Mobilność i internacjonalizacja studiów. Plusy i minusy studiów za granicą

Marek Frankowicz

SPOTKANIE INFORMACYJNE DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH POLSKIE UCZELNIE W EUROPEJSKIM OBSZARZE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO

NOWE WARUNKI, MOŻLIWOŚCI I PERSPEKTYWY ZAWODOWE DLA ABSOLWENTÓW Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Marcina Wadowity w Wadowicach

Wadowice, 29 listopada 2012 r.

Navigare necesse est, vivere non est necesse Żeglowanie jest koniecznością, życie nie jest koniecznością;

Żeglowanie jest ważniejsze od życia

2

Mobilność przez wieki

Mobilność przez wieki

Mobilność przez wieki

Mobilność przez wieki

Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego

Marionetka? Robot? Dziecko!!!

Student nowej generacji: „Novum Trivium”

• 3 typy kompetencji: – Dziedzinowe – Umiejętność przeżycia w innym kulturowo

środowisku – Przedsiębiorczość

• Absolwent powinien umieć napisać – Pracę/raport ze swojej dziedziny – Esej wyrażający swoje myśli i uczucia – Biznes plan

Henry Etzkowitz, Newcastle University Business School

11

Mobilność przez całe życie „Lifelong Mobility” (LLM)

• Dwie podstawowe umiejętności, aby przeżyć w XXI wieku – Umiejętność uczenia się

– Umiejętność „twórczej adaptacji” do warunków zewnętrznych

• Obok „uczenia się przez całe życie” – „mobilność przez całe życie”

12

Czy to oznacza, że MUSIMY być mobilni?

• Mobilność jest ŚRODKIEM, a nie CELEM

• Podobnie: internacjonalizacja jest ŚRODKIEM, a nie CELEM

• Najważniejsze: wiedzieć, czego CHCEMY

13

Z grubsza: 3 powody mobilności studenckiej

• Wzbogacenie programu studiów – ERASMUS, MOST...

• Zdobycie doświadczenia zawodowego – staże zawodowe

• Ciekawość „życia na gorąco” – Rozwój osobowy, poznawanie innych kultur

etc.

14

„Mieć ciastko i zjeść ciastko”

• Czasem trudno pogodzić indywidualne aspiracje studenta z formalnymi wymogami studiów

• Decyzja należy do studenta, ale powinien on być świadom jej konsekwencji

Mobilność podczas studiów

Studia • program ERASMUS (od 1987)

– Karta Uczelni Erasmusa – Learning agreement – Koszty, stypendia – Życie po Erasmusie

• Inne programy międzynarodowe (FSS, Erasmus Mundus etc.) • programy krajowe: Vulcanus, DAAD, CIMO, NORDPLUS

Praktyki • program ERASMUS • IAESTE, BEST, AIESEC, ELSA, EESTEC

Wolontariat

16

• UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE

• MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU

• COMENIUS

• ERASMUS

• LEONARDO DA VINCI

• GRUNDTVIG

• WIZYTY STUDYJNE

• WIZYTY PRZYGOTOWAWCZE LLP

• UPOWSZECHNIANIE I WYKORZYSTYWANIE REZULTATÓW PROGRAMU LLP

• POLSKO-LITEWSKI FUNDUSZ WYMIANY MŁODZIEŻY

• ERASMUS MUNDUS

• EURODESK

• SALTO EECA

• ETWINNING

• EUROPEAN LANGUAGE LABEL

• TEMPUS

• FUNDUSZ STYPENDIALNY SCIEX

• FUNDUSZ STYPENDIALNY I SZKOLENIOWY

• KRAJOWE CENTRUM EUROPASS

• EURYDICE

• ZESPÓŁ EKSPERTÓW BOLOŃSKICH

17

www.frse.org.pl

Zróbmy coś dla Unii! Wszystkie instytucje europejskie (Komisja Europejska, Rada UE,

Parlament Europejski, Trybunał Sprawiedliwości, Trybunał Obrachunkowy, Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich i Komitet Regionów poszukują pracowników lub stażystów.

Nabór na 3-5 miesięczne staże odbywa się w drodze konkursu ogłaszanego dwa razy do roku na stronie http://ec.europa.eu/stages/index_en.htm. Wymagane jest wykształcenie wyższe (licencjat) oraz znajomość dwóch oficjalnych języków UE, w tym angielskiego, francuskiego lub niemieckiego.

