lot balus bilong 01 gavman hetman - wantok niuspepa...balus bilong 01 gavman hetman poto antap i...

16
Long apinun bilong 18 Epril, Namba Wan Minista kisim nupela liklik tu ensin balus ol i kolim u KUMUL WAN, bilong helpim wok bilong em na binet bai olinap raun isi na kwiktaim long geta hap bilong kantri. Em i tok, map nau ol gavman ofisa bilong di tmen bilong em na em tu i mas balm rot long ol apela lain balus na dispela i kostim bikpela ni na pianti taim ol I no kamap long pies. Nupela balus ol i kolim Cessna 421,em I bilong .npeia kampani long Amerika i bin wokim planti a balus yumi save lukim long PNG. Em i kostim 50,000; 1 save karim 6-pela pasindia na 2-pela hot. Em map fiai hariap moa na antapmoa. I .t spes insaitlongmekim olkain smoipela kibung .im ol kebinet memba o ofisa i flai. Mista Somare I tok em i laik dispela balus I ken ingim gavman i kam klostu moa long ol pipel. Long 8 Me,Mist-Mich- 5-pelaiiklikpies kios- pe bilong graun bilong Tasoi lain l Somare, Mista Toni tu long Wewak bilong bipo. ya i 400 mil us, D.C.,Mista Tomas stretim *tok kros long singaut long i wall Minista biiong graun. Mista Wiliam H- ien kina. Gavman giv wik raun, Mista A. Toviai wariimaus bilong lain. ol wan long Se airekta bilong Graun Gavman na misin I o- nisim tingting bilong liklik ol I bin a Bisop Leo Arkfeid - rait long givim bek hap ol.Bipo mambu i igeta i kibung wantaim graun ol I no yusim. Na pasim wara go haus sik. ampela tokman bilong gavman I redim KiOO,0’00 long Long lephan Mista So- mare i welkam long flu pela balus.Mista na Mi sis Ions i bin bringim balus i kam. Mista Jul- ius Chan na Mista Ebia Olewale i sambai long nem bilong kebinet. Published by Wantok Publications Inc., P.O. Box 396, Wewak. Phone 86.2488. Printed by Wirui Press, Wirui,Wewak. Registered at the General Post Office, Port Moresby, for transmission by post as a Qualified Publication. nba 116 Trinde, 14 Me, 1975 Prais lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai- lot tru, Mista Ions, i bin bringim balus i kam long Sydney. singautim 400,, 000, 000 kina pe long graun NAU BIKPELA VOT LONG KONSTITUSEN pes 10. SEPIK I TAIT GEN pes 4. NEvI BR11IM OL BOM LONG B IKSOLWARA pes 8. LOKAL HETMAN BILONG OL PLISMAN pes 7. Nius BILONG OLKAIN WOKMAN YUN ION pes 13. OLKAIN SOTPELA NIUS pes 11.

Upload: others

Post on 19-Jan-2021

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

Long apinun bilong 18 Epril, Namba Wan Minista

kisim nupela liklik tu ensin balus ol i kolim

u KUMUL WAN, bilong helpim wok bilong em na

binet bai olinap raun isi na kwiktaim long

geta hap bilong kantri.Em i tok, map nau ol gavman ofisa bilong di

tmen bilong em na em tu i mas balm rot long ol

apela lain balus na dispela i kostim bikpela

ni na pianti taim ol I no kamap long pies.

Nupela balus ol i kolim Cessna 421,em I bilong

.npeia kampani long Amerika i bin wokim planti

a balus yumi save lukim long PNG. Em i kostim

50,000; 1 save karim 6-pela pasindia na 2-pela

hot. Em map fiai hariap moa na antapmoa. I

.t spes insaitlongmekim olkain smoipela kibung

.im ol kebinet memba o ofisa i flai.

Mista SomareI tok em i laik dispela balus I ken

ingim gavman i kam klostu moa long ol pipel.

Long 8 Me,Mist-Mich- 5-pelaiiklikpies kios- pe bilong graun bilongTasoi lainl Somare, Mista Toni tu long Wewak bilong bipo. ya

i 400 milus, D.C.,Mista Tomas stretim *tok kros long singaut longiwall Minista biiong graun. Mista Wiliam H- ien kina. Gavman giv

wikraun, Mista A. Toviai wariimaus bilong lain. ol wan long Se

airekta bilong Graun Gavman na misin I o- nisim tingting bilongliklik ol I bina Bisop Leo Arkfeid - rait long givim bek hap ol.Bipo

mambu iigeta i kibung wantaim graun ol I no yusim. Na pasim wara gohaus sik.ampela tokman bilong gavman I redim KiOO,0’00 long

Long lephan Mista So-mare i welkam long flupela balus.Mista na Misis Ions i bin bringimbalus i kam. Mista Jul-ius Chan na Mista EbiaOlewale i sambai longnem bilong kebinet.

Published by Wantok Publications Inc., P.O. Box 396, Wewak. Phone 86.2488. Printed by Wirui Press, Wirui,Wewak.

Registered at the General Post Office, Port Moresby, for transmission by post as a Qualified Publication.

nba 116 Trinde, 14 Me, 1975 Praislot

BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN

Poto antap i soim Namha Wan Mi,n1,stasi,ndaUnlong si-a pai-lot insai-tlong nupela balus Pai-lot tru, Mista Ions, i

bin bringim balus i kamlong Sydney.

singautim 400,, 000, 000 kina pe long graun

NAU BIKPELA VOTLONG KONSTITUSEN

pes 10.

SEPIK I TAIT GENpes 4.

NEvI BR11IM OL BOMLONG B IKSOLWARA

pes 8.

LOKAL HETMAN BILONGOL PLISMAN

pes 7.Nius BILONG OLKAIN

WOKMAN YUN IONpes 13.

OLKAIN SOTPELA NIUSpes 11.

Page 2: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

r]arapela nem bilong yu.

YU MAN YU TOKDia Edita.- Mi laik

bekirn pas bilong manhia Alois J.W..Bob Brownbilong Anaberg.Yes wantok yu tok ol haiskulmanki i no save soimgutpela pasin taim ol i.go long lotu na tu longpens pris bilong ol.

Yes, wantok na watpoyu no laik go tokim olo tokirn ol SiOS lida nabungirn ol llklik longstretirn na lusirn kainpasin bilong ol? Em iisipela rot long helpim

Yu lanim ol i go beklong skul na yukiraprait pas long WantokNiuspepa. Yu ting baipas hia i heipirn ol? Empasin yu mekim,mi pilirni nO stret.

