hgv |j{ng{v gfjmjex dmi ycg mdyhjm dv d |cj`g|chfc {gvw`yv hm `jvv jb p{jiwfyhrhyx p{jbhyv ed{ngy vcd{g dmi grgmf`jvw{g jb ycg p`dmy- Cgmfg Hmiwvy{hd` ihvpwygv mggi yj kg drg{ygikx d`` egdmv-_{grgmyhjm jb Hmiwvy{hd` ihvpwygv hv d p{j%dfyhrg dpp{jdfc hm |chfcdm j{ldmhvdyhjm wmig{ydngv rd{hjwv dfyhjmv yc{jwlc |chfc ycg
jffw{{gmfg jb Hmiwvy{hd` ihvpwygv hv p{grgmygi- @hng ycg j`i vdxhmlljgv p{grgmyhjm hv kgyyg{ ycgm fw{g-
4- Ejig` Vydmihml J{ig{v1 Vydmihml j{ig{v igbhmg dmi {glw`dygyg{ev dmi fjmihyhjmv jb gep`jxegmy dmi k{hml dkjwy wmhbj{ehyx hmycge- Ycgx d`vj vpgfhbx ycg iwyhgv dmi {gvpjmvhkh`hyhgv jb kjycgep`jxg{v dmi gep`jxggv ycg{gkx {glw`dyhml vydmid{iv jb ycgh{kgcdrhjw{- Ycg{gbj{g vydmihml j{ig{v fdm kg d ljji kdvhv bj{edhmydhmhml cd{ejmhjwv {g`dyhjmv kgy|ggm gep`jxggv dmigep`jxg{v-Wmig{ Hmiwvy{hd` Ihvpwyg Dfy 489
-
7/31/2019 MBA HR02 Unit IV Industrial Relation and Labour Enactments
3/24_{jb- Dehy Nwed{ WMHY HR EKD C[?; _dlg 6
hmiwvy{hd` gvydk`hvcegmy hm |chfc 4?? j{ ej{g |j{ng{v d{ggep`jxgi d |j{nv fjeehyygg fjmvhvyhml jb gep`jxggv dmi|j{ng{v hv yj kg fjmvyhywygi> hy vcd`` kg ycg iwyx jb ycg \j{nvFjeehyygg yj p{jejyg egdvw{gv bj{ vgfw{hml dmi p{gvg{rhml dehyxdmi ljji {g`dyhjmv dejml ycg gep`jxggv dmi |j{ng{v-
9- Ajhmy Edmdlgegmy Fjwmfh`v1AEFv {gp{gvgmy d chlcg{ bj{e jb |j{ng{v pd{yhfhpdyhjm hmedmdlgegmy- Ycg dhe hv yj fcdmlg ycg vjfhd` vy{wfyw{g jb
gmyg{p{hvgv b{je hmvhig- Ycgx `gdi ycg p{hrdyg vgfyj{ yj bhy hmyj ycgb{deg|j{n jb vjfhd`hvy j{ig{ ycg higd ycdy vjfhd`hvy j{ig{ vcjw`ikg dfchgrgi kx l{diwd` dmi pgdfgbw` fcdmlgv-Dm Wmig{ydnhml Ewvy Eggy Ycg Bj``j|hml [gtwh{gegmyv Bj{
Vgyyhml Wp AEFv1Hy ewvy cdrg 7?? j{ ej{g gep`jxggv-Hy vcjw`i cdrg d bdh{ {gfj{i jb hmiwvy{hd` {g`dyhjmv-Hy vcjw`i cdrg d vy{jml dmi |g`` j{ldmhqgi y{dig wmhjm-\h``hmlmgvv jb gep`jxg{v |j{ng{v dmi y{dig wmhjmv-Ycg wmhjm vcjw`i kg dbbh`hdygi yj jmg jb ycg fgmy{d` bgig{dyhjmv-
