Maatschappelijk jaarverslag 2018.

Index.

We zijn open over hoe wij de dingen doen. _________________________ 4

Over Zeeman. ____________________________________ 6

De Zeeman cultuur. ______________________________ 7

Hoe brengen we MVO in de praktijk? ______________________________ 8

Waardecreatie in de keten. _____________________ 9

2018 in beeld. ____________________________________ 10

Het speelveld. ___________________________________ 12

In dialoog met onze stakeholders: samen bepalen we de agenda. ________________ 14

De duurzame doelen van Zeeman. ___________ 16

1. Optimaliseren arbeidsomstandigheden in de keten. ___________________________________ 18

2. Versterken van kwaliteit en productveiligheid. ________________________ 26

3. Zuinig omgaan met het milieu. _____________ 27

4. Zuinig op onze medewerkers. ______________ 30

Om ons heen. ___________________________________ 32

Over dit verslag. ________________________________ 32

Hoe we onze klanten betrekken. _____________ 33

Bijlagen. __________________________________________ 34

GRI core tabel 2018. ____________________________ 36

Overzicht KPI’s. _________________________________ 39

Voetnoten. _______________________________________ 43

Begrippenlijst. __________________________________ 44

3

Dit is het elfde jaar dat we ons maatschappelijk verantwoord ondernemen

jaarverslag (MVO verslag) uitbrengen. We vertellen steeds meer en

beter wat we doen. Onze nominatie in 2018 voor de Kristalprijs, de

Transparantiebenchmark van het ministerie van Economische Zaken

en Klimaat, zien we dan ook als een belangrijke aanmoediging van de

vakjury. Het helpt ons om de volgende stap te maken. We zijn op de

goede weg en gaan verder om op een open en transparante manier

over ons beleid te communiceren.

In ons MVO verslag over 2017 deelden we voor de eerste keer de

resultaten van onze audits. De 67 issues die we toen hebben gevonden,

zijn inmiddels samen met onze leveranciers opgelost. Ook dit jaar zijn we

open over de resultaten van de audits. We geven inzicht in de gevonden

verbeterpunten en lossen ze weer samen met onze leveranciers op.

Zo werken we op een constructieve manier aan het verbeteren van de

werkprocessen en arbeidsomstandigheden bij onze partners.

Ketentransparantie is een essentieel element binnen ons MVO-beleid.

Daarom hebben we in 2019 inmiddels een volgende belangrijke stap

gezet: de publicatie van onze productielocaties op onze website.

Ook in 2019 gaan we het elke dag een beetje beter doen. Om onze

prioriteiten voor de komende jaren te bepalen, werken we graag

samen met belanghebbenden buiten Zeeman. Eind 2018 hebben we

daarvoor een stakeholdersdialoog georganiseerd. Deelnemers waren

klanten, NGO’s, overheid, leveranciers, andere retailers en onze eigen

medewerkers. Op basis van hun meningen, inzichten en ideeën hebben

we een vernieuwde materialiteitsmatrix en twee roadmaps voor de

komende jaren opgesteld.

Het zoeken naar samenwerkingsverbanden om bepaalde issues aan te

pakken is daarbij essentieel. Bijvoorbeeld als het gaat om leefbaar loon.

We zouden graag willen dat de mensen die onze producten maken, een

loon kunnen verdienen waar een gemiddeld gezin van kan leven. Dus

genoeg om in de basisbehoeften te voorzien. Wat een leefbaar loon is,

verschilt per regio en per land. En zelfs tussen stad en platteland, en

tussen gezinnen onderling. Dit blijft een ingewikkelde problematiek die

wij als Zeeman niet alleen kunnen oplossen. Wij maken ons sterk om

binnen het Convenant Kleding en Textiel hier duidelijke afspraken over

te maken en zetten zelfs al de eerste stap hiervoor in 2019.

Wij blijven ook kritisch op onszelf. Niet in alle keuzes die we maken

krijgt duurzaamheid onze volledige aandacht. We willen dat onze interne

organisatie hier nog bewuster mee omgaat, onder andere door nog

duidelijker te zijn over hoe wij met onze leveranciers willen samenwerken.

We blijven open en eerlijk communiceren over wat er beter gaat en

wat er beter moet. En sinds dit jaar rekenen we onszelf daar ook op af,

door naast financiële, ook MVO doelstellingen in de beoordeling van

ons managementteam op te nemen.

Met hartelijke groet,

Erik-Jan Mares

CEO

Bij Zeeman hechten we aan onze eigen cultuur. Dat maakt ons merk zo bijzonder. We zijn

eigenzinnig, betrokken en zuinig. Zuinig is een typisch Nederlands woord waarmee we zeggen

dat we kostenbewust en zorgzaam zijn. Zuinig zijn we bij Zeeman allemaal. En we worden er

steeds beter in. Omdat zuinig zijn ons veel oplevert. Niet alleen geld. Maar ook winst op de

lange termijn; winst voor mens, middelen, milieu en maatschappij. Om echt zuinig te kunnen

werken, bundelen we intern de krachten en slaan we steeds vaker bruggen naar consumenten

en andere organisaties. En daarover geven we steeds meer openheid.

We zijn open over hoe wij de dingen doen.

4

Mens.

We zijn zuinig op elkaar en geloven in ontwikkeling. We zijn ervan overtuigd dat

ons bedrijf en iedereen die bij ons werkt steeds weer kan leren, groeien en beter

kan worden. Dat doen we onder andere met onze eigen Zeemanschool. Wie je

ook bent of wat je ook doet, iedereen heeft bij ons een eerlijke kans op een baan

of een carrière.

Milieu.

Zuinig omgaan met het milieu begint al bij hoe we onze spullen maken.

Dit betekent dat we geen stoffen of productiemethoden gebruiken die schadelijk

kunnen zijn voor arbeiders of eindgebruikers.

Maatschappij.

We willen graag iets betekenen op de plekken om ons heen. Al jaren steunen

we daarom het Save Our Sisters project. Hiermee helpen we jonge, kansarme

vrouwen een betere toekomst op te bouwen. Op een speciale school, die mede

dankzij onze steun is opgericht, krijgen ze begeleiding, een opleiding en hulp bij

het vinden van een baan.

Middelen.

We zijn zuinig op de middelen die we nodig hebben. Daarom

vervoeren we zo veel mogelijk over water. En als we de weg

op moeten: dan doen we dat zo zuinig en efficiënt mogelijk.

Zo gaan er minder uitlaatgassen de lucht in. De energie voor

ons distributiecentrum en servicekantoor wekken we op

met eigen zonnepanelen. En in onze winkels vind je geen

overbodige verpakkingen.

zuinig

5

Zeeman is een keten van textielwinkels in zeven Europese landen.

Onze winkels zijn te vinden in België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg,

Nederland, Oostenrijk en Spanje. We leveren in deze winkels direct aan

de consument en hebben een breed aanbod in onze vier kerngroepen:

baby- & kinderkleding, beenmode, huishoudtextiel, ondergoed &

nachtkleding. Daarnaast hebben we dames- en herenmode en

non-textiel, zoals food en schoonmaakproducten. Zeeman is een

familiebedrijf: de aandelen zijn voor 100% in handen van de familie

Zeeman. Onze onderneming leiden we vanuit het servicekantoor in

Alphen aan den Rijn.

Eén centraal servicekantoor en distributiecentrum.De wortels van Zeeman liggen in Alphen aan den Rijn in Nederland. Jan

Zeeman opende daar in 1967 de eerste winkel in huishoudtextiel en

basiskleding. Nu bestaat onze onderneming uit de Zeeman Groep B.V.

(houdstermaatschappij) en onze dochterondernemingen in Nederland en

verschillende andere Europese landen en Hongkong. Het servicekantoor

is nog steeds te vinden in Alphen aan den Rijn. Buiten Nederland

hebben we alleen de verkooporganisatie. Inkoop, distributie en alle

andere ondersteunende diensten regelen we centraal vanuit Zeeman

textielSupers B.V.. We bevoorraden alle winkels vanuit het centrale

distributiecentrum in Alphen aan den Rijn.

Zeeman wordt bestuurd door een directie van 5 personen: Erik-Jan

Mares (CEO), Albert van Bolderen (CFO), Wim Muermans (Verkoop),

Wilma Veldman (Inkoop) en Suzanne Terpstra (HR). In de Raad van

Commissarissen zitten de heer B. Roetert, de heer T.A. Rövekamp,

de heer W. Timmermans en mevrouw T.A.J. Burmanje. In de Raad van

Commissarissen zijn twee commissies actief: de auditcommissie en de

remuneratiecommissie. Met deze invulling voldoet Zeeman in de directie

aan het wettelijk streefcijfer van 30% vrouwen in de zetelverdeling. In de

Raad van Commissarissen is dit met 25% nog niet het geval.

Investeren in de kwaliteit van onze winkels.In 2018 heeft Zeeman vooral geïnvesteerd in het verbeteren en uitbreiden

van haar winkels. Eind 2018 waren er 1303 Zeeman winkels, verdeeld

over Nederland (519) + webshop, België (276) + webshop, Duitsland

(176), Frankrijk (283), Luxemburg (12), Spanje (35) en Oostenrijk (2).

Vooral in Frankrijk en Spanje is het aantal winkels uitgebreid. Ook in

2019 zullen we nieuwe winkels openen in met name Frankrijk en Spanje.

Economische aspecten.

Zeeman Groep B.V. en haar dochterondernemingen hebben

een boekjaar gelijk aan het kalenderjaar. De geconsolideerde

jaarrekeningen van Zeeman Groep B.V. zijn tot en met het boekjaar

2017 gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel.

Zeeman bestaat uit de volgende Vennootschappen.

ZEEMAN textielSupers B.V., Alphen aan den Rijn, Nederland (100%)

ZEEMAN textielSupers N.V., Merksem, België (100%)

ZEEMAN textielSupers GmbH, Kleef, Duitsland (100%)

G+W Wahler der Modemarkt GmbH, Kleef, Duitsland (100%)

ZEEMAN textielSupers SARL Parijs, Frankrijk (100%)

ZEEMAN textielSupers SARL, Esch-sur-Alzette, Luxemburg (100%)

ZEEMAN textielSupers, SLU, Barcelona, Spanje (100%)

ZEEMAN textielSupers GmbH, Wenen, Oostenrijk (100%)

Profitex Import Export Company Ltd, Hongkong (100%)

Romanee Ltd, Hongkong (100%)

Commerciële doelstellingen en strategie.Groei waarborgt de continuïteit van ons bedrijf. We sturen op de volgende

hoofdlijnen.

• Een gezonde financiële basis;

• We verdedigen onze concurrentiepositie: goed

en goedkoop zijn ten opzichte van onze concurrenten;

• We streven naar marktleiderschap in onze vier kerngroepen,

in elk land waar we actief zijn;

• We zijn zuinig op mensen, middelen, milieu en maatschappij.

Over Zeeman.

6

Met meer dan 1.300 winkels in zeven landen én onze plannen om fors uit te breiden, groeit

de fysieke afstand tussen het centrale servicekantoor in Alphen aan den Rijn en de winkels.

Daarom is het belangrijk dat we op één lijn zitten en één Zeeman vormen. Alleen op die

manier kunnen we efficiënt werken en goed communiceren. Bovendien versterken we met

elkaar het familiegevoel. Sterke waarden zijn daarbij essentieel. Onze drie waarden beschrijven

onze bijzondere cultuur: eigenzinnig, zuinig en betrokken. Vanaf 2019 gaan we er veel

energie insteken om onze waarden door de hele organisatie heen te versterken. Niet alleen

in Nederland, waar onze cultuur van oudsher sterk is verankerd, maar in alle landen waar

we winkels hebben. Van Drachten tot Valencia. Van Berlijn tot Amiens.

Eigenzinnig.

Als familiebedrijf hoeven we geen verantwoording af te leggen aan

externe aandeelhouders. We zijn onafhankelijk en bepalen onze eigen

koers. We volgen andere bedrijven niet klakkeloos, maar luisteren wel

goed naar onze stakeholders. Zelf blijven nadenken en met creatieve

oplossingen komen: die mentaliteit zie je bij Zeeman overal in de

organisatie terug. Er lopen bij ons opvallend veel eigenzinnige mensen

rond. Ook in onze winkelteams, die dagelijks contact hebben met onze

klanten. Zij kennen onze klanten het best en zorgen er op hun eigen

manier voor dat de klant zich echt thuisvoelt bij Zeeman.

Een ander aspect van onze eigenzinnigheid, is dat we het liefst zo veel

mogelijk zelf doen: we besteden zaken (en taken) pas uit als het echt

niet anders kan. Als we ergens in geloven, proberen we het liever zelf

meteen uit, dan dat we eerst uitgebreid onderzoek doen. Dat heeft met

kosten te maken, maar nog meer met wat ons logisch lijkt. Je gezond

verstand gebruiken, kritisch nadenken, scherp inkopen; als wij iets een

logisch idee vinden, dan zijn onze klanten het daar vaak mee eens.

Betrokken.

Bij Zeeman werken we als één team. Of je nu een maatpak, overhemd,

mantelpak of overall aan hebt, overal zitten mouwen aan waar je de

handen uit kan steken. We zijn een familiebedrijf, waar de menselijke

maat telt. We werken met respect voor elkaar, onze klanten, onze

collega’s en onze partners. We vinden de mening van onze collega’s

belangrijk en betrekken elkaar bij alles wat we doen. Zo bereiken we

samen onze doelen. We investeren ook in relaties: we geloven in een

langdurige samenwerking met onze leveranciers en vinden het belangrijk

eerlijk en rechtvaardig zaken te doen.

Zuinig.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen hoort bij onze manier van

werken. Bij Zeeman noemen we dat: zuinig. Dit typisch Nederlandse

woord heeft twee betekenissen: zorgzaam en kostenbewust.

We zijn enerzijds kostenbewust, maar we zien het ook als onze

verantwoordelijkheid om zorgvuldig om te gaan met mensen, middelen,

milieu en maatschappij. We zoeken daarbij naar de juiste balans en

zijn daar transparant over.

Kostenbewustzijn zit bij ons in de genen. Iedereen die bij Zeeman

werkt, denkt drie keer na alvorens iets uit te geven. Want als je

ergens zuinig op bent, ga je er met respect mee om. Dat is voor ons

vanzelfsprekend. Door onze manier van werken verspillen we zo min

mogelijk. We geloven in de voordelen van een langdurige samenwerking

en streven naar goede arbeidsomstandigheden bij onze fabrikanten.

De mensen die bij ons werken, geven we de ruimte zich te ontwikkelen.

De Zeeman cultuur.

7

Een structurele aanpak.Binnen Zeeman stuurt de afdeling MVO & Kwaliteit continu op het beleid.

De manager MVO & Kwaliteit rapporteert tweewekelijks rechtstreeks

aan de CEO over de voortgang. Een MVO stuurgroep komt regelmatig

samen om te evalueren welke stappen er zijn gezet. De stuurgroep

bestaat uit de directie van Zeeman en de managers van de afdelingen

Marketing & Communicatie, Controlling en MVO & Kwaliteit.

Zeeman werkt in alle stappen van het waardecreatieproces aan

duurzaamheid. In het schema is te lezen hoe het waardecreatieproces

van Zeeman is opgebouwd, hoe de verschillende activiteiten op elkaar

afgestemd zijn en welke waarde ze toevoegen voor alle betrokken

partijen. Alles draait om zuinig zijn in de bedrijfsvoering van Zeeman.

En dat begint al bij het inkopen van onze assortiment. We doen dat

direct bij de fabriek zonder tussenschakels, dus zonder tussenkomst

van traders, buying houses of andere partijen die willen verdienen aan

onze artikelen. Ook houden we bijna alle kosten zo laag mogelijk: denk

bijvoorbeeld aan de marketing, de winkel, ons (kleine) servicekantoor

en zelfs onze lage winstmarge, het voordeel is voor de klant. Daarnaast

regelen we zelf het transport naar Nederland en verpakken we onze

producten alleen als het echt nodig is. Dit heeft een positief effect op

zowel de kosten als op de afvalstroom. Bovendien doen we zoveel

mogelijk werk zelf (zoals ontwerpen en vervoeren), want uitbesteden

is duurder. We zijn ook zuinig op onze fabrikanten. We gaan lange

relaties met ze aan en leren ze goed kennen. Door onze producten

in grote volumes in te kopen en door alles efficiënt te organiseren,

produceren we tegen lage kosten en kunnen we onze klanten scherpe

prijzen bieden. En lukt het ons op een verantwoorde manier te werken

en nemen we onze verantwoordelijkheid voor het milieu en de sociale

omstandigheden in het hele bedrijfsproces.