Joseph Shenna,Josephstaal/Madang.

BAlM LONG MANIDia Edita.- Mi i gat

liklik wan bilong mi.Planti ol man na men

i karn askim mi. long givim dinau longol. Nami save askim ol man nayupela kisim mani longfotnait yupela i go putim we? Na yupela I karnaskirn mipela ol stuarnanlong givim dinau longyu. Son, ating yu lus

Mi i no map long givim dinau long yu.Atingbamnbai nogat tru. Mi Ino map givim dinaulong yu.

Na em i go ausait naemigo na jeles wantaimolprenbilong em. Na oli tok, dispela stuamanI no gutpela man. Emisave griti long kaikaibilong stua bilong em.

ol.

tru

4’

Namibekim tok bilongol. Na mi tok, son, ino samting bilong kisimnating. Olgeta samtingbilong lusim mani em ilong bairn tasol.

Mista Justin,Aitape.

Dia Edita.- Olsern Wanern ol waitman ol I save kisim ol blakmeni narnanitirn ol giaman oprenim ol giaman nataim ol ± laik i go beklong pies bilong ol,bai ol I ken mekirnwanern long ol disela olmen?

Bai ol i ken kisim oli go long pies bilongolo bai ol I lusim olna naun raun olsern wailkakaruk o pato na paulpaul long taunman.

Mi lukim dispela kainpasin i no gutpeia longal bilong ml. Na tu Ino gutpela long lo bi-long lotu.

Plis husat ± laikbekim askim bilong mi,mi amamas tasol longnitirn long wantok Niuspepa.

Suao Abanig,Bougainville.

Sapos yu gat tok,yu raitim sotpela tasol. Sapos yu raitirnlongpela, bai mipela i sotirn. Yu rnas raitim nern bilong yutru long olgeta pas I kam long mipela. Sapos yu no laikmipela I prinim nem bilong yu tru,orait yu raitim wanpela

PASIM MASKET Bihain man ± kirappa±tim men bilong

Dia Edita.- Hia nau long hariapirn em lo

mi autirn wan bilong kukirn kaikai. Tasol

ASKIM WAITMAN

ml.lila nau klostu olgeta

animal long bus i lalkpinls long masket.Plant± plk±nini 01’ i no maplong lukirn pes na grasbllong munuk na gunia.Nern tasol ol i hanim.Na samt±ng tru i no lukirn.

MIpela I gat wan longdispela mipela laikimMlsta Somare±maspaslmlo long masket mas loklong ofis.

map wan yia wan yla.Wan yia ol I klsim. Nawan yla mas kalabus.

Em bai glvim malololong bus. Bai abus Imas pulap gen bai mlpelanaol plk±n±nI blha±nbal luklmpesna kalkaim01.

Klostalm bai p1k namuruk na tu gunla Ip±nls nau na ml gat wani long dispela.

Simon Humbla,Nuku/W.S.D.

MARITMAN RITIMD±a Edlta.-Ml wanpela

manitman, ml save luk±msarntlng I no stnet longaI bilong ml olta±m.

map nau lO-pela yiami wok Insalt long Wewak taun.MI lukim planti manltman save kIsImmanl long ftnait nagivim menl long likllk.Tasol em yet em I gatplantl long balm bia nago wanta±m ol pren bitong em na pinlslm laIkbllong em gut.

I tio longtalrn longMandè, em I askixñ men,"El, ml hangne!"

Na tanangu men baitok, "Mi no gat manl,K5.00 kina yu bin g±vImmi long enml balm pIniskalkaI long Fnalde na Ipinls."

no gat mani na men trangu bai kna±, go 10papa na mama bllong eNogat, samta±m emkrai go long wèlfa lo:la±k pinis±mnlanit.ffSon- Asua bilorg husaBIlong man. Bllong bI4

DanIel FrumpWewa

Yu NO SAVE?DIa Edita.- H±a n

ml laik bekim pas b:long Francis Mefi blong Altape.Long WantNius nainba 111 emI b:askim ol plis.

Yes asklm bilongFrancIs I go olsem: B:long wanem ol pllskls±m natlng ol mtalm ol .1 pllal la]long masls na mabel. Ino plls, tasolmi waipela wokboi natlng i

bekim pas bllong yYes, atlng yu mas sttlngtlng gut pastalmyu iaItIm pas long Waitok Nluspepa.

Yu tok Michael Somai tok, yupela i ken p:lal lakI long masls xmabel, yu hanlm we? ‘

mas save gut pastalm rbihain yu putim hap tcolsem. Na dlspela màbEna masls, yu tlng olkislm nating o lusimanl long en long cstua.

Sapos p115 1 luslm o]ol bal lusim moa mar‘long bairn ol dlspe]samting long pilal laid

Yes wantok FnancIpIlaI lakl long olkaisamting olsem em i bikpela lo tru, na plisken lukluk insalt brem.

Sapos yu laIk saymoa long dlspela, yken luklm husat patrooflsa o plls I sta

WANTOK - Trinde, 14 Me, 1975 Pes 2

Page 3: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

TUMINIT TINGTINGStU long yu, na 01 01 i laikim wanpela kan

tokim yu wait o ye1oskn i. kaxnap

ichae1 Somare i. lan- wanfamll.trubllong oldispela pilai bibong Watpo’ Wanem as ting- YUMI CAT KAIN KAIN WOKpipel i ken pilai tingtnubilong ol.

:ig narapela kain we . 01 PapuaNiuginl i no "Spirit i save kctmapim strong bilong eth longantI ol yangpela p1- laIk long ol hapkas. 01 olgeta man wan wan,na ol map lông rnekim olL olsem ol skul man- I no save bihaln ol dls- 0 geta kain wok. Wanpela man i kisim strongna ol fanu.li na ol pela pikinini Vietnam i bilong sowi gutpela ti..ngting,narapela b-vlong

.man tu 2 laik pilai bikpela na i manit, bai * aut-un tok, narapela gn b-ilong mek-i-m gut olt. Taim ol 1 no gat plklnlnl hapkasI kamap? sikinan " 1 Kor. 12: 7 . . .na i gocntlng bllong meklm, Long tlngtlng bilongI laik pllai saxnpela mi dispela resls bilong * Yumi olgeta i kain kain man, na yumi gat

in gem long kat olsem ol menI bllong palnlm kain kain wok. God yet i mekim olsem.lai swip, foka, las nating pikinini i gat S Yuma. olsem ol lip i hngamap long diwait, seven lip na kwin. nanakain skinlbin aut- 01 i kain kain tru. Yu ting tasol long taroSo em tasol long’lik- im tingting i stap in- na saksak na gras nil na salat na aibika nakhapbekim bilong m salt longbelbilong 01 kaukau na kunai 01 a. kain kain, tasol wokTony P.N. Hefenduo, 01 i laiklm waltskln na bilong olgeta lip i wankain. Em hia: Lip iArawa/Bougalnville. yeloskin na hapkas. Hla hangamaplong lait na i bungim wara na gris

ol i bin palnlm nupela bilong graun wantaim wanpela marasin i flai

II LONGLONG YA not bilong klslm sampela : long win. Insait long liklik faktàri bilong

