1. AşağıdaŞekil1’deFormula1İstanbulYarışPistiveTesisleriProjesi’ndeyolunkarşılıklıkısımlarındasadeceaynıhizadaki10adetyemekalanıveotoparklevhasıgösterilmiştir.

Başlangıç

Yemekalanı

270m

180m180m

Otopark

Şekil1 Şekil2

BupistteŞekil2’dekigibiher180metredeyemekalanı,her270metredeotoparklevhasıkonulmuştur.Buna göre pistin uzunluğu kaç metredir?

A) 4860 B) 5400 C) 5580 D) 5940

2. İki pozitif tam sayının 1’den başka ortak böleni yok ise bu sayılar “aralarında asaldır.” denir.OnurÖğretmen35sayısıilearalarındaasalolanbirşifreyiaşağıdakigibibazıipuçlarıverereköğrenci-lerindenbulmalarınıistemiştir.

2

7

4

6

8

2

9

3

5

5

3

0

Birrakamveyeridoğru

ŞİFREYİBULABİLİRMİSİN?

İkirakamdoğruamayerleriyanlış

Hiçbirşeydoğrudeğil

Birrakamdoğruamayeriyanlış

Buna göre bu şifre aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) 273 B) 276 C) 287 D) 387

MATEMATİK

MATEMATİK

3. a ve b birer doğal sayı olmak üzereóa2.b = añb dir.Bir matematik öğretmeni tam kare olmayandoğal sayıların karekökü için şöyle bir oyuntasarlamıştır:

• Tahtayaikikarevebirdikdörtgençiziliyor.• Sonrailkkareyetamkareolmayanbirka-reköklüifadeyazılıyor.

• Dahasonraikincikareyebukareköklüifa-deyeeşitolanabşeklindeifadeyazılıyor.

• Sonolarakailebdoğalsayılarınıntoplamıdikdörtgeniçineyazılıyor.

Örneğin; Ω20 25 7= Æ

Buna göre

Ģ128 ab ?= Æ

ifadesinde ? yerine aşağıdakilerden hangi-si yazılamaz?

A) 129 B) 36 C) 12 D) 10

4. Yarıçapının uzunluğu r olan dairenin alanırr2dir.Ahşap oymacılığı, şekil vermesi kolay bir ağa-cın üzerinde metal uçlu alet yardımı ile desenoyularak yapılan usta işi bir sanattır.Aşağıda kenarlarının uzunlukları santimetrecinsindendoğalsayıolandikdörtgenşeklin-dekiağacınbiryüzüoyularakyarıçaplarıaynıolanikidaireşeklindebirdesenoluşturulmuş-tur.

OyulanbölgeOyulmayaanbölge

Bu ağaç parçasının alanı 72 cm2 olduğuna göre oyulmayan bölgenin alanı en az kaç santimetrekaredir? (ryerine3alınız.)

A) 48 B) 36 C) 18 D) 16

MATEMATİK

5. Gözlükler miyopluk ve hipermetropluk gibikırma kusurlarının tedavilerinde yaygın ola-rakkullanılmaktadır.Eksi(–)değerlimerceklermiyopluğun, artı (+) değerli mercekler isehipermetropluğun tedavisinde kullanılır. Buişaretlerinsağındakisayılar isemerceğingü-cünübelirtir.Örneğin,–1,0Æ 1derecemiyop

+2,5Æ 2,5derecehipermetropMiyop olan Erdal Öğretmen’in kullandığıgözlüğün derecesinin 1’den küçük olduğubiliniyorsa aşağıdakilerden hangisi ErdalÖğretmen’in kullandığı gözlüğün numarasıolabilir?

A) (–2)2 B) (–3)–2

C) 3–2 D) –2–2

6. a ≠ 0 ve m, n birer tam sayı olmak üzere

an.am = an+m , an

am = an–m ve (an)m = an.m dir.Birbaharatçıdükkanındasatılanbazıürünlerinbirerkilogramlarınınfiyatıaşağıdaverilmiştir.

25TL 4–1TL 20TL 42TL

HakanBeyherbirbaharatçeşidindenayrıay-rıolmaküzere;2–1,23,25ve2–2kgürünsatınalmışveherbiriiçineşitücretödemiştir.Hakan Bey, baharatlar için toplam kaç TL ödeme yapmıştır?

A) 22 B) 23 C) 24 D) 25

7. Atatürk Ortaokulu ve Cumhuriyet Ortaokuluarasındakibasketbolmaçı1230kişilikkapalısporsalonundaoynanacaktır.Karşılaşmadaneldeedilecekgelirbirköyokulunabağışlana-caktır.

30 11

29 12

28 13

27 14

26 15

25

1

22

4

19

7

24

2

21

5

18

8

23

3

20

6

16

10

17

9

Spor salonunun şekilde gösterilen enön sı-radaki ilk30koltuğunumaralandırılmıştır.Busıradakinumarasıtamkareolankoltuklardanlira cinsinden karekök değerleri kadar ücretalınırkendiğertümkoltuklardanise10’arliraücretalınmıştır.Karşılaşmanın tüm biletleri satıldığına göre elde edilen gelir kaç liradır?