Goed en goedkoop: onze bedrijfsvoering maakt het mogelijk.Dat we een betrouwbare handelspartner zijn voor onze leveranciers,

wordt bevestigd door onze klasse-1 rating van Dun & Bradstreet (de

hoogste kredietwaardigheid klasse). Zo’n rating krijgen we niet voor niets.

Ons beleid is bijvoorbeeld om onze goederen snel te betalen, op

het moment van verscheping. Daarnaast accepteren we meer- of

minderleveringen. Zo blijven onze leveranciers niet onnodig met restanten

zitten. En dat vertaalt zich weer terug in de inkoopprijs. Natuurlijk blijven

we altijd kijken of het nog beter kan. We vinden het belangrijk dat we het

maatschappelijk verantwoord ondernemen ook duidelijk terugzien in ons

inkoopbeleid. In 2018 hebben we daarom de richtlijnen uitgeschreven

voor onze inkoopafdeling waarin staat hoe we op een verantwoorde

manier onze producten kunnen inkopen. Waar het om gaat is dat we

ons nog bewuster worden van de eventuele gevolgen van onze manier

van werken voor de mensen die de producten produceren én voor het

milieu. Bij het opstellen van de richtlijnen kijken we onder andere naar

de mogelijke impact van onze levertijden, de prijsstelling, onze manier

van onderhandelen, de sampling en de contractduur. Een workshop van

Modint heeft ook bijgedragen aan de bewustwording rondom dit thema.

Hoe brengen weMVO in de praktijk?

8

Waardecreatie in de keten.

Agent• geen tussenschakels• inspectie voor

verscheping • inzicht in

productielocaties

Transport• zeevaart• binnenvaart• wegtransport• Groene Corridor

Servicekantoor/DC• zonne-energie• Plastic Free Pledge

Klant• statiegeldtas• klantenservice• productinformatie• communicatie over

duurzaamheid

Winkel / webshop• LED-verlichting• recyclen afval• energieverbruik• reduceren energieverbruik• gerecyclede

webshopverpakking

Distributie• zuinige vrachtwagens• hoge beladingsgraad• piek-keur certificering

Maatschappij• Save the Children India• rondom winkels en service-

kantoor: lokale goede doelen • ontwikkeling wasmachine-

filter

Product• geen schadelijke stoffen• goede en duurzame materialen• geen schadelijke

productiemethoden• zo min mogelijk verpakkingen• producttesten voor verscheping• kwaliteitseisen volgens supplier manual• Oeko-tex®

FabrikantVerbeteren arbeidsomstandigheden:• inspecties Bangladesh Accord• textielconvenant• audits door onafhankelijke partij• Ethical trading initiative• Zeeman gedragscode• terugdringen milieuvervuiling

Medewerkers• opleiden medewerkers• ondernemingsraad• reduceren ziekteverzuim• diversiteit • communicatie over duurzaamheid

9

2018 in beeld.

Kristalprijs nominatie.In 2018 is Zeeman genomineerd voor de Kristalprijs samen met

Plus Retail, Philips en Unilever. Het thema van de verkiezing was

ketentransparantie en ketenverantwoordelijkheid. Dit zijn basisprincipes

voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, zoals onder andere

opgenomen in de OESO Richtlijnen voor multinationale ondernemingen

en de UN Guiding Principles for Business and Human Rights. De jury

had positieve woorden voor de frisse wind in onze organisatie, maar

gaf een gedeelde eerste plaats voor Philips en Plus Retail.

“De jury wil haar waardering uitspreken voor de verrassend heldere en

duidelijke manier waarop Zeeman inzicht geeft in haar keten en dit op

een begrijpelijke manier toelicht in het MVO jaarverslag 2017. Hierdoor

wordt het voor stakeholders mogelijk om de complexe materie omtrent

ketenbeheer te begrijpen en te kunnen doorgronden. Bovendien heeft

het MVO verslag een assurance verklaring, zij het met een beperkte

mate van zekerheid.

Ook het feit dat Zeeman, als winkel met relatief lage prijzen voor onder

andere kleding, zeer open is over de belangrijkste dilemma’s die spelen

binnen haar keten, wordt gewaardeerd. Alsook het lef, dat de organisatie

toont door aan te geven dat de organisatie in een proces zit, waarin het

bezig is om haar ketenbeheer te verbeteren. Hiermee erkent de jury

dat er binnen Zeeman een nieuwe en frisse wind waait, waarbij ervoor

is gekozen om de transparantie binnen de organisatie te vergroten.

Anderzijds zijn er binnen de textielsector meerdere organisaties die

inzage geven in de specifieke fabrieken waar ze haar producten inkopen.

Zeeman beperkt zich tot het benoemen van de landen waarin haar

leveranciers actief zijn. Daarnaast wordt er weinig inzicht gegeven in de

doelstellingen van de organisatie en de toekomstvisie die de organisatie

heeft om haar ketenbeheer naar een hoger niveau te brengen. Tot slot

ziet de jury dat er binnen de verslaggeving voornamelijk gefocust wordt

op de leveranciers terwijl ook consumenten in de ogen van de jury een

voorname rol spelen als het gaat om een belangrijk thema als recycling.”

Gouden Effie.We hebben de belangrijkste marketingprijs gewonnen voor de lang

lopende merkcampagne ‘Zeeman. Zo eenvoudig kan het zijn.’ In de

case lieten we zien dat we de ogen van nieuwe klanten hebben geopend

zonder de bestaande klanten te verliezen. In drie jaar tijd steeg de

kwaliteitsperceptie in deze nieuwe doelgroep van 25,7% naar 64,4%.

Het juryrapport: “Zeeman opent nieuwe ogen met het verhaal achter

de koopjes. De keten laat in deze meerjarige case zien hoe ‘goedkoop’

en ‘kwaliteit’ met elkaar worden verbonden. Een merk zonder gezicht

in een sterk krimpende markt. In deze prachtige meerjarige case laat

Zeeman zien hoe het ‘goedkoop’ en ‘kwaliteit’ met elkaar verbond, door

de gebaande paden in media te verlaten en met uitstekend creatief

werk. Zeeman slaagde erin de doelgroep ‘afwegers’ over de drempel

te trekken. De merkkracht legt de basis voor spectaculaire groei en

vormt een stevige basis voor de toekomst. Alle reden voor een bekroning

met GOUD”.

Bezoek van minister.Op maandag 29 oktober 2018 bracht minister Sigrid Kaag van

Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking een bezoek

2018

Kristalprijs nominatie

100% verbeterpunten audits 2017 gecorrigeerd

Meer dan 10% duurzaam katoen

Stakeholderdialoog

Gouden Effie

Deelname Textiel Convenant

Deelname Bangladesh Accord

10 jaar steun Save The Children

Aangesloten bij Ethical Trading Initiative

Introductie statiegeldtas

10

aan ons servicekantoor om te zien hoe wij werken aan het Convenant

Duurzame Kleding en Textiel en hoe wij duurzaamheid een plek hebben

gegeven in de organisatie. Onze directeur Inkoop gaf een rondleiding

langs de verschillende afdelingen, waar de minister ook in gesprek kon

gaan met de aanwezige werknemers. Vervolgens was er tijd voor een

informeel gesprek met CEO Erik-Jan Mares, waarin hij de minister kon

toelichten hoe onze producten toch duurzaam worden geproduceerd

tegen een scherpe prijs. Journalisten van Nieuwsuur legden het bezoek

vast in een reportage.

Resultaten 2018.Na een piek in 2017 is het groeitempo in de Eurozone vertraagd.

Deze vertraging vloeit onder meer voort uit de onzekerheid over het

handelsbeleid, de Brexit en de demonstraties in Frankrijk.

Ook bij Zeeman was het groeitempo in 2018 lager dan in 2017. Wel

hebben we in alle landen waar Zeeman actief is, beter gepresteerd dan

de markt. We profiteren duidelijk van de strategie die we jaren geleden

hebben ingezet. Het resultaat: een duidelijk herstel van de autonome

omzet. Dit is van belang om de kostenstijging in bestaande winkels te

kunnen opvangen. Dat was in 2018 uitdagender dan in 2017.

De consumentenomzet is met 4,1% gestegen van € 703,3 miljoen in

2017 naar € 732,3 miljoen in 2018 (de netto-omzet van € 585,1 miljoen

in 2017 naar € 609,0 miljoen in 2018). De omzetstijging komt door een

autonome groei van 1,4% (de groei louter vanuit bestaande winkels) en

voor het overige gedeelte door de uitbreidingen van het aantal winkels

en de groei van de webshop.

In 2018 hebben we € 23,1 miljoen geïnvesteerd. Dat is een stijging van

25% ten opzichte van 2017 (€ 18,2 miljoen). Meer dan de helft van de

investeringen had betrekking op onderhoud van bestaande en opening

van nieuwe winkels.

Verwachtingen 2019.De verwachting is dat de groei in de Eurozone in 2019 verder zal

afzwakken. Toch verwachten we dat de omzet van Zeeman verder

zal stijgen. De omzetgroei zal komen uit expansie – vooral in

Frankrijk en Spanje –, een aangescherpte assortimentsvisie (inclusief

beschikbaarheid in de winkel) en een verdere uitbreiding van de webshop

activiteiten. Onze ambitie is om de investeringen de komende jaren op

een hoger niveau te brengen.

2019

Besparing van 40 miljoen plastic tasjes per jaar dankzij statiegeldtas

Bezoek van minister Sigrid Kaag

4,1% omzetgroei

Publicatie van de productielocaties

Medewerkers-tevredenheids-onderzoek

25% duurzame materialen

Inzichtelijk maken milieuvervuiling ververijen fabrieken

Ketensamenwerking t.b.v. leefbaar loon

100% ledverlichting

2015 2016

2017 2018

Netto omzet in miljoenen € 530,1 548,1 585,1 609,0

Consumentenomzet in miljoenen €

636,6 658,6 703,3 732,3

Aantal verkochte artikelen in miljoenen

271,6 273,3 283,0 284,4

Gemiddeld aantal mede werkers in FTE

5.292 5.635 5.868 6.019

11

Belang van duurzaamheid volgens consumenten.Voor het tweede achtereenvolgende jaar stijgt de bereidheid van

consumenten om extra te betalen voor duurzame producten: 36%

van de Nederlandse consumenten is daartoe bereid. Tegelijkertijd

stijgt ook de scepsis: 43% wantrouwt claims over duurzaamheid

of maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat blijkt uit Dossier

Duurzaam 2018, het jaarlijkse marktonderzoek van b-open en GfK.

Bijna de helft van de Nederlanders (46%) geeft aan dat het duurzame of

maatschappelijk verantwoordelijke aspecten belangrijk vindt bij aankoop

van producten en diensten. In sectoren met een hoge milieu-impact

en waar duurzaamheid directe voordelen voor de consument biedt

(bijvoorbeeld in kosten of gezondheid), ligt dit aandeel hoger. Voor

energie, witgoed en verschillende food categorieën bedraagt het zelfs

meer dan 60%.

Gaf in 2016 nog 29% van de ondervraagden aan bereid te zijn extra te

betalen voor duurzaamheid, in 2017 was dat al 32% en dit jaar groeit

het naar 36%. Als consumenten duurzame producten of activiteiten van

een bedrijf aansprekend vinden, geven zelfs vier van de vijf aan dat ze

bereid zijn daarvoor ook iets meer te betalen: gemiddeld 14 tot 22%.

“De grotere bereidheid extra te betalen illustreert dat mensen positiever

staan ten aanzien van duurzaamheid. Mensen willen consumeren

zonder schuldgevoel. Maar ook de toegenomen kwaliteit van duurzame

producten speelt daarbij een rol.”

Ondanks de toegenomen bereidheid extra te betalen voor

duurzaamheid, is het wantrouwen over duurzaamheidsclaims,

nadat het enkele jaren was gedaald, weer gestegen van 39% naar

43%. De consument is kritischer geworden en gevoeliger voor een

groen sausje of loze beloftes: “Het spreekt consumenten meer aan

dat een bedrijf duurzaamheid goed verankert in zijn core business

en producten, dan dat het een maatschappelijk doel sponsort

of consumenten aanspoort tot een duurzamere levensstijl.”

Bron: Dossier duurzaam 2018.

Marktcijfers 2018.2018 was voor de moderetail een jaar van extremen. De online verkopen

stegen met 14,2%, maar daar stond een daling tegenover van de offline

verkopen van 4,6%. Ook het weer liet in 2018 extremen zien. Na een

lange winter kondigde zich een bijzonder warme en lange zomer aan.

Ondanks dat het weer niet altijd de reden is van een tegenvallende

verkoop, kan het weer wel vaak de bekende ‘laatste druppel’ zijn.

Daarom is de vraag niet of extreem weer van invloed is op tegenvallende

of hele hoge omzetcijfers, maar wat je kunt doen om weerbaar te worden

tegen dit soort extremen.

Vooral de maand november heeft in het vierde kwartaal bij veel

moderetailers voor positieve resultaten bezorgd. Mede door prijsfestijnen

lag de omzet in november maar liefst 3,6% hoger vergeleken met een

jaar eerder. Black Friday en Cyber Monday waren de oorzaak van een

omzetboost bij het online kanaal (+22,4%). Maar ook in de winkelstraten

liep het goed. De marges stonden wel onder druk.

Bron: Inretail Omzet in modebranche 2018.

Het speelveld.

12

Hoe anderen het doen.

Merkshirt

2495

Zeemanshirt

249

Onze slimme bedrijfsvoeringzorgt voor de lage prijs.

Fabrikanten krijgen geen boetes voor te late levering.

Slim vervoerd over water.

Lage winstmarges; voordeel is voor de klant.

Lage marketingkosten.

We betalen onze leveranciersdirect na verscheping.

Eenvoudige winkels zonder paskamers.

We kopen direct in bij de fabriek zonder tussenschakels.

We gebruiken geen dure verpakkingen.

Geen fast-fashion; fabrikanten plannen efficiënt er is weinig voorraad over.

Klein servicekantoor waar we zo veel mogelijk zelf doen.

We produceren grote aantallen in weinig varianten.

Onze ontwerpen zijn eenvoudig.

13

In dialoog met onze stakeholders: samen bepalen we de agenda.

We vinden het belangrijk om met verschillende stakeholdergroepen te

overleggen, ze op de hoogte te houden van nieuwe ontwikkelingen en

continu bij ze betrokken te blijven. De afdelingen MVO & Kwaliteit en

Marketing & Communicatie coördineren het Stakeholdermanagement

bij Zeeman, dit in samenspraak met de directie. De manager MVO &

Kwaliteit onderhoudt de meeste contacten met deze stakeholders en

informeert de MVO stuurgroep als er nieuwe stakeholders bijkomen.

Interne stakeholders.

Medewerkers.Voor de communicatie met de medewerkers hebben we gekozen

ondernemingsraden of personeelsdelegaties. Er heerst een open cultuur

waarin constructieve communicatie met de directie zeer op prijs wordt

gesteld. Een goed voorbeeld hiervan is de ondernemingsraad waar

de Zeeman directie ingaat op de onderwerpen die ter sprake komen.

 

Aandeelhouder.De aandeelhouder krijgt regelmatig informatie over alle aspecten van de

onderneming, formeel en informeel. Hij kan bij diverse gelegenheden

input leveren.

Externe stakeholders.

Klanten.We communiceren met onze klanten via onze producten en via

diverse media. Zoals onze website, onze folders, commercials en onze

nieuwsbrief. We ontvangen ook vragen en feedback over ons gevoerde

beleid. En op onze website kunnen vragen gesteld worden.

 

Agenten & fabrikanten.Door het jaar heen hebben we regelmatig contact via wederzijdse

bezoeken, correspondentie over onze productontwikkeling en opvolging

van de orders en via nieuwsbrieven met onze agenten en fabrikanten

in Azië en Turkije. We bespreken met elkaar wat onze verwachtingen

zijn op het gebied van kwaliteit en duurzaamheid. Het Zeeman

leveranciershandboek is daarbij erg belangrijk.

 

Agent van Zeeman in Turkije & Pakistan.“We have been a proud member of the Zeeman family as an agent in

Turkey since 2001. In April 2016, we began taking care of Zeeman business

in Pakistan as well. In Turkey we organize the production planning, sample

approval process and final inspections, and we prepare the shipping

documents. We do this for a wide range of product categories such

as garments, cosmetics, detergents, toys, kitchenware, food etc. As

Pakistan is a cotton-rich country, we organize a wide range of textiles,

from kitchen and bedding to bath and of course clothing for all age

categories. Zeeman celebrated its 50th anniversary in 2017, and all

Zeeman agents from around the globe gathered at Zeeman’s head

office in Alphen for a week.

