mathematics and environmental studies book · pdf filefh‰¿‹...
TRANSCRIPT
71
Iªjh« tF¥ò
_‹wh« gUt«
F¿pLfS« mt‰¿‹ és¡fK«
ÁªÂ¡f
m¿ªJ bfhŸnthkh?
kÂ¥ÕL
brašÂ£l«
brŒJ gh® / nrhjid
jftš Jë
c§fŸ ftd¤Â‰F
bjhl®gâ
72
m¿
éa
š
Ïy¡»ahΫ khyhΫ cl‹Ãwªnjh®. C®¤ÂUéHhé‰F
Ït®fSila gh£o tªÂUªjh®fŸ. ÏUtU¡F« gÿ‹ th§»¡
bfhL¤jh®fŸ. ÏUtU« k»œ¢Áahf¥ ngh£o¥ngh£L gÿid¥
bgçjhf C¡bfh©nl ÏUªjd®. Ïy¡»ahé‹ gÿ‹ ÂObud
cilªJ Áj¿aJ. Ïy¡»ahé‰F xnu Vkh‰w«. gÿ‹ V‹ cilªjJ?
gÿ‹ cŸns ÏUªj fh‰W v§nf nghdJ? éaªJ ÁªÂ¡f
bjhl§»dhŸ. thU§fŸ Ïy¡»ahnthL nr®ªJ ehK« fh‰iw¤
njo¥ gh®¥nghkh?
ÏJ ngh‹W fh‰wil¡f¥g£l bghUŸfŸ Áyt‰iw¥ g£oaèLf.
fh‰W 1.
73
m¿
éa
š
fh‰¿‹ g©òfŸ
nrhjid _y« m¿ªJ bfhŸnthkh?
nrhjid- 1
njitahd bghUŸfŸ:
Ïu©L gÿ‹fŸ, 30 br.Û ÚsKŸs xU F¢Á, üš, CÁ
brŒKiw :
gl¤Âš fh£oago F¢Áæ‹ eLéš xU üiy¡ f£L. ÏU KidfëY« fh‰W ãu¥g¥g£l xnu mséyhd gÿ‹fis¡ f£lΫ. mij¤ juhR ngh‹W Ão¡fΫ. Ï¥nghJ v‹d fh©»whŒ? xU gÿåš cŸs fh‰iw CÁæ‹ _y« F¤Â btëna‰W. Ï¥bghGJ v‹d fh©»whŒ?
fhuz« :
juhÁ‹ »ilk£l¡nfhè‹ ÏUòwK« cŸs MŒÎãiy–1 Ïšgÿ‹fëš fh‰W rkmséš ãu¥g¥g£L ÏUªjJ.
Mdhš fh‰wil¡f¥g£l gÿå‹ vil MŒÎãiy–2 Ïšfhèahf cŸs gÿå‹ vilia él mÂfkhf ÏUªjJ.
KoÎ : fh‰W¡F vil c©L.
MŒÎãiy f©l¿ªjit
F¢Á »ilk£lkhf cŸsJ.
f h ‰ W b t ë n a ¿ a g ÿ ‹
ÏU¡F« Kid nkš neh¡»¢
br‹wJ. fh‰W ãu«Ãa gÿ‹
Ñœneh¡» Ïw§»aJ.
1.
2.
t.v©
74
m¿
éa
š
nrhjid - 2
njitahd bghUŸfŸ: f©zho¡ Ftis, fh»j m£il, Ú®.
brŒKiw :
x U f © z h o ¡ F t i s i a
v L ¤ J ¡ b f h Ÿ . m i j Ú ç d h š ã u ¥ ò .
Ïl¡ifahš Ftisia¥ Ão¤J¡bfhŸ. xU
fh»j m£ilahš Ftisæ‹ thŒ¥gFÂia
ty¡ifahš mG¤Â _L. Ftisia¡
ftdkhf¤ jiyÑHhf¤ ÂU¥ò. Ï¥nghJ
cdJ ty¡ifia vL¤JéL. v‹d
fh©»whŒ?
fhuz«:
jiyÑHhf¡ Ftisia¤ ÂU¥Ã ty¡ifia vL¤Jé£l
ãiyæY« m£il ÑnH éHéšiy. Ïj‰F¡ fhuz«, fh‰¿‹ nkš
neh¡»a mG¤jnk MF«.
KoÎ :
fh‰W¡F mG¤j« c©L.
MŒÎãiy f©l¿ªjt‰iw vGJf
1.
t.v©
75
m¿
éa
š
2.
nrhjid - 3
njitahd bghUŸfŸ:
fhèahf cŸs f©zho #ho, Ïnyrhd Á¿a gªJ, J©L¡
fh»j«, Ú® ãu«Ãa f©zho¤ bjh£o.
brŒKiw:
Ïnyrhd Á¿a gªij Ú® ãu«Ãa f©zho¤ bjh£oæ‹
nk‰òw¤Âš äj¡f it.
f©zho #hoæ‹ c£òw¤Â‹ moæš ÁW J©L¡ fh»j¤ij
x£o it.
f©zho #hoæ‹ thŒ¥òw¤ij¥ gªÂ‹ÛJ it¤J, nkèUªJ
ÑHhf¡ f©zho¤ bjh£oæ‹ motiu mG¤J. v‹d
fh©»whŒ?
f©l¿ªjit
Úçdhš f©zho #hoæ‹ cŸns bršy Koaéšiy.
f©zho #hoæ‹ c£òw¤Â‹ moæš it¤j J©L¡ fh»j«
eidaéšiy.
äjªJ bfh©oUªj gªJ, f©zho¤ bjh£oæ‹ moæš
ÏU¡»wJ.
fhuz«
f©zho #hoæDŸ ÏUªj fh‰whdJ Ú® cŸns bršy
mDk¡féšiy.
KoÎ : fh‰W¡F Ïl¤ij mil¤J¡ bfhŸS« g©ò c©L.