- ikaminsait long famili * em, em 1 wokim wanpela kain suga olsem yumiLas wlklongWewak moa bllong ol. ken painim long kaukau o taro o saksak.sem 1000 pipel i bin Ating mi longlong,ta- Lip 1 mas helpim tn Saposnogat, tn 1

Lm i laik kisim ol p1- sol i luk olsem long ai pasim nek bilong em Em i no map kisim kam-nini Vietnam 01 i ne- bilong mi : kam Em bam tanim yelopela, 1 pundaun,i dam.5, I pait, i lain, na Mi Adam Mada, Lip i save bungim samting bilong graun nanaitlm nem long pepa. Wewak. samting bilong antap, em lait bilong san. Ilukim na mi tingting olsem em i bun gim heven na graun wantaim na

i mekim gutpela kaikai i kamap.

: Lip i save tanim i go long hap san i lait.* Sapos yu haitim lip na i no gat san, bai em

no map wok; bai em i dai. Lip ernino man* bilong smndaunnating Nogat Em 1 mas wok

Tasol saposi no gàt san, em i pinis.Yumi wankain. Yurni olsem lip tasol. Yurni

mas bihainim pasin bilong lip na bungim olsamting bilong graun wantaim God bilong antap. Olsembai samting tru, i olsem suga trui kamap. -

1ion:19tsampela SAPOTIM TOK

Sapos 1000 pipel long Dia Edlta.- Nau mlLkllk taun Wewak I laIk bekim pas bilongiIklml000pikInInI moa brata hla Bernatd.W.

atpo helt dlpatmen I Waingrep. Yes bnata tok

ave givim ol men ma- bilong yu I tru. Mi yet

asin bliong pasim bel tu I bin luklm long aI

l moa pikinini i no bilong ml nà i no stnet.

n kamap? Tru YC em i no pies

Na olsem wànem ol pi- biiong drlng na spak

ei I laikim plklnini nabaut. Sapos man i bin

ilong iongwe pies na dring pinis long hotel

ong Wewak i gat sainpeia 0 kiap, em i no ken i

ikinlni i no gat papa go insait long YC haus.

a mama na ol pipel i Na tu mi lukim wanpe

0 iaik klslm ól? ia pasln em I no stret.Mi wanl long dispela Taim bilong piiai o

a mi askim nabaut long danis, ol sampelaman i

1 men I laik kisim ol stap ausait o]. I saveikinini Vietham. Wan kisirn stik na sutim olran i tok:mlpela I laik manmenl I sIndaun inaI sàmpelablut bilong salt long danis. Na tu,raitskin I kam Insait ol i save toklm ol yang.onglalnbilong mipela. pela men long meklm

Mi harim dlspélá napaSln nogut wantalm ol.ni longlong. Ating ol j. Atlng em tasol. SaposDilim ol waItskIn I gat yu husat man yu save

riarakaln save o pawa o mekim pasln olsem yuzanem samting na 01 j luklm na belhevl, naltlaik dlspela I ken go tasol I go long Wantoklong 01? Niuspepa na bal mi ken

Watpo planti pipel I lukim long bihain.kalap na kros sapos ol Tenkyu.pikininl bilong ol i gc Job H. Maiter,

manitimwaitman? Na hia Altape/W.S.D.

RAUM . ATIMG ye long yupela longpas" Sapos husat i gat tok

Dia Edita - Mi laik rait tasol long Wantok

autim likiik wani bi- na bai mi lukim bihain

long mi. I go long ol PI.US Olkal,

man i save raun nating Nuku/W S D

insait long ol taun.Mi save lukim ol man

I stap insait long Itape na ml sem long ol.

01 wantok I wok i nolalk kisim ol na wokwantaim ol. Na dispelai no stnet tru yu meklmlong wantok. Yu masklslmnawok wantalm yu.I no stret em I naunnatlng. Yu mas kislm nawok wantaim yu long olgeta tairn. Maski lusixn.

Dispela em I wanpelalikilk toksave bilongml tasol nau ml tok sa

::.:

:

I

WANTOK - Trinde, 14 Me, 1975 Pes3

Page 4: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

5 GO lukiuk raun WARA SEPIK GAT TAIT INAP 3 MUN NAUlong Amerikã

Man i maklm ofis bilong Amerika long PapuaNiugIni,Mlsta Mark Easton, itok Amerika Igat bikpela laik longsalim sampeia PNG i golukluk raun long Yunaitet Stets aninit longpasin bilong tumbuna.

Em I tok tu olsem 5-pela PNG bal i go mekimlukluk raun long Amerikalong dispela yla.

Em hia nem biiong olman bal I go long en:Distrik Komisina bilongIs Nu Briten Mista JackBaglta, BougainvilleDlstri’k Plena, MistaLeo Hannett, niemba bilong Westen Rijonal,Mista Naipuri Maina,MisJean Kekedo, na MistaJack Iklni.

Mlsta Easton I tok -

Australia I givim bikpela helpim na olsemtasol Amerika tu I laikhelplm na givim skul.

long emiwankain tasol.Maski haiwara, 01 SU-

matin I bin kam long olskul; ol i save wokin01 likiikbnis.

Tru ol I gat makau na

* Poto antap i soim ste-sin Kapaimari long SepikAntap. map 3-pela munnau wara i karamapim emolsem long yia 1966.

Pianti pies nabaut

maleo nau; tasol olgsden I bagarap na plantsaksak i bin lus brpaia na tait bipo.