Everyone involved in this business knows that the authorities impose some

regulations relating to safety that need to be followed. However, we can

proudly say that Zeeman is not just a simple regulations follower who is only

looking for the most competitive prices. Zeeman is well aware that every

product it puts on its shelves also represents a background of producers’

labor which should reflect pure justice for workers. Zeeman guides us

when it comes to resource utilization, environmental respect, employee

rights and ethical responsibilities. Not only with their Code of Conduct

and audit process, but also with their accumulated wealth of experience

striving for a more sustainable future. We are proud of our products since

they are not just made of the best materials, but also more and more of

sustainable materials like BCI cotton. Zeeman CSR management is also

making sure all factories producing for them safely discharge water for

a cleaner environment. It really feels safe and comfortable being a part

of Zeeman.”

Bangladesh Accord. Dit is een uniek, onafhankelijk en juridisch bindend samenwerkingsverband

tussen merken (retailers) en vakbonden. Samen werken we aan veilige

arbeidsomstandigheden in de textielsector in Bangladesh. En daar houden

we elkaar ook aan.

IMVO Convenant Duurzame Kleding en Textiel.Zeeman werkt samen met meer dan 90 andere bedrijven aan Duurzame

Kleding en Textiel. Er is regelmatig contact met het secretariaat en we

nemen deel aan workshops rondom de thema’s van het convenant.

Binnen het convenant hebben we ons aangesloten bij de werkgroep

veilige arbeidsomstandigheden.

Modint.Dit is een brancheorganisatie met een business netwerk van fabrikanten,

importeurs, agenten en groothandelaren in kleding, modeaccessoires

en textiel. Modint houdt workshops bij Zeeman en geeft advies over

duurzaamheid en kwaliteit.

Toezichthouders.De NVWA is de Nederlandse toezichthouder en beoordeelt jaarlijks of

we in staat zijn de kwaliteit van onze producten te waarborgen. Doel

is dat de klant een veilig product koopt dat voldoet aan de Europese

wet- en regelgeving. Daarnaast hebben we contact met buitenlandse

toezichthouders die steekproeven houden en ons vragen stellen over

de kwaliteit van onze producten.

IN Retail.Elk kwartaal komen MVO managers van de verschillende retailers bij

elkaar om actuele thema’s te bespreken. Ook treden we gezamenlijk

naar buiten richting de politiek en andere stakeholders.

NGO’s.We gaan op een open manier de dialoog aan met NGO’s als Schone

Kleren, Plastic Soup Foundation en Rank a Brand. Dit kan ook heel

specifiek over een onderwerp gaan.

Vakbonden.Ook zijn we in gesprek met verschillende vakbonden. Zowel internationaal

in onze productielanden, als nationaal. We vinden het belangrijk dat

werknemers vrij zijn om zich in een vakbond te verenigen.

14

De dialogen en onze materialiteitsmatrix.In 2018 hebben we in overleg met directie de stakeholders opnieuw in

kaart gebracht. We hebben hen vervolgens een vragenlijst voorgelegd

waarbij een selectie kon worden gemaakt uit de 30 meest materiële

thema’s op het gebied van duurzaamheid/verantwoord ondernemen.

Deze thema’s zien we ook terug bij andere - vergelijkbare - bedrijven

in onze sector. Daarnaast spelen ze een rol bij het textielconvenant

en komen ze naar voren in gesprekken die we voeren met NGO’s, in

de media, in trendrapportages en bij Sustainable Development Goals

(hierna SDG’s).

We hebben de door onze stakeholders geselecteerde thema’s

vergeleken met de thema’s die we eerder in 2014 met elkaar bepaald

hebben. Over de belangrijkste acht thema’s zijn we vervolgens met

elkaar in gesprek gegaan. Nieuwe materiële thema’s zijn circulaire

economie, leefbaar loon, transparantie en duurzame inkooppraktijken.

Andere thema’s werden als minder materieel beoordeeld zoals diversiteit

en opleidingen.

De stakeholderdialogen liggen aan de basis van onze vernieuwde

materialiteitsanalyse. In de matrix staat aangegeven aan welke thema’s

onze belangrijkste stakeholders het meeste belang hechten en welke

prioriteit zij daaraan geven. De thema’s in deze vernieuwde matrix

zullen verder uitgewerkt gaan worden in concrete doelstellingen en

KPI’s voor de komende jaren.

Bel

ang

vo

lgen

s st

akeh

old

ers

Veilige en gezonde arbeidsomstandigheden

Duurzame inkooppraktijkenVoorkomen kinder- en gedwongen arbeid

Leefbaar loon

Duurzame grondstoffen en materialenTransparantie en

traceerbaarheid in de leveranciersketen

Verpakkingsmateriaal en afval Circulaire economie

Energie en emissies

Normale werktijden

Management van chemicaliën

Productkwaliteit- en veiligheidVrijheid van vereniging en

collectieve onderhandelingen

Dierenwelzijn

Governance

Watergebruik

Duurzame inzetbaarheid en opleidingen

Multi-stakeholder initiatieven

Diversiteit en inclusie

Goede doelen

Significantie van impact

15

1. Optimaliseren arbeids omstandigheden in de keten.

2. Versterken van kwaliteit en productveiligheid.

De duurzame doelen van Zeeman.

Onafhankelijke audits Verre Oosten en Turkije Gecorrigeerde grote verbeterpunten uit 2017

Steekproeven met goed resultaat

Sustainable Development Goals 1,8,10,12

2018

doel 2019

100%

100%2018

doel 2019

100%

100%

2017 2018 doel 2019

84%

94%100%

2014 2015 2016 2017 2018 doel 2019

85% 88% 97% 97%96% 96%

16

3. Zuinig omgaan met het milieu.

4. Zuinig op onze medewerkers.

Better Cotton in Zeeman collectie

Ziekteverzuim

Gerecycled afval

Sustainable Development Goal 12

1,5%5,6%

8,6%

10,4%

20%

201888%

doel 201988%

201787%

201487%

201586%

201685%

4,63%

2014

5,27%

2015

5,58%

2016

6,04%

2017

6,51%

2018

6,50%

doel 2019

2015

2016

2017

2018

doel 2019

17

Duurzame inkooppraktijken. Duurzaam inkopen houdt in dat MVO wordt meegenomen tijdens alle

facetten binnen het inkoopproces. Van het textielconvenant kregen we

de feedback dat due diligence onvoldoende is geïntegreerd in onze

inkooppraktijk. Daarom hebben we in 2018 in samenwerking met Modint

een workshop georganiseerd voor onze inkoopafdeling waarbij we op

onze eigen inkooppraktijken hebben ingezoomd. We hebben naar de

mogelijk negatieve effecten in de leveranciersketen gekeken op het

gebied van arbeidsomstandigheden. Voorbeelden van zaken die een

mogelijk negatieve impact kunnen hebben zijn onstabiele relaties met

leveranciers, het continu willen verlagen van de inkoopprijs en tegelijkertijd

de kwaliteitseisen verhogen, korte levertijden, late wijzigingen in de order of

zelfs annulering. In de workshop hebben we kritisch naar onze activiteiten

gekeken en de mogelijk negatieve impact in kaart gebracht. Op basis

hiervan hebben we ons inkoopbeleid aangescherpt met speerpunten

voor onze inkopers. Dit zijn onder meer afspraken over betalingscondities,

levertijden en prijsonderhandelingen. Maar ook dat ons inkoopteam te

allen tijde op de hoogte moet zijn van de exacte locatie van de productie

en de arbeidsomstandigheden in de fabriek.

Productontwikkeling - Tijdens het ontwerp van onze artikelen denken

we al na hoe we zo zuinig mogelijk om kunnen gaan met grondstoffen

en materialen.

Sampling - Dit is een kostbare fase voor leveranciers. We proberen onze

wensen zo specifiek mogelijk te vermelden bij het aanvragen van een

sample. Op die manier hoeft de leverancier later minder wijzigingen aan

te brengen, verminderen we het aantal monsters of proefexemplaren

en kan er eerder worden begonnen aan de productie.

Prijsquotering / Prijsonderhandeling - We gaan langetermijnrelaties

aan met onze leveranciers. Doordat ze kunnen rekenen op constante

orders, gunnen ze ons een lage prijs. Door open het gesprek aan te

gaan met onze leveranciers en door te vragen naar de prijsopbouw

van een artikel willen we in 2019 meer inzicht krijgen hoe de kostprijs

zich verhoudt tot de prijs die wij de leverancier betalen.

Forecasting - door het bestuderen van verkoopcijfers uit het

verleden, trends en ontwikkelingen in de markt, maken we

realistische inschattingen. Hierdoor stellen wij leveranciers in staat de

productiecapaciteit goed in te schatten.

Betalingsvoorwaarden - We betalen onze leveranciers op het moment

dat onze goederen verscheept worden. Dit is een uitzondering in de

markt, waar het gebruikelijk is om bijvoorbeeld pas negentig dagen

na verscheping te betalen.

Het plaatsen van orders - Bij Zeeman produceren we geen fast fashion,

maar maken we voornamelijk goede basics. Dat heeft als voordeel

dat wij tijdig orders kunnen plaatsen bij onze leveranciers zodat ze

de productie goed kunnen plannen. Het risico dat er te veel overuren

moeten worden gemaakt of dat een leverancier ervoor kiest de order

uit te besteden wordt hierdoor kleiner.

Productie- en levertijden - Doordat wij geen fast fashion aanbieden

ligt er minder druk op de levertijden bij onze leverancier. En mocht

het een keer niet lukken om de levertijd te halen, dan ontvangt onze

leverancier geen boete.

Directe samenwerking zonder tussenschakels.In het Verre Oosten zijn agenten het verlengstuk van het beleid van

Zeeman. Ze volgen de productie op en doen de inspecties voor

verscheping.

Er is geen tussenkomst van traders, buying houses of andere partijen

die willen verdienen aan onze artikelen. Daarnaast regelen we zelf het

transport naar Nederland. Het voordeel is voor de klant. Ons streven is

om langdurige relaties op te bouwen met onze fabrikanten en om samen

te werken aan verduurzaming van de Zeeman collecties en goede en

veilige arbeidsomstandigheden in de keten. Met sommige fabrikanten

werken we al meer dan 30 jaar samen. Onze inspanningen van de

afgelopen jaren hebben al bijgedragen aan structureel betere en veiligere

arbeidsomstandigheden. Zo zijn bijvoorbeeld alle in 2017 geconstateerde

grote verbeterpunten die uit onze audits naar voren kwamen aangepakt

en zijn door het opvolgen van alle inspectieresultaten van het Bangladesh

Accord de arbeidsomstandigheden veiliger geworden.

1. Optimaliseren arbeidsomstandigheden in de keten.

18

Sampling

Forecasting

Betalingsvoorwaarden

Productie-en levertijden

Prijsonderhandeling

Het plaatsen van orders

Levering

Productontwikkeling

19

Turkije9%

Transparantie en traceerbaarheid in onze toeleveringsketen. We hebben geen eigen fabrieken, maar we werken met ervaren

fabrikanten die ook voor andere merken en retailers produceren.

We gaan niet met iedereen in zee. Voordat we samenwerking aangaan

met een fabrikant controleren we eerst of de arbeidsomstandigheden

goed en veilig zijn en of er gewerkt wordt volgens de uitgangspunten

zoals uiteengezet in onze gedragscode.

In 2018 zijn we gestart met een tool die in mei 2019 gelanceerd zal

worden: een wereldkaart op onze website waarop onze ‘first tier’

leveranciers te zien zijn. Dat wil zeggen de leveranciers waar wij direct

mee samenwerken.

Op landniveau delen we onder andere de leveranciersnaam, de

adresgegevens, het type fabriek (textiel of non-textiel) en het aantal

medewerkers in de fabriek. We willen graag transparant zijn over waar

en onder welke omstandigheden onze producten zijn gemaakt. Door

productielocaties publiek te maken, kunnen onze stakeholders erop

vertrouwen dat we de arbeidsomstandigheden in onze toeleveringsketen

met regelmaat monitoren. Daarnaast zullen we de Transparency Pledge

tekenen, wat inhoudt dat we ons committeren aan transparantie in

onze toeleveringsketen.

In de lijst zijn alle leveranciers opgenomen waarmee we langer dan één

jaar samenwerken. In het eerste jaar bekijken we of leveranciers werken

volgens de internationale ethische richtlijnen of bereid zijn de nodige

verbeteringen door te voeren als het gaat om arbeidsomstandigheden

en kwaliteitsprocessen in de fabriek. Ieder half jaar worden de gegevens

op de wereldkaart bijgewerkt.

Leveranciers per land.

Europa27%

20

Pakistan7%

India11%

Bangladesh5%

China41%

21

Code of Conduct. Aan de basis van de samenwerking met onze leveranciers ligt

onze gedragscode, ook wel Code of Conduct. Deze gedragscode

is gebaseerd op de code van het Ethical Trading Initiative (ETI).

De hoofdpunten zijn: geen gedwongen arbeid, geen discriminatie,

geen kinderarbeid, een veilige en hygiënische werkplek. In 2018

hebben we onze Code of Conduct uitgebreid met punten ten aanzien

van milieuvervuiling door fabrieken, ethical business behaviour en

dierenwelzijn. Voordat we met fabrikanten in zee gaan, vragen we

naar hun MVO beleid en moeten zij de gedragscode ondertekenen.

Zo verklaren ze zich aan de afspraken te houden.

Onze werkwijze.Onze lokale agenten bezoeken onze leveranciers en hun productielocaties

regelmatig. Zij zijn medeverantwoordelijk voor de naleving van onze

gedragscode. Om de arbeidsomstandigheden goed te kunnen monitoren

laten we regelmatig onafhankelijke audits uitvoeren door TÜV SÜD

Global Inspection Limited.

Het is gebruikelijk dat twee personen de audit uitvoeren. Het begint

met een kennismakingsgesprek om het doel en het proces van de audit

toe te lichten. Daarna inspecteren de auditors de productiefaciliteiten,

zijn er interviews met managers en medewerkers en onderzoeken

ze de administratie. Aan het eind van de audit is er een afsluitende

vergadering. Nadat een audit is uitgevoerd door een externe partij, volgt

een uitgebreid rapport met de resultaten en eventuele verbeterpunten.

De afdeling MVO & Kwaliteit informeert de fabrikant over het resultaat.

Op basis van de aanbevelingen in het auditrapport, stelt de fabrikant

een verbeterplan op. Dit gebeurt in samenwerking met de lokale

agenten van Zeeman. Hierin staat ook een termijn waarbinnen de

nodige verbeteringen moeten zijn doorgevoerd. Verbeterpunten die de

veiligheid of gezondheid van arbeiders kunnen beïnvloeden, moeten ze

meteen aanpakken. Afhankelijk van de verbeterpunten, vragen wij de

fabrikant opnieuw een audit te laten doen of we vragen foto’s op zodat

we kunnen zien of de verbeteringen daadwerkelijk zijn doorgevoerd.

Zo werken we samen aan goede en veilige werkomstandigheden op

onze productielocaties.

Daarnaast reist de manager MVO & Kwaliteit een aantal keer per jaar

naar het Verre Oosten en Turkije om de productielocaties te bezoeken.

Tijdens deze reizen bespreken we de resultaten van de audits en maken

we samen met de fabrikanten verbeterplannen. Zij delen hun dilemma’s

en wij ondersteunen hen in het doorvoeren van de verbeteringen.

We hebben veel profijt van onze langdurige en intensieve relaties met

onze leveranciers. Ook leggen we nieuwe fabrikanten uit wat we van

ze verwachten als het gaat om arbeidsomstandigheden en kwaliteit.

Wanneer wij constateren dat een fabrikant niet opereert volgens onze

gedragscode, gaan we eerst gesprekken met het management aan

om de situatie te verbeteren. Verbetert de situatie niet, of niet genoeg,

dan schroeven we het inkoopvolume terug. Pas wanneer ook dat geen

effect heeft en er geen wederzijds vertrouwen meer is, stoppen we de

samenwerking. Dit is in 2018 niet gebeurd.

De fabrieken die we laten controleren door TÜV SÜD, worden

gecheckt op 252 punten. We controleren of de werkomstandigheden

schoon en veilig zijn, of er geen gedwongen arbeid, discriminatie en

kinderarbeid is, of er een eerlijk loon betaald wordt, of arbeiders vrij

zijn om zich aan te sluiten bij een lokale vakbond of belangengroep en

of er niet te veel overuren worden gemaakt. Daarnaast checken we

de kwaliteitsprocessen in de fabriek. Maakt de fabriek geen gebruik

van stoffen of materialen die schadelijk zijn voor mens en milieu? Is

alles netjes en worden de kwaliteitsinspecties goed uitgevoerd? Bij

de auditresultaten maken we onderscheid tussen kleine, middelgrote

en grote issues. Wat dat precies inhoudt, is overlegd met TÜV SÜD.

