maden İkolunda meslek - madencilik haberleri...meslek hastalığı tanısı ... İnsan seçimi:...
TRANSCRIPT
![Page 1: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/1.jpg)
MADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI
Dr. Buhara Önal ÇSGB
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü
![Page 2: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/2.jpg)
Meslek Hastalığı
506 s. Sosyal Sigortalar Kanunu
11. md
Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir neden veya işin yürütüm koşulları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza halidir.
![Page 3: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/3.jpg)
Meslek Hastalıkları Listesi (Sağlık İşlemleri Tüzüğü 1972)
A Grubu: Zararlı kimyasal maddeler ve bileşikleriyle olan hastalıklar
B Grubu: Kanserojen olan ve olmayan deri hastalıkları
C Grubu: Pnömokonyozlar ve diğer mesleki solunum sistemi hastalıkları
D Grubu: Mesleki bulaşıcı hastalıklar
E Grubu: Fizik etkenlerle olan hastalıklar
![Page 4: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/4.jpg)
Sağlık İşlemleri Tüzüğü
Yükümlülük süresi: Zararlı etkinin sona ermesi ile hastalığın ortaya çıkması arasında geçebilecek en uzun süre.
Maruziyet süresi:Zararlı etkinin başlaması ile hastalık belirtilerinin ortaya çıkması için gereken en az süre.
Pnömokonyoz - en az 3 yıl
Mesleki işitme kaybı - en az 2 yıl
![Page 5: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/5.jpg)
Sağlık İşlemleri Tüzüğü
Yüksek Sağlık Kurulu
Listede olmayan hastalıklar
Yükümlülük-maruziyet süreleri
Bulaşıcı hastalıklar
Meslek Hastalıkları Hastaneleri
Meslekte kazanma gücünün kaybı
Meslek hastalığı tanısı
![Page 6: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/6.jpg)
Meslek Hastalığı Oluşumu
maruziyet-sonuç ilişkisi
maruziyet-cevap ilişkisi
Klinik veriler, çalışma ortam verileri, bireysel hassasiyet
Çalışanın çalışma ortamı ile birlikte değerlendirilmesi
![Page 7: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/7.jpg)
Meslek Hastalığı Tanısı
Meslek öyküsü: Mesleği, yaptığı iş, çalışma koşulları, çalışma ortamındaki sağlığa zararlı etmenlerin varlığı.
Fizik muayene: Meslek öyküsünün ve sağlığa zararlı maddelerin etkileme olasılığı olan sistemlerin gözönüne alınması.
Laboratuvar muayeneleri: İş süreçlerinde kullanılan maddelerin ve metabolitlerinin neden oldukları biyokimyasal değişiklikler.
Çalışma ortamı ölçümleri: Çalışma ortamının analizi ve değerlendirilmesi.
![Page 8: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/8.jpg)
Tedavi ve Korunma
Koruyucu hekimlik hizmetleri
- Çalışma çevresine ilişkin korunma önlemleri
- Çalışana ilişkin korunma önlemleri
İyileştirici hekimlik hizmetleri
Tıbbi ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri
![Page 9: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/9.jpg)
Koruyucu Hekimlik Hizmetleri
Çalışana ilişkin korunma önlemleri
İşe giriş muayeneleri
Aralıklı kontrol muayeneleri
Bağışıklama
İlkyardım eğitimi ve yürütümü
Sağlık Eğitimi
![Page 10: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/10.jpg)
İlgili Mevzuat
Maden ve Taşocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Tozla Mücadeleyle İlgili Yönetmelik
(14/09/1990, 20635 s. RG, değ. 26/2/2000, 23976 s. RG) Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
Hakkında Yönetmelik (26/12/2003, 25328 s. RG)
Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik (26/12/2003, 25328 s. RG)
Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (21/02/2004, 25380 s. RG)
Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (22/02/2004, 25381 s. RG)
![Page 11: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/11.jpg)
Maden İşkolunda Meslek Hastalıkları
A. Toza bağlı hastalıklar
B. Gürültüye bağlı hastalıklar
C. Titreşime bağlı hastalıklar
D. Klimatik koşullara bağlı hastalıklar
E. Basınç değişikliğine bağlı hastalıklar
F. Radyasyona bağlı hastalıklar
G. Madenci nistagmusu
H. Psikolojik sorunlar
![Page 12: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/12.jpg)
Toza Bağlı Hastalıklar
Akciğer Toz Hastalıkları-Pnömokonyoz
Çeşitli tozların solunumla alınarak akciğerlerde birikmesi ve doku reaksiyonu oluşması sonucu meydana gelen hastalık.