BGDYW[GV
Gdfc j{ldmhqdyhjm vcd`` igfhig dkjwy ycg fjwmfh`v-
Ycg ygmw{g jb ycg fjwmfh`v vcjw`i kg ; xgd{v-Fchgb gsgfwyhrg vcd`` kg ycg fcdh{edm -D Vgf{gyd{x vcjw`i kg dppjhmygi-Eggyhml dy `gdvy jmfg hm d twd{yg{ -Igfhvhjmv kdvgi jm fjmvgmvwv mjy kx rjyhml-Bwmfyhjmv jb AEF
Edmdlgegmy fjmvw`yv ycg Ajhmy Edmdlgegmy Fjwmfh` bj{1
4- Diehmhvy{dyhjm dmi degmiegmy jb vydmihml j{ig{v hb mggigi-;- [gy{gmfcegmy-6- [dyhjmd`hqdyhjm-9- F`jvw{g {giwfyhjm j{ fgvvdyhjm jb jpg{dyhjmv-Dfy dv dm gsfcdmlgv hmbj{edyhjm jm1
4- Lgmg{d` gfjmjehf vhywdyhjm jb ycg wmig{ydnhml-
;- Vydyg jb ycg ed{ngy p{jiwfyhjmv dmi vd`gv-6- J{ldmhqdyhjm dmi lgmg{d` pjvhyhjm jb ycg wmig{ydnhml-9- Fh{fwevydmfgv dbbgfyhml ycg gfjmjehf pjvhyhjm jb ycgwmig{ydnhml-7- Edmwbdfyw{hml egycjiv dmi ygfcmhtwgv-2- Dmmwd` kd`dmfg vcggy p{jbhy dmi `jvv vydygegmy dmi {g`dygiijfwegmyv-
-
7/31/2019 MBA HR02 Unit IV Industrial Relation and Labour Enactments
4/24_{jb- Dehy Nwed{ WMHY HR EKD C[?; _dlg 9
d- Ihvfwvvhjm @gdig{
D fjmfh`hdyj{ gmfjw{dlgv d f`gd{ dmi b{hgmi`x fjeewmhfdyhjmf{gdygv d vdbg gmrh{jmegmy dmi ihvfjw{dlgv dmx khdv j{dmydljmhve kgy|ggm ycg pd{yhgv-k- Vdbgyx Rd`rg
D fjmfh`hdyj{ edx kg p`dfgi kgy|ggm ycg dll{drdygi pd{yhgv dmiedx ydng jm fj``dyg{d` idedlg |hycjwy idedlhml ycg dyejvpcg{gjb fjmfh`hdyj{x eggyhmlv-f- Fjeewmhfdyhjm `hmn
D fjmfh`hdyj{ edx vg{rg dv dm hepj{ydmy fjeewmhfdyhjm `hmnkgy|ggm ycg dll{drdygi pd{yhgv-i- Dm hmmjrdyj{
D fjmfh`hdyj{ edx jbbg{ mg| vwllgvyhjmv dmi p{hj{hyhgv dmip{jrhig ycg pd{yhgv ihbbg{gmy rhg|v yj ycg vj`wyhjm-g- D vjwmihml kjd{i
D fjmfh`hdyj{ edx vygp hm kgy|ggm dmx cgdygi d{lwegmyv ydnhmlp`dfg iw{hml ycg fjmfh`hdyj{x p{jfgvv-b- _{jygfyj{
D fjmfh`hdyj{ edx kg d p{jygfyj{ jb ycg pd{yhgv |ch`g p{gpd{hml ycgpd{yhgv bj{ d fj``gfyhrg kd{ldhmhml pjvhyhjm iw{hml vgpd{dygeggyhmlv-c- D vyhew`dyj{
D fjmfh`hdyj{ edx ejyhrdyg ycg pd{yhgv yj d pgdfgbw` vj`wyhjm kxvwppj{yhml ljji d{lwegmyv b{je jppjvhml vhigv-h- Dm dirhvj{