Er is bijvoorbeeld sprake van een klein issue wanneer bezoekers in

de fabriek niet geregistreerd worden. Een middelgroot issue kan zijn

wanneer de fabrikant geen inzicht heeft in de beladingsgraad van de

vloer. We noemen iets een groot issue wanneer de fabriek in strijd met

de Zeeman normen of met onze Code of Conduct werkt. De auditors zijn

gekwalificeerd om deze tekortkomingen te constateren. De resultaten

worden gecontroleerd door een audit-coördinator en tot slot door een

senior manager van TÜV SÜD.

Op dit moment zijn bij 94% van onze fabrikanten in het Verre Oosten en

in Turkije audits uitgevoerd door een onafhankelijke partij (2017: 84%).

Hiermee is onze doelstelling van 100% niet gehaald. De laatste 6% van

de leveranciers waar geen onafhankelijke audits zijn uitgevoerd is een

groep kleinere leveranciers waar we niet langer mee samenwerken.

We verwachten dat we voor 2019 de doelstelling van 100% wel kunnen

realiseren. 99% van onze artikelen die in het Verre Oosten en in Turkije

worden ingekocht, worden geproduceerd bij fabrieken die door een

onafhankelijke partij geaudit zijn.

Audits, een continu proces.In 2017 zijn er tijdens 58 TÜV SÜD audits die uitgevoerd zijn bij

onze fabrikanten in het Verre Oosten en Turkije, in totaal 67 grote

verbeterpunten geconstateerd. In samenwerking met onze leveranciers,

lokale agenten en met TÜV SÜD hebben we deze 67 issues aangepakt

en verbeterd.

Het grootste deel van de geconstateerde verbeterpunten ging over lonen

en werktijden. Uit de auditrapportages bleek dat loon- en presentielijsten

niet gecontroleerd konden worden tijdens het fabrieksbezoek. Doordat

loon- en/of presentielijsten niet werden verstrekt tijdens de audit konden

loonuitbetaling en werktijden niet worden geverifieerd. In enkele gevallen

bleek de presentie-administratie niet nauwkeurig te worden bijgehouden.

Zo werd bijvoorbeeld geconstateerd dat de medewerkers die op een

bepaalde dag de goedereninspectie hebben gedaan, wel op de

inspectielijst stonden maar niet op de presentielijst.

De kern van het probleem is dat veel Chinese fabriekseigenaren hun

werknemers betalen op basis van het aantal stuks dat zij produceren.

Daardoor hechten zowel het management van de fabriek als de

fabrieksmedewerkers minder waarde aan het bijhouden van de gewerkte

uren. Omdat dit in China een structureel probleem is, hebben we in

2018 een seminar georganiseerd om onze leveranciers te trainen op

het verbeteren van geconstateerde issues, maar ook op het voeren

van betere bedrijfsprocessen.

14% van de verbeterpunten in 2017 ging over veilige werkomstandigheden

in de fabriek. In de meeste gevallen waren extra nooduitgangen of

noodtrappen nodig. Omdat deze issues gaan over de veiligheid van de

werknemers, hebben we deze issues direct aangepakt en verbeterd.

Key findings 2018.In 2018 heeft TÜV SÜD 41 audits uitgevoerd bij onze leveranciers

in het Verre Oosten en in Turkije. Tijdens deze audits zijn er 72

grote verbeterpunten geconstateerd. Gemiddeld zijn dat 1,8 grote

verbeterpunten per fabriek. Dat zijn er gemiddeld meer dan een jaar

eerder. Een verklaring hiervoor is dat we met een groot gedeelte van

de in 2018 gecontroleerde fabrieken relatief korter samenwerken.

22

Bevindingen per land.

Bangladesh.In 2018 zijn in opdracht van Zeeman twee fabrieken gecontroleerd door

TÜV SÜD in Bangladesh. In beide fabrieken is één groot verbeterpunt

gevonden: tijdens de fabriekscontrole konden geen documenten worden

getoond waaruit bleek dat inkomende goederen en materialen waren

geïnspecteerd. Daarnaast zijn geen grote verbeterpunten gevonden

die gaan over de arbeidsomstandigheden in deze fabrieken.

China.80% van de in totaal 72 geconstateerde grote verbeterpunten, zijn

gevonden bij onze Chinese fabrikanten. In China zijn tijdens 25 audits in

totaal 58 grote verbeterpunten gevonden. De helft daarvan gaat over het

ontbreken of niet consistent genoeg bijhouden van de administratie. Net

als een jaar eerder zagen we dat de uitbetaling van lonen en werktijden

niet goed werd gedocumenteerd. Een kwart van de geconstateerde

verbeterpunten in de categorie Code of Conduct ging over veiligheid. In

sommige gevallen ontbraken een brandalarm en sprinklers. In andere

gevallen werd geconstateerd dat er niet voldoende nooduitgangen

aanwezig waren of dat deze op het moment van de audit niet toegankelijk

waren. Issues die te maken hebben met veiligheid in de fabriek worden

direct opgevolgd. Tijdens één fabriekscontrole bleek het gezin van de

fabriekseigenaar in hetzelfde gebouw te wonen als waar de productie

plaatsvindt. Omwille van veiligheid en hygiëne is dit niet wenselijk.

Bij vijf Chinese leveranciers zijn verbeterpunten op het gebied van

kwaliteitsprocessen in de fabriek geconstateerd. Hier werd geen

procedure gevolgd voor het afbreken van naalden tijdens productie

of de gemaakte goederen gingen niet door een metaaldetector voordat

ze werden ingepakt. In een enkel geval was er ook geen administratie

van de inspectie van inkomende goederen en materialen.

India. In 2018 zijn zes fabrieken in India gecontroleerd door TÜV SÜD. In drie

gevallen gaat het om een opvolging op de audit van een jaar eerder, we

noemen dit re-audits. Tijdens deze re-audits heeft TÜV SÜD geverifieerd

dat de geconstateerde verbeterpunten van een jaar eerder volledig zijn

gecorrigeerd. In één fabriek werd tijdens een initiële audit een groot

verbeterpunt gevonden, namelijk het ontbreken van een metaaldetector.

Dit issue is direct gecorrigeerd.

Pakistan.Tijdens vijf audits zijn bij drie Pakistaanse leveranciers grote

verbeterpunten gevonden. In alle drie de gevallen bleek niet consistent

gebruik te worden gemaakt van de metaaldetector of kon dit niet worden

aangetoond. Daarnaast zijn bij twee leveranciers grote verbeterpunten

gevonden omtrent lonen en werktijden. In één van de gevallen was er

niet voldoende administratie voorhanden om het loon en de werktijden

te kunnen verifiëren. Bij een andere fabriek bleken twee medewerkers

niet het lokaal geldende minimumloon te ontvangen.

Turkije.Tijdens drie fabriekscontroles in 2018 in Turkije is door TÜV SÜD

één groot verbeterpunt gevonden. Het betrof een fabrikant die geen

metaaldetector gebruikt.

Status verbeterpunten.Van de 72 grote verbeterpunten die tot en met 31-12-2018 zijn

geconstateerd, zijn er in hetzelfde jaar 15 gecorrigeerd en geverifieerd

door TÜV SÜD. Met de overige punten zijn we nu bezig. De auditresultaten

van 2017 bevatten geen grote verbeterpunten daarom zijn er in 2018

geen audits uitgevoerd door TÜV SÜD bij onze leveranciers in Indonesië

en op de Filipijnen.

Totaal aantal gevonden verbeterpunten t.a.v. onze gedragscode

53

Werktijden 23

Lonen 13

Veiligheid 16

Hygiëne 1

Totaal aantal gevonden verbeterpunten t.a.v. onze kwaliteitsprocessen

19

Metaaldetectie 10

Gebroken naald procedure 5

Administratie kwaliteitsinspecties 4

opgelostin 2018opgelost

China

Turkije

in 2017 geconstateerd

in 2018geconstateerd

Bangladesh

India

Pakistan

lopend

1

12

1

1

0

1

55

3

8

0

1

55

3

8

0

2

58

1

10

1

1

46

0

9

1

23

Ketensamenwerking.

Bangladesh Accord.Het Bangladesh Accord is een uniek samenwerkingsverband tussen

verschillende stakeholders. We zetten ons in - en dat is bindend - voor

het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in de textielsector in

Bangladesh. Zeeman werkt daar direct samen met veertien Bengaalse

fabrieken. Deze fabrieken hebben er veel aan gedaan om de punten

die uit de veiligheidsinspecties van het Bangladesh Accord naar

voren zijn gekomen te verbeteren. Bij alle Bengaalse fabrieken zijn

drie inspecties gedaan door het Accord: brandveiligheid, constructie

van het gebouw en elektriciteit. Daarnaast zijn fabrieksmedewerkers

getraind om onveilige situaties te melden bij de leidinggevenden. Bij de

fabrieken waar Zeeman actief is, was eind 2018 91% van de originele

verbeterpunten doorgevoerd. Dat is ook het Accord-gemiddelde van

alle fabrieken. Als het nodig is, geven we onze fabrieken ondersteuning

bij het doorvoeren van kostbare verbeteringen zoals sprinklerinstallaties

en alarmsystemen. Dat doen we door een gedeelte van de investering

voor te financieren. Samen met onze fabrikanten willen we dat in 2019

100% van de verbeterpunten is doorgevoerd.

Het Accord is gestart in 2013 en is in 2018 verlengd. Het doel is dat op

termijn een lokaal inspectie-orgaan de taken van het Bangladesh Accord

gaat uitvoeren mits er goed getrainde inspecteurs beschikbaar zijn.

IMVO Convenant Duurzame Kleding en Textiel.Zeeman heeft in 2016 het IMVO Convenant Duurzame Kleding en

Textiel ondertekend. Doelstelling is om gezamenlijk te werken aan de

verdere verduurzaming van de sector. Het convenant biedt handvatten

om negatieve impact te voorkomen en te bestrijden door deel te nemen

aan gezamenlijke activiteiten en projecten die we als bedrijfsleven niet

alleen op kunnen lossen. In 2018 deden er 95 bedrijven mee. In 2018

hebben we opnieuw alle productielocaties van onze kleding en textiel

met het convenant gedeeld. Deze zijn inmiddels online gepubliceerd.

Het voordeel hiervan is dat het secretariaat van het textielconvenant

ons nu kan benaderen als er iets speelt bij een van onze leveranciers.

Ook trekken we gezamenlijk op met het secretariaat bij een conflict

tussen het management en fabrieksmedewerkers bij een van onze

Turkse fabrikanten. Dit was via een internationale vakbond naar voren

gekomen. Omdat meerdere retailers met deze fabrikant werken, is

gevraagd om in deze kwestie gezamenlijk op te trekken. Zeeman is

in gesprek gegaan met de fabrikant om de situatie helder in beeld te

krijgen. Er is gewezen op het recht van vakbondsvrijheid en voorgesteld

samen te zoeken naar een oplossing. We werken sinds de start van

het convenant aan een plan van aanpak waarin we de impact van ons

handelen kunnen identificeren en uitleggen hoe wij met risico’s kunnen

beperken of voorkomen.

Informatie vergaren en roadmap opstellen.

Verdieping aanbrengen in thema leefbaar loon en daarin samenwerking aangaan.2018 2019

Roadmap leefbaar loon.

Input vragen van externe stakeholders met expertise op thema leefbaar loon (textielconvenant, ETI, Schone Kleren Campagne).

Start met eerste pilot programma in een fabriek waar we gezamenlijk met een andere convenant ondertekenaar laten produceren.

Inzicht verkrijgen in de kostprijs van artikelen om de uiteindelijke inkoopprijs te kunnen relateren aan de arbeidsomstandigheden.

In kaart brengen van de minimum lonen,werkelijke lonen en een leefbaar loonberekenen tijdens de TÜV SÜD audits.

Herijken van richtlijnen voor onze eigen inkoop-praktijken.

Deelname aan training ’Collective Project Living Wage’ van het textielconvenant.

Management verbeteren van het bijhouden van loon- en presentielijsten.

24

Ethical Trading Initiative (ETI).Sinds 2015 zijn we lid van het Ethical Trading Initiative en deelnemer

van het TNMS programma in Tamil Nadu. Gebleken is dat in spinnerijen

in Zuid-India het risico op dwang- en kinderarbeid aanwezig is.

Binnen het programma zijn spinnerijen van onze Indiase leveranciers

aangesloten, in totaal zeventien spinnerijen. Het doel van het programma

is om de werknemers, vooral vrouwen, te trainen om op te komen

voor hun rechten. Het programma duurt twaalf maanden en wordt

gefaciliteerd door ETI’s eigen deskundige maatschappelijk werkers en

omvat trainingen op het gebied van gezondheid en veiligheid op het

werk, self-assessment en communicatie met het management. Het

programma vergroot het zelfvertrouwen en verbetert de communicatieve

vaardigheden van werknemers. Spinnerijen die eerder hebben

deelgenomen aan het programma geven aan dat het programma

heeft bijgedragen aan een betere relatie met de werknemers, minder

personeelsverloop en minder verloren dagen door ziekte.

Leefbaar loon.De wettelijke minimumlonen liggen in landen als India, Pakistan

en Bangladesh vaak veel lager dan de leefbare lonen. We zouden

graag willen dat werknemers van Zeeman-fabrikanten een eerlijk

loon verdienen dat alle basisbehoeften dekt. Daar tekenen

onze fabrikanten voor in onze Code of Conduct. Maar wat de

hoogte van een leefbaar loon precies is, blijft lastig te bepalen.

Het verschilt per persoon, maar ook per regio en per land.

Om dit thema aan te pakken hebben we in 2018 een roadmap

ontwikkeld. Er zijn meer thema’s die worden geraakt als het gaat

om leefbaar loon. Om een leefbaar loon te bewerkstelligen, moeten

fabrieksmedewerkers ook weten wat hun rechten zijn. Daarnaast willen

we transparante onderhandelingen voeren met leveranciers waarbij

we inzicht krijgen in de prijsopbouw van de artikelen die we van hen

afnemen. Op die manier kunnen we zorgdragen dat we een eerlijke

prijs betalen en dus onze leveranciers in staat stellen hun medewerkers

een leefbaar loon te betalen.

Actief mogelijkheden benutten om bij te dragen aan een leefbaar loon.

Beleid maken op basis van lessen uit voorgaande jaren.2020 2021

Ontwikkelen van een klachtenmechanisme en promoten van vakbondsvrijheid onder de werknemers in fabrieken.

Actieplan opstellen n.a.v.resultaten Better Buyingof eigen questionnaire.

Met andere convenant ondertekenaars pilot programma’s opstarten bijonze belangrijkste leveranciers.

Actieplan opstellen n.a.v.resultaten pilot programma’sbij onze belangrijkste fabrikanten.

Vragenlijst uitzetten bij fabrikanten zodat onze inkooppraktijken anoniem door hen beoordeeld kunnen worden.

25

Een goed product.Onze klanten kunnen vertrouwen op de kwaliteit van onze producten.

De kwaliteitsafdeling van Zeeman is verantwoordelijk voor de uitvoering

en handhaving van het kwaliteits- en veiligheidsbeleid. Alle vereisten ten

aanzien van het product, labelling, logistiek en testen staan beschreven

in het handboek voor onze leveranciers. Omdat Europese wetgeving wel

eens wijzigt, krijgt het handboek regelmatig een update. Dit gebeurde

ook in 2018.

Om er zeker van te zijn dat de producten aan onze kwaliteitsnormen

voldoen, laten we de artikelen sinds 2013 overal ter wereld testen door

TÜV Rheinland. Pas als de testrapportages goedgekeurd zijn, mogen

de artikelen verscheept worden naar Europa. Daarnaast beoordeelt een

Product Council, bestaande uit de directeur inkoop, manager design &

styling, e-commerce manager en de afdeling MVO & Kwaliteit, alle nieuw

ontworpen producten op veiligheid. Ook wordt gekeken of producten

geen inbreuk maken op het intellectuele eigendom van derden.

Waar we op testen. • Op chemicaliën of andere schadelijke stoffen die op de Restricted

Substances List (RSL) staan. Zo sluiten we uit dat er stoffen in artikelen

zitten die schadelijk zijn voor de gezondheid en het milieu (denk aan

AZO verfstoffen en weekmakers in plastic).

• Of kindernachtkleding brandveilig is: we voldoen volledig aan de

Europese norm. Onze nachtkleding voldoet bovendien aan het

Convenant Brandveiligheid Nachtkleding.

• Op de algemene productveiligheid, denk aan kleine onderdelen bij

speelgoed of koordjes aan kinderkleding.

• Of de producten kwalitatief goed zijn: denk aan pasvorm, slijtvastheid

en afwerking. We stellen met name eisen aan speelgoed en producten

die met etenswaren in contact komen.

Steekproeven.In 2018 is het zeventien keer voorgekomen dat een artikel achteraf

toch niet aan onze kwaliteitsnormen voldeed, waarna we deze uit de

verkoop hebben genomen. In 2017 waren dit nog vijftien artikelen.