Akciğerlerde biriken tozlarla oluşan, açık
radyolojik görünüm veren akciğer hastalığı.
![Page 13: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/13.jpg)
Pnömokonyozların oluşumu
Tozun kimyasal ve fiziksel yapısı
Toz partiküllerinin büyüklüğü
Solunan havadaki toz yoğunluğu
Maruziyet süresi
Bireysel duyarlılık, farklılık
![Page 14: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/14.jpg)
Pnömokonyoz oluşumuna göre tozların sınıflandırılması
Pnömokonyoz oluşturanlar
Ağır: silis tozu, asbest lifi
Orta: kömür, silikatlar
Minimal doku değişikliği: FeO, baryum
Pnömokonyoz oluşturmayanlar
Ağır: inorganik kurşun bil, berilyum
Orta: pamuk, kuru ot
Minimal değişiklik: çimento, mermer, tütün, odun
![Page 15: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/15.jpg)
Silikoz
Etken; serbest silis tozu
0.5-5 mikron
Galeri ve tünel açılması; krom, civa, bakır, demir madeni filizi eldesi; döküm işleri; seramik ve cam sanayii; ateş tuğlası yapımı; fırın onarımı; kuvars değirmeninde çalışanlarda risk fazla
![Page 16: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/16.jpg)
Silikoz
Klinik: Nefes darlığı, öksürük, sırt ağrıları
Silikoz-Tüberküloz ilişkisi
Laboratuvar:Akciğer grafisinin ILO‘ya göre değerlendirilmesi, (SFT)?
Tanı: Hastalık ve meslek öyküsü, muayene
bulguları, akciğer grafisinde değişiklikler
Tedavi: Spesifik tedavi yok.
![Page 17: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/17.jpg)
Korunma
Teknik korunma: Havalandırma, sulu çalışma, ikame
Tıbbi korunma: İşe giriş ve aralıklı kontrol muayeneleri.
İlgili mevzuat;
-İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü
-Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği
![Page 18: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/18.jpg)
Kömür işçileri pnömokonyozu ( KİP )
Etken; artık kömür tozu
Klinik: - Basit KİP
- Komplike KİP
Teknik korunma
Tıbbi korunma
![Page 19: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/19.jpg)
Asbestoz
Asbest tozlarına maruziyet
İpliksi ve düz asbest; en çok kullanılan ipliksi gruptaki krizotil (beyaz asbest)
Çapı 3 mikrondan az, uzunluğu çapın en az 3 katı olan toz parçacıkları
Klinik: Öksürük ve sırt ağrıları
Tanı: Akciğer grafisi+SFT değişiklikleri
![Page 20: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/20.jpg)
Gürültüye bağlı hastalıklar
Gürültünün insan üzerindeki etkileri:
a) Fizyolojik: İşitme duyusu kaybı, acı hissi, sinir ve dolaşım sistemleri bozuklukları, hormonal dengenin bozulması.
b) Psikolojik: Rahatsızlık, huzursuzluk, uyumsuzluk, uyku bozuklukları, yorgunluk.
c) İş performansını ve iş güvenliğini azaltmak.
