Καρκίνος του πνεύμονα

Επιδημιολογικά στοιχεία:

• 1η αιτία θανάτου διεθνώς ( >από 1500

θανάτους/ημερήσια στις ΗΠΑ)

• 1987:ξεπέρασε στις γυναίκες το μαστό

• Μεγαλύτερη συχνότητα σε αστικές

περιοχές

• Α/Γ :1952 13:1 A/Γ:2000 3:2

• Αδενοκαρκίνωμα αυξ. συχνότητα

Βρογχογενής καρκίνος

α)Μικροκυτταρικό β) Μη μικροκυτταρικό

καρκίνωμα καρκίνωμα

πλακώδες μεγαλοκυτταρικό

Αδενοκαρκίνωμα

(βρογχοκυψελιδικό)Από το επιθήλιο των βρόγχων

Μικροκυτταρικό καρκίνωμα

• Ο επιθετικότερος τύπος πν. καρκίνου

• Χαμηλής διαφοροποίησης νευροενδοκρινές

καρκίνωμα

• 10-20% των πνευμονικών καρκινωμάτων

• υνήθως έχουν κεντρική ενδοβρογχική

εντόπιση χωρίς να αποκλείεται και η

περιφερική

Πλακώδες καρκίνωμα

• ο συχνότερος τύπος βρογχογενούς καρκίνου

διεθνώς,

• έχει εντόπιση κυρίως κεντρική αλλά και

περιφερική

• Προσβάλλει συνήθως άτομα μεγάλης ηλικίας

• Θεωρείται χαμηλότερου κακοήθους δυναμικού

καρκίνωμα, από μικρο- ή αδενοκαρκινώματα

Αδενοκαρκίνωμα

• ε ΗΠΑ-Ιαπωνία πρώτο σε συχνότητα.

• Εμφανίζεται ως περιφερικός όζος ή μάζα

• Θεωρείται επιθετικότερος τύπος καρκινώματος

σε σχέση με τα πλακώδη

• συχνότερος τύπος καρκίνου σε νεαρ. ηλικίες /

γυναίκες

• εντόπιση συνήθως περιφερική, σπάνια κεντρική

Βρογχοκυψελιδικό καρκίνωμα

• υποτύπος του αδενοκαρκινώματος

• Εμφανίζεται ως μονήρης μάζα, ως διάχυτη, ως

πολυοζώδης εξεργασία ή ως ασαφής διήθηση.

• Ιστολογικά κριτήρια για τυποποίηση του

α) απόλυτη κυψελιδική αρχιτεκτονική ,

β) χαρακτηριστική κυτταρολογική μορφολογία

γ) υπεζωκότας χωρίς διήθηση απ΄το καρκίνωμα

Μεγαλοκυτταρικό καρκίνωμα

• 2% του συνόλου των βρογχογενών καρκινωμάτων

• μορφολογικά στοιχεία μη-μικροκυτταρικού καρκ. χωρίς αδενική ή πλακώδη διαφοροποίηση

• ευμεγέθης περιφερικός όγκος, με κακή πρόγνωση

• Γνωστός ως ο μεγάλος όγκος με το μικρό ιστορικό ταχεία εξέλιξη, μεγάλο μέγεθος

Προδιαθεσικοί παράγοντες

• Κάπνισμα

• Ακτινοβολία

• Χημικά βιομηχανικά προϊόντα

• Αμίαντος

• Πνευμονική ίνωση

• Ογκογονίδια

• Αυξητικοί παράγοντες

• Ιοί

• κληρονομικότητα

κάπνισμα

• 10πλάσιος – 30πλάσιος ο κίνδυνος για

ανάπτυξη καρκίνου στους καπνιστές

• 10τσιγάρα/ημ. 7πλάσιος ο κίνδυνος

• 20τσιγάρα/ημ. 20πλάσιος ο κίνδυνος

• Παθητικοί καπνιστές:30% αυξημένο

κίνδυνο

καρκίνος

• Απώλεια ικανότητας ρύθμισης της

ανάπτυξης και διαίρεσης των κυττάρων

• Ανεξέλεγκτος κυτταρικός

πολλαπλασιασμός

• Ικανότητα διήθησης παρακείμενων ιστών

• Ικανότητα μεταστάσεων

Παράγοντες καρκινογένεσης

• Γενετική προδιάθεση

• Επίκτητη γενετική βλάβη

• Καρκινογόνοι παράγοντες

Γονιδιακό επίπεδο

• Ογκογονίδια ή πρωτοογκογονίδια

(ρυθμίζουν τις φυσιολογικές λειτουργίες)