Het kan ook voorkomen dat een artikel niet aan de kwaliteitseisen

voldoet en op die manier mogelijk een veiligheidsrisico vormt voor de

consument. De afdeling MVO & Kwaliteit maakt een inschatting van

het risico en zet waar nodig verbetertrajecten in.

In 2018 bleek dat de rits van één van onze slaapzakken in sommige

gevallen los kon raken. We hebben toen besloten het artikel uit de

verkoop te halen. Om herhaling te voorkomen, gaan we in de toekomst

een betere kwaliteit rits gebruiken voor onze slaapzakken.

Met regelmaat neemt Zeeman zelf steekproeven. Daarbij worden (risico-)

artikelen uit de winkel geselecteerd en getest door het onafhankelijke

testlaboratorium TÜV Rheinland. Dit kennis- en innovatiecentrum voor

de textielindustrie onderzoekt ook of afspraken die gemaakt zijn met

fabrikanten daadwerkelijk zijn nagekomen. In 2018 zijn 450 steekproeven

gehouden. 96% van de artikelen voldeed aan de strenge normen die

Zeeman hanteert. In 2017 was dat ook 96%.

Vier artikelen zijn in 2018 publiekelijk teruggeroepen met een

veiligheidsrisico (in 2017 waren dat er nog zeven), het ging drie keer

om textiel en één keer om een kunststof artikel. Waar nodig worden

verbetertrajecten in gang gezet om herhaling in de toekomst te

voorkomen.

Beheersing kwaliteitsrisico’s: NVWA procedure. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft in 2017 voor

het laatst bij Zeeman een systeeminspectie Productveiligheid uitgevoerd.

De NVWA heeft op basis daarvan geconcludeerd dat Zeeman:

• onder ‘standaard toezicht’ blijft;

• de producten goed traceerbaar zijn;

• een goede procedure heeft voor corrigerende acties, zodat eventuele

risico’s snel onder controle zijn. Om in aanmerking te kunnen komen

voor ‘beperkt toezicht’ zullen nog stappen gemaakt moeten worden

ten aanzien van de productdossiers en de analyse van klachten om

zo verbeterprocessen in gang te kunnen zetten.

Sinds 2017 publiceert de NVWA op haar website resultaten van

onderzoek naar consumentenartikelen, zodat consumenten goed

geïnformeerd zijn over de veiligheid van producten. In 2018 bleek uit

onderzoek naar de afgifte van nitrosamines door ballonnen dat de

ballonnen van Zeeman aan de veiligheidseisen voldoen.

Bij een goed product hoort ook een duidelijk etiket met productinformatie

zodat consumenten onze artikelen op de juiste manier gebruiken.

Daarom worden de etiketten van onze risico artikelen gecontroleerd

door adviesbureau Kroonenburg.

2. Versterken van kwaliteit en productveiligheid.

26

Zuinig omgaan met het milieu begint al bij hoe we onze spullen maken.

Dit betekent geen stoffen of productiemethoden die schadelijk kunnen

zijn voor fabrieksmedewerkers of eindgebruikers. We willen alleen veilige

stoffen gebruiken. Omdat zandstralen van jeans schadelijk kan zijn voor

arbeiders, hebben we met onze fabrikanten alternatieve methodes

uitgekozen, zoals borstelen of hand-sanding (schuren).

• Zeeman heeft de bontvrij-verklaring van de stichting Bont voor Dieren

ondertekend waarmee we verklaren dat geen bont wordt gebruikt

in onze producten.

• Het produceren van leer gebeurt vaak onder slechte arbeids-

omstandigheden. Ook is het looien zeer schadelijk voor het milieu

door ontbossing en schadelijke afvalstoffen die tijdens het looiproces

door Chrome III en VI veroorzaakt worden. Deze negatieve impact

op het milieu is de belangrijkste reden dat leer zeer sporadisch in

collecties van Zeeman voorkomt. Ook om die reden worden lederen

artikelen geproduceerd bij slechts enkele geselecteerde fabrikanten,

waardoor we de omstandigheden goed kunnen controleren.

• In de Restricted Substances List communiceert Zeeman dat haar

producten geen Chrome III en VI mogen bevatten.

Certificering: de Oeko-Tex® standaard.Zeeman heeft haar eigen Oeko-Tex® certificering. Dit is een extra garantie

dat in onze producten geen verboden chemicaliën gebruikt zijn. Van

onze collecties kleding en textiel is 66% geproduceerd volgens deze

Oeko-Tex® standaard.

Microplastics.Al jaren helpt Zeeman het probleem van de plastic soep te

beperken door vrijwel geen plastic draagtasjes meer te gebruiken

en producten met zo min mogelijk materiaal te verpakken. Helaas

is het onzichtbare probleem van microplastics minstens zo groot.

Microdeeltjes zijn de oorzaak van veel zieke en dode dieren, een

beschadigd ecosysteem en plastic deeltjes in ons eten en drinken.

Door middel van een filter op je wasmachine kunnen we dit probleem

helpen voorkomen. Per wasbeurt komen er 10 tot 20 miljoen microvezels

via onze wasmachines in het oppervlaktewater. Deze microvezels zijn

afkomstig van synthetische materialen uit onder meer kleding en

textiel. Ook komen microplastics voor in bijvoorbeeld cosmetica. In

2018 is Zeeman partner geworden van een initiatief dat een prototype

wasmachinefilter heeft ontwikkeld dat de microplastics uit het water

filtert na het wassen. Dit jaar wordt uitvoerig een prototype getest en

is het de verwachting dat er een definitief ontwerp gerealiseerd kan

worden. Zie ook www.wasmachinefilter.nl.

Winst voor het milieu.• Voor vervoer van de zeehavens naar ons distributiecentrum in Alphen

aan den Rijn zetten wij zoveel mogelijk in op onze samenwerking met

de Groene Corridor. De binnenvaartschepen die het vervoer verzorgen,

varen op aardgas. In 2018 is 74% van alle containers verscheept via de

binnenvaart. Dat is 4% meer dan in 2017 maar nog niet genoeg om

onze doelstelling van 90% te halen. De inzet van wegtransport was

in 2018 groter dan gewenst. Een belangrijke oorzaak hiervoor is de

verlate verscheping van goederen door onze leveranciers. Door de

leveringsbetrouwbaarheid te verbeteren met behulp van onze nieuwe

Supply Chain Portal verwachten we in 2019 dichterbij de doelstelling

van 90% binnenvaart te komen.

• Er is een CO2-besparing van 62% vergeleken met vervoer over de weg.

• Nabijgelegen bedrijven gebruiken lege containers voor hun

exportartikelen: deze gaan volgeladen terug naar Rotterdam. Dat is

efficiënter en kostenbesparend.

Op het dak van ons distributiecentrum ligt een groot zonnepark. Met

6.700 zonnepanelen hebben we in 2018 1.683.552 kWh elektriciteit

opgewekt. Een aanzienlijk deel van het elektriciteitsverbruik van ons

distributiecentrum en servicekantoor wordt daarmee gecompenseerd.

Het doel is om ons zonnepark te vergroten met ongeveer 1.800 panelen,

goed voor een extra opbrengst van in totaal 0,5 MW.

Goede materialen. Om onze textielcollecties te kunnen verduurzamen kopen we sinds 2015

duurzaam katoen in via het Better Cotton Initiative (BCI). In 2018 hebben

we in totaal 1.655.513 kg duurzaam katoen gebruikt in onze kleding en

textiel. Dat is zo’n 10% van het totaal (van 16.000 ton of zestien miljoen

kilo katoen). Onze doelstelling van 15% hebben we daarmee niet gehaald.

Desondanks begrijpen onze fabrikanten steeds beter het belang van

duurzaam katoen. Voor 2019 willen we een inhaalslag maken en het

aandeel BCI verdubbelen naar 20%.

3. Zuinig omgaan met het milieu.

27

We hebben ons altijd al geconcentreerd op het in kaart brengen van de

sociale thema’s bij onze directe fabrikanten. Een volgende stap is om

te onderzoeken waar en onder welke omstandigheden onze artikelen

geverfd en gewassen worden. Soms gebeurt dit in dezelfde fabriek als

waar de artikelen geproduceerd worden, maar soms ook bij externe

ververijen. Onze fabrieken werken al jaren volgens onze Restricted

Substances List (RSL) om uit te sluiten dat er gebruik wordt gemaakt

van stoffen die schadelijk zijn voor het milieu. En ook was milieuvervuiling

altijd al een vast onderdeel van onze fabrieks audits, maar nog niet met

de verdieping die we nu willen gaan aanbrengen. Denk aan onderwerpen

als waterconsumptie en watervervuiling/-zuivering, management van

chemicaliën, energieverbruik en de verwerking van chemisch afval.

We hebben hiervoor een ‘roadmap’ opgesteld die precies laat zien welke

stappen we de komende jaren willen gaan nemen. In 2019 zullen we

deelnemen aan een ‘dye house improvement project’, dat onderdeel

is van het textielconvenant. Lessen die we hieruit meenemen, zullen

we verwerken in een ‘self assessment’ voor onze andere ververijen.

Logistieke update.

Zeeman wil in samenwerking met rederijen en organisaties, zoals

Goodshipping, een bijdrage leveren aan een lagere uitstoot door zeevracht.

In zeevracht-tenders speelt het verminderen van het gebruik van ruwe

stookolie daarbij een grote rol. In 2018 is onze Supply Chain Portal voor

het grootste gedeelte geïmplementeerd. Hiermee hebben we nog beter

en sneller inzicht in de inkoopstroom waardoor zendingen kunnen worden

samengevoegd, waarmee de vulgraad van zeecontainers kan worden

verhoogd. In 2019 verwachten we hier de resultaten van te zien. In 2018

heeft de implementatie van de Supply Chain Portal er reeds voor gezorgd

dat de inkoopplanning betrouwbaarder is geworden. Dit biedt nieuwe

mogelijkheden in het verbeteren van de efficiëntie in het distributiecentrum

en de transportplanning. Wanneer we gebruik maken van wegvervoer voor

transport vanuit zeehavens naar ons distributiecentrum doen we dit binnen

een netwerk. Op die manier zorgen we ervoor dat de beladingsgraad van

de trucks zo hoog mogelijk is.

Via NedCargo/CTU en U-turn.In 2018 hebben we extra aandacht besteed aan het maximale gewicht

van rolcontainers na belading. Hiermee beperken we belasting van ons

personeel in het distributiecentrum, bij transport en in de winkels. Bij

het beladen kiezen we voor een optimale balans tussen gewicht en

beladingsgraad. Dit betekent dat een rolcontainer met zware artikelen

niet altijd volledig gevuld is. Door zware en lichte artikelen slim te verdelen

is de gemiddelde beladingsgraad van rolcontainers gelijk gebleven aan

2017. In 2018 hebben we drie extra trucks aangeschaft en een van onze

trucks uit 2010 vervangen. Deze nieuwe trucks voldoen aan de Euro6

norm en zijn voorzien van stand-airco’s waarmee de uitstoot bij stilstand

wordt beperkt ten opzichte van airco’s die worden aangedreven door de

hoofdmotor. In 2018 hebben we de transport-strategie die in 2017 is ingezet

verder doorgezet. We maken onderscheid tussen ritten waarin Zeeman

zelf het vervoer tussen distributiecentrum en winkels verzorgt en ritten via

een hub. Voor het vervoer van ons distributiecentrum naar de hubs is een

netwerk opgezet waarbij Zeeman ca. 40% van de pendelritten in eigen

beheer uitvoert en daarmee ook met volle trailers terug rijdt. De overige

pendelritten zijn uitbesteed aan strategische partners die op de retour-rit een

andere vracht meenemen. Op die manier is de beladingsgraad van trailers

die voor Zeeman onderweg zijn verder geoptimaliseerd. In 2019 worden de

leveringen aan winkels in de regio Zuidwest-Frankrijk verder geoptimaliseerd

volgens deze strategie. De hogere betrouwbaarheid van onze inbound-

planning door de supply chain portal biedt extra mogelijkheden voor het

plannen van leveringen aan filialen in Zuid Europa. In 2019 werken we verder

uit hoe we gebruik kunnen maken van intermodaal vervoer naar de hubs

in Zuid-Frankrijk en Spanje. Hiermee zal het aantal vervoersbewegingen

over de weg verminderden.

Met ingang van 2019 wordt de uitstoot van elke aan de winkel uitgeleverde

rolcontainer, per kilometer berekend. Met dit cijfer kunnen we het succes

van bovenstaande initiatieven gedeeltelijk meten. In 2018 kozen we

niet meer voor dieselmotoren voor nieuwe personenauto’s om bij te

dragen aan de reductie van fijnstof. Daarnaast hebben we ook een

volledig elektrisch model aan ons wagenpark toegevoegd, waarvan er

inmiddels twee rijden.

In 2018 is een onderzoek naar veiligheid en werkomstandigheden

in ons distributiecentrum uitgevoerd. Mede naar aanleiding van dit

Roadmap milieuvervuiling fabrieken.

Informatie vergaren en roadmap opstellen.

In kaart brengen van milieu-impact in ververijen en wasserijen t.a.v. water, energie en chemicaliën.2018 2019

Roadmap opstellen.Deelnemen aan Dye house improvement project van het textielconvenant in China.

Uitzetten self assessment bij ververijen en wasserijen.

Update verzorgen RSL (+restricted substances list).

Self assessment voor ververijen en wasserijen opstellen in samenwerking met externe stakeholders.

Introduceren van een MRSL (Manufacturer Restricted Substances List) bij de ververijen en wasserijen van onze leveranciers.

28

onderzoek is een aantal veranderingen doorgevoerd. Zo heeft al het

personeel veiligheidsschoenen gekregen en is er een gespecialiseerde

fysiotherapeut op het gebied van werkzaamheden en handelingen in

ons distributiecentrum. Ook zijn er verschillende processen aangepast

om de fysieke belasting te verminderen.

In 2019 maken we een blauwdruk van de toekomstige processen in ons

distributiecentrum. De verbetering van arbeidsomstandigheden speelt

hier een grote rol. Maar ook het sneller inspelen op wensen vanuit de

transportplanning is een belangrijk aandachtspunt. De nieuwe processen

maken het mogelijk om uitgaande ritten naar de filialen op die manier

nog efficiënter te plannen.

Vanuit het distributiecentrum gaat het assortiment naar de winkels.

Daarbij gebruikt Zeeman zo weinig mogelijk verpakkingsmateriaal.

Vrachtwagens vervoeren zo veel mogelijk in één keer. Een winkel hoeft

zo maar twee keer per week bevoorraad te worden. Hoe minder ritten,

hoe minder uitlaatgassen er de lucht in gaan. Om het milieu te sparen,

scheiden alle winkels plastic, papier en overig afval. Omdat we ons eigen

afval uit de winkels ophalen en naar ons distributiecentrum brengen,

betaalt Zeeman geen reinigingsheffing. In ons distributiecentrum maken

speciale persen het papier en plastic klaar voor hergebruik. Vriendelijk

voor het milieu en voor de portemonnee.

De Groene Corridor.In 2017 hebben we onze handtekening gezet onder een intentieverklaring

om één van de eerste groene en duurzame corridors van Europa te

realiseren. Deze Groene Corridor is een project waarbij verschillende

partijen samenwerken aan het verduurzamen van het tracé Rotterdam

– Alphen aan den Rijn – Zoeterwoude. Het doel: een logistieke corridor

klimaatneutraal maken. Bedrijven, overheden en onderzoeksinstellingen

werken samen aan het terugdringen van de uitstoot door efficiënter

samen te werken en lokaal energie op te wekken. We vervoeren al

jaren zo veel mogelijk over water.

Sinds 2011 verschepen we onze containers die aankomen uit Azië

via de binnenvaart naar de overslagterminal in Alphen aan den Rijn.

Dat is vlak bij ons distributiecentrum. Vanuit het land van herkomst tot

aan Nederland vervoeren wij vrijwel altijd alles per schip. Dat is minder

belastend dan per vliegtuig of per vrachtwagen. In Rotterdam komen

de zeecontainers aan uit het Verre Oosten en Turkije.

Duurzaam in onze winkels.

Energieverbruik.Zuinig met energie zijn we al jaren. We vragen onze filiaalbeheerders de

standen van gas- en elektrameter door te geven aan het servicekantoor.

Met de hulp van een extern bureau houden we ons energieverbruik

in de gaten. Als het verbruik in een winkel bovengemiddeld is, voert

het bureau een energiescan uit. Wanneer we weten wat de oorzaak

is, investeren we - waar mogelijk - in energiebesparende maatregelen.

Elektrisch verwarmen. In 2019 willen we plannen maken om zuiniger te stoken. Onze winkels

worden nu op verschillende manieren verwarmd: met gas, stookolie

en elektra (via een warmtepomp). In 2018 zijn 25 winkels aangesloten

op een warmtepomp.