Rekrutacja urzędników (dwie kategorie: Administratorzy "AD" i Asystenci "AST") odbywa się w drodze otwartych konkursów publikowanych na stronie internetowej: http://europa.eu/epso/competitions/conthome_en.htm Osoby, które zdały egzaminy konkursowe, zostają umieszczone na liście, z której w przyszłości prowadzona jest rekrutacja.

19

Uczenie się przez całe życie

COMENIUS

GRUNDTVIG

ERASMUS

LEONARDO DA VINCI

Program ERASMUS

• Program pilotażowy: 1981-86

• ERASMUS (European Region Action Scheme for the Mobility of University Students) – uruchomiony w 1987

• Od 2007 – składowa Programu „Uczenie się przez Całe Życie”; uczestnictwo ponad 30 krajów

• Fenomen kulturowy (np. film „Smak życia”)

20

Program ERASMUS

Ze stypendiów i praktyk oferowanych od 1987 roku w programie Erasmus do tej pory skorzystały prawie 3 miliony młodych Europejczyków, w tym ponad 108 tysięcy polskich studentów i 26 tysięcy pracowników uczelni z 315 polskich szkół wyższych.

21

Erasmus for All (2014-2020) • 19,000,000,000 EURO

• 5,000,000 osób uczestniczących, w tym:

– 2,200,000 studentów

– 1,000,000 pracowników

– 735,000 uczestników praktyk zawodowych

• 115,000 instytucji

22

http://ec.europa.eu/education/erasmus-for-all/

Opinie studentów – jasne strony mobilności

+ Nabieranie doświadczeń, które zaowocują w kraju + Uczenie się języka + Poznawanie innych kultur, partnerskie związki

międzykulturowe + Promocja własnego kraju, kultury + Kształtowanie tolerancji, otwartości + Sprawdzenie się w samodzielności + Sprawdzian dla trwałych związków + Łatwiejszy dostęp do rynku pracy (postrzeganie osoby

mobilnej jako gotowej na zmiany, nie bojącej się ryzyka) + Możliwość korzystania z programów edukacyjnych w innych

krajach

23

Walorów edukacyjnych było wiele, poczynając od poznania procesu produkcyjnego, pisania i czytania w nowym języku, czy wreszcie uczenia się zupełnie odmiennej kultury, co niekiedy nie bywało specjalnie łatwe. Podsumowując, po powrocie zostaje świadomość, że skoro pracowałem niemal na końcu świata (kilkadziesiąt km dalej ludzie żyli dokładnie tak jak przed tysiącami lat, polując przy użyciu bambusowych łuków i strzał), to wszędzie będę w stanie pracować, niezależnie od firmy czy warunków pracy.

(student AGH po praktyce w Indiach)

24

Program ERASMUS - problemy

• Opowieść o pingwinku w Australii i kangurku na Antarktydzie

• Syndrom wstrząsu poerazmusowego („Post-Erasmus Syndrome”)

25

Opinie studentów – ciemne strony mobilności

Koszty/Problemy finansowe Bariera językowa Przerwanie realizacji planów i drogi rozwojowej w miejscu

zamieszkania/Utrata więzi Tęsknota Problemy z akomodacją po powrocie Możliwość utraty ludzi, którzy wyjechali i nie chcą wrócić/

Napędzanie obcej koniunktury Zatrata własnej kultury, poczucie alienacji w obcej

kulturze/Brak akceptacji Różnice programowe/Problemy z realizacją programu

studiów Brak opiekuna, koordynatora

26

27

Mobilność – czynniki sukcesu

• Przygotowanie do mobilności: – Uczelnia wysyłająca (administracja,

kadra dydaktyczna) – Uczelnia przyjmująca

(administracja, kadra dydaktyczna) – Student mobilny (powinien

wiedzieć, po co jedzie) • Mechanizmy reintegracji po powrocie

– Uznanie okresu mobilności – Docenienie i wykorzystanie

nowych kompetencji

Mobilność

Uczelnia

Kompetencje studentów

i pracowników

28

Uczelnia sprzyjająca mobilności Przejrzysta, aktualna i wyczerpująca informacja o studiach,

zgodna ze standardem ECTS

Zintegrowany system obsługi toku studiów (zapewniający też właściwą obsługę studentów mobilnych), mechanizmy uznawania kompetencji nabytych poza uczelnią macierzystą