76
m¿
éa
š
brŒJ gh®
òifÍ« CJt¤Âia Å£o‹ VjhtJ xU
_iyæš it. Á¿J neu¤Âš miw KGtJ«
CJt¤Â kz¡»wJ. c‹dhš mij Efu
Ko»wjh? fhuz« v‹d?
fh‰¿š cŸs thÍ¡fë‹ ga‹fŸ cæçd§fŸ cæ® thœtj‰F¡ fh‰W ga‹gL»wJ. eh«
RthÁ¤jè‹ nghJ fh‰¿š cŸs M¡Á#id vL¤J¡bfh©L fh®g‹
il M¡i[il btëéL»nwh«. kiy VWgt®fS« Mœflèš _œ»¥
gâah‰Wgt®fS« é©btë MŒths®fS« RthÁ¥gj‰F
M¡Á#id¡ bfhŸfyåš vL¤J¢ brš»‹wd®.
fh®g‹ il M¡i[L jhtu§fë‹ xë¢nr®¡if¡F¥
ga‹gL»wJ. ÏJ Fë®ghd§fëš ga‹gL»wJ. ©k fh®g‹ Â
il M¡i[L
ie£u#‹ Ïa‰if cukhf¥ ga‹gL»wJ.
kªjthÍ¡fŸ ( ãah‹, M®fh‹, »ç¥lh‹, brdh‹ ) my§fhu
és¡Ffëš ãw§fis cUth¡f¥ ga‹gL»wJ.
fh‰whiy M u š t h Œ b k h ê , f a ¤ j h W K j è a
Ï l § f ë š f h ‰ w h i y f Ÿ b g U k s é š
mik¡f¥g£LŸsd. Ï›él§fëš fh‰whiyfŸ
_y« ä‹rhu« jahç¡f¥gL»wJ.
fh‰W všyh¤ ÂirfëY« guΫ j‹ik bfh©lJ.
77
m¿
éa
š
Fë £oah ga‹gL»wJ.% f¥
m‹whl thœéš fh‰wG¤j¤Â‹ ga‹fŸ
CÁfëš kUªÂid V‰w fh‰wG¤j« ga‹gL»wJ.
ngdh¡fëš ik ãu¥g¥ ga‹gL»wJ.
c¿ŠRFHhŒfë‹ _ykhf¡ Fë®ghd§fis¡
Fo¡f¥ ga‹gL»wJ.
bra‰if ÚU‰Wfis V‰gL¤j¥ ga‹gL»wJ.
moFHhŒfŸ brašgl¥ ga‹gL»wJ.
ghŒku¡ f¥gš, ghuhN£, g£l« M»ad fh‰wG¤j Kiwæš Ïa§F»wJ.
fh‰wG¤j Kiwæš Ïa§f¡ Toaitfëš cd¡F bjçªjt‰iw¥
g£oaèLf.
78
m¿
éa
š
kÂ¥ÕL
I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf :
1. tëk©ly¤Âš mÂf msÎ fyªJŸs thÍ
m) iA£u#‹ M) ie£u#‹
Ï) M¡Á#‹ <) fh®g‹ il M¡i[L
2. eh« RthÁ¡f¥ ga‹gL« thÍ
m) ie£u#‹ M) M¡Á#‹
Ï) kªj thÍ¡fŸ <) fh®g‹ il M¡i[L
3. xë¢nr®¡if¡F¥ ga‹gL« thÍ
m) ie£u#‹ M) M¡Á#‹
Ï) kªj thÍ¡fŸ <) fh®g‹ il M¡i[L
II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf :
1. fh‰W¡F ___________ c©L.
2. ______________________ M»a Ïl§fëš bgUkséš
fh‰whiyfŸ mik¡f¥g£LŸsd.
3. Ïa‰if cu« jahç¡f¥ ga‹gL« thÍ___________.
4. ___________k‰W«___________fh‰wG¤j Kiwæš Ïa§F»wJ.
III. rçah? jtwh? vd¡ TWf :
1. bra‰if ÚU‰Wfis V‰gL¤j fh‰wG¤j« ga‹gL»wJ.
2. fh‰W¡F vil k‰W« mG¤j« »ilahJ.
3. fh‰W¡F Ïl¤ij mil¤J¡ bfhŸS« g©ò c©L.
4. fh‰W¡F¥ guΫ j‹ik c©L.
5. eh« RthÁ¡f¥ ga‹gL« thÍ fh®g‹ il M¡i[L.
79
m¿
éa
š
IV. bghU¤Jf :
1. ie£u#‹ m) ä‹rhu«
2. tëk©ly« M) my§fhu és¡FfŸ
3. fh‰whiyfŸ Ï) Ïa‰if cu«
4. kªjthÍ¡fŸ <) moFHhŒ
5. fh‰wG¤j« c) fh‰W gué cŸs Ïl«
V. XçU tçfëš éilaë¡f :
1. tëk©ly« - tiuaW.
2. kiy VWgt®fŸ M¡Á#‹ Áè©liu vL¤J¢ brštnj‹?
3. fh‰¿‹ VnjD« Ïu©L g©òfis¡ TWf.
4. jäœeh£oš fh‰whiy mik¡f¥g£LŸs Ïl§fis¡ TWf.
VI. éçthd éilaë¡f :
1. m‹whl thœéš fh‰wG¤j¤Â‹ ga‹fŸ ahit?.
2. fh‰W¡F vil c©L v‹gij X® MŒé‹ _y« bkŒ¥Ã¡f.
3. fh‰W¡F mG¤j« c©L v‹gij X® MŒé‹ _y« bkŒ¥Ã¡f.
4. fh‰W¡F Ïl¤ij mil¤J¡ bfhŸS« g©ò c©L v‹gij
X® MŒé‹ _y« bkŒ¥Ã¡f.
VII. brašÂ£l« : ghuhN£, g£l«, éÁ¿, ghŒku¡ f¥gš, th}®Â k‰W«
fh‰whiy M»at‰¿‹ khÂçfis¢ brŒJ bfh©L
tuΫ.
80
m¿
éa
š
kiH¢rhuèš k»œ¢ÁahŒ eidªjgo elªJ tªjh‹ irk‹.
thd¤ij m©zhªJ gh®¤jh‹. kiH¤JëfŸ brh£L¢brh£lhŒ….
Ï›tsÎ kiH¤JëfŸ thd¤ÂèUªjh? thd¤Âš Ú® v§FŸsJ?
v¥go Ú® m§nf? éilfhz m«khit ehodh‹.
Ú® 2.