LED-verlichting.In onze winkels doen we niet aan overbodige luxe. Wél aan LED-

verlichting. Eind 2018 heeft 56% van onze filialen LED-verlichting. Eind

2019 moet dat oplopen naar 65%. LED-verlichting verbruikt minder dan

een derde van de energie die nodig is voor traditionele TL-buizen. Een

groot verschil. Daardoor zorgen onze 736 filialen met LED-verlichting

nu al voor een jaarlijkse besparing van ruim € 900.000.

De voordelen:

• Een besparing van ongeveer 45% kWh per winkel ten opzichte van

de TL-D-verlichting.

• LED-TL-buizen gaan ruim vier keer langer mee dan gewone buizen, onder

andere omdat ze zijn gemaakt van duurzaam recyclebaar kunststof.

Verbeteringen doorvoeren om milieu impact te reduceren.

Samenwerking zoeken met stakeholders om milieu impact te reduceren.2020 2021

Actieplan opstellen voor ververijen en wasserijen. Capacity building.

Trainen ververijen en wasserijen.Introduceren handboek milieu standaarden voor ververijen en wasserijen.

Trainen van Zeeman design & inkoop afdeling.

29

In 2018 zijn we gestart met een nieuwe visie op HR, waarbij we ons

richten op Zeeman als aantrekkelijke werkgever waar we samen groeien.

Voor onze continuïteit is groei noodzakelijk. Onze groei gaan we onder

andere realiseren met expansie en vergroting van ons online kanaal.

Maar om echt een gezond bedrijf te blijven, moeten we ook autonoom

(like for like) blijven groeien. Dus zonder expansie, maar met onze

bestaande winkels. Om dit te realiseren willen we een aantal grote

bewegingen maken, waaronder het centraal stellen van de klant en

klantgericht ondernemerschap stimuleren.

We moeten zorgen dat we als werkgever aantrekkingskracht hebben

zodat we ook in de toekomst voldoende kwalitatief personeel aan ons

kunnen binden.

Het aantal beschikbare mensen op de arbeidsmarkt met de juiste

kwalificaties is afgenomen door de aangetrokken economie, de vergrijzing

en voortdurende technologische ontwikkeling. Daarnaast betreden nieuwe

generaties de arbeidsmarkt die andere verwachtingen hebben van hun

werkgever, zoals purpose, transparantie en de beschikking willen hebben

over eigentijdse tools en middelen om hun werk goed te kunnen doen.

Door het verwachte verloop van werknemers en de geplande toename

in het aantal winkels, willen we in Europa de komende jaren zo’n

5000 medewerkers per jaar werven om groei mogelijk te maken.

De bewegingen die Zeeman wil maken, zorgen er ook voor dat onze

medewerkers zich moeten blijven ontwikkelen om met ons mee te

kunnen groeien; dus samen groeien.

Aantrekkelijke werkgever.We willen een aantrekkelijk werkgever zijn en energieke, betrokken en

trotse medewerkers creëren. Onze mensen zijn onze ambassadeurs

en hebben contact met de klant. Als onze mensen graag bij ons

willen werken, stralen zij dat ook uit naar de klant. Daarom stellen we

onze medewerkers centraal in hun reis bij Zeeman.Daarnaast willen

we meer gebruik maken van feedback van onze medewerkers. Zo

kunnen we zorgen dat onze medewerkers zich energiek, betrokken

en trots voelen.

Recruitment.In alle landen werken we sinds het najaar van 2018 met een pre-assessment

tool: de Zeeman Talent Pitch. We zetten deze in voor vacatures in onze

winkels. Het verloop in de winkels is hoog en dat komt vaak omdat onze

4. Zuinig op onze medewerkers.

Recruitment

Onboarding

Performance management

Learning & development

Vitality & employability

Offboarding

30

kandidaten verwachtingen hebben van de functie die niet kloppen met de

werkelijkheid. Ook gebeurt het dat de functie niet past bij de persoonlijkheid

van de kandidaat. Om een mismatch te voorkomen, krijgen kandidaten die

solliciteren op een vacature in de winkel, informatie over het werken bij Zeeman

via filmpjes en games. Ook nemen wij een persoonlijkheidstest af waardoor

we de match tussen de kandidaat en Zeeman beter kunnen voorspellen.

Onboarding.Binnen Zeeman hebben we een programma om nieuwe medewerkers

kennis te laten maken met hun taken en verantwoordelijkheden en de

Zeeman-organisatie. Het bestaande programma voldoet niet meer

aan de verwachtingen van nieuwe medewerkers. In het najaar van

2018 hebben we daarom een start gemaakt met de ontwikkeling

van een nieuw en eigentijds onboarding programma; we gaan een

gecombineerd traject aanbieden (een mix van E-learning, korte filmpjes

en praktijkopdrachten) en via een Learning Management Systeem (LMS)

de pre- en onboarding op het werk, onderweg en thuis toegankelijk

maken. De verwachting is dat het nieuwe onboarding programma in

november 2019 klaar is.

Performance Management.Om ontwikkeling in de huidige baan te stimuleren op resultaat en gedrag,

hebben we in 2018 per functie resultaatgebieden vastgelegd en aan alle

functies competentieprofielen toegevoegd. De cultuurwaarden en het

gewenste gedrag om je functie uit te oefenen of om mee te veranderen

met ontwikkelingen, zijn belangrijk binnen Zeeman en hebben daarom via

het beoordelen op basis van competenties een plek in het Performance

Management systeem gekregen. De uitkomsten gebruiken we om

competenties van medewerkers verder te ontwikkelen. Daarnaast zijn

onze leidinggevenden in 2018 getraind om te coachen op gedrag en

ontwikkeling van competenties.

Learning & development.We zijn zuinig op talent bij Zeeman. Daarom leiden we onze medewerkers

op en creëren we samen kansen om te groeien. Al jaren geven we onze

winkelmedewerkers via de Zeemanschool de mogelijkheid om een

beroepsopleiding of een interne workshop te volgen. In 2018 hebben

ruim 1200 leidinggevenden onze workshop(s) gevolgd gericht op het

werken met competenties en het nieuwe systeem van beoordelen. Om

de klant centraal te stellen, stimuleren we klantgericht ondernemerschap.

De functie van de Filiaalbeheerder zien we binnen Verkoop als een

sleutelpositie. Zeeman streeft naar inspirerende filiaalbeheerders die

ondernemend zijn en hun winkel (en Facebook pagina) op orde houden.

Maar ook resultaatgerichtheid en goed samenwerken in een klein team

zijn belangrijke competenties. In 2019 starten we met een vast leertraject

voor Assistent Filiaalbeheerders en Filiaalbeheerders in opleiding.

Vitaliteit en duurzame inzetbaarheid.Om ervoor te zorgen dat onze medewerkers vitaal en duurzaam inzetbaar

zijn, willen we dat iedereen gezond en veilig kan werken. In november

2018 is een Risico Inventarisatie en Evaluatie gehouden binnen het

Distributiecentrum. De resultaten hiervan zijn op 18 december gedeeld

met Zeeman. Zo wordt er een werkgroep Arbo en Kwaliteit opgericht die

toe gaat zien op het doorvoeren van de nodige verbeteringen t.a.v. het

arbobeleid van het distributiecentrum. Op basis van de Risico Inventarisatie

en Evaluatie is een concept plan van aanpak opgesteld die in 2019 door

HR en management van het Distributiecentrum verder wordt uitgewerkt

in een definitief plan van aanpak met korte, middellange en lange - termijn

doelstellingen gericht op veiligheid, vitaliteit en duurzame inzetbaarheid.

In het najaar van 2017 hebben we samen met andere bedrijven waar de

familie Zeeman in investeert voor alle medewerkers een beter collectief

zorgcontract bedongen.

Het doel:

• Voor de aanvullende verzekeringen een ruime dekking bieden tegen

een concurrerende premie;

• Een partner vinden op het gebied van duurzame inzetbaarheid.

Op basis van de gemaakte afspraken hebben we in 2018 - in

samenwerking met CZ - breder onderzoek gedaan naar de mogelijkheden

om de duurzame inzetbaarheid binnen onze winkels te verbeteren. De

uitkomsten van dit onderzoek laten zien dat onder andere leefstijl, fysieke

belasting en een disbalans in de work-life balance, negatieve effecten

kunnen hebben op duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Om gericht

beleid te kunnen ontwikkelen is meer onderzoek nodig. Zie hieronder.

Leren van feedback – medewerkersbetrokkenheidsonderzoek.Om een goed beeld te kunnen vormen van de status van betrokkenheid

en inzetbaarheid van de organisatie en de belangrijkste beïnvloeders

daarvan, gaan we in het eerste kwartaal van 2019 via een online

onderzoek onze medewerkers om input vragen. Dit onderzoek

wordt uitgevoerd door Nolost Capital. Zij zullen ook een data-analyse

uitvoeren en een koppeling maken tussen de beleving van medewerkers,

medewerkersgegevens en andere organisatiedata waaronder verzuim.

Op basis van de verbanden en patronen gaan we medewerkersprofielen

opstellen, zodat er een goed beeld ontstaat van de kenmerken van de

betrokken groep, de risicogroep en de niet inzetbare groep. Op basis

van deze profielen en inzichten kunnen concrete interventies en een

effectieve aanpak worden ontwikkeld om betrokkenheid en duurzame

inzetbaarheid te vergroten. De verzamelde onderzoeksgegevens zijn

niet traceerbaar naar individuele medewerkers, maar alleen naar

groepen met een specifiek profiel. Bijvoorbeeld alle stagiaires, alle

verkoopmedewerkers of alle verkoopmedewerkers in Frankrijk.

Diversiteit.Zeeman vindt diversiteit belangrijk. We zijn zuinig op alle mensen die bij

ons werken. 91% van onze medewerkers is vrouw en van onze managers

is dat zelfs bijna 96%. Ook in de directie van Zeeman zijn twee van de

vijf directieleden vrouw. Om de combinatie van werk en gezinsleven

mogelijk te maken, bieden we veel parttime functies aan; 69,6% van

onze medewerkers werkt in deeltijd (dit is ongeveer gelijk aan 2017).

Daarnaast vinden we dat iedereen een eerlijke kans verdient op een

baan. Ook als je een handicap hebt, een hoofddoek draagt, LGBTQ+

bent, of boven de vijftig bent. We werven bewust medewerkers met

een afstand tot de arbeidsmarkt en hebben werkplekken gecreëerd

voor medewerkers met een arbeidshandicap of beperking. Om er voor

te zorgen dat leidinggevenden de juiste begeleiding kunnen bieden

aan medewerkers met een arbeidshandicap of beperking, krijgen de

leidinggevenden die met ze werken een intern ontwikkelde training.

31

Informatieverzameling.De informatie in het MVO verslag 2018 is verzameld door een team

van mensen binnen Zeeman. Sinds 2008 stellen we dit rapport op

deze manier samen.

Transparant zijn.De directie van Zeeman wil transparant zijn over het MVO beleid.

We vinden het belangrijk dat aandeelhouders, consumenten, politiek

en medewerkers duidelijk inzicht krijgen in het beleid dat we voeren.

Door die openheid kunnen belanghebbenden onze prestaties volgen

en op een onderbouwde manier beoordelen hoe we het doen als

organisatie.

Reikwijdte.Dit MVO verslag is een jaarlijkse uitgave en beschrijft de activiteiten van

Zeeman Groep B.V. op het gebied van maatschappelijk verantwoord

ondernemen. Het MVO verslag gaat over de periode van 1 januari 2018

tot en met 31 december 2018. Het vorige MVO verslag is in mei 2018

gepubliceerd. De reikwijdte van het verslag is Zeeman Groep B.V.,

gevestigd te Alphen aan den Rijn.

Over dit verslag.

Het steunen van goede doelen waar we ons betrokken bij voelen, past

goed bij ons. Maar we zijn een lage-kosten-organisatie en kunnen niet

onbeperkt sponsoren. Daarom hebben we een helder sponsorbeleid:

we ondersteunen een aantal projecten rondom onze winkels, rondom

ons kantoor en rondom fabriekslocaties.

Rondom de winkels.Sinds 2018 mag iedere Zeeman winkel een goed doel ondersteunen

waar de klantenkring bij betrokken is. We stellen hier geen geld voor

beschikbaar, wel tijd, aandacht en plaats. Bijvoorbeeld door een plek

in de winkel in te richten waar klanten of voorbijgangers producten

of geld kunnen doneren. Slachtoffers van ongevallen, misdrijven en

rampen ontvangen goederen via Fonds Slachtofferhulp. Deze goederen

worden dan via de winkels uitgedeeld, waardoor winkelmedewerkers

zich betrokken voelen. Veel winkels doen hier enthousiast aan mee.

Daarnaast mag iedere winkel een team naar keuze steunen met

sportshirts.

Support rondom servicekantoor Alphen aan den Rijn.Omdat we als bedrijf onderdeel zijn van de Alphense gemeenschap,

sponsoren we direct rondom ons kantoor een beperkt aantal lokale

initiatieven.

Support in productielanden.Rondom onze productielocaties hebben we al veertien jaar één eigen

project in Mumbai: Save The Children India/Save Our Sisters, met een

school voor dove en slechthorende kinderen en een opvangtehuis voor

meisjes die uit de prostitutie zijn gered.

Om ons heen.

32

Duurzaam imago.In de communicatie en campagne leggen we langzamerhand meer

nadruk op onze zuinigheid en op verantwoord produceren. Om te

meten of dit op Nederlanders overkomt, gebruiken we de Brand Asset

Valuator. Hoe duurzaam de Nederlandse consument Zeeman vindt, in

vergelijking tot 1000 andere merken, wordt hierin sinds 2018 jaarlijks in

februari/maart gemeten. Het imago-aspect ‘duurzaam’ is voor Zeeman

flink gestegen naar een score van 70,7%, wat inhoudt van de 1000

gemeten merken 706 minder duurzaam en 293 meer duurzaam worden

gevonden door Nederlanders.

Lokale betrokkenheid.Sinds 2018 faciliteren we onze winkels bij het maken van een lokale Facebook

pagina en daarmee contact te onderhouden met klanten in de buurt.

Testpanel.Zeeman heeft een klantenpanel dat bestaat uit 22.678 klanten die we

vragen kunnen stellen en producten kunnen laten testen.

Klantenservice hoog in het vaandel.Heeft de consument een klacht of opmerking over een artikel? Dan

gaat de afdeling Klantenservice daar zorgvuldig mee om. Een klacht

die gaat over veiligheid, schalen we op; de kwaliteitsafdeling maakt

een risicobeoordeling. Bij alle andere klachten bepalen we eerst hoe

groot het probleem is en zoeken we daarna een passende oplossing.

Hoe we onze klanten betrekken.

Hieronder vallen de activiteiten van alle vennootschappen zoals

benoemd op pagina 6, met uitzondering van Profitex Import

Export Company Ltd, Hongkong en Romanee Ltd, Hongkong.

Daarbij zijn er geen onderdelen of activiteiten uitgesloten.

Er zijn in 2018 geen acquisities of desinvesteringen geweest.

Global Reporting Initiative Standards.Het verslag van Zeeman op het gebied van duurzaamheid is opgesteld

in overeenstemming met de Sustainability Reporting Standards

van het Global Reporting Initiative (GRI), toepassingsniveau ‘core’.

PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. heeft dit toepassings-

niveau beoordeeld. In de GRI-tabel (vanaf pagina 36) staat precies

over welke indicatoren Zeeman rapporteert.

Toetsing van het MVO verslag.De directie van Zeeman heeft PricewaterhouseCoopers Accountants

N.V. de opdracht gegeven de kwaliteit van de informatie in dit MVO

verslag zo te toetsen dat een beperkte mate van zekerheid kan

worden afgegeven bij de gepresenteerde informatie (zie Assurance-

rapport op de volgende pagina’s).

Klanttevredenheid.Tot 2017 werd niet gemeten hoe tevreden onze klanten zijn over

Zeeman. In de afgelopen MVO verslagen rapporteerden we in plaats

daarvan een cijfer waar we wél de beschikking over hadden: het

imago-aspect klantgerichtheid. Dit wordt in de Brand Asset Valuator

gemeten onder Nederlandse consumenten. Sinds 2017 hebben we

beschikking over de klanttevredenheidsscore. Omdat een score op

klanttevredenheid wordt gemeten onder Zeeman klanten die net

de winkel hebben bezocht, wat ons meer informatie biedt dan een

algemene imagoscore onder alle consumenten, hanteren we nu in

plaats van imago-score klantgerichtheid, de score klanttevredenheid.

In 2018 hebben onze winkelteams hard gewerkt aan het verbeteren

van de klanttevredenheid. De focus lag op het thema ‘Aandacht voor

de klant’, denk hierbij onder andere aan het begroeten van de klant bij

binnenkomst. Om de klanttevredenheid in 2018 te meten, zijn bij de

kassa kaartjes meegegeven met daarop een link naar een enquête.