A) 12315 B) 12295C) 12 275 D) 12 265

MATEMATİK

8. Bir ondalık gösterimin basamak değerleri toplamı şeklinde yazılmasına ondalık gösterimin çözümlen-mesi denir.Ondalık gösterim çözümlemelerinde, 10’un kuvvetleri soldan sağa doğru azalarak devam eder.

Birtelefonunpilömrünüuzatmakiçin“DüşükGüçModu”kullanılır.DüşükGüçModuaçıkkendurumçubuğundakipilsarıolur, simgesinivepilyüzdesinigörürsünüz.Telefonunşarjı%80veyadahayüksekbiroranaulaştığındadüşükgüçmoduotomatikolarakkapanırve (sarırenk)olansimge

(yeşilrenk)olarakdeğişir.Leman,Şekil1’deverilentelefonunuşarjı%4ikenşarjatakmışve40dakikasonundatelefonunukont-rolettiğindeŞekil2’dekigibitelefonunDüşükGüçModu’nunkapandığınıgörmüştür.

13:58 %4 14:38 %?

Şekil1 Şekil2

Buna göre aşağıda çözümlenmiş biçimde verilen yüzdelerin hangisi 40 dakikalık süre içerisinde şarj oranındaki artış olabilir?

A) 7.101+8.100+9.10–1+8.10–2 B) 8.100+7.10–1+5.10–2+7.10–3

C) 9.100+9.10–1+9.10–2 D) 7.101+4.100+8.10–1+9.10–2

MATEMATİK

9. IlgınAnkara’danİstanbul’a,Zeynepİstanbul’danAnkara’yauçakbiletialacaktır.AşağıdaIlgınveZey-nep’in“uçakbiletibul”uygulamasındakarşılarınaçıkanekranlarverilmiştir.

Uçak Bİletİ Bul

Check-inBilet al

NeredenAnkara

06.06.2019

Ankara İstanbul

Gidiş Tarihi

Nereye

BİLET BUL

İstanbul

Ankara İstanbul

Ankara İstanbul

Ankara İstanbul

Ankara İstanbul

00:30 01:3001:30 02:3002:30 03:30

22:30 23:3023:30 00:30

Kalkış ve Varış

Uçak Bİletİ Bul

Check-inBilet al

Neredenİstanbul

06.06.2019

İstanbul Ankara

Gidiş Tarihi

Nereye

BİLET BUL

Ankara

İstanbul Ankara

İstanbul Ankara

İstanbul Ankara

İstanbul Ankara

00:10 01:1001:00 02:0001:50 02:50

22:40 23:4023:30 00:30

Kalkış ve Varış

Ankara’danİstanbul’aher60dakikada,İstanbul’danAnkara’yaher50dakikadabiruçakkalkmaktadır.Ilgın ve Zeynep kalkış saatleri aynı olan uçak bileti aldıklarına göre varış saatleri aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) 08.30 B) 13.40 C) 19.30 D) 20.40

MATEMATİK

10. Yarıçapının uzunluğu r olan dairenin alanı rr2 dir.Aşağıdafarklırenklerdeüçadetfincanüstdaireselbölgeleribirbirinetemasedecekşekildeyerleştiril-mişveeşbölmelereayrılmışdesimetreölçeklicetvelileölçümyapılmaanınıngörseliverilmiştir.

0dm

A B

xdmSarı

FincanKırmızıFincan

MaviFincan

Kırmızı fincanın üst dairesel bölgesinin alanı 0,27 dm2 olduğuna göre A ve B noktaları arasındaki uzaklık kaç desimetredir? (ryerine3alınız.)

A) 3,6 B) 2,7 C) 2,1 D) 1,6

11. a ve b birer doğal sayı olmak üzere

añb = óa2.b dir.Denizaralarındakiuzaklığı20kmolanAnoktasındanBnoktasınabisikletiyledoğrusalolarakilerleye-cektir.Buyolunson4kilometresiK,L,MveNnoktalarıileşekildekigibieşparçalaraayrılmıştır.

A BK L M NSaattekihızı45kmolanDeniz,Anoktasındanhareketebaşlayıp2saatilerlediktensonramolaver-miştir.Deniz’in hızı yol boyunca sabit olduğuna göre mola verdiği yer hangi iki nokta arasındadır?

A) KileL B) LileM C) MileN D) NileB

MATEMATİK

12. Türkiye’detasarlanaraküretilenilkyergözlemuydusuolanRasat,uzaydagörevyaptığısüreboyuncaDünyaüzerindetoplam14milyon956bin200km2alanıngörüntüsünüçekmiştir.Aşağıdayedikıtanınalanıkilometrekarecinsindenverilmiştir.

Afrika30,37.106

44,58.106

141.105

0,86.107

10,18.106

17,84.106

Asya

Antarktika

Avustralya

Avrupa

Güney Amerika

24,23.106Kuzey Amerika

Buna göre Rasat’ın çektiği görüntü ayrı ayrı hangi kıtaların alanından büyüktür?

A) Antarktika,AvrupaveAvustralya B) Afrika,AsyaveKuzeyAmerikaC) Afrika,AntarktikaveAvrupa D) AvustralyaveGüneyAmerika

13. Aşağıdasadeceönyüzlerindebirerkareköklüifadeninyazılıolduğudörtkartgösterilmiştir.

Ω23 Ω40 Ω60 Ω71

Bukartlarınkullanıldığıbiroyundakartlarınpuandeğerişöylehesaplanmaktadır:• Kartınüzerindekikareköklüifadeninenyakınolduğudoğalsayıdeğerikartınpuanınıvermektedir.Buna göre verilen kartlara sahip bir oyuncunun kazanacağı puan kaçtır?