D fjmfh`hdyj{ gmvw{gv ycdy ehvwmig{vydmihmlv ijm,y jffw{ kgy|ggmycg pd{yhgv dmi ycdy {jje hv jpgm jm`x yj {gvpjmvhk`g ihvfwvvhjmv-
a- D bdfg vdrg{
D fjmfh`hdyj{ edx lgy ycg igbgdygi pd{yx d bj{e jb dffjeejidyhmlvgyy`gegmy |chfc hm {gd`hyx cj`iv jm {gd` rd`wg- Ychv hv ijmg hmj{ig{ yj edvn ycg `jvv jb bdfg j{ p{gvyhlg jb ycg `jvhml pd{yx-n- _{jejyg{ jb fj``gfyhrg kd{ldhmhml
D fjmfh`hdyj{ p{jejygv fj``gfyhrg kd{ldhmhml dmi igrg`jpegmy jb dewywd` wmig{vydmihml kgy|ggm ycg pd{yhgv-
;- D{khy{dyhjm1 D p{jfgvv hm |chfc d mgwy{d` ych{i pd{yx `hvygmvyj ycg ihvpwyhml pd{yhgv ldycg{v hmbj{edyhjm dkjwy ycg ihvpwyg dmiycgm ydngv d igfhvhjm |chfc hv khmihml jm kjyc ycg pd{yhgv- Ycgfjmfh`hdyj{ vhep`x dvvhvyv ycg pd{yhgv yj fjeg yj d vgyy`gegmy|cg{gdv ycg d{khy{dyj{ `hvygmv yj kjyc ycg pd{yhgv dmi ycgm lhrgv chv
awilgegmy-
Dirdmydlgv jb D{khy{dyhjm1Hy hv gvydk`hvcgi kx ycg pd{yhgv ycgevg`rgv dmi ycg{gbj{g kjyc
pd{yhgv cdrg ljji bdhyc hm ycg d{khy{dyhjm p{jfgvv-Ycg p{jfgvv hm hmbj{ed` dmi b`gshk`g hm mdyw{g-Hy hv kdvgi jm ewywd` fjmvgmy jb ycg pd{yhgv dmi ycg{gbj{g cg`pv hmkwh`ihml cgd`ycx Hmiwvy{hd` [g`dyhjmv-
Ihvdirdmydlgv1Ig`dx jbygm jffw{v hm vgyy`gegmy jb ihvpwygv-D{khy{dyhjm hv dm gspgmvhrg p{jfgiw{g dmi ycg gspgmvgv d{g yj kgvcd{gi kx ycg `dkjw{ dmi ycg edmdlgegmy-Awilegmy fdm kgfjeg d{khy{d{x |cgm ycg d{khy{dyj{ hv hmfjepgygmyj{ khdvgi-Ycg{g d{g y|j yxpgv jb d{khy{dyhjm1d( Rj`wmyd{x D{khy{dyhjm1 Hm rj`wmyd{x d{khy{dyhjm ycgd{khy{dyj{ hv dppjhmygi kx kjyc ycg pd{yhgv yc{jwlc ewywd` fjmvgmydmi ycg d{khy{dyj{ dfyv jm`x |cgm ycg ihvpwyg hv {gbg{{gi yj che-k( Fjepw`vj{x D{khy{dyhjm1 Hep`hgv ycdy ycg pd{yhgv d{g{gtwh{gi yj {gbg{ ycg ihvpwyg yj ycg d{khy{dyj{ |cgycg{ ycgx `hng chej{ mjy- Wvwd``x |cgm ycg pd{yhgv bdh` yj d{{hrg dy d vgyy`gegmy
rj`wmyd{h`x j{ |cgm ycg{g hv vjeg jycg{ vy{jml {gdvjm ycgdpp{jp{hdyg ljrg{megmy fdm bj{fg ycg pd{yhgv yj {gbg{ ycg ihvpwyg yjdm d{khy{dyj{-
