lugograaf 8.3
DESCRIPTION
Lugograaf 8.3TRANSCRIPT
FilosofieFilosofie voor beginnersBusiness ethicsWetenschapsfilosofie
8e jaargang | editie 3 | mei 2011
Een geboren consultant?Towers Watson is een interessante en uitdagende organisatie om je carrière te beginnen. ’s Werelds grootste multinationals
kijken onze high potentials aan om belangrijke business issues voor hen te tackelen.
Benefits | Risk and Financial Services | Talent and Rewards werkenbijtowerswatson.nl
Sca
n d
eze
QR code met je sm
art phone
Laurianne SteenkamerHoofdredacteur
VoorwoordStoïcijns zijn, stoïcijns
doen, stoïcijns klaarkomen;
het kan allemaal! Deze
uitspraken horen, lezen of
roepen we vaak genoeg hier
in Nederland, maar weet
men eigenlijk wel waar deze
term op slaat?
gingen ervan uit dat niets willekeurig
gebeurt en dat er geen toeval bestaat.
Wanneer alles een reden of een oorzaak
heeft, hangt dus alles met elkaar samen.
Niets in de wereld gebeurt zonder dat
dit zijn uitwerking heeft op iets anders.
Vermoedelijk waren de stoïcijnen dus de
eersten die hun filosofie als een systeem
beschouwden. Een goed voorbeeld is dat
een stoïcijn ooit beweerde dat wanneer
er één druppel wijn in de oceaan wordt
geworpen, dit overal in de kosmos zijn
gevolgen heeft, hoe klein die ook zijn.
Het levensmotto van de stoïcijnen is
kortgezegd dat een mens van niemand
afhankelijk is, behalve van zijn eigen
ratio. In die tijd was de gedachte dat
een mens alleen gelukkig kon zijn
wanneer hij of zij zich niet (volgens
mij) liet beïnvloeden door gevoelens
van pijn, verdriet, vrees of genot, maar
juist wanneer hij zijn leven uitsluitend
baseert op zijn eigen ratio. Echter
binnen onze maatschappij wordt nu
juist gestimuleerd om naar anderen te
luisteren, juist wel je emoties te uiten
en te zeggen wat je voelt. Goed te zien
is dus dat de filosofie van nu totaal
verschilt van die van eeuwen geleden.
Zonder filosofie heeft het leven weinig
zin. Zonder filosofie zou er geen reden
zijn om te leven. Wanneer je alles in je
leven zonder reden zou doen, zou het
leven saai, eentonig en nutteloos zijn..
Zonder filosofie zouden er bijvoorbeeld
ook geen bedrijven zijn. Het eerste
wat een zelfstandige ondernemer zich
moet afvragen is, wat de reden van het
bestaan van zijn onderneming is. De
filosofie van het bedrijf is essentieel
binnen een bedrijfsplan. Filosofie is dus
ook voor een TBK’er van belang. Vaak
is de relatie lastig te vinden, maar die
wordt in deze editie verduidelijkt.
Inmiddels al nieuwsgierig geworden
naar belangrijke filosofen, filosofische
stromingen en het belang van filosofie
binnen het bedrijfsleven?! Sla dan snel
deze pagina om en geniet volop van het
lezen van deze editie en van misschien
wel de vele discussies die deze editie zal
doen opbloeien.
Namens de redactie wens ik je veel
leesplezier!
Na snel een kijkje te hebben genomen
in de examenbundel van Latijn van mijn
broertje herinnerde ik het mij allemaal
weer. De ellenlange Latijnse teksten
vertalen over zogenaamd belangrijke
mensen met een zogenaamde
belangrijke opvatting over het leven.
Al snel kwam ik bij het gedeelte
over de stoïcijnen. Een stoïcijn leeft
naar de Stoa, een praktische leer uit
Griekenland. Hij besteedt vooral
aandacht aan de manier waarop mensen
moeten handelen en wat van ons gedrag
goed en slecht is. Volgens de stoïcijnen
is elk mens rationeel door zijn of haar
goddelijke ratio en alles in de wereld
om ons verloopt ook rationeel. Ze
Als er een studie is die interessant is voor wetenschapsfilosofen, dan is het wel TBK. Aangezien wij werken op het grensvlak van techniek, politiek, wetenschap en maatschappij is wetenschap zoals wij dat bedrijven in een lastig parket gewikkeld.
Filosofie roept bij de meesten het beeld op van oude mannen met baarden, peinzend over problemen waar ze nooit uitkomen, maar eigenlijk is filosofie een van de meest nuttige en interessante dingen.
6 Filosofievoor beginners
16 Wetenschaps- filosofie
Colofon
Algemeen
De Lugograaf is een uitgave van
Technisch Bedrijfskundige Vereniging
Lugus en verschijnt vier keer per jaar.
Hoofdredactie
Laurianne Steenkamer
Redactie
Arjen Lammers
Jasper Boomer
Casper Kranenborg
Jefta van Hees
Mart Busscher
Joep Heusschen
Martien Jalink Lay-out
Daniel Botterweg
Marijn van Rooij
Druk
Flyeralarm B.V. Maastricht
Oplage: 750 stuks
Adverteren
Wilt u meer informatie over adverteren
in de Lugograaf, dan kunt u contact
opnemen met Maarten van der Vegte.
Tel. 050 363 8490
Redactieadres
TBV Lugus
Nijenborgh 4
9747 AG Groningen
tel. 050 363 8490
www.tbvlugus.nl
De wereld barst van de nieuwe ontwikkelingen. Zo bestaat het toilet 2.0 sinds kort tijd en is fotograferen in 3D heel normaal tegenwoordig.
Filosofie is te verdelen in een aantal onderwerpen. Zo zijn filosofen bezig met de verklaring van de wereld zoals we die zien, de logica; wanneer iets ‘waar’ is en de ethiek; wat is ‘goed’.
Businessethics 11
Nieuweontwikkelingen 28
22
30
32
36
37
38
40
43
44
34
TaSC
Sjaarzenpagina
Test
IEM-projectPhilips
EventverslagWintersport
Quotes
Foto’s
Bain&Company
ColumnArjen
EventverslagIEM-project
24 ColumnVoorzitter
25 Gelijkkrijgen
45 EventverslagBBD
46 ESTIEM
50 Puzzel
8
FilosofievoorbeginnersTekst: Jasper Boomer
Waarom?
Veel lezers zullen waarschijnlijk wel denken: “Waarom filosofie? Ik doe een technische
opleiding waarmee ik mij bezig houd met getallen die een absolute waarde hebben, die je
kunt uitrekenen met de goede formule en waarover niet valt te discussiëren. Waarom zou ik
me bezig houden met iets als filosofie?” “Waarom?” is een goede vraag, de vraag waar het
eigenlijk allemaal ooit mee begon. Mensen kregen het in de loop van de geschiedenis steeds
makkelijker met overleven door handig gebruik van hun grote herseninhoud en vrije handen,
dat ze tijd over hadden om over van alles en nog wat na te denken. Want natuurlijk kan je in de
collegebanken blijven zitten, leren voor je tentamen, uiteindelijk je diploma halen en dan gaan
solliciteren voor een goede baan, zoals het de meeste tbk-ers vergaat, maar sta je er ooit wel
eens bij stil waarom je dit pad volgt?
9
Filosofie roept bij de meesten het beeld
op van oude mannen met baarden die
urenlang in een stoffig kamertje bezig
zijn met het overpeinzen van problemen
waar ze nooit uitkomen. Door dit beeld
wordt het vaak geassocieerd met ‘saai’ en
‘zinloos’. Maar eigenlijk is de filosofie
een van de meest nuttige en interessante
dingen waar een mens zich mee bezig
kan houden.
De menselijke geest is simpel gezegd
gebouwd om problemen op te lossen.
Vroeger was dat ook hard nodig.
Constant was het een probleem om
voedsel en water te vinden en om niet
opgegeten te worden door een leeuw.
Tegenwoordig is het overleven zelf
zoals al gezegd niet zo’n probleem meer.
Althans voor de meeste mensen. Maar
de werking van onze hersenen is in al
die jaren nog steeds niet veel veranderd.
Nu zijn het echter andere problemen
die opgelost moeten worden. Je moet
een goede opleiding krijgen, dan moet
er een hypotheek betaald worden en
je moet ook nog eens aan je pensioen
denken. Doordat je op deze manier de
hele tijd bezig bent met van doel naar
doel springen, heb je eigenlijk weinig
tijd om te stoppen en na te denken over
waarom je dit eigenlijk allemaal doet.
En wanneer je dit dan gaat doen kun je
tot een aantal beangstigende conclusies
komen. Er lijkt helemaal geen doel te zijn
in het leven, uiteindelijk is het afgelopen
en nog veel later zal zelfs niemand
meer herinneren wie je eigenlijk was.
Deze onvermijdelijke conclusie is een
dergelijke afschrikking voor veel mensen
dat ze op dit punt gelijk stoppen met
nadenken over de betekenis van dit alles
en hun aandacht weer volledig richten
op hun alledaagse problemen. Maar de
filosofie leert ons dat het niet erg is om
twijfels te hebben, dat onzekerheid goed
is en juist datgene wat we niet weten
interessant is.
Na al deze beschrijvingen klinkt filosofie
waarschijnlijk nog steeds als iets heel
abstracts, wat het misschien ook is.
Maar om toch concrete voorbeelden
te geven die kunnen helpen met de
vraag: “Waarom zou ik als technisch
bedrijfskundige iets van filosofie moeten
weten?” volgt hier een kleine les in de
geschiedenis van de filosofie
Geschiedenisles
In de begintijd van de universiteiten
was filosofie een versie van de huidige
propedeuse. Elke student hield zich eerst
een jaartje bezig met de filosofie voordat
hij verder ging studeren. Tegenwoordig
is deze traditie verdwenen maar
bestaat filosofie nog wel als een studie
op zichzelf. Omdat menig technisch
bedrijfskundige hierdoor wat achterloopt
wat betreft algemene kennis van de
geschiedenis van de filosofie, wordt
hier getracht een glimp te geven van de
rijke historie van de filosofie. Voor een
echte beschrijving van de ontwikkeling
van de westerse filosofie wordt de
lezer verwezen naar de vele boeken
die hierover geschreven zijn. In plaats
daarvan een korte beschrijving van drie
filosofen, Één uit de oudheid, één uit
de middeleeuwen en één uit de recente
geschiedenis.
Socrates (circa469BC–399BC)
Bij het horen van het woord filosofie
hebben veel mensen al gelijk een
associatie met Socrates of in ieder
geval oude Grieken die met een toga
aan op de Atheense Acropolis staan te
discussiëren. Hoewel Socrates niet per se
de grondlegger is van de filosofie, is hij
wel een van de belangrijkste invloeden
geweest in de hedendaagse Westerse
filosofie.
Wel is zijn invloed minder direct
geweest dan men in eerste instantie zou
denken. Er zijn namelijk geen teksten
gevonden van Socrates’ hand. De enige
overleveringen die we hebben van de
persoon Socrates zijn de geschriften van
zijn bekendste volgeling: Plato. Socrates
wordt in Plato’s teksten beschreven als
een man die constant in dialoog is en
op deze manier tot de kern probeert te
komen.
Het meest bekende verhaal over Socrates
is waarschijnlijk dat over zijn dood.
Socrates werd ter dood veroordeeld
omdat hij volgens het Atheense
gerechtshof de jeugd verpestte met zijn
ideeën. In plaats van te pleiten voor
ballingschap in plaats van de dood,
wat vrij normaal was, besloot Socrates
de uitspraak te aanvaarden en het
doodsvonnis te laten voltrekken. Plato
geeft in het boek ‘Crito’ de redenering
weer van Socrates om dan maar de
gifbeker in plaats van ballingschap te
kiezen.
Crito was namelijk erg bezorgd over de
gedachte dat als hij niet zou helpen om
Socrates te laten ontsnappen. Hoewel
iedereen wist dat dat goed mogelijk
was, men het hem zou verwijten dat hij
niet zijn best had gedaan om Socrates
te bevrijden. Maar Socrates wist door
slim redeneren, zoals hij altijd deed in de
dialogen van Plato, zijn gesprekspartner
te overtuigen van het feit dat het beter is
om de wet te volgen, aangezien Athene
hem al zoveel heeft gegeven in zijn leven
en het dus immoreel zou zijn om niet de
wet te volgen.
MicheldeMontaigne(1533-1592)
Michel de Montaigne (volledige naam
Michel Eyguem de Montaigne) was een
Franse edelman, die na een kleine 40 jaar
het leven te hebben geleid zoals dat van
een edelman in die tijd verwacht werd,
inclusief politieke carrière, dat leven
de rug toekeerde en introk in een groot
landhuis. In dat landhuis besloot hij een
boek te schrijven wat later bekend zou
worden als de essays of ‘Les Essais’.
In dit boek onderzocht Montaigne heel
simpel gezegd zichzelf. Geen steen
liet hij onomgedraaid, zelfs zijn meest
basale lichamelijke functies neemt hij
onder de loep, iets wat in die tijd nog wel
shockerend over kon komen.
Een ander onderwerp wat veel in ‘Les
Essais’ terugkomt is de dood. Montaigne
beschrijft bij veel van zijn onderwerpen
hoe hier mee om werd gegaan in andere
culturen en in de geschiedenis. De dood
is voor veel filosofen een fascinerend
onderwerp, en Montaigne had hier ook
weer een unieke kijk op.
Zijn werk blijft nog steeds veel
besproken, voornamelijk omdat het zo
“Een leven dat niet kritisch naar zichzelf kijkt, is het niet waard om
geleefd te worden.”-Socrates (circa 469 v.C. - 399 v.C.)
10
11
leesbaar geschreven is. Je hoeft geen
enkele voorkennis te hebben van filosofie
om ‘Les Essais’ te kunnen lezen. Dit feit
resoneert ook mooi met de gedachte dat
filosofie niet slechts iets is voor geleerden
maar juist voor de ‘gewone man’.
FriedrichNietzsche (1844-1900)
Nietzsche werd geboren in een dorpje
vlakbij Leipzig. Hij was de zoon van een
pastoor en leek goed op pad te zijn om
in de voetsporen van zijn vader te treden
toen hij begon aan zijn studie theologie
aan de universiteit van Bonn. Maar na
3 jaar studeren verloor hij naar eigen
zeggen zijn geloof en stopte met zijn
studie. In plaats daarvan ging hij zich
bezighouden met de filosofie, iets wat hij
de rest van zijn leven zou volhouden.