A) 27 B) 25 C) 23 D) 21

14. AşağıdaEkim2019tarihlibirtakvimdegünleribelirtensayılarınkarekökleriyazılmıştır.

Pazartesi

EKİM 2019

Salı Çarşamba Perşembe Cuma PazarCumartesi

1

Ω15

8

Ω22

Ω29

2

Ω16

9

Ω23

Ω30

3

Ω17

Ω10

Ω24

Ω31

4

Ω18

Ω11

Ω25

5

Ω19

Ω12

Ω26

6

Ω20

Ω13

Ω27

7

Ω14

Ω21

Ω28

Butakvimdehaftanınikigünüseçilipbugünlerdekiherhangibirerkareköklüifadeçarpılarakçarpımındoğalsayıolmasıistenmektedir.Örneğin;çarşambavecumagünleriseçildiğindeçarpılacaksayılar2ileΩ18olabilir.Çünkü2 . Ω18 = Ω36=6’dır.Buna göre seçilecek iki gün aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) SalıveçarşambaB)PazartesivesalıC)ÇarşambaveperşembeD)Cumartesivepazartesi

15. a, b ve c birer doğal sayı olmak üzere

añb = óa2.b ve añb ± cñb = (a ± c)ñb dir.AşağıdakenaruzunluklarıΩ75mveΩ48molandikdörtgenbirodaiçerisineyerleştirilmişdikdörtgenşeklindeikieşhalıgösterilmiştir.Buhalılarınduvarkenarlarınavebirbirlerineolanuzaklıklarıeşitolup3m’dir.

3m

3m

3m3m

3m

Ω48m

Ω75m

3m

3m

Bu halıların çevre uzunlukları toplamı kaç metredir?

A) 143 B) 123 C) 103 D) 83

MATEMATİK

MATEMATİK

16. HIZLI HABER 12 Ekim 2019

Almanya’nınStutgartkentindegerçekleştirilenArtistikJimnastikDünyaŞampiyonası’ndaİbrahimÇolak14,933’lükderecesiyleşampiyonoldu.BöylecebüyüklerdealtınmadalyakazananilkTürksporcuolaraktarihegeçti.

AşağıdaİbrahimÇolak’ınhalkaaletiyleçalışırkenyapılanbirçizimigösterilmiştir.

Ģ6,25m

Zemin

3m

?A

Bu çizimde belirtilen ölçülere göre İbrahim Çolak’ın hizasındaki A noktasının halkaya uzaklığı (?) kaç santimetredir?

A) 28 B) 30 C) 32 D) 34

17. a, b, c ve d birer doğal sayı olmak üzere añbcñd

ac

bd= ve

añb ± cñb = (a ± c)ñb, añb . cñd = a.cób.d dir.Ayrıt uzunlukları a, b ve c olan bir dikdörtgenler prizmasının hacmi a.b.c formülü ile hesaplanır.

AşağıdaŞekil1’dedikdörtgenlerprizmasıbiçimindeyüksekliği2cmolanmermerbirblokverilmiştir.

35cm 35cm

3cm

Şekil1 Şekil2

Şekil1’dekibumermerblokdikeybiçimdekesilerekyedieşparçayaayrılmışveŞekil2’dekigibiüstüstekonmuştur.Buna göre Şekil 1’deki mermer bloğun hacmi kaç santimetreküptür?

A) 6Ω15 B) 17Ω15 C) 18Ω30 D) 21Ω30

MATEMATİK

18. a ≠ 0 ve m, n birer tam sayı olmak üzere an.am = an+m , an

am = an–m ve (an)m = an.m dir.

En

Boy

Dijital fotoğrafmakineleriyle farklıen/boyoranlarındaçekimyapılabilmektedir.Fotoğrafbaskıya,ya-rışmaya,sergiyegiderkenyadaekrandagörüntülenirkenbuoranlaroldukçaönemlidir.Nil,Atatürk’ünebediistirahatgâhıolanAnıtkabir’iaşağıdakien/boyoranlarıyladörtfarklışekildefotoğraflamıştır.

22 . 31cm

2–2cm

31 cm

9–1cm

42 cm

3–2. 41cm

I

III

II

IV

23 . 2–2cm

3–2. 20cm

Buna göre en/boy oranı en büyük olan fotoğraf hangisidir?

A) I B) II C) III D) IV

MATEMATİK

19. a, b ve c birer doğal sayı olmak üzereañb = óa2.b ve añb ± cñb = (a ± c)ñb dir.AşağıdakısakenarıΩ24cmveuzunkenarıΩ54cmolandikdörtgenşeklindebirkartonverilmiştir.

ñ6cm

Ω24cm

Ω54cm

ñ6cm

Şekil1 Şekil2Şekil1’dekikartonkoyugriveaçıkgriolmaküzereikiparçayaayrıldıktansonraŞekil2’dekigibikenar-larıçakışacakbiçimdeyapıştırılıyor.Buna göre son durumda kartonun çevre uzunluğundaki değişim aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) 36artmıştır. B) 36azalmıştır.C) 46azalmıştır. D) 46artmıştır.