6- Diawihfdyhjm1 Diawihfdyhjm hv ycg w`yhedyg `gld` {gegix bj{vgyy`gegmy jb Hmiwvy{hd` Ihvpwyg- Diawihfdyhjm egdmv hmyg{rgmyhjmjb d `gld` dwycj{hyx dppjhmygi kx ycg ljrg{megmy yj edng dvgyy`gegmy |chfc hv khmihml jm kjyc ycg pd{yhgv- Hm jycg{ |j{ivdiawihfdyhjm egdmv d edmidyj{x vgyy`gegmy jb dm Hmiwvy{hd` ihvpwygkx d `dkjw{ fjw{y j{ d y{hkwmd`- Bj{ ycg pw{pjvg jb diawihfdyhjm ycgHmiwvy{hd` Ihvpwygv Dfy p{jrhigv d 6%yhg{ edfchmg{x1d( @dkjw{ fjw{yk( Hmiwvy{hd` Y{hkwmd`
f( Mdyhjmd` Y{hkwmd`d( @dkjw{ Fjw{y1 Ycg dpp{jp{hdyg ljrg{megmy edx kxmjyhbhfdyhjm hm ycg jbbhfhd` ldqgyyg fjmvyhywyg jmg j{ ej{g `dkjw{fjw{yv bj{ diawihfdyhjm jb Hmiwvy{hd` ihvpwygv {g`dyhml yj dmx edyyg{vvpgfhbhgi hm ycg vgfjmi vfcgiw`g jb Hmiwvy{hd` Ihvpwygv Dfy- Ycgxd{g1
Ihvehvvd` j{ ihvfcd{lg j{ l{dmy jb {g`hgb yj |j{negm|{jmlbw``x ihvehvvgi-
H``gld`hyx j{ jycg{|hvg jb d vy{hng j{ `jfnjwy- \hyci{d|d` jb dmx fwvyjed{x fjmfgvvhjm j{ p{hrh`glgv-
\cg{g dm Hmiwvy{hd` ihvpwyg cdv kggm {gbg{{gi yj d `dkjw{ fjw{y bj{diawihfdyhjm hy vcd`` cj`i hyv p{jfggihmlv gspgihyhjwv`x dmi vcd``
|hychm ycg pg{hji vpgfhbhgi hm ycg j{ig{ {gbg{{hml vwfc d ihvpwygvwkehy hyv {gpj{y yj ycg dpp{jp{hdyg ljrg{megmy-k( Hmiwvy{hd` Y{hkwmd`1 Ycg dpp{jp{hdyg ljrg{megmy edx kxmjyhbhfdyhjm hm ycg jbbhfhd` ldqgyyg fjmvyhywyg jmg j{ ej{g Hmiwvy{hd`Y{hkwmd`v bj{ ycg diawihfdyhjm jb Hmiwvy{hd` ihvpwygv {g`dyhml yj ycgbj``j|hml edyyg{v1
\dlgv Fjepgmvdyj{x dmi jycg{ d``j|dmfgv Cjw{v jb |j{n dmi {gvy hmyg{rd`v @gdrg |hyc |dlgv dmi cj`hidxv Kjmwv p{jbhy%vcd{hml _B gyf- [w`gv jb ihvfhp`hmg [gy{gmfcegmy jb |j{negm \j{nhml vchbyv jycg{ ycdm hm dffj{idmfg |hyc vydmihml
j{ig{vHy hv ycg iwyx jb ycg Hmiwvy{hd` Y{hkwmd` yj cj`i hyv
p{jfggihmlv gspgihyhjwv`x dmi yj vwkehy hyv {gpj{y yj ycgdpp{jp{hdyg ljrg{megmy |hychm ycg vpgfhbhgi yheg-f( Mdyhjmd` Y{hkwmd`1 Ycg fgmy{d` ljrg{megmy edx kxmjyhbhfdyhjm hm ycg jbbhfhd` ldqgyyg fjmvyhywyg jmg j{ ej{g Mdyhjmd`Y{hkwmd`v bj{ ycg diawihfdyhjm jb Hmiwvy{hd` Ihvpwygv hm