Nietzche heeft later zelfs gezegd dat
de twee grootste zonden in een leven
alcohol en godsdienst zijn: beiden
zijn volgens hem een manier om te
ontsnappen aan de werkelijkheid, een
manier om het rationele denken uit te
schakelen die veel mensen aangrijpen in
tijden van moeilijkheden. Hij vond juist
dat de moeilijkheden in het leven, de
echte verschrikkingen, noodzakelijk zijn
voor de mens. Juist door de diepe dalen
worden de pieken pas echt gewaardeerd.
Het was vanwege deze gedachte dat hij
mensen die hun toevlucht zochten in
drank en godsdienst in slechtere tijden zo
verachtte.
Tijdens zijn leven kampte Nietzsche
zelf met lichamelijke ontberingen. Hij
leidde waarschijnlijk, hoewel dat nooit
bewezen is, aan syfilis, wat hij had
opgelopen in zijn studententijd. Hierdoor
had hij zijn hele verdere leven last van
gezondheidsproblemen. Wel merkte
hij dat de berglucht hem goed deed, en
zodoende trok hij zich terug in een klein
dorpje in de Zwisterse Alpen waar hij
zijn meest bekende werken schreef.
Het woord “Übermensch” is ook van
de hand van Nietzsche. Alleen bedoelde
hij hiermee niet een ras zoals de nazi’s,
maar meer een term voor de volgende
fase van de mensheid die hij voor ogen
had. Hij zag de huidige vorm van de
mensheid als een soort tussenfase naar
een nieuwe, betere versie met minder van
de fouten die in de meeste mensen nog
wel aanwezig zijn.
In 1889 had Nietzsche een fatale
inzinking, vermoedelijk door zijn ziekte.
De 10 jaar dat daarop volgde leefde hij
afgesloten van de wereld terwijl zijn
geest het begeven had.
Deze voorbeelden vormen samen
natuurlijk nog maar een kleine selectie
van de filosofen die gerekend kunnen
worden tot de westerse filosofie.
Daarnaast is er ook nog de oosterse
filosofie, wat weer een onderwerp
op zichzelf is. Uiteindelijk draait het
bij filosofie niet om het kennen van
zoveel mogelijk boeken en termen van
beroemde en minder beroemde filosofen,
maar om op een nieuwe manier tegen
dingen aan te kijken en toe te kunnen
passen op je eigen leven.
‘Filosofie is leren te sterven’ -Michel Eyguem de Montaigne (1533-1592)
Daarom
Filosofie is niet een manier om tot een
antwoord te komen op alle vragen van
het leven, maar meer een levenswijze
waarbij men constant bewust is van zijn
acties en constant voor zichzelf nadenkt
en twijfelt aan dingen die veel mensen
‘gewoon’ of ‘normaal’ vinden. Bij een
studie als technische bedrijfskunde is
het vaak nodig om ‘out-of-the-box’ te
denken. Dit kan alleen door te twijfelen
aan de gebaande paden en normen.
Daarnaast kan filosofie een verrijking
zijn van elke carrière en van je hele
leven. Hoewel filosoferen over alledaagse
onderwerpen ‘tijdverspilling’ lijkt voor
veel carrièretijgers, is het constant
afvragen van de wegen die je inslaat de
enige manier om te voorkomen dat je
vastroest in gewoontes, die nergens toe
leiden.
Of je nou uiteindelijk filosoof gaat
worden of gewoon je leven wil verrijken,
filosofie is iets waar ieder mens eigenlijk
mee bezig zou moeten zijn.
“Dat wat me niet doodt, maakt me sterker.”-Friedrich Nietzsche(1844-1900)
12
13
BusinessethicsTekst: Arjen Lammers
Filosofie is te verdelen in een aantal onderwerpen. Zo zijn filosofen bezig met de verklaring
van de wereld zoals we die zien. Daar hoort ook bij de analyse van de regels die gelden voor
wetenschappelijk onderzoek, zoals objectieve perceptie. Het tweede onderwerp waar filosofen
mee bezig zijn is logica. Dat betreft de regels van argumentatie en wanneer een argument
‘waar’ is, bijvoorbeeld. Ten slotte is er nog de ethiek. De vraag wat ‘goed’ is en wat men zou
moeten doen in bepaalde situaties.
Ook voor bedrijven en instellingen is er voldoende reden om zich af te vragen wat ‘goed’
is. Een introductie in de ethiek is eigenlijk al een complete collegecyclus waard. Een eerste
verdeling is tussen deontologische en teleologische ethiek.
DeontologischenteleologischDe eerste splitsing is tussen doel (telos) en intentie (deon).
Iedereen kan zich hier wel iets bij voorstellen. Is iemand die het
goed bedoeld, maar jammerlijk mislukt moreel verkeerd bezig?
Voor veel mensen is het toch begrijpelijk om de bedoelingen van
iemand mee te rekenen in de bepaling van een moreel oordeel.
Bij een misdrijf bijvoorbeeld wordt ook meegerekend of de
dader een andere bedoeling had. Er zit verschil tussen moord
en doodslag, en er bestaan zaken waarbij noodweer of andere
redenen de verdachte hebben vrijgepleit. De meeste mensen
vinden dit ook een goede praktijk. Intenties zijn immers de enige
factoren waar we zeker over zijn. Gevolgen zijn vaak lastiger
te voorspellen. Aan de andere kant, gevolgen zijn wel weer de
dingen waar we in de wereld mee om moeten gaan. Iemand kan
je met de beste bedoelingen onder een trein werpen, dat maakt
het niet per se moreel juist. Voor bedrijfsethiek staat eenzelfde
vraag centraal: gaat het om de bedoelingen of om de gevolgen?
A new car built by my company leaves somewhere traveling at
60 mph. The rear differential locks up. The car crashes and burns
with everyone trapped inside. Now, should we initiate a recall?
Take the number of vehicles in the field, A, multiply by the
probable rate of failure, B, multiply by the average out-of-court
settlement, C. A times B times C equals X. If X is less than the
cost of a recall, we don’t do one (Fincher, 1999).
Verantwoordelijkheid
In de film ‘fight club’ heeft de protagonist eerst als baan dat hij
moet bepalen wanneer een autobedrijf een zogenaamde recall
moet doen. Dit lijkt een behoorlijk immoreel plan. Echter,
met een beetje inlevingsvermogen kunnen we een soortgelijk
scenario opstellen. Stel dat er twee autofabrikanten zijn, A en
B. Fabrikant A doet een onderzoek en daaruit blijkt dat er, voor
€100 miljoen een aanpassing gedaan kan worden die 4 levens
redt. Dat zijn erg hoge kosten en het bedrijf besluit het niet te
doen. De auto’s zouden immers onverkoopbaar duur zijn. Bedrijf
B doet geen onderzoek en dus ook de aanpassing niet. Beide
bedrijven hebben dezelfde gevolgen (i.e. 4 doden), maar toch
zijn we geneigd bedrijf A als meer immoreel te beschouwen.
Immers, zij weten dat ze een gevaarlijk product afleveren. Aan
de andere kant, we weten allemaal
ook dat auto’s niet het meest veilige
product ooit zijn en alles is een trade-off
tussen rijkwaliteit, prijs en gevaren. De
werkelijkheid is dus soms dat een bedrijf
een onmogelijke beslissing moet nemen,
waarbij de gevolgen dodelijk zijn.
Maar het verschil tussen A en B is toch
dat bij bedrijf A ook de bedoeling nog
meegenomen moet worden.
Hier zien we dus een mooi voorbeeld
van een geval waar intenties meespelen
in het bepalen van het ‘goed’ handelen
van een bedrijf. De vraag of een bedrijf
dus bewust mag kiezen een dergelijke
selectie te maken is natuurlijk lastig.
Het lijkt alsof hier sprake is van een
bizar en omstreden voorbeeld, maar ook
hier kunnen we een nuance toebrengen.
14
De afweging of het toegestaan is te experimenteren op mensen
met medicijnen of nieuwe procedures, is nooit zonder gevaar.
Hoewel alle betrokkenen geïnformeerd worden, is het niet
meteen goed te praten wanneer er iets fout gaat.
Tot zo ver de intenties, nu de consequenties. Want we hebben
net aangetoond, zij het in beperkte mate, dat bedrijf A zich meer
verantwoordelijk moet voelen dan bedrijf B, ondanks dat de
gevolgen hetzelfde zijn. Maar de gevolgen zijn uiteindelijk wel
waar de wereld op moet leven. Kan een bank die onbezonnen
leningen uitgeeft aan consumenten moreel juist bezig zijn,
omdat het idee is dat deze personen wellicht wel terug kunnen
betalen en het geld kunnen gebruiken? Vooral de laatste jaren is
het ethische karakter van banken in het nieuws gekomen. Want
banken wisten dat ze geld leenden aan groepen die het niet terug
kunnen betalen. Uiteindelijk is ook gebleken dat banken niet
de verantwoordelijkheid hadden voor de leningen. Ondertussen
beloven alle banken beterschap, maar of het ook werkelijk zo zal
zijn...
Businessethicsalsbedrijfsprofiel
Niet alle bedrijfsethiek speelt zich af in de sfeer van leven
en dood beslissingen. Bijvoorbeeld ‘the body shop’, onder
vrouwen bekender dan mannen. Deze organisatie tracht
‘eerlijke producten’ te verkopen op een ‘bewuste manier’.
Dat klinkt natuurlijk fantastisch, maar wat bedoelen ze hier
nou precies mee? Als we de body shop moeten geloven, gaan
ze bewust om met het milieu als hulpbron. En ze zijn tegen
dierproeven (BodyShop). Dat laatste klinkt op het eerste gezicht
prijzenswaardig. Maar een ethicus zou geen ethicus zijn, als
deze claim niet ten minste op een repliek zou stuiten. Er van uit
gaand dat een complete uitleg van een groot aanbod aan ethische
theorieën te veel zou worden voor één artikel, moet worden
volstaan met de vraag: mag je mensen in gevaar brengen door
het testen van make-up, of moet eerst een dierproef worden
gedaan om de veiligheid te garanderen? We begrijpen allemaal
dat dierproeven voor nieuwe medicijnen beter zijn dan een test
op mensen. Sterker nog, genetische therapie op mensen is zo
verafschuwd in onze maatschappij dat dierproeven de enige
mogelijkheid zijn. Dus wat de body shop doet is eigenlijk
een bedrijfsprofiel opstellen dat voldoet aan de onschuldige
werkelijkheid die we allemaal graag zouden willen zien. Maar
we weten ook, wanneer we rationeel denken, dat dierproeven en
kinderarbeid misschien wel noodzakelijke kwaden zijn.
De body shop kan dus wellicht rekenen op een extra goed imago
en de bijbehorende hype van sociaal bewuste klanten, maar
feitelijk kunnen ze alleen het excellente imago hebben omdat de
rest van de wereld nog gebruik maakt van de ‘slechte’ zaken als
kinderarbeid.
15
ConclusieAls het samengevat moet worden, is bedrijfsethiek een lastig
onderwerp. In principe is het mogelijk voor elk bedrijf een
bepaalde ethische theorie te vinden en die toe te passen op hun
eigen gang van zaken. Maar wanneer het puntje bij het paaltje
komt, is er maar één ding dat er echt toe doet. Dat je als bedrijf
zijnde je imago kunt verkopen aan de consumenten. Of daarbij
het doel of de gedachte centraal staat is afhankelijk van de
doelgroep die je probeert te bereiken. Voor bankiers is het een
complex verhaal. We weten dat ze in eerste instantie niet moreel
juist bezig zijn geweest. De gevolgen waren ook desastreus,
maar de bedoelingen waren evenmin nobel te noemen. Voor de
body shop is het een kwestie van het hebben van een unique
selling point. Het blijft immers een commercieel bedrijf.
Wat dat betreft blijft bedrijfsethiek dus puur een verkooppraatje.
De wet bepaalt wat wel en niet mag (bijvoorbeeld dierproeven
zijn best aan wetten onderhevig), maar daarbuiten bepaalt toch
vooral de markt hoe ethisch een bedrijf is. Wanneer een bedrijf
meer moet betalen om een image op te bouwen dan het oplevert,
dan zal het bedrijf snel failliet gaan. En daarom is het toch vooral
een spelletje tussen consumenten en wat ze bereid zijn te betalen
voor dat beetje goede gevoel.
16
BibliografieBodyShop. thebodyshop.nl. [Online] Body Shop. [Cited: April 8, 2011.]
Fincher, David. 1999. Fight Club. Fox 2000 Pictures; Regency Enterprises, 1999.
Zelfproberen?Wanneer je zelf wilt proberen of je ethisch consistent bent, probeer dan eens de website: www.philosophyexperiments.com. Op deze
website worden enkele scenario’s geschets en wordt je gevraagd wat je zou doen. Daarna wordt gekeken of je ook consequent bent in je
oordeel of dat je misschien anders zou handelen dan je in eerste instantie zou denken. 17
18
WetenschapsfilosofieTekst: Casper Kranenborg
TechnischeBedrijfskunde:alfaofgamma?Feitoffictie?
Als er een studie is die interessant is voor wetenschapsfilosofen, dan is het wel technische
bedrijfskunde. Aangezien wij werken op het grensvlak van techniek, politiek, wetenschap
en maatschappij is wetenschap zoals wij dat bedrijven in een lastig parket gewikkeld. Waar
de beta-wetenschappen vooral fenomenen proberen te verklaren en de alfa-wetenschappen
de werkelijkheid beschrijven, doen wij beide. We wisselen zodoende constant ons hinkende
been af. Sterker nog, als TBK-er moet je kunnen ontwerpen, beschrijven, verklaren en
interpreteren. Er zijn al boekenkasten vol geschreven over hoe verklarende wetenschappen
(zoals natuurkunde) wordt bedreven evenals hoe het zou moeten. Eenzelfde verhaal geldt voor
beschrijvende wetenschappen. Deze studies leiden zelf tot hevige debatten over de rollen die de
personen binnen deze wetenschappen moeten vervullen. Maar wat is een TBK-er dan precies?
Een alfa of een gamma? Wetenschapsfilosofen lopen ook constant tegen dit soort vragen aan.