20. a, b, c ve d birer doğal sayı olmak üzere añb = óa2.b, añb ± cñb = (a ± c)ñb ve añb . cñd = a.cób.d dir.AşağıdaverilenŞekil1’dekidüzenektealtıadeteşkareprizmaşeklindetahtablokkarşılıklıolarakeşitaralıklarlasabitlenmiştir.223cmuzunluğundakiipisedüzenektekialtıtahtabloğundışyüzünetemasedecekşekildegerilmiştir.

Yeşiltahtablok

Şekil1 Şekil2

Kahverengitahtablok

Ω12cmΩ12cm

Ω12cm Ω12cmΩ12cm

Ω12cm Ω12cm

Ω12cm Ω12cmΩ12cm

DahasonraipçıkarılmışvesadecekahverengitahtalarındışyüzünetemasedecekşekildegerilerekŞekil2’dekigibibağlanıpartanipkesilmiştir.Buna göre kesilen ipin uzunluğu kaç santimetredir?

A) 63 B) 53 C) 43 D) 33

FEN BİLİMLERİ

1.

152 milyon km

147 milyon km

4 Temmuz

3 Ocak

L

K

Dünya’nın Güneş etrafında elips denilen yörüngedeki bir yıllık turu sırasında Güneş’e yakınlık - uzaklığı sabit de-ğildir. Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu tarih 3 Ocak, en uzak olduğu tarih ise 4 Temmuz’dur. Yanda bu du-rum gösterilmiştir.

Verilenlere göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Mevsimlerin oluşumunda Dünya’nın Güneş’e yakın ya da uzak olması etkilidir.B) Dünya, L konumundan K konumuna gelene kadar Güney Yarım Küre’de gündüz süresi sürekli azalmaktadır.C) Dünya K konumunda iken Kuzey Yarım Küre’ye dikilen bir çubuğun gölge boyu L konumuna kadar sürekli artar.D) Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu tarihte Kuzey Yarım Küre’de kış mevsimi, Güney Yarım Küre’de yaz

mevsimi yaşanmaktadır.

2. Dünya, kuzey ve güney kutup noktaları ile yerin merkezinden geçtiği varsayılan dönme ekseni etrafında batıdan do-ğuya doğru dönerek 24 saatlik zaman dilimi içinde bu hareketini tamamlar. Dünya günlük hareketini yaparken aynızamanda Güneş etrafında elips denilen yörüngede 365 gün 6 saatte dolanma hareketini tamamlar. “Yörünge”, birgök cisminin başka bir gök cismi etrafında dolanırken izlediği yoldur. Yörüngenin oluşturduğu düzleme “yörünge düz-lemi” denir. Dünya’yı paralel olarak, iki eş parçaya böldüğü varsayılan hayali çizgiye “Ekvator çizgisi” denir. Ekvatorçizgisinin oluşturduğu düzleme ise “Ekvator düzlemi” denir. Ekvator düzlemi ile yörünge düzlemi çakışık olmadığıiçin Dünya, yörünge düzleminde eğik olarak hareket eder. Dünya’nın Ekvator ve Yörünge düzlemi arasındaki açı23° 27ı dır. Dünya’nın bu açı ile eğik durması “eksen eğikliği” olarak adlandırılır. Bundan dolayı Dünya’nın Güneşetrafında 365 gün 6 saatlik zaman diliminde dolanması sonucunda Güneş ışınlarının Dünya’ya geliş açısı değişir.

Ekseneğikliği Dönme yönü

Dönme yönü

Ekvatordüzlemi

Eliptikyörünge

Görsel ve açıklamalar dikkate alındığında;

I. Dünya 24 saatlik zaman diliminde yaptığı günlük hareketinikutup noktaları ve Ekvator çizgisi üzerinden geçtiği düşünülendönme ekseni etrafında dönerek gerçekleştirir.

II. Dünya, Güneş etrafında 365 gün 6 saatte dolanır. Bu hareketisüresince 23° 27ı lık açısı değişmez.

III. Dünya’nın kendi ekseninde yaptığı dönme hareketi ve Güneşetrafında yaptığı dolanma hareketi saat yönüyle aynı şekildedir.

ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız II. B) I ve II. C) I ve III. D) I, II ve III.

3. Havanın günden güne ve bölgeden bölgeye farklılık göstermesinin nedeni sıcaklık, nem ve hava basıncındankaynaklanmaktadır.

Rüzgâr Yüksek basınç alanından alçak basınç alanına hareket eden hava akımıdır.

Çiy Yeryüzüne yakın su buharının soğuk nesneler üzerinde yoğuşması sonucu su damlacıklarının oluşması olayıdır.

Dolu Havanın içindeki soğumuş su damlacıklarının, soğuk hava ile karşılaşınca aniden donarak buz parçaları şeklinde yeryüzüne inmesi olayıdır.

Kar Bulutlardaki su damlacıklarının soğuk havanın etkisiyle küçük buz taneciklerine dönüşüp birleşerek belirli bir büyüklüğe ulaştığında yeryüzüne inmesi olayıdır.

Sis Atmosferin yeryüzüne değen kısmında görülen yoğuşma tipidir.