01 pipel i hangre tasol husat wan long Ob

YAMAHA

Wanpela de yu tu

1

bal kisim

YAM.A HA

EIMOTORS LIMITED

YAMAHAWANTOK - Tninde, 14 Me, 1975 Pes 4

Page 5: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

toübilongtumbuna

VU NO MAS INOAI1 SAPOSWanpela men I bin I:ap kiostu long maunn Mungaol . Em i bllong_po tru,i no nau. Dis31a taim I no gat wan-la manmeri long dlsda hap. Dispela men,n tasol I sindaun. Haus] gaden bllong em ILostu long dispelauunten tasol, I norngwe.Nau wanpela taim bIk

nla mama bilong san Iumap. Na dlspela menlwok i stap insait long

aden bilong em,na wan-la samting I pairapsait long liklik buslostu long dispela gaen na men i bin lukiukgo bek, na wanpela

aispela yangpela man iamap. -

Na dispela men i pretogut bikos em i no sae sindaun wantaim wanela man. Na em i nooktok, pasim maus, naukiuk tasol long disela man.Nadispela mankamap klostu moa long

en na han bilong em Io insait long bilumilong em na kisim ilk-1k abus bliong kapul Itap long bilum.

Em I kisim na givlmong dispela men na Iok: "Men, yu kaikaiispela abus na bihainai yu gat bel. Tasolii bai map kam bek genong faivpela de bihain

wanpela pIkInInI,orait,bal yu no ken givlm susu long em. Kanim em Ikam antap long het bIlong dIsela mauntenMungaoi, na bal yu maplong palnim wanpelahaus man I stap antaplong het tnu bllongdlspela mauntenston.Yuopim banis bliong dlspela haus I go Insaltna maski long oplm duastnet.Yu mas sanapanene long dispela haus."

Em I tok olsem na emI go. BihaIn long faivpela de, dispela men iklsim bel plnis na em Ikanim wanpela pIkInInImanì. Onait, dlspela me-nI I blhalnlm tok bllongman na kanIm pikinini Igo antap long dlspelamauntenna palnim dispela haus man.Onalt, naem I no glvlm susu longpikininl , em i hangamapimem natlng long anenebliong haus na wetlmdlspela man i stap.

Em I wet I go Inaplong belo na piklnini Iknai nogut tnu. Oraitnau meni hia I pIlImnogut na tlngtlng plantI."Oiaman, longtaiin miwet I go na man i nokamap. Tasol sapos mI4wet moa, bal piklnlnl Idal."

Em i t1ng olsem nagivlm susu long piklninI. Dlspela talm tasol

long maunten. Em I holIm tupela botol wanalong tupelahanwantalm.Wanpela botol wana Inet na wanpela I walt.Oralt em I no karndaunyet. Em I stap antaptnu long maunten na Isingaut strong tumas.Na slngaut planti talmmoa olsem: "Laip bllongI stap oltaim, lalpbilong I stap oltalm,"pianti talm moa. Tasolbihain em I hatwok nasingaut long laIp I p1-nls long dal.Em I sIngaut oisem,na men I tok"Yesa".

Onalt, dlspela man Iknos nogut tnu na em ikapsaltlm wana antaplong dispela maunten yana kamdaun natlng natok:"MenI, yu glvim susu plnls long pIkInInI,

MI bIn tambuim yu p1-nis. Tasol lalk bllongyu yet, yu glvim susul’ong pikInInI. Onalt,plkinini bllong yu balem Inap long klslm taimnogut. Na dlspela em Irong bliong yu yet.

Man I tok olsem longmen na em I klslm gut-pela stnongpelabananaI stap Insait long hausna em I taltlm na glvlmlong men wantalm pikinInI na sknulm tok bIlong em olsem: "Nau tasol ml lalk meklm gutlong pIkinInI na mlklslm kalkal bliong emI kam, tasol nong bIlong yu I glvim susulong em."

Onait, blhain bal mlkam stretlm tok wantalmpIkinIni bliong em. Tasol nau em i ken kanlm

i go moa long pes 6 -:asol. Saposyupalnlm, man I kamap antap tnu a?"

.WANTOK - Trinde, 14 Me, 1975 Pes 5

Page 6: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

Mista Gavera Rea, Minista bilong NesenelDivelopmen, I bin tokol ausaitman i ken kaminsait bosim sampelabikpela wok long PapuaNiugini,tasoi ol I tam-bu long bosim na insaitbongol dispela kain wokhia:

Wok kopna,kopi, kakaona saksak, salim kavingna bosim smolpela nottranspot, wokim ol sia,tebol, srank samtingbibong haus na ofis;sapim ol kaving, na wokim

ol haus na ‘ot samtingprais bilong en I stap

Donatus Molatokim ol dokta"Long ofis bilong m±,mihanim plant± stoni longol dokta na medikal asisten ± no save goautlong ol ples na sindauntoktok wantaim ol plpel0 pain±maut sik bilong01. 01 i wet tasol in-salt long helt senta naol s±kman yet i ken kampainim 01.

Tlngting bilong gay-man emibliong wan moalong ol pipel i no sindaun long ol taun, ta-sol I stap long pies.

Wok bilong dokta em ino bilong stnetim siktasol. Nogat. Em tu Imas skullm ol pipel ba±sik I no ken painim 01.Dispela samt±ng em Iken meklm sapos ol I gonamel long ol plpel"

i’u KEN BAlMHAUSNAU

Mista John Poe,Minista bilong Intiria,i tokHausing Komisin nau ilaik mekim bai olgetaman i sindaun insaitlongol haus bilong gayman na i peimrent, iken baimol dispela hausbilong ol yet.

01 man i ken baim longmani stret.o ol i kenbaim liklikliklikolge-

aninit long K50,000.01 ausaItmaniken

na bosimolbikpela kasamting olsem faktcbilong pis, simen, skam, waia, paip. 01I ken mekim wok timb1 ukaut wok dokta na de.tis, fiksim ka na motbaik,ol lektrik sarnti.ol kbok, na mekirn wpoto.

Olgeta wok tret stusrnobpela wok transpohaus kaikai, bairn kop:na kopl, salim petro.boslrn taven- em ol saiting ol lokal man tasI ken mekim.

ta wik.01 i mas pinisipe insait long 25 yia.

Gavman i laik mekidispela tok save i klilong ol man i laik baihaus:

01 i no ken kisim beol mani ol i bin lusilong rent.

Nau tu prais bilonhaus bai i daunbilo tru

Inap long Julai 197bai gavman i bosim samting olsem 2000’ haulong Port Moresby,DaruKerema, Alotau, Popondetta, Mendi, KainantuWewak, Vanimo, BuloloKimbe, Kavieng, Rabaul

YU MJ S IALSAfi kani long Pes 5.plantl pen na klsirtalm nogut. Em I to}olsem na soim wanpelnupela gutpela plelong menl. Men I lukin

plaritl moa gutpelapikIninI ol I pilai ±stap long amamaswantairrna painim gutpela kalkal tasol I stap.