In wat volgt zal ik daarom een voorbeeld van een probleem van een wetenschapsfilosoof laten
zien (zonder deze uiteraard sluitend op te lossen). Sinds mensheugenis wordt er geprobeerd een
antwoord te geven op de vraag: wat is een feit en waarin verschilt deze van niet-feiten?
19
Allereerst wordt met een feit vaak iets
bedoelt wat geen waardeoordeel in
zich heeft, het is geen theorie, noch
een hypothese. Dat dit zich echter
op een glijdende schaal bevindt, zal
duidelijk worden uit de volgende
bespreking. Het woord ‘feit’ kan op
twee manieren worden geïnterpreteerd.
Als een contingente stelling die waar
is, of een niet-contingent iets. Een
voorbeeld van het eerste is: ‘Persoon
x is seropositief’. Dit is misschien wel
waar, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn.
Een voorbeeld van het tweede is: 2+2 =
4. Ongeacht wat voor situatie men zich
kan voorstellen, deze stelling is altijd
waar. Dit onderscheid tussen contingent
en universeel leidt tot drie manieren
hoe mensen over feiten denken. Ten
eerste kan je een ‘feit’ zien als iets wat
‘de waarheid’ aantoont. Een voorbeeld
hiervan is de al genoemde zin 2 + 2 = 4.
Ten tweede wordt een feit ook wel gezien
als de meest stabiele uitleg, datgene wat
het dichtst in de buurt komt van waar,
de hypothese die de verschijnselen het
beste verklaart, etc. Feiten bestaan niet
volgens dit perspectief, maar worden
gemaakt. Sociaal constructivisme is
weer opgedeeld in twee kampen. Aan
de ene kant vinden we de zwakke
variant, terwijl zich aan de andere
kant de radicale variant van sociaal
constructivisme bevindt. De lichte
variant is, volgens ‘the view that human
representations of reality — either
linguistic or mental representations —
are social constructs’ (Goldman, 2006).
De radicale variant zegt zelfs dat niet
alleen de representaties, maar ook de
objecten waar de representaties naar
verwijzen sociale constructies zijn. U zult
het onderhand wel merken, een feit is
lastig te definiëren, aangezien een simpel
woord als ‘feit’ vele interpretaties, met
elk hun eigen problemen heeft.
Een van de meest voorkomende
problemen van deze tweede interpretatie
is het probleem van inductie. Dit betekent
dat er geen deductische conclusie kan
worden getrokken of dit feit nu ‘echt’
een feit is. Stel, ik zeg: alle zwanen zijn
wit. Dan is dit eenvoudig te weerleggen
door één niet-witte zwaan te vinden en
aan te tonen. Een derde interpretatie van
feiten is, dat een stelling naar waarheid
is gekoppeld aan zijn object. Dus ‘een
zwarte vogel van x centimeter en kleur y
groot is een z’, waardoor de beschrijving
van een object dus correspondeert met
het object zelf.
De discussies over feiten wordt vaak
gekoppeld aan een discussie over
kennis. Een feit is immers een vorm
van kennis. Dat over kennis veel is
gezegd, gefluisterd en gezwegen moge
duidelijk zijn aan de hand van het ‘feit’
dat de filosofie dit onderzoeksdomein
een eigen naam heeft gegeven, namelijk
epistemologie. In de volgende paragraaf
zal ik een begrip uit de epistemologie en
wetenschapsfilosofie toelichten aan de
hand van een technisch bedrijfskundig
concept.
Paradigma’s
Een belangrijk verschijnsel waar
technisch bedrijfskundigen mee te maken
hebben, zijn de zogenaamde paradigma’s.
Een paradigma is een conceptueel
raamwerk waarbinnen wetenschap
wordt bedreven. Op dit moment is Lean
Manufacturing (LM) een onderwerp
binnen technische bedrijfskunde wat
als voorbeeld van een paradigma kan
fungeren. LM houdt in dat er wordt
gekeken naar de organisatie als geheel,
waarbij alle processen moeten bijdragen
aan waardevermeerdering voor de
klant. Alle processen die niet aan deze
doelstelling voldoen worden beschouwd
als verspilling en worden geprobeerd
tot een minimum te beperken. Dit is
de harde kern van het LM-paradigma.
Thomas Kuhn, een filosoof die vooral
bekend is geworden aan het eind van
de 20e eeuw, analyseert wetenschap
vanuit een sociologisch perspectief.
Hij stelde dat er drie periodes zijn met
betrekking tot een paradigma waarin
wetenschap wordt bedreven. Ten
eerste is er de voorwetenschappelijke
periode, waarin er een paar mensen
zijn die een idee hebben, maar als ze
er met anderen over spreken heerst er
vooral verwarring over terminologie,
uitvoering, de methodologie, etc. In
het geval van LM zal dit bijvoorbeeld
gebeurt zijn bij de uitleg wat nu precies
verspilling is, of wat waardetoevoeging
is. Kortom, iedereen had zijn eigen idee
over wat nu precies LM is. Zodra al deze
meningsverschillen zijn opgelost ontstaat
er een harde kern of een fundament
van wat nu precies de inhoud van een
paradigma is en breekt een periode van
normale wetenschap aan. Eigenlijk wordt
er nu een hypothese geformuleerd die
met allerlei hulpstellingen in stand blijft.
In tijden van normale wetenschap wordt
nu geprobeerd om deze hulphypothesen
te ontkrachten of te verifiëren, om de
hypothese te toetsen. In het geval van
LM betekende dit dat er artikelen over
verschenen waarin LM een begrip werd
en waarin verschillende personen met
een vaststaande terminologie discussies
met elkaar konden voeren. Alleen
anomalieën, oftewel problemen die
betrekking hebben tot de hulphypothesen
worden nog onderzocht. In het geval van
LM is bijvoorbeeld lang onderzocht hoe
de schijnbare tegenstelling tussen sneller,
goedkoper en beter kon worden opgelost.
Een ander voorbeeld is hoe Just-In-Time
kon worden gekoppeld aan Total Quality
Management. Het fundament van LM
bleek echter op een gegeven moment een
‘blackbox’ - iets waar niet meer over
gediscussieerd moet worden wil, men
LM serieus nemen.
Als er op een gegeven moment echter
teveel signalen worden afgegeven
dat hulphypothesen de kern niet meer
kunnen beschermen - dus dat mensen
ook aan de kern van LM beginnen te
twijfelen - breekt een derde periode
van wetenschap aan. Kuhn noemt
dit abnormale wetenschap, hetgeen
een wetenschappelijke revolutie kan
veroorzaken. In deze periode gaan
(vaak jonge) mensen de blackbox van
LM proberen te openen of hun horizon
verbreden door iets compleet anders te
proberen wat niet meer in het straatje
van LM past. Dit leidt er uiteindelijk toe
dat er een verschuiving is van het ene
paradigma naar een volgende, doordat
beide paradigma’s niet meer met elkaar
te rijmen zijn. De anomalieën van het
oude paradigma zijn te groot geworden,
dus de kern van het paradigma wordt
verworpen. Een historisch voorbeeld
hiervan is de verschuiving van het idee
van een platte aarde naar het idee van een
ronde aardbol. Ook de relativiteitstheorie
of de evolutietheorie zijn bekende
‘hypothesen’ die niet meer pasten in
een voorgaand paradigma. Kort door
de bocht genomen betekent deze derde
periode dat de fundamenten van LM in
twijfel worden getrokken.
ConclusieBinnen TBK staan we zeker niet los
van de alfa- of de betawetenschappen.
Sterker nog, we zijn waarschijnlijk
net zo onderhevig aan al die
wetenschapsfilosofische kritieken en
visies. Of TBK nu gebaseerd is op
feiten genereren, problemen oplossen,
hypothese toetsing of dat bedrijfskundige
wetenschap allemaal maar gezwets is dat
niet met de werkelijk correspondeert, is
lastig te zeggen. Ik zou iedereen echter
willen aanraden om goed na te denken
voordat men begrippen als hypothese of
theorieën gebruikt in het vervolg. Het ligt
namelijk vaak niet zo voor de hand als
men denkt, er zitten vele haken en ogen
aan die niet altijd even goed begrepen
worden.
20
Bronnen:
Van Hees, M., E. de Jonge, L. Nauta (2003), Kernthema’s van de filosofie, Amsterdam: Boom
Mulligan, K. (2007) Facts, geraadpleegd van de Stanford Encylopedia of Philosophy op 03-03-2011.
Goldman, A. (2006) Social Epistemology, geraadpleegd van de Stanford Encyclopedia of Philosophy op 01-04-2011.
Verderlezen?
Kuhn, T. (1963) The Structure of Scientific Knowledge, Chicago: University of Chicago Press.
Popper, K. (1958) The logic of scientific discovery, London: Taylor & Francis Ltd.
Latour, B. (1999) Science in Action, Boston: Harvard University Press
Shapin, S. and Schaffer, S. (1985) Leviathan and the Air-Pump: Hobbes, Boyle, and the experimental life, Princeton University Press
Feyerabend, P. (1983) Against Method,
21
Ruimte om te denken
22
Verenigingsnieuws
Illustratie: Marijn van Rooij
TechnologyandSocietyCongress
23
Met de razendsnelle uitbreiding van het internet wordt de
scheidslijn tussen de persoonlijke omgeving en de buitenwereld
steeds fijner. Zo fijn zelfs dat soms het verschil er niet lijkt te
zijn. Wat is de plek van privacy in een samenleving als deze? Dit
is de vraag waar TaSC 2011 zich over zal buigen.
Mensen zijn sociale wezens en daarom is het niet
verbazingwekkend dat wij dankbaar gebruik maken van het
internet om relaties en vriendschappen te onderhouden. Vaak
gebruiken wij hier gratis oplossingen voor die op het internet
alom beschikbaar zijn. Echter voor niets komt de zon op, luidt
het aloude Hollandse spreekwoord.
Als tegenprestatie voor veel van deze diensten op het internet
wordt de gebruiker gevraagd om vaak persoonlijke, gegevens te
delen met de aanbieder van de dienst. Daarmee dringt het internet
binnen in onze persoonlijke levenssfeer en komt het hele begrip
van privacy steeds meer onder druk te staan.
Echter het verzamelen van persoonlijke gegevens op het internet
kan natuurlijk ook voor nobele zaken worden ingezet, zoals het
bestrijden van criminaliteit en terrorisme. Zo kunnen
incheck procedures op luchthavens ingekort worden door
gebruik te maken van biometrische identificatiemethoden.
Pasjes kunnen overbodig worden gemaakt door voortaan
de vingerafdruk als identificatie middel te gebruiken. Zo
zijn er nog meer voorbeelden op te noemen.
Privacy blijft uiteindelijk een erg breed begrip, maar wij beogen
als commissie een invulling die een Technische Bedrijfskunde
student waardig is. Waarnodig zullen de lezingen dieper in gaan
op de technische details, zonder daarin verdwaald te raken en het
overzicht te verliezen.
TaSC is natuurlijk meer dan alleen lezingen. Afsluitend zal er
natuurlijk vel gediscussieerd worden en het is de bedoeling dat
jij je stem laat horen. Het debat zal worden ingeleid door de heer
Kowsoleea, wellicht wel Nederlands bekendste slachtoffer van
identiteitsfraude. Het gehele verhaal, opgeschreven door Peter
de Graaf, journalist van de volkskrant, is nu al te lezen in deze
editie van de Lugograaf.
Voor de echte Lugianen zijn er natuurlijk kroketten geregeld en
ook de borrel mag je natuurlijk niet missen.
Voor inschrijvingen en actuele informatie nodigen wij je graag
uit te kijken op de website: www.TaSC-Groningen.nl
pri•va•cy [prajvesie] de; v(m) de mogelijkheid om in eigen omgeving helemaal zichzelf te zijn.
24
TaSCartikel
HOOFDDORP ‘Mijn naam komt al vijftien jaar ten onrechte voor in de informatiesystemen
van politie en justitie. Een harddrugscrimineel heeft in 1994 bij een aanhouding mijn naam
opgegeven. Sindsdien zit ik in de systemen. De identiteitsfraude is al vanaf het begin bekend bij
de overheid, maar ze hebben er niets mee gedaan. Ik heb ontzettend veel brieven geschreven
naar allerlei instanties. Politie en justitie beloofden steeds dat mijn naam zou worden
gezuiverd, maar dat gebeurde niet.
24
‘Ik ben diverse keren aangehouden
en in de boeien geslagen, op straat
door de politie of op Schiphol
door de marechaussee. Ik word
gezien als een drugscrimineel, met
gevarenclassificatiecode 2. Ik ben
aangehouden als ongewenst vreemdeling,
terwijl ik toch gewoon een Nederlands
paspoort heb. De FIOD is met de
politie bij me binnengevallen, met 35
man, omdat ik drugsgeld zou hebben
witgewassen. Het is om gek van te
worden.
‘Ten tijde van die inval zat de crimineel
die zich voor mij uitgaf in de gevangenis.
Dan moeten ze toch weten dat er iets
niet klopt als ik als verdachte gewoon
thuis zit? Na elke actie kwamen ze er
snel achter dat ze het mis hadden. Dat
er sprake was van identiteitsfraude en
persoonsverwisseling. Soms boden ze
excuses aan, meestal niet. Een officier
van justitie heeft zelfs voorgesteld dat
ik dan maar een andere identiteit moest
aannemen. Dan was ik van de ellende af.
Maar dat is toch de omgekeerde wereld?
‘Het is echt Kafka. Zo omschrijft de
Nationale Ombudsman dat ook. De
overheid slaagt er maar niet in om
al die belastende informatie die ten
onrechte op mijn naam staat, op de
echte naam van die crimineel te zetten.
Donderdag heeft minister Hirsch Ballin
excuses aangeboden. Zijn ambtgenoot
van Binnenlandse Zaken heeft alle
politiekorpsen aangeschreven om de
informatiesystemen op te schonen. Ik
hoop dat het eindelijk goed komt.
‘Het begon allemaal in 1994. Ik woonde
in Rotterdam en kreeg opeens een
dagvaarding om te verschijnen voor
de rechter in Amsterdam. Ik zou voor
een drugsdelict zijn aangehouden
door de Amsterdamse politie, bureau
Warmoesstraat. Ik was stomverbaasd. Ik
wist nergens van.
‘Ik ben naar het politiebureau aan de
Warmoesstraat gegaan. Ik zie nog de
verbijstering op het gezicht van de
politieagent die bij de balie zat. Hij
was namelijk dezelfde politieman die
mij enkele weken daarvoor zou hebben
opgesloten wegens dat drugsdelict.
