Jour

nal o

f Cl

inic

al a

nd A

naly

tica

l Med

icin

e

1

Alt

Çen

e A

nato

mis

i

Fetus’ta clavicula’dan sonra ossifikasyona başlayan ilk kemiktir. Kranyum’un tek hareketli kemiğidir. Visserokranyum’un en büyük ve en kuvvetli kemiğidir. Kranyum’un yan tarafında görülebilen kemiklerin en aşağıda olanıdır. Alt ve önde yer alan gövde bölü-müne corpus mandibulae denir. Temporal kemikle eklem yapan en üst bölümüne caput mandibulae denir. Aşağıya doğru deva-mındaki yapılar collum mandibulae ve ramus mandibulae’dir. Ramus mandibulae’nin arka kenarı ile corpus mandibulae’nin birleştiği yer angulus mandibulae’dir (Şekil 1).

Dişler corpus mandibulae’de bulunan pars alveolaris’ler içinde yer alırlar. Pars alveolaris’lerin altında önde ve orta hatta bulu-nan çıkıntıya protuberantia mentalis denir (Şekil 2).Ramus mandibulae’nin üst ön bölgesinde bulunan ve musculus temporalis’in tutunduğu çıkıntıya processus coronoideus denir

Mandibula

Şekil 1. Corpus mandibulae (Cor), caput mandibulae (Ca), collum mandibulae (Co) ve ramus mandibulae (R), angulus mandibulae (A) ve processus coronoideus (P).

1

22

(Şekil 1 ve 2). Ramus mandibulae’nin iç yüzünde bulunan deliğe foramen mandibulae denir (Şekil 3).Foramen mandibulae canalis mandibulae’nin başlangıcını oluş-turur ve vena, arteria ve nervus alveolaris inferior’un kemiğe gi-riş yeridir. Vena, arteria ve nervus alveolaris inferior kanalda dallar vererek alt dişleri beslerler ve duyusunu taşırlar (Şekil 4).Alt dişlerin anestezisi için anestezik madde foramen mandibulae’ye verilir. Foramen mentale alt ikinci premolar diş veya birinci ile ikinci premolar diş arası seviyededir. Foramen mentale vena, arteria ve nervus alveolaris inferior’un kemik-ten çıkış yeridir. Bu nörovasküler yapılar foramen mentale’den çıktıktan sonra vena, arteria ve nervus mentalis olarak devam ederler ve alt çenenin ön bölgesini beslerler ve duyusunu taşır-

Şekil 2. Protuberantia mentalis (Pm), caput mandibulae (Ca), collum mandibulae (Co) ve processus coronoideus (P).

33

lar (Şekil 5).Spina mentalis gövdenin ön tarafının iç yüzünde bulunan dört çıkıntıya verilen isimdir. Bunların üstte olan ikisine musculus ge-nioglossus, altta olan ikisine musculus geniohyoideus tutunur (Şekil 6).Linea mylohyoidea gövdenin iç yüzünde öne doğru seyreden oblik bir kabarıntıdır ve musculus mylohyoideus tutunur. Fovea sublingualis linea mylohyoidea’nın yukarısında bulunur ve içeri-

Şekil 3. Foramen mandibulae (Fm) ve ramus mandibulae (R).

44

sinde glandula sublingualis oturur. Fovea submandibularis linea mylohyoidea’nın aşağısında bulunur ve içerisinde glandula sub-

Şekil 4. Foramen mandibulae (Fm) ve canalis mandibulae (Cm).

55

mandibularis oturur (Şekil 7).Sulcus mylohyoideus gövdenin iç yüzünde öne doğru seyreden oblik bir oluğa verilen isimdir. Nervus mylohyoideus bu oluk bo-yunca seyreder (Şekil 8).Fossa digastrica gövdenin ön tarafının iç yüzünde bulunan iki çukura verilen isimdir ve musculus digastricus’ların ön karınla-rı tutunur (Şekil 9).

Şekil 5. Foramen mentale, foramen mandibulae (Fm), canalis mandibulae (Cm), vena mentalis, arteria mentalis ve nervus mentalis (van).

66

Şekil 6. Spina mentalis.

Şekil 7. Linea mylohyoidea (Lm), fovea sublingualis (Fsl) ve fovea submandibula-ris (Fsm).

77

Şekil 8. Sulcus mylohyoideus (Sm), nervus mylohyoideus (Nm).

Şekil 9. Fossa digastrica (Fd).