Edyyg{v jb Mdyhjmd` hepj{ydmfg Edyyg{v |chfc d{g jb d mdyw{g vwfc ycdy hmiwvy{hgv hm ej{g
ycdm jmg vydyg d{g `hng`x yj kg hmyg{gvygi hm j{ d{g dbbgfygikx ycg jwyfjeg jb ycg ihvpwyg-
Hy hv ycg iwyx jb ycg Mdyhjmd` Y{hkwmd` yj cj`i hyv p{jfggihmlvgspgihyhjwv`x dmi yj vwkehy hyv {gpj{y yj ycg fgmy{d` ljrg{megmy|hychm ycg vyhpw`dygi yheg-
Fj``gfyhrg Kd{ldhmhml
Ljji {g`dyhjmv kgy|ggm ycg gep`jxg{ dmi gep`jxggv d{g gvvgmyhd`bj{ ycg vwffgvv jb hmiwvy{x- Hm j{ig{ yj edhmydhm ljji {g`dyhjmv hy hvmgfgvvd{x ycdy hmiwvy{hd` ihvpwygv d{g vgyy`gi twhfn`x dmi dehfdk`x-Jmg jb ycg gbbhfhgmy egycjiv jb {gvj`rhml hmiwvy{hd` ihvpwygv dmiigfhihml ycg gep`jxegmy fjmihyhjmv hv Fj``gfyhrg Kd{ldhmhml-Hmiwvy{hd` ihvpwygv gvvgmyhd``x {gbg{ yj ihbbg{gmfgv j{ fjmb`hfyvkgy|ggm gep`jxg{v dmi gep`jxggv-
Fj``gfyhrg Kd{ldhmhml hv d p{jfgvv hm |chfc ycg
edmdlgegmy dmi gep`jxgg {gp{gvgmydyhrgv eggy dmi mgljyhdyg ycgyg{ev dmi fjmihyhjmv jb gep`jxegmy bj{ ewywd` kgmgbhy- Fj``gfyhrgkd{ldhmhml hmrj`rgv ihvfwvvhjm dmi mgljyhdyhjm kgy|ggm y|jl{jwpv dv yj ycg yg{ev dmi fjmihyhjmv jb gep`jxegmy- Hy hv yg{egiFj``gfyhrg kgfdwvg kjyc ycg gep`jxg{v mgljyhdyj{v dmi ycg
-
7/31/2019 MBA HR02 Unit IV Industrial Relation and Labour Enactments
5/24
-
7/31/2019 MBA HR02 Unit IV Industrial Relation and Labour Enactments
6/24_{jb- Dehy Nwed{ WMHY HR EKD C[?; _dlg 2
yj kg kd{ldhmgi- Ycg{gdbyg{ d fcdmlg hv hmfj{pj{dygi jm`x |cgmmg| bdfyv d{g p{gvgmygi kx ycg gep`jxggv j{ ycgh{ wmhjmv-
Fjmyhmwjwv Kd{ldhmhml1 Hmrj`rgv pd{yhgv yj gsp`j{gpd{yhfw`d{ kd{ldhmhml p{jk`gev hm ajhmy eggyhmlv jrg{ d `jml pg{hjijb yheg vjeg yc{jwlcjwy ycg `hbg jb gdfc dl{ggegmy- Ycg kdvhf`jlhf kgchmi ychv egycji hv ycdy d`` pg{vhvygmy hvvwgv fdm kgdii{gvvgi yc{jwlc fjmyhmwjwv mgljyhdyhjm jrg{ d pg{hji jb yheg-Ycg vwffgvv jb mgljyhdyhjmv igpgmiv jm ycg vnh``v dmi dkh`hyhgv jbycg mgljyhdyj{v-