‘Hij zag meteen: dat klopt niet. Toen
kwamen ze erachter dat de man die ze
hadden aangehouden mijn naam had
opgegeven. Het bleek de drugsverslaafde
en crimineel Imro C. te zijn, die
mij kende van de lagere school in
Paramaribo. Hij is de neef van een vriend
van me. Eind 1993 zijn we nog een week
met elkaar opgetrokken. Ik wist niet dat
hij in duistere zaakjes zat. We hadden
ontzettend veel lol. Toen kon ik nog niet
bevroeden hoeveel ellende ik van hem
zou krijgen.
‘Op het politiebureau is proces-verbaal
opgemaakt dat Imro C. zich voor
Ron Kowsoleea heeft uitgegeven. De
crimineel heeft dat ook bekend. Ik heb
aangifte gedaan en voor het onderzoek
meegewerkt door een vingerafdruk en
een foto te laten maken. Op advies van de
politie en de advocaat van Imro C. ben ik
ook naar de rechtszitting gegaan. Anders
bestond het risico dat ik bij verstek werd
veroordeeld.
‘Het was een bizarre vertoning voor de
rechtbank. Is dit meneer Kowsoleea,
vroeg de rechter. Ja, het is meneer
Kowsoleea, maar het is niet de
Kowsoleea die is aangehouden, zei de
advocaat, dit proces gaat niet over hem.
Tekst: Ron Kowsoleea
25
Imro C. was niet aanwezig, hij zat op
het politiebureau in Wilnis. De rechter
begreep er niets van, en heeft de zaak
maar aangehouden.
‘Maar daar bleef het niet bij. Ik werd
verschillende malen gebeld door de
Amsterdamse politie dat ik aangifte
moest komen doen, omdat er weer
misbruik was gemaakt van mijn naam.
Ik kreeg bekeuringen en dagvaardingen
voor zwartrijden. Ik ben zelfs met
de politie naar het Gemeentelijk
Vervoersbedrijf geweest. Er is zelfs de
afspraak gemaakt dat ik, Ron Kowsoleea,
me altijd kan legitimeren. Want Imro C.
kon zich nooit legitimeren, en er werd
blijkbaar nooit gecheckt of hij wel de
juiste naam opgaf.
‘Later heeft de politie mij een bewijs
meegegeven dat mijn identiteit werd
gebruikt door Imro C., met zijn foto erbij.
Daar heb ik altijd mee gereisd. Een hele
poos ging het goed. Tot ik in 1999 werd
aangehouden bij een verkeerscontrole.
Ik zou ongewenst vreemdeling zijn
en moest mijn straf uitzitten. Ik werd
in de boeien geslagen en afgevoerd
in een politiebusje. Je kunt je er geen
voorstelling van maken wat dat met je
doet, als je niks gedaan hebt. Je wordt
gefouilleerd en in een cel gezet. Meneer,
dat ben ik niet. Ja meneer, dat zeggen ze
allemaal.
‘Toen ze doorhadden dat ze fout zaten,
werd ik vrijgelaten. Ik was zo boos! Ik
ben in Amsterdam nog op zoek gegaan
naar Imro C. Als ik hem gevonden had,
dan had ik hem echt iets aangedaan.
Ik heb om opheldering gevraagd bij
de politie. Ze zeiden dat ze mijn naam
hadden verwijderd uit de systemen, maar
dat bleek niet het geval te zijn.
‘In 2001 begon het weer. Ik werd op
Schiphol aangehouden, op weg naar
Engeland. Weet u hoeveel vliegtuigen
ik wel niet heb gemist? Altijd word je
eruit gehaald door de marechaussee.
Soms moest je een uur wachten, soms
ging je de cel in. Ik wapperde met het
politiedocument over de identiteitsfraude,
maar dat vonden ze een verouderd vod.
In november 2003 escaleerde het, toen ik
met een delegatie naar Suriname wilde
reizen en op Schiphol als ongewenste
vreemdeling werd gearresteerd. Ik was
het zo zat, zo ontzettend boos, ik ging
niet vrijwillig mee. Gaandeweg zag
de marechaussee dat ze de verkeerde
man hadden. Toen hebben ze me maar
aangehouden wegens belediging. Er is
zelfs een rechtszaak over geweest, omdat
ik iemand klootzak had genoemd. De
rechter heeft me gelukkig vrijgesproken.
‘Kort daarvoor, in oktober 2003, was de
FIOD mijn huis in Krimpen aan de IJssel
binnengevallen. Dat was heel heftig. Een
hoop kabaal, een hoop politieagenten.
Ik werd gearresteerd voor lidmaatschap
van een criminele organisatie, handel in
drugs, witwassen van drugsgeld, valsheid
in geschrifte en heling. Dat was een
traumatische ervaring, vooral ook voor
mijn dochtertjes van 3 en 7, en voor mijn
vrouw. En ik hen maar zeggen: ik ben
niet wie jullie denken dat ik ben.
‘Die inval had ook een geweldige impact
op mijn woonomgeving. We voelden ons
door de buurt met de nek aangekeken.
Dus zijn we maar verhuisd. Ook zakelijk
kreeg ik steeds meer last. Ik had een
handelsbedrijf en een groothandel in
farmaceutische producten. Je wordt
geconfronteerd met mensen die geen
zaken meer met je willen doen. Ze horen
dat de politie en FIOD bij je langs zijn
geweest, dat je een crimineel bent. Maar
mensen, zeg ik dan, als ik zo’n crimineel
was, dan liep ik toch niet vrij rond?
‘Het is geen pretje om steeds te worden
aangehouden, bij de McDonald’s of op
Schiphol. En dat de piloot dan zegt dat
het vliegtuig is vertraagd omdat passagier
Kowsoleea zonet is aangehouden op
verdenking van drugshandel. In 2005
werd ik op last van de rijksrecherche
gearresteerd. Een justitiemedewerker
bleek strafrechtelijke informatie van mij
te hebben aangeboden. Ik zou geen vaste
woon- en verblijfplaats hebben.
‘In 2007, nadat ik weer op Schiphol
was aangehouden, heb ik een klacht
ingediend bij de Nationale Ombudsman.
In het rapport, dat donderdag is
gepubliceerd, wordt bevestigd dat ik al
jaren het slachtoffer van identiteitsfraude
ben. En dat de overheid er maar niet in
slaagt om de informatiesystemen op te
schonen.
‘Mijn bedrijven verkeren in surséance
van betaling. De ombudsman wil
bemiddelen om een schadevergoeding
vast te stellen. Het ministerie van Justitie
heeft ooit vijfduizend euro aangeboden,
maar dat staat in geen enkele verhouding
tot de schade die ik en mijn gezin hebben
geleden.
‘Er zijn zijn meer slachtoffers van
identiteitsfraude. Imro C. gebruikte wel
zes verschillende namen. Het wordt hoog
tijd dat de informatiesystemen van politie
en justitie worden opgeschoond en beter
gecontroleerd, dat is de moraal van het
verhaal. Maar de overheid neemt het
nog steeds niet serieus. En daar kan ik
ontzettend boos om worden.’
Bron
www.volkskrant.nl (artikel: Onschuldig,
maar steeds in de boeien, door: Peter de
Graaf)
ColumnvoorzitterDiederik Jan LemkesVoorzitter TBV Lugus
‘Bedrijfscijfers zijn als een bikini. Ze geven een interessant beeld, maar de spannende delen
blijven verborgen.’ Burton Malkiel, de beleggingsprofeet slaat hiermee de spijker op z’n kop
met twee vliegen ertussen. Wat is het leuk de cijfers te kennen. Echter is het nog veel leuker om
het ontstaan ervan te begrijpen. Zeker als je bedenkt dat de vaak mannelijke bestuurder(s) de
bikini moet(en) creëren of uitkiezen, komt al snel het argument naar boven om meer vrouwen in
een bestuur aan te stellen.Om deze ietswat gedurfde uitspraak
binnen een hoofdzakelijk uit mannen
bestaande vereniging enigszins te
nuanceren: positieve discriminatie,
daar ben ik absoluut geen fan van.
Samenstelling van het bestuurlijke team
moet bij voorkeur een afspiegeling zijn
van de werkelijkheid. Een bestuurlijk
orgaan dat log wordt, zodra de echte
drive om te excelleren ontbreekt,
men zichzelf al de beste vindt, of
misschien wel de simpelste reden:
zodra er overheidsgeld mee gemoeid is.
Voorbeelden uit het bedrijfsleven te over.
Toch is me een uitzondering het meeste
bij gebleven: de universiteit. Behaalde
resultaten in het verleden bieden geen
garantie voor de toekomst, maar een
bestuurder met historisch besef is wel
degelijk beter dan een iemand met alleen
oog voor de toekomst.
Werken in een omgeving van
georganiseerde chaos waar genoeg
bewegingsvrijheid is en oordelen
op basis van gezond verstand wordt
aangemoedigd is uitdagender dan het
volgen van de regels. Draaiboeken zijn
daarmee dan ook de vloek en zegen
waarmee een bestuur dient te leven.
Ondanks de vaak grote drukte, heb ik
toch opvallend veel tijd kunnen besteden
aan mijn grootste hobby. Gitaar spelen
en knutselen aan alles wat erbij hoort.
Ook in drukke periodes, nuchter of niet,
wist ik mijn weg, waarschijnlijk vaak tot
ergernis van mijn huisgenoten, naar de
hoek van mijn kamer maar al te vaak te
vinden. Afleiding kan zo simpel zijn.
John Mayer. Een van mijn muzikale
helden die minimaal één keer terug
moest komen in de Lugograaf. Veelal
afgeschilderd als de man met zoetsappige
liedjes waar tanden spontaan van
uitvallen en trommelvliezen van
knappen door schreeuwende vrouwen
op de achtergrond is juist hij een van
de personen die mijn inziens de Pop en
Blues eindelijk weer dichter bij elkaar
heeft gekregen. Met een geniaal gevoel
voor songwriting en totale beheersing
van zijn instrument en bijhorende gear
is en zal hij een van mijn voorbeelden
blijven. Zo, is het voornemen een
pleidooi voor een muzikale held te
houden bij deze ook ingewilligd.
Willekeurige stukjes tekst die zo vlak
voor het einde van mijn bestuursjaar toch
een geheel vormen. Een verzameling van
een aantal zaken die ik heb geleerd, of
constateringen die nog een keer op papier
moesten. Hoewel terugkijken eigenlijk
pas achteraf mag, meestal in de vorm
van het voor- of nawoord in de laatste
ALV-stukken, schatte ik de kans dat een
dergelijk stuk gelezen werd hier het beste
in.
Wil ik afsluiten met de vraag uit mijn
eerste Lugograaf column: zou de
kwaliteit van mijn teksten gedurende het
jaar zou verbeteren? Kijk en vergelijk.
Aan mijn slechte uitspraken op de
quotepagina kan het in ieder geval niet
hebben gelegen.
26
GelijkkrijgenTekst: Arjen Lammers
27
Gelijk. Wie het heeft, wil het van de daken schreeuwen. Wie het niet heeft, is toch vaak
overtuigd van wel. Daar zit dan meteen ook de tweestrijd. Een eeuwenoude strijd waar het
recht van de sterkste nog altijd opgaat. Of om Nietzsche te parafraseren: “Alle dingen zijn
onderhevig aan interpretatie. Welke interpretatie ‘juist’ is op een gegeven moment is een gevolg
van macht en niet van waarheid.” Beetje uit het verband getrokken wellicht, maar de inhoud
is onverminderd bruikbaar. Daar gaat de rest van dit artikel dan ook over; over de ‘macht’ om
je gelijk te krijgen, overtuigen en de mogelijke methoden om via een andere weg toch je zin
door te drukken. Er zijn genoeg boeken en artikelen over dit onderwerp geschreven om een
bibliotheek mee te vullen en de komende paragrafen gaan ook zeker niets toevoegen aan dit
onderwerp, maar een overzicht of passende samenvatting moet er wel in zitten.
28
Het eerste idee dat we moeten overkomen, is dat de wereld een
lief oord is, waar iedereen zich aan de regels houdt. De wet
bepaalt wat mag en wat niet, maar binnen het kader dat door
de wet geschetst wordt, is iedereen vrij te doen wat hij of zij
wil. Deze veronderstelling is niet nieuw. Machiavelli zal niet de
eerste zijn geweest die het zo beschreef, maar zijn naam is wel
synoniem geworden met machtspolitiek. Machtspolitiek speelt
ook op kleinere schaal, binnen bedrijven een belangrijke rol.
Soms zijn begrippen anders en moet je bepaalde zaken ruimer
interpreteren, maar de kern blijft hetzelfde. Gelijk krijgen vereist
een ruimere opvatting van wat wel en wat niet mag. Centraal
blijft echter wel staan, dat je koste wat kost, je reputatie moet
bewaken. Als je gelijk krijgt, maar vervolgens geen vrienden
meer over hebt, dan is het toch zonde geweest van de moeite.
Gelijk krijgen moet je dus ook ‘gegund’ zijn, anders is het een
loze overwinning.
Hoe komen we op die plek waar iedereen ons gelijk geeft,
al was het maar omdat we zo slim waren? Één van de meest
beproefde methoden is de indirecte suggestie. Om je plannetje
er door heen te krijgen, kan het vaak beter werken wanneer je
met wat indirecte hints een leidinggevende het idee kan laten
‘bedenken’. Een idee dat je zelf bedenkt is immers gemakkelijker
te accepteren dan een idee dat iemand anders je voorlegt.
Commentaar geven is eenvoudig, je plannen verdedigen een
stuk lastiger. Hoe kun je echter subtiel zijn? Ook hier zijn geen
uniforme regels voor afhankelijk van je publiek, de status die jij
hebt ten opzichte van de te overtuigen persoon en het soort plan
dat je hebt. Begin vooral met het schetsen van een probleem waar
een ‘bepaalde’ oplossing heel goed op werkt. Dit zou dus jouw
oplossing moeten zijn.
Stap twee: vergeet niet dat je grootste tegenstander niet per se
degene is, die je moet overtuigen. Vaak ben je niet de enige in
een groep en is het uiteindelijk een gezamenlijke beslissing. Van
nature zouden de meeste van ons het opnemen tegen de grootste
tegenstander van onze plannen. Als hij om is, dan zal de rest
wel volgen, toch? Het leidt echter vaak tot een welles-nietes-
spelletje waar je evenveel kans hebt de discussie te winnen als
te verliezen. In plaats daarvan is het vaak beter je te richten op
mensen in je groep die het in ieder geval een degelijk voorstel
vinden en bereid zijn te luisteren. Overtuigen van de groep begint
met één voor één, zoals ook te zien is in de film “12 angry men”.