Kırağı Soğuk ilkbahar ve sonbahar gecelerinde havadaki su buharının yeryüzündeki toprak ve bitkiler üzerinde kristaller oluşturması olayıdır.

Yağmur Sıcak havanın etkisiyle yeryüzünden buharlaşan suyun yükseklere çıktıkça soğuk hava ile karşılaşınca yoğuşup küçük su damlaları halinde birleşerek ağırlaşıp yeryüzüne inmesi olayıdır.

Hava olaylarıyla ilgili açıklamalar dikkate alındığında;Musa: Sis, dolu ve kırağı gibi yağış türleri yeryüzüne yakın kısımlarda gerçekleşir.Merve: Yağış türleri, suyun sahip olduğu ısı değişimine bağlı olarak suyun farklı hâllerine dönüşmesiyle olu-

şan hava olaylarıdır.Meryem: Rüzgâr bir yağış türü olmayıp havanın yer değiştirmesiyle oluşan bir hava olayıdır.hangi öğrencilerin ifadeleri doğrudur?

A) Yalnız Merve B) Merve ve Meryem C) Meryem ve Musa D) Musa, Merve ve Meryem

FEN BİLİMLERİ

4.

K L

Hava basıncı

Bölgeler

Yanda deniz seviye-sinde bulunan, K ve L bölgelerinde ölçü-len hava basıncı gra-fiği verilmiştir.

Buna göre K, ve L bölgelerinde görülecek hava olaylarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-nemez?

A) L bölgesinde havanın bulutlu olma ihtimali dahayüksektir.

B) K bölgesindeki sıcaklık, L bölgesindeki sıcaklık-tan daha azdır.

C) K bölgesinde alçalıcı hava hareketi görülürken, Lbölgesinde yükselici hava hareketi görülür.

D) Rüzgârın yönü L bölgesinden K bölgesine doğ-rudur.

5. Aşağıdaki görselde genetik bilgilerimizi taşıyan ya-pılar ve bu yapıların isimleri verilmiştir.

KromozonHücre

ÇekirdekNükleotid

DNA

Gen

Verilen yapılarla ilgili;I. DNA eşlenmesi sırasında sitoplazma içindeki

serbest nükleotidler çekirdek içine girerek belirlibir kurala göre karşılıklı dizilir.

II. DNA’nın yapı birimi olan genler, nükleotidlerinbiraraya gelmesiyle oluşur.

III. Kalıtsal materyallerin en karmaşığı olan DNAmolekülü çift zincirli bir yapıya sahiptir.

verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II. D) II ve III.

11

6. Eksen eğikliği ve Dünya’nın Güneş etrafında dolanmasına bağlı olarak Dünya’da oluşan mevsimlerle ilgili aşa-ğıdaki görsel çizilmiştir.

İLKBAHARYAZKuzey ve Güney Yarım Kürelerde farklı tarihlerde yaşanan bir mevsimdir. Bu mevsimin yaşandığı tarihlerde Güneş ışınları birim yüzeye çok fazla ısı enerjisi bırakır. Bu mevsimde gündüzler daha uzundur. Cisimlerin bir senelik zaman dilimi içinde en kısa gölge boyları bu mevsimde gözlemlenir.

Ekinoks tarihlerinde Kuzey ve Güney Yarım Kürelerde bu mevsim yaşanmaya başlar. Bu mevsimin yaşandığı tarihlerde gözlemlendiği yarım kürede gündüzler uzar. Güneş ışınlarının zemine bıraktığı ısı enerjisi artar. Yarım kürelerde gün dönümü ile başlar ekinoksla biter.

SONBAHAR KIŞ

Dünya’nın her yerinde Güneş’in aynı anda doğup aynı anda battığı tarihtir. Kuzey ve Güney Yarım Kürelerde Güneş’in doğma ve batma zaman dilimleri aynıdır. Mevsimin yaşandığı yarım kürede gece süresi artar. Cisimlerin gölge boyu uzar. Çevresel şartlar kış mevsimine uyumlu hâle gelir.

Gün dönümü tarihlerinde yaşanmaya başlar. Güneş ışınlarının aydınlattığı birim alanın en az olduğu mevsimdir. Bu mevsimin yaşandığı zaman diliminin tamamında gece süresi gündüz süresinden uzundur. Cisimlerin gölge boyları bu mevsimin yaşanmaya başladığı tarihten itibaren uzamaya başlar. Güneş ışınları en küçük açılarla mevsimin yaşandığı bölgelere ulaşır.

Verilen açıklamalar dikkate alındığında hangi mevsim açıklamasının tamamı doğrudur?

A) Yaz B) İlkbahar C) Sonbahar D) Kış

FEN BİLİMLERİ

7. Meltem Öğretmen Emrah’tan “uzun zaman içindeve yavaş yavaş gerçekleşen kalıcı değişimlere” Zey-nep’ten ise “genlerin işeyişinde oluşan ve kalıtsal ol-mayan değişimlere” örnekler vermesini istiyor.