Zo konden klanten direct na hun bezoek invullen, hoe ze onze winkel

hebben ervaren. Op 31 december 2018 was het rapportcijfer in

Nederland een mooie 8,71 gemiddeld (gemeten vanaf 01-01-2018).

Bron: Q&A Nederland 31-12-2018.

8,3 8,71

Score klanttevredenheid onder alle Nederlandse Zeeman winkels 2018, Q&A klantenmonitor

2017 2018

58,070,7

Relatieve score imago-aspect ‘duurzaam’ in Brand Asset Valuator Nederland

2017 2018

33

Bijlagen.

Assurance-rapport van de onafhankelijke accountantAan: de directie van Zeeman Groep B.V.

Assurance-rapport bij het maatschappelijk jaarverslag 2018

Onze conclusieOp grond van onze werkzaamheden is ons niets gebleken op basis waarvan wij zouden moeten concluderen dat het maatschappelijk jaarverslag 2018 van Zeeman Groep B.V., niet in alle van materieel belang zijnde aspecten, een betrouwbare en toereikende weergave geeft van:• het beleid en de bedrijfsvoering ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen; en• de gebeurtenissen en de prestaties op dat gebied voor het jaar eindigend op 31 December 2018, in overeenstemming met de Sustainability

Reporting Standards van het Global Reporting Initiative (GRI) en de intern gehanteerde verslaggevingscriteria zoals toegelicht in de paragraaf ‘verslaggevingscriteria’.

Wat we hebben beoordeeldWij hebben het maatschappelijk jaarverslag 2018 van Zeeman Groep B.V. beoordeeld voor het jaar eindigend op 31 December 2018.Deze beoordeling is gericht op het verkrijgen van een beperkte mate van zekerheid.

Het maatschappelijk jaarverslag omvat een weergave van het beleid en de bedrijfsvoering van Zeeman Groep B.V., Alphen aan den Rijn (hierna: Zeeman) ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen en van de gebeurtenissen en de prestaties op dat gebied gedurende 2018.

De basis voor onze conclusieWij hebben onze beoordeling uitgevoerd volgens Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse Standaard 3810N ‘Assuranceopdrachten inzake maatschappelijke verslagen’ valt. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de paragraaf ‘Onze verantwoordelijkheden voor de beoordeling van het maatschappelijk jaarverslag’.

Wij vinden dat de door ons verkregen assurance-informatie voldoende en geschikt is als basis voor onze conclusie.

Onafhankelijkheid en kwaliteitsbeheersingWij zijn onafhankelijk van Zeeman zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA).

Wij passen de Nadere voorschriften kwaliteitssystemen (NVKS) toe. Op grond daarvan beschikken wij over een samenhangend stelsel van kwaliteitsbeheersing, inclusief vastgelegde richtlijnen en procedures inzake de naleving van ethische voorschriften, professionele standaarden en andere relevante wet- en regelgeving.

VerslaggevingscriteriaHet maatschappelijk jaarverslag dient gelezen en begrepen te worden in de context van de verslaggevingscriteria. De directie van Zeeman is verantwoordelijk voor het selecteren en toepassen van deze verslaggevingscriteria, rekening houdend met de van toepassing zijnde wet- en regelgeving met betrekking tot verslaggeving.

De gehanteerde verslaggevingscriteria voor het opstellen van het maatschappelijk jaarverslag zijn de Sustainability Reporting Standards van het Global Reporting Initiative (GRI) en de intern gehanteerde verslaggevingscriteria zoals toegelicht in sectie ‘Over dit verslag’ in het maatschappelijk jaarverslag. Het ontbreken van gevestigde praktijken ter beoordeling en meting van niet-financiële informatie biedt de mogelijkheid verscheidene, acceptabele meettechnieken toe te passen. Hierdoor kan de vergelijkbaarheid tussen entiteiten en in de tijd beïnvloed worden.

Beperkingen in de reikwijdte van onze beoordelingIn het maatschappelijk jaarverslag is toekomstgerichte informatie opgenomen zoals verwachtingen ten aanzien van ambities, strategie, plannen en ramingen. Inherent aan toekomstgerichte informatie is dat de werkelijke uitkomsten in de toekomst waarschijnlijk zullen afwijken van deze verwachtingen. De hieruit voortvloeiende afwijkingen kunnen van materieel belang zijn. Wij geven geen zekerheid bij de veronderstellingen en de haalbaarheid van toekomstgerichte informatie in het maatschappelijk jaarverslag.

De verwijzingen naar externe bronnen of websites in het maatschappelijk jaarverslag maken geen onderdeel uit van de duurzaamheidsinformatie die door ons is beoordeeld. Wij verstrekken derhalve geen zekerheid over deze informatie buiten het maatschappelijk jaarverslag.

34

Verantwoordelijkheden voor het maatschappelijk jaarverslag en de beoordelingVerantwoordelijkheden van de directieDe directie van Zeeman is verantwoordelijk voor het opstellen van het maatschappelijk jaarverslag in overeenstemming met de verslaggevingscriteria zoals toegelicht in de paragraaf ‘verslaggevingscriteria’, inclusief het identificeren van de beoogde gebruikers en het bepalen van materiële onderwerpen. De door de directie gemaakte keuzes ten aanzien van de reikwijdte van het maatschappelijk jaarverslag en het verslaggevingsbeleid zijn uiteengezet in sectie ‘Over dit verslag’ van maatschappelijk jaarverslag. De directie is verantwoordelijk voor het bepalen of de toegepaste verslaggevingscriteria acceptabel zijn in deze situatie.

De directie is ook verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die de directie noodzakelijk acht om het opmaken van het maatschappelijk jaarverslag mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Onze verantwoordelijkheden voor de beoordeling van het maatschappelijk jaarverslagOnze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een beoordelingsopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte assurance-informatie verkrijgen voor de door ons af te geven conclusie.

De werkzaamheden die worden verricht bij het verkrijgen van een beperkte mate van zekerheid zijn gericht op het vaststellen van de plausibiliteit van informatie en variëren in aard en timing van, en zijn geringer in omvang, dan die bij een controleopdracht gericht op het verkrijgen van een redelijke mate van zekerheid. De mate van zekerheid die wordt verkregen bij beoordelingsopdrachten is daarom ook aanzienlijk lager dan de zekerheid die wordt verkregen bij controleopdrachten.

Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van het maatschappelijk jaarverslag nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze beoordelingswerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op onze conclusie.

Uitgevoerde werkzaamhedenWij hebben deze beoordeling professioneel-kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse Standaard 3810N, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen.

Onze werkzaamheden bestonden onder andere uit: • Het uitvoeren van een omgevingsanalyse en het verkrijgen van inzicht in de relevante maatschappelijke thema’s en kwesties en de

kenmerken van de entiteit.• Het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte verslaggevingscriteria, de consistente toepassing hiervan en de toelichtingen die

daarover in het maatschappelijk jaarverslag staan. Dit omvat het evalueren van de uitkomsten van de dialoog met belanghebbenden en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het bestuur.

• Het verkrijgen van inzicht in de verslaggevingsprocessen die ten grondslag liggen aan het maatschappelijk jaarverslag inclusief het op hoofdlijnen kennisnemen van de interne beheersing, voor zover relevant is voor onze beoordeling.

• Het identificeren van gebieden in het maatschappelijk jaarverslag met een hoger risico op misleidende of onevenwichtige informatie of afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Het op basis van deze risico-inschatting bepalen en uitvoeren van werkzaamheden gericht op het vaststellen van de plausibiliteit van het maatschappelijk jaarverslag. Deze werkzaamheden bestonden onder meer uit:

• Het afnemen van interviews met het management (en/of relevante medewerkers) op groeps- niveau verantwoordelijk voor de (duurzaamheids)strategie en het -beleid en de -prestaties;

• Het afnemen van interviews met relevante medewerkers verantwoordelijk voor het aanleveren van informatie voor, het uitvoeren van interne controles op, en de consolidatie van gegevens in het maatschappelijk jaarverslag;

• Het bepalen van de aard en omvang van de uit te voeren beoordelingswerkzaamheden voor de groepsonderdelen en locaties. Bepalend hierbij zijn de aard, omvang en/of het risicoprofiel van de groepsonderdelen, locaties of de activiteiten;

• Het verkrijgen van assurance-informatie dat het maatschappelijk jaarverslag aansluit op de onderliggende administraties van de entiteit;

• Het op basis van beperkte deelwaarnemingen beoordelen van relevante interne en externe documentatie;• Het analytisch evalueren van data en trends aangeleverd voor consolidatie op groepsniveau.• Het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van het maatschappelijk jaarverslag. • Het overwegen of het maatschappelijk jaarverslag als geheel het beeld weergeeft in relatie tot het doel van de gehanteerde

verslaggevingscriteria.

Rotterdam, 29 mei 2019PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Origineel is getekend door drs. J.G. Bod RA

35

GRI core tabel 2018.Eind 2018 is aan de hand van een vragenlijst en een stakeholderdialoog opnieuw de materialiteit bepaald van de verschillende thema’s. Op de

acht meest materiële thema’s hopen we gedurende 2019 relevante KPI’s te bepalen zodat we daarover in 2020 kunnen rapporteren.

Indicator. pag.nr.

102-1 Naam van de organisatie. 6

102-2 Voornaamste merken, producten en/of diensten. 6

102-3 Locatie van het servicekantoor. 6

102-4 Het aantal landen waarin de organisatie actief is. 6

102-5 Eigendomsstructuur en rechtsvorm. 6

102-6 Afzetmarkten. 6

102-7 Omvang van de verslaggevende organisatie. 6

102-8 Medewerkers informatie. 6, 39, 40

102-9 Toeleveringsketen. 18

102-10 Significante veranderingen tijdens de verslagperiode wat betreft omvang, structuur, eigendom of toeleveringsketen. 32, 33

102-11 Toelichting over de toepassing van het voorzorgsprincipe door de verslaggevende organisatie. 12

102-12 Extern ontwikkelde economische, milieu gerelateerde en sociale handvesten, principes of andere initiatieven die de organisatie onderschrijft of bekrachtigt.

22, 23

102-13 Lidmaatschap van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en/of (inter)nationale belangenorganisaties. 14, 24

102-14 Verklaring van de hoogste beslissingsbevoegde van de organisatie. 4

102-16 Waarde, principes en normen rondom gedrag zoals een code of conduct. 5, 7, 22

102-18 De bestuursstructuur van de organisatie, met inbegrip van commissies die vallen onder het hoogste bestuurslichaam (a). En de commissie die verantwoordelijk is voor besluitvorming over economische, milieu en sociale onderwerpen (b).

8

102-40 Lijst van groepen belanghebbenden die de organisatie heeft betrokken. 14

102-41 Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt. 39

102-42 Basis voor inventarisatie en selectie van belanghebbenden die moeten worden betrokken. 15

102-43 Benadering van het betrekken van stakeholders, waaronder de frequentie ervan per type en groep stakeholdersOmissie MVO jaarverslag 2018: frequentie van stakeholderbetrokkenheid zullen wij volgend jaar rapporteren.

15

102-44 De voornaamste onderwerpen en vraagstukken die naar voren zijn gekomen door de betrokkenheid van stakeholders en hoe de organisatie hierop heeft gereageerd, onder meer via haar verslaggeving.

15

102-45 Bedrijfsonderdelen opgenomen in de jaarrekening of gelijkwaardige documenten van de organisatie. 34

102-46 Proces voor het bepalen van de inhoud van het verslag. 34

102-47 Lijst van alle materiële onderwerpen vastgesteld tijdens het bepalen van de inhoud van het verslag. 15

102-48 Het effect van eventuele actualisaties van in eerdere verslagen verstrekte informatie, en de redenen voor dergelijke actualisaties. 32, 33

102-49 Vermeld eventuele specifieke beperkingen voor de reikwijdte of afbakening van de materiële onderwerpen. 32, 33

102-50 Verslagperiode. 32, 33

102-51 Datum van het meest recente voorgaande verslag. 32, 33

102-52 Verslaggevingscyclus. 32, 33

102-53 Contactpunt voor vragen over het verslag of de inhoud ervan. 45

102-54 Het gekozen applicatieniveau. 33

102-55 GRI core tabel. 36

102-56 Beleid en huidige praktijk met betrekking tot het verkrijgen van externe assurance voor het verslag. 32

36

Duurzame grondstoffen en materialen.

103-1 Beschrijving en afbakening materiële onderwerpen.

103-2 Managementbenadering. 14, 15, 24-29

103-3 Evaluatie managementbenadering. 14, 15, 24-29

Zeeman indicator

KPI: % Better Cotton (BCI).Omissie MVO jaarverslag 2018: Zeeman is voornemens om volgend jaar additionale informatie op te nemen over het gebruik

van andere duurzame materialen dan Better Cotton.

14, 15, 24-29

Verpakkingsmateriaal en afval.

103-1 Beschrijving en afbakening materiële onderwerpen. 5, 9, 15, 41, 42

103-2 Managementbenadering. 5, 9, 15, 41, 42

103-3 Evaluatie managementbenadering. 5, 9, 15, 41, 42

Effluents and waste

GRI 306-2: Waste by type and disposal method. 5, 9, 15, 41, 42

Duurzame inkooppraktijken.

103-1 Beschrijving en afbakening materiële onderwerpen. 15, 18, 19

103-2 Managementbenadering. 15, 18, 19

103-3 Evaluatie managementbenadering. 15, 18, 19

Supplier Social Assessment

GRI 414-1: New suppliers that were screened using social criteria. KPI: % audits bij nieuwe suppliers door onafhankelijke partij - % gecorrigeerde grote verbeterpunten Zeeman social audit.

15, 22, 23, 42

Supplier Environmental Assessment

GRI 308-2: Negative environmental impacts in the supply chain and actions taken.Omissie MVO jaarverslag 2018: data nog niet beschikbaar zie toelichting in inleiding van deze GRI-tabel. We werken toe

naar een indicator aan de hand van de roadmap die we hiervoor ontwikkeld hebben.

15, 28, 29

Veilige en gezonde arbeidsomstandigheden.

103-1 Beschrijving en afbakening materiële onderwerpen. 15, 18-24, 40

103-2 Managementbenadering. 15, 18-24, 40

103-3 Evaluatie managementbenadering. 15, 18-24, 40

Occupational Health and Safety

GRI 403-2: Work-related injuries. KPI: bedrijfsongevallenratio.Omissie MVO jaarverslag 2018: de nadere onderverdeling naar regio en geslacht laten geen relevante verschillen zien ten

opzichte van de samenstelling van het werknemersbestand van Zeeman.

15, 18-24, 40

Circulaire economie.

103-1 Beschrijving en afbakening materiële onderwerpen. 15, 29, 41

103-2 Managementbenadering. 15, 29, 41

103-3 Evaluatie managementbenadering. 15, 29, 41

Materials KPI: nog te bepalen.Omissie MVO jaarverslag 2018: data nog niet beschikbaar zie toelichting in inleiding van deze GRI-tabel.

15, 29, 41

37

Kinder- en gedwongen arbeid.

103-1 Beschrijving en afbakening materiële onderwerpen. 15, 18-25

103-2 Managementbenadering. 15, 18-25

103-3 Evaluatie managementbenadering. 15, 18-25

Child Labor KPI: Nog te bepalen (Zie GRI 408-1) 15, 18-25

Forced or Compulsory Labor

KPI: Nog te bepalen (Zie GRI 409-1)

Omissie MVO jaarverslag 2018: data nog niet beschikbaar zie toelichting in inleiding van deze GRI-tabel. Onze leveranciers werken volgens onze gedragscode en worden hierop gecontroleerd tijdens audits. In het risicogebied Zuid India nemen de spinnerijen deel aan het TNMS programma van ETI.

Transparantie en traceerbaarheid in de toeleveringsketen.

103-1 Beschrijving en afbakening materiële onderwerpen. 4, 15, 20, 32

103-2 Managementbenadering. 4, 15, 20, 32

103-3 Evaluatie managementbenadering. 4, 15, 20, 32

Zeeman indicator

KPI: % gecorrigeerde grote verbeterpunten Zeeman social audit. 4, 15, 20, 32

Leefbaar loon.

103-1 Beschrijving en afbakening materiële onderwerpen. 15, 24, 25, 44

103-2 Managementbenadering. 15, 24, 25, 44

103-3 Evaluatie managementbenadering. 15, 24, 25, 44

Zeeman indicator

KPI: nog te bepalen.

Omissie MVO jaarverslag 2018: data nog niet beschikbaar zie toelichting in inleiding van deze GRI-tabel. Zeeman heeft in 2018 een roadmap ontwikkeld om de omissie op te heffen.