Probeer altijd voor ogen te houden, dat je niet iedereen hoeft te
overtuigen om toch je gelijk te krijgen. Soms zijn er bepaalde
groepen(je baas, de investeerders) die uiteindelijk de beslissing
nemen. Al je energie verspillen aan personen die niet overtuigd
willen worden of die je niet hoeft te overtuigen is zonde.
Een vervolg op de voorgaande stap is, dat je niet in een openbaar
overleg je gelijk haalt, maar per persoon; stuk voor stuk bij de
koffieautomaat. Dit is beter voor jezelf aangezien je niet direct
wordt aangevallen door iedereen om je heen. Ook heb je de
mogelijkheid beter te worden, doordat je jezelf voorbereidt op de
vragen die je al eerder hebt gehoord.
Tot dusverre is er vooral uitgelegd HOE je gelijk kan krijgen. Stel
dat het niet lukt, of je hebt wel gelijk gekregen, maar ze doen er
ook weer niets mee. Dit is misschien wel de lastigste fase in het
vergaderproces. Je argumentatie is opgebruikt, de kaarten zijn
gespeeld. Dit is waar de meeste mensen ophouden en het dus tijd
word je te onderscheiden. De eerste optie is om je plan enigszins
aan te passen en onder een nieuwe naam opnieuw in te dienen.
Dit werkt het beste als de eerste bezwaren niet te groot waren.
Houd er wel rekening mee dat hetzelfde plan er toch anders uit
moet zien met een wezenlijke verandering om toch de schijn
van nieuwigheid te wekken. Een tweede optie is wat duisterder.
Hierbij moet je gebruik maken van ‘retorische’ trucs die veel
weg hebben van chantage. Of je zoiets wilt toepassen, is geheel
aan jou. Een beproefde techniek in het arsenaal van een gehaaide
debater is het ‘valse dilemma’. Hierbij stel je het publiek(of de
vergadering) voor een keuze. Of ze accepteren je plan, óf de
hel breekt los. Het kan geen kwaad om hier je toehoorders een
zware keuze voor te leggen, sterker nog het werkt in je voordeel.
Probeer wel geloofwaardig te blijven; waarschuwen voor een
alien-invasie kan wel averechts werken. In feite is dit een soort
chantage, aangezien gezegd wordt: “Dit óf gevolgen die je niet
wilt.” Het is wel een ‘hail Mary pass’, dus zorg voor een goede
timing. Veel mensen houden er ook niet van gechanteerd te
worden, dus laat het niet blijken.
29
Voor enkelen zal dit een vervelende suggestie zijn, maar er zijn
nu eenmaal veel factoren die beslissingen beïnvloeden. Zelfs
factoren die niet binnen ons bereik liggen. Om een specifiek
voorbeeld te geven: er is ooit onderzoek gedaan of mensen
zouden helpen wanneer iemand voor ze struikelt en allerlei
papieren laat vallen. Wat blijkt? Als de proefpersonen(zonder
dat ze het wisten) eerder een euro hadden gevonden, waren
ze vrijwel allemaal bereid te helpen. Andersom, wanneer
iemand niets had gevonden, was slechts een kwart bereid de
hulpbehoevende te assisteren. Wat is nu de relevantie hiervan
voor jou als je je gelijk probeert te halen? Het bovenstaande
voorbeeld illustreert, dat iemand die tegen jouw plan is misschien
wel helemaal niet tegen is. Misschien is hij of zij echter tijdelijk
niet in de juiste stemming om je plan te accepteren.
Concluderend kunnen we stellen, dat gelijk hebben niet alleen
afhangt van de manier van argumenteren. Je moet strategisch
je punten overbrengen, niet direct al je sterke argumenten op
tafel leggen en rekening houden met je publiek. Waardoor laten
ze zich overtuigen, wat zijn de uiteindelijke factoren waarover
beslist wordt en wat zijn de omstandigheden? Het probleem is dat
generieke regels niet bestaan aangezien elke discussie anders
is. Heb een ultiem doel, doe een beroep op de emotie van je
publiek, maar wat voor emotie? Woede, liefde of angst? Het
kan allemaal. Als afsluiting kunnen we alleen stellen dat je
alleen beter wordt door te oefenen, door te blijven proberen
en door nieuwe opvattingen te vinden als de discussie niet
jouw kant op valt. Het zijn niet de sterkste die overleven, maar
diegene die zich het beste aanpassen aan de situatie.
illustratie: Nietzsche
30
Tekst: Martien Jalink
NieuweOntwikkelingen
30
Gooi’tindeafvalbak?Wie kent het niet: je hebt net genoten van je wekelijkse
fruitinfuus in de vorm van een smakelijke banaan maar zit
toevallig in een Syntus trein. Dat betekent: het komende halfuur
nergens de mogelijkheid om die eeuwig vervelende schil waar
je nu mee in je handen zit weg te gooien en dus frommel je hem
enige expertise in het spleetje tussen jouw eigen stoel en die
van het nietvermoedende oma’tje naast je. Zit je niet in de trein
maar is er ondanks verwoede pogingen toch geen vuilnisbak te
bekennen in de wijde omtrek? Dan verdwijnt het gele goedje
met een ferme armzwaai in het nabijgelegen bosje om aan een
uitputtend ontbindingsproces te beginnen. Tsja, dat is het enige
lot van de treurige banenschil buiten de uitgemolken uitglijgrap
die inmiddels al lang niet leuk meer is.
Wetenschapper Gustavo Castro brengt hier echter verandering
in. In zijn onlangs gepubliceerde onderzoek ontdekte hij de
bruikbaarheid van deze nutteloos geachte bananenschillen.
Hij nam de schillen mee naar huis en vond een zeer bruikbare
toepassing. Via verschillende zuren die zich in de schil bevinden
kunnen zware metalen aan de schil gebonden worden. Op deze
manier wordt kostbaar drinkwater ontdaan van zijn schadelijke
metalen. Het is duurzaam, het is goedkoop en het werkt beter dan
de gangbare methodes. De vraag is echter op welke schaal het
‘gele filter’ toepasbaar blijkt.
HippepostzegelPostzegelverzamelaars zijn brildragend, saai, allergisch voor
frisse lucht, verduiveld hoog begaafd, en het liefst de hele dag
bezig met, het laat zicht raden, hun postzegelverzameling. En oja,
brieven posten is voor oma’s. Twee alledaagse vooroordelen waar
eigenlijk al lang niemand meer aan twijfelt. Postorderbedrijven
als TNT en Sandd keken vol afschuw toe hoe alternatieven als
E-mail, Twitter, Facebook, Hyves, Chatroullette, LinkedIn,
Habbo, en voor de laatbloeiers ook nog Superdudes nieuwe,
goedkopere en snellere communicatiewegen vormden.
TNT post slaat echter terug, en hoe! Ze komen met de
‘augmented reality postzegel’(toegevoegde werkelijkheid).
Wanneer een code op deze postzegel voor een webcam wordt
gehouden op een speciale website, verschijnt een 3D-beeld van
ontwerpen van Nederlandse architectenbureaus. Trots als we
zijn op de creaties van het vaderland. En dat allemaal met de
bedoeling om het ouderwetse brievengepost weer hip te maken.
Het is hopen voor TNT dat het een beetje aanslaat en de allang
verfoeide brievenbus iets van zijn oude glans herwint.
www.gummo.nl
31
Toilet2.0In tijden van snelle technologische ontwikkelingen
waar zelfs koelkasten en andere huishoudelijke apparatuur
geschroomd worden, bleef het toilet, op enkele Japanse
exoten na, tot op heden onaangetast. Maar ook die moet er
nu aan geloven. Een paar creatievelingen bij Inax hebben zich
namelijk uitgeleefd en zij komen met het ‘Integrated Toilet’.
twee lenzen in plaats
van één te bespeuren is. En
hier zit ook gelijk het geheim waarmee het
3D-effect gecreëerd wordt: door simultaan twee beelden vanuit
een net iets andere hoek te schieten. Op het display kun je de
foto’s in 3D bekijken, maar mocht je in het bezit zijn van een
3D-televisie of monitor, dan kun je de beelden ook via de hdmi-
aansluiting in het groot aan iedereen laten zien. Naast 3D-foto’s
kun je met deze camera ook ‘gewone’ foto’s schieten met een
maximale resolutie van 5 megapixel. . Ook filmpjes schieten op
720p @ 30 fps is mogelijk. Daarnaast kan de camera dienst doen
als mediaspeler en e-reader. Prijs: 300 euro.
www.rcp-technik.com
PSPhoneSony Ericsson heeft onlangs de Xperia Play, ofwel ‘Playstation
Phone’, gelanceerd. Het is een combinatie tussen een smartphone
en een draagbare spelcomputer. Samen met de lancering zijn er
zestig spellen beschikbaar gemaakt voor het apparaat. Door een
samenwerking met ruim 20 uitgevers hoopt Sony Ericsson snel
meer spellen te bieden. Dus vergeet Angry Birds en synoniemen.
Nu begint het échte gamen. Nu alleen nog wachten op een
smartphone die een afstandsbediening functie heeft.
www.sonyericsson.com/play/
Kom je in de buurt van de high-techt pot, wordt het deksel
automatisch voor je geopend en gaat de toiletbrilverwarming aan.
Handig tijdens Hollandsche koude winters. En mocht het allemaal
een keer wat langer duren is dat geen reden voor verveling. Met
ingebouwde verwisselbare SD-geheugenkaart lezer beluister je
tijdens je grote en kleine boodschap gemakkelijk je favoriete
muziek. Ook schoonmaken zal voortaan tot het verleden behoren.
De pot reinigt zichzelf automatisch na elk bezoek en voorziet
bovendien de ruimte van de broodnodige verfrissing door middel
van de ingebouwde ioniserende luchtverfrisser. Het toilet doet
tevens dienst als bidet. Maar al deze luxe kent ook doordachte
functies. Is het toilet niet in gebruik, dan schakelt het over op
sluimerstand wat het energieverbruik drastisch reduceert. En
kom je in een donkere nacht naar het toilet gewaggeld, dan gaat
gewoon de sfeerverlichting aan zodat je doel goed zichtbaar
wordt. Voor $7350,- ben je trotse eigenaar van dit futuristische
toilet. Maar wees er snel bij en zorg dat je niet naast de pot piest,
want er worden maar honderd stuks van gemaakt.
www.inax-usa.com
3D-fotocameraLangzaam maar zeker begint 3D steeds meer zijn weg naar de
woonkamer te vinden. Eén van de eerste, betaalbare fotocamera’s
die gebruikt maakt van 3D technologie is de Power Flex 3D
Camera van het Duitse Rollei. Op het eerste gezicht verschilt
deze camera weinig van andere camera’s, behalve dan dat er
Tekst: Joep Heusschen
Joepie, als jij nou eens eens een stukje schrijft met iets in de trant van ‘Het sjaarzen
perspectief ofzo’, aldus de lieftallige eenkoppige hoofdredactie. Prima, ik heb nu in ieder geval
een titel en iets dat de naam ‘richtlijn’ eigenlijk niet eens zou mogen krijgen.
Hetsjaarzenperspectief
Sjesus pa, zijn we er nou nog niet? Hoeveel treinen denk je dat
dit zijn? Vier? Vijf? Vast niet heel directe verbindingen allemaal
en met het meest recente prestatieniveau en de diskloktische
managers bij de NS biedt dat ook niet al te veel hoop. Twee uur
in de auto, voetjes op het dashboard en ja, eindelijk doemde daar
de schilderachtige skyline van het pittoreske Groningen op aan
de horizon en net boven mijn grote teen zag ik ‘m zijn intrede
maken; de Martinitoren. Vanaf de ring meteen het centrum en de
eerste verbazing ingeknald: grachten? Hebben ze hier grachten?
Die hebben ze in Amsterdam en Utrecht, maar in Groningen?
32
Mijn kamertje was groter dan gedacht, de vriend van wie ik de
kamer overnam, had hem liefkozend beschreven als ‘hol’, maar
nu met het zonnetje erop leek dat reuze mee te vallen. De rest van
deze eerste dag als Groninger stond bol van de Ikea, de Mama
Mini en het houtje touwtje knutselwerk.
Mijn kamer was ‘slaap klaar’ en mijn motivatie reizende. Wat mij
betreft mocht het eerste jaar nu echt beginnen. Ik was echter nog
niet een keer op de universiteit geweest, laat staan Zernike. Ik
kende in Groningen alleen de weg van de Ikea naar mijn kamer
en weer terug. De KEI-week bood uitkomst. Een week lang
nieuwe mensen, nieuwe gewoontes, grote slaaptekorten, nieuwe
kroegen en minder lekker bier. Wat wil een student in spé nog
meer? Juist ja, studeren! Nu helemaal, nu Groningen behalve heel
ver ook nog heel gezellig bleek te zijn en mooi met die grachten.
Na de behaaglijke KEI-week nam ik een week de tijd om
achter het beeldscherm van mijn baas wat bij te slapen en zo de
broodnodige pegels bij te kunnen schrijven. Mij was namelijk
33
van meerdere kanten op het hart gedrukt: ‘Doet, geloof me nou
maar, dat ‘studeren’ kost je klauwen met geld’. Als geluk bij een
ongeluk had ik onder het motto ‘saaier dan dit wordt het écht
niet’ zowaar nog bijna de neiging gekregen om zin te hebben in
het studeren. Deze erbarmelijke gevoelens wist ik echter op tijd
te onderderdrukken waardoor in gezonde toestand kon worden
begonnen aan het ‘echte leven’.
De wittebroodsweken waren naar elke verwachting op zin minst
te betitelen als onwennig. Met het oog op ‘zo vaak mogelijk de
snooze aandrukken’ moest de snelste route naar de uni worden
uitgestippeld. Er werd onderzoek gedaan naar de goedkoopste
buurtsuper, uitbundig gebruik gemaakt van het overschot aan
nachtleven en tussendoor werd er zo nu een dan een boek open
gedaan. De studie viel helaas wat tegen; 90 procent mannen,
5 procent vrouwen en van de rest ben ik er na 7 maanden nog
steeds niet zeker van. Inhoudelijk was het echter best te behappen
qua tempo en niveau, dus bleef er genoeg tijd over voor de al
eerder genoemde essentiële zaken.