Na man i tok: "Saposyu no bin bagarapim p1-kInInI bilong yu, ml Imap sallm eml go namèllong ol. Tasolyu bagaraplm em plnls na ml Igo. Bihain bal ml kamklslm em." Em I tok 01-sem na I go.Dlspela meni I no luklni em moa.

- JosephKonona,- Wapenamanda. -

TAMBU LONG SAMPELA BISNI

* Poto antap 1 soirn Bruden Karnilus BakobesbIlong Madang, na Bruder Joseph Quentaip bibongRabaul, na Bruder Kiernent Pairne bibong Aitape.

Long 7 de bibong mun Februeni, tnlpela I statlong joinim Fnansisken Oda. Dispela Oda I gattupela han bibong em. 01 Fransisken stret na olKapusin.

01 Fransisken i wok long Aitape dalosis na olKapusin I ranirn daiosis long Mendi.

Long Epnll 21, Madang Teknikel Koles RedioKlap I bin mekim wanpelakain eksasals. Em I bilong tnaim olgeta hap bilong Madang long palniniaut sapos ol lj.klik nedlo map wok gut long salmm ol toktok o nogat.

Mlsta Trevor Connell, wanpela tIsa bllong dlspela koles yet I kinapim dispela Redlo Klap. Naem i wanpela man I gat save tnu long dispelaIcain wok long Madang SivIl Diféns Signal Yunlt.Na nau em i stap, tnenlni ol lain bllong em longkisim moa save longmeklm dispela kainwok ya.

01 sumatin I save mekim dIspela wok ausaitlong skul. Dlspela em I wanpela haplesen bilongql long skul. 01 suinatln I arnamas moalong kIsimmoa save longwe bllong yuslm ol lIklIk nedlo.

Poto antap long lephan I go long ralthan, yumllukim Mista Stnevor Connell I stap solm EdwardWandi, Simm Wagum, na JoshuaPeter, long ol pleswe 01 narapela redlo stesin I stap long en.

WANTOK - Trinde, 14 Me, 1975 Pes 6

Page 7: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

OL LIKLIK HAP NIUS I FLAI I KAMAS YUSIM PNG KAIKAIDokta John Guise Iiklm bal ol blkpelaul nahaus sik I maskIm moa kalkal bllongsamtlng I save kamap

ng PNG yet, na I nong ol samtlng yuml masIm ausalt long PNG.Em I tok ol plpel bing PNG yet Inap longInIm 500 tan pls long

in wan mun.Na long LaeHallans I gat plantl

Lukau moa long balm.Tasol sampelablkpela:ul long Lae I no lalkim long maket. YunlsItI na haus slk longrt Monesby I save baii olkaln lokal sayorfnut; tasololinodm pls yet.

Baibel long SomareI no iongtaim i go

inis, NesenelSekreter

hi long Baibel SosaitiPasto JosuaDaimoi, ibin presen long MichaelSomare long wanpelafeskopi bilong NUPELA TESTAMEN, ol i bin tanimlong tokpisin nconba wantaim long 1969.

Dispela spesel kopicl i bin bilasim longwanpela karconap ol i binwokim long skin bilongpik.

Namba wan taim Ql ibin wok long tanim dispela hap bilongBaibellong tok pisin BaibelSosaiti hilong Australiai bin bairn wok bilongprinim.

Mista Somare i tok emi amamas tru long lukimBaibel Sosaiti i bintanim NUPELA TESTAMENlong tok pisin, longwanem, planti man tuinaslong PNG i save dispelatok. NUPELA TESTAMEN igat 861 pes long en.

Lokal hetmanbilong pus

Long Me 7 Mlsta PlusKerepla I kamap nambawan lokal Plis Kornlslnabllong PapuaNIuginI.

Mlsta Kerepla I gat2. yla na em 1 kam longJupuno viles long ThIosAllan, Insalt long Bougainvllle Dlstnlk. Pastalm em bal holim dlspela wok map 18 mun.

Plus Kerepia I binwok Insait long plisfos map 12-pela yla.

Em I bin senislm PlIsKomlslna bllong pastalmMista Brian Holloway.

Bniain Holloway i binwok long PapuaNIugInImap long 27 yla olgeta.

Namba tu bilong PlusKenepla em Mlsta BoinMenlne. Em I bin wokinsait long plis Los I-nap 9-pela yia. Na tu

em i bin mekim plnis olwankain wok, em MlstaKenepial mekim long en.

BoIn Menlré I bin goskul long Kerevat Halskul long Rabaul. Long1968 BoIn I go daunlong Australia, longmekim oflsa kos. Long1970 em I go mekim 11-dasip kos long Madang.

Long 1971 Mista Merlne I bin go daun genlong Australia na mekimtrenlng long treflk nabihain, em I bin wok I-nap 6-pela wik wantalmNu Saut Wels Plis Treflk Brens long Sydney.

Petrol kostim moa01 prais bilong ben

sin nakerosin na diselwel i go antap gen. Efnhia olprais naU:Petrol = 72t wan galenDisel = 56t wan galenKerosin = 59t wan alen

I STAP LONGTAIM, KOSTIM LIKLIK, PASIM REN TUI no kostim planti bilong pasim silva pepa Saisalesenaninit long ruf na long banis bilong haus. Maski hausi olpela o i nupela yet, Saisalesen i ken mekim em ikol insait. -

DistributorsBurns Philp NG. Ltd.New Guinea Company LtdSteamships Trading Company Ltd.

Silva pepa Saisaleseni no save bruk bruk nabaut; ino ken sting; i no ken larim wara i kam insait. Saposyu laikim wanpela samting map tru long pasim hatbilong san, yu kolim nem Sàisalesen tasol. Em map.

9EGI5-AC ISR 12/75

N.’I

Yusim silva pepaSAISALESEN

N

WNT0K - Trinde, 14 Me, 1975 Pes 7

Page 8: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

NEW BRANINITNevi bilong Aus

bilong soiwana ±na Austnalla.Ol 1bom bllong woa ±

Gavmanbilong Pi go long yuml I:moa yumi wantaimna ol anapelakanmas I ring, lainnupela wala ba± Itok I ken ran I g

Nevi I makim 3-pcwok; ol ± savemankain kain wok’ anhx

01 sip i wok brbib tnu long waneI painim insalt ic

01 bom ya I no isob sapos ol man Jo1 map painap na

* Poto daunbibo Iirn wanpeba anka 1long solwara na pbibong woa.* Antap yurnl lukirn sip ol I koblrn HMS IBIS, em narnba wan sip blbong bosirn

ol wok bibong tekewe olgeta born I halt i stap yet aninit long soiwana bonghap nameb bong Port Monesby na Australia.* Daunbibo yurni luklrn Namba Wan Mlnista I karn lukim HMAS IBIS, na tupelaofisa blbong nevl blbong Australia I salut long em. Nern bilOng tupela, Leptenan Komanda Robin Pennock na Leptenan Bill Wilson.