Buna göre;

I. Bukalemunun avcılarından korunmak için bulun-duğu ortamın rengini alması.

II. Spor yapan birinin kaslarının gelişmesi.

III. Zehirli arıların etrafında uçan bazı sineklerin debu arılar gibi sarı - siyah şeritlere sahip olması.

IV. İnsanlarda görülen 6 parmaklık.

Emrah ve Zeynep’in verdiği örneklerin hangisi öğretmenin istediği örneklerden biri olamaz?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

8. Kıvırcık saçlı bir baba ile düz saçlı bir annenin dörtçocuğunun cinsiyetleri ve saç şekli bakımındanözellikleri aşağıdaki gibidir:

1. çocuk 2. çocuk 3. çocuk 4. çocukCinsiyet Erkek Kız Erkek ErkekSaç şekli Kıvırcık Düz Kıvırcık Kıvırcık

Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi doğ-rudur? (Kıvırcık saç, düz saça baskındır ve mutas-yon gerçekleşmemiştir.)

A) Kız çocuğu düz saç genini sadece annesindenalmıştır.

B) Baba saç şekli bakımından heterezigot çekinik ka-rakterli iken anne, homozigot baskın karakterlidir.

C) Baba ve kıvırcık saçlı çocukların saç şekli ba-kımından genotipleri kesinlikle birbiriyle aynıdır.

D) Doğacak 5. çocuğun erkek olma ihtimali % 75,kız olma ihtimali ise % 25’tir.

12

9. Gölge boyu

Tarihler21 Aralık23 Eylül21 Haziran21 Mart

Bilgi: Güneş ışınları belirli zaman dilimle-rinde Dünya üzerinde bazı noktalara öğle vakti dik (90°) açıyla gelir. Güneş ışınlarının dik açıyla geldiği bölgelerde yer düzlemine dik olan cisimlerin gölge boyu oluşmaz. (sı-fır olur.) Güneş ışınları dönenceler ile ku-tup bölgeleri arasında kalan alanlara hiçbir zaman dik açıyla gelmezken, Dönenceler üzeri ve Ekvator ile dönenceler arasında kalan bölgelere dik açıyla gelebilir. Yanda yıl içinde K şehrinde bulunan bir cisme ait gölge boyları grafiği verilmiştir.

Buna göre K şehriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) K şehri Ekvator ile Oğlak Dönencesi arasında yer alamaz.B) K şehri Güney Yarım Küre'de bulunur.C) K şehrine Güneş ışınları yılda bir kez dik açıyla gelir.D) K şehri 21 Haziran’da en uzun geceyi, 21 Aralıkta ise en uzun gündüzü yaşar.

FEN BİLİMLERİ

10. Basit bir grafik modelleme olan “Punnet karesi ile çap-razlama” gelecek döllerde oluşabilecek her türlü geno-tipi gösteren yöntemdir. Bir araştırmacı Punnet karesiyöntemiyle bezelye bitkilerinin genotip çaprazlamasınıaşağıdaki gibi yapıyor.

X bezelyesi

? ?

Y bezelyesi

? Aa Aa

? aa aa

Buna göre;I. X bezelyesi homozigot çekinik karaktere sahip

iken, Y bezelyesi heterezigot karaktere sahiptir.II. Bu iki bezelyenin tozlaştırılması sonucunda meyda-

na gelecek tüm bezelyeler “Aa genotipinde” olabilir.III. Çaprazlama sonucu oluşan bezelyelerin heterezi-

got ve homozigot genotipli olma ihtimali % 50’dir.ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) I, II ve III.

11. Gregor Mendel’in çalışmalarını inceleyen bir araş-tırmacı, hangi karakterin baskın olduğunu bilmediğibezelye bitkileri ile aşağıdaki tozlaştırmayı yaparaksonuçlarını not ediyor.

x

Mor çiçekli bezelye Beyaz çiçekli bezelye

1. kuşak

Buna göre hangi karakterin baskın olduğunu bil-meyen bu araştırmacının tuttuğu notlardan;I. Çaprazlamada kullandığım bezelyelerden biri ho-

mozigot genotipe sahip iken diğeri heterezigotgenotipe sahiptir.

II. 1. kuşak bezelyelerinden herhangi ikisi kendiaralarında çaprazlanırsa tüm bezelyelerin beyazolma ihtimali % 100’dür.

III. Oluşan mor çiçekli bezelyeler baskın karakteresahipken, beyaz çiçekli bezelyeler çekinik karak-tere sahiptir.

hangilerinin doğruluğu kesin değildir?

A) Yalnız III. B) II ve III. C) I ve II. D) I, II ve III.

13

12.A B

C

D

Hava sıcaklığında çeşitli etkiler sonucu oluşan değişimler, yüzeyde alçak ve yüksek basınç alanlarının oluşmasına neden olur. Bu alanlar arasında yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru yatay yönlü hava akımı oluşur.Şemada rüzgârın esiş yönü oklarla gösterilmiştir.

Buna göre şemada numaralı kutucuklarla ilgili verilen açıklamalardan hangisi doğrudur?

B'de A'ya göre B'de C'ye göre D'de C'ye göre

A) Hava açıktır. Yükselici hava hareketi görülür. Yağış görülme ihtimali azdır.

B) Yağış görülme ihtimali azdır. Hava açıktır. Hava soğuktur.

C) Hava sıcaktır. Alçalıcı hava hareketi görülür. Hava bulutludur.

D) Hava yoğunluğu azdır. Hava sıcaktır. Çevreden merkeze doğru hava hareketi görülür.