Met nog maar een paar maanden en één volledig blok voor de
boeg is het tijd voor een tussenbalans. Een balans waarbij elke
boekhouder zijn vingers bij af zou likken: louter positief. Het is
mooi, het is leuk, het is prachtig en tussen de stukken door nog
leerzaam geweest ook. Misschien dat de studie niet helemaal is,
wat ik er van verwachtte maar dat komt nog wel. Er wordt in
ieder geval aan meer dan genoeg criteria voldaan om te zeggen:
‘Hier blief ik den kummende poar joar nog wul’ om het maar is
op zijn vertrouwds achterhoeks te zeggen, want ja, waar je roots
liggen, liggen je roots!
Tekst: Mart Busscher
In deze test borduren we voort op het stukje algemene ontwikkeling dat een mens doorgaat
in zijn verschillende levensfasen. Algemene ontwikkeling is een benaming voor de algemene
kennis en intellectuele vaardigheden die men niet direct voor het eigen vakgebied nodig heeft.
Test:Algemenekennis
• Wat zijn de drie primaire kleuren van licht?
AntwoordTBK-er:Groen,roodenblauw.Ikweetiets!
Licht is dan uv of hoe heet dat? Ultraviolet.
Ik ben kleurenblind. Wat een rare vraag. Licht heeft toch geen
primaire kleuren? Doe maar rood, vind ik wel mooi. Violet,
mangaan. Dat waren er al 3 toch?
Correct antwoord: rood, blauw en geel
• Wie is verantwoordelijk voor achternamen?
AntwoordTBK-er:Meneer achternaam.
De vader van het kind.
Gemeente? Oh vroeger? Weet ik niet.
Correct antwoord: Napoleon
Om dit te testen onder de TBK-ers zijn er een aantal vragen uit
verschillende invalshoeken bedacht om zo een klein beeld te
vormen van de algemene kennis. Hieronder staan de vragen met
de desbetreffende af en toe zeer intelligente antwoorden.
• Wat is de hoofdstad van Libie?
AntwoordTBK-er:Met een t.. ja dat weet ik wel.
Ja eh pff, natuurlijk weet ik dat wel. Ik ben er niet helemaal
bij vandaag. Is niet Benghazi, die andere. .(5 minuten verder)
ik kom er niet op.
Correct antwoord: Tripoli
Wie ging eerder dood Martin Luther King of John F. Ken-
nedy?
AntwoordTBK-er:Martin, toch?
Een gok, doe maar Kennedy.
Correct antwoord: Martin Luther King
34
• In welk jaar werd de euro ingevoerd (in munten en briefgeld)
in Nederland?
AntwoordTBK-er:2000 ingevoerd in 2002 geen gulden
meer
2002, toch?
2000….2 ofzo?
Correct antwoord: 2002
• Uit hoeveel vakjes bestaat het periodiek systeem?
AntwoordTBK-er: Ooooh.. geen idee. 80!
96
De volledige? 148
Correct antwoord: 118
• Heeft een dierlijke cel wel of geen celwand?
AntwoordTBK-er: Geen
Geen celwand
Doe maar eh, wat kut dat ik dit allemaal niet meer weet. Uit-
eindelijke antwoord: zie binas.
Correct antwoord: Geen.
• Hoeveel wetten van Newton zijn er?
AntwoordTBK-er:drie
Drie, twee, drie!
3 denk ik.
Correct antwoord: Drie.
• Hoeveel jaar zit de koningin al op de troon?
AntwoordTBK-er: Jezus! 40 jaar ofzo weet ik veel! Als ik
maar anoniem blijf, vind ik alles best!
Dertig jaar.
Ergens in de 50. (commissie weet het antwoord zelf eigenlijk
niet, blijkt nu.. question master denkt zelf na.. maar weet het
ook niet precies)
Correct antwoord: 31 jaar
• In welk jaartal viel Hitler Polen binnen?
AntwoordTBK-er: 1939, 1940 is de oorlog begonnen, maare
1939.
1942, 1940, 1939!
Zal wel 38 of 39 geweest zijn.
Correct antwoord: 1939!
Wie zit er in het kabinet?
AntwoordTBK-er:1e en 2de kamer
Ministers, staatssecretarissen. Meer niet toch
Ministers en de koningin
35
• In welk dorp stonden de kernreactoren in Japan?
AntwoordTBK-er: Fuki-fuku-shima...
Goed!
Correct antwoord: Fukushima.
(vanuit de ledenkamer: fukushima? Is toch een joint-
venture met toyota?)
Oh god.. weet ik echt niet Hiroshima?! Nee! Heb ik
ook niet echt meegekregen, toen waren we namelijk
op wintersport.
• Waar zijn Hiroshima en Nagasaki bekend door gewor-
den?
AntwoordTBK-er:Geen idee, waardoor dan? Ik zeg
toch steeds.. ik ben niet slim.
Geen idee!
Van die atoombom.
Kernreactorenrampen, nee kernreactor met aardbev-
inkje enzo.
Correct antwoord: Eerste stad aangevallen door
kernbom.
• Wie er in de regering?
AntwoordTBK-er:2de kamer
Ministers en staatssecretarissen of is juist het kabinet?
Ik haal ze ook altijd door elkaar.
Kabinet met koningin.
Staatssecretarissen
Zoals er uit de vragen blijkt, is de algemene kennis van
een TBK-er niet altijd om over naar huis te schrijven.
Gelukkig speelt een enige zelfkennis hierin wel een rol.
Over het algemeen is de kennis toch van een redelijk
niveau. Dit is slechts een indicatie, wat wel duidelijk is,
is dat Technische Bedrijfskunde een wetenschappelijke
studie en dus er mag aangenomen worden dat het met de
hersencapaciteit van een TBK-er wel goed zit! De vraag is
alleen of deze capaciteit altijd juist benut wordt……….
EventverslagIEM-projectTekst: Arthur Brouwer en Rik Schuppers
2011
Na een half jaar hard werken aan de consultancy case voor diverse bedrijven was voor de
deelnemers van het IEM-project de tijd gekomen om de vruchten van het harde werk te gaan
plukken. Op de vroege zondagochtend werd er op Schiphol verzameld voor een onvergetelijk
avontuur in Brazilië. Vanwege het Chinese succes van IEM Project 2009 lag de lat hoog voor
deze editie.
Het was de derde (klopt dit wel? Ik ken China en Brazilie, wat is
de derde? IEM is geen EBT) editie en zoals altijd was het IEM
project geen snoepreisje. Er moest professioneel gewerkt worden
en alle capaciteiten werden gecombineerd. Sommige deelnemers
zagen het als een oefening, anderen als een test en weer anderen
als een verbreding. Zelfs op locatie werkten de studenten door.
Bijna de helft van de dagen stond er namelijk een bedrijfsbezoek
op het programma. Waar werkten de studenten aan? Tijdens het
voorbereidende traject hebben ze onder begeleiding van Dhr.
Jonker een cursus over sustainability gevolgd. Iedere student
had zijn eigen sector waarlangs de meetlat van sutainability
gelegd werd. Er zijn onderzoeksvragen opgesteld waarvan de
antwoorden in Brazilië zijn gezocht. Terug in Nederland werden
de resultaten gepresenteerd.
36
De reis in Brazilië was een goede combinatie tussen educatie,
cultuur en vrije tijd. Zo hebben we in Sao Paulo de chaos
ervaren van een van de grootste steden ter wereld met een strak
programma. We hebben compleet verzorgde dagen gehad van
Avery & Denison en Arcadis en we hebben mooie bedrijven
bezocht als TNT en Scania. We hebben het wereldwonder van
de watervallen van de Iguacu mogen beschouwen en hebben
de grootste stuwdam ter wereld bezocht waar we tijdens een
technische rondleiding het geheel van binnen hebben bekeken.
De reis vervolgde naar Rio de Janeiro waar we met z’n allen naar
de halve finale tussen de twee grootste voetbalclubs van Rio de
Janeiro zijn geweest. Een wedstrijd als deze is vergelijkbaar met
de WK finale in Nederland: Een stadion gevuld met de energie
van 30.000 keer Braziliaanse gekte.
De highlights zijn bij deze genoemd maar de sfeer mag niet
onderbelicht worden. Het is fantastisch om te zien hoe een groep
studenten van TBK Groningen op deze manier studievoortgang
boekt. ’s Ochtends vroeg om zeven uur de bus naar een bedrijf,
’s middags nog even enthousiast de copacabana opfleuren en ’s
avonds met zijn allen naar een restaurant om de bediening gek te
maken. Het waren drie mooie weken waarhiernaar (vind ik rare
verbetering/aanpassing) terugkijkend van gezegd mag worden
dat het IEM Project 2011 weer een groot succes was. Uiteraard
had dit niet gekund zonder de ondersteuning van de opleiding en
Lugus. We hopen dat de deelnemers veel geleerd hebben en dat
we deze editie als een succes mogen beschouwen.
Met Braziliaanse groet,
Ernst Erik Boer
Rosalie Volbeda
Floris Zaadnoordijk
Steven van Rijn
Rik Schuppers
Arthur Brouwer
37
Ook hebben we onder leiding van Ibiss een volle dag besteed in
de sloppenwijken, waar we ervaringen en herinneringen hebben
opgedaan die niet in een verhaal zijn te schetsen. De drie weken
zijn in stijl afgesloten in een van de hipste wijken van Rio de
Janeiro waar we een onder het genot van een glas whisky en
een sigaar na een fantastisch diner de reis nog eens nabesproken
hebben. En dat alles vergezeld met drie weken lang volle zon en
tropische temperaturen.
38
IEM-projectPhilipsTekst: Arthur Brouwer
14 januari
Om acht uur ’s ochtends stonden de deelnemers van IEM project 2011 in de rij voor de bus
naar Drachten. Een uur later werden we ontvangen met koffie en thee in een grote zaal, welke
speciaal was opgezet ter ere van 60 jaar Philips Drachten. Mooi Philips verlicht en een high
tech sfeertje wat onze deelnemers wel aansprak. De dag werd geopend door de site manager
van de locatie. Drachten valt onder de divisie ‘Consumer Lifestyle’. Deze divisie haalde vorig
jaar een omzet van dertien miljard euro, met een medewerkersbestand van 1500 personen.
Ruim zeshonderd (HBO/WO) van hen houden zich bezig met het ontwikkelen van nieuwe
technologieën en producten. Een groot deel van de werkzaamheden staan in verband met het
ontwikkelen en produceren van Philips shavers. Daarnaast ontwikkelen ze tal van andere
Consumer Lifestyle-producten, zoals baard- en haartrimmers, stofzuigers, Senseo-koffiezetters,
PerfectDraft-thuistaps en de Wake-up Light.
De ambitie bij Drachten is groot. Ze willen een fabriek van
wereldklasse zijn en alle processen optimaal inrichten. Dit
werpt zijn vruchten af. Onlangs heeft het management van
Philips Consumer Lifestyle namelijk besloten om een deel van
de productie van China naar Drachten te verplaatsen. Reden
hiervoor is dat de fabriek dermate efficiënt is dat dat opweegt
tegen de hogere loonkosten in Nederland. Een duidelijk teken dat
Philips Drachten op de juiste weg is.
Na een goed verhaal waren we allen erg enthousiast gemaakt om
eens te kijken wat Philips Drachten zo groot maakt. In groepjes
van negen IEM’ers kregen we een rondleiding in vogelvlucht
door de fabriek. Het viel ons op dat ze in een ver stadium zitten
van de productietechnologieën die in onze studie behandeld
worden, maar dat er ook nog een hoop verfijnd kon worden. Ook
waren we verbaasd dat werkelijk ieder apparaat dat de fabriek uit
ging getest werd door een speciaal opgeleide mevrouw. Zij zat in
een hokje van amper 2 m2¬, om te luisteren naar het geluid van
de tandwieltjes van de apparaten. Geen enkel apparaat zou haar
werkplek met een defect verlaten.
Na de rondleiding was het tijd voor een goed georganiseerde
lunch, alwaar de gelegenheid was om met high-potientials,
managers en projectleiders van Philips te praten. Met een
doorwisselsysteem hadden onze deelnemers volop de tijd om al
hun vragen over het bedrijfsleven en Philips te stellen.
Hierna werd in de presentatiezaal door verschillende
productiemanagers een uitleg gegeven over verschillende
cases die door onze IEM’ers zouden worden opgelost. Zo
werden er groepjes verdeeld over kanban/voorraadbeheer,
een pauzeprobleem (sociale aspecten vs efficiency) en een
leveranciersprobleem. Ieder groepje kreeg een aparte werkplek
om dit probleem uit te werken. Hierna volgden de presentaties en
de resultaten werden nauwkeurig opgeschreven op de noteblocs
van de productiemanagers. Dit was voor onze deelnemers
leuk om hun kennis in de praktijk te zien werken en goed voor
Philips om een beeld te bouwen van onze studenten. Een enkele
deelnemer heeft nog een stage weggesleept… Na alle presentaties
was het tijd om de dag af te sluiten met een drankje en vele goede
hapjes.
Een geslaagde dag, welke precies in het straatje van het IEM
project past: Aanvulling op de theorie uit onze studie en
de gelegenheid tot het openen van onze ogen voor wat het
bedrijfsleven ons later te bieden heeft.
Met vriendelijke groeten van IEM project 2010/2011
39
Quotepagina“We gaan alle hoeren testen”-Laurianneoverdenieuwetest
“Ervaring: 10!”–RubenZwetsloot
“Die homo’s zijn wel vrijbuiters” –LaurianneSteenkamer
“Ömer wat doe je hier?” “Ja, mooi zijn (incl. knipoog)” –ÖmerArslan
“Ik ga maar eens moeilijk veel geld uitgeven aan een grote beurt” –DiederikJanLemkes
“Ja, hier zit een gat maar ik ben te lui om te naaien”–LaurianneSteenkameroverkapottekleding
“Groter dan mij, dat is toch gewoon goed?” –JarnoPons
“Je bent nooit te oud om een biertje te komen drinken”–PeterBoersma
“Gebaren tolk, leuk.. In welke taal dan?” –IlseBeldman
“Even mijn zonnebril af, dan worden mijn ogen bruiner” –IlseBeldman
“Ik wil later een Audi. Een man met een Audi”–SuzanneBouwman
“OMG ik heb echt een derde oog, zo kan ik niet naar de kokomo”–ÖmerArslan
“Ik heb Bram leren op- en aftrekken”–IlseBeldman
“Hee Ilse, we kunnen best HOER worden, is een goede bijbaan!”–SuzanneBouwman
Omdat er ‘in de wandelgangen’ een hoop verteld wordt wat eigenlijk niet door de beugel
kan, vind je hier alweer de tweede versie van de Quotepagina. Ook dit maal trappen we de
pagina af met de beruchte uitspraak van onze secretaris Joël: “Quotes kun je niet citeren”
Heb jij ook een mooie quote? Stuur ‘m op naar [email protected].