WANTOK - Trinde, 14 Me, 1975 Pes 8

Page 9: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

01 BOMSOLWARAk long bnurnlm plua

long Port Moresby

o pairaplm olgetayet daunbilo.iltim wanpela waiaistralia bai planti

go long Austnaliaipos planti man tu‘uml mas wet. Long

long 480 lain tok

:aim.osknu long dispela

ukIm born na mekim.wara.l bom I siap daunhetwin go daun, ol

i paitiIfl ol; ta‘aia i go daun, balala na man tu.

Wan Mlnista i luk-

i save swim antap

i ol sip long taim* Poto antap I soim wanpela man i putim kbos gurni na tang i gat win na glas

bilong swim na em i go daun aninit long soiwara bilong painirn ol born i hait

kbostu long nambis, long pies sip i no map long karnap lohg en.

* Dispela tim I redi nau long go iukirn wanpela sarnting waiies bilong sip I

tok, i halt I stap aninit long wara. Sapos ol i palnirn, bai ol I pairapim

na olsem i no gat man 0 sip I ken bagarap.

WANTOK- Trinde, 14 Ne, 1975 Pes9

Page 10: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

BIKPELA KIBUNG NAU LONG ORAIT LONG KONSTITUSEN

Long l Me map long6 Jun bai i gat sampelabikpela de tru lorf stoni bilong Papua Niugini.

Long dispela taim baiol i pinisim Haus ov Asernbli na statim wanpelanupela asembli ol baikolim Konstituen AsernbiiEm dispela KonstituenAsenhbli yet bai oraitimolgeta hap bilong Konstituseri.Na Konstitusenem i lo bilongkantni.Olgeta lo na olgeta pawa i kamap long Konstitusen tasol. Em i bikpela samting moa.

01 memba bilong Hausov Asembli bai kibunglong Me 19 na map wanwik bai ol i miting longol smolpela grupnakismm gut skul na tok klialong olgeta lona pawaistap insalt long Konstitusen.

HAUSASEMBLI PINISTAIMOrait, long Fraide,23

Me, bai ol mernba bilong

Haus i tekewe nambabilong Haus na i givimlong nupela KonstituenAsembli.Olgeta membabilong HausovAsémbli naui memba bilong nupelaKonstituen Asembli.

WATPO bLSENISAs bilong dispela ol

senis em hia: Australiayet i givim strong longHaus ov Asembli. TasolPapua Niugini yet i masnaitim lo bilong em.Anapela kantni olsemAustralia i no map. InO samting bilong 01.Konstitusen emI samtingbilong ol pipel bilongkantri yet. Na ol membabilorig Haus ov Asembliol i olsem maus na tok-man bilongolPapua Niugini.

KANTRE MAS GATLOYumI mas gat Konsti

tusen bilong PNG stretbikos long de bilongindependens, Australiabai pinistaim long PNG

na sapos em i go wantaimlo bilong em, bai yumino gat 10. Na kantni ino gat lo, em i nabistnu tru. Olgeta kainsamting nogut i ken baganapim em insait naausait tu.

Olsem namba wan sam-ting bilong KonstituenAsembli em i bilong wokmekim kbia olgeta lo istap long Konstitusenna vot onaitlorigwanpela wanpela.

01 memba tu i mas votlong olkain smolpela lobilong nanim kantni.

NUPELA HETMANKAMAPBihain dispela wok i

pinis, nau ol i. rnasilektim wanpela man olsem nambawan gavrnanbilong Papua Niugini. NauMlsta Tom nitchely,tokmanbilong Australia,i antaplongMichael So-mare. Em I mas sainimolgeta 10, bikos yumianinit long Austnalia yet

Tasol bong de bib:independens bai MIsCnitchely I lusim PNIna Asembli I mas mak:wanpela man bilong kiim ples bilong em.memba yet bal vot loimakim dispela man.

HUSAT KEN HETMANBibong kisim nainl

olsem hetman bilong P1man imas sitisen biloien. Sapos em i no memibibong Haus Asembli,memba bilongHaus I monit long em. 01 rnemlbibong nupelaKonstitucAsembli ken maklm wanpcba bilong ol yet blshetman bibong kantni.

Dispela man I stlong yusim pawa bilorem long IndependensItasol.

INDEPENDENS DEOlsem Konstltuen 2

sembli nau I mas mak:tu IndependensDe.Konstituen Asembli inpinisim wok long 6 Jux

RAUSIMPEN

Nambawan marasinbilong olgeta pen.

WANTOK - Trinde, 14 Me, 1975 Pes 10

Page 11: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

_po,

TOK Jon 1.1

po longtaim tru,k tasol i stap.t bihaintaim,ng taim olgeta arapela samtinggo pinis tru,ti dipe1a wanpela samtingi tasol I stap:k,

tok,tok.

i tasol -

i em map.ng taim bipo,

t bihain oltaim yet:k I stap. Bob McDonald

YU TRAIM NAUBikpela blsnlsman ya I gat seten bibong em. Em I nitimautnpela pa na seketerI I paitimsin na raitim I go daun longpa.

ONAuM BIKMAN01 pipel bilong ples

Rorovana long Bougainvi lle i bin trornoirnsanrpela wara antccp longhet bilongSir John Kerrtokman bilong kwin, tairnem i lukluk raun na ikamap long plea bilongol.

Wantók...YuYuYuYuna aamamaYu talk goYu Iaikgohap tru?

Wantok...Yu no ken wan tumas long ol dispela

askim. Talair I gat save tru long dispelasamting. Larim Talair I ken helpim yu-na bal yumi amamas wantaim!

Sapos yu laik bosim balus bilong yuyet, I orait tu. Talair I gat kain kain balusyu kert chata. Em I chata bilong yu yet.Taim yu laik redi-balus bai Igo. Yuyet ken makim taim bilong balus I ken

kros; nogat. 01 i tokem i pasin hi long turnbuna i olsern tok welkamlongwanpelabikpela mani karn namba wan taimlong ples bilong ol.

Tasol bihain Sir Jqhni’ go lukim Pangw’ia naplanti ren moai kamdauni luk olsem man i bosimren i laik onaim Sir

Tasol ol i no gat John tu.