81
m¿
éa
š
m « k h , i r k i d r i k a y i w ¡ F
miH¤J¢ br‹wh®. mL¥Ãš cŸs bfh¡F«
Úiu c‰W¥gh®¡f¢ brh‹dh®. Ú® Méahf
khWtij¡ fh©Ã¤jh® . gh¤Âu¤ij¤
j£odhš _odh®. Á¿J neu« fê¤J¥
gh¤Âu¤Â‹ ÛÂUªj j£il vL¤jh®. F뮪j
fh‰W j£oš g£L Ú®¤JëfŸ…
ÏJnghy¤jh‹ MW, Fs«, Vç, flš Kjèa Ú® ãiyfëš cŸs
Ú® Nça bt¥g¤jhš Méah»‹wd. Ëd® Ïit nkf§fshf
khW»‹wd. Ï« nkf§fëš F뮪j fh‰W¥g£lÎl‹ kiHahf¥
bghê»wJ.
e©g®fSl‹ fyªJiuahLnthkh?
<ukhd JâfŸ cy®jš.
j©Ùuhš Jil¤j jiu fhŒjš.
fGé it¤j gh¤Âu§fëš cŸs <u« kiwjš.
Ϫj kh‰w§fS¡bfšyh« v‹d fhuz« v‹W c§fŸ
e©g®fSl‹ fyªJiuahL§fŸ. mt‰¿YŸs Ú® v§nf nghdJ?
f©l¿ªjit
Âut¥ bghUis¢ Nnl‰W«nghJ mJ thÍãiy¡F khWtij
Méahjš v‹»nwh«. ÏJ všyh bt¥gãiyfëY« eilbgW«.
Méahjš
82
m¿
éa
š
ek¡F¡ »il¡F« c¥ò
Méahjš ãfœ¢Áæ‹ gadhf¡
»il¡»wJ.
Úç‹ RH‰Á
Ú i u b t ¥ g ¥ g L ¤ J « n g h J
Méah»wJ v‹gij eh« m¿ªJ
bfh©nlh«. NçadJ bt¥g¤jhš
M ‰ W Ú U « f l š Ú U « M é a h F «
mšyth? Ϫj Úuhé v§nf brš»wJ? mJ F뮪jhš v‹d
ãfG«?
gl¤ij¥ gh®¤J kiH cUthtJ v¥go vd¡ f©l¿ªJ vGJ§fŸ
VçfŸ, flšfŸbgU§flšfŸ
ÚnuhilfŸ
Ú%‰WfŸÚ%‰WfŸÚ%‰WfŸ
MWfŸ
nkf§fŸFë®jš
MéahjšMéahjš
kiH
ó ä æ ‹ Û J Ÿ s Ú ® M é a h f k h ¿ n k f § f i s
c©lh¡F»‹wd. nkf§fŸ F뮪J kiHahf¥ bghêªJ Û©L«
Ú® óä¡F¤ ÂU«òtij Ú®¢ RH‰Á v‹»nwh«.
83
m¿
éa
š
Úç‹ _‹W ãiyfŸ
cy»š, Ïa‰ifæš »il¡F« bghUŸfëš Ú® k£Lnk _‹W
ãiyfëš fhz¥gL»‹wJ.
1. Âl ãiy - gå¡f£o
2. Âut ãiy - Ú®
3. thÍ ãiy - Úuhé
ÁªÂ¡f:
x U e h Ÿ i r k å ‹ Å £ o ‰ F b t Ÿ i s m o ¤ J ¡
bfh©oUªjh®fŸ. m¥nghJ btŸis mo¥gt® thëæš ÚUl‹
R © z h « ò n r ® ¤ J ¡ f y ¡ F t i j ¢ i r k ‹ g h ® ¤ J ¡
bfh©oUªjh‹. Á¿J neu¤Â‰F¥ ÃwF thëæ‹ moæš R©zh«ò
goªÂU¥gij¡ fh©»wh‹. m¥nghJ m§F tªj mtDila m«kh, xU
Ftisæš ghš C‰¿ mš Á¿jsÎ r®¡fiu nr®¤J¡ fy¡»¡
bfhL¤jh®. mij mUªÂa irk‹ ghš Ïå¥ghf ÏU¥gijÍ« mš
cŸs r®¡fiu fhzhkš nghdijÍ« m¿»wh‹. R©zh«ò¤öŸ
kiwaéšiy Mdhš r®¡fiu kiwªjnj! Ïj‰fhd fhuz«
v‹dthf ÏU¡F«?
bt¥g¥gL¤Jjš Fë®é¤jš
bt¥g¥gL¤Jjš Fë®é¤jš
gå¡f£o ÚuhéÚ®
öŒikahd Ú® ãwk‰wJ, kzk‰wJ, Rita‰wJ.
nkf§fëš V‰gL« äFªj F뮢Áæ‹ fhuzkhf kiHÚ®
gå¡f£oahf khW»‹wJ. Ïjdhš My§f£o kiH bgŒ»‹wJ.
jftš Jë
84
m¿
éa
š
brŒJ gh®
IªJ nrhjid¡FHhŒfis vL¤J¡bfhŸsΫ.
x›bth‹¿Y« gh msÎ Úiu ãu¥gΫ. Kjš nrhjid¡
FHhæš Á¿jsÎ r®¡fiuiaÍ«, Ïu©lhtš Á¿jsÎ ku¤öisÍ«,
_‹whtš Á¿jsÎ c¥igÍ«, eh‹fhtš Á¿jsÎ rikaš
nrhlhitÍ«, Iªjhtš Á¿jsÎ nj§fhŒ v©bziaÍ« nr®¤J¡
fy¡fΫ. všyh¥ bghUŸfS« Úçš fiu»‹wdth? m£ltizæš
F¿¡fΫ.
Ú® xU r®t fiu¥gh‹
Úçš Áy bghUŸfŸ fiutšiy. Mdhš bgU«ghyhd
bghUŸfŸ Úçš fiu»‹wd. vdnt, Úiu vd r®t fiu¥gh‹
miH¡»nwh«.
bghUŸfŸ fiu»wJ / fiuaéšiy
r®¡fiu
ku¤öŸ
c¥ò
rikaš nrhlh
nj§fhŒ v©bzŒ
85
m¿
éa
š
brŒJ gh®
X ® c U i s t o t h d b e » ê ¡ F L i t i a
vL¤J¡bfhŸS§fŸ. gl¤Âš fh£oa go mš xnu mséyhd
_ ‹ W J i s f Ÿ Ï L § f Ÿ . J i s f i s ¤ j ¡ i f f ë d h š
mil¤JéL§fŸ. be»ê¡FLitæDŸ Úiu ãu¥ò§fŸ. mid¤J¤
JisfisÍ« xnu neu¤Âš ÂwªJ éL§fŸ.
vªj¤ Jisæš ÏUªJ éG« Ú® Fiwªj bjhiyéš éG»wJ?
vªj¤ Jisæš ÏUªJ éG« Ú® mÂf bjhiyéš éG»wJ?