13.

Su kaplumbağası Kara kablumbağası Kutup ayısı Kutup tilkisi Kırmızı çuha bitkisi Beyaz çuha bitkisi

Kara kaplumbağasının üyeleri beş parmaklı, su kaplumbağasının üye-lerinin parmakları yüzmek için palet

şeklinde özelleştirilmiştir.

Kürk renkleri beyazdır. Isı kaybını önlemek için, kulak, burun ve kuyruk-

ları küçüktür.

Çuha bitkisinden alınan tohumlar 30°C’lik bir ortamda büyütülünce kır-mızı çiçek açarken, 20°C’lik bir or-

tamda büyütülünce beyaz çiçek açar.

Yukarıda bazı canlılarda görülen değişimler verilmiştir. Buna göre;I. Çevresel etmenler, bazı farklı tür canlıların benzer özellikler geliştirmesine sebep olabilir.II. Çevresel etmenler, aynı tür bazı canlıların farklı özellikler geliştirmesine sebep olabilir.III. Verilen canlıların tümünde görülen özellik adaptasyona örnektir.ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I. B) I ve II. C) II ve III. D) I, II ve III.

FEN BİLİMLERİ

14

14. Anneden gelen yumurta hücresi ile babadan gelen sperm hücresi birleşerek zigotu meydana getirir. Zigot DNA’sıanne ve babanın DNA’sından farklıdır. Daha sonra zigot, embriyo, fetüs, bebeklik gibi canlı aşamaları gözlemlenir.Aşağıda iki ailenin çocuklarına ait durumlar gösterilmiştir. K ailesinin çocuğu sağlıklı iken, L ailesinin çocuğununDown sendromlu birey olduğu bilinmektedir.

YumurtaSperm

ZigotEmbriyo

Fetüs

Bebek

Dişi Erkek

1

45

62

K Ailesi

YumurtaSperm

ZigotEmbriyo

Fetüs

Bebek

Dişi Erkek

1

45

62

L AilesiVerilen durumlar değerlendirildiğinde;I. K ailesinin çocuğunun embriyo aşamasındaki kas hücresinde bulunan DNA’sı ile, bebeklik aşamasındaki

akciğer hücresindeki DNA’sı birbiriyle aynıdır.II. L ailesinin çocuğunda görülen mutasyon durumunda gen işleyişinin değişmesi etkili olmuştur.III. Her iki çocuğun fetüs aşamasındaki nükleotid dizilimleri birbiriyle aynı iken, nükleotid çeşitleri birbirinden farklıdır.ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I ve III.

15. Aşağıda birçok kalıtsal bilgiyi üzerinde bulunduran sarmal yapıya sahip DNA molekülünün bir kesiti verilmiştir.

Fosfat

Timinnükleotidi

1. Zincir 2. Zincir

Adeninorganikbazı

Şeker

PD

PD

PD

PD

P

P

D

P

P

D

P

P

D

PD

G C

TA

C G

T A

Guaninnükleotidi

Sadece yanda verilenlere bakılarak,• DNA’da nükleotidler belirli bir kurala göre karşılıklı olarak

dizilir. • Genler, nükleotidlerin anlamlı olarak biraraya gelmesi

sonucu oluşan yapılardır.• Kromozomlar DNA’nın özel bir proteinle paketlenmiş hâlidir.• Nükleotidler bulundurduğu organik baz çeşidine göre

isimlendirilir.• DNA, çok hücreli canlılarda çekirdek içinde, basit yapılı

canlılarda sitoplazma içinde dağınık olarak bulunur.• Bu DNA molekülündeki fosfat ve şeker sayısı birbirine

eşittir.• DNA çift zincirli bir yapıya sahiptir.yargılarından hangileri çıkarılabilir?

A) 6 B) 5 C) 4 D) 3

FEN BİLİMLERİ

15

16. Canlıların bulundukları ortama uyum sağlamasına “adaptasyon” denir.Yukarıdaki açıklamayı yapan Mehmet Öğretmen bu durumu örnekle açıklamak için aşağıdaki işlemleri yapıyor.

1. grup 2. grup

• Öğrencileri iki gruba ayırıyor.

• 100 tane eşit boyutlu yeşil kâğıt kesiyor.

• Kestiği bu kâğıtları yeşil ve siyah ze-minler üzerinde eşit şekilde dağıtıyor.

• İki grup öğrencilerinin zeminlerin üze-rindeki yeşil kâğıtları bulma sürelerinikaydediyor.

Buna göre 1. gruptaki öğrencilerin 2. gruptaki öğrencilere göre zemindeki yeşil kâğıtları daha uzun süre-de toplayabildiğini kaydeden öğretmen;I. Ortama uyum sağlamış canlıların avcılardan korunması, uyum sağlayamamış canlıların avcılardan korunma-

sından daha kolaydır.II. Canlılar hayatta kalma başarısını artırmak için uzun yıllar içinde bazı kalıtsal değişimler geçirerek yaşadıkları

ortamla uyumlu hâle gelebilir.III. Çevresel şartlara uyum sağlamak için bazı canlıların sadece gen işleyişinde değişiklik meydana gelebilir.ifadelerinden hangisini kullanırsa yaptırdığı etkinlik amacına ulaşmış olmaz?