Em I hatwok tnu long mekim wokem I no map lukim I gat 8-

la samting i narakain longspela tupela - poto.. Yu mapkim ol? Kaman yu painim trairn.

laikgowe?laik go‘mekim wanem?laik go 1onmalolo?laik go lukirn pies

plial?ongwanem

0

I go.

bilong kanim faivpeIa man, sampëlabiiong kanim nainpela na sampela

bilong karim wan pela ten nain man.Kam lukim mi pastairp na toksave.

Em 01 balus bilong Papua Niugini tru.01 dispela balus I save go long olgetapies bilong Papua Niugini, maski em Iiik!ik pies o nogat. Sapos pies balus I

stap-mi map! opis bilong Talair Istap.g long olgeta taun bilong Papua Niugini.

Sapos yu laik go long balus iong nonTalair I makim pinis, Ioraittu-Iaik bilong yu!

lgatkainkainbalus

bilong bairnsampela

TRAIM TALA1R-EM LAIN BALUS BILONG YU NA PAPUA NIUGINISTRET

TSO1O2

ANT0K - Trinde, 14 Me, 1975 Pes 11

Page 12: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

MOA VILES KOT I KA MAPMista Ebia Olewale,

Minlsta bibong Jastis,I opim 12-pela vibeskotlonghap bllong Mendi long Saten Hailanslong 24 Epnll.

Em i tok olgeta,kot Igat buk bilong solm obkalri bo na pawa kot yetI gat. Dispela I bilongstlaim tingting blbongol jas. Long hp bilongMendl ol pipel I laik

bal wan wan kot I gat5-pela jas ,wanpela kus-

kus, wanpela siaman, nawanpela plisman. Olsemtasol olgeta12-pela kotwantaim i gat 95 man Iwok long ol.

KOMITI BILONG 01 MERII no longtaim i go

pinis, hetman man bilong Dipatmen bilongNamba Wan MInista, MIsta Philip Bouraga, Ibin klraplm wanpela komltl bilong ol menl bi

Gavman I busIm K92long wan wan yia bcbalm ol oflsa hla.Lokab Gavman Kaunsi]onalt long givim waTnkape tu.

map nau I gat 3-pE

bikpeba vibes kot: lcRigo na Kainantu na rbong Mendi. Tnipela }yaiboslm 56,000 pipeSamtlng olsem45 arapepies i bin askim gavirlong vlles kot bllcol stret. Em map lc770,000 pipei.

Gavman I hop bong kraplm map kot Ic250,000 manmerl olgevIa.

kos dispela yia 197Em I yla bilong ol melong olgeta kantnl.

Gavman 1 bin glvK35,000 olgeta lronini dispela komitl.gat 7-pela memba Ilong en nau long streIm warl bIlong ol met

marasin

* Poto antap em Mista Somare isoLm KlO, K5 naK2 long 500 man ausait long PNG Beng, na tu em inambawanman long senlsim dola long klna na toea.

STRQNGJM BUN BILONG PIKININI

PENTA VITE vu ken bairnlong olgeta stua

WANTOK - Trinde,. 14 Me, 1975 Pes 12

Page 13: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

Insait bong PNG ob beba yunion i go het moat long ol blktaun na kain kain wok.Leba yunlonI wanpela kaln sosaitl blbong olgeta wokman,

long helpim ol long kisim gutpela pe long woki save rneklrn.Na sapos I gat tok o knos o tra

1 wantaim kampani o bosman, beba yunion I kenmbai helpim wokman;em I no sanapolsern wanpls

bong em.Long PNG 01 wokslp I gat yunlon bliong ob; 01

wokrnan bibong kopa long Panguna, 01 man I woklong olfam bong hap bllong Gonoka, ol man I nosoldla na I’wok wantaim aml bong Manus, ol DI5-tnik wokman bilong Is SepIk,ol man I wok wantaimAir Niuglni - em hia sampebalain mani stap in-salt long kaln kain yunIon.

01 savemanbilong yunion long Australia, olsemMista Len McLaughlin, I raun nau long PNG na Iskullm 01 membalong ol lo na pasin bibong wokgut wantaim ol kampani na bosman bIbong ol.

Sin Maoni Kiki I bIn mekim wanp&La tok bongstat blbong wanpeba skul long Port Moresby bilongskulim 01 wokman bong ol 10 bibong faktonl náwoksap. Tok bilong em I go ,obsem:

Inapnauyumi gat pbantl kain trahél naxneb long01 wokman na bosUtan bong PNG blkos ol bosman Iwaitman na 01 I no save gut long tingting na aldia na pasin bilong yumi.Tasobnau klostu olgetabosman I bokal man;olsemnau yumi mas wetim gut-pela taim I kamap long ob wokman.

WANPELA KAIKAI

[ONG OL MAN-maski mitDispela KRAFT sis ya, olgetapikinini na bikpela manmeri tu 1laikirn tru. Em I swit moa long ol.

Dispela KR.AFT sis i wankainolemmit. Tasol em i no dia tumas. Yuken tanim KRAFT sis i go insaitlong olkain kaikai na em bai kamapgut tru.KRAFT sis yu ken bairn long olkainblkpela o liklik kararnap, longlaik bIbong yu yet.

i nun nambawankaikai

WANTOK - Trinde, 14 Me, 1975 Pes 13

na samting nating. Leba yunlon I glvlm strong

Poto I soirn Minita Blbong Nesenel Divebopmen,sta Gavera Rea, I sekan wantalm Minista bibongba long Australia, Mlsta Clyde Cameron, tairnpela I stap olsem dellget long konprens bilongMinlsta bIbong Leba blbong 20 kantni bilong

Ia. Em ol I mekim long Melbourne.

INAP

Page 14: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

J ThePhantomWRING FEATURESSYNDICATE

Husatekim?:

Bikpela

By Lee and Sy Barry

BIXPELA SINGAUT OLSEMKLATJT I PAL- .

Yupela long.Long. ;

Mi boslm yupela nau.Mi bosmanbilong Kalu

;_-47-_ Ikr 1, /

1‘It

k

:4_ r *

L___L_ch%’1, MIpela lukim bikpela,

Em i kilim laion -I!elJ .__

6

4

Yupela Ugan, bajm miMl mas kislm gol inanlna kaikal na bilas

Sapos’nogat; bai ml‘--rapIm yupela olge

I bihainIfl mlpel.I, stap ausalt nau

BIIcPELA MAN BILONG ThLUGA

7Yupeia plpel blbongI .Ugan I mas glvim taJcl

‘s%_ long ml. Sapos nogal.

bagaraplrnbanis.

iiI

Ôlbal kant kai-’

‘L kal yupela.

jjIJI1!’ I I / I

WANTOK - Trlnde., 14 Me, 1975 Pes 14

Page 15: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

Long Goroka, gavman itim wanpela stuakipaap K250 bikos em i non putim stretpela peng sampela samting embin salim.Long Lae narapelauakipa I lusim K60ng kot long wanem embin singautim bikpela

tumas long stua.Long Daru stuakipa i

long KlOO na longrema i baim kot map15 long brukim lo.Na sampela dispela oluakipa na kampani bi -

ng ol I bin kamap kotap 6-pela taim.. I 01-m, ol I no ken tok olno save long la.Mista Morauta, manlong bosim 01 dispelatmting long gavman, ik, kot i isi tumas

ng ol dispela man. Emlakpràis bilong balmt I mas antap tru.