V‹ Ϫj ntWghL?
ÚU¡F mG¤j« c©L. MH« mÂfç¡F«nghJ
Úç‹ mG¤j« mÂfç¡F«.
86
m¿
éa
š
Ú® xU bghJÎilik
, v‹wh® . cæçd§fë‹ ‘Úç‹¿ mikahJ cyF’ tŸSt®
thœé‰F Ú® Ï‹¿aikahjJ. nkY« kåj ehfçf§fŸ mid¤J«
M‰w§fiufënyna ts®ªJŸsd.
eh« thG« óäæ‹ bgU«gFÂ Úuhš
NH¥g£lJ. våD« ek¡F¥ ga‹gL« Úç‹
msÎ FiwthdjhF«. mjhtJ óäæš
cŸs bkh¤j Úçš 97.3% flš Ú®. k‰w Ú®
ãiyfëš cŸs Úç‹ msÎ 2.7%. Ïš
Fo¥gj‰F V‰w Ú® 1% k£Lnk. Ú® Ïa‰ifæ‹ éa¥ghd gil¥òfëš x‹W. ek¡F Ú®
bgU«ghY« MW, Fs«, Vç, »zW, ãy¤joÚ® Kjèat‰¿‹ _ynk
»il¡»‹wd. Ït‰¿‰F kiH mo¥gilahf és§F»wJ.
g©il¡fhy¤Âš Úiu¡ bfhilahf¡ bfhL¥gij e‰brayhf k¡fŸ
fUÂd®. mjdhš j©Ù®¥ gªjšfëY« r¤Âu§fëY« Úiu tH§»¤
jhf« Ô®¤jd®.
e« óäæ‹ všyh ts§fS«
x‹nwhL x‹W Ïizªjit. Ït‰¿š
VjhtJ x‹W gh¡F«nghJ všyh
cæçd§fS« ghÂ¥gil»‹wd.
Ú ® t s « ä F ª j e h n l Ï å
tU§fhy§fëš Áwªj ts« ä¡f ehlhf
és§F«.
Ú® jå kåjD¡nfh jå Ïd¤Â‰nfh jå khãy¤Â‰nfh jå
eh£o‰nfh cçaj‹W. fh‰W, Nçaxë, kiH Ú® M»at‰iw ahU«
cçik bfh©lhl KoahJ. cæçd§fŸ mid¤Â‰F« Ú®
bghJ cilikahF«.
m¿ªJ bfhŸnthkh?
x › b t h U
M © L « k h ® ¢
22M« ehŸ cyf Ú®
ehshf¡ bfh©lhl¥
gL»wJ.
g Ÿ ë , Å L k ‰ W «
b j U ¡ F H h Œ f ë š
ÏUªJ Ú® Åzhf¢
b r ‹ w h š c l n d
FHhia _o Úiu¢ nrä.
c§fŸ ftd¤Â‰F
87
m¿
éa
š
kiH nkf¤ij¥ gh®. cy»‹ mid¤J¥ gFÂfS¡F« j‹
gaz¤ij nk‰bfhŸ»wJ. mjå‹W »il¡F« ÚU« bghJthdnj.
vdntjh‹, Úiu xU bghJÎilik v‹»nwh«.
kÂ¥ÕL
I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf :
1. cyf Ú® ehŸ
m) kh®¢ 22 M) V¥uš 22 Ï) nk 22 < ) Mf°£ 22
2. cy»š Ïa‰ifahf¡ »il¡F« bghUŸ
m) th}®Â M) be»ê Ï) Ú® <) ä‹éÁ¿
3. r®t fiu¥gh‹
m) ghš M) Ú®
Ï) k©bz©bzŒ <) vYä¢ir¢ rhW
4. Úç‹ thÍãiy
m) thÍ M) Úuhé Ï) gå¡f£o <) Ú®
5. kåj ehfçf§fŸ mid¤J« t s®ªj Ïl«
m) flnyhu« M) M‰w§fiu Ï) fhLfŸ <) ÅL
II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf :
1. Úç‹ Âl tot« __________ MF«.
2. Úç‹ mo¥gil __________MF«.
3. Úiu¡ bfhilahf¡ bfhL¥gJ ___________ brayhF«.
4. Ú® xU_____________cilik MF«.
Úiu¢ nrä¥gJ« ghJfh¥gJ« e« flik.
88
m¿
éa
š
III. rçah? jtwh? vd¡ TWf :
1. Ú® Nça bt¥g¤jhš gå¡f£oahf khW»wJ.
2. Ú® cæçd§fë‹ Ï‹¿aikah mo¥gilahF«.
3. Ú® ãiyfis mê¥gjhš ek¡F Ú®¥ g‰wh¡Fiw V‰gL»wJ.
4. Úiu¥ ghJfh¥gJ e« flik.
5. Méahjš všyh bt¥gãiyfëY« ãfœ»wJ.
IV. XçU tçfëš éilaë¡f :
1. Méahjš v‹whš v‹d?
2. Úç‹ _‹W ãiyfŸ ahit?
3. Ú® xU r®t fiu¥gh‹ v›thW?
4. Úç‹ g©òfŸ VnjD« Ïu©oid¡ F¿¥ÃLf.
5. kiH v¥go cUth»wJ?
6. kiH¡ fhy§fëš Jâ cyu mÂf neu« Mtnj‹?
V. éçthd éilaë¡f :
1. Ú® xU bghJÎilik - és¡Ff
2. ÚU¡F mG¤j« c©L v‹gij X® MŒé‹ _y« bkŒ¥Ã¡f.