A) Yalnız III. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III.

17. Babası Fen Bilimleri öğretmeni olan 8. sınıf öğrencisi Nilüfer, babasının çalışma kâğıtlarını karıştırırken bir par-çası aşağıdaki gibi eksik olan bazı notlar buluyor.

NOT: Bezelyelerde yan çiçek konumu (y.ç.k.) özelliği, tepe çiçek konumu (t.ç.k.) özelliğine baskındır.

Bazı fenotip olasılıkları

Yçkb Tçkb

I.

Fenotip olasılığı%100

III.

Yçkb Tçkb

Fenotip olasılığı

%50

Yçkb Tçkb

Fenotip olasılığı

II.

%75

%25

Buna göre;

I. Yan çiçek konumlu homozigot baskın genotipli bezelye ile yan çiçek konumlu heterezigot bezelye

II. Yan çiçek konumlu heterezigot bezelye ile tepe çiçek konumlu bezelye

III. Yan çiçek konumlu heterezigot bezelye ile yan çiçek konumlu heterezigot bezelyeNilüfer’in babasının eksik notlarında verilenlerde hangi bezelyeler çaprazlanmış olabilir?

A) I ve II. B) I ve II. C) II ve III. D) I, II ve III.

FEN BİLİMLERİ

16

FEN BİLİMLERİ

19. Bir araştırmacı timsah fosilinin, tatlı suda yaşayanve tuzlu suda yaşayan timsahların hücrelerindenelde ettiği DNA’ları karşılaştırıyor ve aşağıdaki so-nuçları elde ediyor.

Fosil

A T

T A

T A

G C

Tatlı suda yaşayan

C G

T A

T A

C G

Tuzlu suda yaşayan

G C

T A

T A

G C

Bu canlıların DNA’larında belirli nükleotid dizilim farklılıklarının olduğunu tespit eden araştırmacı;

I. Uzun yıllar sonucunda meydana gelen bu farklı-lıklar canlıların DNA'larında bazı değişimler ger-çekleştiğini gösterir.

II. Tatlı su timsahı, tuzlu suya bırakılırsa kısa süreiçinde tuzlu su timsahı ile aynı DNA dizilimi görülür.

III. DNA dizilimlerindeki bu farklılıkların temel sebebibu canlıların modifikasyon geliştirmesidir.

yorumlarından hangilerini yapabilir?

A) Yalnız I. B) I ve II. C) II ve III. D) I, II ve III.

18. Fen Bilimleri dersinde öğretmen Dilan ve Vahap adındaki öğrencilerden adaptasyon ve modifikasyon kavramla-rının tanımını yapıp örnekler vermelerini istiyor.

Açıklama Puan

Tanım ve örnek-ler doğrudur. 5

Tanım doğru ör-neklerden biri yanlıştır.

4

Tanım yanlış ör-nekler doğrudur. 3

Tanım doğru ör-nekler yanlıştır. 2

Dilan, adaptasyon kavramının tanımını yapıp örnekler veriyor.

Vahap, modifikasyon kavramının tanımını yapıp örnekler veriyor.

Adaptasyon Örnekler Modifikasyon Örnekler

Canlıların değişen çevre koşullarına bağlı olarak bulundukları ortama uyum sağlamalarıdır. Adaptasyonlar kalıtsaldır.

Bukalemunun renk değiştirmesi

Bir canlının DNA’sının işleyişinde meydana gelen değişimdir. Modifikasyonlar kalıtsal değildir.

Çuha bitkisinin çi-çeklerinin sıcak-lığa bağlı olarak renk değiştirmesi

Örümceklerin ağ örmeleri

Sağlıklı anne ba-badan altı par-maklı çocuğun dünyaya gelmesi

Buna göre Dilan ve Vahap değerlendirme tablosundan kaç puan alır?

A) B) C) D)Dilan 4 5 3 5Vahap 5 4 4 3

20. 1. Deney 2. DeneyX ışını

Himalaya tavşanının be-yaz tüyleri traş edilip üze-rine buz bırakılıyor. Bir süre sonra bu bölgede siyah tüyler çıkıyor. Siyah tüylü iken tavşanın doğan bütün yavruları beyaz tüy-lü ve sağlıklı oluyor.

Himalaya tavşanının be-yaz tüyleri traş edilip üzeri-ne buz bırakılıyor. Bir süre sonra bu bölgede siyah tüyler çıkıyor. Siyah tüylü iken tavşana X ışını gönde-riliyor. Bu aşamada doğan yavruların bir kısmı beyaz tüye sahip ve sağlıklı, bir kısmı ise sakat doğuyor.

Bir araştırmacı Himalaya tavşanları üzerinde yukarıda-ki uygulamaları ayrı ayrı yapıp gözlemlerini not ediyor. Buna göre;I. 1. deney modifikasyon örneği iken, 2. deney

adaptasyon örneğidir.II. 2. deneyde X ışınları tavşanın üreme hücrelerine

etki etmiştir.III. 1. deneyde genlerin işleyişinde değişim görü-

lürken, 2. deneyde genlerin hem işleyiş hem deyapısında değişim görülür.

ifadelerinden hangileri doğrudur?A) Yalnız I. B) I ve II. C) II ve III. D) I, II ve III.