![Page 21: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/21.jpg)
Mesleki işitme kaybı
maruz kalınan gürültü düzeyi
frekansı
spektrumu
akustik basıncı
maruziyet süresi
periyodisitesi
çalışma süresi içindeki dağılımı
kişisel duyarlık özelliği
![Page 22: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/22.jpg)
İşitme kayıpları
a) Akustik travma
Ani çok yüksek ses düzeyine maruziyet
Orta kulak kemiklerinde zedelenme
İletim tipi sağırlık
b) Geçici işitme kaybı
Gürültülü bir ortama giren ve sonra terkeden kişinin işitme kaybı
c) Kalıcı işitme kaybı
Yüksek şiddette gürültüye uzun süreli mesleki maruziyet
![Page 23: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/23.jpg)
Teknik önlemler
a) Kaynakta ve çevrede alınacak önlemler
Gürültü ölçümü ve kontrolu
İzolasyon önlemleri
b) Kişiye yönelik koruyucu önlemler
Gürültüye maruz kişinin tecriti
İş programı - maruziyet süresini kısaltma
Kulak koruyucusu kullanma
![Page 24: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/24.jpg)
Tıbbi önlemler
a) İşe giriş muayeneleri
KBB ve sinir sistemi
Odyometrik test
b) Periyodik muayeneler
Odyometrik test; 2000, 4000, 8000 Hz
![Page 25: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/25.jpg)
Titreşim
Titreşimin insan sağlığına etkisi
Lokal titreşim: El ve parmaklar ile kollar
Taş kırma makinaları, pnömatik çekiç veya matkap, taşınabilir testere, parlatma ve rende makinaları kullananlar.
Dolaşım, sinir, kas-iskelet sistemleri
Beyaz Parmak Hastalığı
![Page 26: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/26.jpg)
Titreşim
Tüm vücut titreşimi
Tarımda traktör kullanımı, dokuma tezgahları, konstrüksiyon ve çimento sanayinde
Klinik: Dolaşım, kas-iskelet, sindirim, üriner ve sinir sistemleri; görme bozuklukları.
![Page 27: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/27.jpg)
Titreşim
a) Teknik korunma
b) Tıbbi korunma
Kas-iskelet,dolaşım, sinir sistemleri hastalığı olanlar
10 yıldan fazla çalışanlarda çalışma riski
50 yaşından büyük çalışanlarda risk
![Page 28: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/28.jpg)
Klimatik koşullar
1. Sıcak ve nemli ortamda çalışma
Isı çarpması, ısı bitkinliği, ısı krampları
İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel sağlık ve dolaşım sisteminin durumu
2. Soğuk ortamda çalışma
- Raynaud Fenomeni
- Mesleki deri hastalıkları
![Page 29: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/29.jpg)
Basınç altında çalışma
İnşaat, tünel ve kazı, deniz dibinde petrol ve maden arama işi
Klinik: Büyük eklemler, ağır felç ve koma
Tıbbi korunma
-İşe giriş muayeneleri: 35 yaş üzeri, alkolikler, solunum ve dolaşım bozukluğu olanlar riskli.
-Periyodik muayeneler: Tam sistemik muayene, akciğer ve sinüs grafileri.
![Page 30: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/30.jpg)
Radyasyon
Akut: Göz ve deri yanıkları ve harabiyeti
Kronik: Deride ülserasyon ve kanser riski
Teknik korunma: Radyasyon ölçüm aletleri, radyasyondan koruyucu malzeme kontrolu
Tıbbi korunma: Düzenli radyasyon taraması
-İşe giriş: deri ve mukoza hastalıkları, kronik enfeksiyonlar, görme ve işitme bozuklukları
-Periyodik: Radyasyondan etkilenen sistemler
![Page 31: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/31.jpg)
Madenci Nistagmusu
Yetersiz aydınlatma koşulları
Orta yaşlı veya yaşlı madencilerde
Klinik: Görme alanında hareketli nesneler, baş ağrısı, dengesizlik, parlak ışıkta gözlerde duyarlık, uykusuzluk, güvensizlik
Korunma:Güçlü elektrik lambaları veya iyi sabitlenmiş elektrik aydınlatması
Tedavi:Büyük oranda kendiliğinden iyileşme
![Page 32: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/32.jpg)
Psikolojik sorunlar
Sıkıntı ve depresyon tabloları
Tıbbi Korunma
-İşe giriş muayeneleri
psikolojik semptom tarama testleri
-Periyodik muayeneler
![Page 33: MADEN İKOLUNDA MESLEK - Madencilik Haberleri...Meslek Hastalığı Tanısı ... İnsan seçimi: Oksijen alımı, yaş, vücut ağırlığı ve yüzeyi, ırk ve cins farkı, genel](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022040814/5e5b7e4ea610da6ae92767ce/html5/thumbnails/33.jpg)
BAŞARILAR...
http://isggm.calisma.gov.tr
0 312 2571690-203