Om half 2 ’s middags zou de bus vertrekken vanaf Groningen
centraal. De meesten waren ruim op tijd aanwezig, waardoor er
nog tijd genoeg was om te kijken wie er nog een plekje overhad
in zijn/haar bagage voor een pot rode kool of een zak pasta. Dit
alles om maar te voorkomen het allemaal te moeten kopen in de
dure franse supermarktjes.
De gadget die de SkiCie dit jaar verzorgd had, bestond uit
een tasje met een trui en een fles Berenburg. Dit laatste vond
meteen gretig aftrek: het beloofde een erg gezellige busreis te
worden. Er werd al voldoende gemaxd en gezongen, waarbij de
bekende après-ski hit ‘Sterrenstof’ meerdere malen uit volle borst
gezongen werd. Hierna vielen de meesten als een blok in slaap
om te dromen over de witte bergen en pistes bestrooid met een
lekkere laag poedersneeuw.
Op een paar incidenten na, Jeroen en de bus (die door een aantal
keer af te slaan een toeterende file veroorzaakte van volgepakte
Husk-bussen), kwamen we op zaterdagochtend veilig aan in
het pittoreske Saint Sorlin D’arves. Het was heerlijk weer en
EventverslagwintersportTekst:Bert Hoogeboom
maart 2011
40
Je kijkt er een half jaar naar uit maar voor je weet is het alweer voorbij: de jaarlijkse
wintersport. Dit jaar, om het aantal man/vrouw een beetje recht te trekken maar natuurlijk
vooral voor de gezelligheid, gezamenlijk met de studievereniging van Communicatie
Wetenschappen. Met 65 man sterk vertrokken we 11 maart naar Saint Sorlin D’arves.
4141
de groene heuvels lachten ons tegemoet. Nadat we ons gezellig
met 200 mensen tegelijk om konden kleden in het bagagedepot,
stond het ontbijt al voor ons klaar in de Yeti-bar. Toen de eerst
baguette van de week soldaat gemaakt was, werden de liftpassen
uitgedeeld en konden de pistes onveilig gemaakt worden.
’s Avonds werden de sleutels van de appartementen uitgedeeld
en na enige moeite met een kamerindeling die op het laatst
veranderde, kon iedereen zijn appartementje betreden. Om 21.00
uur was het happy hour in de yeti-bar; halve liters voor 2,5 euro.
Niemand liet dit natuurlijk aan zich voorbij gaan.
Na een nacht ‘goed’ geslapen te hebben, waren de eersten alweer
vroeg op om baguettes en pains au chocolat te kopen. Sommige
beginners moesten namelijk al om 9 uur op de piste staan voor
de eerste les. De meesten stonden echter ook vrijwillig zo vroeg
op om de eerste lift te pakken. De pistes waren ’s ochtends goed,
maar begonnen rond het middaguur steeds papperiger te worden.
Rond een uur of 3 ontstonden er grote boogels, afgewisseld met
ijsplaten waar menig snowboarder hard over uitgleed. Gelukkig
ging er het gerucht dat er voor woensdag 30 centimeter werd
voorspeld…
te verbranden op het terras in La Toussuire. Hier kon genoten
worden van een geweldig uitzicht, namelijk een stel ervaren
Lugianen in rokkostuum op de piste.
De laatste dag brak alweer aan. Het sneeuwde en het was erg
mistig op de piste. Veel mensen hielden het dan ook voor gezien
terwijl anderen juist alles uitrokken en in badkleding nog een
laatste keer de piste bedwongen.
Na een snelle hap bij de lokale pizzatent vertrok om 6 uur de bus
terug naar Groningen. De reis terug verliep een stuk rustiger dan
de heenreis. Iedereen was zo waar moe van het skiën en après-
skiën. Er werd nog wat gepraat en gedronken en nog één keer
schalde Sterrenstof door de speakers waarna de meesten uitgeput
in slaap vielen om in Nederland weer wakker te worden.
Namens de SkiCie, bedankt voor de mooie vakantie!
Woensdag begon het inderdaad te sneeuwen en de dagen daarna
waren de pistes evenals het weer top. Donderdag om 12 uur ’s
middags stond de snow-barbecue gepland. Een aantal personen
kwam al bezweet de yeti-bar inlopen. Na een uitputtende off-piste
ervaring moest er namelijk nog enkele kilometers naar de bar
gelopen worden. De door Sportura verzorgde stukken vlees met
stokbrood vonden dan ook gretig aftrek.
Vrijdag zaten de lessen erop en konden ook de beginners een
afdaling naar La Tousuirre wagen. Niets is lekkerder dan na
een paar goede afdalingen met een hot-dog in de hand lekker
Ontdek strategy consulting en ontmoet Bain & Company. Werk zelf gedurende 1 dag aan een case uit de praktijk.
BAIN STRATEGY ACADEMY - 17 juni 2011Aanmelden via www.bain.nl/strategyacademySluiting inschrijving 3 juni
PEOPLE. PASSION. RESULTS.
Start with the belief thatnothing is impossible.
110426-ad.indd 1 26-4-2011 16:56:39
45
Bain&Company
Ontdek strategy consulting en ontmoet Bain & Company. Werk zelf gedurende 1 dag aan een case uit de praktijk.
BAIN STRATEGY ACADEMY - 17 juni 2011Aanmelden via www.bain.nl/strategyacademySluiting inschrijving 3 juni
PEOPLE. PASSION. RESULTS.
Start with the belief thatnothing is impossible.
110426-ad.indd 1 26-4-2011 16:56:39
WatdoejealsstarterbijBain?Bain helpt CEO’s en topmanagers bij het nemen van besluiten
over complexe strategische vraagstukken, zoals het bekijken van
de haalbaarheid van een fusie of overname, of het bepalen van
een lange termijn groeistrategie. Ons werk richt zich niet alleen
op de vraag “wat te doen” maar ook op “hoe dat dan te doen”.
Als startende consultant maak je vanaf de eerste dag volwaardig
onderdeel uit van het team. Je bent betrokken bij het uitdenken
van de gehele oplossing en het uitvoeren van analyses die deze
oplossing onderbouwen. Daarnaast werk je intensief samen met
de cliënt om ervoor te zorgen dat veranderingen breed gedragen
worden en het resultaat blijvend is.
Kunjeeenvoorbeeldgevenvaneencasewaarjeaangewerkthebt?Ongeveer een jaar geleden, dus toen ik net een jaar bij Bain
werkte, heb ik gewerkt aan een private equity case in de online
markt. In dergelijke projecten creëren wij, vaak in enkele
weken, een goed beeld van een bepaalde industrie en de positie
van een bedrijf daarin. Dit doen we dan in opdracht van een
investeringsmaatschappij die overweegt een bod uit te brengen op
dat bedrijf. In deze case was ik verantwoordelijke voor het gehele
proces rond de enquête die wij hielden onder enkele honderden
bedrijven in verschillende landen. Ik heb de enquête opgesteld en
deze laten vertalen, de onderhandelingen met het enquêtebureau
dat de enquête afnam gevoerd en het team in India aangestuurd
dat de resultaten geanalyseerd heeft. Op basis van deze resultaten
kregen we een goed beeld van de perceptie van het bedrijf in
de markt. Dit heeft uiteindelijk een cruciale rol gespeeld in de
investeringsbeslissing van het private equity fonds.
Veel studenten hebben interesse in een baan in de strategy consulting, al is het vaak lastig
een concreet beeld te krijgen van de werkzaamheden die een consultant verricht. Bart van den
Akker studeerde Technology Management in Groningen en is nu Senior Associate Consultant
bij Bain & Company. Hij geeft ons een kijkje in het dagelijks leven van de strategy consultant,
en legt uit waarom hij hiervoor gekozen heeft .
Waaromhebjevoordeconsultancygekozeninplaatsvanbijvoorbeeldeeninvestmentbankofeentraineeshipbijeenmultinational?Natuurlijk heb ik mij tijdens mijn studie goed georiënteerd op
diverse mogelijkheden door het bijwonen van bedrijfspresentaties en
business courses. Wat mij vooral aansprak aan de consultancy is de
enorme variatie in het werk, zonder dat het oppervlakkig wordt. De
opdrachten verschillen iedere keer zowel wat betreft het onderwerp
als de industrie. Hierbij duik je telkens diep in de inhoud om de
industrie en het probleem goed te doorgronden. Deze variatie vind je
volgens mij nergens zo sterk als in strategy consulting.
WaaromhebjevoorBaingekozen?Binnen de strategy consulting behoort Bain tot de wereldwijde
top. Dat brengt brede (internationale) carrière mogelijkheden
en interessante opdrachten met zich mee. Bovendien spreekt de
onderscheidende aanpak van Bain me aan: een uiterst pragmatische
aanpak en focus op resultaat. Maar de doorslag in mijn keuze voor
Bain gaven toch de mensen: enthousiast, informeel, energiek en
ondernemend, kortom: erg leuk om mee samen te werken!
HoezietjouwtoekomstbijBaineruit?Ik ben meerdere keren voor opdrachten in het buitenland geweest
en heb het erg leuk gevonden op deze manier kennis te maken met
verschillende werkculturen. Daarom heb ik ervoor gekozen gebruik
te maken van een van de vele internationale mogelijkheden die
Bain biedt door een half jaar voor ons kantoor in New York te gaan
werken. Over een paar weken is al mijn eerste dag daar!
Arjen LammersColumnist
We kennen het allemaal, tijdens
tentamens (maar ook in de bioscoop)
zit je altijd, maar dan ook altijd, precies
schuin voor de persoon met het blikje
fris en recht voor de persoon die last
heeft van de ‘sniffels’. Zo ook mijn
laatste tentamen. Ik zat schuin voor
de *SNIFF*-meister van de ochtend.
Dat ging dus om de vijf minuten van
*SNIFF* en dat maakt het erg lastig je
te concentreren. Gelukkig bleef het soms
meer dan zeven minuten stil, waarna een
simpele provocatie van de persoon voor
me (die ook af en toe *SNIFF* deed)
ging ze weer vrolijk verder. Het ging zo
ver dat ik serieus zat te overwegen één
van mijn tentamenblaadjes in stukjes te
scheuren en die in haar neus te proppen.
Maar ja, zoiets doe je niet, dat zou
onsympathiek zijn.
Het erge was dus, dat ze na ongeveer
anderhalf uur ophield. Dat leidde bij mij
tot nóg meer frustratie. Het klinkt gek,
maar ik was er dus aan gewend geraakt,
had het niet meer geregistreerd, tot het
moment dat ze er mee ophield. Daar zit
dan bij mij ook meteen de grootste bron
van ergernis. Als je er dan toch mee kan
ophouden; doe dit dan meteen!
Zonder meteen nostalgisch te worden,
maar in mijn jeugd werd door mijn vader
gezegd: “En nu is ’t genoeg, je stopt er
mee!”. Niet doen, was ook geen optie
meer. Dus samengevat ben ik er echt
klaar mee dat mensen met afleidende
eigenschappen tijdens tentamens nog
aanwezig zijn.
Daar moeten ze maar een quarantaine
zaal voor maken of twee tentamenhallen
instellen, waar iedereen die z’n
stilte norm niet kan halen, in wordt
opgesloten. Maar ja, met de huidige
gebouwenproblemen van de RuG kon dat
nog wel eens lastig worden. Dus blijft
het een concentratieprobleem. Meditatie
schijnt een oplossing te zijn, maar als dat
zo interessant is als het lijkt, dan lijkt het
op *bleeaarrgh*.
ColumnArjen
46
Concentratieprobleem
Ondanks dat ik al jaren een column heb, is het niet altijd duidelijk of ik iets nou prettig vind
of niet. Dat komt doordat ik alle kleine irritaties opmerk en uitvergroot tot het formaat van een
olifant. Ik doe dit zelfs met meer toewijding dan een aan cocaïne verslaafde chimpansee die een
soortgenoot vlooit. Maar ja, ik ben dan ook een criticus. Goed, het is dus niet duidelijk of ik iets
leuk of niet leuk vind. Jullie raken vast afgeleid door al die sexy huisgenoten die voorbij lopen,
waardoor wellicht de samenvatting aan het eind wat minder aandacht krijgt. Daarom maak ik
het dit keer wat eenvoudiger: ik heb een hekel aan geluidjes tijdens tentamens.
EventverslagBBDTekst: Karlijn Cazemier22 & 23 februari
Dinsdag 22 februari begon voor de deelnemers met een heerlijk
ontbijtje op de al jaren gebruikte prachtlocatie, Het Kasteel.
Hierna waaide alle deelnemers uit naar de verschillende zalen
waarin bedrijfspresentaties, cases en persoonlijke gesprekken
plaats vonden. Tijdens een bedrijfspresentatie stelt een bedrijf
zich voor en is er ruimte voor vragen van de studenten. Bij een
bedrijfscase werd er een probleem, die een afspiegeling van de
werkelijkheid is, opgelost in groepen. Op deze manier leerden de
deelnemers het bedrijf op erg interactieve en informele manier
kennen. De individuele gesprekken waren één op één gesprekken
tussen master studenten en een bedrijf. Het kan gezien worden als
interesse gesprek waarin beide partijen elkaar beter leren kennen.
Woensdag 23 februari had dezelfde indeling als de eerste
dag, maar waren er veelal andere bedrijven aanwezig. Naast
de bedrijven, waar het in oorsprong tijdens deze beide dagen
om draait, waren er natuurlijk ook aanwezig: broodjes kroket,
massages, professionele foto’s, curriculum vitae check,
uitgebreide lunch en ontbijt en uiteraard de borrel waarop dit
jaar een ware “Corona-tafel” was gepresenteerd. Zoals het hoort,
waren de meeste van jullie strak in pak, netjes geschoren en ook
nog behoorlijk op tijd! De verschillende bedrijfspresentaties
en casussen zaten goed vol en de meeste studenten die een
individueel gesprek aandurfden, hadden zich goed voorbereid
tijdens onze sollicitatietraining.