9- Hmhyhd` mgljyhdygi dl{ggegmy1 \cgm y|j pd{yhgv d{{hrg dy dewywd``x dffgpydk`g dl{ggegmy ghycg{ hm ycg hmhyhd` vydlg j{ yc{jwlcjrg{fjehml mgljyhdyhjm k{gdnij|m ycg dl{ggegmy hv {gfj{igi|hyc d p{jrhvhjm ycdy ycg dl{ggegmy |h`` kg bj{ed`hqgi dbyg{ ycg{dyhbhfdyhjm kx ycg {gvpgfyhrg j{ldmhqdyhjmv-7- [dyhbhfdyhjm jb dl{ggegmy1 [dyhbhfdyhjm jb mgljyhdygidl{ggegmy hv {gtwh{gi kgfdwvg ycg {gp{gvgmydyhrgv jb kjyc ycgpd{yhgv edx mjy cdrg w`yhedyg dwycj{hyx yj igfhig rd{hjwv hvvwgv{gbg{{gi yj bj{ fj``gfyhrg kd{ldhmhml- Ycg {dyhbhfdyhjm jb dl{ggegmyedx kg ijmg kx ycg dpp{jp{hdyg edmdlg{ dwycj{hqgi bj{ ycgpw{pjvg hm ycg fdvg jb edmdlgegmy j{ y{dig gsgfwyhrgv hm ycg fdvgjb ycg gep`jxggv- [dyhbhfdyhjm hv d`vj {gtwh{gi kx ycg Hmiwvy{hd`
Ihvpwygv Dfy- Hy hv hepj{ydmy ycdy ycg dl{ggegmy ewvy kg f`gd{ dmip{gfhvg- Dmx dekhlwhyx `gdiv yj bwyw{g fjep`hfdyhjmv j{ jycg{ vwfcp{jk`gev-2- Hep`gegmydyhjm jb dl{ggegmy1 Vhlmhml ycg dl{ggegmy hvmjy ycg gmi jb fj``gfyhrg kd{ldhmhml {dycg{ hy hv ycg kglhmmhml jbycg p{jfgvv |cgm ycg dl{ggegmy hv bhmd`hqgi hy kgfjegv jpg{dyhjmd`b{je ycg idyg hmihfdygi hm ycg dl{ggegmy- Ycg dl{ggegmy ewvy kghep`gegmygi dffj{ihml yj ycg `gyyg{ dmi vph{hy jb ycg p{jrhvhjmvedig kx ycg dl{ggegmy dl{ggi yj kx kjyc pd{yhgv- Ycg C[ edmdlg{p`dxv d f{wfhd` {j`g hm ycg idx%yj%idx diehmhvy{dyhjmhep`gegmydyhjm jb ycg dl{ggegmy-
Fdwvgv jb Hmiwvy{hd` Ihvpwyg1
Ihvpwygv edx {gvw`y b{je rd{hjwv fdwvgv1 pvxfcj`jlhfd` pjygmyhd`dmi gfjmjehf- Ycg ejvy fjeejm fdwvg jb vy{hngv cdv kggmgfjmjehf {gdvjmv> jycg{ {gdvjmv cdrg kggm hmb`wgmfgi kxmdyhjmd`hvy fjeewmhvy dmi fjeeg{fhd` gmiv- Ycg @dkj{ Kw{gdwjb Vhe`d cdv jkvg{rgi fdwvgv vwfc dv1 |dlgv dmi d``j|dmfgvkjmwv pg{vjmmg` rdfdyhjm dmi |j{n yhehmlv rhj`gmfg #diigi hm48
-
7/31/2019 MBA HR02 Unit IV Industrial Relation and Labour Enactments
7/24_{jb- Dehy Nwed{ WMHY HR EKD C[?; _dlg