• Ογκοκατασταλτικά ογκογονίδια (απώλεια

της ιδιότητος αυτής)

• Επανορθωτικά ογκογονίδια (βλάβη)

Ογκογόνοι ιοί

• Συνθέτουν νέες πρωτεΐνες

• Αλλάζουν την ρύθμιση του

πολλαπλασιασμού του ξενιστή

• DNA (παπίλλωμα, αδενοιός)

• RNA (σάρκωμα Rous, λευχαιμία)

Ογκογόνοι ιοί στον άνθρωπο

DNA RNA

• Epstein Bar, - HTLV-I, II (Human

T- Lemphotropic Virus)

• Ηπατίτιδα B

• Papilloma - HIV ( Human

(HPV-16,HPV-18), Immunodeficiency Virus)

Κλινική εικόνα

υμπτώματα από:

• πίεση –διήθηση παρακείμενων οργάνων

• επέκταση σε λεμφαδένες

• μεταστάσεις

• παρανεοπλασματικά φαινόμενα.

Κλινική εικόνα

• Σοπικά συμπτώματα:

• βήχας (3-85%),

• αιμόπτυση (10-60%)

• συριγμός(>50%)

• δύσπνοια(3- 58%)

• σύνδρομο άνω κοίλης

Διάγνωση

• Βρογχοσκόπηση

(κυτταρολογική- ιστολογική)

• Παρακέντηση

• Ιστολογικός τύπος

• σταδιοποίηση

Καρκινικοί δείκτες

• Είναι προϊόντα που παράγουν τόσο τα

φυσιολογικά όσο και τα καρκινικά

κύτταρα. Έχουν ενδεικτική σημασία –

(παρακολούθηση ,έλεγχος υποτροπών)

• Ανιχνεύονται στο αίμα, τα ούρα και τον

όγκο

Βιολογικοί δείκτες

• CEA

• CA19.9

• CYFRA

• CA15-3

• CA125

• NSE

Άλλοι δείκτες

• Τποδοχείς (μαστό)

• Ογκογονίδια

• Αυξητικοί παράγοντες (ΕGFR)

• Μοριακοί δείκτες

Προγνωστικοί δείκτες

• τάδιο

• Ιστολογικός τύπος

• DNA

• Πλοειδικότητα

• Κυτταρικός πολλαπλασιασμός

• Ειδικοί δείκτες

• αγγείωση

Ο ρόλος των μοριακών δεικτών στην

έρευνα για τον καρκίνο

• Στο μέλλον επιστήμονες πιστεύουν ότι θα είναι σε θέση να χρησιμοποιούν μια μοριακή ταυτότητα του όγκου που θα βοηθάει στη διάγνωση και στην εξατομίκευση της θεραπείας με στόχο μεγαλύτερη επιβίωση και ποιότητα ζωής (protein profile predicts prognosis for lung cancer) (American Society of Clinical Oncology)

ΠΡΟΟΠΣΙΚΗ

• Χρησιμοποίηση αντιογκογονιδίων εναντίον μεταλλαγμένων

• Γονιδίων P53 και BCL2

θεραπεία

• Χειρουργική σε πρώιμα

στάδια(τμηματεκτομή, λοβεκτομή,

πνευμονεκτομή)

• Ακτινοβολία

• Χημειοθεραπεία

Ψυχολογική υποστήριξη

• υχνή η κατάθλιψη

• Απαραίτητη η ψυχολογική υποστήριξη