Elastyczne programy studiów

Atrakcyjna oferta dydaktyczna w językach obcych

Systemowe rozwiązania promujące mobilność studentów i kadry, w tym doradztwo i mechanizmy integracji & reintegracji

Faktyczna, a nie formalna partnerska współpraca międzynarodowa

29

„Okienko mobilności”: Semestr/rok mobilny

• Semestr/rok mobilny to wpisany do programu studiów obowiązkowy semestr/rok nauki realizowanej na uczelni partnerskiej (najczęściej zagranicznej).

• W zasadzie może ono przypadać na którykolwiek rok czy semestr nauki. Jednak przyjmuje się powszechnie, że przed uczestnictwem w mobilności student powinien uczyć się co najmniej przez rok w uczelni macierzystej.

• Semestr lub rok , w którym otwarte jest „okienko mobilności” zależy od celów kształcenia za granicą.

• Cele mobilności mogą być związane z rozwijaniem umiejętności językowych, kulturowych lub innych umiejętności ogólnych lub dotyczyć określonej wiedzy tematycznej.

30

Mobilność wirtualna

• Definicja mobilności wirtualnej: Wykorzystanie technologii informacyjnych w celu osiągnięcia tych samych korzyści, jakie można uzyskać dzięki mobilności fizycznej, ale bez konieczności podróżowania

• Uwaga: można rozpocząć „wirtualną podróż po krainie szkolnictwa wyższego” jeszcze w szkole średniej

31

Janusowe oblicza internacjonalizacji

• „Plusy dodatnie” – Zwiększenie elastyczności

studiów

– Nowa polityka językowa

– Standardy międzynarodowe

– Skutki psychologiczne

• „Plusy ujemne” – Drenaż mózgów

– Nieuczciwa konkurencja

– Koszty

– Skutki psychologiczne

32

33

34

Międzynarodowa akredytacja polskich wydziałów chemicznych

35

37 http://www.unideusto.org/tuningeu/

Co my z tego mieć możemy?

• Otwarcie się na świat, wzmocnienie naszej pozycji

• Doskonalenie naszego systemu szkolnictwa wyższego

– Programy studiów

– Organizacja studiów

• Środki finansowe

38

Gdzie szukać informacji www.frse.org.pl www.eurodesk.pl www.buwiwm.edu.pl www.perspektywy.pl http://www.projects-abroad.pl/ (wolontariat, staże) Konsulaty, ambasady, centra kultury… http://www.swedenabroad.com/pl-PL/Embassies/Warsaw/ Studiuj-w-

Szwecji/Studiuj-w-Szwecji/ http://www.daad.pl/pl/09210/index.html (studia w Niemczech) ……

EURODESK

Eurodesk to…

Eurodesk to program dla młodzieży, osób pracujących z młodzieżą i organizacji młodzieżowych, wspierany – finansowo i merytorycznie - przez Komisję Europejską i Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach programu “Młodzież w działaniu”.

Eurodesk to sieć działająca w 31 krajach europejskich . Należą do niej organizacje i instytucje pracujące z młodzieżą, zajmujące się informacją europejską i/lub młodzieżową. W Eurodesku działa ponad 1000 organizacji, w tym ponad 70 w sieci Eurodesk Polska .

Eurodesk to informacja o możliwościach w Europie - dla młodzieży i osób pracujących z młodzieżą. Edukacja, szkolenia, mobilność, fundusze – to główne obszary zainteresowania naszych odbiorców. A tym samym i nasze.

40

Singapur www.contactsingapore.sg Australia: www.studyinaustralia.gov.au Nowa Zelandia www.studyinnewzealand.com ……………………

Nie samą Europą człowiek żyje

42

LPP // ERASMUS UP // Kraków

http://erasmus.up.krakow.pl/

http://www.dwz.agh.edu.pl/

http://www.bosz.uj.edu.pl/

Biuro Obsługi Studentów Zagranicznych

Uniwersytetu Jagiellońskiego

http://www.animepaper.net/gallery/wallpapers/tagged/item20259/

The Mobile Student

43

Dziękuję za uwagę!

marek.frankowicz@gmail.com

SKYPE: marek.frankowicz

44