89
m¿
éa
š
3. é©btë¥ gaz«
nfhil¡fhy¤Âš xU ehŸ. ÏuÎ kâ v£L. czit Ko¤Jé£L
mtSila jh¤jhé‹ f£oiy¤ njo ntfkhf XodhŸ ju©ah.
f£oš K‰w¤Âš nghl¥g£oUªjJ. f£oèš gL¤J¡bfh©nl
Mdªjkhf thd¤ij neh¡»dhŸ. ÏUŸ Nœªj thd«, ä‹D«
e£r¤Âu¡ T£l«, mH»a ãyh. v‹nd, mHF! Ϫj ÏuÎ thd« vd¡
f©Lfë¤J¡ bfh©oUªjhŸ. mªj neu« thåš ä‹äå¥ó¢Á
nghš é®… v‹W gwªJ br‹wJ xU th}®Â. th}®Âia¥
gh®¤J¡bfh©nl gyéj fdÎfnshL ö§»é£lhŸ. kWehŸ
tH¡f«nghš gŸë¡F¢ br‹whŸ. Kjš ghlntisæš m¿éaš
M Á ç a ® , x › b t h U k h z t ç l K « v  ® f h y ¡ f d Î f i s ¡
nf£L¡bfh©oUªjh®. x›bthUtU« gšntW Mirfis¡
T¿dh®fŸ. mL¤jjhf¤ ju©ah T¿dhŸ .
90
m¿
éa
š
m Œ a h , v ¥ g o a h t J
xUKiw th}®Âæš Ïªj
thd¤ij¢ R‰¿ tunt©L«.
m§F ä‹D«é©Û‹fisÍ«
ãyitÍ« bjh£Lélnt©L«.
ãyit¢ R‰¿¢ R‰¿ tunt©L«.
Ϫj thd¤Â‰Fnkny caukhf¥
gwªJ m§nf v‹d ÏU¡»wJ
v‹gij¥ gh®¡f nt©L« v‹gnj v‹ Mir v‹whŸ.
MÁça® midtUila fdÎfS«,
edthf nt©L« vd thœ¤J¡ T¿dh®.
n k Y « , j u © a h é ‹ m ¿ é a š
kd¥gh‹ikia¥ ghuh£oé£L, é©btë
k‰W« é©btë¥ gaz« g‰¿a mo¥gil¤
jftšfis¡ Tw¤ bjhl§»dh®. Ϫj
mHfhd é©btë¡F, kåj®fsh»a eh«
V‹ gaz« nk‰bfhŸs¡TlhJ? m§F
v‹djh‹ cŸsJ? v‹W nfŸé nf£lj‹
é i s Î j h ‹ Ï u h ¡ b f £ k ‰ W «
bra‰if¡nfhŸfŸ.
Ïjdhš jh‹ é©btë¥ gazK« edthdJ v‹wh®.
é©btë MuhŒ¢Á
fh‰W k©ly¤Â‰F nkny guªJ
é ç ª j g F Â v d ¥ g L « .é © b t ë
v © z ‰ w é © Û ‹ T £ l § f S « ,
nfhŸfS«, JfŸfS« mš fhz¥-
gL»‹wd.
Kj‹ Kjèš M« M©L °ò£å¡ v‹w ÏuZah, 1957
bra‰if¡nfhis é©btë¡F mD¥ÃaJ.
é © b t ë æ š x U F ¿ ¥ à £ l c a u ¤  š óäia¢ R‰¿ tU« t i f æ š k å j d h š m D ¥ g ¥ g £ l X ® m ¿ é a š r h j d «bra‰if¡nfhŸ
bra‰if¡nfhŸ
th}®Â
91
m¿
éa
š
brŒJ gh®: Ïuh¡bf£.
ϪÂahé‹ é©btë MŒÎ ika«
Ï°nuh (ISRO) MF«. ÏJ 1969M« M©L
f®ehlf khãy¤Âš bg§fqUéš
ãWt¥g£lJ.
e« eh£oš Ïuh¡bf£ VÎjs« MªÂu
khãy¤Âš v‹D« Ïl¤Âš $Açnfh£lh
cŸsJ. ϧ»UªJ jh‹ bra‰if¡ nfhŸfŸ
é©btë¡F mD¥g¥gL»‹wJ.
e« eh£oš cŸs é©btë MuhŒ¢Á
i k a § f Ÿ b r a ‰ i f ¡ n f h Ÿ f i s
é©btëæš brY¤ÂÍŸsd. Kj‹Kjyhf
ϪÂah M« M©L v‹w 1975 Mçag£lh
b r a ‰ i f ¡ n f h i s b t ‰ ¿ f u k h f
é©btë¡F mD¥ÃaJ. Ï¥nghJ ϪÂah,
cyf mséš é©btë MŒéš ÁwªJ és§F»wJ.
gy Mçag£l®, gh°fu®
ü‰wh©L¡F K‹ thœªj
Ï ª Â a t h å a š m ¿ P ® f Ÿ
Mt®.
Mçag£lh bra‰if¡nfhŸ (1975)
b r a ‰ i f ¡ n f h i s é©btë¡F vL¤J¢ b r š Y « t h f d « vd¥gL«.
njitahd bghUŸfŸ: fh»j cUis, t©z¡ fh»j«,
gir, bršnyh nl¥
Ïuh¡bf£
Ïuh¡bf£ VÎjs«
( $Açnfh£lh )
92
m¿
éa
š
é©btë¡F kåjdhš mD¥g¥g£l éy§F v‹w ‘iy¡fh'
ehŒ MF«. nkY« vd Fu§F, vè, óid, jtis, ÁyªÂ, Mik
cæçd§fŸ gyt‰iw MŒÎ¡fhf é©btë MŒÎ¡ Tl¤ÂèUªJ
mD¥g¥g£ld.
kåj®fS« é©btë¡F¥ gaz« nk‰bfh©L
bt‰¿ailªjd®. ÏuZahit¢ nr®ªj ôçfhfç‹
v‹gh® é©btë¡F¢ br‹w Kjš kåj® Mth®.
Ït® M« M©L é©btë¡F¢ br‹wh®.1961
ôçfhfç‹
93
m¿
éa
š
ÏuhnfZ r®kh 1984M« M©L é©btë¡F¢
br‹wh®. Ït® é©btë¡F¢ br‹w Kjš
ϪÂa® Mth®.
fšgdh rh›yh, Råjh
éšèa«° ngh‹w bg©
é©btë MŒths®fS«
é©btëæš MŒÎ nk‰
bfh©LŸsd®. Ït®fŸ
Ï U t U « Ï ª Â a
t ê K i w æ d ® v ‹ g J
F¿¥Ãl¤j¡fjhF«.
ãyΡF kåj®fS« br‹W tªJŸsh®fŸ. ÚšM«°£uh§¡,
v£é‹ Mš£ç‹, ik¡nfš fhè‹° M»a mbkç¡f é©btë
Åu®fŸ M« M©L M« ehŸ ãyéš bt‰¿fukhf¡ fhš 1969 Niy 20
g¤jd®.