15, 24, 25, 44

38

Overzicht KPI’s.

2014 2015 2016 2017 2018

Onze medewerk(st)ers

Totaal aantal medewerkers 7.127 7.256 7.406 7.593 7.927

Nederland 3.494 3.419 3.491 3.425 3.505

België 1.553 1.521 1.504 1.629 1.615

Duitsland 945 923 909 865 826

Frankrijk 1.061 1.283 1.344 1.456 1.680

Luxemburg 74 73 69 62 64

Spanje NB 25 73 142 217

Oostenrijk NB 12 16 14 20

Gemiddeld aantal FTE’s 4 5.043 5.292 5.635 5.868 6.019

Nederland 2.034 2.113 2.298 2.471 2.430

België 1.244 1.229 1.205 1.216 1.251

Duitsland 797 808 796 785 743

Frankrijk 895 1.056 1.211 1.223 1.368

Luxemburg 73 70 67 64 62

Spanje NB 10 43 97 151

Oostenrijk NB 6 15 12 14

Totaal aantal stagiaires 4.613 4.514 4.148 4.043 4.010

Nederland 1.832 1.786 1.625 1.512 1.307

België 673 625 540 630 759

Duitsland 1.278 1.154 1.166 1.128 1.192

Frankrijk 797 898 758 690 674

Luxemburg 33 49 40 32 31

Spanje NB NB 8 27 20

Oostenrijk NB 2 11 24 27

% Mannelijke medewerkers 8,3 8,3 8,8 9,0 9,0

% Vrouwelijke medewerkers 91,7 91,7 91,2 91,0 91,0

% Fulltime 31,1 31,2 31,8 30,7 30,4

% Parttime 68,9 68,8 68,2 69,3 69,6

% Bepaald NB 39,6 39,5 39,7 39,6

% Onbepaald NB 60,4 60,5 60,3 60,4

% Medewerkers die vallen onder een cao NB 87,2 87,7 88,5 89,5

% Medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt 0,9 1,5 1,5 3,2 2,7

% Mannen in managementpositie 3,7 3,8 4,4 4,1 4,3

% Vrouwen in managementpositie 96,3 96,2 95,6 95,9 95,7

% Mannen in managementpositie (excl. FB’s) 2 26,3 27,4 28,0 24,7 25,9

% Vrouwen in managementpositie (excl. FB’s) 2 73,7 72,6 72,0 75,3 74,1

39

2014 2015 2016 2017 2018

Leeftijdsopbouw

% 24 jaar en jonger 38,4 36,2 34,6 34,1 32,9

% 25-34 34,6 34,2 33,1 31,8 31,5

% 35-44 15,5 17,6 19,3 20,1 20,8

% 45-54 7,9 8,2 8,9 9,7 10,1

% 55 jaar en ouder 3,6 3,8 4,1 4,3 4,7

Gemiddeld aantal dienstjaren 5,8 6,0 6,3 6,4 6,3

Ziekteverzuim (%) 3 4,63 5,27 5,58 6,04 6,51

Bedrijfsongevallenratio 2,16 2,83 2,38 2,47 2,39

Aantal dodelijke ongevallen 0 0 0 0 0

Trainingsdagen / FTE 1 1,04 0,66 1,03 1,36 1,04

Aantal behaalde MBO-diploma’s 138 148 141 208 142

Transport 7

Brandstofverbruik (liters/100km)

Vrachtauto’s 26,83 26,91 26,49 26,37 26,04

Personenauto’s 5,80 5,95 5,42 5,82 5,78

Emissiestandaarden vrachtwagens

% Euro 5 40 35 0 2 0

% Euro 6 20 30 49 66 81

% EEV 40 35 51 32 19

Verkeersongevallenratio 5 0,44 0,59 0,55 1,11 1,15

Beladingsgraad rolcontainer (m3) 0,66 0,67 0,64 0,64 0,62

Verpakkingen & Afval 6

Bedrijfsafval (kg) 737.267 726.170 821.569 807.312 712.987

Waarvan gevaarlijke stoffen NB NB NB NB 1,4%

Secundaire verpakkingen (kg) 4.859.040 4.600.160 4.588.300 4.670.900 4.802.017

Totaal gewicht afval (kg) 8 5.596.307 5.326.330 5.409.869 5.478.212 5.515.004

% Gerecycled 87 86 85 87 88

% Verbranding afval met energie terugwinning NB NB NB 13 12

% Verbranding afval NB NB NB 0 35

Primaire verpakkingen (kg) 17 2.045.759 2.227.566 2.186.016 2.304.913 2.251.675

40

2014 2015 2016 2017 2018

Energieverbruik 9

Gasverbruik (m3/m2)

Nederland 10 12 14 15 14 14

België 14 14 15 15 13

Duitsland 18 20 21 22 21

Frankrijk 11 13 16 14 15 25

Luxemburg 11 14 15 13 16

Distributiecentrum + servicekantoor 3 3 3 2 2

Elektriciteitsverbruik (kWh/m2)

Nederland 71 67 67 66 65

België 56 55 55 53 53

Duitsland 83 82 79 74 73

Frankrijk 88 100 88 98 100

Luxemburg 35 34 33 32 40

Distributiecentrum + servicekantoor 42 42 40 33 38

CO2-footprint (tonnen) 9,12

Scope 1 / m2 13 22 24 24 22 29

Gas- winkels Nederland 25 28 30 26 27

Gas- winkels België 28 28 31 28 25

Gas- winkels Duitsland 36 39 42 41 39

Gas- winkels Frankrijk 11 26 32 27 28 47

Gas- winkels Luxemburg 22 27 30 24 30

Gas- DC + servicekantoor 5 6 6 5 5

Scope 1 / netto omzet 7,13 9 9 9 9 8

Transport-vrachtwagens 8 8 8 7 7

Transport-personenauto’s 1 1 1 1 1

41

2014 2015 2016 2017 2018

Scope 2 / m2 14 25 25 24 22 21

Elektriciteit-winkels Nederland 29 27 27 29 28

Elektriciteit-winkels België 11 10 10 15 15

Elektriciteit-winkels Duitsland 40 39 37 46 46

Elektriciteit-winkels Frankrijk 5 6 5 6 6

Elektriciteit-winkels Luxemburg 14 13 13 12 16

Elektriciteit-distributiecentrum + servicekantoor 17 17 16 15 9

Scope 3 / netto omzet 15 43,40 45,77 45,32 45,62 32,52

Zeevracht 19 22,28 25,73 25,40 26,43 11,90

Wegtransport derden 16 0,22 0,18 0,35 0,57 3,40

Binnenvaart 0,69 0,66 0,64 0,56 0,45

Vliegreizen 0,53 0,47 0,52 0,63 0,47

Verpakkingsmaterialen 14,72 15,63 14,72 14,33 13,75

Papier 4,96 3,10 3,69 3,10 2,55

Inkoop

% onafhankelijk geauditte leveranciers Verre Oosten & Turkije 18 NB NB NB 84 94

% Better Cotton ingekocht door Verre Oosten leveranciers NB 2,0 5,6 8,6 10,4

% gecorrigeerde grote verbeterpunten Zeeman social audit NB NB NB NB 100

% steekproeven met goed resultaat 85 88 97 96 96

Aantal artikelen uit de verkoop NB 24 22 15 17

42

1 De berekening van deze KPI is sinds 2016 aangepast.

2 Er heeft geen beoordeling plaatsgevonden over de vergelijkende

cijfers van voor 2016.

3 De definitie van ‘ziek zijn’ is sinds 2016 veranderd. Nieuw is dat

medewerkers die vervangend werk doen, niet meer 100% beter

worden gemeld.

4 Voor het berekenen van het gemiddeld aantal FTE’s werd

voor 2016 voor de flexmedewerkers een standaardpercentage

genomen. Sinds 2016 wordt de berekening uitgevoerd op basis

van het daadwerkelijke aantal uren.

5 Deze ratio wordt als volgt berekend: aantal verkeersongevallen/

het aantal gereden kilometers van de personenauto’s en de

vrachtwagens (per 100.000 km). Onder verkeersongevallen

worden sinds 2017 ook de kleine blikschades meegenomen.

6 In de gegevens over de verpakkingen en afval worden vanaf

2016 ook de gegevens van Oostenrijk en Spanje meegenomen.

7 De Zeemanbus en de terrreinwagens zijn niet meegenomen in

de cijfers.

8 Sinds 2016 worden ook het aantal kilo’s van de afgevoerde

koelkasten meegenomen in het afval. Doordat deze gegevens

niet in eerdere jaren zijn gemeten, zijn de cijfers van 2013-2015

niet aangepast.

9 Conform voorgaande jaren zijn de gegevens van Spanje en

Oostenrijk buitenbeschouwing gelaten.

10 Groninger aardgas.

11 Het gasverbruik Frankrijk is in 2018 significant gestegen

vanwege volledigere informatie. De omvang van de fout in 2017

kan niet worden vastgesteld. De geschatte impact op het 2018

cijfer is 45%. De vergelijkende cijfers zijn niet gecorrigeerd.

12 Over de cijfers van voor 2016 heeft alleen geen beoordeling

plaatsgevonden.

13 Scope 1: deze bevat alle directe emissies die gegenereerd zijn

door activiteiten die de onderneming zelf uitoefent, met bronnen

in eigendom of controle van de onderneming, zoals bijvoorbeeld

het transport naar de winkels. Bij de CO2-berekening 2017

zijn de conversiefactoren opgevraagd bij de leverancier

en van www.co2emissiefactoren.nl voor transport (2017).

De conversiefactor voor gas is voor alle landen gelijk.

14 Scope 2: deze bevat indirecte emissies door het gebruik van

ingekochte energie om ondernemingsactiviteiten uit te kunnen

oefenen zoals elektriciteit. Bij de CO2-berekening 2017 zijn de

conversiefactoren opgevraagd bij de leverancier, elk land heeft

zijn eigen conversiefactor.

15 Scope 3: deze bevat alle overige indirecte emissies van derden

zoals: zeevracht, binnenvaart en vliegreizen. De CO2-berekening

is gemaakt volgens de uitgangspunten van het GreenHouse

Gas Protocol (2016).

16 Scope 3 wegtransport derden: Sinds 2018 betreft dit cijfer

niet alleen het wegtransport van de haven van Rotterdam

naar Alphen aan den Rijn maar ook de ritten tussen het

distributiecentrum en de hubs in Frankrijk, Spanje, België en

Oostenrijk door derden. De impact van de ritten tussen het

distributiecentrum en de hubs betreft een schatting op basis

van data die is verzameld voor de laatste weken van 2018. De

informatie over verdere distributie door derden, van de hubs

naar de winkels, is niet beschikbaar.

17 De primaire verpakkingen zijn die verpakkingen waar wij jaarlijks

de verplichte afvalbeheersbijdragen over afdragen in de diverse

landen. Verpakkingen van producten die ingekocht zijn op de

Europese markt worden niet meegenomen. Wanneer deze

verpakkingen wel worden meegenomen, zouden de primaire

verpakkingen 11,7% hoger uitvallen.

18 Met ingang van 2018 rapporteren we over geauditte leveranciers

door onafhankelijke partij. Doordat deze gegevens voor 2017

niet zijn gemeten, zijn de cijfers van 2014-2016 niet opgenomen

in de rapportage.

19 De zeevaartemissies zijn aangepast voor de afgelopen jaren in

verband met een wijziging in de methodologie. Op basis van de

beschikbaarheid van meer accurate data is een aanpassing in

de conversiefactor van volume naar massa toegepast, waardoor

de zeevaartemissies lager uitvallen. Over de aangepaste

vergelijkende cijfers heeft geen beoordeling plaatsgevonden.

Voetnoten.

43

Begrippenlijst.

Auditcommissie.De Auditcommissie ondersteunt de Raad van Commissa rissen bij

het toetsen van de betrouwbaarheid van de financiële verslaggeving.

Better Cotton Initiative (BCI).Het Better Cotton Initiative is een organisatie die zich wereldwijd inzet

voor betere omstandigheden in de katoensector. BCI helpt boeren hun

katoen op een betere manier te verbouwen. Dat moet aan de ene kant

leiden tot meer katoenopbrengst en dus meer geld voor de boeren.

En aan de andere kant tot een efficiëntere manier van werken met

minder chemicaliën. Dat betekent: minder energie en minder water

en minder schade aan het milieu.

Code of Conduct.Is een gedragscode die duidelijk de normen en waarden beschrijft voor

de fabrikanten in de keten.

Dun & Bradstreet.Bepaalt de kredietwaardigheid van bedrijven en kent daar een rating aan toe.

Fabrieksaudit. Proces om de bedrijfsvoering binnen de productielocatie te toetsen

aan vooraf bepaalde criteria. Voor de criteria waaraan een fabrikant niet

voldoet moet een verbeterplan opgesteld worden. Dit plan omschrijft

welke correctieve en preventieve maatregelen nodig zijn om aan de

criteria te voldoen. Dit wordt ook wel een ‘corrective action plan’ (CAP)

genoemd.

FTE.Staat voor fulltime-equivalent.

GRI.Global Reporting Initiative is een internationale organisatie die richtlijnen

opstelt voor duurzaamheidsverslaggeving.

IMVO Convenant. Zeeman is medeondertekenaar van het convenant voor Internationaal

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO) in de kleding-

en textielindustrie. Bedrijven en organisaties die het convenant

ondertekenen, spreken af om samen te werken aan het tegengaan van

discriminatie, kinderarbeid en gedwongen arbeid. Ook stimuleren zij het

recht op vrije onderhandelingen door onafhankelijke vakbonden, leefbaar

loon en veilige en gezonde werk omstan digheden voor werknemers.

Daarnaast streven zij naar de vermindering van negatieve milieu-impact.

LED.Light-emitting diode is energiezuinige verlichting.

MODINT.Is een branche-organisatie voor mode, interieur, tapijt en textiel. Leden

krijgen op tal van terreinen ondersteuning.

MVO.Maatschappelijk verantwoord ondernemen, ook wel duurzaam

ondernemen genoemd.

NGO.Een niet-gouvernementele organisatie (of ngo, ook wel non-

gouvernementele organisatie) is een organisatie die onafhankelijk is van

de overheid en zich richt op een verondersteld maatschappelijk belang.

NVWA.Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Deze heeft als kerntaak om erop

toe te zien dat bedrijven en instellingen wetten en voorschriften naleven.

Piek-keur certificering. Realiseert avond- en nachtdistributie. Veel gemeenten in Nederland

kennen venstertijden: onder andere om zo de overlast van vrachtwagens

voor winkelend publiek te beperken. De vervoerders moeten daar

uiteraard rekening mee houden. Met de ‘stille’ producten die binnen

Piek zijn ontwikkeld, kunnen ze laden en lossen in de avond en de

nachtelijke uren zonder geluidsoverlast voor bewoners. Dit betekent

voor de vervoerder: een betere spreiding van de bevoorrading over het

etmaal. Met alle voordelen van dien.

Rank a brand.Is een consumentenorganisatie die merken mensvriendelijk,

klimaatvriendelijk en milieuvriendelijk wil maken. Een merken-

vergelijkingssite welke laat zien hoe duurzaam een bedrijf is.

Remuneratiecommissie.Deze commissie adviseert de Raad van Commissarissen.

RvC.Raad van Commissarissen, dit is het toezichthoudend orgaan.

SDG.Dat zijn zeventien Sustainable Development Goals, of Duurzame

Ontwikkelingsdoelen, om de wereld tot ‘een betere plek te maken in

2030’, schrijven de Verenigde Naties in hun voorstel voor een nieuwe

mondiale agenda. Het eerste en belangrijkste doel is het beëindigen van

extreme armoede, volgens de VN ‘de grootste uitdaging van deze tijd’.

Verder zijn er doelen over gezondheid, onderwijs en schoon drinkwater,

maar ook doelen over duurzame energie, minder ongelijkheid en het

aanpakken van klimaatverandering.

Stakeholders.Stakeholders zijn personen en organisaties die direct of indirect beïnvloed

worden door de activiteiten van de onderneming of die een directe of

indirecte invloed hebben op de onderneming.

Transparantiebenchmark.Een jaarlijks onderzoek naar de inhoud en kwaliteit van maatschappelijke

verslaggeving bij Nederlandse ondernemingen.

TÜV SÜD Global Inspection Limited.Is een internationaal geaccrediteerd instituut dat voor Zeeman wereldwijd

de fabrieksaudits uitvoerd.

44

Mei 2019Zeeman textielSupers

De Schans 15 - 2405 XX

Postbus 301 - 2400 AH

Alphen aan den Rijn

Nederland

Telefoon: 0172 482 911

Fax: 0172 482 293

E-mail: csr@zeeman.com

Heeft u vragen over dit MVO verslag? Neem dan contact

op met Arnoud van Vliet, manager MVO & Kwaliteit.