Mannkynssagan tekur nýja stefnu

Októberbyltingin 1917

• Keisarastjórnin í Rússlandi kúgaði alþýðuna

• Nikulás II einvaldur

• Hrakfarir Rússa í Heimsstyrjöldinni fyrri

• Nikulás neyðist til að segja af sér

• Bráðabirgðastjórn

• Ástandið í landinu hélt áfram að versna

• Stríðið lék þá illa og hungursneið í landinu

• Verkföll og uppþot

Her bolsévika á rauða torginu í Moskvu 1917

Vladimir Iljits Uljanov

• Lenin kemst til valda

• Leiðtogi Bolsévika = byltingarsinnaðir sósialistar

• Lenin taldi heimsskipulagið vera að líða undir lok og nýtt skipulag samvinnu tæki nú við. Óhjákvæmileg þróun mannkynssögunnar.

• Lenin hreifst af hugmyndum Marx um stéttabaráttu og byltingu

Friður, jarðnæði og brauð

• þessi stefnumál setti Lenin á oddinn

• Sett voru á stofn mörg ráð sem nefndust sovét. Þau voru skipuð hermönnum og verkamönnum.

• bolsévikar nutu ekki meirihlutafylgis meðal alþýðu.

• Þeir tóku völdin með áhlaupi á Vetrarhöllina í október 1917

• Drógu Rússa strax út úr heimsstyrjöldinni

• Bandaríkjamenn og Bretar sendu þá hersveitir til að berja bolsévika niður og fá Rússa áfram með í stríðið

• her bolsévika nefndist Rauði herinn og sameinaður her andstæðinganna nefndist hvítliðar

Romanov keisarafjölskyldan í Rússlandi

Vetrarhöllin í Pétursborg

Elísabet mikla lét byggja hana um miðja 18. öld og aðra enn íburðarmeiri sem var sumarhöll í anda Versala í Frakklandi

Sumarhöllin

Hvað var svona merkilegt við októberbyltinguna?

• breytti gangi mannkynssögunnar

• fyrsta sinn sem kommúnistar komast til valda – samvinnuhugsjón

• átti að byggja upp stéttlaust samfélag sem byggði á jafnrétti allra þegnanna

• Hugmyndirnar höfðu gríðarlegt aðdráttarafl

• Sovétríkin urðu fyrirmynd víða um heim

• Hvarvetna stofnaðir kommúnistaflokkar

• Afleiðingar byltingarinnar og arfleifð er drjúgur partur af sögu 20. aldarinnar

Útbreiðsla kommúnisma

• Lenín og samherjar sviku loforð um lýðræði og að vald yrði í höndum vinnandi stétta

• Komu á fót öryggislögreglu – mótmæli barin niður

• Lenín lést 1924 og þá tók Stalín við

• Stalín var einræðisherra í Sovétríkjunum – miðstýring í öllu – vöruverði, landbúnaði o.s.frv.

Ógnarstjórn í Sovétríkjunum

• Virkaði aldrei eins og til stóð

• Hreinsanir innan kommúnistaflokksins þar sem menn voru teknir af lífi og/eða pyntaðir

• Sýndarréttarhöld – menn þvingaðir til að játa á sig glæpi – að viðstöddum útlendingum

• Vinnubúðir – þrælkunarvinna – 20-30 milljónir létu lífið á tímum ógnarstjórnarinnar

Hvað klikkaði?

• Stalín sjúklega tortrygginn

• Lét taka alla af lífi sem hann tortryggði

• sögufalsanir algengar

• Hvað fór úrskeiðis?

• Sumir skella skuld á Stalín

• Aðrir að vald spilli og algert vald spilli algerlega

• Bolsévikar töldu sig hafa fundið sannleikann og þegar svo er vill umburðarlyndið oft hverfa gagnvart þeim sem ekki sjá þennan sannleika