ϪÂahΫ ãyΡF kåjid mD¥ò«
£l¤ij¢ brašgL¤j cŸsJ. Ïj‰F
têtF¡F« tifæš 2008M« M©L
m¡nlhg® khj« 22M« ehŸ rªÂuha‹1 v‹w
bra‰if¡nfhis ãyΡF mD¥ÃÍŸsJ.
Ï¢bra‰if¡nfhŸ ãyéš j©Ù®
ÏU¥gjhf¡ f©l¿ªJŸsJ.
ó ä ¡ F ç a x n u Ï a ‰ i f ¤
Jiz¡nfhsh»a ãyit¡ F¿¤J ekJ
m ¿ i t n k « g L ¤ J t n j r ª Â u h a ‹
£l¤Â‹ mo¥gil neh¡f« MF«. ãyit
k£Lk‹¿ Ãw nfhŸfisÍ« MŒÎ
brŒtj‰fhf¢ bra‰if¡ nfhŸfis¥
gšntW ehLfS« mD¥ÃÍŸsd. rªÂuha‹ 1
ÏuhnfZ r®kh
Råjh éšèa«°fšgdh rh›yh
94
m¿
éa
š
fhiy khiy ÏuÎ gfš
fh£Á fh£Lnt‹ - eh‹
nrhiy fhL fHå všyh«
R‰¿¡ fh£Lnt‹
kiyÍ« kLΫ kuK« broÍ«
kyU« fh£Lnt‹ - eh‹
miyÍ« flY« flš Û‹ gyΫ
Âiuæš fh£Lnt‹
fh£LäUf« gwit FUé
Å£oš fh£Lnt‹ - eh‹
eh£L el¥ò brŒÂ njo
ehS« fh£Lnt‹
ãyÎ j‹id¤jhnd xU Kiw R‰Wtj‰F vL¤J¡
bfhŸS« fhymsÎ 27.32 ehŸfŸ MF«. ãyÎ óäia¢
R‰¿ tUtj‰F« Ïnj fhymsit¤jh‹ vL¤J¡
bfhŸ»wJ. Mfnt, óäæ‹ vªj¥ gFÂæèUªJ ãyit¥
gh®¤jhY« mj‹ xU gFÂia k£Lnk gh®¡f KoÍ«.
eh‹ ah®?
jftš Jë
95
m¿
éa
š
j‰nghJ v©z‰w bra‰if¡nfhŸfŸ é©btëæš
R‰¿tU»‹wd.
vj‰fhf Ϥjid bra‰ifnfhŸfŸ?
Ïjdhš v‹d ga‹ bjçÍkh ?
ju©ahit¥ nghy ehK« fdÎfŸ fh©ngh«; fdÎfis
edth¡Fnth«.
ãyts« m¿aflš
ts§fŸ m¿agUtãiy m¿a
ÏuhQt
csÎ¥gâ¡F
ãy«, Ú®
gu¥gsÎ m¿a
ngh¡Ftu¤J
têfh£l
jftš
bjhl®ò¡F
bjhiy¤
bjhl®ò¡F
96
m¿
éa
š
kÂ¥ÕL
I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf :
1. cy»š Kj‹Kjèš é©btë¡F¢ br‹W tªj é©btë Åu®.
m) ôçfhfç‹ M) gh°fu® Ï) ÚšM«°£uh§ <) fšgdhrh›yh
2. e« eh£oš Kjš bra‰if¡nfhŸ mD¥g¥g£l M©L
m) 1969 M) 1957 Ï) 1975 <) 1956
3. e« eh£oš Ïuh¡bf£ VÎjs« v§FŸsJ?
m) fšgh¡f« M) br‹id Ï) $Açnfh£lh <) šè
4. bra‰if¡nfhis é©btë¡F vL¤J¢ bršY« thfd«.
m) ngUªJ M) bjhl®t©o Ï) th}®Â <) Ïuh¡bf£
5. Kj‹Kjèš é©btë¡F¢ br‹w bra‰if¡nfhë‹ bga®
m) gh°fuh M) M®ag£lh Ï) °ò£å¡ <) rªÂuha‹ 1
II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf :
1. ϪÂahé‹ njÁa é©btë MuhŒ¢Á ika« š
cŸsJ.
2. é©btë¡F¢ br‹w Kjš ϪÂa® Mth®.
3. é©btë¡F¢ br‹w Kjš ϪÂa têKiwia¢ rh®ªj bg© Mth®.
4. M®ag£lh M©L é©btë¡F mD¥g¥g£lJ.
5. °ò£å¡ eh£oduhš mD¥g¥g£l bra‰if¡nfhŸ MF«.
III. rçah? jtwh? vd¡ TWf :
1. ãyΡF mD¥Ãa Kjš bra‰if¡nfhŸ rªÂuha‹ 1 MF«.
2. é©btë¡F¢ br‹w Kjš ϪÂa® ÏuhnfZ r®kh Mth®.
3. °ò£å¡ v‹w bra‰if¡nfhŸ mD¥g¥g£l M©L 1975.
97
m¿
éa
š
4. bra‰if¡nfhŸ bjhiy¤ bjhl®Ã‰F¥ ga‹gL»wJ.
5. ϪÂahé‹ njÁa é©btë MuhŒ¢Á ika« šèæš cŸsJ.
IV. bghU¤Jf :
1. °ò£å¡ m) 1961
2. ôçfhfç‹ M) 1969
3. M®ag£lh Ï) 2008
4. ÚšM«°£uh§ <) 1957
5. rªÂuha‹ 1 c) 1975
V. XçU tçfëš éilaë¡f :
1. bra‰if¡nfhŸ v‹whš v‹d?
2. é©btëia¥ g‰¿¢ ÁWF¿¥ò tiuf.
3. é©btë¡F¢ br‹w é©btë Åu®fŸ Áyiu¡ F¿¥ÃLf.
4. Ïuh¡bf£ v‹whš v‹d?
5. ϪÂa thåaš m¿P® Áyiu¡ F¿¥ÃLf.
VI. éçthd éilaë¡f :
1. bra‰if¡nfhë‹ ga‹fŸ ahit?
VII. bjhl®gâ :
1. é©btë Åu®fë‹ é©btë¥ gaz« g‰¿a ne®fhziy¢
brŒÂ¤jhŸfëèUªJ bjhF¤J tuΫ.
