marmolak igerian
TRANSCRIPT
MARMOKAK taldea
Antxia, AraitzArana, ArrateArraiza, IratiAyala, SilviaBerge, SilviaBrazo, Ruth
Esango al zenuke ondoko animalietatik zeintzuk diren ornodunak eta zeintzuk ornogabeak? Bide batez izendatu.
Izena Ornoduna Ornogabea
Animalia guztiak ezberdinak dira nahiz batzuek elkarren artean antza daukaten. Hala ere, animalia guztiak bi talde
nagusitan bereiztu daitezke:
Ornodunak
Ornogabeak.
• Eskeletoa dute, baina eskeleto hauek aski desberdinak dira elkarrekiko.
• Azpi talde desberdinak bereiztu daitezke:1. Ugaztunak2. Hegaztiak3. Arrainak4. Narrastiak5. Anfibioak
ORNODUNAK
ORNOGABEAK
• Ornogabeak animalia txikiak izaten dira. • Ezin dute pisu handirik izan, ez baitute barne hezurdura
edo eskeletorik. • Ornogabe ezagunenak eta ugarienak INTSEKTUAK dira.• Intsektu guztiak arrautzetatik jaiotzen dira.• Beste batzuek maskorra izaten dute gorputza
babesteko, barraskiloen modura, eta besteek oskola, karramarroen antzera.
Klikatu izenburuan irudi batzuk ikusteko
Bete ezazu ondoko gurutzegrama ematen dizkizuegun animalien izenekin. Bukatutakoan margotu kolore batez ornodunak eta beste batez ornogabeak:
• Tximeleta• Elefantea• Ardia• Karramarroa• Sugea• Dortoka• Inurria• Matxinsaltoa• Zizarea• Ahatea• Kastorea• Marigorringoa
x e
d
r
s
d
n
z
h
Ornogabeak, zazpi azpitaldeetan bereizten dira, behatu ondorengo taulak:
Phylum Artropodoak
Gorputza segmentatua dute eta kanpoko eskeletoa dute.Ugalketa sexuala dute eta garapen aldean metamorfosia jasaten dute.Miriapodoak: ehunzangoak, tximeletak,...Krustazeoak: karramarroa, miserak, otarrainak,...Araknidoak: eskorpioiak, armiarmak,...Intsektuak: 3 hanka pare dituzte: erleak, matxinsaltoak, inurriak,...
Phylum Moluskoak
Gorputz biguna dute, baina askok oskol batez babesturik dute.Ugalketa sexuala dute.Gasteropodoak: barraskiloak, bareak, ...Bibalboak: txirlak, muskuiluak,...Zefalopodoak: olagarroak, txibiak,...
Phylum Knidarioa
Itsas animaliak dira, koralak eta marmokak adibidez. Polipoek eszizioz marmoka sortzen dute eta hauek sexualki ugaltzen dira polipo berri bat sortuz.
Phylum Ekinodermatuak
Bururik ez duten itsas animaliak dira.Simetria pentaradiala dute. Ugalketa sexuala dute. Birsorkuntza gaitasun handia dute: itsas izar bat erditik ebakitzen bada, zati bakoitzak izar berria osatuko du.
Phylum Anelidoak
Eraztunez eginak daude. Oligoketoak: ile gutxi dituztenak, adib. Lur-zizareaPoliketoak: ile asko eta luzea, adib. Itsas-zizareaHirudineoak: izainak (odol xurgatzaileak dira).
Phylum Nematodoak
Platelmintoak, gorputz laua dute, ez dute arnas ez zirkulazio aparaturik Nematodoak zilindrikoak, ez dute arnas ez zirkulazio aparaturik Anelidoak larruazal arnasketa dute, zirkulazio sist. itxia dute.
Phylum Poriferoak
Belakiak dira sinpleenak. Zulo batzuk dituzte bertatik ura pasa araziz (poro inhalatzaileak). Sexualki edo asexualki ugal daiteke.
Ondoren ematen dizkizuegun animalia ornogabeen zerrenda sailka itzazue aurreko taulan dauden taldeetan. Talde handian egin daiteke irakaslearen laguntzaz.
Armiarma
MariartaziaGurgurioaEltxoaBareaInurria
EhunzangoaKukurutxaZizareaBarraskiloaEuliaTximeleta
MarigorringoaErlastarraBeldarraLiztorraArkanbelea
Phylum Artropodoak
Phylum Moluskoak
Phylum Knidarioak
Phylum Ekinodermatuak
Phylum Anelidoak
Phylum Nematodoak
Phylum Poriferoak
Ea kontzeptuak ondo barneratu ditugun. Ondoren agertzen diren animalietatik zeintzuk dira ornogabeak?
SAIATU BERRIRO…
OSO ONDO !!