Voor het bestuur verliep de eerste ochtend wat chaotisch door het
ontbreken van een groot aantal van juiste naambadges. Echter
stonden we na dit moment de rest van de twee dagen op scherp.
We hebben gewacht op een mogelijke tegenslag of stressmoment,
maar dat heeft op zich laten wachten tot het eind van de borrel op
de tweede dag toen de laatste ronde plots werd aangekondigd: “Is
het bier nu al op?”. Nee, het bier was niet op, maar wij studenten
zijn natuurlijk geen Kasteelbier gewend, dus heeft het personeel
van Het Kasteel moeten besluiten om ons iets eerder naar huis te
sturen.
Zoals hierboven al duidelijk is geworden; de dagen zijn voorbij
gevlogen. De bedrijven waren gelukkig erg tevreden en van jullie
hebben we veel positieve reacties gekregen, dus gaan wij ervan
uit dat het evenement is geslaagd. De maanden voorbereiding
vol amicale telefoongesprekken met bedrijven, bedenken van
promotie mogelijkheden, creatief boekhouden (nee, natuurlijk
niet) en vooral veel lol, hebben geleid tot iets waar we, denk ik
met trots op terug mogen kijken.
Dan rest mij alleen nog jullie te bedanken, als best
vertegenwoordigde studievereniging van de genodigden, voor
jullie aanwezigheid en medewerking. Mocht dit verhaal je hebben
geïnspireerd, schroom dan niet om contact met ons op te nemen
en solliciteer zelf voor het BètaBedrijvenDagen bestuur!
Alweer de 24e BètaBedrijvenDagen waren dit jaar een groot succes. Mede dankzij
onze opdringerige spam middels flyers, chocolaatjes, stickers, de sociale media en de
BètaBedrijvendagenCommissie was het deelnemersaantal enorm. Uiteraard kunnen we ook
niet ontkennen dat de verloting van een Ipad en een Netbook onder de deelnemers wanneer zij
één of twee dagen aanwezig waren zijn vruchten heeft afgeworpen. Er waren maar liefst 400
inschrijvingen waarvan een groot aantal Lugianen.
47
48
Tekst: Daniel Botterweg & Matthijs Drieverfebruari 2011
Na een hoop flauwe excuses hadden we al onze moed bij elkaar geraapt om toch iets met
ESTIEM te gaan doen. Eenentwintig februari was het zo ver. Onze voorbereiding was niet zo
goed. Dat bleek al snel toen we boven Zweden vlogen. Het kwam gewoon niet in ons op dat de
witte vlakte, die we zagen vanuit het vliegtuig, sneeuw was, in plaats van zout of zandvlaktes.
Het eerste uur na de landing waren we, zacht uitgedrukt, een beetje chagrijnig. Maar dit
verdween als sneeuw voor de zon toen we met onze host kennis maakten. Eva, echt een schatje.
Er waren echter drie zware tegenvallers. Ten eerste had ze een vriend. Ten tweede sliepen we
maar voor één nacht in haar penthouse, omdat we een dag eerder waren aangekomen. Ten
derde moesten we onze eerste ochtend meteen om 6 uur op staan…
VisionStockholm
Na een korte nacht werden we naar onze uiteindelijke slaapplek
gebracht, een hostel op een boot. Daar ontmoetten we ook meteen
een deel van de andere deelnemers en een paar mensen van de
organisatie. Drie van de deelnemers, uit Sint Petersburg, kenden
we al. Een tijdje geleden waren zij namelijk hier in Groningen
op bezoek geweest. Na een hoop geknuffel kregen we een kaart
van Stockholm in onze handen geduwd en zijn we de stad gaan
verkennen. Ondanks de vrieskou is Stockholm met al z’n water
en mooie gebouwen een schitterende stad!
’s Avonds was bijna iedereen aangekomen en begon het
programma op de campus. Technische Bedrijfskunde heeft
daar namelijk een eigen bar. Hier hadden we bijna elke dag
ontbijt, lunch en avondeten en het feesten begon hier ook bijna
altijd. We waren uiteindelijk met mensen uit Spanje, Frankrijk,
Duitsland, Polen, Rusland, Finland, Turkije en Portugal. Na het
eten en drankspelletjes zijn we nog de stad in gegaan. Hier werd
meteen duidelijk dat de verhalen over bierprijzen absoluut niet
gelogen zijn. Een biertje kostte minstens 6 euro. Van tevoren veel
drinken dus. Hierdoor waren we gelukkig minder bewust van de
temperatuur die nacht, deze bedroeg namelijk -20°C.
Woensdag werd het serieus, de eerste dag dat we aan de
slag moesten. Het begon met een introductielezing over het
onderwerp wat de hele week centraal stond, “Leadership through
engagement”. Het ging vooral over de manier waarop mensen
betrokken (engaged) kunnen raken of zijn bij een team met
bijbehorend doel. Begrippen als motivatie, teamspirit, faciliteiten,
management en bedrijfscultuur kwamen hier aan bod. Iedereen
gaf zijn ideeën hierover. Na deze (oprecht) interessante lezing
en discussie gingen we de stad in op city tour. Wij hadden het
oude centrum de vorige dag al gezien, maar dit keer kregen we
er ook nog een mooi praatje bij. Tijdens deze rondleiding werd
ons nogmaals duidelijk hoe slecht we waren voorbereid. Iedereen
had terecht dikke schoenen en handschoenen aan, terwijl wij op
onze nette dunne schoentjes liepen zonder handschoenen. Hierna
gingen we terug naar de campus en kregen nog een korte lezing
voordat we met het avondprogramma begonnen. Dit bestond uit
een zogenaamde sittning. Hier maakten we kennis met de hele
groep Zweden die betrokken waren bij de Vision, ongeveer 20
man. Deze avond stond vooral in het thema van elkaars cultuur
leren kennen door middel van zingen, spelletjes en drinken.
Uiteraard eindigden we in de stad.
De volgende dag begon met een lange workshop. Hier zijn
we vooral bezig geweest met het oefenen van presenteren
en speechen. Hierdoor leerde de groep elkaar nog wat beter
kennen en werd de groep wat hechter. Vervolgens gingen we
naar de faculteit van architectuur, die is uitgeroepen tot het
lelijkste gebouw van Stockholm. Hier kregen we een lezing
over de invloeden die een werkplek kan hebben op de prestaties
van iemand. Schijnbaar maakte de groep hier een nogal
ongeïnteresseerde en vermoeide indruk, waardoor het volgende
programma onderdeel werd vervangen door een power nap.
49
50
Die avond gingen we op bedrijfsbezoek bij BCG. Dit is een groot
internationaal consultancy bureau. We hebben hier samen met
Zweedse lokale studenten in groepjes een case opgelost en een
korte presentatie gegeven. Daarna wachtte er een luxueus drie
gangen menu op ons, inclusief een grote plas wijn. Terwijl wij
dus heel hard aan het drinken waren, was BCG druk bezig met
het rekruteren van toekomstige werknemers. Die avond was de
clubbin’ night en gingen we naar een super mooie tent. Net zoals
de vorige avonden was dit wel echt een high-class tent.
Vrijdag kakte iedereen een beetje in en konden we niet erg
serieus bezig met de workshop die we die dag kregen. Door de
extreme vermoeidheid waren wij juist erg melig en lui. Gelukkig
gingen wij die middag naar een museum. In dit museum stond
een oud opgedoken schip, waar we 2 uur lang naar mochten
kijken. Wij hadden dit echter na vijf minuten al gezien en hebben
vervolgens uitgebreid gebruik gemaakt van de koffiemachine.
Die avond gingen we in groepjes bij de lokale studenten eten.
Dit was vooral heel erg geslaagd omdat we nu uitgebreid de tijd
kregen om te eten en drankspelletjes te spelen. Nu zagen we
ook voor het eerst hoe de studenten daar echt wonen en leven.
Die avond zijn we naar een grote club waar we voor het eerst
veel leeftijdsgenoten. Bovendien waren we heel blij dat het
eindelijk een keer niet high-class was en het stappen een beetje
op Groningen leek.
De laatste dag stond in het teken van de “Final”. Het was
eigenlijk de bedoeling dat ieder groepje drie uur de tijd kreeg om
een presentatie te maken en te geven. Het zou een samenvatting
moeten zijn over wat we die week hebben opgestoken over
het thema. Maar de leiding had al in de gaten dat niemand
meer in staat was om hier serieus mee bezig te gaan door
de vermoeidheid. In plaats van de presentaties hebben we
gediscussieerd over het thema en de hele week.
We sloten de week af met een uitgebreid gala diner. Ook hierbij
waren veel lokale studenten aanwezig en er was weer een plas
wijn. Tijdens dit diner merkte je dat we een behoorlijk hechte
en leuke groep waren geworden. De sfeer was top, die avond
hebben we met z’n allen op de campus de week behoorlijk hard
afgesloten. Deze nacht was bijna iedereen lam. De volgende dag
ging iedereen weer met het vliegtuig naar huis, inclusief wij. We
kwamen, door laksheid, als laatste in het vliegtuig aangekakt en
zijn weer terug naar Nederland gevlogen.
Ondanks een gemiddelde van iets meer dan vier uur slaap per
nacht, was het echt een super chille week! Voor zo weinig geld
reizen met ESTIEM is echt een aanrader!
Let op: de deadline voor inschrijvingis 1 maand van te voren!
May1-6 Vision Groningen1-8 Europe 3D Hanse, Bremen & Hamburg5-13 Activity week, Porto-Aveiro19-22 Sensation White & Activity week, Belgrade23-28 Vision Final Conference, Istanbul
June5-11 Activity week, Ilmenau9-12 Activity week, Famagusta
July6-11 Activity week EXIT 2011, Novi Sad
August 12-17 ESTIEM college 14-28 Summer Academy, Istanbul
July-August 31-14 Summer Academy, Belgrade
52
Tekst: Joep Heusschen
Puzzelpagina
Hierbij de puzzelpagina, wie de onderste puzzel weet op te lossen en deze mailt naar:
[email protected] maakt kans op een bioscoopbon ter waarde van 12.5 euro!
VanAnaarBOp hoeveel manieren kun je via de zwarte paden van hoekpunt A
naar hoekpunt B lopen, als je niet tweemaal langs het hetzelfde
punt mag komen? Je hoeft dus niet via een kortste weg te lopen.
Pionnenplaatsen:Gegeven is een rooster van 7 × 7 stippen. Je mag op elke stip
een pion neerzetten. Maar er mogen nooit vier pionnen zijn die
de hoekpunten van een rechthoek vormen. Dat wil zeggen: als je
twee verticale en twee horizontale lijnen neemt, dan mogen niet
alle vier de snijpunten bezet worden door een pion. In de figuur
zie je een situatie waarbij het fout gaat. Wat is het maximale
aantal pionnen dat je kunt plaatsen?
SatéprikkerEen rechthoekig blok kaas is verdeeld in 4 × 5 × 6 gelijke
kaasblokjes. Een sateprikker prikt door het blok kaas via een
lichaamsdiagonaal. Hoeveel kaasblokjes zitten aan de sateprikker
vastgeprikt?
TaSCOp 17 mei vindt het grootste TBK congres plaats. Het thema van de dag is “Privacy or piracy, waar ligt de grens?”. Dit thema sluit goed aan op de grote problemati ek betreff ende het veel voorkomende verdwijnen of verliezen van vertrouwelijke gegevens. Schrijf je snel in via de website!
Agenda Mei
17 mei
Lugus/Francken JamsessieSamen met Francken (studievereniging Natuurkunde), die ieder jaar een suc-cesvolle jamsessie heeft , zullen we 23 mei aanstaande in Jazzcafe De Spieghel een open podium avond organiseren. Dus, speel je een instrument of lijkt het je gewoon leuk onder het genot van een biertje van de kunsten van jestudiegenoten te genieten? Schrijf je dan snel in! Kaarten kosten 2 euro, maar deze zullen bij aankomst worden omgezet in enkele consumpti es.
23 mei
Inhousedag Opti verOpti ver heeft ons uitgenodigd op hun kantoor in Amsterdam voor een inhouse dag. Gedurende deze dag staat het bedrijf centraal. Er worden onder andere theoriën over trading en IT besproken. Schrijf je nu in via de site!
26 mei
Overdrachts ALVDe overdrachts- ALV van bestuur ‘11-’12, hierin zal het kandidaatsbestuur haar beleidsplan presenteren en jullie de kans gunnen hier op te reageren. Tijdens deze ALV zullen de kandidaten worden ingehamerd en zal er nader-hand natuurlijk de gelegenheid zijn om deze te feliciteren.
31 mei
Eind ALVTijdens deze ALV zal het derde trimesterverslag en het gehele jaarverslag van TBV Lugus gepresenteerd worden. Wil je inspraak hebben in het wel en wee van de vereniging, dan is dit het moment!
24 mei
WoMiBoTijdens de wekelijkse WoMiBo zal een spelcompeti ti e plaatsvinden met voor de winnaar iedere week een leuke pijs. Kom dus iedere woensdagmiddag naar het Lugushok voor de spelcompeti ti e onder het genot van een hapje en een drankje.
iedere woensdag
Voorzitt ertrainingSpeciaal voor de voorzitt ers van Lugus-commissies zal er een vergadertrain-ing worden georganiseerd. Afsluitend zal er een kleine borrel op het Lugus-hok plaatsvinden.
29 mei
HPOp 7 juni gaan wij naar HP in Amstelveen. De dag zal bestaan uit een bedrijfspresentati e, rondleiding, case en afsluitend een borrel. De winnaars van de case krijgen allemaal persoonlijk een laptop! Meld je snel aan via de site, vol = vol!
7 juni
© 2011 KPMG N.V., alle rechten voorbehouden. W W W.GA A AN.NU
Bas Huiskens, 28 jaarAdviseur KPMG IT Advisory
“Tijd voor een break in de cursus: ff de boys van #advisory wegtikken #tafelvoetbal!”
Voor 24/7 updates over werken bij Audit of Advisory, check de KPMG-bloggers op www.gaaan.nu
-04225_210x297mm_Blog_Tafelvoetbal_OF.indd 1 31-01-2011 14:50:09