luis mendes ribeiro - world vision international tara-bandu...luis mendes ribeiro head of forest...

8
Apresenta iha Konferensia Nasional FMNR Delta Nova-Dili, 07 Abril 2014 Luis Mendes RIBEIRO Head of Forest Planning Depart.

Upload: others

Post on 03-Feb-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • Apresenta iha Konferensia Nasional FMNR Delta Nova-Dili, 07 Abril 2014

    Luis Mendes RIBEIRO Head of Forest Planning Depart.

  • 1. Aktividade kultura tradisional Orijinal

    (Indigenous Culture)

    2. Hahu nanis ona iha ita nia beiala sira nia

    tempu

    3. Konsidera hanesan Lei

    4. Ukun hahalok emar nian-atu bele respeita no konsidera malu hanesan ema ho ema no bandu ema atu labele halo arbiru hodi hasoru ema ho

    ema, ema ba animal hakiak sira no moris mesak, tantu maus no fuik nune’e mos ema

    ba natureza (Fatuk, Ai, Rai no Bé), tanba sira ne’e hotu iha ligasaun metin no depende

    ba malu.

  • Konstitusaun RDTL tinan 2002, Artigu 59, pontu 5. ema hotu iha direito atu goza no hari’i kultura hanesan nia obrigasaun atu Haburas, Defende no mos fo Valor ba Patrimonio Kultural

    Resolusaun Governu no. 24/2009 sobre aprovasaun Politica Nacional da Cultura iha pontu 3. Konseitu no pontu 5. Objetivu Espesifiku (Demonstrasaun, Preservasaun no Dinamizasaun cultural)

  • Lei Tradisional (Konvensional-Moral)

    Involve komunidade iha base

    Lidera hosi Lia-nain

    Oho animal hodi halulik

    Iha forsa natureza

    Sansaun material, moral no espiritual

    Interdependensia (Ema-animal-natureza)

  • Konsolidasaun ba lider komunitaria no komunidade iha nivel Suco no Aldeia

    Forma ekipa formulador hafoin konsolidasaun

    Konsultasaun Komunidade kona-ba lei ne’ebe formula ona hosi Ekipa

    Hetan kompromisu, lian ida deit iha nivel Suco no Aldeia

    Estabelesimentu TARA-BANDU ne’ebe lidera housi Lia-nain

  • TB sai Reg. Efektivu hodi Jere no Kontrola aktividades kuda Ai no kuidadu Ai ne’ebe komunidade rasik mak estabelese/planta

    Komunidade hahu respeitu malu ba id-idak nia plantasaun

    Esplorasaun ba plantasaun floresta ne’e tuir nesesidade no la’os tuir gostu

    Sei husu lisensa ba malu hodi asesu ba plantasaun floresta ne’ebe iha

  • Hatene respeitu malu hosi ema ho ema, ema ba animal no ema ho Natureza

    Pesoal id-idak hahu sukat no tetu didiak asaun ne’ebe atu halo

    Asegura eksistensia no sustentabilidade funsaun utilidade rekursu naturais/florestais

    Estabiliza sivilizasaun umanu Moderniza paradigma desenvolvimentu

    hosi Antroposentrismo ba Ekosentrismo liu hosi tranzisaun Biosentrismo