VIII. brašÂ£l« :
1. bra‰if¡ nfhŸfŸ g‰¿a gl§fŸ k‰W« brŒÂfis¤
nrfç¤J tuΫ.
2. vtnuD« Ïu©L é©btë Åu®fë‹ thœ¡if
tuyh‰iw vGJf.
98
m¿
éa
š
rhªÂ brh%g g£ehf® éUJ (1962)
g¤k óõ‹ (1966)
g¤k éóõ‹ (1972 - Ïw¥Ã‰F¥ Ë)
é¡u«. A . rhuhghŒ
Ï‹W, eh« ÏUªj Ïl¤ÂèUªnj cyf¢ brŒÂfŸ, fiy
ãfœ¢ÁfŸ, bghGJ ngh¡F ãfœ¢ÁfŸ, éisah£L¥ ngh£ofŸ,
thåiy¢ brŒÂfŸ Kjèat‰iw¤ bjhiy¡fh£Á _y« gh®¤J«
nf£L« k»œ»nwh« mšyth?
Ïnjnghš eh£o‹ Ú®ts«, ãyts«, fåk ts«, flš ts«,
ÏuhQt«, csÎ¥ gâ, jftš bjhl®ò Kjèa všyh¤ JiwfëY«
ekJ ms¥gça ts®¢Á¡F¡ fhuz« bra‰if¡ nfhŸfŸ MF«.
bra‰if¡nfhŸfis é©â‰F mD¥Ã é©btë MuhŒ¢Á¡F
é¤Â£lt® é¡u«.A.rhuhghŒ mt®fŸ. Ïtiu¥ g‰¿ eh«
m¿ªJbfhŸnthkh!
Ït® M« M©L F#uh¤ khãy¤Âš Ãwªjh®. Ït® m¿éaš 1919
k‰W« fâj¥ ghl¤Âš gŸë¥gUt¤Ânyna M®t« fh£odh®.
Ëd®, é©btë MuhŒ¢Áæš <Lg£lh®. Ëò, ÂUtdªjòu¤Â‰F
mU»YŸs J«gh Ïuh¡bf£ VÎjs¤ij ãWédh®.
4. m¿éaš m¿P®fŸ
bga® : é¡u«.A .rhuhghŒ ( é¡u« m«ghyhš rhuhghŒ)
Ãw¥ò : 12 Mf°£ 1919
Ãw¥Ãl« : mfkjhgh¤, ϪÂah
Ïw¥ò : 30 or«g® 1971
Ïw¥Ãl« : nfush, ϪÂah
gâãWtd« : ϪÂa é©btë MŒÎika«
MŒÎ têfh£o : r® Á.é.Ïuhk‹
éUJfŸ :
99
m¿
éa
š
rhjidfŸ
é¡u«.A .rhuhghŒ, Mçag£lh v‹w bra‰if¡nfhis
totik¤jh®. e« eh£il cyf ehLfS¡F Ïizahf é©btë
MuhŒ¢Áæš jiy ãäu it¤jh®. Ït® rhuhghŒ Ïa‰Ãaš MuhŒ¢Á ãWtd« k‰W« ϪÂa
é©btë MuhŒ¢Á ãWtd« M»at‰iw V‰gL¤Âdh®. ϪÂah
é©btë MuhŒ¢Áæš jiyÁwªJ és§f Ït® fhuzkhf ÏUªjh®.
fh°ä¡ f®fis¥ g‰¿a MuhŒ¢Áæš rhuhghŒ <Lg£lh®. Ϫj
fh°ä¡ f®fŸ, é©âèUªJ óäia tªjil»‹wd v‹gij¡
f©l¿ªjh®.
é©btëæš nfhŸfS¡F eLnt V‰gL« kh‰w§fis¡
fh°ä¡ f®fŸ ÃuÂgè¡»‹wd v‹D« c©ikia cyF¡F
é s ¡ » d h ® . m ¿ é a i y m i d t U « ò ç ª J b f h Ÿ S « g o
vëikah¡FtJ ÏtuJ F¿¡nfhshf ÏUªjJ.
Ït® nk‰bfh©l v‹w  rh£oiy£ Ï©l°£çaš blèéõ‹
nrhjid bt‰¿ f©lJ. Ïj‹ fhuzkhf¤jh‹ 2400 ϪÂa¢
Á‰ù®fëš thG« IªJ äšèa‹ k¡fŸ bjhiy¡fh£Á miytçirfŸ
gyt‰iw¥ gh®¤J¥ gadil»‹wd®. Ït®, j« 52MtJ mfitæš
kuzkilªjh®.
r® b#fÔ° rªÂungh°
“ thoa gæiu¡ f©l nghbjšyh« thond‹” - tŸsyh®.
“ c§fS¡F k£Lkh cæ® ÏU¡»wJ? cz®Î cŸsJ? Ú§fŸ
k£Lkh Ïiria¡ nf£L k»œÅ®fŸ? bt¥g«, Fë®, xè Kjèat‰iw
cz®Å®fŸ? v§fS¡F« c§fis¥ ngh‹nw všyh cz®ÎfS«
ÏU¡»‹wd”, v‹W brhš»wJ jhtu Ïd«. Ïij¡ f©LÃo¤J
cy»‰F¡fh£oa m¿éaš m¿P®jh‹ r® b#fÔ° rªÂungh°. Ïtiu¥
g‰¿ eh« m¿ªJbfhŸnthkh?
100
m¿
éa
š
Ït® t§fhs¤Âš cŸs lh¡fh kht£l¤ij¢ nr®ªj ikbk‹Á§
v‹D« Cçš 1858 M« M©L et«g® khj« 30M« ehŸ Ãwªjh®.
rhjidfŸ
nuonah miyfŸ g‰¿a MŒéš <Lg£L¡ f«Ãæ‹¿
ä‹rhu¤ij ä‹fhªj miyfshf mD¥g KoÍ« v‹gij
bkŒ¥Ã¤jh®.
k h ® ¡ n f h å t h b d h è i a ¡
f © L Ã o ¡ f Ï t ® f © L Ã o ¤ j
ä‹fhªj miyfŸ g‰¿a fU¤Jjh‹
mo¥gilahf ÏUªjJ.
nuonah miyfis¡ f©LÃo¡f
cjΫ nfhAh® v‹D« fUéia¡
f©LÃo¤jh®.
jh« f©l¿ªj »u°nfh¡»uh¥
v‹D« m‰òjkhd fUé jhtu§fë‹
E£gkhd cz®it btë¡fh£L« v‹wh®.