.MANMASSEM

Mista Michael Somarebin tokim ol men

flg wanpela miting bing ol, asua bilong

hangre i save painirn ol‘pikinini long plantipies em ol man tasol.

01 man i save givimwanpela hap mani longol men bilong bairn kaikai; tupeia hap mani 01i, lusirn long dning.

WESTEN DISTRIK GOHET

Sapos ol samting i gohet gut long ol rabaplantesin long WestenDistnik, bal ol pipel Iken winim K40,000 wininani long yla. Tasol Ino yet.

Dipatmenbilong Didi-man na Ami na DivelopmenBeng 1 wok wantamm na Ihelpim moa olsem 1500fama bilong 86 pies ipianim ol raba tn nastatim dispela wok.Longyia 1966 yet Dipatmenbilong Didiman i binstatim dispela wok.

Tasol sampela paialong yia 1972 na biksantu I bagarapimwok.

Nau olkain masin bi-long mekim wokredi long Portbilong go longpies long Westenol map K33,000.

raba IMoresbyl2-pelaDis trik

Samting olsem60 Filipino kontrak ofisa iwoklong Rabaul bai hunglong IndependensDe namekim sampela danis hi-long plea bilong ol.

01 i laik mekim wanpela danis ol i kolim

na sampela arapela bilong marit.

Hetman bilong ol,Mista Artemio Belay, i tokol i laik. amamaswantaimol Papua Niugini.

Nau ol soldiaPapua Niugini

bilongDifens.

Fos I gat medal bilongPNG stret bilong bilasIm hat bilong ol. Emdispela kumul bilongyumi nau I kisim plesbilong medal bilongAustralia.

Long raithan PraivatMaitava I putim pinismedal bilong PNG longhat bllong em na tekewemedal bilong Australialong hat bilong KopralJ. Kavoi lephan .

OL TISA MASTISIMOLKAINMANOLTAIM.

Distnlk Kornisina bilong Is Sepik Distrik,Mista TonI BaIs,i toklmmoa oisem 100 Pralmerlskul tisa 01 1 mas tlslmoi manki Insalt na ausalt bong skub;ol I mastislm 01 manmerl bongpies tu.

01 1 mas skulim olgetamankl bong pasin na 10bibong gaden, bilongbukautim p15, bibongbukaut gut long bodi.Olsem tasol ol yangpebaplpel I ken redi trubong helplm ol yet.

Mista Bals i tok citisa I no gat wok tasollong sanap Insait longkiasnuninapolnlmol tokI stap long blakbot. EmI no Inap. 01 yet I masgivim gutpela eksampellong wok bilong ol.

KEN APIM PRAISNATINGOL FILIPINOAM4MAS

BAlM WANTOKSapos!U wanpela gu laik kisimWANTOK i kam

long yu stret, orait yu salim dispela tiketikam:

Mi laik kisim WANTOK niuspepa" map wan yiaolgeta. Naumi salim $4 foa dola i kam;

Nem’Adres

Salim i kam long

WANTOK - P.O. BOX396 - WEWAK

WANTOK - Trlnde, 14 Me, 1975 Pes 15

Page 16: lot BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN - Wantok Niuspepa...BALUS BILONG 01 GAVMAN HETMAN Poto antap i soim Nam ha Wan Mi,n1,stasi,ndaUn long si-a pai-lot insai-t long nupela balus Pai-lot

Poto I soim trlpela dellget bilongPNG I stap long Metrlk Konprens longAustralla.Namel em I Mis Nellie Law-rence. Long raithan bilong emi SirFrederick White; na long raithan trubilongpoto em Mlsta Bruce Digby.

Konprens ya I stretim tok longstatim pasin bilong metalm olpelasamting long sentlmita na mlta na kilomlta. Llklik talm bal i stat longPNGtu.

Dlspela miting I go map lO-pelade na I gat moa olsem 100 ol Australia I stap long en. Na 40 bIsnsmann a man I wok long ol gavman dipa tmenbllong Amerika na Kanada I kamap tulong klslm save long ol kaln kainwan i save kamap taim wanpelakan-tn I bin yuslm inses na yat na mallna I senls nau na I metaim olgeta,samtlng long mitanakllomlta na sentlmlta. 01 Australia i save pinis.

Hetman bilong ol Bengbilong Papua Niuglni,Mista Henry ToRobert, Iwelkamlong nupela manlI stat long PNG long 19Eprll. HIa ol I stapausait long blkpela Benglong Port Moresby.

Klrap long lephan nayu ken lukim husat ol isindaun: Misls VeronikaSomare, Mlsta JuliusChan, Msta MIchael Somare, Mlsta Tom Cnitchely, Misis Crltchely,Ledi Phillips, Sir JohnPhIllIps

Tripela man bllong Dlpatmen blloiDldlman bilong PNG I klslm wanpekos map 9-pela wik long AustnalL01 1 skul long olkaln pasln bilokamaplm gutpela bilong bllongol bu.makau I stap long ol kantrl Ihatpela san tnu,olsemPapua NIugIn

Poto I soim namel Mlsta Benjam.Isane,na long lephan bllong em MIsHaeveta Lavakl. Man long raithani Mista JosephKopapa, tisa loVudal Egnikalsa Koles long Rabaul.

I lukim gut wanpela blkpela bulmak

man, Mista Frank Wllber.force QuintI laik soim long ol.

I gat 20 ofisa bllong ol kant

nabaut long Australia I bin kam la

dispela kos. .01 1 oflsa na savemanbin kisim bikpela skul plnls na ollaik lukim pasln na aidla bIlongw

bulmakau Insait long Australia.

Bihain lqng dispelaMlsta Somaré I senisim.

mani Australia long olkina na toea.

Pub1ishedby Francis Mihalic P 0 Box 396 Wewak at the Wantok PublicatLons Inc office in Wirui Wewak Printed by Wirui Press Wirui Wewa