ÏtuJ rhjidfis¥ ghuh£o 1917M« M©L M§»nya
murh§f« r® v‹D« caça g£l¤ij tH§»¢ Áw¥Ã¤jJ. Ït®
1937M« M©L et«g® 23M« ehŸ Ï›Îyf thœit Ú¤jh®.
Ï‹W« ÏtuJ bgaçš bfhšf¤jhéš cŸs ngh° ãWtd«
brofŸ bjhl®ghd MŒéš <Lg£LtU»wJ.
bga® : b#fÔ° rªÂungh°
Ãw¥ò : 30 et«g® 1858
Ãw¥Ãl« : ikbk‹Á§ , t§fhs«
Ïw¥ò : 23 et«g® 1937
Ïw¥Ãl« : t§fhs«, ϪÂah
gâãWtd« : bfhšf¤jh khãy¡fšÿç
(Ïa‰Ãaš Jiw¥ nguhÁça®)
»u°nfh¡»uh¥
101
m¿
éa
š
ÿæ gh°oa®
Ït® E©Qæçaš k‰W« ntÂæaš m¿P® Mth®. Ït®
E©Qæçaš Jiwæš brŒj MŒé‹ éisthf¥ gšntW nehŒ¤
jL¥ò kUªJfŸ f©LÃo¡f¥g£ld. kU¤Jt¤ Jiwæš ÏtuJ
g§fë¥ò äf¥bgçaJ. Ïtiu¥ g‰¿ eh« m¿ªJbfhŸnthkh? rhjidfŸ
ÿæ gh°oa® bt¿ehŒ¡fo¡F kUªJ f©l¿ªjt®.
ghš ÂçªJ nghtij¤ jL¡F« gh°Liunrõ‹ Kiwia¡
f©l¿ªjt®. czÎ gj¥gL¤Jjš k‰W« ghš gj¥gL¤Jjš M»a
Jiwfëš Ï«Kiw ga‹gL»wJ.
ghš Âçjš, gH¢rhW òë¤J¥ bgh§Ftj‰F¡ fhuz«
E©Qæçfns v‹gij¡ f©l¿ªjh®.
ghš bf£L¥nghfhkš ÏU¡f¡ fhŒ¢Á¥ ga‹gL¤J« KiwÍ«
Ïtç‹ f©LÃo¥ng MF«.
M¡Á#‹ Ïšyhknyna Áy E©QæçfŸ thHKoÍ«
v‹gij¡ f©l¿ªjh®.
Mfnt, Ïtiu v‹W miH¥gJ E©Qæçaè‹ jªij
bghU¤jk‹nwh?
bga® : ÿæ gh°oa®
Ãw¥ò : 27 or«g® 1822
Ãw¥Ãl« : nlhš, Ãuh‹°
Ïw¥ò : 28 br¥l«g® 1895
Ïw¥Ãl« : bræ‹£ FnshL, Ãuh‹°
gâãWtd« : £uh°gh®¡ gšfiy¡ fHf«, Ãuh‹°
102
m¿
éa
š
kÂ¥ÕL
I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf :
1. J«gh Ïuh¡bf£ VÎjs« vªj khãy¤Âš mikªJŸsJ?
m) MªÂuh M) nfush Ï) jäœehL <) f®ehlf«
2. é¡u«. A . rhuhghŒ totik¤j bra‰if¡nfhë‹ bga®
m) M¥ÃŸ M) nuhïå Ï) Mçag£lh <) Ï‹rh£
3. jhtu§fë‹ cz®it E£gkhf btë¡bfhzU« fUé
m) mšoÛ£l® M) »u°nfh¡»uh¥
Ï) bjhiyneh¡» <) E©nzh¡»
4. E©Qæçaè‹ jªij vd¥gLgt®
m) b#fÔ° rªÂungh° M) r® Á.é.Ïuhk‹
Ï) ÿæ gh°oa® <) é¡u«. A . rhuhghŒ
m£ltizia ãu¥ònthkh!
tçir. v©
m¿éaš m¿Pç‹ bga® f©LÃo¥òfŸ
1. r® Ir¡ ãô£l‹ òé<®¥ò éir
2. jhk° Mšth vor‹
3. ä‹ nkh£lh®
4. n#«° th£
5. bg£nuhš fh®
6. fèènah
m¿
éa
š
103
IV. XçU tçfëš éilaë¡f :
1. b#fÔZ rªÂu ngh° - F¿¥ò tiuf.
2. ÿæ gh°oa® - F¿¥ò tiuf.
V. éçthd éilaë¡f :
1. é¡u«. A . rhuhghŒ mt®fë‹ thœ¡if tuyhW F¿¤J Ú§fŸ
m¿td ahit?
2. é¡u«. A.rhuhghŒ mt®fë‹ m¿éaš rhjidfis¥
g£oaèLf.
.
II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf :
1. é¡u«. A . rhuhghŒ mt®fë‹ MŒÎ têfh£o_______________
Mth®.
2. 1996M« M©L, é¡u«. A . rhuhghŒ mt®fS¡F ϪÂa muÁ‹
caça éUjhd__________ tH§f¥g£lJ.
3. M§»y muR 1917 M« M©L b#fÔZ rªÂungh° mt®fS¡F
_______________ tH§»¢ Áw¥Ã¤jJ.
4. ngh° ãWtd«____________ Ïš cŸsJ.
5. bt¿ehŒ¡ fo¡F kUªJ f©l¿ªjt® _________ Mth®.
III. bghU¤Jf :
1. é¡u«. A . rhuhghŒ m) E©Qæçaš MuhŒ¢Á
2. ÿæ gh°oa® M) f«Ãæšyh ä‹rhu«
3. b#fÔZ rªÂungh° Ï) é©btë MuhŒ¢Á
4. kh®¡nfhå <) bra‰if¡nfhŸ
5. Mçag£lh c) thbdhèm¿
éa
š
104
VI. brašÂ£l«
1. m¿éaš m¿P®fŸ ÏUtç‹ thœ¡if tuyhW k‰W« mt®fë‹
rhjidfis¢ nrfç¤J tuΫ.
2. m¿éaš m¿P®fë‹ gl§fis¢ nrfç¤J xU gl¤ bjhF¥ò jah®
105
m¿
éa
š
106